Click here to load reader
04/08/23
Manaxhimi Strategjik: Një kendveshtrim i pergjithshem Çfarë e bën një biznes të suksesshëm? Historik i shkurtër i manaxhimit strategjik Çfarë është manaxhimi strategjik? Manaxhimi strategjik sot Procesi i planifikimit organizacional Vlerat e manaxhimit strategjik Hartuesit e strategjise Procesi i manaxhimit strategjik Manaxhimi strategjik si një proces Manaxhimi strategjik në lloje të ndryshme
organizatash
04/08/23
Planifikimi Strategjik
Ku ne jemi?
Ku ne dëshërojmë të jemi?
Si ne mund të shkojmë atje?
04/08/23
Planifikimi Strategjik-2
Prmes një plani strategjik një organizatë do ti tregojë botës:
Ja cilët jemi neJa cfarë ne dëshërojmë të jemiJa si do ti realizojmë ne ëndrrat
tona
04/08/23
Planifikimi strategjik
o Organizatat duhet të mendojnë më tepër se kurrë në terma afatgjata
o Organizatat duhet ti përkthejnë qëllimet e tyre në strategji efektive, të cilat do ti mundësonin përballimin e ndryshimeve të mjedisit.
o Organizatat duhet ti zbërthejnë strategjitë në programe që do të ndihmonin zbatimin e strategjive.
Një strategji është një fill i përbashkët, ose një logjikë e padukshme që e mban biznesin unik, të bashkuar. Strategjitë e përshtatshme çojnë në një performancë ekonomike të lartë.
04/08/23
Çfarë e bën një biznes të suksesshëm?
Zgjidh biznesin e duhur
Krijo strategjinë korrekte
Projekto dhe zhvillo infrastrukturën
korrekte
Përdor burimet korrekte
04/08/23
Strategjia Ne shohim që kompanitë marrin vendime të rëndësishme:
Një prodhues orash zvicerane bashkëpunon me një prodhues autoveturash gjerman (Swach me Mercedes);
Një bankë e madhe blen një studjo kinemaje;
Një prodhues raketash ndërton një perandori komunikimi;
Microsoft hyn në biznesin e celularëve;
Një prodhues stilolapsash hyn në tregun e parfumeve dhe brisqeve të rrojes;
Coca Cola vendoset në autostradë.
Pse këto zgjedhje?
04/08/23
Strategjia-2
Lindin pyetjet:
1. Si mund të merren vendime sa më të mëncura?
2. Cilat janë teknikat apo metodat për analizën e ofertave që i ofrohen firmës?
3. Cili është roli që luajnë njerëzit në përcaktimin e orientimit të firmës?
4. Cili është raporti midis racionalitetit dhe intuitës në këto zgjedhje?
5. Përse bëhen ndryshimet?
04/08/23
Evolucioni i procesit te planifikimit
Etapat Buxheti/kontrolli
Planifikimiafat-gjate
Planifikimistrategjik
Manaxhimistrategjik
Karakteri-stikat.Qendra einteresit
Hipotezat
Procesi
Periudha
Kontrolloshmangjet dhezgjidh vështi-rësitë
Asgjë nukhumbet çdogjë shndërro-het
Periodik
Prej 1900-ës
Paraprijrritjes dhezgjidhvështirësitë
Tendencat ekaluarapërsëriten
Periodik
Prej 1950-ës
Ndryshimi iorientimitstrategjik dhekapacitetit
Parashiko-hen tendencatë reja
Periodik
Prej 1960-ës
Bëji ballë surprizavedhe kërcënimevestrategjike si dhezhvillimit të shpejtë
Ciklet e planifikimitnuk lejojnë përballi-min e ndryshimeve tëshpejta
Koha faktike
Prej viteve 1975
04/08/23
Cilat qenë gabimet e planifikimit strategjik?
Gabimi i parashikimit
Gabimi i shkëputjes
Gabimi i formalizmit
04/08/23
Planifikimi tradicional ndaj atij strategjik
TRADICIONAL
Presupozonte stabilitet
I orientuar nga tradita
Theksi në vendimet e të ardhmes
Reagues
Fokusi i brendshëm
Përpjekje - testim
Proces i mbyllur, dhe hap pas hapi
Mbështetet në faktet
I orientuar nga eficenca
STRATEGJIK Dinamik dhe i orientuar nga
ndryshimet I orientuar nga misioni Vizion për të ardhmen, guidë
për të sotmen Proaktiv I orientuar nga veprimi Fokus i jashtëm Novacion-krijueshmëri Proces i vazhdueshëm Mbështetet në opsionet dhe
tregues cilësorë I orientuar nga efektiviteti
04/08/23
GJASHTË PRINCIPET E SUN TZU DHE ARTI I BIZNESIT
Gjashtë principe për manaxherëtNga Mark McNeilly (Oxford Press University – 1996)Pushtojeni tregun tuaj pa e shkatërruar atë
“Nuk është ndonjë zotësi e madhe të sigurosh 100 fitore në 100 beteja. Zotësi është ta nënshtrosh armikun pa zhvilluar luftë.”
