Top Banner
jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ¢eÕQua¡ fËLÒf (MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme)
35

MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Jun 14, 2015

Download

Education

MINTU DEBNATH

The presentation will help to understand the implementation process of the program,
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ

¢eÕQua¡ fËLÒf

(MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme)

Page 2: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl E ŸnÉ fËd¡e E ŸnÉ qm -

k pLm NË¡j£Z f¢lh¡ ll fË¡çhuú pcpÉl¡ Acr

L¡¢uL nËj Ll a CµR¥L, pC lLj fË aÉL f¢lh¡l L

fËL Òfl naÑ Ae¤k¡u£ hR l 100 ¢c el L¡S cJu¡l

j¡dÉ j p¡j¡¢SL p¤¤lr¡ fËc¡e

NË¡j£Z Hm¡L¡u ÙÛ¡u£ pÇfc p«¢ø, Sm p Ql p¤

¤ k¡N h«¢Ü, j¡¢Vl pwlrZ fËi«¢a E cÉ¡ Nl j¡dÉ j

L«¢o a Evf¡cen£ma¡ h¡¢s u c¢lâ Sep¡d¡l Zl

S£¢hL¡ ASÑ el SeÉ fË u¡Se£u p¤¤ k¡ Nl ¢i¢š…

¢m L BlJ n¢š²n¡m£ Ll¡

NË¡j£Z Hm¡L¡l j¡e¤o L HL¢c L Ml¡ Hhw AeÉ¢c

L heÉ¡l Lhm b L lr¡ Ll¡l Ef k¡N£ AhÙÛ¡ Hhw f

¢lL¡W¡ j¡ ¢ejÑ¡Z

Page 3: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

L¾cÊ£u BCe l©f¡u Zl j¡dÉ j p¡j¡¢SLi¡ h Ap¤¤

¢hd¡l pÇj¥M£e ¢h noax j¢qm¡, ag¢p¢m S¡¢a J

EfS¡¢al hÉ¢š²h NÑl rja¡ue

¢h¢iæ c¡¢lâ c§l£LlZ J S£¢hL¡ ASÑ el fËLÒf…¢ml

j dÉ pjeÄup¡de L l pqi¡N£-¢h L¾cÊ£L«a f

¢lLÒfe¡ fË¢œ²u¡l p¤¤c«tLlZ

f’¡ ua hÉhÙÛ¡ L n¢š²n¡m£ L l a«Zj§m Ù¹ l NZa ¿»l

¢i¢š p¤¤c«tLlZ Hhw

n¡pe hÉhÙÛ¡u üµRa¡ J c¡uhÜa¡ h«¢Ü

fËL Òfl E ŸnÉ

Page 4: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl j§m fkÑ¡u…¢m

fy¡Q¢V fkÑ¡ u i¡N Ll¡ k¡u-

L) LjÑfË¡bÑ£ f¢lh¡ ll B hc el ¢i¢š a NË¡j f’¡ u al fr b L f¢lh¡ ll l¢S ØVÊne M) l¢SØVÊ£L«a f¢lh¡l…¢m L NË¡j f’¡ u al fr b L Sh L¡XÑ cJu¡ N) Sh L¡ XÑl ¢i¢š a öd¤j¡œ LjÑfË¡bÑ£ f¢lh¡ ll fr b L L¡ Sl B hce Ll¡ J NË¡j f’¡ u a h¡ ¢e¢cÑø LaÑ«f rl j¡dÉ j a¡ NËqZ Ll¡ z L¡ Sl

B hce Ll m a¡¢lMpq a¡l fË¡¢çü£L¡l Ll¡O)  l©f¡uZL¡l£ pwÙÛ¡l al g L¡ Sl B hce Ll¡ f¢lh¡l…¢m L L¡S

hl¡Ÿ L l S¡¢e u cJu¡, Hhw P) NË¡j f’¡ u al fr b L fËLÒf l©f¡u Z jS¥¢l fËc¡e Hhw L¡ Sl hl¡Ÿ Ll a e¡ f¡l m hL¡l i¡a¡ fËc¡e J a¡l ¢qp¡hlrZ

Page 5: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl fË¡NË¡j A¢gp¡l Hhw ¢X¢ØVʃ

fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eVl

fˡNˡ

j A¢gp¡l q me pj¢ø Eæue

B¢dL¡¢l

L h¡ ¢h¢XJ

¢X¢ØVʃ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eVl q me

Sm¡ n¡pL h¡ ¢X Hj

Page 6: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl p¤¤ù¥ l©f¡u Zl SeÉ NË¡ jl j¡e¤ ol L¡ R LjÑp§¢Ql

¢ho u fËQ¡l

h¡¢s h¡¢s ¢N u

fËQ¡l, f¡s¡ ¢i¢šL B m¡Qe¡ ¢mg mV,

f¡ØV¡l, cJu¡m ¢mMe

NË¡j pwpc pi¡

Hhw NË¡j pi¡u B m¡Qe¡

¢h no NË¡j pwpc pi¡u B m¡Qe¡

NË¡j Eæue p¢j¢a…¢m

L/ ¢i¢S m¾p J j¢eV¢lw L¢j¢V…¢m

¢e u B m¡Qe¡

j¡CL ¢c u O¡oZ¡ J ¢j¢Rm

AeÉ¡eÉ pi¡u kje - ü¢eiÑl c ml pi¡u B

m¡Qe¡

Page 7: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

HC fËL Òfl

BJa¡u L¡l¡ L¡S f a f¡ le ?

