Top Banner
Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5 b i [email protected] 0312 434 04 27 0542 434 04 27 1. Tam kamusal malların özellikleri; fayda bölünemez, fiyatlandırılamaz, piyasalarda üretilemez, birlikte tü- ketim esası geçerli, finansmanı vergi (tam politik fiyatlama), dışlama ilkesi geçersiz, gelir dağılımına etkisi nötr, üretim siyasal süreçte belirlenir 2. Yarı kamusal mal; bireysel faydanın yanı sıra topluma fayda sağlayan mal/hizmetlerdir. Yarı politik fiyat- lama yapılır (faydanın bölünebilen kısmı resim, harç, şerefiye gibi kamu gelirleriyle, bölünemeyen kısmı vergilerle) 3. Bireysel faydanın toplumsal faydaya dönüşmesine pigovyen dışsallık denir. 4. Özel mallar; Doğal tekel: stratejik öneme sahip olup yüksek sabit maliyet isteyen ve azalan maliyetlerin geçerli olduğu mal ve hizmetlerdir Yasal (mali) tekel: piyasa tarafından talep edilen lakin üretim ve tüketimi topluma zararı olan mal ve hiz- metlerdir. 5. Erdemli mallar; gelir düzeyi düşük olan bireylere yönelik bedelsiz veya piyasa fiyatının altında sunulan mal ve hizmetlerdir Erdemsiz mallar; bireysel tüketime konu olup topluma zarar veren mallarda devlet üretim ve tüketim üze- rinde düzenleyici faaliyette bulunduğu mal/hizmetlerdir. 6. Klüp mallar; belirli bir kesimin kullanımına sunulan ve faydasından sadece klübe üye olan kişilerin fayda elde ettiği mal/hizmetlerdir 7. Serbest mallar: doğada hazır olarak bulunur. Bireyler aşırı olarak tüketir. Bundan dolayı ortaya çıkan so- runa ortakların trajedisi denir. Devlet sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için kural ve normlar koyar. Birey- ler birbirlerine güvenmeyip koyulan kuralları çiğner ve ortaya çıkan soruna mahkum açmazı denir. 8. Global kamusal mallar; sınırlar ve nesiller ötesine fayda sağlayan mallardır. Uluslar arası kuruluşlar ta- rafından sunulur. Finansmanı uluslar arası kuruluşa üye olan ülkelerin ödediği aidatlarla ve özel bağışlarla sağlanır. 9. Dışsallık: bir ekonomik birimin yapmış olduğu faaliyetten dolayı diğer ekonomik birimin maliyetine katıl- madan fayda veya zarar gördüğü durumu ifade eder. 10. Pareto Optimalitesi: Bir kişinin durumunu kötüleştirmeden diğer bir kişi ya da kişilerin durumlarının iyileş- tirilemeyeceği kaynak dağılımını ifade etmektedir 11. Pareto iyileştirme: Bir kişinin durumu kötüleşmeden en az bir birinin durumunu iyileştirilebilen durumu ifade eder.
11

Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i [email protected] 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Feb 21, 2020

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

1. Tam kamusal malların özellikleri; fayda bölünemez, fiyatlandırılamaz, piyasalarda üretilemez, birlikte tü-ketim esası geçerli, finansmanı vergi (tam politik fiyatlama), dışlama ilkesi geçersiz, gelir dağılımına etkisi nötr, üretim siyasal süreçte belirlenir

2. Yarı kamusal mal; bireysel faydanın yanı sıra topluma fayda sağlayan mal/hizmetlerdir. Yarı politik fiyat-lama yapılır (faydanın bölünebilen kısmı resim, harç, şerefiye gibi kamu gelirleriyle, bölünemeyen kısmı vergilerle)

3. Bireysel faydanın toplumsal faydaya dönüşmesine pigovyen dışsallık denir.

4. Özel mallar;

� Doğal tekel: stratejik öneme sahip olup yüksek sabit maliyet isteyen ve azalan maliyetlerin geçerli olduğu mal ve hizmetlerdir

� Yasal (mali) tekel: piyasa tarafından talep edilen lakin üretim ve tüketimi topluma zararı olan mal ve hiz-metlerdir.

