MICHAŁ KLEIBER

MICHAŁ KLEIBER

PRZEWODNICZĄCY KOMITETU BADAŃ NAUKOWYCHMINISTER NAUKI I INFORMATYZACJI

V KADENCJAV KADENCJAKOMITETU BADAŃ NAUKOWYCHKOMITETU BADAŃ NAUKOWYCH

PUNKT STARTUPUNKT STARTU

WARSZAWA, 28 MAJA 2004

BUDŻET NAUKI 2004

2004 rok2 791 191 000 zł – 0,34 %PKB

2003 rok2 752 626 646 zł – 0,34 %PKB

Dodatkowe wpływyDodatkowe wpływy

► Brak obciążenia składką do PR ~100 mln zł► Prywatyzacja 30-70 mln zł► Fundusze Strukturalne 158.25 mln € (w latach 2004-2006)► 6. Program Ramowy ~ 50 mln €► Offset ~ 27 mln $

szansa na ponad 20 % wzrost budżetu nauki

100.85 mln € (środki UE)

57.4 mln € (środki prywatne)

V KADENCJA KOMITETU BADAŃ NAUKOWYCH Michał KLEIBER PUNKT STARTU

DOKUMENTY STRATEGICZNE

Przyjęte przez Radę Ministrów

Strategia zwiększania nakładów na działalność B+R w celu osiągnięcia założeń Strategii Lizbońskiej

Strategia Informatyzacji e-POLSKA Strategia rozwoju sektora B+R (jako element Narodowego

Planu Rozwoju 2004-2006) Ustawa o finansowaniu nauki Ustawa o informatyzacji

Opracowywane

Założenia polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej

Strategia rozwoju sektora B+R (jako element Narodowego Planu Rozwoju 2007-2013)

Wiedza-Informatyzacja-Konkurencyjność – Polska w drodze do Gospodarki Opartej na Wiedzy


0

1

2

3

4

1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

WYDATKI NA NAUKĘ

udział w PKB (%)

JAPONIA

USA

UE

WĘGRY

POLSKA


NAKŁADY NA B+R

STRATEGIA ZWIĘKSZANIA NAKŁADÓW NA DZIAŁALNOŚĆ B+R w celu osiągnięcia założeń Strategii Lizbońskiej*

* Dokument MNiI oraz MGPiPS, przyjęty przez Radę Ministrów

0,64

1,251,5

1,8

2,2

2,6

3

0,640,9

1,061,3

1,651,9

2,2

0,64 0,66 0,680,85 0,85

1 1

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

wariant rozwojowy I wariant rozwojowy II wariant stagnacyjny


UE vs USA (2002)

US EU-25 EU-25/US (%)

Population 287 676 000 451 864 000 157

Young population (25-34) 39 575 000 66 226 000 167

GDP (in bio €) 11 048 9 599 87

Researchers (FTE) 1 261 227 1 084 726 86

R&D expenditure (in €) per researcher (FTE) (2001)

182 000 156 000 86

GERD as % of GDP 2,82 1,93 68

GERD (thous. €) per researcher (2001) 182 156 86

Government budget allocated to R&D as % of GDP

1,05 0,76 72

Patent applications at the EPO -per million population (2000)

103,6 107,7 104

Patents granted at the US PO – per million population

300,5 59,9 20

Number of scientific publications 245 578 290 617 118


UE RP

377POPULACJA

(mln)38,5

9 593 PKB (bln €) 383

1 620 000

UCZENI 90 000

165 400GERD (mln €

PPP)2 100

59 500BERD (mln €

PPP)1 310

284 600 PUBLIKACJE 8 500

97 150ZGŁOSZENIA PATENTOWE

2 410

% UE

POLSKA vs UNIA EUROPEJSKA

2,5

3

2,2

1,3

5,5

4

10,2


1,11,41,4

3

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

Public Expenditure Total Expenditure

EU-15 US

WYDATKI NA SZKOLNICTWO WYŻSZE

(1999)%

of

GD

P


1,89

1,06

0,65

2,72

1,88

0,71

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

Total IndustryFinanced

GovernmentFinanced

EU-15 US

ŻRÓDŁA FINANSOWANIA B+R(1999)

% o

f G

DP


Wykorzystywanie badań naukowych na rzecz poprawy kształcenia w szkołach wyższych i na studiach doktoranckich

Stworzenie efektywnych możliwości realizacji dużych, ambitnych przedsięwzięć badawczych. Towarzyszyć temu musi koncentracja środków w obszarach uznanych za najbardziej rozwojowe w skali światowej lub cywilizacyjnie ważne dla kraju

Otwarcie środowiska badawczego na świat gospodarki - Samonapędzający się mechanizm finansowania pozabudżetowego

Ułatwienie dostępu do kapitału wysokiego ryzyka i zlikwidowanie przeszkód ograniczających przedsiębiorczość

ELEMENTY POLITYKI NAUKOWEJ


Skuteczne mechanizmy montażu finansowego: budżet, przedsiębiorstwa, offset, bilateralna i multilateralna współpraca zagraniczna, fundusze strukturalne, ...