HC fËL Òf L¡S

f¡Ju¡ c¡¢lâp£j¡l

Jfl ¢eiÑln£m eu

f¢lh¡ l ShL¡ XÑ e¡j B R Hje 18 hR ll E ÜÑ LjÑrj hÉ¢š²l¡ L¡S f a f¡ le z B¢bÑL hR l phÑ j¡V 100

¢ce L¡S f a f¡l he

L¡S Ll a prj

q m fË

¢ahå£l¡J

L¡S f a f¡

le

k¡l¡ L¡eJ fËL¡l i¡a¡ h¡ fene f¡e a¡ cl k¢c Sh L¡XÑ b¡ L - L¡S f a h¡d¡ eC

Page 8: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Sh L¡XÑ pwœ²¡¿¹ L uL¢V fË u¡Se£u abÉ

• e¡j e¢bi¥š²Ll Zl f e l¡ ¢c el j dÉ NË¡j f’¡ ua fË aÉL¢V ¢ehå£L«a f¢lh¡l L HL¢V Sh L¡XÑ c h

• fË¢a f¢lh¡l ¢fR¥ Lhmj¡œ HL¢VC Sh L¡XÑ b¡L h

• Sh L¡XÑ ph pju Ef­i ¡š²¡l L¡ RC b¡L¡ clL¡l z HV¡ LM e¡C NË¡j f’¡ ua, p¤¤f¡li¡CS¡l, NË¡j Eæue p¢j¢a h¡ AeÉ L¡lJ L¡ R b¡L h e¡

• HL¡¢dL pcpÉ HLC p ‰ fªbL fªbL L¡ S ¢ek¤š² b¡L m f¢lh¡ ll HLSe j§m Sh L¡XÑ¢V p ‰ l¡M he Hhw h¡¢L pcpÉl¡ Sh L¡ XÑl g V¡L¢f p ‰ l¡M he

Page 9: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Sh L¡XÑ pwœ²¡¿¹ L uL¢V fË u¡SZ£u abÉ

• Sh L¡XÑ CpÉ¥ qJu¡l hRl b L fy¡Q hR ll SeÉ JC Sh L¡XÑ¢V Q¡m¤ b¡L h Abh¡ ka¢ce e¡ ea¥e L¡XÑ Cp¤¤É Ll¡ q µR aa¢ce I Sh L¡XÑ¢V Q¡m¤ b¡L h

• Sh L¡XÑ¢V eø q u N m h¡ q¡¢l u N m X¥¢fÔ LV Sh L¡ XÑl SeÉ B hce Ll¡ k¡ h z NË¡j f’¡ ua kb¡kbi¡ h k¡Q¡C L l a hC X¥¢fÔ LV Sh L¡XÑ Cp¤¤É Ll h

• Sh L¡ XÑ R¢h b¡L¡ Bh¢nÉL z Sh L¡ XÑ LjÑ£ ¢qp¡ h kaS el e¡j B R fË aÉ LlC R¢h b¡L¡ BhnÉL

• cr h¡ AdÑcr nË¢j Ll Sh L¡XÑ b¡L¡ h¡dÉa¡j§mL eu

Page 10: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

L¡e gjÑ L£ L£ L¡ S hÉhq©a qu ?gjÑ 1 - Acr nË¢jL ¢qp¡ h L¡S Ll a BNËq£ Hje f¢lh¡ ll LaÑ¡ h¡ pjÙ¹ fË¡çhuú pcpÉ cl e¡j e¢bi¥š²Ll Zl SeÉ B hc el gjÑ

gjÑ 2 - B hce l¢SØV¡l kM¡ e B hcef œl pw¢rç ¢hhlZ a¡¢lM pq ¢m¢fhÜ b¡ L

gjÑ 3 - ¢ehå£LlZ J LjÑpwÙÛ¡e l¢SØV¡l

gjÑ 4 - Sh L¡XÑ

gjÑ 4 (L) - Sh L¡XÑ fË¡ç hÉ¢š² HC g jÑ NË¡j f’¡ u al L¡ R L¡ Sl SeÉ clM¡Ù¹ L le

gjÑ 4 (M) - NË¡j f’¡ ua ¢m¢Ma i¡ h HC g jÑl j¡dÉ j L¡ Sl SeÉ B hceL¡l£ L S¡¢e u cu LMe Hhw L¡b¡u L¡ Sl SeÉ Ef¢ÙÛa q a q h

gjÑ 5 - L¡S cJu¡l ¢e¢cÑø ¢qp¡h HC g jÑ fË¡NË¡j A¢gp¡l L S¡e¡ e¡ qu

gjÑ 6 - j¡ØV¡l l¡m

gjÑ 7 - j¡ØV¡l l¡m ØVL l¢SØV¡l

gjÑ 8 - jS¡l j¾V h¤L

gjÑ 9 - pÇfc l¢SØV¡l

gjÑ 10- mh¡l h¡ SV

Page 11: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

L¡S Q¡Ju¡l SeÉ B hce• L¡S Q¡Ju¡l SeÉ B hce Ll¡ h¡dÉa¡j§mL

• ÙÛ¡e£u NË¡j f’¡ u a 4 (L) g jÑ B hce Ll a q h z haÑj¡ e L¡ Sl Q¡¢qc¡ ¢m¢fhÜ Llh¡l SeÉ abÉ ¢jœ L¾cÊ…¢ml pq¡ua¡ eJu¡ q µR, L¡S Q¡C Re Hje j¡e¤o L¡ Sl SeÉ B hce abÉ ¢jœ L ¾cÊ ¢m¢fhÜ Ll a f¡l he

