Top Banner

of 160

MON QUAN TRI HOC- giao trinh

Apr 08, 2018

Download

Documents

thanhqui123
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    1/267

    Ch ng I : NHA QUAN TR VA CONG VIEC

    QUAN TR

    Ch n g II : S PHAT TRIEN CUA CAC LY

    THUYET QUAN TR

    Chng III : MOI TRNG CUA TO CHC

    Ch ng IV : CHC NANG HOACH NH

    Ch ng V : CHC NANG TO CHC

    Ch ng VI : CHC NANG IEU KHIEN

    Ch ng VII : CHC NANG KIEM TRA

    Ch ng VIII : VAN HOA VI QUAN TR CUA

    TO CHC

    Ch ng IX : THONG TIN VA QUYET NH

    QUAN TR

    A PHAN CAU HOI ON TAP

    B PHAN CAC BAI TAP TNH HUONG

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    2/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 2

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    3/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh3

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    4/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    ---oooOooo---

    T xa en nay, tat ca cac to chc noi chung, du

    hoat ong trong bat c lnh vc nao: kinh te, chnh tr,

    xa hoi, van hoa eu a ton tai cac hoat ong

    quan tr. Chang han, trong mot to chc san xuat kinh

    doanh, cac nha quan tr phai d kien khoi lng cong

    viec can lam, to chc va phoi hp cac nguon lc au

    vao (lao ong, nguyen vat lieu, may moc thiet b),

    e ra c che kiem tra kiem soat nham giup cho cac

    hoat ong cua to chc co hieu qua va at cnhng muc tieu e ra. Nhng hoat ong nh the goi la

    hoat ong quan tr. Chnh nh co hoat ong quan tr

    ket hp vi s tien bo khoa hoc ky thuat-cong nghe

    ma xa hoi loai ngi chung ta co muon van san

    pham, dch vu thuoc u moi lnh vc a tng ton tai,

    phat trien va ngay cang hoan thien.

    Trong chng nay se bat au vi nhng van e can

    ban nh: Quan tr la g? Nha quan tr la ai? Cong viec

    cua nha quan tr la g? Vai tro cua nha quan tr nh

    the nao oi vi tat ca cac hoat ong va muc tieu

    cua to chc?

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 4

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    5/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    I. I CONG VIEC QUAN TR.

    i. Khai niem ve quan tr:

    Khai niem : Quan tr la mot phng thc, cach

    thc lam cho nhng hoat ong cua mot to chc tien

    ti muc tieu chung vi hieu qua cao nhat, bang va

    thong qua nhng ngikhac.

    Nh vay, trong khai niem tren chung ta can lam ro

    nhng van e sau:

    o Phng thc quan tr:

    Chnh la cac hoat ong c ban hay la nhng chcnang quan tr ma nha quan tr s dung e tac ong

    vao cac lnh vc quan tr nham at c cac muc tieu

    cua to chc, no bao gom cac chc nang nh hoach

    nh, to chc, ieu khien va kiem tra (se e cap sau

    cac chng sau).

    o Con ngi:

    Neu moi ca nhan t mnh hoat ong th khong co

    hoat ong quan tr, luc nay hoat ong cua ho hoan

    toan mang tnh ca nhan, phuc vu cho li ch ca nhan ch

    khong cho mot to chc nao va cung khong co ai se

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh5

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    6/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    quan tr ai. Vay, hoat ong quan tr xay ra khi nao? Khi

    nao th phat sinh?

    Trc het, hoat ong quan tr ch phat sinh khi

    nhng con ngi ket hp vi nhau thanh mot to chc

    (ieu kien can).

    Th hai, do tnh can thiet cua hoat ong quan tr

    (ieu kien u), v neu khong co no, moi ngi trong to

    chc se khong biet lam g, khi nao se lam, lam nh

    the nao t o se gay nen mot tnh trang lon xon,

    giong nh hai ngi cung cheo mot chiec thuyen, thay v

    phai cheo ve mot hng th moi ngi lai cheo hai

    hng khac nhau. Nhng hoat ong khien hai ngi

    cung cheo mot chiec thuyen i ve mot hng chnh la

    nhng hoat ong quan tr.

    o To chc:

    La mot thc the co muc ch rieng, co nhng

    thanh vien va co mot c cau co tnh he thong (v

    du nh : Doanh nghiep, trng hoc, benh vien). Nh vay

    tat ca cac to chc eu co ba ac tnh chung nh sau:

    Th nhat, to chc phai co muc ch: o la muc

    tieu hay he thong cac muc tieu. Muc tieu la nhng

    ket qua mong i se co c sau mot thi gian nhat

    nh, la phng tien e thc hien s mang cua to

    chc. V du cong ty may tnh IBM vi s mang (Mission)

    la luon luon dan au trong lnh vc may tnh, e at

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 6

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    7/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    c s mang nay cong ty e ra muc tieu dai han

    (Objective) la au t von cho bo phan nghien cu va

    phat trien (Research and Development), chnh ieu nay a

    giup cong ty co c san pham may tnh xach tay

    Laptop IBM noi tieng sau nay.

    Th hai, to chc phai gom nhieu thanh vien, nhieu

    bo phan cau thanh, to chc khong the la mot ngi,

    mot ca nhan nao o.

    Th ba, to chc phai co mot c cau mang tnh he

    thong: Co ngha la to chc phai co s sap xep, phan

    cong lao ong, quy nh quyen han va trach nhiem cua

    tng ca nhan, bo phan trong mot to chc nham thc

    hien cac muc tieu chung cho ca to chc cua mnh

    o Hieu qua quan tr:

    Co the noi rang, ch khi nao ngi ta quan tam en

    hieu qua th ngi ta mi quan tam en hoat ongquan tr, hay ly do ton tai cua hoat ong quan tr chnh

    la v muon co hieu qua. Vay hieu qua la g? Co

    nhieu khai niem e cap en hieu qua, sau ay la

    mot khai niem n gian va de hieu nhat

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh7

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    8/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Khai niem : Hieu qua (HQ) la ty le so sanh gia

    ket qua at c (KQ) vi nhng ch ph a bo ra (CP).

    Vay : HQ = KQ/CP .

    Neu biet cach quan tr th se co hieu qua, co ngha

    la ket qua at c nhieu hn so vi chi ph bo ra (KQ >

    CP => HQ >1)

    Neu khong biet cach quan tr th cung co the at ket

    qua, nhng khong co hieu qua, co ngha la chi ph

    nhieu hn so vi ket qua at c ((KQ < CP => HQ

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    9/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    Qua bang so sanh tren, ta co the thay trong thc te

    hoat ong quan tr se co hieu qua khi xay ra cac

    trng hp sau :

    - Giam chi ph au vao, tang so lng san pham au ra

    - Giam chi ph au vao, gi nguyen so lng san pham

    au ra

    - Gi nguyen cac yeu to au vao, gia tang san lng

    au ra

    - Tang chi ph au vao, tang san lng au ra sao cho

    toc o tang san lng au ra cao hn toc o tang chi

    ph au vao.

    - Giam chi ph au vao, giam san lng au ra nhng

    toc o giam san lng au ra thap hn toc o giam

    chi ph au vao.

    Trong hoat ong kinh te noi chung, nhat la trong mot

    nen kinh te th trng ngay cang co s canh tranh khoc

    liet, tat ca cac to chc luon luon at van e hieu

    qua len hang au, muon vay hoat ong quan tr se

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh9

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    10/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    la mot cong cu giup cho cac to chc thc hien c

    ieu o.

    ii. Cac chc nang quan tr:

    (Phan nay ch e cap mot cach khai quat ve cac

    chc nang quan tr, no se c trnh bay sau cac

    chng sau)

    Co rat nhieu y kien khac nhau ve s phan chia cac

    chc nang quan tr sau:

    1. Gulick (My), Urwick (Anh):

    Vao thap nien 30, hai tac gia a a ra 07 chc

    nang quan tr viet tat la POSDCORB (Lay cac ch cai

    au tien cua moi t tieng Anh) nh sau:

    Planning (d kien), Organizing (to chc), Staffing (nhan s),

    Directing (ch huy), Coordinating (phoi hp), Reporting (bao

    cao), Budgeting (Ngan sach)

    2. Henry Fayol (Phap):

    Henry Fayol a ra 05 chc nang quan tr sau:D kien,

    To chc, Phoi hp, Ch huy va Kiem tra

    3. Phan loai theo cac nha khoa hoc

    va QT gan ay:

    Theo cac nha khoa hoc va quan tr gan ay, ho a

    ra 04 chc nang quan tr la: Hoach nh, To chc, ieu

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 10

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    11/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    khien va Kiem tra. Trong giao trnh nay tac gia xin trnh

    bay theo cach phan loai nay.

    4. Hoach nh:

    - Xac nh ro nhng muc tieu cua to chc

    - Xay dng chien lc, ke hoach, bien phap tot nhat

    e thc hien cac muc tieu cua to chc.

    5. To chc:

    - Xay dng cau truc cua to chc

    - Xac nh cac moi quan he, nhiem vu, quyen han va

    trach nhiem cua tng thanh vien, bo phan trong to

    chc

    6. ieu khien:

    - ieu khien, phoi hp cac thanh vien, bo phan trong

    to chc

    - Xay dng cac chnh sach ong vien cac thanh vien,

    cac bo phan trong to chc e hoan thanh muc tieu

    cua mnh mot cach hieu qua nhat.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh11

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    12/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    7. Kiem tra:

    - Theo doi toan bo s hoat ong cua cac thanh vien,

    bo phan va ca to chc

    - So sanh ket qua at c vi muc tieu at ra, neu co

    nhng lech hng th can tm nguyen nhan, a ra giai

    phap sa cha va ieu chnh nham a to chc tr

    lai ung hng.

    iii. 3/ Tnh pho bien cua quan tr:

    Ta thay tnh pho bien cua quan tr the hien cac

    kha canh sau:

    Th nhat, khai niem quan tr co tnh pho bien cho tat

    ca cac loai hnh to chc, cho moi lnh vc. Trong tat cacac to chc va lnh vc o, cac nha quan tr eu

    thc hien cac chc nang giong nhau la hoach nh, to

    chc, ieu khien va kiem tra. Trong thc tien, viec cac

    nha quan tr thng xuyen chuyen oi gia khu vc

    quan ly Nha nc va san xuat kinh doanh la mot minh

    chng (v du mot giam oc Cong ty xay dng co the

    ieu chuyen lam giam oc S xay dng)

    Th hai, tnh pho bien quan tr con the hien moi

    quan he gia kha nang quan tr va kha nang chuyen

    mon. Cap quan tr cang cao th kha nang quan tr

    cang lan dan kha nang chuyen mon, co ngha la cap

    quan tr cang cao th nha quan tr cang phai thc hien

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 12

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    13/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    nhng cong viec ac trng cua quan tr nh hoach nh,

    to chc, ieu khien, kiem tra va cang t tham gia vao

    nhng van e mang tnh ky thuat chuyen mon hang

    ngay (v du mot giam oc khong the tham gia trc tiep

    vao cong viec ke toan nh mot ke toan trng).

    Tnh pho bien nay c minh hoa hnh 1.1 sau:

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh13

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    14/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Hnh 1.1 : Quan he gia kha nang quan tr va kha nang

    chuyen mon

    K/N

    quan tr

    K/N chuyen moan

    Chnh do tnh pho bien th hai nay ma cac nha quan

    tr cap cao de thuyen chuyen t to chc nay, lnh vc

    nay sang to chc khac, lnh vc khac do nang lc quantr cap cao gan giong nhau (nh v du giam oc cong ty

    xay dng noi tren). Ngc lai, nha quan tr cap cang

    thap th rat kho chuyen oi, v cap cang thap se s

    dung kha nang chuyen mon cang nhieu, v du mot

    quan oc ieu hanh phan xng san xuat e trong

    mot cong ty giay kho ma chuyen sang lam mot trng

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh

    CAP CAO

    CAP TRUNGGIAN

    CAP C S

    14

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    15/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    phong phu trach san xuat kinh doanh hoac qua mot

    cong ty trai nganh nghe khac.