Shmangni fuqitë e konkurrentëve dhe sulmoni dobësitë e tyre.“ Tani një ushtri duhet krahasuar me rrymën e ujit. Sikundër uji që rrjedh shmang largësitë dhe shfrytëzon tokat e ulëta,
ashtu edhe një ushtri duhet të shmangë fuqitë dhe të sulmojë dobësitë e kundërshtarit”.
04/08/23
Përdorni njohuritë paraprake
dhe zgjuarsinë për të maksimizuar fuqitë e biznesit. – “Njihni armikun dhe njihni veten; në 100 beteja ju kurrë
nuk do të jeni në rrezik”
Përdorni shpejtësinë dhe përgatitjen për të përballuar konkurrencën.
- “Të përgatitesh paraprakisht për çdo rast është një nga
virtutet më të mëdha”.
04/08/23
Përdorni aleancat dhe pikat e kontrollit strategjik të industrisë, për ti dhënë “formë” konkurrentëve dhe për t’ja përshtatur ato vullnetit tuaj.
“Ata që janë mjeshtra të luftës e sjellin armikun në fushën e betejës dhe nuk sillen aty prej tij”
Zhvilloni karakterin tuaj si lider për të maksimizuar potencialin e punonjësve tuaj.
“Kur ju i trajtoni ushtarët me mirësjellje, drejtësi dhe barazi, ushtria do të jetë e bashkuar dhe do ti shërbejë me kënaqësi udhëheqësve të saj”
04/08/23
Formula për një sukses të qëndrueshëm
Cfarë e bën një kompani të suksesshme?
U studjuan 160 kompani, për një periudhë 10-veçare, 1986-1996.
Ata rezultuan në katër praktika manaxhimi kryesore dhe 2 ndihmëse që të udhëhiqnin në sukses.
Formula e sukesit 4+2.
04/08/23
Formula për një sukses të qëndrueshëm-2
Kompanitë që ishin angazhuar shumë në katër praktikat e
para kryesore dhe në 2 nga katër praktikat e tjera
ndihmëse, ishin shumë të sukseshme në rritjen e vlerës së
aksioneve.
Në 10 vjet të studimit, shitjet e këtyre kompanive u rritën
mesatarisht 415%, dhe vlera e aseteve u rrit me 358%.
Kompanitë që nuk ndoqën këtë formulë, në 10 vjet patën
një rritje të shitjeve me 83%, dhe të aseteve me 97%.
04/08/23
Praktika 1: Projekto dhe zbato një strategji të fokusuar dhe të qartë:
Hartoni një strategji që të prodhojë vlerë për klientin.
Hartoni një strategji që shpreh ato që thonë klientët, partnerët dhe investitorët.
Përshtateni strategjinë me ndryshimet e tregut.
Komunikoni qartë strategjinë brenda organizatës, tek klientët dhe stakeholders.
04/08/23
Praktika 2: Zhvillo dhe ruaj një ekzekutim operacional të përsosur
Ofroni produkte dhe shërbime që realizojnë shpresat e klientëve
Delegoni autoritetin në nivelet më të ulëta të manaxhimit, kështu që vendimet do ti përgjigjen ndryshimeve të tregut
Përmirësoni vazhdimisht produktivitetin, të paktën me një normë sa dyfishi i industrisë.
04/08/23
Praktika 3: Zhvillo dhe ruaj një kulturë të orientuar nga performanca. Inspironi manaxherët dhe punonjësit të bëjnë
më të mirën
Inkurajoni punonjësit dhe manaxherët në marrjen e vendimeve
Motivoni arritjet duke përdorur pagën për përformancë.
Motivoni moralisht të suksesshmit.
Krijoni një mjedis punë të kënaqshëm.
Mbështetni vlerat e kompanisë.
04/08/23
Praktika 4: Zhvillo dhe ruaj një strukturë fleksibile dhe të sheshtë
Bëjeni organizatën një mjedis të lehtë për të punuar në të.
Nxisni kooperimin dhe shkëmbimin e informacionit.
