LỜI NÓI ĐẦU - sachvui.com · doanh nghiệp bước sang một trang mới – bước ngoặt của chính mình. Xin trân trọng giới thiệu và chúc mừng bạn đã

LỜINÓIĐẦUEbookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

ãtừngcó12nămlàmlãnhđạotạitậpđoànFPT(từ1995đến2007),đãcómaymắntiếpxúcvớirấtnhiềunhàlãnhđạonổitiếngtrênthếgiớicũngnhưnhữngdoanhnhânthànhđạt,lạilàcốvấnchonhiềudoanhnghiệpvàthườngđigiảngvềkỹ

nănglãnhđạo(leadership)vàquảntrịkinhdoanh,tôiđọckhánhiềusáchbằngđủcácthứtiếng.Cónhữngcuốnsáchtôiđọcmộtlầnvàtómngaymộthayvàiýchính.Cónhữngcuốntôiphảiđọcnhiềulần,vìmỗilầnđọclạitôicóthêmcácýmới.Vàtôimangcácýnàyápdụngvàonhữngdoanhnghiệpmàmìnhđangđiềuhànhhaylàmcốvấn.Tríóc,tráitimvàkhíphách(HeadHeart,andGuts)làmộttrongnhữngcuốnsáchnhưvậy.

Ngaytêncủacuốnsáchcũngđãđủnóilênnhữnggìcáctácgiảmuốntruyềntảivànhữnggìngườiđọccuốnsáchmuốntìmkiếm.Đúngnhưbạnđangnghĩ,cuốnsáchcungcấpchobạnnhữnggìcácnhàlãnhđạo,cácdoanhnghiệpViệtNamhiệnnayđangrấtcầnvàthiếu.BạnđọccuốnsáchvàsẽhọcđượcnhữngtinhtúycủaCocaCola,NgânhàngMỹ,NikeNovatis,Mitsubishi,WashingtonMutual,Del,Citigroup,UnilevervàTimeWarner,…ViệcduynhấtcủabạnlàỨNGDỤNG!

Hơn300trangsáchkhôngphảilànhiềuđốivớingaycảnhữngnhàlãnhđạoquábậnbịuvànhữngailườiđọcsách.Tôibiếtrằngkhibạncầmcuốnsáchnày,bạnsẽngaylậptứcbịcuốnhútbởicáchviết,cáchphântích,bởicácvídụvàminhhọasốngđộng.Vàquantrọnghơncả,quacáccâuchuyện,bạnsẽthấychínhmìnhvàdoanhnghiệp(haycơquan)củamìnhnhưhiệnlêntrongtấmgươngsángtrướcmặtbạn.Ngaylậptứcbạnbiếtmìnhcầnphảilàmgì.Ngaybâygiờ!

Tôichânthànhkhuyênbạn:Khiđọccuốnsáchnàynêncóbútvàsổbêncạnh.HoặcmáytínhxáchtayhayIpadcũngđược.Hãyghingayranhữngviệcbạncầnlàmchochínhmìnhvàcơquanmình,sauđólàmngaylậptức.(Cònnếubạnkhôngquyếtlàmngay,tôicamđoanbạnsẽtiếcnuốihayânhậnsauvàitháng,thậmchívàingày!)

Nếubạnmuốntrởthànhnhàlãnhđạotoàndiệnhaycósứcmạnhthậtsự,nếubạnmuốncósựpháttriển(chứkhôngchỉtăngtrưởng)vàđiềuhànhcôngviệcnhẹnhànghơn,nếubạnmuốntựđổimớivàtăngthêmkỳvọng,hãyđọccuốnsáchquýnày.ĐọcTríóc,tráitimvàkhíphách,bạnsẽbiếtcáchpháttriểnphongcáchlãnhđạocủamìnhtheophươngphápbắtrễvàhộinhập,biếttạorachochínhmìnhquanđiểmmớivàsángtạo,biếtvẽlạinhữngđườngranhgiớivớinhữngphươngdiệnvàchiềukhácnhau:bêntrongvàbênngoài,theochiềudọcvàtheochiềungang,địalývàcánhân,cốđịnhvàdiđộng.

Nếubạnthậtsựmuốnmọithứđượchoànthành,mọiviệcđượckiểmsoát,muốnpháttriểnvàkếtnốimộtquanđiểm,muốncânbằnggiữanhucầucủangườilaođộngvànhữngđòihỏicủadoanhnghiệp,muốnthựcsựtriểnkhainhữnggiảipháptíchhợpthôngquasựtintưởng,hãydànhchútthờigianđểđọcTríóc,tráitimvàkhíphách.Saukhiđọc,bạnsẽvượtquasựlạchướngcủacánhânbạn,khilàmviệcvớibấtcứaiquanhmình,sẽđốimặtnhẹnhàngvớimọirủirokhicórấtíthoặckhôngcódữliệu,sẽcócáchriêngđểkhuyếnkhíchngườikháctinvàobảnnăngvàkhảnăngcủahọ,bạncóthểpháttriểnkỹnănglãnhđạoriêngbiệttrongthếkỷ21“caotốc”vàđầytháchthứcnày.

LầnthứbađọclạiTríóc,tráitimvàkhíphách,tôikháấntượngvớicâuchuyệnliênquanđếnCollinPowell–ngườiđànôngđượcngợicavìnhữngnguyêntắccủamìnhvớiTổngthốngGeorgeW.Bush.Từcâuchuyệnngắnvàýnghĩanày,tôiđãhọcđượcvàápdụngtốtvàocôngviệcvàcuộcsốngcủachínhmình.

TôichânthànhbiếtơnNhàxuấtbảnThờiĐạiđãxuấtbảncuốnsáchnày,cámơncácdịchgiảNgọcTrungvàHồngTúđãchuyểntảinộidungcuốnsáchraViệtngữ,cámơntấtcảcácđồngnghiệpcủatôiởTháiHàBooksđãkhẩntrươngvàtíchcực,cótâmvàchuđáođểcuốnsáchquýnàyđếntaycácnhàlãnhđạocótâmvàtầm,hiệntạivàtươnglai,đúngvàodịpkỷniệm4nămngàysinhnhậtTháiHàBooks22/06/2011.Tôibiếtrằng,cùngvớinhữngcuốnsáchtrướcđâynhưTuầnlàmviệc4giờ,Kháchhàngchưaphảilàthượngđế,Bảyquyếtđịnhlàmnênthànhcông,Ngườinamchâm,Năngđoạnkimcương,Nhữngnguyêntắcthànhcông,Đàmphángiảiphóngcontin,Thinkandgrowrich–13nguyêntắcnghĩgiàulàmgiàu,Lãnhđạotỉnhthức,Phụngsựđểdẫnđầu,...cácnhàlãnhđạođãcótrongtaynhữngcuốnsáchgiátrị,đượcchọnlọcvàcótínhứngdụngcaođểđưa

doanhnghiệpbướcsangmộttrangmới–bướcngoặtcủachínhmình.

Xintrântrọnggiớithiệuvàchúcmừngbạnđãcósựlựachọnđúng-đượccầmtrongtaycuốnsáchphụcvụchotríóc,tráitimvàkhípháchcủaDOANHNHÂNVIỆT!

NguyễnMạnhHùng

ChủtịchHĐQTkiêmCEOTháiHàBooks

LỜIGIỚITHIỆUhữnghoàncảnhphứctạpvàthờiđiểmgiankhóđòihỏiphảicónhữngnhàlãnhđạotoàndiện.[Nhữngnhàlãnhđạođơndiệnchỉxuấtsắcmộtmặtnàođósẽ]phảivậtlộnvôcùngvấtvảtrongthờikìcủanhữngnghịchlý,sựnhậpnhằngvà

nhữngđiềukhôngthểđoántrướcđượcnhưhiệnnay.

Cáchlãnhđạotheokiểu“mộtchiều”cóthểvẫnpháthuyhiệuquảtronghoàncảnhlàmviệcđơngiản.Tuynhiên,trongmôitrườngđạođứcphứctạp,cónhữngthayđổichóngmặtvềtháiđộ,hoàncảnhxãhội,chínhtrị,kinhtếvàcôngnghệ,nhữngngườiđứngđầubắtbuộcphảicókhảnăngsửdụngtríóc,tráitimvàkhípháchcủamìnhngaykhihoàncảnhđòihỏi.

SựbấtcậpcủakiểulãnhđạođơndiệnTrongnhữngnămgầnđây,tấtcảcácnhàlãnhđạovềchínhtrị,

tôngiáo,quânsựvàkinhtếđềukhiếncửtricủahọthấtvọng.CựuTổngthốngMỹGeorgeW.Bushđãchothấyýchímạnhmẽcủamìnhquanhữngchiếnlượcquyếtliệttrongcuộcchiếnchốngkhủngbố.Tuynhiên,nhữnglờichỉtríchtừcửtrilạinhằmvàoôngởkhíacạnhthiếukhảnăngxétđoánvàlòngnhânđạotrongchínhsáchđốivớicuộcchiếntranhIraq.CácvịchứcsắccủagiáohộiThiênChúagiáocóthểđãgiảiquyếtđượcvấnđềlinhmụclạmdụngtrẻemnhưnghầuhếtmọingườiđềuthấtvọngkhithấyrằngrõràngcácvịđóđãkhôngcânnhắcđúngmứctớinhữngtổnhạimànạnnhânphảichịu,cũngnhưkhôngcólậptrườngđủcứngrắnvàmạnhmẽkhiđưaracáchìnhphạtvàyêucầubồithường.Nhữngnhàlãnhđạokinhdoanhchothấysựxuấtsắccủamìnhtrongviệctạoracáckếtquảngắnhạn.Tuynhiên,họlạikhôngthểhiệnđượcsựnhẫnnạivàsứcmạnhnộitâmcũngnhưsựdũngcảmđểkiênđịnhđitheoconđườngđúngkhiđốimặtvớiyêucầucủacáccổđôngvềnănglựccạnhtranh,sứcépliêntụcđòihỏiphảicómộtbảnbáocáokinhdoanhtoànnhữngconsốđẹpvàphảiduytrìtrạngtháihàohứngcùngđộnglựclàmviệcchođộingũnhânviên.

Nóicáchkhác,nhữngnhàlãnhđạocủachúngtathườngchủyếudựavàomộtkhảnăngđơnlẻnàođó:TríóchoặcTráitim,hoặckhíphách.Tuynhiên,thậtkhôngmay,khilàmvậy,bạnđãlờđinhữngyếutốkhácđòihỏiphảicóđểdẫntớithànhcôngsaucùng.

Nếutấtcảnhữnggìbạnđanglàmlàthểhiệnnănglựcphântíchchínhxáccủamình,bạncóthểsẽvôtìnhtrởnênthiếunhạycảm,haythậmchílàvôcảmtrongmộtsốtrườnghợp.Quantrọnghơnnữa,bạnsẽthiếukhảnăngphảnứngmộtcáchhiệuquảtrongnhữnghoàncảnhngặtnghèo.Cònkhibạncốgắngtạoramộtnềnvănhóavịtha,độlượngvàthiênvềtìnhcảmtrongcôngtyhaytổchứcdomìnhlãnhđạo,bạncóthểsẽbỏlỡnhữngcơhộimàmộtnhàlãnhđạosắcsảovàcóđầuóctínhtoáncóthểdễdàngnhậnra.

Ngoàira,việcchỉdựavàosựcanđảmđểtheođuổitớicùngvàtinchắcvàomộtđiềugìđó,nhưkhisựkiênnhẫnbềnbỉbiếnthànhcốchấp…tấtcảsẽkhiếnbạnxemthườngnhữnghệquảtiêucựcđốivớinhânviêncủamình.

DavidBrooks,nhàbáophụtráchchuyênmụctrêntờNewYorkTimes,đãsâusắcchỉranhữngthấtbạicủathểchếlãnhđạotrongmộtbàibáođăngtảingaysaukhicơnbãolịchsửKatrinatànpháNewOrleans.TrọngtâmbanđầucủaBrookslàtậptrungđềcậpkhíacạnhthiếuquantâmvềmặttinhthầncũngnhưcóquáíthànhđộngtrongthựctếcủachínhquyềnTổngthốngBushđốivớingườidâncủathànhphốbịchìmtrongnướclũ,ôngnhấnmạnhrằngsựthấtbạivềmặtlãnhđạonàylàmộtphầncủamộtxuhướnglớnhơn.Đềcậpđếnnhữngvụtaitiếngcủacáctậpđoànhàngđầu,nhữngvụbêbốitrongthểthaohaynhữngvụngượcđãitùnhântạinhàtùAbuGhraib…ôngkếtluậnnhữngđiềuđóđềudẫntớisựmấtniềmtincủacôngchúngvàocácnhàlãnhđạo,cũngchẳngkhácgìsovớihồinhữngnăm70củathếkỉtrước.

Vớitưcáchlànhữngnhàtưvấnvàhướngdẫnpháttriểnkĩnăngquảntrị,chúngtôiđãquansátthấytronghoạtđộngcủacáctổchứccũngtồntạixuhướngnày,vànguyênnhânlàdocáclãnhđạođơnđiệu.ChúngtôiđãlắngnghecácCEOkhihọthanthởvềviệcthiếunhữngnhàlãnhđạotrongđộingũcủamìnhvàbàytỏnỗilolắngrằngnhânviênsẽkhôngcòntinhọnữa.Họđặtcâuhỏi:“Vậythìliệucóthểpháttriểnđồngthờinănglựcnhậnthức,trítuệcảmxúcvàsựdũngcảmtrongconngườicủamộtnhàlãnhđạovốnchỉtựtinvềmột

hoặchaitrongsốnhữngtốchấtnàyhaykhông?”.

Chúngtôicũngđangbănkhoănvềcùngcâuhỏiđó.Vàkếtquảlàcuốnsáchnàyrađời.Trongnhiềunăm,chúngtôiđãtựcamkếtvớichínhmìnhphảilàmmộtđiềugìđóđểgiúpnhữngngườiởcươngvịlãnhđạocấpcaopháttriểntríócvàđôikhilàcảtráitimcủahọ.Gầnđây,chúngtôitậptrungchúývàosựđòihỏicầncóthêmlòngdũngcảm-khíphách-củangườiđứngđầu.Mặcdùvậy,đâyvẫnlàlĩnhvựcmàchúngtôi(haybấtcứaikháctrongchúngta)cầnphảipháttriểnnhiềuhơnnữa.

Tuynhiên,tấtcảnhữnggìmàchúngtathựchiệntrongcôngviệccủamìnhvànhìnthấytrongmộtthếgiớirộnglớnhơnđãchỉrarằng:hoàntoàncóthểpháttriểnnhữngnhàlãnhđạotoàndiện,nhưngchỉkhicáctổchứctránhxakhỏimôhìnhpháttriểntruyềnthốngđểđitheomộtcáchtiếpcậnhoànchỉnhhơn.

Chúngtôilàai?Chúngtôiđangtựthúcđẩymìnhphảitiếnlên.Tuynhiên,chúng

tôimuốnlùilạimộtchútvàkểthêmvớicácbạnrằngchúngtôilàaivàchúngtôiđãtạoramôhìnhbaphẩmchấtlãnhđạo-tríóc-tráitimvàkhíphách-nhưthếnào.Trướchếtlàlờinhậnlỗi:vớitưcáchlànhữngnhàtưvấn,chínhchúngtôiđãgópphầnvàothựctrạnglãnhđạođơndiệnhiệnnay.Chúngtôiđãthựchiệnphầnviệccủamìnhliênquantớicáckhóahọcvàkhôngnghingờgìnữa,chínhnỗlựcđócủachúngtôiđãgópphầnnhấnmạnhthêmrằngnhữngkĩnăngnhậnthứcvẫnlàyếutốcốtyếuchothànhcôngcủanhàlãnhđạo.Maymắnlàchúngtôicũngđãrútrabàihọctừsailầmcủamìnhvàpháthiệnrarằngthậmchíngaycảnhữngnhàlãnhđạocóócphântíchtuyệtvờinhấtvẫnthấtbạibởihọthiếunhữngthứkhác,nhữngyếutốkhôngthuộcphạmtrùnhậnthứcmàchúngtachưatừngxéttớitrướcđây.Trênthựctế,trongcuốnsách"NguyênnhânkhiếncácCEOthấtbại”màchúngtôi(DavidvàPeter)đãxuấtbảntrướcđây,chúngtôiđãnhậnrarằngmộtvàigiámđốcđiềuhànhhàngđầucủacáctậpđoànmàchúngtôinghiêncứuthiếunhậnthứcvềđiểmyếucủamình,chínhđiềuđóđãkhiếnhọdầnđixuốngvàthấtbại.

Nóicáchkhác,nhàlãnhđạocóđượckhảnăngvềmặtxúccảmđể

hiểuchínhmìnhvàtácđộngcủahọđốivớingườikhác,kếthợpcùngnhữngkĩnăngnhậnthứcsẽcócơhộicaohơnnhiềuđểtrởthànhnhữngnhàlãnhđạothànhcông.

Từđó,chúngtôibắtđầunhấnmạnhtầmquantrọngcủa“nhữngphẩmchấtmềm”thayvìcangợi“nhữngphẩmchấtcứng”nhưtrướcđây.Chúngtôinhậnthấyrằngnhữngnhàlãnhđạobiếtthừanhậnđiểmyếucủamìnhhaybiếttintưởngngườikháctrướckhiđượcngườikháctintưởng-điềumàchúngtôigọilànhữngkĩnănglãnhđạo“khôngthôngthường”-thườngtỏrahiệuquảhơntrongmộtsốhoàncảnhnhấtđịnhsovớinhữngnhàlãnhđạochỉhuyvàmệnhlệnhtheokiểutruyềnthống.Chúngtôiđãtạoramộtcáchtiếpcậnmớigiúpcácnhàlãnhđạopháttriểncảvềmặtnhậnthứcvàcảmxúc.

Nhưngvẫncònthiếumộtđiềugìđó.Chúngtôiđãlờmờcảmnhậnvềnótheocáchriêngvàdựatrênkinhnghiệmcủamình.Steve-từnglànhàquảnlýtoàncầuvànguyênlàđạisứđặcbiệtcủaTổngthốngReagantạiLiênXôcũ-đãquansátthấyrằngvớinhữngnhàlãnhđạonhưMikhailGorbachevvàRonaldReagan,điềulàmnêntínhhiệuquảtrongvaitròchỉhuycủahọlàkhảnăngđặtniềmtinđúngchỗ.Peter-nguyênlàchủnhiệmKhoaTưvấntâmlýtạiĐạihọcColumbia-đãkiêntrìlàmviệcđểpháttriểnkhảnăngthấucảmvàkếtnốicủacácnhàlãnhđạo.PetercũnglàngườitrựctiếpchứngkiếnsựquảcảmcủaThịtrưởngGiulianisausựkiện11/9/2001vớinhữnghoạtđộngnhânđạovàphảnứngkịpthờigiúpthànhphốNewYorkđốimặtvớisựtuyệtvọngvànỗisợhãi.

David-từngđảmđươngvaitròPhóchủtịchđiềuhànhcủamộtsốtậpđoànlớn,trongđócóHoneywellInternational-đãlàmviệctrựctiếpvớinhữngCEOthôngminhnhấtvànhậnthấyrằngđểcóđượcchìakhóachosựthànhcôngdàihạn,cũngnhưsựkínhtrọngvàcamkếttừđốitác,họluônsẵnsànglàmbấtcứđiềugìđúngđắn,hơnlàtoantínhđểlựachọnnhữnghànhđộngdễthựchiệnhaycómụctiêuchínhtrị.

Quanđiểmcủachúngtôivànhữngđiềuchúngtôimuốnphổbiến

Khípháchchínhlàthuậtngữdànhchophẩmchấtmàchúngtôiđãbỏqua:đólàsẵnlònglàmđiềuđúngđắndùđiềuđócókhókhăntớiđâuđinữa.Dầndần,chúngtôicóthểthấyrõràngrằngngườilãnhđạokếthợpđượckhảnăngthểhiệnlòngcanđảmcùngvớisựhiểubiếtvàtrítuệcảmxúcsẽcóđượcnănglựctốtnhấtkhiđươngđầuvớinhữngtìnhhuốngvôcùngphứctạpvàkhókhănmàcáctổchứcphảiđốimặttrongthờibuổihiệnnay.Tuynhiên,đókhôngphảilàthứkhípháchcoithườngmọirủiro.Nóichínhxác,đólàsựsẵnsàngđươngđầuvớirủiro,trêncơsởcủaniềmtinmạnhmẽvàcácgiátrịsẵncó.

Điềunàythựcsựkhôngcógìmớihayđộcnhấtvônhị.Tuynhiên,nóđãtrởnêncầnthiếthơnbaogiờhếttrongthờiđiểmhiệntại.Khichúngtôibắtđầumởrộngnhậnthứccủachínhmìnhvềsựlãnhđạohiệuquả,chúngtôibắtđầukiểmnghiệmvớicáccôngtyvànhàlãnhđạokhácnhau.Vàchúngtôiđãnhậnđượcphảnhồirấttíchcực.Nhữngngườiđiềuhànhtấtcảcácloạihìnhcôngtyđốimặtvớitấtcảcácloạikhókhănkhácnhauđềunhanhchóngthấyrằngkháiniệmvềtríóc,tráitimvàkhíphách-dùđượcmôtảnhưthếnào-cũngđềuđángđểđượclựachọn,đàotạovàpháttriển.

Chúngtôirấtmaymắnđượclàmviệctrựctiếphàngngàyvớimộtsốnhàlãnhđạoxuấtsắccủanhữngcôngtyhàngđầuthếgiới.Vàcáckháchhàng,đồngnghiệpcủachúngtôitạinhữngcôngtynàyđềuđãcóđónggópvàonhậnthứcvàtưtưởngcủachúngtôi.ChúngtôilàmviệccùnghọtrongcácchươngtrìnhliênquantớiquảnlýcấpcaomàchúngtôitiếnhànhthôngquaTrungtâmĐàotạođiềuhànhMercerDeltavớitưcáchlànhữngngườihướngdẫnvàcốvấnkinhdoanhcủahọ.

Nhữngnhàlãnhđạonàytớitừrấtnhiềucôngty,lĩnhvực,cácngànhsảnxuấtcũngnhưdịchvụvàchínhhọđãgiúphìnhthànhnêncơsởlýluậncủaphươngpháptiếpcậntríóc,tráitimvàkhíphách.Nhữngkháchhàngcủachúngtôibaogồm:Coca-Cola,Nike,Mitsubishi,Dell,Unilever,Citigroup,Johnson&Johnson,AvonProducts,NgânhàngMỹ,Novartis,TimeWarner,ColgatePalmolive,WashingtonMutual,UBSvàCemex.Nhữngcâuchuyệnvềcáccôngtycùngcácvịlãnhđạonàysẽđượckểtrongnhữngphầntiếptheocủacuốnsách.

Cũngxinđượclưuýrằngsự“vinhdanh”củachúngtôivềtầm

quantrọngcủatríóc,tráitimvàkhípháchcómốiquanhệsongsongvớisựpháttriểncôngviệctưvấncủachínhchúngtôi.Tronggiaiđoạnđầusựnghiệpcủamình,vớitưcáchlànhữngchuyêngiapháttriểnkĩnănglãnhđạo,chúngtôiđãcảmthấycầnphảinhấnmạnhmốiliênhệcủasựthànhcôngtronglãnhđạovớimộtloạtnhững“kĩnăngcứng”vềchiếnlược,tàichính,tiếpthịvàsảnxuất-cũnglànhữngmônđặctrưngđượcdạytrongkĩnăngkinhdoanh.

Tớikhithànhlậpcôngtyvềpháttriểnkĩnănglãnhđạovàocuốinhữngnăm1990,chúngtôiđãnhậnrarằngsựkhácbiệtcơbảngiữachúngtôivớinhữngtrườnghọcvềkinhdoanhlàkhảnănghộinhậpgiữatrítuệcảmxúcvớinhữngkĩnăngnhậnthứcthôngquađánhgiávàhướngdẫn.Vàngaykhidoanhnghiệpcủachúngtôikhởisắc,chúngtôiđãpháttriểnhơncảmongđợi,trởthànhnhàcungcấphàngđầuchonhữngchươngtrìnhtheoyêucầuvềkĩnănglãnhđạo.

Tuynhiên,chúngtôinhậnrarằngviệcpháttriểnkĩnănglãnhđạobắtbuộcphảiđượcliênkếtvớisựthayđổicủatổchứcnhằmduytrìsựổnđịnhtrongquátrìnhpháttriển.Vàonăm2004,chúngtôiđãnhượnglạidoanhnghiệpcủamìnhchoMercerDeltavàthànhlậpTrungtâmĐàotạoLãnhđạoMercerDelta.Vớitưcáchnày,chúngtôicócơhộitiếptụcyêucầukháchhàngtiếnhànhnhữngthayđổiquantrọng,tạođượcmốikếtnốithíchhợpgiữaviệcđàotạokĩnăngđiềuhànhchongườiđứngđầuvớivấnđềlớnhơnlàsựthayđổicủatổchức,từđótạorasựliênkết,nhậnthứcthốngnhấtvềnhữngbiếnđổicủaquátrìnhlãnhđạo.

Chúngtôitinrằngnhucầutìmranhữngphươngcáchmớiđểkếtnốiviệcđàotạolãnhđạovớisựthayđổitấtyếuvềmặtvănhóavàtổchứcchínhlàtươnglaicủaquátrìnhpháttriểnkĩnănglãnhđạomới.Sựthayđổicầnđượcdẫndắtbằngkhípháchvàtừđónhậnthứccủachúngtôivềtầmquantrọngcủakhípháchtrongmộtnhàlãnhđạođãđượckếttinh.

PhươngphápmớiđểtiếpcậnchủđềcũChúngtacầncómộtquanniệmmớivềlãnhđạovàmộtcáchtiếp

cậnmớivềviệcpháttriểnkĩnănglãnhđạo.Nếukhông,cáctổchứcsẽtiếptục“nhàonặn”ranhữngnhàlãnhđạonhưtừtrướctớinayvẫn

thế,lạithêmnhữngthếhệlãnhđạochủyếudựavàocáckĩnăngnhậnthứcmàhoàntoànkhôngđượctrangbịđểđốimặtvàvượtquacácvấnđềthườngnhậtđangngàycàngtrởnênphứctạpvàdễgâyrốitrí.

Khichúngtanhìnthấymộtgiámđốcđiềuhành(CEO)haymộtchínhtrịgiathểhiệnsựdễbịtổnthương,lòngtrắcẩnhoặcđứngranhậnlấyhoàntoàntráchnhiệmvềviệcđánhgiáhayxửlýcôngviệcsailầm,chúngtathườngrấtngạcnhiênvàngợicanhữngconngườiđónhưmộtnhàlãnhđạotuyệtvời.

Hơnbấtcứthờiđiểmnàotrướcđây,cácgiámđốcđiềuhànhvànhữngnhàlãnhđạokhácđangphảixửlínhữngtìnhhuốngphứctạpvàcửtrisẽyêucầuhọthểhiệnnhiềuphẩmchấtlãnhđạohơn.Nhữngngườiđứngđầuđangphảiđốimặtvớinhữngthờiđiểmquyếtđịnhmàkhiđógầnnhưkhôngcógiảiphápnàođượccoilàđúng.Họsẽphảiđươngđầuvớinhữngnghịchlýngượcđờivàhọccáchlàmchủtìnhhuốnghơnlàcốgắngtìmcáchgiảiquyếtchúng.Cónhữnglúchọsẽcầnphảihọccáchhànhđộngngượclạivớitrựcgiác,còntrongnhữngthờiđiểmkháclạicầnphảitintưởngvàobảnnăngcủamình.

Sẽkhôngthểgiảiquyếtnhữngkhókhănvànhữngtìnhhuốngluônluônthayđổinàynếunhưkhôngcótrícó,tráitimvàkhíphách.Hơnthếnữa,mộtnhàlãnhđạochỉcó“cáiđầu”sẽkhôngthểtrởthànhmộtnhàlãnhđạotoàndiệnbằngcáchthamgiamộtkhóahọcvềđạođứchaytínhchínhtrực.Mộtnhàlãnhđạochỉcó“tráitim”sẽkhôngthểtìmracáchtốiưuđểđốimặtvớinhữngrủirochỉbằngcáchtrảiquamộtkhóarènluyệnvềbảnlĩnhcứngrắn.Sựpháttriểnphảilàmộtquátrìnhvừaliêntụcvừamangtínhđadiện.

Vìlẽđó,chúngtôimuốnđềcậptớikhảnănglãnhđạonhưlàsựkếthợpcủakinhnghiệm,sựđàotạovàthậmchílàhuấnluyện.Trongnhữngtrangtiếptheođây,chúngtôisẽgợiýnhữngphươngcáchtốtnhấtđốivớicáctổchứcđểtậndụngkinhnghiệm,kếtquảdoquátrìnhđàotạovàhuấnluyệnnhằmtạoranhữngnhàlãnhđạotoàndiện.Mộtcáchcụthể,chúngtôithảoluậnnhữngđặcđiểm,tốchấtcủasứcmạnhlãnhđạomàchúngtôiđãnhậnravàghilạiđượcthôngquaquátrìnhgiảngdạyvàđàotạohàngnghìnnhàlãnhđạotrêntoànthếgiới.Chúngtôitinrằngđólànhữngtốchấtquantrọngchocácnhàlãnhđạotrongtươnglaiđểcóthểpháttriểntheohướngtíchhợptríóc,tráitimvàkhíphách.

NộidungcủacuốnsáchnàyChúngtôiđãsắpxếpcácphầnnộidungcủacuốnsáchnhưsau:

PhầnMột:Phântíchnhàlãnhđạotoàndiện(Chương1vàChương2)cungcấpthôngtincơbảnvàbốicảnhchocácphươngphápmàchúngtôisẽmiêutảtrongphầncònlạicủacuốnsách.PhầnHai:Lãnhđạobằngtríóc(Chương3tớiChương6)PhầnBa:Lãnhđạobằngtráitim(Chương7tớiChương10)PhầnBốn:Lãnhđạobằngkhíphách(Chương11tớiChương13)PhầnNăm:Nhàlãnhđạohoànthiện(Chương14)đưaramộttìnhhuốngrõràngđểchứngminhgiátrịcủaviệctạoracácnhàlãnhđạotoàndiện“sớmhơnbìnhthường”cùngvớinhữnghướngdẫnvềcácphươngphápđểđạtđượcđiềunày.

Cáchtiếpcậncủachúngtôicóthểđượcvạchrathànhnhữngđiểmchínhnhưsau:

Lãnhđạobằngtríóc

SuyxétlạicáchthựchiệnnhữngviệcđãlàmCơcấulạinhữnggiớihạnkhicầnthiếtNhậnthứcđúngđắnvềtínhphứctạpcủamộtthếgiớitoàncầuhóaCótưduychiếnlượcnhưngkhôngmấtđitầmnhìnđốivớinhữngmụctiêungắnhạnTìmkiếmýtưởngtừcảtrongvàngoàitổchức,ởbấtcứnơinàocóthểxuấthiệnnhữngsángkiếnXâydựnglậptrườngriêng

Lãnhđạobằngtráitim

CânbằnggiữanhucầucủanhânviênvànhucầucủadoanhnghiệpTạorasựtintưởngPháttriểntìnhthươngyêuđíchthựctrongmôitrườnglàmviệcđadạngTạoranhữngmôitrườngđảmbảothựcsựchonhânviên.BiếtđượcđiềugìlàquantrọngPháthiệnvàkhắcphụcnhữngnhântốcóthểlàmchệchđịnhhướng

Lãnhđạobằngkhíphách

ChấpnhậnrủirokhichỉcónhữngdữliệukhôngđầyđủCânbằnggiữarủirovàlợiíchKiênđịnhhànhđộngbấtchấpkhókhănKiênquyếttheođuổimụctiêuđểtiếntớithànhcôngLuônkiênnhẫntrướcnghịchcảnhhaysựkhôngmayKhônghềesợkhiphảithựchiệnnhữngquyếtđịnhcứngrắn

Rõràngrằngrấtnhiềutrongsốcácđặcđiểmtrênkhôngphảilàtrọngtâmtruyềnthốngcủaquátrìnhpháttriểnkĩnănglãnhđạo.Thậmchínhữngphẩmchấthàngđầucũngrấtkhácsovớinhữngkĩnăngđãđượcthừanhânrộngrãi,chẳnghạnnhưcáchđưaraquyếtđịnh,lênkếhoạchchiếnlượcvànhữngđiềuđạiloạinhưvậy.Chúngtôikhônghềkhẳngđịnhrằngnhữngkỹnăngtruyềnthốnglàkhôngquantrọng.Trongthựctế,chúngtôigiảđịnhrằngbấtkìnhàlãnhđạonàođitheoconđườngtruyềnthống,tứclàtốtnghiệpcáctrườngkinhtếvàkinhquanhữngcôngviệcđầuvàokhởiđiểmởbấtkìcôngtyhaytổchứcnàocuốicùngcũngsẽcóđượcnhữngnănglựcnày.Quanđiểmcủachúngtôilàtấtcảnhữngđiềunàylàchưađủ.

Chúngtôicũngnhậnrarằngkhôngphảitấtcảcáctốchấtđềucóthểđàotạohayhuấnluyệnđược.Chẳnghạn,nếubạnthiếuđứctínhbẩmsinhlàmộtngườichínhtrựcthìsẽchẳngcókhóahọcnào,chodùcóhiệuquảđếnđâu,cóthểgiúpbạnpháttriểntốchấtđó.Chúngtôicũngkhẳngđịnhrằngmộtsốphẩmchấtcốtyếulạichỉcóthểđượcphátlộsaukhiconngườitatrảiquamộtchuỗinhữngtrảinghiệmvàphảinếmtrảimộthaynhiềuthấtbại,đồngthờicũnghọcđượcnhiềuđiềutừchínhnhữngthấtbạiđó.

Cóthểthấyrằngnếuchohọmộtkhoảngthờigianvừađủthìhầuhếtnhữngngườilãnhđạosẽcóđượckinhnghiệmvàrútranhữngbàihọchữuíchtừđó.Chúngtôicũngcảmthấyrấtlạcquankhikhẳngđịnhrằngcáccôngtyđangngàycàngquantâmsâusắctớiviệctuyểndụngvàlựachọnnhữngngườicótiềmnăngtrởthànhnhữngnhàlãnhđạotoàndiện.

Mặcdùhọ-nhữngnhàtuyểndụng-cóthểnhầmlẫnhayđôikhibị“mờmắt”trướcnhữngtấmbằngMBAấntượnghayviệcứngviêntốtnghiệptừnhữngngôitrườngnổitiếng,nhữngcáccôngtyngày

nayđangngàycàngnhậnrõgiátrịcủaviệcthunhậnnhữngngườihoàntoàncóthểtrởthànhmộtnhàlãnhđạotrongtươnglai.Đólànhữngngườicóthểnhạybénnắmbắttâmlí,thểhiệnnhữngphẩmchấtmạnhmẽ,cũngnhưcóthểhoànthànhmộtcôngviệcbằngnhữngcáchthứcđộcđáo,khôngaingờtớimàhiệuquảcũngchẳngthuakémgìsovớinhữngngườiđãtừnglà“ngôisaotrongcáctrườngđạihọc”.

Bằngviệcsửdụngnhữngvídụrútratừcáccôngtrìnhnghiêncứu,cáctrườnghợptronglịchsử,mộtsốnghiêncứuthamkhảotronglĩnhvựcliênquanvànhữnggợiýđểđưaquátrìnhtiếpcậnnàyvàothựctếchúngtôiđãthựchiệnmộtnghiêncứutrườnghợpchocáchthứclãnhđạotoàndiện.

Chúngtôicũngmuốnnhắctớimộtcuốnsáchđãđượcxuấtbảntrướcđây,cótênNguyênnhânkhiếncácCEOthấtbại.Theomộtcáchrấtthựctế,cuốnsáchmàcácbạnđangcầmtrêntaychínhlà“thuốcgiải”chocâuhỏiđó.Vìthế,bạncũngcóthểgọicuốnsáchnàylàNguyênnhânkhiếncácCEO(vàcảnhữngnhàlãnhđạokhác)thànhcông

Chúngtôitintưởngrằngcuốnsáchsẽgiúpkhaimởnhậnthứccủacácbạnđểđónnhậnmộtmôhìnhlãnhđạohoàntoànmới,dẫndắtcácbạnđốimặtvớicácvấnđềcốtyếuhiệnnayvớitưcáchmộtngườiđứngđầu,vàtruyềncảmhứngchobạnbằngnhữngcâuchuyệnvềnhữngconngườiđãdámđốimặtvớirủirodựatrênniềmtinvàcácgiátrị.

Saucùng,chúngtôihyvọngrằngcuốnsáchsẽkhôngchỉgiúpcảithiệntínhhiệuquảcủaquátrìnhlãnhđạomàcònkhaiphánănglựclãnhđạotrongcánhânmỗiđộcgiả.Chúngtôicũngmongrằngcuốnsáchsẽcùngbạnchiasẻsựthúvịvàhàohứngkhivậndụngsứcmạnhtổnghợpcủatríóc,tráitimvàkhíphách.

Bùnhìnrơm,NgườithiếcvàSưtửgiấyChúngtôibiếtrằngtầmquantrọngcủabaphẩmchấtliênquan

chặtchẽtớiconngười:tríóc,tráitimvàkhípháchđãlàđiềuđượcthừanhậnrộngrãitừlâunay.Chẳnghềcógìmớiởđây.Mộttrong

nhữngcáchđểchúngtadễdàngthấyđượcsứcmạnhcủasựkếthợpnhữngyếutốđólàquaphimảnh:

HầunhưtấtcảmọingườiđềuđãtừngxembộphimPhùthủyxứOz-mộttrongnhữngbộphimnổitiếngnhấtmọithờiđại.NgoàihainhânvậtchínhlàcôbéDorothyvàchúchóTotocòncóbanhânvậtnữa:Bùnhìnrơm,NgườithiếcvàSưtửgiấy-nhữngngườibạnđồnghànhcùngvớicôbévàchúchótrênbướcđườngphiêulưumạohiểm,xuyênquacánhđồnghoaanhtúcchếtchóc,đốimặtvớinhữngconquáithúvàcảPhùthủyxứOzhùngmạnh.

Bùnhìnrơmđitìmbộnão,NgườithiếcđitìmtráitimvàSưtửgiấyđitìmlòngcanđảm-đóchínhlànhữnghìnhảnhcủatríóc,tráitimvàkhíphách.Cảbanhânvậtnàyđềubiếtrằngmìnhkhônghoànthiện.Vàtấtcảđềuphảiđitìmmộtmảnhghép,mộtbộphậnđểgiúpmìnhtrởthànhhoànchỉnh.Mỗinhânvậtđềucómộtkhảnăngchưađượcpháttriển.Tuynhiên,khôngaibiếtlàmthếnàođểsửdụngvàpháthuynhữngtốchấtmàmìnhđãcósẵn.

ChúngtôinhậnrarằngrấtnhiềunhàlãnhđạongàynaycũngởtrongtìnhtrạnggiốngnhưBùnhìnrơm,NgườithiếcvàSưtửgiấy-đangđitìmnhữngtốchấtcònthiếu-chiếcchìakhóađểmởcánhcửathànhcônghayđểgiúpmìnhtrởnêntoàndiện.Họthườngtìmtới“phùthủy”-nhữngngườihứarằngsẽgiúphọtìmthấynhữnggìmìnhcònthiếu.Tuynhiên,mộtđiềurấtthườngthấylànhữnggìhọcần(bởihọcảmthấythiếu)đãtồntạisẵnbêntrongconngườihọmàhọkhôngnhậnrahaykhôngbiếtcáchđểpháttriển.Vìthế,chúngtôihyvọngcuốnsáchnàysẽgiúpbạnbướcđitrênconđườngrộngmởdẫnđếnsựhiểubiếtvềphươngthứclãnhđạo.

♦♦♦

Chúngtôikhôngtinrằngcuốnsáchnàysẽlàtàiliệucuốicùngnóivềsựkếthợpgiữatríóc,tráitimvàkhípháchđểtạorasứcmạnhlãnhđạo.Trongthựctế,đâychỉlàcuốnsáchđầutiên,vàmụcđíchcủachúngtôilàgiúpbạnsuynghĩvềvấnđềnàytheomộtcáchhoàntoànmớivàmangtínhgợimở.

Chúngtasẽbắtđầu,trongChươngMột,bằngcáchxâydựngmộttìnhhuốngđểthấyrõgiátrịcủaphươngthứclãnhđạotoàndiệntrongmộtthếgiớichuyểnbiếnnhanhchóngnhưngàynay.

PHẦNMỘTKHÁINIỆMLÃNHĐẠOTOÀN

DIỆN

1LÃNHĐẠOTOÀNDIỆNTRONGĐỐISÁNHVỚILÃNHĐẠOĐƠNDIỆN

ểlàmlãnhđạotrongmôitrườngkinhdoanhngàynay,bạncầnphảisửdụngtríóc,biểulộbằngtráitimvàhànhđộngbằngkhíphách.Đâykhôngphảilàmộtmụctiêuphithựctế,bởihầuhếtchúngtađềucóđủkhảnăngđểthểhiệncảba

phẩmchấtnàytrongnhữnghoàncảnhcụthể.Thậtkhôngmay,phầnlớnnhữngnhàquảntrịhoặcdựavàomộtnănglựcnàođócủamình,hoặcsốngtrongmộthệthốngtổchứckhônghềgiúphọpháttriểnnhữngphẩmchấtkhác,haycũngchẳngcóthànhquảhứahẹngìchohọnếutựkhaiphánguồnsứcmạnhnộitạicủamình.Vìthếhọcứmãilànhữngnhàlãnhđạođơndiệnkểcảkhihoàncảnhthựctếcủatổchứcđòihỏiphảicónhữngnhàlãnhđạotoàndiện.

Tạisaolạicóđiềuđó?

Đólàbởisựkếthợpcủalịchsửvàquátrìnhđàotạo.Theotruyềnthống,cácgiámđốccôngtyhaychủtịchhộiđồngquảntrịthườngthựchiệnvaitròđứngđầucủamìnhdựatrênnhữngkiếnthứcvàkinhnghiệmcóđượctrongđầu-quanđiểmchorằngnếubạnphântíchmộttìnhhuống,thuthập-xửlídữliệuvàquyếtđịnhlựachọndựatrênlítrí,bạncóthểlàmộtnhàlãnhđạorấtổn.Cácthếhệnhữngnhàlãnhđạocóbằngthạcsĩquảntrịkinhdoanh(MBA)đãđượcđàotạobàibảnđểsửdụngnhữngcôngcụtruyềnthốngnày.

Bởivậy,chẳngcógìđángngạcnhiênkhicácCEOthườngđược

lựachọnbởihọlàngườithôngminhnhấtgiữađámđông.Cáctổchứcchọnnhữngngườicókhảnăngsuynghĩtuyệtvờinhấtlàmngườiđứngđầucũnggiốngnhưcáchmàcácbệnhnhânchọnnhữngngườicónănglựcchẩnđoántốtnhấtlàmbácsĩchomình.Trongcảhaitrườnghợp,sựâncầnhaykhéoléochỉđượccoilàthứyếu.

Cácchươngtrìnhđàotạovềquảntrịkinhdoanhđềucủngcốkhảnăngnhậnthứcvàkinhnghiệmcủangườilãnhđạobằngcáchtậptrungvàocácnghiêncứutìnhhuống,khảnăngtinhthôngvềmặtchiếnlượcvàrènluyệnócphântích.

Tấtnhiên,nănglựcđầuóclàvôcùngquantrọngđểđảmđươngvaitròchỉhuy.Tuynhiên,nếuchỉdựavàođầuócthìkhôngđủđápứngnhữngyêucầuvàthửtháchmàmộtngườiđứngđầuphảiđốimặttrongthờibuổihiệntại.

Chẳnghạn,sựthiếukhảnăngthấuhiểuvàthểhiệncátínhsẽkhiếnngườilãnhđạobịxacáchvớinhânviên,khiếncôngtyhaytổchứcnhiềukhilâmvàotìnhtrạnggiốngnhưmộtcỗmáymàcácbộphậnkhôngănkhớp,làmgiảmhiệuquảhaythậmchíkhôngvậnhànhđượcvàbịhỏng,hayđôikhitrongviệcthựchiệnmộtchiếnlượcquantrọngnhưngtheomộtcáchthứctầmthường,thiếuđisựsángtạovàtínhđảmbảo.Cònthiếukhípháchlàkhimộtnhàlãnhđạokhôngthểlựachọnnhữngbiệnphápcứngrắn,nhiềukhikhốcliệtnhưnglạilànhữngquyếtđịnhvôcùngcầnthiếtliênquantớimọithứ,từconngườichotớidâychuyềnsảnxuất.Tấtcảsẽtạonênmộtnềnvănhóavớisựthiếuquyếtđoán,thiếunănglượngvàthiếuquyếttâm.

Bấtchấpsựthậtrằnghầuhếtcáctổchứcvẫntiếptụcnhấnmạnhtầmquantrọngcủatríócsovớitráitimvàkhíphách,thìsaumộtthờigiandài,chúngtôiđãthựcsựnhậnrarằngnhữngnhàlãnhđạohiệuquảvàthànhcôngcòncầncócảnhữngthíkháchơnlàchỉcótríócnhanhnhạyvàócphântíchtuyệtvời.Hếtlầnnàyđếnlầnkhác,nhữngnghiêncứutrongsuốtvàichụcnămđãchothấyrấtrõđiềunày.Trongthậpniên1990,nhàtâmlíhọcBobHoganđãxemxétlạitấtcảcácnghiêncứuvềkĩnănglãnhđạotừtrướcchotớithờiđiểmđóvàkếtluậnrằngyếutốcátínhconngườicómốiliênhệrấtmạnhvớihiệuquảlãnhđạo(Hogan,Curphy&Hogan,1994).Mộttrongsốnhữngphẩmchấtgiúpphânbiệtnhữngngườilãnhđạoxuấtsắcnhấtvớisốcònlạilàsựtrưởngthànhvềmặtxúccảm,khảnăngtạorasự

tintưởngvàtínhlinhhoạttrongkhilàmviệcvớirấtnhiềuđốitượngkhácnhau.Nóicáchkhác,nhàlãnhđạoxuấtsắcnhấtphảicótráitimđểbổsungvàonhữngsứcmạnhkháccủahọ.Ngoàira,nhàlãnhđạohiệuquảthườngthểhiệnchongườikhácthấysựngoancườngvàkiêntrìcùngkhảnăngvượtlêntrêntháchthứcđểtheođuổiconđườngcủamình-chínhlàcáimàchúngtagọilàkhíphách.

Dướiđâylàmộtsốđiềukhácmàchúngtôithunhậnđượctừcácnghiêncứuvềkĩnănglãnhđạo:

Khiphỏngvấnmọingườirằnghọmuốngìởnhữngnhàlãnhđạocủahọ,câutrảlờisẽnằmtrongmộtsốtừđạiloạinhư:thôngminh,trungthực,quyếtđoán,cũngnhưkhảnănghòahợpcùngmọingười-nhữngphẩmchấtđãhoàntoànđượcbaohàmtrongquanđiểmcủachúngtôivềtríóc,tráitimvàkhíphách.Điềukhiếnchomộtaiđóđượcghinhậnlànhàlãnhđạokhôngchỉởviệchọthôngminhtớimứcnàomàquantrọnghơnlàkhảnăngkếthợphàihòanhiềuyếutốtrongmộtconngười.Đóchínhlàsựkếthợpgiữatríóc,tráitimvàkhíphách.Nhữngnhàlãnhđạocókhảnăngđichệchhướngnếuhọđánhmấtsựtintưởngcủangườikhác,lạmquyềnkiểmsoátvàkhôngsẵnsàngđưaranhữngquyếtđịnhgaigócliênquantớiconngườihaychiếnlượccủatổchức,haynếuhọcóxuhướngquảnlýnhânviênmộtcáchchili.Nóicáchkhác,ngườilãnhđạomàkhôngcótríóc,tráitimvàkhípháchsẽcónhiềunguycơ“lạcđường”khiđóngvaitròđầutàuhơnnhữngngườicóđầyđủnhữngphẩmchấtnày.

Vìvậy,cácnhàlãnhđạophảiđủsứcvượtlêntrênkhảnăngvềmặtnhậnthứcđểthểhiệnnhữngkhảnăngkhác,kểcảkhiđólàđiềuthườngkhôngđượcbộclộramộtcáchrõràng.

Tấtnhiên,nhữngngườilãnhđạochỉdựavàotráitimhaykhípháchthìcũngkhônghiệuquảnhưnhau.Hầuhếtnhữngngườiđangthànhcôngởnhữngvịtrílãnhđạocaocấptrongmọilĩnhvựcngàynayđềulànhữngcánhâncóđịnhhướngvềmặtđầuócrấtrõràng.Cònnhữngngườichỉcóthểlàmchủmộtcáchtàitìnhtráitimvàkhípháchcủamìnhthìrấtdễdàngbịđàothảitrướckhihọvươntớivịtrídẫnđầu.Hoặchọphảichuyểnqualàmởmộtcôngviệcchứcnăngphùhợpnhấtvớiđịnhhướngcủamình(chẳnghạn,nhữngngườilãnhđạobằngtráitimthườngbịhạcấpxuốnglàmnhânviênbình

thườnghoặcchuyểnsangphụtráchbộphậnnhânsựđểpháthuysởtrườngquantâmtớiconngười).

Sựkếthợphàihòagiữatríóc,tráitimvàkhípháchtrongconngườivừalàmộtnghệthuậtvừalàkhoahọc.Tiếptheođây,chúngtasẽxemxétnhữngđiềugìcóthểđưađếnkếtquảnày.Tuynhiên,trướchếtchúngtôimuốnđưaracáclílẽvàdẫnchứngđểchứngminhvìsaonhàlãnhđạotoàndiệnlạitrởnêncầnthiếtvớicuộcsốnghiệnnaytớinhưvậy.

Nhữngnhântốthúcđẩyxuhướnglãnhđạotoàndiện

Chúngtôiđãchứngkiếncáctrườnghợpcủamộtsốlượngđôngtớimứcđángngạcnhiêncácvịgiámđốcđiềuhànhcựckìthôngminhvàhiểubiếtnhưnglạivấpphảinhữngthấtbại“ngoạnmục”trongnhữngnămgầnđây.DirkJaggertạiProcter&Gamble,MikeMilestạiPhilipMorrisvàPhilPurcelltạiMorganStanley-họđềucựckìthôngminh,lànhữngcánhânnhạybén(vàtrungthựcnữa).Mặcdùmộtvàithấtbạicủahọlàdotácđộngcủanhữngsựkiệnkháchquanngoàitầmkiểmsoátnhưngnhiềutrườnghợpcònlạicócănnguyêntừphongcáchlãnhđạochỉbằngtríóc.Cũngbởiquáthamvọngvàluôndứtkhoátnhưtừxưađếnnayvốnthếmàởhọthiếuđisựcảmthông,dũngcảm,bảnnănglãnhđạovàsựsẵnsàngthừanhậnmộtkhiếmkhuyếtnàođócủamìnhvàtrongmộtsốhoàncảnh…nhữngđiềuđóđãlàmhọbịchệchhướngvàdẫntớisailầmchiếnlượccủacảtổchứcmàhọnắmquyềnchỉhuy.

Nếunhưtrongquákhứthìnguycơnàysẽkhóxảyra.Tuynhiên,nhữngnămgầnđây,cácnhàlãnhđạođơndiệnkhôngnhữngkhôngthểpháttriểnđượcmàthậmchícònkhôngthể“sốngsót”.Trướckhithịtrườngthếgiớitrởnênminhbạchnhưngcũngkhónắmbắtvàdễbiếnđộnghơn,ngườilãnhđạocóthểchỉdựatrênmộtsởtrườngnàođócủamìnhlàđủđểtồntại,thậmchílàpháttriển.Vàothờiđó,sẽkhôngkhóđểtìmthấymộtnhàlãnhđạocấpcaohaymộttổnggiámđốcđiềuhànhtậpđoàncủamìnhthôngquamệnhlệnhvàsựkiểmsoát.ỞthờikìcủacácCEObảothủ,nhữngngườithườngtránhmọirủiro,tuyệtđốiđitheoquyđịnhvàkỉluậtchứkhôngchấpnhận

ngoạilệ,thìnhàlãnhđạocónhiệthuyết,sựthấucảmsẽbịcoilà“mềmyếu”.

Giờthìmọithứđãthayđổi,vàchúngtasẽphântíchxemnhữngyếutốnàođã“lái”tìnhhìnhtrởnênkhácđinhưvậy.

SựphụthuộclẫnnhautrêntoànthếgiớiTrongmộtbàibáocótên:“Thờicủanhữngthạcsĩquảntrịkinh

doanh”,cáctácgiảNigelAndrewsvàLauraD’AndreaTysonđãnhắctớikếtquảcủamộtcuộcthămdòýkiến100nhàlãnhđạocáccôngtytoàncầuvềyếutốmàcácgiámđốcđiềuhànhtrẻtuổingàynaycầnphảicóđểlàmănhiệuquảvàthànhcông.AndrewslàthànhviênhộiđồngquảntrịvàTysonlàhiệutrưởngcủatrườngĐạihọcThươngmạiLondon.Côngtrìnhđiềutracủahọđượctiếnhànhdonỗilolắngkhihọcảmthấyrằngdườngnhưhọđangkhôngdạychocácthạcsĩquảntrịkinhdoanhnhữngđiềuhọthựcsựcầnđểcóthểthànhcôngtrênthịtrườngquốctế.Kếtquảcủacuộckhảosátđãchứngminhnhữngmốilongạicủahọlàcócơsở.Cácgiámđốcđiềuhànhtrêntoànthếgiớitinrằngsựchútrọngcủacácnhàgiáodụcvàonộidung-dạyngườihọcnhữngđiềuhọcầnbiết-làkhôngđủ.AndrewsvàTysonnhậnthấyrằngcácnhàlãnhđạotoàncầutrongtươnglaisẽcầnphảiđượctrangbịđồngthờinhữngđiềumàhọgọilà“cáckĩnăngvàtốchất”bêncạnhkiếnthứcthuầntúy.Nhữngkĩnăngvàtốchấtnàybaogồmkĩnăngđưaraphảnhồi,kĩnănglắngnghevàquansát.Nhữngtậpđoàn,côngtytoàncầucầnnhữngnhàlãnhđạovàngườiquảnlýnhạybénvớisựthayđổivàhànhđộngcủahọphảnánhmứcđộcaonhấtcủasựhoànthiện(nhữngtốchất).Nhiềutốchấtcầnphảicómàhọđềcậpđếnhoàntoàncóthểđượcmôtảbằngcácthuậtngữtráitimvàýchí,cũngnhưáiđầuóc“rộngmở”.

Sựhiểubiếtvàsángsuốtcủahọsẽđượcápdụngđãtạorahiệuquảrõràng,đặcbiệtkhibạnxemxéttrongmốiliênquancủaviệcvậnhành,hayđơngiảnhơnlàlàmviệctrongmộtcôngtytoàncầu.Trướchết,quanđiểmkếtnốicáccánhâncùnghướngtớicôngviệcđãtrởnênrấtphổbiếntạihầuhếtcácquốcgia.Tốchấtcánhâncủanhàlãnhđạocóýnghĩavôcùngquantrọng,quyếtđịnhsựthànhcôngcủasảnphẩmhaydịchvụmàcôngtyđócungcấp.Nếulàmănvớicácđốitácnướcngoài,bạnphảithểhiệnđượcnhữngphẩmchấtnhưsựtôn

trọng,tintưởngvàkhiêmtốn.Đólàđiềumàđốitáccủabạnmongmuốnvàđánhgiácao.Vìthế,tráitim,chínhlàmộttốchấtthiếtyếucủanhàlãnhđạo.

Thứhai,nếubạnđangmởrộnghoạtđộngkinhdoanhtrêntoànthếgiới,rủiromàbạncóthểgặpphảisẽnhiềuhơnrấtnhiềusovớiviệcbạnyênphậnvớiviệclàmăntrongnước.Sựphứctạpvànhữngđiềumơhồmàbạnkhôngthểnắmbắtđượcsẽcanthiệpvàảnhhưởngđángkểtớicácgiaodịchquốctế,haysựkhácbiệtvềvănhóacũnglàmộtvấnđề.Tấtcảcácvấnđềnàyyêucầubạnđưaranhữngquyếtđịnhbấtthường,chodùchúngcóthểkhôngđúngnếuđặttrongđiềukiệnlàmviệcthôngthườngtrongnước.Vìthế,nhàlãnhđạotoàncầuxuấtsắcnhấtsẽlàngườicảmthấythoảimáikhihoạtđộngtrongmộtmôitrườngphứctạpvàmơhồ,cókhảnăngchấpnhậntrảgiákhiđốimặtvớirủiro,dựavàobảnnăngvànhữngmốiquanhệcủahọ-nhữngđiềuquantrọngchẳngkémgìkĩnăngphântíchmàhọđượcđàotạomộtcáchbàibản.Sựbiếnđổinhanhchóngcủaxãhội,nềnkinhtếvàcácđiềukiệnchínhtrịtrongmộtthịtrườngtoàncầuđòihỏicácnhàlãnhđạophảichungsốngvàthậmchítậndụngsựbiếnđổiđóđểlàmlợichocôngtymình.Ngượclại,nhàlãnhđạonàoluônsợhãikhiphảiđốimặtvớirủirotrướcnhữngđiềukhôngchắcchắnhaysựthayđổisẽkhôngthểtrởthànhmộtnhàlãnhđạotoàncầuhiệuquả.

Thứba,nhàlãnhđạohàngđầuthếgiớisẽkhôngthểchỉtậptrungvàocácvấnđềcôngnghệ,hoạtđộnghaychiếnlược.Mộtngườiởvịtríđứngđầumộttậpđoàntoàncầusẽthấtbạicayđắngkhitựgiớihạntronglĩnhvựcsởtrườngcủamình.Chẳnghạn,khimộtvịgiámđốcđiềuhànhngườiMỹngồiăntốivớimộtsếpkinhdoanhtớitừchâuÂu,quanđiểm,sựhiểubiếtcủahọchắcchắnsẽphảiđượcthểhiệnkhôngchỉvềcácvấnđềliênquantớicôngviệclàmăn.Nhữngchủđềtrênbànănchắcchắnphảibaogồmcảcácvấnđềxãhội,chínhtrịcũngnhưnhữngxuhướngkinhtế.Nhữngnhàlãnhđạonàybắtbuộcphảicó“mộtcáiđầumở”vàcókhảnăngđánhgiáđúng,biếtđánhgiácaocácgiátrịvănhóađadạngcũngnhưnhữnglốicưxửkhácnhau.

Côngviệcđiềuhànhngàycàngtrởnên

phứctạpMộtcâuchuyệnthầnthoạiđượcnhiềungườibiếtđếnkểrằng

nhữngngườilàmviệctheophươngpháp“Hoànthànhcôngviệc”sẽxửlícáccôngviệcbằngcáchhoạtđộngchủyếudựavàotríóc;họlànhữngcỗmáynăngnổ,tưduyhợplýđểđạtđượcnhữngkếtquảmongmuốn.Mặcdùcôngviệcđiềuhànhthựcsựđòihỏiphảicóđịnhhướngvàtrọngtâm,tuynhiênLarryBossidyvàRamCharanđãcungcấprấtnhiềubằngchứngthuyếtphụcchothấyngườilãnhđạocòncầncónhữngkỹnăngcánhântốtvàluônsẵnsàngnắmbắtmọicơhội.TronghaicuốnsáchcótênThựcthi(Execution)vàĐươngđầuvớithựctế(ConfrontingReality),họđãlàmrõrằngtrítuệcảmxúcđóngmộtvaitròđángkểtrongquátrìnhhoànthànhcôngviệc.Đóchínhlàkhảnăngkhíchlệ,tạođộnglựcchongườikháchoànthànhcáccôngviệc.LarryBossidyvàRamCharancũngnghiêncứusựcanđảmnhưmộtphẩmchấtđángquýcủanhữngconngườicókhảnănghoànthànhđượcnhiềumụctiêuđầythamvọng,vàthậmchícònnhấnmạnhrằngđểtạoramộtcúhuýchtinhthầnkhiếnngườitakhôngngầnngạilaotớiđươngđầuvớinhữngvấnđềkhókhănthìyếutốcầnkhôngchỉlàmộtchútlòngcanđảm.

Côngviệcđiềuhànhngàynayđãtrởnênrắcrốihơnnhiềusovớinhữngnămtrước.Trongquákhứ,mộtkhiquyềnlựctậptrunghơn,giámđốcđiềuhành(CEO)vàcáclãnhđạokháccóthểđưaraquyếtsách,chỉthịmộtcáchtrựctiếpvàcóthểmongđợinhữngđiềuđóđượcthựcthi,tuântheotrongthờigianngắnvàvớimộttinhthầnsiêngnăng,tíchcựctừnhânviên,thuộccấp.Cũngtươngtựnhưvậy,môitrườngkinhdoanhtrongquákhứítbịchiphốibởicáccôngtytoàncầu,sựthayđổinhanhchóngvềcôngnghệvànhữngtháchthứctiềmtàngkháckhimuốnhoànthànhmộtmụctiêukinhdoanh.Ngàynay,côngviệcđiềuhànhthườngđòihỏisựkếthợpgiữaquyềnlựcvàtầmảnhhưởng,tínhmạohiểmvàsựphântích,khảnăngthuyếtphục(haychiếnthắngtríóccủađốiphương),cũngnhưkhảnăngtruyềncảmhứng(haychiếnthắngđượctráitimcủađốiphương).

SựtăngtrưởngTrongthờiđạingàynay,chỉvớimộtchiếnlượcpháttriểnđúng

đắnthìchưađủchosựtăngtrưởng.Khiđãcómộtchiếnlượcsắcsảo,

haykhiphântíchđượcchínhxáctâmlýkháchhàngcũngnhưcácxuthếthịtrường,tấtcảnhữngđiềuđócũnghiếmkhimanglạithànhcôngtươngxứng.Mộtchiếnlượcđượclựachọnlàmộtchiếnlượccóthểthựchiệnhiệuquảnhưngkhôngphảivớisựhănghái,nhiệthuyết,sựđổimớihayấntượng.Phậnsựcủamộtnhàlãnhđạolàphảikhơidậytrongmọingườisựhàohứngtrướcmộtchiếnlượcpháttriển,thuyếtphụchọtinchắcvàotầmnhìncủanhàlãnhđạođốivớitươnglaicủacôngty(haycủamộttổchức),vàlàmchohọtựcảmthấyrằngchínhhọlànhữngngườicóthểđónggópvàoviệchiệnthựchóaviễncảnhtốtđẹpấy.Ngàynay,thôngquamạngInternet,nhữngngườilàmviệcchocáctổchứcthườngcókhảnăngtiếpcậnthôngtinvàtăngcườngnhậnthứctốthơnnhiềusovớitrướckia,thâmniêntrongmộtvaitròcôngviệcnàođóngắnhơn,vàcáckênhliênlạcthôngquae-mailthườngxuyên,liêntục…tấtcảkhiếnchohọtrởnênđanghihơnsovớitrướckia.Họsẽkhôngtựtróimìnhvàomộtcamkếtlàmviệc,khôngnỗlựchơnmứcyêucầu,khôngđầutưnhiềutâmhuyếttớimứcsuynghĩđểtìmranhữngcáchđổimớitrongthựchiệncôngviệc…nếunhưhọkhôngtinvàotầmnhìn,tinvàomộtviễncảnh-tạoraniềmtinvàsựtựgiácgắnmìnhvàocôngviệc,khảnăngđótùythuộcvàocácnhàlãnhđạo.

Tuyvậy,sựtăngtrưởnglạiluônđicùngvớirủiro.Trongthếkỉ21này,mộtsốcôngtycóđượcnhữngđiềuđãtrởnênxaxỉtrênthịtrườngtoàncầu,đólàưuthếcạnhtranhthôngquacácsảnphẩmtốthơnhẳn,khảnăngkiểmsoátthịtrường,quyềnlựctrongviệcápđặtgiácả,nhưngchỉrấtítcôngtytrongsốđódámchắcchắnrằngnhữngđiềunàycòncóthểtồntạimộtkhihọquyếtđịnhmởrộngkinhdoanhhơnnữa.Khimộtcôngtyvừamớitựtinvàtựhàoramắtmộtsảnphẩmmới,đólàlúchọnhậnlấynguycơkèmtheobướcpháttriểnmớinàycủacôngty.Nhàlãnhđạotheophongcáchbảothủcóthểtránhđượcnhữngđiềunhưvậybởihọnhậnthứcrằngtỉlệthànhcôngcủamộtsảnphẩmmớigiờđãgiảmthấphơnrấtnhiềusovới10nămtrước.Dođó,họthíchnhữngchiếnlượctạorakhảnăngtăngtrưởngthấphơnnhưngđồngthờicũngítrủirohơn.Tuynhiên,sựtrìtrệvàtụthậusẽlàmốiđedọathựcsựđốivớinhữngcôngtyđượcvậnhànhtheolốitưduynhưthế.Mệnhlệnh,sựcưỡngchếlàđiềumàcácnhàlãnhđạotheophongcáchnàysẵnsàngsửdụngkhiđưaramộtchiếnlượcpháttriểnmàhọtinchắclàđúng.

SựcầnthiếtphảiđổimớiTínhsángtạolàmộtquanđiểmđộcnhấtvônhị,vàquanđiểmđó

mangđếnmộtgiảipháptốthơn.Sựđổimớiđóngvaitròdẫndắtquanđiểmnàythôngquamộttổchứcvàthayđổicơchếvậnhànhcủatổchứcđó.Lãnhđạothếhệtrướccóthểđãlàmrấttốtcôngviệccủamìnhdựatrênquanđiểmnày.Tuynhiên,cáchhìnhdungsaunàyvềcácphạmtrùsángtạovàđổimớilàđiềumànhữnglãnhđạomuốntrởthànhsốmộttrongthờibuổihiệnnayphảiýthứcđượcrấtrõ.Nhàlãnhđạocónănglựcsángtạolàngườirấtgiỏitrongviệcsửdụngđầuócđểnghĩragiảipháptốthơn,nhưnghọcũngthườngnhậnrarằngsựsángtạocủamìnhđaphầnchỉtácđộngrấtnhỏtớikếtquảhoạtđộngcủacôngtyhaytổchức.

Cáccôngtyngàynaythườnglànơitrànngậpýtưởnghướngtớisựđộtphá,trongkhiđaphầnnhữngýtưởngnàythườngbịvỡvụntrongquátrìnhchuyểntừgiaiđoạnkhởithủytớikhiđượcthựchiệntrongthựctế.Chúngtrởnênchẳnghơngìmộttiếngsétgiữamànđêmmịtmùng,nổvangtrongkhoảnhkhắcrồitắtngấmvàobóngtối.Tầmthườnghơn,ýtưởngsángtạochẳnglàmnêntròtrốnggìngoàiviệctạorasựhứngkhởibanđầuvềmộtsảnphẩm,dịchvụ,quytrìnhsảnxuấthoặcchủtrươngmới...cóvẻđầyhứahẹnnhưngsauđótanbiếntrongsựthấtvọngcủamọingười.

Tháchthứcngàynaylàphảitạoramộtmôitrườngcủasựđổimới,vàđiềunàysẽkhôngthểthựchiệnđượcnếunhàlãnhđạokhôngthểkếthợpđượctríócvớitráitimvàkhíphách.Hệthốngkiếnthứcquảnlýsẽkhôngcònmấygiátrịnếunhưkhôngcósựđánhgiávàtraođổimởrộngnhậnthứcxuyênquamọibiêngiới.Trongnhiềucôngtyhaytổchức,đôikhingườitacónhữngýtưởngrấttuyệtvờinhưngchỉdùngđể…giữtronglòngchoriêngmìnhbiết.Mongmuốnchiasẻhaycôngbốcủahọsẽbịlấnátvàdậptắtbởinỗilosợhọsẽkhôngnhậnđượcsựtintưởngđáplạicũngnhưkhôngthểkiểmsoátđượcviệcthựchiệnýtưởngcủamình.Mộtsốkhácthìmiễncưỡngchiasẻýkiếnvớinhữngngườiởmộtvaitròchứcnăngchẳngliênquan,mộtcôngtykhác,hayởcấpbậckhácsovớihọ,bởihọkhôngcóđượcnhữngmốiquanhệtốttrongcôngviệccũngnhưkhôngtinngườikháccóthểbảovệđượcnhữngsángkiếnchohọvàcânnhắcsửdụngchúngmộtcáchđúngđắn.

Ngàynay,cáccôngtyvàtổchứcđềuđangcốgắngtìmkiếmnhữngngườiđứngđầucóthểtạoramộtmôitrườngtrongđómọingườikhôngrụtrè,gượnggạobởinỗisợhaylongại,nơitấtcảđềuhàohứng,khôngchỉchiasẻ,traođổiquanđiểmcủahọmàcòndễdànglắngnghe,tiếpthuvàbổsungýkiếnchongườikhác,thậmchílàtừnhữngnguồnbênngoàicôngtyhaytổchứccủahọ.Cáccôngtycũngrấtcầnnhữnglãnhđạocóthểápdụngkỉluậtnghiêmngặtvàchặtchẽtrongquátrìnhtạoravàthựchiệnýtưởng.Thôngthường,sailầmtrongviệc“sănlùng”sựđổimớilàkhicácnhàlãnhđạovơvộilấymọiýkiếnmớibởihọsợrằngnếunhưmìnhtừchối,sẽchẳngcònaihứngthúvớichuyệnđónggópchosựđổimớinữa.Hoặc,ýkiếnđượctạorabởinhữngngườicóvaitròquantrọng,cấpbậccaosẽđượclưutâmnhiềuhơnsovớikhámphátừcácmắtxíchlàmviệccấpthấphơn.Đểkhắcphụcsailầmnày,tốchấtđòihỏicủanhàlãnhđạochínhlàkhíphách.Khípháchđểsẵnsànggạtđiýkiếnđángbịloạibỏ;địnhhướngcáchtiếpcậnthựcsựmớivàhiệuquảđểnângtầmýkiếnmàhọcholàđúng,chuyểnchúngsanggiaiđoạnpháttriểnvàmởrộngtiếptheo.Ngoàira,cácnhàlãnhđạocũngthựcsựcầntớiýchívàsựcanđảmđểchiếnthắngcảmgiáctồitệcủathấtbạinếunhưsựchọnlọcquyếtđoáncủahọlàsailầmvàcầnsuyngẫmđểrútrabàihọctừcácsailầmấy.Đôikhicónhữngýkiếnrấttuyệtvờivànổibậtnhưngkhithựchiệnlạithấtbại,vàcácnhàlãnhđạobắtbuộcphảixácđịnhrõràngrằngtronglãnhthổcủasựđổimớichắcchắnsẽcóchỗdànhchothấtbạivàsailầm.

NhữngkìvọngngàycàngtăngHầuhếtnhânviênđềutrôngđợisếpcủamìnhcótưcáchvànăng

lựctốthơnmộtnhàlãnhđạođơnđiệu.Đólàbởithôngquatácđộngcủacácphươngtiệntruyềnthông,Internethaytraođổivớiđồngnghiệp,bạnbè,ngườilaođộngđãtrởnênsànhsỏihơnvàcóýthứcnhiềuhơnvềcácvấnđềliênquantớilãnhđạovàpháttriển.Vìthế,họcũngđặtranhữngtiêuchuẩncaohơnđốivớisếpcủamình.

Mớichỉkhoảng10nămtrướcthôi,đasốnhânviêncổcồntrắngđềucótháiđộrấttrầmtĩnhvàyênlặng.Họchỉmongđượctrảmộtkhoảnlươngvừaphải,nhậnđượcphúclợitheođúngtiêuchuẩn,giữđượccôngviệccủamìnhổnđịnhtrongnhiềunăm,vàchỉlàmnhữngviệcđượcyêucầu.Hầunhưchẳngcóaimongchờmìnhsẽđượcđào

tạonângcaohaytiếptụcpháttriển,lạicàngítngườimongrằnglãnhđạosẽhiểumình,tỏranhạycảm,tạoramôitrườnglàmviệctrànđầynănglượng,haysẽphábỏnhữngràocảnquanhệcôngviệcđểkhơithôngdòngchảythôngtinvàgiaotiếp,haynhữngđiềukhácđạiloạinhưvậy…

Ngàynay,nhờcóInternetvàcáccôngnghệkháccủacuộcsốnghiệnđại,phầnlớnngườilaođộngcókhảnăngtiếpcậnthôngtintốthơnnhiều,vìthếhọcũngmongmuốnnhậnđượcnhiềuhơnchứkhôngchỉcóchỉthịhayquyếtđịnh.Họmuốnbiếtvìsaođiềunàyhayđiềukialạixảyratrongcôngviệc.Họtrôngđợiởngườilãnhđạocủamìnhmộttríócthôngminhvànănglựcchỉhuy.Họnhậnrarằngcácquyếtđịnhcủanhàlãnhđạocóthểảnhhưởngtrựctiếptớilợiíchcủahọ,khảnăngđượctănglương,cóthểgiữđượccôngviệchaykhôngcótươnglai.Họđãchứngkiếnnhữngtậpđoàntừngđượccoilànhàvôđịchkhôngthểbịđánhbạinhưngrồilạisụpđổbởivìngườilãnhđạobị“cậnthị”,thiênvịhaykhôngtrungthực.Kếtquảlàhọsẽchỉtìmtớivàmongmuốnlàmviệcchonhữngnhàlãnhđạo“tíchhợp”nhiềukhảnăng,toàndiệnhơnsovớitrướcđây.

Mộtđiềunữacũngquantrọngkhôngkém,đólàhọvôcùngchờđợingườilãnhđạocóthểchèochốngtronghoàncảnhnguyhiểmvàkhôngthểdựđoántrước.Nhữnglĩnhvựckinhtếmộtthờilàmỏvànglợinhuậntưởngnhưvôtậnnhưdượcphẩm,dịchvụtàichínhhayhàngtiêudùngđãđộtnhiênbịđedọabởinhiềuđốithủcạnhtranh,quyluậtvàcôngnghệmới.Chủnghĩakhủngbố,anninh,thiêntai,thiếunănglượng…cũnggópthêmvàotháchthứccạnhtranhđốivớitấtcảcáccôngty.Thậmchítấtcảnhữngđiềuđóhoàntoàncóthểlàmbạnkhiếpsợkhibạnnhìnvàobấtcứđâu,vàchínhvìthế,bạncầncómộtngườilãnhđạomàbạncóthểtintưởngđểgiúpbạntiếnlên.Mộtcáchtựnhiên,ngườilaođộngngàynaycảmthấydễbịtổnthươnghơnnhiềusovớitrướckia,đólàlýdotạisaohọmongđợinhàlãnhđạosẽlàmộtchiếnlượcgiatàiba,họtrôngchờnhàlãnhđạosẽbảovệhọcóliênhệgiaotiếpchặtchẽvớihọ,vàcótốchấtsứcmạnhđểlàmnhữngđiềumànhàlãnhđạocholàđúng.

PhântíchnhàlãnhđạotoàndiệnAilànhàlãnhđạotoàndiệntrongthờibuổihiệnnay?Câutrảlời:

Họởquanhchúngta.Khichúngtôinghĩtớimộtnhàlãnhđạotoàndiện,hìnhảnhRudyGiuliani,cựuThịtrưởngthànhphốNewYork,lậptứchiệnra.Sauvụtấncôngkhủngbốngày11/9/2001,ôngđãthểhiệnphẩmchấtkếthợptuyệtvờigiữatríóc,tráitimvàkhípháchtrongviệclãnhđạongườidânđươngđầuvớithảmkịch.Trongquákhứ,ôngđượcbiếttớilàmộtngườicứngrắn,nghiêmkhắcvàrấtthôngminh.Thậmchí,ôngcònbịcoilàhơinhẫntâmtrongchiếndịchtrấnápvàtrừngphạttộiphạmquyếtliệtvàtriệtđểcủamình,nhữngchínhsáchgâyranhiềutranhcãicũngnhưnhữngquyếtđịnhluônthểhiệnthamvọngvàtínhlạnhlùng.Tuynhiên,sausựkiệnđentốiấycủalịchsửnướcMỹ,ngườitađãbiếttớimộtgócnữatrongnhâncáchcủanhàlãnhđạonày.Đólàtráitimcủamộtngườiđứngđầu.

Trướcsựtậptrungchúýcủacôngchúng,sựquantâmcủacảthếgiớisauvụtấncôngkhủngbố,Giulianiđãthểhiệnvaitròtậphợpđoànkếttrêncơsởđồngcảmvàsựtổnthương.Khôngchỉcómặtkhôngquảngiờgiấcởhiệntrường,hỗtrợcácgiađìnhnạnnhânvàlínhcứuhỏa,nhữngphátbiểutrướcbáochícủaôngcònthểhiệnvàkhơigợiđượcsựxúcđộngvàtìnhthươngthật.Khimộtphóngviênhỏirằngconsốthươngvongliệucóthểcaotớiđâu,Giulianitrảlời:“Khichúngtôicóđượcconsốcuốicùng,chắcchắnsẽcaohơntấtcảnhữnggìchúngtacóthểchịuđựng”.Ôngcũngthểhiệnlòngcanđảmvàsẵnsàngđươngđầuvớinhữngnguycơtrongcáchphảnứngcủamìnhtrướcthảmkịch.GiulianihạnchếchặtchẽhoạtđộnggiaothôngravàoNewYork,bấtchấpsựbấttiệnvàgâyứcchếchohàngtriệungườivàkhiếngiớidoanhnhântứcgiận.Trongnhiềutrườnghợp,ôngsẵnsàngtrảlờidứtkhoát:“Tôikhôngbiết”.Đâythườngđượcxemlàmộtphảnứngđầymạohiểmđốivớimộtnhàlãnhđạomuốnđượccôngchúngnhìnnhậnnhưlàngườiđứngđầutrongviệcđốiphóvớimộttìnhthếnàođó.

MặcdùGiulianirấtthôngminhvàluônthểhiệnkhảnăngphântíchrạchròivềnhữngvấnđềôngphảiđốimặt,nhưngônglạikhôngsửdụngtríóccủamìnhtheocáchgiốngnhưnhiềunhàlãnhđạokhác.Giulianirấtcởimởvàtrungthựctrướcgiớitruyềnthông,ôngkhôngchothấynănglựcphântíchlạnhlùnghaytháiđộbìnhthảncủamộtthịtrưởngnhưônghoàntoàncóthểlàmvậy.Giulianikhông“tunghỏamù”haynóitheokiểuchungchungnhưrấtnhiềuchínhtrịgiathườnglàmtrướcnhữngcâuhỏinhạycảm,cũngkhôngthủthế.Ôngkếthợpnhữngcâuchuyệnvớicácdữliệuvàthôngtinđượctiết

lộvàođúngthờiđiểmtrêncơsởsựgiảithíchvàquanđiểmmangtínhcánhâncủaông,dovậyôngcóđượckhảnăngđốithoạisángsuốtmàkhôngphảinhàchínhtrịnàocũngcóđược.

Trongkhíacạnhkinhdoanh,AndreaJung,CEOcủatậpđoànmỹphẩmtoàncầuAvonđãchứngtỏmìnhlànhàlãnhđạocókhảnăngkhéoléokếthợptríóc,tráitimvàkhíphách.Chúngtôibiếtkhárõvềngườiphụnữnày.Nhiềunămtrước,khiAvoncònởtrongthờikỳkhủnghoảng,khảnănghoạchđịnhchiếnlượccủaJungđóngvaitròthenchốt.Côđãphảipháttriểnmộtchiếnlượcmarketingvàxâydựngmộtkếhoạchkinhdoanhđồsộđểkhôiphụctậpđoànmỹphẩmnàykhiđóđangtronggiaiđoạnhấphối.

KhiJungvàđộingũcủamìnhtìmramộtchiếnlược(chuyểntrọngtâmcủachiếnlượckinhdoanhtừviệcđịnhhướngtrêncơsởđộingũnhânlựcsangviệctạoravàduytrìnhữngtrạngtháitâmlýtíchcựcchođộingũ),AndreaJung-vớitưcáchgiámđốcđiềuhành-đãrấtsắcsảokhiđươngđầuvớirủiro,quyếtđịnhđầutưvàocáckếhoạchquảngcáodùđiềuđógâybựcmìnhchonhiềungười,dứtbỏnhữngnhãnhiệukhôngthểsinhlợi,đóngcửamộtsốnhàmáyvàthựchiệnnhiềubướccụthểkhácnhằmhồisứctrởlạichoAvon.Tấtnhiên,nhữngngườithamgiavàonềnvănhóacủaAvonsẽkhôngbaogiờđầutưvàochiếnlượccủaJungnếucôkhôngphảilàngườimàhọcóthểtintưởng.Tuynhiên,vớitrọngtâmcủaJunglàkếtnốivàxâydựngcácmốiquanhệ,cũngnhưviệccôluônluônnhấnmạnhrằngtấtcảmọingườitrongđộingũphảihoàntoàntựchủvàthểhiệnđượctrítuệcảmxúccủamình...đãkhiếncácđốitácngàycàngtintưởngJung.Trongnhiềunăm,Jungđãnhiềulầnphảiđưaranhữngquyếtđịnhkhắcnghiệt,vàcôđãcóthểduytrìlòngtrungthànhvàsựtôntrọngcủacácnhânviênAvonbấtchấpviệcnhữngngườikìcựuđãcónhiềuđónggópphảirađi.Đểđưaranhữngquyếtđịnhđóđòihỏiphảicókhíphách,vàđểthúcđẩytinhthầnvànhiệthuyếtcủamọingườisaukhiđãkhơidậyđượcnhữngđiềuđótronghọthìphảicầncótráitim.

LãnhđạotùytheobốicảnhTrongcảhaivídụnày,bạncóthểthấyJungvàGiulianiđềuphản

ứngtrêncơsởtìnhhuống.Họcókhảnăngkhaithácsứcmạnhcủatrí

óc,tráitimvàkhípháchcủamìnhmộtkhihoàncảnhđòihỏi.Điềuđósẽgiúpchúngtaxemxéttínhlinhhoạttrongcáchlãnhđạotừmốiliênhệ“bốicảnhvànộihàm”.

