Bu yöntemin temeli yerin manyetik alanında meydana gelen değişimleri inceler. Manyetik yöntemin kullanıldığı alanlarda aranılan madenin süseptibilitesinin çevresine göre farklı olma- sı gerekir. Bu yöntemde maden aramacılığında genelde toplam alan (T) ve düşey alan (Z) ölçülür. Manyetik yöntemde çevre- sine göre büyük süseptibilite farkı gösteren bazı madenler; manyetit, pirotin ve ilmenittir. Bu madenlerin aranmasında direk yöntemdir. Bir de manyetik duyarlılığı az (süseptibilitesi düşük) olan ve çevre kayacı daha büyük süseptibiliteye sahip olan hematit, krom ve sülfürlü maden yatakların aranmasında yardımcı bir yöntemdir. Aşağıda bazı kayaçların ve manyetik cisimlerin süseptibiliteleri verilmiştir (K. Ergin 1985). Metalik Mineraller(.10 -6 )emu Kayaçlar(.10 -6 )emu Magnetit (100.000-1.200.000) Granit (80-1.200) İlmenit (25.000-300.000) Pegmatit 250-8000 Pirotin (50.000-500.000) Dolomit 1600 Hematit (200-3.000) Gabro 300-7200 Manyetik Yöntemi Maden Arama Aşamaları 1)Paleocografik bulgular 2)Jeoloji Haritaları (amaca bağlı olarak farklı ölçeklerde) 3)Metalojeni Haritası; Maden ve Mineralizasyon bilgileri 4)Uzaktan Algılama 5)Jeokimya 6)Jeofizik 7)Sondaj 8)Kaynak ve/veya Rezerv hesabı Maden Jeofiziği Yöntemleri 1)Gravite Yöntemi 2)Manyetik Yöntem 3)Elektrik Elektro Yöntemler 4)Sismik Yöntem 5)Radyoaktif Yöntemler. 6)Radyoaktif Yöntemler Gravite Yöntemi Gravite yöntemi yeryuvarının yerçekimi ivmesi (g)’nin değişi- mini inceleyerek yer altı yapısını açıklamaya çalışan bir yön- temdir. Yer altı yapısı homojen bir yapıda olmayıp magmatik, sedimanter, metamorfik ve ekonomik açıdan önemli mineral topluluklarından oluşur. Bu yapılar yerin değişik derinliklerin- de farklı yoğunluklarda ve farklı geometrilere sahiptir. Bu tür değişimler yerçekim ivmesinin düşey bileşeninde belir- gin değişimlere neden olmaktadır. Bu tür değişimler gravimet- rik cihazlarla ölçülür ve ölçülere gerekli düzeltmeler yapılarak bouguer anomali haritaları oluşturulur. Bu haritaların yorum- lanması ve gerekiyorsa uygun filtreleme teknikleri ve model teknikleri uygulanarak yer altı yapısının geometrik yapısı bu- lunabilir. Gravite yöntemi maden aramacılığında çok kullanılan yöntem- lerden biridir. Bu yöntemin kullanıldığı maden sahalarında madenin yoğunluğunun çevre kayaca göre farklı olması gere- kiyor. Gravite yöntemi; manyetit, krom, masif sülfat, hematit, kalkopirit ve bunun gibi çevre kayaca göre farklı yoğunluğa sahip madenlerin aranmasında ucuz ve güvenilir bir yöntemdir (Uçer, 2005). Aşağıdaki bazı metallerin ve kayaçların yoğun- lukları verilmiştir (K. Ergin 1985) Metalik Mineraller (gr/cm 3 ) Kayaçlar (gr/cm 3 ) Magnetit 5,12 Granit 2,64 Kromit 4,36 Gabro3,03 Pirit 5 Bazalt 2,99 Galen 7,5 Siyenit 2,77 Madenler Madenleri iki ana guruba ayrılabilir. 