    Th ba, tnh pho bien quan tr con the hien ty le

    thi gian danh cho moi chc nang theo cap bac quan

    tr. Cap cang cao th thng s dung chc nang hoach

    nh nhieu hn, co ngha la ho thng xuyen chu trong

    vao cong tac xay dng chien lc hanh ong va phat

    trien cho to chc. Trong khi o cap cang thap th

    thng s dung chc nang ieu khien nhieu hn, bi v

    ho thng co nhiem vu hng dan, on oc, ieu

    khien cac thanh vien di quyen trong cac cong viec

    thng ngay va ban than ho cung lam cac cong viecchuyen mon cu the nh nhng ngi cap di.

    Tnh pho bien nay c minh hoa hnh 1.2 sau:

    Hnh 1.2 : Ty le thi gian danh cho moi chc nang theo

    cap bac

    CAP QT H TC K KT

    CAO 28% 36% 22% 14%

    T-GIAN 18% 33% 36% 13%

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh15

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    16/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    C S 15% 24% 51% 10%

    II. II NHA QUAN TR .

    iv. 1/ Cac khai niem:

    Trong mot to chc phai co ngi tha hanh vanha quan tr, ho co nhng v tr va nhiem vu rieng,

    nhng eu tap trung hng en muc tieu chung cua to

    chc

    8. Ngi tha hanh:

    Ho la nhng ngi trc tiep thc hien cong viec nao

    o va khong co trach nhiem trong coi cong viec cua

    ngi khac, chang han nh cong nhan trong mot doanh

    nghiep, au bep trong mot nha hang .Cap tren cua

    ho chnh la cac nha quan tr trc tiep.

    9. Nha quan tr:

    Ho chnh la ngi ieu khien cong viec cua ngi

    khac, v du nh giam oc, ke toan trng, to trng

    oi vi nha quan tr cap c s ho con lam ca cong

    viec cua ngi tha hanh, chang han nh to trng to

    gia cc trong mot doanh nghiep vien thong, ho va

    quan ly nhan vien trong to va s dung nghiep vu

    chuyen mon e nghien cu va e xuat cac chnhsach gia cc vien thong.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 16

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    17/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    v. 2/ Cap bac quan tr trong mot to chc:

    Tuy theo to chc ma cap bac quan tr co the

    phan chia khac nhau, nhng e thuan li cho viec nghien

    cu cac nha khoa hoc phan chia cac nha quan tr trong

    mot to chc thanh 03 cap quan tr nh sau (hnh 1.3):

    Hnh 1.3 : Cac cap quan tr trong to chc

    Cap cao : Vach chien lc, muc tieu dai han,

    giai phap ln

    Cap gia : Cu the hoa muc tieu cua cap cao, -

    khien cap di

    Cap c s : ieu khien, on oc cong nhan,

    nhan vien..

    Ngi tha hanh

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh17

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    18/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    10. Cac nha quan tr cap c s (first line

    manager):

    Nha quan tr cap c s la nhng nha quan tr

    cap bac cuoi cung trong he thong cap bac cua nha

    quan tr trong mot to chc. Nhiem vu cua ho la

    thng xuyen hng dan, on oc, ieu khien ngi

    tha hanh va ho cung tham gia trc tiep thc hien cac

    cong viec cu the nh nhng ngi di quyen ho. V du

    trong cac doanh nghiep ta de thay ho la nhng totrng, trng nhom, trng ca .

    11. Cac nha quan tr cap trung gian

    (middle manager):

    Nha quan tr cap trung gian la nhng nha quan tr

    cap ch huy trung gian, ng tren cac nha quan tr cap

    c s va di cac nha quan tr cap cao. Ho cu the

    hoa cac muc tieu cua cap cao, thc hien cac ke hoach

    va chnh sach cua to chc, ho va quan tr cac quan

    tr vien cap c s va ieu khien cac nhan vien

    khac. V du nh cac trng phong, quan oc phan

    xng.

    12. Cac nha quan tr cap cao (super

    manager) :

    Nha quan tr cap cao la nhng nha quan tr cap

    bac toi cao trong to chc, ho chu trach nhiem ve

    thanh qua cuoi cung cua to chc. Cong viec cua ho

    tap trung xay dng chien lc hanh ong va phat trien

    to chc, vach ra cac muc tieu dai han, thiet lap cac

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 18

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    19/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    giai phap ln e thc hien. V du nh Chu tch hoi

    ong quan tr, tong giam oc, giam oc .Trong hau

    het cac to chc, nha quan tr cap cao la nhom nho

    so vi cac cap quan tr khac (tr cac to chc oan

    the co tnh chnh tr).

    vi. 3/ Ky nang cua nha quan tr:

    e thc hien tot 04 chc nang quan tr, theo Robert

    Katz th nha quan tr can co 03 loai ky nang quan tr

    nh sau:

    Ky nang ky thuat (technical skills):

    Ky nang ky thuat chnh la trnh o chuyen mon

    nghiep vu cua nha quan tr, hay la nhng kha nang

    can thiet cua ho nham thc hien mot cong viec cu

    the nao o. Ky nang nay nha quan tr co c bang

    cach thong qua con ng hoc tap, boi dng ma co.

    V du nh thiet ke may moc cua trng phong ky

    thuat, to chc cong tac ke toan cua ke toan trng,lap trnh ien toan cua trng phong may tnh, xay

    dng chng trnh nghien cu th trng cua trng

    phong Marketing

    Cap quan tr cang cao, ky nang nay giam dan va

    ngc lai cap quan tr cang thap ky nang nay la can

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh19

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    20/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    thiet, bi v cap cang thap th nha quan tr thng

    tiep xuc trc tiep vi cong viec cu the, vi tien trnh

    san xuat, ay chnh la moi trng ma tai nang ky

    thuat ac biet s dung nhieu hn.

    13. Ky nang nhan s (human skills):

    Ky nang nhan s phan anh kha nang cung lam

    viec, ong vien va ieu khien con ngi va tap the

    trong to chc nham tao ieu kien thuan li va thuc

    ay hoan thanh cong viec chung. Chang han nh ky

    nang thong at hu hieu (viet & noi), co thai o quan

    tam en ngi khac, xay dng bau khong kh hp tac

    gia moi ngi, ong vien nhan vien di quyen

    oi vi ky nang nhan s th yeu cau can thiet oi

    vi ca 03 cap quan tr, v du thuoc cap nao, nhaquan tr cung phai cung lam viec vi tat ca moi

    ngi.

    14. Ky nang t duy:

    Ky nang t duy yeu cau nha quan tr phai hieu ro

    mc o phc tap cua moi trng va giam thieu sphc tap o xuong mc ma to chc co the oi

    pho va thch ng c.

    Ky nang t duy la mot ky nang kho tiep thu nhat

    va rat quan trong oi vi nha quan tr cap cao. Cac

    chien lc, ke hoach, chnh sach va quyet nh cua nha

    quan tr cap cao thng phu thuoc vao t duy chien lc

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 20

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    21/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    cua ho. Hnh 1.4 sau dien ta ky nang quan tr cua cac

    cap nh sau:

    Hnh 1.4 : Ky nang quan tr cua cac cap quan tr

    Nha QT cap c

    s

    Nha QT cap

    trung gian

    Nha QT cap cao

    Ky nang ky

    thuat

    Ky nang nhan

    s

    Ky nang t duy

    4/ Vai tro cua nha quan tr:

    e lam ro cac cong viec cua cac nha quan tr,

    cung nh cac cach ng x khac nhau cua ho oi vi

    moi ngi va moi to chc khac, Henry Mentzberg a a

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh21

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    22/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    ra 10 loai vai tro khac nhau nh sau ma nha quan tr

    phai thc hien va chia chung thanh 03 nhom ln:

    1. Nhom vai tro quan he vi con ngi (gom 03

    vai tro) :

    Vai tro ai dien, hay tng trng, co tnh chat nghi le

    trong to chc : Co ngha la bat c mot to chc nao

    cung eu phai co ngi ai dien cho to chc o

    nham thc hien cac giao dch, oi thoai vi cac ca

    nhan va to chc ben ngoai. Ngay ca tng bo phan

    trong to chc cung phai co ngi ng au bo phan

    o e lnh hoi cac y kien, chnh sach, ke hoach cua

    cap tren.

    Vai tro lanh ao: Vai tro nay phan anh s phoi hp

    va kiem tra cua nha quan tr oi vi cap di cua

    mnh.

    Vai tro lien lac: The hien moi quan he cua nha

    quan tr oi vi ngi khac ca ben trong va ben

    ngoai to chc

    2. Nhom vai tro thong tin (gom 03 vai tro) :

    Vai tro tiep nhan va thu thap thong tin lien quan en

    to chc : Nha quan tr phai thng xuyen xem xet,

    phan tch moi trng xung quanh to chc nham xac

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 22

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    23/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    nh moi trng tao ra nhng c hoi g cho to chc,

    cung nh nhng moi e doa nao oi vi to chc. Vai

    tro nay c thc hien thong qua viec oc sach bao,

    van ban hoac qua trao oi tiep xuc vi moi ngi

    Vai tro pho bien thong tin : Co nhng thong tin can

    tuyet oi gi b mat, nhng cung co nhng thong tin

    ma cac nha quan tr can pho bien en cho cac bo

    phan, cac thanh vien co lien quan trong to chc, tham

    ch pho bien en cho nhng ngi ong cap hay cap

    tren cua mnh nham lam cho moi ngi cung c chia

    se thong tin e gop phan hoan thanh muc tieu chung

    cua to chc.

    Vai tro cung cap thong tin cho ben ngoai: Tc nha

    quan tr thay mat cho to chc cua mnh cung cap cac

    thong tin cho ben ngoai nham e giai thch, bao ve hay

    tranh thu mot s ong tnh, ung ho nao o.

    3. Nhom vai tro quyet nh (gom 04 vai tro) :

    Vai tro doanh nhan : ay la vai tro phan anh viec

    nha quan tr tm moi cach cai tien to chc nham lam

    cho hoat ong cua to chc ngay cang co hieu qua.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh23

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    24/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Chang han ieu chnh ky thuat ma to chc ang ap

    dung hay ap dung mot ky thuat mi nao o

    Vai tro giai quyet xao tron: Bat c mot to chc

    nao cung co nhng trng hp xung ot xay ra trong

    noi bo dan ti xao tron to chc nh s nh cong cua

    cong nhan san xuat, s mau thuan va mat oan ket

    gia cac thanh vien, bo phan .Nha quan tr phai kp

    thi oi pho, giai quyet nhng xao tron o e a to

    chc sm tr lai s on nh

    Vai tro phan phoi cac nguon lc: Neu cac nguon lc

    doi dao (tien bac, thi gian, quyen hanh, may moc,

    nguyen vat lieu, con ngi ) th nha quan tr se tien

    hanh phan phoi mot cach de dang; Nhng ngay nay,

    khi cac nguon lc ngay cang can kiet oi hoi nhaquan tr phai phan bo cac nguon lc o cho cac

    thanh vien, tng bo phan sao cho hp ly nham am

    bao cho cac thanh vien, bo phan hoat ong mot cach

    on nh va hieu qua.

    Vai tro thng thuyet : Tc phan anh viec thngthuyet, am phan thay mat cho to chc trong cac giao

    dch vi cac ca nhan, to chc ben ngoai. V du am

    phan ky ket hp ong lao ong, hp ong kinh te

    III OI TNG, PHAM VI, PHNG PHAP NGHIEN CU

    CUA QUAN TR

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 24

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    25/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    1/ Cac ac iem cua quan tr :

    a- Quan tr la mot hoat ong kho khan va phc tap.