Mớiđây,chúngtôi(MercerDelta)đãtiếnhànhmộtnghiêncứutheokiểu“bốicảnhvànộihàm”vớicácCEOvàpháthiệnrarằngnhữngnhàlãnhđạolinhhoạttùytheobốicảnhhiệuquảhơngấpbalầnsovớinhữngngườiđiềuhànhtrêncơsởnộihàm.Nhàlãnhđạotrêncơsởnộihàmởđâylàtừchúngtôisửdụngđểchỉnhữngphươngpháptưduybằngđầuóckinhđiển,cảmgiácbịépbuộcphảihuyđộngtấtcảkiếnthứcvốncóđểtăngthêmgiátrịvàlợiíchmàmìnhhướngtớitrongmộtcuộctiếpxúcvớingườikhác.Trongkhiđó,nhàlãnhđạotheobốicảnhlạilànhữngngườicóthểtăngthêmgiátrịcủacuộctiếpxúcbằngcáchnhậnra,đónlấynhữngnguồnlựckháckhihọbướcvàomộtcănphòng,vàsauđósửdụngchúngmộtcáchhiệuquả.Kiểuhoạtđộngbêntrongmộtbốicảnhnàođónhưvậyđòihỏicầncótráitimvàkhíphách.Nhữngnhàlãnhđạonàycầnchấpnhậnnguycơsẽphảiphụthuộcvàongườiđốidiệnvớimìnhđểtăngthêmgiátrịvàlợiíchchomìnhvàhọphảikếtnốiđượcvớinhữngngườikhácđểnhữngngườiđósẵnsànggiúphọhoànthànhnhữngmụctiêucủamình.BillWeldontạiJohnson&Johnson,JeffImmeltởGeneralElectricvàSteveReinemundtạiPepsi,tấtcảhọđềulànhữngCEOđãrènluyệnđểcóthểlãnhđạotheobốicảnh.Đốivớihọ,việcđượctấtcảmọingườixungquanhcoimìnhlàngườithôngminhnhấtkhôngquantrọngbằngviệchọcóthểsửdụngcảtríóc,tráitimvàkhípháchkhihoàncảnhđòihỏi.

Đốivớibấtkìnhàlãnhđạonàohoạtđộngtrongmộtmôitrườngtoàncầu,bốicảnhlàđiềuquantrọngcốtyếu.Trongquákhứ,cácnhàlãnhđạocóthểdựavàokiếnthứccủamìnhđểgiảiquyếthầuhếtcácvấnđềvàđươngđầumộtcáchhiệuquảvớimọitìnhhuống.Hầuhếtthờigiancủamình,họhoạtđộngtrongmộtmôitrườngtươngđốihẹpvàổnđịnhhaycónhữngnétđặcthùnhấtđịnhnàođó.

Ngàynay,bốicảnhlàthứluônluônthayđổi.Mộtngàykia,điềucóýnghĩaquantrọngđốivớimộtCEOlàphảithểhiệnđượctìnhcảm,sựtiếcnuốivàlòngtrắcẩnkhituyênbốxóabỏhayđóngcửamộtcơsởsảnxuất.Mộtngàykhác,nhàlãnhđạođólạiphảitậptrungvàomụctiêutìmmọicáchđểxâydựngmốiquanhệhợptácvớimộtngườiTrungQuốchaymộtđốitácnàođótớitừchâuÁnhằmmởramộtcơhộilớnchoviệcmởrộngsảnxuấtvàtăngtrưởngcủacôngty.

Trongcảhaibốicảnhnày,cácCEOphảiquyếtđịnhphươnghướnghànhđộng,biếtrằnghầunhưởbấtkìđiểmquyếtđịnhnàocũngđềucóthểmanglạihaingảrẽ,hoặcđilênhoặcđixuống.Vàvìthế,việcđưaramộtquyếtđịnhđúngmàchỉdựavàonănglựcphântíchnhữngthôngtinđangcólàđiềugầnnhưkhôngthể.Ngườilãnhđạobuộcphảilàmchủđượcmộtcảmgiácgầnnhưbảnnăngvềrủirođểquyếtđịnhliệucónênmạohiểmtiếnlênhaychấpnhậnmộtcáigiánàođóđểlùilạikhông.

Sangngàythứba,vịCEOnàylạirấtcóthểsẽphảiđốimặtvớimộtvụkiệntụnghaytranhchấpnàođóliênquantớiquyềnsởhữutrítuệ,cổphần,haysựchốngđốicủanhânviên...Vàđểgiảmthiểuhếtmứcnhữngthiệthạicóthểxảyđến,nhàlãnhđạocầnphảithểhiệnđượcsựcânbằnggiữacácnănglựctríóc,tráitimvàkhípháchtrongconngườimìnhđểkiểmsoátđủloạimầmrắcrốiđangmọclên.

Chândungmộtnhàlãnhđạomàchúngtađangkhắchọaởđâyhoàntoànkhôngphảilàmộtnhàlãnhđạohoànhảo,khôngcónhượcđiểm.Anhta(côta)cóthểmắclỗitrongkhíacạnhkhípháchkhicómộtlúcnàođóquáỷlạivàotríóc(sựthôngminh)củamình.Haynhưmộtnhàlãnhđạonữcũngcóthểđểchotráitimlấnáttríócvàkhípháchvàvìthếnhàlãnhđạocầnphảihếtsứctỉnhtáovớitấtcảnhữngkhíacạnhcánhântrongconngườimình.Côcóthểcầnphảinỗlựcnhiềuhơnsovớinhữngđồngnghiệpnamgiớiđểrènluyệnvàpháttriểnhaiyếutốcònlạicủamình,bởitríócvàkhípháchsẽkhôngdễdàngnhưsựnhạycảm,khảnănggiaotiếpvàkĩnănglắngnghe,vốnlàưuthếsẵncócủamộtphụnữlàmlãnhđạo.Vìthế,chìakhóaởđâylàduytrìkhảnăngtiếpcậnđốivớitấtcảbaphẩmchấtnàycủanhàlãnhđạo.Mộtcáchrấtthườngxuyên,cácnhàlãnhđạosẽdựavàocáchgiảiquyếtvấnđề,việctiếpcậncácmốiquanhệhaytậndụngcơhộimàchínhbảnthânhọđãchứngminh.Haydiễnđạttheocáchkhác,đólàkhảnăngvàphẩmchấtđãtừngthựcsựhữuíchvàmanglạithànhcôngchohọtrongquákhứ.Họdựaquánhiềuvàokinhnghiệmtrongquákhứcủamìnhvàmặcnhiênnghĩrằnghọcóthểđốimặtvớikhókhăn,tháchthứctheođúngcáicáchmàhọluônluônlàmvàđãtừngthànhcôngtrướcđó.Đểrồirốtcục,họchínhlànhữngnhàlãnhđạokhônghoànthiện,nhữngnhàlãnhđạochỉbiếtkhaithácmộtmặtmạnhnàođócủamình,mànhưchúngtađãthấy,chínhđiềuđólạicóthểtạoranhữngvấnđềkhókhănchosựnghiệplãnhđạocủahọvàtươnglaipháttriểncủacôngtyhọ.

Vấnđềvềtínhhiệuquảcủakiểulãnhđạođơndiện

Chúngtôikhônghềmuốntạoraấntượngrằngkhinhàlãnhđạochỉkhaithácmộtmặtmạnhnàođócủamình,họsẽkhôngthểthànhcông.Chúngtôiđãlàmviệcvớirấtnhiềunhàlãnhđạotuyệtvời,nhữngngườidẫndắttổchứccủamìnhhoạchđịnhvàthựchiệnnhữngchiếnlượcđemlạilợinhuậncao.Nhữngconngườithôngminhthườngcókhảnăngđưaraýtưởngvềsựđổimớimàkếtquảcủađiềuđóthườngđượcthểhiệntrongnhữngsảnphẩmvàdịchvụthànhcông.Họcóthểphântíchcácdữliệu,đặtnềnmóngchonhữngmốiquanhệvớiđốitácvàliênminh,cũngnhưsửdụngsứcmạnhthuầntúycủabộnãotronghàngtrămcáchkhácnhauđểdẫndắttổchứccủamình.

Cóđôikhibốicảnhlạichínhlàyếutốđiềukhiểntríóccủanhàlãnhđạo.Chẳnghạn,nhữngcôngtyđóngvaitròtiênphongcủathịtrường(ítnhấtlàtrongmộtthờiđiểmnàođó)cầnmộtCEOcựckìxuấtsắctrongviệcsuynghĩchiếnlượcvàsắcsảotronghoạtđộngtàichính.Nhưngmộttổchứcphilợinhuậnthìlạicầnmộtngườiđiềuhànhlãnhđạobằngtráitimthayvìtínhtoánlợinhuận,bởimộtngườinhưthếsẽphấnđấutrướchếtvìconngười,thứhaimớilàvìchuyệnkiếmtiềncủatổchức,vớikếtquảlàviệcgâyquỹvàcácphítổnkháctănglêntrongkhitàikhoảnhiệncóthìgiảmxuống.Nếunhưbốicảnhvàtìnhtrạngkhôngbaogiờthayđổithìnhữngnhàlãnhđạoxuấtchúngtrongmộtlĩnhvựchoàntoàncóthểtồntạivàpháttriển.Tuynhiên,nhưtấtcảchúngtađềubiết,thựctếlàmọithứbiếnđổinhanhhơnbấtcứaitrongchúngtacóthểtưởngtượng.

Môitrườnghiệntạicủachúngtađầyrẫynhữngbiếnđộngvàđòihỏiphứctạp,nêncáchtiếpcậnvàxửlýmộtchiềusẽphơibàygótchânAchillescủanhàlãnhđạo.Khingườitayếuởmộthoặchaitrongsốbaphẩmchấtcơbảncủamộtnhàlãnhđạotoàndiệnthìsaucùng,họsẽkếtthúctrongnhữnghoàncảnhbếtắc,ởnơimàđiềucóthểgiúphọvượtquachínhlàthứhọđangthiếuvàyếuđó.Kếtquảcủacácnghiêncứuvàkhảosátủnghộcholuậnđiểmnày.ShelleyKirkpatrickvàEdLockenhậnthấyrằngngườilãnhđạohiệuquảlàngườicóchỉsốIQcaovàkiếnthứctronglĩnhvựcquảnlýcủahọ(tríóc),hoạtđộngvàđiềuhànhbằngsựchínhtrựcvàtintưởng(tráitim)cũngnhưthểhiệntínhkiêntrìvànghịlực(khíphách).

Chúngtahãyxemxétmộtsốhậuquảkhinhàlãnhđạochỉchủyếudựatrênsứcmạnhnhậnthứcvàkhảnăngphântíchbằngtríóccủahọ.Đặcbiệt,ởđâylànhữnghậuquảxảyrakhicácCEOlàmtheonhữngđiềusauđây:

-Hămdọavàlấnátmọingườibằngtrítuệcủamình:Sựvượttrộivềmặttrítuệsẽđồngnghĩavớisựthiếuhụtcáckỹnăngkháchoặclòngdũngcảmbiếnthànhmộtsựlỗilạcmùquáng,lạnhlùngvàkhiếnchonềnvănhóacủacảmộttổchứctrởthànhbảnsaobảntínhcánhâncủanhàlãnhđạo.ChúngtôibiếtcómộtCEOcókhảnăngtrítuệtớimứclàmchongườitakinhhãikhicóthểtómtắt,tổnghợpvàxửlýcácdữliệucủanhữngcuộctraođổi,họpbànsuốtcảnămchỉtrongvàigiâyngắnngủi.Khicómộtbảnbáocáotrựctiếpnàođókhôngđồngtìnhvớimình,nhàlãnhđạođósẽtrấnápcácýkiếnnàybằnghàngloạtnhữngsốliệu.

ViệcthiếukhảnănglắngnghemộtcáchtíchcựchaykhôngthểkiểmsoátsựngạomạncủamìnhkhiếntoànbộđộingũtrợlícủavịCEOnàynhấtnhấtthuậntheonhữngýkiếnphântíchvàquanđiểmcủaôngtrongmọitrườnghợp.Khôngcóaiphảnbiện,khôngaitranhluận.Miễnlàcôngtyhoạtđộng,nắmgiữđượcthịphầntrênthịtrường,cạnhtranhđượcvớicácđốithủbằngnhữnglợithếchiếnlược...thìmọithứsẽvẫntốtđẹp.ChotớikhinềnkinhtếMỹbướcvàothờikìsuythoáisausựkiện11/9,vàcácđốithủcạnhtranhtừbênngoàinướcMỹgiớithiệucôngnghệtiêntiếnhơn,vịCEOnàyđãkhôngthểhuyđộngđộingũcủamìnhhànhđộngmộtcáchkhẩncấpvàthựchiệnnhữngviệcmàôngđãxácđịnhlàhoàncảnhđangđòihỏi.Khôngchỉbịmấtrấtnhiềuphụtágiỏigiangnhấtcủamình,nhàlãnhđạonàycònkhôngthểtruyềncảmhứngchotoàncôngtyđểhỗtrợchiếnlượcnhằmkịpthờilậtngượctìnhthế.

-Gâynhầmlẫnbằngcáchphứctạphóacácvấnđề:Nhữngngườilãnhđạochỉdựavàotríócsẽphảiđốimặtvớirủirotừviệcquantrọnghóavấnđềvàdànhquánhiềuthờigianđểphântíchcáccơhội.Thayvìviệcphácthảocáclựachọngiảiphápmộtcáchrõrànghaycungcấpvừađủdữliệuđểđưaraquyếtđịnh,họtinbấtcứvấnđềnàocũnglàmộttậphợpnhữngkhókhănvàtháchthứccủatrítuệ,vàhậuquảlàhọcũnglạigiốngnhưtrườnghợptrên,lấnátmọingườibằngconsốthốngkê,cácýtưởngvàgiảiphápthaythế.Họthiếuýchíđểcóthểđốimặtvớisứcéptâmlýcủatìnhthếvàthường

phảitrìhoãntrongviệcđưaramộtquyếtđịnhnàođó.Cáchtiếpcậntheohướngphứctạpcủahọsẽkhiếnngườikhácphảiđặtcâuhỏinghingờchochínhnhữngýtưởngđơngiảnhơnnhiều(vàthườnglàhiệuquảhơnnhiều)củahọ,vàvìthế,họchịukhuấtphụcvàbịthấtbạitrướcsựphứctạpdochínhmìnhtạonên.

-Luônmuốn“thốngtrị”trongnhữngcuộcđốithoại:Khôngnghingờgìnữa,nếugặpmộtnhàlãnhđạonhưvậy,tứclàbạnđangđứngtrướcmộtngườicótìnhyêulớnvớiâmthanhgiọngnóicủachínhhọ.Họdàidòngvàgiáođiều.Họtỏracóhứngthúbấttậnvớiviệcphôbàyvốnkiếnthứcvàsựuyênbáccủamình.Họkhôngđủcanđảmđểchophépngườikhácnóilênýkiếncủamình(cóthểvìhọsợhọsẽbịchứngminhlàđãsai)vàthiếucảtráitimđểchiasẻvànhậnranhữnggiátrịmàngườikháccóthểđónggóp.Nhữngnhàlãnhđạotheophongcáchnàycóthểcựckìxuấtsắcởkhảnănghùngbiệnvàthuyếtphục.Nhưngrốtcụchọsẽ“bịtmiệng”cộngsựcủamình,khôngchohọchiasẻcảmgiácthựchaycácýtưởng.Mộtvịđứngđầukiểunàysẽmangtớiảoảnhvềmột“ôngBiếttuốt”hayngườicókhảnăngkiểmsoátmọithứ.Tuynhiên,ảoảnhđóthườngkếtthúcbằngviệcgâytổnthấtchotổchứckhiviệcđưaracácquyếtđịnhdựavàonhữngthôngtinkhônghoànchỉnhvớinhậnthứchạnchếcủamộtcánhân.

-Thayđổichiềuhướngmộtcáchkhôngminhbạch:Cónhàlãnhđạorấtthôngminhvàlàmviệcchămchỉbằngtríóccủamìnhtớimứcngườikháckhôngthểnhậnbiếtđượcrằngngườiđứngđầuđãthayđổichiếnlược.Bảnthânngườilãnhđạoấycũngkhôngnhậnrarằngmìnhđãbịmấtliênlạcvớimọingười,khôngnhìnthấyrằngtrongkhimộtmìnhôngđangđivềbêntráithìngườicủaôngvẫncònđangtiếntheohướngphải.Ôngbỏquanhữngtínhiệutừsựtraođổithôngtin,đôikhibởichínhviệcônghànhđộnghaykhônghànhđộng.Mộtnhàlãnhđạobằngtráitimcóthể“đọc”đượcngườikhácmộtcáchchínhxácvàcảmnhậnđượckhihọcónguycơbịlạchướng,nhưngnhữngngườichỉhoàntoànsửdụngtríóccủamìnhnhưchúngtađangnóitớithìthườngrấtkhócónhậnthứcvềnhữnggìbêntrongngườikhác.Saucùng,khingườilãnhđạovànhânviênkhôngcùngtheomộthướngthìnhữngsailầmsẽcứtheođómàlớnlên.

-Khôngthểkếtnốinhậnthứccủamọingườitheochiềuhướngmàcôngtyđanghướngtới:Trongmộtsốhoàncảnh,vấnđềcủanhàlãnhđạolàhọkhôngcókhảnăngkêugọingườikhácthamgiavàosự

chuyểnhướngvềchínhsáchhaychiếnlược.Nhữngnhàlãnhđạocóthểgiảithíchrấttốtvềmộtchiếnlượcmớinhưnglạikhôngthểkhơidậykhátvọnghaylôicuốntoànbộnhânviêncủamìnhthamgiatrílựcvàosựthayđổiđó.Họkhôngthểđặtranhữngtìnhhuốngđểchỉranhữngảnhhưởngtíchcựcmàchiếnlượcmớicóthểtácđộngtớimỗinhânviêncủamình.Họthấtbạitrongviệcnhậnthứcsựkhácnhautrongcáchphảnứngcủamộtcánhântrướcsựthayđổi.Chẳnghạn,mộtvịphóchủtịchcóthểthựcsựlongạivềtácđộngcủachiềuhướngmớilêntổchứccủamình,trêncơsởnhữngnguồnlựchaykhảnăngkiểmsoátthịtrường,hayviệclàmcáchnàomàngườikháctinrằngsựthayđổinàysẽyêucầuhọphảilàmnhữngđiềuchưatừnglàmtrướcđây.Kếtquảlàsựgắnkếtcủamọingườitrongchiếnlượcmớichỉlànửavờitrongkhilýdocủasựnửavờiđóthìnhàlãnhđạolạikhônghiểuđược.

-Địnhhướnghoạtđộngthiếusựkếthợpvớicácgiátrịkhác.Tinhthầnlàmviệcchỉhướngtớikếtquảgiờđãtrởnênlỗithời.Cáctổchứcđượcvậnhànhbởinhữngngườichủtrươnghướngtớilợiíchhaylợinhuậnbằngmọigiácóxuhướngtạoramộtlựclượnglaođộngyếmthếvàhoàinghi.Khókhănởđâylàlàmthếnàođểcânbằnggiữamụctiêutốithượnglàkếtquảvớicácgiátrịkhác,chẳnghạnnhưlòngtrungthực,sựđùmbọcvàtintưởng.Cácnhàlãnhđạotoàndiệnsẽrấttỉnhtáovàcónhữngcốgắngrõràngđểtạorasựcânbằngđó.Thậmchíkểcảkhihọkhônghoàntoànthànhcôngthìhọcũngđãtruyềnđạtđiđịnhhướngcủamình,rằngsựcânbằngnàylàquantrọng,vàkếtquảtốtthựcsựphảilàmộtmôitrườngnơimọingườicảmthấyđượctôntrọngvàđanglàmộttậpthểtốtổnđịnhquathờigian.Họvẫnsẽnỗlựcchonhữngkếtquảtốt,nhưngkhôngphảiđểchongườikhácthấyrằngngoàikếtquảra,khôngcóvấnđềnàokháclàquantrọng.Nếutrongtrườnghợptíchcựcnhất,nhữngtổchứcbịámảnhbởikếtquảcóxuhướngtrởthànhmộtnơilàmviệcchẳngdễchịugì.Cònvớikhảnăngtồitệnhất,tậpđoànđósẽtrởthànhnhữngbikịchEnroncủathếgiới.Từmộtcôngtykhíđốttựnhiên,Enrontrởthànhgãkhổnglồkinhdoanhnănglượngtrịgiá68tỉđôla.Tuynhiênkếtcục,giáchứngkhoáncủaEnronsụtgiảmthêthảmtừhơn90đôlaxuốngcònthấphơn1đôlakhiếnchocáccổđôngthualỗ11tỉđôla.HậuquảlàvụphásảnlớnnhấttạinướcMỹ.HaigiámđốcđiềuhànhcủaEnronlàLayvàJeffreySkilling;SkillinghiệnđangởtrongtùcònLayđãchếtvìđautimkhichờxétxử.

-Khôngthểtạoravàchuẩnbịchothếhệlãnhđạokếthừa:Cuối

cùng,chúngtađangnóitớimộttrongnhữngvấnđềtồitệnhấtcủamộtnhàlãnhđạokhôngtoàndiện.Nhữngngườichỉbiếtdùngcáiđầucủamìnhcóxuhướngđểchonhậnthứcdẫndắttớimứchọkhônghiểusẽphảitìmravàpháttriểnnhữngnhàlãnhđạokhácnhưthếnàochothànhcông.Đôikhi,cáiđầukếthợpvớisựcaongạođãhuyễnhoặchọrằnghọlànhàvôđịch.Cáctậpđoànhayhệthốngvậnhànhtheokiểu“triềuđạigiađình”haychủnghĩacôlậpđặcbiệtmẫncảmvớiđiềunày.Nhữngnhàlãnhđạotrongmôhìnhđóquángạomạnđếnmứchọluôntinrằngmìnhcóthểlãnhđạomãimãi.Họkhônghềchuẩnbịvàđàotạongườithaythế,dođókhihọbuộcphảirờibỏcươngvịcủamìnhvìmộtlýdonàođó,vấnđềsẽtrởnêncựckỳnghiêmtrọng.Khôngcóngườikếnhiệmnhiềukhicóthểgiếtchếtmộttậpđoàn,đặcbiệtnếunhàlãnhđạophảirờibỏđúngvàothờiđiểmkhủnghoảng.Vàđólàlýdogiảithíchtạisaotrongvàinămtrởlạiđâycóquánhiềutrườnghợpcácthànhviênhộiđồngquảntrịphảitìmngườilãnhđạokếnhiệmtừbênngoàicôngty.

Trongmộtsốtrườnghợp,mộtcôngtycóthểlàmănphátđạtdướitaycácCEOkiểunày,nhưngkhingườiấyrađithìcũnglàlúccôngtyđổsậptheo.Nhữngnhàlãnhđạocaocấptronghệthốngđókhônghềđượcchuẩnbịđểvậnhànhmàkhôngcósự“thốngtrị”mangtínhcánhânnày.Bởivìnhàlãnhđạođãphụthuộcquánhiềuvàokĩnăngphântích,phánquyếtmangtínhcánhânvàsựápđặt,nênsựbiếnmấtcủaôngtasẽtạoramộtkhoảngtrốngtolớnmànhữngngườikhácphảimấtnhiềuthờigianmớilấpđầyđược.

Tổchứccủabạnđangnghiêngvềkiểulãnhđạonào?

Đâylàmộtcâuhỏithựcsựkhótrảlời.Tấtcảcáctổchứcđềucósựphatrộncủahaiphongcáchlãnhđạo:kếthợpmộtcáchtoàndiệnnhữngtốchấtcầnthiếthoặcchỉdựatrênmộtsởtrườngduynhất.Tuynhiên,điềuđángnóilàcómộtconsốđángbáođộngcáccôngtykhôngnhậnbiếtđượccóbaonhiêunhàlãnhđạothiếutoàndiệnđangtạivịtrongnộibộlãnhđạocủamình,đặcbiệtởnhữngvịtríthenchốt.Đểgiúpbạnchẩnđoánnhàlãnhđạocủamìnhđangthuộctuýpngườinào,hãynghĩvềnhữngcâuhỏichúngtôiđưaradướiđây:

1. Cóbaonhiềuphầntrămtrongtổngsốngườiởvịtrílãnhđạocủacôngtybạnmàbạncóthểxếphọvàoloại“thôngminhnhấtgiữađámđông”?

2. Côngtycủabạncóđặtranhữngyêucầuliênquantớitráitimvàkhípháchtrongquátrìnhtuyểndụngkhông?Họcótìmkiếmnhữngngườiđápứngnhữngyêucầuđặcbiệtvềnănglựcvàkinhnghiệmhayvượttrênnhữngkhungtiêuchuẩnđóđểquantâmtớimộtsựhộitụnhiềutốchấthơncùngvớisựthíchứngtrongcáchoàncảnhkhácnhau?

3. Quytrìnhđánhgiánănglựcvànhữngđónggópcủanhânviêntrongtổchứccủabạncócânnhắcchặtchẽtớicácyếutốliênquantớitìnhcảmvàýchíkhông?

4. Quátrìnhpháttriểnnănglựcđiềuhànhcủabạnđặcbiệttậptrungvàocáckĩnăngvàkinhnghiệmhaylàsựrènluyệnđồngthờinhưnhaucảkĩnăng,khảnăngchấpnhậnrủirovàtrítuệcảmxúccóđượcthôngquatrảinghiệmtừnhữngmốiquanhệthenchốt,vàcảsựdũngcảmthừanhậnthấtbại?

5. NhữngtínhtừnàoluônluôncóthểdùngđểmôtảCEOcủabạn?Đócóphảilà“giỏigiang,nhàchiếnlượcđạitài,khảnăngphântíchtốt,mụcđíchtốithượnglàkếtquả,địnhhướngtớitừngchitiết”,hayhọlàngười“pháttriểntoàndiệnvàcânbằng,cứngrắnkhôngkhoannhượngnhưnglạicólòngtrắcẩn,tậptrungvàokếtquảvớisựchuđáo,cótrítuệcảmxúccaovàdũngcảm?”

6. Khinhìnnhữngngườilãnhđạocaonhấtởcôngtycủabạn,đâulàđiểmchungmàhọcónhiềunhất?Tríóc?Tráitim?Haykhíphách?Haylàcảbađiềuđó?

7. Bạnsẽtựxếploạinềnvănhóatrongtổchứccủamìnhthiênvềtìnhcảmhaykhíphách,haychỉcoitrọngnănglựcđầuóc?Chỉmộttrongbayếutốđóngvaitròđặctrưngcơbản,haycósựkếthợpgiữahaihoặccảbayếutố?

8. Nếumộtaiđóhỏibạnlàmthếnàođểtrởthànhgiámđốcđiềuhànhtrongtổchứccủabạn,bạnsẽkhuyênngườiđónhưthếnào?(1)Thểhiệnrằngmìnhcókhảnăngđươngđầuvớimọinguycơ,kểcảchấpnhậnphảitrảgiá,(2)Tạorabầukhôngkhítintưởngvớitấtcảnhữngngườixungquanh(3)Làmộtchiếnlượcgiahiệuquả?Haylàcảba?

9. Liệutổchứccủabạnđãbaogiờnêuranhữngcâuhỏiđểtranhluậnnhưthếnàomớilàsựkếthợpđúngđắncủatríóc,tráitimvàkhípháchnhằmđápứngđượcnhữngyêucầuchonềnvănhóatrongtổchứccủabạnvànhữngtháchthứccủaviệclàmăntrongtươnglai?

...

Nếunhữngcâutrảlờicủabạnđốivớicáccâuhỏitrênchothấyxuhướngnghiêngvềmộtnhàlãnhđạochỉdựatrênmộtsởtrường,thìnhữngchươngtiếptheocủacuốnsáchnàysẽgiúpbạnhiểuđượcquátrìnhpháttriểnsẽbiếntínhchấtđótrởnênthâmcăncốđếnhưthếnào.Trêncơsởđó,chúngtôicũngsẽgợiýnhữngcáchmàsựpháttriểncóthểthúcđẩycáctổchứcvàcôngtytiếntheochiềuhướngtạoramộtnhàlãnhđạotoàndiện.

2PHÁTTRIỂNNHÀLÃNHĐẠOTHEOPHƯƠNGPHÁPBẮTRỄ

VÀHÒANHẬPiờthìchúngtađãsởhữunhữngkiếnthứcvàcôngcụđểpháttriểnmộtnhàlãnhđạotoàndiện.Tuynhiên,thậtkhôngmay,hầuhếtcáccôngtyvẫnrènluyệnvàpháttriểncácnhàlãnhđạocủahọtheocáchđạikháinhưhọvẫnthườnglàmnhiều

nămtrước,khiđòihỏiđốivớinănglựclãnhđạorấtkhácsovớibâygiờ.Càngđángkinhngạchơn,mộtphầntrămđángkểcáctậpđoànhaycôngtythườngchọncáchtiếpcậntheokiểuThuyếttiếnhóacủaDarwinđốivớiviệcpháttriểnnhàlãnhđạo:Đólàquyluậtsinhtồn.Hoặccũngcóđôikhihọnémtiềnchocáckếhoạchpháttriểnlãnhđạothôngquanhữnglớptậphuấnhaykhóađàotạotheokiểutruyềnthống,haynhữngtrườngdạykinhdoanh,hầunhưchỉtậptrungvàođàotạokiếnthứcvàsựhiểubiết.Mặcdùsovớitrướcđây,hiệnnayngàycàngcónhiềucôngtynhậnthứcđượctầmquantrọngcủaviệclựachọn,đánhgiávàpháttriểntrítuệcảmxúctrongsốcácnhàlãnhđạo(vàđãnỗlựcthựcsựtheohướngnhưvậy)nhưngnhữngcốgắngđókhôngphảilúcnàocũngtỏrahiệuquảvàhiếmkhitươngthíchđượcvớicáckĩnăngtríócvàphẩmchấtkhíphách.

Cólẽnhữngvấnđềngàycàngkhógiảiquyết,phứctạpvàcóhệthốngtrongmỗitổchứcthườngngăncảncáckếhoạchpháttriểnlãnhđạođúngđắnđểcóthểthuđượcthànhquả.Khicósự“mấtkết

nối”tồntạigiữamụctiêuvềvậtchấtvàcácquyphạmvănhóathìnhữngbàihọclãnhđạosẽkhôngthểtrởnênthấmthía.Mộtnhàlãnhđạocóthểtrảinghiệmsựthayđổivàchuyểnbiếntrongquátrìnhpháttriểnvàquaytrởvềvớitổchứccủamình,chỉđểnhậnrarằngnềnvănhóaởnơiđókhôngưagìsựthayđổivàpháttriểnnhưvậycủacánhânnhàlãnhđạonày.Vịlãnhđạocóthểđãcóđượcbướcđộtphátrongviệcnóilênsuynghĩcủamìnhthôngquamộtchươngtrìnhpháttriểnnhưngkhiquaytrởlạilàmviệc,cácđồngnghiệpvànhữngngườigiámsátsẽmanglạiquánhiềukhókhănvàtrởngại,đẩynhàlãnhđạotớimứcnghĩrằngthàcứhànhđộngnhưcũcònhơn!

Tintốtlànhlànhữngkhókhănđóhoàntoàncóthểvượtquavớimộtcáchtiếpcậnpháttriểnđúngđắn,vớisựgiaophó,thamgiavàcanthiệpcủamộtủybanđiềuhànhcủatổchứchaycôngty.Đểnhậnthứcđượclàmthếnàocóthểvượtquanhữngkhókhănkhôngthểtránhkhỏiđó,trướchếtchúngtacầnđặtvấnđềpháttriểnlãnhđạonàytrongmộtbốicảnhlịchsử.

Chuyểntừphònghọckhépkínsangmộtkhônggianmởvàxahơnthế

Chotớigầnđây,môhìnhgiáodụctheokiểu“nôngnghiệp”-đặtngườitavàotrongmộtcáiphòngvànhồivàođầuhọnhữngýtưởng,ýkiến,thựctế...-vẫnlàmộtquytắcđàotạotrongcáctổchức.Đểgiúpngườitapháttriểntrởthànhnhữngngườiđiềuhànhtốt,mộtgiáosưuytínsẽđượcmờitớivàgiảngvềsựlãnhđạo,đưaranhữngtìnhhuốngđểmọingườiphântích,thảoluậnvàhấpthụ.

Phươngphápgiáodụcnhậnthứcchonhữngnhàlãnhđạotheokiểunàychắcchắnđã“phủsóng”rấtrộngtrongsuốtnhiềunămqua,từcácchiếnlượcđổimớichotớiquảnlýtoàncầuhaycáckếhoạchtăngtrưởng...vàvẫnhầunhưchẳngcógìthayđổi.Cácnghiêncứutìnhhuốngvànhữngbàigiảngvẫnlà“hònđátảng”làmcơsởchophươngthứcpháttriểnnhậnthứclãnhđạo,vìthếcóthểsuyrarằngcáinềntảngnàysẽngàycàngkhôngănkhớpsovớimụctiêuthunhậnđượcnhữnggìgiátrịvàphùhợpnhấtcủakĩnănglãnhđạo.

Dùchokhuynhhướngpháttriểncácnhàlãnhđạovềmặtcảm

xúcđãbắtđầutừnhữngnăm1950và1960vớiT-groups(nhữngbàigiảngđượcthiếtkếnhằmgiúpmọingườikếtnốicảmxúcvớinhauvàcảithiệncáckĩnăngtươngtácgiữangườivớingườithôngquađốithoạimởvàphảnhồitừngườikhác)...thìlĩnhvựcđàotạonàyvẫnthườngbịđánhgiáthấphơnvàbịcôlậpsovớicácmụctiêurènluyệnvàtăngcườngvềkiếnthứccủanhàlãnhđạo.

Mộtquátrìnhpháttriểncảmxúclãnhđạophổbiếntrongthờigiangầnđâynhấnmạnhtớinhữngtrảinghiệmbênngoài,trongmộtmôitrườnghoàntoàn“ngoại”(theocảnghĩađennghĩabóng).Theođó,ngườita(ởđâylànhữngngườiđihọcđểtăngcườngkhảnănglãnhđạo)sẽngồithulu,lọtthỏmtrongcáckhunghỉdưỡngởvùngnúihoặctrongnhữngtúplềuhayởnhữngcánhrừngnhiệtđớitạicácnướcđangpháttriển,trongkhingườihướngdẫngiúphọđốiphóvớitấtcảnhữngvấnđềkhókhănđangkìmhãmhọởnơilàmviệc:nóngtínhhaysợxungđột...Vàhầunhưởtấtcảnhữngchươngtrìnhđiềndãbênngoàinhưthế,ngườithamgiathườngrútramộtđiềulàsựthayđổivàkhácbiệtmàhọquansátthấycũngnhưđượchướngdẫncáchđốiphóhìnhnhưlạichẳngthểđượcchuyểnhóađểápdụngđượctrởlạivàomôitrườngmàhọđanglàmviệc.Tuynhiên,banđầu,họthựcsựđượctrảinghiệmnhững“bướcđộtphá”vànhậnthứcquantrọngvềchínhbảnthânhọtrongnhữngkhóathựctếbênngoàinhưthế.Họsẽcảmthấymìnhđãcóchuyểnbiến,đổithayrấttíchcựcnhờcókhóađàotạokia.Chỉtớikhihọquaytrởvềnơilàmviệc,họmớithựcsựnhậnralàmìnhlàmnhưcũvẫnhơn,bởivìvănhóacủanơicôngsởđóủnghộphongcáchlãnhđạocũcủahọ,chứkhôngphảilàphươngphápmớivàrõrànglàtốthơnkia.

Dùsao,cáctậpđoànlớnvẫncoinhữngkhóathựctếbênngoàilàmộtbiểuhiệnquantrọngcủasựđầutưtrongcáckếhoạchpháttriểnngườilãnhđạo,cũngnhưlàmộtphươngtiệntuyệtvờiđểlàmngấmdầnkhátvọnghướngtớicácmụctiêucógiátrịvàđánhthứccáctốchấtphùhợpnơinhàlãnhđạo.ChẳnghạnnhưtrườnghợpcủaUBS-hệthốngngânhàngtoàncầurấtthànhcôngmàchúngtôicómốiquanhệcộngtácchặtchẽ-đãxácđịnhsựtintưởnglàbiếnsốquantrọngtrongviệcthúcđẩymốiquanhệlàmviệcxuyênsuốtquacácbộphậnkinhdoanhđểphụcvụkháchhàngtốthơnvàthựchiệnchiếnlược“mộtngânhàng”.Ngàynayhầuhếtcácngânhàngđềucóchiếnlượckinhdoanhtươngtựnhưnhauvànhữngyêucầucũngnanágiốngnhau,nhưngUBSlàngânhàngtiênphongtrongviệcthựchiệncácmôhìnhdịchvụkháchhàngbởihọtrựctiếpthừanhậntầmquan

trọngcủalòngtinxuấtpháttừbêntrong.UBSlàgươngmặtđổimớitiêubiểuchoquátrìnhpháttriểnbộmáyđiềuhànhvàmớiđâyđãđượcHewitttuyêndươnglàmộtcôngtycókhảnăngpháttriểnbộmáylãnhđạohàngđầu.Gầnđây,họđãtụhọplạivớinhautrongcuộchộithảovớisựthamgiacủa500nhàlãnhđạocấpcaoởAlpsđểthảoluậnvềvấnđềtạorasựtintưởngthôngqualàmviệccùngnhau,vàđiềukhôngkémphầnquantrọnglàcảvuichơicùngnhau.HọcũngđượcngheWyntorMarsalischứngminhvàgiảnggiảirằngviệcchơinhạcjazzđòihỏimộtnhómphảicóđồngthờicảchiếnlược(âmnhạc)vàsựtintưởng(khảnăngsángtạovàứngbiếnlinhhoạttrongnhữngtìnhhuốngđộtbiến).

Xétđếnvấnđềkhíphách,mộtvấnđềvốnrấtítđượcquantâmtrongquátrìnhpháttriểnđộingũlãnhđạo,nhưngnóđãdầnđượcnhìnnhậnvàđánhgiánhưlàmộtnhântốchìakhóachonănglựclãnhđạo.Trongkhiđó,khithamgianhữnghoạtđộngngoàitrời,chúngtôiđãđượctrảinghiệmvớimộtsốchươngtrìnhmangtínhchấtmạohiểm.Tuynhiên,nhữngchươngtrìnhnàylạivấpphảivấnđềgiốngnhưnhữngchươngtrìnhpháttriểnkỹnăngcảmxúc.Giốngnhưđibètrênsông,đicầukhỉ,thamgiavàotròchơiđấusúnghaymộtcuộcđuaôtô…cóthểmangđếnchonhàlãnhđạocơhộiđốimặtvớinhữngrủirocóthểkiểmsoátđượcvàtạothànhmộtnhómđểcùngnhaugiảiquyếtnhữngkhókhănđó,nhưnghọlạikhôngthểchuyểntảitrựctiếpnhữngđiềuđótrởthànhmộtcungcáchmớiởnơimìnhđanglãnhđạovớiquánhiềuviệckhônghềđơngiảnkhithựchiện:từviệcchiasẻnhữngsuynghĩmàmìnhmớitiếpthuđượcchotớiphổbiếnmộtnhậnthứcmới...Đócũnglàcáchđểtiếpcậnvớinhữngrủirocóthểnhìnthấyđượctrongmôitrườngxalạvàlàmộtcáchhoàntoànkhácđểcóbiệnphápcứngrắnchomộtvấnđềchiếnlượcquantrọngđốivớivậnmệnhcủamộtcôngtyđanglâmnguy,hayngồilạicùngvớinhữngđồngnghiệpmàmìnhđãcùnglàmviệctrongmộtthờigiandàivàthẳngthắnnóivớiđánglẽhọđãcóthểlàmviệcđượchiệuquảhơnđó.

Mặcdùcáchlãnhđạocủachúngtacóthểđãđượccảithiệntừmộtcáchtiếpcậnnhưthế,nhưngchúngtalạikhôngthểpháthuysựcảithiệnđixahơnnữa.NhữnghọcgiảhànlâmnhưcácnhàkinhtếhọcnổitiếngLauraTyson(Mỹ)vàHenryMintzberg(Canada)đãtranhluậnđểtìmramộtcáchtiếpcậncóthểthựcsựhòanhậpsựcảithiệnkhảnănglãnhđạovàothựctếcôngsở,nhưngcórấtíttiếnbộtrongquátrìnhnàytạicáctậpđoànkinhdoanh.Thậmchínếucác

côngtynhậnralàhọthựcsựcầnmộtđộingũcácnhàlãnhđạotoàndiệnthìthườnghọvẫnkhôngthểđàotạoranhữngngườinhưthếvàgiúphọhòanhậpvàothựctếquảnlý.Họcóthểcungcấpmộtkhóatậphuấntậptrungđểcảithiệnnhậnthứcvàmộtkhóakháctậptrungvàoviệccảithiệnkhảnăngkếtnốigiữacáccánhân.Tuynhiên,hiệuquảcủahaikhóahọcphụthuộcnhiềuvàokhảnăngdunghòanhữnggìlĩnhhộiđểđểcóthểápdụngvàothựctế.Chođếnnay,khôngcónỗlựcnàodànhchoviệcgiúpđỡcácnhàlãnhđạokếthợptấtcảsứcmạnhtríóc,cáckĩnăngtươngtáccánhânvớicánhânvàkhảnăngnăngđốimặtvớirủirođểđạtđượcnhữngmụctiêukinhdoanhcóýnghĩa.Đểtrởthànhmộtnhàlãnhđạotoàncầutrongthờibuổingàynay,việcnắmbắtđượccácxuhướngthịtrườnghaygiácả,hoặccácđốithủcạnhtranhlàcầnnhưngchưađủđểtạoratínhhiệuquả.Hiểubiếtvềmộtnềnvănhóa,nhìnnhậnđượcnhữngảnhhưởngcủanềnvănhóađốivớinhậnthứcvàcáchmànótácđộngđếngiátrịcũngnhưcáchnhìncủađốitáccũngrấtcầnthiếtchobấtcứcôngviệcnàomangtínhchấttoàncầu.Tuynhiên,nhàlãnhđạotoàncầucũngvẫnkhôngthểlàmviệchiệuquảnếunhưhọchỉđơngiảntiếpthuvàthíchứngtheonhữngđiềuđó.Ngượclại,họphảicócáchnhìnnhậncủariêngmình,ýthứcrõgiátrịcủabảnthânvàcóđủsựcanđảmđểkiênquyếtbảovệquanđiểmcủamình.Đểđốiphóvớibấtcứtháchthứccụthểnàomangtínhtoàncầuvàquốctế,chẳnghạnnhưtrongquátrìnhđàmphán,đưaracácquyếtđịnhvàgiaotiếp,cácnhàlãnhđạophảilàsựhộitụvàhòahợpcủabaphẩmchất:họnhấtthiếtphảicókhảnăngchothấysựcanđảm,tríócvàtrítuệcảmxúckhiđốimặtvớinhữngtìnhcảnhphứctạp,liênvănhóavàtráingượcnhau.

Thậtkhôngmay,phầnlớncácchươngtrìnhpháttriểnkĩnănglãnhđạođềuthấtbạitrongmụctiêugiúpđỡcácnhàlãnhđạohọccáchđểhòahợpbayếutốcơbảncầnthiếtnày.Cáchọcgiảvàcáctổchứcđãủnghộvàcủngcốchocáchtiếpcậntheokiểuriêngrẽ,biệtlập.NếubạnnghiêncứugiáotrìnhcủabấtcứtrườngdạykinhdoanhnàoởnướcMỹhaychâuÂu,bạncũngsẽnhậnracáckhóahọcnàyđềulấynhữngvấnđềkinhđiểnlàmtrungtâm:tàichính,marketing...Cũngcóthểcómộthoặchaiphânmônđềcậptớicácyếutốcảmxúc,tâmlýhayýchíkhắcphụccáctìnhhuốngkhókhăn(vídụ:“Pháttriểnnhữngnhàlãnhđạoquốctế”)-nhưngđóchỉđượccoilàmônhọcphụsovớinhữngđơnvịhọctrìnhmangnặngtínhtrangbịnhậnthức.

Cũngtươngtựnhưvậy,quátrìnhtuyểndụngvàchếđộlương

thưởngcũngchỉnhấnmạnhtớisựpháttriểnvềnhậnthức.Mộtđiềuđãthànhtruyềnthốnglànhữngsinhviêncókếtquảhọctậptốtnhấttừnhữngngôitrườngcóchấtlượngtốtnhấtsẽđượctuyểndụngvàolàmtạinhữngcôngtylớnnhấtvàthànhcôngnhất.Rấtnhiềutổchứctuyểndụngnhữngsinhviênmớiratrườngdựatrênbằngcấpvàhọthườnglựachọnnhữngứngviêncónhiềukinhnghiệmhơndựatrêncácbảnlýlịchlàmviệcvàkhảnăngđápứngcácđòihỏiđặcthùcủacôngviệc.Chẳnghạn,nhữngyếutốthenchốtđểtuyểnmộtlãnhđạotoàncầusẽbaogồmmộtdanhsáchnhữngđòihỏivềnănglựctríóc:khảnănghiểuthấucácchiếnlượckinhdoanhvàvấnđềcầnưutiêntrongcôngviệccùngnhữngưuthếcạnhtranhcủasảnphẩmvàdịchvụ,cũngnhưmộtbảnbáocáovềnhữngthànhcôngđãđạtđượcliênquantớilĩnhvựcchuyênngànhmàcôngtyđanghoạtđộng.Tronghầuhếtcáctrườnghợp,cáckĩnăngcủatráitimvàkhíphách,chẳnghạnnhưkhảnăngđiềuchỉnhđểthíchnghivớinềnvănhóađịaphương,cóthểlàmchocácsảnphẩmvàdịchvụthíchứngđượcvớithịtrườngđịaphươngvàkhảnănggiámsát,tạođộnglựcvàpháttriểnnhânlựcđịaphương...khôngđượctínhtớitrongcácyêucầutuyểndụng.

Cáccôngtycũngđềutạoracáccơchếlươngthưởngvàghinhậnđónggóptrêncơsởquanđiểmtươngtựnhưthế.Việcđápứnghayvượtchỉtiêuvàtạoranhữngkếtquảcóthểđođếmđượcluônluônlànhữngtiêuchíxácđịnhchính.Ngườiđượcthưởngnhiềunhấtvàcónhiềucơhộithăngtiếnnhấtcũnglàngườicócáckếtquảkinhdoanh(vềmặtconsố)tốtnhất.MãitớigầnđâymớicómộtsốcôngtynoitheotấmgươngcủaGeneralElectric:khôngchỉtậptrungvàokếtquảmàcòncoitrọngphươngphápđạtđượckếtquảđó.Trongmộtsốtrườnghợp,cáccuộcthảoluậnvềkếhoạchbổnhiệmlãnhđạokếnhiệmđãđượcmởrộngbaogồmcáctiêuchuẩnkhôngthểcânđongđođếmđược,chẳnghạnnhưsựnhạycảm,trítuệcảmxúcvàthậmchílàcảlòngtrắcẩn.

Tronghầuhếttrườnghợp,việccânnhắc,xếploạiđềudựatrênnhữngthànhquảhiệnhữu,đểrồisẽquyếtđịnhcảquátrìnhtuyểndụngvàchínhsáchlươngthưởng,tuyêndương.Chẳnghạn,sẽlàdễdànghơnnhiềuđểxácđịnhliệumộtđộingũnhânviêndướiquyềnmộtnhàquảnlýnàođócóđạtđượcmụctiêuvềdoanhsốhaykhông,sovớiviệcxácđịnhxemliệunhàquảnlýđócóxâydựngđượcmộtđộingũphốihợpnhịpnhàngtrongcôngviệchaytạoramộtnềnvănhóacủasựtintưởngvàminhbạchhaykhông.Kếtquảlà,nhữnghệ

thốngđóthúcđẩylãnhđạotheochiềuhướngtấtcảnhữngtốchấtcầnthiếtđềuphảipháttriểnliênquantớikhảnăngcủacáiđầu.

Tạoramộtquátrìnhpháttriểnsựthôngminh,khảnăngđươngđầuvớirủirovà

kỹnăngtươngtácHầuhếtcáccôngtyđềubịảnhhưởngbởinhữngnhântốnhư

chúngtavừathảoluậnởtrên,nhưngkhôngnhấtthiếtnhữngnhântốnàysẽkìmhãmsựpháttriểncủahọ.Khithếgiớitrởnênngàycàngphứctạpvàdễthayđổi,ngườitacàngcầntớisựxuấthiệncủanhữngnhàlãnhđạocóthểhànhđộngvượtlêntrênkhảnăngphântíchkhôcứngvàthựcthicácchiếnlược.Nếunhưkhôngcómộtnhàquảnlýcaocấpcóthểkhiếnphầnđôngnhânviêntintưởng,chiasẻvàtiếpxúcthìsựbànhtrướngcủachủnghĩahoàinghivàtìnhtrạngthiếugắnkếtsẽlàhệquảtấtyếu.Nếukhôngcómộtnhàlãnhđạocóthểnắmlấynhữngcơhộingaykhichúngxuấthiện,chẳnghạnnhưmualạimộtcôngtyhaytiếnhànhgiảmgiáđúngvàolúcđốithủcạnhtranhđãsuyyếu,haybántháotàisảnkhôngcòngiátrịtrướckhimộtcuộcsuythoáixảyra,thìhoạtđộngcủanhữngtậpđoànlớnsẽdầntrởnênchậmchạpvàthiếuhiệuquả.Vàbạnsẽnhậnranhữnglýdorõràngvàcơbảnđểcáccôngtynênvàcầntiếnhànhbốnbướcsauđây.

Bước1:Phảikhoanhvùngnhữngvấnđềmangtínhhệthống

Trướchết,hãyđặcbiệtđểýtớinhữngvấnđềmangtínhhệthốngtrướckhithựchiệnbấtcứchiếnlượcpháttriểnnào.Bướcđầutiênnàycóýnghĩavôcùngthiếtyếuđốivớisựpháttriểnlãnhđạotoàndiệnnhưngnógầnnhưluônluônbịsaolãng,bỏmặc.Trongthựctế,việcpháttriểnkĩnănglãnhđạothườnglàđểcứuchữanhữngkhiếmkhuyếtmangtínhhệthống-đólàcáchtiếpcậnvấnđềkhôngbaogiờmanglạihiệuquả.

Chẳnghạn,mộtcôngtymuốncónhữngnhàlãnhđạocótưduy

đổimớihơn.Khiấyhọsẽthiếtkếcácquátrìnhđàotạođểgiúpmọingườithểhiệnnhữngnănglựcliênquantớisựđổimới.Saukhitrảiquakhóađàotạo,cáccánhânnàycóthểthựcsựsẽcósuynghĩ“thoáng”hơnvàhọhoàntoàncóthểlàmchủđượcnhữngbiệnphápđóngvaitròxúctác,kíchthíchchohànhviđổimớiởnhiềungườikhác.Mặcdùvậy,tớilúchọtìmcáchápdụngcácbiệnphápđóvàothựctếthìhọlậptứcbịlúngtúngvà“tắc”bởinhữngvấnđềmangtínhhệthống.Họcóthểnhậnrarằngnềnvănhóađó“dịứng”vớiviệcphảiđốimặtvớinhữngrủirocóthểxuấthiệntrongquátrìnhđổimới.Kếtquảlà,khinhữngnhàlãnhđạocóđầuóccáchtânnàymuốnthựchiệnmộtbướcđộtphánàođóvớisựrađờicủamộtsảnphẩmhaydịchvụhoàntoànmới,họsẽvấpphảisựphảnđốitừmọiphíavàmọicấpkhácnhau.Họsẽnghenhữnglờiđạiloạinhư:“Chắcchắnchiphísẽrấtlớn”,hay:“Thếthìcầnphảihuyđộngsựthamgiatíchcựccủaquánhiềungườichủchốt”;hoặc:“Dựánnàyxuấthiệnkhôngđúnglúcchútnào”,nếukhôngthìlà:“Chẳngcóđầuócchiếnlượcgìcả”.

Saukhicảmthấynhữngnỗlựcđểđổimớicủamìnhbị“bắnhạ”khôngthươngtiếcmộtlần,hailần,rồibalần,ngườilãnhđạosẽchánnảnvàlạiquayvềvớicáchhoạtđộngxưacũvàsáomòn.

Trongthựctế,khicáccôngtykhôngthểxácđịnhđượcnhữngvấnđềmangtínhhệthống,nhữngchươngtrìnhpháttriểnthậmchísẽcóảnhhưởngtiêucựctớitổchức.Vídụ,chúngtôibiếtmộtcôngtyđãtừngđặcbiệtnhấnmạnhcáckĩnăngcộngtáctrongquátrìnhđàotạocủamình.Cácnhàquảnlýtạiđósaukhiquađàotạođãtỏrađặcbiệthàohứngtrướcnhữngcôngviệcđòihỏisựphốihợptươnghỗnhằmtraođổithôngtinvàýtưởng.Tuynhiên,khihọcàngcốgắngđểlàmnhưvậythìsựhàohứngdầnmấtđi,thayvàođólàchánnản.Chẳnghạnngaytrongmộtđộingũquảnlýcấpcaođãtồntạisẵnsựcạnhtranhvớihivọngđạtđượcnhữngthànhcôngtrongcôngviệcvàvươntớinhữngvịtrícaohơn,vìthếhọsẽgiấuthôngtin,khôngchịuchiasẻvớicácđồngnghiệpvàtựdựnglêncảmộtlôcốtbiệtlậptrongtinhthầncủamình.Khicócùngmộtđịavịnhưnhau,họnhậnrarằngchỉcósựhợptácthựcsựvượtquamọiranhgiớimớicóthểthúcđẩyđượcsựđổimới.Tuynhiên,khikếhoạchđổimớiđượcthựchiện,ngườiphụtráchhoạtđộnglạimâuthuẫnvớigiámđốctàichínhtrongviệcxácđịnhxemsẽhuyđộngnguồnvốnthựchiệnkếhoạchnhưthếnào,rồigiámđốcphụtráchtàichínhcũnglạitranhcãivớingườichịutráchnhiệmvềkỹthuậttrongcácphươngánphânbổchiphíchoviệc

pháttriểnsảnphẩm/dịchvụmớitớicácđơnvịkinhdoanh.Tháiđộphảnứngngấmngầmvàcáchcưxửnhưthếđãtạorasựthấtvọngghêgớmvàtìnhtrạngnghikịgiữanhữngngườivừamớiđượcquántriệtrằngsựcộngtáclàvôcùngquantrọngđốivớicáckếhoạchpháttriểncủahọ.Họsẽkếtluậnrằnglãnhđạocủahọkhôngtrungthựcvàđạođứcgiả,chínhniềmtinnàysẽxóimòntấtcảnhữngtâmhuyếtmànhàlãnhđạodànhchocáckếhoạchđổimớicủamình.Trongtrườnghợpnày,ngườitasẽnhậnthấythàkhôngcóchươngtrìnhđổimớithìcôngtycònhoạtđộngtốthơn.

Sựpháttriểncủatổchứcvìthếphảiđượcthựchiệnsongsongcùngvớiquátrìnhpháttriểnlãnhđạo.Chúngtôithườngxuyênsửdụngcácmôhìnhđồngdạngnhưlàmộtcáchđểnhậnthứccácvấnđềmangtínhhệthốngsẽảnhhưởngtớitháiđộvàcáchànhxửcủangườilãnhđạorasao.Cáchtiếpcậnnàytậptrungvàoviệccáctổchứcchínhthứcvàtổchứcphichínhthứcảnhhưởngtớicôngviệcvàsảnlượngnhưthếnào.Nhưchúngtađãthấy,việchiểurõvềmộttổchứcphichínhthứctrướckhithiếtkếbấtcứmộtchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạonàocóthểgiúpkhơithôngsựbếtắcvàtháobỏnhữngràocảnmangtínhhệthống.Cáccôngtyphảixácđịnhđượcnhữngchướngngạicóthểlàmchoviệcthểhiệnnănglựcliênquantớitráitimvàkhípháchcủanhàlãnhđạotrởnênkhókhăn,hoặcphảinghĩracáchđingượcvớiquanniệmvănhóa.Nếutổchứchaycôngtyđócó“tiềnsử”bảothủ,vàcácchínhsáchhaynhữngquátrìnhđềulànhữnglớpràocảnchốnglạiviệctậndụngcáccơhội,thìtấtcảnhữngđiềuđóphảiđượcthayđổi.Chỉkhiấy,việcpháttriểnlãnhđạomớigiúphọhọccáchđốimặtvớirủirovàcóthểápdụngđượcsựtiếnbộcủamìnhvàotronghànhvicôngviệc.

Vídụ,gầnđâychúngtôiđãtổchứcmộtchươngtrìnhđàotạođiềuhànhcấpcaochomộtcôngtytoàncầu.Trọngtâmcủachươngtrìnhđótậptrungvàocáchànhđộngcóthểtạorasựtăngtrưởngmộtcáchhệthốngtrongtổchứccủangườilãnhđạo.Trongngày,chươngtrìnhnàychỉranhữnghànhđộngmàcácnhàlãnhđạocóthểthựchiệnđểkhuyếnkhích,đánhgiá,địnhhướngvàtậndụngtấtcảnhữngcơhộichosựtăngtrưởngtrongcácđơnvịkinhdoanhcủahọ.Vàobuổitối,bênbànănvớinhữnglyrượu,chúngtôiyêucầunhữngngườithamgiaviếtra“nhữngquyđịnhbấtthànhvăn”tồntạitrongcôngtyhọvàomộttờgiấy.Vàsauđó,chúngtôithuđượcnhữngdòngnhưthếnày:“Đừngcótháchthứcôngchủ”hay“Hãychỉnhsửatấtcảnhữngnộidungtrongbàidiễnthuyếtcủabạntheocáchlàmsao

đểmọithànhviêntrongủybanđiềuhànhđềutánthànhtrướckhiradiễnthuyếttrướccuộchọpvàyêucầusựnhấttrícủahọvớitưcáchmộttổchứcđồngthuận”...Mộtsốmẩugiấycónộidungthậttẻnhạt,mộtsốkháckhiếnchúngtôiphìcười,nhưngrấtnhiềudòngchữtruyềnđạttrựctiếpnhữngthôngđiệpquantrọngvềnềnvănhóatrongcôngty.Vàchỉbằngcáchxớilênđểlàmlộranhữngvấnđềmangtínhhệthốngnhưthế,quátrìnhhọctậpmớicóđượctiếnbộthựcsự.

Bước2:LôikéoủybanđiềuhànhTiếptheo,hãyđảmbảorằngủybanđiềuhànhthựcsựthamgia

vàủnghộquátrìnhpháttriển.Điềunàycóýnghĩarộnghơnlàsựcómặthaytráchnhiệmgiámsát.Khicácủybanđiềuhànhkhôngliênquanvàđồngthuận(thườnglànhưthế),quátrìnhsẽchỉđitớicáiđíchlàsựthấtbại.Vấnđềlớnnhất,nhưđãnóiởtrên,làcácnhàlãnhđạođangđượcpháttriểntheomộtcáchđộclập,chẳngliênquangìvớinhữngvấnđềmangtínhhệthống.KhimộtCEOvàđộingũcủamìnhkhôngphảilàmộtphầncủaquátrình,sựpháttriểnlãnhđạosẽtrởthànhmộtcáigìđómàkhôngaicóýđịnhđểnótrởthành.Chẳnghạn,mộtcôngtytoàncầulớnđãtừngmắcphảicácvấnđềliênquantớisựtintưởng.Nềnvănhóacạnhtranhdữdộivàcáchhoạtđộngtheokiểuchínhtrịhóamọivấnđềcủacôngtynàydẫnđếntìnhtrạngthùđịchđãtồntạigiữacácbộphậnchứcnăngkhácnhauvàgiữanhữngthànhviênvớinhautrongnhiềunăm.Khicôngtynàyngàycàngtrởnênphụthuộcvàomộtcấutrúcmatrậncủatổchức-nhữngphephái,liênminhphụthuộclẫnnhau-tâmlínghikịdầnlantrànlàmmọithứcứngàymộtxấuđivàxóadầntínhminhbạch.Vìthế,mộtđộingũlãnhđạomớimuốncảithiệnlòngtintrongnộibộcôngty.Họđãtraoquyềnchomộtnhómpháttriểnlãnhđạothựchiệnmộtkếhoạchđàotạođểđạtđượcmụctiêunày.Mộtquátrìnhvớinhữngcơchếxâydựnglòngtinphứctạpvàđachiềuđãđượcxâydựngtrongkếhoạchđóvàhàngtrămngườilãnhđạophảithamgia.Tuynhiên,khinhữngngườiđứngđầunàytrởlạivớicôngviệc,sựcăngthẳnggiữacácnhómlợiíchvàởcáccấpkhácnhauthậmchílạicòntồitệhơncảtrướckia.Khicáccánhânlãnhđạo“đãđượcpháttriển”nỗlựcxâydựngvàmởrộnglòngtinranhữngngườikhác,họthườngbị“thiêucháy”bởisựcăngthẳngvàthùđịchtừmọiphía.Vìthế,họnhanhchóngquaytrởvềvớinhữngcáchứngxửquenthuộc,dèchừng,đềphòng,khépkínvàđầynghingờ.Cuốicùng,thứvănhóa

nghikịấylạicàngbámrễsâuhơn.Phóchủtịchphụtráchpháttriểnlãnhđạovàcácchuyêngiatưvấntừbênngoài,nhữngngườilàmviệccùngôngđãýthứcđượcvềthấtbại,nhưnghọcảmthấybấtlựctrongcốgắngcứuchữabởivìủybanđiềuhànhchẳnghềchothấybấtcứsựquantâm,hứngthúnàotrongkếhoạchcanthiệpthayđổitổchứctheocáicáchcóthểhỗtrợchosựnỗlựccủakếhoạchpháttriểnlãnhđạo.

Gầnđâychúngtôinhậnlờigiúpđỡmộtcôngtylớntrongtop500côngtylớnnhấtnướcMỹđểthiếtkếmộtcuộchọplãnhđạocấpcaocủacôngtyvớichủđềnănglựcđiềuhành.Mụcđíchcủacuộchọplàxácđịnhnhữngtháchthứccủacôngviệcđiềuhànhcôngtynày,làmrõnhữngtháchthứcđóvàtìmcáchgiảiquyết.Chúngtôiđãthuxếp,lênkếhoạchvàxúctiếncuộchọp.Khicáccuộcđốithoạidiễnra,cácvấnđềbắtđầunổilên.Tuynhiên,bướctiếptheonhưtrongkếhoạchđãkhôngthựchiệnđược.Độingũlãnhđạocấpcaođãkhôngchịuchấpnhậnrằngchínhhọcómộtphầnvaitròtrongviệctạoracácvấnđềrắcrốinày.Cuốicùngngườitađồngthuậnởmộtgiảipháplà“giảiquyết”mọiviệcthôngquađàotạo,tăngcườngnhậnthức;khuyếnkhích,thưởngvàphạt...đốivớinhữngngườiởbênngoàiphònghọp(tứclàtrừhọra).

Sựpháttriểnkhôngdiễnratrongmộtmôitrườngchânkhông.Nóđòihỏinhữnghànhđộngmangtínhtổchứcsongsongmàkhikếthợpvớipháttriểnlãnhđạosẽtạorahiệuứngcộnghưởng.Vìthế,khiđộingũquảnlýlựachọngiảipháplàđứngngoàiquátrình,sựcộnghưởngnàytấtnhiênsẽkhôngthểxuấthiện.Mộtdoanhnghiệpchúngtôibiếtrấtrõ,làmộttậpđoànphânquyềndịchvụtàichínhlớn,cóquymôtoàncầu,vớinhữngconsốhiệuquảhoạtđộngấntượngởhầuhếtcácđơnvịkinhdoanhđộclập.Sựphânquyềnnàycórấtnhiềutácdụngtíchcực,chẳnghạnnhưcónhiềucơhộihơnđểpháttriểncácnhàlãnhđạo,nhiềuquyếtđịnhgầnvớikháchhànghơn,vàphânbổnguồnlựcmộtcáchhợplý,linhhoạtvànhạybénhơn.

Tuynhiên,bởivìthịtrườngyêucầuphảipháttriểnnhiềuhơnnhữnggiảipháphỗtrợlẫnnhautrongcác“khoảngtrắng”giữanhữngđơnvịkinhdoanhđộclập,mộtcáchtựnhiên,nhữngnhàlãnhđạocủacôngtytìmkiếmsựưutiêntừphíalãnhđạocấpcaohơn.Khôngaichắcchắnđượcchinhánhnàocóthểmanglạinhiềucơhộikinhdoanhhơnvàchinhánhnàokémthếhơn.Độingũlãnhđạocấpcaotinrằngviệccanthiệpvàtạoramộtđịnhhướngrõràngsẽpháhỏng

hệthốngthứbậccủacáccấpquảnlý.Vìthế,nỗlựcpháttriểnlãnhđạoởđâyhướngtớiviệcgiúpngườitahiểuviệcphânquyềncónghĩalànhưthếnàovàhọcđượccáchđểcóthểthiếtlậpquanhệđốitáctrênkhắpcácchinhánhvàdẫndắtcácđộingũmộtcáchhiệuquả.Đâylàđiềuhữuích,nhưngcáclựclượngthịtrườngvàquyluậtđiềuchỉnhthịtrườnghiệngiờđangđòihỏiđộingũlãnhđạocấpcaophảităngcườngtácđộngvàthểhiệnrõnhữngthứtựưutiên.Nếuhọlàmộtphầncủacuộcđốithoại,cũngnhưcủaquátrìnhpháttriển,họcóthểnhậnrarằngđiềunàythểhiệnvaitròlãnhđạochứkhôngphảilàlàmmờđivaitròđócủahọvàkhóađàotạopháttriểnlãnhđạođãtậptrungvàoviệckếtnốinhữngthứtựưutiên.

Nhưnhữnggìbạncóthểdựđoánđược,quátrìnhpháttriểnlãnhđạodiễnranhưngkhôngcósựthamgiacủabanquảntrịsẽ“sảnxuất”ranhữngnhàlãnhđạokhôngtoàndiện.Trọngtâmcủaquátrìnhpháttriểnnàythườngtrởnênnghiêngvềmộtkĩnăngđặcbiệthoặcmộtmảngkiếnthức;tronghoàncảnhđó,ngườiđảmđươngcươngvịCEOhoặcmộtvịtríđiềuhànhnàokhácởđâykhôngphảiđểđưaramộtcáchnhìntoàndiệnhơntrongmỗivấnđề.Chẳnghạn,mộtcôngtyhyvọngthôngquachươngtrìnhpháttriểnlãnhđạođểkhiếnnhữngnhàlãnhđạocủahọtrưởngthànhhơnvềmặttâmlý.MặcdùcácCEOýthứcrấtrõrằngsựtrưởngthànhđóđòihỏitríóc,tráitimvàkhíphách(bạncầnphảibiếtmạohiểmtrongnhữnghoàncảnhthíchhợpvàlôikéomọingườithamgiacũngnhưphảiđưaramộtchiếnlượctăngtrưởngthậtthuyếtphục),nhưngkếtquảcủachươngtrìnhpháttriểnlãnhđạolạitrởthànhmộtcáigìđóhoàntoànkháctrongthựctế.Trọngtâmlạihóaratrởthànhviệcphảihọccáchlàmthếnàođểđiềuhànhtốtmàkhôngmắclỗi,mộtkĩnăngthuầntúyvềtưduy(vàtấtnhiên,điềuđókhôngphảilàthứbạncầnnếumuốncóđượcsựtăngtrưởng).

Bước3:Sửdụngquátrìnhpháttriểnlãnhđạonhưmộtcôngcụchẩnđoán

Thựctếlà,nhữngngườiquảnlýkhôngphảilúcnàocũngnhậnrađượccácvấnđềmangtínhhệthốngvốnđanglàmsuyyếumộtcôngty,họcũngkhôngthựcsựquantâmđếnnhữngvấnđềnàynhưnhẽrahọnênlàm.Mặcdùvậy,giaiđoạnđầucủaquátrìnhpháttriểnlãnhđạocóthểtạoramộttrườnghợpkhẩncấp,gâysựchúýcủa

lãnhđạovàtừđóhọcóthểlàmmộtđiềugìđóđểgiảiquyếtvấnđề.ChúngtôiđãtiếnhànhrấtnhiềuchươngtrìnhHọctậpHànhđộngchocáccôngtytoàncầuvàmộtđềmụcquantrọngtrongnhữngkhóahọcđólàkhuyếnkhíchđốithoạitrongthờigianthựcvàvềnhữngvấnđềthựcgiữanhữngngườithamgiavàcáclãnhđạocấpcao.HọctậpHànhđộngrấthữuíchtrongviệctạomộthệthốngtạmthờivớinhữnggiátrịđộcnhấtkếthợptríóc,tráitim,vàkhíphách,trongđómộtdạngkháccủađốithoạicóthểđượcthựchiện.Nếuđượcthựchiệnđúngcách,nhữngngườithamgiasẽcảmthấyhoàntoàntựdovàthoảimáiđểphảnhồivớicácsếpcấpcaohơncủahọ-mộtcáchtrungthực,sắcsảo,thểhiệnvàkhuyếnkhíchnhậnthức,soirõnhữngvấnđềkhôngthểkhôngxảyra-liênquantới“thượngđỉnh”củacôngty.

Đángchúýhơn,nhữngchươngtrìnhnhưthếsẽlàmchoquátrìnhpháttriểnđểtrởthành“nhàlãnhđạotoàndiện”khảthihơn.Khingườitanóivềviệchọengạiđiềugì,engạinhưthếnàokhinóiramộtvấnđề,hoặclàmthếnào,họcảmnhậnđượccácthuộccấptrựctiếpcủahọkhôngtinrằnghọquantâmtớilĩnhvựcđờisốngtìnhcảmtrongcôngviệc,cácnhàlãnhđạođiềuhànhsẽcóđượcnhậnthứcvềcáckhíacạnhkhácnhaucủamộtvấnđề-nhữngkhíacạnhvượtrangoàicácvấnđềnhậnthức.Vídụ,khimộtkếhoạchđổimớitậptrungtrọngtâmvàosựpháttriểnlãnhđạo,quátrìnhđàotạosẽthườngliênquantớiviệccungcấpchocácnhàlãnhđạonhữngphươngcáchkíchthíchsuynghĩsángtạotrongcácnhânviêncủahọ.Tuynhiên,vớiyếutốmangtínhchẩnđoánnày,mộtđiềuđángbáođộnglàcácnhàlãnhđạosẽbịthuyếtphụctinrằngcôngtycủahọsẽthấtbạivàhọnghingờrằngngườicủahọkhôngcảmthấythoảimáiđủđểchiasẻnhữngýkiếnđingượclạivớitruyềnthốngvàquyđịnhcủacôngty.Đólànhữngvấnđềliênquantớitráitimvàkhíphách,vàchúngcóthểđượckếthợpvàotrongquátrìnhpháttriểnnày.

Bước4:TùybiếnquátrìnhCuốicùng,hãytùybiếnquátrìnhđểphùhợpvớitìnhtrạngcủa

tổchứcvàkếthợpcáckhíacạnhliênquantớitríóc,tráitimvàkhípháchvàotrongquátrìnhđó.Chúngtasẽnóivềquátrìnhpháttriểnthôngquacuốnsáchnày,nhưnghiệngiờchúngtôimuốnnhấnmạnhhaiđiểm.Thứnhất,đừngdựavàothờithế,nhữngthứcósẵn,thậmchíkểcảnhữngchươngtrìnhđượcquảngcáolàcótínhthựctiễntốt

nhất.Nhữngthứđókhôngthựcsựmanglạihiệuquảvềlợinhuận,bởivìmỗinềnvănhóa,côngty,ngànhnghềlàđộcnhấtvàlãnhđạolàkếtquảcủacácnhântốmangtínhhệthống,cảtíchcựcvàtiêucực,cũngnhưcácvấnđềcạnhtranh...tấtcảđềukhôngthểchuyểnđổivàtruyềntải.Bạncầncơcấuchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạocủamìnhvớichínhnhữngđiểmmạnhvàyếukémcủacôngtybạn.Khichúngtôithựchiệnquátrìnhpháttriểnlãnhđạomangtínhchiếnlược,chúngtôiluônluôntạomốiliênhệvớibốicảnhkinhdoanhcủacôngty,tháchthứccạnhtranh,lịchsử,hoạtđộngcủahệthốngquảnlí,haynhữngđiềutươngtự.Chúngtôiđãrútratừnhữngbàihọckinhnghiệmdàivàkhókhănrằngviệc“nhậpkhẩu”mộtchươngtrìnhhuấnluyệnởmộtnơixaxôinàođó,đặcbiệtlàởcấplãnhđạocaonhất,thườnggặpphảisựđụngđộvàkhángcựvềmặtvănhóa.

Tươngtựnhưvậy,chúngtôiđánhgiáyêucầuđốivớicácnănglựctríóc,tráitimvàkhípháchởmỗicôngtymàchúngtôinhậnlờigiúpđỡ.Mộtsốcôngtykhôngnênnhấnmạnhcảbayếutốnhưnhau.Mộtcôngtycóthểđangphảiđốimặtvớinhữnglựachọnchiếnlượcvớicácyếutốtráingượcnhauđòihỏilãnhđạocủacôngtyđóphảithựchiệnnhữngquyếtđịnhphứctạphơnvàtránhnhữnggiảiphápđơngiản.Đócóthểlàđốimặtvớimộtcuộckhủnghoảngliênquantớimôitrườngkinhdoanh,quyđịnhhaynănglựccạnhtranhvàbuộcnhàlãnhđạophảithayđổiphươngpháptruyềnthốngcủamình.Họcầnmộtchiếnlượctáobạovàliềulĩnhhơnđểgiảiquyếtcuộckhủnghoảngđómộtcáchhiệuquả.Đólạicũngcóthểlàmộttổchứcbuộcphảichuẩnbịlựclượngnhânsựnòngcốtchocácvịtrícôngviệcsẽsớmtrởnênhoàntoànkhácsovớihiệntại.Tráchnhiệmcủasứmạngpháttriểnlàphảixâydựngmộtcơsởbềnvữngchocungcáchlãnhđạomới.

Bảnthânquátrìnhnàycóthểcũngđổikhácmộtcáchđángkể,phụthuộcvàocácnhântốtìnhthế,nhưnghãychophépchúngtôichiasẻvớibạnmộtphươngphápđơngiảnmàchúngtôiđãpháttriểnđược.

Chủđềhọcđầutiênliênquantớimộtbàithuyếttrìnhvềbấtcứchủđềhoặcmônhọcnàomàchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạođượcthiếtkếđểhướngtới.Theolẽthường,bàihọcbuổisángsẽbắtđầubằngviệcgiảithíchchủđềcủacảkhóađàotạo.Chẳnghạnnhư,đổimớihaycộngtáchayquảnlýtoàncầunghĩalàgì,cáckĩnăngcầnthiếtđểcóthểtrởnênthànhcôngtrongviệcđổimới,cộngtáchay

quảnlýtoàncầu,vàcáctrườnghợpvídụminhhọachocácquanđiểm.Đâylàphầnliênquantớinhậnthứccủachươngtrình.

Phầnhọcthứhailuônluôndiễnravàothờigianbuổichiềuvớiyêucầungườithamgiaphảithựchiệncácbàitậphoặctiếpthuquátrìnhhướngdẫnliênquantớicácvấnđềmangtínhcánhânxuấthiệntrongchủđềđó.Nếuchủđềlàđổimới,chúngtacóthểnóivớinhữngngườithamgiavềviệchọcảmthấychínhhọlànhữngngườicótinhthầnđổimớiởmứcđộnào,điềugìcảntrởsựsángtạocủahọtrongcôngviệc;vìsaovàkhinàothìhọtrởthànhmộtngườicótưduyđổimới.Tớicuốibuổihọc,nhữngngườithamgiasẽnhậnđượcmộtbàitậpliênquantớiđổimới(haybấtcứchủđềhọcnàokhác)màhọphảitrảlờithôngquathựctếtạinơilàmviệccủahọtrongnhữngngày,nhữngtuầnhaynhữngthángsauđó.

Thứba,ngườithamgiasẽkiểmtranhữnggìhọđượchọc.Quátrìnhápdụngthựctếnhữnggìhọtiếpthusẽhìnhthànhnênphươngdiệnkhípháchcủasựpháttriểnlãnhđạohoànthiện.Sẽluônlànhưvậy,ngườitaphảikiểmnghiệmnhữnghànhvicưxửmớivàđốimặtvớinhữngtháchthứcmới,vàbởiđiềuđóxảyratrongmộtmôitrường“thực”(theonghĩađốilậpvớilýthuyếttrongquátrìnhđàotạo)nênhậuquảcũngsẽthựcsựxảyđến.Họcóthểbịlâmvàocảnhlúngtúng,bốirối,cảmthấymấtthểdiện,đặthọvàotìnhthếbấtlợi,luyệntậpnhữngkĩnăngvàphẩmchấtmàtrướcđólàsởđoảncủahọ,vàthậmchíhọsẽbịthấtbại.Hiểnnhiên,tấtcảnhữngđiềunàysẽđòihỏikhípháchvàsựcanđảm.

Phầnthứtưlàtrởlạivớichươngtrìnhsaukhoảngthờigiannhấtđịnhnàođó.Chúngtôisẽnghenhữngngườithamgiamôtảlạitrảinghiệmcủahọ,vàtừđócungcấpchohọnhữngphảnhồivềmứcđộthànhcông(haychưathànhcông)củaquátrìnhkếthợpvàhộitụcácyếutốtríóc,tráitimvàkhípháchtronghànhvilãnhđạocủahọ.

Nhậnrarằngnhữnghoàncảnhkhácnhaucầntớisựkếthợpkhácnhaucủa

tríóc,tráitimvàkhípháchNhưđãgợimởởnhữngphầntrước,chúngtôixemxétcácmục

tiêupháttriểnlãnhđạocủamỗicôngtytrongmộtvịtríđặcthù(haymộtđội,nhómđặcthù)trướckhithiếtkếmộtchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạo.Mộtsốcôngviệcđòihỏiphảicótráitimnhiềuhơnkhíphách,mộtsốkháccầncótríócnhiềuhơntráitim.Sựkếthợpgiữatríóc,tráitimvàkhípháchđốivớimộtđộingũlãnhđạođanglậplạichiếnlượckinhdoanhsẽkhácsovớiyêucầudànhchomộtgiámđốcđiềuhànhđangtìmcáchmởrộngthịtrường.Vìthế,điềuquantrọngđốivớichúngtôikhixâydựngmộtquátrìnhpháttriểnlãnhđạolàtrongđầuphảiluôncânnhắcnhữngđòihỏicủahoàncảnhcụthể.

TrongcuốnsáchHệthốnglãnhđạo(TheLeadershipPipeline)củaRamCharan,SteveDrottervàJimNoel,cáctácgiảđãchỉrarằngkhingườitathăngtiếnquanhữngcấpbậckhácnhautrongmộttổchứcnàođó,họsẽbuộcphảiđiềuchỉnhhànhvivàcácđịnhhướnggiátrịcủamìnhtheocáchtươngứngđểphùhợpvớihoàncảnh.Chẳnghạn,cáckĩnăngvàgiátrịđónggópcủacánhânmộtnhânviênsẽrấtkhácsovớiđónggópcủangườiđókhilàmquảnlýdùchỉlàlầnđầutiênvàởcấpthấpnhất.

Khimộtaiđóthayđổitrởthànhngườiquảnlý,anhtasẽcầnphảiđánhgiáđónggópcủanhữngngườikhácnhiềuhơnlàtậptrungvàosựthểhiệncủachínhmình.Cáctácgiảtrênđãnhấnmạnhrằngkhôngchỉcóviệcphảiđòihỏimộtnhómcáckĩnăngvàgiátrịmớimàcảviệcphảirờibỏcácquanniệmvềkĩnăngvàgiátrịcầnthiếtcũcũnggópphầnkhôngthểthiếuđểlàmnênmộtnhàquảnlýthànhcôngdùởgiaiđoạnquảnlýđầutiên.

Đểpháttriểnmộtcáchhiệuquả,hãyxemxétmứcđộthểhiệncủatríóc,tráitimvàkhípháchởnhữngcấpđộtổchứckhácnhau:

Tríóc

Cấp1(Giámsáttrựctiếp):Họccáckĩnăngvềchuyênmôn,côngnghệ,kĩthuật.Cấp2(Quảnlýcủanhữngngườiquảnlý):Kếthợp,phốihợpgiữaconngườivàcácdựán.Cấp3(Giámđốcđiềuhành):Tạorachiếnlược.

Tráitim

Cấp1:Quảnlýnhữngmốiquanhệmột-với-một.

Cấp2:Huấnluyện,nuôidưỡngtàinăngvàsắpxếpcácđộingũ.Cấp3:Quảnlýsựphứctạp,đốiphóvớisựchệchhướngcủacáccánhân,giảiquyếttìnhtrạngmơhồ.

Khíphách

Cấp1:Đưaraphảnhồisắcsảovàcứngrắn,vàgiảiquyếtnhữngvấnđềgaigóccủacôngviệcquảnlý.Cấp2:Quảnlýxungđộtgiữacácđơnvị,phânbốcácnguồnlực,lêntiếngkhiđốimặtvớirủiro.Cấp3:Thựchiệnnhữngquyếtđịnhkhókhăn(chẳnghạn,đóngcửamộtcơsởsảnxuất,điềuchuyểntàisảnvàcácnguồnlực...).

Nhữngmôtảvềcácmứcnhưthếrõrànglàrấtchungchung,vàbạncóthểnhậnthấyrằngmìnhcầnphảicósựđiềuchỉnhdựatrênmôtảchitiếthơnvềcácvịtrí,cũngnhưnhữngđòihỏicụthểhơntrongtìnhhìnhcôngtycủachínhbạn.Mặcdùmụctiêupháttriểnchunglàgiúpmọingườikếthợp,hộitụvàhàihòađượcbayếutốnàytronghànhvilãnhđạocủamình,nhưngmụctiêucụthểhơnlàgiúp“trộnlẫnbayếutốđểtrởthànhmộthỗnhợpđúngtỷlệ”.

Bảng2.1.Hệthốnglãnhđạo

Nguồn:Charan,R.,Drotter,S.,&Noel,J.(2001).Hệthốnglãnhđạo(TheLeadershipPipeline).SanFrancisco:Jossey-Bass,tr.7.Tái

bảnvớisựchophépcủaNxb.JohnWiley&Sons.

Khíphách-lĩnhvựcpháttriểntinhtếnhất

Nhưđãđượcthừanhận,sựpháttriểnvềkhípháchlãnhđạogầnnhưlàmộtlĩnhvựcchưađượckhámphá.Trongthựctế,chúngtôitừngnghethấyýkiếncủakhôngchỉmộtCEOnghingờrằngsựcanđảmlạilàthứcóthểdạyđược.Mặcdùkhôngthểchuyểnđổimộtcánhânvốnđãkhôngthíchmạohiểmđểtrởthànhmộtngườicóthểphớtlờnhữnglờicảnhbáo,nhưngchúngtôiđãnhậnrarằngngườitacóthểthayđổiđángkểtrongphươngphápchấpnhậnrủiro.Khilàmviệcvớicácđốitượngliênquantớiquátrìnhkhuyếnkhíchphát

triểnkhípháchlãnhđạo,chúngtôiđưaranhữngphảnhồichohọđốivớiviệchọđãkhôngthểhiệnsựcanđảmcủamìnhnhưthếnào(chẳnghạn,từchốiđưaranhữngquyếtđịnhcứngrắn,gaigóc)vàgiúphọnhậnthứcđượchậuquảtiêucựccủahànhvirụtrènày.Chúngtôicũnggiúpđỡhọnỗlựcthểhiệnýchí,đồngthờicungcấpnhữngphươngpháp,côngcụvàkĩthuậtcóthểgiúpđượchọ.Rấtnhiềulần,nhữngđiềuchúngtôilàmđãkhuyếnkhíchđượchọthểhiệnsựmạnhdạn,canđảmhơnởnơilàmviệc,theonhữngcáchtinhtếnàođó.