5. Erdemli mallar; gelir düzeyi düşük olan bireylere yönelik bedelsiz veya piyasa fiyatının altında sunulan mal ve hizmetlerdir

Erdemsiz mallar; bireysel tüketime konu olup topluma zarar veren mallarda devlet üretim ve tüketim üze-rinde düzenleyici faaliyette bulunduğu mal/hizmetlerdir.

6. Klüp mallar; belirli bir kesimin kullanımına sunulan ve faydasından sadece klübe üye olan kişilerin fayda elde ettiği mal/hizmetlerdir

7. Serbest mallar: doğada hazır olarak bulunur. Bireyler aşırı olarak tüketir. Bundan dolayı ortaya çıkan so-runa ortakların trajedisi denir. Devlet sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak için kural ve normlar koyar. Birey-ler birbirlerine güvenmeyip koyulan kuralları çiğner ve ortaya çıkan soruna mahkum açmazı denir.

8. Global kamusal mallar; sınırlar ve nesiller ötesine fayda sağlayan mallardır. Uluslar arası kuruluşlar ta-rafından sunulur. Finansmanı uluslar arası kuruluşa üye olan ülkelerin ödediği aidatlarla ve özel bağışlarla sağlanır.

9. Dışsallık: bir ekonomik birimin yapmış olduğu faaliyetten dolayı diğer ekonomik birimin maliyetine katıl-madan fayda veya zarar gördüğü durumu ifade eder.

10. Pareto Optimalitesi: Bir kişinin durumunu kötüleştirmeden diğer bir kişi ya da kişilerin durumlarının iyileş-tirilemeyeceği kaynak dağılımını ifade etmektedir

11. Pareto iyileştirme: Bir kişinin durumu kötüleşmeden en az bir birinin durumunu iyileştirilebilen durumu ifade eder.

Page 2: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

12. Negatif gelir vergisi; Devlet, bir geçim sınırı belirleyerek bu sınırın altında olanlara ihtiyaç duyduğu mal ve hizmetleri piyasadan temini için, negatif gelir vergisi yoluyla bir gelir transferi yapacaktır

13. Kamu harcamalarının üst sınırı mg, kar amacıyla yapılmaz, sürekli artar, bütçe kanunu ile yapılır, parasal ödemeler şekilde yapılır.

14. Gerçekte artış; ekonomik, siyasi, teknolojik, sosyal, ekonomik

15. Görünüşte artış; enflasyon, para ekonomisinin yaygınlaşması, kamulaştırma, devletleştirme, nüfus/top-rak artışı, bütçe usul değişikliği

(safi->gayrisafi)

16. Fonksiyonel sınıflandırma; hizmet alanları ön plandadır

17. Kurumsal sınıflandırma; harcamayı yapan idari birim ön plandadır

18. Adi; her yıl tekrarlanan harcama

19. Olağanüstü; bir yılı aşan süreler boyunca tekrarlanan harcama

20. Verimli; mg’yi artıran harcama

21. Verimsiz; mg’yi etkilemeyen harcama

22. İhtiyari; ertelenebilen

23. Zorunlu; ertelenemeyen

24. Reel (gerçek); karşılığında mal ve hizmet alınan harcamalar.

� Cari; üretim kapasitesine işlerlik sağlayan

� Yatırım; üretim kapasitesini arttıran

� Yatırım carisi; eğitim ve sağlık alanlarındaki cari harcamalar

25. Transfer; karşılığında mal ve hizmet alımına yönelik olmayan harcamalar

Sermaye teşkili transfer harcaması; karşılığında mal ve hizmet alımına yönelik olup üretim kapasitesini etkilemeyen harcamalar (kamulaştırma, devletleştirme...)

