9 772353 964001 51 Prawdy i mity NA TEMAT ODPORNOśCI MAGAZYN DLA RODZICóW DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM P r z e d s z k o l a k Mój GRAć CZY NIE GRAć – APLIKACJE KOMPUTEROWE DLA DZIECKA NR 14 WIOSNA 2015 • INDEKS 402443 • ISSN 2353-964X ZDROWIE DZIECKA ALERGIA WZIEWNA nie taka straszna! Nie pójdę do lekarza! Jak pokonać strach dziecka? Przedszkolak wsiada na rower Idealne buty dla przedszkolaka WIOSENNE PORZĄDKI Sprzątanie też może być świetną zabawą
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
977
2353
9640
01
51
Prawdy i mityna temat odporności
Magazyn dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnyM
PrzedszkolakMój
Grać czy nie Grać – aplikacje komputerowe dla dziecka
nr 14 wiosna 2015 • indeks 402443 • issn 2353-964X
wiosny. Jeszcze dos∏ownie chwil´ i b´dziemy mogli zrzuciç
zimowe p∏aszcze i z nowà energià wyruszymy z naszymi pocie-
chami na d∏ugie spacery, place zabaw i wycieczki. Ju˝ teraz warto
zadbaç o to, ˝eby nic tej wiosennej radoÊci nie zak∏óca∏o. Poko-
najmy objawy alergii wziewnej, która szczególnie wiosnà mo˝e nas
i nasze pociechy ograniczaç (wprawdzie od alergenów wiosnà nie
uciekniemy, ale mo˝na sobie z nimi skutecznie poradziç), wzmoc-
nijmy odpornoÊç pociech w okresie przejÊciowym oraz zadbajmy
o komfort i bezpieczeƒstwo przedszkolaka, który dopiero szlifuje
nauk´ jazdy na rowerze.
Wiosenny nastrój mobilizuje do porzàdków – ka˝dy z nas czuje,
˝e coÊ trzeba zmieniç, uporzàdkowaç. Zastanawiacie si´, czy
przedszkolak jest gotowy do tego, ˝eby zaczàç nauk´ sprzàtania?
ChcielibyÊcie, ˝eby dba∏ (przynajmniej) o swoje zabawki! Zapew-
niamy, ˝e jest to mo˝liwe – a nauka przez zabaw´ mo˝e zdzia∏aç cuda!
Z okazji zbli˝ajàcych si´ Âwiàt Wielkanocnych ˝yczymy Paƒstwu
wielu radosnych chwil oraz serdecznych spotkaƒ w gronie
najbli˝szych!
Katarzyna Grunt-SegieńRedaktor Naczelny
Wydawca Forum Media Polska Sp. z o.o.Sąd Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w PoznaniuVIII Wydział Gospodarczy KRSKRS nr 0000037307REGON 631046924NIP 781-15-51-223Kapitał zakładowy: 300 000,00 zł
SoraLotiondo skóry głowy i włosów zawieranaturalnyolejekCytronella,któryodstraszawszyiowady. Dodatkowo alantoina, prowitamina B5, naturalne wyciàgi z aloesu, rumianku i nagietka dzia∏ajà ∏agodzàco na skór´ g∏owy. RoÊlinna keratyna kondycjo-nuje w∏osy. Opakowanie posiada dozownik pozwalajàcy szybko i wygodnie nanosiç p∏yn na w∏osy i skór´ g∏owy.
Sposób u˝ycia:w spryskiwaç w∏osy Lotionem
profilaktycznie, co najmniej raz dziennie, z cz´stotliwoÊcià pozwalajàcà, na podtrzymanie zapachu Cytronelli
w w stanach podra˝nienia i sw´dzenia Lotion wmasowywaç delikatnie w skór´ g∏owy.
w Jak rozmawiaç o uczuciach, pisaç i mówiç poprawnie?w Jak bez stresu zaliczyç trzecioteÊcik na 100%?w Jak si´ nie nudziç i – czytajàc – dobrze si´ bawiç?
CENTRUM EDUKACJI DZIECIECEJ www.centrumedukacjidzieciecej.pl
BuTik Wielkanocny
BuTik Wielkanocny
Zachęcam do przygody edukacyjnej z „Wielkim podręcznikiem dla nauczycieli przedszkoli i szkół podstawowych”.
Jeśli nie spróbujesz, nie dowiesz się, ile satysfakcji i przyjemności może sprawić organizowanie dzieciom sytuacji, w której każdy jest ważny, może czuć się zwycięzcą i najważniejsze – uwierzy,
że sam potrafi się czegoś nauczyć!
Edyta Brudnik, pedagog
format 190 x 255 mm s. 600, kolorowe ilustracje oprawa twarda, szyta cena 79,00 zł
cena promocyjna 59,00 zł
NOWE SPOJRZENIE NA ZABAWĘ
www.jednosc.com.pl
NOWOŚĆ!
,
KUP KSIĄŻKĘ w promocyjnej cenie
na hasło Mój Przedszkolak
Zamów już dziś
41 349 50 50
Lubimy si´ troch´ baç,
a baç si´ z Lichotkiem,
to dopiero zabawa!
Lichotek skoƒczy∏ dziesi´ç lat.
Mieszka z odra˝ajàcym
Bazylim w ponurym domu…
i marzy o zabawie elektrycznà
kolejkà opiekuna.
Nie podejrzewa, ˝e ju˝ wkrótce
– jako maleƒka istotka –
b´dzie si´ „na niej” bawi∏
w nieskoƒczonoÊç…
Uwa˝aj! Licho nie Êpi…
Pierwszy tom serii
Iana Ogilvy’ego
LichotekiczarnoKsiężnik
ju˝ w sprzeda˝y.
W przygotowaniu kolejne:
LichotekiDragodon
orazLichotekiCzarodzidło.
Lichotek–dostrachuidośmiechu
www.lichotek.wydawnictwoliterackie.pl
REK L AMA
akademia rozwoju przedszkolaka
8 PrZedsZkolakMój
dlaczego maluch si´ boi? Dla
wi´kszoÊci dzieci samo zna-
lezienie si´ w sytuacji ma∏o
znanej mo˝e budziç poczucie
zagro˝enia. Nowe zapachy, dêwi´ki, obcy
ludzie ubrani na bia∏o, a przede wszystkim
konkretne procedury zwiàzane z narusze-
niem osobistej przestrzeni dziecka mogà
budziç w kilkulatku silne emocje – strach,
niepokój, irytacj´ czy z∏oÊç. Przedszkolak
postrzega siebie jako istot´, którà mo˝na
zraniç i obawia si´, ˝e interwencje perso-
nelu medycznego mogà sprawiç mu ból
lub wywo∏aç inne nieprzyjemne odczu-
cia. Dodatkowo, maluch mo˝e baç si´, ˝e
zostanie w gabinecie sam i w razie czego
nie b´dzie potrafi∏ si´ obroniç.
Przygotowanie dzieckaPomagajàc dziecku uporaç si´ z l´kiem
przed personelem medycznym, warto
uzbroiç si´ w cierpliwoÊç. Dobrze jest
wykorzystaç czas przed planowanà wizytà
na oswojenie malucha z tym, jak wyglàda
gabinet lekarski, jak mo˝e przebiegaç
badanie i czemu s∏u˝à poszczególne
czynnoÊci wykonywane przez lekarza
czy piel´gniarki.
Warto pami´taç, ˝e podstawowym wa-
runkiem pomocy dziecku, które si´ boi,
jest uspokojenie samego siebie. Dzieci
spoglàdajà na doros∏ego i to w jego oczach
widzà informacj´, czy warto si´ czymÊ
przejmowaç. Gdy wyeliminowanie swo-
jego w∏asnego strachu jest dla rodzica
zbyt trudne, warto poprosiç o pomoc
innà bliskà osob´, która b´dzie mog∏a
towarzyszyç maluchowi podczas trud-
nego dla niego zdarzenia.
p jdę dolekarza!Za kilka tygodni nadejdzie
kolejny bilans zdrowia
Twojego przedszkolaka,
a syn lub córka panicznie
boi się wizyty u lekarza.
Jak pomóc maluchowi
poradzić sobie z lękiem,
wykorzystując zabawowe
metody pracy z uczuciami
oraz odwołując się
do relacji rodzic – dziecko.
TEKST: Alicja Strzelecka-Lemiech
NieGdydzieckopanicznieboisięlekarza…
dolekarza!
akademia rozwoju przedszkolaka
10 PrZedsZkolakMój
Przed wizytą u lekarzaPróby zbagatelizowania l´ku dziecka,
zawstydzenia go czy przekonywanie
logicznymi argumentami prawie nigdy
nie odnoszà po˝àdanego przez rodziców
skutku. Zdania, które mogà wydawaç si´
pomocne, a które w efekcie wzmagajà l´k
odczuwany przez dziecko, to np.:
q „Nie ma si´ czego baç”
q „To wcale nie boli”
q „Jak b´dziesz dzielny, to kupi´ ci
póêniej lizaka”
q „Nie histeryzuj”
q „Uspokój si´”
q „Nie bàdê tchórzem”
q „No ju˝ nie przesadzaj, nic strasznego
si´ nie dzieje”
q „Zobacz, jaka dzielna jest ta dziew-
czynka, wcale nie boi si´ lekarza,
a ty – co?”
q „ZaciÊniesz z´by i zaraz b´dzie po
wszystkim”
q „Przestaƒ si´ mazaç, idziemy”.
