Top Banner
MINDANAO Inadlaw’ng kasayuran ug kalingawan NOW OPEN Market City, Agora Balita Vol. I No. 29 Cagayan de Oro City Lunes , Hunyo 20, 2011 P8.00 ANG PANAHON KARON Padayon nga makatagam-tam og madag-umong panahon ug pag ulan-ulan ang Mindanao karong adlawa tungod sa nagpabiling bagyong si “Egay.” Father’s Day episode sa MMK, si Maricar Reyes ang nakauban ni Piolo Pasucal P6
12

MDBJUNE20

Mar 31, 2016

Download

Documents

Mindanao Daliy

THE ONLY ONLINE TABLOID NEWSPAPER IN MINDANAO
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: MDBJUNE20

Mindanao

Inadlaw’ng kasayuran ug kalingawanNOW OPENMarket City, Agora

BalitaVol. I No. 29 Cagayan de Oro City Lunes, Hunyo 20, 2011 P8.00ANG PANAHON KARONPadayon nga makatagam-tam og madag-umong panahon ug pag ulan-ulan ang Mindanao karong adlawa tungod sa nagpabiling bagyong si “Egay.”

Father’s Day episode sa MMK,si Maricar Reyes ang nakauban ni Piolo Pasucal

P6

Page 2: MDBJUNE20

basallajesCOCO LUMBER & STICK DEALERJ.R. Borja, Cagayan de Oro Citytel. no.: 856-1671

Owner : MR. RENIE BASALLAJES

Balita Lunes, Hunyo 20, 20112 Mindanao

Balita

For your VEGETABLES Needscontact:

b-b saNCHeZFARM PRODUCTS DEALER

GUSA EAST BOUND PUBLIC MARKETGUSA, CAGAYAN DE ORO CITY

Cell. #: 0908-1067819 0917-3047221

Gikan sa Bomboradyo.com

Sinulat ni SAMMY TE

Sinulat ni ARJAY FELICILDA

NONOY LECHON SERVICESOFFERED OUT OF TOWN ORDER

Wedding • Anniversary • Birthday • PartyLocated at 31-22 Brgy. Nazareth, CDO & Westfield Subdivi-

sion, Brgy. Iponan, Entrance Brgy. BalulangFor more details, contact Tel. No.: 309-5276

Manager: HeRmILINO VILLALON“ORDER NA OG LECHON”

MPM PORK & BEEF RETAILER

Dealer of fresh pork & beef anD balbacua

Located at:Ground floor Cogon market, Capt. Vicente

Roa-JR Borja, CDOMr. & Mrs.

Mando/Perlita Maghinay - owner

GIPANGHIMAKAK sa mga sekyu sa CMU kon Cen-tral Mindanao University ubos sa Chevron Security Guard Agency nga sila nahalambigit sa pag-pamusil ngadto sa mga landless petitioners nga nag rally niadtong Hunyo 8 atubangan sa ganghaan sa nahisgutang tulung-haan.

Sa taho ni George Ceasar B. Gewan, director

BUTUAN City––Kahimsog sa katawhan… sentro sa administrasyon ni Agusan del Norte Governor Erlpe John M. Amante.

Kini ang unod sa State-of-the-Province Address (SOPA) nga iyang gibatbat diha sa nataran sa kapitolyo probinsiyal.

Sa unang bahin sa SOPA, gipasabot ni Gov. Amante nga ang unibersal nga paningkamoy batok sa kakabos nakahagit kaayo sa iyahang pamunoan.

Matud niya, dinhi gipasikad ang iyahang executive agenda nga nagpahimutang sa POV-ERTY REDUCTION isip labing unang buluhaton >> PANTOJA/p.4

Ako nanghinaot nga inyong nasabtan ang katungod sa tawo nga suspetsado pa ug da-kpon sa tinugyanan sa balaod nga walay ignong kapasikaran ug supak sa atong batakang balaod sa anasud sa Pilipinas. Busan , kanunay kamo pagbasa

GENERAL Santos City––Midangop sa Fatima Police Station ang usa ka lola human matud pa gikawat ang iyang tanang mga underwear sa iyang la-bandera.

Matud pa ang lola nga mireklamo nailhang si Cristy Mahilum, 85-anyos nga taga Zone 8, Blk 2, Barangay Fatima ning

ANG TROPANG JB’s nahimong kampyon sa midget Division sa Barangay Consolacion sa dakbayan sa Cagayan de Oro sa gipahigayong SK-Summer Basketball League. Ang mga magdudula sa TROPANG JB’s gilangkuban sa mga magdudula gikan sa Liceo High School Varsity ubos sa ilang Captain-ball nga si Jerome A. Boromeo. Ang TROPANG JB’s nahimo usab nga kampyon sa SK Summer League sa Brgy. Barra, Opol, misamis Oriental ug sa Brgy. SK Summer League sa Brgy. 13 sa Isla De Oro sa dakbayan sa Cagayan de Oro. hulagway kuha ni jho c. pantoja

GIPANGUNAHAN ni Kongresman Rufus Rodriguez sa segundo distrito sa Cagayan de Oro ang groundbreaking para sa construct sa River Dike sa Villa ernesto Phase 1 nga mokantidad og P1.375 million. mitambong sila si Department of Public Works and Highways (DPWH) district engineer Allan Borromeo, punong barangay emmanuel Beja, mga kagawad nga sila si martin Gadrinab, Regim Blanela, Prospero Abrio, ug mga residente sa Villa ernesto River Side atol sa maong groundbreaking.

Lola nagreklamo kay gikawatan og underwear sa iyang labandera

dakbayan.Sa reklamo sa tigulang

nga ang labandera niin-ing si Marilou Manseras, ang mikuha sa iyang mga underwear.

Apan gipanghimakak ni Manseras ang alegasyon sa tigulang tungod impo-sibleng iyahang interesan angmga underwear nga dili mopaigo kaniya.

Nasuko usab ang amahan sa suspek nga si Carlito ug mihimo og nanghasi sa balay sa tigulang ug gipamugos nga dili mahimo sa iyang anak ang gipasangil batok sa nahisgutan.

Tungod sa pagkawala sa mga underwear ni lola Cristy gihatagan na lang kini og kwarta sa iyang bana aron makapalit og bag-ong underwear.

Himsog nga Agusan de Nortegilantaw sa administrasyong Amante

Mga sekyu sa CMU wala namusil

sa lalawigan.Ang tanang paningka-

mot gipasubay sa pang-lantaw nga ang Agusan del Norte ma-umol ngadto sa pagka-“Life Enhancing Agri-forest Industry Haven Managed by God-fearing and Empowered People.”

Dugang ni Gov. Amante nga aron gayod molambo pa ang kinabuhi sa ka-tawhan, gipaningkamotan sa iyahang administrasyon nga mahatag kanila ang mga batakang serbisyo, sama sa kahimsog, edu-kasyon, panarbaho sa katawhan ug ubang mga kalihokan.

Na gkanayon ang gobernador nga pinaagi sa de kalidad nga health services, mokunhod ang kakabos sa katawhan. Ug kung himsog ang komuni-dad, mokunhod usab ang galastohan sa tambal sa katawhan.

Dugtong niini, iyang gisaad nga dili moundang ang iyahang administra-syon sa pag-upgrade sa kahimanan sa provincial hospital ug ubang tam-balanan nga gipadagan sa lalawigan.

Ang SOPA kabahin sa ika-44 nga kasumaran sa pagkamugna sa Agusan del Norte isip lina-in nga probinsiya.

sa atong masaligang in-adlaw nga pamantalaan ang Mindanao Daily Balita, puwede ninyo ipadangat sa atong E-mail add- [email protected] ang inyong suliran o problema ilabina kadtong giyatakan ang tawhanong katungod o kaha kadtong biktima sa INHUSTISYA.

sa CMU Security Services, ngadto kang Dr. Maria Luisa R. Soliven, CMU president, pinaagi ni Dr. Ricardo G. Villar, VP for administration, nga ang mga nag rally sa maong dapit papahawaon na sa nagdumala sa CMU apan nag dumili ang BTL hinungdan sa kasamok ug sa pagpabuto sa ilang mga armas ug napisikan sa mga bala ang lima ka

sakop sa Buffalo, Tama-raw ug Limus.

