Mikroinstalacje PV Przyłączenie oraz sprzedaż energii ...€¦ · „Mechanizmy i instrument wspierające wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii oraz

WYDANIE SPECJALNE 2/2014

7www.elektroinstalator.com.pl/fotowoltaika

Jak wygląda przyłączenie mi-kroinstalacji PV w najnowszej wersji projektu ustawy o od-nawialnych źródłach energii („Ustawa o OZE”) i czy w istot-ny sposób różni się od obowią-zujących regulacji? Jak zmienią się regulacje dotyczące sprze-daży energii z mikroinstalacji PV?

Mikroinstalacje PV obecnieKwestia przyłączania mikro-instalacji została uregulowana w tzw. małym trójpaku ener-getycznym1, który stanowił no-welizację ustawy Prawo energe-tyczne2. Wprowadzone regulacje dały podstawę do uproszczone-go przyłączania mikroinstalacji PV i sprzedaży wytworzonej w nich energii elektrycznej.

Wśród wprowadzonych do Prawa energetycznego regulacji w zakresie mikroinstalacji OZE, szczególne znaczenie mają za-pisy, które umożliwiają w okre-ślonych przypadkach przyłącze-nie mikroinstalacji na podstawie zgłoszenia oraz odnoszą się do

obowiązku zakupu energii elek-trycznej wytworzonej w mikroin-stalacji przyłączonej do sieci dys-trybucyjnej.

Czy regulacje przewidziane w projekcie Ustawy o OZE zawie-rają coś więcej w tych kwestiach?

Najnowszy projekt Ustawy o OZEProjektowany obecnie system wsparcia odnawialnych źródeł energii („OZE”), opiera się o za-łożenia, które zostały ogłoszone 17 września 2013 r. W założeniach

tych po raz pierwszy wskazano na kierunek zmian w zakresie systemu wsparcia, z systemu współczynni-ków korekcyjnych, na system au-kcyjny. Ostatni z udostępnionych projektów opierając się o te za-łożenia datowany jest na dzień

Gospodarka, prawo, finanse

Mikroinstalacje PV

Przyłączenie oraz sprzedaż energii teraz i w ustawie o OZE – różniceSektor mikroinstalacji fotowoltaicznych, który miał stanowić istotny element w budowaniu energetyki rozproszonej w Polsce, stanął w obliczu kryzysu jeszcze przed rzeczywistym rozwojem. Głównym powodem takiego stanu rzeczy, jest nowy model systemu wsparcia, w którym zrezygnowano z koncepcji taryfy gwarantowanej (feed-in-tariff). Wobec powyższego, szczególne znaczenie dla mikroinstalacji PV zyskują kwestie przyłączenia takich instalacji do sieci oraz sprzedaży wytworzonej energii elektrycznej.

Współpraca z siecią elektroenergetyczną to kluczowy aspekt rozwoju fotowoltaiki

Fot.

ec.e

urop

e.eu

1) Potoczna nazwa ustawy z dnia 26 lipca 2013 r., o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, Dz.U.2013 poz.984, która weszła w życie w dniu 11 września 2013 r.

2) Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r., Prawo energetyczne, Dz.U.2012 poz. 1059, t.j. ze zm.

WYDANIE SPECJALNE 2/2014

8 Elektroinstalator 6/2014

28 marca 2014 r., i stanowi wer-sję 6.3. projektu Ustawy o OZE.

Przyłączenie mikroinstalacji PV w nowym projekcie Ustawy o OZERozpatrując w ujęciu komplek-sowym kwestię przyłączenia mi-kroinstalacji PV w kontekście po-stanowień najnowszego projektu Ustawy o OZE, należy wskazać, że zgodnie z art. 3 Ustawy OZE, podjęcie i wykonywanie działal-ności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycz-nej z OZE, w mikroinstalacjach3 nie wymaga uzyskania koncesji.

Ustawa o OZE nie różnicu-je sytuacji prawnej w zakre-sie przyłączenia mikroinstala-cji prosumenckich i instalacji wytwórców będących przed-siębiorcami.

Zgodnie z przewidzianą w pro-jekcie Ustawy o OZE procedu-rą, wytwórca energii eklektycznej w mikroinstalacji OZE, pisemnie informuje operatora systemu dys-trybucyjnego elektroenergetycz-nego („OSD”), do którego sieci ma zostać przyłączona mikroin-stalacja, o terminie jej przyłącze-nia, planowanej lokalizacji oraz o rodzaju i mocy przedmiotowej mikroinstalacji. Wytwórca, zobo-wiązany jest do takiej informacji nie później niż na 30 dni przed dniem planowanego przyłącze-nia mikroinstalacji do sieci OSD.