Tworzenie nowoczesnej infrastruktury badawczo-rozwojowej w postaci systemu centrów doskonałości i centrów zaawansowanych technologii oraz struktur komunikowania się między nimi (tzw. sieci doskonałości)

Przedsiębiorczość jednostek prowadzących badania

Wykorzystanie europejskiego popytu na wyniki polskich badań

Aktywna działalność w zakresie popularyzacji i upowszechniania nauki



nieuchronna selekcja tematyki i poszukiwanie nisz technologicznych

świadomość złożoności procesów badawczych

zainteresowanie społecznym kontekstem badań

idea „przedsiębiorczych” uniwersytetów

„rozliczalność” badań

złożoność problematyki wdrożeń

współpraca międzynarodowa

ochrona własności intelektualnej

wspieranie młodych naukowców



USTAWA O FINANSOWNIU NAUKI

Cele do osiągnięcia

stabilny poziom finansowania badań koniecznych dla rozwoju nauki i edukacji

rozwój badań na rzecz Gospodarki Opartej na Wiedzy określenie priorytetowych kierunków badań wzrost innowacyjności i konkurencyjności gospodarki pozyskiwanie środków pozabudżetowych wykorzystywanie środków z Funduszy Strukturalnych UE tworzenie Polskiej Przestrzeni Badawczej współtworzenie Europejskiej Przestrzeni Badawczej


USTAWA O FINANSOWNIU NAUKI

Niektóre nowości► Program ramowy – ustala minister nauki, służy realizacji polityki

naukowej i naukowo-technicznej

► Projekt celowy (nowa formuła) – badania obejmujące badania stosowane, prace rozwojowe, badania przemysłowe lub przedkonkurencyjne

► Konsorcja naukowe – grupa jednostek naukowych realizująca wspólne przedsięwzięcie badawcze lub inwestycyjne

► Sieć naukowa – grupa jednostek naukowych współpracująca w celu rozwoju specjalności naukowych sieci

► Stypendia naukowe ministra nauki – dla najwybitniejszych młodych (< 35 lat) uczonych

► Nagrody naukowe ministra nauki – przyznawane co roku 3 nagrody za najwybitniejsze osiągnięcia naukowe. Po raz pierwszy zostaną przyznane w 2005 roku.


BIO – biologia molekularna, biotechnologia, nowe metody diagnostyki i terapii medycznej, żywność wysokiej jakości

INFO – technologie społeczeństwa informacyjnego, telekomunikacja

TECHNO - nowe technologie materiałowe, optoelektronika, przyjazne dla środowiska technologie przemysłowe

EDU – obszary o specjalnym znaczeniu dla rozwoju nauki i gospodarki kraju (np. astronomia, archeologia, dziedzictwo narodowe oraz inżynieria chemiczna i procesowa, energetyka)

BADANIA służące poprawie usług publicznych (np. weterynaria, higiena, ochrona pracy, metereologia)

PREFEROWANE OBSZARYBADAŃ i INNOWACJI


KONKURSBIOTECHNOLOGICZNY

Cel konkursu

Wsparcie realizacji prac naukowych związanych z opracowaniem nowych produktów i technologii z zakresu biotechnologii.

Jest to pierwszy program mający za zadanie stworzenie dogodnego środowiska wspierającego od strony naukowej działanie i powstawanie małych oraz średnich firm biotechnologicznych w Polsce.

Preferowane były oferty pochodzące od jednostek naukowych, które nawiązały kontakt z firmami biotechnologicznymi (lub uczestniczyły w tworzeniu takich firm).