Vendosni njerëzit më të mirë aty ku merren vendimet.
04/08/23
Praktikat ndihmëse
Mbështetni punonjësit e talentuar dhe novacionet
Mbështetni rritjen nëpërmjet shkrirjeve dhe partnershipeve dhe mbani drejtuesit të angazhuar në biznes
04/08/23
Pse organizatat dështojnë?
Mund të duket e pabesueshme por Henry Ford
dështoi 5 herë përpara se ai të kishte sukses në
prodhimin e autoveturave. Megjithëse ne kemi
hyrë në shekullin e 21-të, thëniet e tij të famshme
tingëllojnë akoma si të vërteta:
“I strongly believe that there is often more to be
learned from failure then there is from success,
if we but take the time to do so.”
Henry Ford
04/08/23
Pse organizatat dështojnë?-2Jo më herët se 15 vjet më parë, Pan American World
Airways, e njohur si Pan Am, ishte një nga linjat ajrore më të famshme të planetit. Tani ajo nuk ekziston më. Megjithëse dikur një kompani tepër e suksesshme, megjithë përpjekjet e saj, performanca filloi të binte vazhdimisht.
PSE ORGANIZATAT DESHTOJNE?
Dështimi në majën e piramidës.Dështimi në marketing dhe klientelë
Dështimi në manaxhimin financiar
Dështimi në strukturat dhe sistemet
04/08/23
Pse organizatat dështojnë?-3
Dështimi në majën e piramidës
Kur një organizatë dështon është e qartë se shefi ekzekutiv dhe manaxherët e tjerë të lartë janë përgjegjësit kryesorë. Përse?
Liderat mund të dështojnë në krijimin e një vizioni dhe drejtimi të qartë të organizatës.
Liderat mund të dështojnë në hartimin e një strategjie efektive.
Liderat mund të dështojnë në marrjen e vendimeve kritike.
Liderat mund të dështojnë në ndërmarrjen e riskut.
04/08/23
Ku ne
jemi?
Ku ne duhet
te jemi?
Kur?strategjia
Pika A
Pika BMenyra me e mireper te kaluar nga
A ne B
Figura 1.2: Esenca e strategjisë
Ku ne
jemi?
Ku ne duhet
te jemi?
Kur?strategjia
Pika A
Pika BMenyra me e mireper te kaluar nga
A ne B
Figura 1.2: Esenca e strategjisë
04/08/23
Kur duhet bërë planifikimi strategjik?
Planifikimi strategjik është i domosdoshëm në organizatat e reja
Planifikimi strategjik duhet bërë kur kemi një ndryshim të rëndësishëm në organizatë.
Në të gjitha llojet e organizatave plani strategjik duhet të rishikohet pjesërisht të paktën një herë në vit.
Procesi i zbatimit kontrollohet dhe rishikohet periodikisht çdo tremujor.
04/08/23
Planifikimi strategjik nuk është gjithmonë i këshillueshëm
Ai nuk këshillohet për organizatat
që po shkojnë drejt dështimit dhe
kanë probleme finanaciare.
Hartimi i planit do të ishte një
humbje kohe nëse organizata do të
kishte mungesë burimesh, aftësish
dhe vullneti.
04/08/23
Sfidat e planifikimit
Planifikimi është aq i mirë, sa informacioni mbi të cilin mbështetet.
Planifikimi nuk është magjik.
Planifikimi duhet rishikuar dhe adaptuar vazhdimisht.
Planifikoni në kohën dhe vendin e duhur.
Të hartosh planin është shumë më e thjeshtë se ta zbatosh atë.
04/08/23
Keqinterpretime rreth strategjisë dhe manaxhimit strategjik
Strategjia dhe planifikimi strategjik kanë
vdekur (nuk kanë më vlerë)
Me strategjinë duhet të merret vetëm
manaxhimi i lartë.
Strategjia është planifikim.
Strategjia është stabël dhe konstante.
Manaxhimi strategjik përcakton vetëm
qëllimin final të otgtanizatës.