26. Vergi, kamu harcamalarının finansmanı için devletin egemenlik gücünü kullanarak, gerçek ve tüzel kişile-rin elde ettiği gelir servet ve yapmış olduğu harcamalar üzerinden alınan karşılıksız kamu geliri

27. Harç; kamusal hizmetlerden özel fayda elde edenlerin ödemiş olduğu bedel. Cebri-karşılıklı

Page 3: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

28. Resim; bir işin yapılması için kamudan izin alınması karşılığı ödenen bedel. Cebri-karşılıklı

29. Şerefiye; devletin yapmış olduğu bayındırlık hizmeti sonucu o bölgedeki gayrimenkullerin değer artış karşı-lığında gayrimenkul sahiplerinden alınan bedel. Cebri-karşılıklı

30. Katılma payı: devletin yapmış olduğu bayındırlık hizmeti sonucu hizmeti finanse edebilmek için g.menkul sahiplerinden almış olduğu bedel. Cebri-karşılıklı.

31. Parafiskal (vergi benzeri) gelir: Kamu veya yarı kamu kurumu niteliğindeki ekonomik, sosyal ve mesleki kuruluşlarının, bu kuruluşa üye kişilerden yine bu kuruluşa üye kişilere sunacakları hizmetlere karşılık ola-rak topladıkları prim, aidat…. Cebri- karşılıklı

32. Mülk geliri; devletin taşınır taşınmaz malı kiraya vermesi karşılığı elde ettiği gelir (gönüllü-karşılıklı)

33. Teşebbüs geliri; devletin mal ve hizmet üretip bunun satışından elde etmiş olduğu gelir(gönüllü-karşılıklı)

34. Özelleştirme geliri; devlete ait işletmelerin elden çıkarması sonucu elde etmiş olduğu gelir(gönüllü-karşı-lıklı)

35. Hem cebri hem gönüllü olarak elde edilen kamu geliri borçlanmadır!!!

36. Verginin amacı: 1.fiskal (mali): Verginin kamu hizmetlerin finansmanı için toplanmasıdır. 2.ekstra fiskal: Gelir dağılımında adaleti sağlaması “sosyal”, iktisadi büyüme ve kalkınmayı sağlaması, ekonomik istikrarı sağlaması vb. fonksiyonları da “ekonomik “ fonksiyonudur.

37. Matrah: verginin üzerinden alınan değer/miktar. Matrah değer esaslı ise advalorem. Miktar esaslı ise spe-sifik.

38. Matrah belirleme yöntemleri;basit-beyan-idarece takdir- karine-götürü

39. Tarh yöntemleri; beyan-ikmalen-resen-idarece-hata düzeltme

40. Tahsil yöntemleri; mükellef, stopaj (tevkifat, kaynakta kesinti)-ihale-iltizam-emanet-halk temsilcileri-pul, bandrol yapıştırılması

41. Vergilendirme süreci; VDO->MATRAH->TARH->TEBLİĞ->TAHAKKUK->TAHSİL

42. Vergi ödeme gücüne ulaşmada yararlanılan teknikler; sınıf, dilim, gizli artan oranlılık, ayırma ilkesi, en az geçin indirimi, muafiyet, istisna

43. Konularına göre vergiler; gelir-servet-harcama

Page 4: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

44. Yayılı muamele vergilerinin dezavantajları; vergi piramitleşmesi, fiyatların aşırı yükselmesi, rekabet eşitliğini bozması

45. Yayılı muamele vergilerinin dezavantajlarını gidermek için getirilen vergiler; toplu muamele vergileri, kdv

46. Verginin yansıması; ödenmiş olan verginin, ekonomik koşullardan ve fiyat mekanizmasından yararlanı-larak başkalarına aktarılmasıdır

47. Yansıma aşamaları: ödeme→vurgu→yansıtma→yerleşme

48. İlk bütçe hakkı magna carta 1215

Tr’de ilk bütçe hakkı kanuni esasi 1876

5018 sayılı kanun (2006)

49. Bütçenin temel öğeleri: tahmin-tasdik-tahdit-tevzin

50. Klasik bütçe teorisi: yıllık bütçe denkliğini sağla, bütçe küçük, borç sınırlı, vergiler dolaylı

51. Devri bütçe teorisi (alvin hansen); yıllık bütçe denkliği önemli değil, konjonktürel denkliğin sağlanması mühim

52. Telafi edici bütçe teorisi (William beveridge); ekonomideki eksik istihdamı telafi edene kadar bütçe açı-ğı uygula. tam istihdama ulaşınca bütçe denkliğini sağla.