Kiedy dziecko ogarnia silny l´k, jego
umys∏ zamkni´ty jest na logiczne argu-
menty. Dlatego warto wtedy si´gnàç
po bardziej pierwotne sposoby kojenia,
takie jak dotyk, przytulenie, g∏askanie,
szeptanie, cichy Êpiew, zapewnienie
o mi∏oÊci. Dobrze jest przy tym pami´taç,
˝e niektóre przedszkolaki potrzebujà moc-
nego, intensywnego przytulenia, inne
czujà si´ bezpiecznie, kiedy sà dotykane
w sposób delikatny. Bardzo skutecznym
sposobem uspokajania dziecka jest okaza-
nie zrozumienia dla jego uczuç, nawet jeÊli
doros∏emu wydajà si´ irracjonalne. Dziecko
ma prawo si´ baç, a zadaniem rodzica jest
towarzyszenie mu w tej emocji i ∏agodne
kierowanie ku przezwyci´˝eniu l´ku.
Warto równie˝ pami´taç, ˝e ∏zy sà natu-
ralnym sposobem na obni˝enie napi´cia
zwiàzanego z trudnymi uczuciami, dlatego
dobrze jest pozwoliç dziecku wyp∏akaç si´,
najlepiej w ramionach bliskiej osoby.
Wypowiedzi, które mogą
sprawić, że maluch
poczuje się wysłuchany
i zrozumiany:
q „Czuję, że cała się trzęsiesz. Naprawdę jesteś przestraszona. Przytulę cię tak mocno, jak chcesz, a potem wejdziemy tam razem”.
q „Jestem z Tobą. Czujesz, jak cię przytulam?”
q „To naprawdę nieprzyjemne tak mocno się bać”.
q „Popłacz sobie, jeśli tego potrzebujesz”.
q „Rozumiem, że się boisz”. q „Każdy czasem się czegoś
boi, ja też”.
Po wyjÊciu z gabinetu lekarskiego warto
przytuliç malucha i doceniç jego starania,
by sobie poradziç, mo˝na np. powiedzieç:
„Widzia∏em, ˝e to nie by∏o ∏atwe” lub
„Stara∏eÊ si´ odpowiadaç na pytania
piel´gniarki, to jej bardzo pomog∏o”.
Dobrze jest równie˝ zapytaç dziecko, jak
si´ teraz czuje i czego potrzebuje („Co mog´
teraz dla ciebie zrobiç?”).
Wspierajàc kilkuletniego syna lub córk´
w radzeniu sobie ze strachem, warto
pami´taç, ˝e to rodzice sà ekspertami od
potrzeb swojego dziecka, a rodzicielska
intuicja powinna byç najwa˝niejszym
punktem odniesienia do wszelkich
dzia∏aƒ. JeÊli jednak l´k malucha, mimo
wsparcia bliskich, przez d∏u˝szy czas nie
znika lub wr´cz si´ nasila, warto rozwa˝yç
skorzystanie z profesjonalnej pomocy.
Bibliografia:
Cohen L.J., „Nie strach si´ baç. Jak rodzicielstwo
przez zabaw´ radzi sobie z l´kami dzieciƒstwa”.
Wydawnictwo Mamania, 2015.
Kaduson H., Schaefer Ch., „Zabawa w psycho-
terapii”, Gdaƒskie Wydawnictwo Psycholo-
giczne, Gdaƒsk 2003.
Alicja Strzelecka-LemiechPsycholog, psychoterapeutka. Prowadzi prywatny
gabinet psychologiczny (poradnictwo, interwencja
kryzysowa, psychoterapia), a tak˝e warsztaty
rozwoju osobistego i szkolenia zawodowe (mi´dzy
innymi z zakresu tematyki przemocy domowej).
Warunkiempomocydziecku,
któresięboi,jestuspokojenie
samegosiebie.
Pamietaj! Sposoby na wspieranie
przedszkolaka w radzeniu
sobie z lękiem
wRozmowazdzieckiem, pod-
czas której rodzic opowiada o czyn-
noÊciach, jakie wykonuje lekarz, a ja-
kie piel´gniarka; podaje przyk∏ady
pytaƒ, jakie personel medyczny mo˝e
zadawaç dziecku, a tak˝e mo˝liwych
próÊb lub poleceƒ.
wZabawywlekarza, do których
mo˝na wykorzystaç zabawkowe
akcesoria lekarskie, przebrania, lalki
lub kukie∏ki, które wybierajà si´
„do doktora”, ale bardzo si´ bojà.
Warto zach´ciç malucha do ode-
grania roli „strasznego” lekarza lub
piel´gniarki, a szczególnie tych frag-
mentów badania, które wydajà mu si´
najbardziej przera˝ajàce.
wWzmacnianiepewnościsiebiedziecka poprzez zabawy umo˝li-
wiajàce mu doÊwiadczenie swo-
jej si∏y (tzw. „zapasy”, walki na po-
duszki, wyzwania fizyczne, które
przedszkolak ma ochot´ podjàç itp.)
oraz zauwa˝enie i docenianie odwa˝-
nych zachowaƒ dziecka („Widzia-
∏am, jak blisko podesz∏aÊ do kota
sàsiadki, mimo ˝e bardzo si´ ba∏aÊ –
to by∏o naprawd´ odwa˝ne”).
w Rysowanie– mo˝na zaproponowaç
przedszkolakowi narysowanie Êmiesz-
nego obrazka, który b´dzie przed-
stawia∏ jego l´k lub/i superbohatera,
który ten strach pokona.
w Przygotowanieksiążeczkilubkolorowanki, która przedstawia
kolejne etapy przewidywanej wizyty
u lekarza oraz zachowania dziecka,
które pomogà mu sobie z tà sytuacjà
poradziç, takie jak trzymanie mamy
lub taty za r´k´, g∏´bokie oddychanie,
zabranie ze sobà ulubionej przytulan-
ki, przy której maluch czuje si´ bez-
piecznie.
w Czytanieioglądaniezdzieckiemksiążeczek opisujàcych badanie
lub inne procedury medyczne.
aka
dem
ia ro
zwo
ju przed
szkola
ka
1 1wiosna 2015
Ha∏as zwiàzany z aktywnoÊcià dzieci w przed-
szkolach jest najpowa˝niejszym êród∏em
najwi´kszej dokuczliwoÊci. Ha∏as jest szczegól-
nie wysoki w czasie zabawy, zaj´ç ruchowych czy
te˝ pracy w grupach. Wtedy Êredni poziom ha∏asu zwykle
osiàga ok. 80 dB A. W trakcie zaj´ç organizowanych przez
nauczycieli czy nauki poziom jest ni˝szy, jednak specyfika
i ko∏o si´ zamyka. Z tej przyczyny w trakcie zabaw ha∏as stabili-
zuje si´ na poziomie ograniczonym jedynie wydolnoÊcià g∏osowà
przebywajàcych w nim dzieci.
Wprowadzajàc do pomieszczeƒ materia∏y dêwi´koch∏onne,
redukujemy znaczàco odbicia fal dêwi´kowych. Na przyk∏ad:
zwyk∏y tynk odbija ponad 95%
energii padajàcej na niego fali
akustycznej, wyk∏adzina dywa-
nowa ok. 70%, zas∏ony ok. 50%,
a panele dêwi´koch∏onne z we∏ny
szklanej mniej ni˝ 10%. Znaczenie
ma te˝ umeblowanie i wyposa˝enie:
pomagajà otwarte rega∏y, pó∏ki,
obrazki, gazetki Êcienne, dywany,
zas∏ony itp. Najbardziej skutecznà
metodà jest instalacja dêwi´ko-
ch∏onnych sufitów podwiesza-
nych lub paneli montowanych
bezpoÊrednio do stropu lub Êcian.
Odpowiednie wykoƒczenie pozwala
na obni˝enie poziomu ha∏asu w sali
przedszkolnej nawet o kilkanaÊcie
decybeli, a tak˝e na popraw´ zrozu-
mia∏oÊci mowy. Poprawna akustyka wn´trz w obiektach przed-
szkolnych to nie tylko sprawa komfortu u˝ytkowników, ale przede
wszystkim funkcjonalnoÊci tych pomieszczeƒ. Z tego te˝ powodu
w przygotowywanej do publikacji normie PN-B-02 151-4 (czerwiec
2015 r.) sformu∏owane zosta∏y wymagania m.in. odnoÊnie do aku-
styki sal przedszkolnych.
12 PrZedsZkolakMój
Hałasw przedszkolach
Ma∏a sala gimnastyczna u˝ywana przez grupy przedszkolne. Pod adresem: http://www.ecophon.com/pl/acoustic-solu-tions/education/test-of-case-studies mo˝na pos∏uchaç, jak zmieni∏a si´ akustyka tego pomieszczenia po adaptacji akustycznej.
TEKST: Mikołaj Jarosz
Przedszkola są jednymi z najgłośniejszych
budynków użyteczności publicznej.