TrongcuốnDũngcảmđểhànhđộng(TheCouragetoAct),cáctácgiảMeromKleinvàRodNapierđãnhấnmạnhrằngsựcanđảmlàthứcóthểhọcđược,đặcbiệtnếunóđượcnhìnnhậnvớitưcáchmộthànhvithểhiệnnămyếutốsau:mụcđích,mứcđộquyếttâm,sựkhắcnghiệt,rủirovàtínhthẳngthắn,khôngthiênvị.Bằngcáchbiếtrõnhữngnhântốnàyvàluyệntậpthôngquasựkếthợpcáchànhvi,ngườitacóthểvượtquanhữngnỗilosợ,họccáchđươngđầuvớinguycơvàlàmnhữngđiềuhọchưatừnglàmtrướcđó.

Trongthếgiớikinhdoanh,chúngtôinhậnrarằngmộtcánhâncóthểrấtsợmạohiểmvàrụtrètrongmộttổchứcnàylạitrởthànhngườikhôngngầnngạimạohiểmvớicácmốinguycơtrongmộtcôngtykhác.Trướcđây,cónhiềuđiềuchỉrarằngviệcnắmlấynhữngcơhộivàchấpnhậnrủirolàmộtýkiếntồi,rằngnhàquảnlýcấpcaohơnsẽrấtkhôngbằnglòngvàcóthểtrừngphạtnghiêmkhắcnhữngaidámmạohiểmvàrồithấtbại.Saunày,thựctếtrongcáctổchứckhôngchỉchothấycónhiềutrườnghợpnhữngngườimạohiểmđươngđầuvớinguycơrồithấtbạisẽkhôngbịphạt(trừkhihọliềulĩnhmộtcáchngungốcvàlặpđilặplạisailầmnày)màcònđượcthưởngtheorấtnhiềucáchkhácnhau.Mộtlầnnữa,chúngtôitrởlạivớilờikhuyênmàchúngtôiđãđưara,rằnghãynhậnthứcthậtrõvềcácvấnđềmangtínhhệthốngtrongcôngtycủabạntrướckhibắttayvàothựchiệnmộtchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạonàođó.

Hầuhếtnhữngtổchứccóquymôlớnkhôngmuốnnhữngngườilãnhđạocủahọthểhiệnquánhiềutínhcanđảmvàýchítheokiểunày,nếukhôngmuốnnóilàngượclại.Nhữngcôngtylớn,đượcdẫndắtbởinhữngmốilongạivềkiệntụng,tranhchấp,vềcáccổđông,vềcôngchúng...sẽnghiêngvềsựlựachọnítnguycơhơn,antoànhơn.Vàbấtkìcôngtynàovượtquanhữnggiaiđoạnđầutiêncủachukìkinhdoanhcũngchỉcóthểrộnglượngvớinhữnghànhviphácáchở

mộtmứcđộnhấtđịnhnàođó.Cũngcómộtsốtổchứccóthểchophépcácnhânvậtđãđượcthừanhậncónănglựcthiêntàinóirasuynghĩcủahọvàđónnhậnnhữngnguycơ,nhưngnhữngnơinhưvậycóxuhướngtrởnênmộttậpthểlỏnglẻovàthiếuluậtlệ.Ngàynay,sựphứctạpcủahầuhếtcáccôngtylạitrởthànhmộtđiềukhôngthểthuậnlợihơnchokhíphách.Thậtkhóđểcóthểlàmđượcnhiềuđiềunếutấtcảmọingườilúcnàocũngnóitheoýlãnhđạo,hoặctheocáikiểutrốngđánhxuôikènthổingược.

Quanđiểmcủachúngtôikhôngphảilàtấtcảcácnhàlãnhđạođềubắtbuộcphảithểhiệnkhípháchvàsựcanđảmcủamìnhbấtcứkhinàocócơhội.Họphảihọcđểbiếtkhinàonênsửdụngkhípháchvàthểhiệnsựcanđảmcủamìnhnhưthếnào.ĐócũnglàđiềumàGiáosưKhoaĐạođứcKinhdoanhcủatrườngĐạihọcHarvard,JosephBadaroccomôtảlà“xácđịnhthờiđiểm”-nhữnglựachọnhiếmkhixảyracủacácnhàlãnhđạokhihọthựcsựđãtạođượccátínhvàhìnhthànhnênhệthốnggiátrịcủariêngmình.Hãynóirakhibạncảmthấycóđiềugìđókhôngcôngbằnghayvônguyêntắc,saitrái-đóchắcchắnlàsựthểhiệnkhíphách,nhưngnóivớiôngchủcủabạnkhiôngấyđangphảiđauđầuvềmộtcuộckhủnghoảngnàođóthìcóthểđiềunàylạikhôngchothấyđólàcáchphảnứngtốtnhấthaylàsựthểhiệnđúnglúc.Tươngtựnhưvậy,thểhiệntâmtrạnggiậndữtrướctìnhtrạngphátxítvềmặttinhthần,phânbiệtđốixửởcôngtyvàhiênngangngẩngcaođầubướcrakhỏiphònghọpcóthểkhôngphảilàcáchtốtnhấtđểbạnchomọingườithấythếnàolàkhípháchcủamình.

Vìthế,mộtphầncủaquátrìnhpháttriểncầnđượcdànhchoviệcxácđịnhnênthểhiệnkhípháchkhinàovànhưthếnào.Chẳnghạn,sựpháttriểnlãnhđạocóthểgiúpngườitahiểurằngkhihọnóirasuynghĩvàýkiếncủamình,họnênchắcchắnrằngmìnhcũnglắngnghequanđiểmcủangườikhác,thểhiệnchohọthấyhọđangđượclắngnghevàcốgắngthuyếtphụchọtheocáchnghĩkhácchứkhôngphảitheokiểutấncôngvàosuynghĩcủahọ.

♦♦♦

Đểkhiếncuốnsáchnàythậtdễhiểuvàthânthiện,chúngtôichiacácchươngtiếptheothànhcácphầnriêngbiệt:tríóc,tráitimvàkhíphách.Chẳnghạn,phầntiếptheo(PhầnHai:Lãnhđạobằngtríóc)baohàmnhữngchươngcónộidungphùhợpvàtươngứngvớicác

vấnđềnhậnthứcmangtínhchìakhóa,khôngthểthiếuđượcđốivớicácnhàlãnhđạongàynay(“Nghĩlạivềcáchchúngtalàmmọiviệc”;“Vẽlạinhữngđườnggiớihạn”;“Khiếnchomọithứđượchoànthành”và“Pháttriểnvàkếtnốimộtquanđiểm”).Trongđờisốngkinhdoanhthựctế,takhôngthểtáchbiệthoàntoànnhữngchủđềnày.Vídụnhưchươngtiếptheo(Chương3)đềcậpđếnviệcsuynghĩnhữngsuynghĩtoàncầu,nhưngđâylạikhôngchỉlàvấnđềtríóc.Chúngtôixếpnộidungnàytrongphầnvềtríócbởivìviệc“suynghĩlại”làbướcđầutiênbắtbuộcphảithựchiện.Nhưngcùngvớicácvấnđềcơcấulạinhậnthứcnày,cácvấnđềvềtâmlí,tìnhcảmcũngxuấthiện,chẳnghạnnhưsựđồngcảmvớicácnềnvănhóakhác;cảcácvấnđềvềýchí,chẳnghạnnhưnhữngmốiquanhệhoàntoàncónguycơthấtbạivớimộtcôngtynhỏởmộtquốcgianàođóthuộccácnướcthếgiớithứba.Saucùng,bạnsẽtìmthấyởcácchươngtiếptheo,cũngnhưtrongcảcuốnsáchnày,conđườngđểhộitụ,kếthợpvàhàihòatríóc,tráitimvàkhíphách.

Cònbâygiờ,trướchết,hãytậptrungvàocáiđầu.

PHẦNHAILÃNHĐẠOBẰNGTRÍÓC

3NGHĨLẠIVỀCÁCHCHÚNGTA

LÀMMỌIVIỆCiệcxemxét,cânnhắclạitrướckhiquyếtđịnhhayhànhđộngngàycàngtrởnênquantrọng,nhưngcũngngàycàngkhóđểthựchiện.Mỗingày,hoạtđộngkinhdoanhtrởnênphứctạp,dễthayđổivàmơhồhơncùngsựcạnhtranhliêntụcdẫn

đếnyêucầuphảicónhữngquanđiểmnhậnthứcmới.Tuynhiên,môitrườngnàylạikhôngchắcchắnvàđầynhữngmốinguycơtiềmtàng,vàmộtphảnứnghoàntoàntựnhiêncủaconngườilàtrungthànhvớinhữngphươngpháp“đãđượcthửvàthấylàđúng”trongkhoảngthờigiankhôngthểbiếttrước.Đốimặtvớinghịchlýnày,nhiềunhàlãnhđạolựachọnhànhđộngtheocáchgiảiquyếttruyềnthống,đặcbiệtởnhữngcôngtythànhcôngvớinềnvănhóabềnvững.

Khảnăngnghĩlạikhôngphảilàđiềuđượcliệtkêtrongcácđặcđiểmcủanhàlãnhđạo,ítnhấtlàtronghầuhếtnhữngđịnhnghĩatruyềnthốngvềngườilãnhđạo.Tuynhiên,cũnggiốngnhưnhiềuđặcđiểmsẽđượcthảoluậnvàphântíchtrongphầnLãnhđạobằngtríócnày,khảnăngnghĩlạiđangngàycàngtrởthànhmộtyếutốthứcthờivàđặcbiệthữudụngtrongmôitrườngtoàncầuphứctạp.

Chúngtôicũngmuốnbổsungrằngmặcdùchúngtôiđangnhắcđếnđiềunàyvớitưcáchmộtphầncủanănglựclãnhđạobằngtríóc,nhưngkhảnăngnghĩlạicònliênquantớitấtcảcácyếutốcủatráitimvàkhíphách.Bạncầnbắtđầudựatrênkhảnăngnhậnthứcbằngcáchnghĩlạivềcáctiêuchuẩnđangảnhhưởngtớithủtụcvàcácquátrìnhkinhdoanh.Sauđó,bạncầncótráitimđểthấuhiểuảnhhưởngcủaviệcnghĩlạinàyđốivớinhữngngườixungquanhbạn,vàbạncần

khípháchđểđươngđầuvớinguycơvàchuyểnnhữngsựthayđổitrongsuynghĩtrởthànhhànhđộngthựctế.Mặcdùvậy,giờthìchúngtahãytậptrungvàokhíacạnhnhậnthứccủađặcđiểmnàyvàvìsaoviệc“suynghĩlại”lạikhókhănđốivớinhiềunhàlãnhđạođếnthế.

TìmramộtquanđiểmnhậnthứcmớiNóiluôndễhơnlàm

Hầuhếtcácnhàlãnhđạokinhdoanhđềubiếtrằngsựthayđổilàđiềukhôngthểtránhkhỏi,vàrằnghọphảitíchcựcđổimớivàpháttriểncáchoạtđộngđểduytrìđượcưuthếcạnhtranhvàsứchútvớikháchhàng.Tuynhiên,nhậnthứcnàyhiếmkhiđượcchuyểntảivàotrongmộthànhvisángsuốt,hoặcmộtgiảđịnhmớicủahoàncảnhđó.Vềmặtlýthuyết,kháiniệmsuynghĩlạithựcsựmangđầyýnghĩavàhầunhưkhôngcóaiphủnhậntínhcầnthiếtcủanó.Dẫuvậy,khinótrởthànhhànhđộngcụthểvớinhữnghệquảhaycóthểlàhậuquảtrongthựctế,sựthayđổihànhvi,chiếnlược,cáchthức,trìnhtựvàtruyềnthốnglạilàđiềukhóthựchiệnhơnrấtnhiều.

ThomasKuhn,chuyêngialịchsửkhoahọc,tácgiảCuốnsáchCơcấucủanhữngcuộccáchmạngkhoahọc(TheStructureofScientificRevolutions)vànhiềucuốnsáchkhác,đãđúckếtđểtạorathuậtngữchuyểndịchmôthức.Kuhnnhậnthấyrằng,ngượclạivớisựmongđợi,hầuhếtcácnhàkhoahọckhôngphảilànhữngngườisuynghĩđộclậpvàkháchquan,đúnghơnlàhọhoạtđộngbêntrongnhữngmôthứccủamình.KuhnlấydẫnchứnglàPtolemyluônluônkhẳngđịnhrằngmặttrờiquayquanhtráiđất,mộtýkiếnđãtừngđượccoinhưmộtsựthậtkhoahọctronghàngtrămnămchotớitậnkhiCopernicusxuấthiệnvà“suynghĩlại”cáitưởngnhưlàsựthôngtháiđãđượclịchsửthừanhậnnày.

Quanđiểmcủachúngtôilànhiềunhàlãnhđạokinhdoanhcũnggiốngnhưcácnhàkhoahọc,tinchắcrằnghọlànhữngngườitưduyđộclập,nhưngtrongthựctếlạichịuảnhhưởngcủamộtmôhìnhthịnhhànhnàođó.Điềunàycóthểdẫntớisựtựdốimình-mộttháiđộrấtnguyhiểm.NhưKuhntừngviết:“Mộtngườiđangcốgắnggiảiquyếtmộtvấnđềđãđượcxácđịnhbằngkiếnthứcvàphươngpháp

hiệnđangtồntạikhôngchỉnhìnxungquanh.Anhtabiếtmìnhmuốnđạtđượccáigìvàthiếtkếnhữngcôngcụcủariêngmìnhcũngnhưhướngsuynghĩcủamìnhtheocáiđó”.

Vượtrangoàixuhướngtựnhiênlàluẩnquẩntrongmộtmôthứcnhưthế,chúngtôiđãxácđịnhnhữngyếutốnhưsẽđềcậpdướiđây,sẽdẫnđếnviệccácnhàlãnhđạoluônnétránhsự“suynghĩlại”.

Áplựcđểtạorakếtquả.Áplựcnặngnềvềviệcphảitạorakếtquảkhiếnviệctìmđượcmộtkhoảngnhậnthứccầnthiếtđểcóthểxemxét,cânnhắctớinhữngphươngpháptiếpcậnthaythếtrởnêncựckỳkhókhăn.Haynóichínhxáchơn,cácnhàlãnhđạonghĩvềtươnglaivànhậnrarằngmọithứsẽthayđổi,nhưngnhữngsuynghĩnàynhanhchóngbịxóamờbởinhữngnhucầu,đòihỏicấpbáchcủaviệckinhdoanhhiệntại.Mộtvịgiámđốcđiềuhànhvớimộtsảnphẩmđangrấtthànhcôngvàchiếmmộtphầnđángkểtrongdoanhthucủacôngtysẽkhôngthểđểchođầuóccủamìnhđượclậtđilậtlạisuynghĩquanhýtưởngrằngvòngđờicủasảnphẩmnàysắpkếtthúc;thayvàođó,vịlãnhđạosẽchorằngdoanhsốbánhiệntạiđanggiảm,hàngtiêuthụchậmdầnlàdođộingũbánhànglàmviệckémhiệuquả,haydotácnhânthịtrườngtạmthời,hoặcthậmchílàdothờitiết.Nếunhư“suynghĩlại”đểhướngsựxemxéttớikhảnăngđólàmộtsảnphẩm“sắpchết”thìcónghĩalàsẽphảinghĩvềviệcthayđổitoànbộmôhình,kếtcấucủadâychuyềnsảnxuất,hayphânbổlạivốnđầutư...vàmọithứcóthểsẽtrởnênquánặngnề,khôngthểchịuđựngnổiđểrồidễdàngbịtrìhoãn.Kếtquảlà,nhàlãnhđạonàysẽtậptrungvàoviệctăngdoanhsốbánloạisảnphẩmđó,nhưthếtrướcmắtsẽlàmdịuđisứcépcủanhữngkếtquảkinhdoanhtạmthời.Điềunàycóvẻnhưlàsựlựachọntốthơnnhiềusovớiviệcphảinghĩlạitấtcảmọithứ-mộtnhiệmvụvĩđạiđốivớinhàlãnhđạovàsẽtạoranhữngcơnđauđầucũng...vĩđạichẳngkém.

Cầnkhíphách.Việcsuynghĩlạisẽđòihỏiphảicókhíphách.Nhàlãnhđạotoàndiệncóthểnhìnmọithứrấtkhácvàhànhđộngdựatrênnhữnggìhọnhìnthấynhờsựcanđảmcủamình.Khinhìnvàovàsuyngẫmvềviệcphảitạoranhữngthayđổicơbản,nhàlãnhđạosẽthấytấtcảnhữngkếhoạchhayviễncảnhbịxớitunglên,đảolộnhếtcả.Dámđốimặt,thậmchícònsẵnsàngvàthoảimáixemxétkhảnăngcủamộtmôhìnhkinhdoanhmớiđòihỏisựdũngcảm,táobạomàmộtsốgiámđốcđiềuhànhcấpcao

cũngkhôngcóđược.Chúngtôiđãtừngcónhữngcuộctiếpxúcvớicácnhàlãnhđạokinhdoanh,nhữngngườiđãnhậnrakhảnăngcôngtycủahọsẽbịgạtrangoàicuộcchơisau5nămnữanếuhọkhôngbắtđầuquátrìnhthayđổingaytừbâygiờ.Nhưnghọthiếudũngkhíđểđốimặtvớithựctếvàođó,họhivọngcáimốcthờigiankiasẽbịđảolộn,hoặcmộtđiềugìđósẽđộtnhiênxuấthiện-mộtbiếncốcủathịtrườngchẳnghạn,haynhữngngườikhácsẽthayhọdũngcảmtiếnlên.Họcóthểgiảithíchchosựthiếucanđảmnàytheorấtnhiềucách,trongđócósựthậtrằngmọingườichưasẵnsàngchomộtsựthayđổilớn.Họýthứcrấtrõvềtháiđộchốngđốidữdộicủanhữngngườixungquanhkhimộtcôngtycốgắngđểlàmđiềugìđókhácđi,vàcáchtốthơnđểgiảiquyếtsựchốngđốitậpthểnày,theohọ-cácnhàlãnhđạo-làduytrìhiệntrạng.Vềphíađộingũnhânviên,mọingườiđềumongđợingườilãnhđạocủahọsẽgiảiquyếtcácvấnđềmàkhôngđòihỏinhânviênphảithayđổi.Đểtránhlàmchođộingũcủamìnhthấtvọng,cácnhàlãnhđạothựcthicáckếhoạchtạmthời,hơnlànhữngbiệnpháplâudàiđòihỏimọingườiphảicósựhisinhhayhọcmộtphươngphápmớiđểlàmmọiviệc.

Thiếuthờigiansuynghĩ.Nhữngngườiđiềuhànhcấpcaothườngbịmắcvàonhữngcáibẫycủacảnúicôngviệcvàkhôngthểtựchophépmìnhcóthờigiancânnhắc,suynghĩlại.Hầuhếtnhữngngườilãnhđạongàynayđềuphảiđốimặtvớihàngtrămemailmỗingày,nhữngcuộchọpliênmiên,“lụt”trongnhữngthôngtinquamạngInternet,vànhữngđòihỏikhôngngừngleothangvềhiệuquảcôngviệctừphíakháchhàngvàcổđông,rồisựmongmuốnđượcchúývàđàotạonhiềuhơnnữacủacácthuộccấptrựctiếp.Trongmớhỗnđộnđó,nhiềukhithậtkhóđểnhậnranhữngtínhiệumơhồrằngmọithứđangthayđổi;nhưnglạithậtdễđểbỏquachúngkhitrướcmặtlànhữngthựctếchẳngdễchịugì.Nhữnggiámđốcđiềuhànhnàydichuyểnliêntục,đivòngquanhthếgiới,thamgiahộithảo,trảlờiđiệnthoại,giảiquyếttàiliệu,sửdụnghộpthưthoạivàkhôngbiếtbaonhiêuhoạtđộngcôngnghệkhác.Giữatấtcảnhữngthứhỗnđộnnày,nhữngngườilãnhđạođãtựlừagạtmìnhđểtintằnghọđangquansátthếgiớikinhdoanhtheomộtcáchmớimẻvàđầyhứngthú.Trongthựctế,ngườitachỉđơnthuầnđangthaythếkếhoạchbậnrộnnàybằnglịchtrìnhđiêncuồngkia,suynghĩmộtcáchmơhồvềnhữngýtưởngmớimẻvàhoànhtrángchomộtnhiệmvụthựcracònkhókhănhơnnhiều-nhiệmvụyêucầusựsuynghĩlâudài

vàsâusắcvềviệcmọithứsẽthayđổinhưthếnàovàvềnhucầuthayđổi;pháttriểnmộtkếhoạchvàquytrìnhcóhệthốngđểgiảiquyếtnhữngvấnđềcầnđượcxửlý.Nhiềunhàlãnhđạomàchúngtôiđãtừnggặpkhônghiểuđượcsựkhácnhaugiữaviệccómộtýtưởngmớivàtựcamkếtvớichínhmìnhvềviệchiệnthựchóaýtưởngđó.

Tăngchiphícủaviệcsángtạolại.Sựphứctạpluônlàđiềugìđócóthểkhiếnbấtcứaicũngphảinảnchí.Sắpxếp,tậptrungmọinhânlựcvàvậtlựccầnthiếtđểthayđổimộthoạtđộngkinhdoanhhaythựchiệnmộtchươngtrình,mộtchínhsáchmớidườngnhưcũngphứctạptớimứckhôngthểlàmđược.Cáigiácủaviệcsángtạolạiluônluônchỉcótănglênchứkhônggiảmđi,khungthờigianchoviệcthựchiệnmộtđiềugìđómớimẻlạicứngắnlại,vàcácđốithủcạnhtranh,nhờxácđịnhrõhướngđi,cứthếtiếptụcxâmlấnvàgiớihạnsựlựachọnchoviệcrađờinhữngchiếnlượcmới.Cuốicùng,sautấtcảnhữngđiềunày,việccứđitheochiềuhướngcũvẫnlàdễdànghơnnhiều.

Sứcmạnhcủanhữngnghithức.Nghithứcvănhóacósứcảnhhưởngđángnể.Ngườitacóthểrấtchânthànhtrongkhátvọngsuynghĩlạiđểtìmramộtcáigìđótrongcáchmọithứđượcthựchiện,nhưngkhiấyngườitasẽlàđốitượngchosựbàitrừcủacáctruyềnthốngtrongcôngtyvànhữngquyđịnhbấtthànhvăn.Cáctổchứcluônluônđượcvậnhànhbằngnhữngnềntảngtươngđươngnhaucóthểthừanhậntầmquantrọngcủasựđadạng,nhưnglạigặptrắcrốikhimuốntạorađượcđiềuđótrongthựctếhiệnnay.Cáctậpđoànvốnluônduytrìnhữngbộphậnchứcnăngmởrộngquanhệđốinộiđểphântích,tổnghợp,thểhiệnnhữngdữliệuvềvănhóacóliênquansẽcảmthấyrấtkhóđểthuêcáccôngtybênngoàithựchiệnviệctrảlươngchonhânviên,quảngcáohaytiếnhànhcáchoạtđộngliênquantớinguồnnhânlựcvàtàichínhởẤnĐộhayTrungQuốc.Bỏquanhữngquyphạmnàythôngquaquátrìnhsuynghĩlạiđòihỏinhàlãnhđạophảicómộtbướcnhảyvọtcủalòngtin.Họpnhânviên,sựkiệnbánhàng,ghinhớnộibộ,báocáotháng-tấtcảnhữngthứnàyvàrấtnhiềunhữngvídụkhácnữacấuthànhmộttậphợpcủanhữngcáigọilànghithức,vàđốivớimộtgiámđốcđiềuhànhkìcựu,ngườiđãtừngtrảinghiệmcácnghilễnàytrongnhiềunămthìviệcyêucầuthayđổichẳngkhácgìbảomộtthủlĩnhbộlạcnguyênthủyphảitừbỏmộtnghilễhiếntếđểxoadịu

cơngiậndữcủacácvịthần.Nếuhọđãgắnchặtvớinghithứcnàytrong20năm,vàkhicácvịthầnluônluônbanmưaxuốngđểhọcónhữngvụmùabộithu,thìlàmsaocóthểbảohọtừbỏcácnghithứchiếntế?

Tạisaohiệngiờlàthờiđiểmtốtđểbắtđầuviệcsuynghĩlại?

Chúngtasốngvàlàmviệctrongmộtthờikìmànhữngchukìkinhdoanhđangngàycàngngắnhơnvàsựcầnthiếtphảitháchthứccácmôhìnhkinhdoanhđangtrởthànhmộtđòihỏiliêntục.Cuộccáchmạngthôngtin,nhữngbướcnhảyvọtvềsứcmạnhcôngnghệ,sựhìnhthànhmộtthịtrườngtoàncầu,rồivôsốnhữngnhântốkhácnữađãkhiếnchoviệcramộtquyếtđịnhthựcsựkhókhănhơnrấtnhiềusovớitrướckia.Cácnhàlãnhđạongàynaybuộcphảiđươngđầuvàđốiphóvớinhữngnghịchlí,đươngđầuvớinhữngýtưởngphứctạp,vàpháttriểnmộtquanđiểmnhìnnhậnthếgiớitrêntinhthầnhộinhập.Trongkhiđó,hầuhếtnhữngcáchgiảiquyếtvấnđềtheokiểu“đãthửvàthấylàđúng”khôngcònkhảthinữa.Hầuhếtnhữngphươngpháptiêuchuẩnđểtậndụngcáccơhộiđềuthiếutốcđộvàsựcáchtâncầnthiết.Dođó,nếunhưkhôngcókhảnăngsuynghĩlạiđểthayđổicáchtiếpcậnthôngthường,cácnhàlãnhđạosẽbịbỏlạiphíasau.Chúngtôiđãthấyrấtnhiềunhàlãnhđạotinrằngsựtồntạicủacácmôhìnhkinhdoanhđangtồntạisẽgặpnhiềutháchthứcnhưnghọlạikhôngthểhoặcsẽkhôngtạoramộtmôitrườngchođiềuđóxảyra.

Tómtắtsauđâydướigócnhìnlịchsửsẽchỉratầmquantrọngcủaviệcsuynghĩlạitrongthờiđạingàynay.Haimươinămtrước,khisựcạnhtranhdựatrênsảnphẩm,hầuhếtsựsuynghĩlạitậptrungvàoviệcliệumộtcôngtycónênthayđổimộtcáigìđóởsảnphẩmcủamìnhhaykhông(baobì,giácả...).Tớikhoảngnhữngnăm1980,cáccôngtybắtđầuđịnhnghĩalạisựcạnhtranh,khôngchỉquanhquẩnvớicácsảnphẩmmàhọsảnxuấtmàcòntrongcáchhọphânphốinhữngsảnphẩmnày.Tốcđộ,tínhsẵnsàngphụcvụ,khảnăngtùybiếncủasảnphẩmvàcácnhântốkhácbắtđầuthamgiavàomặttrậncạnhtranhkhốcliệt.Vìthế,hoạtđộngnghiêncứuvàpháttriểnsảnphẩmđãkhôngcònlàtâmđiểmcủaquátrìnhsuynghĩlại.

Điềucầnthiếthơnlàđươngđầuvớinhữngmốinguycơrộnglớnhơn,mangtínhhệthống,chẳnghạnnhưcơcấulạicôngtyđểtạoramộthệthốngphânphốinhanhhơn,phânbổnguồnlựclinhhoạthơn...Tấtnhiên,sựthayđổimangtínhhệthốngkiểunàysẽtạoranhiềunguycơhơnvàcũngkhóthựchiệnhơn.

Dùsao,sựthayđổilàđiềuhoàntoànthiếtyếu.NhữngnhàlãnhđạovàcácdoanhnghiệpthànhcôngnhấtnhưGeneralElectric,Johnson&Johnson,NgânhàngMỹ...cũngnhưnhiềutậpđoànlớnkháccóxuhướngsuynghĩlạivềnhữngđiềudạngnhư:kháchhàngcủahọlàai,họđangthựcsựthamgiavàocôngviệckinhdoanhgìvàtừđókhôngngầnngại,khôngsợhãiphảitáicơcấucảmộttậpđoànđểphụcvụkháchhàngtốthơn.Nokiađã“phátminhlạichínhmình”saukhitừngtồntạisuốt100nămvớitưcáchmộtcôngtygỗbằngcáchdũngcảmtựphábỏtấtcảnhữnggìthuộcvềchínhhọtrừcáclĩnhvựcmạchvixửlývàđiệnthoại.Đólàsựsuynghĩlạivớiquymôlớnvềlịchsửkinhdoanhvốncócủacôngty.HaitậpđoànIBMvàEMCcũngđãtự“biếnhình”từlĩnhvựcsảnxuất,chếtạothànhcáctậpđoàndịchvụhàngđầu.TimeWarnerđãlộtxáctừmộtnhàxuấtbảntạpchítrởthànhmộttậpđoàncungcấpdịchvụtruyềnthông,tíchhợpgiảitrílớn.TravelersInsurancesápnhậpvớiCitiBankđểtrởthànhtậpđoàndịchvụtàichínhlớnnhấttrênthếgiới.

Tuynhiên,nhậnthứclạitheokiểunhưthếkhônghềđồngnghĩavớisựbảođảmchothànhcông,bởivìbạnhoàntoàncóthểnghĩlạisaihướng.ChẳnghạnnhưAT&Tđãnémhàngtỉđôlavàongànhkinhdoanhmáytínhvàkhôngđạtđượcnhiềuthànhcông.Họcơcấulạinhưngđãgặprắcrốikhithayđổicơcấu.GeneralMotorstừngcốgắngđểtrởthànhmộtcôngtydữliệu,vàsauđólàmộtcôngtykhaithácvệtinh,mualạirồisauđólạiphábỏEDSvàDirectTV.Sonysuốtnhiềunămđãmualạivàphábỏtừcáccôngtysảnxuấtnướccamchotớicácstudiosảnxuấttruyềnhình...Vìthế,cóthểthấyviệcsuynghĩlạivềmộttổchứclàchưađủ.Chínhxáclàphảisuynghĩtheođúnghướng.

Dùthếnào,cáctổchứcvẫncầnmộtnhàlãnhđạosẵnsàngtháchthứcsựđồngthuậncủacôngtyđểcânnhắccácgiảiphápthaythếchocáiđãtừnggiúpcôngtycủahọđạtđượcvôsốthànhcôngtrongquákhứ,thậmchívẫnđangđónggópchothànhcôngtronghiệntại.Nhàlãnhđạonàycókhảnăngviệcđốimặtvớinhữngtìnhthếkhôngthểdựđoántrướcxuấthiệnhàngngàyvàdễkhiếnngườitamấtbình

tĩnhtốthơn.Họcóđủnănglựcđểtiếpcậnnhữngngườikhácnhautheonhữngcáchkhácnhau.Họcóthểsửdụngmộtcốvấncôngnghệtrẻthôngminh,ngườikhôngchịu“luồncúi”đểphùhợpvớinhữngquytắctrongcôngtyhaynhữngngườiyêucầucôngtyphảitiếnhànhnhữngsựlựachọncókhảnăngrủirocaochưatừngcótiềnlệtrướcđây;đólàngườisẽđóngvaitròhoatiêutrênconđườngtìmranhữngýtưởngmớimangtầmvóctoàncầu,ngườiđanghọcđượccáchđểlàmviệchiệuquảtrongnhữngmôitrườngnơiluậtlệcũđãkhôngcònđượcápdụng.

Điềunàylàcầnthiếtđểnhữngnhàlãnhđạocókhảnăngsuynghĩlạikhôngphảirađi.Dùđiềugìcóthểxảyra,nhucầuđốivớinhữngnhàlãnhđạocókhảnăngsuynghĩlạisẽngàycàngtrởnêncầnthiếthơntrongnhữngnămtới,khisựthayđổiđangdiễnravớitốcđộchóngmặtvànhữngsángkiếntoàncầuvượtrangoàikhuvựcthịtrườngchâuÁvàchâuÂu,hướngtớinhữngnướcđangpháttriểnnơinhữngchiêukinhdoanhtruyềnthốngkhôngthểtriểnkhaiđược.

Làmthếnàođểkhơigợiquanđiểmmới?Khôngnghingờgìnữa,mộtsốcánhânsẽkhôngbaogiờsẵnlòng

thayđổinhậnthứccủamìnhvàđánhgiálạigiátrịniềmtinhọvẫncoitrọngbấylâunay.Vìrấtnhiềunguyênnhân(bệnhbảothủbẩmsinh,cóquyềnlợiđượcđảmbảobấtdibấtdịchtrongmộtcơchếđồngthuậncủatổchức...),họtừchốixemxétmộtphươngcáchmớiđểnhìnnhậnhaythựchiệnmộtđiềugì.Kếtquảlà,họtừchốithẳngthừngluônviệcsuynghĩlạihoặcchỉlàmravẻmìnhđangsuynghĩlại.

Tuynhiên,đasốnhữnggiámđốcđiềuhànhcóthểhọcđượccáchđểcóthểsuynghĩlại.Cólẽcáchtốthơnđểtiếpcậnkhảnăngnàylà:Họcóthểtìmthấynhữnglýdohoàntoànthỏađángđểvượtquanhữngnỗisợhãivànhìnnhậnsựviệcmộtcáchkhácđi.Tấtcảnhữngtrởngạiđểcóthểsuynghĩlạinhưchúngtôiđãđềcậpởtrên-làsựphứctạptớimứclàmnảnchí,sứcmạnhcủamôthức,rơivàonhữngchiếcbẫycủahoạtđộng...-đềucóthểvượtquamiễnlàcócáchtiếpcậnpháttriểnđúngđắn.Dướiđâylàmộtsốcáchmàchúngtôiđãnhậnthấylàcóhiệuquảtrongviệchướngdẫncácnhàlãnhđạotừrấtnhiềucôngtythuộcnhiềulĩnhvựckinhdoanhkhácnhauvượtquatrởngạinày.

“Đánhgục”mọingườibằngcácdữliệu.Đâylàlờigiảithíchhợplýcholýdotạisaoviệcnhìnnhậnmọithứtheoquanđiểmmớithườnghiếmkhithànhcông.Bạncóthểtrìnhbàymộttrườnghợpthuyếtphụcnhấtchoviệcnhìnnhậncácxuhướngtoàncầudướiánhsángnhậnthứcmớihoặcchoviệcxemxétnhữnggiảiphápthaythếchomộtquátrìnhhoạtđộngnàođóđãđượckiểmchứnghiệuquả.Tuynhiên,bạnsẽhoàntoànthấtbạitrongviệcngăncảnphảnxạphòngthủcủanhữngngườikhácchốnglạinhữngýtưởngmới.Mọingườiluônđòihỏinhữngdữliệuthuyếtphụchọđểthayđổicáchsuynghĩ.Nhữngdữliệunàycóthểmangtínhcánhânhoặctrêncơsởhoàncảnhthịtrường.Vídụ,cácdữliệucóthểdướidạngphảnhồitừmộtdướicấptrựctiếprằngphongcáchquảnlývimôtrêntừngcánhânđãkhôngcònhiệuquả,haytừmộtchứngcứvềmặtnhânkhẩuhọcchothấythịtrườngđangnghiêngdầnvềphíamộtđốithủcạnhtranhnàođócủahọ.Họcóthấydữliệudướidạngnàocũngđược,miễnlànhữngdữliệuđóphảichuyểntảimộtthôngđiệpduynhất,rõràngvàmạnhmẽ,rằng:Cáchchúngtavẫnđanglàmviệcđógiờđãtrởnênvôhiệu.Sựthậtrõràngvềthấtbạinày,đặcbiệtnếucánhânaiđónghĩrằngcáchnhậnthứcmàngườiđóvẫnđangsửdụnglàthànhcông,sẽlàmộtthôngtingâybựcbộivàcựckìkhóchịu,khóchấpnhận.Nóloạibỏnhữnglýdohợplýcóthểgiữngườitabịtắcìlạitrênconđườngmònmàhọđãđi.Dữliệucầnphảicósứcthuyếtphục.Nókhôngđủchomộtngườiđểchốnglạimộtphươngphápquảnlývimôhayđốivớimộtnghiêncứuđángngờvềthịphầnđượctrìnhlêncholãnhđạo.Dữliệucầnphảiminhbạch.Khiđốimặtvớithựctếthuyếtphục,tháiđộphảnđốisẽkhôngphảilàsựlựachọnphùhợp.Hầuhếtcácchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạomàchúngtôitiếnhànhbắtđầuvớiviệcđốiphóthựctế.Thườngthìchúngtôikhuyếnkhíchcáccôngtymangnhữngnhàphêbìnhgaygắtnhấtcủahọ(đôikhilàmộtnhàphântíchởphốWall)vàophònghọpđểnóichuyệnvớimọingườinhằmcungcấpcáinhìntừbênngoàivàkhôngbịchiphốivềnhữngyếutốnềntảngcủacôngviệckinhdoanhcủahọ.Chúngtôinhậnthấynhữngcuộctraođổitheokiểuthứctỉnhnàylàvôcùngcógiátrị.

Khuyếnkhíchtháiđộkhoandung.Chúngtôiđãhướngdẫnmộtlãnhđạocaocấp-ôngtacónhiềukĩnănglàmviệcvànềntảngkiếnthứcđượcgiáodụctuyệtvờinhưnglạivôcùngbếtắctrongnhữngmôhìnhhànhxửmangnặngtínhnghithứccủamình.

Mặcdùnhàlãnhđạonàycókhảnăngtổchứcrấttốtvàđiềuhànhcáccuộchọphiệuquả,nhưngônghiếmkhisửdụngnhữngcuộchọpnhưvậyđểgợimởnhữngcuộcđốithoạithựcsựhoặckhuyếnkhíchtưduyđổimớivàgiảiquyếtcácvấnđề.Đểkhắcphụctìnhtrạngnày,chúngtôiđãyêucầucácnhàlãnhđạokhibướcvàophònghọpphảibỏnhữngdựtrùđãđượcxácđịnhrakhỏitâmtrímình.Điềunàycónghĩalànhàlãnhđạokhôngđượcliệtkê,kểcảtrêngiấyhaytrongđầuvềnhữngmụctiêumàôngấymuốncuộchọpsắpxảyranàyphảiđạtđược.Chúngtôithậmchícònkhuyếnkhíchnhàlãnhđạohãythửtổchứcnhữngcuộchọpkhôngcóchươngtrìnhthảoluậnđượcđóngkhungtrước,khôngcónhữngvấnđềtàichínhvàcũngkhôngcócảnhữngmànhìnhdùngchonhữngbàithuyếttrìnhPowerPoint.Thayvàođó,nhàlãnhđạophảithoảimáivàchấpnhậnnhữngcuộcthảoluậnkếtthúcmàchẳngcókếtquảnàorõràng-haymộtcáikếtmởvàmộtdòngchảycácýkiếnhoàntoàntựdo.Ôngđãthừanhậnlúcđầuôngcảmthấyphátkhiếpvàrấtnhứcđầu,nhưngcóthểlàđểchiềulòngchúngtôi,ôngđãcốthử.Dầndần,ôngnhậnrarằngcácphụtácủamìnhđãtỏrahàohứngvàsẵnsànghơnnhiềutrongviệcthảoluậnnhữngýtưởngkinhdoanhphiêulưu,mạohiểm,nhữngkếhoạchkhámphávàđềxuấtcácýkiếnmangtínhsángtạohơn-cũngnhưtínhrủirocũnglớnhơn-sovớitrướcđây.Saucùng,nhữngýniệmđãănsâuvàođầuóccủanhàlãnhđạovềnhữngđiềutừngcấuthànhnênnhữngbuổihọphiệuquảtronghơn20nămqua,rốtcục,cũngbắtđầuthayđổi.

Phávỡkhuônkhổcủanhữngtruyềnthốngvănhóa.Quátrìnhpháttriểnlãnhđạothườngkhôngđượcnhưýmuốnbởiquátrìnhđólàbảnsaocủavănhóavànhữngquanđiểmcùngcáchnhìnnhậncủasốđôngngàycàngđượcgiacốchặtchẽ.Quátrìnhngănchặncácthôngtinvàýtưởngđốilậpvớicácquychuẩncủatổchứcsẽluônđượcthểhiệnmộtcáchcôngkhai,rõrànghaytinhvi,mơhồ.Cáclãnhđạođiềuhànhcóthểthựcsựmuốnpháttriểnmộtquanđiểmnhậnthứchaycáchxửlýgiữanhữngngườilãnhđạochủchốt,nhưnghọchắcchắnsẽvấpphảisựpháhoạitừkhuynhhướngvănhóacủanhữngđiềuđượcchấpnhậnlàđúnghoặcchắcchắnsẽxảyradùkhôngđượcchứngminh.Môhìnhcủanhữngchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạosángtạoluônluônlàmộttrongnhữngdạngvừahọcvừalàm(chẳnghạn,kếthợpgiữaviệcgiảiquyếtcácvấnđềtrongkinhdoanhvớisựtựnhậnthứcvềmìnhhoặcvềtổchứccủamình)cóthểgiúpphávỡkhuônkhổ

củanhữngtruyềnthốngvănhóa.Sựpháttriểnsángtạocóthểđượcthựchiệnthôngquasựkếthợpcủaphảnhồicánhân,cáctìnhthếkhókhăn,tháchthứctrongkinhdoanh,nhữngnhậnthứcvàthôngtinhoàntoànmới;conngườisẽđượctáchkhỏinhữngmôitrườngđãtrởnênquenthuộcvớihọ,buộcphảidựavàonhữngýtưởngvàcácconđườngmớiđểnhìnnhậnmọithứcvàgiảiquyếtnhữngbàitoánkinhdoanhphứctạp.Khingườitakhôngcònbịsalầyvàonhữngphươngpháp“đãthửvàthấylàđúng”hayhoạtđộngbêntrongmộthệthốngquenthuộc,thuậntiện,họsẽbắtđầunhìnnhậnvàhànhđộngrấtkhác.Mộtkhihọđãphávỡđượckhuônkhổsáomòn,họsẽcàngcónhiềukhảnăngvàsựtựtinđểtiếptụclàmđiềuđó.Đôikhi,nhữngtrảinghiệmtheokiểuphávỡkhuônkhổnàyxảyratựnhiênchứkhôngphảilúcnàocũngthôngquamộtchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạochínhthức.Mộtnhiệmvụởnướcngoàihaythậmchílàcôngviệcởmộtcôngtymớicũngcóthểtạoracơhộichoviệcđánhgiávàsựsuynghĩlại.Cũngvậy,việcđàotạovàhuấnluyệncóthểtạoxúctácvềnhữngphươngphápkhácđểnhìnnhậnnhữnghoàncảnh,tìnhhuốngđãtrởnênquenthuộc.Dùthếnào,chìakhóađểđạtđượckhảnăngsuynghĩlạiđúngđắnlàphảicóđượcmộttrảinghiệmthựcsự,vànhữngchươngtrìnhchínhthứcnhưHọctậpHànhđộng(ActionLearning)làmộtcáchtốtđểcóthểđạtđượcmụctiêunày.Chươngtrìnhsẽrènluyệncáctốchấtcủatríóc,tráitimvàkhíphách-nhữngnănglựccótácdụngrấtlâubền.

Chúngtôicũngbổsungrằngbaphươngphápvừanêuthườngcàngíthiệuquảkhiđượcápdụngtrongnhữngtổchứcthànhcôngrựcrỡ,cóvănhóalịchsự,nơikhôngcómột“mồilửa”đểnuôidưỡngsựthayđổi,trongkhiphảnhồitiêucựctrướcýtưởngthayđổilạigiốngnhưnhữngviênđạnbọcđường.Đólànơithứvănhóalịchsựđãngăncảnkhôngchongườitađốimặtvớinhữngvấnđềrắcrốithựcsự.Chấtxúctáccủahànhđộngsuynghĩlại-thôngtinvàýtưởngmới-luôntrongtìnhtrạngthiếuhụtnguồncung.Kếtquảlàngườitađượckhuyếnkhíchđểduytrì“hệxửlí”truyềnthốngcủahọvànétránhviệcđưaranhữngnhậnthứcgâytranhcãiđểphảichịubúarìucủasựchốngđốivềvănhóa.Trongmôitrườngnày,việcsuynghĩlạisẽđồngnghĩavớimộtýtưởngpháquấy,làmrốirắmvấnđề.

Dướiđâylàvídụchonhữnggìchúngtôimuốnnói.

Carllàlãnhđạocaocấptrongmộttậpđoànbaobìsảnphẩmlớn;ônglàngườicósứckhỏetốtvàhếtsứcdẻodai.Carlcònlàmộtnhàlãnhđạocónănglựctrítuệcảmxúccao,rấtmạnhtrongquảntrịnhânsự.Trongnhiềunăm,ôngđóngvaitrònhưmộtngườithôngtháivàhuấnluyệnrấtnhiềucánhân.Tuynhiên,nhữngnămgầnđây,kếtquảhoạtđộngtậpđoàncủaCarl,đượcxácđịnhthôngquathịphầnvàgiácổphiếu,đãsuygiảmđángkểdùchotậpđoànvẫnđượccoilàthànhcôngởmứccao.Vàngườitađangmuốnpháttriểntinhthần“vìlợiíchkinhdoanh”hơnnữatrongđộingũlãnhđạocủacôngty.Làmộtphầntrongquátrìnhnày,mộtnhàđàotạolàmviệcvớiCarlđểgiúpôngtrởthànhnhàlãnhđạođổimớivàcótinhthần“vìlợiíchkinhdoanh”hơn;ngoàira,mụctiêucònlàtạoramộtđộingũcóxuhướngđổimới.Nhưngkhôngmay,khinhàđàotạotiếnhànhthuthậpcácphảnhồi,hầuhếtnhữnglờinhậnxétmangtínhphêbìnhvềphongcáchquảnlýcủaCarllạiđượcdiễnđạtbằnggiọng...cangợivàtándương,vìthếthậtkhóđểnhậnthứcđượcsựtiêucựcởđây.MọingườiđềubiếtrằngmongmuốnđượcyêumếncủaCarlnhiềukhiđãxenvàotrongcáchôngđốimặtvớikhókhăn,xungđột,giớihạntrongnhữngcuộchọpvàkếtquảsảnxuất,nhưngkhôngcóailàmviệctrongmôitrườngđầyvănhóacủatậpđoànsẵnlòngnóivớiCarlđiềuđó.Thậmchí,cấptrêncủaCarlcũngmiễncưỡngkhiphảitraođổithẳngthắnýkiếnvớiông.KếtquảlàCarlđãbácbỏcácgợiýcủanhàđàotạorằngôngcầnphảinhìnđộingũlãnhđạocủamìnhkhácđi,rằngôngkhôngthểmuốnmọingườiquýmếnbằngcáchdùthếnàocũngcứgiữngườitaởyênvịtrícôngviệccủahọ,vàrằngkhátvọngcủaCarlvềviệcđượcmọingườingưỡngmộđãnhiềulầnngăncảnôngthựchiệnnhữngquyếtđịnhcứngrắnnhưnglạivôcùngcầnthiết.Carlđãkhôngthểnghĩlạinhữngvấnđềnàybởivănhóacủabảnthânôngkhôngchophéplàmnhưvậy.

Nhưngđâylạilàmộtvídụngượclại.

CarolBartz,mộtnữCEOcủaAutodesk,lạivôcùngthôngminhvàxuấtsắctrongviệcsuynghĩlạitấtcảnhữngviệcxungquanhcôngtycủabà.Kểtừkhitrởthànhgiámđốcđiềuhànhcủacôngtyvàonăm1992,Bartzđãhơnmộtlầngiúpcôngtynhậnthứclạivềcácgiátrịcốtlõicủamình.KhiBartzthamgiatập

đoàn-chuyênvềcácphầnmềmvitínhtronglĩnhvựcthiếtkế-côngtycómộtsảnphẩmchínhvàmộtthịtrườnghẹpvớikháchhànglànhữngngườithiếtkếvàkiếntrúcsư.Bartzngaylậptứcbắtđầumởrộngkinhdoanhvàđadạnghóasảnphẩm,cuốicùngcảitổhẳncơsởđốitượngkháchhàngđểchuyểnsangnhữngdữliệunhưcácnhàsảnxuất,cáclĩnhvựcxâydựngvàkinhdoanhcơsởhạtầng(cầuđường).Năm1999,Bartzmởmộthướngmớichocôngty,mualạiDiscreetLogicvớigiá410triệuđôlavàsởhữucôngnghệđượcsửdụngchophimhoạthìnhcủaHollywoodvớinhữnghiệuứngđặcbiệt.Trongkhoảngthờigianngắn,Autodeskđãtrởthànhmộtthếlựcnổibậttronglĩnhvựctruyềnthông,vớicácsảnphẩmcủaDiscreetđãđượcsửdụngtrongcáctácphẩmđiệnảnhnhưTitanichayChúatểcủanhữngchiếcnhẫnvàchiếmkhoảng15%doanhthucủaAutodesk.Vàinămsau,đốimặtvớithờikìsuythoáikinhtế,Bartzlạimộtlầnnữanhậnthứclạivềviệcđịnhdạngtậpđoàncủamình,lầnnàytậptrungvàoviệcbáncácchươngtrìnhphầnmềmtheokiểuthuêbaodàihạn,chophépngườisửdụngkhaithácphầnmềmtrongmộtkhoảngthờigiannhấtđịnhnàođó,vàchophéphọnângcấpmiễnphítrongkhoảngthờigiannày.SựthayđổithứcthờivàcấptiếnđócủaAutodeskkhôngchỉtạoramộtnguồndoanhthuổnđịnhcóthểnhìnthấytrướcmàcòntạomộtsựquayvòngnhanhhơnchoviệcsảnxuấtphầnmềmmới.

TrongcuộctrảlờiphỏngvấncủatạpchíFortune,Bartzđãmôtảkhảnăngsuynghĩlạicủabànhưsau:“Tôiđãbiếnđổicôngtynàybalần.Nógiốngnhưmộtconthuyềnbuồm.Thờitiếtđãthayđổivàtôiphảithayđổithôi.Kinhtếđãthayđổi,côngnghệđãthayđổi,vàmaymắnthay,tôicómộtđộingũkiênnhẫn”.

SuynghĩlạichỉlàtươngđốiCóthểvẫntồntạinhữngnhàlãnhđạoliêntụcsuynghĩlạivề

côngviệckinhdoanhcủamình,nhữngngườisẵnsàngkiểmnghiệmlạivànghingờthậmchícảýtưởngthànhcôngnhấtcũngnhưnhậnđịnhđúngđắncủachínhhọvàquẳngchúngđi,giốngnhưhọthểhiệntháiđộthiênvịvớinhữngnhậnthứcmới.Mặcdùvậy,theokinhnghiệmcủachúngtôi,khôngthườngthấyphongcáchnhàlãnhđạo

cựckì“mở”này.Cũngmay,chúngtakhôngcầnnhữngnhàlãnhđạolúcnàocũngxétlại,nghĩlạimọithứ,mọiđiều.Đểtháchthứcmộtmôhìnhkinhdoanh,nhữnggiátrịhaysựnhậnđịnhcáigìlàđúng,cáigìlàsai,ngườitacầnphảicónănglựccaovềkhípháchvàtráitim,vàcácnhàlãnhđạonhữngngườicóthểđạtđượcmụctiêunày-sẽtăngcườngđángkểtínhhiệuquảcủahọ.

Đángnóihơn,cácnhàlãnhđạophảihọccáchnhặtranhữngđiểmnàođóđểsuynghĩlại.Nếukhông,khitrởnêncựcđoan,việcsuynghĩlạicóthểsẽphảntácdụng.Ngườitathườngnhìnnhữngngườiluôncóphảnxạsuynghĩlạinhưlànhữngkẻbốcđồng,haythayđổi,thậmchílàdễthốichí.Nếubạnkhôngngừngnghĩranhữngýtưởng,mỗingàymộtcáchtiếpcậnmới,độingũcủabạnsẽnhanhchónghọcđượccáchsànglọcmộtcáchnghiêmtúcýkiếncuốicùngcủabạn.Nóicáchkhác,nhữngcánhcửasổchỉtồntạikhinógiúpngườitanhìnthấyconngườivàcảnhvậtxungquanhởcácgócđộkhácnhau.Cơhộicóthểđếntrongmộtchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạohaythôngquađàotạo.Nócóthểxảyrakhimộtnhàlãnhđạođãphảichịumộtbướcthụtlùivàđangsẵnsàngvớinhữngconđườngmớimởrađểlàmviệckhácđi.Nócóthểxảyrakhimộtcôngtyvừatrảiquamộtmốcđánhdấusựđixuống,vàhệthốngvậnhànhcủacôngtyđótrởnênnhưđược“phábăng”hoặcmởrađểchờđónnhữngluồngtưtưởngmới.Bấtcứkhinàonhữngcánhcửasổnhưthếmởra(kinhnghiệmcủachúngtôichothấylànhữnglúcđượcmởnhưthếchẳngnhiềunhặngì)thìcácnhàlãnhđạophảiđượcchuẩnbịđểnhìnquaánhsángcủacửasổvừamớimởđóvớimộtcáinhìnthậtchămchúvàtươimới.

Cũngcónhữngtrườnghợpviệcsuynghĩlạikhôngnhấtthiếtlàdấuhiệucủamộtnhàlãnhđạotoàndiệnkếthợpđượctríóc,tráitimvàkhíphách.Chúngtôitừngcólầnthuthậpđượcnhữngýkiếntrựctiếpcủa15ngườichobiếtlãnhđạocủahọđãtheođuổimộtchiếnlượcsailầm,vàđólàmộtngườicósứcchịuđựngtốt,khógầnvàkhôngthểlinhhoạtkhihoàncảnhđòihỏi.Nhàlãnhđạođóđãđọcnhữnglờinày,vàlậptứcbácbỏchúng,khăngkhăngkhẳngđịnhrằnghọđếntừnhóm50cánhânkhôngcótầmnhìntươngđồngvớiôngấy.

Liệucóphảivịsếpnàylàmộtthằngngốcvìđãlờđibằngchứngrànhrànhtrướcmắtvànhấtquyếtkhôngchịusuynghĩlạichiếnlượckinhdoanhcủamình?Hayôngtalàmộtnhàlãnhđạotrànđầykhí

phách,làngườihếtsứckiênđịnhvàbấtchấpnhữngcảntrởxungquanh?

Cuốicùng,chúngtanênthừanhậnrằngrấtnhiềulần,cáctổchứcthuênhữngchuyêngiatưvấnđểlàmcôngviệcsuynghĩlạichohọ.Sựthậtlà,đốivớinhữngcôngtycóđịnhhướnghoạtđộngcaovàkhanhiếmnguồnlực,họmuốntìmcáchđểnhanhchónggiảiquyếtdứtkhoátmọiviệc.Họthiếuthờigianvàsựtựdovềtưduyđểcóthểxemxétnhữngthayđổi180độtừthựctếđãđượcthiếtlập.Trongcùngthờiđiểm,họbiếtrằnghọcóthểđượchưởnglợitừnhữngsuynghĩmới.Đólàkhihọgọiđiệnchonhữngnhàtưvấn-nhữngngườinhắcnhởvàkhíchlệhọđitheonhữngchiềuhướngnhậnthứcmớimẻ.

Chúngtôikhôngcóýchorằngcácnhàlãnhđạocóthểyênchílờđikĩnăngnàynếunhưhọthuêđượcnhữngnhàtưvấnlãnhđạo.Thayvàođó,điềuchúngtôihivọnglànhữngngườilãnhđạosẽchophépcácnhàtưvấnđượcgâyxúctácchosựsuynghĩlạicủahọvàgiớithiệunhữngnhântốmớichonềnvănhóacủatổchức,buộccáccôngtysẽphảinhìnmọithứdướimộtánhsángmới.

♦♦♦

Mộtlĩnhvựckhiếnnhiềunhàlãnhđạophảisuynghĩlạilàhọsẽvẽnênnhữngđườngbiênnhưthếnàoxungquanhvaitròcôngviệcvàtổchứccủahọ.Trongchươngtiếptheo,chúngtôisẽphântíchnhữngconđường,trongđómộtthếgiớiđangthayđổiđòihỏingườilãnhđạophảivẽlạinhữngranhgiới,vàdựatrênnhữngranhgiớiđó,họđịnhnghĩađượcvềbảnthânvàvaitròcủamìnhtrongthếgiớinày.

4VẼLẠINHỮNGĐƯỜNGRANH

GIỚIáccôngtyđượcđịnhnghĩavàxácđịnhbằngnhữngđườngranhgiới.Bấtchấpmộtxuhướngnhậnthứcngàycàngphổbiếnrằngnhữngranhgiớicốđịnhlànhữngđiềuđãthuộcvềquákhứthìcáccánhântronghầuhếtcáctậpđoàn,cáccông

tyvẫnkhôngthểnghĩvềnhữngranhgiớiđangtồntạitheocáchmớihơn.Cácnhàquảnlýthườngbámvàosựphânchiagiữachứcnăngnàyvớichứcnăngkiahaychianhữngđốitượngkháchhàngtrêncơsởcácnguồncungcấp,mộtphầnlà

bởivănhóatruyềnthống,phầnkháclàvìsứcépcầnphảicónhữngkếtquảngaylậptức.Nếunhưmộtsựphânchiaranhgiớimớikhôngtạorakếtquảngayởhiệntạithìđốivớihầuhếtnhàlãnhđạo,điềuđósẽchẳngđángđểhọphảitốnthờigianvàcôngsức.

Cácranhgiớicũngtạoraảotưởngcủamộttrậttựtrongmộtthếgiớiđangngàycàngtrởnênhỗnđộn.Trongthờibuổiphứctạpvàđầybiếnđộng,ngườitathườngcốgắngbámlấynhữngtrậttựđãđượcthiếtlậptrướcđó.Cólẽ,mộtcáchvôthức,ngườitamuốnbảotồnnhữngphươngpháptruyềnthốngcủacácmốiquanhệ.Chẳnghạn,quanhệđốitácvớimộtđốithủcạnhtranhtiềmtàngsẽkhiếnngườitaphảisuynghĩvềcácmốiquanhệngànhnghềnhưlàmộtmốiđedọa.Tiếnhànhhoạtđộngkinhdoanhtạicácnướcđangpháttriểnđòihỏisựđiềuchỉnh,nhưngchínhđiềunàyđanggâyrasựbốirối.

Liệucóailàngườimuốnnhọccôngvẽlạicácđườngranhgiớivà“mời”thêmnhữngsựbốirốivàphứctạpbướcvàocuộcsốngvốnđãchẳngthiếugìnhữngthứđócủamình?

Nhữngnhàlãnhđạotoàndiệnsẽlàmnhưvậy.Thậmchíhọkhôngchỉvẽlạinhữngđườngranhgiớimàcòncóthểhàohứngvàđầynhiệthuyếtvớinhữngđiềumơhồ,bấpbênhkhilàmmọiviệctheomộtcáchmới.Họcũngcóthểchấpnhậnnhữngnguycơcủaviệchìnhthànhvàduytrìquanhệvới“nhữngđốitượngngoạilai”.

Hãyđểchocáiđầucủabạnđượctưduyxungquanhýtưởngrằngtấtcảnhữngranhgiớicủaviệckinhdoanhđềucóthểthayđổi.Dùvậy,đómớichỉlàbướcđầutiênvàđiềuquantrọnghỗtrợchocácnhàlãnhđạolàsựnhậnthứcvềnămkiểuranhgiớibuộcphảivẽlại.

Đườngranhgiớitồntạiởnhữngphươngdiệnvàchiềukíchkhácnhau

Mộtphầntháchthứccủacôngviệcxácđịnhlạinhữnggiớihạntrongkinhdoanhlàsựtồntạirấtđadạngvàrộngrãicủacácđườngranhgiới.Kếtquảlà,dùchocácgiámđốccóthểđủkhảnăngđiềuchỉnhthíchnghivớinhữngmốiquanhệởmộtkhuvựcđịalýhoàntoànxalạ,nhưnghọsẽphảivậtlộnvớiviệcchiasẻthôngtinvàcácnguồnlựcvớiđộingũquảnlýởcácbộphậnchứcnăngkhácnhau.Mộtcáchrấttựnhiên,khinhữngđườngranhgiớiđãđượcphân,thìngườitasẽtôntrọngvàchỉbướcquatrongtrườnghợpcósựnguyhiểmđángkể.Ranhgiớiđóthườngmangtínhtâmlý.Đôikhicácnhàlãnhđạocứmặcnhiênchấpnhậnrằngcáchậuquảsẽkhônlườngnếunhưvượtquanhữnggiớihạntrongkinhdoanhvàhọtưởngtượngranhữngcácvấnđềkhôngcóthật.Mộtnhàlãnhđạosẽcảmthấyrấtdễdàngkhivượtquagiớihạnnày,nhưnglạicảmthấybịđedọavàcựckỳkhókhănkhiphảivượtquamộtgiớihạnkhác.

Kiếnthứcsẽgiúpngườitakhôngcảmthấysợkhivẽlạinhữngđườnggiớihạn,vìthếhãyphântíchtừngyếutốtrongnămloạiranhgiớitrongkinhdoanhsau:ranhgiớibênngoài,ranhgiớithẳngđứng,ranhgiớinằmngang,ranhgiớiđịalívàranhgiớicánhâncủabảnthânnhàlãnhđạo.

RanhgiớibênngoàiRanhgiớibênngoàiđượcxácđịnhbởisựphânchiavôhìnhgiữa

cáctổchứcvớimôitrườngnơiđó.Cácnhàlãnhđạođãkhôngcòncóthểduytrìcáigọilà“ốcđảovềnhậnthức”-chỉsosánhcáckếtquảkinhdoanhcủacôngtymìnhnămnaysovớicùngkìnămngoái.Đócũngkhôngcònlàvấnđềliệumộtcánhânnàođócóphảilàngườixuấtsắcnhấtcôngtyhaymộtđơnvịsảnxuấtnàođạthiệuquảhoạtđộngtốtnhấtcôngty...Mọithứbâygiờphảiđượcphánxéttrêncơsởcáctiêuchuẩnthếgiới,cónghĩalànhìnrabênngoài,vượtrakhỏinhữngranhgiớicủacáccôngty.

Điềunàycóthểtạoranỗisợhãi.Khiđượcbiếtthờigianquayvòngvốncủanămnayđãtănglên5%sovớinămtrước,nhàlãnhđạosẽcảmthấyyêntâmhơnnhiềusovớiviệcbiếtrằnghiệuquảlàmviệccủabạnthấphơnnhiềusovớinhữngcôngtyđạthiệuquảcaonhấtcủathếgiới.Nỗisợhãikhinhậnthứcvềkhoảngcáchgiữanănglựckinhdoanhhiệntạivớicáctiêuchuẩntoàncầuchínhlàđiềugiúpduy

trìlốisuynghĩtrọngtâmtheokiểubiệtlập,hẹphòi.ThomasFriedmanđãnêubậtđiểmnàytrongcuốnThếgiớiphẳng(TheWorldisFlat).Dodòngchảycôngnghệvàthôngtin,cũngnhưnhữngràocảnhộinhậpđượchạthấp,trậnđịacạnhtranhtrởnênbịsanphẳngvànhỏhẹphơn.Giờthìhầuhếtnhữngcôngviệcchuyênbiệtcóthểđượclàmởbấtcứđâutrênthếgiớinày,nhữngđốithủcạnhtranhtiềmtàngvà“đói”thịphầntừẤnĐộ,TrungQuốc,châuPhiđanggópphầntạonênnhữngtiêuchuẩnmớichohoạtđộngsảnxuấtvàchiphítốiưutrêntoàncầu.

Mặcdùxétvềmặttậpthể,hầuhếtcáccôngtyhiệnnayđềunhậnthứcrằngchúngtađangsốngvàlàmăntrongmộtthếgiớiphẳngnhưngsựnhậnthứcđólạikhôngđượcchuyểnhóavàotrongnhậnthứccủatừngcánhân-mộtđiềuvôcùngcầnthiết.Thậtlạ,chúngtôiđãtiếpxúcvớinhiềunhàlãnhđạo,nhữngngườicóthểthừanhậnrằnghọcảmthấysựcạnhtranhđếntừmọinơivàcáchduynhấtđểsốngsótlàphảiliêntụcđưaranhữngmụctiêukinhdoanhđầytháchthứcvàtăngtrưởngđểđạtđượcđiềuđó.Tuynhiên,họmặcnhiêncoiđiềunàylàmốiquanngạicủangườikhác.Họkhôngchuyểnhóanhậnthứcnàyvàotrongnhữngliêncantớichínhbảnthânhọ.

RanhgiớitheochiềudọcMốiquanhệnhàquảnlý-thuộccấptrựctiếptừxưatớinayđãcó

nhữngranhgiớirõràng,đólàkhibạnnhìnxuốnghaynhìnlên.Ngàynay,khôngphảilànhữngthuậtngữnhìnxuốngvànhìnlênnàyđãtrởnênchẳngliênquangìvớinhau,nhưngmốiquanhệtheophươngtrên-dướinàyđãthayđổivàsẽtiếptụcthayđổi.Ngườiquảnlýlà“huấnluyệnviên”đồngthờilàngườicốvấnthôngtháiđầykinhnghiệmđốivớicấpdướicủamình,điềunàycónghĩalàhọphảithểhiệntinhthầnchiasẻ,côngkhai,minhbạchvềthôngtinđốivớicấpdưới,cũngnhưnhạycảmhaycótrítuệcảmxúcsắcbénhơn.Vớitưcáchlà“huấnluyệnviên”và“nhàthôngthái”,họphảidầndầnvàliêntụctraoquyềnchocácphụtácủamình.Ởchiềungượclại,nhữngnhàquảnlýsẽphảichịutráchnhiệmnặngnềhơnđốivớisếpcủamìnhkhiphảicungcấpnhữngthôngtincựckìchitiết.Điềunàysẽthườngxuyênlàmnhữngnhàquảnlýcấpgiữabốirốibởivìbảnthânhọđãtraoquyềnchothuộccấpcủamìnhvàkhôngtrựctiếpchỉđạotừngchitiếttrongdựán.Sựchuyểnđổiranhgiớitheochiềudọcnày

đặcbiệtkhókhănđốivớicácnhàquảnlýđãquáquenvớiviệcyêucầungườikhácphảilàmgìvàhivọngrằnghọsẽlàmđúngnhưvậy.Cũngthậtkhóđểnhữngngườiquảnlývốnchỉcoitrọngvàtậptrungvàokếtquảthừanhậnmặtyếunàycủahọ,đặcbiệtlàtrongtìnhthếhầunhưlúcnàocũngphảihoànthànhmộtcôngviệcnàođócàngnhanhcàngtốt.Trongtuyênbốvàlờinóicủahọ,huấnluyện,tưvấnvàtrởnêncôngkhai,minhbạchlànhữnggiátrịlúcnàocũngđượcthừanhận.Tuynhiên,hànhvicủahọlạikhôngnóilênnhưvậy.Trongsâuthẳmsuynghĩcủamình,họtựnhủ:“Tôibiếtđiềunàylàquantrọng,nhưngnhữngđòihỏilậptứcđốivớivaitròcủatôiphảiđượcưutiên”.Cungcấpchosếpcủahọthôngtinthậtchitiếtcũngdườngnhưlàmộtviệcsẽkhiếnhọsaonhãngcôngviệckinhdoanhvớinhữngnhiệmvụtìm,bánhàngvàgiữkháchhàng.Vìthế,nếubạnkhôngquảnlýởtầmvimôthìlàmsaobạncóthểbiếtđượctấtcảnhữnggìbêntrongvàbênngoàicủamộtdựáncụthể?

RanhgiớitheochiềungangKểtừphongtràoQuảnlíchấtlượngđồngbộ(TQM)vàonhững

năm1980,nhữngmốiquanhệtheoranhgiớinằmngang,bìnhđẳngđãgiatăngtầmquantrọng.Nhữnggiảipháptíchhợpgiữaviệcquảnlýchuỗicungứngvàphânphốitớikháchhàngđòihỏimộtmứcđộchưatừngcótrướcđótrongmốiquanhệđốitácbìnhđẳngvớicáckháchhàngvàcácnhàcungcấp.Mặcdùhơn20nămđãtrôiquakểtừkhiTQMđượcgiớithiệu,vàcácdoanhnghiệpnhưWal-Mart,FederalExpress,Dell...cùngrấtnhiềucôngtykhácđãtiênphongkhaiphámốiquanhệhòanhậpvàbìnhđẳngvớicácnhàcungcấp,nhưngmộttỉlệđángkểcácnhàquảnlýngàynayvẫnkhăngkhăngchốnglạiquanđiểmvềmộtmốiquanhệđốitácsâusắcvớinhữngnhàbánlẻ.Hoặchọhànhxửtrongquanhệđốitácmàkhôngcósựnhiệttình,camkếtnghiêmtúccũngnhưmộttháiđộcởimởthựcsự.Tươngtựnhưvậy,sựpháttriểncủacácđộingũvànhữngnhómlợiíchtrongcáctậpđoàn,côngtyđãkhiếnchonhữngmốiquanhệnganghàngcàngtrởnênthiếtyếuhơnbaogiờhết,nhưngýtưởngvềviệcthựchiệncôngviệcthôngquanhữngảnhhưởngvàvaitrònganghàngnhưnhau,hơnlàquyềnhạntheovịthế,lạikhôngphảilàđiềumàtấtcảnhữngnhàquảnlýcoitrọng.

Mặcdùcácnhàlãnhđạobiếtrằnghọphảilàmchủvàkiểmsoát

đượcnhữngranhgiớitheochiềungangnhưnghọlạikhôngthườngxuyênlàmtốtđiềunày.Lýdolàvìhọđãquenvớisuynghĩvềnhữngmốiquanhệkiểuranhgiớitheochiềudọc,giữaôngchủvàphụtá,nhưkhinhìnlênhaynhìnxuống,vậynênhọluônnhìnthấysựbấtbìnhđẳngtrongnhữngmốiquanhệvớicácnhàcungcấpvàcácđồngnghiệpnhưnóvẫnvốnthế.Ýniệmvềmộtmốiquanhệđốitácdườngnhưhơivàkhiêncưỡng.Mặcdùnhiềungườitrongsốhọđãtừngbuộcphảithiếtlậpvàlàmviệctrongquanhệđốitác,nhưnghọvẫnthườngchỉlàmchophảiphép,thayvìquántriệttừtrongtâmthức.Nhữngngườichốnglạiviệcđiềuchỉnhtươngquanranhgiớinàythườnglànhữngngườikhôngcóđónggópnhiềutrongmộtê-kípkinhdoanhvàkhôngsẵnlòngchiasẻcácthôngtinvàýtưởng,hoặchọthấtbạitrongviệchướngdẫnvàtạođiềukiệnchongườikhácchiasẻ.

RanhgiớiđịalíĐâychínhlàsựthayđổiranhgiớirõràngnhất.Khimộttậpđoàn

kinhdoanhtrởnênphânquyềnhơn,thamgiavàoliêndoanh,tạoracácchiếndịchtiếpthịkhôngchínhthức,haythànhlậpnhữngliênminhpháttriểnsảnxuấttrêntoànthếgiới,tấtcảnhữngranhgiớiđịalíđãđổsụpvàbịgạtsangbênlềđểngườitathẳngđườngtiếntới.Khilàmviệctrongnhữngnềnvănhóahoàntoànxalạvàtrởnênlinhhoạt,mềmdẻokhiđốimặtvớinhữngcáchtiếpcậnvềmặtvănhóakhácnhautrongcôngviệckinhdoanh,sựlãnhđạovàcácquátrìnhđàmpháncóthểthựcsựbịtháchthức.

Mộtsốnhàlãnhđạophảivậtlộnvớinhữngmốiquanhệliênvănhóavượtlêntrênnhữngnộidungbênngoàicủacáccuộcthảoluận.Họgặpkhókhăntrongviệcthíchứngvớicácgiátrịvănhóatruyềnthốngcủamộtđấtnướckhác,tựhỏitạisaoquanhệkinhdoanhlạikhôngthểđượctiếnhànhtrêncơsởnhữngnguyêntắchànhxửgiốngnhauởtấtcảmọinơihay,nóicáchkhác,theocáchhọvẫnlàm.Nhữngngườikhácthìthửcốgắngápđặtquanđiểmcủamìnhlênđốitác,chorằngtrìnhđộquảnlýcủangườiMỹlàtốtnhấtthếgiới.Trongcảhaitrườnghợpnày,nhữngcánhânđóđềukhôngchấpnhậnrằnghọphảithayđổinhữnggiớihạnđịalýtrongnhậnthứccủahọthànhmộtthếgiớimạnglướikinhdoanhtoàncầu.

RanhgiớicánhânTrongcáctổchứcnhỏhơnvàtrongcácthờiđiểmthíchhợp,các

nhàlãnhđạothườngchophépmìnhthểhiệncátính,haythậmchílàsựlậpdịcủahọ.CónhiềuCEOrấtđượckínhtrọng,thậmchícónhữngngườiđãtừngviếtsáchvềtriếtlísốngvàthànhcông,lạithườnglànhữngbạochúahaynhữngkẻthíchứchiếpngườikháctrongcáivỏhiệuquả.Thờiđạingàynay,ngườitaphảikiểmsoátđượcnhữnggóckhuấttrongconngườihọvànhữngđiểmyếucủacánhânđểcóthểsốngtrongmộtmôitrườngngàycàngminhbạch,khôngkhoannhượngvàphứctạp.NhữngsựchệchhướngđãđượcchúngtôinhắctớitrongcuốnNguyênnhânkhiếnCEOthấtbại-vídụnhưtháiđộxacách,sựkiêungạo,tínhkhíthấtthườnghaythayđổi-cóthểxóimònthànhcôngcủabảnthânnhàlãnhđạocũngnhưcảtổchứcmàngườiđóđứngđầunếunhữngđiểmxấuđókhôngđượcthừanhận,thấuhiểuvàkiểmsoát.ChúngtôiđãnhắctớitàiliệucủaBobHogantrongchươngtrước.Nghiêncứucủaôngđãchỉrõrằngnhữngđặcđiểmcánhâncóảnhhưởngquantrọngtớimứcnàođốivớithànhcôngcủamộtnhàlãnhđạo.Cáctốchất,cátínhnhưsựtrungthựcvàtínhchínhtrực,khảnăngđịnhhướngvàthamvọng,mứcđộcởimởđốivớinhữngýtưởngmới,nhiệthuyết,niềmsaymêvàtrítuệcảmxúccótầmquantrọngkhôngkémgìsovớikhảnănghiểubiếtđểgópphầnlàmnênsựthànhcôngtrongcôngviệclãnhđạo.Nhậnthứcrằngcácđặcđiểmcánhânkhôngcònlàphạmtrùngoàiphạmviđềcập,vàrằngviệcbạnlàaivớitưcáchmộtconngườisẽtácđộngtớiviệcbạnsẽthểhiệnnănglựcnhưthếnàovớitưcáchmộtnhàquảnlýhaynhàlãnhđạosẽlàđiềuthiếtyếu.

Mộtsốngườicươngquyếtbácbỏrằngcácđặcđiểmcủacánhânconngườihọđãtạoramôitrườngmàtrongđóhọchỉđạonhânviêncủamình.Họcóthểphủnhậnsựtácđộngnày,hoặchọcóthểtinrằngkiểutựphântíchchândungcủachínhmìnhkhôngcóchỗtrongcôngviệckinhdoanh.Tuynhiên,đểlànhữngnhàlãnhđạohiệuquả,họphảitrởnênmộtngườikhôngngừngnhậnthứcrằngnhữngđặcđiểmdễbịtổnthươnghaynhữnggóckhuấtyếumềmtrongconngườihọđangxóimòntínhhiệuquảtrongcôngviệcchỉđạocủahọnhưthếnào,vàhọccáchđểchếngựchúng.

Hãyvẽlại,chứđừnghủyhoạiChúngtôimuốnnhấnmạnhrằngnhậnthứcbắtbuộcởđâylà

phảixácđịnhlại,hay“vẽ”lạichứkhôngphảilàxóađicácranhgiới.Vớitấtcảnhữnggìđãđượcnóiđến,đượcviếtravềcáctổchứcmatrậnvàkhôngcóranhgiới,điềunàysẽdễtrởnênrốiren.Mộtnhàlãnhđạochânchínhkhôngphảilàmộtngườitheochủnghĩavôchínhphủ,lờđinhữngkhuônkhổnhưthểchúnglàsảnphẩmcủamộtthếgiớiácđộc,xấuxanàođó.Thayvàođó,họsẽhướngtớinghịchlýcủanhữngranhgiới.Mộtmặt,cácranhgiớigiúpngườitaxácđịnhrõmụcđíchvàtrọngtâm.Mặtkhác,khihọtrởnênquácứngnhắcvàbịđóngchốtvềmặtnhậnthức,họsẽtựgiớihạnnhữnglựachọntronghànhđộngcủamình.Mộtcáchlýtưởng,ngườitasẽhọccáchđểtựcoimìnhnhưlàmộtngườidễtiếpthuvàđangthayđổi.Nóicáchkhác,họsẽthànhthạohơntrongviệcvượtquacácranhgiớiđangtồntạikhicầnthiếtvànhậnthứcđượckhinàothìcácđườngranhgiớitheochiềudọc,chiềungangvàcácranhgiớikhác...đãchuyểndịch.

Trongmộtsốtổchứcmatrận,cơchếraquyếtđịnhvớisựthamgiacủanhómlàmộtyêucầuđượcđòihỏi,vànỗlựcởđâylàphảilôikéocàngnhiềungườicàngtốt.Cácranhgiớisẽbịlờđiđểthuậntiệnchoviệcchiasẻnhữngquanđiểmkhácnhauvàláiquyếtđịnhđitheochiềuhướngđúng.Mặcdùvậy,nếunhưkhôngcócácranhgiớinày,sựhỗnloạnsẽlàhậuquảnhãntiền.Trongmộtcôngtyđượctổchứctheokiểumatrận,bạnthườngnhậnđượcnhữnglờitưvấnnhưnglạichẳngcógìđảmbảogiátrịchonhữnglờiấy;cũngvậy,bấtcứaicũngphảiđượctưvấntrướckhithựchiệnbấtcứđiềugì,nhưnglạikhôngcóaibiếtđượcngườinàolàcóthểtinđược.Ranhgiớisẽlàđiềubảođảmchosựtintưởngvàgiátrịcủanhữnglờitưvấnđó,cũngnhưcấutrúcvànhữngthủtụccầnthiếtchohiệuquảhoạtđộngcủacôngty.

Vìthế,việcvẽlạiranhgiớisẽmanglạicảmgiácnguyhiểm.Khinhữnggiớihạnphânbiệtgiữangườiquảnlývàphụtá,haygiữatổngcôngtyvàcácchinhánhphânphốitrởnênmờđi,vàvaitrò(cũngnhưtínhbảođảmcùngsựtintưởng)theođógiảmđi,bạnsẽthoángthấysựhỗnloạncủamộttổchứcthiếusựphânchiaranhgiớinhưchúngtôivừamôtả.Nếubạnlàngườilãnhđạothìbạnsẽnghĩ:“Làmthếnàođểkhiếnchonhânviêncủamìnhlàmđúngnhữnggìcầnthiếtkhimàquyềnlựcvàvịthếcủamìnhđãgiảmđinhỉ?”Hoặc“Làmsao

cóthểtintưởngrằngphụtácủamìnhđangcungcấpthôngtinđúngđắnnhỉ?”Hay“Saocóthểthiếtlậpquanhệđốitácvớimộtcôngtytronglĩnhvựcnàynhưnglạicóquanhệcạnhtranhvớichínhcôngtyđótronglĩnhvựckhác?”

Trênđâyđềulànhữngcâuhỏichínhđáng,nhưngviệcvẽlạinhữngđườngranhgiớikhôngcónghĩalàphảilờđicáccâutrảlời.Điềuđócónghĩalàtôntrọngcácgiớihạnnhưngcũnglạisẵnlòngđểchuyểndịchchúngkhicósựbảođảmcủahoàncảnh.Tạinhiềuthờiđiểm,mộtvịsếpphảithểhiệnrõvaitròchỉđạođốivớiđộingũcủamình.Tạinhữngthờiđiểmkhác,ôngtalạiphảitrởthànhmộtngườihuấnluyệnvàgâyảnhhưởnglênphụtárồichohọtựdotriểnkhaihànhđộngđểđạtđượcmụctiêubằngchínhnhữngphươngphápcủamình.

Mộtcáchkháclànhìnvàonhữngnghịchlíẩnbêntrongcáctổchứcnày.Tấtcảnhữngnhânvậtcóuytínvàảnhhưởngtừgiớikinhdoanhchotớigiớitruyềnthôngđềuđãchỉtríchcácnhàquảnlívẫncòntựcầmtùmìnhvềmặtnhậnthứcbêntrongnhữngnhàtùcủachứcnăng,nhiệmvụhayquyềnhạn.Bổnphậncủangườilãnhđạovẫnlàphảiđảmbảocôngviệcđượchoànthành,giúpmọingườihiểuvàthựchiệnđượcchứcnăng,nhiệmvụcủamình,đồngthờìcảmthấytựhàovềnhữnggìmìnhđónggópvàgắnbóvớinhữngngườicùngchiasẻquanđiểm,ýtưởngvớihọtrongcùnglĩnhvực.Cùngthờiđiểmđó,nhàlãnhđạocònphảikhuyếnkhíchđộingũcủamìnhvượtquanhữngranhgiớichứcnăngnàyvàtrởthànhmộtphầncủasựpháttriểnmạnhmẽhơn,mởrộnghơncủacôngty.Họphảitruyềntớinhânviêncủamìnhthôngđiệprằnghãythậtthoảimáivàtựdokhivượtlêntrênnhữnggiớihạn,ranhgiớiđểđónggópýtưởngvàthôngtinnhằmgiúpđỡcácbộphậnkhácnếunhưđiềuđócóíchchosựpháttriểncủatậpthể.