• HL¡¢dL B hceL¡l£ L¡S Q¡Ju¡l SeÉ k±b clM¡Ù¹ Ll a f¡ le z pj ha B hc el r œ fËbj hÉ¢š²l j¡dÉ j S¡e¡ e¡ k a f¡ l z p r œ a¡l L¡R b L l¢pc ¢e a q h

• HLC f¢lh¡ ll ¢h¢iæ pcpÉ fªbL fªbL B hce L l L¡S Q¡C a f¡ le

• L¡S Q¡Ju¡l SeÉ B hce p¡l¡ hR ll k L¡eJ pju Ll¡ k¡u

• p¡d¡lZa HLV¡e¡ Ljf r 14 ¢ce (pç¡ q Ae¢dL 6 ¢ce) L¡S Ll¡ k¡ h

• L¡eJ L¡ S k¢c Ae¤f¢ÙÛa b¡ Le a h ¢a¢e L¡S Q¡Ju¡l SeÉ f¤el¡u B hce Ll a f¡l he

• L¡S Q¡Ju¡l 15 ¢c el j dÉ L¡S ¢c a q h

Page 12: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Acr, AdÑcr Hhw cr nË¢j Ll jS¥¢l1 H¢fËm, 2013 b L -• Acr nË¢j Ll jS¥¢l - °c¢eL 151 V¡L¡• AdÑcr nË¢j Ll jS¥¢l - °c¢eL 226.50 V¡L¡• cr nË¢j Ll jS¥¢l - °c¢eL 302 V¡L¡• HL¢ce L¡ Sl SeÉ p hÑ¡µQ jS¥¢l ¢edÑ¡¢la jS¥¢ll (H r œ 151 V¡L¡) h¢n q h e¡

pjÙ¹ Acr nË¢jL L a¡ cl hÉ¡ˆ h¡ f¡ØV A¢g p ¢eS e¡ j AÉ¡L¡E¾V M¤m a q h z 1 e iðl, 2008 b L k¡ha£u jS¥¢l AÉ¡L¡E ¾Vl j¡dÉ j fËc¡e Ll a hm¡ q u R z AeÉ L¡eJ i¡ h jS¥¢l fËc¡e Ll¡ k¡ h e¡

jS¥¢ll q¡l p¡d¡lZa fË¢a hR lC f¡ÒV¡u

AÉ¡L¡E¾V M¡m¡l SeÉ L¡eJ V¡L¡ m¡N

h e¡

fË¢a¢V jS¥¢l fËc¡ el abÉ Sh L¡ XÑ ¢m¢fhÜ Ll a q h

Page 13: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Acr, AdÑcr Hhw cr nË¢j Ll jS¥¢lSh L¡ XÑ e¡j B R f¢lh¡ ll

Hje pLm pcpÉl e¡ j Bm¡c¡ Bm¡c¡ AÉ¡L¡E¾V

M¡m¡C h¡“e£u

L¡ Sl f¢lj¡f e¡ L lC Ns q¡ l nË¢jL cl jS¥¢l fËc¡e hBC¢e L¡S

p¡ç¡¢qL ¢i¢š a jS¥¢l ¢c a q h ¢L¿¹¥ LMeC a¡ 14 ¢c el h¢n c

¢l Ll¡ k¡ h e¡

j¡ØV¡l l¡ m, j§m Sh L¡ XÑ Hhw ¢ehå£LlZ J LjÑpwÙÛ¡e l¢SØV¡ l (kb¡œ² j gjÑ ew 6, 4 Hhw 3) jS¥¢l fËc¡ el abÉ ¢m¢fhÜ q h

Page 14: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

j¡¢V L¡V¡l r œ ¢p¢XEm Ag lV (SOR)

j¡¢V L¡V¡l f¢lj¡Z k¡Q¡C ul r œ plL¡¢l ¢e cÑ¢nL¡ Øj¡lL pwMÉ¡ 7490- Bl.¢X/¢f/He.Bl.C.¢S.H./18 Hp -09/06 a¡¢lM: 2012.2011 Ae¤k¡u£ p¡d¡lZ j¡¢Vl SeÉ 5 ¢gV fkÑ¿¹ ¢mgÚV (M¡s¡C) J 80 ¢gV fkÑ¿¹ ¢m Xl (c§laÆ) r œ j¡¢Vl f¢lj¡Z 69 Oeg¥V p£j¡ ¢edÑ¡¢la, k¡ Acr nËj¢ch pl e§Éeaj jS¥¢l f¡Ju¡l k¡NÉa¡ ¢qp¡ h ¢edÑ¡¢la q h z