53. Bütçenin tasarruf yetkisi meclisindir. Hükümetin değil.

54. Cumhurbaşkanının veto edemediği tek kanun bütçe kanunudur.(sebebi bütçe hakkı)

55. Köy, fon, kitler 5018’e tabi değildir.

56. Tr’de gelir bütçesi serbest takdir yöntemine göre hazırlanır

57. Örtülü ödenek sadece cumhurbaşkanlığı bütçesinde yer almaktadır.

58. Bakanlıklarda ve diğer kamu idarelerinde en üst yönetici, il özel idarelerinde vali ve belediyelerde belediye başkanı üst yöneticidir. Bakanlıklarda en üst yönetici Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir.

59. Bütçe yürürlüğe girmezse hükümet düşmez.

60. Bütçe yürürlüğe girmezse geçici bütçe hazırlanır.(sebep; devlet faaliyetlerinin devamı için)

61. Bütçe kanun metninin 1.md: my bütçe giderleri 2.md: my bütçe gelirleri 3.md:my bütçe dengesi

Page 5: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

62. Ekli cetvellerden; A cetveli: harcama ödenekleri B cetveli: genel bütçe gelirleri C cetveli: gelirlerin dayan-dığı temel hükümler

63. Bütçe çağrısını cumhurbaşkanlığı yapar

64. Bütçe ve yatırım teklifleri cumhurbaşkanlığına sunulur

65. Ödenekleri serbest bırakmakla yetkili cumhurbaşkanıdır

66. Yedek ödenek %2 , örtülü ödenek %0,5 (binde 5) , kurum içi ödenek aktarması%20, kurumlar arası öde-nek aktarımı %10, olağanüstü ödenek %15

67. Kesin hesap kanun teklifini hazine ve maliye bakanlığı hazırlar, cumhurbaşkanı tarafından izleyen yılın hazi-ran sonunda kadar TBMM’ye sunulur.(örneği sayıştaya)

68. Genel uygunluk bildirimini sayıştay hazırlar. Kesin hesap kanun teklifinin verilmesini takip eden 75 gün içinde TBMM’ye sunar

69. İç borç kaynakları: bireyler/firmalar, kamu kurumları, ticari bankalar, TCMB

70. Günümüzdeki iç borç kaynakları: bireyler/firmalar, kamu kurumları, ticari bankalar

71. Kısa vadeli borç (dalgalı); vadesi 1 yıla kadar

72. Uzun vadeli borç (konsolide): vadesi 1 yıldan fazla(süreli; anapara ve faizin vadesi belli olan, süresiz; sadece faizin belli bir vadeye bağlandığı borç)

73. Konsolidasyon: kısa vade borcun uzun vadeli borca (süresiz, süreli) çevirilmesi

74. Konversiyon: yüksek faizli borçlanma senedinin düşük faizli borçlanma senetleriyle değiştirilmesi.

75. Konversiyon tipleri; başabaştan, başabaşın altında, kademeli, fark ödemeli

76. Tasarruf sahiplerine sağlanan çıkarlar; faiz, başabaşın altında ihraç, primli, iskontolu, piyangolu ihraç….

77. Enflasyon borcun reel değerini kısmen aşındırır

78. Maliye pol. Araçları: vergi-kamu harcamaları-borçlanma-bütçe acık fazlası

79. Maliye pol amaçları: gelir dağılımında adalet, kaynak kull etkinlik, eko büyüme kalkınma, eko istikrar(fiyat ist, tam isth)

Page 6: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

80. Kapalı ekoda çarpan katsayısı: 1/1-c

gelire bağlı vergilerde çarpan katsayısı: 1/(1-c(1-t))

dışa açık ekonomide çarpan katsayısı: 1/(1-c(1-t)+m)

81. Reel kamu harcamalarının mg ye etkisi transfer harcamaları çarpanından daha büyüktür. Çünkü reel har-camaların ilk etkisi ekonominin geneline yansırken, transfer harcamalarının ilk etkisi kullanılabilir gelirdir.