Nhữnglợiíchtolớnsẽthuộcvềcáctổchứckhingườilãnhđạovừacóthểgiámsátvừavẽlạiđượcnhữngđườngranhgiới.Chẳnghạn,mộtsốnhàlãnhđạocókhảnăngduytrìviệcxácđịnhvàquántriệtmụctiêucủanộibộcôngtymìnhtrongtưtưởngmọingười,lạivừanhìnthấyđượcquagócnhìncủakháchhàng.Kếtquảlàhọsẽthiếtkếnênnhữnghệthốngvàcácquátrìnhlàmchocuộcsốngtrởnêndễthởhơnđốivớimôitrườngbêntrongcôngty,đồngthờicóthểtậptrungvàonhữngyêucầucủakháchhàng.Họcóthểbỏquanhữngcơchếmệnhlệnhvàgiúpcôngtythiếtkếđượcnhữngquy

trìnhtốtnhấtđểthựchiệnnhữngmụctiêucủamình,xácđịnhlạinhữnggiớihạnchophéphọcơcấulạiđểcácquátrìnhđócóthểtácđộngtớicảnhữngcổđôngbênngoài.

Tươngtựnhưvậy,cácnhàlãnhđạocóthểvẽlạinhữngđườngranhgiớitheochiềungangsẽlànhữngngườicókhảnăngtốthơntrongviệchộinhậpchuỗicungứngvàotổchứccủahọ,quađógiảmđượcchiphítồnkhovàtăngtốcđộphânphối.Đâylàmộtlợithếcạnhtranhkhổnglồ,nhưngnóđòihỏingườitaphảichấpnhậnrằngđiềugìmàkháchhàngbiếtthìcácnhàcungcấpcũngbiết.Mộtsốgiámđốcđiềuhànhtánthànhlýthuyếtvềviệctạoquanhệđốitácvớicácnhàcungcấp,nhưngtớikhichohọmộtlốitiếpcậnngaylậptức,làchiasẻthôngtinnhạycảmthôngquamộtwebsite,họliềnlưỡnglự.Dùcholợiíchlàrõràngvàtolớnthìnhữngviễncảnhtồitệnhấtcủakhảnăngnhàcungcấpsẽtiếtlộnhữngthôngtinđộcquyềnchođốithủcạnhtranhsẽkhiếnhọ-nhữngngườilãnhđạo-từchốiýtưởngnày.

Cólẽlợiíchlớnnhấttớitừviệcvẽlạiranhgiớitheochiềudọc.Ởvàothờiđiểmmàsựpháttriểntàinăngtừbêntrongtrởnênquantrọnghơnbaogiờhết,nhấtlàsovớiviệcphảiphụthuộcvàoquátrìnhtuyểnmộtnhântàitừbênngoài,thìnhữngnhàquảnlýphảitậptrungvàocáctráchnhiệmhuấnluyệnvàtưvấncủaminh.Nhàlãnhđạonàocàngchúýđểvẽlạiranhgiớinàythìtổchứccủangườiđósẽcàngcónhiềunhânvậttàinăng,vàtổchứcđósẽthànhcôngnhanhhơn.Tuynhiên,nếunhưngườiđứngđầukhôngthểdunghòaviệchuấnluyệnvàtưvấnvớisứcépcủakếtquảkinhdoanhphảicótrongthờigianngắn,lợiíchnàysẽchưathểxuấthiện.

Điềugìgiữchocácranhgiớicốđịnhvàtrởnênđángsợ?

Ngăncảnnhữngngườithôngminh,nhạycảmvàcóhiểubiếtthayđổinhữngranhgiới,điềuđócònhơncảmộtđặcđiểmthuộcvềtựnhiêncủaconngười.Trongkhiởmứcđộnàođó,tấtcảchúngtađềuchốngđốilạisựthayđổithìsựđiềuchỉnhranhgiớixảyđếncùngvớinhữngràocảnmớicủachínhnó.Hãyphântíchnhữngràocảnđểhiểutạisaongườitalạikhócóthểxóabỏchúngđếnthế:

Ràocảntừhệthốngkhíchlệ,độngviên.Hầuhếtcáctổchứcđềucóhànhđộngvàchínhsáchkhuyếnkhích,khenthưởngchonhữngviệclàmđãđượcchứngminhlàthànhcôngtrongquákhứ.Thườngthìviệcđápứngđượcnhữngđòihỏivềkếtquảcôngviệclàtiêuchuẩnđánhgiá,vàkhôngdễhiểuchútnàonếunhưchúngtacóthểtìmthấyởcôngtynàođócóhệthốngkhuyếnkhíchlạicổvũngườitathayđổinhữngđườngranhgiớinhưchúngtavừađềcậpởtrên.Nguyênnhânmộtphầnlàdorấtkhóđểđánhgiákhảnăngnhậnthứccácranhgiớitheocáchmới.Mặcdùvậy,nhiềukhicácnhàlãnhđạovẫnthườngmiễncưỡngkhenthưởngchonhữnghànhvichưađượcchứngminhlàcóđónggópchothànhcôngcốtyếu.Thêmvàođó,kểcảnếunhàlãnhđạocótánthànhviệcthayđổicáchànhvitheoranhgiớithìsẽcó“mộtkhoảngthờigianchết”giữatháiđộtánthànhnàyvàviệchìnhthànhnênmộtcơchếkhuyếnkhíchtrongthựctế.

Ràocảntừvănhóatậpđoàn.Nhưchúngtađãthảoluậnởphầntrước,nềnvănhóacủamộtsốtổchứccónhữngquyđịnh,phạmtrùvàgiátrịchốnglạiviệcthayđổicácranhgiới.Đặcbiệtlànhữngcôngtythànhcông,nơivănhóacóảnhhưởngtolớntớihànhvicưxử.Nếuhọđãđượchưởnglợitừmộtmốiquanhệbấtbìnhđẳngvớicácchinhánhthứcấptrongnhiềunăm,thìsẽthậtkhóđểphávỡmôhìnhranhgiớitheophươngthẳngđứngnày.Cóđôikhiảnhhưởngcủavănhóakhôngrõràngvàcôngkhainhưthế,thayvàođónóxuấthiệnởmứcđộtiềmthức.Chẳnghạn,nhưởmộtmôitrườngcósựcạnhtranhdữdội,nhữngảnhhưởngsẽtíchtụthôngquamộttháiđộđấutranhthắng-thuarõràngtrongtậpthểkhiếnhọtrởnênlinhhoạtvàkhônkhéotrongviệctránhhìnhthànhbấtcứquanhệliênminhnàovớicáccôngtycóthểcạnhtranhvớihọtrongmộtlĩnhvựctiềmnăngnàođó.Mộtngườiđiềuhànhtrongcôngtyloạinàycóthểkhôngtỏrõsựphảnđốicủamìnhvìvănhóakhôngchophépnhưthế.Ôngtacóthểchỉtừchốiviệcliênminh-mộtsựđiềuchỉnhranhgiới-“khôngthíchhợpđốivớichúngtôi”.Nhưngởsâubêntrong,chínhsựthẩmthấuvănhóađãngăncảnnhàlãnhđạođóvẽlạiđườngranhgiới.

Ràocảncủatínhkiêungạo.Đâylàmộtdạnghơigiốngvớichủnghĩabàingoạicủamộtquốcgianàođó.Nhiềutổchứccótháiđộtrịchthượngkiểuđónặngtớimứchọkhôngtintưởngbấtcứmốiquanhệmớinàochodùlànganghànghaytheochiềudọc,

haygìđinữacóthểmanglạilợiíchchohọ.Cácnhàlãnhđạosẽthấykhôngđángphảimấtthờigianđểhìnhthànhmộtliênminhvớicôngtykháchaygiảiquyếtmộtsựchệchhướngnàođócủacánhânmìnhbởivìhọđãlàtốtnhất(ítnhấtlàtrongnhậnthứccủahọ).Họsẽnhìnvàogươngvàtựhỏichínhmình:“Mìnhlàmthếđểđạtđượccáigìnhỉ?”rồitựtrảlời“Khôngđáng”.CôngtyEnroncólẽlàvídụgầnnhấtvềmộtnềnvănhóakiêungạođãkhiếnchohọkhôngthểgiảiquyếtđượcnhữngthiếusótcủamình,dùbanđầulàrấtnhỏ,vàlờđinhữngtínhiệucảnhbáohậuquảtừmôitrườngxungquanh.

Ràocảnkhibịápđảo.Đâylàkhókhăncủacảmgiácsứcép,rằngnhàlãnhđạothiếuthờigianvàthiếunănglượngđểvẽlạinhữngranhgiới.Đólàcảmgiáckiệtsứcnếuhọlàmnhưvậy.Nhàlãnhđạophảichịuquánhiềusứcéptớimứcphảithểhiệnrằngmìnhsẽkhôngsẵnlònglàmbấtcứđiềugìtheocáchmớihoặcthayđổibấtcứcáigìvìcóthểnósẽlàmảnhhưởngxấutớikếtquảkinhdoanh.

Khókhăn,ràocảnghêgớmlàvậy,nhưngcóthểvượtquanếuchúngtacónhữngphươngpháptiếpcậnkhácnhau.Theokinhnghiệmcủachúngtôi,cóbahànhđộngcụthểsẽgâyxúctácđểtạonênphảnứngthayđổiranhgiới.

BachấtxúctácNếunhưbạnmuốngiúpđỡmộtaiđópháttriểnkhảnăngthay

đổicácgiớihạn,bạnsẽcómộtsốlựachọn,baogồmnhữngchiếnlượcrõràngnhưcơcấulạihệthốngkhenthưởngđểkhuyếnkhíchnhữnghànhviđổimới.Tuynhiên,chúngtôinhậnthấyrằngkhôngphảitổchứcnàocũngcóthểthựchiệnnhữngbướccấptiếnnhưvậy.Vìthế,dướiđâysẽlànhữngcáchtiếpcậncóvẻdễthựchiệnhơnvớivaitròxúctácđểdẫntớiviệcvẽlạinhữngđườngranhgiới:

Tăngcườngnhậnthứcrằngcácranhgiớiđangthayđổi.Cómộtsựthậtđángngạcnhiênlàrấtnhiềunhàlãnhđạokhôngchịutìmhiểuvàquansátrabênngoàitổchứccủahọ,haykhôngphảnánhnhữnggìmàhọquansátđược;cũngnhưkhônglườngtrướcvàcânnhắcxemnhữnggìbênngoàisẽảnhhưởngtớicôngtyhọ

nhưthếnào.Dùsao,nhậnthứcvềcácranhgiớiđangthayđổicũngcóthểđượctruyềntảibằngnhiềucáchthứckhácnhau.Chươngtrìnhpháttriểnlãnhđạocóthểgiớithiệunhữngthôngtinvàýtưởngmớivềcácranhgiớithôngquanhữngbàigiảng,cũngnhưcácchuyếnthămtớinhữngcôngtyđặttrọngtâmvàocácvấnđềranhgiới,hoặcthôngquasựthayđổitrongcáchđịnhhướngvàbiệnpháp,hoặctừhànhđộngcủanhàlãnhđạo.Nhàlãnhđạocũngcóthểhọcthôngquacáchộithảovềcácvấnđềliênquan.

Mộtcáchlýtưởng,sựtăngcườngnhậnthứcvềnămvấnđềranhgiớisẽkhiếnngườitahìnhthànhnênmộthọcthuyếtvềcáctìnhhuống.Từđó,họsẽthườngxuyênxemxétcácvấnđềdosựthayđổiranhgiớigâyranhưmộtđiềugìđócầnphảikiểmsoátvàxửlý.Tuynhiên,ởmứcđộnhậnthứclớnhơn,họsẽbắtđầunghĩvềđiềugìcóthểxảyranếunhưhọthayđổicáchtiếpcậncủamìnhđốivớinhữngbiêngiớitruyềnthống-nếuhọxemxétcácđồngminh,liêndoanhvàcácmốiquanhệđốitáckhácvớinhữngchứcnăngkhácđi,hoặccoinhữngđiềuđónhưlàcôngcụchosựpháttriểnthayvìchỉlànhữngtiếpxúcđiểmtrongcácmụctiêucủacôngty.Khingườitahiểutạisaomộtđiềugìđólạiđangxảyra,họsẽphảnứngtốthơntrướcđiềuđó.ChúngtôisẽphântíchnhiềuhơntrongChươngXI,rằngmộtlýthuyếtvềcáctìnhhuống-mộtsựkhácbiệttrongquanđiểm-cóthểmanglạilợiíchchocáccôngtynhưthếnào.

Tậndụngthờicơkhiaiđóvượtrakhỏimộtranhgiớitruyềnthống.Conngườita,đặcbiệtlànhữngngườithànhcông,thườnglànhữngngườirấtbướngbỉnhvàngoancố.Cónhiềukhingườitacầnphảichạyđâmđầuvàomộtbứctườnggạch,hayngãsõngxoàidướiđấtvìkhôngchịuthayđổimộtgiớihạnnàođó,rồihọmớinhậnrarằnghọcầnphảithayđổi.Khingườitachuẩnbịchệchđường,đólàthờiđiểm-haythờicơ-đểcanthiệpvàtácđộngvớimộtkếhoạchhuấnluyệnvàpháttriểnlãnhđạo.Họcầnphảinhậnđượcthôngđiệprằngnếunhưhọkhôngchịuthayđổi,họsẽchết.Vàkhibịđặttrongtâmthếđó,họcóthểnhìnthấynhữngđiềutốtđẹpkhihọchịusửađổinhữngranhgiới.

Phânbiệtgiữatínhtựcaocủatổchứcvàtínhkiêungạocủacánhân.Trướcđó,chúngtôiđãnóirằngtínhngạomạncóthểlàmộtràocảnchosựxácđịnhlạiranhgiới.Chắcchắnlàmộtsốtổchứckhuyếnkhíchđiềunàybởivìhọquálớnvàthànhcông;họ

muốnkiểmsoátchuỗicungứngtheonhữngcáchmanglạichohọcáclợithếcạnhtranhđángkể.NhữngtậpđoànnhưDell,NgânhàngMỹ,vàWal-Martđặtraluậtlệ,vàưuthếtrênthịtrườngcủahọcóthểthấmdầnvàotronghànhvicưxửcủanhữngnhàđiềuhànhvànhàquảnlý.Đólàkhingườitatừchốinhìnvàonhữngranhgiớitheomộtcáchkhác.Họbámchặtlấynhậnthứcrằnghọđanglàmmọithứtốthơnbấtkìaikhác,vàvìthếthậtlàvớvẩnkhixemxétviệcxácđịnhlạinhữnggiớihạnvềmặtđịalíhayvềcátính.Tấtnhiên,điềuhọkhôngnhậnralàưuthếmàcôngtycủahọcóđượcsẽkhôngthểduytrìnếunhưhọkhôngthểxácđịnhlạinhữngranhgiớikhihoàncảnhthayđổi.Vìthế,nhữngcôngtyởtrênđỉnhnàyphảiđặcbiệtnỗlựchơnnữamớicóthểđểýtớitínhngạomạncánhâncủamìnhvàdầndầnhạnchếnó.Họphảichấpnhậnnhữngýkiếnphảnhồichỉthẳngvàonhữngconngườimàsựngạomạncủahọđangkhiếnhọtrởnênbảothủtrongnhữngmốiquanhệbêntrongvàbênngoàicôngty.Họcũngnênphânbiệtgiữaviệctựhàovềnhữnggìđãđạtđượcvớiviệcsửdụngnhữngthànhquảđóđểkhốngchếngườikhác.

Chúngtôikhônghềđánhgiáthấpsứcmạnhcủaranhgiới.Cácquốcgiađềucoitrọngchủquyềnbiêngiớicủamìnhvàsẵnsàngđáptrảbằngchiếntranhkhimộtquốcgiakhác“vẽlại”đườngbiêngiớicủahọ.Cácnhàlãnhđạophảitrởnênlinhhoạtvớicácvấnđềranhgiớitạinhữngthờiđiểmnhấtđịnhvàtrongnhữngtìnhhuốngnhấtđịnh.Tuynhiên,việcnhìnnhậncácranhgiớitừmộtquanđiểmưuthếcóthểdẫntớiviệctạoranhữngmốiquanhệtiềmnăngmanglạilợithếvàchưatừngtồntạitrongquákhứ.

♦♦♦

Nhưchúngtasẽnhậnthấytrongchươngtiếptheo,việcxácđịnhlạiranhgiớivàtậpluyệncáchànhvinhậnthứckhácmàchúngtôiđãthảoluậnsẽđặtnềnmóngchokĩnăngnhậnthứctiếptheo:Điềuhành-haykhiếnchomọiviệcđượchoànthành.

5KHIẾNCHOMỌIVIỆCĐƯỢCHOÀN

THÀNHrongnhữngnămgầnđây,đãcókhôngbiếtbaonhiêuhộithảo,nhữngcuộcnóichuyệnxungquanhchủđềđiềuhành,haylàmthếnàođểkhiếnchomọiviệcđượchoànthành.Thựcthi-cuốnsáchbánchạycủaLarryBossidyvàTramCharanchắc

chắnđãtạoxúctácchonhữngcuộctranhluậnvềnhữngnhàlãnhđạonghĩgiỏinhưnglàmkhônggiỏi.Tuynhiên,sautấtcảnhữngtranhluậnđó,chúngtôinhậnrarằngngườitavẫnrấtlúngtúngkhảnăngnày.Nhiềukhi,ngườilãnhđạođơngiảnhóaquámứcvấnđềnàyvàcoiviệcđiềuhànhnhưlàdùngroiquấtvàláingườitađitheođúngđường.Trongnhữngtrườnghợpkhác,ngườiđứngđầulạiđitheoquanđiểmhoàntoànngượclạikhichỉthuầntúycốgắngdùngảnhhưởngcủamìnhđểmongrằngsẽđiềuhànhngườikháchiệuquả.

Tuynhiên,giốngnhưhầuhếtcáckĩnănglãnhđạo,việcđiềuhànhphứctạphơnnhiềusovớinhữngphươngphápmàchúngtôivừanóitới.Đểkhiếnchomọiviệcđượchoànthành,cácnhàlãnhđạocầnphảinắmrõtínhphứctạpcủanhiệmvụvànguycơcóthểviệchoànthànhcôngviệc.Nhàlãnhđạoóc,tráitimvàkhípháchcóđủkhảnăngđểđó,mộtphầnbởihọnhậnthứcđượcrằngvềconngườivàrủirocóthểảnhhưởngtựuđãđạtđược.

Cólẽcáchtốtnhấtđểbắtđầuquátrìnhphântíchcủachúngtavềnănglựcnhậnthứcliênquantớiđiềunàylàxemxéthaiphongcáchlãnhđạophổbiếnvànhữngphongcáchấy(vềchiếnlượchayvềhoạtđộng)ảnhhưởngtớiviệcđiềuhànhnhưthếnào.

Chiếnlượchoặchoạtđộng,hiếmkhicảhai

Mộtsốnhàlãnhđạochínhlànhữngchiếnlượcgiathuầntúy,nhữngnhàphântíchdữliệuthiêntàivàhọcókhảnăngđềranhữngđịnhhướngkhôngthểchêvàođâuđược.Họthậmchícònlànhữngngườicótầmnhìnxatrôngrộng,cóthểchuyểnhóasuynghĩthôngthườngđểtạoramộtcáigìđómớivàkhácbiệtchocôngtycủamình.Họcóthểlàmộtchuyêngialãoluyệntrongviệckhơidậykhátvọngvàthúcđẩymọingườitintưởnghoàntoànvàonhữngchiếnlượccủa

họ,nhưnghọlạikhônggiỏitrongcáchthứcthựchiện.Họthườngcảmthấychánngánvớicôngviệccứphảichitiếthóamọithứkhiđặtvàotrongthựctếvàthườngđẩyphầnviệcđóquachongườikhác.Mộtvàingườicònthậmchítinrằngchỉcầnchiếnlượcđúngđắnthìnócũnggầnnhưtựvậnhànhđược.

Nhiềunhàlãnhđạokháclạithuộcvềmộttháicựcđốilập.Họcảmthấysaymêvàthíchthúkhitrựctiếphànhđộng.Họrấtgiỏitrongviệctìmragiảiphápchocácvấnđềkhókhănvàthựcsựhàohứngkhiđượcgiảiquyếttừngchitiếttrongcôngviệc.HọluônluônnghĩvềcáchlàmthếnàođểđitừĐiểmAđếnĐiểmBnhanhvàđạtđượchiệusuấtcaonhấtvềphítổn.Thựcdụng,tậptrungvàdứtkhoát,nhưnghọlạikhôngphảilànhữngngườicónhững“ýtưởnglớn”.Đểkhiếnchomọiviệcđượchoànthành,họlàmviệccậtlựcvàlàmchongườikháccũngphảilàmviệccậtlực.Họluônluônthấtbạitrongviệcxemxétlàmthếnàođểmộtýtưởngcóthểthấmnhuầntrongđầuócngườilaođộngvàkhơidậytrongđộingũnhânviênkhátvọnglàmviệcchămchỉhơn,nhiệthuyếthơnvàsángtạohơn.Khiphảiđứngtrướcsựlựachọngiữacáchtiếpcận“đổimớinhưngcómộtchútrủiro”và“theokhuônkhổ,hơicũkĩnhưngítrủirohơn”,chắcchắnhọsẽlựachọnphươngánhai.

Từkhoảngnăm1980đếnnăm2000,cómộtquanđiểmrấtphổbiếntrongtruyềnthôngkinhdoanh,đượcnhữngchươngtrìnhtrongcáctrườngdạyđiềuhànhkinhdoanhcổsúy,rằngcácnhàlãnhđạonêntrởthànhnhữngchiếnlượcgiavàrằngcáchoạtđộnglàmộtchứcnăng,nhiệmvụchứkhôngphảilàtậphợpcủacáchoạtđộnglãnhđạo.Thếlàđủđểnhàlãnhđạocóthểtạoranhữngchiếnlượcvữngmạnh.Trongthựctế,sựhiểubiếtthôngthườngchỉrarằngsẽtốthơnnếunhữngnhàlãnhđạomạnhmẽtránhxakhỏihoạtđộngđiềuhànhcụthểvànhỏnhặtbởivìhọsẽchỉcảntrởhoạtđộngcủabộmáydođộingũnhânviênhoàntoànbiếtlàhọđanglàmgì.Trọngtâmhướngtớisựlãnhđạotheokiểunhìnxatrôngrộng,vàrấtnhiềuCEOtrongkhoảngthờigiannàyđượctándươngvìtầmnhìnchiếnlượccủahọ.

CuốnsáchcủaBossidyvàCharanđãgiúpthayđổinhậnthứcthịnhhànhnày,khẳngđịnhrằngcácnhàlãnhđạophảiởtrêncùngcủacáchoạtđộngchitiếtnếunhưhọmuốnđiềuhànhthànhcông.Mộtkhuônkhổlàmviệcđốivớihoạtđộngđiềuhànhđãđượclậpra,hướngtớivàgắnliềnvớihoạtđộngthựctế,cũngnhưđòihỏinhiều

hơnởcácnhàlãnhđạosovớitrongquákhứ.TheoCharan,nếuchỉtậphợpđôngđủmọingườitrongmộtcănphòngthìchưađủchoviệctrìnhbàymộtchiếnlược.Bạncầnphảicónhữngcuộcđốithoạiphùhợpvớiđúngngườicầngặp,họphảiđượcđặtvàođúngvịtrícôngviệcvàbạncầnmộtcơchếtheođuổiviệcthựcthichiếnlượcđểđảmbảorằngđộingũcủamìnhđanglàmviệchiệuquả.

Đâykhôngphảilàvấnđềthuộcvềtưduy.Mặcdùcácchitiếtvềhoạtđộnglàrấtquantrọngnhưngchúngcóthểcảntrởquátrìnhđiềuhành.Chúngtôibiếtmộtsốvịgiámđốcđiềuhànhđãtừnglàmnhưthếnày:đưachođộingũcủamìnhmụctiêuhoạtđộng,sauđócungcấpluônchohọcácphươngphápđểđạtđượcmụctiêuđó.Chìakhóaởđâylàhãynhậnthứcvềcácchitiếtnhưngđừngsửdụngchúngđểtướcquyềncủamọingườitrongtổchứccủabạn.

Phảithừanhậnrằngđiềunàycóthểlàmộtđềxuấtkhókhăn.Nếubạnlàngườiđứngđầumộthãngnàođó,vàbạnnhìnthấymộtđơnvịkinhdoanhvôcùngquantrọnghaymộtthànhviênchủchốtbắtđầusuyyếu,đixuống,bạncócanthiệp,cócángđángluônphầntráchnhiệmởđóvàcóviphạmchuỗimệnhlệnhhaykhông?Haykhiấybạnsẽđứnglạivàhivọngrằngmọithứtựnórồisẽổntrởlại?Ngườitasẽcóxuhướngtrảlờinhữngcâuhỏinàybằngcáchhoặcđứngthậtxahoặcquaytrởlạivàdichuyểnxungquanhvấnđềđó.Họluônluônlàmtheohaihướng,hoặcđisâuvàochitiết(cựcđoanvềhoạtđộng)hoặctừchốibấtcứthứgìliênquantớichúng(cựcđoanvềchiếnlược).

Tuynhiên,cómộtcáchtiếpcậnvàgiảiquyếthiệuquảhơnnhiều.Đólàtìmrasựcânbằnggiữahaivịtrínày.Khảnăngnhậnbiếtkhinàonênthiênvềhoạtđộng,khinàocầntrởthànhmộtnhàchiếnlượclàđiểmmấuchốt.Việcđiềuhànhđểkhiếnchomọithứđượcthựchiệncónghĩalàphảibiếtkhinàonênđểchođộingũcủamìnhthựchiệntừngbướcmột,từviệcđảmnhậntráchnhiệm,nhậnnhữnglờichỉdẫnvàđịnhhướng,vàkhinàosẽtớilượtnhàlãnhđạolùilạiphíasau,tintưởnggiaocôngviệcchonhữngngườikhác.Nóimộtcáchhìnhảnhthìnhàlãnhđạophảidichuyểntiếnlên,lùilạigiữahaisựlựachọnnày(nhàhoạtđộngvànhàchiếnlược)vớimộtsựlinhhoạtvànhanhnhẹncaonhất.

KenLewis,chủtịchvàCEOcủaNgânhàngMỹthựcsựđãlàmchủđượcsựcânbằnggiữachiếnlượcvàhoạtđộng,ôngcựckỳxuất

sắctrongviệckhiếnchomọiviệcđượcthựchiện.LewisđãbiếntổchứccủamìnhtừmộttổchứcđịnhhướngbằngtầmnhìncủanhàlãnhđạothànhmộttậpđoàntậptrungvàohệphươngphápcảitiếnquytrìnhSáuSigma(1),theođóngườitacungcấpnhữnggìhọđãhứavànhậnthứcmộtcáchchínhxáchọmongđợiđiềugì.BằngcáchtraolạichomọingườitấtcảcáccôngcụcụthểởnhiềumứcđộvàcáckhungxácđịnhlấyratừhệphươngphápcảitiếnquytrìnhSáuSigma,Lewisđãcủngcốcơchếđưaraquyếtđịnhdựatrênthựctế.LãnhđạoởmọicấpđộcủaNgânhàngMỹđềutựmìnhđưaranhữngcamkếtvàthựchiệnrấtnghiêmtúc,thamgiavàonhữngcuộchọpxửlýkỉluật,tậptrungvàonhữngquyếtđịnhdựatrênthựctếvàxácđịnhnhữngkhókhăncảntrởcácmụctiêuđãđượctuyênbố.Sựthayđổitrongvănhóacủangânhàngnàylàrấtđángkểvànóđượcphảnánhtronggiátrịthịtrườngcủacôngty.Thêmvàođó,Kenthậmchícònthayđổitớihơnmộtnửasốlãnhđạocấpcaocủangânhàng,thaythếhọbằngnhữngconngườiphùhợpbấtkểnhữngngườinàyđãtừnglàmởngânhàngnàotrướcđó,vàbắtđầuxâydựngmộtnềnvănhóacótínhcạnhtranhcao,địnhhướngpháttriểnvàđịnhhướngthựchiện.KhiKentiếptụcmuacácngânhàngmới,cũngchỉcómộtchútkhókhănxuấthiệntrongviệchộinhậpthànhcôngnhữngbộphậnmớinàyvàthựchiệnđầyđủcáccamkết,bằngchứnggầnđâynhấtlàcáchợpđồngmualạiFleetBankvàMBNA.

TớiđâythìbạnsẽnghĩLewiscũngchỉlàmộtnhàlãnhđạoxuấtsắcvềhoạtđộngchứđâuphảiđồngthờilàmộtchiếnlượcgiagiỏi?Nhưngsựthậtlàsaunhữngkếhoạchhoạtđộngdồndậpđó,KenLewischotớigầnđâyđãkhéoléothayđổicảchiếnlượccủangânhàngđểnócóthểtậptrungvàosựpháttriểncóhệthống.CáchtiếpcậnthiênvềhoạtđộngtrướcđâycủaKenđãgiúpngânhàngđạtđượcnhữngmụctiêucủamìnhvớitưcáchmộttậpđoànđángngưỡngmộnhấttronglĩnhvựcdịchvụtàichính.Tuynhiên,mụctiêutiếptheocủaKenLewislàbiếnNgânhàngMỹtrởthànhmộttrongnhữngdoanhnghiệpđượcngưỡngmộnhấtthếgiới.Vàđểthựchiệnđượcđiềuđó,Kencầnphảithayđổinhậnthứcchiếnlượctừcáccấpđiềuhànhđểlàmthếnàotăngdoanhthucủangânhàngmàkhôngphảidựahoàntoànvàocácđộngtháimualại.Kếtquảlà,Kenđãtậptrungvàoviệcpháttriểnlãnhđạo,làmviệcxuyênbiêngiớivàtạoranhữngmôhình“NgânhàngToàncầu”.

Thêmvàođó,phongcáchlãnhđạocủaLewiscũngđượcphảnánhtrongsựthayđổinày.Vượtlênnhữngsựtậptrungvàochitiết,

thiênvềhoạtđộngnhưthờikìlãnhđạotrước,Lewisítthamgiatrựctiếpvàocáccôngviệchơn,linhhoạtvàuyểnchuyểnhơncũngnhưtậptrungnhiềuhơnvàocácchiếnlượcdàihạn,chophépnhữngphụtátàinăngxuấtsắcbêncạnhthựchiệnđểcùngtạorakếtquả.

Trongtươnglai,Lewiscóthểlạitrởlạivớiphongcáchthiênvềhoạtđộngtrướckiacủamình,nếuđiềunàythíchhợpvớitìnhhìnhtạithờiđiểmđó.Nhưnghơnhết,chínhđặcđiểmvàkhảnăngcủaôngtrongviệcthayđổigiữahaicáchtiếpcậnthiênvềhoạtđộngvàthiênvềchiếnlượcđãtăngkhảnăngtrongcôngviệc,khiếnchomọithứđượcthựchiệnthànhcông.

ĐiềugìcảnđườngtưduytheokiểuLewis?

Việcpháttriểnkhảnăngtưduyvừahoạtđộngvừachiếnlượcvàhoànthànhcácmụctiêulớnđầythamvọngsẽtrởnêndễdànghơnnếunhưkhôngcóbốnyếutốảnhhưởngtớibấtcứnhàlãnhđạonào.Chúngtahãyphântíchbốnvậtcảnnày(thànhkiếnvềchứcnăng,nhucầukiểmsoát,sựápđặtquáđángcủaphongcách-sởthíchvàsựquátảiđốivớicácquytrình)đểtìmhiểuxemtạisaochúnglạingăncảnnhàlãnhđạotừviệcthựchiệnđếnnhữngvấnđềkháctrongtâmtríhọ.

NhữngthànhkiếnvềchứcnăngChínhcácvịtríchứcnăngcủacôngviệcsẽkhiếnchongườitatrở

nênthiênvềhoạtđộnghaychiếnlược,dựatrênnhữngkinhnghiệmpháttriểntrướcđó.Nếubạnđượcrènluyệnvàtrưởngthànhtừngànhmarketing,bạnsẽrấthàohứngvóiviệcphântíchcácxuhướngkháchhàng,bạncũngsẽcóxuhướngthựchiệnnhữngsuyđoánnhậnthứcdàivàrộnghơnsovớiviệctậptrungvàochitiếtcụthể,điềunàysẽkhiếnbạntrởnêngiốngvớimộtnhàlãnhđạotheokiểuchiếnlượchơn.Cònnếubạntớitừlĩnhvựctàichính,đãtừngđốimặtvàkiểmsoátđượcnhữngvấnđềtàichínhphứctạp,bạnsẽcàngcóxuhướngthiênvềhoạtđộngbởinềntảngsẵncótrongviệctínhtoán,đềrabiệnpháp...Nhữngngườitừngtrảitronggiớimakertingsẽcóxuhướngnhìnthếgiớithôngquacáclăngkínhcủa

kinhnghiệmchứcnăngmàmìnhđãtrảiqua,phântíchcáctìnhhuốngvànghĩracácýtưởngđểgiảiquyếtcácvấnđề.Nhàlãnhđạonàysẽkhôngđiềuhànhtheokiểuralệnhchongườikhácmàcũngchẳngnhúngtaytrựctiếpvàoviệcthựchiện,bởivìngườiđóđãquenvớiviệcgâyảnhhưởngthôngquanhậnthứcvàchiếnlược.Trongkhiđó,nhữngngườixuấtthântừgiớitàichínhluôntậptrungvàocácđánhgiá.Đốivớihọ,thậmchímộtlỗinhỏtronglĩnhvựctàichínhcũngcóthểdẫntớicáclỗilớnhơntrongtínhtoánvàbáocáo.Vàtrongthờiđạingàynay,việccóđượcconsốđúngvàđạtđượcnhữngmụctiêutàichínhngắnhạngâyramộtáplựclớn.Hệquảlà,nhàlãnhđạokiểunàysẽkhôngmắclỗinhưngnhiềukhihọcầnphảiđượckhuyếnkhíchquayngượctrởlạivàgiảiquyếtcácvấnđềthôngquasuynghĩđổimớihơn.

Cácthànhkiếnchứcnăngnàycũngngángđườngnhàlãnhđạotrongquátrìnhkhiếnchomọiviệcđượcthựchiệnthôngquangườikhác.Ngàynay,côngnghệlàbánhláiđịnhhướngchocáchlàmviệctậpthểvàquátrìnhsảnxuất.Chẳnghạn,nếunhưbạnkhôngđượcphổcậpcôngnghệvượtrangoàiviệcchỉđơnthuầnsửdụngemailhaymạngInternet,bạnsẽngàycàngphảiphụthuộcvàocácchuyêngia,nhữngngườithànhthạo.Trongthựctế,sựcộngtácliênchứcnăngđãtrởnênquantrọngtớimứcnếunhưbạnvẫnduytrìtâmlýtựcôlậpmình,bạnsẽgặpvôvànkhókhănkhithựchiệnrấtnhiềunhữngcôngviệcvượtrangoàilĩnhvựcmàbạnhiểurõ-vốnđãrấtcóhạn.Bạnđangtớitừ“khuvựcảnhhưởng”củachiếnlượchayhoạtđộng,bạncầntạonênmốiquanhệtintưởng,khôngchỉvớinhữngngườiởcácbộphậnchứcnăngkhácmàvớicảcácchinhánh,vớikháchhàng,vàthậmchílàvớicảđốithủcạnhtranh.Cácnhàlãnhđạolànhữngngườiquáthuhẹpchứcnăngđếnmứchọkhôngthểthiếtlậpđượcnhữngmốiquanhệnhưthếchotớikhiđượcđặtvàotrongnhữngtìnhhuốngđòihỏisựcộngtácthựcsự.

NhucầukiểmsoátBấtchấpsựbiếnđổihoàntoàncủathếgiớikinhdoanhtrởthành

mộtnềnkinhtếtrithức,nhữngtàndưthựctiễnquảnlýtừCuộccáchmạngcôngnghiệpvẫnchưa“chết”dễdàngnhưvậy.Trongmộtthếgiớikhôngthểdựđoántrước,phứctạpvàphụthuộclẫnnhaucùngnhữngthứhànghóaphivậtthể,tháiđộmặcđịnhcủanhàlãnhđạolàtăngcườngkiểmsoát.Tuynhiên,sựtăngcườngnàycóthểphảntác

dụng.Ởmứccựcđoan,thóiquenkiểmsoátngặtnghèosẽgiếtchếtcácsángkiếnvàsựsángtạocủamọingười;môhìnhquảnlývimôsẽcổvũchotưtưởnghoàinghi,yếmthếvàsợrủiro.Mặcdùtìnhthếkiểmsoátnàycónhiềukhảnăngxảyravớicáctổchứcdướisựquảnlýcủanhữngnhàlãnhđạothiênvềhoạtđộngnhiềuhơnsovớinhữngngườithiênvềchiếnlược,nóvẫncóthểgâyảnhhưởnglêncảhaikiểulãnhđạonày.Nhữngngườimạnhvềchiếnlượccóthểbịámảnhbởimọisắctháitrongchiếnlượccủahọ,sẽhànhđộngchậmchạptrongkhihọcốgắngthuthậpcàngnhiềuthôngtincàngtốtđểhỗtrợchomọikhíacạnhcủachiếnlược.Kểcảhọvốncótầmnhìntốtthìquátrìnhthựchiệnchiếnlượcquáchậmhayquánặngnềvớiviệchếtnghiêncứurồilạiphântíchcũngsẽtạoraảnhhưởngtiêucực.Trongkhiđó,cácnhàlãnhđạothiênvềhoạtđộngkhitậptrungvàoviệckiểmsoátsẽtạorasựchiarẽvàtanrã.Vớithóiquentậptrungvàotừngcôngviệcchitiết,họsẽdễdàngmấtbìnhtĩnhkhiquátrìnhthắtchặtkiểmsoátkhiếnhọthấyđượccảnhữnglỗinhỏthậmchíchẳnggâyhậuquảgì.Cứthế,họbịbọckíntrongviệckiểmsoátcácchitiếtmàdầnmấtđitầmnhìnđốivớinhữngmụctiêulớnhơncủamình.Chẳnghạn,họcóthểtốnrấtnhiềucôngsứctrongviệcthựchiệnmộtquátrìnhđịnhhướngmớichokịpmộthạnthờigiannàođóđãđịnhtrước,nhưngtrongmọicốgắngđó,họsẽkhôngthểnghĩracáchtốtnhấtkếtnốiđườnglốihànhđộngtrongtoàncôngtyđểmọingườihiểuvàcùnghỗtrợchođiềuđó.

Chúngtôikhônghềcóýmuốnnóirằngviệcbuônglỏngkiểmsoátlàbíquyếtđiềuhành.Rõrànglàbạncầnphảiápdụngviệckiểmsoátđểgiữchomình,vớitưcáchnhàlãnhđạo,nắmđượcđầyđủthôngtinchitiếtvàcóđượccácthướcđohợplýđểđánhgiáquátrình.Tuynhiên,khisựkiểmsoátbiếnthànhmụctiêuchứkhôngcònlàphươngtiệnđểhướngtớimộtmụctiêulớnhơn,thìsựquảnlýđãthựcsựbiếnthànhsựcảntrở.

Chúngtôicóbiếtmộtnhàlãnhđạorấtthôngminh,mộtngườilúcnàocũngbịámảnhbởinhữngsựviệcchitiếtliênquantớitổchứccủamình.Ôngấyhamthíchnhữngcuộchọpvớichươngtrìnhthảoluậnxuyênsuốttấtcảcáclĩnhvựchoạtđộng,tựhàorằngmìnhđangkiểmsoátđượctớitậnchitiếtcáchoạtđộngcủamọingườicũngnhưbiếtrõcáckhoảntiềnvàovàranhưthếnào.Ôngấygiốngnhưmộtngườithợhànvàtinrằngnếunhưmọibộphận“ănkhớp”thìcảtổchứcsẽhoạtđộngtrơntruvàpháttriển.Tuynhiên,điềumànhàlãnhđạonàyđãbỏquên,đólànănglượngconngười,làthứtạorađộng

lựcthựcsựtừbêntrong.Việcôngnỗlựcđánhgiákếtquảđãkìmchếkhảnăngsángtạovàôngđãkhôngthểkhơidậycảmxúcvàtinhthầntựcamkếttrongcôngviệc-nhữngđiềuđịnhhướngđiềuhànhthựcsự.

ÁpđặtphongcáchvàsởthíchPhầnnộidungnàylàđểphảnđốiviệcđưaphongcáchcánhân

cùngsởthíchcủamìnhvàocôngviệc.Tronglịchsử,cáctriếtlýcũ(ápđặtphongcách)làcáchthứccácnhàlãnhđạotrongkinhdoanhtiếpcậnnhiệmvụcủamình.Đólàkhimộtcánhânbướngbỉnhthểhiệnnéttínhcáchnàykhitrởthànhmộtnhàquảnlývàmộtngườilãnhđạo.Trướcđâyđókhôngphảilàmộtràocảnđốivớiviệcthựchiệncôngviệc.Thậmchítrongthựctếnócòngiúpđạtđượcmộtsốmụctiêunhấtđịnhnàođó.

Ngàynay,sựbướngbỉnhbẩmsinhđócóthểlàmộtràocảnthựcsự.Trongmộtmôitrườngphụthuộclẫnnhau,cácnhàlãnhđạocầnphảitỉnhtáonhậnrakhinàothìphongcáchvàsởthíchcánhânđanglàmhạicôngviệcđiềuhànhcủahọ.Tấtnhiênhọkhôngthểthayđổiconngườimình180độđượcnhưngcầnphảiluôntrongtrạngtháicảnhgiáctrướcnhữngtìnhhuốngkhiphongcáchchủđạocủahọđượcthểhiệnởđósẽkhônghiệuquả.Bằngviệchiểurằngnhậnthứctheokiểumộtchiềuđangngănkhôngchomộtvấnđềquantrọngđượcgiảiquyết,họcóthểlùilạimộtchútvàtựhỏimìnhrằngliệuđặcđiểmnàylàmộtdấutrừhaydấucộngtrongmộthoàncảnhcụthể.Điềuđócóthểgiúphọquaytrởlạivàlàmviệcchămchỉđểgiảiquyếtthếbí.

Mọinhàlãnhđạođềucómộtphongcáchriêngvàhọthườngtừchốithayđổinóvìnhữngthànhcôngtrướcđóđãgiántiếpgiacốvữngchắcchophongcáchđótrongkhinhàlãnhđạokhôngnhậnthứcđượcnhữngảnhhưởngtiêucựccủanó.Thờibuổingàynay,sựlinhhoạtvànhậnthứclàđiềucốtyếuđểthựcthicácgiảipháphiệuquả.NhiềucôngtyđãđầutưđángkểđểgiúpcácnhàlãnhđạocủahọnhậnthứcvềphongcáchthiênhướngcủamìnhthôngquanhữngbàikiểmtranhưMyers-BriggsTypologyInventoryhayFIRO-Bhoặcnhiềucôngcụkhác.Nhữngđánhgiánàycóthểgiúpcácnhàlãnhđạohiểurằngkhôngphảilúcnàophongcáchlãnhđạocủahọcũngmangtớihiệuquảvàthànhcông,vànếunhưkhôngcósựlinhhoạtcũng

nhưcácphươngphápdựphòng,cáchgiảiquyếtvàphươngpháphoạtđộngđượcưathíchcóthểtrởthànhkémhiệuquảnếunhưkhôngđượcnhậnthứcvàđiềuchỉnhchophùhợp.

Cuốicùng,cácnhàlãnhđạothườngkhôngtỉnhtáođểýthứcrõrằngtrongnhữnghoàncảnhkhácnhausẽđòihỏinhữngloạiphongcáchkhácnhau.Nhữngphươngántheokiểutiếpcậntrựctiếp,thayđổitoànbộcóthểlàrấtcầnthiếttrongmộtcuộckhủnghoảng.Tuynhiên,cáchđósẽtrởnênhoàntoànvôhiệunếunhưkhókhăntớitừviệctraoquyềnchomộtnhómnàođóđểtạoracácýtưởngcóthểđịnhhướngtăngtrưởng.Tươngtựnhưvậy,hoạtđộngtrongvaitròmộtnhânviênvớirấtítquyềnlựcsẽrấtkhácsovớiviệchoạtđộngởmộtvịtrícónhữngmốiliênhệvềtráchnhiệmvàvaitrògiảitrìnhsaucùngchomộthoạtđộngtàichínhnàođó.Cáckhuônkhổnhấnmạnhkhảnănggâyảnhhưởngvàđòihỏicáchtiếpcậnhoàntoànmớiđốivớilãnhđạo.Chúngtôibiếtcónhữngnhàlãnhđạođãtừngvậtlộnrấtvấtvảchotớikhimộthoàncảnhnàođólàmchohọtựnhậnravàtựđòihỏimìnhphảithayđổiphongcáchhoạtđộng.

CóquánhiềuquytrìnhChúngtacóthểhiểuđượcrằnggiámđốcđiềuhànhvànhữngnhà

lãnhđạokhácthườngmuốnthiếtlậpmộtquytrìnhhaycơchế,hệthốngnàođómớiđểtăngcườnghaycảithiệnsựđánhgiávàkếtquảhoạtđộngkinhdoanh.Sựpháttriểnvềcôngnghệcũngcóthểdẫntớimộtquytrìnhsảnxuấtmới,hoặctăngkhảnăngtiếpcậnvớicơsởdữliệukháchhàng,hoặccácphươngphápkiểmsoáttàichínhmới.Bềngoài,việcđầutưvàocácphầnmềmvàcácquytrìnhmớikhiếnchomọithứđượcthựchiệnnhanhhơnvàchấtlượnghơn.Tuynhiên,hãycoichừng,bởiquánhiềuquytrìnhcóthểlấnátmộttổchứcvàlàmgiảmđi-thayvìtăngcường-hiệuquảcủasựđiềuhành.Cáctổchứcphảichịuđựngsựquátảicủacácquytrìnhtrởnêntậptrungvàobêntrong.Họtậptrungquánhiềusựchúývàoviệcthựchiện,tuânthủcácquytrìnhvàcácthangxácđịnhtớimứcquênluôncảnhữnghànhvicơbảncầnphảithựchiệnđểtạorathànhcông.Chẳnghạn,họcóthểmấtđinhữngtrọngtâmbênngoàinhưviệcgiảmtháiđộquantâmvàchúýtớikháchhàngcũngnhưcáccơhội,họchỉchămchămtậptrunglàmthếnàothựchiệnchothậtđúng,thậtchuẩncácquytrìnhđượcđưaramỗilúcmộtnhiềumàthôi.

Vậythìcóbaonhiêuquytrìnhlàquánhiều?Chúngtôikhôngthểđưarachocácbạnmộtconsốcụthể,nhưngchúngtôiđãtậnmắtchứngkiếnrấtnhiềucôngtyhiệnnayđangphảichịuđựngvấnnạncủasựquátảicácquytrình.Nếunhưbạnkhôngthểxácđịnhnổisốlượngcácquytrìnhmàtrongđóbạnlàmộtngườithamgiatíchcựcthìnhiềukhảnăngbạnđangphảichịuđựngsựquátảiquytrình.Sựmiêutảđặctrưngcủamộttổchứcvàmộtcuộcthămdòtháiđộsẽchobạnbiếtliệumọingườiởđócóđangbịlấnánbởinhữngtrangthiếtbịhaynhữngbộphậncủacácquátrìnhtươngtácphụthuộclẫnnhauvàgiaotiếpvớinhautrongtấtcảcáchệthốngmớimàcôngtyđãthiếtlậphaykhông.Nếumọingườibịlấnát,họsẽkhôngthểthihànhhaythựchiệnmọiviệcđượcgiaovớihiệuquảcaonhấtnhưhọcóthểlàm,bởivìhọluônphảiđểmắtđểtuânthủchođúngmộtcáigìđó.Chúngtôiđãxemrấtnhiềunhữngcuộcđiềutradưluậntạicáctậpđoànhiệnnay;họđanglàmviệcmộtcáchphứctạpvàsựquátảivềquytrìnhluônlàmộtlờithanphiềnphổbiến.

Khiếnchomọithứđượcthựchiệntrongmộtmôitrườnghỗnđộnvàthiếukhoan

dungNếunhưbạncóthểvượtquabốnràocảnmàchúngtôivừađề

cậpthìbạnvẫnsẽphảiđốimặtvớinhữngtháchthứccủamôitrườngđểcóthểđiềuhànhcôngviệchiệuquả.Cáckhungthờigianngàycàngngắnhơn,cáctiêuchuẩnthìcaohơn,lạicònsứcéplúcnàocũngphảivượtquakếtquảkinhdoanhtrướcđó,vàyêucầusốlỗimắcphảingàycàngítđitrongkhiđòihỏiphảiđưaranhữngquyếtđịnhcónhiềurủiromớimongtậndụngđượccơhộipháttriểnngàycàngtăng.Tấtcảnhữngđiềuđólàmchonhàlãnhđạokhôngthểsửdụngnhữngcuốngiáotrìnhdànhchonhữngngườiquảnlýtừcácnămtrước.Dođó,điềuđầutiênmàcácnhàlãnhđạobuộcphảilàmđượclàtìmrasựcânbằnggiữatưduychiếnlượcvàtưduyhànhđộng-nhưchúngtôivừakhuyếnnghịởtrên.Nếunhưbạnkhôngnhậnthứcđượcthiênhướngtưduycủamình,hãyquansátcácphảnứngcủanhữngnhânviênxungquanhbạn,bởihọluônlàngườibiếtrấtrõsếpcủamìnhthích“gu”lãnhđạonào.Tìmthấyđượcsựcânbằngtrongphongcáchlãnhđạosẽgiúpbạnmởrađượcthêmnhiềulựachọnchomộttìnhhuống,khicáchđiềuhànhmàbạnthíchsửdụngđãtỏ

rakhôngcóhiệulực.Trongnhữngmôitrườngbiếnđổinhanhchóngvớiquánhiềuviệcphảilàm,liêntụcđòihỏigiaotiếp,mộtđiềuchắcchắnlàphongcáchquenthuộc,sởtrườngcủabạnsẽchẳngthểpháthuy.Khiấy,nếukhôngtỉnhtáo,bạnsẽtrởthànhtùnhâncủachínhnhữngnhậnthứckinhnghiệmcủamình.

Điềuthứhaimàchúngtôimuốnđềcậpliênquantớinhữngảnhhưởngngàycànggiatăngquanhữngmốiquanhệbênlềđểkhiếnchomọithứđượcthựchiện.Điềunàydườngnhưlàsựphảntrựcgiác,khácthườngđốivớicácnhàlãnhđạotruyềnthống,nhữngngườiđãquenvớiviệcđiềuhànhtheochiềudọc(cónghĩalàquanhệcủahọvớinhânviênlàtươngquantrên-dưới).Nhưngkhảnănglôicuốnnhữngngườikhácvàgâyảnhhưởngmàkhôngcầntớimệnhlệnhhaysựápđặttrựctiếpđangtrởthànhchìakhóachothànhcôngtrongmôitrườngphứctạp.Cùnglàmviệctrongnhữngđộingũliênchứcnăng,tạoracácmốiquanhệđôibêncùngcólợivớicácnhàcungcấp,hìnhthànhcácliênminhvớicáccôngtytrongnhữnglĩnhvựckinhdoanhcóliênquan,vàthậmchílàthamgiavàonhữngdựánchungcùngcácđốithủcạnhtranh...tấtcảcóthểtạoranhữnglợiíchvàlợinhuậnkhôngngờmàkhôngcầnphảisởhữuhaykiểmsoátcácnguồnlực.

Điềuthứbalàtạoramộtmôitrườngcủatinhthầntráchnhiệm.Khimọingườiđónggópbởingườitacảmthấymìnhphảilàmnhưvậythìcónghĩalàcôngtyđóđangbuộcnhânviêncủamìnhphảilaođộng,họsẽthiếuđitinhthầntựgiácvàsángtạocầnthiếtđểthựchiệnnhiệmvụhiệuquả.Mộtnhàlãnhđạomàchúngtôibiếtcoiđiềunàynhưlà“sựưngthuậnnhamhiểm”.Việctạoratinhthầntráchnhiệmcónghĩalànguycơ,hậuquảkinhdoanhcũngtheođómàlớnhơn.Thiếtlậptinhthầntráchnhiệmđồngnghĩavớiviệctạoranhữnghệquảcôngbằngphátsinhtrongquátrìnhthựchiệncôngviệc.Điềunàycòncónghĩarằngcácnhàlãnhđạocũngsẽphảigươngmẫukhităngcáccơchếgiaophóquyềnhạnvàchấpnhậncáchậuquả.Họthiếtlậpýthứctựquyếtvàtinhthầntráchnhiệmtrongđộingũnhânviên.Ởđây,kháiniệmvềtâmlýtrẻemtỏrahữuích:đólàkháiniệmvềmộtđứatrẻcótinhthầntựlập.Rấtnhiềutrẻhọctậpvàsinhhoạtrấttốtởtrườnghọcvìchúngcóđộnglựctừbênngoài,chẳnghạnnhưchúnglànhữngđứatrẻngoan,muốnlàmbốmẹhoặcthầycôgiáomàchúngyêuquývuilòng,hoặclàngượclại,vìchúngbịbốmẹđedọasẽtrừngphạtnếuhọctậpkhôngragì.Tựlậpcónghĩalàđộngcơcủachúnglàthựcchất/xuấtpháttừbêntrong,rằngchúng

đạtđượcbởicógìđóbêntrongthúcgiụcchúngnỗlực.Pháttriểnmộtđộnglựcthúcđẩytừbêntrongnhưthếtrongcáctổchứclàtấtcảnhữnggìbaohàmtrongkháiniệmtráchnhiệm.Lựclượnglaođộngtựlậpcónhiềukhảnăngthựchiệnnhiệmvụ.

Gợiýthứtưlà:Giátrịvàthểhiệnsựbềnchí.Khônggìthaythếđượcchosựbềnganquyếtchí.Lãnhđạongàynayrấtdễbịsaolãngvàphảnứnglạitrongkinhdoanh,khihọbịtấncôngtớitấpbởicáctácnhânkíchthích,sựgiaotiếp/áplựcgiaotiếp,yêucầu,thôngtinvàlựachọn.Bạncóthểcònbiếtnhiềuhơnmộtlãnhđạođãbắtđầucácdựánnhưngchưabaogiờkếtthúcchúng.Sựbềnchílàmộtđặctrưngcủaýchíkhisửdụngnhậnthức.Khibạnmuốnhoànthànhđiềugìđó,bạncầnthểhiệnđượcsựdũngcảmcủaniềmtinchắcchắnmàbạnđangcó.Khôngcònnghingờgìnữa,cácnhàlãnhđạosẽbịcuốnngượctrởlạikhidựánmàhọtâmhuyếtnhấtpháttriểnkhôngđồngđều/gặptrụctrặchaymộtchươngtrìnhthấtbạivìlýdochínhtrị.Mặcdùvậy,nếuhọthựcsựtinvàodựánđó,họcầnphảitrungthànhvớinó.Điềunàykhôngchỉgiúphọhoànthànhđượcmụctiêuhọcholàđánggiámàcòngửimộtthôngđiệpđếnvớimọingườirằngquyếtchíchínhlàmộtphẩmchấtmàhọcoitrọng.Trongrấtnhiềunghiêncứuvềsảnphẩmmớivàýtưởngđộtphátrongcáccôngty,cóchứngcớrấtrõràngcủa“hiệuứngLazarus”-đềcậpđếnmộtnhàvôđịchýtưởng,ngườikhôngđểchobấtkìcáchtiếpcậnhayýtưởngmớinàovềsảnphẩmtrởnênvôdụngvàthànhcôngcuốicùngđãđượctạoratừmộtkhởiđầuảmđạm.

Thứnăm,khuyếnkhíchmọingườibộclộvàpháthuyđiểmmạnhsẽtốthơnlàgiúphọsửachữanhữngđiểmyếu.Đâylàmộtđặcđiểmcủatráitimkhiđiềuhành.Rấtnhiềuchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạođãtậptrungvàoviệcgiúpnhânviêncủamìnhsửachữađiểmyếu,sailầm.Khôngnghingờgì,cómộtvàilãnhđạocầnthayđổi.Vấnđềlàởtháiđộ.Khinhàlãnhđạođãcóthànhkiếnrằngnhânviênnàođólàmkhôngđúng,họthườngtướcquyềncủanhữngngườiấy,thậmchícảkhiđangcốgắnggiúpđỡhọ.Chúngtôinhậnrarằngphầnlớncáccánhânsẵnsànghisinhchonhữnghệthốngluôntỏraquantâmđếnhọ,coihọnhưmộttàisảngiátrịtrongcôngcuộcpháttriển.Họkhôngsẵnsànghisinhchonhữnghệthốngchỉcoihọnhưnhữngcáthểkhônghoànthiệnhayyếuthế.Cáclãnhđạocứngrắn,tànnhẫnnóirấtnhiềuvềviệc“thựchiệnngaycáidựánchếttiệtnàyđi”nhưnglạiluônnóirằngngườicủahọkhôngquantâm.Kiểunóichuyệndọadẫmvàtànnhẫnchỉkhiếnconngườilàmviệcthậtnhiều.Khuyến

khíchthuộccấptrựctiếppháttriểnnhữngđiểmmạnhcónghĩalàhợptácvớihọ-pháttriểnvàxâydựngdựatrênnhữngsởtrườngcủahọđểđạtđượctớimụctiêuchung.Điềunàyrấtquantrọngđểxácđịnhvàlàmbộclộnhữnghànhvicóthểcầnphảisửachữahoặcthayđổi,nhưngkhôngnênlàđiểmtậptrungchínhcủaquátrìnhpháttriển.

SanderFlaum,hiệnnaylànhàcốvấncủanềncôngnghiệpdượcphẩmvàcôngnghệsinhhọc,hiểucáchhoànthànhđượccôngviệc.Mặcdùcâuchuyệnnàyđãxảyravàinămtrước,nóvẫnlàmộtvídụquantrọngbởivìnónắmbắtmộtđặcđiểmquantrọngmàchúngtôivừathảoluận,đặcbiệtlàsựbềnchívàkhuyếnkhíchmọingườipháttriểnnhữngđiểmmạnhđểđạtđượcmụctiêu.

KhiFlaumtrởthànhgiámđốcđiềuhànhcủaRobertA.Becker,mộtcôngtyquảngcáovềchămsócsứckhỏe,côngtynàyđanggặpmộtvấnđềnghiêmtrọng:sắpsửamấthaitrongsốnhữngkháchhànglớnnhấtcủacôngty.Ngaysauđó,côngtychỉcònmộtkháchhàngchính-Bristol-Myers-vàtìnhhìnhđãtrởnênnghiêmtrọng.Đầutiên,khôngaibuồntrảlờiđiệnthoạicủaFlaum.MọingườiđềunóivớiôngrằngôngđãphạmsailầmlớnkhiquyếtđịnhlàmviệcchoBeckervàôngnênrađitrướckhiquámuộn.

Mặcdùvậy,Flaumlàmộtnhàlãnhđạotoàndiện,ngườiluônbiếtphảilàmgìđểhoànthànhmọiviệc.Ôngbắtđầubằngviệcthiếtlậpnhữngđiềuônggọilà“Vănhóacủasựkiêntrì”.Ônggieovàolòngcộngsựcủamìnhquanniệmchorằngđếnmộtngàynàođóhọsẽphảilàmviệcchokháchhàngvớinhữngsảnphẩmlớnnhất,quantrọngnhấttrongngànhkinhdoanhdượcphẩm.Ôngnhấnmạnhyêucầuphảinỗlựckhôngngừng,thậmchílàkhiđốimặtvớiviệcbanđầubịtừchối,vàchứngminhsựnỗlựckhôngngừngnàykhiBristol-MyerskhôngđềnghịhọthamgiavàodựánBuspar-mộtloạithuốcchốngbồnchồn.Thayvìchấpnhậnsựtừchốinày,FlaumvàđộicủaôngcốgắngthuyếtphụcgiámđốcphụtráchsảnphẩmcủaBristol-Myersbằngnhữngýtưởngnốitiếpýtưởngchodựán,vàcuốicùnghọcũngđượcmờithamgiavàodựán.Họchiếnthắngtrongkinhdoanh,vàchiếndịchcủahọđãgiúpBusparcóđượcsựtăngtrưởngnhanhchóngvàkỳdiệuvềdoanhsốbánhàng.

ChúngtacóthểthấyrấtrõrằngFlaumđãrấtsắcsảotrongviệckhuyếnkhíchcộngsựcủamìnhpháttriểnnhữngđiểmmạnhnhư

nhữngngườitạoraýtưởng.ĐâylàmộtcôngtythươngmạicổphầnquảngcáonhưngFlaumđãnhìnthấyrằngôngcóthểcóđượcnhiềunhữngýtưởngtốthơntừcộngsựcủamìnhnếuôngkhuyếnkhíchhọápdụngsựsángtạocủamìnhchomọicơhội.NhưFlaumđãviết:“Đừngbaogiờgọikháchhàngkhichưacómộtýtưởnglớn”.Đóđãtrởthànhcâuthầnchúcủacôngty.Kếtquảlà,Beckerđãtạođượcdanhtiếngvềsựsángtạosiêuđẳngvàsứchấpdẫnđốivớikháchhàng,bắtđầutừmộtđiểmrấtthấpcủacôngtykhithậmchíkhôngaimuốntrảlờiđiệnthoại.Cuốicùng,Beckerđãđượctuyêndươnglàdoanhnghiệpquảngcáocủanămvàđứngthứbẩytrongsốmườidoanhnghiệpdượcphẩmtrongcuộckhảosátýkiếnkháchhàng.

Rấtthúvị,FlaumđãviếttrongmộtbàiviếtđăngtrênPhamaceauticalTimesrằng:“Chúngtôiđãlàmđiềunàyvớitríócvàtráitimcủamình,nhưngtrêntấtcả,chúngtôiđổmồhôi”.ChúngtôiđãdịchmồhôitheonghĩalàFlaumđãrấtdũngcảmvớiniềmtincủamình,vàôngsẵnsànglàmviệcvớilòngkiêntrìphithườngđểđạtđượcmụctiêu.

Trụcxuấtmôhìnhcũrakhỏimộtnhàlãnhđạo

Bấtchấptấtcảnhữnggìchúngtôiđãhọcvềviệclàmthếnàođểhoànthànhcôngviệc,cáctổchứcvẫnhướngvềnhữngnhàlãnhđạo“nghiêmkhắc”(nghĩalàkiểmsoátvàralệnh)khihọkhôngcònhivọngtrongviệctănghiệuquảlàmviệc.Họmuốnaiđó-mộtngườikhôngsợphảihànhđộng,tiếptụctiếnlênvàkhôngbộclộđiểmyếu.Hànhđộngởđâythườngđồngnghĩavớiviệcgiảmchiphívànhâncông,bắtđầumộtchiếnlượckhácvàlãnhđạomọingườiđểđạtđượckếtquả.ChúngtôimuốnnhắcnhởcáctổchứcxemlạisốphậncủaTậpđoànSunbeamkhihọđưavềAlDunlap,biệtdanh“cưamáy”-mộtngườinổitiếngvềsựcứngrắnvàkhảnăngcắtgiảmchiphí.Ôngchỉlàmviệctrongvòngchưađầyhainăm,điềuhànhđểcắtgiảmmộtnửalựclượnglaođộngvàlàmchotìnhhuốngxấutrởnêntồitệhơn;SunbeamphásảnvàinămsaukhisathảiDunlap.

Mặcdùhoànthànhmọiviệcvàtănghiệuquảđôikhiđồngnghĩavớiviệccắtgiảmbiênchếvàchiphí,nhưngkhôngphảilàtheocái

kiểuphảnứngtựđộng.Tráitimvàkhípháchcầnphảithamgiavàophươngtrình,vànhữnggiámđốcđiềuhànhhaylolắnghoặcchặtchẽđếntànnhẫnthườngbộclộrấtítkhípháchvàtráitim.CáctổchứcnênsửdụngKenLewis,BillWeldonvàAndreaJungnhưnhữngmôhìnhlãnhđạođiềuhànhtốt-nhữngnhàlãnhđạotoàndiệnđãhoànthànhmọiviệc,khôngchỉbởihọrấtthôngminh,luônbiếtphảilàmnhưthếnàomàcònbởihọbiếttruyềncảmhứngchomọingườilàmviệcchămchỉvàtốthơnbằngcáchthểhiệnsựdũngcảm.

Cóthểpháttriểnmộtnhàlãnhđạođểđiềuhànhcôngviệcnhưngchỉkhiquytrìnhpháttriểndùngmôhìnhmớithaychomôhìnhcũ.Cóthểlàngượcđờinhưngbạnkhôngthểhoànthànhmọiviệcbằngcáchdựavàoquyềnlựchaynỗisợhãi.Sựpháttriểnphảithểhiệnđượccáchìnhmẫutừbêntrongcôngtybằngcáchchứngminhluậnđiểmnày;nónênmanglạichongườithamgiacơhộihiểuđượcnộibộđơnvịkinhdoanhhoặcthămcáccôngtybênngoài,nhữngcôngtyvậnhànhtốtvìnhàlãnhđạođãhòahợpđượctríóc,tráitimvàýchíđểtạoramộtnềnvănhóakhimọingườiđềumuốncôngviệcđượchoànthành.Vànónênchonhàlãnhđạomộtcơhộiđượcnhìnlạilýluậncủariêngmìnhvềcáchlàmthếnàođểthựchiệncôngviệc.Điểmcuốicùngcóthểlàmộtđiểmđầytháchthức,vànócóthểyêucầunhữngkinhnghiệmtrongthếgiớithựctế(vídụnhưkinhnghiệmcáctrongchươngtrìnhHọccáchhànhđộng),trongđóhọcviênđượcgiaomộtnhiệmvụđầythamvọngchỉcóthểthựchiệnđượckhisửdụngcảbaphẩmchấtcủamôtnhàlãnhđạotoàndiện.Mọingười-đặcbiệtlànhữngnhàlãnhđạocaitrịkhắcnghiệt-phảihọcmộtsốtìnhhuốngyêucầurủirovàsựđồngcảmhơnlàchỉcómộtkếhoạchhiệuquảđượctruyềnđạtmộtcáchthuyếtphục.Đôikhinódẫnđếnmộtthấtbạicôngkhai-mộttrườnghợpđặcbiệtkhinhữngtiếnglahétvànhữngquyếtđịnhcứngrắnkhôngđủsứchoànthànhcôngviệc,chođếnkhimộtcánhânsẵnsàngxemxétlạiphươngphápcủamình.Mặcdùvậy,khiđiềuđóxảyra,nhàlãnhđạochắcchắnsẽthửcácphươngpháptiếpcậnkhácđểhoànthànhđượcmụctiêucủamình.

♦♦♦

Trongchươngtiếptheo,chúngtôisẽhoànthànhnhữngtổnghợpchínhthứcvềkhíacạnhnhậnthứccủasựlãnhđạo-điềuchúngtôigọilàlãnhđạobằngtríóc-bằngcáchmiêutảsựpháttriểnmộtquanđiểmcóthểtrởnêncógiátrịđốivớimộtcôngty.

6

PHÁTTRIỂNVÀKẾTNỐIMỘTQUANĐIỂM

iểmcuốicùngcủaphầnnhậnthứccóvẻnhưítđượcưutiênhơnnhữngđiểmkhác,nhưngtrênthựctếmỗiphầnnhỏtrongnóđềucựckỳquantrọng.Thoạtnhìn,pháttriểnmộtquanđiểmcóvẻnhưmộtthứxaxỉ.Saucùng,sosánhvới

nhữngkhảnăngnhậnthứckhácnhưhoànthànhcôngviệchaytáiđịnhhìnhranhgiới,pháttriểnmộtquanđiểmcóvẻnhưvừakhônghợpthờivừaíthữudụng.Tuynhiên,quanđiểmđóngvaitrònhưmộtcáimỏneohayngườicầmlái.Tạithờiđiểmmàngườilãnhđạocảmthấykhôngchắcchắnhaykhôngcósựràngbuộc,mộtquanđiểmcóthểcungcấpgiácquanvềsựantoàn-mộtnềntảngđểđưaraquyếtđịnhtrongmộtmôitrườngphứctạp,nhiềuxungđộtvàkhôngrõràng.Mộtquanđiểmđồngthờicóthểgiúpnhàlãnhđạoduytrìmộttínhcáchđángtincậy,nhấtquán;nócũngcóthểtạoracáccamkếtvàsựđammêcầnthiếtđểđạtđượcmụctiêuđầythamvọng;vànócóthểgiúphọtiếptụcthúcđẩyvàgâyảnhhưởng,tạoraýthứcvềmụcđíchkhihọtiếnlêntrongsựnghiệpcủamình.

Thậtkhôngmay,chúngtôiđãquansátrấtnhiềunhàlãnhđạo,nhữngngườithayvìxâydựngmộtquanđiểmlạiđơngiảnđitheoconđườngmangtínhchínhtrịđúngđắnnhấthoặcquanđiểmsắcsảonhất.Đâylàmộtkỷnguyênmàcácnhàlãnhđạo,nhândanhsựpháttriển,chấpnhậnnhữnglậptrườngmàhọkhôngtintưởngmộtcáchbiquan.Khôngcònnghingờgìnữa,bạnbiếtvềnhữngnhàlãnhđạocaocấpluônsẵnsàngthayđổilậptrườngnươngtheomongmuốncủalãnhđạocấptrênhaybangiámđốc,hoặcsẵnsàngchấpnhậnnhữngquanđiểmmàhọvẫncònnghingại.Mộtsốnhàlãnhđạothôngminhvàtàinăngrấtdễbịtácđộngbởinhững“cáinhìnvônghĩa”,đặcbiệtlàkhihọluôncóvẻcẩnthậnvàkhônngoantrướcmộtviễncảnhvềcơhộithăngtiếntrongcôngviệc.

Điềumàcácnhàlãnhđạonàykhôngnhậnralàkhikhôngcóquanđiểmrõràng,họhiếmkhitruyềnđượccảmhứngchongười

khácvàkhiếnhọsẵnsànglàmviệcchomình.Họcóthểsẽtựlừaphỉnhbảnthânvớisuynghĩrằng“hòanhập”sẽgiúppháttriểnsựnghiệpcủahọ,nhưngtrongdàihạn,họsẽkhóđượcnhìnnhậnnhưnhữngnhàlãnhđạohiệuquả.

Tạisaoconngườithấtbạitrongviệcpháttriểnlòngtincủabảnthânvàbảovệmột

quanđiểm?Dướiđâylàmộtminhhọachonhữnggìchúngtôimuốnnói:

Carolelànhàlãnhđạohàngđầutrongmộttậpđoànlớn.Thôngminh,hiểubiếtvàrấtthànhcôngkhicòntươngđốitrẻ,CaroleđãđượclênkếhoạchđểthuyếttrìnhvềmộtđềtàilớntrướcHộiđồngquảntrịcôngty.Côlàmviệcrấtchămchỉđểchuẩnbịchobàithuyếttrình,xoayquanhchiếnlượcchobộphậnchứcnăngcủacôvàcáchđểnóănkhớpvớicácmụctiêukinhdoanhlớnhơn.Bàithuyếttrìnhcủacôđãthànhcông,hoặclàcônghĩthế.Cônóitrơntruvàrõràng,nhữnghìnhảnhcôthểhiệntrêntrìnhduyệtPowerPointmạnhmẽvàquảquyết;côgiữđượcchobàithuyếttrìnhkhôngquádàinhưngvẫnkhôngbỏquabấtkỳmộtđiểmmấuchốtnào,vàcôbiếtrằngnhữnggìcôđãnóihoàntoànphùhợpvớitriếtlývàphươngpháptiếpcậncủagiámđốcđiềuhành.Côcựckỳkínhtrọnggiámđốcđiềuhành,ngườiđãđượcnhiềungườibầuchọnlàmộttrongsốnhữnglãnhđạohàngđầucủađấtnước,vàcũnglàngườiđãtậptrungvàomộtvàisựưutiênrấtrõrànggiúpxoaychuyểntìnhthếcủacôngty.Cômuốnchắcchắnrằngôngnhìnnhậncônhưmộtngườitrongđộivàrằngbàithuyếttrìnhcủacôkhớpvớinhữngýtưởngcủaôngvềviệcpháttriểntổchức.

Thựctế,bàithuyếttrìnhcủacôđãkhônglàmhàilòngmọingườitrongphòng.Họnhìnnhậnbàinóiđónhưmộtsựtuyêntruyềnchovịtrícủavịgiámđốcđiềuhànhkia.Nếuhọnhắmmắtlạivàcoinhưhọđangnghetừmộtngườiđànông,họcóthểthấymìnhđanglắngnghegiámđốcđiềuhànhnói.ViệcCarolekhôngtựpháttriểnquanđiểmcủamìnhmàđimượnlậptrườngcủangườikhácnhanhchóngtrở

nênrấtrõràng.NếuCaroltrìnhbàyýtưởngcủabảnthânvàtranhluậnrồisauđóchỉrarằngýtưởngấycósựliênkếtvớinhữngưutiêncủangườikhác,baogồmcảgiámđốcđiềuhành,hẳncôđãthànhcông.Tuynhiên,bàithuyếttrìnhcủacôgiốngnhưmộtđộngcơchínhtrịvàgiốngnhưcôđangtựbiếnmìnhthànhtrungtâm.Tronghoàncảnhquantrọngnày,CaroleđãđánhmấtđisựtínnhiệmtừHộiđồngquảntrị.

BạnsẽnghĩrằngnhữngngườithôngminhnhưCarolechắcchắnbiếtrằnglòngtrungthànhkhôngphảilúcnàocũngthốngtrị.Bạncóthểchorằngrằngtríthôngminhvàkinhnghiệmcủacôhẳnsẽtựđộngpháttriểnmộtquanđiểmriêng.Tuyvậy,Carolechínhlànạnnhâncủanhữnglựclượnglớnhơnbảnthânmình.

Hãyđểchúngtôinhìnvàonhữnglựclượngcóthểdẫnđếnviệcconngườitránhpháttriểnhayhànhđộngdựatrênquanđiểmcủamình:

Quanniệmsailầmrằnglãnhđạophảilàđạidiệnchođườnglốitổchứccủatoànbộđộingũ.Conngườithườngnhầmlẫngiữaviệctrungthànhvớimộttổchứcvàđẩymạnhmụctiêucủanó.Việcthứhaicóthểđạtđượcthôngquanhữngcâuhỏivàtháchthứcquantrọng,khôngmùquángtheođuổimọithứcôngtyủnghộvàtánthànhtấtcảnhữngchiếnlượcvàmụctiêutạithờiđiểmđó.Tấtnhiên,ngườilãnhđạocầnphảilàmviệcchotổchứcmàanhtatintưởng,vànếumộtcánhânkhôngđồngývớitấtcảmọivấnđề,tốtnhấtanhtanênrađi.Tuynhiên,rấtnhiềunhàlãnhđạotánthànhhoàntoànvàkhônghềsuynghĩquanđiểmcủatổchứcđếnmứchọkhônghềcóchỗchoviệcpháttriểnquanđiểmcủariêngmình.Họcóthểtựthuyếtphụcbảnthânrằngtưduyđólàtốtnhấtchocôngtyvàthểhiệnsựtrungthànhvớinó.Họcũngrấtlolắngvềnhữngđánhgiácủaôngchủvàngườigiámsát,dođóhọthựcsựrấtsợthểhiệnsựbấtđồngtheobấtcứcáchnào.Chắcchắnrằng,họthườngkhôngdànhthờigianđểsuynghĩvềdoanhnghiệpởngoàicănphòngnhỏhayvănphòngcủamình;họđểdànhnhữngsuynghĩđóchongườikhácbởicònrấtnhiềuthứcầnphảilàm.

Môitrườngtổchứckhuyếnkhíchviệctuânthủnghiêmngặtđườnglốicủacảtổchức.Chúngtôithườngyêucầucácnhàlãnhđạoxácđịnhnhữngluậtbấtthànhvăntrongmộttổchức.

Thườngthìquyluậtđầutiênsẽlà:“Khôngđượcthểhiệnsựbấtđồngvớiôngchủcủabạn”.Quyluậtnàyđượcápdụngrộnghơnkhibạnđứngtrongmộttổchứclớnkhôngkhuyếnkhíchsựbấtđồnggiữanhữngngườilãnhđạođứngđầu.Thỉnhthoảng“sựtuânthủ”quantrọnghơncảviệcraquyếtđịnhđúngvànhữngnhàlãnhđạocóquanđiểmmạnhmẽsẽđượcnhìnnhậnnhưnhữngngườihaygâygổvàmấttậptrung.Mộtsốcôngtyhoàntoànkhôngmuốnmọingườithểhiệnsựbấtđồngvớichiếnlượcvàquyđịnhcủacôngty;họthíchsựđồnglòngtrongmọihoàncảnh.Họmuốnnhậnđượcsựtôntrọngtriệtđểvớinhữnggiátrịvănhóachotớitậnkhimộtsốvấnđềxuấthiện,vàtìnhhìnhphổbiếnlạitrởthành:“Tạisaokhôngcónhiềungườilêntiếng?”Trongnhữngcôngtykiểunày,mọingườicóthểpháttriểnquanđiểmcủahọrấttốt,nhưnghọkhôngđủcanđảmđểthểhiệnnó.HoặchọgiữnóchocáccuộcchuyệnphiếmtrênInternet,nơilúcnàocũngsốngđộngvớiđầyđủthôngtin,hiểubiếtvàcácýtưởng.

Thấtbạitrongviệcnhìnnhận,khámphávàsuynghĩvềnhữngđiềuxảyraởbênngoàicôngty.Đểtạothànhmộtquanđiểm,bạncầnphảicọxátvớisựđadạngcủacácnguồntừbênngoài.Điềunàycónghĩalàđọcvềnhữngkinhnghiệmtốtnhất,nhữngcôngtyđạthiệuquảcao,nhữngnhàlãnhđạohoànhảo,v.v...Điềunàycòncónghĩalàthamgiavàocáchộinghị,gặpgỡcácnhàlãnhđạokhácvàhiểuvềcáclựclượngxungquanhthếgiớibạnđangsống,nhưcáclựclượngkinhtếvĩmô,chínhtrị,môitrường,địachínhvànhânkhẩuhọc.Vàcuốicùng,nócónghĩalàsuyngẫm-nhìnlạivàcânnhắcmọithứbạnđãđọcvàtrảinghiệmđểxâydựngquanđiểmcủabạn.Sẽrấtkhóđểxâydựngquanđiểmmàkhôngdựatrênkinhnghiệmvàkiếnthức;bạncầnphảikếthợpthôngtinvàýtưởngtừnhiềunguồnkhácnhau.

Khichúngtôibắtđầuhuấnluyệnmộtlãnhđạocaocấp,mộttrongsốnhữngcâuhỏiđầutiênmàchúngtôihỏilà:“Bạnđọccáigì?”.Từcâuhỏinày,chúngtôicóđượccáinhìnsâusắcvềcáchmộtnhàlãnhđạopháttriểnquanđiểmcủamìnhtừnhữngnguồnđadạngvàkhácnhau.Bạncầnchàxátýtưởngcủamìnhvớiýtưởngcủangườikhácđểtạoranhiệtvàánhsáng.Từnguồnlựctinhthầnnày,bạnsẽpháttriểnmộthọcthuyếtvềviệcđiềugìlàquantrọngvớibạnvớitưcáchmộtnhàlãnhđạo,vàcôngviệcnênđượcđiềuhànhnhưthếnào.

Tựnghingờvềkhảnăngxâydựngquanđiểmcủabảnthân.Nhàlãnhđạocóthểtựtintrongcáclĩnhvựckhác-chẳnghạnnhưcáclĩnhvựcmàhọtinhthông-nhưnghọkhôngnhìnnhậnmìnhnhưmộtnhàtưtưởngvĩđạivớinhữngýkiếnmạnhmẽvềchủđềlãnhđạo.Pháttriểnquanđiểmkhôngchỉlàcôngviệccủaviệnsĩhànlâmhaycủanhữngngườiởvịtrícao.Thậtkhôngmay,vớinhiềunhàlãnhđạo,tưduyphêphánvàphântíchdừnglạikhihọtốtnghiệpkhỏitrườngđàotạokinhdoanh.Mộtcáchtựnhiên,mọingườicóđượchọcthuyếtcủahọvềcáchmàcôngviệcđượcthựchiệntrongcôngty,kiểulãnhđạocóthểtruyềnđượcnhiệthuyếtchongườikhácnoitheovàtạisaomộtchiếnlượcnàođólạicựckỳhiệuquả.Mặcdù,rấtnhiềulần,nhữnghọcthuyếtnàyởtrongtiềmthứcvàmọingườikhôngcóđủsựtintưởngvàonhữngkinhnghiệmvàquátrìnhsuynghĩcủabảnthânđểthểhiệnnhữnghọcthuyếtđórangoài.Thayvàođó,họchuyểnchúngchongườikhácđểhìnhthànhquanđiểmvàhọchỉlàmviệc.

Rấtnhiềucáclãnhđạothíchvàhọctừnhữngchươngtrìnhlãnhđạotậptrungnhiềuhơnvàoviệcpháttriểnlãnhđạothayvìđàotạohọ.Trongchươngtrìnhpháttriển,nhữnggiáoviêntuyệtvờisẽkhuyếnkhíchlãnhđạosuynghĩ,tháchthức,phảnxạ,thảoluậnvàtranhcãi.Đócóthểlàmộtcôngviệcthúvị,vàvớirấtnhiềunhàlãnhđạođólàlầnđầutiênsaumộtthờigiandàihọthamgiavàoviệctưduyphêphánthựcsự.Vàhọthíchnó.

“Quanđiểm”cónghĩalàgì?Địnhnghĩa“quanđiểm”cóvẻnhưlàhiểnnhiên,nhưngnócóthể

khóđịnhnghĩatrongthựctế.Nólàmộtcáigìđórộnghơnlàcáinhìncủamộtngườivềmộtvấnđề(vídụnhưniềmtinrằngkinhnghiệmtoàncầulàcầnthiếtchoviệclãnhđạo).Nócũngcóthểcụthểhơnsovớimộtniềmtincụthể(vídụnhư,trongbộphimWallStreet,diễnviênchính,GordonGecko,tổngkếttriếtlýkinhdoanhcủamìnhbằngcâunói:“Thamlamlàtốt”).Quanđiểmlàmộthệthốngtổchứcmạnhmẽ,baotrùmcủalòngtin,ứngdụngchomọithứtừhànhvicủacánhânđếngiátrị,đếnchiếnlượckinhdoanh.Nhàlãnhđạocóthểdùngquanđiểmcủamìnhđểđánhgiámộtlựachọnhaymộtcơhộiđặcbiệt-vídụ,đểcânnhắcxemôngtacónêntinvàohiệuquảcủa

mộtchiếndịchtăngtrưởngmớihaykhông,đánhgiáxemmộthoạtđộngcủacôngtycóđúngnguyêntắchaykhông,vàxemaitrongsốnhữngthuộccấptrựctiếpcủamìnhxứngđángđượcđềbạt.Nóicáchkhác,mộtquanđiểmcungcấpkhuônkhổchoviệcphântíchvàraquyếtđịnh.

