Minggu 3 Bab 3 TITAS 21 Februari 2011

8/7/2019 Minggu 3 Bab 3 TITAS 21 Februari 2011

http://slidepdf.com/reader/full/minggu-3-bab-3-titas-21-februari-2011 1/39

BabBab 33

Tamadun Melayu: Teras

Tamadun [email protected]





CiriCiri UtamaUtama TamadunTamadun MelayuMelayu

yi. Bahasa Melayu sebagailingua franca (bahasakomunikasi luas) di semua

kawasan,

yii. Agama Islam sebagai asaspembentukan tamadun

Melayu.



3.13.1 KonsepKonsep MelayuMelayu: 3: 3 PengertianPengertian dandan

DimensiDimensi yangyang berbezaberbezay 1. Ras (genetik atau biologi) ² sekumpulan

manusia yang memiliki ciri-ciri genetik yang

sama dan berasal dari Alam Melayu.

y 2. Kebudayaan ² pegangan dan amalan yangdidasarkan kepada Islam dan adat resam

Melayu.

y

3. Bahasa ² Bahasa Melayu dituturkansiseluruh Kepulauan Melayu. Ia merangkumi

subkeluarga seperti Jawa, Bugis dan Acheh.Selepas kedatangan Islam, ia menjadi salah

satu bahasa penting dunia.



3.1.13.1.1 AlamAlam MelayuMelayu

y1. Seluruh Asia Tenggara hinggasempadan Australia.

y2. Amalan merantau orangMelayu

y3. Melayu Diaspora ² merantau keluar KepulauanMelayu seperti Melayu Cape di



3.1.23.1.2 MelayuMelayu DalamDalam PerlembagaanPerlembagaan

MalaysiaMalaysiay Perkara 160 Perlembagaan Malaysia:

y i. Lazimnya berbahasa Melayu

y

ii. Lazimnya mengamalkan adat istiadatMelayu

y iii. Beragama Islam.

y Istilah Bumiputera ² merangkumi pelbagai

kumpulan etnik asal yang terdapat diSabah dan Sarawak.



3.23.2 AsasAsas--asasasas TamadunTamadun MelayuMelayu

y1. Susunan struktur sosial yangkompleks.

y2. Raja sebagai pemimpin.y3. Struktur ulama dan pembesar.

y4. Struktur petani dan pedagang.

y5. Kemunculan pusat-pusatkerajaan Melayu.



3.2.1Asas3.2.1Asas PembentukanPembentukanTamadunTamadun

MelayuMelayuy 1. Bertapak 5,000 tahun dahulu.

y 2. Penguasaan teknologi pertanian.

y

3. Pengamalan pertanian tetap danpenempatan tetap.

y 4. Amalan bermusyawarah.

y 5. Pembentukan nilai hasil daripada

interaksi dengan tamadun luar.

y 6. Keistimewaan orang Melayu ialah

kebolehan menyesuaikan nilai-nilai luar

dengan nilai tempatan.



3.2.23.2.2 KemunculanKemunculan TamadunTamadun MelayuMelayuHasilHasil PenguasaanPenguasaan LaluanLaluan PerdaganganPerdagangan

y 1. Kerajaan Melayu telah wujud seawal2,500 tahun dahulu.

y 2. Lembah Bujang, Kedah dan Kuala

Selinsing, Perak.

y 3. Pelabuhan dan perdagangan jarak jauhmelalui Selat Melaka.

y 4.Nilai tamadun Melayu ² Aktiviti ekonomiperdagangan, kebolehan berinteraksi,bersifat terbuka, menghormati undang-undang dan mengambil kira pandanganoran lain.



3.2.33.2.3 PembentukanPembentukan EmpayarEmpayar MelayuMelayu SebelumSebelum IslamIslam

y 1. Melahirkan tamadun awal di Asia Tenggaramelalui penguasaan teknologi maritim.

y 2. Berbeza dengan masyarakat lain yang lebih

tertumpu ke kawasan pendalaman.y 3. Pengaruh Hinduisme-Buddhisme ² monumen

agama seperti candi dan wat.

y 4. Empayar Melayu terbesar ² Funan dan SriVijaya. Mereka menguasai laluan perdagangan dikawasan mereka.

y 5. Tulisan sarjana India dan Cina turut

mencatatkan kerajaan Melayu awal seperti SriVi a a Lan kasuka dan Beruas.