82. Kamu harcaması aynı tutarda vergiyle finanse edilirse bunun mg ye etkisi kamu harcamasındaki değişim kadardır.(denk bütçe) (sadece gelire bağlı vergilerin olmadığı kapalı ekonomide geçerlidir)

83. transfer harcaması aynı tutarda vergiyle finanse edilirse bunun mg ye etkisi “0”dır. (bütün koşullarda ge-çerlidir)

84. Mali sürüklenme: büyüyen bir ekonomide büyüme ve vergi politikası değişmese bile vergi sisteminin es-nek olmasından dolayı vergi hasılatı artar. Bu da verginin negatif çarpan etkisiyle mg deki büyümeyi olum-suz etkileyip büyümeyi engeller aşırı istikrara götürür.

85. İradi maliye pol: siyasilerin ekonominin içinde bulunduğu konjonktürel durumu tespit ederek önlem alma-ları ve uygulamalarını, bu politika ve uygulamalarının hiçbir yasal veya hukuki bir norma tabi olmaksızın belirlenmesidir.

86. Otomatik stabilizatörler: kamu gelir ve giderlerinin ve bazı ekonomik kurumların ekonomideki enflasyo-nist ve deflasyonist eğilimleri hafifletmeleri için hiçbir müdahaleye gerek kalmadan ekonominin kendiliğin-den istikrara kavuşturan bazı kurum veya mekanizmalardır.

87. Formül esnekliği: ekonomiye müdahalenin bazı kanunlarda belirlenerek belirli şartların oluşması halinde uygulamaya girmesidir.

88. Enf sonuçları; kaynak dağılımında etkinlik bozulur, kamu harcamaları görünüşte artar, tanzi etkisine se-bebiyet verir, gelir dağılımındaki adalet bozulur, kamu harcamalarının yeteri boyutta yapılmasını engelle-yebilir,

89. Def sonuçları; mg de negatif büyüme , işsizlik artar, üretim azalır, kar marjı azalır

90. Stagflasyonla mücadelede heteredoks politikalarda devlet ekoya vergi kamu harcamalarıyla müdahale etmez. Doğrudan ücret ve fiyat oluşumuna müdahalede bulunur

91. Eko büyüme: bir dönemde ülkede üretilen mal/hizmet miktarındaki artışla birlikte kişi başına gelirin artma-sı.

Page 7: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

92. Eko büyüme sonuçları: istihdam artar, yapısal değişim kolaylaşır, çalışma koşlları iyileşir, gelir dağılımın-daki çarpıklık azalır.

93. Eko kalkınma: eko büyümeyle birlik te ülkede sosyal ve politik alanda ilerleme

94. Eko kalkınma koşulları; S arttırılmalı, (S=I), ihracatı artırmalı, kamu yönetiminde etkinlik arttırılmalı, tek-noloji ithal etmeli

95. Gelir dağılımını lorenz eğrisi ile gösterip gini katsayısı ile hesaplarız

96. Gini katsayısı (E) 0-1 arasında.E=0 ise mutlak adil, E=1 ise mutlak adaletsiz, 0<E<0,5 ise adil, 0,5<E<1 ise adaletsiz

97. Birincil açık: kamu harcamalarından faiz ödemeleri hariç tutulduğunda oluşacak dengeyi ifade eder.

Birincil açık: kamu gelirleri – (kamu harcamaları – faiz ödemeleri)

98. Operasyonel açık: Birincil açığa, kamu borçları için katlanılan reel faizin eklenmesiyle ortaya çıkan açık.

Operasyonel açık = birincil açık + reel faiz ödemeleri

99. Mali disiplin, borç stokunu belli düzeylerde tutmayı ya da belli düzeylere çekebilmek için, kamu maliye-sinde gelirler ve giderler arasında bir dengenin olması anlamına gelmektedir.