1)Metalik madenler; Altın, Antimuan, Bakır, Boksit, Kalay, Kurşun, Çinko, Krom, Kadmiyum, molib- den, Nikel, Vanadiyum, Demir, Manganez, Tungs- ten(Wolfram), Osmiyum vb.madenlerden oluşur. 2)Endüstriyel hammaddeler; Alçı taşı, Kuvars, Alunit, Kuvarsit, Asbest, Kükürt, Manyezit, Lüle taşı, Barit, Mermer, Bentonit, Bor, Olivin, Boya topraklar, Demir sahasında yapılan gravite ve manyetik yöntemlerin verileri birlikte modellenerek demir cevherinin boyutları bu- lunmuştur . Üçer, 2000 Çiftçi, 2011
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Bu yöntemin temeli yerin manyetik alanında meydana gelen
değişimleri inceler. Manyetik yöntemin kullanıldığı alanlarda
aranılan madenin süseptibilitesinin çevresine göre farklı olma-
sı gerekir. Bu yöntemde maden aramacılığında genelde toplam
alan (T) ve düşey alan (Z) ölçülür. Manyetik yöntemde çevre-
sine göre büyük süseptibilite farkı gösteren bazı madenler;
manyetit, pirotin ve ilmenittir. Bu madenlerin aranmasında
direk yöntemdir. Bir de manyetik duyarlılığı az (süseptibilitesi
düşük) olan ve çevre kayacı daha büyük süseptibiliteye sahip
olan hematit, krom ve sülfürlü maden yatakların aranmasında
yardımcı bir yöntemdir. Aşağıda bazı kayaçların ve manyetik
cisimlerin süseptibiliteleri verilmiştir (K. Ergin 1985).
Metalik Mineraller(.10-6)emu Kayaçlar(.10-6)emu
Magnetit (100.000-1.200.000) Granit (80-1.200)
İlmenit (25.000-300.000) Pegmatit 250-8000
Pirotin (50.000-500.000) Dolomit 1600
Hematit (200-3.000) Gabro 300-7200
Manyetik Yöntemi
Maden Arama Aşamaları
1)Paleocografik bulgular
2)Jeoloji Haritaları (amaca bağlı olarak farklı ölçeklerde)
3)Metalojeni Haritası; Maden ve Mineralizasyon bilgileri
4)Uzaktan Algılama
5)Jeokimya
6)Jeofizik
7)Sondaj
8)Kaynak ve/veya Rezerv hesabı
Maden
Jeofiziği
Yöntemleri
1)Gravite Yöntemi
2)Manyetik Yöntem
3)Elektrik Elektro Yöntemler
4)Sismik Yöntem
5)Radyoaktif Yöntemler.
6)Radyoaktif Yöntemler
Gravite Yöntemi
Gravite yöntemi yeryuvarının yerçekimi ivmesi (g)’nin değişi-
mini inceleyerek yer altı yapısını açıklamaya çalışan bir yön-
temdir. Yer altı yapısı homojen bir yapıda olmayıp magmatik,
sedimanter, metamorfik ve ekonomik açıdan önemli mineral
topluluklarından oluşur. Bu yapılar yerin değişik derinliklerin-
de farklı yoğunluklarda ve farklı geometrilere sahiptir.
Bu tür değişimler yerçekim ivmesinin düşey bileşeninde belir-
gin değişimlere neden olmaktadır. Bu tür değişimler gravimet-
rik cihazlarla ölçülür ve ölçülere gerekli düzeltmeler yapılarak
bouguer anomali haritaları oluşturulur. Bu haritaların yorum-
lanması ve gerekiyorsa uygun filtreleme teknikleri ve model
teknikleri uygulanarak yer altı yapısının geometrik yapısı bu-
lunabilir.
Gravite yöntemi maden aramacılığında çok kullanılan yöntem-
lerden biridir. Bu yöntemin kullanıldığı maden sahalarında
madenin yoğunluğunun çevre kayaca göre farklı olması gere-