Haitrongsốnhữnglãnhđạochúngtôiđãnhắcđếntrongcuốnsáchnày-KenLewiscủaNgânhàngMỹvàAndreaJungcủaAvon-cóquanđiểmmạnhmẽ.KenđượcđiềukhiểnbởilòngtincủamìnhrằngNgânhàngMỹlàthểchếtàichínhtốtnhấtvàlàcôngtyđượcngưỡngmộnhấttrênthếgiới,vànhữnglựachọnchiếnlượccủaôngbắtnguồntừniềmtinnày.Andreatinvàoviệcbánhàngtrựctiếpvàsứcmạnhcủathươnghiệu,vàlòngtinnàykhônghềbịdaođộng,bàđãsửdụngnóđểthuyếtphụcnhữngngườidễdaođộng,phụchồilạimộtcôngtymàrấtnhiềungườiđãtừbỏnó,vàđàotạođộingũlãnhđạohàngđầuđểhỗtrợmình.

BillGeorge,ôngchủcũcủaDavidởHoneywellvàsaunàylàgiámđốcđiềuhànhcủaMedtronic,đãpháttriểnvàkếtnốimộtquanđiểm.Kháiniệmcủaôngvề“lãnhđạođíchthực”(ôngcũngđãviếtmộtcuốnsáchvềchủđềnày)baogồmthiếtlậpmộtmốiliênhệcóýnghĩavớingườixungquanh,thúcđẩycùngvớinhiệmvụ,thểhiệnsựquantâm,vàhànhđộngtheogiátrị.Làmộtlãnhđạo,ôngnhấnmạnhvềviệchãy“chânthật”vàcôngkhaibộclộgiátrịcủamình.Kếtquảlà,ôngkhônghềgặpkhókhăntrongviệcnắmbắtđượctínhxácthựctronggiaotiếp,thậmchínếunócókhôngphùhợpvớitrítuệthôngthường.Ởmộtđiểm,ôngnói:“Cổđôngđứngthứba”-mộtcâunóiđãđượclantruyềnmạnhmẽtronggiớitruyềnthông.Billtinrằngkháchhàngphảilàđốitượngưutiênhàngđầuvàtraoquyềnchonhânviêncủamìnhđểđápứngnhucầucủakháchhàng,vànếuđiềunàyđượcthựchiện,họsẽđạtđượcmộtkhoảntiềnlãilớnhơnchocổđônghơnlànhữngcôngtychỉtậptrungvàonhữngthôngtintrênWallStreethơnbấtkỳnhómnàokhác.ThôngtinđượcđưaravềsựtăngtrưởngvàlợinhuậncủaMedtronictrongsuốtnhiệmkỳ12nămcủaGeorge-giátrịvốnhóathịtrườngtăngtừ1,1tỉđôlalên460đôla-rõrànglàquanđiểmkhácbiệtcủaôngđãđemlạithànhcôngnày.

Chúngtôikhôngmuốnđơngiảnhóaquámứckháiniệmnày.Chẳnghạnnhư,quanđiểmcủaBillGeorgekhôngphảibấtngờxuấthiệntrongmộtkhoảnhkhắcbấtchợt.Nóđãmấtmộtthờigiandàiđểđượchìnhthành,vàBillđiềuchỉnhcáckhíacạnhcủanódựatrênsự

thayđổicủamôitrường.Mặcdùlãnhđạođíchthựclàmụctiêucủaông,ôngápdụngnótheonhữngcáchkhácnhautrongnhữngtìnhhuốngkhácnhau.Điểmcuốicùnglàcốtyếu.Quanđiểmkhônggiốngnhưđá.Chúnglànhữngtổchứcmạnhmẽ,chắcchắnnhưngchúngkhônggiáođiều,cứngnhắc.LýthuyếtquảnlýnghịchlýcungcấpmộtcáinhìnsâusắcvềviệclàmthếnàođểgiữquanđiểmmộtcáchhiệuquảvàđãđượcmiêutảvớiấntượngsâusắctrongcuốnsáchQuảnlýhaitháicực(PolarityManagement)củaBarryJohnson.

Đểquảnlýmộtnghịchlý,bạncầnphảiđánhgiácaonhữnglýlẽđốinghịchvớilýlẽcủabạn,vàbạnphảithểhiệnđượcsựđánhgiáđó.Khibạnthừanhậnmộtquanđiểmđốilập,bạnlàmchovịtrícủamìnhđượchoannghênhnhiềuhơn.Mộtnghịchlýcóvẻnhưkhôngthểquảnlýđượcnếubạncóquanđiểmquárõràng-hoặcđenhoặctrắng.Điềunàysẽtrởnêncóthểquảnlýđượckhibạncóđượctâmlýlinhhoạtđểgiữcảhaikháiniệmdườngnhưlàđốilậptrongđầu.Bạnlàmchoquanđiểmcủamìnhtrởnêncóthểchấpnhậnđượcđốivớingườikháckhibạnthừanhậnquanđiểmđốilậpcủahọvàthểhiệnrarằngbạnhiểuvàthấucảmvớinó.

Trongquảnlýnghịchlý,bạnkhôngthỏahiệp.Trongcùngmộttìnhthế,nhàlãnhđạovớiquanđiểmmạnhmẽkhôngnóinhữngđiềukiểunhư:“Tốt,bâygiờanhđãgiảithíchxongcácýtưởngcủaanh,tôisẽkếthợpmộtvàitrongsốđó”.Đâychỉlàthunhỏmộtquanđiểm.Thayvàođó,lãnhđạosẽthừanhận:“Hiệntạitôicóquanđiểmnhưthếnày,nhưngrấtcóthểtrongtươnglai,quanđiểmcủaanhsẽtrởnêncógiátrịhơn.Mặcdùvậy,ngaybâygiờ,đâylàcáchmàtôinhìnnhậnvấnđề”.

Giốngtrườnghợpvớicácđặcđiểmnhậnthứckháccủachúngtôi,trườnghợpnàycũngđòihỏitráitimvàýchí.Pháttriểnmộtquanđiểmthườngbắtđầuvớimộtquytrìnhsuynghĩ-sựhợpnhấtcủanhữngkinhnghiệmđadạngvàcácđịnhnghĩađểthànhmộtquanđiểmlớnhơn.Tuynhiên,khôngphảilúcnàonhữngngườicóquanđiểmriêngcũngbộclộnó.NoelTichynhấnmạnhtầmquantrọngcủaviệccómộtquanđiểm“cóthểgiảngdạyđược”,vànócóthểkếthợpđượcvớitráitim.Đâulàkhảnăngcủabạnđểthuyếtphụcngườikhácnhìnthếgiớitheocáchcủabạn?Bạncóđủsứcliênkếtvớinhữngngườikháctrênquanđiểmcủamình?Liệunhữngngườixungquanhcóbiếtđượcquanđiểmcủabạnlàgìkhông?Liệucáchbạnnhìnsựvật/mọiviệccótiếpthêmnghịlựcchonhữngngườixungquanhvà

đảmbảomộtcamkếtlàmviệcđểđạtđượcmụctiêu?

Vậythìcómộtvấnđềvềviệcbạnlàmgìvớiquanđiểmcủamình?Tácđộnglênnóđòihỏisựdũngcảm.Bạncóthểsẽphảiđốimặtvớinhữngrủirolớnvềtàichínhđểtrungthànhvớiquanđiểmcủamình;bạncóthểsẽphảilàmmấtlòngnhữngngườicóquyềnlựctrongcôngtyhoặcxalánhkháchhàngvìmộtsốquyếtđịnhmàbạncholàcầnthiết.

Ron-phógiámđốccaocấpởmộtcôngtylớn-biếtvềmộtkếhoạchđangđượcxemxétđểcắtgiảm10%nhânviêntrongcôngtycủaông.KhôngphảibảnthânviệccôngtygiảmbiênchếđingượclạivớiquanđiểmcủaRon.Thayvàođólàviệckếhoạchnàynhấtquyếtrằngviệcgiảmbiênchếphảiđượcthựchiệntheocáchkinhtếnhất-cónghĩalànhữngngười“đắtgiá”hơn(xétđếnlươngvàcáckhoảnphúclợikhác)nênđượcthaythếbằngnhữngngười“rẻ”hơn.

Roncựckỳtintưởngvàoýtưởngrằngtrướchếthãylàmộtconngười,sauđómớilàlãnhđạo.Từnhữngkinhnghiệmtrongsuốtquátrìnhlàmviệccủamình,ôngnhậnrarằnghiệuquảcôngviệctrongthờigiandàithườngcaohơnkhingườitađượclãnhđạobởinhữngvịlãnhđạonhânvănthayvìcácvịquanchứchaymấyôngbầuthíchtựhuyễnhoặcmình.Ôngchắcchắnrằngviệcgiảmbiênchếkhôngchỉlàphiđạođứcmàcònsẽgâyảnhhưởngxấuđếnmốiquanhệvớisốphậncủa90%nhânsựcònởlại.Tạicuộchọpđểquyếtđịnhkếhoạchgiảmbiênchế,Ronđãphảnđốikhíacạnhnàycủakếhoạchvàđưaramộtgiảiphápthaythế.Mặcdùcómộtsốngườitỏrabấtbìnhvớisựcanthiệpcủaông,ôngvẫnởlạivớicôngtyvàlàmộttrongbangườicóthểkếnhiệmgiámđốcđiềuhành.

Nghĩtớicâuchuyệnnày,chúngtôimuốnnhấnmạnhrằngmộttổchứckhôngthểhoạtđộngthựcsựhiệuquảnếu10nhàlãnhđạocaonhấtcó10quanđiểmhoàntoànkhácnhau.Maymắnthay,điềunàykhôngthườngxảyra.Phầnlớncáclãnhđạođãởtrongtổchứcmộtthờigianđềucóthểchiasẻítnhấtvàiđiểmchungvớinhau.Trongmộtđộingũlãnhđạohiệuquả,họcóthểnhìnmọithứkhácnhautạimộtvàithờiđiểm,nhưnghọcũngđãhọccáchsửdụngsựkhácnhauđóhiệuquả,tháchthứcnhaukhôngphảibằngmâuthuẫnhaynhữngchươngtrìnhnghịsựngầm.Đâychínhlàmộttrongsốnhữngtháchthứclớnnhấtđểtrởthànhnhàlãnhđạocaocấptrongthờiđạingàynay:Làmthếnàođểcânbằnggiữanhữngýkiếnmạnhmẽcùngyêu

cầuvềkhảnănglãnhđạocủamộtnhàlãnhđạovớiyêucầuphảilắngnghe,hợptácvàhòanhậpvớitưcáchmộtthànhviêncủađộingũlãnhđạocaocấp.

Độingũlãnhđạohiệuquảbiếtthừanhậnquanđiểmcủagiámđốcđiềuhànhvàhưởngứngquanđiểmđó,thểhiệnsựtôntrọngthíchhợpđếncùngnhưngvẫngiữnhữngquanđiểmđộclậptrongsuốtquátrìnhthựchiệnquyếtđịnh.TạiMercerDelta,cáccốvấnsửdụng“Lýthuyếtsóngcủatruyềnthông”đểgiảithíchcáchmànhữngchiếnlượchayquyếtđịnhđượctruyềnđitrongmộttổchức:Giámđốcđiềuhànhđưaraýtưởngvềtươnglaicủacôngty;cấpđộtiếptheonhậnlấyquanđiểmđóvàdiễngiảilạichocấpđộthấphơn;đếnlượtmình,cấpđộđólạidiễngiảinóchonhữngngườiởdướihọ.Lýtưởngnhất,thôngđiệpđượctruyềnxuốngkhônggiốnghệtnhữnggìgiámđốcđiềuhànhđịnhtruyềnđạt.Thayvàođó,việcdiễngiảilạichophépmọingườiởmỗicấpđộxennhậnxétcủamìnhvàoquanđiểmcủagiámđốcđiềuhànhvàgiảithíchcácthôngđiệpliênquan,khôngchỉvớicôngtymàcònvớicấpđộthấphơn.Thôngđiệpbanđầukhôngthayđổi,nhưngsựdiễngiảilạichophépnótrởnênthíchhợphơnvớicácnhómkhácnhau.

Dovậy,sựdiễngiảilạithôngđiệpcủamộttổchứclàcáchlãnhđạoxenquanđiểmcủamìnhvàomộtquanđiểmchung.

QuytrìnhnămbướcCôngtycóthểlàmrấtnhiềuviệcđểgiúpmọingườipháttriển

quanđiểmcủamình,vàđểchoviệcpháttriểnthuậnlợihơn,họcầnnhậnbiếtđượcquytrìnhđặctrưngmànhờđómộtcánhâncóthểpháttriểnquanđiểmcủamìnhvàsửdụngnóhiệuquả.

Bước1:XácđịnhtháchthứcMọingườibắtđầuxâydựnghoặcsửađổiquanđiểmcủamình

khicógìđótrongmôitrườngcủahọnhắcnhởhọlàmrõviệchọnhìnmọithứnhưthếnào.Cóthểbạnđượckêugọiđưaranhữngýtưởngmớichosựtăngtrưởngdoanhthuvàviễncảnhvềviệctháchthứcmôhìnhkinhdoanhhiệntạihoặcpháttriểnmộtcáchtiếpcậnmớitrong

việcbánhàng,tiếpthịhoặckhảosátsẽkíchthíchnhucầuđánhgiámộtquanđiểmcủabạn.Mộttháchthứcvềnhậnthứchaymộtnguycơcũngcóthểnhắcnhởbạnquaytrởlạivàtựhỏimìnhnhữngcâuhỏikhóvềviệcmộtsựkiệncụthểcóảnhhưởngnhưthếnàođếnýkiếncủabạnvềtrườnghợpnày.Chodùthửtháchcólàgì,nócũngkéobạnrakhỏilốitưduythôngthườngvàđòihỏibạnphảiphùhợpvớimộtquanđiểmcánhânlớnhơn.

Bước2:Khảosátthôngtinởbênngoàicôngty

Bước2làkhảosátnhữngnguồnthôngtinởbênngoàicôngty,cóliênquanđếntháchthức.Nóicáchkhác,đọcvàhấpthuthôngtin.Khibạnbắtđầuhìnhthànhquanđiểmcủamình,bạnphảilọcnóquacácnguồnthôngtinvàýtưởngbênngoài(nghĩalàbênngoàibảnthânbạn).Sách,báo,cáctrangwebcóthểgiúphìnhthànhmộtquanđiểmdựavàoviệcthuthậpthôngtin.Rấtnhiềunhàlãnhđạo

đãpháttriểnmộtthóiquenxấubằngcáchchỉđọccáctàiliệunhưtạpchívàbáoxuấtbảnđịnhkỳ,màhọhoàntoàncócùngquanđiểmvớihọ.Hãybuộcmìnhphảiđọcnhiềuhơnhàngtấndữliệucósẵnngàynayđểtháchthứcnhữngthànhkiếnvàgiảđịnhcủabảnthân.

Bước3:Hộitụnhiềuýtưởngthànhmộtquanđiểm

Saukhichọnlọcrấtnhiềuýtưởngkhácnhau,bướctiếptheolàtựhỏibảnthân:“Mìnhtinvàocáigì?”và“Tạisaomìnhtinlànóđúng?”Bướcnàykhiếnbạnhợpnhấtnhữngđiềumàbạncholàđúngvàgiúpbạntậptrungvàoquanđiểmcủamìnhđểcóđượcmộtcáchthứcrõràngvàsúctíchnhằmnhìnnhậnmộtvấnđềquanhữnggiátrịvàquanđiểmcủariêngbạn.

Bước4:KiểmtraýtưởngvớingườikhácThamgiavàocáccuộcđốithoạivàtranhluậnvớingườikhácvề

cáchbạnnhìnnhậntrongvấnđềkinhdoanh.Chophépnhữngngười

bạntôntrọng,đặcbiệtlàcácthuộccấptrựctiếp,lắngnghevàtháchthứctriếtlýcủabạnvềdoanhnghiệp,đườnglối,sựcạnhtranh,giátrịvàchiếnlược.Họđãhưởngứngnhưthếnào?Họcóđượctruyềncảmhứngvàhoàntoànđồngývớinhữnggợiýcủabạn?Họcótranhluậnvớibạntrongmộtsốđiểmnhấtđịnh?Điểmquantrọnglàcóđượccuộcđốithoạithựcsựvàtiếnhànhnốikếtnhữnggìbạntin.Trongrấtnhiềuchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạođãthựchiện,chúngtôidànhcảmộtphầnđểcácnhàlãnhđạoluyệntậpxâydựng,kếtnốivàtrìnhbàyquanđiểmcủamìnhtrongkinhdoanh,sauđóthuthậpphảnhồitừnhữngngườitrongnhóm.

Bước5:ĐịnhhìnhlạiquanđiểmcủabạnĐịnhhìnhlạiquanđiểmcủabạnvàsauđóchấpnhậnmộtvàirủi

rovớinó.Dựavàophảnhồivàcáccuộcđốithoại,bạncóthểcầnphảisửađổiquanđiểmcủamình.Khibạnđãsửađổinó,bạnsẵnsàngsửdụng.Hãyđểnódẫnđườngchobạntrongmộtsốvấnđềkinhdoanhquantrọng.Hiểnnhiênlàbạnphảiđánhgiávềthờiđiểmvàvềcácvấnđềđểchấpnhậnrủirođó,nhưngđóphảilàởnơimàcảbạnvàtổchứccủabạnđềuđứngvềphíalợiíchcủađasố.Tấtcảcáccôngtyđềucầncácnhàlãnhđạocóthểhànhđộngdựatrênnềntảngcủaniềmtinvữngchắc,vàđâylàcơhộichobạnđểtrởthànhnhàlãnhđạonhưthế.Cuốicùng,hãychắcchắnrằngbạnđãtháchthứcbảnthânđểkhiếnquanđiểmcủamìnhđượcthừanhận.Đừngđểnótrởnêngiáođiều.Hãycởimởvớiviệcsửađổinhữnghoàncảnhluônđổithayvàtrongcáinhìnngàycàngtrưởngthànhcủariêngbạnvềthếgiớiquanhmình.

Côngtynênlàmtấtcảnhữnggìcóthểđểkhuyêncácnhàlãnhđạosửdụngnămbướcnày.Nócóthểđồngnghĩavớitấtcảmọithứ,từviệctạomộtmôitrườngthuậnlợiđếnviệcpháttriểnmộtquanđiểm(đặcbiệtlàBước5),cungcấpsựhuấnluyệnvàcáchộithảođểviệcthựchiệnnămbướcnàytrởnêndễdànghơn.

Chẳnghạnnhư,khihuấnluyệnlãnhđạocaocấpvớimụctiêunàytrongđầu,chúngtôiđãhỏinhữngcâuhỏisau:

Điềugìđangxảyratrênthếgiớikhibànvềcácxuhướngkinhtế,kỹthuậthaykinhdoanhcụthể?

Bạnđangđặcbiệtchúýđếnđiềugìvàtạisaolạithế?

Điềuđócóýnghĩanhưthếnàovớibạn,vớinhómcủabạnvàvớitổchứccủabạn?

Chúngtôicũngyêucầuhọtựđặtbảnthânmìnhtronghoàncảnhsau:

Hãytưởngtượngtôiđangtậphợp10ngườibiếtvềbạnnhiềunhấttrongcôngty.Nếuchúngtôihỏihọbạncóýnghĩanhưthếnàovớitưcáchlàmộtnhàlãnhđạo,họsẽnóigì?Liệuhọcókhảnăngtrảlờirõràngcâuhỏinàykhông?Liệuhọcónhữngcâutrảlờikhácnhaukhông?Họtintưởngnhưthếnàovàoquanđiểmcủabạn?Liệuhọcóđượcthúcđẩybởiquanđiểmđóvàsựnhiệttìnhcùngsựtậntâmbạndànhchonóhaykhông?

Ngoàira,chúngtôicònhuấnluyệnmọingườicáchkếthợpkểchuyệnvàocáchhọthểhiệnquanđiểmcủamình.Thườngthì,cácnhàlãnhđạothểhiệnquanđiểmcủahọquathựctếvàsốliệuhoặcquaviệckếtnốimộtcáchkhôkhancácýtưởng.Đểhiệuquả,quanđiểmnênđượcthểhiệnmộtcáchhấpdẫn.Mọingườithườngphảnứngmạnhmẽvớinhữngquanđiểmđượcchuyểntảicómụcđíchrõràngvớiniềmđammê,vànhữngcâuchuyệnlàcôngcụđểgợiphảnứngnày.RogerSchank,tácgiảcủaVirtualLearning,mộttrongsốnhữngtàiliệuđángtincậynhấtvềcáchmọingườihọc,vàôngtinvàoviệcnhữngcâuchuyệnlàcôngcụgiảngdạycótácdụngtíchcựchơnnhữngbàigiảngrấtnhiều.Nhữngyếutốcảmxúccủahọkếthợpvớichấtkịchtrongcâuchuyện,làchobàigiảngtrởnênrấtkhóquên.

DanVasella,chủtịchcủaNovartis,truyềnđạtquanđiểmmạnhmẽcủamìnhquaviệckểchuyện.ChiếnlượctrungtâmcủaNovartislàpháttriểnthànhcôngmộtloạithuốcchốngungthư,vàkhiôngthiếtkếmộttìnhhuốngkinhdoanhhấpdẫnchomụctiêunày,ôngcũngtỏrarấtchuyênnghiệpvớiviệcchiasẻquanđiểmcủamình,vừatheoquyluậttựnhiênvừagiốngnhưmộtngườivừamấtchịgáidobịungthư.CâuchuyệnôngkểhếtsứcxúcđộngvàchúngchứngminhđượcniềmtinchắcchắncủaôngrằngđólàmộtđườnglốiđúngđắncủaNovartisnhưngđócũnglànhiệmvụđónggópýnghĩacủamọingườitrongcôngty.Khôngaimấtđếnmộtgiâyđểnghingờrằngđâylàngườigiámđốcđiềuhànhmàhọtintưởngvàonhữnggìông

làm,vàsaukhilắngngheông,tấtcảmọingườiđềumuốnthamgia.

Mộtvùnghoạtđộngkhácmàchúngtôinhấnmạnhkhigiúpmọingườipháttriểnquanđiểmlàsựphảnxạ.Nhàlãnhđạothànhcôngthườngdànhmộtkhoảngthờigianđầykhókhănđểnghĩvềniềmtincủahọ.Họluônbậnrộnvàluônbịkhóachặtvàolịchtrìnhcủamìnhđếnmứckhôngcóđủthờigianđểtựhỏilạimìnhnhữngcâuhỏikhótrongtâmtrí/họkhôngthểlùilạimộtchútmàngóquanhữngcâuhỏihócbúasau:

Tôicónghĩrằngcáchmàchúngtôiđanghoạtđộngđúngtrênquanđiểmkếtquảvàsaitrênquanđiểmđạođứchayconngười?

Cáchlàmtruyềnthốngcủachúngtôicóđồngbộvớisựpháttriểntrênthịtrường,baogồmcôngnghệmớivàmôhìnhkinhdoanhrõrànglàhiệuquảhơn?

Tôicócảmthấythoảimáikhilàmviệctrongnềnvănhóanàykhông,cóchorằngnóchuẩnmựcvàgiátrịkhông?

Việctôiđồngývớiôngchủcủamìnhtrongcuộchọplàdotôithựcsựtintưởngvàonhữngýtưởngcủaôngấyhaydoôngấylàôngchủcủatôi?

Tôiđanggiữlạicácgợiývàraquyếtđịnhdựatrênnhữnggìtôibiếtsẽđượcphêduyệthaybởitôitinrằngđóđúnglànhữngviệcphảilàm?

Tôiđangthựcsựdànhthờigianvànănglượngchonhữnghoạtđộngmàtôitinrằngsẽpháttriểncôngtyvàchokếtquả,haychỉlàđểthỏamãnmongmuốncủangườikhácvềnhữngviệctôinênlàmkhiđứngởvịtrínày?

Tôisẽlàmgìnếuđâylàcôngtycủatôi?

Rấtnhiềulần,nhữngcâuhỏinàykhôngthểtrảlờitrongvòngvàigiây.Chúngđòihỏimộtquãngthờigianđểsuynghĩkhôngbịgiánđoạn.Trênthựctế,chúngcóthểyêucầumộtchuỗiphảnxạtheoquytrìnhngày,tuầnhaytháng.Ngườilãnhđạobằnglòngvớibảnthântrongthờigiannàylàngườicóvẻnhưxâydựngvàthểhiệnđượcmộtquanđiểmmạnhmẽ.

Cuốicùng,tổchứcphảinhậnthứcđượcrằngconngườithườngxâydựngquanđiểmtheohaicách.PhầnlớncácnhàlãnhđạongàynayđềurấtquenthuộcvớichỉsốMyers-Briggs,mộttrongsốnhữngbàitrắcnghiệmnhâncáchđượcsửdụngrộngrãinhấttrênthếgiới.TronghệthốngcáckiểuhìnhMBTI,cóhaicáchchiếmưuthếđượcsửdụngđểxửlýthôngtinvàraquyếtđịnh.MọingườicóxuhướngthuộckiểuT(nhữngngườithườngdùngphépphântíchvàdựatrênlýtrí)hoặckiểuF(nhữngngườisửdụnggiátrịvàlòngtincủamình).KiểuThìnhthànhmộtquanđiểmthôngquaviệcphântíchvàthảoluận;họbịépbuộcphảikiểmtra,tranhluận,vàbảovệýtưởngcủamình,rồiquatấtcảcáchànhđộngđó,dẫnđếnmộtkếtluậnvềcáigìlàquantrọngđốivớihọ.Mặtkhác,kiểuFápdụngniềmtincủamìnhtrongtừngtìnhhuốngcụthểvàquansátảnhhưởnglênngườikhác-lênđồngnghiệp,thuộccấptrựctiếp,kháchhàng,v.v...Khihọthấyrằngmộtkếhoạchhaychươngtrìnhđemlạisựhỗtrợvàsựphấnkhởigiữamọingười,họsẽsửdụngnhậnthứcnhiềuhơnvàtìmracáigìđãtạonênmộtlượngngườiủnghộmạnhmẽđếnthế.

VấnđềlàngườikiểuTcórấtítảnhhưởngbởingườikiểuTnghĩrằngquanđiểmcủahọquálạnhlùngvàtànnhẫn,thiếusựquantâmđếncácvấnđềconngười.NgườikiểuFcũnggặpvấnđềtươngtựbởihọkhôngthểgiảithíchmộtcáchrõràngvàlogicvớingườikiểuTlýdotạisaoquanđiểmcủahọlạicóýnghĩa.

Bởivậy,tổchứcphảikhuyếnkhíchsựpháttriểncủanhàlãnhđạotoàndiện,ngườicóthểgiảithíchquanđiểmcủamìnhmộtcáchlôgicvàvẫnquantâmđếnvấnđềconngười.Hoặctheomộtcáchkhác,côngtycầnnhữngnhàlãnhđạokhôngnhữngcóthểđưaranhữnglậpluậnđanhthépvềquanđiểmcủamìnhmàcòncóthểtruyềnđạtnóvớiniềmđammêhùnghồncủamộtluậtsư,ngườihoàntoàntintưởngvàosựvôtộicủakháchhàng.

♦♦♦

Chương7bắtđầu“Phầnba:Lãnhđạobằngtráitim”-đólàcáchchúngtadùngcảmgiácvànhữngtìnhcảmcủamìnhtrongcácquyếtđịnhkinhdoanh-xétvềmặtlợinhuận.

PHẦNBALÃNHĐẠOBẰNGTRÁITIM

7CÂNBẰNGGIỮANHUCẦUCỦA

NGƯỜILAOĐỘNGVÀNHỮNGĐÒIHỎICỦACÔNGTY

ầnphảicótráitimmớicóthểđạtđượcsựcânbằnggiữanhucầucủangườilaođộngvớinhucầucôngviệc.Nhữngnhàlãnhđạotruyềnthống-nhữngngườichỉquantâmđếnviệcchỉđạo,nhữngconsố,cạnhtranhhaytìmmọicáchđểđạt

đượcmụctiêu-khôngbaogiờđạtđượcsựcânbằngnày.Họsẽthườngxuyênthấtbạitrongviệcnhìnthấymốiliênhệgiữasựpháttriểncủangườilaođộngvớisựpháttriểncủaviệckinhdoanh.Bởithế,họcóthểthựchiệnnhữngyêucầukinhdoanhngắnhạnnhưngluônthấtbạitrongviệcduytrìhiệuquảcôngviệctrongthờigiandài.Cuốicùng,kếtquảcủaviệcchỉtậptrungvàonhữngconsốhaytìmmọicáchđểđạtđượcmụctiêulàviệclàmmònnhuệkhí,tinhthầncủamộtcôngty,chỉhướngđếndoanhthumàthiếuđisựnhiệttình,hăngháiđồngthờithấtbạitrongviệcthựchiệnnhữngcamkếtgắnvớisựpháttriểnlâudàicủacôngty.Nhữngngườilãnhđạotheokiểu“khôngcótráitim”nàypháthiệnrarằngnếubạnquảnlýngườilaođộngtheocáchquácứngrắn,bạnsẽgópphầnđángkểvàoviệcdậptắtnhuệkhícủahọvàkhiếnhọtrởnênxarờitổchức.

Đồngthời,nhữngnhàlãnhđạochỉdựahoàntoànvàotráitimcũngkhôngthểđạtđượcsựcânbằngnày.Trênthựctế,nếubạnchỉquantâmđếnviệcthỏamãnnhucầucủangườilaođộng,bạncóthểcóđượcmộtkếtcụctốtđẹpvớimộtnhómngườivôcùngvuivẻvàsẵnsànglàmviệcvìsựthànhcôngcủabạn.Chúngtôiđangcườngđiệuhóa?Tấtnhiênrồi,nhưngchỉmộtchútthôi.Mộttrongsốnhữngđồngnghiệpcủachúngtôiđãnóirằng:“Nếumụctiêuchínhcủabạn

làcảmthôngthìchẳngmấychốcsẽkhôngcònainhậnđượcsựthôngcảmcủabạnnữa”.

Hàngngày,nhàlãnhđạoluônphảiđốimặtvớilựachọnkhókhăngiữaconngườivàcôngviệc.Họcónêndừngviệctuyểnngườimớilạiđểnhữngngườicũthêmvữngtinrằnghọgiữđượcchỗđứngcủamìnhtrongnămtới?Họcónênnóichuyệnthẳngthắnvớinhữngngườilắmtàinhiềutật,nhấtquyếtyêucầuhọsửađổiđểrồimạohiểmmấtnhântàiđóvàotayđốithủhaykhông?Họcónêngiaochonhữngtàinăngtrẻvàtriểnvọngmộtnhiệmvụmànhữngngườilớntuổi,íttàinăngnhưngđượcchuẩnbịnhiềuhơnmongmuốnđượclàm?

Đâylànhữngvấnđềrấtnhạycảmđòihỏiphảicókhípháchđểđốimặt.Chúngtahãybắtđầubằngcáchxemxétnhữnglýdothuyếtphụcđểthểhiệnmộtchúttìnhcảmkhiphảiđốimặtvớiáplựcquálớnđốivớikếtquảcủacôngviệc.

Tạomốiliênhệtráitim-kếtquảChúngtôikhôngcầnphảinóivớicácbạnvềnhữngáplựcnặng

nềcủacácnhàlãnhđạotrongviệcphảiđưarabáocáotăngtrưởngvàpháttriểncủacôngtytheotừngquý.JackGroppelthuộchệthốngLGEđãviếtmộtcuốnsáchrấthay,Vậnđộngviêndoanhnghiệp(TheCorporateAthlete),miêutảnhữngáplựctrongcôngviệcmàlãnhđạodoanhnghiệpphảiđươngđầu.Jackđãtìmhiểunhucầuvềtinhthần,vậtchấtvàcảmxúccủalãnhđạotrêncươngvịquảnlýdoanhnghiệpvàsosánhvớinhucầucủamộtvậnđộngviênchuyênnghiệp.Ôngđãchứngminhđượcrằngnhữngáplựcmàmột“vậnđộngviêndoanhnghiệp”phảiđốiđầulàliêntụcvàkhôngcóđiểmkếtthúc.Khônggiốngnhưvậnđộngviênchuyênnghiệp,“vậnđộngviêndoanhnghiệp”khônghềcókháiniệmvềthờigiannghỉngơi,phụchồi.Họphảiluônluyệntậpđểchuẩnbịchonhữngtrậnđấuhàngtuần.Áplựcnàylàliêntục,khôngngừngkhôngnghỉvàbấtcứailờđiáplựcvềkếtquảđềulàliềulĩnh.Chúngtôikhôngkhuyênbạnđừngtậptrungquánhiềuvàokếtquảnhưngđôikhibạnnêncânnhắcgiữakếtquảcôngviệcvàlợiíchcủangườilaođộng.

Chodùđiềunàykhôngphảilúcnàocũngrõràngngaytừđầu,

nhưngkhảnăngkhuyếnkhíchsựpháttriểntoàndiệnvàbiếtđồngcảmcóthểtácđộngmạnhmẽvàấntượnglênquátrìnhthựchiệncôngviệc,đặcbiệtlàtrongdàihạn.Vídụ,thểhiệnsựquantâmđặcbiệtđốivớimộtthànhviêntrongđộivàđểchoanhtathấyrằngbạntuyệtđốitintưởngvàtínnhiệmanhtakhôngchỉmanglạichobạnsựcamkếtbềnchặthơnmàcòngiúpanhtacảmthấytựtintheođuổinhữnggiảiphápđổimớiđểgiảiquyếtnhữngvấnđềkhókhăn.ĐiềunàyvẫnđượcgọilàHiệuứngPygmalion(1),liênhệtớinhữngảnhhưởngtíchcựccủaviệcchúngtathểhiệnkỳvọngcủamìnhđốivớingườiđốidiệnlênhiệuquảcôngviệccủahọ.Hiệntượngnàyđãđượcphổbiếntrongvởkịch(sauđóđượcchuyểnthểthànhphim)MyFairLady,trongđónhữngkỳvọngcủagiáosưHenryHigginđốivớiElizaDolittleđãảnhhưởngđếncôngviệccủacôấy.NghiêncứucủaRobertRosenthalđãchứngminhrằngviệcđặtkỳvọngvàongườikháccóthểtạoảnhhưởngtíchcựcđốivớiquátrìnhlàmviệccủahọdùlàkhibạnchúýđếnnhữngsinhviênởtronglớphọchayvớithuộccấptrựctiếp-nhữngngườilàmộtphầntrongđộingũcủabạn.

Trongnhữngnămgầnđây,córấtnhiềunghiêncứuvềtrítuệcảmxúcvàmốiliênhệgiữatrítuệcảmxúcvàkhảnăngtruyềnđilòngnhiệttình,tựtin,niềmhivọngvàsựlạcquangiữacáccánhântrongmộttổchức.Khảnănghiểurõbảnthânvàliênhệcảmxúcvớiđồngnghiệpsẽtạonênsựkhácbiệttrongkhảnănglãnhđạovàgâyảnhhưởng.Sựthậtlàcórấtnhiềunhàlãnhđạokhônghềtạorasợidâyliênhệgiữanhucầucủangườilaođộngvàyêucầucủadoanhnghiệp,bởihọluônluônxemđólànhữngvấnđềriêngrẽvàchẳngliênquangìvớinhau.Phảiđốimặtvớinhữngáplựcrấtlớnđểcóthểthựchiệnđượcnhữngmụctiêukinhdoanhđầythamvọng,mộtsốnhàlãnhđạobằngtráitimcảmthấysợhãikhithểhiệnphẩmchấtnày.Chúngtôiđãbắtgặpmộtsốlượnglớnnhữngnhàlãnhđạohàngđầu,nhữngngườiluônlolắngrằngchỉmộtnhượngbộnhỏđốivớinhữngcảmgiáchaynhữngmốiquantâmrấtthậtcũngcóthểảnhhưởngtiêucựclênhoạtđộngkinhdoanh.Chẳnghạn,họengạirằngnếulắngnghevàthừanhậnsựbấtbìnhchânthànhđốivớinhữnghiệuquảđượckỳvọngthìhọsẽkhuyếnkhíchsựphảnkhánghaycónguycơbịnhìnnhậnnhưmộtkẻbaphải.Khimộtngườinói:“Điềuđókhôngthểthựchiệnđược”,rấtnhiềunhàlãnhđạođãphảnhồibằngmệnhlệnh:“Hãytìmcáchđi”.Cónhữngngườicảmthấyrằngnếudànhthờigianđểđàotạo,pháttriển,thậmchíđơngiảnlàđểlắngnghevềnhữngmốilongạicủangườikháccóthểlàmgiảmtầmquantrọngcủaviệcduytrìmụctiêubánhàngvàdịchvụkháchhàng.Trongrấtnhiều

côngtychỉtồntạimộtgiớihạnrấtnhỏchoviệcmắclỗi,rấtítthờigianchonhữngcuộcđốithoạivàcònítthờigianhơnchoviệcrènluyệnkhảnănglàmviệctrongdàihạn.Hẳnlàcónhữngmốiquantâmchínhđáng,nhưnghãycânnhắcxemchuyệngìsẽxảyranếunhàlãnhđạokhôngchịulắngnghetiếngnóicủatráitimvàsauđóthấtbạitrongviệcđạtđượcsựcânbằnggiữaquyềnlợicủangườilaođộngvànhữngyêucầucủadoanhnghiệp.

Terrylàgiámđốctàichính(CFO)trongmộtchinhánhlớncủamộtcôngtytoàncầu,vàôngtađượcbiếtđếnnhưmộtnhàchiếnlượctàichínhlỗilạcvớikhảnăngđốithoạitốtvàứngxửđúngmực.Terrycóxuhướngtrởthànhmộtnhàlãnhđạođầytrắcẩn,nhưngônghiếmkhiđểlộlòngtrắcẩncủamình.Sựtậptrungkhôngngừngđếnnhữngkếtquảngắnhạn,kếthợpvớinhữngyêucầuôngnhậnđượctừphíacôngtymẹdẫnđếntưtưởngrằngmọingườiđượckhuyếnkhíchbởinỗisợhãihơnlàbấtcứthứgìkhác.Điềunàydẫntớiviệcônggiằngxéngườikhác.Ôngcóthểcónhữnghìnhphạtthíchđángkhiaiđókhôngđạtđượcmụctiêu,nhưngcũngcóthểtrởnênấmápvàđầythânthiệnkhiôngcảmthấyhàilòngvớinhữngviệchọđãlàm.TínhcáchkiểuJekyllvàHyde(2)đóđãtạonênsựngờvựcvàchỉcủngcốthêmlòngtincủamọingườirằngkếtquảlàtấtcảnhữnggìmàTerryquantâm.ĐócũnglàlýdotạisaoTerrykhôngduytrìđượcđộicủamình.Mộtvàingườichuyểnsangnhữngvịtríkháctrongtổchứccònnhữngngườikhácchọngiảipháprờibỏdoanhnghiệp.Sốcònlạithểhiệnsựphụctùngđêtiệnvàhiểmácnhưnghoàntoànkhôngcótâmhuyết,đồngthờiđánhmấtnănglượngvàsựsángtạocủahọ.Đángkểhơn,nhữngvịlãnhđạonganghàngTerryđãtỏrakhôngủnghộcáchmàTerryđangquảnlývànhữngảnhhưởngtiêucựcmàphươngpháptiếpcậncủaônggâyrađốivớitổchứccủahọ.Mặcdùvănhóatổchứctánthànhnhữngbiệnphápcứngrắnvàviệctậptrungmạnhvàomụctiêukinhdoanhnhưngnềnvănhóađócũngvẫnbaoquátcảviệctôntrọngngườilaođộng.Terryđãthiếuchúýđếngiátrịcuốicùngvàđiềuđókhôngnhữnglàmhỏngsựnghiệpmàcảtínhhiệuquảtrongcôngviệccủaông.

MộttrongnhữngthuộccấpgầngũinhấtvớiônglàphógiámđốcphụtráchchinhánhởmộtnướcchâuÁ.ÔngnàyđãcónhữngnhậnxétchínhxácvềphongcáchlãnhđạocủaTerry:

Mộtphầntrongnỗlựccủachúngtôilànhằmtănghiệuquảlàm

việctrongtoànbộkhuvựcmàchúngtôiphụtrách,chúngtôiđãdùngmộtphầnngânsáchcủamìnhđểgâyquỹquảngcáochonhữngnướccầnphảiđẩymạnhhoạtđộng.Chúngtôiđãlàmviệcnàymộtcáchhoàntoàntựnguyện,bởivìnhậnthứcđượcrằngtoànbộkhuvựcchâuÁtốtlênbaonhiêuthìtấtcảchúngtôicũngsẽpháttriểnbấynhiêu.Tuynhiên,khiTerryđếnthăm,ôngđãquênmấtrằngchúngtôiđanglàmviệcvớirấtítnguồntàinguyênsovớitrướcđây.Đókhôngphảilàmộtlýdođểbàochữa,nhưngsựthiếucảmthôngvàthiếuhiểubiếtvềnhữnggìchúngtôiđangphảiđốimặtcủaông,cùngvớikhuynhhướngbuộctộichúngtôivìnhữngđiềukiệnmàchínhônggópphầntạorađanglàmthoáichítoànbộtổchức.

Cầnphảinhấnmạnhrằngđiềumàvịphógiámđốcnàytìmkiếmlàsựthấuhiểu,chứkhôngphảimộtcáicớđểtrốntránhtráchnhiệmvìkhôngđạtđượckếtquảtốt.Mỉamaithay,chínhsựthiếucảmthôngcủaTerryđãlàmyếuđicáikếtquảmàôngđangmongđợi:kếtquảtốthơn!

A.J.Lafley,giámđốcđiềuhành(CEO)đồngthờilàchủtịchcủaProcter&Gamble,làvídụđiểnhìnhvềmộtnhàlãnhđạocóthểhiểuthấuđượcmốiliênhệgiữaconngườivàkếtquả.TrongnhiệmkỳcủaôngởP&G,Lafleyđượccangợikhidẫndắtquátrìnhquáđộtừmộttổchứcphẳnglặng,luônduytrìnguyêntrạng,thànhmộttổchứcđổimớivàcóquanđiểmhiệnđại.Lànhàlãnhđạonăngđộngvàtháovát,ngườiluônmangđếnnhữngkếtquảtốtđẹp,nhưngLafleythườngđượcnghĩđếnnhưmộtnhàlãnhđạo“chừngmực”và“khiêmnhường”.KevinRoberts,giámđốcđiềuhànhcủacôngtyquảngcáoSaatchi&SaatchiđãmiêutảLafleynhưmộtnhàlãnhđạo“khiêmtốnnhưngdũngcảm,mềmmỏngmàcứngrắn.Ônglắngnghe,nhưngôngquyếtđoán”.VàchínhLafleyđãnói:“Tôiquantâmđếnviệclãnhđạomọingườitheocáicáchcóthểlàmchocuộcsốngcủahọtrởnêntốtđẹphơn”.Nhàlãnhđạoluônquantâmvàdùngtráitimđểquảnlýnàycũngcókhảnănglàmbấtcứđiềugìcầnthiếtđểđạtđượcmụctiêu.Mặcdùôngdườngnhưluôndànhtấtcảnhữnggìtốtđẹpnhấtchonhữngngườilaođộngcủamình,ôngvẫnđủkhảnăngcắtgiảm9600nhânsựđểgiảmgiáthành,vàkhiP&GmualạiClairol,họđãđóngcửabanhàmáyvàsathải750nhâncông.

Rõrànglà,Lafleyđãlàmviệcrấtchămchỉđểcóthểgiữđượcsự

cânbằngđầykhókhăngiữaconngườivàkếtquả.Khôngnghingờgìnữa,ôngđãhiểuthấuđượclợiíchcủaviệcduytrìsựcânbằngnày:khảnăngchốngđỡ,sựđổimớivàmạnglướihoạtđộng.

KhảnăngchốngđỡNhưchúngtôiđãnóiởtrên,cáccôngtyhoàntoàncóthểtồntại,

thậmchítrởnênphátđạtkhichỉtậptrungtuyệtđốivàonhữnglợinhuậnngắnhạncủadoanhnghiệp.Nhưngcũngkhôngthểnétránhđượcnhữngvấnđềmangtínhdàihạn.Đểxâydựngnănglựccủatổchức-đểpháttriểntàinăng,đểgiữđượcsốđôngnhữngcánhânxuấtsắc,đểthiếtlậpmộtmôitrườngnơitấtcảmọingườiđềulàmviệcbằngsựsiêngnăng,lòngnhiệttìnhvàsựsángtạo-tổchứcphảithểhiệnđượcmộtnỗlựcđángtincậytrongviệccốgắngđápứngnhucầucủangườilaođộng.Mộtsốlượngđángkểnhữngnghiêncứuđãtậptrungvàochủđềnày,vàcóvẻnhưrấtrõràng,nhữngngườikhôngcảmnhậnđượcgiátrịsẵnsàngrờibỏcôngtyhơnnhữngngườicảmnhậnđượcnhữnggiátrịnày.Tươngtựnhưvậy,nhữngnhàlãnhđạokhuyếnkhíchsựpháttriểncủaýthứctrongcộngđồngcóthểđánhthứcđượcsựchuyêncầnvàsángtạotrongmỗicánhânngườilaođộng.

Nhữnghiệuứngnàykhôngthểđượctạorangaylậptức.Ngườilãnhđạocóthểphảimấtnhiềuthángđểxâydựngmốiquanhệvớithuộccấptrựctiếpcủamình,vàthậmchísaukhihọxâydựngđượcmốiquanhệlớnmạnhvàđángtintưởng,họlạicũngmấtmộtkhoảngthờigiannữađểđưanhữngmốiquanhệđóvàocôngviệc.Tuynhiên,chúngtôiđãchứngkiếnrấtnhiềunhàlãnhđạo-nhữngngườicóthểtạođượcmốiliênhệvớithuộccấptrựctiếpcủamình-cónhiềuthăngtiếntrongcôngviệcvượtquacảquychuẩnsẵncó.Ngượclại,chúngtôicũngđãchứngkiếnnhữngnhàlãnhđạoxarờitậpthể,kháchquanvàluônkiểmsoátđãcóthểyêucầuvàkhiếnchongườilaođộnglàmviệchiệuquảtrongmộtthờigianngắn,nhưnglạikhôngthểgiữđượctínhhiệuquảđótrongmộtthờigiandài.Điềunàycóthểnhìnthấyrõnhấttrongủybanđiềuhànhcủatổngcôngty,ởđâyviệcthiếuđisựchiasẻvànhữngmốiquantâmthậtsựdànhchomỗingườiđượcphảnánhtrongtoànbộhệthống.Chúngtôicũngđãchứngkiếnrấtnhiềunhómlãnhđạocấpcaothểhiệnsựbấtngờkhikhámphárarằngnhữngvấnđềcủachínhbảnthânhọđã

phảnchiếuquanhữngvịtríthấphơntrongtổchức.

SựđổimớiSựđổimớitiếptụclàchiếcChénThánhđểtấtcảcácdoanh

nghiệpcốgắngtìmkiếm.Đổimớilànhântốquyếtđịnhsựtồntạivàthànhcôngcủabấtcứtổchứcnào,vànhữnghệthốngcònnặngtínhquanliêusẽvôtìnhcổvũchosựphùhợpthayvìsángtạo,nétránhrủirothayvìtăngtrưởngvàổnđịnhthayvìsángtạo.Đổimớilànhântốquyếtđịnhsựtồntạivàthànhcôngcủabấtcứtổchứcnào,lýdolàvìkếtquảcủanólàmộtcáchthứcmớiđểlàmviệc-mộtcáchthứcnhanhvàrẻhơnrấtnhiềusovớinhữngcáchthứctruyềnthống.Thôngthường,việcthiếtlậpconđườngmớiđểhoạtđộngtrongnhữngtổchứcvốnnặngtínhquanliêuđòihỏinănglượngvàniềmđammêkhôngngừngvớiviệcthayđổi.

Tuynhiên,nếunhữngnhucầuvềcảmxúccủamọingườikhônggặpnhau,họsẽthiếusựthôithúcvàquyềntựdođểđổimới,ítnhấtlàtrongphầnlớncáchoàncảnh.Bàibáo“Quảnlývìsựsángtạo”củaRichardFloridavàJimGoodnightmớiđăngtảigầnđâytrêntờHarvardBusinessReviewđãđềcậptớivấnđềnày.Bàibáođãmiêutảtầmquantrọngcủaviệcgiữnhữngnhânvậtcókhảnăngsángtạotàibathamgiavàocôngcuộctháchthứctrítuệ.Khinhàlãnhđạotạoramộtmôitrườngcủasựthamgiavàhỗtrợlẫnnhau,ngườilaođộngtỏrasẵnsànghơntrongviệcnóilênsuynghĩcủamình,tháchthứcnhữngcáchthứccổtruyềntrongviệcthựchiệncôngviệcvàchấpnhậnrủiro,hiểuđượcrằngchodùhọphảiđốimặtvớihậuquảlàsựthấtbại,họvẫnđượcđánhgiácaotrongđộicủamình.Khimộtngườicảmthấyhọvẫnđượctrântrọngvàtraothưởng,chodùhọcógâyramộtvàisailầm,họsẽsẵnsàngđưaranhữnggợiýthựcsựlàmộttháchthứctrongviệctổchứcthựchiện.Khônggìcókhảnăngbópchếtsựđổimớivàsángtạonhanhhơnnềnvănhóacủasựsợhãivàtâmlýthùghétrủiro.Bạnkhôngthểyêucầuaiđóphảisángtạo;bạnkhôngthểtruyềncảmhứngđểaiđósẵnsàngchosựthayđổikhibảnthânanhtarấtsợthấtbạihoặcởtrongmộtmôitrườngquáổnđịnh,hayluôngặpáplựckhiphảiđápứngnhữngmụctiêumangtínhtứcthời.

MạnglướihoạtđộngChưabaogiờcónhiềumụctiêuđãđượchoànthànhnhờvàosự

liênhệgiữacácnhómlàmviệcvớinhau(sovớinhữngnỗlựccánhân)nhưhiệnnay.Rấtnhiềucôngtyđãvạchrõnhữngquytrìnhtrongđóđòihỏiviệcgiaotiếpthườngxuyêngiữanhữngcánhâncócùngđịavịvàmạnglướihoạtđộngkhôngchínhthứccũngnhưnhữngnhómhoạtđộngchínhthức.Mạnglướihoạtđộngbaogồmnhữngngườilaođộngcócùngcấpbậcnhưnhaunàysẽchịutráchnhiệmđảmđươngmộtkhốilượngcôngviệckhổnglồmàtổchứcgiaocho.Tấtnhiên,việcquảnlýmạnglướinàykhóhơnviệcquảnlýnhữngcánhânkhácnhaurấtnhiều.Khithànhviêncủanhómcảmthấybịbóclột,khôngđượctôntrọnghaybịbắtnạt,họsẽrờikhỏimạnglướivàtìmkiếmnhữngngườikhácđểcộngtác.Sẽdễdànghơnrấtnhiềunếumuốnthuêmộtngườicókhảnănghoànthànhnhiệmvụxoàngxoàng,khôngthamgiavàođộihaymộtmạnglướinhữngngườicócấpbậcngangnhauhơnlàkhichỉcómốiquanhệmột-với-mộtgiữaquảnlývàthuộccấptrựctiếpcủamình.

TrongcuốnNămvấnđềcủanhómhoạtđộng(Thefivedysfunctionofateam)đãchỉranhữngđiềucóthểxảyrakhinhữngyêucầucủacáccánhântrongmộtnhómkhôngthểgặpnhau.Trongcâuchuyệncủamình,ôngđãchỉrarằngkhitrongmộtnhómkhôngcósựtintưởnglẫnnhau,họsẽkhôngnóiranhữngýtưởnghaythôngtinmàhọcó.Khihọkhôngnóira,họlảngtránhmâuthuẫnthayvìgiảiquyếtchúng.Khihọkhôngchịugiảiquyếtnhữngvấnđềkhácbiệt,họthấtbạitrongviệcthựchiệnnhữngquyếtđịnhcủanhóm.Đóchỉlàbatrongsốnhữngvấnđềcóthểxảyra.Quanđiểmcủachúngtôilà,phảixácđịnhđượcnhucầucủangườilaođộngnếukhôngnhómhaynhữnghìnhthứctươngtựkháccóthểsẽtrởnênmấttácdụng.

TỏratửtếkhácvớitỏradễchịuCáctổchứccóxuhướngđơngiảnhóakháiniệmnhucầucủa

ngườilaođộng,vàkếtquảchỉdừnglạiởnhữnghànhđộngmangtínhtượngtrưngthayvìhiểuvàgiảiquyếtđượcnhữngnhucầucơbảncủangườilaođộng.Mộthànhđộngrấtđơngiảnmàphầnlớnnhữngnhàlãnhđạothườnglàmlàthỏamãnnhucầucủangườilao

độngbằngcáchtỏradễchịu.Hãyxemxétsựkhácnhaugiữadễchịuvàtửtế.Nếubạnkhôngnhậnrarằngtrêncàvạtcủabạncómộtvếtbẩnkhárõthìmộtngườidễchịusẽkhôngđảđộnggìđếnnó,vàdođóbạnsẽkhôngphảicócảmgiácxấuhổ.Tuynhiên,nếubạngặpmộtngườitửtế,họsẽkéobạnrangoài,chỉchobạnvếtbẩnđóvàbảobạnhãythaycàvạtđinếucóthể.Ngườiđóđãhànhđộngđểmanglạinhữnggìtốtnhấtchobạnvànóichobạnbiếtcáigìbạncầnbiết.

Trongtrườnghợpthứhai,kếtquảtíchcựcđạtđượckhôngphảichỉđơngiảnbằngviệctỏradễchịu.Dođó,thỏamãnnhucầucủangườilaođộngkhôngđơngiảnlàtỏradễchịuvớinhữngthuộccấptrựctiếpcủamình,nétránhmâuthuẫnvàsựđốichấtbằngcáchtỏralịchsự.Đókhôngthểchỉlàtháiđộmàphảilàhànhđộng.Trênthựctế,bạnchỉcóthểcânbằnggiữanhucầucủangườilaođộngvàyêucầucủadoanhnghiệpbằngnhữnghànhđộngthựcsựcóýnghĩa.

TrongrấtnhiềutổchứcmatrậnlớnnhưNikevàP&G,thườngxuyêncónhữngcuộcthảoluậnsôinổivềcáchthứcđểquảnlýtoàncầu.TạiNike,nhữngnhàlãnhđạocaocấpluônluônphảicânbằnggiữaquychuẩnvềmộtsảnphẩmmangtínhtoàncầuvớiyêucầucủatừngđấtnước.Trongnhữngtổchứcmatrận,khảnăngbùngnổmâuthuẫnluônluôntồntại,bởinhàlãnhđạogiỏiluôncónhữngýkiếnmạnhmẽxuấtpháttừcácgócđộkhácnhauvềtổchức.ỞNike,độingũlãnhđạocaocấpcóthểgiảiquyếtmộtcáchhiệuquảsựkhácbiệtgiữahọ,tranhluậnvềchúngmàkhôngcóbấtcứsựhậnthùhaylờibuộctộinàocả,vàkếtquảsẽlàviệclậprađượckếhoạchvàmụctiêuthườngniên.HọcókhảnănglàmđượcđiềunàylàbởiNikeđãtạorađượcmộtnềnvănhóamàtrongđólàmviệctheonhómlàgiátrịcốtlõi.Ởtấtcảcáccấpbậc,nhữngnhàlãnhđạocủaNikeluônnhậnthứcđượcrằngmộtcánhânkhôngthểchiếnthắngmàkhôngcósựnỗlựccủacảđội.Cáchnhìnnhậnnàylànềntảngcủamộttổchứcmatrậnhoạtđộnghiệuquả,ởđósựphụthuộclẫnnhauvànhữngxungđộtlàkhôngthểtránhkhỏi.

TạicáctổchứcnhưNike,NgânhàngMỹ,Colgate,Johnson&Johnsonvàrấtnhiềunhữngtổchứcphụthuộclẫnnhaumàchúngtôitừngcộngtác,độingũnhữngnhàlãnhđạocaocấpcamkếttôntrọnglẫnnhau,chodùgiữahọcóxảyramâuthuẫn.Nhiềukhi,nhữngthànhviêntrongđộingũlãnhđạotừchốiviệccamkếtnày.Họluôncómộtmụcđíchrấtrõrànglànỗlựcgiànhchiếnthắngtrongnhữngcuộctranhluận.Lậpluậncủahọcựckỳhợplý,bạnlắngnghemột

nhàlãnhđạothấyhọnóiđúngquá,rồibạnlắngnghengườitiếptheo,ngườicólậpluậnhoàntoànđốilậpvớingườitrước,vàbạnlạithấyđúng.Độiđósẽbịlạctrongmộtmêcungnhữngvấnđềvàquanđiểmhoàntoànđốilậpvốnđượccoilàviệcđốithoạivàgiảiquyếtvấnđề.Chỉkhihọsửdụngtráitimcủamình-khihọchophépbảnthânhọlắngnghemộtcáchhếtsứcthôngcảmvớinhữngquanđiểmcủangườikhácvàthểhiệnsựlinhđộng,điềunàychỉcóthểxảyrakhibạnthậtsựtintưởngngườikhác-nhữngvấnđềnàymớiđượcgiảiquyết,nhữngkếhoạchđượcphêchuẩnvàthựchiện,điềuđósaunàysẽphảnánhchínhxáchiệuquảlàmviệccủahọ.

Bởivậy,đápứngđượcnhữngyêucầucủangườilaođộngcóthểlàthểhiệnchohọthấysựtôntrọngmộtcáchchânthànhthôngquaviệctíchcựclắngnghevàsẵnsàngthíchứngvớivịtríchủchốt.

Tấtnhiênđôikhiđiểmcânbằnggiữaquyềnlợicủangườilaođộngvàdoanhnghiệpcũngkhôngổnđịnh.Hầunhưngàynàonhữngnhàlãnhđạocũngphảiđấutranhvớimongmuốnđượclàmviệcđúngchonhữngngườidướiquyềnvàtổchứccủamình.Họbiếtrằngviệchọchấmdứthợpđồngvớimộtsốlượnglớnnhữngngườiđãcónhữngđónggópthậtsựchotổchức,thườngkhôngphảidolỗicủahọ,làkhôngđúng.Nhưnghọcũngbiếtrằngnếukhôngnhanhchóngcắtgiảmchiphí,họcóthểđặtsựsốngcòntrongtươnglaicủacôngtytrướcbờvựcnguyhiểm.Họbiếtrằngcóthểsẽlàkhôngphảinếucứlờđimàđềbạtnhữngcánhânchứngminhđượcgiátrịcủatổchứcvàcónhữngđónggóplớntrongviệcpháttriểncủacôngtynhưnglạikhôngđủkhảnăngmanglạikếtquả.Đểcóthểduytrìhiệuquảsựcânbằngnày,ngườilãnhđạocầnphảiliêntụccónhữnghànhđộngmàbềngoàidườngnhưkhôngcóvẻgìlàcôngbằnghaynhânvăn.

Thửtháchkhókhănnhấtcủaphầnlớncácnhàlãnhđạolàphảiđốichấtvớinhữngthuộccấptrựctiếpcủamìnhvềnhữngvấnđềliênquanđếnhiệuquảcôngviệchoặcphảithuyênchuyểnhọ.Nhữngnhàlãnhđạokémcỏithườngchấpnhậnđểngườilaođộngkémcỏitiếptụclàmviệcvàtiếptụcgâyảnhhưởngxấuđếntổchức,đơngiảnchỉvìhọmuốntỏralàmộtngườidễchịu.Chúngtôiđãgặprấtnhiềunhàlãnhđạoluônsợhãiphảiđốichấtvớimọingườivềvấnđềhiệuquảcôngviệccủahọ.Mặtkhác,nhữngnhàlãnhđạocứngrắncóđủdũngcảmđểđưaranhữngquyếtđịnhkhókhăntrongcôngviệclạiáingạitrướcnhữngphảnhồikhónghe.Họsẽnétránhviệcđốithoạihoặclàmrốicácthôngđiệp.Tuynhiên,khicuốicùngcũngcóđượcmột

cuộcđốithoạidũngcảm,họthườngcảmthấyngạcnhiênvìmọichuyệntiếntriểnthậttốtđẹp.Trongmộtsốtrườnghợp,họnhậnrarằngnhữngngườikhácđãthựcsựcảmthấyđượcgiảitỏarấtnhiều.Đâylàmộtvídụnữavềsựkhácnhaugiữatửtếvàdễchịu.Tỏradễchịucónghĩalànétránhmọicuộcxungđột,vờvĩnhrằngtấtcảđềutốtđẹp.Tửtếcónghĩalàmangđếnchomọingườinhữngthôngđiệpmàmọingườimuốnđượcnghevàhànhđộngđểđemlạinhữnggìtốtđẹpnhấtchohọ.Chúngtôithườnghỏinhữngngườilãnhđạo-nhữngngườikhôngsẵnlòngnóiranhững“tinxấu”-rằngliệuviệckhôngnóichoanhtabiếtđiềuanhtacầnbiếtcóthựcsựmanglạilợiíchtốtnhấtchoanhtakhông.

Mộtngườikhôngsẵnsàngđốichấtthườnglàngườiítsửdụngnhữngrungđộngcủatráitim.TrongLàmviệckhôngcầnmạnglưới(WorkingWithouttheNet),MorrisSchectmanđãviếtrằngcáctổchứcbâygiờđầyrẫynhữngnhàlãnhđạo“biếtquantâmvàchămsóc”.Cónhữngngườigiatrưởnghoặcthựcdụngđãtựthuyếtphụcbảnthânrằnghọthựcsựquantâmđếnmọingườivàchứngminhbằngcáchbảovệhọtrướcnguycơmấtviệcvàthậmchílàtrướccảnhữnglờiphêbình.Họnhìnnhậnnhữngthuộccấptrựctiếpcủamìnhnhưnhữngcáthểmongmanh,yếuđuốivàkhôngmuốnlàmchohọbịtổnthương.Schectmanđãnhấnmạnhrằngconngườicứngrắnhơnnhiềusovớinhữnggìmàcácnhàquảnlýtheokiểuquantâmvàchămsócnàynghĩvềhọ.Việccứchophépnhữngngườilàmviệckémhiệuquảduytrìvịtrítrunglậpcủahọmàkhôngbaogiờđốichấtvớihọbằngnhữngthôngtincóthểgiúphọhọchỏivàpháttriểnlênđếnvịtríđúngvớikhảnăngcủahọlàthểhiệnsựđộcácchứkhôngphảitửtếgì.

Ởmộtquymôlớnhơn,chúngtôilàmviệcvớimộttậpđoàncũngđangphảiđốiđầuvớinhữngvấnđềtươngtự.Ủybanđiềuhànhđãnhậnratừviệcđánhgiákhắtkhevàxemxétsốliệumộtcáchnghiêmtúcrằngcómộtsốlãnhđạochủchốtcókhảnăngkhôngxuấtsắcvàđểcôngtypháttriểnđilên,họsẽcầnđếnnhiềuyếutốxuấtsắctrongcácvịtríđó.Họđãhoànthànhquytrìnhphảnhồilạicácdữliệuvàgiámđốcđiềuhànhđãkiênquyếtyêucầucôngtybắtđầutìmkiếmtàinăngbênngoài.Làmviệcvớicôngtymôigiới,họxácđịnhđượcmộtsốnhàlãnhđạocóthểlàmviệcvớimứchiệuquảcaohơn.Vấnđềởđâylànhữngthiệthạicóthểphátsinh.Nhữngnhàlãnhđạohiệntạiđãlàmviệcchocôngtytrongmộtthờigiandài,vàhọđãxâydựngđượcnhữngmốiquanhệmạnhmẽtrongtoànbộtổchức.Nếuphần

lớntrongsốhọbịluânchuyển,lòngtinsẽgiảmmạnh.Hànhđộngnàygiốngnhưviệcdọndẹpsạchnhàcửamộtcáchtànnhẫn.Quantrọngkhôngkém,nhữngnhânviêndướiquyềnsẽcảmthấybốirốikhisếpcủahọbịthaythếvàsẽmấtđiphầnnàosựtâmhuyếtvàlòngnhiệttình.Điềunàygâyảnhhưởngtiêucựctớichấtlượngcôngviệc.Thếnhưng,chấtlượngnàycũngsẽbịảnhhưởngxấunếunhữngngườilàmviệckhôngtốtvẫnđượctạichức.

Việctìmgiảiphápchonhữngvấnđềtiếnthoáilưỡngnannàyquảkhôngdễdàngchútnào,nhưngtỏradễchịuvớinhữngngườikémcỏihoặctầmtầmkhôngphảilàcâutrảlời.Việccânbằnggiữaquyềnlợicủangườilaođộngvàyêucầucủadoanhnghiệpcầnphảiđượcgiảiquyếttheotừngbướcvàcôngbằng;điềunàycónghĩalàcôngtycầncóhẳnmộtquytrìnhthaythếnhữngcánhânnàythayvìtạoramộtsựkiệngiốngnhư“NgàythứHaiđẫmmáu”.Mộtvàingườitrongsốnhữngnhàlãnhđạonàycóthểđượcđiềuchuyểnđếnmộtvịtrímớihoặcnơinàomàngườiđócóthểlàmviệchiệuquảhơn.Cóthểnhữngngườitừbỏsẽđượcnhậncáckhoảnbồithườngthấtnghiệpvàđượchỗtrợtìmviệcmới.Chodùcólàmgìđichăngnữa,quyềnlợicủangườilaođộngcũngnhưnhữngyêucầucủacôngtyđềucầnphảiđượcđánhgiánhưmộtyếutốchứkhôngphảimộtsựlựachọn-hoặccáinàyhoặccáikia.

CạmbẫycủaviệcquáđồngcảmTrướckhinóivềviệclàmthếnàođểcóthểđạtđượcsựcânbằng

mộtcáchhiệuquả,chúngtôicầncảnhbáobạnvềnhữngđiềucóthểsẽxảyranếubạnquátintưởngvàotriếtlýsốngvềtìnhcảmgiữaconngườivớiconngười.Mộtvàinhàlãnhđạođượcbiếtđếnnhưngườicủaquầnchúng.Họlànhữngngườirấtnhạycảm,luônđồngcảmvớingườikhác,biếttạođộnglựcthúcđẩyngườikháclàmviệc,cókhảnăngpháttriểntàinăng,luônchânthànhvàtửtế.Nhữngthuộccấptrựctiếpcủahọthườngrấttrungthànhvàluônđượcthúcđẩymạnhmẽ.Trongmộtsốhoàncảnhnhấtđịnhvàởmộtsốcôngtynhấtđịnh,nhữngnhàlãnhđạonàylàmviệcrấthiệuquả.Tuynhiên,xuhướngnhânvăncủahọcóthểdẫnđếnviệchọlàmviệckhônghiệuquả.Trênthựctế,đócóthểlàmộtsailầm.

Mộtgiámđốcđiềuhànhcómộtthànhviêntrongủybanđiều

hànhcủaôngkhônglàmviệchiệuquảvàlàmộttrongsốvàiphụnữởcôngtygặpvấnđềvớisựđadạng.Trênthựctế,sựhoạtđộngthiếuhiệuquảcủabàtrongđộingũnhữngnhânviênquantrọngcủacôngtyđãgâyảnhhưởngđếntoànbộtổchức.Ônghiểurằngthayđổilàcáchtốtnhấtđểmanglạilợiíchchotổchức,vàủybanđiềuhànhcũnggâyáplựcbuộcôngphảilàmtheocáchđó.Đồngthời,ôngđãxâydựngđượcsựgắnbóbềnchặtvớicánhânnàyvàđãlàmviệcvớibàtrongsuốtsựnghiệpcủacảhaingười.

Khibàđượcngườitiềnnhiệmcủaônglựachọnvàovịtrínày,nhữngkỹnăngcủabàrấtphùhợpvớiyêucầucôngviệc:củngcốnguồntàinguyên,thiếtlậpcácsốliệuvàquảnlýhiệuquả.Hiệntạitổchứccầnmộtnhàlãnhđạocótầmnhìnđểcóthểđưacôngtyđếnmộttầmcaohơn.Vịgiámđốcđiềuhànhnàyhiểurằngbàđangphảilàmviệchếtmìnhđểcángđángmộtgiađìnhvớingườichồngluônsayxỉn,bàđượcnhữngngườitrongđộirấtyêuquývàngưỡngmộ,vàbàđangchịuáplựcđếntừrấtnhiềuphía.Tuynhiên,chodùnhậnđượcrấtnhiềuýkiến,nhữngbuổihuấnluyện,nhữngthôngđiệptrựctiếptừphíanhữngngườicócùngđịavị,bàvẫnkhôngđủkhảnăngđểlãnhđạođộivượtquanhữngtháchthứcmàcôngtyđangphảiđốimặt.

Trongvídụnày,mộtgiámđốcđiềuhànhmangxuhướnglãnhđạonhântrịsẽnhìnnhậnngườiphụnữnàynhưmộtngườibạnvàngườiđồngnghiệpcóthểtintưởngđược,vàhợplýhóaviệcchophépbàtiếptụclàmcôngviệccủamình.Ôngtacóthểquyếtđịnhrằngchứcnăngđókhôngthựcsựliênquanđếnnhữngmụctiêuchiếnlượccủadoanhnghiệp.Ôngcóthểquyếtđịnhsẽđầutưnhiềuvàoviệcđàotạođểgiúpbàxửlýnhữngvấnđềvềhiệuquả.Ôngcóthểyêucầubàthamgiavàomộtchươngtrìnhđiềuhànhchứcnăngởmộttrườngđàotạokinhdoanhuytín.Ôngcóthểthuyếtphụcbảnthânrằngbàấyđangởtrongmộtgiaiđoạnkhókhănvàbàấysẽnhanhchóngvượtquađượcnhữngvấnđềvềhiệuquả.Trongkhiđó,tấtcảnhữngđồngnghiệplạitỏrabấtbìnhvớicáchlàmviệckhônghiệuquảcủabàvàthựctếlàlýdokhiếnbàgiữđượccôngviệccủamìnhlàvìbàđượcgiámđốcđiềuhànhquýmến.

Dovậy,hãynhậnthứcđượcnhữngdấuhiệucủamộtnhàlãnh

đạomangquánhiềuxuhướngnhântrị:

Khôngsẵnsàngđốichấtvớinhữngngườilàmviệckémcỏi,khônghiệuquả;càngkhôngsẵnsàngvớiviệcsathảihayhạcấpkhinhữngngườiđókhôngtiếnbộ.Phảnxạtheohướnghợplýhóamọivấnđề,giảithíchloanhquanhvớingườikhácvềlýdoôngtachophépaiđótiếptụccôngviệcmộtcáchkhônghiệuquảtheocáicáchmàcuốicùngcũngchỉlàđểtựvệ.Sửdụngchiếnthuậttrìhoãn;nétránhviệcphảiđốichấthoặcsathảimộtcánhânbằngcáchcónhữnghànhđộngđểgiảiquyếtvấnđềkiểunhưgiaochocôtamộtnhiệmvụmớicùngvớinguồnlựcbổsung,hoặcyêucầucôtathựchiệnmộtchuỗinhữngmụctiêumới.Phảisửdụngđếnnhữngtranhluậnvềsựtrungthành;bảovệnhữngngườiđãlàmviệcchocôngtytrongmộtthờigiandàichỉvìhọtrungthànhvớicôngty.Sửdụngnhữnglýdocánhân.Quylídolàmviệckémhiệuquảlàdochịunhữngảnhhưởngtiêucựctừcácvấnđềtrongcuộcsống(conốm,lidịchồng,nhàcóngườimất…)vàchonhữngngườinàymộtkhoảngthờigianquálớnđểhồitâmvàtrởlạibìnhthường.

Nhưnhữnggìchúngtasẽthấy,sựcânbằngmàchúngtôigợiýcóthểđạtđượcnếucácnhàlãnhđạolàmviệcchủyếudựavàotráitimhoặctríóccủahọ,nhưngsẽkhôngđạtđượcnếuhọchỉdựamỗivàophongcáchsơđẳngnày.

Làmthếnàođểluônnhớđượcnhữngnhucầucủangườilaođộngmàkhôngquênyêucầucủadoanhnghiệp?

Tráilạivớimộtsốnhânvậtđượcmiêutảtrênphimảnh,phầnlớncácnhàlãnhđạodoanhnghiệpkhônghềtànnhẫn.Họlànhữngngườimàtrongmộtsốhoàncảnhnhấtđịnh,vídụnhưdướiáplựcmạnhvềhiệusuấtvàhiệuquảcôngviệc,cóvẻnhưnhẫntâm,nhưngchodùlànhữngnhàlãnhđạokhắtkhevàcứngrắnnhấtcũngvẫncókhảnăngcânbằnggiữanhữngnhucầucủangườilaođộngvàyêucầu

củadoanhnghiệp.Cáchgiảiquyếtlàdùngnhữngkhóatậphuấnhaypháttriểnkhảnănglãnhđạođểhoànthànhnhữngmụctiêusau:

-Thừanhậnthựctếrằngnhucầucạnhtranhcầnphảiđượccânbằngvàkhôngđượcphépnghiêngquánhiềuvềmộtphía,chodùlàngườilaođộnghaydoanhnghiệp.Khibạngặpmộttìnhhuốngyêucầusựlựachọngiữagiảiphápthaythếnàythayvìgiảiphápkhácchứkhôngphảilàcânbằnghaigiảiphápquantrọng,bạnsẽđốimặtvớinguycơlàmmấtđinhữngkhíacạnhtíchcựccủabấtcứgiảiphápnàomàbạnbỏqua.Nếubạnnhậnthứcđượctầmquantrọngcủaviệccânbằngnhưnglạiluônnghiêngvềphíamộtgiảiphápthayvìcốtìmcáchcânbằng,bạnsẽkhôngđạtđượcnhiềuthànhcôngnhưbạnmuốn.Ngườilãnhđạocầnpháttriểnmộttháiđộluôngiữnhữngýtưởngvềviệccânbằnglựclượngcạnhtranhtrongtâmtrícủamình.Họcầnphảihọccáchlựachọngiữacácbênliênquanhoặccácnhucầucótầmquantrọngnhưnhautheocáchcóthểđảmbảođượcnhucầucủamỗibêntrongmộtmôhìnhtheokiểucóquacólại,nhưvậycảhaibêncóthểđạtđượcnhữnggìmìnhmuốntrongmộtthờigiandài.Nhữngnhàlãnhđạothànhcônghiểuđượcrằngđólàyếutốcầnthiếtđểcóthểgiữvữngđượchiệuquảtrongdàihạn,vàmộttổchứccầnphảinhạycảmvàcótráchnhiệmvớinhucầucủanhữngngườilaođộngcủatổchứcđónếukhôngmuốnmấtđinguồnlựcgiátrịnhấtcủamình.

Việccungcấpcholãnhđạonhữngthôngtinphảnhồinhấtđịnhsẽgiúphìnhthànhnhậnthứcvềnhucầucạnhtranhvàtăngtínhkháchquan.Khôngmấynhàlãnhđạomàchúngtôibiếtđãtỏrarấttựhàokhiđượcmiêutảnhưnhữngnhàlãnhđạocókhảnăngtrừngphạt,khôngtôntrọngngườilaođộnghayvôcảm.Nhưngnhữnghànhđộngcủahọcóthểkhôngcốýgâynênnhữngấntượngđó.Đôikhiviệcphảnhồilạicáicáchmàhọbịđánhgiácóthểthúcđẩyhọthayđổinhậnthứcmàhọkhôngthựcsựđểý.

-Lắngnghetiếngnóitừtráitimcủachínhmình:Mộttrongnhữnglýdokhiếnmộtsốnhàlãnhđạocựckỳtànnhẫnvàcứngnhắcvớingườikháclàbảnthânhọkhôngchịulắngnghetiếngnóicủatráitimmìnhhaychẳngbaogiờthựcsựtìmhiểumụcđíchcủamình:họđanglàmgìvàtạisaohọlạilàmnhưthế.TrongcuốnThepoweroffullengagement,JimLoehrvàSchwartzđãcoiđónhưmộtchiềuhướngtâmlinhlàmnềntảngchotấtcảnhữnggìchúngtalàm.TheoLoehr,nhữngnhàlãnhđạonhậnđượcnănglượngvàsựsaymêtừ

những“mụctiêutinhthần”củahọ,hiểutheocáchnàocũngđược,vàviệcphủnhậnnhântốnàyđồngnghĩavớiviệcgiớihạnnănglượngvàhiệuquảlàmviệccủamỗicánhân.Phảithừanhậnrằngviệcnhìnnhậnramụcđíchvàmụctiêusẽlàmmấtthờigian,vàthườngthìnhữngnhàlãnhđạochỉnhậnracáigìthúcđẩyhọsaumộtthấtbạilớnnàođóhoặcsaukhiđánhmấtmộtmốiquanhệquantrọng,hoặckhihọphảiđốimặtvớimộtvấnđềnghiêmtrọngvềsứckhỏe.Nhữngsựkiệnkiểunàycóthểsẽảnhhưởngsâusắcđếncuộcsốngcủaconngườinếuhọnhậnrađượcýnghĩavàhàmýmàchúngphảnánh.Huấnluyệncũngcóthểgiúpmộtsốnhàlãnhđạoliênhệđượcvớinhữnggìthựcsựthôithúcvàgiúphọhiểuđượctạisaohọlạiquantâmchưađủđếncácmốiquanhệtrongtấtcảcáckhíacạnhcủacuộcsống.Huấnluyệnđồngthờigiúpmọingườinhìnxemhọđãhànhđộngmàkhônghềdựđoánxemnhữnghànhđộngcủahọsẽgâynhữngtácđộnggìlênnhữngngườidễchịuảnhhưởngnhấttừnhữnghànhđộngđó.Thậtkhóđểhiểuvàthôngcảmvớimọingườikhibạnthựcsựkhônghiểuchínhbảnthânmình.

-Cókhảnăngchuyểntừchếđộđiềukhiểnsangchếđộlắngnghe.Khảnăngnàycóvẻnhưlàmộtnghịchlýđốivớiphầnlớnnhữngnhàlãnhđạomạnhmẽ.Hànhđộngđiềukhiểnbắtnguồntừtríóc;hànhđộnglắngnghebắtđầutừtráitim.Khibạnđangđiềukhiển,bạntựnóivớibảnthânmình:“Khitôiđangphảichịuáplựcvềnhữngkếtquảcầnđạtđược,tôiphảiđiềukhiểnbảnthânvàthuộccấpđểđạtđượcmụctiêu”.Khibạnđanglắngnghe,bạnsẽnói:“Khitôiđangphảichịuáplựcvềnhữngkếtquảcầnđạtđược,tôicầnlắngnghenhữngýtưởngvàlựachọntừngườikhácvềviệclàmthếnàochúngtôicóthểđạtđượcmụctiêu”.Quaytrởlạivớithuộccấptrựctiếpcủanhàlãnhđạomàchúngtôiđãmiêutảởphầntrước,ngườiđãthấtbạitrongviệclắngngheýkiếntừphíanhữngthuộccấpcủamình,vịnàyđãnhấnmạnh:“Nếuôngchỉđơngiảnlàhòavàocùngvớichúngtôi,đốithoạicùngchúngtôivềnhữngtháchthứcmàchúngtôiđangphảiđốimặtvàlắngnghenhữngýtưởngcủachúngtôi,đồngthờinêunhữngýkiếncủachínhôngthìchúngtôiđãcónhữngcảmgiáckháchẳnvềông.Quantrọnghơn,điềuđócóthểgiúpchúngtôitìmđượcgiảipháptốtnhấtđểđạtđượcnhữngkếtquảmàôngmuốn”.

Mộtlầnnữa,chúngtôimuốnnhấnmạnhrằngđiềukhiểnđểđạtđượckếtquảvàlắngngheýkiếncủangườikhácđềucựckỳquantrọng.Vàchúngkhôngloạitrừlẫnnhau.Phầnlớnnhữngnhàlãnhđạogiỏiđềucốgắngđểlắngngheýkiếncủangườikhácvàchấpnhận

bịảnhhưởngbởinhữnggìhọngheđượckhihọđangphảichịuáplựcvàphảitìmcáchđểđạtđượcmụctiêu.Họcầnphảinỗlựcsửdụngkhảnănglắngnghenhưmộtchiếnlượcgiảiquyếtvấnđềtrongnhữngtìnhhuốngcầnthiết.

-Pháttriểnmộtthếgiớiquanphứctạphơn.Thậtlàkỳlạkhingàynay,bấtcứnhàlãnhđạonàocũngcóthểgặpthấtbạinhìnnhậnnhữngvấnđềphứctạptrongthếgiớimàchúngtađangsống.Tuynhiên,chúngtôicũngthườngcảmthấybấtngờtrướcnhữngquanđiểmđơngiảncủanhữngnhàlãnhđạocựckỳthôngminh.

Hầuhếtcácnhàlãnhđạohoạtđộngkhôngdựavàonhữnghọcthuyếtcánhânlâudàivềconngười,độnglựcthúcđẩy,giảithưởngvàhiệusuất.Mộtquanđiểmđơngiảntháiquáchorằngmụctiêucóthểđạtđượckhitậptrunghếtsứcvàoviệcthựcthivàkếtquảtrongkhiconngườiphảinghiếnrăngchịuđựngyêucầuđilại,vôsốcuộchọp,khốilượngcôngviệckhổnglồvànhữngmụctiêuhiệuquảrõràng.Trênthựctế,nhữnggìconngườicóthểđạtđượclàcógiớihạn,vàrấtnhiềucôngtyvàcáclãnhđạođãvàđangđếngầnnhữnggiớihạnđó.Quantrọnghơn,việcđạtđượchiệuquảkinhdoanhđòihỏinhiềuhơnlàsựchămchỉ.Lợithếcạnhtranhngàynaythườngbắtnguồnnhiềuhơntừsựsángtạo,khảnănglàmviệctheomạnglưới,thuhútđượcnhữngquanđiểmkhácnhauvànuôidưỡngýthứccộngđồng.Nhữngđiềuđócóthểtạorađượcniềmđammêvànănglượngcủatổchứcvà,đổilại,dẫnđếnkhảnănghoànthànhcôngviệcmộtcáchhiệuquả.

Hơnthếnữa,rấtnhiềunhữngnhàlãnhđạosuynghĩmộtcáchquáđơngiảnrằngđộnglựcquantrọngnhấtđốivớingườilaođộnglànhữngđềnbùvềmặtvậtchất.Chắcchắnlàmọingườiquantâmđếnviệchọsẽnhậnlạinhữnggìchocôngviệchọlàm.Tuynhiên,tấtcảnhữngnghiêncứuvềtháiđộcủangườilaođộngtrongsuốthaithậpkỷquađãkhẳngđịnhrằngđiềuquantrọngnhấtđốivớihọlàmôitrườnglàmviệc.Vớisốđôngngườilaođộng,điềunàycónghĩalàhọđượcnhàlãnhđạocủamìnhcưxửnhưthếnàovàhọcónhậnthấycôngviệccủamìnhcóýnghĩakhông,cóđónggópđượcgìtrongthànhcôngcủatoànbộtổchứchaykhông.