100. Mali kural, hükümetlerin orta vadede mali disiplinle ilgili olarak alacağı kararlarda hangi sınırlar içinde dav-ranabileceğini belirleyen düzenlemeler bütünüdür.

101. Vergiye ilişkin temel hükümler AY. Md 73

102. Kanunilik ilkesinin istisnası: Cumhurbaşkanı kararı (İndirim-istisna-muafiyet-oran)

103. Hakkında tüzük çıkartılan tek vergi: emlak vergisi

104. Verginin yerselliğine göre toplanan vergiler: emlak, mtv, harcama üzerinden alınan vergiler, gelir üze-rinden alınan vergilerde dar mükellefler

105. Verginin şahsiliği ilkesine göre toplanan vergiler: gelir üzerinden alınan vergilerde tam mükellefler

106. Verginin hem yersellik hem şahsilik ilkesine göre toplanan vergiler, gelir vergisi, kurumlar vergisi, veraset intikal vergisidir.

107. Mirasçılar mirası 3 ay içinde kabul edecek. Ölen mükellefin cari yıla ait gelir vergisi beyannamesini ölüm tarihini takip eden 4 ay, diğer vergilerde normal beyanname verme süresine 3 ay eklenir

Page 8: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

108. İkmalen tarhiyat: Bir vergi tarh edildikten sonra defter, kayıt, belge veya kanuni ölçülere göre matrahın eksik hesaplandığının veya yeni bir matrahın tespit edilmesi sonucu idare tarafından yapılan ikinci tarh işlemi

109. Re’sen tarhiyat: Matrahın tamamen veya kısmen tespit edilmesinde ortaya çıkan güçlükler nedeniyle, vergi idaresinin tespit ettiği matraha göre tarh işleminin yapılmasıdır (Matrah takdir komisyonu veya vergi inceleme elemanının raporuna göre yapılabilir).

110. İdarece tarhiyat: Mükellefin kanunen belirlenen sürede vergi idaresine

müracaat etmemesi veya üzerine düşen ödevleri yapmaması nedeniyle, vergi idaresinin kanunda belirti-len matrahlar üzerinden tarhiyat yapmasıdır.

111. İkmalen, resen, idarece tarhiyatta tahakkuk; ceza ihbarnamesinin tebliğini takip eden 30 gün sonra

112. Uzlaşma/dava yoluna gidilmesi halinde uzlaşma/dava tutanağının mükellefe tebliği ile tahakkuk eder.

113. İkmalen, idarece, resen tarh edilen vergilerde tahsil, tahakkuku takip eden 1 ay içinde.

114. Beyana dayalı vergilerde tarh tebliğ tahakkuk aynı anda gerçekleşir

115. Tahakkuk zamanaşımı vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği yılı takip eden yıl başından itibaren 5 yıldır. (Damga, Emlak, Veraset İntikal vergisinde vdo’yu idarenin öğrendiği yılı takip eden yılbaşından itibaren 5 yıl)

116. Tahsil zaman aşımı; verginin vadesinin dolduğu takvim yılını takip eden yılbaşından başlayarak 5 yıldır.

117. Mükellefin maddi ödevleri; vergi aslı, gecikme zammı ve faizini ödemesi

118. Mükellefin şekli ödevleri; beyanname vermek, belge kayıt düzenine uymak, belgeleri süreleri içinde sak-lamak, vergi levhası bulundurmak, elektronik cihaz kullanma…..

119. Vergi Ziyaı Suçu: Vergi mükellefinin veya sorumlusunun vergi ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi nedeniyle verginin zamanında tahakkuk edememesi veya eksik tahakkuk etti-rilmesidir.