Wskazać należy, że Wytwórca w mikroinstalacji PV, którego in-stalacja zostanie przyłączona do sieci OSD zobowiązany będzie do informowania operatora:a) o każdej zmianie rodzaju

i mocy zainstalowanej,b) o zawieszeniu lub zakończe-

niu wytwarzania energii elek-trycznej,

c) o ilości wytworzonej energii elektrycznej,

d) o ilości energii elektrycznej sprzedanej sprzedawcy zo-bowiązanemu.

Wytwórca informację taką będzie zobowiązany przekazać OSD w terminie 7 dni od dnia zakończenia kwartału, w którym doszło do zdarzenia.

OSD, zobowiązany będzie przekazywać w terminie 14 dni Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki („Prezes URE”) in-formacje o wytwórcach ener-gii elektrycznej w mikroinstala-cjach, którzy zostali przyłączeni lub zgłosili przyłączenie mikroin-stalacji do jego sieci. Jednocześnie OSD zobowiązany będzie do przekazywania Prezesowi URE

półrocznych sprawozdań w za-kresie informacji dotyczących mi-kroinstalacji4.

Zapisy wprowadzone małym trójpakiem do Prawa energetycz-nego miały ułatwić aktywność w ramach mikroinstalacji OZE, podczas gdy projekt Ustawy o OZE zawiera kompleksową regulację tej materii. Możliwość przyłączenia mikroinstalacji po-przez zgłoszenie, przewidziana w Ustawie o OZE ma charak-ter ogólnej instytucji dotyczącej zarówno mikroinstalacji prosu-menckich jak również tych na-leżących do przedsiębiorców.

Sprzedaż energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji PVKwestia sprzedaży energii elek-trycznej wytworzonej w mikro-instalacji została ujęta w art. 9v Prawa energetycznego. Zgodnie z przytoczonym przepisem ener-gię elektryczną wytworzoną w mikroinstalacji przyłączonej do sieci dystrybucyjnej znajdującej się na terenie obejmującym obszar działania sprzedawcy z urzędu i oferowaną do sprzedaży przez

Gospodarka, prawo, finanse

Art. 3 w aktualnym projekcie Ustawy o OZE, względem poprzedniej wersji, zawiera zmianę w zakresie systematyki aktu. Przytoczony przepis zo-stał przeniesiony z Rozdziału 2 Ustawy, do Rozdziału 1 pn. „Przepisy ogólne”.

Prosumentem jest osoba fi-zyczna nieprowadząca dzia-łalności gospodarczej, która wytwarza energię elektryczną w celu jej zużycia na potrzeby własne. Prosumentem może być jedynie wytwórca energii elektrycznej w mikroinstalacji.

Czy polscy prosumenci i przedsiębiorcy PV udźwigną „wsparcie” ze strony rządu? Budowa elektrowni PV tworzy tysiące miejsc pracy

3) Przyp. art. 2 pkt 19 Ustawy o OZE: Mikroinstalacja – instalacja OZE o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 40 kW, przyłączonej do sieci elek-troenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 120 kW.

4) Informacje zawarte w sprawozdaniach dotyczyć będą: ilości energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacjach przez poszczególnych wytwórców, łącznej ilości energii elektrycznej sprzedanej sprzedawcy zobowiązanemu, wykazu wytwórców energii elektrycznej w mikroinstalacjach, ze wskazaniem terminu wytworzenia przez nich energii po raz pierwszy, a także wskazania rodzaju i mocy mikroinstalacji.

Fot w

ww

.renu

sol.c

om

Fot.

ww

w.c

lean

ener

gy.o

rg.a

u

Wersja 6.3. jest czwartą od-słoną projektu Ustawy o OZE, która została udostępniona od grudnia 2013 r.

WYDANIE SPECJALNE 2/2014

9www.elektroinstalator.com.pl/fotowoltaika

prosumenta, sprzedawca ten jest zobowiązany zakupić. Zakup tej energii odbywa się po cenie rów-nej 80% średniej ceny sprzeda-ży energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym w poprzednim roku kalendarzowym.