04/08/23
Mendimi strategjik është:
Proaktiv (i paramenduar) Rezulton apo mbështetet mbi qëllimet Ndërton prioritetet Një disiplinë që rezulton nga vendime të
paramenduara dhe që mbështeten mbi informacionin
Një disiplinë që rezulton në marrjen parasysh të pasojave
04/08/23
Mendimi jo strategjik është:
Reagues
Rezulton apo mbështetet mbi mundësitë që lindin
Nuk përcakton prioritetet
Rezulton nga vendime spontane
Përqëndrohet në rezultatet dhe pasojat afatshkurtëra
04/08/23
Procesi i manaxhimit strategjik
Figura 1.6: Modeli i drejtimit strategjik
Planifikimi strategjik
Krijimi ifilozofisë sëorganizatës
Përcaktimi imisionit tëorganizatës
Kapitulli II
Zgjedhja dhevlerësimi i
alternativavestrategjike
Kapitulli VI
Studimi dheparashikimi
i mjedisit
Analizakonkurru-
ese
Analiza emjedisit tëbrendshëm
Kapituli IIIKapitulli IV
Formulimi i
objek-tivave
dheidentifiki
mi ialternati
vavestrategji
ke
Kapit. V
Zbatimi istrategjisë
Kapitulli VII
Kontrolli istrategjisë
Kapitulli VIII
Manaxhimi indryshimeve
Kapitulli IX
Zbatimi dhe vleresimi i strategjisë
Feedback
04/08/23
Manaxhimi strategjik kryen keto detyra te rendesishmeFormulon misionin e firmës, që përfshin
qëllimin, filozofinë dhe synimet e firmës.
Zhvillon profilin e kompanisë, i cili pasqyron kushtet dhe mundesitë e brendshme të saj.
Vlerëson mjedisin e jashtëm të kompanisë.
Analizon opsionet e kompanisë nëpërmjet përputhjes së burimeve te brendshme me mjedisin e jashtëm.
Përcakton opsionet më të pranueshme, duke vlerësuar çdo opsion nën dritën e misionit të kompanisë.
04/08/23
Manaxhimi strategjik kryen keto detyra te rendesishme-2
Seleksionon objektivat afatgjata dhe strategjitë e mëdha për arritjen e opsioneve më të mira.
Zhvillon objektivat vjetore dhe strategjitë afatshkurtra në përputhje me objektivat afatgjata dhe strategjitë e mëdha të zgjedhura më parë.
Vë në zbatim strategjitë e zgjedhura.
Vlerëson rezultatet e arritura në procesin e manaxhimit strategjik, të cilat shërbejnë si të dhëna për marrjen e vendimeve për një periudhë tjetër të ardhshme.
04/08/23
Planifikimi /manaxhimi strategjik
Planifikimi strategjik është procesi me anën e të cilit anëtarët e një organizatë parashikojnë të ardhmen dhe hartojnë procedurat dhe operacionet e nevojshme për arritjen e qëllimeve të tyre.
Pra: Ndërsa planifikimi strategjik përfshin formulimin dhe vlerësimin e alternativave strategjike, zgjedhjen e strategjisë dhe hartimin e planeve të detajuara për vënien në jetë të strategjisë, manaxhimi strategjik përfshin planifikimin strategjik dhe zbatimin dhe kontrollin e strategjisë.
04/08/23
.
Manaxhimilartë
Manaxhimimesëm
Mbikqyrësit e prodhimit
Figura 1.3: Planifikimi strategjik, taktik dhe operacional nënivele të ndryshme të organizatës
04/08/23
Planifikimi Strategjik
Planifikim strategjik është procesi me anën e të cilit anëtarët e një organizate planifikojnë të ardhmen dhe hartojnë procedurat dhe operacionet për arritjen e të ardhmes. Ai përcakton:
Në çfarë biznesesh do të jetë firma.
Si ajo do të financohet
• Si do të shpërndahen burimet e firmës midis bizneseve dhe sektorëve të saj.
04/08/23
Planifikimi taktik përcakton:
Cilat janë variantet më optimale të investimeve për zbatimin e planit afatgjatë?
Çfarë vendimesh rreth vendosjes së pajisjeve, zgjerimit apo shkurtimit do të maksimizonin fitimet?
Cilat produkte duhet të shtohen apo pakësohen?
Cili është çmimi më optimal i produktit?
04/08/23
Planifikimi i operacioneve
Cili është plani operues më optimal (lidhur me lëndët e para, inventarin, shpërndarjen, etj.) për të arritur objektivat.
Cili është plani më i mirë operues në të cilin do të mbështeten planet e prodhimit dhe shpërndarjes (cili do ta bëjë atë, kur?)
Strategjia = cfarë Operacionet = Si
04/08/23
Karakteristikat e vendimeve strategjike
Kanë të bëjnë me fushën e aktiviteteve të një organizate
Strategjia realizon përputhjen e aktiviteteve të një organizate me mjedisin në të cilin ajo operon.
Strategjia realizon, përputhjen e aktiviteteve të një organizate me burimet disponibël.
Kërkojnë marrjen e vendimeve nga manaxhimi i lartë.