Wiadomo, przedszkolaki.
Wszędzie ich pełno,
a tam gdzie ich nie widać,
to słychać. Ale czy całą winę
można zrzucać na dzieci?
Mikołaj JaroszArchitekt, specjalista ds. akustyki obiektów
oÊwiatowych i sportowych, Ecophon.
Tema
t num
eru
13wiosna 2015
Cisza i spokój......jak w przedszkolu
Stosowanie we wnętrzach przedszkolnych materiałów pochłaniających dźwięk przyczynia się do zmniejszenia w nich pogłosu, ograniczenia hałasu i poprawy zrozumiałości mowy.
Firma Ecophon powstała 50 lat temu w Szwecji i specjalizuje się w kształtowaniu akustyki biur, szkół, szpitali oraz obiektów sportowych. Firma dostarcza kompleksowe rozwiązania – sufity akustyczne, konstrukcję montażową, międzystanowiskowe ekrany dźwiękochłonne i panele ścienne. Systemy dostosowane są do konkretnych wymagań funkcjonalnych pomieszczeń, uwzględniając np. wysoką odporność mechaniczną czy odporność na wilgoć.
trudnywybórUżywanie komputera umożliwia rozwijanie umysłowego potencjału najmłodszych,
ale jednocześnie niesie za sobą wiele zagrożeń. Ponieważ nasze dziecko
nie ma jeszcze na tyle ułożonego światopoglądu, by samodzielnie wybrać
odpowiednie dla siebie programy i gry, powinni to zrobić za nie dorośli.
Czym zatem kierować się przy wyborze?
Gry i programy komputerowe TEKST: Mateusz Wiliński
aka
dem
ia ro
zwo
ju przed
szkola
ka
21wiosna 2015
Szczegóły i regulamin konkursu:www.zielonasowa.pl
PATRONI KONKURSU:KSIĄŻKĘ POLECAJĄ:
KONKURS DLA PRZEDSZKOLI!Dowolną techniką plastyczną wykonajcie pracę przedstawiającą Waszą własną historię Tappiego.
DO WYGRANIA:I miejsce - książki o wartości 5000 PLN+ spotkanie z autorem Marcinem MortkąII-III miejsce - książki o wartości 1000 PLNZgłoszenia należy wysyłać na adres: [email protected]
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
tappi_reklama_208x294.pdf 1 2015-02-18 09:17:54
akademia rozwoju przedszkolaka
22 PrZedsZkolakMój
zrozumia∏a, jeÊli weêmiemy pod uwag´
cechy osobiste naszego malucha. Takich
gier nale˝y unikaç. Dlatego warto przy-
glàdaç si´ tylko tym aplikacjom, które
b´dà dla dziecka ∏atwe w obs∏udze i dosto-
sowane do jego mo˝liwoÊci. Pomocne
w tym b´dzie wybieranie aplikacji, z któ-
rych opisu wynika, ˝e by∏y one przygoto-
wywane i sà przeznaczone bezpoÊrednio
dla dzieci w danym wieku lub takich,
które oferujà mo˝liwoÊci stopniowania
trudnoÊci zadaƒ oraz monitorowania
post´pów naszej pociechy.
Zainteresowania dzieckaPrzy wybieraniu aplikacji dla dziecka
bardzo pomocne b´dzie uwzgl´dnienie
jego preferencji, zainteresowaƒ i ulubio-
nych bohaterów. JeÊli wybieramy dla
dziecka gr´ edukacyjnà, warto okreÊliç,
czy dziecko lubi zadania zr´cznoÊciowe,
zagadki logiczne, czy mo˝e woli prze˝ywaç
nowe przygody. Dostosowanie sposobu
rozrywki do jego potrzeb zapewni mu
wi´cej radoÊci. Z kolei je˝eli wybieramy
dla naszej pociechy program edukacyjny,
warto, by jego temat by∏ zgodny z aktu-
alnymi zainteresowaniami dziecka.
Dzi´ki temu ch´tniej rozpocznie z nim
przygod´ i nie znudzi si´ nim tak szybko.
Niezale˝nie od tego, czy wybieramy dla
dziecka program edukacyjny, czy gr´
edukacyjnà, wÊród oferty dost´pnej na
rynku na pewno znajdziemy te˝ aplika-
Grupa wiekowaGdy ju˝ okreÊlimy, jakiego rodzaju apli-
kacji dla malca szukamy, mo˝emy skupiç
si´ na tych ich rodzajach, z których mo˝e
korzystaç dziecko w wieku przedszkol-
nym. W zorientowaniu si´, dla jakiego
wieku gra czy aplikacja jest odpowied-
nia, pomo˝e nam informacja o produkcie
umieszczona przez wydawc´ oraz ozna-
czenia PEGI (np. ikona PEGI 3 – odpo-
wiednie dla wszystkich grup wiekowych,
ikona PEGI 7 – odpowiednie dla dzieci
od siedmiu lat wzwy˝)1. Kierowanie si´
tymi informacji pomo˝e nam unikaç gier
i programów, w których stosuje si´ wul-
garny j´zyk oraz zawierajàcych nieodpo-
wiednie treÊci (nawiàzania do narkoty-
ków, zach´canie do dyskryminacji, sceny
erotyczne, akty przemocy lub takie treÊci,
które mogà przestraszyç naszà pociech´).
Nawet jeÊli gra nie zawiera treÊci nie-
odpowiednich ze wzgl´du na wiek dziecka,
mo˝e byç dla niego zbyt trudna lub nie-
Wybierając program komputerowy do nauki lub grę edukacyjną:
q określ rodzaj aplikacji najbardziej odpowiedni dla dziecka
q bierz pod uwagę tylko gry/ /programy edukacyjne odpowiednie dla dzieci w młodszym wieku szkolnym
q szukaj gier/programów edukacyjnych o stopniu trudności dostosowanym do możliwości dziecka
q przy wyborze gry/programu uwzględnij preferencje, zainteresowania i ulubionych bohaterów dziecka
q wybieraj gry/programy o dobrej jakości wykonania
q zanim sprezentujesz grę/ /program dziecku, sprawdź je sam lub z pomocą innych osób
Gry komputerowe Gry edukacyjne Programy edukacyjne
q zapewniajà dziecku
rozrywk´ oraz przyjemnoÊç q łàczà walory edukacyjne
z zapewnianiem dziecku
rozrywki oraz przyjemnoÊci
q majà najwi´kszà wartoÊç
edukacyjnà
q rzadko posiadajà wartoÊç
edukacyjnà, choç mogà
rozwijaç niektóre zdolnoÊci
dziecka
q posiadajà du˝à wartoÊç
edukacyjnà i zapewniajà dziecku
odpowiedni poziom rozrywki
na d∏u˝szy czas
q nie zawsze potrafià zapewniç
dziecku odpowiedni poziom
rozrywki na d∏u˝szy czas
AplikAcje komputerowe dlA dzieci w wieku szkolnym
1Wi´cej informacji o oznaczeniach na stronie www.pegi.info.pl
W zorientowaniu się,
dla jakiego wieku gra jest
odpowiednia, pomogą nam
oznaczenia PEGI.
Pamietaj!
aka
dem
ia ro
zwo
ju przed
szkola
ka
23wiosna 2015
cje z ulubionymi postaciami z kreskó-
wek lub bajek, które przypadnà dziecku
do gustu.
Jakość i producentOstatnià rzeczà, którà warto si´ kie-
Ich działanie opiera się na akupresurze, dzięki czemu są bezpieczne, nie wywołują skutków ubocznych. Mogą być stosowane nawet u małych dzieci (powyżej 3 lat), a także kobiet w ciąży.
Magdalena MońkaDoktorantka Wydziału Wychowania Fizycznego na Akademii Wychowania
Fizycznego we Wrocławiu.
Aleksandra PłuciennikAbsolwentka Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, Wydziału Nauk o Zdrowiu
na kierunku fizjoterapia. Przedmiotem jej zainteresowaƒ jest fizjoterapia
w pediatrii.
26 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Rozpoznajobjawy!
Wprowadzenie szczepień ochronnych
istotnie wpłynęło na rodzaj chorób,
które Twoje dziecko może „przynieść”
z przedszkola. Popularne jeszcze niedawno
świnka czy różyczka są coraz rzadsze.
Jednak w ich miejsce pojawiają się
inne schorzenia, m.in. choroba
bostońska czy rumień zakaźny.
Jakie są objawy tych schorzeń?
Jakie symptomy powinny wzbudzić
niepokój? Prezentujemy katalog
znanych i mniej znanych
chorób zakaźnych.
Choroby zakaźne
wiekudziecięcego
TEKST: lek. med. Joanna Gładczak
27wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
Rumień zakaźnyChoroba spowodowana jest przez wirusa
o nazwie parwowirus B19. Inna nazwa
rumienia zakaênego to piàta choroba (ang.
fifth disease). Schorzenie przenosi si´ drogà
kropelkowà, a najwi´ksza zaka˝alnoÊç
jest jeszcze przed wystàpieniem wysypki.