Firmy te powinny zaoferować jednostkom naukowym wdrożenie technologii (lub produktu) stanowiących przedmiot złożonej oferty


FORESIGHT

► ZDROWIE i ŻYCIE - realizowany

w przygotowaniu► ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ ► TECHNOLOGIE INFORMACYJNE I TELEKOMUNIKACYJNE ► BEZPIECZEŃSTWO

Narodowy Program Foresight

► Chemikalia i farmaceutyki ► Bezpieczeństwo żywności ► Technologie w medycynie


GOSPODARKA OPARTA NA WIEDZY

POLANDPOLANDKNOWLEDGE ECONOMY KNOWLEDGE ECONOMY

ASSESSMENTASSESSMENTMarch 2004March 2004

THE WORLD BANKTHE WORLD BANK

Raport opracowany przez Bank Światowy

z inicjatywyMinistra Nauki i Informatyzacji


OCENA GOSPODARKI

OPARTEJ NA WIEDZY W POLSCERaport Banku Światowego

Cel raportuprzedstawienie propozycji rozwiązań, które zapewnią zrównoważony wzrost i poprawią konkurencyjność gospodarki dzięki stworzeniu warunków sprzyjających rozwojowi działalności gospodarczej oraz inwestycji, zwłaszcza w zakresie tworzenia i absorpcji wiedzy.

Główne zalecenia zwiększenie nakładów na B+R stworzenie efektywnego i dostosowanego do obecnych

wyzwań gospodarczych systemu kształcenia ustawicznego rozwój technologii i infrastruktury informatycznej i

telekomunikacyjnej zbudowanie instytucji i mechanizmów finansowania

wspierających innowacyjną działalność B+R


WSPÓLNE PROJEKTY BADAWCZE

WSPÓLNE PROJEKTY BADAWCZE

wspólne projekty badawcze, przyjmowane w drodze konkursu przez komisję wspólną

każdy kraj finansuje swoich wykonawców, według własnych reguł

pierwsze konkursy Polska-RFN (realizowanych 15 projektów z neurologii)

w przygotowaniu Polska-Francja zainteresowanie innych krajów, w tym USA i Japonii


WIRTUALNA BIBLIOTEKA NAUKI

BIBLIOTEKA WIRTUALNA NAUKI elektroniczny dostęp on line do ponad 2700 zagranicznych

czasopism naukowych dostęp dla całego środowiska nauki koszty: 50% użytkownicy, 50% MNiI oszczędność dla użytkowników na dotychczasowej

prenumeracie – ponad 30%


MIĘDZYNARODOWE STUDIA DOKTORANCKIE międzynarodowy skład doktorantów i wykładowców elastyczne finansowanie w ramach dotacji na działalność statutową - średnio ok. 100 tys. zł rocznie

w 2004 roku uruchomiono 10 międzynarodowych studiów doktoranckich finansowanie - ponad 1,3 mln zł dziedziny - chemia, biomedycyna, fizyka, matematyka, informatyka, nauki społeczne

MIĘDZYNARODOWE STUDIA DOKTORANCKIE


FUNDUSZE STRUKTURALNE

WZROST KONKURENCYJNOŚĆI PRZEDSIĘBIORSTW(sektorowy program operacyjny)

WZMOCNIENIE WSPÓŁPRACY

MIĘDZY SFERĄ BADAWCZO-ROZWOJOWĄ A GOSPODARKĄ

195.65 mln € w latach (2004 – 2006)

w tym:wkład Wspólnoty 100.85 mln €krajowy wkład publiczny (budżet państwa) 37.40 mln € środki prywatne 57.40 mln €


REGIONALNE STRATEGIE INNOWACJI

Celem projektu jest nawiązanie współpracy między władzami samorządowymi regionu a przedsiębiorstwami, uczelniami, instytucjami badawczymi, dostawcami usług finansowych i doradczych, oraz instytucjami użyteczności publicznej oraz opracowanie Regionalnych Strategii Innowacji w poszczególnych regionach – województwach

Końcowym rezultatem projektu powinno być przygotowanie do wdrożenia konkretnych programów i działań pilotażowych wynikających ze strategii poprzez ustanowienie odpowiednich dokumentów formalnych określających zasady organizacyjne i źródła ich finansowania. Ponadto celem projektu jest upowszechnienie możliwości wykorzystania funduszy strukturalnych na badania i innowacje w regionach oraz promocja innowacyjnego wizerunku regionu


NARODOWA STRATEGIA INNOWACJI (NSI)

Opracowanie i realizacja Regionalnych Strategii Innowacji (RIS)

Opracowanie NSI poprzez integrację RIS

Foresight technologiczny

Raport „Rozwój Gospodarki Opartej na Wiedzy”