Page 15: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

j¡ØV¡l l¡m L CpÉ¥ Ll he ?

fË¡NË¡j A¢gp¡l C -j¡ØV¡l l¡m Cp¤¤É Ll he z LÇf¥V¡ l j¡ØV¡l l¡m °al£ qu pgVÚJu¡ ll j¡dÉ j Hhw a¡ NË¡j f’¡ u a f¡W¡ e¡ qu

L¡ Sl f¢lj¡f L Ll he ?

fË aÉL¢V L¡ Sl SeÉ ¢e u¡¢Sa p¤¤f¡li¡CS¡l fË¢a¢ce L¡ Sl f¢lj¡f Ll he z NË¡j f’¡ ua b L ¢ejÑ¡Z pq¡uL h¡ LjÑ pq¡uL p¡a¢ce A¿¹l L¡ Sl S¡uN¡u ¢N u f¢lj¡f Ll he Hhw p¤¤f¡li¡CS¡ ll f¢lj¡ fl p ‰ ¢j¢m u cM he z NË¡j l¡SN¡l phL pq¡ua¡ c he

NË¡j f’¡ ua L jS¡l j¾V hC-

L plhl¡q Ll he ?

jS¡l j¾V hC- fË¡NË¡j A¢gp¡l plhl¡q Ll he

Page 16: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl BJa¡u k k dl el L¡S Ll¡ k a f¡ l

Sm pwlrZ J Sm p’u, kje- f¤L¥l Ia¢l, hy¡d Ia¢l

hepªSe Hhw hªr l¡fe pq rl¡ fË¢a l¡ d hÉhÙÛ¡

r¥â J R¡VM¡ V¡ p Ql L¡S pq pQ M¡m Mee ag¢p¢m S¡¢a / B¢ch¡p£ pÇfËc¡ui¥š² hÉ¢š² cl S¢j a,

iu¢j pwú¡ ll j¡dÉ j f¡Ju¡ S¢j a, c¡¢lâp£j¡l e£ Q hph¡pL¡l£ f¢lh¡ ll S¢j a, C¢¾cl¡ Bh¡p k¡Se¡l Ef­i ¡š²¡ cl S¢j a Hhw r¥â (Q¡o k¡NÉ S¢jl f¢lj¡Z 2.5 b L 5 HLl h¡ 1 b L 2 qƒl) J fË¡¢¿¹L Q¡o£ cl (Q¡o k¡NÉ S¢jl f¢lj¡Z 2.5 HLl h¡ 1 qƒ ll Lj) S¢j a p Ql hÉhÙÛ¡, EcÉ¡e f¡me Hhw iu¢j Eæu el hÉhÙÛ¡

f¤L¥l pq ¢Ql¡Q¢la S ml Ev pl pwú¡l

iu¢j Eæue, kje - hph¡ pl SeÉ S¢jl Eæue

heÉ¡ ¢eu¿»Z J fË¢a l¡djumL L¡S, kje - hy¡d pwlrZ h¡

¢ejÑ¡Z

ph Ga¥l Ef k¡N£ NË¡j£Z psL k¡N¡ k¡N hÉhÙÛ¡

Page 17: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fËL Òfl BJa¡u k k dl el L¡S Ll¡ k a f¡ lL) Sm¢hi¡¢SL¡ pwœ²¡¿¹ L¡S (Watershed related works)M) f¡hÑaÉ A’ m Sm¢hi¡¢SL¡ pwœ²¡¿¹ L¡S (Watershed related works in Mountain Regions)

N) L«¢o pÇfÑ¢La L¡S (Agriculture Related Works)

O) fË¡Z£pÇfc ¢houL L¡S (Livestock related works)

P) jvpÉQ¡o pÇfÑ¢La L¡S (Fisheries Related Works)

Q) EfLUmhaÑ£ Hm¡L¡u L¡S

R) NË¡j£Z f¡e£u Sm pwœ²¡¿¹ L¡S

S) NË¡j£Z ü¡ÙÛÉ¢hd¡e pÇf¢LÑa L¡S (Rural sanitation

related works)

T) heÉ¡ ¢eu¿»Z pðå£u L¡S ( Flood Management Related

Works)

U) pQ hÉhÙÛ¡fe¡ pwœ²¡¿¹ L¡S (Irrigation Related Works)

Page 18: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

NË¡j l¡SN¡l phL cl c¡¢uaÆ

p¡d¡lZ j¡¢Vl L¡ Sl j¡f eJu¡

fË u¡S e ¢ejÑ¡Z pq¡uL L pq¡ua¡

cJu¡

NË¡j f’¡ u al p¤¤f¡li¡CS¡ ll L¡ Sl ac¡l¢L

Ll¡

HC fËL Òfl L¡S…¢m cMi¡m Ll¡fËLÒf l©f¡u

Zl r œ NË¡j f’¡ ua L

pq¡ua¡ Ll¡

Page 19: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ¢eÕQua¡ fËL Òfl p ‰ ü¢eiÑl cm…¢m L£i¡ h k¤š² q a f¡ l ?