Kahinumduman nga nagpahigayon ug usa ka rally ang BTL aron hangyoon ang CMU nga si la mag padayon sa pag-uma sa basakan nga gipanag-iya sa gobyerno human gidesisyonan sa korte suprema ang kaso tali sa CMU nga nag lam-bigit sa 400 ka hektarya nga kayutaan sa unibersi-dad nga adunay gilapdon 3,080 ka hektarya.

Page 3: MDBJUNE20

KasikasLunes, Hunyo 20, 2011 3Mindanao

Balita

PANAGHIUSA dalan sa kalambuan ang tema sa gihimong kasaulogan sa ika-49 ka tuig nga adlaw sa lungsod sa Vil-lanueva sa Misamis Oriental.

Kahinumduman nga niadtong tuig 1962 nahimong lung-sod ang Villanueva human gilagdaan ni kanhi Presidente Elpedio Quirino ang

mIPIRmA sa kasabotan si Villanueva town mayor Juliette Uy sa misamis Oriental uban sa mga may-ores sa matag munisipyo, gobernador ug bise gobernador atol sa gihimong duha ka adlaw nga Tapatan consultative conference nga gipasiugdahan sa Department of Interior and Local Government (DILG) nga gipahigayon dinhi sa Cagayan de Oro.

litrato kuha ni gerry lee gorit

Sinulat ni JOHN PAUL BARSOPIA

Sinulat ni WILLIE D. RAMOS

Sinulat ni JUN DEL P. FELICILDA

Sinulat ni JAMES ROZO

Kasaulogan sa ika-49 ka tuig nga adlaw sa Villanueva nagmalampuson

GINGOOG City––Nakaplagan sa ilang panimalay ang nag-bitay nga patayng lawas ni Trinidad Sinag-od, 39 anyos, may bana nga taga pu-rok 7, Barangay Kala-gunoy ning dakbayan alas 6 sa buntag.

Sa imbistigasyon ni Gingoog City Po-lice Station invisti-gator, PO3 Joshua Cainglet unom ka

BUTUAN City––Nasikop sa gipahigayong ronda sa Philippine Drug En-forcement Agency (PDEA) Caraga ang usa ka drug pusher kinsa nitago pa sulod sa cabinet sa P11 Brgy. Ong Yiu sakop ning siyudad sa Butuan.

Giila ni Ms. Cristy Silva, Deputy Director sa PDEA-Caraga, ang drug pusher nga usa ka Lalai Diamla, minyo kinsa na-nimuyo sa maong lugar.

Sumala ni Silva, gi-ronda nila ang panimay sa drug pusher human nagpagawas ang korte sa Search Warrant No. 114-2011.

Sa gipahigayong ron-

GIPANGUNAHAN nila ni Interior and Local Government Secretary Jesse m. Robredo ug Cagayan de Oro mayor Vicente emano ang consultative confer-ence on full disclosure nga gipahigayon dinhi sa Cagayan de Oro niadtong Hunyo 16. litrato kuha ni gerry lee gorit

balaodnon nga maoy nakapahimong hing-pit nga lungsod sa Villanueva.

Dakong pasala-mat ang giluwatan ni Villanueva town Mayor Juliette T. Uy ngadto sa mga ka-tawhan ug sa mga magpapatigayon diin usa sila sa nakahatag og dakong kalam-buan sa lungsod sa Villanueva.

Gikabutyag ni Mayor Uy nga sugod pa niadtong Hunyo 13 paingon sa Hu-nyo 16, 2011 ubay-ubay na ang ilang mga nakahan-ay nga mga activities sama sa basketball clinic nga gipasiugdahan sa mga magdudula sa Coca-Cola Tigers.

Gihimo usab ang usa ka Trade Expo 2011, Agro industrial fair, ug Clash of Ti-tans, usa ka baskeball

friendship game tali sa PBA players sa Co-ca-Cola Tigers batok Villanueva All Star.

Ang ubang activi-ties mao ang concert at the court, night cafe, presentation cheerdance contest, holy euharistic cel-ebraton sa Our Lady of Guadalupe parish church, civic military parade ug ang kata-pusan nga activity mao ang Villanueva Got Talent 2011.

Natuliro nga inahan naghikoghigayon nga naghik-og ang biktima ug sa ikapitong desisyon, milampos si Sinag-od.

Ang ikapitong higayon nga pag-pakamatay sa bik-tima, nagbilin ug mga kaguol sa pito ka mga anak nga nagpahayag kang Cainglet nga kanunay maghilak ang ilang inahan ug kung ilang pangutan-

on, igo lamang kini sa pagbakho.

Ulahing nadung-gan sa mga anak ang mga pulong: “pauli na kamo kay magpahu-lay na ko unya.” Na-litok kini ni Sinag-od sa dihang ilang giagni ang ilang inahan ug panihapon.

Samtang sa pi-kas bahin, wala sa ilang panimalay ang bana ni Sinag-od kay nagtrabaho hini sa Cagayan de Oro.

‘Drug pusher’ nitago sa cabinet nasikop sa pulis

da, kalit lang nahanaw ang suspek sulod sa panimay rason nga gipangita kini sa mga ahente sa PDEA.

Bisan sa ka idlas, natud-an ang drug pusher sa iyang gitaguan didto sulod sa plastic cabinet diin gisalipdan kini sa mga hinanger nga saput kinsa gipaningot pa kini pag-ayo.

Nasuta nga notado nang tigpayuhot sa gi-nadiling druga ang pami-lyang Diamla sa lugar og gani, ang bana niini ang nabilanggo na tungod sa samang salaud.

Gawas kang Lalai, apil usab nga nasikop sa mga otoridad ang usa ka Alvin

Ambaso, 17-anyos, resi-dente sa P2 sa samang lugar human na-aktuhan nga didto kini sa panimay sa drug pusher atol sa pagpang-ronda.

Subay niini, nareko-ber sulod sa panimay sa suspetsado ang 17 ka sachets sa suspected shabu, disposable lighters, foil, 11 cellular phones, usa ka digital camera, usa ka digital weighing scale, nagkadaiyang klase sa alahas og cash money balor P6,670.

Sa karon, gihikay na ang mga dokumento alang sa pormal nga pagpasaka sa kaso batuk sa duha ka mga suspetsado kinsa anaa sa kostudiya sa na-hisgutang ahensya.

Trafeco nag-alburotoCAGAYAN de Oro City––Nag-alburoto ang ginsak-pan sa Transport Federa-tion of Cagayan de Oro (TRAFECO) batok sa mga politiko nga matud pa, ‘friendly’ lang panahon sa kampanya.

Matud ni TRAFECO Chair Epifanio Tanioc, nakakaon na sila’g tagam

mao nga “dili na kami magpatonto nianang mga politikong maayo lang mogamit, kusog mosaad apan pagkahuman sa piliay dili na magpakita kanamo.”

Ang TRAFECO mi-sangko niini nga desisyon gumikan sa mga pasalig sa ilang gitawag nga mga

‘butbutong’ politiko.“So, kadtong mga

politikong nagplanong mogamit na sab kana-mong mga sakop sa TRAFECO, sorry nalang kay dili na kami magpa-tonto kaninyo sa sunod nga piliay,” nagkanayon si Mr. Tanioc.

Wala nganli ni Mr. Tanioc ang iyang gika-lagutan nga mga politiko.

Page 4: MDBJUNE20

Opinyon Lunes, Hunyo 20, 20114 Mindanao

Balita

Diskurso sa entablado dili lalim

Unsay katungod sa usa ka suspetsado nga gihuptan ug giimbestigahan sa mga otoridad

USA sa tigbasa sa akong column ang nangutana kanako kung unsay pamaagi nga siya mahi-mong usa ka hanas diha sa natad sa diskurso ibabaw sa entablado atubangan sa mabagang duot sa katawhan sama sa mga politiko kinsa kinaon nila ang pagdiskurso niini.