    * Trc het la cac yeu to ve con ngi

    Quan tr suy cho en cung la quan tr con ngi,

    trong moi con ngi hay nhom ngi eu co nhng ac

    iem tam sinh ly khac nhau. Muon quan tr co hieu

    qua th trc het phai hieu ve ho; hieu c ho la

    ieu khong de, nhng e thoa man c nhng nhu

    cau cua ho lai cang kho khan va phc tap hn nhieu

    lan, no luon luon la muc ch vn ti cua cac nha

    quan tr. Tam ly con ngi thng hay thay oi theo s

    bien oi cua hien thc khach quan, do o lam cho hoat

    ong quan tr von a kho khan phc tap lai cang lam

    them kho khan va phc tap. Mat khac, con ngi la

    tong hoa cho cac moi quan he xa hoi, song trong mot

    to chc, o moi ngi co moi quan he nhieu matvi cong ong mang tnh xa hoi nh: quan he chnh tr,

    quan he kinh te, quan he ban be ong nghiep chung

    an xen vao nhau tao thanh nhng moi quan he phc

    hp, tac ong thng xuyen va chi phoi lan nhau.

    * Cac yeu to moi trng hoat ong cua to chc

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh25

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    26/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Cac yeu to nay luon bien ong, cung mot luc co

    the co nhieu yeu to tac ong bat li tao nen nhng

    rui ro thach thc to ln oi vi to chc, trong o co

    nhng yeu to vt khoi tam kiem soat cua cac nha

    quan tr.

    Nh vay, quan tr co hieu qua la mot cong viec

    kho khan va phc tap nhat trong nhng cong viec kho

    khan va phc tap.

    b- Lao ong quan tr la lao ong sang tao

    Khac vi lao ong thong thng, lao ong quan tr

    chu yeu la lao ong bang tr lc. San pham cua lao

    ong quan tr trc het la cac quyet nh cua nha

    quan tr, trong bat c mot quyet nh quan tr nao

    cung cha ng mot ham lng khoa hoc nhat nh. S

    phu hp trong cac tnh huong, trong tng giai oan khac

    nhau cua cac quyet nh quan tr lam cho no mang tnh

    kha thi, tat yeu, cac san pham o phai bang s lao

    ong sang tao.

    c- Quan tr va la khoa hoc va la mot nghe

    thuat

    Bi quan tr khong nhng oi hoi phai hoan thanh

    cac muc tieu a e ra ma phai hoan thanh chung vi

    hieu qua cao nhat.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 26

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    27/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    * Tnh khoa hoc cua quan tr the hien:

    + Th nhat, quan tr phai am bao phu hp vi s

    van ong cua cac quy luat khach quan. ieu o, oi

    hoi viec quan tr phai da tren s hieu biet sau sac

    cac quy luat chung va rieng cua t nhien va xa hoi.

    + Th hai, tren c s am hieu cac quy luat khach

    quan ma van dung tot nhat cac thanh tu khoa hoc.

    Trc het la triet hoc, kinh te hoc, tam ly hoc, xa hoi

    hoc, toan hoc, tin hoc, ieu khien hoc, cong nghe hoc

    Cung vi nhng kinh nghiem trong thc te vao thc

    hanh quan tr.

    + Th ba, quan tr phai am bao phu hp vi ieu

    kien, hoan canh cua moi to chc trong tng giai oan

    cu the. ieu o, oi hoi cac nha quan tr va kien tr

    cac nguyen tac va phai van dung mot cach linh hoat

    cac phng phap, hnh thc va cac ky nang quan trphu hp cho tng ieu kien hoan canh nhat nh.

    * Tnh nghe thuat quan tr the hien:

    Ky nang, ky xao, b quyet, cai meo cua quan tr.

    Neu khoa hoc la s hieu biet kien thc co he thong,

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh27

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    28/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    th nghe thuat la s tinh loc kien thc e van dung cho

    phu hp trong tng lnh vc, trong tng tnh huong. Sau

    ay la nhng v du ve nghe thuat mot so lnh vc

    cu the:

    + Nghe thuat dung ngi:

    Noi ve thuat dung ngi, Khong T a co day:

    Dung nhan nh dung moc . Moi con ngi eu co

    nhng u nhc iem khac nhau, neu biet s dung th

    ngi nao cung eu co ch, ho se cong hien nhieu

    nhat cho xa hoi, cho cong ong ma ho ang sinh song.

    ieu o, oi hoi nha quan tr phai am hieu cac ac

    iem tam ly cua tng ngi, nen s dung hoc vao

    viec g, au la phu hp nhat. Co nh vay, moi ca

    nhan mi co ieu kien, c hoi phat huy het kha nangcua mnh, cong hien nhieu nhat cho tap the.

    + Nghe thuat giao duc con ngi.

    e giao duc con ngi, thong thng ngi ta s

    dung cac hnh thc: khen, che, thuyet phuc, t phe bnhva phe bnh, khen thng va ky luat Nhng khong

    phai luc nao cung co tac dung tch cc.Vi ai, nen ap

    dung hnh thc nao, bien phap g, mc o cao hay thap,

    va no c tien hanh trong khong gian va thi gian

    nao ? eu la nhng van e mang tnh nghe thuat. Bi

    moi quyet nh khac nhau se cho ra cac ket qua khong

    giong nhau. S khong phu hp chang nhng khong giup

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 28

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    29/267

    CHNG I

    NHA QUAN TR VA CONG VIEC QUAN TR

    cho con ngi ta phat trien theo chieu hng tch cc ma

    trai lai se lam tang them tnh tieu cc trong t tng

    lan hanh vi cua ho.

    + Nghe thuat ng x trong giao tiep:

    c the hien trong qua trnh giao tiep. S la chon li

    noi, cach noi va thai o phu hp vi ngi nghe la

    nghe thuat ng x trong giao tiep. Ca dao Viet Nam co

    cau: Li noi chang mat tien mua, la li ma noi cho

    va long nhau o la t tng c ban cua thuat la

    li trong giao tiep. Cach noi thang, noi tnh thai, noi gi

    y, noi triet ly, noi hien ngon, noi ham ngon la

    nhng cach noi can la chon cho phu hp vi tng

    trnh o, tam ly cua ngi nghe. Thai o ton trong,

    thanh y, khiem ton, vui ve, hoa nha, t tin, iem am,

    linh hoat ng x la nghe thuat giao tiep khong the

    thieu trong qua trnh giao tiep.

    Tom lai: khoa hoc ch ton tai trong ly thuyet con

    nghe thuat hien dien trong thc te. Hay noi cach khac,

    nghe thuat xuat hien trong qua trnh van dung cac khoa

    hoc o vao thc tien.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh29

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    30/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    2/ oi tng, pham vi va phng phap nghien cu

    quan tr hoc :

    oi tng nghien cu: Qua trnh quan tr dien ra trong

    mot to chc, mot doanh nghiep.

    Pham vi nghien cu: Nghien cu nhng van e quan

    tr cap vi mo to chc, doanh nghiep. Khong nghien

    cu quan ly v mo nha nc.

    Phng phap nghien cu: Da tren phng phap luan

    cua duy vat bien chng, phng phap lch s, phng

    phap tong hp, phng phap he thong .

    Tr v u chng

    Tr v u trang

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 30

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    31/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    ---oooOooo---

    I BOI CANH RA I.

    Co the noi hoat ong quan tr ra i t rat lau

    trong xa hoi nguyen thuy, nhng ly thuyet quan tr

    thuoc ve san pham cua xa hoi hien ai. Viec nghien

    cu s phat trien cac ly thuyet quan tr co y ngha

    rat quan trong oi vi nha quan tr, v qua o giup cho

    cac nha quan tr hieu c s phat trien o va giup

    cho ho tm c cac cac phng phap e quan tr to

    chc mnh nham at muc tieu vi hieu qua cao nhat.

    Trong thi ky Trung co, ly thuyet ve quan tr chac phat trien, v n v san xuat kinh doanh ch gii

    han trong pham vi gia nh, ngi cha ch truyen nghe lai

    cho con cai. Hoat ong san xuat kinh doanh cua moi gia

    nh chu yeu bang ky thuat va thng hieu ac biet

    cua ho.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh31

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    32/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    en the ky 18, ay la thi ky tao nen cuoc cach

    mang cong nghiep nh hai cu hch manh nhat la t

    tng kinh te th trng t do canh tranh cua Adam Smith

    va phat minh ra ong c hi nc cua Jame Watt, viec

    san xuat luc nay chuyen t gia nh en nha may,

    ay la mot to chc co quy mo ln hn. Chu nhan

    cua nha may t mnh ng ra ieu khien hoat ong

    san xuat, ho khong phan biet c chc nang cua

    ngi s hu va chc nang cua ngi quan tr, qua

    trnh quan ly hoat ong san xuat cung ch tap trungchu yeu vao kha canh ky thuat san xuat hn la vao

    cac noi dung cua hoat ong quan tr thc chat (hoach

    nh, to chc, ieu khien va kiem tra). Nh vay, trong

    giai oan au cua cuoc cach mang cong nghiep cha co

    nhng ly thuyet quan tr. Cho en gia the ky 19, luat

    phap cac nc Chau Au chnh thc cho phep thanh

    lap to chc cong tykinh doanh, ac biet la cong ty co

    phan. ay la mot hnh thc cong ty ma trong o co

    nhieu ngi gop von, tc co nhieu chu s hu, co

    chu s hu tham gia quan ly cong ty va co chu s

    hu khong tham gia quan ly cong ty; Tc giai oan nay

    a phan biet chc nang cua ngi s hu va chc

    nang cua ngi quan tr mot cach ro ret. Chnh sphan biet nay a tao ieu kien cho cac nha nghien

    cu tap trung vao cac hoat ong quan tr mot cach

    manh me hn. en cuoi the ky 19, cac ly thuyet quan

    tr a ra i, nhng van con mi me va chu yeu van

    tap trung vao ky thuat san xuat la chnh. Mai en

    cuoi the ky 19 au the ky 20, nhng kha canh khac

    cua hoat ong quan tr mi c cac ly thuyet quan

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 32

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    33/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    tr nghien cu mot cach sau sac hn. Va Frederich

    Taylor chnh la ngi a at nen mong au tien cho

    quan tr hoc hien ai. Co the chia s phat trien cac ly

    thuyet quan tr theo cac giai oan nh sau:

    + Cac ly thuyet quan tr trong giai oan biet lap, ay

    la giai oan can c vao trnh o va yeu cau cua nha

    quan tr, ho xay dng ly thuyet phuc vu cho mnh, sau

    o pho bien rong rai

    + Cac ly thuyet quan tr trong giai oan hoi nhap (sau

    1960)

    + Cac khao hng quan tr hien ai

    o II GIAI OAN BIET LAP.

    1. NHOM CAC LY THUYET CO IEN

    VE QUAN TR.

    1/ Ly thuyet quan tr khoa hoc cua Taylor ngi

    My (1856-1915):

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh33

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    34/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Ly thuyet quan tr khoa hoc co nhieu tac gia, nhng

    ai bieu u tu nhat chnh la Frederich Winslow Taylor.

    Taylor c goi la cha e cua nganh quan tr va quyen

    sach noi tieng cua ong ve quan tr la Cac nguyen

    tac quan ly theo khoa hocxuat hien vao nam 1911.