Instrumenty finansowo-prawne


6. PROGRAM RAMOWY

TRUDNOŚCI przy wykorzystaniu nowych instrumentów 6. PR –„Integrated Projects” oraz „Networks of Excellence” – zorientowane na najsilniejsze konsorcja

WSPARCIE UCZESTNICTWA W 6. PR do 60% kosztów krajowych ryczałty do 100 tys. zł dla projektów w pełni

finansowanych przez KE 30 tys. zł lub 15 tys. zł dla projektów wysoko

ocenionych, ale nie przyjętych do finansowania przez KE


WYNIKI 6. PR 2003

Akronim Nazwa priorytetu badawczego w 6.PR LP1 LP2 Grant LIFE Genomika i biotechnologia dla zdrowia człowieka 26 17 3 300 100 € IST Technologie społeczeństwa informacyjnego 90 90 22 126 977 €

Nano Nanotechnologie i nauka o materiałach 66 34 7 719 000 € AERO Aeronautyka i przestrzeń kosmiczna 13 10 1 338 589 € FOOD Jakość i bezpieczeństwo żywności 25 21 4 101 763 € ENE Energia 41 41 7 031 748 € TRA Transport 37 29 5 898 177 € ECO Zmiany globalne 45 40 4 449 158 €

SOC Obywatele i sprawowanie władzy w społecz. opartym na wiedzy

19 17 1 487 220 €

NEST Nauka i technologia przyszłości 4 4 601 480 € INFRA Infrastruktura badawcza 17 15 3 954 130 €

MC Zasoby ludzkie i mobilność (Stypendia Marii Curie) 26 10 7 421 488 € SS Nauka i społeczeńsktwo 2 1 45 670 €

SME Małe i Średnie Przedsiebiorstwa w 6 Programie Ramowym UE

39 39 2 371 409 €

INNO Badania i innowacje 12 12 2 578 493 € INCO Współpraca z krajami trzecimi brak danych

EURATOM

Program Ramowy Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej

brak danych

JRC Wspólnotowe Centrum Badawcze brak danych INTAS Współpraca z krajami byłego ZSRR brak danych

Razem polskie zespoły w 6.PR 462 380 74 425 402 €

LP1-

licz

ba p

olsk

ich

zesp

ołow

ucz

estn

iczą

cych

w p

roje

ktac

h sk

iero

wan

ych

do fi

nans

owan

iaLP

2- li

czba

pol

skic

h ze

społ

ow, u

czes

tnic

zący

ch w

pro

jekt

ach

skie

row

anyc

h do

fina

nsow

ania

, o

któ

rych

pos

iada

my

info

rmac

je fi

nans

owe

STAN – KWIECIEŃ 2004

74 425 402 €


Tetra

HSW•Export

Uniwersytet Łódzki•Akcelerator Technologiczny•High Tech•Rozwój

Kalisz•Lotnictwo•High Tech•Export

Kimball, Polska •Motoryzacja•Inwestycje•Export

StoczniaSzczecińska•Statki•Inwestycje•Export

RGSA•Paliwa•Inwestycje•Prywatyzacja

Opel Polska•Samochody•Inwestycje•Export

Radwar•Inwestycje•High Tech•Środowisko

Mesko•Uzbrojenie•Inwestycje•Utrzymane miejsca pracy

Radmor •Bezpieczeństwo publiczne•Inwestycje•Cały kraj

PolPharma•Farmaceutyki•Nowe Technologie•Export

Mielec•Lotnictwo/Obronność•Sprzedaż Skytrucków

Rzeszów•Silniki odrzutowe•Inwestycje•High Tech•Export

Krosno•Lotnictwo•Inwestycje•Export

Caterpillar UK•Ciężki sprzęt•Export

ComputerLand/Prokom•Systemy IT•Inwestycje•Nowe Technologie

ETC-PZL Aerospace•Szkolenie•High Tech•Export

Świdnik•Lotnictwo•Export

Bioton•Biotechnologia•Export

PZL Hydral•Miejsca pracy•Export

WZL-2 Bydgoszcz •Miejsca pracy•Technologia/Inwestycje

Instytut Lotnictwa•Transfer technologii•Inwestycje/R&D

Bartimpex/Izba Handlowa•Export

Famet•Zakup towarów

C2 Polska•High Tech•Rozwój

WZL-4•Inwestycje•Zakup towarów•Transfer technologii

Bumar•Zakupy

RUM Polska•Technologie•Rozwój

Blue Laser•Inwestycje •Zakupy

Andoria-Mot, SIPMA SA•Zakup towarów

ROZMIESZCZENIE PROJEKTÓW OFFSETOWYCH


WAŻNE INWESTYCJE

PIONIER - Ogólnopolska Sieć Optyczna • Finansowanie z budżetu państwa w latach 2001-