Sagad sa mga tawo nga walay abilidad niini, ang buot gayud mokat-on ilabina kadtong nanginda-hay nga mahimong usa ka mamumolong o kaha politiko pag-abot sa ilang panahon.

Ang tawo kung wala sukad modiskurso sa entablado ang mangu-rog sa kaulaw dala ang kahadlok tungod kay dili siya anad niini labaw na kung premiro pa ang

iyang pagtungtong sa entablado. Adunay uban nga bisan pa kanunay na siya mo-estorya atuban-gan sa katawhan apan nagpabilin gihapon ang iyang nervous system kon kakulba diin makita sa iyang kamot uban sa ngabil nga magkurog-kurog.

Usa sa mga pamaagi aron mawala hangtod sa

kahangturan ang imong KAKULBA mao nga imong is ipon kadtong mga tawo nga anaa sa imong atubangan samtang ikaw nagdiskurso nga sila mga BINAUNGAN SA LUBI.

Sa ingon niana, dili ikaw maulaw niini kay ang imong nakita dili man mga ulo sa tawo apan mga binaungan. Ika-duha, imong hunahunaon nga mas taas o mas labaw ka kanila kay nakatungtong man ikaw sa entablado. Ika-tulo mas gwapo o gwapa ikaw kung itandi kanila tungod kay sila mga BINAUNGAN LAMANG.

Si Elbert Hubbard usa ka inila nga maayong laki modiskurso didto sa Esta-dos Unidos kinsa napatik ang iyang pagkatawo diha sa inilang mga libro gu-

mikan sa iyang abilidad niini nga matod pa niya nga atul sa imong pag-gawas gikan sa panimalay samtang ikaw padulong ngadto sa dapit nga ikaw modiskurso, kinahanglan imong hanggabon ang hangin aron manuhotsuhot kini ngadto sa imong ka-bukogan aron makahatag kanimo og dugang kaikag ug kalagsik sa imong la-was diha sa pagdiskurso. Paghidangat sa entablado, ug atul gayud sa imong diskurso etarong pagtin-dog imong lawas aron ma-relaks dayon inubanan sa aksiyon sa imong mga kamot kansang mga mata isuhid paglantaw ngadto sa katawhan.

Sa ingon niana, imong makab-ot ang kalampusan sa natad sa diskurso.

Isyo Dokyumentado

ADUNAY lima (5) ka mga nabilanggo kun inmates ang naghatag ug sulat su-liran dinhi sa atong kolum sa Mindanao Daily Balita, diha sa ilang natagam-tamang panghitabo nga inhustisya, human nga gidakop sila sa tinugyanan sa balaod sa usa ka hita-bong krimen ug gipugos gayud sila ug pagpatug-an bisan ug wala silay kasayuran sa panghitabo. Ato lang tagoan ang ilang mga pangalan sanglit ana-a pa sila karon sulod sa bilanggoan sa dakbayan sa Cagayan de Oro.

Mao kini ang akong nakutlo nga kasayuran basi sa atong pagtuon sa batakang balaod sa atung nasud sa Pilipinas.

Ang mosunod mao ang mga katungod sa usa ka tawo nga gisuspetsuhan nga nakahimo sa usa ka krimen, gikan sa unang higayon sa paghupot o pagdakop kaniya sa mga tinugyanan sa balaod hangtod sa panahon nga pasakaan na siya sa sum-bong batok.

Sa dili pa mapasaka ang kaso sa hukmanan o

sa piskalya alang sa usa ka preliminary investiga-tion, ug human siya hupti o dakpa aron imbestigahon sa mga tinugyanan sa balaod, ang mosunod mao ang iyang mga katungod:

a) Ang katungod nga magpakahi lum o di l i motingog o motubag sa mga pangutana sa mga tinugyanan sa balaod ngadto kaniya;

b) Ang katungod nga mokuha ug usa ka abo-gado nga may katakos, ug makaugalingnon diin aduna siyay katungod sa pagpili aron motupad ug motabang kaniya sa tanang ang-ang sa imb-estigasyon;

c) Ang katungod nga pahibaw-on sa maong

mga katungod;d) Ang katungod nga

dili pasakitan, o hulgaon pinaagi sa puwersa ug panghulga, ug batok sa bisan unsang pamaagi sa imbestigasyon nga makasupak sa iyang kaga-wasan ug gawasnong panghukom;

e) Ang katungod nga dili magamit batok kaniya ang bisan unsang ebiden-siya nga makuha pinaagi sa pagsupak sa mga ka-tungod nga nahisgotan sa unahan ( Sec. 12, Article III, 1987 Constitution).

Kining maong mga katungod mahimo lamang nga ihikling sa suspetsado pinaagi sa usa ka waiver sa maong katungod, uban usab sa pag-abag sa usa ka abogado.

Kining maong mga lagda sa atong konsti-tusyon gikutlo sa hukom sa U.S Supreme Court, sa kasong Miranda vs. Arizon, diin gimbut-an nga ang bisan unsang pag-angkon sa usa ka suspetsado sa usa ka krimen o kasal-anan sa usa ka imbestigasyon sa mga tinugyanan sa

balaod diin wala matu-man ang maong katungod mahimong dawaton nga ebidensya sa hukmanan o bisan asang husay.

Sa laing pagkasulti, bisan makapila pa moang-kon ang usa ka suspet-sado sa usa ka krimen nga gipasangil kaniya sa imbestigasyon sa mga tinugyanan sa balaod, kun walay abogado tapad kaniya, ug kun aduna man dili ang matang sa abogado nga gimbut-an sa maong balaod kinsa takos agayud ug gihatagan siyag unang kahigayonan sa pagpaila, nan walay bili ang maong pag-angkon ug kini dili mahimong ebidensya batok sa sus-petsado.

Gawas ni-ini ang Re-public Act 7438 nagpaha-mtang ug silot pagkabi-langgo ni bisan kinsang polis o tinugyanan sa balaod nga mo-imbestigar sa usa ka suspetsado sa paagi diin gisupak ang mao niyang katungod sa labanan ug manlalaban sa panahon sa maong inbestigasyon.

The Mindanao Daily Balita is published daily at Door 3 Geleng Bldg., Lapasan Highway, Cagayan de Oro City. It is registered with the Department of Trade and Industry (DTI), Region 10 with Certififcate No. 01349532, and with Business Permit No. 2011-1516, TIN No. 946-396-807-001

Telefax Nos: (088) 856-3344, (08822) 72-33-44, (088) 857-1390, 74-53-80, cell no.: 0923-432-0687

Website: www//businessweekmindanao.comE-mail: [email protected]

ATTY. MARIO T. JUNIatty. roberto a. cantago jr.

Legal Counsels

DANTE M. SUDARIAPublisher

ROSE MARY D. SUDARIAManager

NELSON V. CONSTANTINOURIEL C. QUILINgUINg Editorial Consultants

RIZA O. ARESLIEZL A. DELOSOJOE PALABAO

RENE MIChAEL BAÑOSMarketing Consultants

ROLANDO SUDARIAgERRY L. gORIT

Photo Journalists

RUEL V. PELONEeditor-in-Chief

gUILLERMO ADE, Jr. Production

jonathancatalanAdvertising

FELIX SANTILLAN Layout Artist

MARLON DOMINgOCirCulation

For subscriptions and advertise-ments please contact our bureaus and agents in your areas.