Powyższa regulacja Prawa energetycznego, dotycząca tak szczególnie istotnej kwestii zaku-pu energii elektrycznej wytwo-rzonej w mikroinstalacji wpły-wającej na opłacalność i okres amortyzacji inwestycji, niewąt-

pliwie nie ma charakteru kom-pleksowego.

Złożoną regulację w tym zakresie przewiduje projekt Ustawy o OZE, który zawiera zróżnicowanie sytuacji praw-nej prosumentów i wytwórców w mikroinstalacji będących przed-siębiorcami.

Rozpatrując kwestię sprzedaży wytworzonej energii elektrycznej w mikroinstalacji PV przez prosu-menta wskazać należy, że zgod-nie z art. 41 ust. 1 pkt 1 Ustawy

o OZE, sprzedawca zobowiąza-ny ma obowiązek zakupu niewy-korzystanej energii elektrycznej wytworzonej przez takiego wy-twórcę.

Obowiązek zakupu takiej ener-gii powstanie od dnia pierwszego wprowadzenia jej do sieci dys-trybucyjnej i trwać będzie przez kolejnych 15 lat, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2035 r. Cena zakupu takiej energii elektrycz-nej wynosić będzie 80% średniej ceny sprzedaży energii elektrycz-nej na rynku konkurencyjnym, ogłoszonej przez Prezesa URE.

Rozpatrując sytuację przed-siębiorcy wytwarzającego ener-gię elektryczną w mikroinsta-lacjach PV, wskazać należy, że w przypadku instalacji, w których energia elektryczna zostanie wy-tworzona po raz pierwszy przed wejściem w życie Rozdziału 4 Ustawy o OZE5, sprzedawca zobowiązany będzie zobligo-wany do zakupu takiej energii tak samo jak w przypadku insta-lacji prosumenckich. Cena zaku-pu takiej energii wyniesie 100% średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej na rynku konku-rencyjnym, a wytwórca będą-cy przedsiębiorcą na podsta-wie art. 44 ust. 1 pkt 1 Ustawy o OZE będzie mógł skorzystać z systemu wsparcia w postaci świadectw pochodzenia.

Wraz z upływem okresu zwią-zanego z późniejszym wejściem w życie Rozdziału 4 Ustawy

Gospodarka, prawo, finanse

Sprzedawcą zobowiązanym jest wyznaczony przez Prezesa URE sprzedawca energii elek-trycznej, który ma obowiązek zakupu energii elektrycznej z instalacji OZE w tym nadwy-żek instalacji prosumenckich.

Elektrownia PV na dachu fermy drobniu w miejscowości Rattenberg w Austrii

Inwertery przetwarzające prąd stały na prąd zmienny zastosowane na fermie w Rattenbergu

Zasilany energia słoneczną dom mieszkalny w Schörfling am Attersee, w Austrii badawcze pracują nad rozwojem modułów PV już od lat 70. ub.w.

Fot.

Fron

ius

Fot.

Fron

ius

Fot.

ec.e

urop

e.eu

5) Jest to rozdział pn. „Mechanizmy i instrument wspierające wytwarzanie energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii oraz wytwarzanie biogazu rolniczego, w instalacjach odnawialnego źródła energii”; Rozdział 4, zgodnie z art. 205 Ustawy o OZE, wejdzie w życie z pierwszym dniem miesiąca następującego po upływie 12 miesięcy od dnia wydania pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej ze wspólnym rynkiem.

WYDANIE SPECJALNE 2/2014

10 Elektroinstalator 6/2014

o OZE, instalacje przedsiębior-ców mające rozpocząć wytwa-rzanie energii elektrycznej po tym czasie, w celu uzyskania wspar-cia, będą musiały przystąpić do aukcji organizowanych na zasa-dach ogólnych przewidzianych w Ustawie o OZE dla nowych instalacji. Aukcje takie, zgodnie z art. 74 ust. 4 Ustawy o OZE, organizowane będą dla instalacji o mocy zainstalowanej elek-trycznej do 1 MW oraz powy-żej 1 MW.

Niepewność związana z pla-nowanym systemem aukcyj-nym oraz opóźniony okres wej-ścia w życie Rozdziału 4 Ustawy o OZE, w kontekście korzyst-niejszej niż w przypadku insta-lacji prosumenckich ceny sprze-daży energii elektrycznej oraz możliwości skorzystania z cer-tyfikatowego systemu wsparcia może spowodować w najbliż-szym czasie, wzrost mocy mi-kroinstalacji PV, instalowanych przez przedsiębiorców. Chociaż wzrost zainstalowanych mocy PV na pewno nie będzie znacz-ny, to jednak zważywszy, że w chwili obecnej zainstalowa-nych mocy PV w Polsce jest nie-całe 5 MW6, to liczba ta może w krótkim czasie ulec zwiększeniu.