Nhữngnhàlãnhđạocũngcóthểrơivàocạmbẫycủasuynghĩrằngmọingườiđềuđượcthúcđẩybởinhữngđiềugiốngnhauhoặcnhữngđiềuthúcđẩyhọ.Chúngtôiđãtừngđượclàmviệcvớimột

nhàlãnhđạo,ngườiđãcảmthấyrấtsốckhimộttrongnhữngthuộccấptrựctiếpcủabàtừchốiđượcđềbạt.Lầnđềbạtnàykhôngnhữngkhiếnanhtaphảichịutráchnhiệmnhiềuhơnmàcònđồngnghĩavớiviệcanhtaphảitừbỏcôngviệcmìnhyêuthíchvàchuyểnđếnmộtnơikháctrongnước.Nhàlãnhđạonàyđãkhôngbaogiờsuynghĩkỹvềnhững“sựhisinh”nàyvàcàngkhôngtưởngtượngnổicóngườilạinghĩvềviệcđó.Chúngtôiđãlàmviệcvớibàđểmởrộngtầmnhìncủabàvềnhữngyếutốcóthểđiềukhiểnconngườivàlàmthếnàođểbàcóthểnhìnnhậnđúngvềnhữnggìngườilaođộngmuốntừphíabàvàtừphíacôngty.

Nhữngngườilãnhđạo“suynghĩđơngiản”thườngcóxuhướngtựhàovềkhảnăngcưxửgiốngnhauvớimọingườicủamình.Điềunàycónghĩalàđốcthúcmọingườimộtcáchcứngnhắchoặccũngcóthểngượclại,mộtcáchnhẹnhàngvàcẩnthậnquámức,giốngnhưđeobaotaychomộtđứatrẻsơsinh.Trongcảhaitrườnghợp,cáchtiếpcậntrênđềukhôngđượcđánhgiácao,bởitrongmộtmôitrườngngàycàngđadạng,ngườilaođộngmongmuốnđượccưxửnhưmộtcáthểđộclập.Vớimộtsốngười,sựchỉdẫnrõràngđượcđánhgiácaovàviệcgiảithíchnhữngmongmuốnthậtcụthểchínhlàđộnglựcthúcđẩy.Vớimộtsốngườikhác,sựmơhồvàtựdomớicógiátrị,vàbấtcứnỗlựcnàođểtạonênmộtranhgiớinghiêmngặtquanhcáctráchnhiệmđềukhôngphảilàđộngcơthúcđẩy.Vớimộtvàingười,bạncóthểthẳngthắnchỉđạo,phêphán,giảithích,tỏrahungdữvàkhoannhượng;họsẽcảmơnvìsựrõràngcủabạn.Vớimộtsốngườikhác,việcbỏquakhíacạnhcảmgiáctrongmốiquanhệcóthể(theonghĩabóng)giếtchếtnhữngcamkếtđónggópvànguồnnănglượngcủahọ.Nhữngnhàlãnhđạogiỏithườngrấtphấnkhíchtrướcnhiệmvụkhókhănlàtìmrađượcđiềugìkhiếnmỗicánhânhàohứngvàtheođópháttriểnvàkhuyếnkhíchhọ.Bằngviệcsuynghĩtheocáchthứcphứctạpnày,họsẽcókhảnăngđáplạitheotiếngnóicủatráitimhiệuquảhơn.

Cuốicùng,bạncầnnhậnthứcđượcrằngcảbốnhànhđộngtrênđềuđòihỏiphảicókhíphách.Nếutổchứccủabạnđangđượcđiềuhànhtheophongcáchchỉthị,dựatrênnhữnghiểubiết,kinhnghiệmvànềnvănhóacủatổchứccũngcókhuynhhướngtươngtự,mọingườisẽmiễncưỡngtrongviệccânnhắcgiữanhucầucủangườilaođộngvànhữngyêucầucủadoanhnghiệpởcùngmộtmứcđộ,vàcũngkhônghềsẵnsàngcốgắnglắngnghecũngnhưđiềukhiểnkếtquả.Trongnhữngtổchứckiểunày,hànhđộnglắngnghetiếngnói

củatráitimbạnđượccoinhưmộtdấuhiệucủasựyếuđuối.Mặcdùvậy,nếucôngtycủabạnđủkhônkhéo,họsẽnhậnravàkhuyếnkíchnhữngnhàlãnhđạocóđủdũngcảmđểbộclộnhữngphẩmchấtnày,cũngnhưđểcốgắngvàcânbằnghaiyêucầudườngnhưđốilậpnày.

Trongchươngtiếptheo,chúngtôisẽbànđếnvấnđềgâydựnglòngtin-mộtphẩmchấtkháccủatráitim,nhưngđangtrởnênngàycàngquantrọngtrongnhữngcôngtyliênkếttheochiềungang,hoạtđộngđểphânphốinhữnggiảiphápthốngnhấttớikháchhàngtrêntoàncầu.

8THỰCHIỆNNHỮNGGIẢIPHÁPTÍCHHỢPTHÔNGQUASỰTIN

TƯỞNGuôntồntạinhữngkhoảngtrắnggiữacácchứcnăng,cấpbậc,phòngbanvàvịtríđịalý.Đólànhữngvùngđấtkhôngthuộcvềai,màởđótráchnhiệmkhôngrõràng.Chưabaogiờcónhiềucơhộitìmkiếmkháchhàngvàpháttriểnthịtrườngbị

rơivàokhoảngtrắngnàyđếnthế,cũngrấtdễđểbỏlỡnhữngcơhộiđóvàthấtbạitrongviệcgiảiquyếtcácvấnđềbởivìcácnhàlãnhđạođangcoicấutrúctổchứcnhưmộtvùnglãnhthổđộcquyền.Họxoayxởvớinhữngkhoảngtrắngchỉbằngtríóccủamình.Vídụ,khicómộtdựányêucầusựhợptácgiữabộphậntiếpthịvớibộphậnchếtạo,vàphógiámđốcphụtráchbộphậntiếpthịgiànhlấyviệckiểmsoátdựán,cốgắngđểchỉđạobộphậnchếtạolàmtheoýmình.Hoặcrắcrốikhôngkém,phógiámđốcphụtráchbộphậnchếtạonhườngquyềnkiểmsoátchobộphậntiếpthịvàkhôngcungcấpđủnguồnlựccũngnhưsựhỗtrợđểtạonênthànhcôngcủadựán.

Khingàycàngnhiềutổchứcphảitintưởngvàomạnglướitổchứcphácáchvàcấutrúcmatrậnphụthuộclẫnnhau,khoảngtrắngtăngrấtnhanh.Vàkhinótăngnhanhnhưthế,sẽrấtkhóđểxácđịnhmộtcáchrõràngailàngườichịutráchnhiệmvàlàmthếnàođểcóthểhoànthànhcôngviệc.Sựbấpbênhnày,kếthợpvớiphươngphápmatrậnvàbảngđiềukhiểnđượcsửdụngngàycàngnhiềuđểtính

toánsảnlượng,dẫnđếnyêucầuđốivớinhữngcáchthứcmớiđểquảnlývàgâyảnhhưởng.Khiquátrìnhraquyếtđịnhbịhạbệ,vàcácđộicũngnhưcácmạnglướiphảinhậnnhữngnhiệmvụmàtrướcđóthườngđượcthựchiệnmộtcáchlỏnglẻo,thiếuliênkếthoặcquanhữngnỗlựccánhân,nhữnggìnhàlãnhđạocầnkhôngcònđơngiảnlàchỉđạo,traothưởng,thúcgiụchaygiámsátquátrìnhthựchiện.Khảnăngcộngtácchínhlàđiểmmấuchốtcủanhữngyêucầuđểthànhcôngtrongcáckhoảngtrắng.Điềunàycónghĩalàpháttriểncáckỹnăngtưduyvàquanhệđểlàmviệcvớinhữngngườikhôngtrựctiếpthuộcquyềnquảnlýcủaainhằmxácđịnhđượcnhữngcơhộivàmụctiêuquantrọngcóảnhhưởngqualạilẫnnhau.

Khảnăngcộngtácyêucầuítnhấthaiphẩmchấtquantrọng.Phẩmchấtthứnhấtlàkhảnănghiểuđượccơhội(hayvấnđề)ởđâylàgì.Nóicáchkhác,nhàlãnhđạohiệuquảcầnphảicókhảnăngsửdụngtríócđểphântíchnhữnggìtồntạitrongkhoảngtrắng.Thứhai,họcầnphảibiếtsửdụngtráitimđểgiatăngsựtintưởngvớingườikhác,đặcbiệtlàvớinhữngngườicóthểkhônglàmviệctrựctiếpvớihọ.Lýtưởnglà,thiếtlậpđượckhảnăngkếthợpchéogiữacácvùngranhgiớitrongtổchức.Điềunàykhôngnhữnggiúpđạtđượcnhữngmụctiêungắnhạnmàcònđemlạinhữnglợiíchtrongdàihạnbằngviệctạoramộtnềnvănhóamàtrongđósựcộngtáclàmộtquychuẩnchứkhôngcònlàngoạilệ.Tuynhiên,nóithìluônluôndễhơnlàm.Từbỏquyềnkiểmsoátvàtintưởngđểchonhữngngườikhácthểhiệncóthểdẫnđếnviệcphảiđốimặtvớinhữngrủironhấtđịnh.Nóimộtcáchngắngọn,quảnlýnhữngkhoảngtrắngcóthểcónhiềurắcrối.Đểgiúpbạnhiểucáchnàokiểmsoátnhữngrắcrốinày,chúngtasẽnhìnvàoviệcquảnlýnhữngkhoảngtrắngtheoquanđiểmlịchsử.

Xácđịnhlạicáckhoảngtrắngtheothờigian

TrongcuốnSựthịnhvượngcủacácquốcgia(TheWealthofNations),AdamSmithđãchỉralợiíchcủanhữngtổchứcđượcphânthànhnhữngphòngbanđặcthù,vàtrongkhoảng200năm,cáctậpđoàntrênthếgiớiđềuđãtrungthànhvớicấutrúcnày.FrederickTaylorđãchứngminhđượcgiátrịcủanhữngquátrìnhnhânrộng,rồinhữngtổchứccôngnghiệpliênhợpđượcsinhravàvẫntồntại.

Vớisựpháttriểntinhvicủakỹthuậtmáytínhtrongcácthậpniên1970và1980,cáccôngtybắtđầutựđộnghóanhữngnhiệmvụhàngngàyvànhanhchóngtăngtốcđộphânphốicôngviệctừbộphậnnàysangbộphậntiếptheo,tăngtầmquantrọngcủaviệcluânchuyểntheochiềungangtrongtổchức(đốilậpvớiluânchuyểntheochiềudọc,theocấpbậc,tônti).Trongthậpniên1980,ngànhcôngnghiệpsảnxuấtxehơicủaNhậtBảnđãđưakháiniệmluânchuyểntheochiềungangnàylêncấpđộcaohơntronghìnhthứcquảnlýJIT(1)vàsảnxuấttinhgọn,vàmọingườibắtđầuchúýđếnnhữngkhoảngtrắnggiữacáctổchứcvàmôitrườngbênngoài.Khoảngtrắngcủamốiliênkếtgiữanhàsảnxuấtvànhàcungcấpđãđượcquảnlý(mốiquanhệđốitácgiữahainhómnàyđôikhiđưacácnhàcungcấpđếntậnnhàmáy)vàcungcấpchocáccôngtylợithếcạnhtranhbằngviệcgiảmthiểuthờigianvàhàngtồnkho.

Mộtsốcôngtycòncóthểtìmkiếmmốiquanhệvớikháchhàngcủahọtừnhữngkhoảngtrắng.Mộtlầnnữa,nhữngcôngtysảnxuấtôtôởNhậtBảnđãlàmchủđượckháiniệmnàytrướcnhữngcôngtykhác.Toyotađãgiảmđượcthờigianphânphốiôtôtừmứctrungbình36ngàyxuốngcòn18ngày.

Trong10nămcuối,dokhôngtínhđếnviệcquảnlýchuỗicungứng,nhữngthảoluậnvềkhoảngtrắngchỉxoayquanhnhữngvấnđềnộibộ.Cácgiảiphápkháchhàngtíchhợpđãkhiếnnhucầuđốivớiviệccácbộphậnchứcnăng,cácphòngbanvàcácđộiphốihợphoạtđộngmộtcáchtrơntrutrởnênvôcùngbứcthiết;khiđộingũthiếtkếởNewYork(Mỹ)cầnmộtđộikỹsưởMunich(Đức)thựchiệnmộtdựánchokháchhàng,việcchuyểngiaocầnphảidiễnramôtcáchtrôichảy.NhữngcôngtynhưUBShayNgânhàngMỹnđãcungcấpchokháchhàngmộtdịchvụtựđộnghóangânhànghoànchỉnh.Điềunàycónghĩalàkhikháchhàngthiếtlậpmốiquanhệvayvớimộtngânhàngthươngmạinhưngnóirõrằngôngtamuốntiềnbạccủamìnhđượcquảnlýmộtcáchhiệuquảnhất,vàthếlàmộtcuộcbàngiaosuônsẻvớingânhàngtưnhânsẽdiễnra.Nóicáchkhác,khoảngtrắnggiữabộphậnkinhdoanhthươngmạiởSt.Louis-nơitíchlũycáckhoảnhoànthuế,cácbảnkêgiátrịròng,thunhập-vớibộphậnkinhdoanhngânhàngcánhânmàtrụsởởtậnBoston,đãđượcquảnlýthậttrơntrunhằmđápứngnhucầucủakháchhàng.Nhữnggìcóvẻtựnhiênvàlôgicđốivớikháchhànglạithựcsựphứctạpđốivớicáccôngtycungcấpdịchvụ,vídụnhưcáctổchứclớnvớinhiềubộphậnchứcnăng,phòngbanvàvănphòngkhắpnơitrênthếgiớicần

đượcphốihợpvớinhau.

Nhữngkhoảngtrắngtrongcáctổchứcsảnxuấtsảnphẩmthườngkhácsovớicáckhoảngtrắngtrongcáctổchứccungcấpdịchvụ.Vídụ,mộtnhânviênkinhdoanhbánsảnphẩmchomộtkháchhàngvàhứasẽgiaohàngtrongvòngbốntuần.Đểcóthểthựchiệnđượccamkếtnày,khâusảnxuấtphảichắcchắnrằnghàngtrongkhocóđủđểđápứngyêucầucủakháchhàng;khâuvậnchuyểnphảichắcchắnrằngsảnphẩmcóthểtớiđượctaykháchhàng;khâutàichínhphảitheodõicáchóađơnvàchắcchắnrằngviệcthanhtoánsẽđượcdiễnrađúngthờihạn.Nếukhoảngtrắnggiữacáckhâunàykhôngđượcphốihợpmộtcáchhiệuquả,nhânviênkinhdoanhsẽkhôngthểgiữđượccamkếtvớikháchhàngvàquantrọnghơn,kháchhàngsẽcảmthấythấtvọngvàrờibỏcôngty.

Trongthếkỷ21,khinhữngmạnglướiphẳngđãpháttriểntoàncầu,việcquảnlýnhữngkhoảngtrắngđãchuyểnsangmộthướngkhác.Khoảngtrắngkhôngchỉtồntạigiữacácphòngbanmàcòntồntạiquacảcáckhoảngcáchđịalýtrêntoànthếgiới.Chẳnghạnnhư,Freightliner-mộtbộphậnsảnxuấtxetảithuộcDaimlerChrysler-làmộtvídụkinhđiểncủamộttổchứctoàncầu,hiệnđại,hợpnhấtvàhoạtđộngtheochiềungang.CôngđoạnxửlýkỹthuậtđượcthựchiệnởFrankfurt(Đức),côngđoạnsảnxuấtđượcthựchiệnởMexico,Detroit(Mỹ),SaoPaulo(Brazil),Charlotte,ClevelandvàCharleston.BộphậntàichínhđóngtrụsởchínhởPortlandnhưngbáocáovềFrankfurt.Sựphốihợptrongnộibộcủatổchứcphứctạpnàycầnđếnnhữngkĩnăngvàkhảnănglãnhđạomới.

Ngàynay,bấtcứcôngtynàocóthểquảnlýđượccáckhoảngtrắngmộtcáchhiệuquảđềucóthểcóđượcnguồnlợikhổnglồ.Hãyxemxétnhữngvấnđềtrongbốicảnhnghiêncứuvàpháttriển.Vớicôngnghệhiệnđạingàynay,nhữngkỹsưởTrungQuốccóthểlàmviệcvớidựánpháttriểnphầnmềmsuốtcảngày,sauđókhihọđingủ,họchuyểncôngviệcsangchođồngnghiệpcủamìnhởPaloAlto,nhữngngườisẽtiếptụclàmviệcchođếnkhihếtgiờlàmvàsauđólạichuyểncôngviệcđósangchonhữngđồngnghiệpkhácởTelAviv(Israel).Vềbảnchất,côngtyđólàmviệcsuốt24giờtrongmộtngày.Khikhoảngtrắngđượcquảnlýtốt,việcbàngiaodiễnraliềnmạchhơn,thờigianđượckiểmsoáttốthơn,vàcôngtysẽcóđượcvịtríđứngđầutrênthịtrường.

Dođó,việcquảnlýnhữngkhoảngtrắngchưabaogiờtrởnênphứctạpvànhậpnhằngnhưngàynay.CânnhắcsựkhácbiệtvềvănhóagiữacácđộiởTrungQuốc,MỹvàIsrael;cânnhắcvấnđềgiaotiếp;cânnhắcnhữngmâuthuẫncóthểnảysinhgiữacácnhómdophânbổtráchnhiệmthiếurạchròi,mộttrongcácyếutốcủabấtcứdựánnào.Nếubạncốgắngquảnlýnhữngkhoảngtrắngnàychỉbằngtríócthìrấtcóthểbạnsẽđạtđượcnómộtcáchdễdàng.Nếu,vớitưcáchlàmộtnhàlãnhđạo,bạncốgắngkiểmsoátquátrìnhbằngviệcchỉđạobanhómnàylàmviệcvớinhau,hoặcnếubạndọadẫmhọbằngnhữnghìnhphạttiêucựckhihọkhôngchịunghetheovàsauđógiámsátchặtchẽhọ,họcóthểđáplạivớihiệusuấtcaotrongmộtthờigianngắn,nhưnghọsẽtrởnênxarời,khôngnhiệttìnhvàthiếusángtạo.Nhữngngườitàiđơngiảnlàsẽbỏđivàtìmkiếmnhữngcơhộikhácnếucôngviệchiệntạikhôngđủtháchthứcvànhữnglợiíchkinhtế,đặcbiệtlàởnhữngnướcđangpháttriển,nơicóquánhiềucơhộimởrachocáckỹsưphầnmềm.Tuynhiên,nếubạncóđủkhảnăngđểtạorasựtintưởng,mộtmôitrườngcóthểkhuyếnkhíchmọingườilàmviệccùngvớinhau,tìmđượcnhữngcáchthứckhácnhauđểthôithúcvàtạocảmhứngchohọvượtquanhữngranhgiới,chodùlàranhgiớinộibộ,địalýhayvănhóathìbạncũngđãcóđượcnhữngcơsởvữngchắcđểtiếntớithànhcôngtrongthếgiớimớiđầynhữngmốiliênkếtphứctạpnày.

Hiểunhữngđòihỏicủasựtínnhiệmvàtạisaorấtnhiềunhàlãnhđạogặprắcrối

vớiđiềunàyNgườitathườngnóivềsựtínnhiệmvớibathànhphầnchính:cá

tính,nănglựcvàtínhnhấtquáncủahànhvi.Vớinhữngnhàlãnhđạocóthểquảnlýhiệuquảcáckhoảngtrắng,điềunàycónghĩalà:

Cátính:Chuyểnchocácnhàcungcấpnhữngthôngtinnhạycảmdựavàoniềmtinrằnghọsẽkhônglàmròrỉthôngtinchođốithủcạnhtranh.Nănglực:Chiasẻmộtcáchcởimởvềnhữngkháchhàngtincậyvớiđồngnghiệpcủamìnhởnhữngbộphậnkhácđểtăngcơhộikinhdoanhtiềmnăngchotoànbộtổchức,bởivìbạntinrằnghọcóđủnănglựcbánhàng.

Ứngxửnhấtquán:Chonhữngthuộccấptrựctiếpcơhộiđượclàmviệcđộclậpởnhàbởivìbạnhiểurằnghọnhấtđịnhsẽtựtạođộnglựcchomìnhvàhoànthànhtốtcôngviệcchodùđangởđâu.

Môitrườnglàmviệcngàynaytháchthứcnhàlãnhđạorấtnhiềutrongviệctạorasựtínnhiệmnày.Khimộtcôngtymualạicáccôngtykhác,sápnhậpvàmởrộngratoàncầu,khicàngnhiềuthôngtintrởnênthựctếvàkhithờigianbiểucủacáccánhânngàycàngtrởnênbậnrộn,việcduytrìđượcnhữngmốiquanhệtruyềnthốngtrởnêncựckỳkhókhăn.Sựthiếuvắngnhữngcôngviệcthườngxuyên,cómởđầuvàkếtthúc,cótínhtươngtáchạnchếkhảnăngtạodựnglòngtin.Nhữngtươngtácgiữangườivớingườigiúptạoracátính,nănglựcvàsựnhấtquáncủahànhđộngđãbịgiớihạn.

Tạorasựtínnhiệmtrongcáckhoảngtrắngđặcbiệtkhókhănvớinhữngnhàlãnhđạođơnthuầnsửdụngđầuóchoặcvớinhữngngườiđangsốngtrongnềnvănhóachỉtoànphântíchvàdựavàothựctế.Cácnhàlãnhđạoquátậptrungvàoviệcthựchiệncôngviệcđếnmứclờđinhucầuđượckhơinguồncảmhứngchosựcamkếtcốnghiếndàilâugiữanhữngngườilaođộngcủamìnhvàthấtbạitrongviệcchohọquyềntựchủcầnthiếtđểcóthểhoànthànhcôngviệc.Họcũngcóthểsẽtậptrungmộtcáchthiếuhợplývàonhữnghànhđộngngắnhạn,cóthểđođếmđược,trongnỗlựckiểmsoátsựphứctạpvàmơhồ,màđánhmấtnhữngdấuhiệucủanhucầuđảmbảođượchiệuquảcôngviệctrongthờigiandài.

Ởmộtcôngtydượcphẩmlớn,mộtquảnlývùngtênlàBillđãbấtngờkhibiếtđượcrằngChínhphủnướcnàyđãquyếtđịnhgiảm20%giáco-pay(2)hỗtrợcholoạithuốcđangbánchạynhấtởquốcgianày.KếtquảlàdoanhthucủachinhánhmàôngquảnlýgiảmmạnhtrongquýIV.John-quảnlýtrựctiếpcủaBill-đốichấtcôngkhaivớiôngvềviệckhôngđạtđượcmụctiêu.SaukhilắngnghenhữnggiảithíchcủaBillvềviệcnhànướcthayđổichínhsáchđốivớivấnđềco-pay,Johnđãkhôngchấpnhậnlýdonày.ÔngtiếptụcbuộcBillphảichịutráchnhiệm,đặtcâuhỏivềnănglựcvànhữngcamkếtvềdoanhthucủaBilldựatrênmộtcơsởcứngnhắcmàkhôngcầnquantâmđếnnhữngtrởngạimàBillgặpphải.HậuquảcủacáchgiảiquyếtnàylàBillbắtđầutìmkiếmcôngviệcmớiởngoàicôngty,vàkhôngmaychoJohn,Billđãnhanhchóngtìmđượccơhộimớivớimộtnhàlãnhđạotàinăng.Johnđãchỉsửdụngtríócđểquảnlýnhữngkhoảng

trắnggiữatrụsởchínhcủacôngtyvớinhữngchinhánhởnướcngoài,vàthấtbạicủaôngtrongviệcsửdụngtráitimđểhiểunhữngảnhhưởngmànhữnghànhđộngcủamìnhgâynênđãkhiếnchocôngtymấtđimộttrongsốnhữngvịlãnhđạohiệuquảvàtàinăngnhất.

Mặcdùvậy,nhữngngườinhưJohnvẫnbảovệquanđiểmrằngviệcquátintưởngsẽgiốngnhưmộtcáidốctrơntuộtvớinhữngngườilàmviệckhônghiệuquả.Họnóirằngngaykhinhữngngườinàytìmđượclýdochoviệckhôngthựchiệnđượccamkết,họsẽbắtđầuhợplýhóanhữngkémcỏicủamìnhvàtừchốichịutráchnhiệm.Họnhấnmạnhrằngviệcmởrộngsựtintưởngquanhữngkhoảngtrắngvớinhữngnhàcungcấp,nhữngthuộccấptrựctiếpvàcácphòngbankhácsẽchẳngkhácnàochohọquyềnkhônghoànthànhmụctiêu.Hơnthếnữa,khiaiđókhôngthểđạtđượcmụctiêu,họmongbạnhiểuvàthôngcảmthayvìbuộchọphảichịutráchnhiệm.

Mộtsốnhàlãnhđạonóirằnghọluôntintưởngngườilaođộngnhưngngaysauđó,nhữnghànhđộngcủahọlạiphủnhậnphátngônnày.Đặcbiệt,họsửdụngnhữnghệthốngquảnlýgiántiếp.Họnóivớinhàcungcấprằnghọđangtrởthànhđốitáccủanhữngnhàcungcấpđó,nhưngsauđóhọgiámsátmọikhíacạnhcủamọiđộngthái,theosát“đốitác”củamìnhtừngbướcmột.Từđó,ngườilaođộngbắtđầulàmviệcđểlàmhàilòngnhữngngườiđangkiểmsoátmìnhchứkhôngphảivớimụcđíchcốnghiếnkhilàmviệctrongmộtđộihayvớimongmuốnđạtđượckếtquảcuốicùng.Họnhấnmạnhrằnghọtintưởngngườilaođộngnhưnghọvẫnphải“xácminh”bằngcáchtiếnhànhkiểmsoát.Họvẫnchorằnglàmtheocáchngượclạiđồngnghĩavớiviệcmờingườitalợidụngmình.

Phươngpháphoàntoànlýtrínàykhônghẳnđãsaitoànbộ.Khôngaimuốnbịngườikháclợidụng,vàđôikhicũngcầnphảibiếthoàinghi.Nhữngnhàlãnhđạoquátintưởngnhânviêncủamìnhsẽtrởnênquánhườngnhịnvàmềmdẻo.Nếuhọvẫntiếptụctintưởngmọingườikhiđãcóbằngchứngchứngminhrằnghọkhôngnênlàmnhưthế,họsẽgặprắcrối.

Bởivậy,khảnăngsửdụngtráitimtrongquảnlýcầnphảiđượcbộclộmộtcáchcẩntrọngvàtùytheotừngtìnhhuốngkhiquảnlýnhữngkhoảngtrắng.Nócầnphảilàsựlựachọnchứkhôngphảiyêucầu.Vấnđềởđâylà,trongthếgiớitheođịnhhướnghiệuquảngàynayrấtnhiềunhàlãnhđạokhôngthíchbiểuhiệndùlàmộtdấuhiệu

nhỏcủatráitim(lòngtin).Họtinrằngrủirosẽlớnhơnnhiềunếutamởrộngsựtínnhiệmthayvìthựcthikiểmsoát.Tuynhiên,chúngtôicũngđãnhậnthấyrằng,trongphầnlớncáchoàncảnh,ngườilaođộngsẽlàmviệchiệuquảhơnrấtnhiềukhiđượctintưởngthayvìbịkiểmsoátquáchặt.Giảsửmộtaiđócónhữngkỹnăngphùhợpchocôngviệc,cuốicùnganhtasẽlàmviệctốtchodùcóthểtronglầnđầutiênanhkhônglàmđúng.Phầnđôngngườilaođộngmuốnlàmđúngvàghétýnghĩvềviệclàmchongườiquảnlýcủamìnhbuồnvàthấtvọngnếungườiquảnlýđóluônluônthểhiệnsựquantâmvàtintưởngđốivớikhảnănghoànthànhtốtcôngviệccủaanhta.

Việcmởrộnglòngtintrongnhữngkhoảngtrắng.Tấtnhiên,đòihỏisựđánhđổivàkéotheonhữngrủironhưmộtđơnvịbánhàngcóthểlợidụngthiệnchícủabạnhoặcmộtphòngbankhácsẽsửdụnglòngtincủabạnđểgiànhđượcnhữnglợithếvềmặtchínhtrị.Liệucácnhàlãnhđạocóphảiđốimặtvớirủirokhimộtvàingườisẽphảnbộilạilòngtincủahọ?Chắcchắnlàcó.Tuynhiên,sựđánhđổicủaviệcmởrộnglòngtincuốicùngsẽgâydựngđượclòngtrungthànhgiữarấtnhiềungườivàhọcóthểcónhữngđónggóptíchcựcchotổchứctrongmộtthờigiandài.Nhữngsailầmtừsựtínnhiệmdườngnhưsẽdẫnđếnnhữngrủirodễchịuhơnsovớiviệcápđặtsựkiểmsoátkhôngcầnthiếtcóthểdẫnđếnviệcngườilaođộngcốgắngthựchiệncôngviệctrongmộtthờigianngắn(trongsợhãi)nhưngvềlâudàisẽsinhratìnhtrạngkiệtsức.

Pháttriểnkhảnăngquảnlýnhữngkhoảngtrắng

Phảithừanhậnrằng,sẽcựckỳkhóđểgiúpđỡmộtsốnhàlãnhđạokếthợplòngtinvàovốnkinhnghiệmquảnlýkhoảngtrắngcủahọ.Rấtnhiềungườiđãvàđangbịnhấnchìmtrongnềnvănhóadựatrênlýtrícủacôngtyhọvàluônphảichịuáplựcthờigiancùngnhữngyêucầuvềhiệuquảđếnmứchọchốnglạibấtcứnỗlựcnàokhuyếnkhíchhọtintưởngngườikháchơnvìsợrằnghọsẽbịlợidụng.Thậmchílàởtrongnhữngtổchứcmatrậnphẳng,mộtvàinhàlãnhđạovẫncảmthấythậtkhókhănđểmởrộngsựtínnhiệmkhilàmviệctrongmộtđộihoặctrongmạnglưới.Thậmchíkhikhôngởtrongnhữngtổchứccóthứbậcvớinhữngquyđịnhvềtráchnhiệm

hếtsứcrõràng,họvẫncảmthấybuộcphảikiểmsoátkhoảngtrắnggiữacácphòngbanthayvìquảnlýnó.Họkhôngnhậnrarằngtrongmộttổchứckhôngcóthứbậcnhưthế,sựtínnhiệmlàmộtyếutốcựckỳcầnthiết.

Bấtchấpsựphảnđốicủamộtsốnhàlãnhđạo,chúngtôivẫnnhậnthấyrằngrấtnhiềungườicóđủkhảnăngmởrộngsựtintưởngtrongnhữngmốiquanhệgiữacáckhoảngtrắngbằngcáchthựchiệnmộtvàikỹxảođượcmiêutảtrongphầntiếptheo.

DạycáchtintưởngvàủythácRấtnhiềunhàlãnhđạotrưởngthànhtrongnhữngtổchứcmàở

đóhọtinrằngnếuhọkhôngtựmìnhlàmmộtđiềugìđó,điềuđósẽkhôngthểhoànthiệnđược-hoặcnósẽkhôngđượclàmđúngcách(cónghĩalàtheocáchcủahọ).Vớihọ,ủytháccónghĩalàyêucầumộtthuộccấptrựctiếphoặcmộtnhàcungcấpthựchiệnmộtnhiệmvụvàquảnlývimô(điềukhiểnvàgiámsátchặtchẽ)đểchắcchắnrằngnhữngmongmuốnđượcthựchiện.Đểgiúphọhọclạivềviệctintưởngvàủyquyền,quytrìnhbốnbướcsausẽrấthữudụng:

Bước1:Thiếtlậpnhữngmụctiêuvàranhgiới.Thiếtlậpnhữngmụctiêuvàranhgiớirõrànghếtsứccóthể,dựavàoviệcđiềugìsẽđượcủythác.Mộtsốnhàlãnhđạoquámơhồkhimiêutảmộtnhiệmvụ.Mộtsốngườikhácthấtbạitrongviệcthiếtlậpranhgiới-nhữnggiớihạnmàtrongđónhiệmvụđượcthựchiện.Trongcảhaitrườnghợp,sựnhậpnhằngdẫntớinhữnghànhđộnglàmphiềnlòngcácnhàlãnhđạo,nhữngngườisauđómấtdầnlòngtin.Tuynhiên,vớinhữngmụctiêuvàranhgiớirõràng,chitiết,cácnhàlãnhđạocóthểtiếnvềphíatrước,đảmbảorằngngườilaođộngbiếtđượcnhữnggìcầnthiếtđểcóthểđạtđượcmụctiêuvàđâulàgiớihạnmàhọkhôngnênvượtqua.Khiđãyêntâmrằngnhữngthuộccấpcủahọcóthểhiểuđượccáchtiếnlênphíatrước,nhữngnhàlãnhđạonàycảmthấydễdànghơnrấtnhiềuđểbuôngtayvàtintưởngvàokhảnăngthựchiệnnhiệmvụcủangườikhác.

Bước2:Chophéptựdo.Chongườilaođộngđượctựdonghĩvềcáchđểđạtđượcmụctiêu.Bảnthânviệcthựchiệnbướcnàyđãlàmộthànhđộngthểhiệnsựtínnhiệm.Trongnhữngkhoảngtrắng,tựdocóvẻnhưlàmộtthứnguyhiểm.Mọingườicóthểlạmdụngquyền

tựdonày,xâmphạmđịaphậncủabạnkhinỗlựcđểđạtđượcmụctiêu.Nhữngnhàcungcấpcóthểthiếtlậpmốiquanhệvớimộtcôngtykhácmàkhôngcầncósựđồngýcủabạnđểbảovệnguồntàinguyênvàtiếnlênphíatrước.Đổilại,sựtựdocũngkhuyếnkhíchsựsángtạovàthếchủđộng-nhữngphẩmchấtsốngcòntrongcáctínhhuốngphứctạpvàmơhồ.

Bước3:Cungcấpsựhỗtrợ.Cungcấpsựhỗtrợvàkếthợpnóvớiviệckiểmsoát.Thayvìhỗtrợmộtcáchápđặt,hãynóichomọingườibiếtbạncóthểhỗtrợhọnhữnggì.Hãythểhiệnsựtínnhiệmbằngcáchđểchocácnhómkháctựcânnhắcxemhọcócầnsựhỗtrợcủabạnkhông.Đồngthời,giámsátgiúpbạnbaoquátđượctìnhhình.Sựtínnhiệmkhôngđồngnghĩavớiviệcrútlui.Bằngcáchquansátcáchnhữngphòngbankhácthựchiệnnhiệmvụ,bạncóthểnhậnraliệucóphảihọđangđếngầnđiểmkhôngcóđườngtrởlại-điểmcóthểphátsinhnhữngthiệthạinghiêmtrọng-haykhông,vàbạncóthểcanthiệpvớisựhỗtrợkhihọtớigầnđiểmnày.

Bước4:Côngnhậnvàđánhgiákếtquả.Tưduynhậnthứcluônmongmuốncôngviệcđượcthựchiệnmộtcáchchínhxácvàcảmthấyrằngngườilaođộngkhôngcầnđượccôngnhậnvìhoànthànhnhiệmvụcủamình.Trongmộtmatrận,nơimànhữngyếutốcấuthànhviệcthựchiệncôngviệchiệuquảkhôngthựcsựrõràng,cácnhàlãnhđạocầnphảiđưaramộtphảnhồitíchcựckhimộtnhiệmvụđượchoànthànhtốtvàmộtphảnhồihữuíchkhingườilaođộngchưađạtđượcmụctiêu.Sựthẳngthắnnàycũnglàmộtcáchthểhiệnsựtínnhiệmđốivớinhữngngườikhác.

Hướngdẫnmọingườithôngquatầmnhìnvànhữnggiátrị

Ngườitasẽdễtintưởnghơnngườikhácnếuhọbiếtrõbảnthânhọtinvàođiềugì.Khinhàlãnhđạopháttriểntầmnhìnvàhiểuđượcnhữnggiátrịcủachínhhọ,họcóxuhướngítnghingờvàlolắngvềnhữngngườicộngsựcủahọ.Trongkhoảngtrắnggiữacácphòngban,họsẽtrởnênthoảimáihơntrongviệccộngtácvớinhữngngườicónềntảngvàcáctriếtlývềcôngviệckhácnhau.Khicácnhàlãnhđạoxácđịnhđượcniềmtincủabảnthân,họtựmanglạichomìnhnhữngcảmgiácvềýnghĩacủacôngviệcđốivớihọ.Điềunàylàmcho

việctintưởngngườikháctrởnêndễdànghơnrấtnhiều,bởihọđãthiếtlậpđượcnềntảngchoviệclàmđó.Khôngcómộtcáinhìntỉnhtáovànhữnggiátrị,conngườithườngcảmthấybấtanvàsợhãi;họđangphảichịutráchnhiệmvềnhữngsựkiệnởhiệntạimàkhôngcóbấtcứnguyêntắchướngdẫnnào.Hẳnnhiên,điềunàylàmchohọluônngờvực.

Tầmnhìnvànhữnggiátrịcóthểđượcpháttriểnthôngquanhữngchươngtrìnhvềkhảnănglãnhđạo,cũngnhưmộtsốkhóatậphuấnvànhữngnhàcốvấngiàukinhnghiệm,nhưngpháttriểnlàcảmộtquátrìnhchứkhôngphảilàmộtcáigìđómàchỉmấtmộtgiâylàcóthểgiảiquyếtxong.Mộtphầncủaquátrìnhnàybaogồmviệcgiúpđỡcácnhàlãnhđạophảnánhvàbàytỏniềmtincủahọ.Mộtcáchthườngxuyên,conngườiphảnứngtrướccácsựkiệntrongtổchứcvàraquyếtđịnhdựahoàntoàntrênmộttìnhhuốngcụthể.Điềunàycóthểtốttrongmộtsốhoàncảnhcụthể,nhưngviệcquảnlýnhữngkhoảngtrắngthườngyêucầunhiềuhơnlàphântíchtìnhhình.Làmthếnàođểbạncóthểyêucầuaiđóthựchiệnmộtdựáncụthểkhimàdựánđócầnsựkếthợpcủahaibộphậnchứcnăng?Bạncầnphảihoànthànhdựánđó,nhưngbạncũngcầnxâydựngmộtmốiquanhệlâudàivàbềnvữnggiữacácbộphậnchứcnăng.Làmthếnàođểbạncóthểthúcđẩysựhợptácgiữahaiphòngbanmàtronglịchsửđãtừngcạnhtranhvớinhau?Làmthếnàođểbạncóthểtruyềnđạtnhữnglýdochosựhợptáctrongphạmvinhữngkhoảngtrắngđểcácbộphậnđềunhìnthấynhữnglợiíchtrongngắnhạnvàdàihạn?

Cácnhàlãnhđạocũngthườngđặtnhiềuniềmtinhơnvàocáctổchứccónềnvănhóađịnhhướnggiátrị.MộtcôngtynhưJohnson&Johnsonđãnhấnmạnhnhữngcươnglĩnhcủanóđểngườilaođộngcóthểbiếtđượccôngtyđanghoạtđộngdựatrênnhữngnguyêntắcnào.Cuốicùng,tấtcảcácnhàlãnhđạođềunhậnthứcđượcrấtrõnhữnggiátrịnàocầnphảiđượctôntrọngtriệtđểkhihoạtđộngtrongnhữngmôitrườngmơhồhayphứctạp.Trongnhữngdoanhnghiệpnhư3M,GE,Microsoft,Dell,Disney,Nikehaycáccôngtykhácđềutồntạimộttậphợpcácgiátrịđóngvaitrònhưkimchỉnamtrongcáckhoảngtrắng.Thậmchíngaycảkhimọingườicảmthấybốirốivìkhôngbiếtnênlàmcáigìhaylàmcáchnàođểcộngtác,họluônluôncóthểquaytrởlạivớisứcmạnhcủanềnvănhóahaynhữngquytắcngầmvốnđãtồntạitrongnhữngnềnvănhóamạnh.Khảnănglàmđượctheocáchnàykhiếnchoviệctintưởngnhữngngườiđếntừnhữngbộphậnchứcnăngvàcácphòngbankháctrởnêndễdàng

hơnrấtnhiều.Trongnhữngcôngtynày,nhàlãnhđạocảmthấyyêntâmhơnrấtnhiềukhigiaophónhữngnhiệmvụquantrọng,biếtrằngtầmnhìnvànhữnggiátrịcủacôngtysẽgiúpchỉđạongườilaođộngtheođườnglốiđúngđắn.

Tìmkiếmsựcânbằngtrongcáckhoảngtrắng

Cuộctranhluậnvềviệclàmthếnàođểquảnlýmộtcáchhiệuquảtrongnhữngmôitrườngkhôngrõràngvàphitruyềnthốngđãdiễnratrongmộtthờigianrấtdài.Mặcdùngàynay,cuộctranhluậnnàyđãtậptrungvàokhaitháccơhộiởnhữngthịtrườngmớinổi,nhưngnóđãrộlênởdạngnàyhaydạngkháctrongrấtnhiềunăm.Vàonăm1960,DouglasMcGregor-giáosưHọcviệnKỹthuậtMassachusetts(MIT)đãviếtcuốnsáchKhíacạnhConngườicủaDoanhnghiệp(TheHumanSideofEnterprise)trongđósosánhgiữaviệcquảnlýtheo“LýthuyếtXvàLýthuyếtY”.TheoMcGregor,LýthuyếtXgiảthiếtrằngconngườisẽđisaihướngnếukhôngđượcgiámsáthiệuquả,sátsao.LýthuyếtYgợiýrằngconngườisẽcốgắnghếtsứcmìnhchodùkhôngđượcquảnlý,nếuhọđượctraocơhội.MặcdùLýthuyếtYtừlâuđãlàhậuphươngvữngchắccủacáckhóađàotạoquảnlý,vàphầnlớncáctổchứcthừanhậnrằngnhữngngườilaođộngcủabạnsẽlàmviệchiệuquảhơnrấtnhiềunếuhọđượctintưởngvàhỗtrợthayvìbịgiámsátgắtgao,LýthuyếtXvẫngiữđượcsứcmạnhcủamình,đặcbiệtlàkhiphảichịuáplựclớnvềhiệuquảcôngviệc.

Chúngtôikhônghềủnghộhaybàochữachophíanào,dùlàLýthuyếtXhayLýthuyếtY,màchỉcốtìmmộtsựcânbằnghợplýgiữahailýthuyếtkhiquảnlýtrongkhoảngtrắng.Mộtcáchthườngxuyên,nhữngnhàlãnhđạocủacáctổchứctruyềnthốngkhôngcónềntảngvănhóamạnhmẽcóxuhướngquáthiênvềnhữngmụctiêuvượttầm(stretchgoals)(3)vàcáccơchếkiểmsoát.Thấtbạitrongviệccânbằnggiữaxuhướngnàyvớisựchúýtớinhucầucủangườilaođộngđangphảiđốimặtsẽdẫnđếnnguycơtạoramộtnềnvănhóakhôngbềnvững.Tấtnhiên,nếuquáthiênvềviệctintưởngngườikhácthìcóthểdẫnđếnviệchạthấpnhữngchuẩnmựcvềhiệusuấtcôngviệchaykhôngđạtđượcmụctiêukinhdoanh.

Trongbốicảnhcủamộttổchức,tìnhthếtiếnthoáilưỡngnannàythườngđượcthểhiệnquasựlựachọngiữaviệckiểmsoátquánhiều(LýthuyếtX)hayquálinhđộng(LýthuyếtY).Bấtcứphạmvinàotrongmộttổchứccũngcầncósựcânbằnggiữakiểmsoátvàlinhđộng-hiệuquảvàsựđổimới.

Theokinhnghiệmcủachúngtôi,cácnhàlãnhđạokhôngtựnhiêntìmkiếmsựcânbằngtrongcáckhoảngtrắng.Họluônluônbịnghiêngvềphíanàyhayphíakhác,dựavàokinhnghiệm,triếtlývàphongcáchcánhân,sứcmạnhcủavănhóavàáplựccủaviệcđạtkếtquảngaylậptức.Điềuchúngtôimuốnchỉralànếucứnghiênghẳnvềmộtphía,chúngtasẽphảiđốimặtvớirấtnhiềurủiro,vàcácnhàlãnhđạocầnphảitìmkiếmđượcsựcânbằnghợplýchotổchứccủahọdựavàonhữngmụctiêudàihạncũngnhưngắnhạnmàhọđangcốgắngđạtđược.Quảnlýtheochiềunganglàmtăngyêucầuđốivớikhảnăngcủangườilãnhđạo.Họkhôngnhữngphảicânbằngnhữngnhucầuvốncótrongcáckhoảngtrắngmàcònphảihọccáchtintưởngvàocácbộphậnkháctrongtổchức,tinvàoýkiếnvàkhảnănggiảiquyếtcôngviệccủahọ.

♦♦♦

Khảnăngtintưởngvàlàmviệcvớingườikháckhôngchỉđượcthửtháchbởisựnhậpnhằngcủanhữngkhoảngtrắnggiữanhữngbộphậnchứcnăngtrongtổchứcmàcònbởisựđadạngcủavănhóagiữacácđơnvịtổchứcvàsựkhácbiệtvềđịalý.Trongchươngtiếptheo,chúngtôisẽkhảosáttỉmỉtầmquantrọngcủakhảnăngthấucảmvàlòngtrắcẩntrongviệclãnhđạonhữngngườicótrìnhđộhọcvấn,kinhnghiệm,giátrịvàlòngtinkhácnhaubằngtráitim.

9LÃNHĐẠOVÀLÀMVIỆCVỚINGƯỜILAOĐỘNGĐẾNTỪNHỮNGNỀNVĂNHÓAKHÁC

NHAU

Pháttriểnkhảnăngthấucảmthựcsựiốngnhưsựtínnhiệmgiúpcácnhàlãnhđạovượtquađượcnhữngkhoảngtrắng,khảnăngthấucảmlàmchohọcókhảnăngdichuyểnmộtcáchhiệuquảgiữacácnềnvănhóađadạng.Chodùlàlàmviệcvớimộtnhómrấtđôngnhữngngười

đếntừnhiềuvùngmiềnkhácnhauởtổngcôngtyhaylãnhđạomộtđộidựánởTrungQuốc,nhữngnhàlãnhđạothấucảmđềucómộtkhảnăngvôgiálàluônxácđịnhđượcnhucầu,giátrịvàlòngtincủangườilaođộngtheomộtcáchthứcgiúpkếtnốiđượcsựthấuhiểuvớisựtôntrọnglốisốngcủahọ.Khônggiốngnhưtrongquákhứ,ngàynaycácnhàlãnhđạoluônbịđẩyvàonhữngtìnhhuốngbịđộng:họbuộcphảilãnhđạovàlàmviệcngườihoàntoànkháchọ.Nhàlãnhđạochỉsửdụngkhảnăngnhậnthức(đểgiảithíchnhưngkhôngbaogiờcóthểkếtnốitìnhcảm)sẽkhôngthểgiảiquyếtnhữngtìnhhuốngnhưthếnày.

Ngườilaođộngluôntỏrarấtthôngminhkhinhìnnhậntráitim.Họcóthểnóichínhxáckhinàothìnhàlãnhđạođanggiảmạonó,khinàohọđangdùngnóđểthỏamãnnhữngýđồxấuhaykhinàohọđangthựcsựlắngnghetiếngnóicủatráitimđểbiếnthànhhànhđộng.Nóicáchkhác,sựthấucảmrấtdễnhậnbiết.Phầnlớnthuộccấptrựctiếpcóthểcảmnhậnđượckhinàolãnhđạocủahọhiểuhọđangnóigìvàđanglolắngviệcgì.Họcảmthấyđượcmốiliênhệgiữahọvớingườimàhọtinlàluônhiểuvàtôntrọnghọ-mộtsựgắnbóbởicảmxúc.

Nhưchúngtasẽthấy,sựthấucảm(mộtthànhphầncơbảncủatrítuệcảmxúc)khôngđồngnghĩavớimềmmỏnghaydễdãi.Mộtvàingườitrongsốnhữngnhàlãnhđạocứngrắnnhấtmàchúngtôibiếtxétởmộtkhíacạnhkháclạicólòngtrắcẩnlớnlao,vàđiềunàyđãgiúphọtạođượcmốiquanhệtốtxuyênsuốtcácbộphậnvớisựkhácbiệtvềđịalý,tuổitácvàtôngiáo.Khôngquantrọnganhtalàai,anhtatừđâutới,anhtasẽluôncónhữngphảnhồitíchcựcvớimộtvịlãnhđạonếuvịđónỗlựcđểlắngnghe,thấuhiểuvàchiasẻcảmxúcvớianhta.Thậmchílàkhihọcónhữngtháiđộkhácnhauđốivớicôngviệcvàđếntừnhữngmôitrườnghoàntoànkhônggiốngnhau,sựthấucảmvẫncóthểthiếtlậpmộtđiểmchung.Nhàlãnhđạothấucảmcókhảnăngthiếtlậplòngtrungthànhvànhữngcamkếtcốnghiếnlâudài,kểcảtrongthờiđạichuyểnhóamạnhmẽngàynay.Họ

cóđủkhảnăngđểkhiếnchotấtcảmọingườilàmviệcvớihiệusuấtcaonhất.

Khiđịnhhìnhđượcđộingũcủamìnhmộtcáchrõràngchúngtasẽhiểuđượcbằngcáchnàomàhọlàmđượcđiềuđó.

Thấucảmvànghiêmkhắckhôngloạitrừlẫnnhau

Rấtnhiềulãnhđạotrongcáctổchứcnghĩrằnghọphảilựachọnmộttronghaiphẩmchất-hoặcnghiêmkhắchoặcthấucảm.Dướiáplựccựclớnphảiđạtđượchiệuquả,tốcđộhoànthànhcôngviệcvànỗisợhãicủaviệcquágầngũivớingườilaođộng,họlựachọnsựnghiêmkhắcvàkìmnénnhữnggìthườngđượccoilàsựtửtếhaysẵnsànglắngnghevàthấucảm.Mặcdùhọcóthểlàmviệctốtvớinhữngngườicócùngđộtuổi,kinhnghiệmhayquanđiểm(sựđồngcảmgiữanhữngngườilớnlênởcùngmộtkhuvực,haycónềnhọcvấnnhưnhau,hoặccùngchuyểnlêntừcùngmộtbộphậnchứcnănghayphòngbantrongtổchức),họcóthểbịcoilàthờơđốivớinhữngngườicónềntảngkhác.Cáchnhìnnhậnnàycàngtrầmtrọnghơnkhihọthấtbạitrongviệcbàytỏlòngtrắcẩnvàchỉtinvàosựnghiêmkhắccủamình.Kếtquảlàhọchỉđượcmộtsốítngườitrongtổchứccủamìnhcôngnhận.

Cólòngtrắcẩnkhôngcónghĩalàhạthấpchuẩnmựchaytrởthànhnhữngngườidễbịdụdỗ.Theođịnhnghĩatrongtừđiển,từ“trắcẩn”liênquanđếnviệcđặtbảnthânbạnvàovịtrícủangườikhácđểbạnhoàntoàncóthể“cảmnhậnđượchọđangcảmthấygì”.Lòngtrắcẩnvượtxahơnsựcảmthôngchonhữngnỗiđaucủangườikhác,thườngđikèmvớimongmuốnđượcgiúpđỡnhữngngườiđangchịuđauđớnnày.Đặttrongbốicảnhkinhdoanh,lòngtrắcẩncónghĩalàvượtquanhữngđánhgiácótínhlýtrívềnhữngvấnđềcủangườikháchoặcbầytỏsựquantâmhaytròchuyệnđểthểhiệnsựthấuhiểuchânthành.Hiểulàtừkhóa,trongđócóchứađiềumàphầnlớnngườilaođộngmongmuốnởlãnhđạocủahọ.Vàhiểukhôngcónghĩalàchấpnhận.Đâycũngchínhlàđiềumàcácnhàlãnhđạonhầmlẫnvềnguyệnvọngcủangườilaođộng.Phầnlớncáccánhântrongtổchứcđềumặcđịnhrằnglãnhđạosẽkhôngbaogiờthựchiện

tấtcảhayphầnlớnnhữngyêucầucủahọ;họkhônghivọnglãnhđạosẽlựatheoýmuốncủahọhoặcthậmchílàthamgiavàonhữngcuộcđốithoạibấttậnvềnhữngvấnđềđặtbiệt.Tuynhiên,nhữnggìhọmongmuốnvàđánhgiácaolạilàsựthấuhiểuvàcảmthông.Khihọcảmthấyngườilãnhđạothậtsự“hiểuhọ”,khihọtinrằngngườilãnhđạođánhgiácaovịtrícủahọ,khôngchỉbằngnhậnthứcmàcònbằngcảmxúc,họsẽđáplạibằngcáchlàmviệcchămchỉ,camkếtcốnghiếnvàsángtạo.Phầnlớnnhânviênmongmuốnlãnhđạocủamìnhkhôngchỉquantâmđếnhiệuquảcôngviệcmàcònquantâmđếnđờisốngngườilaođộng,vànếumốiquantâmthứhaiđượctruyềnđạtmộtcáchhiệuquả,họsẽcảmthấymìnhlàmộtphầntrongtậpthểvàđượcquýtrọng.Điềunàysẽdẫntớisựtrungthànhvàcamkếtgắnbólâudàicủangườilaođộng.

Córấtnhiềuthứđểthấucảmtrongmộtmôitrườnglàmviệcthôngthường.Nhữngngườiluônphảivậtlộnđểcânbằngcácvấnđềcủacôngviệcvàgiađình.Nhữngngườiđồngnghiệpđangchiếnđấuvớinhauvìnguồnlựcngàycàngkhanhiếmvàvìsựthăngtiếntrongcôngviệc.Nhữngngườithuộcnhómthiểusố(dântộc,giớitính,xuhướngtìnhdục,tuổitác)đangcốgắngđểtìmchỗđứngtrongnhữngtổchứcđasốchiếmưuthế.Trongmộttổchứctoàncầu,việccầncókhảnăngthấucảmcònquantrọnghơnnhiềuvìngườilaođộngđượcthuyênchuyểnsangnhữngđấtnướccólốisốngvànhữnggiátrịkháchẳn.

Khảnăngthấucảm,tấtnhiên,phảisonghànhvớitríócvàkhíphách.Nhữngnhàlãnhđạoquágiàulòngtrắcẩnsẽphảiđốimặtvớinhữngrủirocủaviệcvượtquánhữnggiớihạnchophép.Họtrởnênquánhượngbộvàthôngcảmđếnmứchọhisinhcảnhữngchuẩnmựccủacánhâncũngnhưchuẩnmựccủatổchức.Đứngtrênquanđiểmcủatríóc,họcầnphảiướctínhxemkhinàonênkếtthúcviệcsửdụnglòngtrắcẩncònkhinàonênbắtđầuviệcyêucầuvềhiệuquảcôngviệc.Đứngtrênquanđiểmcủakhíphách,họcầnphảithểhiệnsựthôngcảmkhiđốimặtvớinhữnghìnhphạttiêucựcliênquanđếnkếtquả,hoặchọphảithểhiệnsựdũngcảmđểchegiấulòngtrắcẩnvìnhữngđòihỏivềhiệuquảcôngviệc.

“Vấnđềhócbúacủasựthấucảm”trởnênrõrệtkhibạnnghĩvềcáchmọingườithíchnghikhilàmviệctrongmộtnềnvănhóanướcngoài.Mộtsốngườiđượcgiaonhiệmvụởnướcngoàicảmthấykhôngcầnphảihòanhậpvớinềnvănhóađịaphương.Họtựcôlập

mìnhtrongnhữngkhuvựcdànhriêngchongườinướchọ,chỉgiaothiệpvớinhữngngườiđếntừnướchọhoặctừnhữngquốcgiacôngnghiệptươngtự;họtựcôlậpbảnthânvớinhữngngườihoặckháchhàngđếntừđấtnướchọmớiđến.Ởmộttháicựckhác,họ“biếnthànhngườibảnxứ”.Họkhôngnhữngchấpnhậnnềnvănhóamàcònnhấnchìmmìnhtrongđó.Họđónnhậntấtcảnhữngđặcđiểmcủanềnvănhóa,thểhiệnsựthôngcảmvôbiênđốivớimọingười.Nhưngđồngthời,họphảiđốimặtvớinhữngrủirokhichốibỏtráchnhiệmcủatổchứcvàtrởthànhngườiđạidiệnchoquốcgiathayvìchobảnthâncôngty.

Lýtưởngthìconngườihọccáchđứngđầuvàquảnlýgiữanhữngnềnvănhóađadạngbằngcáchlàmthayđổisựnỗlựcvốncóđểđạtđượchiệuquảvớisựđồngcảmđíchthực.Bảnchấtcủavấnđềlàhọcầnphảihọccáchcânbằngảnhhưởngcủamộtnghịchlýkhácnữabằngviệcnhớrằnghọvừalàmộtconngười,vừalàmộtnhàlãnhđạokinhdoanh-rằnghọcótráchnhiệmphảiứngxửlinhhoạtvớiđồngnghiệpvàkháchhàngtheonhữnggiátrịkhácnhau,nhưnghọcũngphảichịutráchnhiệmthựchiệnmụctiêuvàđạidiệnchonhữnggiátrịcủacôngty,màcólúccóthểđốilậpvớinhucầucủađấtnướcnơihọlàmviệc.Quảnlýnghịchlý“địaphương-toàncầu”thườngđồngnghĩavớiviệctạoramộtgiớihạntrongkhảnăngthấucảmcủahọmàkhôngtrởnênquákhắtkhevớinhữngmốiquantâmcủađịaphương.

Việccânnhắcxemmìnhnênthểhiệnsựthôngcảmởmứcđộnàocóthểtrởnênphứctạpbởirấtnhiềuvấnđề.Cónhữngtìnhhuốngđòihỏingườilãnhđạophảithôngcảmnhiềuhơn.Vídụnhưmộtnhânviênđãlàmviệchiệuquảtrongnhiềunămxứngđángđượcnhânnhượnghơnkhinănglựclàmviệccóvấnđề.Nếuanhtabắtđầulàmviệckémhiệuquả,ôngchủcóthểmuốntìmhiểunguyênnhân,cốgắngđểhiểuchuyệngìđangxảyravàhỗtrợvềmặttinhthầntrướckhiđốichấtvớianhta.Mặcdùtrongcùngthờiđiểmđó,nếuôngchủđangphảichịuáplựclớnvềviệchoànthànhmụctiêuvượttầm,vàhọkhôngcóquyềnthấtbại,ôngcóthểphảihànhđộngnhanhhơnmongmuốn.Tronghoàncảnhnày,sẽcórấtíthoặckhôngcóchỗchosựthôngcảmhaythathứ.Ngàynaytrongrấtnhiềucôngty,đâychínhxáclàtìnhhuốngmàrấtnhiềucácnhàlãnhđạophảiđốimặt.

Cuốicùng,đừngquênrằngkhảnăngthểhiệnsựthấucảmlàmộtphẩmchấtnộitại,vàmộtvàinhàlãnhđạotựbảnthânđãcónhiều

khảnăngthấucảmhơnnhữngngườikhác.Nóicáchkhác,bạnkhôngthểmongmuốntấtcảcácnhàlãnhđạođềucómộtkhảnăngthấucảmnhưnhau.Tuynhiên,chúngtôivẫntinrằngtấtcảmọingườiđềucókhảnăngpháttriểnsựthấucảmđếnmộtmứcđộnhấtđịnhtrongphầnlớncáchoàncảnh,vàmộtsốngườicóthểsẽphảidànhnhiềuthờigianđểpháttriểnkhảnăngđóhơnnhữngngườikhác.

Nhữngcáchthứcmàsựthấucảmảnhhưởngđếnconngườivàcácchương

trìnhConngườiđôikhicócáinhìnrấtđơngiảnvềlòngthấucảmởnơi

làmviệc;họnhìnnóđơngiảnnhưmộtcáchđểxâydựngmốiquanhệ.Trênthựctế,sựthấucảmđóngnhữngvaitròkhácnhautrongnhữnghoàncảnhkhácnhau,vànhàlãnhđạocótríóc,tráitimvàkhípháchluônnhậnthứcđượcnhữngcáchthứcmànóảnhhưởnglênConngườivàCácchươngtrình.Dướiđâylàmộtvàiđiểmcơbảncầnđượcchúý:

-Cáctổchứcđơnvănhóavàcáctổchứcđavănhóaphảnứnglạivớinhàlãnhđạokhôngcólòngtrắcẩntheonhữngcáchkhácnhau.Trongtổchứcđơnvănhóa,nhàlãnhđạokhôngcólòngtrắcẩncóthểđạtđượchiệuquảtạmthờivàtrảgiábằngnhữngcamkếtlâudài.Nếucôngtyđótừtrướctớinayvẫnđượclãnhđạobởinhữngngườikhắtkhe,khôngkhoannhượngvàkhôngthôngcảm,ngườicóthểthiếtlậpmộtmôitrườnglàmviệcnặngtínhyêucầu,đòihỏithìsựthiếukhảnăngthấucảmcóthểkhônggâyảnhhưởngtrongngắnhạnvìmọingườiđãquenvớiđiềuđó.Ngượclại,trongtổchứcđavănhóa,rủirosẽlớnhơnrấtnhiều.Mộtnhàlãnhđạokhôngcókhảnăngthấucảmcóthểlàmtêliệttổchứcchỉtrongvòngvàitháng.Chẳnghạnnhư,bạnđượcyêucầuchỉđạomộtchươngtrìnhnghiêncứuthịtrườngTháiLantrongvòng12tháng,trongsựvộivàngđểđạtđượcmongmuốncủacôngty,bạntựthấyrằngbạncóquáítthờigianđểthậtsựhiểuvàđánhgiáđúngđượcnềnvănhóacủaTháiLan.Rấtnhanhchóng,nhữngđồngnghiệpngườiTháisẽtừchốiviệckếtgiaovớibạn(chodùlàchủđộnghaybịđộng).Mọingườisẽgiántiếpkêucavềbạnvớinhữngđồngnghiệpkháctrongmạnglướichứcnăngcủahọvànhữnglờiphànnànđólàmhạnchếảnhhưởngcủa

bạn.Bạncóthểhoànthànhđượccôngviệc,nhưngbạnsẽkhôngthểtốiưuhóaảnhhưởngcủamìnhvàxâydựngđượcthếlựccủacôngtybởivìbạnđãkhôngthểhiệnđượcbấtcứtìnhcảmhaysựtrântrọngnàođốivớinềnvănhóaởnơibạnđanghoạtđộng.

-Sựkếthừađòihỏikhảnăngthấucảm.Khicânnhắcvàtìmkiếmngườikếnhiệm,ngườilãnhđạothườngkhôngnghĩđếntầmquantrọngcủakhảnăngthấucảm.Thườngthìviệctìmngườikếnhiệmđượcxemxétbằngtríóc,nghĩalàcácnhàlãnhđạonhìnnhậnquátrìnhnàytheokiểuphântích,từđóchorađờiđánhgiálạnhlùngvềkhảnăngcủamọingườiđểđềbạt.Tuynhiên,ngàynaynhữngnhàquảnlýthôngminhhiểurằnghọkhôngchỉđơnthuầnlàlấpđầymộtchỗtrốngmàlàthaythếmộtcáthểsống,mộtconngườithật,ngườimàcóthểsẽphảithiếtlậpmộtmốiquanhệgắnbólâudàivớinhữngngườilaođộngmàanhtasẽgiámsát.Nếukhôngcânnhắcđếnvấnđềnày,đặcbiệtlàtrongnhữngmôitrườnglàmviệcđadạng,ngườiquảnlýcóthểgâyảnhhưởngxấuđếncảsựnghiệpcủamộtconngườivàtổchứcmàanhtalàmviệccho.

Thườngthìngàynay,mộtnhàlãnhđạomớigánhváctráchnhiệmtừngườitiềnnhiệmcóthểlàmộtphụnữ,mộtngườidântộcthiểusốhaymộtnhânviênkỳcựu.Trongrấtnhiềutrườnghợp,mộtngườitiềnnhiệmthànhcôngđãthiếtlậpđượcmộtđộirấtmạnhnhữngngườicóthểsẽrấtkhácnhàlãnhđạomới.Độinàycóthểsẽrấtkhókhănkhiphảichấpnhậnmộtnhàlãnhđạomớiđơngiảnchỉvìanhtakhácbiệt.Nếungườimớinày,bằngbấtkỳcáchnào,cónhữngnhậnxétkhôngtốtvềquyếtđịnhhayconđườngcủangườitiềnnhiệmtrongsuốtquátrìnhchuyểngiaohoặcthấtbạitrongviệcghinhậnnhữngthànhtíchcủangườilãnhđạocũ,anhtacóthểbịnhìnnhậnnhưmộtngườivôtâm,ítnhấtlàtheokhíacạnhanhtakhôngnhậnrađượcnhữngmốiquanhệđầyýnghĩađãtồntạitrướckhianhđến.Chúngtôiđãchứngkiếnrấtnhiềunhàlãnhđạomớigặpphảinhiềutìnhhuốngkhókhănvàđượcmiêutảnhư“khôngnắmđượcvấnđề”,thườnglàdonhữngđộngtháithiếunhạycảmtrướcđóđãlờđiảnhhưởngcủaviệcthayđổilãnhđạođốivớicảmxúccủatoànđội.

Thậtkhôngmay,độnglựccủanhiềunhàlãnhđạothiênvềlýtrívàphântíchlạitậptrunghoàntoànvàocôngviệcvàlàmviệccậtlựcđểtạokhoảngcáchsựkhácbiệtvớichếđộtrước.Điềunàyđặcbiệtđúngkhihọkếnhiệmnhữngngườiđãthấtbại.Họmuốntáchbiệt

bảnthânrakhỏinhữngthấtbạivàtạonênsựkhácbiệtbằngđườnglốicủamình.Mặcdùhoàntoànlàhợplývàđángmongmuốnkhikỳvọngcácvịlãnhđạothiếtlậpđượccátínhvàphongcáchlãnhđạoriêngnhưnghọcũngcầnphảithểhiệnđượckhảnăngthấucảm,khôngchỉvớinhữngngườiđượchọkếnhiệmmàcảvớinhữngngườicònlại.Bằngcáchthểhiệnsựthấucảmvớibấtcứđiềugìngườitiềnnhiệmđãlàm,kểcảkhianhtathấtbại,ngườilãnhđạođãchứngtỏđượcrằnghọcoitrọngcácmốiquanhệ.

-Sựchấpnhậnkhôngđồngnghĩavớithấucảm.Khichúngtôiđàotạođểcácnhàlãnhđạotrởnênthấucảmhơn,họthườngnghĩrằngchúngtôiđangyêucầuhọdễdànghơn.Khihọnhậnđượcnhữngphảnhồirằngmọingườikhôngcảmnhậnthấyhọđượclãnhđạohiểu,họsẽbắtđầutậptrungvàoviệctrởnêndễchấpthuậnvàíttranhluậnhơn.Đókhôngphảilàthấucảm.Đólàsựcốgắngđểhòanhập-vàthườngsẽdẫnđếnthấtbại.Điềunàyđặcbiệttrởnênkhóxửkhimộtônglãnhđạogiàcốgắngđểnóitiếngnóicủamộtthuộccấptrựctiếptrẻtuổihoặckểchomộtđồngnghiệpđếntừmộtnềnvănhóahaymộtđấtnướckhácvềtấtcảnhữngđiểmchungmàhọcó.Cáchtiếpcậnnàykhôngcóđộtincậy.Sanbằngnhữngkhácbiệtvềmặtquanđiểmvàphongcáchkhôngphảilàđiểmmấuchốt.Thỏahiệpvớinhữnggiátrịvàýtưởngcủabạnđểđạtđượcsựđồngthuậngiảtạocũngkhôngphảilàthấucảm.

Sựthấucảmthựcsựlàtạoranhữngnỗlựcnhấtquánđểhiểungườikhácvàthểhiệnviệchiểuhọbằnglờinóivàhànhđộng.Điềunàycónghĩalàlắngnghenhữngýkiếntráingượcmàkhôngphêbình,chỉtríchvàthamgiavàoviệcthảoluậnvớingườikhácvềnhữngquanđiểmkhácnhau.Điềunàycũngđồngnghĩavớiviệcghinhậnquanđiểmcủangườikhácthôngquanhữngcửchỉnhỏ.Cóthểviệclãnhđạocứkhăngkhăngđòiphảibắtđầucáccuộchọplúc7h30sángsẽgâykhókhănchonhữngôngbốbàmẹtrẻtrongđộingũnhânviêncủamình,bởihọcầnthờigianđểđưaconcáimìnhtớinhữngđiểmtrôngtrẻhaytrườnghọc.Nhữngcáigậtđầucủahọkhônghẳnđãlàđồngtìnhvớilòngtincủalãnhđạorằngnhữngbuổihọpsớmtrongcôngviệccóthểđemlạihiệuquảcaonhất.MộtcuộcnghiêncứugầnđâycủaMITđãnhìnvàonhữngyếutốcóthểảnhhưởngđếnviệccáctổchứccấpdướicóchấpnhậnquyếtđịnhvàvịtrícủatrụsởchínhhaykhông.Cácnhànghiêncứuđãpháthiệncáctổchứccấpdướitintưởngvàodựđoánrằngnhữngngườiraquyếtđịnhhiểurõtìnhhìnhđịaphươngvàđiềukiệncủachinhánh.Nếunhữngđiều

kiệnđóđượcđápứng,ngườilaođộngởchinhánhnàythườngsẽchấpnhậnquyếtđịnhcủatrụsởchính.Đốivớinhânviênchinhánhnày,việcthôngcảmnàythểhiệnsựlãnhđạothấucảm;trụsởchínhđượccôngnhậnlàcóquantâmtớinhânviêncủacácchinhánhvàcókhảnăngthôngcảmvớihoàncảnhcủahọ.

-Đạthiệuquảbằngmọigiásẽphảitrảgiáđắt.Chúngtôiđãtừnglàmviệcvớinhữngtổchứcchỉquantâmđếnvấnđềhiệuquảvàsựcảmthôngđượccoilàmộtkháiniệmnhơnhuốc.Nềnvănhóacủatổchứcnàylàmchoviệcngườilãnhđạothểhiệnbấtcứmứcđộnàocủasựthấucảmvàhiểunhânviêncũngtrởnêncựckỳkhókhăn,nếuhọtinrằnghọsẽphảitrảgiávàkhócóthểđạtđượckếtquảmongmuốn.Thayvàođó,mọingườiđượcmongmuốnphải“leolênđỉnhđồi”bằngmọigiá,thậmchílànếuđiềuđócónghĩalàtheođuổinhữngmụctiêukhônghợplýhoặclàmmọithứtrongmộtkhoảngthờigiankhônghợplý.Thỉnhthoảng,nóđượcgọilà“nhữngviệcchẳnglợilộcgì”,hay“mụctiêutáobạo”,hoặcđơngiảnlà“điềukhôngthể”.Thựctếlàmộtnhàlãnhđạocủamộttrongsốnhữngcôngtynàyđãrấtthẳngthắnkhinóivềtháiđộthiểncậncủacôngtyđóđốivớiviệcthựcthi:“Đâykhôngphảilàchỗchotấtcảmọingười.Nếubạnmuốnlàmviệctrongmộtnềnvănhóanhânvănhơn,mộtmôitrườngcânbằnghơnthìcóthểbạnnênbắtđầutìmkiếmcôngviệcởnhữngnơikhác”.Ngàynay,rấtnhiềutậpđoànquốctếvívonrằnghọgiốngnhưđangthiđấuởthếvậnhộiOlympic.Cácnhàlãnhđạotựhàokhinhắcnhởmọingườirằnghọđượclựachọnđểthiđấuởcấpthếvậnhộivàdođóđượckỳvọngrằnghọsẽthựchiệnđượcnhữngnhiệmvụdườngnhưkhôngthể.

Mặcdùkhôngcóquánhiềunhữngcôngtykiểunhưthếnhưngđãquáđủđểthấyrằngcácnhàlãnhđạokhôngnênbịđánhlừabởicáiảotưởngrằngsựthấucảmđượcchấpnhậnvàmongmuốnởtấtcảmọinơi.Nhàlãnhđạopháttriểnmạnhtrongnhữngmôitrườngnhưthếnàythườngnỗlựcvàluônđòihỏi,cảởbảnthânvàởnhữngngườikhác,nhiềuđếnmứchọkhôngthểcảmthấyvuivẻvớimộtnềnvănhóamàsựcảmthôngđượccoinhưmộtquytắctiêuchuẩn.Lợiíchcủaviệcnày,tấtnhiên,sẽlàhiệuquảvượttrộitrongthờigianngắnbởimọisựchúýđềudồnvàokếtquả.

Nhưvậy,khíacạnhtiêucựccủanềnvănhóakhôngcósựthấucảmlàkhảnăngtiếpcậnnhữngthôngtinquantrọngvàsẵncócủangườilãnhđạobịhạnchế.Chúngtôiđãlàmviệcvớimộtlãnhđạo

chủchốtcủamộttổchứclớn,địnhhướnghiệuquả,ngườiđãkhôngcókhảnăngcảnhbáoôngchủcủamìnhrằngmộtdựánquantrọngđãvượtkhỏitầmkiểmsoát.Côngtysẽmất600triệuđôla,trảdầntrongvòngmườinăm,nếuhọtiếptụctiếntrình.Truyềnđạtthôngtinnàytớiôngchủcủaôngsẽnanágiốngnhư:“Chúngtakhôngthểđạtđượcmụctiêuởđây;chúngtanêncắtlỗkhicócơhộivàphảithừanhậnrằngnóđãkhônghoạtđộnghiệuquả”.Tuynhiên,nềnvănhóacôngtysẽkhôngthathứchonhữngthúnhậnkiểunhưthế.Nếuôngtanóiranhữngbănkhoăncủamình,phảnhồicủaôngchủsẽlànhữngmệnhlệnhkiểunhư:“Hãytìmcáchmàthựchiệnnóđi”.Vàthayvìnóiranhữngbănkhoăncủamình,ngườilãnhđạonàyđãchọncáchlàmnhưvẫncóthểđạtđượcmụctiêucủadựán.Ôngtiếptụcchegiấunhữngbằngchứngngàycàngrõràngcóthểchứngminhđượcnhucầuphảiđiềuchỉnhdựán.Cuốicùngvàtrớtrêuthay,mộtsốtổchứchoạtđộngvớimụctiêuđạtđượchiệuquảbằngmọigiáđãgieonhữnghạtgiốngchosựsụpđổcủachínhhọ.Bằngviệckhôngthathứchothấtbạihaynhữnglờigiảithíchvềlýdothấtbại,họđãtựlàmmấtcủamìnhcơhộinhậnđượcnhữngthôngtingiátrị-thôngtincóthểngănchặnthảmhọahaycungcấpbàihọcvềnhữngviệcnênlàmlầnsau.Rấtnhiềuthấtbạiquantrọngvềtổchứclàdomộtnhàlãnhđạohoặcmộtsĩquanchỉhuykhôngmuốnlắngnghesựthậtvàthayvàođó,tậptrungmộtcáchthiểncậnvàomụctiêu.

Tấtnhiên,cũngcónhữngtínhhuốngmàsựthấucảmlàmộtthứxaxỉ,côngtykhôngthểbanchonhânviêncủamình.Vídụ,cóthểnghĩđếnngaynhữnggiaiđoạnkhủngkhoảng,nhữngtìnhhuốngsốngcòn,haynhữngmôitrườngmàởđókêuca,phànnànlànhữngcáchthứcđượcchấpnhậnnhằmtrốnviệc.Nhưngphầnlớncáctổchứckhôngphùhợpvớimiêutảnày.Trongcuộcchiếnđểtồntại,lãnhđạocầncónhữnghànhđộngcứngrắn,baogồmcắtgiảmchiphí,giảmbiênchế,hayhisinhnhữngmụctiêudàihạnchomụctiêungắnhạn.Trongnhữngtrườnghợpcábiệtnày,cầnphảiranhữngquyếtđịnhcứngrắnvàsựthôngcảmtứcthờikhôngthểđượcchấpnhận.Tuynhiên,hầunhưmọilúc,nhữngtổchứcthànhcônglànhữngtổchứccóthểcânbằnggiữahiệuquảvàsựthôngcảm.

Vídụtiêubiểuvềmộtnhàlãnhđạogiàulòngtrắcẩn

ChúngtôisẽkhônggợiýrằngAnitaRoddick-nhàsánglậptổchứcTheBodyShopvớinhữngthànhcôngkhổnglồ-làmộthìnhmẫumàtấtcảcácnhàlãnhđạomongmuốntrởnêntrắcẩnnênnoitheo.RõrànglàsẽkhókhănchorấtnhiềugiámđốcđiềuhànhnếumuốncóđượclòngtrắcẩnlạthườngnhưRoddick,cảtrongđốinộivàđốingoại.Trênthựctế,mộtsốngườicóthểtranhcãirằngbàđãkhôngcânbằngđượcphươngtrìnhtríóc,tráitimvàkhípháchbởikhốilượngthờigianvàcôngsứcmàcôngtyđãdànhchonhữngvấnđềkhácnhau.Vềphíamình,chúngtôimuốnchiasẻcâuchuyệnnàybởivìlòngtrắcẩncủaRoddickđãkhôngchỉđemlạilợiíchchonhânloạimàcònchocảtổchứccủabà.

Trongnhữngnămqua,tổchứcTheBodyShopđóngtạiAnhđãrấtthànhcôngtrongchiếndịchchốnglạinhữngthửnghiệmkhoahọctrênđộngvật,lậpnêntrungtâmchămsóctrẻtrênmạngđầutiênởAnhvàgiúpkhởiđầuliênminhSAN-liênminhcủanhữngtổchứctiếnbộhoạtđộngvìmụcđích“khiếnchoviệckinhdoanhtrởnênnhânái”.Trênthựctế,RoddickđãviếtcuốnsáchcótựađềCuộcCáchmạngcủalòngNhânái(ARevolutioninkindness).

SẽkhôngcóhoạtđộngnàonhậnđượcnhiềusựchúýnếuTheBodyShopkhôngthànhcông.Cáchoạtđộngcủacôngtytáobạođánhđòntâmlývàomộtnhómkháchhàngởthậpkỷ1990,nhữngngườimàtạithờiđiểmđóđãbắtđầulolắngvềmôitrườngvànhữngvấnđềkhác.Họmuốnmuasảnphẩmtừmộtcôngtyluônquantâmđếnviệcbảovệmôitrường.Quantrọngkhôngkém,rấtnhiềunhàlãnhđạotrẻ,tàinăngvàsốngcólýtưởngmongmuốnđượcđầuquânchomộtcôngtyluôncânbằnggiữalợiíchcủaconngườivàlợinhuậncủacôngty.

Rõràng,Roddickđãcóđủcanđảmđểthànhlậpvàxâydựngmộtcôngtydựatrênnhữngviệcphảilàmđểbảovệquyềnlợicơbảncủaxãhộivàđủthôngminhđểxâydựngthịtrườngphùhợpvớitriếtlýnàymộtcáchhiệuquả.Tầmnhìncủabà-rằngphânkhúcthịtrườngmạnhtồntạichonhữngsảnphẩmcủamộtcôngtyluôncótráchnhiệmvớixãhội-khôngchỉđúngmàcònđitrướcthờiđại.TheBodyShopđãnằmtrênmépcắtcủanhữngvấnđềđadạng,vàRoddickđãchứngminhđượckhảnăngkhôngnhữngtrongviệclãnhđạomộtnhómnhânviênđadạngmàcònkếtthânđượcvớitấtcảcáckiểutổchứccóýthứcvềxãhội.Nóimộtcáchngắngọn,Roddickđãlãnhđạobằngtráitimcủamìnhvànhậnđượcsựtrợgiúpđắclựctừtríócvà

khíphách.

PháttriểnlòngtrắcẩnKhôngphảiaicũngcókhảnăngpháttriểnkhảnăngthấucảmcủa

mìnhmộtcáchdễdàng.Pháttriểnkhảnăngthấucảmởmộtnhàlãnhđạotrẻvàlinhhoạtcólẽdễhơnnhiềusovớimộtngườilớntuổi,kỳcựuvàkhótính.Chúngtôikhôngnóirằngkhôngthểpháttriểnđượcsựthấucảmởnhữngngườilớntuổi,chỉcóđiềucóthểviệcđósẽmấtnhiềuthờigianvàcầnnhiềusựsángtạohơn.Chúngtôipháthiệnrarằngngườilãnhđạonàychỉcầnmộtchútkhuyếnkhíchvàhuấnluyệnđãcóthểđạtđượcsựcânbằngrấttốtgiữađịnhhướngthựchiệnvàsựthấucảm,trongkhimộtngườikháccầnrấtnhiềusựgiúpđỡtừbênngoàivàsựkiênnhẫntrướckhianhtacóthểđếnđượcvớitrạngtháicânbằngnày.Hãynhìnvàonhữngcáchkhácnhaumànhàlãnhđạodùngđểpháttriểnlòngtrắcẩnvànhữnggìcáccôngtycóthểlàmđểđơngiảnhóaquytrìnhnày:

-Thôngquakinhnghiệmsốnghoặckinhnghiệmlàmviệc.Khiconngườiphảiđốimặtvớinhữngkhủnghoảngtrongcuộcsốnghaytrongcôngviệc,họtựnhiênpháttriểnđếnmộtmứcđộnàođấykhảnăngthấucảmvàlòngtrắcẩn.Đócóthểlàcáichếtcủamộtngườithântronggiađìnhhoặcviệcmấtđimộtcôngviệcquýgiá,nhưngchodùđólàcáigì,họcũngtrảinghiệmđượclòngtrắcẩnmàngườikhácdànhchohọ,vàhọđánhgiácaotầmquantrọngcủanó.Hơnthếnữa,chịuđựngsựmấtmáthoặcvượtquaquãngthờigiankhókhăngiúpconngườitrởnêncởimởhơn.Lớpgỉcứngnhắcmàhọcảmnhậnđượclàcầnthiếtđểgiúpphongcáchlãnhđạotheohướnghiệuquảbỗngnhiêndườngnhưkhéoléohơn.Họnhậnrarằngsốngmộtcáchcởimởvàchânthànhcóthểxâydựngnhữngmốiquanhệvàgiúpngườikháctrưởngthànhvàtrởnênhiệuquảhơntrongcôngviệc.