    Noi dung hoc thuyet quan ly theo khoa hoc cua

    Frederich Winslow Taylor co the tom tac nh sau:

    a.Cai tao cac quan he quan ly gia chu va th:

    Taylor cho rang hoc thuyet cua ong la mot cuoc

    cach mang tinh than v ai, v no khong ch la mot

    he thong cac giai phap ky thuat, ma con e ra cac

    t tng triet hoc va ao c mi. No lam thay oi

    tinh than va thai o cua hai ben (ngi chu va ngi

    th), thay chien tranh bang hoa bnh, thay s mau thuan

    bang s hp tac, thay tnh a nghi canh giac bang niem

    tin gia oi ben.

    b.Tieu chuan hoa cong viec:

    Tieu chuan hoa cong viec la cach thc phan chia

    cong viec thanh nhng bo phan va cong oan chnh

    va nh mc lao ong hp ly, tao cho cong nhan co

    ieu kien tang them thu nhap va ong thi e hoan

    thanh cong viec mot cach tot nhat; Co ngha la phan

    chia cong viec cua moi ca nhan thanh nhieu thao tacn gian, ap dung phng phap tot nhat mot cach khoa

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 34

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    35/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    hoc e thc hien cac thao tac o, qua o tang nang

    suat lao ong

    c.Chuyen mon hoa lao ong:

    Trc het chuyen mon hoa oi vi lao ong quanly, ay la mot quan iem tien bo hn so vi nhng

    quan iem trc o cho rang toan bo cong viec thc

    hien ra sao la do cong nhan phai chu trach nhiem

    Ke en la chuyen mon hoa oi vi cong nhan, co

    ngha la chon va huan luyen cong nhan mot cach

    khoa hoc, moi cong nhan chuyen ve mot thao tac e

    anh ta thc hien no mot cach co hieu qua nhat. Nh

    ap dung phng phap quan ly khoa hoc tai Hang Symond

    Rolling Machine ma ong a ch ra c mot ieu la 35

    co gai a lam c cong viec cua 120 co gai.

    Ngoai ra ong con ch ra la phai tm ra ngi gioi

    nhattrong so cong nhan, nham giup cho nha quan tr

    e ra cac nh mc hp ly va con la tam gng thuc

    ay nhng ngi khac phan au tang nang suat lao

    ong va thu nhap cua ho. Taylor a th nghiem chat

    che 75 cong nhan tai Cong ty thep Bethleham, sau o

    chon ra 4 ngi kha nhat, nhng ngi nay c ong

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh35

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    36/267

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    37/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    viec v the can a anh ta vao khuon phep ky luat,

    lam viec theo c che thng-phat, t o ong a ra

    chnh sach tra lng theo san pham va thng cho

    nhng san pham vt nh mc .

    Qua ly thuyet quan tr cuaTaylor ta co the rut ra mot

    so u iem va khuyet iem sau:

    * u iem:

    - Lam viec chuyen mon hoa

    - Tuyen dung va ao tao nhan vien mot cach chuyen

    nghiep

    - Ha gia thanh

    - Xem quan tr nh mot nghe va la oi tng khoa hoc.

    T o tang nang suat lao ong va co hieu qua.

    * Nhc iem:

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh37

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    38/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    - Quan niem khong ay u ve to chc, ve hieu qua,

    ve nang suat lao ong

    - Cha chu trong nhu cau xa hoi va nhu cau tinh than

    con ngi

    - Trong tam cua quan tr la ngi tha hanh

    2/ Ly thuyet quan tr hanh chnh cua Henry Fayol ngi Phap (1841-1925):

    Thuyet quan tr hanh chnh c a ra Phap bi

    Henry Fayol, co the goi ong la mot Taylor cua Chau Au,

    ngi cha cua mot trong nhng ly thuyet quan ly hien

    ai quan trong nhat Thuyet quan ly hanh chnh, nam

    1916 ong xuat ban cuon sach noi tieng Quan ly

    hanh chnh chung va trong cong nghiep (Administration

    Industrielle et Generale) e cap en cac nguyen tac

    quan tr.

    Noi dung thuyet Quan ly hanh chnh cua ong co the

    tom tac nh sau:

    a.Quan niem va cach tiep can:

    Cach tiep can nghien cu ve quan ly cua Fayol

    khac vi Taylor. Taylor nghien cu moi quan he quan ly

    chu yeu cap oc cong va ngi th, t nac thang

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 38

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    39/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    thap nhat cua quan ly cong nghiep roi tien len va

    hng ra. Con Fayol xem xet quan ly t tren xuong

    di, tap trung vao bo may lanh ao, ong chng minh

    rang quan ly hanh chnh la mot hoat ong chung cho

    bat ky to chc nao.

    Fayol phan loai cac hoat ong cua bat ky mot to

    chc thanh 06 nhom hoat ong nh sau: 1. Cac hoat

    ong ky thuat; 2. Thng mai; 3. Tai chnh; 4. An ninh; 5.

    Hach toan-thong ke; 6. Quan ly hanh chnh. Trong o

    hoat ong Quan ly hanh chnh se ket noi 05 hoat ong

    con lai tao ra sc manh cho to chc.

    Ong nh ngha Quan ly hanh chnh la : d tnh (d

    oan + ke hoach), to chc, ieu khien, phoi hp va

    kiem tra. ay chnh la 05 chc nang cua nha quan tr.

    oi vi cap quan tr cang cao th yeu cau kha nang

    quan tr hanh chnh cang ln va ngc lai cap quan tr

    thap th kha nang chuyen mon ky thuat la quan trongnhat

    b. 14 nguyen tac quan tr hanh chnh:

    1.Chuyen mon hoa: Phan chia cong viec (ca ky thuat

    lan quan ly)

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh39

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    40/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    2.Quyen han i oi vi trach nhiem: Nha quan tr co

    quyen a ra menh lenh e hoan thanh nhiem vu nhng

    phai chu trach nhiem ve chung.

    3.Tnh ky luat cao: Moi thanh vien phai chap hanh cac

    nguyen tac cua to chc nham tao ieu kien cho to

    chc van hanh thong suot.

    4.Thong nhat ch huy, ieu khien: Ngi tha hanh ch

    nhan menh lenh t mot cap tren trc tiep, tranh

    mau thuan gia cac menh lenh

    5.Thong nhat lanh ao: Moi hoat ong cua tat ca cac

    thanh vien, cac bo phan phai hng ve muc tieu

    chung cua to chc va ch do mot nha quan tr phoi

    hp va ieu hanh.

    6.Li ch ca nhan phu thuoc vao li ch to chc: Phai

    at li ch to chc len tren li ch cua ca nhan. Neu

    mau thuan ve 02 li ch nay, nha quan tr phai lam

    nhiem vu hoa giai.

    7.Thu lao tng xng vi cong viec: Nen lam sao e

    thoa man tat ca

    8.S tap trung: Fayol ung ho van e tap trung quyen

    lc, va xem ay la trat t t nhien

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 40

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    41/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    9.Trat t th bac : Pham vi quyen lc xuat phat t ban

    lanh ao cap cao xuong ti nhng cong nhan cap

    thap nhat

    10.Trat t : vat nao cho ay va bieu o to chc la

    mot cong cu quan ly quy gia nhat oi vi to chc

    11.Tnh cong bang hp ly: Nha quan tr can oi x

    cong bang va than thien vi cap di cua mnh

    12.On nh nhiem vu: Luan chuyen nhan s cao se

    khong em lai hieu qua

    13.Sang kien: Cap di phai c phep thc hien

    nhng sang kien

    14.oan ket: oan ket se mang lai s hoa hp, thong

    nhat t o lam cho to chc cang co sc manh.

    c-Van e con ngi va ao tao trong quan ly:

    Khac vi Taylor ch yeu cau ngi lao ong tnh ky

    luat va s tuan lenh, Fayol yeu cau cac nha quan ly

    phai oi x tot ep va ky cac thoa thuan lao ong

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh41

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    42/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    vi ho, ong thi chu y en mat tinh than va khuyen

    khch tai nang cua ngi lao ong. oi vi lao ong

    quan ly ong yeu cau phai la ngi va co tai va

    va co c. Ong cung thay ro tac dung cua giao duc

    va ao tao e phat trien mot nguon nhan lc manh

    cho to chc.

    Qua ly thuyet quan tr cua Fayol ta co the rut cac u

    iem va khuyet iem nh sau:

    * u iem :

    - C cau ro rang, am bao nguyen tac

    * Nhc iem:

    - Khong e cap en tac ong cua moi trng

    - Khong chu trong tnh hp ly trong hanh ong cua nha

    quan tr

    - Trong tam cua quan tr la nha quan tr

    2. NHOM CAC LY THUYET TAC PHONG

    (TAM LY XA HOI QUAN HE CON NGI).

    1920s, 1930s cac nc cong nghiep phat trien, isong ngi dan nang cao, nang suat lao ong tang,

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 42

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    43/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    gi lao ong giam xuong di 50 gi/tuan, chnh phu

    can thiep manh vao cac doanh nghiep, s phat trien

    cua cac nghiep oan lao ong cua cong nhan, ly

    thuyet quan tr co ien khong con phu hp; t o

    xuat hien ly tuyet tac phong, ly thuyet nhan manh

    en nhu cau va nguyen vong cac thanh vien, moi quan

    he con ngi.

    1/ T tng quan tr cua ba Mary Parker Follet -

    ngi My (1868-1933):

    Nhng t tng quan tr cua Follet nhan manh en

    cac noi dung sau:

    a- Nha quan tr phai quan tam en nhng ngi lao

    ong trong qua trnh giai quyet van e, co ngha phai

    chu y en toan bo i song cua ho, bao gom ca

    yeu to kinh te, tinh than va tnh cam

    b- Nha quan tr phai nang ong thay v ap dung cac

    nguyen tac cng nhac, trong qua trnh giai quyet cong

    viec ho can phai co s phoi hp va ba cho rang s

    phoi hp se gi vai tro quyet nh oi vi cac hoat

    ong quan tr. Ba a ra cac cach thc phoi hp sau:

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh43

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    44/267

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    45/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    Nhc iem:

    Do ng dung triet hoc va tam ly hoc vao kinh doanh

    ma khong qua th nhiem nen t tng quan tr cua

    ba cha tr thanh mot hoc thuyet ay u.

    2/ Hoc thuyet cua Elton Mayo-ngi Uc (1880-1949):

    Mayo a co cong trnh nghien cu tai nha may

    Hawthorne thuoc Cong ty ien lc mien tay Chicago-My

    va co the tom tac nh sau: Ong chia thanh 02 nhom

    cong nhan, nhom th nhat la nhom th nghiem,

    nhom th hai la nhom oi chng lam viec trong ieu

    kien bnh thng. Nhom th nghiem lam viec trong ieu

    kien co nhieu thay oi nhieu lan, cong nhan c

    phep t chon gi giai lao, c uong ca phe, c trao

    oi khi lam viec va ket qua la san lng cua nhom

    tang len.

    Chnh ket qua nghien cu nay, ong cung cac ong

    s a ra ly thuyet quan tr hanh vi vi cuon sach

    Nhng van e con ngi cua nen van minh cong

    nghiep xuat ban vao nam 1933.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh45

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    46/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Co the tom gon noi dung chnh cua ly thuyet cua

    ong nh sau

    a. Nang suat lao ong khong ch phu thuoc vao cac

    yeu to vat chat ma no con phu thuoc vao cac tap

    hp tam ly xa hoi rat phc tap khac cua con ngi,

    ong nhan nh rang Khi cong nhan co s chu y ac

    biet th nang suat lao ong se tang len rat ro ret bat

    ke cac ieu kien lam viec co thay oi hay khong

    khong thay oi. Hien tng nay goi la hieu ng

    Hawthorne

    b.S hnh thanh cac nhom khong chnh thc la nguyen

    nhan tang nang suat lao ong, Mayo a phong van

    nhieu cong nhan va cung nhan c cau tra li :

    Cuoc song ben trong va ngoai nha may la buon teva thieu y ngha, ban be tai ni lam viec a em lai

    cho cuoc song va lam viec cua ho co y ngha hn.