Kërkojnë sasira të mëdha të burimeve të firmës.
Ndikojnë në prosperitetin afatgjatë të firmës.
Janë të orientuara nga e ardhmja.
Ndikojnë në shumë fusha funksionale ose biznese të firmës.
04/08/23
TRE NIVELET E STRATEGJISE
DREJTIMI LARTE
STRATEGJIA KORPORATES
DIVIZIONET OPERACIONALE
PRODUKTET/TREGJET
STRATEGJIA BIZNESIT
04/08/23
Nivelet e strategjisëStrategjia mund të perceptohet në tre nivele: korporate, biznesi dhe funksioni
Strategjia korporatësPërcakton në cfarë biznesesh apo
industrish do të operojmë
Strategjia biznesit (SBU)Përcakton si do të konkurrojmë dhe fitojmë avantazh konkurrues në industritë apo bizneset e zgjedhura
Strategjia funksionaleCdo SBU ka fusha funksionale si financë,
marketing, etj. Këtu krijohen dhe ruhen kompetencat dalluese të SBU-së
04/08/23
Nivelet e strategjisë
Manaxhimi strategjik në nivel organizate kërkon t'i jepet përgjigje pyetjeve të mëposhtme:
Cilat janë qëllimet e organizatës?
Çfarë imazhi do të ketë projekti i organizatës?
Cilat janë idealet që duhet të kenë anetarët e organizatës?
Cila është veprimtaria me të cilën do të merret organizata?
Si mund të përdoren më mirë burimet e organizatës për të realizuar qëllimet?
04/08/23
Nivelet e strategjisë-2
Manaxhimi në nivel departamenti kërkon t'i jepet përgjigje pyetjeve të mëposhtme:
Çfarë shërbimesh do të kryejë departamenti ?
Cilët janë klientët e tij ?
Si mund të konkurrojë më mirë departamenti në segmentin e tij të shërbimit ?
Si mund të koordinohet më mirë veprimtaria e departamentit me atë të organizatës?
04/08/23
Nivelet e strategjisë-3Niveli funksional. Përbëhet kryesisht nga manaxherët zbatues të fushave të tilla si shërbimet, kërkimi e zhvillimi, financa e kontabiliteti, marketingu dhe burimet njerëzore.
Manaxherët e këtij niveli zhvillojnë objektivat afatshkurtra (vjetore ose më pak se një vit) dhe strategjitë afatshkurtra për fushat funksionale.
Pra këta të fundit kanë të bëjnë me probleme të tilla si efekti dhe efektiviteti i sistemeve të shërbimit, cilësia e shërbimit etj.
04/08/23
Pse të planifikojmë?
Planifikimi kryen këto funksione:
Rrit përfitueshmërinë
Përmirëson marrjen e vendimeve
Vendos objektivat
Shpërndan burimet
Analizon kurset e veprimit
Ul riskun
04/08/23
Përfitimet dhe kufizimet e planifikimit
strategjik PERFITIMETQarteson drejtimin e të ardhmes
Harton strategjitë
Krijn prioritetet
Operon me ndryshimet e shpejta
Zgjidh problemet kryesore
Përmirëson performancën
Mbijeton
Zhvillon burime të reja
Krijon energji tek njerëzit
Zhvillon punën në grup
KUFIZIMET
Shpenzimet mund të tejkalojnë përfitimet
Nuk funksionon nëse preferenca e jepet intuitës
Nuk funksionon nëse nuk i jepet preferenca ndryshimit
Nuk funksionon nëse nuk hartohen plane të sakta zbatimi
04/08/23
Kush angazhohet në manaxhimin strategjik?
Bordi i drejtorëve
Manaxhimi i lartë
Punonjësit dhe manaxherët e tjerë të organizatës
04/08/23
Stilet e manaxhimitShkalla e anga-zhimit të drej-timit të lartë
ManaxhimiSipërmarrës
Manaxhimi meParteneritet
Manaxhimi meKaos
ManaxhimiKukull
e ulët e lartëShkalla e angazhimit te bordit te drejtoreve
Figura 1.4. Stilet e Manaxhimit Strategjik
04/08/23
Manaxhimi Strategjik në Lloje të Ndryshme OrganizatashManaxhimi strategjik në bizneset e vogla
Manaxhimi në korporatat shumëkombëshe
Manaxhimi strategjik në organizatat e prodhimit dhe shërbimit
Manaxhimi strategjik në sektorin publik• Kompanitë publike
Agjensitë Qeveritare
Manaxhimi strategjik në organizatat jofitimprurëse