Chúngtôibiếtmộtnhàlãnhđạocaocấp,nổitiếnglàmộtnhàlãnhđạohếtsứccứngrắn.Ôngđãđiềukhiểnngườilaođộngmộtcáchtànnhẫnvàkhôngchấpnhậnbấtcứlờixinlỗinàochothấtbại.Sauđó,ônggặpmộttainạnkhủngkhiếp,vàthờigianphụchồicủaôngrấtdàivàđầyđauđớn.Khiquaytrởlạivớicôngviệc,ôngtrởthànhmộtngườikháchẳn.Ôngvẫncứngrắnkhicầnphảicứngrắnnhưngôngđãcókhảnăngthayđổikhicầnphảithayđổivớilòngtrắc

ẩndànhchomọingườikhihoàncảnhtácđộng.Trongsuốtthờigianphụchồicủaông,mọingườiđãdànhchoôngmộtsựcảmthônglớnlao,vàôngđãđượcgiúpđỡvàphụchồinhanhhơnnhờsựbộclộtìnhcảmnày.Dùkhôngthayđổitoànbộnhưngôngđãcókhảnăngđếngầnvớisựmềmmỏngcủabảnthânkhicầnthiết.Bằngcáchlàmnhưthế,ôngđãtrởthànhmộtnhàlãnhđạotoàndiện.

Chúngtôiđãđượcnhiềunhàlãnhđạochiasẻrằng,trừkhingườiquảnlýđãtừnggặpphảinhữngnghịchcảnhđángkểhayđôibalầnthấtbại,nếukhônghọkhônghềmuốnlàmviệcvớianhta.Quanđiểmcủahọđặcbiệtxácđángtrongmộtmôitrườnglàmviệcngàycàngđadạng.Hếtlầnnàyđếnlầnkhác,chúngtôichứngkiếnnhữngngườiquảnlýtrẻ,lànhnghề,đanglàhọcviêngiỏinhấtcủachươngtrìnhđàotạothạcsĩtiếnthẳngđếnmộtcôngtytưvấnhàngđầuvàsauđólàtậpđoànsốmột,cuốicùnghọpháhủychínhbảnthânhọ.Cũngbởiquáthôngminhvànhanhnhẹn,họtrởnêncựckỳdễsợtrongmốiliênhệvớibấtkỳaikhôngcócùngtrìnhđộhọcvấnvàkinhnghiệmnhưhọ.Họkhôngxâydựngquanhệmậtthiếtvớicựunhânviênhaynhữngnhàcungcấpnhỏbởihọkhôngthểthôngcảmđượcvớinhữngngườikhôngthànhcôngđượcnhưhọ.Điềunàychỉxảyrakhinhữngngườiquảnlýthànhcôngnhanhchóngphásảnmộthoặchailầnvàhọkhámpháranhữngcảmxúccủachínhmình-mộtphầncủabảnthânmàtrướckiahọcốtìnhlờđi.Thayvìchỉquảnlýbằngtríóc,họbắtđầuhọccáchsửdụngtráitim.

-Quahuấnluyện.Mộttrongnhữngchướngngạilớncủaviệchuấnluyệnmộtvịlãnhđạocầnphảitrởnêngiàulòngtrắcẩnhơnlàkéohọrakhỏicáitưduysosánhnhiệmvụvớicảmxúc.Rấtnhiềulần,nhàlãnhđạokéosựthấucảmcủahọlạibởihọsợrằngnếuhọtrởnênquáxúccảmtrongcưxửvớingườilaođộng,họsẽđánhmấttầmnhìnđốivớinhiệmvụ.Họlolắngrằngnếuhọthảlỏngngườilaođộngbởihọthấytiếcchonhữngngườinàythìsauđósẽcónhữngcáigiáphảitrảchoviệckhôngđạtđượcmụctiêu.

Rõràng,cómộtvàisựthậtđằngsaunỗisợhãinày,nhưngnhàlãnhđạohoàntoàncóthểvừathểhiệnxúccảmvừanhấnmạnhnhữngnhiệmvụchính.Trongkhóatậphuấn,chúngtôiđãhướngdẫncácnhàlãnhđạocáchđểcóthểthấucảmmàvẫnépđượcngườikhácthựchiệncôngviệc.Chúngtôicũngphânbiệtsựkhácnhaugiữahiểuvàđồngý,nhưđãthảoluậnởphầntrước.Vàchúngtôiyêucầuhọnhớlạinhữngtìnhhuốngmàlòngtrắcẩncủaaiđóđãgiúphọvượt

quađượcnhữnghoàncảnhkhókhăn.Khihọđãcóđủkhảnăngđểmườngtượngđượcnhữngảnhhưởngtíchcựccủasựthấucảm,nótrởnênítđedọahơnvàhọcókhảnăngthểhiệnnótrongđiềukiệndễdànghơn.

-Quaviệcthânthiệnvớitấtcảcáckiểungười.Sẽthậtkhóđểthểhiệnsựthấucảmkhibạngiamcầmmìnhtrongmộtgiớihạntươngtácchậthẹp.Nhàlãnhđạochỉthườngxuyêngiaotiếpvớimộtnhómnhỏcácnhàcốvấnhoặctựcôlậpmìnhtrongphạmvimộtbộphậnchứcnăngsẽcórấtítsựthấucảmdànhchonhữngngườikhôngphảilàcốvấnhaykhôngthuộcbộphậnchứcnăngkia.Chúngtôiđãthúcgiụcnhữngnhàlãnhđạonàyđểlôihọrakhỏivùngtiệnnghicủamìnhvàtựmìnhhòađồngcùngvớingườilaođộngđếntừcácvùngmiềnkhácnhau.Điềunàycónghĩalànỗlựcxâydựngnhữngmốiquanhệđadạngtrongtoànbộtổchức,dànhthờigianvànỗlựcđểtìmhiểuxemđiềugìcóthểlàmphiềnmọingười.Nhàlãnhđạotrởthànhtùnhântrongnhàtùcủachínhnhữngkinhnghiệmbảnthân,vàhọchỉthểhiệnlòngthấucảmcủamìnhvớinhữngngườicócùnghoàncảnhvớihọ.Mộtngườiđànôngởvịtrícaokhôngthểhiểuđượcmộtngườiphụnữdướiquyềnđangcốgắngđểcânbằnggiữacôngviệcvàcácvấnđềtronggiađình.MộtvịlãnhđạoluônsốngởMỹkhôngthểhiểuđượcnhữngkhókhănmànhữngngườiđứngđầuvănphòngởcácnướckhácphảiđốimặtdướidạngtìmkiếmnguồntàinguyênhaytìmcáchthíchứngvớicáctiếntrìnhchínhtrị.Nhưvậy,khilãnhđạotựbuộchọphảitươngtácvớicácđồngnghiệptrêndiệnrộngkhôngchỉtrênmộtnềntảnghờihợt,họtựnhiêntrởnênthấucảmvàgiàulòngtrắcẩn.

♦♦♦

Khilãnhđạotựbuộcmìnhrakhỏivùngtiệnnghicủamình,họphảisẵnsàngđốimặtvớisựthậtlàmộtvàikhíacạnhdễbịtổnthươngcủahọcóthểbịđánhthứcbởisựcăngthẳngcủanhữngáplựcvàgócnhìnmới.Trongchươngtiếptheo,chúngtôisẽchỉraảnhhưởngmànhữngchệchhướngcánhântácđộnglênnhữngvịlãnhđạođangcốgắngđưanhiềuhơnnữatiếngnóicủatráitimvàocôngviệc.

10

VƯỢTQUASỰCHỆCHHƯỚNGCỦACÁNHÂNKHILÀMVIỆCVỚI

NGƯỜIKHÁCớimộtchủđềđãđượcthảoluậnrấtnhiềunhưchủđềnày,thậtngạcnhiênlàsựchệchhướngvẫntiếptụcpháhủycácnhàlãnhđạo.Rấtnhiềunhàlãnhđạonhậnthứcđượcrằngbađặctính-kiêungạo,dễbịkíchđộng,cầutoàn-cóthểlàm

giảmhiệuquảcủahọnếukhôngđược“quảnlý”.Rấtnhiềubàibáovàcuốnsáchđãđượcviết(baogồmcảcủachúngtôi:NguyênnhânkhiếncácCEOthấtbại)đãchỉrahiệntượngchệchhướng.BobHoganvàđồngnghiệpcủaôngđãmiêutảtrongnghiêncứucủamìnhnhữngảnhhưởngtiêucựccủacáccảmxúcnhưnghingờ,lolắng,khóchịuvànóichunglànhữngđiềuchỉnhnghèotìnhcảmđốivớihiệuquảcủaviệclãnhđạo.Chúngtôiđãhuấnluyệnvàlàmviệcvớihàngtrămnhàlãnhđạohàngđầutrênkhắpthếgiớivàquansátnhữngkhíacạnhtiêucựccủacánhânhọđãảnhhưởngnghiêmtrọngđếnmôitrườnglàmviệccủacácthuộccấptrựctiếpnhưthếnào.Dườngnhưlàhợplýđểgiảđịnhrằngphầnlớnlãnhđạoítnhấtcũngđãnghĩđếnnhữngvấnđềnày.

Cóthểđólàvấnđề.Mặcdùrấtnhiềunhàlãnhđạonghĩvềnó,họkhôngnhìnnhậnchủđềnàytừquanđiểmcủatráitim.Lãnhđạosẵnsàngthúnhậnrằnghọcóthểlànhữngđốccôngkiêungạonhưngviệcthúnhậnấychỉđơnthuầnlàsựnhậnthứckhôngthiênvịvàhoàntoànlãnhđạm.Họkhôngcânnhắcvềảnhhưởngcủanótớinhữngngườixungquanhhọ.Thấtbạitrongviệcxemxétlạihànhđộngnàytrênquanđiểmcủacảmxúc,họkhôngnhìnnhậnvấnđềsâusắcđủđểcóthểquảnlýnómộtcáchhiệuquả.Hayxemxétởgócđộkhácđimộtchút,họđãkhôngsuynghĩvềlýdohọcưxửtheocáchđóvàcáchmànhữnghànhđộngđóảnhhưởngđếnngườikháccũngnhưhiệuquảchungtrongcôngviệccủachínhhọ.

Tấtnhiên,nếuhọcódùngtráitimđểnhìnnhậncáchcưxửnày,họvẫnphảicócanđảmđểđiềukhiểnnó.Sẽcầndũngcảmđểthayđổimộttháiđộmàbảnthânnókhônghoàntoànxấu;sựchệchhướngthườnglàmảngtốicủamộtphẩmchấttíchcựccóthểgiúpconngườiđạtđượcđếnmộtmứcđộnhấtđịnhcủathànhcông.

Nhưtiêuđềcủachươngđãgợiý,hiểubiết(tríóc),đốimặt(tráitim)vàvượtqua(khíphách)làtấtcảcácbướccủaquytrình.Tuynhiên,bướctiếptheochúngtôitậptrungvàokhíacạnh“đốimặt”,bởitráitimlàchìakhóađểgiảiquyếtvấnđềchệchhướngmộtcáchhiệuquả.

Sựchệchhướnglàgìvàtạisaođólàmộtmốiquantâmlớncủacácnhàlãnhđạo

ngàynay?TrongcuốnsáchNguyênnhânkhiếncácCEOthấtbại,chúngtôi

đãxácđịnh11sựchệchhướngthôngquanghiêncứuvàđánhgiá,chủyếuthôngquacôngtrìnhcủanhàtâmlýhọcBobHogan.Cuốnsáchmiêutảnhữngsựchệchhướngsaumộtcáchchitiết:cườngđiệu,kiêungạo,dễbịtácđộng,thườngxuyênmấtlòngtin,khôngnhìnxatrôngrộng,tinhranh,hiểmđộc,phảnkhángthụđộng,cầutoànvàsẵnsànglàmvuilòngngườikhác.

Khôngchỉcónhữngđiềunàymớilàsựchệchhướng.Bạncóthểđọcđượcvềrấtnhiềucáchkhácnhaumộtnhàlãnhđạocóthểpháhủykhảnănglàmviệchiệuquảcủamình.BilPasmore,SydneyFinkelstein,DavidNadlervànhữngngườikhácđãviếtrấtnhiềuvềsựthấtbạicủacácgiámđốcđiềuhànhvàlãnhđạo.Mườimộtvấnđềmàchúngtôiđãliệtkêrađạithểvẫnđạidiệnchonhữngcáchchungnhấtđểtínhcáchcánhâncóthểpháhủytínhhiệuquả.

Bạncũngcóthểhiểurằngnhữngđặcđiểmnàythườngnângtínhhiệuquảtrongtổchứcđếnmộtmứcnàođóbởiđiểmmạnhthườngliênquanđếnđiểmyếu.Vídụnhưsựcầutoànthườnggiúptránhnhữngsailầmđắtgiávàchắcchắnđượcvềchấtlượngcủasảnphẩmvàdịchvụ,chotớikhicôtatậptrungquánhiềuvàotiểutiếtđếnmứcmấtđicáinhìntoàncảnh,việcsẵnsànglàmvuilòngngườikhácgiúpxâydựngmốiquanhệtốtgiữaanhtavàđồngnghiệp,kháchhàng,nhàcungcấpchođếnkhianhtanhậnrarằngmìnhđãtiêutốnquánhiềuthờigianchonhữngvấnđềchínhtrịmàquênmấtviệckhoanhvùngquanđiểmcủamình;nhàlãnhđạokhôngkiênđịnhcóthểtruyềnđượclửanhiệttìnhchođếnkhianhtacóxuhướngphảnứngtháiquávớinhữngvấnđềnhỏdẫntớiviệcthuộccấpcủaanhtadành

quánhiềuthờigianchoviệckiểmsoátvàkhôngcóđủthờigianchocôngviệc.Điềunàychỉxảyrakhihọkhôngkiểmsoátđượcnhữngphẩmchấtnàyvàkhôngnhậnthứcđượcrằnghọđanggặpkhókhăn.

Chúngtôicũngmuốnnhấnmạnhrằngnhữngsựchệchhướngnàykhôngphảilúcnàocũngbiểuhiệnrangoài.Trênthựctế,cómộtvàilãnhđạođãlàmrấttốtviệcquảnlýmảngtốitrongmìnhchotớitậnkhimộttìnhhuốngcăngthẳngxuấthiệnvàcótácdụnggiốngnhưmộtchấtxúctácchosựchệchhướng.Dướiáplựccủathờihạnchót,mụctiêutàichính,dựánquantrọngvànhữngtìnhhuốngkháccóthểgâyáplực,cácnhàlãnhđạosẽbộclộhànhvichệchhướng,bởiđóchínhlàcáchlãnhđạo“thiênbẩm”củahọ.Khithờihạnchótđangđếngầnvàáplựccủaviệcphảivượtquađượchiệusuấttiêuchuẩncủanămtrước,mộtnhàlãnhđạocóthểtrởnêncựckỳmấtlòngtinởngườikhác(“Họsẽkhônglàmviệcchămchỉhaykhéoléonhưmình”)dẫnđếnôngtađòihỏiquánhiềuvàgiaophóquáít,vàhiệuquảlàmviệccủanhómmàôngtaquảnlýsẽkhôngđượcnhưmongđợi.

Mặcdùmọingườiđềucónhữngđiểmáplựckhácnhau,ngàynay,cácnhàlãnhđạođặcbiệtdễbịchệchhướngbởinhữngáplựckhổnglồmàaicũngphảitrảiqua.Vớiáplựcngàymộtnhiềuchoviệctănghiệuquảtàichính,yêucầuphảilàmviệcnhiềuhơnvớirấtítngườivànhữngtháchthứcđếntừđốithủcạnhtranhđadạng,toàncầu,chưabaogiờcácnhàlãnhđạophảiđốimặtvớiquánhiềuthửtháchdễlàmthoáichínhưbâygiờ.Nhưthểngàynàocũngcómộtcuộckhủnghoảngmớixuấthiện.Ngàythứhailãnhlãnhđạophảiranhữngquyếtđịnhđốilậpvềviệcaisẽđượcđềbạtvàaibịbỏqua.Ngàythứbahọphảilựachọngiữakếtquảvàgiátrị,quyếtđịnhxemlợinhuậntiềmnăngcủamộtđộngtháicóphùhợpvớithươnghiệucủatổchứckhông.Áplựccóthểlàmchothậmchílàngườilãnhđạotốtnhấtcũngdễbịchệchhướng.VớinhữngchuyênviênphântíchcủaphốWallxemxétmọiđộngtháivàquyếtđịnh,bangiámđốcđãliênquannhiềuhơnđếnhoạtđộngkinhdoanhcủahọvàgiữchohọcótráchnhiệmhơnbaogiờhết.Vàkhiphươngtiệntruyềnthôngbắtđầusuyđoánvềtươnglaicủahọ,họsavàocácmẫuhànhvimàkhôngcầnsuynghĩ.Bởinhữnghìnhmẫunàyđãgiúphọđạtđượcnhữngmụctiêuquantrọngtrongquátrìnhlàmviệccủamìnhvàcũngbởinhữngmẫuhànhvinàylànhữngbiểuhiệntựnhiêncủanhâncáchhọ,giámđốcđiềuhànhtinvàonhữnghìnhmẫunàykhiphảichịuáplực.Thậmchítrongđầuhọcònnhìnnhậnchúngmộtcáchtíchcựchơnlàtiêucực.Họhànhđộngmộtcáchlậpdịvàtin

rằngsựlậpdịđósẽđemlạilợiíchchohọ.Họngàycàngtrởnêntáchbiệtvàtựthuyếtphụcbảnthânrằngmìnhcầnphảigiữkhoảngcáchvớingườikhácđểrađượcquyếtđịnhkháchquan.

RichardScrushy,cựugiámđốcđiềuhànhcủaHealthSouth,ngườiđãbịbuộctội(nhưngkhôngbịkếtán)trongvụgianlậnMedicare,làvídụđiểnhìnhcủamộtnhàlãnhđạomàchínhsựtựtinlớnvàlòngtựhàovềbảnthânđãgiúpôngxâydựngmộtcôngtycựckỳthànhcông.Ôngcũnglàngườimàdướiáplựccủaviệctănglợinhuận,cóthểđãngạomạnbỏquanhữngquytắcvốnđượcápdụngchocácgiámđốcđiềuhànhkhác.BạnsẽnghĩrằngnhữngngườithôngminhvàkhônkhéonhưScrushychắcchắnsẽhiểusựnguyhiểmđốivớihìnhảnhcủamìnhkhisởhữuvàicănnhàlớn,nhấnmạnhrằngmọisựchúýluôntậptrungvàoôngtrongsuốtcáccuộchọpkinhdoanh,hoặcmuamộtcáimáybaytrựcthăng(gọilà“BonusOne”)trongthờiđiểmmàHealthSouthđãngừngmọiviệcchialợitứchaytraothưởngchoông,nhưngsựchệchhướngcóthểdễdàngkhiếnchokểcảngườigiỏigiangvàthôngminhnhấthànhđộngtheocáchtựđánhbạimình.

Tươngtự,CarlyFiorinalàmộtnhàlãnhđạorấtlôicuốn,ngườidườngnhưđãcósựlựachọnđúngkhithayđổinềnvănhóatheođịnhhướngcủangườiHewlettPackardthànhmộtnềnvănhóathiênhơnvềđịnhhướnghiệuquả.KhiáplựcvềhiệuquảtănglênvàsựcạnhtranhtừDellvàIBMthêmdữdội,sựkhoatrươngvàthiếulòngtintrongFiorinabùnglên.Bàsathảinhữngngườiởvịtríchủchốt.Mốiquanhệcủabàvớinhữngnhàbáocóảnhhưởngtrởnêncăngthẳng,vàbàxalánhcácthànhviêntrongchínhhộiđồngquảntrịcủamình.Khôngnghingờgì,nhữngkỹnăngcủamộtnhânviênkinhdoanhgiúpbàrấtnhiềutrongsựnghiệpcủamình,sựthúvịvàkịchtínhmàbàmangvàocácbàidiễnthuyếtcóthểcựckỳthuyếtphục.Tuynhiên,khuynhhướngkhoatrươngcủabàcóthểđãkhiếnbàranhữngquyếtđịnhgâychúýcủadưluậntớibànhưnglạikhôngđemlạilợiíchcaonhấtchoHewlettPackard.

NếuScrushyvàFiorinacóthểquaytrởlạivàquansátxemsựkiêungạovàkhoatrươngcủahọđãảnhhưởngđếnnhữngngườiởvịtríchủchốtnhưthếnào,hẳnhọsẽhànhđộngkhácđivàthayđổihiệntạicủamình.Nếuhọsẵnsàngsuyngẫmvềnhữnghìnhmẫuhànhvivàchânthànhvớibảnthânvềviệchọsẽgặpnhữngvấnđềnhưthếnào,hẳnhọsẽcóđủkhảnăngđểhạnchếnguyhiểm.Điều

nàylàcôngbằngkhiđặtcâuhỏitạisaoScurshyvàFiorina,hainhàlãnhđạothôngminhkiệtxuấtvớinhiềuthànhtựu,lạidườngnhưkhôngnhậnthứcđượcvềsựchệchhướngcủamình.Câutrảlờiliênquannhiềuđếnviệcnềnvănhóahợptác-vànềnvănhóacủachúngtanóichung-nhìnnhậnýniệmvềsựyếukémvànhữngthấtbạicánhânnhưthếnào.

NghịchlýcủasựchệchhướngChúngtôiđàotạođểmọingườihiểu,chấpnhậnvàquảnlýsự

chệchhướngcủahọ,nhưngcáchduynhấtmàbạntiếnlêntrongrấtnhiềunềnvănhóadoanhnghiệplàtừchốisựchệchhướngcủamình.Nghịchlýnàythểhiệnmộtthửtháchchotấtcảcáclãnhđạo,nhữngngườithườngnhậnrarằngmìnhcómộtsốđặcđiểmcóthểgâyphiềnphứcchobảnthânnhưngcũnghiểurằngnếuhọthúnhậnvềnhữngđiểmyếunày,mọingườisẽkhôngbaogiờquênvàthậmchísẽdùngnóđểchốnglạihọ.Ởnhữngcôngtycótínhcạnhtranh,bấtcứsựthúnhậnnàovềnhữngnghingờhaythấtbạicũngsẽbịdùngđểchốnglạinhàlãnhđạobởinhữngôngchủngạomạnvàyêusách,haybởinhữngthuộchạđầythamvọng,nhữngngườiluônluôntìmkiếmđiểmyếucủalãnhđạovớihivọngcóthểthếchỗhọ.Nhàlãnhđạomongmuốntrởthànhcầuthủchơibóngchàytoàndiện:cầuthủkhôngcóthiếusót,ngườicóthểđánhchosựcânbằng,đánhchoquyềnlực,đánhcắpcăncứ,đưađộibóngrasân,némvớitấtcảsứcmạnhvàđộchínhxác.Trongkhicáccầuthủtoàndiệnxuấthiệnthườngxuyên,nhữngnhàlãnhđạokiểunhưthếlạicựckỳhiếmhoi.

Thậmchíhọcàngtrởnênhiếmhoihơntrongmộtthếgiớicótổchức.Mỗingườicóítnhấtmộtsựchệchhướng-mộtmẫuhànhvinàođócóthểlàmgiảmkhảnănglàmviệchiệuquảkhihọcóítkhảnăngkiểmsoátnó-trongcơnkhủnghoảng,khiđốimặtvớimộtquyếtđịnhlớn,v.v…Mứcđộquantrọngcủanhữngtìnhhuốngnàykhiếncácnhàlãnhđạocựckỳcăngthẳng.Vàvìquácăngthẳngnênsựchệchhướngđãxuấthiện.

Chúngtôiđãnhậnthấymộtvàingười,nếuhọchânthànhmộtcáchhợplývớichínhmình,họsẽngấmngầmthừanhậnsựchệchhướngvớibảnthânnhưnglạichốibỏnókhiđứngtrướcmọingười.Hoặchọcóthểcôngnhậnmộtcáchýthứcsựtồntạicủachúng

nhưngthấtbạitrongviệcchấpnhậnsựthậtrằngchúngcónhữngảnhhưởngtiêucựclênngườikhác(tráitim)vàcầncósựdũngcảmđểthayđổi(khíphách).Trongcảhaitrườnghợp,họkhôngnhìnvàobêntrongvàđốimặtvớiảnhhưởngcủanhữngkhuônmẫuhànhvinàyvàcáchmàchúngtựthểhiệnbảnthântrongcôngviệcvàcuộcsốngcủahọ.

Chúngtôinhậnthấyrằngkhôngchỉnỗisợhãicủaviệcthừanhậnđiểmyếulàmcảnđườngkhảnăngđốimặtvàgiảiquyếtmộtsốvấnđềliênquanđếnsựchệchhướng.Conngườikhôngmuốnlàmviệcchomộthệthốngcóthểchophépthấtbại.Họbịhấpdẫnbởinhữngtổchứccótiêuchuẩncaovànhữngnơimàmọingườibịdồnvàothếbuộcphảithànhcông.Nhữngnhàlãnhđạochuyênnghiệpvàđầythamvọngđếntừvịtrícaonhấtcủachươngtrìnhđàotạothạcsĩquảntrịkinhdoanh(MBA)đặcbiệtthíchnềnvănhóanày.

Tuynhiên,điềucóthểhọkhôngthíchlàhọsẽkhôngđủkhảnăngđạtđượchiệuquảtheotiêuchuẩncủacôngtyhoặctheonhữnggìngườitamongmuốnởhọ.Chodùlàngườigiỏivàthôngminhnhấtcũngcóthểtrởnênkémcỏitrongmộtvàitrườnghợp.Thậmchínhữnggiámđốcđiềuhànhvàcácnhàlãnhđạocaocấpnổitiếngvìsựdũngcảmvàtựchủtrênthếgiớicũngcónhữnglúcchệchhướng,ngăncảnhọtrongviệcđạtđượckếtquảmàhọđãhứa;điềunàycũngdẫntớisựthấtbạitrongviệccốgắngbảotồnnhữngảoảnhcủasựhoànhảo.

TrongvănhóađịnhhướnghiệuquảnhưNgânhàngMỹvàtrongnềncôngnghiệpmangnặngtínhcạnhtranhởphốWalllúcnàocũnggâyáplực,thấtbạikhôngphảilàmộtlựachọnđượcchấpnhận.Gầnđây,chúngtôiđãthiếtkếmộtchươngtrìnhdànhcholãnhđạocaocấpcủaNgânhàngMỹvàbaogồmtrongđómộtbàithuyếttrìnhtừmộtnhàlãnhđạorấtthànhcôngtrongviệcvậnhànhđơnvịkinhdoanhchính.Trongkhichươngtrìnhnàychạyliêntụcđượctronghainăm,nhưngthànhcôngcủanhàđiềuhànhnàythìkhôngđượcnhưvậy.Thựctế,ôngđãtrảinghiệmđượcmộtsựđảongượcđángkểdothịtrườngthayđổivàôngkhôngphảnxạđủnhanhđểbắtkịpsựthayđổinày.

ChúngtôiđãgợiýchoNgânhàngMỹrằngôngvẫncóthểtiếptụcdiễnthuyếttrongchươngtrình,nhưngthayvìphântíchthànhcôngcủaông,chúngtôitậptrungvàophântíchlýdoôngthấtbại.Đềnghị

nàygâynênmộtcuộctranhluậnlớntrongnộibộngânhàngvềlờikhuyênđểchomộtngườiđứngđầuthừanhậnthấtbại.Liệuthấtbạicủaôngcóphảilàmộtvídụngoàiýmuốnchongườikhác?Liệunóbịnhìnnhậnnhưmộtsựbàochữathayvìmộtcáinhìnsâusắc?Liệucóaiởmộtvịtrícaocấpcóthểthừanhậnlỗicủaôngtrongcáchôngđánhgiáhaythựchiệncôngviệc?Cuốicùng,nhómlãnhđạocaocấpđãquyếtđịnhtiếptụcthựchiệnviệcnàytrongchươngtrìnhhọc,bởiđểtrởthànhmộttổchứchọchỏinghiêmtúc,côngtycầnphảicókhípháchđếđốimặt,đểhiểuvàđểsửachữasailầmhaythấtbạirồitiếnlên.Nhàlãnhđạonàyđãthayđổithôngđiệpcủaôngđểtậptrungvàosailầmvàsựchệchhướngsauđótrởthànhmộttrongsốnhữngnhàdiễnthuyếttàibanhấttrongchươngtrình.Sựchệchhướngtrởthànhmộtcáinhìnthậtsựsâusắcvàolýdonhàlãnhđạothấtbạivàchúngtacóthểlàmgìvớithấtbạiđó.

Trongnềnvănhóahợptác,việcthừanhậnsựchệchhướngtrởnêndễdànghơnrấtnhiều.ThụyĐiểncónhiềucôngtyvớitruyềnthốngvănhóahợptác,vàngườiThụyĐiểntinrằngkhibịlạchướng,conngườicầntinvàotráitimhơnlàtríóchaykhíphách.Điềunàycónghĩalàgiữatấtcảcácviệckhác,hãythểhiệnsựthấucảmđốivớiđiểmyếucủangườikhác.Nócũngđồngnghĩavớiviệcvượtquathấtbạibằngcáchđốithoạivàtựquansát.Mặtkhác,ởrấtnhiềucôngtycủaMỹ,khigặpvấnđềvềsựchệchhướng,mọingườiđềudựavàotríócvàkhíphách.Phảnứngcủanhàlãnhđạosẽlàrachỉthịtrongsuốtmộtcuộckhủnghoảngmàkhônghềlắngnghevàsuynghĩ.Thậtsựkhókhănchomộtnhàlãnhđạokiểunàykhiphảithừanhậnsựchệchhướngởgiữacuộckhủnghoảng.Khilợinhuậnbịchiasẻvàcổphầngiảmsút,mọingườiđềunóivềviệccôngtycầnđạtđượchiệuquảbằngmọigiánhưthếnào.Trongsuốtthờigiannày,tráitimbịnhìnnhậnnhưmộtthứxaxỉvàtạmthờibịbỏqua.Nếucôngtycầnphảigiảmbiênchế,tráitimcầnthugọnlạivàchủnghĩanhânvănsẽbịnguyềnrủa.

Chúngtôinhậnrarằngcólúcvàcónơidànhchotráitimvàrằngtrongnhữngkhoảngthờigiankhác,hiệuquảcầnphảiđượcđặtlêntrên.Tuyvậy,chúngtôitinrằngcónhiềucôngtykhôngnhậnrađượcrằngtráitimlàchìakhóachohiệuquảlâubền,rằngviệccácnhàlãnhđạotừchốiđốimặtvàquảnlýsựchệchhướngcủahọcuốicùngsẽgâyảnhhưởngnghiêmtrọngđếnhiệuquảcủacôngty,vàrằngđiềucóthểlàmộtđặcđiểmtíchcựctronghoàncảnhnàycóthểtrởthànhtiêucựctronghoàncảnhkhác.

Khôngnhàlãnhđạonàocóthểthểhiệnbảnthânnhưmộtngườikémcỏihoặchayđanghi,nhưngôngtacóthểchờđợimộtcơhộithíchhợpđểthừanhậnrằng“Tôikhôngbiết”,hay“Tôiđãphạmsailầm”vàđểhọchỏitừnhữngtrảinghiệm.Chúngtôiđãtìmrarằng,thừanhậnmìnhkhôngcótấtcảcáccâutrảlờisẽkhuyếnkhíchngườikháchọchỏi,vàthừanhậnnhữngđiểmyếu,đặcbiệtlànhữngđiềungườikhácđềunhậnthấy,sẽthựcsựlàmchonhàlãnhđạotrởnênmạnhhơn.Khiconngườithừanhậnrằnghọcónhữngthiếusót,sailầmhoặcnhữngđiểmyếuriêng,họtrởnêngiàutìnhcảmvàdễgầnhơn.Điềunàyđặcbiệtđúngkhinhữngnhàlãnhđạodámthừanhậnđiểmyếuhaysailầmcủamình.Nósẽchophépngườikhácđượcnóichuyệnvớinhàlãnhđạovàthừanhậnđiểmyếuhaysựdễbịtổnthươngcủamình.Thườngthìnhữngthuộccấptrựctiếprấtsợphảihoàntoàntrungthựcvớiôngchủcủahọvìsợbịchỉtríchbởicácquyếtđịnhtồitệhaynhữngsaisóttrongquyếtđịnh.Kếtquảlàôngchủkhôngcóđượcbứctranhtoàncảnhtìnhhuốngvàphântíchtìnhhuốngđómàkhôngbiếtbảnchấtthựcsựcủanhữnggìđangdiễnra.Tráilại,nhàlãnhđạosẵnsàngthừanhậnthấtbạisẽkhuyếnkhíchđượcnhữngngườikháclàmnhưmình.Điềunàykhôngcónghĩalàhọtánthànhhaykhuyếnkhíchthấtbại.Thayvàođó,cómộtsựthừanhậnrấtthựctếlànhữngngườitốtnhấtđôikhicũngvẫnmắcsailầm.Thànhthậtnhìnnhậnvàhọchỏitừsailầmsẽtănghiệuquảtrongthờigiandài.

Mộtlầnnữa,nghịchlýcủasựchệchhướngthườngngănchặn/cảnđườngthừanhậnthẳngthắnnày.Trongphầnlớncáccôngty,dườngnhưngườiđượcđềbạtthườnglàngườimắcítsailầmnhất.Vấnđềlà,tấtnhiên,dùxuấtsắcnhấtcũngcónhữngsailầm,vàviệcđềbạthọcònnguyhiểmhơnnhiềubởikhôngaibiếtnhữngsailầmđólàgì(trongnhiềutrườnghợpnóbaogồmchínhbảnthânngườiđó),vànhữngngườinàykhôngcốgắngkiểmsoátchúng.Tồitệhơn,ngườilãnhđạokhôngbiếtgìvềsựchệchhướngcủathuộccấptrựctiếp.Họcóthểkhôngnhậnranhữngconđườngsuybạimànhữngnhânviênlàmviệchiệuquảnhấtcủahọđangsavào,haynhìnthấyrằngtrợlýcủahọcóxuhướngtạorahànhđộnggâyhạivàđangkhiếnchocảđộihoangmang,hayđánhgiácaohànhđộngcủamộtcánhânhoạtbátnàođóđãthúcđẩygiúpmọingườicóđủnănglượngđểtránhviệckíchhoạtsựnóngnảycủalãnhđạohơnlàđưaranhữngýtưởngchomộtdựánmới.Khilãnhđạohiểuđượcbảnchấtcủasựchệchhướngtrongđội,họcóthểgiúpcácthànhviêntrongđộihọccáchtựđiềuchỉnhmìnhvàtrởnênhiệuquảhơn.

BacáchđểquảnlýsựchệchhướngĐạtđượcmụctiêumàtiêuđềchươngnàygợiý-hiểu,đốimặt,

vàvượtquasựchệchhướng-làmộtthửthách.Sựchệchhướnglàmộtvấnđềđãănsâuvàonhâncáchcủamỗingười.Vàngaycảkhinhàlãnhđạohiểuđượcnó,họvẫngặpkhókhănrấtlớntrongviệcthừanhậnvàvượtqua.Nhữnggợiýsauđây,bởivậy,đượcphácthảođểđốimặtvớithửtháchcủasựchệchhướng,đặcbiệtlànhữnggợiýliênquanđếntráitim.Chấpnhận,đốimặtvàhọccáchquảnlýnhữngđiểmyếucủamỗicánhânlàmộtviệclàmrấtkhótrongbấtcứhoàncảnhnào,nhưngtrongmộtnềnvănhóadoanhnghiệpmạnhmẽ,nóthựcsựlàmộtvấnđềcầnbàn.Tuynhiên,côngtyvẫncóthểgiúpcácnhàlãnhđạolàmđiềunàynếuhọlàmtheohướngdẫnsau:

-Tậptrungsựchúývàolúcthấynghingờbảnthân.Đánhgiámộtthấtbạichỉbằnglýtrívàphântíchthôithìchưađủ.Sẽlàquáđơngiảnnếutríthứchóavàđơngiảnhóamộthànhvigâyrathấtbạibằngcáchnói:“Tronghoàncảnhnày,tôilànạnnhân”hay“Điềunàysẽkhôngbaogiờxảyranữa.”Mọingườicầnphảithừanhậnsựchệchhướng,tìmxemthờiđiểmriêngtưchoviệcnghingờbảnthânởđâu.Bằngcáchnhậndiệnsựchệchhướngvànhìnnhậnxemnólàcáigì-mộtkiểuhànhđộngđãbámrễtrongmỗingườivàthườngbộclộrakhiphảichịuáplực-lãnhđạocóthểhọccáchchấpnhậnnóvàcóđượcsựdũngcảmđểkiểmsoátnó.

Nhiềulúc,mọingườicầnđượcgiúpđỡđểtìmkiếmthờiđiểmriêngtưchoviệcnghingờbảnthân.Họcóthểthoángthấynókhihọđangđitrênđườnghoặckhôngthểngủnổiởkháchsạn.Sựloâubắtđầugặmnhấmhọ,vàhọtựhỏixemliệunhữnghànhđộngquáthậntrọngcủamìnhliệucólàmtổnthươngngườikhácnhiềuhơnlàgiúpđỡcôngtyhaykhông.Tuynhiên,nhữnglolắngnàythườngđếntrongđêm,mờdầnđikhinhữngtianắngđầutiêntrongngàysoirọivàbiếnmấttoànbộkhihọquaytrởlạivớicôngviệcthườngngày.

Cáckhóahuấnluyệntốtthườngrấtbiếtcáchhướngmọingườivàonhữnglúcthấynghihoặcbảnthânnày.Chúngcóthểgiúptáitạolạinhữngcảmgiáccủabuổiđêm,trênđườngmàconngườiđãtrảinghiệmvàkhuyếnkhíchsựphảnánhlạitronghọ.Nhậndiệnsựchệchhướngđãcưngụtrongcảmxúclàmộtphầncựckỳkhókhăn.Sẽrấtkhóđểbuộcaiđóthừanhậnrằnganhtakhôngkiểmsoátđược

nhữngbiếnđộngtrongtâmtrạngcủamìnhvàchúngđanggâyảnhhưởngđếnhiệuquảlàmviệccủaanhta.Dùvậy,mộtkhóahuấnluyệntốt,cóthểlàmchoquátrìnhnàytrởnêndễdànghơnbằngnhữngcâuhỏi,đoạnhộithoạihaynhữngbàitậpluyện.

-Nhậndiệnvấnđề.Mọingườithườngbỏquanhữnghànhđộngchệchhướngnhưphảnứngriêngchocủamộtthờiđiểmcụthể.Họthườngquysựnóngnảychoviệcphảithamgiamộtquátrìnhđàmphánđặcbiệtcăngthẳnghayđangcốthựchiệnmộtyêucầuđặcbiệtnàođócủaôngchủhaykháchhàng.Bằnglýtrí,họcóthểnhậnrarằnghànhvicủahọđangphảntácdụng,nhưnghọhoàntoànkhôngthấycónhucầuthayđổi.Họsẽchỉchúýđếnviệcnàynếuhọthoángthấyđượchànhviđólàmộtphầncủamộthìnhmẫucưxửmàhọcóthểkiểmsoátđượcphầnnào.Khihọnhậnramìnhđangdànhquánhiềuthờigianchomộtthóiquenphảntácdụngtrongnhữngtìnhhuốngnhấtđịnh,họsẽkhôngthểgạtđisựchệchhướngcủamìnhmộtcáchdễdàngnhưvậynữa.

Mộtngườithầyhướngdẫnhoặcmộtvàinhàtưvấntintưởngtrongtổchứcsẽcókhảnăngtốtnhấttrongviệcgiúpđỡnhàlãnhđạonhậndiệnhìnhmẫucưxử.Ítnhất,họnênchỉrõrahànhvichệchhướngvànóđãlặplạinhưthếnàotrongcáctìnhhuốngA,BvàC.Caohơn,họnênkhuyếnkhíchngườilãnhđạotìmhiểuxemtạisaoanhtalạilặplạihànhđộngmàanhtađãlàmtrướcđóvàsựchệchhướngđãgiớihạnsựlựachọncủaanhtanhưthếnào.Ngàynay,quyếtđịnhcủanhàquảnlýrấtcầnsựlinhhoạt,vàphầnlớncácnhàlãnhđạotựthấymìnhlàlinhhoạt.Khihọnhậnrarằngchínhdosựchệchhướngcủamình,họđangbịkẹttrongmộtkiểuphảnứng,họsẽđượccảnhbáomộtcáchhợplý.Sựcảnhbáonàythườnggợiýcáchphảnứngvànhậnthứcgiúphọhọccáchquảnlýsựchệchhướng.

-Cungcấpbằngchứngkếtnốisựchệchhướngvớimộtkếtquảtồi.Cáchngườilãnhđạosẵnsànglàmđểhợplýhóasựchệchhướngcủahọthậtlạlùng.Chẳnghạnnhư,họcóthểnhậnratínhkhôngkiênđịnhcủamình,thậmchícònnhậnrađượcnhữngảnhhưởngtiêucựccủanólênngườikhác,nhưnghọlạitựnóivớimìnhrằngchodùnócóảnhhưởngtiêucựcmangtínhcánhân,nócũngkhôngảnhhưởngđếnhiệuquảlàmviệccủahọ.Thựctế,họthậmchícóthểnóivớibảnthânrằngphongcáchlãnhđạothiếukiênđịnhcủahọcóđộngcơthúcđẩytốt,rằngsựchệchhướngđộtngộtnàylàmộtphầncủa

phongcáchlãnhđạogiàusứclôicuốn,vàrằngtấtcảnhữngđiềuđấychỉlàmộthiệntượngthoángquasovớinhữnggìanhtađãđạtđược.Việchợplýhóamọithứnàyrấtphổbiến.Cáctổchứcthườngcóxuhướngnhìnnhữngnhânviênhàngđầucủahọqualăngkínhmàuhồng,tựnhủrằngnhàđiềuhànhkiêungạođóđãtruyềnsựtintưởngchotấtcảnhânviêncủaôngtavàsựxalánhcủangườikhácsẽchoôngmộtkhoảngcáchcầnthiếtđểphântíchvàraquyếtđịnhkháchquan.

Bởivậy,nhữngnhàlãnhđạonàycầnphảiđốimặtvớinhữngsốliệucóthểchứngminhsựchệchhướngcủamìnhđãcóảnhhưởngtiêucựclênkếtquảcủacôngtynhưthếnào.Chỉkhihọhiểuđượctínhcầutoàncủahọđãlàmmấttớibốncơhộikinhdoanhtrongvòng5nămnhưthếnàohoặcthóiquenngờvựcđãđẩyhọcáchxanhiềukháchhàngquantrọngnhưthếnào,họsẽsẵnsàngthừanhậnsựchệchhướngcủamình.Nóicáchkhác,họsẵnsàngnhìnsâuvàotrongmìnhvànhậnrarằnghọcómộtlỗhổngvàlỗhổngđóđanglàmgiảmdầnhiệuquảcôngviệccủahọ.Sựnhìnnhậnnàylàmộtchấtxúctácđểthayđổi.

Trongbài“HuấnluyệncácnamAlpha”(CoachingAlphaMale),LateLudemanvàEddieErlandsonđãchỉrarằngvớinhữngnhàlãnhđạonamgiớimạnhmẽvàtựtin,sứcmạnhcũngcóthểlàđiểmyếu:nhữngngườiđànôngnàycóthểđộcđoánđếnmứcmọingườiđềucảmthấyrấtkhóđểlàmviệcvớihọ,vàkiểulãnhđạocứngnhắc,thiếucảmxúccủahọđãngăncảnhọtrongviệctruyềncảmhứngchotoànđội.LudemanvàErlandsontìmrarằngcáchtốtnhấtđểthuhútđượcsựchúýcủanhữngnamAlphalàgiớithiệuchohọnhữngphảnhồi360độ(1),cungcấpnhữngbằngchứngchothấykiểuquảnlýcủahọkhônghiệuquảnhưhọnghĩ.Đâylàmộtbằngchứngxácthựcđểchỉchohọthấynhững“thiếusót”củahọcóảnhhưởngđếnhiệuquảcôngviệccủahọvàsẽthôithúchọnốilạiliênlạcvớinhữngcảmxúccơbảncủamìnhvàbắtđầuhànhđộngđểthayđổihànhvi.

Cuốicùng,tổchứcnênhiểurằngbacáchgiảiquyếttrêncólẽsẽcónhữngảnhhưởngtớicáclãnhđạolớntuổinhiềuhơnlàtớinhữngngườitrẻtuổi.Khibạntrẻhơn,trànngậpniềmtinvànănglượng,bạnthườngchốnglạiviệcthừanhậnrằngmìnhcũngcónhữngsailầm.Đặcbiệt,nhữngnhàlãnhđạotrẻthànhcôngvànhanhchóngthăngtiếntrongcôngviệcthườngkhôngbaogiờtựdồnmìnhvàochântường.Họđãtiếntừvịtrínàysangvịtríkhácmàkhônggặptrở

ngạigì.TrongcuốnsáchgầnđâyHànhlanglãnhđạo(LeadershipPassage),chúngtôiđãviếtrằngnhữngkinhnghiệmsốngtiêucựcthườngtạoramôitrườngđúngđắnchoviệchọchỏithựcsự.Chỉkhinhàlãnhđạotrẻtrảinghiệmmộtthấtbạicôngkhai,anhtamớisẵnsàngđểđượchuấnluyện.Chỉkhihọbịdồnvàochântườngmột,hailần,họmớisẵnsàngthừanhậnrằnghọđãlàmđiềugìđósaivàđiềuđócóthểlàdonhữngđiềuhọđãchọnhoặckhôngchọnđược.Tạiđiểmnày,họcóđủkhảnăngđểvượtquanhữngphântíchmangtínhnhậnthứccũngnhưtháiđộphủnhậnviệcđichệchhướngvàgiảiquyếtcáithựctếrằnghọlàai,vàviệckhôngphảilúcnàohọcũnglãnhđạomộtcáchhiệuquảnhưthếnào.

Chúngtôiđãxemxéttầmquantrọngcủatráitimvàbốntráchnhiệmquantrọngvớicáctổchứctrongthờiđạingàynay:

CânbằnggiữanhucầucủangườilaođộngvàyêucầucủadoanhnghiệpPháttriểnnhữnggiảipháptíchhợpthôngquasựtintưởngLãnhđạovàlàmviệcvớinhữngngườiđếntừcácnềnvănhóađadạngVượtquađượcsựchệchhướngcánhânkhilàmviệcvớingườikhác

Trongmỗitháchthứcvớitráitim,chúngtôiđềunhậnrarằngcòncónhữngrủiro-rủirocủaviệcquágiàulòngtrắcẩnvàsựthấucảm,rủirocủaviệctintưởngngườikháctrướckhihọđạtđượcđiềuđó,rủirocủaviệclàmviệcởngoàivùngtiệnnghicủachúngtavàtrởthànhconmồicủasựchệchhướng.Trongphầntiếptheo,chúngtôisẽxemxétxemlàmthếnàonhàlãnhđạocóthểpháttriểnđược“khíphách”củamìnhhaydũngcảmđốimặtvớinhữngrủirođểtrởthànhmộtnhàlãnhđạohiệuquảtrongthếgiớiđầyphứctạpvànhậpnhằngnày.

PHẦNBỐNLÃNHĐẠOBẰNGKHÍPHÁCH

11ĐỐIMẶTVỚIRỦIROKHICÓRẤT

ÍTHOẶCTHIẾUDỮLIỆUìđâylàchươngđầutiênchúngtôinóivềkhíphách,chúngtôicầnphảigiảithíchrấtrõràngvềviệcchúngtôicóýgì-vàkhôngcóýgì-khisửdụngthuậtngữnày.Địnhnghĩatruyềnthống,đặcbiệtkhiápdụngvớiviệclãnhđạodoanhnghiệp,

thườngliênhệkháiniệmvớisựcứngnhắc.Vịgiámđốcđiềuhànhkhônghềchớpmắtkhiđàmphán,ngườiluônnắmlấycơhộimàkhôngcầntựcânnhắclại,ngườithườngxuyênmualạicáccôngtykhácvàtiêudiệtđốithủcạnhtranh-đâylàcáchrấtnhiềungườimôtảcácnhàlãnhđạocókhíphách.

Vấnđềkhôngphảilàchúngtôimôtảhọnhưthếnào.Địnhnghĩacủachúngtôiđòihỏiviệclàmđúng,dựavàobốicảnh.Cónhữngtìnhhuốngngườitacầnlàmnhữnggìngườitatinlàđúng-đúngvớibảnthânhọ,vớinhómlàmviệccùnghọ,vớikháchhàngvàvớitổchứccủahọ-thậmchínếuhọbiếthànhđộngđósẽdẫntớihậuquảkhôngtốt.Xétởkhíacạnhconngười,điềunàycóthểcónghĩalàraquyếtđịnhcóảnhhưởngtiêucựcđếnnhữngngườimàbạnlàmviệccùngvàquantâmđến.Xétởkhíacạnhcôngviệc,nócóthểliênquanđếnviệcramộtquyếtđịnhchiếnlượclàmthayđổibảnchấtcủacôngtyvàgâyảnhhưởngsâurộng.

Tuynhiên,“làmđúngviệc”cầnphảilàmlàmộtkháiniệmlinhhoạt.Nhàlãnhđạodũngcảmsẽtrởthànhmộtngườithiếuthựctếnếuhọbámchặtvàomộtkháiniệmtuyệtđốicủatừ“đúng”.Họthểhiệnsựngâythơhơnlàkhípháchkhitinrằnghọ-vàchỉmộtmìnhhọ-biếtnhữngviệccầnlàmtrongtấtcảcáctìnhhuống.Nhữngnhà

lãnhđạotựchomìnhlàchínhđángnàysẽkhôngcóđủkhảnăngđiềuchỉnhđểbắtkịpsựthayđổitrongmôitrườngcủahọ,bỏquanhữngýtưởnghayquanniệmkhôngnằmtrongcáiđịnhnghĩahạnhẹpcủaanhtavề“đúng”.Thayvìthểhiệnsựdũngcảm,họthểhiệntínhngoancố.

Sựcanđảmtronglãnhđạothườnglàmộtvấnđềcủatầmnhìnvàgiátrị-biếtbạntinvàođiềugìvàkhinàothìnênhànhđộngtheoniềmtin.Điềunàycónghĩalàraquyếtđịnhcóthểmangđếnrủiro,dựavàolòngtinvàbảnnăng,hơnlàdựahoàntoànvàodữliệu.Cáchraquyếtđịnhmáymóchaytheokiểuđiềukhiển-dựatrênkỹthuậthoặctheothựctế-khôngthểtồntạilâuhơnnữa.Hãycùngxemxétlýdocủaviệcnàyvàlàmthếnàođểcóthểđưaranhữngquyếtđịnhtốtmàkhôngcầnphảidựaquánhiềuvàodữliệu.

Tạisaochỉdữliệuthôithìkhôngđủ?Chấpnhậnrủirovớirấtíthoặckhôngcódữliệunghecóvẻthật

làngungốc,đặcbiệtlàtạithờiđiểmmàconsốnhữngcôngtytánthànhphươngphápraquyếtđịnhdựatrênthựctếngàycàngtăng.Chúngtôikhônggợiýrằnglãnhđạonênbỏquathựctế.Thayvàođó,chúngtôichỉrarằngcáclãnhđạongàycànghaygặpphảinhữngtìnhhuốngmàhọkhôngcóđủthờigianđểchắpnốitấtcảcácthôngtinlạivớinhau,hoặcdữliệuquámơhồ.Chúngtôicũngbiếtrằnglãnhđạocũngcógặpcáctìnhhuốngmàthựctếbảohọlàmmộtviệcnhưngtấtcảcácyếutốkháctrongbảnthânhọlạikhuyếnkhíchhọlàmtheocáchkhác.Kếtquảlàvớikinhnghiệmlâunăm,giátrịvàbảnnăngcủamình,họbiếtđâulàđiềucầnlàm,thậmchíkhithựctếchỉracáchhànhđộngkhác.

Nhữngtìnhhuốngkiểunàyđangngàycàngtrởnênphổbiến.Hầunhưmọinhàlãnhđạoởmọicấpbậctrongmọinềncôngnghiệpđềuthấymìnhlànạnnhâncủatìnhtrạngquátảithôngtin.Rấtnhiềudòngdữliệuđếnvớiôngtừnhiềunguồnđếnmứcviệcsắpxếptấtcảtrởnênkhôngtưởng.Ngàynay,hầuhếtnhữngnhàlãnhđạomàchúngtôilàmviệccùngđềunhậnđượctrungbìnhkhoảng200thưđiệntửmộtngày.Raquyếtđịnhdựatrênlượngdữliệukhổnglồnàythậmchítrởnênkhókhănhơnbởithôngtinthayđổivớitốcđộcủaánhsáng;thịtrườngbiếnđộng,thiêntaitấncông,thươnghiệutrở

nênmờnhạt,thôngtinbímậtbịlộ,chínhquyềncanthiệp,luậtlệthayđổi,côngnghệmớibùngnổ,đốithủcạnhtranhphốihợpvớinhau,v.v…-tấtcảcùnghoạtđộng,biếnnhữngdữliệuhômnaytrởnêncổlỗvàongàymai.Ngoàira,khungthờigiandànhchoviệcraquyếtđịnhcũnggiảm.Cơhộibiếnmấtvànhữngvấnđềngàymộtnhiềukhilãnhđạotrìhoãnviệclựachọn.Thếgiớithayđổinhanhđếnmứcnếuaiđótiếptụcchầnchừhoặclaovàomộtnhiệmvụkháctrướckhiquyếtđịnhcóthểtạoranhữngsailầm-lỡmấtthờiđiểmthịtrường(TTM)(1)dànhchongườicólợithếthamgiathịtrườngđầutiên.

Môitrườngcũngtrởnênphứctạp,haythayđổi,nhậpnhằngvàđầynghịchlýđếnmứcđiềuthôithúcmộtnhàlãnhđạolàthuthậpnhiềudữliệuhơnnữađểcóthểsắpxếpbứctranhrắcrốimàanhtanhìnthấy.Thườngthì,thêmnhiềudữliệucũngkhônggiúpchobứctranhsángsủahơn,ítnhấtlàởđiểmmàanhtamuốnlàmrõ.Dữliệukhôngthểcungcấpđượcthôngtingìvềmộtđốithủcạnhtranhmớixuấthiệndoràocảngianhậpngànhdầnđượchạthấp,hayvềnhữngquyếtđịnhgiácảcóthểkhiếnnhàđầutưkhônghàilòngvềmứcbiênlãihaylợinhuậntiềmnăngtrongtươnglai,hoặcvềmặttốicủamộtđợtcắtgiảmbiênchếđangcóhiệulựcđểlạitronglòngnhữngngườiởlạivớicôngtycảmgiácbịtướcmấtquyềnbiểuquyết,hayvềsựchúýcóảnhhưởngkhôngtốtcủagiớibáochíxuấthiệntrongkhoảngthờigianxemxétđánhgiácủamộtvụmuabánmớicóthểcónguycơảnhhưởngtớigiátrịtrongtươnglai.Trongnhữngtìnhhuốngnày,bạnkhôngthểnghiêncứuđểtìmracáigìlàđúngđểlàm.

Jacklàgiámđốcsảnxuấthàngđầutrongmộtcôngtylớntrênthếgiới;vàôngđãphảiđấutranhvớiviệccónênthaymộtcôngthứcnguyênliệusảnxuấtsảnphẩmkhông;sựthayđổinàycóthểcóảnhhưởngđếndòngsảnphẩmchínhcủacôngty.Côngnghệmớiđãsảnxuấtramộtnguyênliệutổnghợpđượcchorằngbềnhơnnguyênliệuhiệntại,vàbềnchínhlàmộtvấnđềchủchốt.Mặtkhác,nguyênliệumớinàyđắthơnhẳnnguyênliệuhiệntại.Thêmvàosựbốirốinàylàviệccôngtyđangbịcáctổchứcmôitrườnglênánvìlàmộttrongsốnhữngđơnvịmuanhiềunguyênliệunhấtthếgiới.Nhàmáylàmraloạinguyênliệunàyđượcđặtởmộtnướcđangpháttriểnvàđangbịbuộctộikhôngđápứngtiêuchuẩnkiểmsoátônhiễm.Thêmnữa,nguyênliệutổnghợpmớilạiđượcpháthiệnralàcómộtsốvấnđềvềchấtlượng,vàmặcdùnhàcungcấphứasẽgiảiquyếtvấnđềtrongvòngvàithángtới,nhưngkhôngcógìđảmbảorằnglờihứađósẽ

đượcthựchiện.

Jackcàngtìmhiểuvấnđềthìcàngtrởnêndễhoangmang.Ngaykhiôngtìmđượcmộtthựctếủnghộchoquyếtđịnhnàythìôngcũngnhanhchóngtìmđượcmộtthựctếkháckhôngkémphầnthuyếtphụcủnghộcholựachọnkhác.Ôngvàđộicủamình,đãđượcđàotạovềcôngcụraquyếtđịnhSáuSigma,sửdụngnhữngcôngcụnàyđểvạchrõtiếntrìnhhànhđộngtiềmnăng.Dữliệutrànngậpvàkhôngthểgiảiquyếtđược.Cuốicùng,Jackdừngviệcthuthậpthôngtinlạivàquyếtđịnhlựachọnnguyênliệutổnghợpmới.Quyếtđịnhcủaôngmộtphầndựatrênthựctế(ôngnhậnthứcđượcsựphứctạpcủavấnđềônhiễmmôitrường)nhưngdựachủyếuvàobảnnăngmáchbảorằngnguyênliệumớisẽtạonênmộtlànsóngtrongtươnglai.Thựctếđãkhôngnóivớiôngvềđiềunàynhiềunhưkinhnghiệmvànhữngcuộcđốithoạivớirấtnhiềuchuyêngiacủaông.Jackcócảmgiácrằngđólàmộtquyếtđịnhđúng,mặcdùôngkhôngthểchứngminhnóbằngcácdữliệu.Jackchấpnhậnrủiro,dựavàotrựcgiác,nhưngnhưchúngtasẽthấy,trựcgiáccóthểlàmộtchỉdẫnđángtincậyhơnđánhgiábanđầuvềnó.

Trựcgiáccánhânvàtrựcgiáctậpthể

Chúngtacóthểnhậnthấyrấtrõrằngconngườinhìnnhậntrựcgiácnhưmộtđiềuhoàntoànkhôngthíchhợp,khirấtnhiềucôngtytăngcườngviệcápdụnghệthốngquảnlýSáuSigmavàphươngphápraquyếtđịnhdựavàothựctế.Nhưngcóvẻnhưchúngtôicóthểloạibỏnhữngýnghĩatiêucựccủatừtrựcgiácchỉquamộtvàivídụ.Đầutiên,chúngtôimuốnbạnhiểulànếuchỉtinvàokhípháchmàbỏquatríóchaytráitimthìsẽrấtnguyhiểm.TổngthốngGeorgeW.Bushđôikhidườngnhưphùhợpvớihìnhmẫunày.Ônglàmộtnhàlãnhđạocótrựcgiáctốt,luônsửdụngtrựcgiácđểđạtđượcthànhcông.Tuynhiên,trongmộtsốtrườnghợp,ôngquátintưởngvàobảnnăngcủamìnhvàthiếuchúýđếnthựctếhoặcnhữngviệcđóảnhhưởngđếnmọingườinhưthếnào,đếnmứcôngđãphạmnhữngsailầmnghiêmtrọng.NhàphêbìnhcủaôngđãgợiýrằngcuộcchiếntranhIraqlàmộttrongsốnhữngsailầmnghiêmtrọngđó.Khôngnghingờgìnữa,TổngthốngBushtinchắcrằngôngđanglàmđúng,vàítainghingờviệcôngcósựdũngcảmcủaniềmtinđó.Cùnglúcđó,đánglẽôngđãcóthểtrởthànhmộtvịTổngthốngcóảnhhưởnghơnnếu

ôngbiếtcânbằnggiữatrựcgiáccủabảnthânvớimộtvàiphântíchrõràngvàsựthấucảm.

Bởivậy,chúngtôikhôngkhuyênrằnglãnhđạonêndànhnhiềulòngtinchotrựcgiáchơnlàcácdữliệu.Thayvàođó,chúngtôigợiýrằngnênsửdụngtrựcgiáctùyvàotìnhhuốngvàkếthợpvớibấtcứthựctếnàođangcóđểđưađượcranhữngquyếtđịnhhiệuquảhơn.HãyxemxétcáchJohnson&Johnsonsửdụngnhữnggìhọgọilàtrựcgiáccủatậpthể.Thayvìphântíchdữliệuvàđơnphươngraquyếtđịnh,họkhuyếnkhíchnhiềungườithamgiavàocuộcthảoluận.Bởicórấtnhiềutiếngnóikhiếnhọlắngnghe,cuộcthảoluậncóthểtrởnênhỗnđộnmộtchút.NhưngnhưBillWeldon,chủtịchvàcũnglàgiámđốcđiềuhànhcủaJohnson&Johnsonđãnói,đôikhicácnhàlãnhđạophảicóđủkhảnăngchịuđựngsựhỗnđộnvàcoitrọngnóđểcóthểkhámphárađâulàđiềucầnlàm.TrựcgiáctậpthểđãgiúpJohnson&Johnsonvượthẳnkhỏinhữnghiểubiếtthôngthườngvềngànhcôngnghiệpdượcphẩm.Trongquákhứ,côngtynàyđãtừngbịmộtvàinhàphântíchchỉtríchvìviệckhôngloạitrừnhómkháchhàngvànhữngthiếtbịkinhdoanhítmanglạilợinhuậnđểtậptrunghoàntoànvàoviệckinhdoanhdượcphẩmmanglạinhiềulợinhuậnhơn.Thayvìlàmtheoquanđiểmthôngthườngnày,lãnhđạocủaJohnson&Johnsonthamgiavàonhữngcuộchộithoạimởvớimộtsốlượnglớncáclãnhđạoxuyênsuốttổchứccựckỳphâncấpnày,dẫnđếnkếtluậnlàmộtdanhmụcđầutưrộngsẽđemđếnnhữngcơhộitốtnhấtđểtăngtrưởngvàđảmbảotrướcsựbiếnđộngcủathịtrường.Ngàynay,triểnvọngcủagiáthuốcvàgiácổphiếucủanhữngcôngtydượcphẩmđãthấphơnrấtnhiềusovới5nămtrước,cáinhìnđóđãđượcchứngminhbằngviệcJohnson&Johnsoncógiátrịcaohơndodanhmụcđầutưrộng,đặcbiệtlàtronglĩnhvựcsảnxuấtvàkinhdoanhthiếtbịytế.

Trựcgiáctậpthểxuấthiệnnhờviệcduytrìcáccuộctranhluậnvàthảoluận.Khiconngườicảmthấytựdođểchiasẻquanđiểmcủamình,đểkhôngđồngývớinhữnghiểubiếtthôngthường,đểlắngngheýkiếncủangườikhácvàđịnhnghĩalạinhữngýkiếncủabảnthân,chiasẻnhữngýtưởnghayphươngpháptiếpcậncuốicùngcũngxuấthiện.Khicácsựkiệnthựctếtràntớivớitốcđộnhanhvàtheonhữngcáchrấtphứctạp,việcphântíchcẩnthậnvàchậmrãikhôngphảilúcnàocũngmanglạihiệuquả.Trựcgiáctậpthểlàsựtổnghợpcủaviệcpháttriểnýkiếntheothờigian.Đólàmộtquytrìnhđôikhibộclộratheocáchrấtlộnxộnvàkhôngthểbiếtđượcthời

gianvàcáchthứcmàtrựcgiáctậpthểxuấthiện.Tuynhiên,nhữnggìJohnson&Johnsoncùngnhữngcôngtykháctìmthấyđượclàvớithờigian,quađốithoạiđượcchỉdẫnbởigiátrị,mộtnhómngườisẽđạtđượcýnghĩacủađiềucầnlàm.Khiýtưởngxuấthiệnvàđượcthảoluậnhayloạibỏ,mộtconđườnghoặcvịtrícụthểsẽthuhútmọingườiđitheonó.Dựavàotầmnhìnvàgiátrịcủanhàlãnhđạo,họsẽbịthuhúttheomộtquyếtđịnhcụthểphùhợpvớilòngtincủahọ.

Chúngtôicảnhbáobạnrằngchờđợitrựcgiáctậpthểđòihỏisựkiênnhẫn.Vớinhàlãnhđạokhôngkiênnhẫn,kháiniệmnàythựcsựlàmộtthửthách.Nhữngngườiđãdànhnhiềunămđểraquyếtđịnhdựavàosựphântíchlogicvàthuthậpdữliệucóthểnhìntrựcgiáctậpthểđầyngờvực.NếuhọngồitrongcuộchọpdiễnratrongmộtcôngtynhưJohnson&Johnson,banđầuhọcóthểnghetấtcảnhữngýkiếntráingượcnhau,tựhỏitựhỏiliệucóbaogiờcóđượcsựnhấttríkhông,vàmongmỏimộtnhàlãnhđạođộctài.Họkhôngsẵnsàngchờchonhữngýkiếnphatrộnvớinhauvànóicùngmộttiếngnói.Họkhôngthểhiểunổilàmthếnàomìnhcóthểraquyếtđịnhchấpnhậnrủiromàkhôngcầncómộtthựctếchắcchắnhơn.

Vớinhữngngườiluônhồnghi,chúngtôitưvấnchohọsựkiênnhẫn.Chúngtôicũnggợiývềviệcsửdụngmộtphươngphápkhác,cùngvớitrựcgiáctậpthể,đểchấpnhậnrủiro.Chẳnghạn,MegWheatlyviếtcuốnsáchtênlàLãnhđạovànềnkhoahọcmới(LeadershipandtheNewScience),trongđóbànóivềlýthuyếthaynhữnghìnhmẫuhỗnloạn.Vềcơbản,luậnđềcủabàlàbạnnênchuyểnlênmộtmặtbằngcaohơnđểcóthểnhìnxuốngvànhìnthấynhữnghìnhmẫumàthôngthườngbạnkhôngthểthấykhibạnởgiữamộtđámhỗnloạn.Kháiniệmvềviệcthayđổibốicảnhnàycóthểgiúpbạnnhìnthấyxuhướnghoặcsựchuyểnđộngcủathịtrường,nhữngđiềukhôngcótrongdữliệu.Hãynhìnlạivấnđềcũtừmộtgóckíchthíchtưduymới.Thỉnhthoảng,nhàlãnhđạođiđếnmộtđấtnướckhácvànhìnnềncôngnghiệpcủahọquaconmắtcủamộtngườinướcngoài.Bằngcáchnày,họcóđượcmộtbốicảnhmớichonhữngvấnđềtrongnềncôngnghiệpcủahọvàcóthểtìmthấycơhộihoặccáchgiảiquyếtvấnđềmớimàtrướcđódườngnhưvôhình.Họkhôngcóthựctếnàođểủnghộchonhữngnướcđichấpnhậnrủirokhitheođuổicơhộimới,nhưngquanđiểmmớicủahọthuyếtphụchọtintưởngvàotrựcgiácvàtậndụngcácxuhướngmớinổimàhọquansátđược.

Rấtnhiềulần,nhữngngườiluônhồnghikhôngnhậnrarằngtrongquákhứhọđãtừngtinvàotrựcgiácđểranhữngquyếtđịnhmangtínhmayrủibởihọkhôngcoiđólàtrựcgiác.Chẳnghạnnhư,rấtnhiềunhàlãnhđạođãtừngthamgiavàoviệclênkếhoạchliêntiếpliênquanđếnquytrìnhràsoátcácnộidungmiêutảcôngviệc,kếtquảcủacáccuộcphỏngvấnứngviên,khuyếnnghịcủahộiđồngquảntrị,vàxếploạiứngviêndướidạngmỗingườiphùhợpvớicácyêucầucôngviệcnhưthếnào.Cuốicùng,họchọnmộtaiđóchocôngviệcdùtấtcảcácquytrìnhvàthôngtinđềuchỉrarằnganhtakhôngphảilàứngviêntốtnhất.Tuynhiên,họchọnanhtabởikhípháchnóivớihọrằngứngviênđóđãsẵnsàngvàcóđủkhảnăngđểgiảiquyếtcôngviệc,chodùlàcácdữliệucóthểkhôngnóinhưvậy.Vàthườngthìkhípháchcủahọđúng.Mộtcáchkhácđểnhìnvàovấnđềnàylàxemnhàlãnhđạocósẵnsàngchấpnhậnrủirotrongviệcđổimớikhông.Khiýtưởngtáobạođầutiênxuấthiệnđểphảnứnglạivớimộttìnhhuống,ýtưởngnàythườngănsâuvàotrítưởngtượngvàcóảnhhưởngnhiềuhơnlàdữliệu.Ngườilãnhđạophảiquyếtđịnhxemcónênđónnhậnrủirodựatrênýniệmvượttrộihaykhông,(hànhđộngnàykhôngthểcóđượctừvàxemxétviệcphântíchdữliệu).Điềunàycóthểthậtđángsợvànếumộtnhàlãnhđạokhôngđánhgiácaosựsángtạohoặcnhìnsựviệctheomộtcáchkhác,ôngtasẽkhôngđónnhậnrủiro.

Tuynhiên,chưabaogiờcáctổchứccầnngườilãnhđạocókhảnăngnàynhưbâygiờ.Mặcdùhọkhôngcầnnhàlãnhđạochấpnhậnrủiromộtcáchngungốcvớinhữngkếhoạchđiênrồ,họyêucầubanlãnhđạophảibiếtđượckhinàonênchấpnhậnrủirovàcóganủnghộnhữngphươngpháptiếpcậnmạohiểmnhưngđộtphá.NgườicôngtycầnlànhữnglãnhđạokiểunhưChrisAlbrecht,giámđốcđiềuhànhHBO:ôngđãtheođuổicảbảnnănglẫntrựcgiáctậpthểcủađồngnghiệp,chorađờisựđộtphátrongcáchthựchiệnchươngtrìnhvớinhữngshownhư“TheSopranos”-đãviphạmrấtnhiềuquyđịnhcủaquytrìnhthựchiệnchươngtrìnhtruyềnhìnhvàgâyranhiềurủirolớnchomạnglướicònkhánontrẻ.Chắcchắnrằngkhôngthểcóchuyệnôngchỉdựavàodữliệumàthấyrằngmạohiểmnàylàthíchđáng.Tuynhiên,cómộtcảmgiáctậpthểtrongbộphậnđầunãocủaHBOđãtinrằngđâylàmộtrủirođángđểchấpnhận.

SidneyHarman,nhàsánglậpvàcũnglàgiámđốcđiềuhànhcủaHarmanIndustries,đãchấpnhậnrủirolớntrongviệcđổimới.HarmanIndustries,nhàsảnxuấtthiếtbịâmthanhcaocấp,đãramột

quyếtđịnhcựckỳcứngrắnvàonăm1996.Trongnhiềunăm,họđãtintưởngvàonhữnghệthốngtươngtự,nhưngsauđóhọnhậnratiềmnăngcủahệthốngkỹthuậtsốvàmuốntậndụngnhữngtiềmnăngđó.Việcchuyểnđổicầnmộtchiphíkhổnglồ,dườngnhưlàkhôngthểlàmđược.

Mặcdùvậy,trongsuốtcuộchọpvớinhữnglãnhđạohàngđầu,Harmanđãcổđộngchoýtưởngsửdụngtoànbộcácnguồnlựccủacôngtyđểkinhdoanhthiếtbịkỹthuậtsố.Tiếpsauđólàmộtcuộchọpkéodàinhiềugiờ,trongđócáclãnhđạothểhiệnsựlolắngvàphảnđốiđịnhhướngsángtạosắcbénnày.TrongbàibáođăngtrênHarvardBusinessReview,Harmanđãnóirõvềnhữnggìđãdiễnra:“[Đãcó]mộtmốilolắngrằng,chúngtôiđangđặtcượctươnglaicủacôngtykhitiếnhànhchuyểnđổi.Tôinhậnrarằngđểkíchthíchnhữngsuynghĩsángtạomàchúngtôicần,tôibuộcphảihạthấpsựcảnhgiácvàsẵnsànggâykhókhănvềkinhtếchobảnthânbằngcáchthảnổinhữngýtưởngchưađịnhhình,thậmchílàkhôngrõràng/thiếuhiểubiết.”

Điềuxuấthiệntrongsuốtcuộchọpchínhxáclàmộtdạngcủatrựcgiáctậpthểmàchúngtôiđãmiêutả.Họquyếtđịnhnémcácnguồnlựccủamìnhvàomộtphạmvihoạtđộngmới-kỹthuậtsố,khôngphảivìdữliệuchỉrõchohọconđườngđómàbởisựđồngthuậncủabảnnănggiữanhữngngườitrongnhómvềviệcchấpnhậnrủiro.QuyếtđịnhđóđãgiúpcôngtycủaHarmantăngtrưởngnhanhchóngvànhảyvọtđểrồidoanhthuđạtgần3tỷđôlatrongnămngoái.

Trongphạmvitiếpthị,chúngtôiđãnhìnthấymộtsựchuyểnhướngtrongviệcchấpnhậnrủirodựavàobảnnăng.Hoạtđộngquảngcáobánhàngngàycàngcóítnềntảngđểnghiêncứu.HãyxemxéttrườnghợpcủaNike,cácquảngcáothườngbộclộmàkhôngcầnthửnghiệmsảnphẩmquaýkiếnnhómkháchhànghoặcnghiêncứuthịtrường.Nhữngquảngcáonàythườngkhôngđưarabấtcứmộtthôngđiệpnàovềsảnphẩm,trừutượngvàtậptrungchủyếuvàotâmtrạng.Vàchúngđãmanglạihiệuquảcao,thươnghiệuNikeđãthắngthếvàluônởtrongtâmtrínhữngvậnđộngviêntrẻ.

KhôngphảingẫunhiênmàNikenỗlựcđểpháttriểnnhữngnhàlãnhđạocóthểkếthợphàihòagiữatríóc,tráitimvàkhíphách.Doanhnghiệpnàycóxuhướngkhuyếnkhíchnhữngcánhâncósựphatrộntấtcảcácphẩmchấtnày,vànỗlựcđểthayđổicácnhàlãnh

đạobằngcáchđểhọtươngtácvớibộphậnthiếtkếvàcáchoạtđộngsángtạokhác.NiketìmkiếmnhữngnhàlãnhđạocóthểnắmbắtđượclinhhồncủathươnghiệuNikevàkếthợpnóvớiquyếtđịnhdựatrênthựctếvàsựphântíchcủachuyêngiakinhtế.Tấtnhiên,córấtnhiềucáchđểpháttriểnbảnnăngvàtrựcgiácchophépnhàlãnhđạochấpnhậnnhữngrủirocầnthiết.

Làmthếnàođểkhuyếnkhíchconngườitinvàocảbảnnăngvàdữliệu?

Chúngtôinhậnrarằngtiêuđềnàyđãthâutómđượcmộtthửtháchpháttriểnquantrọngchotổchức.Mộtsốlãnhđạocáctổchứcvốnluôntránhnérủiro,vàhọsẽrấtmiễncưỡngkhiphảiramộtquyếtđịnhmàhọkhôngthểchứngminhđượctínhđúngđắncủanóbằngthựctế.Mặcdùvậy,phầnlớncácnhàlãnhđạohoàntoàncóđủkhảnăngpháttriểnphẩmchấtkhíphách.Tuynhiên,điềuhọcầnphảivượtqualàthànhkiếnvàniềmtinsailầmngăncảnhọtinvàotrựcgiáctậpthểvàbảnnăngcủachínhmình.Sauđâylàbaphươngpháppháttriểncóthểgiúphọpháhủycácchướngngạinày:

-Liênhệvớinhữngngườiphácách.Rấtnhiềunhàlãnhđạolàtùnhântrongnhàtùkinhnghiệmcủachínhhọ.Họkhôngsẵnsàngtintưởngbảnnăngvàniềmtincủamìnhbởivìchúngdườngnhưkhôngthíchhợpvớikinhnghiệmraquyếtđịnhmàhọtừngcótrongsựnghiệpcủamình.Họquenvớiviệcphântíchdữliệumộtcáchlôgic,chậmrãivàxuyênsuốt,sauđómớiquyếtđịnh.Đócũnglàcáchmàtấtcảnhữngngườihọbiếtlàm.Họcầnphảinhìnthấymọingườilàmkhácđitrướckhihọchophépbảnthânvượtxahơnnhữngdữliệu.TrongcuốnsáchLãnhđạokhôngtựnhiên(UnnaturalLeadership),chúngtôimiêutảhiệntượngtrởthànhtùnhâncủakinhnghiệmbảnthânvàkhuyêncácnhàlãnhđạođừngchỉdànhthờigianchonhữngngườilàmviệctheocáchgiốngmình.

Ngàynay,ởphầnlớncáccôngty,bạncóthểtìmthấynhữngngườitócxanhởbênlề.Chúngtôinóitheocảnghĩađenvànghĩabóng.Họcóthểlàngườitrẻtuổi,ngườimới,ngườikýhợpđồngngắnhạn,vàhọcóthểđượctìmthấyởtấtcảcácbộphậnchứcnăngvàtấtcảcácđộtuổi.Thườngthìhọtáchbiệtkhỏicáchlàmtruyền

thống,theođuổinhữngýtưởngmangphongcáchriêng,vàcóniềmtinmãnhliệtvàoýtưởngcủamình.

Lãnhđạocầnphảibiếtđếnnhữngngườinàyvàkhámphácáchhọtiếpcậnmọithứtừsángtạoýtưởngđếnraquyếtđịnh.Họcóthểlàmđiềuđóbằngnhiềucách,nhưthamgiavàocộngđồngnhữngngườicùngchungquyềnlợi,hoặclàmviệctrongmộtđộivớitoànnhữngngườimàhọchưalàmviệccùngbaogiờ.Bằngcáchnày,họmởrộngnềntảngkinhnghiệmvàkhámphárarằngcórấtnhiềucáchđểtiếpcậnvấnđềvànhiềucơhộikháchơnlàkhilàmviệcđơnthuầndựatrênquanđiểmcủatríóc.

-Hélộnhữnggiảthuyếtvềcácquyếtđịnhmàhọđưara.Thôngquahuấnluyệnđộingũlãnhđạoraquyếtđịnhdựavàothựctế,chúngtôinhậnrarằnghọthườngquátintưởngvàodữliệubởihọcoichúnglàđiềugìđóthiêngliêngvàtuyệtđối.Chúngtôichứngminhrằnghọđãvôtìnhchấpnhậnnhữngrủirolớnkhiquyếtđịnhcủahọdựavàodữliệusaihoặcdựatrênthànhkiếntháiđộcủahọđốivớiviệctintưởngvàobảnnăngthayđổi.Quaphảnhồivànhữngcôngcụkhác,cáckhóahuấnluyệncóthểgiúpnhàlãnhđạonhậnrarằngmặcdùhọnghĩrằngtấtcảcácdữliệuđãởtrênbànkhihọraquyếtđịnh,vẫncómộtlượnglớnthôngtinbịbỏqua.Vềmặttrítuệ,phầnlớnlãnhđạohiểuthấurằngcuộccáchmạngthôngtinđãlàmchoviệccómọithôngtintrongtayvàtrongđầucủabạntrởnênkhôngtưởng.Tuynhiên,khinóivềnhữngquyếtđịnhcụthểvớinhữngvấnđềkinhdoanhcụthể,họbỏquasựthậtnàyvàkhăngkhăngsửdụngviệcnghiêncứuvàphântíchnhưmộtphươngphápraquyếtđịnhduynhất.Bằngchứnglàphươngphápnàykhôngkhuyếnkhíchhọkhámphácácphươngphápkhác.

Nócòngiúpchỉrachocácnhàlãnhđạorằngnhữngthànhkiếndựatrênkinhnghiệmtrướckiađôikhigiảdạngthựctế.Nóicáchkhác,họthuyếtphụcrằngviệcmởrộngmộtdòngsảnphẩmsangTrungQuốclàkhôngkhảthibởinhữnghạnchếquanliêuliênquanđếndòngsảnphẩmđặcbiệtnày;họthấtbạitrongquákhứbởinạnhànhchínhquanliêuchínhlàmộtphầncủaviệchoạtđộngkinhdoanhởTrungQuốc,vàhọchắcchắnrằngnósẽtiếptụcbẫyhọnếuhọcốgắngmởrộngsangkhuvựcnàymộtlầnnữa.Khikhóahuấnluyệngiúpxácđịnhnhữngthiếusótcủagiảđịnhnàyvàchỉrathànhkiếnbêndướigiảđịnhđó,cácnhàlãnhđạođôikhicómộtthoángýniệmvềsailầmcủanhữngquyếtđịnhchỉdựavàothựctế.Tạiđiểm

này,họsẵnsàngcốgắngtintưởngbảnnăngvàtrựcgiáctậpthểđểchấpnhậnnhữngrủiromàcáchtiếpcậnnàymangđến.

-Bướcrakhỏivănphòngđểđếnvớithếgiớicủakháchhàng,nhàcungcấpvànhững“đốitượngbênngoài”khác.Bảnnăngvàtrựcgiácthườngbịdậptắttrongmôitrườngđồngnhất.Khimọingườidànhtấtcảthờigiantrongvănphòngđểxemxétbáocáonghiêncứuvàbiểuđồ,họcóxuhướngdựahếtvàodữliệumàloạitrừtấtcảcácyếutốkhác.Bảnnăngcầnsựkíchthích,vàrấtnhiềukhi,sựkíchthíchkhôngcưtrúởnhữngkinhnghiệmtrongvănphòng.Ởbêncạnhmộtkháchhàng,bạnpháttriểnmộtbảnnăngvềnhucầucủamộtkháchhàng.Ởbêncạnhmộtnhàcungcấp,bạnpháttriểnýthứcvềcáchđểxâydựngmộtmốiquanhệđốitáctốtđẹp.Dànhthờigianởnướcngoài,bạnpháttriểntrựcgiácvềviệccáigìsẽxuấthiệnhaykhôngtrênthịtrườngnày.Tươngtáccánhânvớinhữngđốitượngvànhữngnơikhácnhausẽkíchhoạtbảnnăngcủachúngta.Khuyếnkhíchcácnhàlãnhđạotựđặtmìnhvàonhữngtìnhhuốngđadạngvàkhôngquenthuộcsẽgiúphọpháttriểnvàhọccáchtinvàoniềmtincũngnhưkhípháchcủahọ.