NËX-1 f¡n ü¢eiÑl cm…¢m L fËL Òfl p¤¤f¡li¡CS¡l ¢qp¡ h ¢e u¡N Ll¡ k a f¡ l

k¢c NËX-1 f¡n cm e¡ f¡Ju¡ k¡u a h Ljf r Ru j¡ pl A¢i‘a¡ pÇfæ cm LJ HC c¡¢uaÆ cJu¡ k a f¡ l

HClLj cm e¡ f m a hC AeÉ L¡E L p¤¤f¡li¡CS¡l ¢e u¡N Ll¡ k a f¡ l

HR¡s¡ hªr l¡f el S eÉ Q¡l¡N¡R Ia¢ll L¡S, j¡ØV¡l l¡m k¡Q¡C ul L¡ S ü¢eiÑl cm…¢m L k¤š² Ll¡ k a f¡ l

j¢qm¡ cl h¢n L l L¡ S k¡Nc¡ el SeÉ fËQ¡l Q¡m¡ a ü¢eiÑl cm…¢m L hÉhq¡l Ll¡ k a f¡ l

Page 20: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

nËj h¡ SV

L¡eJ NË¡j f’¡ u a ka…¢m Sh L¡XÑ B R Hhw Na hRl ka…¢m

f¢lh¡l L¡ Sl SeÉ B hce L l¢Rm pC abÉ ¢h nÔoZ Ll¡

JC Hm¡L¡u p¡l¡ hRl ¢h¢iæ jlp¤¤ j j¡V La nËj ¢chp L¡ Sl fË u¡Se

p pð å d¡lZ¡ z Hl f¡n¡f¡¢n ÙÛ¡e£ui¡ h La nËj ¢chp Ia¢l qu p pð åJ d¡lZ¡

L¡e pju L¡ Sl Q¡¢qc¡ h¢n b¡L h a¡ j¡b¡u l M pC pj ul Ef k¡N£

L¡S ¢ehÑ¡Qe Ll¡

HC p hl ¢i¢š a HL¢V hR ll ¢h¢iæ pj u La nËj ¢chp L¡S pª¢ø

Ll a q h a¡l SeÉ fË¢a j¡ pl mrÉj¡œ¡ ¢i¢šL k h¡¢oÑL h¡ SV

Page 21: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¤¤f¡li¡CS¡l cl c¡¢uaÆ L¡ Sl fË u¡Se B R Hje hÉ¢š² cl ¢Q¢q²a L l L¡ Sl SeÉ B

hce Ll a Evp¡¢qa Ll¡ Hhw 4 (L) gjÑ ful Z pq¡ua¡ Ll¡

L¡ Sl SeÉ fË u¡Se£u pjÙ¹ e¢bfœ kje - Ju¡LÑ AXÑ¡l, H¢ØV jV, i¢Vw Hl L¡NS,

lS¢mEn el L¢f, j¡ØV¡l l¡m CaÉ¡¢c NË¡j f’¡ ua b L pwNËq Ll¡

L¡S öl¦l B N Ef¢ÙÛa nË¢jL cl j¡ØV¡l l¡ m q¡¢Sl¡ eJu¡

p¤¤f¡li¡CS¡ll¡ L£ q¡ l jS¥¢l f¡ he

?

p¤¤f¡li¡CS¡ll¡ HL¢c el AdÑcr nË¢j Ll jS¥¢l

AbÑ¡v 226.50 V¡L¡ L l f¡ he

Page 22: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

NË¡jf’¡ ua a¡l e¡¢Vn

h¡ XÑ HC fËL Òf j¡¢pL

fË¢a hc el L£ L£ ¢hou S¡e¡ h ?

1z l¢S¢ØVÊL«a f¢lh¡ ll pwMÉ¡ Hhw Sh L¡XÑ cJu¡ f¢lh¡ ll pwMÉ¡ 2z L¡S Q u R Hje f¢lh¡ ll pwMÉ¡ 3z L¡S f u R Hje f¢lh¡ ll pwMÉ¡ 4z Eš² j¡ p fË aÉL f¢lh¡l N s La¢ce L¡S f u R 5z 100 ¢ce L¡S f u R Hje f¢lh¡ ll pwMÉ¡ 6z Ae¤ j¡¢ca fË¡LÚLme pq La…¢m L¡S öl¦ q u R a¡l e¡j, fËÙ¹¡¢ha MlQ Hhw La…¢m nËj ¢chp pª¢ø q h a¡l pwMÉ¡ 7z Ae¤ j¡¢ca fË¡LÚLme pq La…¢m L¡S no q u R a¡l e¡j, fËÙ¹¡¢ha MlQ Hhw La…¢m nËj ¢chp pª¢ø q h a¡l pwMÉ¡ 8z JC j¡ pl n o jS¥a A bÑl f¢lj¡Z 9z JC j¡ p hÉ¢ua A bÑl f¢lj¡Z

Page 23: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ

¢eÕQua¡ BC el Ad£ e L¡e L¡e …

l¦aÆfuZÑ A¢dL¡l…¢m NË¡j f’¡ u al A¢g pl h¡C ll cJu¡ m mM¡ fË

u¡Se ?

1. jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ¢eÕQua¡ BC el Ad£ e fË aÉL l¢S¢ØVÊi¥š² f¢lh¡l Q¡¢qc¡l ¢i¢š a 100 ¢ce fkÑ¿¹ L¡S f¡Ju¡l A¢dL¡l£

2. L¡S Q u ¢m¢Ma B hce Ll m B hcef œl a¡¢lM pq fË¡¢ç ü£L¡ ll l¢pc NË¡j f’¡ ua A¢gp ¢c a h¡dÉ

3. (L) fËL Òf LjÑla nË¢jL cl jS¥¢ll haÑj¡e q¡l

4. (M) L¡ Sl j¡f / f¢lj¡Z Ae¤k¡u£ jS¥¢ll q¡l

5. k L¡eJ hÉ¢š² fËL Òfl L¡SLjÑ pÇf LÑ L¡eJ A¢i k¡N ¢m¢Mai¡ h NË¡j f’¡ ua A¢g p S¡e¡ a f¡l he Hhw NË¡j f’¡ ua A¢gp a¡l fË¡¢ç ü£L¡ ll l¢pc ¢c a h¡dÉ

Page 24: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

A¢i k¡N l¢SØV¡l L¡b¡u

L¡b¡u b¡ L ?

fË aÉL NË¡j f’¡ u al cçl, fË¡NË¡j A¢gp¡ ll cçl, jqL¥j¡ fËLÒf pjeÄuL¡l£l cçl Hhw Sm¡ fËLÒf pjeÄuL¡l£l cç l HL¢V L l A¢i k¡N l¢SØV¡l b¡L h

A¢i k¡N Sj¡ ¢c m

L¡eJ fË¡¢çü£L¡l f¡Ju¡ k¡ h

¢L ?

qyÉ¡, f¡Ju¡ k¡ h z A¢i k¡N NËqZL¡l£ La«Ñfr A¢i k¡NL¡l£ L ¢e¢cÑø gjÑÉ¡ V fË¡¢ç ü£L¡l c he, k¡ a A¢i k¡ Nl œ²¢jL ew, a¡¢lM, A¢i k¡NL¡l£l e¡j, A¢i k¡N NËqZL¡l£l e¡j Hhw fc E õM b¡L h z 14 ¢c el j dÉ A¢i k¡N NË¡j f’¡ ua Ù¹ l ¢elpe Ll a q h z JC Ù¹ l ¢elpe pñh e¡ q m a¡ 7 ¢c el j dÉ flhaÑ£ Ù¹ l f¡W¡ a q h Hhw A¢i k¡NL¡l£ L S¡e¡ a q h

pjÙ¹ abÉ l¢Sø¡ l ¢m

¢fhÜ R¡s¡ Bl L¡b¡u e¢bi¥š²

Ll¡ BhnÉL ?

HC fËL Òfl pjÙ¹ abÉ¡¢c L¾cÊ£u plL¡l f¢lQ¡¢ma J uhp¡C V www.nrega.nic.in (Aem¡Ce NREGASoft) ¢m¢fhÜ Ll aC q h

Page 25: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

C-j¡ø¡l l¡m (e-Muster roll) L£ ?

H¢V HL¢V Aem¡Ce LÉÇf¥V¡l¡CX üuw¢œ²u fÜ¢a z k¡l j¡dÉ j j¡ø¡l l¡m °a¢l qu z HC fÜ¢a a, L¡S öl¦ qJu¡l B N k¡l¡ L¡S Ll he a¡ cl e¡j B N b LC e¢bi¥š² qu z pC C-j¡ø¡l l¡m¢V LjÑ r œ k¡u q¡¢Sl¡ Hhw flhaÑ£ pj u jS¥¢l fËc¡ el SeÉ

e-FMS L£ ?HC fÜ¢a a Acr nË¢j Ll fË cu jS¥¢l üuw¢œ²u fÜ¢a a l¡SÉ plL¡ ll aq¢hm b L pl¡p¢l Acr nË¢j Ll AÉ¡L¡E ¾V Sj¡ qu

Ae m¡Cm H¢¾VÊ pwœ²¡¿¹ k¡ha£u

pq¡ua¡ L¡b¡u f¡Ju¡ k¡ h ?

Aem¡Ce pðå£u pLm pq¡ua¡ hÔL A¢gp b L f¡Ju¡ k¡u

Page 26: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

¢i¢S m¾p J j¢eV¢lw L¢j¢V L£ ?

BCe Ae¤p¡ l jq¡aÈ¡ N¡å£ S¡a£u NË¡j£Z LjÑ¢eÕQua¡ fËL Òfl pjÙ¹ L¡S ac¡l¢L J cMi¡m Ll¡l SeÉ HL¢V cm

HC L¢j¢Vl L¡S L£ ?