G∏ównym objawem choroby jest wy-
sypka – poczàtkowo obejmuje ona twarz
– przypominajàc skrzyd∏a motyla lub
obraz uderzonych policzków. Zabarwie-
nie wysypki jest czerwono-fioletowawe;
nie zajmuje ona nosa i brody. Nast´pnie
po kilku dniach wysypka rozsiewa si´ na
koƒczyny, rzadko pojawia si´ na tu∏owiu.
Nie obejmuje, w odró˝nieniu od zmian
ospowych, b∏on Êluzowych. Wysypka
mo˝e utrzymywaç si´ przez oko∏o 2 tygo-
dnie i mo˝e nawróciç np. po nadmier-
nym przegrzaniu. Jednak trzeba pami´taç,
˝e choroba doÊç cz´sto przebiega bezob-
jawowo – nie wyst´pujà wtedy zmiany
skórne. Objawom niekiedy towarzyszy stan
podgoràczkowy, ale najcz´Êciej nie jest on
obecny. U dzieci w wieku przedszkolnym
rzadko pojawiajà si´ powik∏ania choroby,
u dzieci starszych mo˝e wystàpiç zapale-
nie drobnych stawów. Powik∏aniem mo˝e
byç równie˝ wystàpienie anemii.
Dziecko z podejrzeniem choroby powin-
no byç skonsultowane z lekarzem, zaleca
si´ izolacj´ od grupy przedszkolnej. Jak
wspomniano, maluch najbardziej zaka˝a
przed wystàpieniem wysypki, po jej poja-
wieniu si´ ryzyko przekazania wirusa jest
ma∏e!
Choroba bostońskaW ostatnim czasie coraz powszechniej
wyst´pujàcym schorzeniem jest cho-
roba bostoƒska, zwana tak˝e chorobà
d∏oni, stóp i ust. Jest wywo∏ywana przez
wirusy. Choroba jest bardzo zakaêna,
a do zara˝enia dojÊç mo˝e drogà kropel-
kowà oraz przez bezpoÊredni kontakt
z wydzielinami chorego.
Choroba rozwija si´ najcz´Êciej 4–6 dni
od zara˝enia, a jej przebieg zazwyczaj
jest ∏agodny. Pojawiajà si´ objawy ogólne
oraz zmiany skórne pod postacià bole-
snych p´cherzyków na d∏oniach, sto-
pach oraz na b∏onach Êluzowych jamy
ustnej. Zmiany z biegiem czasu mogà
przekszta∏ciç si´ w p´cherze i owrzodze-
nia, jednak najcz´Êciej samoistnie si´ gojà.
Choroba rzadko ma przebieg ci´˝ki,
kiedy to dochodzi do zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych lub mózgu, zapa-
lenia mi´Ênia sercowego, obrz´ku p∏uc.
W niektórych przypadkach mo˝e dojÊç
do zgonu dziecka.
Choroba jest zakaêna, dlatego konieczna
jest izolacja malca od pozosta∏ych przed-
szkolaków. Obecnie w leczeniu stosuje si´
jedynie leki objawowe. Aby zmniejszyç
ryzyko zachorowania, nale˝y przestrzegaç
zasad higieny.
PłonicaP∏onica, czyli szkarlatyna, jest wywo-
∏ywana przez paciorkowce z grupy A. Jest
chorobà bakteryjnà, w razie zachorowa-
nia konieczna jest antybiotykoterapia.
P∏onica przenosi si´ drogà kropelkowà.
Poczàtek choroby jest nag∏y, pojawia si´
wysoka goràczka, rozbicie, niekiedy rów-
nie˝ ból brzucha i wymioty. Migda∏ki sà
powi´kszone, cz´sto pokryte nalotem.
Na skórze dziecka pojawia si´ drobna
wysypka, szczególnie intensywna na twa-
rzy, tu∏owiu i poÊladkach. Jest tak˝e
obecna w pachwinach i pod pachami.
Wysypka jest drobnoplamista. Na twa-
rzy nie wyst´puje w trójkàcie pomi´dzy
fa∏dami nosowymi i brodà. Po 2–3 tygo-
dniach dochodzi do z∏uszczenia skóry stóp
i d∏oni. Równie˝ skóra twarzy mo˝e si´
delikatnie z∏uszczyç. W przebiegu p∏onicy
gard∏o jest ˝ywoczerwone (szkar∏atne),
a po kilku dniach j´zyk staje si´ czer-
wony z widocznymi brodawkami (j´zyk
malinowy). W niektórych przypadkach
dochodzi do zapalenia nerek i stawów.
Gorączka trzydniowaInne nazwy tej choroby to rumieƒ nag∏y
lub szósta choroba. Schorzenie najcz´Êciej
dotyka dzieci jeszcze przed udaniem si´
do przedszkola, gdy˝ najcz´Êciej do infek-
cji dochodzi w pierwszych dwóch latach
˝ycia. Przyczynà choroby jest infekcja
wirusami HHV-6 i HHV-7. Jest to choroba
powszechna, przekazywana drogà kro-
pelkowà.
U zara˝onego dziecka pojawia si´ nag∏a
wysoka goràczka (do 40°C), która trwa
2–4 dni. Goràczce towarzyszy os∏abienie,
a po jej ustàpieniu, najcz´Êciej na tu∏owiu,
pojawia si´ bladoró˝owa drobnoplamista
wysypka, która szybko ust´puje.
W leczeniu stosuje si´ Êrodki przeciw-
goràczkowe.
JersiniozaJersinioza jest chorobà zakaênà, bak-
teryjnà. Zwykle dotyka dzieci w wieku
przedszkolnym – wi´kszoÊç zachorowaƒ
przebiega do 5. roku ˝ycia.
Objawami choroby sà biegunka, go-
ràczka i bóle brzucha. Objawom mogà
towarzyszyç wymioty oraz bolesne par-
cie na stolec. W stolcu mo˝e znaleêç si´
domieszka Êluzu lub krwi. U niektórych
dzieci przebieg choroby mo˝e przypominaç
zapalenie wyrostka robaczkowego – poja-
wiajà si´ bóle brzucha w okolicy prawego
podbrzusza oraz goràczka.
Po kilku dniach od ustàpienia biegunki
u niektórych dzieci mo˝e wystàpiç zapa-
lenie stawów – dziecko skar˝y si´ na ich
bóle, zw∏aszcza w koƒczynach górnych
i dolnych (staw kolanowy, stawy stóp,
stawy nadgarstka, palców ràk). U nie-
których dzieci przebieg choroby mo˝e byç
gwa∏towny z zapaleniem mi´Ênia serco-
wego, p∏uc z posocznicà.
Jak dochodzi do zara˝enia? Najcz´Êciej
êród∏em k∏opotów jest b∏àd dietetyczny
i zjedzenie niedopieczonego czy niedogoto-
wanego ska˝onego mi´sa, zanieczyszczo-
nych odchodami ludzi lub zwierzàt pro-
duktów albo wypicie ska˝onego niepaste-
ryzowanego mleka. Zaka˝enie mo˝e byç
równie˝ przeniesione z chorego cz∏owieka.
Mononukleoza zakaźna
Choroba popularnie nazywana jest
„chorobà poca∏unków”. Wirus Epstein-
Barr, odpowiedzialny za rozwój choro-
by, przenosi si´ wraz ze Êlinà, a jak wia-
domo, dzieci w wieku przedszkolnym
zazwyczaj bardzo lubià si´ wzajemnie
przytulaç czy Êciskaç. Przenoszona jest
drogà kropelkowà oraz przez kontakt
z zaka˝onà krwià.
Rozpoznajobjawy!
wiekudziecięcego
28 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Objawy najcz´Êciej sà ∏agodne, przy-
pominajàce gryp´ – wysoka goràczka,
ból gard∏a, obrz´k migda∏ków,
niekiedy powi´kszenie w´z∏ów
ch∏onnych. Dziecko cierpi, z trudem
prze∏yka. W przebiegu choroby mo˝e dojÊç
do powi´kszenia narzàdów wewn´trznych
jamy brzusznej, co mo˝e wywo∏ywaç ból
brzucha.
Niekiedy po wprowadzeniu antybio-
tyku (choroba bywa mylona z anginà
paciorkowcowà, którà nale˝y leczyç
poprzez antybiotykoterapi´) na skórze
powstaje wysypka – przypomina ona
nieco wysypk´ w przebiegu odry. Cho-
rob´ leczy si´ objawowo, nie jest dost´pna
szczepionka. Zapobiec chorobie mo˝e
cz´ste mycie ràk oraz zatykanie ust pod-
czas kichania i kaszlu.
Ospa wietrznaPopularnie nazywana „wiatrówkà”,
jest chorobà zakaênà spowodowanà przez
wirusa ospy wietrznej i pó∏paÊca. U wi´k-
szoÊci dzieci choroba przebiega ∏agodnie,
jednak w niektórych przypadkach mo˝e
dojÊç do ci´˝kich powik∏aƒ, mi´dzy innymi
pod postacià zapalenia opon mózgowych,
zapalenia mózgu czy zapalenia p∏uc. Wirus
jest bardzo zakaêny i powszechny. Infekcja
rozprzestrzenia si´ drogà kropelkowà oraz
przez kontakt bezpoÊredni i poÊredni – prze-
chodzi z cz∏owieka na cz∏owieka. Z powodu
wysokiej zaka˝alnoÊci choroba szybko roz-
przestrzenia si´ w grupach i skupiskach
ludzkich – mi´dzy innymi w ˝∏obkach
oraz przedszkolach. Najwi´cej zachorowaƒ
obserwuje si´ zimà oraz wczesnà wiosnà.