Cebu City- RAUL CARDONA - 0927-2251300Davao City - JESSIE PALABAO - 0910-6681733Butuan City - ARJAY FELICILDA - 0949-328-4099Butuan City - OBET SAMONTE - 0905-7495220Bukidnon - MARY ANN NOBLE - 0923-616-5083Valencia city, buk.- ED BAUL - 0920-9019294

OZAMIS CITY - ATTY. ROBERTO CANTAGOOROQUIETA - MARISA MANLAPIg - 0928-9538828

GINGOOG CITY - WILLIE RAMOS - 0926-1691016West Mis. Or. - JUN FELICILDA - 0906-7389130East Mis. Or. - JESSIE DAhAY - 0935-9058038

ARMM Region - SONY SUDARIA - 0917-3247258Iligan City/cdo - JOE PANTOJA - 0906-7469233

Iligan City - RIC CLET - 0926-9036503Marawi City - ASA MADALE - 0916-1590131

Lanao del Sur - SAhRIA MARUhOMBacolod, LDN - NONO TARIO-0916-2310903

Maranding - ELEANOR TAPITAN - 0926-1888871 Zambo City - CAMCER I. ORDOÑEZ - 0908-7804348

Pagadian City - ROMY FRANCISCO - 0906-7258021Ipil, Zamboanga Sibugay - ALBERTO ALCORIZA

Puerto,CDO -LUCRESIA JERUSALEMCagayan de Oro - SONNY DAVID - 0935-9727899Cagayan de Oro - JOE PALABAO - 0905-1569709Puerto, CDO - VICTOR ALCOVER - 0926-9778513

Claveria - DAVID SUDARIA - 0926-1096831Manolo Fortich, Buk. - OSCAR LEDESMA

Mindanao

Balita

M I N D A N A OBusinessWeek

Your local online business paper

Call us now! Tel nos:856-33-44, 74-53-80Geleng Bldg., Lapasan Hi-way

Cagayan de Oro Cityadvertising BusinessWeek makes your advertisements read worldwide!!!

www.businessweekmindanao.com

Gusto ka ba nga mabasa sa mga businessman ug mga manager ang imong advertisements?

HukomDemokrasya

Ni JHO PANTOJA

Ni SONNY DAVID

>> PAHINA 2

Page 5: MDBJUNE20

Aggie NewsLunes, Hunyo 20, 2011 5Mindanao

Balita

A total of 13,380 lumads in Mind-anao benefited from livelihood projects of the antipoverty program of the De-partment of Agri-culture (DA). The Mindanao Rural Development Program (MRDP) in its recent report to DA Sec. Proceso J. Alcala noted that 27 percent of the total 49,537 indi-vidual beneficiaries of the Program are indigenous peoples (IPs) who belong to the most marginal-ized sectors of the

13,380 Mindanao lumads benefit from MRDPrural Mindanao. Of the number, 7,665 were male and 5,715 were female. MRDP, the pov-e r t y a l l e v i a t i o n initiative of DA in Mindanao jointly funded by the World Bank, the national government and the local government units, aims to pro-vide agribusiness opportunities and improve incomes of small farmers and fisherfolk and other vulnerable sectors of the society. Program direc-tor Lealyn A. Ra-

mos said that the number is close to the overall target of 30 percent of in-digenous people’s beneficiary of the Community Fund for Agricultural De-velopment (CFAD) c o m p o n e n t , t h e livelihood arm of the Program. Ramos in the re-port to Secretary Alcala showed that Caraga Region has ser ved a tota l of 3,397 mostly belong to Higa-onon and Mamanwa tribes in Agusan del Sur and Surigao Provinces.

DA Sec. Proceso J. Alcala (2nd left) and World Bank Senior Officer Felizardo K. Virtucio (leftmost) receive the book Improving Lives from Usec. Joel Rudinas (3rd L) during the launching ceremony. With them is the Program Director Lealyn A. Ramos.

THE Department of Agriculture - Mindan-ao Rural Development Program (DA-MRDP) launched recently in Quezon City the book entit led Improving Lives.

Improving Lives is a compendium of sto-ries of how the second phase implementation of MRDP has made an impact on the lives of rural folks in Mindanao since it started in 2007.

Agriculture Secre-tray Proceso J. Alcala led the launching who presented the book to the World Bank Senior Operations officer and MRDP Co-task team Leader Felizardo K. Virtucio, Jr.

Among the salient stories in the book were those of the farm-ers in Sulop, Davao del Sur who went back to rice farming after the Program and the Pro-vincial and Municipal governments have put up an irrigation system

DA launches improving livesthat is now serving 100 hectares of rice field.

Other heart-warm-ing stories were those of the poor rice farm-ers in Zamboanga del Sur who were able to liberated themselves from huge debt from informal-lenders or financiers. Thanks to the funding assistance of the Program, they now manage their own small enterprise and financing loans to members of their organization.

The town of Li-manon, Lanano del Norte was also fea-tured having embraced all the major compo-nents of the Program and its success in the impoemtnation of the environmental proj-ects like stabilization of the Larapan River and the adaptation of coral transplantation technology.

While, Bunawan town in Agusan del Sur have proven that

the Program’s capac-ity building activities aimed to better gov-ernance and improve management of re-

Region 12 has ben-efited 2,946 belong to Teduray, T’boli and B’ laans from Cotabato and Sa-rangani Provinces. Further a total of 2,702 composed of Ata, Manobo, Man-saka and Madaya of Davao Region has benefited from the program. A to-tal of 2,013 were f rom the Auton-omous Region of Muslim Mindanao (ARMM) belong-i n g t o Te du r ay s and Samalians of Tawi-Tawi; Region 10 benefited 1,222

lumads; while1,100 were from Region 9 mostly of the Sub-anen tribe. “With CFAD, we are applying the community driv-e n d e v e l o p m e nt (CDD) procedures where the benefi-ciaries themselves identify the projects fit them,” said Ra-mos. “Most projects of the IPs belong to the food security interventions cat-egory in our menu like animal and crop production, organic farming and diversi-

fied farming which are suitable to their cultural practices,” Ramos added. To date, CFAD’s portfolio is pegged at P495.51 million with a total of 1,988 livelihood projects at various levels of implementation. MRDP, now on its second phase under an adaptable program loan (APL) of the World Bank (WB), is set to be undergo mid-term assessment ear ly next month.(Sher-win B. Manual/DA-MRDP)

sources will increase the local coffers which enabled them to roll out effectively the de-livery of basic services.

MRDP is poverty alleviation initiative of DA jointly funded by the World Bank, the national government

and the 225 covered local governments in Mindnanao. # # # (Sherwin Manual/DA-MRDP)

Page 6: MDBJUNE20

si Bianca. Feel niya talaga kasi madalas siya sa dress-ing room nila,” matod pa niya.

Nag-eNjoy ang aktres nga si Judy Ann Santos sa pag-teyping para sa umaabot nga reality show sa ABS-CBN nga giulohang “Junior Master Chef: Pinoy Edition.” Di pa daw makatoo si Santos nga adunay mga batan-ong Filipino nga maayo muluto. “Exciting at saka nakakatuwa ang mga batang nakasali. Kasi talagang ‘yong talent na pinapakita nila sa pagluluto parang hindi ka makakapaniwala na mayroon palang mga ganyang bata dito sa Pilipinas,” matod ni Santos. Dugang pa sa aktres nga ang mga entrante sa palabas mao ang buhing pruweba nga daghan pang batan-ong Pinoy nga wala pa mipilit sa TV og internet. Ingon pa niya, “Nakikitaan mo ang mga bata na nakaka-proud kasi hindi pala lahat ng bata glued on television and on Internet. Most of them [ay] mahilig magluto. So ang [gusto sana namin] ay ma-inspire ang mga bata na magluto at hopefully kung may season 2 ng ‘Master Chef ’ there are kids na mag-excel pa,” Miadmitar si Santos nga ginerbiyos siya sa iyang unang pag-host, kay bag-o pa daw siya aning trabaho. “Nakaka-pressure din. May pressure ang pagho-host ng ‘Junior Master Chef ’ dahil unang-una, hindi ako host. So, kung may sablay man, I’m trying very hard. I’m trying na may maipakitang iba o bago sa larangan ng pag-aartista,” esplikar niya. Numero unong hagit daw para kang Santos ang unsaon pag huknay sa mga trabaho sa mga bata nga dili masakitan ang mga junior chef.