2004 - 184 622 748 zł.• PIONIER połączy 22 Miejskie Sieci Komputerowe. • Zasięg transgraniczny sieci obejmie połączenia z

sieciami w krajach graniczących z Polską • Sieć optyczna posiada łącze do europejskiej sieci

GEANT i dalej z siecią w USA

PET – Międzyuczelniany Ośrodek Pozytonowej Tomografii Emisyjnej

• Wprowadzenia nowej, w Polsce jeszcze nie stosowanej, technologii obrazującej funkcje organów ciała człowieka

• Pozwala na osiągnięcie precyzji nieosiągalnej w innych metodach obrazowania medycznego.

• Finansowanie - do 10 mln złotych w latach 2004-2006

CERN – Europejska Organizacja Badań Jądrowych

• Obecnie CERN zrzesza 20 europejskich państw członkowskich: Austrię, Belgię, Bułgarię, Czechy, Danię, Finlandię, Francję, Grecję, Hiszpanię, Holandię, Niemcy, Norwegię, Polskę, Portugalię, Słowację, Szwajcarię, Szwecję, Węgry, Wielką Brytanię i Włochy. Z CERN współpracują liczne państwa, nie będące jego członkami.

• Polscy uczeni biorą udział w najważniejszych przedsięwzięciach badawczych realizowanych przez CERN

SALT - Wielki Teleskop Południowoafrykański

• SALT jest zlokalizowany w Południowo-Afrykańskim Obserwatorium Astronomicznym w Sutherland na płaskowyżu Karoo

• kwota dofinansowania ze środków MNiI - 2.5 miliona $ • udział w kosztach budowy i eksploatacji SALT’a

zapewni polskim astronomom dostęp do 10% czasu teleskopu

• budowa ma się zakończyć w 2005 r.


PROMOCJA NAUKINowe Inicjatywy

EKSPLORATORIUM nowoczesne muzeum nauki pełniące

funkcje edukacyjne i promocyjne podpisane porozumienie między ministrem

nauki, ministrem edukacji narodowej i sportu oraz prezydentem Warszawy

budowa ruszy w 2005 roku

WARSZAWSKI PARK TECHNOLOGICZNY(inicjatywa ministra nauki) 15-25 ha w atrakcyjnym miejscu użytkownicy – firmy typu „start-up” i „spin-off”,

instytuty i laboratoria kierunki działania – informatyka i

telekomunikacja, logistyka i transport, biotechnologia i medycyna, nanotechnologia i nowe materiały, mechatronika i optoelektronika, bankowość i ubezpieczenia

INTERNETOWY SERWIS INFORMACYJNY NAUKA W POLSCE pomyślany jako narzędzie komunikacji

środowisk naukowych ze społeczeństwem

dofinansowany przez MNiI, realizowany przez PAP

bezpłatnie dostępny dla wszystkich uruchomienie – 18 czerwca 2004 wersja anglojęzyczna – po okresie

próbnym

DZIEŃ NAUKI 2004 18 września – sobota bierze udział co najmniej 11

ośrodków organizator - MNiI oraz Towarzystwo

Popierania i Krzewienia Nauk


DEBATY MINISTRA NAUKI

1. KOMÓRKI MACIERZYSTE – ŻYCIE ZA ŻYCIE? Wykorzystanie zarodkowych komórek macierzystych –

aspekty medyczne i etyczne

2. SPOŁECZEŃSTWO WIEDZY – W POLSCE?

CEL DEBAT – GŁOS NAUKI W WAŻNYCH SPRAWACH PUBLICZNYCH


PODSUMOWANIE

KONSEKWENTNA REALIZACJA TAKIEJ POLITYKI W ZAKRESIE B+R+I

JEST KLUCZOWYM ELEMENTEM STRATEGII SUKCESU POLSKI NA NAJBLIŻSZE DEKADY

przy mądrej zgodzie klasy politycznej co do celów i harmonijnej współpracy sektora B+R+I ze swoim ‘otoczeniem’

MAMY POWODY

DO OSTROŻNEGO OPTYMIZMU


MICHAŁ KLEIBER

Documents