Najbardziej zakaêny okres choroby to czas
przed wystàpieniem wysypki (1–2 dni)
a˝ do jej ustàpienia (powstania ostat-
niego strupka). Ospà mo˝na si´ równie˝
zaraziç od osoby, która choruje na pó∏paÊca.
Od zaka˝enia do momentu pojawienia
si´ objawów mijajà najcz´Êciej 2 tygodnie.
Najbardziej charakterystycznym obja-
wem ospy jest wysypka – g∏ównie zlo-
kalizowana na skórze. Zaj´ta jest tak˝e
ow∏osiona skóra g∏owy i b∏ony Êluzowe –
objaw ten odró˝nia osp´ od innych chorób
wysypkowych. Oprócz wysypki pojawia
si´ goràczka – najcz´Êciej wysoka, w gra-
nicach 39°C, uczucie rozbicia, os∏abienie,
utrata apetytu. Dziecko jest markotne,
p∏aczliwe.
Owsica i glistnicaNiestety, choroby paso˝ytnicze u dzieci
nadal nie nale˝à do rzadkoÊci. Najcz´stszà
chorobà wieku dzieci´cego jest owsica.
Zarówno w przypadku owsicy, jak i glist-
nicy, aby dosz∏o do zara˝enia, muszà zostaç
po∏kni´te jaja paso˝yta. Jaja owsika sà bar-
dzo wytrzymałe i mogà przetrwaç na bie-
liênie osobistej, poÊcieli, r´cznikach, dywa-
nach, a nawet maskotkach. Jaja glisty te˝
sà odporne i mogà w sprzyjajàcych warun-
kach przetrwaç wiele lat w glebie.
Najcz´stszym objawem owsicy jest
Êwiàd odbytu, zw∏aszcza w godzinach
popo∏udniowych i wieczornych. Oba
paso˝yty mogà wywo∏aç bezsennoÊç, bóle
brzucha, utrat´ apetytu, dziecko mo˝e si´
∏atwo irytowaç, byç rozdra˝nione. W przy-
padku glistnicy objawem mo˝e byç kaszel,
bowiem larwa z jelit w´druje do uk∏adu
oddechowego.
Aby zapobiec chorobom, nale˝y przes-
trzegaç zasad higieny – konieczne jest
cz´ste mycie ràk i dok∏adne mycie warzyw
i owoców; ponadto wskazane jest cz´ste
pranie r´czników, bielizny, maskotek,
dywanów. W przypadku infekcji ko-
nieczne jest leczenie wszystkich domow-
ników i równoczesna zmiana poÊcieli,
r´czników (pranie w wysokiej tempe-
raturze oraz prasowanie, aby skutecznie
zniszczyç jaja paso˝yta). Najcz´Êciej po
dwóch tygodniach powtarza si´ leczenie.
Giardioza Inna nazwa choroby to lamblioza. To
choroba paso˝ytnicza, którà wywo∏uje
pierwotniak Giardia lamblia. Choroba
ta jest uwa˝ana za najcz´stszà przyczyn´
przewlek∏ych bólów brzucha i biegunek
u dzieci w wieku przedszkolnym!
Do zaka˝enia dochodzi drogà pokar-
mowà przez spo˝ywanie zanieczyszczo-
nych cystami pierwotniaków pokarmów.
Najcz´Êciej choroba przebiega bezobjawowo,
w innych przypadkach u dziecka pojawia
si´ ból brzucha, biegunka, mogà pojawiç
si´ wysypki, utrata apetytu.
Aby wykryç chorob´, konieczne jest bada-
nie ka∏u na obecnoÊç cyst pierwotniaka.
Konieczne jest leczenie lekami dost´pnymi
na recept´.
ŚwierzbTo zakaêna choroba skóry spowodowana
przez Êwierzbowce. Choroba przenosi si´
przez kontakt z osobà zaka˝onà, dlatego
dziecko z podejrzeniem choroby powinno
byç izolowane.
W przypadku tej choroby pojawia si´
Êwiàd, zw∏aszcza na d∏oniach, stopach,
tu∏owiu. Najwi´ksze nasilenie dolegliwoÊci
wyst´puje w nocy. Choroba wymaga spe-
cjalistycznego leczenia.
Borelioza z Lyme Jest chorobà odkleszczowà – kleszcze mogà
byç nosicielami kr´tków, które sà sprawcà
choroby. Inne nazwy schorzenia to choroba
z Lyme lub kr´tkowica kleszczowa. Objawy
mogà obejmowaç skór´, stawy oraz uk∏ad
nerwowy i serce. Pierwszym objawem, który
pojawia si´ do trzech miesi´cy od ukàszenia,
jest wystàpienie rumienia w´drujàcego.
Leczenie wprowadzone na tym etapie cho-
roby zapobiega dalszemu rozwojowi cho-
roby. Rumieƒ w´drujàcy mo˝e pojawiç si´
w dowolnym miejscu na skórze (niekoniecz-
nie w miejscu ukàszenia przez kleszcza).
Po pojawieniu si´ go szybko powi´ksza si´
jego Êrednica i najcz´Êciej w jego Êrodku
pojawia si´ przejaÊnienie. Dziecko z rumie-
niem w´drujàcym wymaga w∏àczenia kura-
cji antybiotykowej.
lek. med. Joanna GładczakSpecjalista chorób wewn´trznych. Lekarz podsta-
wowej opieki zdrowotnej w poradni rejonowej.
Autorka artyku∏ów dla wydawnictw Forum Media
Polska, PZWL i NextWeb Media (twórcy portali
abczdrowie.pl). Prowadzi çwiczenia akademickie
w ramach Szko∏y Wy˝szej Psychologii Spo∏ecznej.
Wyk∏adowca GórnoÊlàskiej Wy˝szej Szko∏y Han-
dlowej.
Najwięcej zachorowań
na ospę wietrzną
obserwuje się zimą
i wczesną wiosną.
Pamietaj!
29wiosna 2015
Kopalnia Soli „WieliczKa” Pomysł na rodzinny wypoczynek
Gdzie szukać atrakcji niezależnych od pogody i pory roku? Najlepiej wybrać się pod ziemię, do Kopalni Soli w Wieliczce! r Rodzinom z najmłodszymi dziećmi polecamy pełne atrakcji Odkrywanie Solilandii. Podczas wędrówki
solnymi korytarzami maluchy poznają sekrety bajkowej krainy, spotkają Skarbnika i soliludka, a na zakończenie otrzymają pamiątkowe dyplomy.
r Starsze dzieci z pewnością będą się dobrze bawić zwiedzając Trasę turystyczną ze słynnymi solnymi komorami, kaplicami i jeziorkami solankowymi. Wycieczka do kopalni to dobra okazja, aby poznać wielickie legendy oraz sekrety kopalni.
Mały podróżnik
PARKEDUKACJIIROZRyWKITo obowiązkowy punkt na turystycznej mapie Mazowsza. Zlokalizowany w przepięknej okolicy, otoczony ze wszystkich stron lasami jest idealnym miejscem do rodzinnego, aktyw-nego wypoczynku. Budowle zaprzeczające prawom fizyki, labirynty, place zabaw, plaża z prawdziwymi palmami, zwierzaki, grobowiec faraona to tylko niektóre z atrakcji, które czekają na Was w tym wyjątkowym miejscu.
www.farmailuzji.pl
www.kopalnia.pl
30 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
odpornościprzedszkolaka
Faktyimityna tematTEKST: Katarzyna Kieś-Kokocińska
1przy dziennym spożyciu 250 mg EPA i DHA, 2przy dziennym spożyciu 250 mg DHA
D zia∏anie antybiotyków polega na
zwalczaniu bakterii. Niestety,
oprócz unieszkodliwienia tych cho-
robotwórczych, wp∏ywajà te˝ nieko-
rzystnie na naturalnà flor´ jelitowà,
czyli bakterie korzystne dla zdrowia
cz∏owieka.
Probiotykito produkty, w któ-
rych sk∏ad wchodzà ˝ywe drob-
noustroje, które podane w odpo-
wiedniej iloÊci dzia∏ajà korzystnie
na organizm. Produkty te naj-
cz´Êciej zawierajà drobnoustroje
z rodziny Lactobacillus, Bifidobacte-
rium oraz szczepy dro˝d˝y Saccha-
romyces boulardii. Wi´kszoÊç drob-
noustrojów wchodzàcych w sk∏ad
probiotyków (z wyjàtkiem Sacha-
romyces, które sà grzybami) wywo-
dzi si´ z bakterii jelitowych, które
w normalnych warunkach znajdu-
jà si´ w przewodzie pokarmowym.
Podobne jest równie˝ ich dzia∏anie.
Ich zadaniem jest zmniejszenie
przepuszczalnoÊci b∏ony Êluzowej
przewodu pokarmowego dla czyn-
ników szkodliwych, czego efektem
jest mniejsza iloÊç zachorowaƒ.