Matod sa ak-tres, “Kailan-

gan ng mga words na ‘di maka-kasakit ng mga b a t a dahil s i l a a y m g a kid s . K a i -l a n -g a n c a r e -ful ka

sa lahat ng mga

salitang bibitawan

kasi hindi mo alam ang epekto

noon sa mga bata. Kailangan din naman

naming sabihin ‘yong totoo pero maayos kami

sa pagki-criticize ng mga bata,”

Showbiz Chika Lunes, Hunyo 20, 20116 Mindanao

Balita

Judy Ann gidayeg ang mga Pinoy Junior Master Chef

Mubida si Piolo Pascual sa pinakataas nga antolo-hiyang drama sa telebisyon sa Pilipinas pahinungod sa Father’s Day. Giingon niya sa “Showbiz News Ngayon” nga malipayon daw siya nga siya ang gikuha sa espesyal nga yugto sa “Maalaala Mo Kaya.” “Chance of a lifetime itong role na ginagampanan ko because popular sa atin ang story ng tricycle driver na nagsauli ng pera. ‘Yong story niya kasi medyo hirap siya sa buhay pero mas pinili pa rin niyang isauli ang pera sa may-ari. Dito makikita natin ang pinagdadaanan ng isang tao yet kapag dumaan sa isang temptation, pipiliin pa rin gawin ang tama,” ingon ni Pascual. Mupanahon daw ang yugto, matod pang Pascual, sanglit nga muhatag kini’g kadungganan sa mga amahan para sa ilang kahago sa pagsuporta sa pamilya. “Siyempre hinahandog namin ito sa lahat ng tatay na ang priority siyempre ang pamilya. Para ito sa mga tatay na gagawin ang lahat huwag lang madungisan ang pangalan nila, huwag lang hindi maging maganda ang imahe nila sa pamilya nila lalo na sa anak nila,” ingon niya. Si Maricar Reyes ang makauban ni Pascual niining espesyal nga yugto. “Refreshing lang po talaga kasi iba siya from ‘Imortal.’ Ine-enjoy ko po talaga. Natutuwa ako kapag may bagong project na iba ang atake,” matod ni Reyes.

Piolo mubidasa Father’s Dayepisode sa MMK

Toni, wala daw niyagikonpirma ang panagbulagni John Prats-Rachelle AnngiKlaro sa aktress-TV host nga si Toni Gonzaga nga wala ang daw niya gikonpirma ang panag-bulag sa aktor’ng John Prats og magaawit nga si Rachelle Ann Go. Sa interbiyo sa Push.com.ph human sa premiere screening sa “Forever and a Day” sa Martes, giingon ni Gonzaga nga gihisgot ra daw niya ang gituohan niyang tinood. “Ano ba ‘yan, ang sinabi ko, ang pagkakaalam ko. Nasa sa kanila ‘yon kung iko-confirm o idi-deny. ‘Yun ang nakarating sa akin so huwag na tayong maging palaka, hayaan na natin sila,” ingon niya. Matod sa mga balita, nairita daw ang ubang pans ni Prats og Go kay ang kanhing mag-uyab unta

mismo ang mag-butyag sa ilang panag-bulag. Miaging Hunyo 12 sa “The Buzz”, Misulti si Gonzaga: “Ito ang pag-kakaalam ko po, hi-walay na talaga for the longest time si Rachelle Ann Go at John Prats at hindi mag-on si John Prats at Bianca Manalo,” matod ni Gon-zaga. Misugyot si Gonzaga nga basin daw gipangulitawhan ni Prats ang kaubang host sa “Happy Yipee Yehey” nga si Bianca Manalo. “I have a feeling [na nanliligaw kay Bianca] pero hindi naman nila ki-nukumpirma… Pero nara-ramdaman ko feel ni Prats

Page 7: MDBJUNE20

Usa ka adlaw niana, samtang didto kami na-niudto sa

Manila Midtown Hotel, miingon si Warren kanako nga ang iyang asawa dili na moanhi sa Pilipinas kay didto na kini mag-permamentihan sa China ug wala nay panahon siya

maka-anhi sa atung nasud tungod kay dili mabiyaan ang ilang daghan nga mga negosyo. Nalipay usab ako niana nga balita tungod kay nahadlok baya usab ako kung sa panahon makabisita ang iyang asawa dinhi sa atung nasud. Milabay ang tulo ka tuig gikan sa among pag-ipon kuya, ang akong ginikanan gipalitan ni

Warren og bag-ong balay ug yuta sa among probin-siya ingon man halapad nga kayutaan para sa ilang umahan niini. Aduna pay katapusan nga yugto sa kinabuhi ni Marivic ang part 5 niini. Atangi!

Tuod man Kuya Sonny, wala malangan ang pagpalit ni Warren og lona sa yuta didto sa Syudad sa Tagaytay diin naila kini nga lugar isip tourist destination area. Kini nga dapit halos tanan diha nahimutang ang mga rest house nga taga Manila. Sa ikaduhang higayon, nalipay na usab ako tungod kay ang mga papilis sa maong yuta ug rest house diri kanako nakapangalan kuya. Matag sabado sa gabii mobyahi kami ni War-ren ngadto sa Tagaytay ug mobalik naman kami sa Manila nianang sayo sa buntag sa adlaw’ng Lunes.

TAMBAG SULIRAN/PROBS SA BARANGAY

Dear Kuya Sonny, ako si Joy, nabasahan nako ang imong section pinaagi sa internet mao nagsulat dayon ako ug akong gi E-mail kanimo aron magpatambag sa akong suliran. Ang akong bana labihan kaayo ka chickboy, halos lawom na sa kagabhi-on siya makauli gikan sa iyang opisina. Naay panahon nga mabasahan nako ang mga texts sa iyang cellphone nga pulos mga messages gikan sa iyang mga chicks. Gumikan niini, kanunay kami mag-away halos kada gabii inig pauli niya sa amoa. Panahon nga magsininggitay mi, moingon siya nga naingon niana ang iyang kinabuhi tungod kay nagmahay siya sa among panag-ipon. Tambagi ako Kuya unsay maayong buhaton. (Gikan kang Joy)

TUBAG MENSAHI: Joy, sulayi nga ipakita nimo ang tanan diha sa pag-atiman sa imong bana kay basin ikaw ang nagku-lang niini. Una sa tanan bahin sa inyong sexual nga kalihukan, hinuklogi kuno kung nakahatag ka ba kaniya ug katagbawan. Sa imong batasan basin nga naghinubra ka ra niini. Ang pag-dangga ug parayig basin wala kana nimo buhata. Sa imong pag-atiman kaniya basin kung nagkulang usab ikaw. Sa sulod sa inyong panimalay kung wala ba magkamoritsing labaw na ang inyong kwarto basin nagkalanrakas ug hugaw pa gayud. Kung pananglitan ingon niana ang tanan, usba o repormaha kana palihug Joy, diba makaingon ka nga “NIA RA MAN DIAY ANG SEKRETO UG STYLE”. GREETINGS/WANTED TEXTMATE

Hi Kuya Sonny gr8 nku ako mama ug papa sa mga Vedia Family sa Malaybalay apil sa akung mga igsoon. I’m ROSE ANN, 16 yrs old. (09161213265)

Hi gud pm, gret lang q sa CAHATOL Family dnha sa Alubijid, Misamis Oriental, sila c Artiza ug sa iya mga bb, c raven ug sherlyn cahatol. (From 09068757287)

Hello pow grt quh akO cousin c Marjorie at Angelita, Cheery, Lovlyn. Tnx Kuya Sonny. From Cutiezmy L./09352570228.

Gud evening kuya ngau ko og txm8 kanang girl 25 yrs old pataas nga age. D s my number 09056322264. Tnx kuya and more power.