    Do o chnh s thuc ay cua cac ong nghiep a

    tac ong manh en tang nang suat lao ong.

    Mot so u iem va nhc iem ve ly thuyet quan

    tr cua Mayo:

    * u iem : Giong vi t tng quan tr cua Follet

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 46

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    47/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    * Nhc: Th nghiem gii han trong nha may, cha kham

    pha ra pham vi nen tang xa hoi rong hn. e cao thc

    nghiem ma bo qua ly thuyet.

    3/ Ly thuyet ve ban chat con ngi cua Douglas

    Mc Gregor - Ly thuyet Y- ngi My (1906-1964):

    Vao nam 1960, Gregor xuat ban cuon Kha canh con

    ngi cua to chc kinh doanh a a ra mot tap hp

    nhng nhan nh rat lac quan ve ban chat con ngi.

    Ly thuyet ve con ngi cua ong c goi la ly thuyet

    Y. Sau ay la bang so sanh ve ac iem con ngi

    gia ly thuyet Y va ly thuyet X (ly thuyet co ien) qua

    bang 2.1 sau.

    Bang 2.1 : Bang so sanh ac iem con ngi gia

    thuyet X va thuyet Y

    Thuyet X Thuyet Y

    + Con ngi thng khong

    thch lam viec, li bieng

    va se lang tranh cong

    viec khi ieu kien cho

    phep

    + Lam viec la mot hoat

    ong ban nang, mot nhu

    cau khong the thieu cua

    con ngi.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh47

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    48/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    + Con ngi ch lam viec

    khi b bat buoc va khi ho

    lam viec phai co s

    giam sat chat che

    + Con ngi eu muon b

    ieu khien. Ho luon tm

    cach lan tron trach

    nhiem, co rat t khat vongva muon c yen on

    + Con ngi eu co nang

    lc t ieu khien, t kiem

    soat ban than neu ho

    c uy quyen.

    + Con ngi se gan bo

    vi cac muc tieu cua to

    chc hn neu ho c khen

    thng kp thi va xngang

    + Con ngi bnh thng

    co the am nhan nhng

    trong trach va dam chu

    trach nhiem

    + Nhieu ngi bnh thng

    co kha nang sang tao

    T o cach thc quan tr ve con ngi gia 02

    thuyet X va Y cung co s khac nhau nh sau:

    a. Thuyet X : ong vien con ngi co ban chat X thong

    qua vat chat, giao viec cu the & kiem tra on oc ho

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 48

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    49/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    b. Thuyet Y : ong vien con ngi co ban chat Y bang

    cach danh cho ho nhieu quyet nh trong cong viec, ton

    trong sang kien cua ho, tao ieu kien e ho chng to

    nang lc hn la on oc va kiem tra

    4- Ly thuyet ve he thong nhu cau con ngi cua

    Maslow (1908-1970) :

    Co the noi ly thuyet ve he thong nhu cau con

    ngi cua Maslow la ly thuyet noi troi nhat trong

    nhom cac ly thuyet tac phong.

    a. Nam nhu cau cua con ngi:

    Maslow a ra 05 nhu cau cua con ngi theo th t t

    thap en cao nh sau:

    Nhu cau sinh ly: an uong, ngu, tnh duc

    Nhu cau ve an ninh, an toan: Tranh cac moi nguy hiem

    than the, tai san

    Nhu cau co tnh chat xa hoi: Tham gia cau lac bo, ang

    phai

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh49

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    50/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Nhu cau ve t trong: Thch danh tieng, tang danh hieu

    Nhu cau ve t than van ong (t khang nh mnh):muon hoan thien, phat trien nhan cach, sang tao

    Nam nhu cau tren c phan thanh 02 cap bac cao va

    thap :

    - Nhu cau bac cao: tac ong ben trong con ngi, gomnhu cau t khang nh va nhu cau ve t trong

    - Nhu cau bac thap: tac ong ben ngoai con ngi, nhu

    cau ve xa hoi, nhu cau an toan va nhu cau vat chat

    b. Cach thc ong vien con ngi:

    T 05 nhu cau tren, Maslow a ra chnh sach ong vien

    con ngi oi vi cac nha quan tr nh sau:

    Loai nhu

    cau

    Chnh sach ong vien cua nha quan tr

    T the

    hien mnh

    Tao ra nhng thach thc trong cong viec

    oi vi ho

    Tao c hoi tien bo

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 50

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    51/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    Tao c hoi sang tao

    Tao ong c e at thanh tch cao

    S ton

    trong

    Tao ra nhng hoat ong quan trong trong

    cong viec

    Ten cong viec phai anh bong ra sao e

    moi ngi knh ne

    Tao ra s co trach nhiem cho ho

    S tha nhan cong viec o mot cach

    cong khai

    Xa hoi

    Tao ra cho ho nhu cau giao tiep trong xa hoi

    S on nh cac nhom lam viec

    S khuyen khch hp tac

    An toan ieu kien lam viec toi u hoa

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh51

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    52/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Phai am bao co viec lam

    Phu cap ve long

    Vat chatieu kien lam viec, nhiet o, anh sang,

    tien lng

    C - LY THUYET QUAN LY TO CHC CUA BARNARD

    Ngi MY (1886-1961).

    Cac tac pham ve quan tr cua Barnard gom co To

    chc va quan ly, ac biet tac pham noi tieng Chc

    nang cua ngi quan ly. Nhng noi dung chnh cua ly

    thuyet quan ly to chc cua ong gom cac noi dung

    sau:

    1. Quan iem quan tr:

    Khai niem ve to chc: o la mot he thong co s

    tac ong cua nhieu ngi tren c s phoi hp vi

    nhau.

    Ly thuyet cua ong co 02 tnh cach mang ln, gom:

    Th nhat, ong ch ra c moi quan he hu c co he

    thong gia cac bo phan trong mot to chc

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 52

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    53/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    Th hai, can khai thac cac tnh troi cua he thong to

    chc. Co ngha la to chc se tao c ket qua ln

    hn ket qua cua tng bo phan trong to chc cong lai,

    chang han NSL cua tap the bao gi cung ln hn NSL

    cua tng ca nhan, bo phan cong lai. Hoac tao ra

    nhng kha nang mi cua he thong, v du chiec ong

    ho, neu cac linh kien nam ri rac th khong ch thi

    gian c va ngc lai neu cac linh kien c sap xep

    lai (lap rap) th no se co kha nang ch ung thi

    gian.

    Quan tr la cong viec chuyen mon e duy tr he

    thong to chc hoat ong va nham phat trien scmanh cho he thong to chc o.

    2. 03 noi dung c ban cua to chc:

    Theo ong moi to chc phai co 03 noi dung c ban sau:

    Trc het, o la s san sang hp tac, bao gom cac

    kha canh hp tac sau:

    - Hp tac gia nha quan tr vi nhan vien, gia nha

    quan tr vi nha quan tr, gia nhan vien vi nhan

    vien.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh53

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    54/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    - Hp tac mang tnh ch ao.

    - Hp tac mang tnh ho tr bo sung cho nhau

    - Cng o va mc o hp tac cua moi bo phan la

    khac nhau

    Th hai, muc tieu chung cua to chc phai co cac ieu

    kien sau mi kha thi:

    - Muc tieu phai mang tnh pho bien & moi thanh vien

    phai hieu ro.

    - am bao muc tieu to chc va muc tieu ca nhan

    khong mau thuan nhau.

    Th ba, thong tin can am bao cac nguyen tac sau:

    - Nha quan tr ong vai tro trung tam cua he thong

    thong tin

    - Cac kenh thong tin phai c cu the hoa thong qua

    viec cong khai hoa quyen han va chc vu cua moi ca

    nhan

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 54

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    55/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    - Phai xac nh v tr cua moi thanh vien trong to chc

    e giup ho xac nh c cac nguon tin can nhan c

    & cac thong tin can cung cap cho bo phan khac.

    - Cac tuyen thong tin phai ngan gon, trc tiep, lien tuc

    - Thong tin phai xac thc

    3. Cac cong cu e quan tr to chc:

    + Co s chuyen mon hoa

    + Chnh sach ong vien nhan vien : ong vien bang

    vat chat lan tinh than

    + Quyen hanh

    + Ra quyet nh

    + He thong chc v

    + ao c cua nha quan tr

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh55

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    56/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Qua o ta thay ly thuyet cua ong co cac u iem va

    nhc iem sau:

    * u iem :

    + e cao vai tro ca nhan, khai thac sc manh ca nhan

    e hnh thanh sc manh cua to chc tren c s thoa

    man li ch ca nhan t o thoa man li ch cua to

    chc

    + e ra c cac cong cu quan tr e thc hien tot

    muc tieu chung

    + Co cac yeu to ao c trong quan tr ben canh cac

    yeu to kinh te va tam ly khac.

    * Nhc iem:

    + Nhan manh nhieu ve kinh nghiem va linh cam cua

    ngi ra quyet nh

    + Cha xet en moi trng ben ngoai ma ch da vao

    nguon lc ben trong to chc e ra quyet nh.

    + Trong thc te kho co li ch ca nhan phu hp vi li

    ch tap the.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 56

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    57/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    3. LY THUYET QUAN TR NH LNG.

    Ly thuyet quan tr nh lng thnh hanh trong 02

    thap nien 1970s+1980s, nhng ngi e xng ly

    thuyet nay chu trng s dung cac ky thuat nh lng

    thong qua s ho tr cua may ien toan e phuc vu cho

    viec la chon quyet nh toi u . Ly thuyet quan tr

    nh lng gom 04 ac trng c ban sau:

    + Trong tam chu yeu la phuc vu cho viec ra quyet nh,

    giai phap tot nhat la nh cac ky thuat phan tch nh

    lng

    + Lng hoa cac tieu chuan kinh te e co hanh ong

    la chon quyet nh toi u, nh lng hoa chi ph, doanh

    thu, ty le hoan von au t va nhng tac ong cua

    thue vv

    + Dung cac mo hnh toan hoc e tm giai phap toi u

    + Can co may ien toan

    Tuy nhien ly thuyet nay cung co cac u va nhciem sau

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh57

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    58/267

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    59/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    Ly thuyet quan tr theo qua trnh MBP (Tac gia tieu

    bieu la Harold Koontz) th lay khach hang lam trong tamphan tch va c cau to chc theo kieu dan ngang (mo

    hnh cai chan giay paper weight organization- hnh 2.2),

    cac cap quan tr trung gian giam toi a, nhan vien trang

    b kien thc tong hp e co kha nang a ra nhng

    quyet nh oc lap.

    Hnh 2.2 : Mo hnh to chc kieu cai chan giay

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh59

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    60/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    2/ Ly thuyet he thong:

    Trng phai quan tr he thong xem to chc la mothe thong m, gom nhieu phan t tap hp thanh, c

    sap xep mot cach co he thong, tac ong qua lai vi

    nhau, tao ra nang lc mi, tnh chat mi cho ca he

    thong. Thong qua cac phan t cua he thong co the

    giam bt cac bat trac hoac tan dung cac c hoi e

    t o hoan thanh muc tieu chung cua to chc vi

    hieu qua cao nhat. Hnh 2.3 cho thay tong quan ve he

    thong cua mot to chc.