Ponadto stymulujà produkcj´
niektórych czynników odpowia-
dajàcych za ochron´ przed infek-
cjami i alergiami. Bakterie jelitowe
dzia∏ajà na pH przewodu pokarmo-
wego, przez co hamujà mo˝liwoÊç
rozwoju bakterii niekorzystnych dla
zdrowia oraz biorà udzia∏ w produk-
cji niektórych witamin.
Antybiotyki a odporność
Möller’sTranNorweski dostępny jest w trzech wersjach smakowych: o aromacie naturalnym, cytrynowym i owocowym.
www.mollers.pl
Supl
emen
t die
ty
TRAN
K ażdego dnia dbasz o to, aby Twoje dziecko rozwijało się prawidłowo, a jego zdrowie jest dla Ciebie naj-
ważniejsze. Möller’sTranNorweski już od ponad 160 lat wspiera Mamy w trosce o ich dzieci. Tran Möller’s to olej uzyskiwany z wąt- roby dorsza Skrei, który w naturalny sposób uzupełnia dietę dziecka. Jego siła wynika przede wszystkim z dużej zawartości kwasów omega-3 oraz witaminy D3, których dobro-czynny wpływ został niejednokrotnie potwier-dzony w różnych badaniach.
q Witamina D wspomaga odporność oraz przyczynia się do prawidłowego utrzymaniairozwojuzdrowychkościudzieci.
q Kwasy omega-3 korzystnie wpływają na pracęserca (EPA i DHA)1, mózguioczu (DHA)2.
35wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
36 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
alergia wziewna, inaczej odde-
chowa, to nadmierna, gwa∏-
towna i niepo˝àdana reak-
cja organizmu na unoszàce
si´ w powietrzu czynniki uczulajàce,
które przez drogi oddechowe przedostajà
si´ do ustroju i dra˝nià b∏ony Êluzowe
noso-gardzieli. Alergeny wziewne mogà
pochodziç ze Êrodowiska zewn´trznego
lub z pomieszczeƒ, w których przebywa
osoba uczulona. Chorob´ cz´sto stwierdza
si´ u dzieci, ale mo˝e ujawniç si´ w za-
sadzie w ka˝dym wieku – nawet po
pi´çdziesiàtce. Ka˝dy przypadek alergii
trzeba leczyç i unikaç kontaktu z czyn-
nikami nasilajàcymi jej objawy – to bar-
dzo wa˝ne, poniewa˝ nasilona alergia
najcz´Êciej jest wst´pem do rozwoju astmy
oskrzelowej.
Czynnikiem uczulajàcym w alergii
wziewnej mo˝e byç kurz i wszystko,
co wraz z nim unosi si´ w powietrzu,
czyli m.in. roztocza, drobiny odchodów
insektów, sierÊç zwierzàt, zarodniki pleÊni,
w∏ókna, a tak˝e spaliny, dym papiero-
sowy i py∏ki roÊlin. W∏aÊnie te ostatnie
sà najpowa˝niejszym problemem alergi-
ków na wiosn´.
Zmora pylenia i kurzuSzacuje si´, ˝e za ok. 80% przypadków
alergii wziewnej spowodowanej przez
py∏ki, odpowiadajà kwitnàce trawy i zbo˝a.
Prawie dwukrotnie rzadziej uczulajà
py∏ki drzew i krzewów. Py∏ek powstaje
w m´skich organach rozmna˝ania roÊlin
nago- i okrytonasiennych. Ma postaç
maleƒkich, ró˝nokszta∏tnych ziare-
nek. Py∏ek powstaje w niezliczonej iloÊci
i mo˝e byç przenoszony z pràdami powie-
trza na znaczne odleg∏oÊci. Z powodu
mikroskopijnych wymiarów wciÊnie
si´ w najw´˝szà szczelin´ i przedostanie
do pomieszczeƒ, nawet przez maleƒkà
nieszczelnoÊç w oknach. Kurz równie˝
potrafi byç wsz´dobylski, a z racji tego,
˝e powstaje w trybie ciàg∏ym, nie da si´
go wyeliminowaç ca∏kowicie z naszego
˝ycia. Podobnie jak py∏ków.
W naszym kraju pylenie trwa w zasa-
dzie przez 10 miesi´cy w roku: od stycz-
nia do paêdziernika. I jeÊli w tym cza-
sie dziecko zmagajàce si´ z alergià
wziewnà b´dzie odczuwaç skutki uczu-
lenia, mo˝na podejrzewaç, ˝e przyczynà
dokuczliwych objawów sà py∏ki roÊlinne.
Je˝eli symptomy alergii pojawiajà si´
w koƒcówce paêdziernika i nasilajà si´,
kiedy malec przebywa w pomieszczeniach
zamkni´tych, winnych nale˝y szukaç
wÊród alergenów wewnàtrzdomowych.
TEKST: Katarzyna Kieś-Kokocińska
Idzie wi osna…
zalergiąwziewną?Alergia wziewna może dokuczać przez cały rok, ale wraz z nadejściem
wiosny dla uczulonych kilkulatków (i ich opiekunów także) nadciąga
ciężki czas. Wtedy właśnie następuje zmasowany atak alergenów.
Nie uda się od nich uciec, ale znamy sposoby na skuteczne
radzenie sobie z nimi.
Jak walczyc,
Alergi´ wziewnà mo˝na podejrzewaç,
jeÊli u dziecka wyst´pujà:
q infekcje górnych dróg
oddechowych: nawracajàce,
trudne w leczeniu lub niepod-
dajàce si´ terapii, przebiegajàce
bez goràczki
q nawrotowe zapalenia spojówek,
sw´dzenie i ∏zawienie oczu
q suchy, bardzo m´czàcy kaszel
q wodnisty, cieknàcy katar bez
innych objawów przezi´bienia
q napadowe kichanie
q dusznoÊç
q niespokojny sen, cz´sto z otwartà
buzià
q rzadko: atopowe zapalenie skóry,
biegunki, wymioty
q obrz´k tkanek noso-gardzieli
Niepokojące symptomy
37wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
Idzie wi osna…
38 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Wykrywanie alergii wziewnejJe˝eli nie wiesz, czy Twoje dziecko ma
alergi´ wziewnà czy te˝ zwyczajnie s∏abà
odpornoÊç i z tego powodu cz´sto ma katar,
mo˝esz poddaç je:
q badaniu krwi na obecnoÊç przeciw-
cia∏ IgE – w ka˝dym wieku;
q testom skórnym – od 3–4 roku ˝ycia.
Jak sobie radzić?Ma∏ego alergika nie wolno zostawiç
bez pomocy, poniewa˝ choroba znacz-
nie obni˝a jakoÊç ˝ycia dziecka, nega-
tywnie wp∏ywa na jego relacje z rówieÊ-
nikami, a nawet mo˝e staç si´ powa˝nym
utrudnieniem w zdobywaniu wiedzy
i umiej´tnoÊci. Aby podnieÊç poziom
jakoÊci ˝ycia wra˝liwego malca, konieczne
jest systematyczne eliminowanie z oto-
czenia czynników alergennych. Wiosna
temu sprzyja, choç wià˝e si´ ze zwi´k-
szonym ryzykiem okresowego nasile-
nia objawów z powodu pylenia. Bo kiedy
nadchodzi, cz´Êciej sprzàtamy, wie-
trzymy i przypominamy sobie o pro-
filaktyce zdrowotnej. Zatem wiosna
dla ma∏ych alergików to jednoczeÊnie
okres niekorzystny – z powodu nasilo-
nego kontaktu z uczulajàcymi py∏kami
czy kurzem unoszàcym si´ w remonto-
wanym mieszkaniu, ale te˝ czas, kiedy
po zakoƒczonym remoncie nawet najciem-
niejszy kàt jest perfekcyjnie wysprzàtany,
a pogoda za oknem a˝ zaprasza do tego,
aby wywiesiç na balkonie poÊciel i dywany
do wywietrzenia. Sposobów radzenia sobie
z alergià wziewnà jest wiele. Przyjrzyjmy
si´ im bli˝ej.
Sprawdzony przez pokolenia
sposób na ogranicznie iloÊci dro-
bin uczulajàcych w pomieszczeniach
to cz´ste odkurzanie i Êcieranie na mokro,
które przynajmniej na jakiÊ czas znacz-
nie ograniczà iloÊç alergenów w oto-
czeniu dziecka. Najlepiej wykorzystaç
do tego hipoalergiczne Êrodki czystoÊci
i odkurzacz z podwójnymi filtrami.
Nie u˝ywaj preparatów o silnych w∏aÊci-
woÊciach czyszczàcych lub odka˝ajàcych,
poniewa˝ ich opary mogà podra˝niç drogi
oddechowe i wywo∏aç napad alergii lub
sprowokowaç atak astmy.
Chroƒ dziecko przed kontaktem
z czynnikami uczulajàcymi, czyli
m.in. nie trzymaj w domu kota lub psa, jeÊli
malec ma uczulenie na sierÊç (wiosnà jest
jej szczególnie du˝o, poniewa˝ zwierz´ta
zrzucajà z siebie zimowe futro). JeÊli Twój
przedszkolak kocha psy, kup mu przedsta-
wiciela rasy, która prawie nie zrzuca sierÊci.