Gud pm Kuya Sonny gr8 q lng mga taga Nonoy’s Lechon specially sa galuto og paklay ug dinuguan, hehe. From Angelica of Nazareth, Cagayan de Oro City. (09059179896)

Gud evening Kuya, greet lng naku akong baby angel sa Golf State. Happy Sabbath day baby Angel. (From 09194740151)

ABROAD GReeTINGSWANTeD FOReIGN CALLmATe

Good morning my close friend Kuya Sonny. I would like to greet my friend who hails from Cagayan de Oro City, MR. BEN EMATA in Canada. Komusta na diha Ben. (From Vincent V. Jaudian)

Good day to my sister MRS. JOCELYN DAVID-ABASOLO in Singgapore. Komusta na Inday Jocelyn, daghan na tingali imong kwarta noh? And to my brother Marine Engineer Ruel David in America (From your eldest brother Kuya Sonny David)

DearKUYA SONNYALANG SA IMONG KAAGI SA GUGMA, ISULAT UG E-ADDRESS SA MINDANAO DAILY BALITA O E-mail: [email protected] SA INTERNET - http://www.businessweekmindanao.com

ANG IMONG TAMBAG SULIRAN, PROBLEMA SA BARANGAY, GREETINGS UG WANTED TEXTMATE E-TEXT LANG SA TM/GLOBE: 09359727899 UG TNT/SMART: 09462202141.MAKITA SA INTERNET - http://www.businessweekmindanao.com

WANTED TEXTMATEMILYONARYA NA! 4

PALARANg NuMERO NI kuYA11:00 a.m. 4:00 p.m. 9:00 p.m.

TARGeT/RAmBLe

315 305TARGeT

421 412RAmBLe

413

Sa inyong entry, ayaw kabalaka kung dili ako maka-reply kaninyo tungod kana sa akong ka busy sa sinulatay. Kanang inyong gi-text ma-mantala sulod sa duha o tulo ka adlaw gikan pagkadawat niini…first come first serve basis.

TEXT-TEXT, IBOL-IBOLHi! Dear Kuya Sonny, tawaga lang ko sa pangalan nga Marie, 16 years old, syempre dalaga pa ug ania nagpuyo sa Malaybalay City, lalawigan sa Bukidnon. Anaa pa ako karon nagtungha sa 4th year high school ning among dapit. Ang akong ka text-text ug ibol-ibol kuya nagdala sa pangalan nga usa ka Ronie, siya taga Valencia City duol ra usab sa among dapit. Siya usab 4th year high school gihapon, 17 years old. Actually, kuya, nagka-textmate mi ni Ronie sa dihang nagpa wanted textmate ko sa imong lindog DEAR KUYA SONNY. Mao nabasahan ni Ronie akong cell number ug iya dayon akong gi-text . . . nagpasalamat gyud ko kanimo kuya kay kung wala pa ang imong lindog dili

unta kami magka-ila ni Ronie. Sa sigi na kami ug text-text, iya akong gipanguyaban diin dangtan og tulo ka adlaw, wala gihapon nako siya sugta kay gusto nako nga magkakitaay kami sa personal ayha nako siya sugton. Mao miuyon siya nga mag IBOL-IBOL mi, ako dayon siya gireplayan nga ang akong blouse sexy kaayo medyo makita ang dughan color violet ug naka-maong nga pantalon dayon violet sab ang akong sandal. Samtang siya usab, mi-reply sa ako nga ang iyang t-shirt white may markang texter sa atubangan niini ug maong ang pantalon gihapon dayon naka white pump shoes. Mao nga IBOL dayon mi kuya didto sa among plaza sa Provincial

Capitol. Tuod man nagkita gayud kami kuya. . . misiga akong mga mata sa dihang nakita nako si Ronie in person nga gwapo man jud diay kaayo samtang siya usab mitutok siya kanako tungod kay naa sab baya koy BEAUTY, you know kuya, Miss Barangay sab baya ko sa amo. Iya dayon ko giimbitar nga mag-snack mi ngadto sa usa ka Snack Center. . . ug didto sa dihang nangulitawo na siya nako gisugot dayon nako si Ronie sa iyang gibati nga gugma. Salamat Kuya sa imong lindog. (Marie)

Pagtulun-anLunes, Hunyo 20, 2011 7Mindanao

Balita

Page 8: MDBJUNE20

Gihubad ni Sonny David

AQUARIUS (Enero 20-Pebrero 18) Ang mga tawo nga anaa sa imong palibot ang sila masinabtanon ug moabag kanimo. Swerteng unmero 885.

PISCES (Pebrero 19-Marso 20) Kinah-anglan nga moluwat ka ug pulong nga dili makapasakit. Moatiman ka niining panahuna sa mga edaran sulod sa inyong panimalay. Swerteng numero 902.

ARIES (Marso 21-Abril19) Ang gisaad nga pakyas gikan sa imong higala makapasuko kanimo, apan moduol siya kanimo ug mangayo’g pasaylo. Swerteng numeo 241.

TAURUS (Abril 20-Mayo 20) Dali ra ikaw masumhan ug lisod ka danihon. Inyong relasyon isip magti-ayon o manag-uyab nagkadugay nagkalami. Swerteng numero 466.

GEMINI (Mayo 21-Hunyo 20) Karong adlawa dili maayo kanimo ang bisan unsa nga matang sa negosyo tungod kay mapusoy ka. Swerteng numero 339.

CANCER (Hunyo 21-Hulyo 22) Sa buntag, adunay wala nimo masabti nga chika-chika diin ang imong uban nga mga kalihukan maapektahan tungod niana. Swerteng numero 324.

LEO (Hulyo 23-Agusto 22) Mopahigayon ka og kalihukan nga dinagko diin adunay masina kanimo niini apan kining tanan maoy makapalambo kanimo. Swerteng numer0 225.

VIRGO (Agusto 23-Septembre 22) Dili nimo panahon karon ang pagpili o pagpalit og kabtangan kay kini dili mao nga butang imong napili-an. Swerteng numero 228.

LIBRA (Septembre 23-Oktobre 22) Sa ka-buntagon dili maayo imong ginhawa tungod sa imong panlawas apan sa kagabhi-on hamugaway ang imong panglihoklihok. Swerteng numero 467.

SCORPIO (Oktobre 23-Nobyembre 21) Karong adlawa dili maayo ang lakaw sa imong negosyo tungod kay ma-lugi ka. Swerteng numero 228.

SAGITTARIUS (Nobyembre 22-Disyembre 21) Kinahanglan kanunay ka pasensyoso karon ug ayaw pagwaldas sa imong kwarta. Swerteng numero 135.

CAPRICORN (Disyembre 22-Enero19) Gamay ka ra og bikil masuko dayon gu-mikan sa imong problemang pinansyal, magmabugnawon aron dili ka makapasakit ngadto sa uban. Swerteng numero 965.

Inadlaw'ng Horoscope

Gi-hammerDong : Tay, hain akon grief?Tatay: Ikaw bataa ka, dili ka gihapon kabalo. Brief lagi dili grief!Dong: Aw, hain man tay?Tatay: Tua sa kwarto. Gi-hammer!

Ang kalagayanSi Juan nga bisayang dako, miadto sa Manila. Pero paglabang niya sa karsada, naligsan siya sa jeep mao nga nabali ang iyang paa. Gidala siya sa hospital.Doctor : Kumusta na ang kalagayan ninyo?”Juan: Ang akong paa maoy nabali, Doc. Nganong ang akong lagay may imong gipangumusta?”

SampiyonBata : Noy, gisugo ko ni Tatay, palit daw ko sigrilyo.Tindero : Unsang sigarilyoha, Day?Bata : Sampiyon!Tindero : Champion Day, dili sampiyon!Bata : Aw, sampiyon diay!Tindero : Pastilan kang bataa ka, di jud ka kalitok. O sigi, unsa man nga Champion, long o chort?

Pobre ug datoKung dato, allergy. Kung pobre, korikong.Kung dato, nervous breakdown. Kung pobre, nabu-ang.Kung dato, kleptomaniac. Kung pobre kawatan.