ac¡l¢L SeÉ HC L¢j¢V ¢h¢iæ LjÑ r œ

(L¡ Sl S¡uN¡u) ¢N u nË¢jL cl p¡ b Bm¡f B m¡Qe¡ Ll he ¢h¢iæ M¡a¡fœ / l¢Sø¡l

k¡Q¡C Ll he LjÑ r œ ¢h¢iæ p¤¤ k¡N p¤¤

¢hd¡…¢m ¢WLj a¡ B R ¢Le¡ a¡ k¡Q¡C Ll he LjÑ r œ hÉhq©a pjÙ¹ j¡mf œl

…ZNaj¡e j§mÉ¡ue Ll he J M¡a¡fœ k¡Q¡C Ll he pÇf¨ZÑ qJu¡ L¡S…¢ml …

eNaj¡e J fË u¡Se£ua¡ ¢hQ¡l Ll he

Page 27: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡l E ŸnÉ

• p¤¤n¡pe fË¢aù¡l fc rf ¢qp¡ h üµRa¡ J c¡uhÜa¡ fË

¢aù¡ Ll¡

• Eæu el SeÉ fË¡ç A bÑl AfQu hå Ll¡

• l©f¡u Z AwnNËqZ Hhw ja¡ja cJu¡l p¤¤ k¡ Nl j¡dÉ j

NË¡ jl j¡e¤ ol rja¡uZ OV¡ e¡

• pL ml ja¡ja NËqZ J ¢h nÔo Zl jdÉ ¢c u l©f¡uZL¡l£

pwÙÛ¡l prja¡ h¡s¡ e¡

Page 28: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡ c ml c¡¢uaÆ

• p¡j¡¢SL ¢el£r¡l SeÉ NË¡j f’¡ ua ¢fR¥ 8 b L 10 S el HL¢V L l cm °a¢l Ll a q h

• c ml pcpÉ pwMÉ¡l A¿¹a A dÑL j¢qm¡ q he

• j¢qm¡ cl ü¢eiÑl c ml pcpÉ cl jdÉ b L p¡d¡lZi¡ h eJu¡ q h

• c ml j dÉ A¿¹a c¤'Se huú J A¢i‘ hÉ¢š² q m i¡ m¡ qu

• L¡eJ cmC ¢L¿¹¥ ¢e S cl NË¡j f’¡ ua Hm¡L¡u p¡j¡¢SL ¢el£r¡l L¡S Ll h e¡

• a¡ cl c¡¢uaÆ fs h f¡nÄÑhaÑ£ L¡eJ NË¡j f’¡ u a

• g m Hje hÉ¢š² cl eJu¡ q h ky¡l¡ AeÉ Hm¡L¡u ¢N u fl fl L uL¢ce pju ¢c a f¡l he

• üµR¡ ph£ fË¢aù¡e b L L uLSe pcpÉ L HC L¡ S ¢e u¡N Ll m i¡ m¡ qu

Page 29: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡ c ml i¨¢jL¡

p¡j¡¢SL ¢el£r¡ c ml i¨¢jL¡ j§ma c¤¢V

• fËbja, NË¡ jl j¡e¤o LjÑp§¢Ql f¢lLÒfe¡ J l©f¡u Z

kb¡kb i¨¢jL¡ NËqZ Ll Re ¢Le¡ Hhw a¡l j dÉ ¢c u L¡ Sl

j¡e h¡s R ¢Le¡ p¢V cM¡

• ¢àa£ua, ¢el£rL ¢qp¡ h fËL Òfl e¢bfœ M¢a u c M

ja¡ja S¡e¡ e¡

Page 30: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡ pi¡l L¡kÑ¡hm£

• p¡j¡¢SL ¢el£r¡ pi¡l ¢ce NË¡j f’¡ u al pjÙ¹ pcpÉ Hhw pjÙ¹

LjÑQ¡l£l¡ Ef¢ÙÛa b¡L he

• k bø pwMÉL Sepj¡Nj qJu¡l fl ¢c el L¡S öl¦ q h

• pi¡f¢a (¢k¢e NË¡jh¡p£ cl j dÉ b L q he) fËb j SeN Zl L¡ R p¡j¡¢SL

¢el£r¡l d¡lZ¡ J a¡l E ŸnÉ pw r f hm he

• Hlfl p¡j¡¢SL ¢el£r¡-cm ¢el£r¡l j¡dÉ j f¡Ju¡ pjÙ¹ abÉ pL ml p¡j e

f¡W L l n¡e¡ he

• l©f¡uZL¡l£ pwÙÛ¡l L¡eJ fË¢a¢e¢d L pi¡u B m¡¢Qa k¡ha£u fË

nÀl Ešl ¢c a q h

• HR¡s¡J f§hÑhaÑ£ p¡j¡¢SL ¢el£r¡l ¢i¢š a L£ L£ hÉhÙÛ¡ eJu¡ q u

R a¡J S¡e¡ a q h

Page 31: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡u NË¡j f’¡ u al c¡¢uaÆ