Przed zakupem koniecznie pobàdê z dziec-
kiem w towarzystwie wybranego pupila,
˝eby zyskaç pewnoÊç, ˝e zwierz´ nie uczula
malca.
Wietrz poÊciel, koce i narzuty – wy-
korzystaj do tego pogod´ s∏one-
cznà: mroênà albo te˝ ciep∏à. Znajdujàce si´
na poÊcieli roztocza zabije Êwiat∏o s∏oneczne
i temperatura. Raczej ta niska, bo paso˝yty
ginà w temperaturze poni˝ej minus 15°C.
Poszewki na poÊciel pierz cz´sto i zawsze
w temperaturze powy˝ej 60°C.
Na wiosenne spacery wychodê pod-
czas bezwietrznej pogody. Wietrz
mieszkanie po deszczu, kiedy py∏ków
w powietrzu jest najmniej. W oknie zawieÊ
g´stà firank´ i na czas wietrzenia skrapiaj jà
wodà – wilgotne oczka tkaniny zadzia∏ajà
jak sito zatrzymujàce czynniki alergenne.
Niech ma∏y alergik nie biega po
podwórku w s∏oneczny, wietrzny
dzieƒ, bo wtedy w powietrzu unosi si´
mnóstwo py∏ków. Kiedy wróci ze spaceru,
niech zdejmie z siebie ubranie (wytrze-
piesz je Ty lub inny domownik), umyje
dok∏adnie twarz oraz r´ce i za∏o˝y nowà
odzie˝.
Zabieraj malucha do groty solnej
– niech w towarzystwie muzyki
i kolorowych Êwiate∏ pooddycha zjo-
nizowanym powietrzem zawierajàcym
wiele mikroelementów. Kilka takich sesji
w miesiàcu podzia∏a na dziecko jak spa-
cery brzegiem morza. Aby jednak tak
si´ sta∏o, w grocie solnej musi panowaç
okreÊlone st´˝enie leczniczych jonów.
Czy tak jest, dowiesz si´, czytajàc folder
informacyjny groty lub zapytujàc pracow-
ników o parametry u˝ytkowe relaksacyj-
nej jaskini.
Nawil˝aj i – jeszcze lepiej – tak˝e
ozonuj powietrze w mieszkaniu.
Na rynku dost´pne sà urzàdzenia z obiema
funkcjami. Nawil˝one powietrze sprawi,
˝e dziecku b´dzie ∏atwiej oddychaç, a py∏ki
i kurz nie b´dà wzbijaç si´ w powietrze.
Ozonowanie wykorzystuje aktywnà form´
tlenu do zapewnienia w∏aÊciwych mikro-
biologicznych parametrów u˝ytkowych
powietrza w pokoju, poniewa˝ zabija drob-
noustroje i niszczy struktur´ ziaren py∏ku
czy zarodników pleÊni. Obecnie mo˝na
ju˝ kupiç urzàdzenia, które jednoczeÊnie
nawil˝ajà, filtrujà i ozonujà powietrze.
JeÊli malec chce koniecznie prze-
bywaç na podwórku, a Ty wiesz,
˝e to niemàdry pomys∏, bo nie sprzyjajà
temu warunki atmosferyczne, nak∏oƒ
go, aby przed wyjÊciem za∏o˝y∏ na twarz
maseczk´ filtrujàcà z g´stej tkaniny.
Maseczk´ t´ daj te˝ dziecku do jego pleca-
ka z osobistymi rzeczami, kiedy wybiera si´
na wycieczk´.
JeÊli masz mo˝liwoÊç, zabierz aler-
gika na wiosn´ do sanatorium
znajdujàcego si´ w rejonie o ∏agodnym kli-
macie i najlepiej do miejscowoÊci le˝àcej
niedaleko Waszego miejsca zamieszkania.
To dobry pomys∏ na subtelne pobudzenie
si∏ witalnych przedszkolaka.
Pamiętaj, że testów skórnych
na alergię wziewną nie należy
wykonywać w okresach
pylenia!
Pamietaj!
39wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
REK L AMA
Alergia na py∏ki mo˝e powodo-
waç pojawienie si´ reakcji krzy-
˝owej po zjedzeniu pewnych nieprze-
tworzonych warzyw lub owoców. Dla-
tego nie pozwalaj dziecku uczulonemu
na py∏ki drzew (szczególnie brzozy)
zjadaç surowych orzechów, migda∏ów,
owoców rosnàcych na drzewach lub
wy˝szych krzewach. Bezpieczniej b´-
dzie, jeÊli malec si´gnie po przetwory z tych
owoców. Nie powinien te˝ zjadaç roÊlin
stràczkowych, jeÊli reaguje uczuleniem
na py∏ki traw, a pietruszki, selera, bana-
nów i melonów, jeÊli ma alergi´ na py∏ki
bylicy.
W razie wystàpienia ataku aler-
gii, podaj dziecku Êrodki zale-
cone przez lekarza: doustne i aplikowane
zewn´trznie, np. spray rozkurczajàcy
oskrzela, tabletki likwidujàce ostre sta-
ny alergiczne czy ˝el do smarowania
sw´dzàcych miejsc na ciele.
Nie bój si´ szczepionek odczu-
lajàcych! To najnowoczeÊniejsza
forma leczenia alergii wziewnej. Apli-
kowane sà dziecku podj´zykowo, mogà
mieç form´ tabletki lub kropli. Pami´taj, ˝e
terapi´ odczulajàcà wykonuje si´, kiedy nic
jeszcze nie pyli, zatem w tym roku trzeba
b´dzie poczekaç na listopad lub grudzieƒ,
bo to jedyne miesiàce wolne od py∏ków.
Uwaga!Jeżeliudziecka
wystąpiostrareakcja
alergicznawpostaciobrzęku
naczynioruchowegookolicgłowy
iszyi,bezwzględniewezwij
lekarzaipodajmalcowiśrodki
lecznicze.Pamiętaj,żezwłoka
wkontakciezlekarzemmoże
byćniebezpiecznadlazdrowia,
anawetżyciamalca.
Ponoç Êwietnà metodà na lecze-
nie alergii wziewnej jest chromo-
terapia z zastosowaniem ró˝nych odcieni
˝ó∏tego i pomaraƒczowego koloru. To bar-
dzo wiosenne kolory – niech dziecko ma
z nimi jak najcz´Êciej kontakt.
Serwuj maluchowi dania z t∏us-
tych ryb morskich – zawarte
w nich naturalne sk∏adniki delikatnie
pobudzà odpornoÊç i dowitaminizujà, co na
wiosn´ jest szczególnie wa˝nym zada-
niem z uwagi na skàpe êród∏a natural-
nych, Êwie˝ych sk∏adników pokarmowych.
Pilnuj, aby dziecko majàce alergi´
wziewnà uwa˝a∏o na to, co i w ja-
kich iloÊciach je. W badaniach nauko-
wych wykazano, ˝e m∏odzi ludzie z nad-
wagà mieli dwukrotnie wy˝sze ryzyko
wystàpienia alergii wziewnej ni˝ osoby,
których waga by∏a prawid∏owa.
Katarzyna Kieś-Kokocińska
40 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Zapalenie Ból ucha to bardzo przykry objaw. Najczęściej jest spowodowany
przez zapalenie, a jego przyczyną może być nawet niedoleczony katar,
przerośnięty migdałek gardłowy czy alergiczny nieżyt nosa.
Zestaw do usuwania nad-miaru woskowiny usznej. W 100% naturalny wyrób
medyczny bez zawartości wody. Poza usuwaniem woskowiny dodatkowo nawilża kanał słuchowy zabezpie-czając uszy przed infekcjami pod-czas kontaktu uszu z wodą, np. na basenie. Przed wejściem na basen należy zaaplikować 1 dozę preparatu do każdego ucha. Dołączona myjka do mycia małżowiny usznej jest alter-natywą do stosowanych patyczków kosmetycznych. Używanie patyczków do czyszczenia uszu nie jest wskazane przez lekarzy laryngologów i może
prowadzić do poważnych powikłań w uszkach dziecka. Rekomendowany dla dzieci powyżej 3 miesiąca życia.Preparat dostępny tylko w drogeriach ROSSMANN, poj. 15 ml, cena około 17 pln.
43wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
44 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Wszawica od zawsze koja-
rzona by∏a z brakiem,
a przynajmniej z powa˝-
nym zaniedbaniem hi-
gieny – osobistej, jak i zwiàzanej z otocze-
niem, w którym si´ przebywa. Tymcza-
sem, paradoksalnie, wszy – choç Êwietnie
˝yje im si´ i rozmna˝a w brudzie – bar-
dzo ochoczo atakujà czyÊciochów, rów-
nie˝ z krajów wysoko uprzemys∏owionych.
Zaraźliwe maleństwaMa∏a i dokuczliwa – oto najtrafniejsze
okreÊlenie wszy, paso˝yta, który sp´dza
sen z powiek wielu rodzicom i… higie-
nistkom pracujàcym w placówkach edu-
kacyjnych.
zwszawicąMamy XXI wiek, dysponujemy innowacyjnymi rozwiązaniami technologicznymi
i lekami, a mimo to nadal walczymy z wszawicą. Najczęściej bez rozgłosu,
bo wszy to temat wciąż bardzo wstydliwy.
