Top Banner
ILVO Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw ? '- Melle
43

Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

May 05, 2019

Download

Documents

doankhanh
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus als biomassagewas

Hilde Muylle

16/03/2017

'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw ? '- Melle

Page 2: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Het gewas MiscanthusMeerjarig grasachtige (15-20 j.)

Aziatische afkomst

Clifton-Brown et al., 2008

Page 3: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Het gewas Miscanthus

Houtig materiaal

C4 metabolisme (vgl. maïs)

Rhizomen

in Europa gekend als siergras

Page 4: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

hoog-productieve kloon

lang groeiseizoen

hooggroeiend (2,5-3m hoog)

steriel – triploid

vermeerderd via rhizomen

niet woekerend

Miscanthus x giganteus

Page 5: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus als biomassagewas

De teelt

Page 6: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

OMiscanthus - de teelt

perceelskeuze

weinig bodemvereisten maar doordachte keuze

=> teelt blijft 15 jaar staan!!

- bodemtype : van zand tot klei, overstromingsplaatsen,

armere bodems, …

- zuurtegraad : pH5,5 tot 7,5

- waterbehoefte : 700-900 mm precipitatie in groeiseizoen

wortels gaan tot 2 m diep (niet rhizomen)

- temperatuurvereisten: bodemtemperatuur > 6°C

- oogstzekerheid : bereikbaarheid & betreedbaar tussen januari en april

Page 7: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus - de teeltaanplant

Methode 1: rhizomen

- Blote rhizomen, met 1 à 2 knoppengeoogst op productievelden van 2-3 jaar oud

vermeerderingscoëfficiënt : x7/jaar

- 25 tot 70 g/rhizoom

- direct te planten of vochtige, koele bewaring

- 15.000 rhizomen/ha => 60-80 % slaat aan

- Goedkoopste methode

- 0,15-0,2 €/rhizoom

Page 8: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Methode 2: opgepotte rhizomen

- Planten in P9 potten

- Meer flexibiliteit

- 10.000 rhizomen/ha

- Duurder : 0,4 €/rhizoom

- Meer garantie op aanslaan

Miscanthus de teeltaanplant

Page 9: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Tussenzaai met mais:

- Minder snelle installatie van veld

- Compensatie met oogst van korrelmais

Miscanthus - de teelt aanplant

Page 10: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus - de teelteerste jaar

Groeicyclus 1e jaar:

- Aanplant mei

- Onkruidconcurrentie

- Eerste scheuten verschijnen 3 tot 6 weken na inplant

- Weinig tot geen opbrengst eerste jaar (5 ton DS/ha)

Page 11: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Onkruidbestrijding:

- Toegelaten producten voor miscanthus

Andes, AspectT, Bofix, Calaris, Callistar, Callisto, Cliophar, Gardo Gold, Gardoprim,

Glopyr, Lumica, Matrigon, Mikado, Temsa, Vivendi

- Mechanische onkruidbestrijding

Miscanthus - de teelteerste jaar

Page 12: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus - de teelteerste jaar

Ziektes en plagen :

- Weinig gekend

- Vraat door konijnen, reeën

- Schade door everzwijnen

Page 13: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Voorjaar :

- Ontwikkeling nieuwe scheuten vanaf rhizoom

- Minimum bodemtemperatuur 6°C

- Najaar 2011 – voorjaar 2012 => vorst op jong ontwikkelde scheuten => geen zichtbare schade

Miscanthus de teeltvolgende jaren

06.12.2011

Page 14: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Juli – Aug. :

- Snelle ontwikkeling van gewas – C4 gewas

- Geen onkruiddruk meer door sluiten van gewas

- Geen tot weinig bemesting (40 – 60 eenheden in voorjaar)

Miscanthus - de teelt volgende jaren

Page 15: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Oktober – november :

- Lang groeiseizoen

- Aarvorming begin november

- Geen afrijping bij M. x giganteus

- Bij eerste vorst => bruinverkleuring

Miscanthus - de teeltvolgende jaren

Page 16: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Najaar - Winter :

- Recuperatie van nutriënten naar rhizomen

- Bladval => bladerdek tussen gewas

- Bescherming tegen vorst

- Activering van bodemleven

Miscanthus - de teeltvolgende jaren

Page 17: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Vanaf jaar 3 gedurende 15 tot 20 jaar

Jaarlijkse oogst in najaar of voorjaar

Oogstmethode :

- Maishakselaar (rij-onafhankelijke)

Haksel 25-50 mm, 50-120 kg/m³

- Maaibalk en balenperser

balen, 120-160 kg/m³

Miscanthus - de teelt oogst

Page 18: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Oogsttijdstip:Najaar (blad + stengel)

• 25% meer opbrengst• Meer vocht• Lagere kwaliteit

Voorjaar (enkel stengel)• Drogen op veld (15-20 % vocht)• Nutriënten recyclage• Minder K en Cl in biomassa• Oprapen bladeren (5-7 ton DS/ha)

Miscanthus - de teeltoogst

Page 19: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Opbrengst voorjaarsoogst:

15 tot 25 ton DS/ha gedurende 20 jaar

Miscanthus - de teeltopbrengsten

Opbrengst (ton DS/ha)