    Hnh 2.3 : He thong cua mot to chc

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh

    Moi trng

    To chc

    Phan hoi

    au

    vao

    Bienoi

    au ra

    60

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    61/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    3/ Ly thuyet Z cua William Ouchi:

    Da tren s phan biet gia thuyet X va thuyet Y,

    Ouchi a a ra mot thuyet mi Thuyet Z. Ong cho

    xuat ban Thuyet Z vao 1981, cuon sach c xep

    vao loai ban chay nhat nc My. So sanh gia doanh

    nghiep Nhat ban va doanh nghiep phng Tay, ong tm

    ra s tng phan gia chung qua bang 2.2 sau:

    Bang 2.2 : Bang so sanh doanh nghiep kieu Z va doanh

    nghiep kieu A

    DN Nhat (kieu Z)DN Phng Tay (kieu

    A)

    Viec lam suot i Viec lam gii han trong

    thi gian

    anh gia va e bat cham

    (tham nien)

    anh gia va e bat

    nhanh

    Nghe nghiep khong

    chuyen mon hoa

    Nghe nghiep chuyen

    mon hoa

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh61

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    62/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    C che kiem tra mac nhien C che kiem tra hien

    nhien

    Quyet nh tap the Quyet nh ca nhan

    Trach nhiem tap the Trach nhiem ca nhan

    Quyen li toan cuc Quyen li co gii han

    Gia tr cua thuyet Z noi len nh s trnh bay ve vai

    tro cua mot nen van hoa kieu Z oi vi s phat

    trien nhanh va vng chac cua mot doanh nghiep, ong

    cho rang van hoa cua doanh nghiep bao gom mot tap

    hp bieu tng, nghi le,huyen thoai, triet ly cho phep

    truyen at en ngi lam viec cac gia tr va niem tin

    noi than cua doanh nghiep, hat nhan cua van hoa

    mot doanh nghiep la triet ly kinh doanh cua no. Ong

    ac biet chu trong en tinh than va gia tr tap the

    cua phng phap quan ly Nhat ban. Trong tam va muc

    tieu c ban cua thuyet Z la qua trnh cong nghechuyen t doanh nghiep kieu A en kieu Z. Mot so

    cong ty ln cua My nh Kodak, General Motors a thanh

    cong khi ap dung thuyet Z cua ong.

    4/ Trng phai quan tr ngau nhien:

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 62

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    63/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    Trng phai quan tr ngau nhien chu trng quan tr

    theo tnh huong ngau nhien khong rap khuon may moc

    cac nguyen tac, trai lai phai het sc linh hoat, sang

    tao, van dung phoi hp cac ly thuyet quan tr vao

    tng tnh huong cu the.

    IV CAC KHAO HNG QUAN TR HIEN AI.

    1/ Khao hng quan tr tuyet hao Waterman &

    Peter (My):

    Vao thap nien 1980s, Robert H.Waterman va Thomas

    J.Peter a a ra mot ly thuyet nham thuc ay cac

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh63

    Tnh huong quan trLy thuyet quan tr

    Vandungphuhp

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    64/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    hoat ong quan tr at en s tuyet hao, hai ong a

    e ra 08 nguyen tac em lai s tuyet hao nh sau:

    1/ Khuynh hng hoat ong : Quy mo nho se hieu qua

    hn

    2/ Khach hang: Thoa man cao nhat cua khach hang la

    y thc chung cua moi thanh vien, bo phan, cua ca to

    chc

    3/ T quan & mao hiem : Chap nhan rui ro-that bai,

    phai luon oi mi & au tranh, c cau linh hoat, khuyen

    khch t do sang tao.

    4/ Coi trong nhan to con ngi: Pham gia con ngi c

    xem trong; biet nuoi dng long nhiet tnh, long tin va

    tnh cam gia nh cua moi ngi; khuyen khch moi ngi

    gi bau khong kh lam viec vui ve, thoai mai va cam

    thu c y ngha ve s hoan thanh nhiem vu

    5/ Pho bien va thuc ay cac gia tr chung cua to

    chc nh triet ly cua to chc, pham chat ca nhan

    c thao luan cong khai trc tap the, cung co cac

    he thong tn ieu cua cong ty, nha quan tr phai tch

    cc va li noi phai i oi vi viec lam

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 64

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    65/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    6/ Sau sat va gan bo chat che cong ty: Nha quan tr

    phai luon gan bo cong ty, chu trong phat trien t

    ben trong, khong thon tnh hoac mua lai

    7/ Hnh thc to chc n gian, nhan s gon nhe: Quyen

    lc cang phan tan cang tot, nhan s hanh chnh gon

    nhe, nhan tai c tung vao thng trng

    8/ Quan ly tai san chat che va hp ly

    Khao hng quan tr tuyet hao cua 02 ong co cac

    u, nhc iem sau:

    * u iem : e cao nhan to con ngi

    * Nhc iem: Nhan manh s phat trien t than, xem

    trong nhng noi lc ben trong to chc ma cha anh

    gia ung mc moi trng ben ngoai.

    2/ Khao hng quan tr sang tao (cua cac nha

    nghien cu Nhat):

    Cac nha nghien cu Nhat Ban thuoc Vien nghien

    cu Nomura cho rang quan tr sang tao la phong cach

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh65

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    66/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    quan tr cua the ky 21. Nhng ac trng chu yeu cua

    khao hng quan tr sang tao bao gom:

    + Chien lc kinh doanh phai ro rang, biet c hng i

    cua tng lai nham phan bo nguon lc hp ly & d bao

    c moi trng ben ngoai

    + C cau to chc theo mo hnh mang li (hnh 2.4), lay

    moi thanh vien la mot n v c s, cho phep cac n

    v thanh vien toi a hoa cac quan he trao oi trong to

    chc.

    Hnh 2.4 : Mo hnh to chc mang li

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 66

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    67/267

    CHNG II

    S PHAT TRIEN CUA CAC LY THUYET QUAN TR

    + Quan tr nguon nhan lc, xem nguon nhan lc la quan

    trong nhat, cac chnh sach tuyen dung, ao tao, phat

    trien va ong vien nhan vien can het sc c chu

    trong

    + Quan tr thong tin, phai chia se nhng thong tin ve

    khach hang, ve cong ty cho cac thanh vien. Toi k

    oi thong tin trong cac thanh vien, bo phan trong to

    chc.

    Tom lai khoa hoc quan tr la mot dong chay lien

    tuc, mang tnh ke tha. Nhng ly thuyet quan tr ra i

    nhng giai oan sau se ke tha, bo sung va hoan

    thien cho nhng ly thuyet trc, t o lam cho bc

    tranh khoa hoc quan tr ngay cang sinh ong va nhieu

    mau sac.

    Tr v u chng

    Tr v u trang

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh67

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    68/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    ---oooOooo---

    I MOI TRNG LA G ?

    Trong ly thuyet quan tr he thong co mot ong

    gop het sc quan trong cho nganh quan tr o la

    khong co mot to chc nao ng hoan toan biet lap

    vi moi trng ben ngoai, ma hoat ong cua mot to

    chc va phu thuoc cac yeu to noi tai ben trong cua

    no va chu tac ong cua cac yeu to ben ngoai.

    Nhan nh nay chung ta co the thay rat ro qua cac s

    kien sau:

    Tnh hnh gia ca nhien lieu (dau mo) tai cac nc

    OPEC To chc cac nc xuat khau dau mo gan ay

    co chieu hng ngay cang tang va ieu nay lam

    anh hng en tat ca cac quoc gia va cac to chctren the gii .

    Hoac cac vu khung bo hien nay ang dien ra cac

    nc nh My, Anh, Nga, Irac, Indonesia vv a co nhng

    tac ong rat ln khong ch cho rieng kinh te, chnh tr

    cac quoc gia o ma con lam cho cac quoc gia

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 68

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    69/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    khac, to chc khac phai co nhng bien phap e

    phong.

    Hoac trong lnh vc Vien thong ve kinh doanh dch vu

    ien thoai di ong Viet Nam, trc ay Tong cong ty

    Bu chnh Vien thong Viet nam (VNPT) oc quyen trong

    van e gia cc qua mang Vinaphone va Mobiphone th

    ke t khi co cac oi thu canh tranh mi nh Cong ty

    Co phan dch vu Bu chnh Vien thong Sai gon (SPT) vi

    mang di ong S-Fone va Cong ty Vien thong Quan oi

    vi mang di ong Viettel th gia cc ien thoai di ong

    a tuot xuong mot cach ro ret. Nh vay tac ong

    cua cac yeu to moi trng len to chc la khongtranh khoi, co the co nhng tac ong tao ra cac c

    hoi cho to chc va cung co nhng tac ong gay nen

    nhng moi nguy c, e doa oi vi to chc. Nh vay,

    moi trng la g? Co may loai moi trng va cac yeu

    to cua no la g? Cac noi dung sau se giai ap cho

    chung ta nhng van e o.

    1/ Khai niem ve moi trng :

    Moi trng cua mot to chc la cac yeu to, cac

    lc lng, nhng the che nam ben ngoai to chc

    ma nha quan tr kho kiem soat c, nhng chung co

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh69

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    70/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    anh hng trc tiep hoac gian tiep en hoat ong

    va ket qua hoat ong cua to chc.

    2/ Cac loai moi trng :

    Cac nha kinh te hoc chia moi trng cua mot to

    chc thanh hai loai : Moi trng v mo con goi la moi

    trng tong quat va moi trng vi mo con goi la moi

    trng ac thu.

    II - MOI TRNG V MO (MOI TRNG TONG

    QUAT)

    1-Khai niem:

    Moi trng v mo gom cac yeu to, lc lng, the

    che nam ben ngoai to chc ma nha quan tr kho

    kiem soat c, nhng chung co anh hnggian tiep

    en hoat ong va ket qua hoat ong cua to chc.

    2-ac iem moi trng v mo:

    Moi trng v mo co ba ac iem sau:

    + Cac yeu to thuoc moi trng v mo thng co tac

    ong gian tiep en hoat ong ong va ket qua hoat

    ong cua to chc

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 70

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    71/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    + Cac yeu to thuoc moi trng v mo thng co moi

    quan he tng tac vi nhau e cung tac ong en to

    chc

    + Cac yeu to thuoc moi trng v mo co anh hng

    en tat ca cac nganh khac nhau, cac lnh vc khac

    nhau va tat ca moi to chc.

    3-Cac yeu to c ban cua moi trng v mo (hnh

    3.1) :

    Hnh 3.1 : Moi trng v mo cua to chc

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh71

    Yeutokinhte

    Yeuto

    chnhtr,

    chnhphu To

    chc

    Yeuto xa

    hoi

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    72/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    a) Yeu to kinh te:

    Tang trng kinh te, phat trien kinh te:

    Tang trng kinh te la s tang them (hay gia tang)

    ve quy mo san lng cua nen kinh te trong mot thi

    ky nhat nh. o la ket qua cua tat ca cac hoat

    ong san xuat va dch vu cua nen kinh te tao ra. e

    bieu th s tang trng kinh te ngi ta dung mc

    tang them cua tong san lng nen kinh te (tnh toan

    bo hay tnh bnh quan au ngi) cua thi ky sau so vithi ky trc; Hoac mc tang phan tram (%) hay tuyet

    oi hang nam, hay bnh quan trong mot giai oan. S

    tang trng kinh te ch co y ngha khi no em lai s

    phat trien kinh te.

    Phat trien kinh te la mot qua trnh ln len (hay tang

    tien) ve moi mat cua nen kinh te trong mot thi ky

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh

    Yeuto tnhien

    Yeuto kythuat congnghe

    72

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    73/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    nhat nh. Trong o bao gom ca s tang them ve quy

    mo san lng (tang trng) va s tien bo ve c cau

    kinh te xa hoi. Phat trien kinh te la mot khai niem

    chung nhat ve mot s chuyen bien nen kinh te t

    trang thai thap len trang thai cao hn. Do o khong co

    tieu chuan chung ve s phat trien, e ch trnh o

    phat trien cao, thap khac nhau gia cac nen kinh te

    trong moi thi ky cac nha kinh te hoc phan qua trnh

    nay thanh cac nac thang: kem phat trien, ang phat

    trien va phat trien.