Wygraj
45wiosna 2015
Zd
row
ie dziecka
REK L AMA
Wszawicatojednaznaj-
bardziejzaraźliwychchorób–
wystarczykrótkikontaktzosobą
zarażonąlubzprzedmiotemoso-
bistegoużytkunosiciela(grze-
bień,spinki,poduszka,ręcznik),
abypasożytmógłprzenieśćsię
zjednejosobynadrugą.Weszto
niepchłaiskakaćniepotrafi;zato
wędruje(sprawnieiszybkoprze-
mieszczającsięmiędzywłosami),
więcabydoszłodozarażenia,kon-
taktmusibyćbezpośredni.
Wesz to owad. Z cz∏owiekiem zwiàzane
sà dwa gatunki wszy, oba ˝ywià si´ krwià,
a w czasie rozwoju osobniczego przechodzà
przez faz´ jaja (zwanego gnidà i mocowa-
nego specjalnym lepiszczem do w∏osa lub
ubrania), larwy i postaci doros∏ej. Bez
˝ywiciela mogà przetrwaç ok. 48 godzin.
1Weszłonowa (Pthirus pubis) –
zasiedla ow∏osione obszary cia∏a
takie jak ∏ono, okolice pach, brwi,
rz´sy, klatk´ piersiowà czy brzuch.
Maleƒka (osobniki osiàgajà zaledwie
1,5 mm d∏ugoÊci) i ma∏o widoczna,
poniewa˝ najcz´Êciej przytwierdza si´
do cia∏a u samej nasady w∏osa.
2Weszludzka (Pedicululs humanus)
– mo˝e ˝yç na ow∏osionej skórze
g∏owy (wesz g∏owowa, ok. 2–3 mm
d∏ugoÊci) lub w ubraniach (wesz odzie-
˝owa, nieco wi´ksza od g∏owowej, bo
osiàgajàca ok. 3–4 mm d∏ugoÊci). Wesz
ubraniowa wi´kszoÊç swego ˝ycia sp´dza
w fa∏dach i zak∏adkach odzie˝y, na skór´
cz∏owieka przechodzàc jedynie na czas
posi∏ku.
WygrajDzieci to cz´ste ofiary wszy – atakuje
je paso˝yt zasiedlajàcy skór´ g∏owy.
Wesz ∏onowa paso˝ytuje g∏ównie na
cia∏ach doros∏ych, a odzie˝owa jest wy-
∏àcznie zmorà osób ˝yjàcych w bardzo
z∏ych warunkach sanitarnych. Wsza-
wica g∏owowa najliczniej stwierdzana jest
w przedziale wiekowym od kilkulatków
po nastolatki – bo w tym w∏aÊnie okresie
swojego ˝ycia m∏odzi ludzie najcz´Êciej
przebywajà bardzo blisko siebie w gru-
pie, podczas zabawy nieraz stykajà si´
g∏owami, k∏adà na jednej poduszce czy
wymieniajà rzeczami osobistymi.
Z wszawicą można wygrać
tylko dzięki zdecydowanemu
i radykalnemu postępowaniu.
Pamietaj!
46 PrZedsZkolakMój
Zdrowie dziecka
Liczy się refleks Do nasilenia zaka˝eƒ wszawicà docho-
dzi najcz´Êciej na poczàtku roku szkol-
nego oraz podczas wakacji – kiedy dzieci
przebywajà du˝o ze sobà i majà kon-
takt z osobami z nowych Êrodowisk, np.
na koloniach. Przedszkolak nie musi
jednak nigdzie wyje˝d˝aç, aby zaraziç
si´ wszawicà – wystarczy, ˝e paso˝yty
przywioz∏o starsze rodzeƒstwo powracajàce
z wakacyjnego obozu.
Wszy rozmna˝ajà si´ bardzo szybko i sà
doÊç p∏odne. Te, które paso˝ytujà na skó-
rze g∏owy, ˝yjà oko∏o miesiàca i ka˝dego
dnia sk∏adajà ok. 10 jaj, dojrzewajàcych
w ciàgu 2–3 tygodni. Po kilku tygodniach
od zara˝enia mo˝na mieç na g∏owie
ca∏kiem liczne potomstwo jednego tylko
osobnika.
Z powodu szybkiego tempa przyrasta-
nia populacji paso˝yta, z wszawicà mo˝na
wygraç tylko dzi´ki zdecydowanemu
i radykalnemu post´powaniu.
Kiedy tylko zauwa˝ysz u dziecka objawy,
które mogà sugerowaç zara˝enie wszami,
dzia∏aj natychmiast!
1 Sprawdź dziecku, sobie oraz wszystkim domownikom włosy i skórę głowy na obecność
owadów dorosłych lub gnid. Jeśli znajdziesz pasożyty u dziecka lub u najbliższych, poinformuj o tym te osoby, które w ciągu ostatniego czasu miały bliski kontakt z malcem.
JeÊli masz w domu przedszkolaka, czujnoÊç powinny wzbudziç nast´pujàce sygna∏y:
wŚwiądskóry, szczególnie na głowie w rejonie potylicy, za uszami, w górnej części karku – to ulubione miejsca pobytu wszy głowowej
w Drobne,zaczerwienioneplamki, często występujące gromadnie w rejonach swędzą-cej skóry – to ślady po ukąsze-niach wszy
w Połyskującesatynowowewłosach„perełki”wielkościmaleńkiegołebkaodszpilki (lepiej widoczne na włosach ciemnych niż jasnych), mocno osadzone i niedające się usunąć przez wyczesanie grzebieniem – to gnidy
w Po rozgarnięciu włosów widoczne na skórze głowy szybkoruszającesięszarawobiałepunkcikiwkształcienasionsezamu– to dorosłe postaci wszy
w Pozostające po czesaniu na gęstym grzebieniu ruchome„drobiny”
w Niespokojnysendzieckaidrapaniesię nawet podczas wypoczynku nocnego – szczególnie na potylicy czy za uszami
2Kup środek do zwalczania wszy i gnid, odpowiedni do wieku dziecka,
i zastosuj na głowach tych członków rodziny, u których pojawiły się pasożyty. Po użyciu środka koniecznie wyczesz włosy bardzo gęstym grzebieniem, pozbywając się martwych i dogorywających owadów. Gnidy usuń ręcznie, zsuwając je z włosów. Operację tę powtarzaj do czasu, aż pozbędziesz się wszystkich jaj wszy. Kuracji likwidującej pasożyty mogą poddać się też zawczasu ci domownicy, u których wszawica nie wystąpiła, ale które miały bliski kontakt z nosicielem, spały z nim lub korzystały z jego grzebienia czy ręcznika.
3Wypierz poszewki i ręczniki, umyj i wyparz grzebienie oraz spinki. Gumki do włosów
najlepiej wyrzuć.
JeÊli uwa˝asz, ˝e malec zarazi∏ si´
wszawicà w przedszkolu, porozmawiaj
o tym z personelem placówki. To ˝aden
wstyd; przeciwnie: takie post´powanie
Êwiadczy o Twojej odpowiedzialnoÊci.
Personel przedszkola powinien zareagowaç
natychmiast – zgodnie z przepisami zawar-
tymi w Rozporzàdzeniu Ministra Edu-
kacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grud-
nia 2002 r. w sprawie bezpieczeƒstwa
i higieny w publicznych i niepublicznych
szko∏ach i placówkach. Domagaj si´
podj´cia dzia∏aƒ, bo inaczej Twoje wyle-
czone z wszawicy dziecko nabawi si´
paso˝ytów po raz kolejny!
Katarzyna Kieś-Kokocińska
Kiedy tylko zauważysz u dziecka
objawy, które mogą sugerować
zarażenie wszami, działaj
natychmiast!
Pamietaj!
Go
tow
anie z d
zieckiem
47wiosna 2015
Babkadrożdżowa
Jajkafaszerowane
Wielkanocnemarchewki
Tradycyjnysernik
wiedeńskiW
ytn
ijiz
ach
owaj
Gotowanie z dzieckiem
Jajkafaszerowane
Składniki: q 5 jajek
q 3–4 ∏y˝eczki majonezu
q 2 plasterki szynki
q szczypiorek
q sól, pieprz do smaku
q marchew, ziarenka pieprzu do dekoracji
Jajka gotujemy na twardo i odkrawamy górnà cz´Êç
woko∏o 2/3 wysokoÊci. Mo˝emy te˝ bardzo delikatnie
Êciàç spód, tak aby jajka trzyma∏y równowag´. Wydrà˝amy
˝ó∏tka i mieszamy je z majonezem. Odk∏adamy niewielkà
cz´Êç masy do dekoracji, a do reszty dodajemy drobno
pokrojonà szynk´ i szczypiorek oraz przyprawy. Mieszamy
i przek∏adamy do bia∏ek. Na wierzchu k∏adziemy od∏o˝onà
mas´ ˝ó∏tkowo-majonezowà i przykrywamy odci´tà cz´Êcià
bia∏ek. Dekorujemy ziarenkami pieprzu oraz niewielkimi