Nasayod ka ba?Nasayod ka ba nga ang Diet Coke daghan og flavors? - Black Cherry Cola Vanilla, Cola, Cola Green Tea, Cola Lemon, Cola Lemon Lime, Cola Lime, Cola Orange ug Cola Raspberry. (Gi-research ni Jay F. nacasaboG)

Maayong Pagpanaw, Greg Atong ipahinungod kining lindog karong adlawa ngadto ni Gregorio Galarrita Borja, usa ka abogado, accountant, magsusulat ug kanhi presidente sa Cagayan de Oro Press Club (COPC). Siya namatay kaniadtong sa alas 9:50 sa gabii (Huwebes, Hunyo 16, 2011), samtang nag-alagad isip assistant city prosecu-tor sa Cagayan de Oro, tungod sa mga komplikasyon sa kanser sa bukog (bone cancer) diha sa Capitol University Medical City, Cagayan de Oro City sa pangidarong 58 anyos. Ang iyahang mga kauban sa Integrated Bar of the Philippines (IBP), Philippine Insti-tute of Certified Public Accountants (PICPA) Cagayan de Oro Press Club (COPC) ug suod nga kahigalaan, naka-ila kaniya sa angga nga Greg o Goyong. Nahuman ni Greg ang iyahang kolehiyo ug abogasiya sa Xavier University (Ateneo de Cagayan), samtang siya telex machine operator sa Office of Media Affairs nga karon mao ang Philippine Information Agency (PIA). Usa niana ka higayon, siya natudlong regional head sa sa Philippines News Agency (PNA) tungod sa iyahang kahanas sa pagsulat. Siya ang publisher sa Cagayan de Oro Bulletin, usa ka weekly newspaper nga milungtad sa tulo ka tuig. Isip abogado, siya nahimong legal counsel sa kapid-an ka daily ug weekly newspapers, sama sa Mindanao Goldstar Daily, Sunstar Cagayan de Oro ug Golden Chronicle. Nahimo usab siyang manlalaban sa mga tigbalita sa Cagayan de Oro nga nag-atubang sa kasong libel ug milampos sa maong mga kaso. Ang COPC ug ang kinatibok-ang ku-munidad sa media bati-on og kamingaw ug mahinumdom kaniya nga usa ka ma-paubsanon, kalmang mamulong, yano ug dili mapasigarbuhon nga tawo. Ang iyahang haya anaa Greenhills Me-morial Chapels sa Toribio Chavez Street (atubangan sa Xavier University Main Campus) ug ilubong karong buntaga, Lunes ( 8 am, Hunyo 20) sa Greenhills Memorial Park, Bulua, Cagayan de Oro City. Iyang gibilin ang iyahang kapikas, Lu-cena, ug upat ka mga anak, Louie, George, Gretel Lou ug Louis. [base sa artikulonG ni uriel c. quilinGuinG]

Puntoni Fil Deo

Unsay kala-inan?Agent ug Broker

(Katapusan sa duha ka bahin)Gi-research ni JANJAN S. FeLICILDA

ANG real estate broker ug real estate agent mag-kalahi lamang sa ilahang qualifications. Ang broker kinahanglang rehistrado ug lisensiyado, masdaghan og credentials nga gikinahanglan. Ang broker kinahanglang nakahuman sa additional coursework kay sa nahuman sa real estate agent. Mas-taas siya’g natapos sa pagtungha ug daghan ang mga responsibilidad sa trabaho. Siya’y mosiguro nga ang tanang transaksiyon nahuman sa tukmang paagi, samtang ang real estate agent gamay ra’g credentials ug dili magkinahanglan sa taas nga training. Gawas niana, siya motrabaho ubos lamang sa broker. Sa pag-atubang sa kliyente, ang agent motabang pag-atiman sa mga kliyente. Ang agent maoy modumala sa meetings tali sa pumapalit ug sa mamaligyaay. Siya ang motabang pag-atiman sa panginahanglan sa kliyente, mofill-out sa mga kontrata, mopresenta sa posibleng pumapalit o mga kabtangan ngadto sa kliyente ug maoy modumala sa negosasyon tali sa pumapalit ug mamaligyaay. Dunay mga panahon nga ang broker molihok isip agent o sales person, apan ang agent dili mahimong molihok isip broker. (Gi-research ni Janjan S. Felicilda gikan sa www.differencebetween.net)

alang sa inyohang mga tampo dinhi sa UNSAY KALA-INAN, palihog email sa businessweek-

[email protected]

KatawatsiNi KHRISTHA RIVA ARFeNe

Kalingawan Lunes, Hunyo 20, 20118 Mindanao

Balita

Page 9: MDBJUNE20

Dateline Caraga Hinipos nga ARJAy S. FeLICILDA, Caraga Bureau Chief

SMS PIA CARAGARegional Director Abner M. Caga, PIA 13

ILLEGAL GAMBILINGBAROBO, Surigao del Sur - Duha ka mga tawo gisikop sa kapulisan tungod sa illegal gambling. Sila mao si Julius Balwit Cabilin nga taga-Gamut, Barobo ug Edilito Alonzo Diada nga taga-Talisay, Poblacion, Barobo. Ang pagsikop kanila gipasikad sa mando ni Judge Ricardo Mosquera III. Sila nakagawas sa prisohan human mipiyansa og P7,000.

ESTAFALINGIG, Surigao del Sur – Gisikop sa kapulisan tungod sa kasong estafa si Tiotico Masing Camino nga taga-Hinipaan, Poblacion, Lingig. Siya gisikop subay sa mando ni Judge Merlyn Pacaro-Cañedo. Girekomendar ang piyansang P30,000 alang sa iyahang kaso.

ILLEGAL RECRUITMENTBUTUAN City - Gisikop sa kapulisan, pinangulohan ni SPO4 Jerry Advincula, ang 53 anyos nga si Helen Curay Salamanes, taga-Bading, Butuan City tungod sa kasong illegal recruitment. Pagsikop kaniya gipasikad sa mando ni Judge Augustus Calo.

HOMICIDEBISLIG City – Gisikop nila ni SPO2 Wilbert Sardalla ang 42 anyos nga si Benjamin Edelo Olaivar, taga-Maraville Village, Tabon, Bislig City sa kasong homicide. Siya gisikop subay sa mando ni Judge Merlyn Pacaro-Cañedo, kinsa mirekomendar sa piyansang Php 4O,OOO.

CHILD ABUSEALEGRIA, Surigao del Norte – Tungod sa kasong child abuse, gisignit sa kapulisan ang 50 anyos nga si Rogelio Repaja, taga-Camp Edward, Alegria, Surigao del Norte. Nangulo pagsikop kaniya si PInspector Alejandro Recimo ug ginsakpan sa Provincial Public Safety Company subay sa mando ni Judge Evangeline Yuipco Bayana, kinsa mirekomendar sa piyansang P24,000.

ang dateline caraga gisuportahan sa opisina nim p/supt. martin mer-cado gamba, regional information officer sa caraga pnp

USA ka special non-working day karong adlawa, Hunyo 20, sa tibook nasod subay sa Proclamation No. 154 ni Presidente Aquino. Kini dugtong sa ika-150 nga sumad sa adlaw’ng natawhan ni Dr. Jose P. Rizal, ang giilang national hero sa Pilipi-nas. Ang proklamasyon gituyo aron ang mga Pilipinhon mahatagan og higayon sa pagtimaan sa makinasudnong bu-hat ug mga pag-antos ni Rizal. Pinaagi usab niini nga selebrasyon, gipaabot ni Presidente Aquino nga mapa-init pag-usab ang admira-syon ug respito alang kaniya.

oOoNEDA Director General ug Economic Planning Sec. Cayetano Pad-eranga miingon nga ang Caraga Region (North-

eastern Mindanao) maoy key area alang sa Philip-pine Tourism Plan. Atol sa tigom sa Regional Development Coun-cil (RDC) 13, miingon usab si Sec. Paderanga nga ang mga opisyal sa rehion kinahanglang mopahimulos sa agri potential sa rehiyon.

oOoGIHAGIT ni NEDA Direc-tor General ug Economic Planning Sec. Cayetano Paderanga ang ginsak-pan sa Regional Devel-opment Council (RDC) sa Caraga sa pagsiguro nga ang industriya sa mina magmarespon-sable nga bahin sa ka-lamboan sa rehion aron kini molahutay. Kini nga hagit gipalanog ni Sec. Paderanga atol sa tigom sa Regional Develop-ment Council (RDC) sa Cagara sa dakbayan sa Butuan.