    Cac ai lng c ban o lng s tang trng kinh te

    hien nay bao gom:

    + Ch tieu GDP : Tong san pham quoc noi (tong san

    pham trong nc), la toan bo san pham va dch vu

    mi c tao ra hang nam trong pham vi lanh tho quoc

    gia.

    + Ch tieu GNP : Tong san pham quoc dan, la toan bo

    san pham va dch vu cuoi cung ma tat ca cong dan

    mot nc tao ra khong phan biet san xuat c thc

    hien trong nc hay ngoai nc

    GNP = GDP + thu nhap tai san rong t nc ngoai

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh73

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    74/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    + Ch tieu NNP (NI) : San pham quoc dan thuan tuy

    (thu nhap quoc dan san xuat), la gia tr con lai cua

    tong san pham quoc dan sau khi tr i gia tr khau hao

    TSC (Dp) trong ky

    NNP = GNP - Dp

    + Ch tieu NDI : Thu nhap quoc dan s dung, la phan

    ma nhan dan nhan c va co the tieu dung, hay la

    phan thu nhap rong sau khi a tr i thue gian thu (T i),

    thue trc thu (Td) va cong vi tr cap Sd.

    NDI = NNP (Ti + Td) + Sd

    + Ch tieu GDP/ngi hoac GNP/ngi : Phan anh thu

    nhap bnh quan au ngi cua mot quoc gia

    Nh vay, trong tien trnh tang trng va phat trien

    kinh te, doanh nghiep se ong vai tro chu ao, ong

    thi mc tang trng kinh te va phat trien kinh te se

    co nhng tac ong tch cc hay tieu cc oi vi tat ca

    cac to chc noi chung.

    Chnh sach kinh te cua quoc gia:

    Chnh sach kinh te the hien quan iem, nh hng

    phat trien cua Nha nc thong qua cac chu trng,

    chnh sach ieu hanh va quan ly nen kinh te. Cac

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 74

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    75/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    chnh sach kinh te tao ra mot moi trng kinh doanh va

    tac ong len tat ca cac to chc theo hai khuynh hng

    sau:

    + Tac ong khuyen khch, u ai mot so nganh, mot

    so lnh vc hoac khu vc nao o, v du nhng ac khu

    kinh te se co nhng u ai ac biet so vi nhng khu

    vc khac hay nhng nganh Nha nc oc quyen quan

    ly se co li the hn nhng nganh khac.

    + Chnh phu a ra nhng bien phap che tai nh nhng

    nganh b cam hay han che kinh doanh

    Cac cong cu thng c Nha nc s dung e

    khuyen khch hay che tai la cac luat thue, lai suat,

    chnh sach gia ca, chnh sach tien lng, ty gia hoi

    oai

    Chu ky kinh te:

    Chu ky kinh te c hieu o la s thang tram ve

    kha nang tao ra cua cai cua nen kinh te trong nhng

    giai oan nhat nh. Cac nha kinh te chia chu ky kinh te

    thanh bon giai oan sau ay:

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh75

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    76/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Giai oan phat trien, la giai oan nen kinh te co toc

    o tang trng nhanh va ong thi co s m rong ve

    quy mo. Trong giai oan nay cac doanh nghiep co ieu

    kien, c hoi phat trien m rong quy mo va gia tang

    th phan cua mnh len

    Giai oan trng thanh, la thi iem nen kinh te

    phat trien cao nhat cua no va bat au i vao giai

    oan suy thoai.

    Giai oan suy giam, la thi ky nen kinh te co mc

    tang trng cham va ky sau thap hn ky trc. Trong

    giai oan nay quy mo doanh nghiep thng b thu hep lai

    so vi trc.

    Giai oan tieu ieu cc iem, la thi iem suy thoai

    cua nen kinh te xuong mc cc tieu, giai oan nay co

    the thay co hang loat cac doanh nghiep b pha san.

    Nh vay, co the thay chu ky kinh te co anh hng

    rat manh me en s ton tai va phat trien cua tat ca

    cac doanh nghiep va cac quyet nh cua cac nhaquan tr.

    Khuynh hng toan cau hoa kinh te:

    Ngay nay, the gii ang dien ra mot khuynh hng

    ngay cang manh me o la xu hng khu vc hoa va

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 76

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    77/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    toan cau hoa kinh te. Nh vay, cac doanh nghiep trong

    moi quoc gia muon ton tai va thanh cong tat yeu

    phai khong ngng oi mi cong nghe, nang cao chat

    lng san pham, tang nang suat lao ong va ha gia

    thanh san pham nham ng au vi qua trnh canh

    tranh ngay cang khoc liet.

    b) Yeu to chnh tr va chnh phu:

    The che chnh tr gi vai tro nh hng va chi phoi

    toan bo hoat ong cua xa hoi, trong o co hoat ong

    kinh doanh. No c the hien qua cac yeu to nh tnh

    on nh cua he thong chnh quyen, he thong luat

    phap cua Nha nc, ng loi va chu trng cua

    ang, cac chnh sach quan he vi cac to chc va cac

    quoc gia khac tren the gii. Trong thc te nhieu cuoc

    chien tranh thng mai a tng no ra gia cac quoc gia

    nham gianh u the trong canh tranh kinh te va ngay nay

    cac cuoc chien tranh ve sac toc, ton giaosuy chocung cung v muc ch kinh te. Trong nhng cuoc chien

    tranh nh vay se co mot so doanh nghiep hng li va

    tat nhien cung co mot so doanh nghiep ng au vi

    nhng bat trac va kho khan. Qua o co the thay

    rang gia cac lnh vc chnh tr, chnh phu va kinh te

    co moi lien he hu c vi nhau. S tac ong cua chnh

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh77

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    78/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    tr va chnh phu oi vi kinh te the hien mot so

    phng dien sau:

    Vai tro cua chnh phu oi vi kinh te:

    Vai tro cua chnh phu oi vi kinh te the hien qua cac

    ac trng sau:

    + Tao lap va thuc ay y ch tang trng va phattrien kinh te cho toan dan thong qua cac hanh ong

    va quyet tam sau:

    - Gia tang tiet kiem tieu dung e au t cho san xuat

    - Chong quan lieu, tham nhung va buon lau

    - Duy tr trat t ky cng xa hoi va cac hoat ong kinh

    te.

    + Duy tr s on nh kinh te v mo thong qua viec kiem

    soat 03 yeu to :

    - Bao am s can oi thu, chi ngan sach nha nc

    nham km gi lam phat mc co the kiem soat c.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 78

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    79/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    - Bao am can oi trong can can thng mai thong qua

    s dung ty gia hoi oai hp ly gia ong noi te va

    cac loai ngoai te.

    - Bao am can oi gia tch luy va au t nham tranh

    s le thuoc oi vi ben ngoai

    + Ton trong cac quy luat cua nen kinh te th trng nh

    quy luat gia tr, quy luat cung cau, quy luat canh tranh

    bang cac bien phap sau:

    - M rong va thuc ay canh tranh lanh manh

    - Bao am mot c cau hp ly gia cac loai hnh doanh

    nghiep, chong hanh vi thon tnh, sat nhap mot cach

    bat hp phap.

    - Bao am gia ca phan anh chnh xac chi ph xa hoi

    + Bao am can oi c cau tch luy von trong va ngoai

    nc, co nghia la can duy tr mc huy ong von t

    noi bo nen kinh te mot ty le thch hp va ieu quan

    trong la s dung nhng nguon von noi bo vao nhng

    khu vc (he thong c s ha tang, phat trien cong nghe

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh79

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    80/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    cao, phat trien nguon nhan lc) tao ra tang trng va

    phat trien ben vng cho nen kinh te. Con cac nguon

    von ben ngoai ch co tac dung khi ong nen kinh te

    trong giai oan au phat trien va no can c lien ket

    chat che vi nguon von trong nc e xac nh lnh

    vc au t thch hp.

    Cac tac ong cua chnh tr, chnh phu oi vi

    kinh te:

    C che bao ho san xuat trong nc thong qua cac

    bien phap nh thue quan, han ngach, tr gia hang trong

    ncnham giup cac to chc trong nc tranh hoac

    giam bt s canh tranh va nhng bat li t ben ngoai.

    am bao mot s on nh chnh tr nham tao ra long

    tin va hap dan cho cac to chc kinh doanh trong nc

    lan ngoai nc. Muon vay moi quoc gia can phai thc

    hien cac van e sau:

    - Tranh nhng bat on trong nc nh khung hoang chnh

    phu, lat o chnh quyen, ao chnh

    - Tranh xung ot, thu ch vi cac quoc gia khac..

    - Xu hng chnh tr phai phuc vu cho viec phat trien kinh

    te va xa hoi.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 80

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    81/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    - Can co nhng nh hng chung ve nen kinh te mot

    cach hp ly nh chnh sach kiem soat ve tai chnh, ve

    th trng, chnh sach moi trng-tai nguyen

    c) Yeu to xa hoi:

    Gia cac to chc va moi trng xa hoi co nhng

    moi lien he chat che, tac ong qua lai vi nhau, cac

    to chc eu hoat ong trong mot moi trng xa hoi.

    Xa hoi chung cap cho cac to chc nhng nguon lc

    au vao, ngc lai san pham dch vu cua cac doanh

    nghiep tao ra se ap ng cho nhu cau ngay cang tang

    cua ngi tieu dung noi rieng va cua xa hoi noi

    chung. Cac yeu to thuoc moi trng xa hoi tac ong

    len cac hoat ong va ket qua cua to chc bao gom:

    Dan so va thu nhap:

    Ta thay cac tieu chuan ve dan so va thu nhap nh

    o tuoi, gii tnh, mat o, thu nhap, nghe nghiep, trnh

    o van hoa, tnh trang hon nhan, tn ngng, ong c,

    thoi quen, s thch, hanh vi mua sam .ay la cac tieu

    chuan giup doanh nghiep lam can c e phan khuc

    th trng, hoach nh ke hoach nh v nha may, san

    xuat, phan phoi san phamChang han nhng vung

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh81

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    82/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    co nhieu ngi ln tuoi th se co nhu cau cao oi vi

    cac dch vu y te bao ve sc khoe, con nhng vung

    co nhieu tre em th se co nhu cau cao oi vi cac dch

    vu giao duc, san pham quan ao-o chi .Hoac nhng

    vung ma thu nhap va i song ngi dan c nang

    cao th sc mua cua ngi dan tang len rat nhanh, ieu

    nay tao ra nhng c hoi thuan li cho cac nha san

    xuat

    Thai o oi vi cong viec:

    Thai o cua ngi lao ong oi vi cong viec the

    hien thong qua 02 tieu thc c ban la ao c lam

    viec va long trung thanh vi to chc. Thai o nay

    cua ngi lao ong c chia thanh 02 xu hng nh sau:

    Th nhat, ngi lao ong gan bo, trung thanh oi vi

    to chc, ho em het tam huyet, sc lc phuc vu cho to

    chc nham am bao mot s an toan ve cho lam viec

    va e co c hoi thang tienXu hng nay thng

    thay trong cac cong ty Nhat ban (ap dung che o lam

    viec suot i), mot so nc Chau A khac. aychuan mc gia tr ao c c e cao hn tai nang

    cua ngi lao ong

    Th hai, do quy luat canh tranh, quy luat cua s ao

    thaingi lao ong thng t gan bo va t trung thanh

    vi mot to chc, ho quan tam en cuoc song rieng

    va gia nh nhieu hn, ho chu y trau doi ky nang nghe

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 82

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    83/267

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    84/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    + Tang mc au t cho tham do va ay manh cac

    hoat ong nghien cu, phat trien nham tm kiem

    nhng nguon tai nguyen mi, tai sinh nguon tai

    nguyen, s dung hieu qua nguon tai nguyen, han che

    lang ph tai nguyen.