120. Vergi ziyaı cezası: Ziyaa uğratılan vergi x 1

121. Usulsüzlük: Vergi kanunlarında belirtilen şekil ve usule ilişkin esaslara uyulmaması karşılığında verilen cezalardır.

122. Tek bir eylemle sadece vergi ziyaı ve genel usulsüzlüğe sebebiyet verilmesi halinde birleşme hükümleri uygulanır.

Page 9: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

123. Vergi ziyaına 5 yıl içinde sebebiyet verirsen ceza %50 arttırılır, genel usulsüzlükte 2 yıl içinde sebebiyet ve-rirsen %25 arttırılır.

124. Ölümle birlikte sadece vergi cezaları silinir. Vergi aslı, g.zammı, g.faizi mirası kabul eden mirasçılara intikal eder.

125. Kaynak teorisi diğer arızi kazanç ve iratları gelir kapsamında saymaz

126. Oturma süresine göre bir takvim yılında 6 aydan fazla ülkede gelir elde edenler tam mükellef, 6 aydan az gelir elde edenler dar mükellef

127. Gelir vergisinde vdo, ticari ve zirai kazançta tahakkuk esasına göre, diğer 5 unsurda tahsil esasına göre gerçekleşir.

128. Basit usulde kazanç tespiti sadece ticari kazançta vardır.

129. Basit usuldekilerin (esnafların), küçük çiftçilerin defter tutma yükümlülüğü yoktur.

130. Zirai kazançta büyük çiftçi ister bilanço ister zirai işletme esasına göre defter tutar ama 2 yıl geçmedikçe usul değiştiremez

131. Büyük çiftçi olmanın şartları: işletme büyüklüğü ölçütü, en az 1 biçerdöver, 10 yaşından küçük 2’den fazla traktör (herhangi biri yeterlidir)

132. Küçük çiftçi defter tutmaz belge düzenlemez, beyanname vermez. sadece vergi sorumlusuna ürün satarsa vergi sorumlusu müstahsil makbuzu kesip vergiyi kaynakta keser.

133. Gayrimenkul sermaye iradında götürü usulü seçen mükellefin gayri safi hasılatın %15’i gider olarak yazılır

134. smk da ev işyeri aynı yerdeyse; her halükarda masrafların yarısı, kira ise kiranın tamamı, kendinin ise amortismanın yarısı gider olarak yazılır.

135. Kurumlar vergisi mükellefleri.

� Sermaye sirketleri

� İş ortaklıkları

� Dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler

� İktisadi kamu müesseseleri

� Kooperatifler

Page 10: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

136. Muhtasar beyanname kaynakta kesilen vergiler için düzenlenir.

(Ertesi ayın 23 akşamına kadar beyan, 26 akşamına kadar ödeme)

137. Geçici vergi 3 er aylık dönemler halinde verilir. (geçici vergiyi gelir vergisinde gerçek usulde TK ve SMK elde edenler ile bütün kurumlar vergisi mükellefleri düzenler)

138. Bina vergisinin oranı binalarda %0,2, meskenlerde %0,1 büyükşehir bel sınır içinde 2 katı

139. Arsa arazi vergisinin oranı arsalarda %0,3, arazilerde %0,1 büyükşehir bel sınır içinde 2 katı

140. Sıfır aracı ilk 6 aylık dönemde alırsan mükellefiyet Ocak, ikinci 6 aylık dönemde alırsan Temmuz taksidini ödemekle başlar.

141. İkinci el aracı İlk 6 aylık dönemde alırsan mükellefiyet Temmuz, ikinci 26 aylık dönemde alırsan ertesi yıl Ocak taksidini ödemekle başlar.

142. KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA KURUMU, NÜKLEER DÜZENLEME KURUMU III. SAYILI CETVELE DA-HİL EDİLMİŞTİR, TAPDK KALDIRILMIŞTIR.