2008 2009 2010 2011 2012

Miscanthus

Miscanthus x giganteus 3,3 15,4 25,7 19,8 28,3

Miscanthus sinensis cv. Goliath 0,5 4,1 14,0 14,3 13,3

Rietgras (Phalaris arundinacea)

cv. Bamse 5,6 9,5 0,8 sg sg

cv. Palaton 4,0 8,6 0,8 sg Sg

Vingergras (Panicum virgatum)

cv. Cave in Rock 2,5 12,7 8,7 9,5 9,9

cv. Kanlow 2,6 12,9 15,9 14,0 14,2

Wilg ng ng 12,5* ng ng

Riet (Phragmites australis) 0,9 3,7 3,3 4,2 sg

Page 20: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus - de teelt

Opbrengst voorjaarsoogst:

15 tot 25 ton DS/ha gedurende 20 jaar

Page 21: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Na laatste voorjaarsoogst :

- Hergroei van scheuten afmaaien + totaalherbicide

- Diepfrezen

Miscanthus - de teeltstopzetten

Page 22: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus – de teeltProducteigenschappen

vochtgehalte : 10-20%

houtig materiaal

waslaag

holle stengel

sponzige pit

densiteit 117 kg/m³ => 20 ton = 200 m³

Page 23: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Valorisatietrajecten

Page 24: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

OPTIMISC : Huidige situatie in Europa

Miscanthus x giganteus

Page 25: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Optimisc proef

Waarnemingen :

• Jaar van installatie (2013-2014):

– Opbrengst, finale hoogte,

– Biomassakwaliteit (DS gehalte, lignine gehalte)

Page 26: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Opbrengst installatie jaar

0

50

100

150

200

250

300

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Fin

al h

eig

ht

(cm

)

Yield (ton DM/ha)

Yield vs Final height - harvest 2014

Mxgig

hybrid-multi

M.sac-multi

M.sin-multi

hyb-mini

M.sac-mini

M.sin-mini

Page 27: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Opbrengstdata eerste volledig seizoen

0

50

100

150

200

250

300

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20

Fin

al h

eig

ht

(cm

)

Yield (ton DM/ha)

Yield vs Final height - harvest 2015

Mxgig

hybrid-multi

M.sac-multi

M.sin-multi

hyb-mini

M.sac-mini

M.sin-mini

Page 28: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Growing a Green Future

Page 29: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus – valorisatietrajectenRandvoorwaarden

• Benodigde hoeveelheid : 15-20 ton = 1ha!

• Wanneer/waar beschikbaar vs verwerking

• Stockage capaciteit

• Directe verwerking snipper of nog nabehandeling?

• Concurrerende stromen

• Prijszetting

• Toegevoegde waarde van verkregen product

Page 30: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus – valorisatietrajectMulch

Doel : onkruidbeheersing in plantsoenen

Laag van 10 cm eerste jaar 5-6 cm vanaf 2e jaar

Chips 10-50 mm lang => afzeven?Onkruidvrij - Geen zaden PesticidevrijGeen pH verhogend effectHoge absorptie van vocht => bufferende werking

Page 31: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus – valorisatietrajectenstalstrooisel

Getest bij

paarden, melkvee, kippen, kalkoenen, kleine huisdieren

Hoge absorptiecapaciteit door sponzige pit

Blijft luchtig en voorkomt ammoniakvorming

Geen pesticideresten

Goede composteerbaarheid

Page 32: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus valorisatieBouwmaterialen

Doel : component in bouwmaterialen

Vezelplaten (OSB, MDF, LNS)

Structuurmateriaal

Pleisters

Goede afmeting

Grote volumes

Page 33: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Industriële producten

Duits consortium:

- Teler

- Primaire verwerker :

- Zeven

- Refiner

- Finale producten

Page 34: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Tussen- en eindproducten

• Vervezeling

• Zeving

• Afzakking

Page 35: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Eindproducten : tuinbouw

Page 36: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Eindproducten : bouw

Page 37: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Eindproducten : 3-D printing

Page 38: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Miscanthus & Entmateriaal

Page 39: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Turf in potgrond• Niet duurzaam• Moeilijk te coloniseren

met een biocontrol agent

Vervangen van turf doorInnovatieve Lokale Vezels

I-LoVe-T

Page 40: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

EXTRUSION DISC REFINING STEAM EXPLOSION

Bewerkt

Geënt met biocontrole

Page 41: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Treatment TLA (cm²) SLA(cm²/g DW)

CCI (-) Fruits per plant

Fruit weight per plant

FW per plant

DW per plant

n 5 5 5 25 25 25 25

Control 2216±309a 140.4±5.4a 26.90±0.55a 5.20±1.57a 40.04±11.89a 86.99±4.54a 29.32±1.73a

MS 1356±581b 138.5±7.5a 24.93±6.75a 4.00±1.09a 32.52±9.21a 72.17±5.71a 25.62±1.61a

MSEX 1389±460ab 145.9±10.5a 25.17±5.94a 5.39±1.85a 37.24±12.61a 75.60±5.40a 27.52±1.66a

MSEXTRI 1362±246b 145.2±8.4a 24.39±4.30a 5.52±1.12a 43.76±8.02a 72.09±4.80a 26.70±1.60a

Resultaten potproef aardbei

0

20

40

60

80

100

1 2 3

% f

ruit

dec

ay

Time

Evaluation of gray mold on fruits

Control

M

M + E

M + E + TRI

Page 42: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Growing a Green Future

Page 43: Miscanthus als biomassagewas - inagro.be · O Miscanthus als biomassagewas Hilde Muylle 16/03/2017 'Energieteelten en Alternatieve Teelten, een alternatief voor de Vlaamse akkerbouw

ILV

O

Dank voor uw aandacht!

Voor meer info :

Hilde Muylle

09/272.28.64

[email protected]

Growing a Green Future