3.2.5 Tamadun Melayu Selepas KedatanganIslam



3.2.53.2.5 TamadunTamadun

MelayuMelayu SelepasSelepasKedatanganKedatangan IslamIslam

y 3 Laluan

penyebaran Islamke Alam Melayu:

y 1. Dari Arab danParsi ² secaralangsung melaluilaluan perdagangan

laut.



2. Dari2. Dari benuabenua kecilkecil IndiaIndia ² ² melaluimelaluilaluanlaluan perdaganganperdagangan daratdarat..



3. Dari Tanah3. Dari Tanah BesarBesar ChinaChina ² ² melaluimelalui LaluanLaluan SuteraSutera ((daratdarat).).KemudiannyaKemudiannya daridari ChinaChina melaluimelalui perdaganganperdagangan lautlaut kekeAsia Tenggara.Asia Tenggara.



3.2.53.2.5 TamadunTamadun MelayuMelayu SelepasSelepas

KedatanganKedatangan Islam (1)Islam (1)y Kesan:

y 1. Membentuk satu tamadun Melayu yang

baharu.y 2. Kelahiran pusat keintelektualan dan

persuratan Melayu seperti Kesultanan

Melayu Melaka, Acheh, Pasai, Perlak, Patani

dan Johor-Riau-Lingga.

y 3. Istana dan masjid menjadi pusatpengembangan ilmu dan Islam.

y 4. Ilmu disebarkan kepada setiap strata





3.2.53.2.5 TamadunTamadun MelayuMelayu SelepasSelepasKedatanganKedatangan Islam (2)Islam (2)

5. Empayar Melaka dianggap sebagai kemuncak pencapaian tamadun Melayu.

6. Penerimaan Islam di kalangan orang Melayumenyeluruh.

7. Perkembangan ilmu menjadi begitu pesat dantersebar ke seluruh Asia Tenggara dan KepulauanMelayu.

8. Bahasa Melayu sebagai lingua franca (bahasakomunikasi yang meluas, bahasa agama dan ilmu).

9. Pembentukan sistem perundangan dalam kerajaanMelayu Melaka (Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang Laut Melaka)

10. Batu Bersurat Terengganu membuktikan Islam telahwujud sejak tahun 1303M.



3.33.3 PandanganPandangan SemestaSemestaTamadunTamadunMelayuMelayu

y 1. Berteraskan akidah Islam selepaskedatangan Islam

y

2. Terdapat saki baki warisan sebelumkedatangan Islam.

y 3. Terdapat bukti dalam:

y i. Peribahasa

y ii. Perumpamaan

y iii. Pepatah-petitih dan

y iv. Amalan kehidupan seharian.



3.3.13.3.1 AkidahAkidah IslamIslam

1. Asas pandangan semestaMelayu.

2. Kepentingan keimanan

dan ketakwaan kepada Ilahi.3. Tuntutan iman ² mentaati

suruhan Allah dan menjauhilaranganNya.

4. Pandangan semestaorang Melayu beransurtradisional.



3.3.23.3.2 KetaatanKetaatan kepadakepada sultansultan dandanmenghormatimenghormati pemimpinpemimpin

y 1. Institusi beraja adalah elemen tradisimasyarakat Melayu.

y

2. Taat kepada sultan adalah sebahagianbudaya orang Melayu sejak zaman awal

lagi.

y 3. Melayu sangat menghormati pemimpin.

y 4. Ketaatan adalah nilai asas dalam

tamadun Melayu.



3.3.33.3.3 BerpegangBerpegangTeguhTeguh kepadakepada adatadatresamresam

y 1. Adat tradisi dalam amalan seharian.

y 2. Amat menjaga adat resam.

y

3. Pantang-larang dipelihara.y 4. Adat istiadat diamalkan turun menurun.

y 5. Adat menyambut kelahiran,

perkahwinan dan kematian masihdiamalkan.