143. TARH ÖNCESİ ve TARH SONRASI uzlaşmadan sadece vergi ziyaına sebebiyet veren mükellefler yarar-lanabilir. (genel ve özel usulsüzlük – kaçakçılık – kaçakçılığa bağlı vergi ziyaına sebebiyet verenler uzlaş-madan yararlanamaz)

144. Cezada indirimden faydalanmak için; itiraz etme, yargıya başvurma, ceza ihbarnamesinin tebliğini takip eden 30 gün içinde başvur 1 ay içinde ödemek şartıyla

� Vergi ziyaı için ilk başvuruda CEZANIN 1/2’si, sonraki başvurularda CEZANIN 1/3’ü silinir

� Usulsüzlüklerde ise HER BAŞVURUDA CEZANIN 1/2’si silinir.

145. 6183 sayılı AATUHK hükümlerine göre ihtiyati haciz, ihtiyati tahakkuk ve ödeme emrine karşı itiraz 15 gün.

146. Cumhurbaşkanlığı merkezî yönetim bütçe kanunu teklifini hazırlar ve bu amaçla ilgili kamu idareleri ara-sında koordinasyonu sağlar.

147. Merkezî yönetim bütçesinin hazırlanma süreci, Cumhurbaşkanı tarafından en geç Eylül ayının ilk haftası sonuna kadar kalkınma planları, stratejik planlar ve genel ekonomik koşulların gerekleri doğrultusunda makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri de kapsayacak şe-kilde onaylanan Yeni Ekonomi Programını Resmî Gazete’de yayımlanması ile başlar.

Page 11: Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 0312 434 04 27 b i±navöncesinotlar.pdf · Mithatpa a Caddesi No:37/4-5 b i lgi@yukseliskariyer.com.tr 0312 434 04 27 0542 434 04 27 12. Negatif gelir

Mithatpaşa Caddesi No:37/4-5

[email protected]

0312 434 04 270542 434 04 27

148. Yeni Ekonomi Programı ile uyumlu olmak üzere, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminleri ile birlikte hedef açık ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren ve Cumhur-başkanı tarafından onaylanan orta vadeli malî plan, en geç Eylül ayının onbeşine kadar Resmî Gazete’de yayımlanır.

149. Bu doğrultuda, kamu idarelerinin bütçe tekliflerini ve yatırım programını hazırlama sürecini yönlendirmek üzere; Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi ile Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Ha-zırlama Rehberi Cumhurbaşkanlığı tarafından hazırlanarak en geç Eylül ayının onbeşine kadar Resmî Gazete’de yayımlanır.

150. Kamu idareleri, merkez ve merkez dışı birimlerinin ödenek taleplerini dikkate alarak gider tekliflerini ha-zırlar. Genel bütçe gelir teklifi Cumhurbaşkanlığı tarafından, diğer bütçelerin gelir teklifleri ilgili idarelerce hazırlanır.

151. Yedek ödenekten pay aktarmaya cumhurbaşkanı yetkilidir.

152. Cumhurbaşkanı bütçe kanun teklifini, malî yılbaşından en az yetmişbeş gün önce, Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar

153. Bütçe teklifi Bütçe Komisyonunda görüşülür. Komisyonun elli beş gün içinde kabul edeceği metin Genel Kurulda görüşülür ve mali yılbaşına kadar karara bağlanır.

154. Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülüklerin muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına ilişkin hü-kümlerinde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisi cumhurbaşkanına verilebilir

155. 2018, 2019, 2020 yılları için geçici maddeyle kurumlar vergisi oranı %22 şeklinde uygulanacaktır.

156. Gecikme zammı, gecikme faizi, izah zammı, pişmanlık zammı Cumhurbaşkanı kararı ile 1.7.2019’dan iti-baren aylık %2,5 (yıllık %30) şeklinde uygulanacaktır.

157. Tecil faizi yıllık %22.

Amacım sadece siz değerli kardeşlerime sınav öncesi bazı değişiklikleri ve önemli bilgileri hatırlatmaktı.İyi çalışmalar.

“güç sizinle olsun”Şükrü Burak Şükrü Burak Arafat

Yükseliş Kariyer Rehberliği