    + Thiet ke san pham tren c s hp ly hoa s dung

    cac yeu to au vao

    + Tang cng s dung lai cac chat thai cong nghiep

    va sinh hoat nham bao ve moi trng va tiet kiem

    nguyen lieu.

    + Tm kiem va s dung cac nguon nang lng va

    nguyen lieu thay the, chang han thuy tinh dan thay the

    cho kim loai, gom s s dung nhieu trong cong nghiep

    ien lc va hang khong

    e) Yeu to ky thuat cong nghe:

    Ngay nay yeu to ky thuat va cong nghe la yeu to

    nang ong nhat trong cac yeu to moi trng kinh

    doanh. Yeu to nay luon luon bien oi va tac ong

    rat ln en cac doanh nghiep. S bien oi nay c

    the hien :

    Chu ky bien oi cong nghe ngay cang rut ngan

    buoc cac doanh nghiep phai tan dung toi a cong nghe

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 84

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    85/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    nham thu hoi von au t, ong thi phai thay oi cong

    nghe lien tuc e ng vng trong canh tranh

    Vong i san pham ngay cang ngan hn, do cong

    nghe bien oi lien tuc va chu ky bien oi cong nghe

    ngay cang ngan nen ngay cang co nhieu san pham

    mi va chu ky song cua no cung ngan hn, chnh ieu

    nay buoc cac doanh nghiep phai co chien lc ve san

    pham mot cach hp ly va thc te ngay nay ta thay a

    so cac doanh nghiep theo uoi chien lc a dang hoa

    san pham hn la kinh doanh ch mot hoac mot vai san

    pham nao o.

    Tac ong cua cuoc cach mang cong nghiep mi a

    tao nen nhng cong cu va he thong hoat ong tien

    tien nh may vi tnh, robot, t ong hoat o tao c

    nhng mat tch cc nh giam chi ph, tang NSL, tang

    hieu qua cho doanh nghiep, nhng cung e lai nhng

    mat trai cua no ma cac to chc va xa hoi phaing au giai quyet nh nan that nghiep gia tang, chnh

    sach ao tao lai nguon nhan lc ra sao ..

    Chnh sach cua Nha nc ve nghien cu va phat

    trien, chuyen giao cong nghe, bao ve bang phat minh-

    sang checung can c chu trong

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh85

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    86/267

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    87/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    trng vi mo bao gom cac yeu to c ban sau: oi thu

    canh tranh hien tai, oi thu canh tranh tiem an, khach

    hang, nha cung cap va san pham thay the.

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh87

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    88/267

    Cac oi thu

    tiem an

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Hnh 3.2 : S o moi trng vi mo trong nganh tac ong

    len to chc

    Nguy c e doa t nhng ngi

    mi vao cuoc

    Quyen mac ca Quyen

    mac ca

    cua ngi ban cua

    ngi mua

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh

    - Cac oithu canhtranh trong

    nganh- Cuoc canhtranh giacac oi

    Ngimua

    Ngiban

    88

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    89/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    Nguy c e doa t san pham

    va dch vu thay the

    a) oi thu canh tranh hien tai:

    Tm hieu va phan tch ve cac oi thu canh tranh hien

    tai co mot y nghia quan trong oi vi cac doanh

    nghiep, bi v s hoat ong cua cac oi thu canh tranh

    co anh hng trc tiep en hoat ong va ket quacua doanh nghiep. Thng phan tch oi thu qua cac

    noi dung sau: Muc tieu cua oi thu? Nhan nh cua oi

    thu ve doanh nghiep chung ta? Chien lc cua oi thu

    ang thc hien? Nhng tiem nang cua oi thu? Cac

    bien phap phan ng cua oi thu? Ngoai ra can xac

    nh so lng oi thu tham gia canh tranh la bao nhieu?

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh89

    San pham

    thay the

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    90/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    ac biet can xac nh ro cac oi thu ln la ai va ty

    suat li nhuan cua nganh la bao nhieu?

    b) oi thu canh tranh tiem an:

    oi thu canh tranh tiem an bao gom cac oi thu

    tiem an (se xuat hien trong tng lai) va cac oi thu

    mi tham gia th trng, ay cung la nhng oi thu

    gay nguy c oi vi doanh nghiep. e oi pho vi

    nhng oi thu nay, doanh nghiep can nang cao v the

    canh tranh cua mnh, ong thi s dung nhng hang

    rao hp phap ngan can s xam nhap t ben ngoai

    nh : duy tr li the do san xuat tren quy mo ln, a dang

    hoa san pham, tao ra nguon tai chnh ln, kha nang

    chuyen oi mat hang cao, kha nang han che trong viec

    xam nhap cac kenh tieu thu, u the ve gia thanh maoi thu khong tao ra c va s chong tra manh me

    cua cac oi thu a ng vng.

    c) Khach hang :

    Doanh nghiep can tao c s tn nhiem cua khachhang, ay co the xem la tai san quy gia cua doanh

    nghiep. Muon vay, phai xem khach hang la thng

    e, phai thoa man nhu cau va th hieu cua khach

    hang hn cac oi thu canh tranh. Muon at c ieu

    nay doanh nghiep phai xac nh ro cac van e sau:

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 90

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    91/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    + Xac nh ro khach hang muc tieu, khach hang tiem

    nang cua doanh nghiep.

    + Xac nh nhu cau va hanh vi mua hang cua khach

    hang bang cach phan tch cac ac tnh cua khach

    hang thong qua cac yeu to nh : yeu to mang tnh ia

    ly (vung, mien), yeu to mang tnh xa hoi, dan so

    (la tuoi, nghe nghiep, trnh o, thu nhap, tn

    ngng.); Hoac phan tch thai o cua khach hang qua

    cac yeu to nh : yeu to thuoc ve tam ly (ong c,

    thoi quen, s thch, phong cach, ca tnh, van hoa), yeu

    to mang tnh hanh vi tieu dung (tm kiem li ch, mc o

    s dung, tnh trung thanh trong tieu thu).

    d) Nha cung cap:

    Cac yeu to au vao (nguyen vat lieu, may moc

    thiet b ) cua mot doanh nghiep c quyet nh bi

    cac nha cung cap.

    e cho qua trnh hoat ong cua mot doanh nghiep

    dien ra mot cach thuan li, th cac yeu to au vao

    phai c cung cap on nh vi mot gia ca hp ly,

    muon vay doanh nghiep can phai tao ra moi quan he

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh91

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    92/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    gan bo vi cac nha cung ng hoac tm nhieu nha cung

    ng khac nhau cho cung mot loai nguon lc.

    e) San pham thay the :

    Sc ep do co san pham thay the se lam han che

    tiem nang li nhuan cua nganh do mc gia cao nhat b

    khong che. Phan ln cac san pham thay the la ket

    qua cua cuoc cach mang cong nghe. Do o doanh

    nghiep can chu y va phan tch en cac san pham

    thay the e co cac bien phap d phong.

    IV CAC YEU TO NOI TAI CUA TO CHC.

    Ngoai cac yeu to thuoc moi trng tac ong en

    to chc con co cac yeu to noi bo (yeu to bentrong to chc) tac ong mot cach trc tiep en hoat

    ong va ket qua hoat ong cua mot to chc.

    Cac yeu to noi tai la nhng yeu to ben trong to

    chc ma nha quan tr co the kiem soat, ieu chnh

    c va chung co anh hng trc tiep en hoat

    ong va ket qua hoat ong cua to chc. Cac yeu to

    noi tai cua mot to chc thng bao gom cac yeu to

    nh sau:

    Nguon nhan lc: Nguon nhan lc cua mot doanh

    nghiep manh hay yeu the hien so lng va chat

    lng nhan s, van e sap xep, bo tr, ao tao-phat

    trien, cac chnh sach ong vien

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 92

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    93/267

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    94/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    1.Viec tm hieu va phan tch cac yeu to moi trng (vi

    mo + v mo) nham giup cho to chc xac nh cac van

    e sau ay:

    + Xac nh cac c hoi - Opportunnities (O) oi vi to

    chc : Tm cach tan dung c hoi

    + Xac nh cac moi nguy c, e doa Threats (T) oi vi

    to chc : Tm cach han che, oi pho

    2. Viec tm hieu va phan tch cac yeu to noi tai nham

    giup cho to chc xac nh cac van e sau ay:

    + Xac nh nhng iem manh Strengths (S) cua to

    chc : Khai thac va phat huy iem manh

    + Xac nh nhng iem yeu Weaknesses (W) cua to

    chc : Can khac phuc, han che iem yeu

    Qua xac nh cac iem S, W, O, T cac nha quan tr se

    phoi hp chung hnh thanh nhng chien lc cho to

    chc thong qua ma tran SWOT (se e cap ky chng

    chc nang hoach nh)

    V QUAN TR S BAT TRAC CUA MOI TRNG

    1/ Xac nh v tr cua to chc trong moi trng:

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 94

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    95/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    Cac yeu to moi trng co the tao ra nhng bat trac

    cho to chc, ngi ta chia mc o bat trac thanh 02

    yeu to :

    + Mc o thay oi (on nh hay nang ong)

    + Mc o phc tap (n gian hay phc tap).

    Moi to chc eu co moi trng cua no va can phai

    xac nh mnh ng v tr nao, mc o bat trac ra

    sao e giup to chc co nhng bien phap quan tr cac

    bat trac ay. Thong thng ngi ta s dung cong cu

    ma tran bat trac cua moi trng e nh v tr cho to

    chc (bang 3.1):

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh95

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    96/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    Bang 3.1 : Ma tran bat trac cua moi trng

    Mc thay oi

    On nh (1) Nang ong (2)

    o

    ph

    c

    tap

    n

    gia

    n

    (3)

    A=1+3

    + MT on nh, t

    yeu to, tien

    oan c

    + t can kienthc phc tap

    ve cac yeu to

    B=2+3

    + MT nang ong, t

    yeu to, khong

    tien oan c

    + Can kien thcphc tap ve cac

    yeu to

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh 96

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    97/267

    CHNG III

    MOI TRNG CUA TO CHC

    Ph

    cta

    p

    (4)

    C=1+4

    + MT on nh,

    nhieu yeu to,

    tien oan c

    + Rat can kien

    thc phc tap

    ve cac yeu to

    D=2+4

    + MT nang ong,

    nhieu yeu to,

    khong tien oan

    c

    + Rat can kien

    thc phc tap ve

    cac yeu to

    Qua bang tren ta thay neu to chc v tr A, ay la

    v tr ly tng, t bat trac; ngc lai neu ri vao v tr D,

    ay la v tr rat kho chu, nhieu bat trac nen cannhieu bien phap quan tr bat trac hn.

    2/ Cac bien phap quan tr cac bat trac cua moi

    trng:

    MBA Tran Quoc Tuan, Nguyen Ngoc Hanh97

  • 8/7/2019 MON QUAN TRI HOC- giao trinh

    98/267

    Giao trnh Quan tr hoc - Management

    1.Dung em: La nham giam bt hay thu hut nhng

    cu soc do anh hng cua moi trng gay ra cho ca 02

    pha au vao va au ra.

    au vao: V du ton tr vat t, thc hien bao tr

    phong nga, tuyen va huan luyen nhng nhan vien

    mi.muc ch d phong cac bat trac xay ra.

    au ra: V du nha san xuat ao ma ch phan phoi

    hang cho nhng ca hang e ban vao mua ma. Tat

    nhien ao ma van c san xuat quanh nam (Neu e

    en mua ma san xuat th se co the thieu hang,

    khong ap ng kp thi cho nhu cau th trng)

    2.San bang: San eu anh hng cua moi trng.