3.3.43.3.4 memuliakanmemuliakan yangyang tuatua

y 1. Keutamaan kepada yang lebih tua danberpengalaman.

y

2. Pengalaman penting dalam masyarakatMelayu.

y 3. Perumpamaan -



3.3.53.3.5 mengutamakanmengutamakan ikatanikatankekeluargaankekeluargaan dandan hubunganhubungan

silaturrahimsilaturrahimy 1. ia adalah suatu kepentingan dalam

tamadun Melayu.

y

2. Amalan gelaran:y -pakcik dan makcik

y -atuk dan tok wan

y

-nek dan tok y -pak cik dan mak cik

y 3. Dalam kenduri kendara

y

4. Amalan dalam ziarah-menziarahi.



3.3.63.3.6 SalingSaling MenghormatiMenghormati

1. Tidak memandang rendah kepadaorang lain.

2. Saling menghormati3. Sering merendah diri.

4. Memberikan penghormatan kepada

orang lain.5. Tidak membalas penghormatan

dipandang rendah.



3.3.7.3.3.7. meraikanmeraikan tetamutetamu

1.Salah satu nilai penting.

2. Tetamu membawa rezekikepada tuan rumah.

3. Tetamu dialu-alukan dan

diraikan tidak lebih tiga hari.





3.3.9 3.3.9 bersopanbersopan santunsantun

dandan berbudiberbudi bahasabahasa

1.Sebahagian daripadanilai yang dikaitkandengan adab.

2. Beradab ² halusbudi pekerti.

3. Biadap dan kasar ² tidak bersopan santundan berbudi bahasa.



3.3.103.3.10BermusyawarahBermusyawarah dandan

bermuafakatbermuafakat 1.Cara mencapai

persetujuan ramai.

2. Mengambil kira semua

pendapat.

3. Peluang memberikanpendapat.

4. ́ Bulat air keranapembentung, bulat

manusia kerana

muafakatµ.



3.3.113.3.11 bergotongbergotong--royongroyong

y 1. Salah satu ciritamadun Melayu.

y 2. Nilai penting dalam

kehidupan secaraberkumpulan.

y 3. Gotong royongmembersihkan

masjid, tanahperkuburan, tamanperumahan, kenduri-kendara, menuai padi

dan lain-lain lagi.



3.43.4 PencapaianPencapaian dalamdalam pelbagaipelbagaibidangbidang

y 3.4.1 Persuratan, Kesenian, Sains dan TeknologiMelayu

y i. Persuratan Sebelum Islam ² sastera lisan dan

hikayat. (cerita mitos, lagenda, mergastua danungkapan Melayu)

y ii. Persuratan Selepas Kedatangan Islam ² sastera kitab, sastera ketatanegaraan,historiografi, kitab perubatan, astronomi danmatematik.



SeniSeni MelayuMelayu

y 1. Seni tari

y 2. Seni Muzik

y 3. Seni Ukiry 4. Seni Khat

y 5. Seni Bela Diri

y 6. SeniPertukangan

y 7. Seni Tenun, Sulaman danAnyaman

y 8. Seni Kulinari

y -acar buah

y -rendang

y -gulai

y -nasi dagang

y -nasi ambang

y -nasi kerabu

y -nasi ulam



SeniSeni Muzik Muzik MelayuMelayu1.1. NobatNobat IstanaIstana dandan 2.2. SilatSilat

((GendangGendang) Kedah) Kedah



SainsSains dandan TeknologiTeknologi MelayuMelayu

1. Sesuatu yang unik bagi mengisi keperluandan nilai kebudayaanMelayu.

2. Ada yang diubahsuaimengikut citarasakebudayaan Melayu.

3. Menjadi bentuk lainyang memanifestasikandaya kreatif kebudayaan

Melayu dankebijaksanaantempatan.



TeknologiTeknologi PertanianPertanian MelayuMelayu

y1. Bajak



TeknologiTeknologi pertanianpertanian melayumelayu

y2. Sistem

saliran air



TeknologiTeknologi AlamAlam BinaBina

y 1. MasjidKampung Laut

y 2. Kubah



TeknologiTeknologi TekstilTekstil dandan WarnaWarna

y 1. Mencantingbatik



TeknologiTeknologi TekstilTekstil dandan WarnaWarna

y 2. Mesin Tenun



SainsSains UkuranUkuran,, TimbanganTimbangan dandanSukatanSukatan

y1. Ukuran ² jengkal dan relong.

y2. Timbangan ² mayam dan saga

y3. Sukat - ling, cupak dan gantang,koyan.

y

4. Masa ² pekan, purnama danmusim.

Minggu 3 Bab 3 TITAS 21 Februari 2011

Documents