Balitang ProbinsyaLunes, Hunyo 20, 2011 9Mindanao

Balita

Minahan sa Pinas dili para taga-gawasSURIGAO del Norte – Inihap na lang ang mga adlaw sa mga minahan nga gipundohan ug gidumala sa mga langyaw. Kini gilantaw sa mga nagpakabanang pundok human si Surigao del Norte Representative Francisco Matugas mi-file sa House Bill 4808 nga magdili sa eksportasyon sa mga min-eral o metal nga makuha gikan sa mga minahan sa Pilipinas, sama sa iron, nickel, chromite, manga-nese ug ubang metallic ores. Matud ni Rep. Matugas nga inay nga ipamaligya

Sinulat ni ARJAy S. FeLICILDA, Caraga Bureau Chief

sa gawas sa Pilipinas ang nasangpit nga mineral, kinahanglang i-promote ang pagmugna og mineral processing plants dinhi sa nasod. Alang kang Rep. Ma-tugas, mao kini ang tubag sa panawagan sa katawhan nga ang mga Pilipinhon maoy labaw’ng hatagan sa kahigayonan sa pag-pahimulos sa bahandi sa Surigao del Norte o sa ubang mga probinsiya. Samtang si Obispo Fe-lixberto L. Calang sa Iglesia Filipina Independiente (IFI)-Diocese sa Misa-mis Oriental, Bukidnon

ug Camiguin nagkanayon nga ang IFI kanunay nga nagasuporta sa gitawag og nationalized mining, dili foreign-led mining. Iyang gipasabot usab nga ang IFI dili uyon sa makadaut nga pamaagi sa pagmina sama sa pit min-ing nga maoy kasagarang ginahimo ilabi na diha sa mga probinsiya sa Surigao. “Suportahan usab sa IFI ang lagda sa mina nga makabenipisyo sa gagmay’ng mga minero ug kasarangang mga mag-papatigayon. (arjay s. fe-licilda, caraga bureau chief uban sa report sa pia 13)

BUTUAN City – Kini gili-tok ni PCSupt. Reynaldo Serrano Rafal, police re-gional director sa Caraga Region human nanumpa sa iyang atubangan ang daghang police recruits kaniadtong Dominggo diha sa Kampo Rodrigez ning dakbayan. Matud niya nga ma-bag-o sa polis ang katil-ingban pinaagi sa pag-buhat og mga maayong butang sa dapit nga ilang

‘FIRST-TImeR’ media Butuan Team midaug sa 3rd prize sa National Beer Drinking Competi-tion – media edition 2011 sa San miguel Corporation kaniadtong Sabado, Hunyo 18, diha sa Ghana-The Site, LKKS, Cagayan de Oro City. Ilang nadawat ang P20,000 atol sa contest nga gisalmotan sa 14 ka teams gikan sa Normin ug Caraga Region. Ang media Butuan Team gilangkoban nila ni Cecil ybañez sa mindanao News Courier, Al Villaceran sa Radyo Ng Bayan, Reynaldo Orebia sa Normin Chronicle, manny esteves sa DXJm Asenso Pinoy ug Arjay S. Felicilda sa BusinessWeek mindanao ug mindanao Daily Balita (ika-upat gikan sa wala). Anaa usab si Regional Director Abner Caga sa PIA-Caraga Region (ikaduha gikan sa wala). kuha ni gerie coco, pia caraga

Polis, ahente sa kabag-ohanmadistinohan. Kinahanglan usab nga ang matag polis matagbaw sa iyahang trabaho ug magbaton sa garbo nga siya nahimong kabahin sa bantugang hugpong sa mga professionals nga mao ang PNP. Iy ang g i h ag i t ang recruits sa pagpahimu-tang sa institusyon la-baw sa tanan, ilabi na sa decision-making ug pagsunod kanunay sa

Batakang Balaod nga ilang gipanumpaan. Gisubli usab ni Direc-tor Rafal ang panawagan nga ang matag polis mo-trabaho sa labing pino nga paagi subay sa prinsipyo ug mando sa pagpres-erbar sa integridad sa PNP. (arjay s. felicilda, caraga bureau chief, uban sa report ni po-lice supt. martin mer-cado gamba, regional pio, pnp caraga)

Page 10: MDBJUNE20

Kalingawan Lunes, Hunyo 20, 201110 Mindanao

Balita

SUDOKU

CROSSWORD puzzle

CIRCLE A WORDaCCORdanChORBank OneBpi familyCentennialCityequitaBle

faRmeRsinteRasiaislaliBeRtymalayanmeRChantsORiOn

philampRemieRequeen CityRealROBinsOnsuCpB

ACROSS

1. Nearby6. Biblical man11. Stair part12. Popeye’s love13. Article14. Mouth part15. Mormon state: abbr.16. Pronoun17. Metal19. Drink20. Misjudge22. Russian river23. Skin24. Not in26. Success27. Open29. Until30. Perform33. Poem34. Policemen36. Iridium’s symbol37. Negative38. Taste a drink39. Mr. Strauss41. Explode43. ___ acid

44. Reimburse45. Quickly

DOWN 1. Felony2. Unit of capacity3. Sugar suffix4. Half prefix5. Comparative ending6. Unite7. European peak8. 101 in Roman9. Egg10. Nganga nut14. High shot18. Decay19. Aborigine21. Thick string23. Math constant25. Warriors’school26. Jump27. Doomed one28. Admire29. Highest31. Municipal32. Moment34. Urban area35. Animal food38. Massage area40. Period42. Skyward43. College dsegree

How to play the game?Fill in completely every rows, columns and diagonals of each puzzle without repitition of the same digit. Ang

miagi

Ang tubag sa miagiBE !taHigh tech ang Cebuano kay

sa Tagalog:Ang Langgam sa tagalog ay gumagapang pa, Pero ang Lang-gam sa Cebuano ay Lumilipad na.Ang Asawa sa Cebuano ay ang Babae na kabiyak.Ang Asawa sa Tagalog ay Babae at Lalaki walang gender

CIRCLE YOuR NuMBER

9 2 84 6 85 7 43 9 61 9 85 9 83 5 90 8 76 8 74 6 97 9 05 9 45 7 6

Page 11: MDBJUNE20

WIn & help: supporT GoVernMenT’s charITY proJecTs, supporT pcso

MAgIC ANgLE

MGA PANGINDAHAY NI MR. SUPERTRES

LAmANG ang even numbers karon busa take-2 ta sa 1-3-5-7-9 ug kusog ang pairing nga 3,5, ug 9. Take-1 lang ta sa 2, 6, ug 8. Delikado ang doble: 55, 99 o ang 33.

Mr. Supertres

Pasakay: 5-8

YEsTERDAY’s MAgIC ANgLE

PCSO DRAW RESULTS (JUNE 19, 2011)

43-50-12-07-10-40Jackpot Prize:Php32,489,622.00

31-40-02-07-10-42Jackpot Prize:Php16,000,000.00

39-13-32-14-35-04Jackpot Prize:Php9,304,795.80

28-02-45-12-06-17Jackpot Prize:Php11,398,762.80

11 a.m. - 1-6-04 p.m. - 1-0-49 p.m. - 8-2-7

11am - 24-034pm - 01-229pm - 07-06

DRAW DATE: JUNE 19, 2011

8 09 95 2

June12 - 721 - 901 - 467June13 - 023 - 452 - 008June14 - 982 - 521 - 007June15 - 986 - 010 - 384June16 - 971 - 137 - 706June17 - 350 - 343 - 758June18 - 129 - 645 - 655

DATE 11 am 4 pm 9 pmsuERTREs REsuLTs

4-D - 5-6-2-6

TaRGET-RaMBLE

BanTaYanan

583 235239 529398 895

285 • 289

168

4

9

570

2-3

168

4

9

570

PLAyINGNUmBeRS

2-3

359

268

469

201

SuperTresLunes, Hunyo 20, 2011 11Mindanao

Balita

Page 12: MDBJUNE20

For safe, reliable and comfortable travel, take the fully-airconditioned, brand new and state-of-the-art RURaL ToURS!

Routes : Valencia City, Davao City, Wao, maramag, Tacurong City, Kadingilan,

Banisilan, Kibawe and Damulog

DIOSDADO BRAVOBranch manager

Rural Transit mindanao, Inc. (yacapin Branch)Cagayan de Oro City