• p¡j¡¢SL ¢el£r¡ cm NWe

• cm NW el L¡ S L¡eJ pjpÉ¡ q m fË¡NË¡j A¢gp¡ ll p¡q¡kÉ eJu¡

• c ml pcpÉ cl e¡ jl a¡¢mL¡ fË¡NË¡j A¢gp¡l Hhw Sm¡ fË¡NË¡j L¡-

A¢XÑ eV ll L¡ R f¡W¡ e¡

• c ml ¢el£r¡ pwœ²¡¿¹ hÉ¡f¡ l d¡lZ¡ J prja¡ hª¢Ül SeÉ B

m¡Qe¡ pi¡l hÉhÙÛ¡ Ll¡, fË u¡S e fË¡NË¡j A¢gp¡ ll p¡q¡kÉ eJu¡

• c ml L¡SL jÑl p¤¤¢hd¡l SeÉ fË u¡Se£u e¢bfœ k¡N¡e

cJu¡ Hhw fË u¡S e a¡ cl p¡q¡kÉ Ll¡l SeÉ HL Se NË¡j f’¡ ua

LjÑQ¡l£ L c¡¢uaÆ cJu¡

Page 32: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

p¡j¡¢SL ¢el£r¡u NË¡j f’¡ u al c¡¢uaÆ

• c ml L¡SL jÑl p¤¤¢hd¡l SeÉ c ml k¡a¡u¡a, fË u¡Se£u L¡NSf œl fË¢a¢m

¢f Ll¡

• p¡j¡¢SL ¢el£r¡l SeÉ MlQ, k NË¡j f’¡ u a ¢el£r¡ q h pC NË¡j f’¡ ua

fËn¡p¢eL Ml Ql A‰ ¢qp¡ h Ll he

• fË u¡Se£u p¡jNË£ Le¡ J AeÉ¡eÉ fËn¡p¢eL hÉu NË¡j f’¡ u al ¢eSü aq

¢hm b L MlQ Ll¡ Hhw hÉu f§l Zl SeÉ ¢hm i¡EQ¡lpq fË¡NË¡j A¢gp¡ ll L¡

R f¡W¡ e¡

• ¢el£r¡l Q¨s¡¿¹ fË¢a hce Hhw pi¡l L¡kÑ¢hhlZ£l fË¢a¢m¢f fË¡NË¡j A

¢gp¡l Hhw Sm¡ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eV ll L¡ R pi¡l c¤C pç¡ ql j dÉ f¡W¡ e¡z

pi¡l j dÉ ¢c u k pjÙ¹ ja¡ja f¡Ju¡ k¡ h a¡l f¢l fË¢r a L£ hÉhÙÛ¡ eJu¡ q µR

a¡ fË¡NË¡j A¢gp¡l L ¢el£r¡l 2-pç¡ ql j dÉ S¡e¡ e¡

Page 33: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

fË¡NË¡j A¢gp¡ ll c¡¢uaÆ

• hÔL Hm¡L¡i¥š² pjÙ¹ NË¡j pwp cl p¡j¡¢SL ¢el£r¡l L¡S p¤¤¢e¢ÕQa

Ll¡ J ac¡l¢L Ll¡

• cm ¢ehÑ¡Q e pjpÉ¡ q m a¡l pj¡d¡e Ll¡

• cm…¢ml fË¢nr Zl hÉhÙÛ¡ Ll¡, fË u¡S e Sm¡ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eV ll

p¡q¡kÉ Q¡Ju¡

• ¢el£r¡l j¡dÉ j E W Bp¡ abÉ ¢h nÔoZ Ll¡ Hhw a¡l f¢l fË¢r a NË¡j f’¡

ua…¢m L fË u¡Se£u ¢e cÑn cJu¡

• ¢el£r¡l j¡dÉ j E W Bp¡ A¢euj…¢ml f¢l fË¢r a Efk¤š² J kb¡kb

hÉhÙÛ¡ NËqZ

• Hl j¡dÉ j E W Bp¡ abÉ ¢h nÔoZ L l k¡ S¡e¡ Nm pC pÇfÑ¢La k¡ha£u

¢hou fË aÉL j¡ p Sm¡ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eVl L S¡e¡ e¡

Page 34: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

Sm¡ fË¡NË¡j L¡-A¢XÑ eV ll c¡¢uaÆ

• NË¡j f’¡ ua ¢i¢šL p¡j¡¢SL ¢el£r¡l E Ÿ nÉ cm NW el SeÉ ¢h no NË¡j pi¡l

LÉ¡ mä¡l fËÙ¹¥a Ll¡

• p¡l¡ Sm¡u HC LjÑp§¢Ql ac¡l¢L Ll¡ J fË u¡Se£u p¡q¡kÉ Ll¡ , c ml fË¢nr Z fË¡NË¡j A¢gp¡l cl p¡q¡kÉ Ll¡

• Hl j¡dÉ j E W Bp¡ A¢euj…¢ml ¢ho u fË u¡Se£u fc rf NËqZ Hhw LjÑp§¢Ql p¤¤ù¥i¡ h l©f¡u Z pq¡ua¡ J ac¡l¢L

• Hl j¡dÉ j E W Bp¡ abÉ Hhw fË¢a hce…¢m ¢h nÔoZ L l fË¢a hce fËÙ¹¥a Ll¡ Hhw a¡ l¡SÉ plL¡ ll L¡ R f¡W¡ e¡

Page 35: MGNREGS - Mahatma Gandhi National Rural Employment Guarantee Scheme

HC fË¢œ²u¡u c¡¢uaÆfË¡ç l©f¡uZL¡l£ pwÙÛ¡

l¡SÉ Ù¹l f’¡ ua L¢jne¡l

Sm¡ Ù¹l HLSe A¢a¢lš² Sm¡ n¡pL J HLSe Xf¤¢V jÉ¡¢S øÊV ¢k¢e e¡X¡m A¢gp¡l - p¡j¡¢SL ¢el£r¡l jum c¡¢u aÆ b¡L he

hÔL Ù¹l hÔL Ù¹ l k¤NÈ hÔL Eæue B¢dL¡¢lL ¢k¢e e¡X¡m A¢gp¡l - j§m c¡¢u aÆ b¡L he