PodsumowanieW zakresie regulacji dotyczących przyłączenia i sprzedaży ener-gii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacjach PV, Ustawa o OZE zawiera kompleksowe uregulowanie tych kwestii w po-równaniu do unormowań obowią-zującego Prawa energetycznego.

Pozytywnie ocenić należy pro-jektowane regulacje w zakresie przyłączania mikroinstalacji PV do sieci, które systemowo porząd-kują przedmiotowe zagadnienie.

Niezależnie od złożoności projektowanych regulacji, wska-zać należy na pozostawienie w najnowszej wersji projektu Ustawy o OZE, szeroko kryty-kowanych zapisów wprowadza-jących istotną rozbieżność po-między ceną sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej w in-stalacjach prosumenckich, a in-stalacjach należących do przed-siębiorców. Taka rozbieżność w zakresie ceny sprzedaży ener-gii elektrycznej oraz możliwość skorzystania przez przedsiębior-ców z systemu wsparcia w po-staci świadectw pochodzenia, niewątpliwie istotnie różnicu-je opłacalność instalacji prosu-menckich i tych należących do przedsiębiorców. Wobec po-wyższego w kontekście praw-dopodobnie opóźnionego wej-

ścia w życie Rozdziału 4 Ustawy o OZE, bardziej realny jest w najbliższym czasie wzrost mocy zainstalowanych mi-kroinstalacji PV należących do przedsiębiorców, niż instala-cji prosumenckich. W świetle

projektowanych regulacji traf-ne może się okazać stwierdze-nie, że zamiast prosumentów, „Ustawa o OZE wspierać bę-dzie bogatych hobbystów”7. n

Jakub Kasnowski

Gospodarka, prawo, finanse

Jakub Kasnowski Jakub Kasnowski jest prawnikiem w zespole prawa energetycznego w kancelarii Wierzbowski Eversheds. Specjalizuje się w zagadnieniach dotyczących sek-torów elektroenergetycznego, gazowego oraz cie-płowniczego.Uczestniczył w projektach na rzecz spółek z branży

paliwowej i wydobywczej oraz podmiotów działających na rynku energii, ze szczególnym uwzględnieniem doradztwa prawnego przy inwestycjach w odnawialne źródła energii. Doświadczenia zawodowe zdobywał także w Urzędzie Regulacji Energetyki.Jest autorem wielu publikacji z obszaru prawa energetycznego, w tym od-nawialnych źródeł energii i systemów wsparcia oraz obowiązków przed-siębiorstw energetycznych wynikających z prawa UE.Obecnie jest doktorantem na Wydziale Prawa i Administracji Uniwer-sytetu Szczecińskiego oraz aplikantem radcowskim w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie.

ESTI – europejska placówka badawcza branzy PV rozporozpoczęła działalność dotyczącą pomiarów i testowania modułów PV jeszcze w końcu lat 70. ubiegłego wieku. W Polsce nie brak „specjalistów” uważających, że na rozwój fotowoltaiki w Polsce jest zbyt wcześnie

Fot.

ec.e

urop

e.eu

6) Całkowita moc zainstalowana w elektrowniach PV w Polsce wynosi na chwilę obecną 4,69 MWp; W Polsce jest 17 elektrowni typu on-grid o łącznej mocy 1,96 MWp. Instalacji PV typu off-grid, jest ok. 200 w Polsce, a ich łączna moc wynosi 2,73 MWp. Źródło danych: www.ieo.pl, Instalacje fotowoltaiczne poza siecią energetyczną, Czy instalacje typu off-grid będą w Polsce dalej funkcjonować?, data pobrania 22 kwietnia 2014 r.

7) Instytut Energetyki Odnawialnej, Wsparcie PV przez jej dyskryminację? Ustawa o OZE wspierać będzie bogatych hobbystów – to opinia Instytutu Energetyki Odnawialnej rozpoczynająca komentarz IEO do projektu ustawy o OZE v.6.2., Warszawa 5 lutego 2014, Fotowoltaika wydanie specjalne 1/2014, s. 10-11.