Cáchđâykhônglâu,chúngtôicótổchứcđàotạokĩnănglãnhđạochocácnhàlãnhđạocaocấpcủamộtcôngtythờitrangtoàncầu.Chúngtôidànhrấtnhiềungàyđểnghiềnngẫmdữliệuvềxuhướngkháchhàngvớiđốitượnglàcáccôgáituổiteen-thịtrườngthenchốt.Nếudựavàodữliệu,việccôngtynênbắttayvàochiếnlượcnàodườngnhưđãrấtrõràng,baogồmcảviệctậptrungvàodángvẻthùymịvàchuyênnghiệpchocácthiếunữtuổiteen.Sauđó,chúngtôiđưanhữngnhàlãnhđạonàyđếnxemmộtbuổibiểudiễncủaBritneySpears,vàsauđấy,chúngtôiđứngngoàiquansátcáccôgái13tuổivớiáodây,khuyênrốncùngnhữnghànhđộngvàkiểucáchkhácmànghiêncứugầnnhưkhôngđềcậpđến.Thêmvàođó,nhữngcôgáinàyđượccácbàmẹhộtống,vàđóchínhlànhữngngườiđóngvaitròquantrọngkhôngchỉtrongviệckhuyếnkhíchvẻbềngoàicủacáccômàcòntrongviệcmuakiểuthờitrangđó.Ngàyhômsau,chúngtôibắtđầulạicuộcthảoluậnvớinhómlãnhđạonày,vàlầnnày,tấtcảmọingườinghingờgiảđịnhcủangàyhômtrước,baogồmcảcáinhìncủahọvềngườitiêudùngcuốicùngvànguyệnvọngcủahọvềnhữngngườitiêudùngnày.Họbắtđầukhámphácácýtưởngvàcáchtiếpcậnmớimàhọchưabaogiờnghĩđếntrướcđó,vàthôngquatranhcãi,thảoluậnvàsựkếtnốikinhngạcvớikháchhàng,trựcgiáctậpthểxuấthiện,chiếnlượcđượcxácđịnhlại,vàcôngtytiếp

tụcđạtđượcdoanhsốbánhànglớntrongnămtiếptheo.

Chấpnhậnrủirodựavàotầmnhìn,giátrịvàbảnnănglàđángsợ,nhưngcònđángsợhơnnếuchỉdựavàothựctếtrongthờiđạingàynay.Cáchthứhaicónguycơcaohơnrấtnhiềubởithựctếcóthểphùdugiốngnhưmộtngôisaochổi.Nhàlãnhđạocảmthấydễdànghơnrấtnhiềukhiquyếtđịnhlựachọnmộtcáchdũngcảmnếuhọbiếthọtinvàocáigìvàtinrằngkhípháchsẽgiúphọranhữngquyếtđịnhđúngđắn.

♦♦♦

Ranhữngquyếtđịnhkhókhănvớithôngtinkhônghoànchỉnhchỉlàmộttrongsốnhữngthửtháchđốivớikhípháchvàlòngdũngcảmtrongxãhộingàynay.Khiraquyếtđịnhtrongmộtthếgiớiphứctạp,nhàlãnhđạocònphảicânbằnggiữarủirongắnhạnvàlợiíchlâudàiđểcânnhắcxemhọcóthểchịuđựngáplựcởmứcnàotừphíanhữngngườiphảicamchịunhữnghisinhngắnhạn.Trongchươngtiếptheo,chúngtôisẽxemxétnghịchlýrủiro-lợiíchcủaviệclãnhđạotrongmộtthịtrườngtoàncầusôiđộng.

12CÂNBẰNGGIỮARỦIROVÀLỢI

NHUẬNầnphảidũngcảmhơnbaogiờhếtđểcânbằnggiữarủirovàlợinhuận.Sốngtrongkhônggianbấtđịnhgiữahaiyếutố,tìmrađộrủirophùhợpđểđạtđượcmứclợinhuậnphùhợpcóthểthậtđángsợvớicácnhàlãnhđạo.Mộtsốnhàlãnhđạođã

mắcphảisailầmkhinắmlấynhữngcơhộingungốcmàkếtthúcbằngviệcgặpphảimộtloạtcácthảmhọavềtàichính,đặcbiệtlànhữngngườichỉquantâmtớimặttíchcựchoặcgiảmthiểumặttiêucựctrongkhiđánhgiáđườnglốihoạtđộng.Nhữngnhàlãnhđạokhácgặpphảisailầmdoquáthậntrọng,chùnbướctrướcnhữngrủirothíchhợp,vàđánhmấtnguồnlợinhuậnđángkểchocôngtycủahọ.Kinhdoanhvốnđãrủiro,càngngàysựrủirocàngtănglên.Tìmrasựcânbằngphùhợpcầnphảicókhíphách,nhưngnócũngcầncócảtríócvàtráitim.Bạncầnphảicótrítuệđểnhậnramứcđộrủiro

thíchhợptrongmộttrườnghợpcụthểvàtráitimđểcânbằngviệcrủirosẽảnhhưởngđếnmọingườitrongcôngtycủabạn.

Trongchươngtrước,chúngtađãnóivềrủiroliênquanđếncácquyếtđịnhkhôngcóthôngtin.Đâylàmộtvấnđềquantrọng,nhưngnócònxasovớivấnđềduynhấtcórủiro.Trongthựctế,trongnhữngnămgầnđây,khôngchỉmứcđộrủirotănglênmàcáckiểurủirocũngtănglênnhiềulần.Trướckhibànvềsựcânbằnggiữarủirovàlợinhuận,chúngtahãycùngnhauxemxétvềcácloạihìnhrủiromớixuấthiệnđốivớicáccôngtyvànhữngtháchthứcđốivớicácnhàlãnhđạongàynay.

SựbùngnổrủiroThôngthường,cáccôngtynhìnthấyrủirochỉtừgócđộtài

chính.Họcũngnhìnthấyđiềuđótừquanhệnhânquả:rủirocànglớn,lợinhuậncàngcao,rủirocàngnhỏ,lợinhuậncàngthấp.Trongthựctế,rủirohàmchứanhiềuhơnlàcácvấnđềtàichính,vàcũngcókhảnănglàkhirủirothấp,bạnvẫncóthểmấtđirấtnhiềutiềnbạc.Vídụ,từchốinắmbắtcơhộipháttriểnmộtsảnphẩmmớihoặcđầutưmởrộngthịtrường,bạncóthểkhiếnchocácđốithủcạnhtranhcócơhộipháttriển,họsẽnắmbắtcơhộinày,chiếmlĩnhvịthếcủabạnhoặckhiếnchokháchhàngthayđổilòngtrungthànhcủahọ,kếtquảlàsựthualỗnặngnề.

Dođó,chúngtacầnphảinghĩvềrủirotheocáchnhìnrộnghơn.Đểgiúpbạnlàmđượcđiềunày,hãyxemxétmộtsốnhântốđãmởrộng,giatăngvàlàmphứctạprủiro:

-SựlớnmạnhkhôngngừngvềhoạtđộngvàpháttriểncủaphốWall.Hiệnnay,cáccôngtyphảicốgắngpháttriểnliêntụchoặchọsẽnhậnđượcnhữngđánhgiátiêucựctừcácnhàphântíchvì“ìtrệ”,nhưngnếuhọchấpnhậnnhữngrủirotồitệvàmấttàisản,họcũngsẽbịchỉtríchthậmtệ.Đôikhiđiềunàygiốngnhưmộthoàncảnhkhônglốithoátgópphầnloạibỏcáccôngtykhôngthểhiệnmộtcáchkiênđịnhvàcóthểdựđoáncảvềhoạtđộngvàpháttriển.

-Nhucầuthamgiavàocácthịtrườngđangnổikémổnđịnhvàkémnổitiếng.Trongquákhứ,theonhiềucách,sựnăngđộngcủathị

trườngmớiphảnánhcácthịtrườngđangtồntại,vàcácrủirokhithâmnhậpvàocácthịtrườngnàylàthấphơn.Vídụ,trongsuốtnhữngnăm1980và1990,nhiềutậpđoàncủaMỹvàNhậtBảncókhảnăngpháttriểnbằngcáchxemthếgiớinhưlàmộtthịtrườngduynhất,luânchuyểncácsảnphẩmtừthịtrườngnàysangthịtrườngkhácvớirấtítrủiro.Ngàynay,doluồngthôngtinvàsựminhbạchtănglên,mộtsảnphẩmtừmộtthịtrườngkhônghẳncònlàmớiởmộtnơinàođókhác,khiđượcgiớithiệu,nóngaylậptứcđượcgắnvớitấtcảcácđánhgiávềsảnphẩmnàyvàcácđặctínhthươnghiệutừcácnơikhác.Thêmvàođó,cónhiềucơhộiởcácthịtrườngđangnổitạicácnướcđangpháttriển,vàmọithứxuấtpháttừsựkhôngổnđịnhcủachínhphủđốivớicáchạnchếthươngmạiđếnsựkhácbiệtvềmặtvănhóađềulàmgiatăngrủiro.Tấtnhiên,thấtbạikhithâmnhậpvàomộtthịtrườngđangpháttriểnnhanhchóngnhưTrungQuốccóthểcónghĩalàtừbỏthịtrườngmớimanglạinhiềulợinhuậnnhấttrongthếkỷ20.

-Giatăngsựkiểmsoátcủachínhquyền.SarbanesOxley-cơquanlậpphápcủaThượngviệnMỹlàcâutrảlờichotấtcảcácvụtaitiếngcủacáctậpđoàntrongnhữngnămgầnđây-đãthayđổihẳnmôitrườngđiềuhành.SarbanesOxleykhôngnhữngtăngthờigianvànănglựcquảnlýcầncóchohoạtđộngràsoátlạitrongcáccôngtyđạichúngmàcònkhiếnchocácCEO,ủybanvàcácthànhviênbanquảntrịphảichịutráchnhiệmnhiềuhơnđốivớisựgianlậnvàcáchànhvitráiluậtkhác.Điềunàytạoramộtmôitrườngdứtkhoát,rõràngbởivìcácnhàlãnhđạovàcácgiámđốcsẽgặprủirocánhânlớnhơnnếuhọđặttậpđoàncủamìnhởmứcrủiromangtínhtổchứclớnhơn.Yêucầukýmộttuyênbốchứngthựchàngquýlàmtăngnhậnthứcvềrủirovàsựtrừngphạtcókhảnăngxảyra.

-Tăngýthứckiểmsoátrủiro.Nhậnthứcvềrủirotrongcáctổchứcđượctrảirộngtừchứcnăngtàichínhchođếntấtcảcáclĩnhvựccủacôngty.Rủirolớnvềtàichính,danhtiếngvàchínhquyềncóthểbaogồmbấtcứthứgìtừkiệncáodophânbiệtđốixửcủangườithuêlaođộngtớiquyếtđịnhvềmôitrườngtạimộtphầntáchbiệtcủathếgiới.Quảnlýrủirohiệnnaycótrongđầutấtcảmọingười,khôngchỉlàcáccôngtysảnxuất,nơicácvấnđềvềmôitrường,ngườilaođộngvàantoànsảnxuấtcóýnghĩaquantrọng,màcòncảcáccôngtydịchvụvàtàichính,trongđócáccôngtycóthâmniên90nămnhưArthurAndersencóthểbịđàothảigầnnhưtrongchốclátbởihànhđộngcủavàingười.

-Sựphụthuộclẫnnhaucủacáccôngty.Rủirokhôngcònlàmộtvấnđềđượckiểmsoátmộtcáchđơngiảnbằngcáchápdụngcácđiềuchỉnhnộitại.Bảnchấtsựphụthuộclẫnnhautrongkinhdoanhnghĩalàcácnhàcungcấp,kháchhàngvàcácthànhviênbênngoàikháccóthểtạoracáchoạtđộngđặtcôngtycủabạntrướcrủiro.Ngườibánhàngcóthếmắcsailầmvàbạncóthểlàmộtthànhviênđểkiệncáochốnglạihọ.Mộtthànhviênbênngoàicóthểvôtìnhtiếtlộthôngtinvềkháchhàngracôngchúng,vàbạnthànhrađangviphạmquyềnriêngtưcủakháchhàng.

-Côngnghệ.Sựphụthuộcvàocôngnghệtạorarấtnhiềukiểurủiro,baogồmcáctổnthươngdohacker,vi-rútvàsựcầnthiếtphảisửađổinhanhchónghệthốngđãlỗithời.Dongàynaythôngtindịchchuyểnmộtcáchnhanhchóngvàđượclưutrữtrongcáctậptinmáytínhhàngnăm,mộtloạtnhữngtraođổiquathưđiệntửkhôngbáotrước,cácnộidungthưthoại,vàcáchìnhảnhđượcghilạicóthểxuấthiệntạitòaánhoặchồsơkiệncáocủanguyênđơn.

-Xuhướngquảnlýkiếnthức.Hơnbaogiờhết,hầuhếttàisảncógiátrịnhấtcủamộtcôngtynằmtrongđầuconngười.Cáccôngthứcsảnxuấtbímậtkhôngquantrọngbằngchuyêngiađiềuhànhquảnlýdâychuyềnsảnxuất.Rõrànglàcónhiềukhókhănvànhiềurủirohơnkhicốgắngvàquảnlýrủirogắnvớinhữngtàisảnvôhình.Thêmvàođó,mọingườithayđổinhữngngườichủlaođộngthườngxuyênhơn,lấykiếnthứccủahọsovớicácđốithủcạnhtranh.

Nhưbạncóthểthấytừcácnhântốnày,rủirocóthểđượcchiarathànhnhiềuloại:rủirotổchức,rủirocánhân,rủirovềdanhtiếng,rủirocấutrúc,rủirodokhôngnắmbắtđượcrủiro,vàcònnhiềuhơnnữa.Bởirấtíttrongsốcácloạirủironàycóthểđịnhlượnghayxácđịnhrõ,chúngphảiđượckiểmsoátbằngtrựcgiác.Nhưtrongchươngtrướcđãchỉra,điềunàycóthểlàmộttháchthứcđốivớicácnhàlãnhđạotruyềnthống.Họđấutranhliêntụcvớisựcânbằnggiữarủirovàlợinhuận.Họmuốnkhuyếnkhíchnhânviêncủahọtrởnêntáobạovàsángtạo,nhậnratầmquantrọngcủaviệcduytrìtinhthầnkinhdoanhcủacôngtyvàhoànthànhcáccôngviệcđểpháttriểnnó.Cùnglúcđó,họkhôngmuốnnhânviêncủamìnhnghĩrằnghọđangđượckhuyếnkhíchchấpnhậnnhữngrủirođiênrồ.

Thôngthường,cácnhàlãnhđạocốgắngđiđếnmộtvàicôngthứchaytiêuchuẩnđểđiềuchỉnhnhữngnguyêntắcliênquanđếnsựcân

bằnggiữarủirovàlợinhuận.Khôngmaylà,khôngbaogiờcómộtphươngánchotấtcảcácvấnđề.Thayvàođó,họcầntiếpcậnvấnđềrủiro-lợinhuậnmộtcáchsángtạovàtùytheotừnghoàncảnh.

NghệthuậtduytrìsựcânbằnghiệuquảQuảnlýrủirovàlợinhuậnnhưthểnólàvấnđềkhoahọctấtyếu

sẽdẫnđếnthấtbại.Quảnlýnhưthểnólàmộtmônnghệthuậtlàcáchhợplýhơnđểsuynghĩvềnó.Ngàynay,nhữngnhàlãnhđạotốtnhấttheođuổiđếncùng/cốgắnghếtsức,nhưnghọcũngcảmnhậnvềviệckhinàothìtheođuổinó/nêncốgắngvàkhinàolàđiquáxa.Họquyếttâmtheođuổiđếncùng/sẵnsàngđặtcượctấtcảnếuhànhđộngnàođólàphùhợpvớilòngtincủahọ,nhưnghọcảmnhậnđượckhinàolàmnhưvậykhôngcònphùhợpnữahayquánguyhiểm.Nhữngnhàlãnhđạonàykhôngchỉcólòngdũngcảm,họkhôngđơngiảnchỉlànhữngngườitáobạothíchhànhđộngliềulĩnh.Họđiềuhòalòngdũngcảmcủamìnhbằngtráitimvàtàinăngcủatríóc.Kếtquảlà,họđiềuchỉnhsựcânbằngtrongcáctìnhhuốnghọgặpphải.Họnhậnrarằngkhôngcógiảiphápnàođúngvàtrọnvẹn,vàhọphảidựavàosựsángtạovàbảnnăngcủamình-dựatrênquanđiểmvềnghệthuậtquảnlýchứkhôngphảitheokhoahọc-đểgiảiquyếtcôngviệcmộtcáchhiệuquả.

BobShayevàMichaelLynne,đồnggiámđốcđiềuhànhcủaNewLineCinema,đưaramộtvídụhayvềcáchmàsựcânbằngcóthểpháthuytácdụng.HọđượccholànhữngngườidámchấpnhậnrủirothựcsựkhihọnắmlấycơhộivàquayđồngthờibaphầncủabộphimChúatểcủanhữngchiếcnhẫnvớimộtđạodiễnkhôngtêntuổi,PeterJackson.Điềugìsẽxảyranếuphầnđầutiênthấtbạiởrạpchiếuphim?Họsẽlàmgìvớihaiphầncònlại?NewLinevàchủsởhữucủanó,TimeWarner,đãđầutưhơn200triệuđôlavào“cuộccácược”rằngChúatểcủanhữngchiếcnhẫnsẽlàmộttácphẩmthànhcông.Họhợptácvớicácnhàphânphốinướcngoàiđểgiảmthiểurủirotàichính.Bởivậy,mặcdùhọthựcsựđangnắmbắtmộtcơhộilớnnhờChúatểcủanhữngchiếcnhẫn,nhưnghọvẫnquảnlýrủirocóthểxảyra.Trongtrườnghợpnày,họđãđạtđượcsựcânbằngphùhợpvàtấtnhiên,Chúatểcủanhữngchiếcnhẫntrởthànhmộttrongcácbộphimthànhcôngnhấtmọithờiđại.

Đầunăm2006,chúngtôilàmviệcvớiCEOcủamộtcôngtylớn,

ngườitachỉtạivịtrongkhoảngthờigiansáutuần.Rấtnhanh,ôngnhậnrarằngngườitiềnnhiệmcủaôngđãtránhcơcấulạicôngtytrêncơsởđịaphương,mặcdùviệctáicơcấunàysẽlàmgiảmchiphívàcảitiếnhoạtđộng.VịCEOnàyngaylậptứctiếnhànhgiảiquyếtkhókhănbằngcáchphântíchtínhkhảthicủaviệctáicơcấu,vàôngpháthiệnratạisaovịtiềnnhiệmcủaôngđãbỏcuộc:Nếuôngtatáicơcấu,cácchuyêngiadựđoánrằnggiácổphiếusẽngaylậptứcgiảmxuốngbađếnbốnđiểm,vàôngsẽtrởthànhmụctiêucủatấtcảnhữngphêphán-đókhôngphảilàcáchôngmuốnkhibắtđầucôngviệccủamình.Cácchuyêngiacũngchỉrarằngnếuôngkhônglàmviệcnày,côngtykhôngnhữngsẽlãngphítiềncủavàkhôngthểcảitiếnhoạtđộngmàcòncóthểmấtđimộtlượngcổphiếuđángkểtrênthịtrườngtrongvònghainăm.

VịCEOđãhỏichúngtôixemcóthểđưaralờikhuyênnàochoôngkhông.Câutrảlờicủachúngtôilà:“Chúngtôikhôngcóýtưởngnàocả”.

Trongthựctế,chúngtôiđãcómộtýtưởng,đóchỉlàmộtlựachọnmàvịCEOnàysẽkhôngmuốnnghe.Liênquanđếnrủirocánhânvàtổchứccủaviệctáicơcấucôngtyvàlợinhuậntiềmnăngcủaviệcnângcaohiệuquảlàmviệc,tiếtkiệmchiphívàcổphiếuthịtrường,vịCEOnàycầnphảichấpnhậnmộtphongcáchlãnhđạotrungthực,minhbạchthôngquaviệcđưaracácbuổithảoluậnvàcácýtưởngcóthểtạorachiếnlược“cânbằng”hiệuquả.Điềuôngtacầnphảilàmlàmởracuộcđốithoạivớinhữngngườithântíncủamìnhđểxácđịnhnhữngcáchthứcmàcôngtycóthểcânbằngmộtcáchhiệuquả,thayvìlựachọngiữacácphươngánđốilậpnhau.

Bìnhthường,khiđốimặtvớicácvấnđềcânbằngthựcsựkhókhănnày,cáccuộcthảoluậntrongcôngtytrởthànhcuộctranhluậnrõràng.Mộtsốngườiủnghộviệctáicơcấu,nhữngngườikhácủnghộviệcduytrìtìnhtrạnghiệntại,vàvịCEOnàysẽphảilựachọn.Cácphươngánkháctồntại,nhưngchúngkhôngxuấthiệnnếumôitrườngtrongcôngtykhôngchophépmởracácbuổiđốithoại.Nhiềucôngtyđã“nóithẳngra”nhữngkhókhăn:mọingườisợnóithẳngradosợbịnhạobánghaytrừngphạt(theolậptrườngcủangườilaođộng)khibàytỏnhữngquanđiểmkhácbiệthaypháttánnhữngtinxấu.Vănhóamộtsốquốcgiangăncảnviệcđưaranhữngsuynghĩkhôngđầyđủ.Vídụ,ngườichủcóthểnóirằng:“Khôngnênnóivềđiềuđóchotớikhibạnđãsuynghĩthôngsuốtvềnó,phântích,

nghiêncứu,vàđưaramộtkếhoạchkhảthiđểthựchiện”.Tuynhiên,nhữngsuynghĩkhônghoànchỉnhlànơicácýtưởngvềviệcđiềuchỉnhsựcânbằngxuấthiện.Đólànhữngsuynghĩsángtạo,theobảnnăngmàcóthểđưađếnramộtlựachọntrongtìnhhuốngmộtlấymộtbỏ.

Trongnhiềucôngty,đặcbiệtlàtrướcđây,cácnhàlãnhđạocóxuhướngtậptrungvàoviệcgiảmthiểurủirotrướctiênvàcoilợinhuậnlàmộtvấnđềtáchbiệt.Nóicáchkhác,họsẽhìnhdungracáckịchbảntệnhấtvàvạchrakếhoạchlàmthếnàođểngănchúngkhôngtrởthànhsựthật.Táchbiệtvớiviệcnày,họsẽkiểmtracácchiếnthuậtmởrộngthịtrường,việcmualạicáccôngtyvàcáccáchthứcđểtănglợinhuận.

Ngàynay,phântíchrủirovàlợinhuậnnênđượckếthợpvớinhau.Nhưchúngtôiđãchỉra,rủirovàlợinhuậnsẽtrởnênrấtphứctạpvàtácđộnglẫnnhaumàkhôngmộtvấnđềnàocóthểđượcđánhgiámàkhôngkèmtheoviệcđánhgiávấnđềkia.Cácphươngphápthậntrọngcóthểsẽcóđộrủirocao,trongkhiphươngphápmạohiểmcóthểtạoraítlợinhuận.Kếtquảlà,cáccuộcthảoluậncởimở,thẳngthắntrongsuynghĩphảiđượctổchứcđểgiảiquyếtcácvấnđềrắcrốixungquanhrủirovàlợinhuận.Đólàcáchduynhấtcácnhàlãnhđạocóthểđiềuchỉnhsựcânbằngmộtcáchsángtạovàtheobảnnăng.

Chúngtacũngnênnóithêmrằng,thườngthìrủirovàlợinhuậnkhôngđượcquảnlýtheocáchnày.Cónhiềucáchkhiếntríócvàtráitimxửlýsailệchcácvấnđềthuộcvềkhíphách,nhưngchúngtahãycùngnhauxemxétmộtvàitrườnghợpphổbiếnvàcáchđểtránhchúng.

Cácphươngphápcânbằngphươngtrìnhsailầm

Nhưchúngtađãđềcập,cáchrõràngnhấtđểlàmmấtcânbằnggiữarủirovàlợinhuậnlàquáthậntrọnghoặcquásẵnsàngmạohiểm.Mặcdùchúngtavẫnnhìnthấycácnhàlãnhđạo,nhữngngườitrungthànhvớicáchsuynghĩtruyềnthốngcũngnhưnhữngnhàkinh

doanhkhánhkiệt,hầuhếtmọingườihiểurằngtìmrasựcânbằnggiữarủirovàlợinhuậnlàcầnthiếtđốivớiviệcquảnlýhiệuquả.Dođó,cácsailầmhọmắcphảilàmộtcáigìđótinhtếhơnsovớihaitrườnghợpđãđềcập,vàhọthườngphảilàmquánhiềubằngtríócvàtráitimmàkhôngđủkhíphách.

-Tậptrungquánhiềuvàokhíacạnhcánhâncủangườilãnhđạo.Mộtsốnhàlãnhđạoquátìnhcảmvàđaukhổvìcácquyếtđịnhvớinhânviên.Nhiềukhi,họtừchốicắtgiảmsốlượngngườilaođộngbởihọkhôngthểchấpnhậnđượcnỗikhổmàhọsẽtạoravớinhữngngườilaođộngchânchính.Sựtừchốinàycóthểlàcóchủýtốt,nócũngcóthểđồngnghĩavớiviệcbỏquathựctếlànếuhọtừchốicắtgiảm1000ngườihômnay,họsẽphảicắtgiảm2000ngườitrongngàymai.Họcũngsẽphảiđấutranhvớiquyếtđịnhcánhân:đặtsaingườilaođộngvàocácvịtríchủchốtbởitìnhbạnhoặctừchốisathảiđồngnghiệplâunămlàmviệcởvịtríquantrọng,ngaycảkhianhtađãthểhiệnmìnhkhôngcókhảnănglàmcôngviệcđóhiệuquả.Tấtcảnhữngđiềunàysẽđặtcôngtycủabạnởmứcđộrủirocaohơnrấtnhiềuvìnhữngngườibìnhthườngvàkhôngcókhảnăngđượcsửdụng.

-Cốgắngđịnhlượngtấtcảcácrủiro.Đâylàcáchtiếpcậncủatríóc,vànógiảiphươngtrìnhvềrủirovàlợinhuậnkhimọithứcóthểđượctínhtoán.Thựctếlà,mụcđíchlàđểkiểmsoáttấtcảrủironhằmduytrìmộtmứclợinhuậnnhấtđịnh,vàđiềunàylàkhôngthểtrongmộtthếgiớiđầybiếnđộng,khôngthểdựbáođược.Tuynhiên,cácnhàlãnhđạonhìnvàocácvấnđềvàcáccơhội,tínhtoánsựchênhlệchcácphươngánkhácnhau,chỉlựachọnmộtphươngánmàcácphầnsốdưnghiêngvềphíahọ.Vấnđềởđâykhôngchỉlàrấtkhóđểtínhtoáncácchênhlệchdùvớiđộchínhxácnào,màcònlàviệcchỉủnghộ“nhữngđiềuchắcchắn”sẽdẫnđếnviệccácphươngphápsángtạomớisẽbịbỏqua.Kếtquảlàrủirotănglênvàlợinhuậngiảmxuốngdoítnhấtmộtsốphươngánvượttrộiđóngvaitròquyếtđịnhchovịthếcạnhtranhtrongmôitrườnghiệnnay.

-Táchriêngviệcchịutráchnhiệmtrướcrủirochongườiquảnlýrủirohay“ởtậncùngcủadâychuyềnsảnxuất”.Thậtkhóđểcácnhàlãnhđạocânbằnggiữarủirovàlợinhuậnkhihọcốgắngthugọnviệcchịutráchnhiệmtrướcrủirochomộtchuyêngiahaymộtcơquanchứcnăng.Thườngthì,chúngtathấycácCEOvàcácnhàlãnhđạokháclànhữngngườichỉmuốntậptrungvàolợinhuậnvàkhông

muốnliênquanđếncácvấnđềphứctạplàmộtphầncủarủiro.Bằngcáchphủitaytrướcviệcphảichịutráchnhiệmtrướcrủiro,họgửithôngđiệptớinhữngngườikhácrằnghọcũngcóthểcáchlykhỏirủirohaychỉchịutráchnhiệmvớinhữngvấnđềcóđộrủirothấp.Chínhvìtháiđộnày,rấtítcuộcđốithoạivềrủirodiễnratrongbanlãnhđạocủacáccôngty.Mọingườikhôngcócáccuộcthảoluậnhữuíchgiúphọhiểuđượcsựbiếnđộngcủarủiro-lợinhuậntrongcáctrườnghợpkhácnhau,và,kếtquảlà,ítsựhiểubiếtsâusắctồntạivềcáiđượcgọilàcânbằnggiữarủirovàlợinhuậntrongmộttìnhhuốngcụthể.

JoeBerardino,nguyênCEOcủaArthurAndersen,nêuraquanđiểmtươngtựvềquảntrịdoanhnghiệpvàbanquảntrịquátậptrungvàomộtphầnnhỏtrongchuỗigiátrịcũngnhưkhôngcóđượccáccuộcthảoluậnvềquảnlýtổchứcvàcácrủirolãnhđạo.Mặcdùbanquảntrịcóthểthảoluậnkỹlưỡngvềcácrủirotàichính,nhưnghọthườngkhôngnhìnvàorủirotheonghĩarộnghơncủakháiniệmnàyvàdođókhônggiúpcácnhàlãnhđạotổchứcsuynghĩvềsựcânbằnggiữarủirovàlợinhuận.Berardinocũngnêuraquanđiểmrằngcácnhàlãnhđạocóxuhướngbắtmọingườikýtênvàocácchươngtrìnhvàdựánmớinhưlàmộtcáchđểđẩyviệcchịutráchnhiệmtrướcrủiroxuốngbêndưới.Bằngcáchđưamộtngườiởcuốidâychuyềnsảnxuấtchịutráchnhiệmvềsựcânbằnggiữarủirovàlợinhuận,cáccơhộiđểthảoluậnquantrọnggiữacácnhàlãnhđạocaocấpvềrủirosẽbịhạnchế.Khôngaiởvịtrítrêncùngxemxétrủirocủaviệctiếnhànhtiếp,bởivậycórấtítnhậnthứcvềnhữngrủirothựcsựlàgìsovớilợinhuậnthực.

-Thấtbạitrongviệcthúcđẩysựminhbạchhoàntoàn.Cáccôngtycuốicùnglạichấpnhậnnhữngrủirongungốc(thayvìchấpnhậnrủirotốt)dokhôngkhíkínđáobaoquanhcácvấnđềliênquanđếnrủiro.Cácnhàlãnhđạothườngkhôngquyếttâmcởimởvềrủiro,họmuốnchegiấunhữngsailầmhọđãtạoratrongquákhứmàđãtạorahậuquảlàcáctácđộngtiêucựcbởihọkhôngmuốnbịkếttộilàđãchọnnhữngrủiroxấu.Chúngtathấyrằngcàngnhiềunhàlãnhđạotrongsạchcànggiảmkhảnănggặpphảinhữngrủiroxấu.Thôngquanhữngcuộcđốithoạiđangdiễnraxungquanhvấnđềtạisaomộtrủirokhôngxảyravàtạisaomộtrủirolạixảyra,việctiếpthukiếnthứcsẽdiễnravàcáccôngtysẽcókhảnăngtốthơnkhigặpphảihoàncảnhvềrủirovàlợinhuậntươngtựtrongtươnglai.

-Duytrìsựphụctùngmệnhlệnhhơnlàtháiđộtậntâm.Quảnlýrủirotheotruyềnthốngbaogồmsựphụctùngcácchínhsáchvàthủtụchơnlàtậntụyvớinhữngquyềnlợitốtnhấtcủacôngty-tìmkiếmsựcânbằngphùhợpgiữarủirovàlợinhuận.Tháiđộphụctùngthểhiệnsựsợrủirovàngờvựcmọingười.Thườnglà,nhữngquyếtđịnhdựatrênsựphụctùngđượctạoratrêncơsởviệctìmkiếmnơiẩntrốnkhỏirủirobằngcáchtuântheocácquyđịnh.Theocáchnày,nếumộtcáigìđósai,mọingườiluôncóthểphánxétcáchànhđộngcủahọbằngcáchchỉranhữngquyđịnhmàhọtuântheo.Mặtkhác,sựtậntâmnghĩalàxemxéttrongđầumỗihoàncảnhrủiro-lợinhuậnvớicácmụcđíchlớnhơncủatổchức.Theocáchnày,cácnhàlãnhđạokhôngbịbóhẹpbởinhữngchínhsáchvàthủtụcmàcóthểxemxétquyếtđịnhtheohướngcólợinhấtchocôngty,baogồmcảởhiệntạivàtrongtươnglai.Nhờsựtậntâmchocáclợiíchlớnnhấtcủacôngty,cácnhàlãnhđạođánhgiácáctìnhhuốngtheotừngtrườnghợpcụthểvàkhôngtìmkiếmlýdobiệnminhkhimọithứthấtbại/mọiviệckhôngđượcnhưmongmuốn.

Tạoramộtmôitrườngvànhữngnhàlãnhđạobiếtcáchcânbằngnghịchcảnh

Nhưchúngtađãchỉraởtrên,cânbằnggiữarủirovàlợinhuậnlàmộtnghệthuật,khôngphảikhoahọc.Kếtquảlà,bạnkhôngthểnóichomọingườicáchđểcânbằng.Tuynhiên,điềubạncóthểlàmvànênlàmlàđốidiệnvớivấnđềnàytheonhiềuhướngkhácnhau,chomọingườicơhộiđểsuynghĩvềsựcânbằng,suynghĩcácvấnđềconngườigặpphải,vàpháthuylòngdũngcảmcầnthiếtđểduytrìsựcânbằngnàyhơnlàtrởnênquábảothủkhibắtđầugặpphảivấnđề.Dướiđâylàmộtsốcáchđểpháttriểnkhảnănglãnhđạotheokhíacạnhnày:

-Tạoramộtdiễnđànđểchiasẻkinhnghiệmvềrủiro-lợinhuận.Gầnđây,chúngtôithamgiamộtdiễnđàndànhchocácnhàlãnhđạoUBSởThụySĩmàchủyếudựatrênsựtincậy,vàmộtphầncủadiễnđàn,cácthànhviênnóivềcáchmàhọđãhọcđượckhixửlýcáctrườnghợpkhácnhauliênquanđếnrủirovàlợinhuận.Họkểlạicảcáccáchxửlýhiệuquảvàkhônghiệuquả,vàhọgiúpcácthànhviênkhácbắtđầusuynghĩvànóivềcácvấnđềrủiro-lợinhuậncủa

bảnthânhọ.Cáchộithoạinàylàcầnthiết.Khôngcócáccuộchộithoạinày,cácvấnđềchủchốtkhôngđượcthảoluậnhoặcchỉđượcnêuramộtcáchhờihợt.

Tronghầuhếtcáccôngty,cánbộquảnlýcóítthờigianđểđưaracâuhỏivềrủiro-lợinhuậnchonhânviêncủahọ.Họphảithamgiahếtcuộchọpnàyđếncuộchọpkhácvàchịunhiềuáplựcdocácvấnđềkhác.Kếtquảlà,họthấtbạitrongviệctrảlờicâuhỏicủanhânviêncủamìnhvềcácrủirovàlợinhuậnhaygiúphọhọccáchlèoláiđểvượtquanghịchcảnhnày.Cáccôngtycầnphảitạoramôitrườngnơicónhữngnhậnthứctốthơnvềcáchcânbằnggiữarủirovàlợinhuận.Mộtcuộcđốithoạithoảimáicầnđượcdiễnra,đểmọingườicóthểbắtđầuchấpnhậnvànhìnthẳngvàoviệchọsẽxửlýcácvấnđềliênquanđếnrủirovàlợinhuậnnhưthếnào,vàcáchtốtnhấtđểthúcđẩycuộcthảoluậnnàylàcácnhàlãnhđạokhácchiasẻcáccâuchuyệnliênquanđếnviệcvậtlộnvớisựcânbằngkhókhănnày.

-Thứctỉnhmọingườitrướcnhữnghànhvichệchhướngcủabảnthânhọ.Trởnênquáthậntrọnglàsựlệchlạckhiếnchomộtnhàlãnhđạokhôngthểcânbằngphươngtrìnhrủiro-lợinhuận.Tuynhiên,nhiềulầnmọingườikhôngnhậnrarằngđólàsựlệchlạchayrằnghọđangđượcnuôidưỡngtrongmôitrườngmàmọingườisợhãiđốidiệnvớirủiro.Mộttiếnggọithứctỉnhcótrongmộtkhảosátvềmôitrườngnhóm.Trongmộtphầncủakhảosátnày,cácthànhviêncủanhómđượchỏixemhọcócảmthấymìnhcóthểnóiranhữngsuynghĩtrongđầukhông,cómộtluồngcácýtưởngtựdokhông,vàhọcótinrằnghọđượctựdođốimặtvớirủirokhicầnhaykhông.Nhiềulầncácnhàlãnhđạođãngạcnhiênvìkếtquảcủakhảosátnày.Cácnhàlãnhđạotinrằnghọđãtạoramộtmôitrườngtrongđóviệcđốimặtvớirủiromộtcáchthôngminhđượckhuyếnkhích,nhưnghọpháthiệnrarằngnhómcủahọcảmnhậnkháchẳn.Tiếnggọithứctỉnhgiúpmọingườinhậnthứcđượcrằnghọđanggửicácthôngđiệptránhkhỏirủiro,vàkhiếnhọýthứcđượccụthểhọthựchiệnđiềuđónhưthếnào.Lýtưởnglà,sựtỉnhtáođượctănglênnàykhuyếnkhíchhọthựchiệnnhữnghànhđộngcầnthiếtđểtạoramộtmôitrườngcởimởvàminhbạchhơn.

-Thựchiệnnhữnghànhđộngkhuyếnkhíchmọingườiđốimặtnhiềuhơnvớicácrủiroliênquanđếntráitim.Mộtsốnhàlãnhđạokhôngthựcsựquyếttâmkhilàmbấtcứđiềucóthểlàmtổnthươngđếnnhânviêncủahọhaypháhoạimốiquanhệvớicácđồngnghiệp

hoặccácthuộccấptrựctiếp.Hệquảlà,họtừchốiđốimặtvớinhữngrủirovềquanhệ,ngaycảkhicónhữnglợinhuậnđángkểnếuhọđốimặtvớinhữngrủironày.Vídụ,bằngcáchđẩytráchnhiệmvềmộtdựánquantrọngtừmộtthuộctrựctiếplâunămchomộtnhânsựmớitrẻtrung,năngnổhơn,nhàlãnhđạocóthểlàmtănglợithếcủaviệcdựánnàysẽđượchoànthànhhiệuquảvàđúngthờihạn.Rủirolàanhtacóthểbịtáchrờivớingườilaođộnglâunăm,ngườicảmthấybịcoithườngvìkhôngđượclựachọnchodựán.

Chúngtôisẽlànhữngngườicuốicùngtánthànhviệcbỏquacácvấnđềvềquanhệ,nhưngchúngtabiếtrằngmộtsốnhàlãnhđạophảiđauđầuvớicácvấnđềnày.Đểgiúpnhữngcánhânnàycânbằnglạiphươngtrìnhrủiro-lợinhuận,hãyxemxétbàitoán“lựachọnbangườitốtnhấtvàsathảihọ”.Bàitoánbaogồmviệcnóivớinhàlãnhđạokhôngthíchrủirovềđiềucóthểdiễnranếuanhtasathảibangườitốtnhấtrakhỏinhómcủamình.Bằngcáchhỏianhtacáccâuhỏivàtìmhiểukỹhoàncảnhliênquanđếnhànhđộngquyếtliệtnày,vịlãnhđạonàycóthểbắtđầuhiểurằngviệclàmchomọingườihạnhphúcbằngmọigiácóthểphảntácdụng.Trongcáccuộcthảoluậnnày,chúngtôithườnggiúpcácnhàlãnhđạonhậnrarằngnhữngnhânviêntốtnhấtcủahọsớmhaymuộncũngcóthểrờibỏnhómcủahọ;tàinăngcủahọtựnhiênsẽhấpdẫnnhữnglờiđềnghịvàcáccơhộikhác.

Loạibàitoánnàycóthểgiúpmọingườihiểurằngnhữngnỗisợhãicủahọvềrủironhânviêncóthểbịphóngđạilên,rằnghọcầnphảinắmbắtmộtsốcơhộitronglĩnhvựcnàyđểnângcaohiệuquảlàmviệc.

-Tránhquảnlýtheokhuônmẫu.Khicôngtydầnmởrộngratoàncầu,việcquảnlýtheokhuônmẫutrởthànhmộtphảnxạbìnhthườnglàmgiảmkhảnăngcủanhàlãnhđạokhiđốimặtvớirủiro.Cáckhuônmẫuxuấthiệntrongcáccơquan/vănphòngtrêntoàncầuvàtạiđịaphươngnhưlàmộtcáchnhằmtiêuchuẩnhóacácchínhsáchbánhàng,ápđặtviệcquảnlýchấtlượnglênviệcsảnxuấtsảnphẩm,vàngănchặnmọikhảnănglàmgiảmnăngsuất.Ảnhhưởngcủacáckhuônmẫunàylàtạorasựquảnlýcứngnhắc,hạnchếcáclựachọncủanhữngnhàquảnlý,đặcbiệtlàvềkhíacạnhrủiro.Nếuhọcốgắngthựchiệnmộtýniệmmạohiểmhoặccốgắnglàmđiềugìđónằmngoàinguyênmẫucủacôngty,họsẽviphạmcácquytắcnày.Mặcdùcáckhuônmẫucóthểhiệuquảtrongviệckiểmsoátchiphítrong

khoảngthờigianngắn,nhưngchúngcũngcóthểchấmdứtviệcđiềuchỉnhrủiro,vàđólàtácđộngtiêucựcđốivớilợinhuậnvềlâudài.

-Khuyếnkhíchtựnhậnthứcnhiềuhơn.Quảnlýhiệuquảsựcânbằngrủiro-lợinhuậnlàkhókhănnếucácnhàlãnhđạokhôngnhậnthứcđượcđiểmmạnhvàđiểmyếu,nhữngđộngcơvàthànhkiếncủahọ.Khimộttìnhhuốngkhiếnchohọcựckỳlolắngbởikhuyếtđiểmcụthểcủahọ,họtrởnênbảothủmộtcáchphilývàtừchốiđốimặtrủiro.Khimộttìnhhuốnglàmxuấthiệnsựchệchhướngcủahọ,họcóthểvứtbỏcảnhbáo,hướngvềphíatrướcmộtcáchliềulĩnh,vàlờđinhữngnguyhiểm.

Sựcanđảmngungốccũngnguyhiểmnhưlàkhôngcanđảmkhinóxảyravớisựcânbằngrủiro-lợinhuận.Cácnhàlãnhđạohànhđộngtheocáchđiênrồvàcựckỳbảothủkhihọphómặcchonhữngđiểmyếuvàthànhkiếncủamình.Vídụ,việckhôngnhậnthứcđượcsựngạomạncủamìnhkhiếnhọđánhcuộcvàodựánmàkhảnăngthànhcônglàtươngđốithấpvàkhảnăngthấtbạilàtươngđốicao.Họcóxuhướngchứngminhhọlàđúng,ngaycảkhicácbằngchứngchothấyrủirolàlớnvàkhônghợplý.

Thôngquaviệchuấnluyệnvàcácphươngphápkhác,nhàlãnhđạocóthểhiểuđượcbảnthânmìnhnhiềuhơn,vàkiếnthứcđósẽgiatănglợithếcủaviệchọquảnlýđượcrủirovàlợinhuậndựatrênkinhnghiệmvàbảnnăngcủamìnhvốnbịnhữngvấnđềcánhânchưađượcbiếtđếnhayngầmẩncảntrở.

Tuynhiên,cuốicùng,phầnquantrọngnhấtcủaviệclãnhđạobằngkhípháchlàtínhcách.Tínhcáchbaogồmviệcbiếtrằngbạnđạidiệnchođiềugìvàđiềubạnquyếttâmủnghộ.Nónghĩalàcónhữngnguyêntắccánhânchuyểnthànhmộtmụctiêutoànvẹnkhôngchỉủnghộcáchànhđộngcủabạnmàcònrấtminhbạchvàtruyềncảmhứngchongườikhác.Trongchươngcuốivềkhíphách,chúngtaxemxétsựchínhtrựccủacánhânvàsựquantrọngcủanótrongviệcbiếntríóc,tráitimvàkhípháchthànhsựlãnhđạocánhân,tổchứcvàtoàncầuhiệuquả.

13

HÀNHĐỘNGBẰNGSỰCHÍNHTRỰCKIÊNĐỊNH

hưabaogiờviệchànhđộngbằngsựchínhtrựckiênđịnhtrongmôitrườngdoanhnghiệplạikhókhănvàcầnthiếtnhưhiệnnay.Chúngtađangsốngtronggiaiđoạnmàlòngtinđốivớilãnhđạocáctổchức,đặcbiệtlàcácnhàlãnhđạokinh

doanh,ởmứcthấpchưatừngcó,docácvụbêbốidoanhnghiệpvàkếtoánđãlàmrungchuyểncáccôngtynhưEnron,Adelphia,Worldcom,TycovàVivendia.Bồithườngquámức,giaodịchcổphiếunộigián,vàthựctếcủaviệcbổnhiệmnhữngngườithânthiếtvàbạnbèvàonhữngvịtríquantrọnghoặcvàobanquảntrịđãnângcaomứchoàinghivàkhôngtincậyđốivớicácnhàlãnhđạokinhdoanh.NhânviênhoàinghivềCEOvàcácủyviênbanquảntrịkhác,chorằnghọđanghànhđộngvìhìnhảnhvàsựnghiệpcủahọhơnlàvìnhữnggiátrịcaocảhơn.Làmphứctạpvấnđề,áplựclàmviệcthườngkhiếnchocácnhàlãnhđạohànhđộngthựcdụngnhưngkhônghẳntheocáchphùhợpvớicácgiátrịnhânvăn,cánhân.Cácnhàlãnhđạocóthểbắtgặpmìnhtrongcáctìnhhuốngmàhọbị“épbuộc”phảilừadốiniềmtincủanhânviênvềtươnglaicủacôngtyđểhọduytrìđượchiệusuất,ngaycảkhihọbiếtrằngvàingườitrongsốhọcóthểkhôngcóviệcgìđểlàmtrong12tháng.

Thậtkhókhănđểhànhđộngbằngsựchínhtrực,nhưngviệcnàylàhoàntoàncầnthiết.Đặcđiểmvềkhípháchnàylàcựckỳquantrọngbởinótạoranănglượngtíchcựcvôcùngtolớnbêntrongmộttổchức.Trongcáccôngtymàcácnhàlãnhđạothểhiệnsựchínhtrực,mứcđộtậntụyvàtựtincaosẽtồntại.Cácnhàlãnhđạochínhtrựcsẽtiếpthêmsinhlựcchonhânviên,bởivìthểhiệnsựtậntụytheonguyêntắccaohơnrấtcósứctruyềncảmhứng.Trongmộtthếgiớiphứctạpvàkhólường,sựchínhtrựckiênđịnhlàcáigìđómàmọingườihiểu,thôngcảmvàtôntrọng.

Yêucầuvàkhókhănđốivớiviệchànhđộngmộtcáchchínhtrựcchưabaogiờcăngthẳngnhưhiệnnayvàcóthểcáchtốtnhấtđểbắtđầulàmviệcvớiáplựcnàylàtìmhiểuxem“sựchínhtrựckiênđịnh”thựcsựnghĩalàgì.

Sựchínhtrựcthểhiệnratrongcácnhiệmkỳlãnhđạonhưthếnào?

Sựchínhtrựckhôngphảilàmộtkháiniệmtuyệtđối,chodùchúngtôiđặttừbổnghĩa“kiênđịnh”đằngsaunó.Chúngtôinhậnrarằngsựchínhtrực,giốngnhưtấtcảcácđặcđiểmmàchúngtađãthảoluận,làtùytheotừnghoàncảnh.Mặcdùnhững“ngườitheochủnghĩatuyệtđối”cóthểkhôngđồngý,nhưngđiềucóthểcấuthànhsựchínhtrựcđốivớiCEOnàytrongmộthoàncảnhhayvănhóalạicóthểlàmộtlýtưởngngờngệchvớiCEOkhác.Tiếpđó,từquanđiểmlãnhđạo,chúngtôiđịnhnghĩasựchínhtrựclàmộttậphợpbaogồmnhữngniềmtinhướngdẫncáchànhđộngcủamọingườitrongnhữnglúckhókhăn,thửthách.Niềmtinnuôidưỡngýthứclàmđiềuđúngđắnvàcungcấpchocácnhàlãnhđạomộtphươngpháplàmviệcthốngnhất.Chúngthườngpháttriểnnhờđápứnglạiviệchọctậptừkinhnghiệmhơnlàtừnhữngtuyênbốvềgiátrịcủadoanhnghiệphaysựháodanhmùquáng.Nhữngphẩmchấtnàyđượcgiữvữngmộtcáchchânthànhvàsâusắcnhưnghãy“linhhoạt”vớichúng.Nhưchúngtôikhuyêncácnhàlãnhđạo:“Hànhđộngbằngsựchínhtrựckiênđịnh,nhưngđừngngungốcvìnó”.

Chúngtahãycùngnhauxemxétmộtsốkhíacạnhcủasựchínhtrựckiênđịnh,khichúngbộclộratrongcáctìnhhuốnglãnhđạo:

-Niềmtinnộitạicóthểxungđộtvớicácquyluậtbênngoàihaycáclýtưởng“caohơn”.Cácnhàlãnhđạothườngđốimặtvớicáctìnhhuốngkhihọbiếtcáigìlàđúngnhưnglòngtincủahọhoàntoànngượclạivớiđiềumàcácôngchủcủahọtintưởng,điềumàtổchứcđánhgiácao,hayđiềumàkháchhàng,nềnkinhtếhaynhàchứctráchyêucầu.Họcũngcóthểcógiátrịcánhâncụthểxungđộtvớimộtnguyênlýcaohơn,nhưtrongtrườnghợpvídụdướiđây.

ColinPowell-mộtngườiđànôngđượcngợicavìnhữngnguyêntắccủamình-khôngphảilúcnàocũngđồngtìnhvớimọithứmàTổngthốngGeorgeW.Bushyêucầuôngphảilàm,hayítnhấtlàtrongtrườnghợpliênquanđếnquyếtđịnhthamchiếncủaMỹtạiIraq.Thayvìtừbỏvịtrícủamìnhvớivaitròlàbộtrưởng,nhưmộtsốngườicóthểđãlàmvớimộtcảmgiáccứngnhắcvềsựchínhtrựcvànhưvớinhiềungườiphảnđốicuộcchiếntranhmuốnôngphảilàm,ôngđãlựachọnmộtphươngánkhácchophépông,vớilươngtâmtrongsạchcủamình,ởlạitrongchínhquyềncủaBush.ChắcchắnđókhôngphảilàmộtcáchlýtưởngvàcóthểnhiềulầnPowellcảmthấy

khôngthoảimáikhinóivàlàmmộtđiềugìđó.Nhưngsựchínhtrựckhôngchỉlàlòngtincánhâncủabảnthânaiđó,nócònbaogồmnhữngthứlớnhơnthế.Powellhoàntoàntintưởngvàođấtnướcmìnhvàvàoviệcphụcvụnhữngngườichỉhuyvàcácnhàlãnhđạocủađấtnước.Chúngtacóthểchorằngôngtinlàtráchnhiệmvàsựtậntâmvớisựlớnmạnhcủađấtnướcphảiđượcđặtlêntrênlòngtinchínhtrịcủacánhânông.Ôngquyếtđịnhcáchhànhđộngtốtnhấtlàtiếptụccôngviệccủamình.Nhiềulần,nógiốngnhưlàôngđãkìmnénlòngtựtrọngcủamìnhđểlàmviệchiệuquả,bởivậybạncóthểthấyrằngôngđãthểhiệnsựkiênđịnhtolớnbằngcáchchấpnhậnsựhisinhnày.

Tuynhiên,quanđiểmkháccóthểchorằngôngđãgiảmbớtảnhhưởngcủamìnhvớivaitròlàmộtnhàlãnhđạobằngcáchthỏahiệpvớicácgiátrịcánhâncủamình.Ảnhhưởngcủaôngđãbịgiảmbớt,khinótrởnênrõrànghơnrằngcácquanđiểmcủaôngítnhấtlàcáigìđóxungđộtvớinhữngngườiôngphảituântheo.ChúngtôitinrằngColinPowellđãthểhiệnsựchínhtrựckiênđịnhbằngcáchđặtlợiíchcủađấtnướclêntrêncùng,nhưngcácnhàlãnhđạokháccóthểđãcómộtlựachọnkháctrongtìnhhuốngnàyvàcóthểlàcũngcócùngsựkiênđịnh.

Chúngtôisửdụngvídụnàyđểnêubậtkhókhănvàsựphứctạpliênquanđếnnhữngtháchthứccủaviệchànhđộngmộtcáchkiênđịnh.Dướiđâylàcáctháchthứckhác.

-Sựkiênđịnhkhôngphảilúcnàocũnglàmộtvấnđềrõràng.NhưtrongvídụvềColinPowellđãtrìnhbày,sựkiênđịnhkhôngnhấtthiếtlàmộtcâuhỏivềviệcchọnlựagiữamộthànhđộnghoàntoànđúngvàmộthànhđộnghoàntoànsai.Tuynhiên,mọingườithườngmắcphảisailầmdonhậnthứcnótheocáchnày.Bấtkỳnhàlãnhđạonàonhìnvàotínhkiênđịnhtheokiểuđen-trắngcónguycơtrởthànhmộtnhàlýluậnhãohuyền.Nhữngngườiđượcchỉdẫnmạnhmẽbởitráitimcủamìnhcóthểtinvàoviệcluônđặtconngườilênhàngđầu,nhưngsựtrungthànhtuyệtđốivàonguyêntắcnàysẽlàmgiảmkhảnăngthànhcônghayngaycảviệctồntạitrongcácnềnvănhóathựcdụng.

Vớivaitròlànhữngngườihướngdẫn,chúngtôithỉnhthoảnglạithấymìnhđanglơlửngtrongmộtvùngxámkhidínhđếncácvấnđề

kiênđịnh.Vídụ,chúngtôiđượcthuêđểhướngdẫnmộtủyviênbanđiềuhành.Chúngtacórấtnhiềucuộctraođổi,quađóchúngtôitìmhiểuđượcnhữngcảmxúccủacôvềcôngty,ôngchủcủacôvàvănhóacủacô.Chúngtôicũngthuthậpthôngtinvềngườinàythôngquacáccuộcphỏngvấnvớicácđồngnghiệpvàcácthuộccấptrựctiếp.Cónhữnglúctrongquátrìnhlàmviệccủachúngtôi,vịCEOcóthểhỏichúngtôirằng:“Bạnnghĩthếnàovềngườinày?Nhữngngườikhácnghĩthếnàovềcôấy?”Chúngtôikhôngmuốnviphạmnhữngthỏathuậnngầmvớingườimàchúngtôiđanghướngdẫnvàtiếtlộnhữngthôngtinbímật.Mặtkhác,CEOlàngườiđãthuêvàtrảlươngchochúngtôi.

Dùsao,việcnhậnrarằngvấnđềnàykhôngphảilàtrắng-và-đenđãlàmộtbướctiếnlớngiúpchúngtôiquảnlýnó.Trongtrườnghợpnày,chúngtôicầnphảichovịCEObiếtvềkhảnăngpháttriểnvàtiềmnăngtươnglaicủacánhânnày,nhưngchúngtôicũngthốngnhấtvớivịCEOvàngườiủyviênđượchướngdẫnvềnhữngthôngtinnàođượcvàkhôngđượcchiasẻ.Làmđiềutốtnhấtmàchúngtôicóthểđểlàmhàilòngcảhaiyêucầuxungđộtnhaucầnphảicósựchínhtrực.

Hầuhếtnhữngngườilàmtráivớilươngtâmcủamìnhthườngkhôngnhậnramìnhđanglàmnhưvậy.Ngượclạivớimongđợicủatoànthểnhânviên,hầuhếtcácCEOcósựchínhtrựckhácthường.Trongthờiđạithôngtintruyềnthôngvàsựgiámsátđiềuhànhkỹlưỡngvàvớicácbanquảntrịphảichịutráchnhiệmvềbấtkỳsựviphạmnộiquynào,cácCEOđượckhuyếnkhíchthểhiệncácgiátrịmạnhmẽvàthíchhợp.Khihọhoặcnhữngnhàlãnhđạokháctrongcôngtyhànhđộngmộtcáchthiếuchínhtrực,hiếmkhihọhànhđộnghoàntoànvìlợiíchcủabảnthân.Thayvàođó,họbịthôithúcbởinhữngnhucầuphảihànhđộngngaylúcnày,sựrốiloạntronggiâylát,vàmongmuốnđạtđượcmụcđíchcủahọ.Chỉkhinhìnlạivàhọnhậnracóđiềugìđókhôngđúngvàhỏibảnthânrằng:“Tạisaotôilạilàmnhưvậy?Tạisaotôilạikhôngnghĩvềvấnđềnàykhiđó?”Chúngtôiđãnóichuyệnvớimộtnhàlãnhđạo;ôngnhắcnhởchúngtôirằngcórấtítngườitrongcáccôngtycómụcđíchxấu.Tuynhiên,córấtnhiềungườitốt,cómụcđíchtốtmàđôikhihọmắcphảisailầm.

Hầuhếtcácnhàlãnhđạolànhữngngườitốt,chỉđôikhihọhànhđộngkhôngtốt.Áplựccủahiệuquảcôngviệc,nhữngcuộcđấutranhquyềnlựcnộibộhọđangthamgia,sựphứctạpcủacácvấnđềmàhọ

phảigiảiquyếtvàcácnhântốkháccóthểcảntrởcáchnhìnnhậncủahọ.Nhưchúngtađãchỉratrongchươngtrước,cácvịlãnhđạocóthểứngxửsailầmdướiáplực,áplựcnàycũnggâycảntrởmongmuốnhànhđộngmộtcáchchínhtrực.Nhàlãnhđạokiêungạo,tậptrungvàoviệcgâydựnguytínvàtàisảncủamình,khôngnhậnrarằnghọđanglấyđithànhtíchcủanhữngngườikhác,anhtabàochữachocáchànhđộngcủamìnhkhicầnthiếtđểcủngcốquyềnlựcvàảnhhưởngcủamình.Nhữngcánhânquácẩntrọngluônnghĩranhữngviễncảnhtồitệnhấtvàtinrằnganhtacóthểgâyrachúngbằnghànhđộngsailầmdùlànhỏnhất,anhtathấtbạitrongviệcđềbạtcánhânxứngđáng,đơngiảnbởianhtasợviệcđềbạtnàysẽgâykhókhănchocácủyviênhộiđồngkhácvàkhiếnhọphảinghỉviệc.

Donhữnglầnchệchhướnghầuhếtxuấthiệntrongcáchoàncảnhchịuáplựcnhiềukhicácnhàlãnhđạophảiđươngđầuvớivấnđềmấtkiểmsoátvềsựchínhtrựcmàkhônghềbiết.Trongnhữnghoàncảnhkhủnghoảngvàcăngthẳngkhác,họcóthểkhôngnhậnrarằnghọđanglàmđiềungượclạiniềmtincủahọhoặcđiềuhọkhôngbaogiờlàmnếuhọchịuítáplựchơn.

-Sựchínhtrựccầnmộtquátrìnhxâydựngvàthểhiệntínhcách.KevinCashman,tácgiảcủaLãnhđạotừtrongrangoài,phânbiệtgiữatưcáchvàtínhcáchnhưsau:“Tưcáchlàhànhđộngdựatrênnhữnggìmàngườikhácmongđợiởmìnhvàtínhcáchlàhànhđộngdựatrênnhữnggìmàbạntintưởngvàđiềumàbạnnghĩlàđúng.Khiđó,sựchínhtrựcbaogồmcảtínhcáchvàsựminhbạch-chomọingườinhìnthấyconngườithậtcủabạn”.Chúngtanênbổsungthêmrằngtronghầuhếtcácmôitrườngkinhdoanh,độngcơtồntạilàđểchegiấuhơnlàđểthểhiệntínhcách.NhữngngườithựclòngchấpnhậnnỗisợhãicủahọvàngườithẳngthắnnóirakhihọkhôngđồngývớiCEOthườngđượccoilànhữngkẻhènnháthaykẻgâyrắcrối.Sựchínhtrựccủahọtrởthànhchứngcứxấu,cóthểđượcsửdụngđểchốnglạihọ.Nhiềungườibiếtđượcthựctếnàyvàchỉmiễncưỡngnóira,hoặchọchegiấunhữngvấnđềvàquanđiểmthựcsựcủamình.

Chúngtôikhôngkhuyênnhữngnhàlãnhđạochỉnóiraýnghĩcủamìnhvàbỏquanhữngcânnhắcchínhtrị.Nhưchúngtôiđãchỉratrướcđó,chúngtôitinrằngbạnnênhànhđộngchínhtrựcnhưngkhôngngungốc.Tuyvậy,nhữngnhàlãnhđạogiỏinhấtthườngtìmkiếmđịavịchomìnhvàgâydựnguytínnhờviệchànhđộngdựatrên

nhữnggiátrịphùhợp.Thôngquamộtloạtnhữnglựachọnkhókhănkhilàlãnhđạo,họnhậnbiếtđầyđủvềmình.Đôikhi,họphảilựachọnquanđiểmkhôngđượcủnghộhaygâykhóchokháchhàngvànhữngngườiđiềuhànhcấpcaokhác.Họphảilựachọnđểđưaranhữngtuyênbốchâmngòichonhữngchỉtríchtừphíanhữngnhàphântíchvàtừgiớitruyềnthông,ngaycảkhibiếtrấtrõlàsẽcónhữngcôngkích.Điềunàyđòihỏikhíphách-nhưnglàkhípháchdựatrênnguyêntắc.Hơnnữa,điềunàychothấyrằnghọlànhàlãnhđạocócátính,việcđólạicóthểkíchthíchnhânviêncủahọvàcóthêmsựtôntrọng,ngaycảtừnhữngngườikhôngchấpnhậnhànhđộngcủahọ.

-Sựchínhtrựcxuấthiện(haykhôngxuấthiện)trongcácthờiđiểmxácđịnh.Trongcáckhoảnhkhắc“bìnhthường”củahoạtđộngkinhdoanhngàynay,cácnhàlãnhđạocóthểphảiđốimặtvớicácquyếtđịnhmàhọthựchiệntheocácnguyêntắccủamình,nhưngnhữngkhoảnhkhắckhácthườngmớixácđịnhsựchínhtrựccủanhàlãnhđạo.Thôngthường,nhữngkhoảnhkhắcnàyđượckíchhoạtbởimộtcuộckhủngkhoảnghaymộtquyếtđịnhdườngnhưkhôngthểthựchiệnđược.

JosephBadarraco-giáosưkinhtếcủatrườngĐạihọcHarvard-đãviếtmộtcuốnsáchrấthayvềchủđềnàyvớinhanđềXácđịnhnhữngkhoảnhkhắc.TheoBadarraco,thửtháchxácđịnhtínhcáchxảyratạithờiđiểmkhimộtngườiphảilựachọnsựchínhtrựcthaychothủđoạn,sựchốngđốithaychoviệctuânthủ,vàchọnlựamộtphươngánthaythếkhókhăn,thậmchíbịbấtlợibởinguyêntắccủangườiđóyêucầuđiềunày.Thôngthường,nhữnghoàncảnhnàygắnvớikhảnăng“đúngvớiđúng”hơnlà“đúngvớisai”.Ôngchorằngtrongkhinhữngbấtlợicóthểxuấthiệntrongngắnhạn,thìnhiệmvụtạoracátínhlãnhđạovàtínhchínhtrựctrongthờigiandàihơnđượctruyềnsứcmạnhnhờviệclựachọnphươngán“đúnghơn”đượcxácđịnhbởinguyêntắccủangườiđó.Dướiđâylàmộtvídụ:

Mộtcôngtyđangcốgắngđểđượcxemnhưđangnắmlấythờicơpháttriểnsaukhivướngphảimộtvụkiệncáodophânbiệtđốixử.Mộtủyviênbanquảntrịtrongcôngtyđangphảiđốimặtvớiquyếtđịnhlựachọnaiđểtiếncửvàovịtríquantrọng.Cuốicùngcònhaiứngcửviên,cảhaingườiđềuđượcnhữngngườitrongbanquảntrịnàycholàcóđủtiêuchuẩn.Dùchoủy

viênnàytinrằngứngcửviênAcóthểlàngườitốtnhấtchocôngviệc,nhưngôngtalạichịusứcépđángkểphảilựachọnứngcửviênB,ngườicóítkinhnghiệmhơnnhưnglàmộtngườitrẻtuổi.Cảhailựachọnđềuđượchỗtrợbởinhữnglậpluậnlôgicchứngminhrằngđólàđiềucầnlàm.Anhtađãthựcsựkháchquanchưa?Anhtađangvượtquatiêuchívềkinhnghiệmchưa?Cóphảilàlợiíchtốtnhấtchotổchứckhitiếncửứngcửviêntrẻtuổitrongkhicầnđầutưnhiềuvàosựpháttriểncủaanhtahaykhông?Việcngườiủyviênnàyxemxétcáckhảnăngmộtcáchkỹcàngvàđưarasựtintưởngcủariêngmình,hơnlànhượngbộtrướcáplựctừnhữngngườikhác,sẽquyếtđịnhliệuôngtacóhànhđộngmộtcáchchínhtrựckiênđịnhhaykhông.

Chúngtôinhậnrarằnghầuhếtcácnhàlãnhđạochịuáplựclớnphảinhượngbộvớinhữngyêucầubênngoài,rằnghọcóthểcảmthấycóbổnphậnvớiôngchủ,kháchhànghaybanquảntrị.ÁplựcnàygợiđếnbacâuhỏimàJoeBerardinođãmượntừcácthầytudòngTênvàsửdụngđểthửtháchthànhviêncaocấpxungquanhvấnđềvềđạođứcvàsựchínhtrực:(1)Bạnlàai?(2)Bạnlàmviệcchoai?(3)Bạnmuốntrởthànhngườinhưthếnào?Câuhỏithứnhấtvàthứbalàtươngđốirõràngvớihầuhếtcácnhàlãnhđạongàynay.Họđượcyêucầuđểchứngminhsựthốngnhất,thúcđẩysứcmạnhvàkhảnăngcánhâncủamình,vànêuracảmnhậnrõvềhướngđi.Câuhỏithứhaithửtháchvàphứctạphơnnhiều.Tronghầuhếtcácmôitrườnglàmviệc,mọingườicảmthấy“bịsởhữu”theomộtnghĩanàođó,vàđiềuquantrọngđốivớinhữngnhàlãnhđạolàsuynghĩkỹvềngườimàhọthựcsựđanglàmviệcchovàphụcvụ.Dođó,sựchínhtrựclàkhảnănggiảiphóngbảnthânmộtngườikhỏisựsởhữuvàhànhđộngmộtcáchđộclậpkhivấnđềlàđủquantrọngvàcóýnghĩa.

-Sựchínhtrựctồntạitrongmộtthểliêntục.Bạncóthểbộclộsựchínhtrựcbằngviệcchỉrarằngsốtiềnđượchoàntrảchomộtkhoảnchiphíkinhdoanhnhiềuhơn10đôlasovớinóđángđượcnhưthế.Bạncóthểthểhiệnsựchínhtrựcbằngcáchkhôngđồngýmộtcáchlịchsựvớicácủyviênhộiđồngkháctrongcuộchọpnhómnhữngnhàlãnhđạo.VàbạncóthểhànhđộngvớisựchínhtrựckhibạnthửtháchCEObởibạntinrằnganhtakhôngđiđúngvớimụcđíchcủatổchức.Sẽlàsailầmkhinghĩvềđặcđiểmnàynhưlàtrắnghayđen-

bạncóthểcónóhoặckhông-nghĩrằngmọisựthểhiệncủasựchínhtrựcđềugiốngnhauthìcũngsailầmkhôngkém.

Hãysuynghĩvềítnhấtbaphạmtrùcóthểmiêutảcáchànhđộngcủasựchínhtrực-nhữnghànhđộngliênquanđếnrủirotừtốithiểuđếntốiđa:

-Tuântheocácnguyêntắc.Trongtrườnghợpnày,mộtnhàlãnhđạotheođuổiđườnglốihoạtđộnghoặcđưaraquyếtđịnhdựatrêncácđiềuluậtviếtsẵn,cáctiêuchuẩnvănhóa,haycácchínhsáchcủatậpđoàn.Côtabiếtnhữngđiềuluật,tiêuchuẩnvàchínhsáchnàylàhợplý,vàcôkhônggặpphảivấnđềnàokhilàmtheo.

-Làmđiềuđúngmàkhôngcóbấtcứrủirocánhânnàocóthểxảyra.Ởđây,mộtnhàlãnhđạođưaraquyếtđịnhmàanhtathựcsựtintưởngvàquyếtđịnhnàycóthểkhôngđượcđưaradễdàng,nhưngnếucónhữnghậuquảtiêucực,chúngsẽkhôngảnhhưởngnhiềuđếnanhta.Anhtakhôngcónguycơphảichịusựphêbình,tranhluậnhaymấtviệcnhưlàmộthệquảcủahànhđộngnày.

-Làmđiềuđúngởmứcrủironghềnghiệphoặccôngviệchoặccánhânđángkể.Đâylànơicácnhàlãnhđạocósựchínhtrựcthựcsựtỏasángvàlànơimộtvàingườitrongsốhọtrảiquathấtbạitạmthời.ViệctừchốimệnhlệnhtrựctiếpcủaôngchủhoặcđưaraquyếtđịnhđốingượcvớichínhsáchcủaCEOcóthểkhiếnbạnbịsathảihoặccảntrởbạnthăngtiếntrongcôngviệc.

Nhữngkiểuhànhđộngcuốicùngnàycũngcóthểkhiếnchomộtnhàlãnhđạocóđượcsựtôntrọngvàngưỡngmộlớnvà,nếugặpthời,thậmchícảsựnghiệpvềsau.Lựachọnrủirodựatrênniềmtincủacánhânlàtấtcảnhữnggìcầnnóivềsựchínhtrựckiênđịnh.

Nhữngngườithểhiệnlòngcanđảmvàsựquyếtđoán

Chúngtôimuốnchiasẻvớibạnbốncâuchuyệntruyềnđạtvềýnghĩacủaviệccácnhàlãnhđạohànhđộngvớisựchínhtrựckiênđịnh.Bìnhthường,chúngtanghĩvềsựchínhtrựctheocáchđơn

giản:mộtủyviênhộiđồng,ngườiđãtừchứcnhằmphảnđốicácchínhsáchmôitrường,haytrởthànhmộtngườigiámsátcủachínhquyềnbởianhtakhôngthểchấpnhậnsựphânbiệtđốixửcủacôngtymình.Mặcdùnhữnghànhđộngnàycóthểđượcdựatrênnhữngniềmtinvàgiátrịmạnhmẽ,nhưngchúngkhôngphảnánhnhữngvịtríphứctạpvànhậpnhằngmàhầuhếtcácnhàlãnhđạovẫnrơivàotrongcáchoạtđộngthườngngày.Nếumộtcôngtyđanglàmmộtđiềuhoàntoànsai,nhưphávỡcácđiềuluậthaycưxửđángbịchêtráchtrongconmắtcủaquầnchúng,hầuhếtcácnhàlãnhđạophảilàmbiếtđiềugìphảilàm.Mặcdùnhữngtìnhhuốngnàytạoranhữngrủirođángkể,cáclựachọnthườnglàrấtrõràngvàviệctiếptụcchịuđựngtìnhhuốngnàykhôngnằmtrongsốnhữnglựachọnđó.Thôngthường,cácnhàlãnhđạobắtgặpmìnhtrongcáctìnhhuốngnhậpnhằnghơnnhiềukhicáclựachọnkhôngdễdàngđượcđưara.

Mỗicâuchuyệntrongbốncâuchuyệndướiđâyđềuthểhiệnsựkhókhănvàphứctạpkhilàmđiềuđúng.Câuchuyệnđầutiênlàphầntiếptheocủachươngtrước,trongđóchúngtađãthảoluậnvềvịủyviênhộiđồngđượcyêumến,ngườiđãchủđộngtừchứcđểtránhchocôngtykhỏikhóxửkhiphảibuộcôngthôiviệc.

NgườilãnhđạotừchứcvìbiếtanhtakhôngphùhợpvớicôngviệcVịlãnhđạonàyđãvàilầnkhôngđạtđượcnhữngmụctiêuhiệuquảquantrọng,vàcôngviệckinhdoanhcủaôngtacũngđangtrụctrặc.Hơnnữa,aicũngbiếtanhtakhôngphảilàngườicókhảnănggiảiquyếtcácvấnđề.Khimộtngườinàođócó25nămthànhcôngvớicôngty,đãtạođượcsựtôntrọngvàlòngtrungthànhtolớn,ngườiđócóthểkhiếnchocôngtycảmthấykhókhănkhisathảimình.Ôngtathậmchícóthểtạoramộtcuộctranhluậnđểcảntrởôngchủsathảimình.

Thayvàođó,bởivìôngtabiếtrằngcôngtysẽtrởnêntốthơnvớimộtvịlãnhđạokhácnênôngđãtừchức.Chắcchắnlàquyếtđịnhnàykhôngđượcđưaradễdàng.Ôngtakhôngchỉtừbỏcôngviệcbéobởmàcònphảibỏquaniềmkiêuhãnhcủamình.Cuốicùng,cảmgiácvềsựchínhtrựcmạnhmẽtronganhđãkhiếnanhlàmđiềuđúngđắn.

MộtnhàtưvấntừchốicôngviệcbéobởMộtnhàtưvấnhàngđầucủamộtcôngtylớnlàmviệcvớimộtkháchhàngđểgiúpcôngtycủaanhtathayđổivănhóalàmviệccứngnhắc.Vịkháchhàngnàynónglòngmuốnbắtđầu,vàanhtamuốnmộtlượnglớncácchươngtrìnhđượcthựchiệnngaylậptức.Cácchươngtrìnhnàysẽtạorathunhậplớnchocôngtycủanhàtưvấn,tronghoàncảnhcôngtyđangcốgắngbámtrụ.Nhưngcàngnghĩvềnó,anhcàngnhậnrarằngviệcthựchiệnnhữngchươngtrìnhnàylàvộivàng.Anhkếtluậnrằngkháchhàngcủamìnhcầnphảiphântíchnhiềuhơnnữavàcầnphảiđưaramộtchiếnthuậtphứctạphơnđểthayđổivănhóatrướckhinhữngkhảnăngcủaanh,vớivaitròlàmộtnhàtưvấn,cóthểđượcsửdụnghiệuquả.

Thậtkhóđểtừbỏthunhậpvàliềumìnhgánhchịusựphẫnnộcủangườikháchhàngđangthathiết,nhàtưvấnnàybịmắckẹtvớilòngtincủamìnhvềđiềugìlàđúngđầuhiểurằngnhàtưvấnkiađãmanglạichomìnhmộtdịchvụtuyệtvời,nếuanhtacứhànhđộngbồngbộtthìmộtlượnglớnthờigianvàtiềnbạcđãbịlãngphí.

VịCEOlàmtrongsạchmôitrườnglàmviệcEdwardBreen,ngườiđãtiếpquảnTycoInternationalsautaihọagâyxônxaodưluận,đãthànhcôngvớiviệcvựcdậycôngty,giảmmộtcáchđángkểnợnầnvàlàmtănggấpbalợinhuậnthuần.Tuynhiên,điềukhôngđượcbiếtđếnrộngrãilàôngđãlàmđiềunàyvớisựchínhtrựckiênđịnh.TiếpquảntừvịCEOtiềnnhiệmđãthấtbạiDennisKozlowski,Breenbắtđầulàmtrongsạchmôitrườnglàmviệc.Tuynhiên,ôngkhôngdễdànglàmđượcviệcnày.Ôngkhôngchỉnóivềcácquytắc;ôngthựchiệnnhữnghànhđộngthểhiệnsựtậntâmlàmviệcvớinhữngnguyêntắcmạnhmẽvàkiênđịnhcủamìnhmàkhôngthỏahiệp

vớibấtkỳaihaybấtkỳđiềugì.Chẳnghạn,quyếtđịnhcủaôngkhithaythếtoànbộbangiámđốclàmộtvídụvềsựchínhtrựckiênđịnh.Sẽcólợivềmặtchínhtrịkhithaythếchỉmộtsốtrongcácgiámđốcvàđưanhữngngườikhácvàotrongnhómcủaôngđểgiúpđỡtronggiaiđoạnchuyểngiao.Tuynhiên,Breenmuốnsathảitoànbộhọ.Tấtnhiênhọphảnđốidosợrằngviệcsathảilớnnàysẽkhiếnngườikhácchorằnglàmsaivàlàmgiatăngnguycơchịutráchnhiệmpháplýcủahọ.

Breenđãkhéoléotạoramộtsựsắpxếpchophépôngthaythếtoànbộthànhviênhộiđồng.Vàolúcthíchhợp,ôngđưavàochỗtrốngmộtnhómcácgiámđốcgồmnhiềuloạivàcókhảnăngsuynghĩđộclập.Breencũngđãsathải290trongsố300ngườiquảnlýcấpcaocủaTycotrongthángđầutiênnhậmchức,khôngphảibởivìôngcảmthấyhọcólỗivìhànhvithiếuđạođứcnghềnghiệp,màbởivìphươngphápquảnlýcủahọkhôngphùhợpvớitầmnhìncủaôngvềTyco.Họlàmộtphầncủavănhóathỏathuận,vàôngmuốnthúcđẩyvănhóadựatrênsựkhônngoanvềtàichính,cácnguyêntắcvàthựctiễnquảnlýmạnhmẽhơn.

Rõrànglà,việcloạibỏquánhiềuủyviêncấpcaolàmộtthảmhọatheoquanđiểmvềmặtnhânsựvàvềmặtthấtthoátchấtxámcủatổchức.Tuynhiên,Breenbiếtrằngdùsựchínhtrựccủaônggâyratổnthấtnàotrongngắnhạn,nócũngsẽmanglạilợiíchchocôngtytrongdàihạn.

MộtnhânviêntháchthứcCEOGilgianhậpmộtcôngtytăngtrưởngnhanh,uytíntốt,vớivaitròtrưởngphòngnhânsự.Anhđếntừmộtcôngtybảothủ,cótruyềnthốnghơn,nơianhcũnglàmviệcởvịtrítươngtự.MặcdùGilhàilòngvớitámnămanhđãlàmviệcvớingườichủtrướcđâycủamình,nhưnganhcảmthấycầnphảicómộtthửtháchvàcơhộimớiđểpháttriểnvớicôngtyđanglớnmạnh.

Chỉtrongvòngvàithángđảmnhiệmcôngviệcmớicủamình,Gilđãbắtđầulolắngvớimộtsốchínhsáchvàhoạtđộngcủa

côngtymới.MặcdùanhngưỡngmộvịCEOvànhómcủamìnhvềhiểubiếtvàcácchiếnthuậtnăngnổcủahọ,anhtrởnênkhôngthoảimáivớimộtsốbiệnphápnhanhchóngmàhọyêucầuanhủnghộ.Vídụ,vịCEOmuốnđưavềmộtngườilàmtàichínhlâunămtừmộtcôngtykhác,vớimụcđíchcuốicùnglàthaythếvịCFO(giámđốctàichính)hiệntại.CEOyêucầuGilthuyếtphụcvịCFOhiệntạinhậnngườilàmtàichínhmớinàylàmdướiquyềncủamìnhvàdạyanhta,vịCEOépGilkhôngđượclàmchovịCFOnghingờlàanhtađangdạyngườikếvịcủamình.VịCEOnóirằngthôngtinnàycóthểđượchiểusaivàhọcầnvịCFOhiệntạitiếptụccôngviệccủamìnhtrongítnhấthainămnữa.

Gilkhôngtinviệclàmnày(haycácchínhsáchđángngờkhácmàanhđượcyêucầuphảithựchiện)làhoàntoàntráivớiđạolý,nhưngnóđãviphạmcáchnhìnnhậncủaanhvềcáchthứcđúngđểlàmmọiviệc-cáchmàanhđượcdạy.Gilkhôngthíchcácbiệnphápnhanhchóngvớimụcđíchthủđoạnhayphongcáchlãnhđạolôikéosựủnghộkhôngtrongsạch.Vàocùngthờiđiểmđó,côngviệcGilđangthamgiacósựthửtháchvàhấpdẫn,vàanhkhôngmuốnrờibỏnó.Tuynhiên,điềulàmanhlolắnglàanhcóthểtiếptụcimlặngvớicácchínhsáchcủacôngtymàanhkhôngthựcsựtintưởng.

Cuốicùng,anhquyếtđịnhphươnghướnghànhđộng.AnhkhôngchỉtrìnhbàylolắngcủamìnhvớivịCEO,màanhcònviếtmộtbảnphântíchtrêngiấytrắngvềcáchmàcácchínhsáchnàycuốicùngsẽcótácđộngtiêucựcđếnnhữngđiểmtrọngyếucủacôngty.Dĩnhiên,vịCEOkhôngđồngývớiGil,nhưngôngnóiôngsẽcởimởnóichuyệnvềchủđềnàynhiềuhơnvànếuGilthấymìnhdodựvớimộtyêucầukhiếnanhthấykhôngthoảimái,anhnênthảoluậnvềsựphảnđốicủamìnhvớiCEO,vàhọsẽxemxéttừngtrườnghợpmột.Mặcdù,Gilkhônglàmthayđổichínhsáchcủacôngty,anhđãcómộtchỗđứngmàanhbiếtchắcsẽđượcvịCEOvànhữngngườikháctrongcôngtychúýtớivàkếtquảlàcóđượcsựthoảimáihơn

CáchpháttriểnsựchínhtrựckiênđịnhMộtsốnhàlãnhđạokhônghềhứngthúvớibấtkỳsựchínhtrực

nào,đừngnóiđếnsựkiênđịnh,họlàngườithamvọng,Machiavelli(1)đếntậnlõi.Nhữngnhàlãnhđạokháckhôngnghĩgìvềsựchínhtrực,tinrằnghọbiếtthếnàolàđúng,thếnàolàsai,họcónókhihọcần.Khôngthểpháttriểnsựchínhtrựctrongcảhaitrườnghợpnày,nhưngmaymắnlàhọchỉlàthiểusố.Hầuhếtcácnhàlãnhđạo,nhữngngườicóthểcóítsựchínhtrực,thườngkhôngmấykhinhậnthứcđượcmìnhđanghànhđộngmàthiếuđiđiềuđó.Mộtkhihọnhậnthứcđược-khihọtrởnênhòahợpvớiviệclàmsaovàkhinàohọđangcưxửtheocáchkhôngthốngnhấtvớiniềmtincủahọ-họsẽhànhđộngbằngsựchínhtrựckiênđịnh.Dướiđâylàmộtsốphươngphápgiúpnuôidưỡngnhậnthứcnày:

-Tạođiềukiệnchonhữngsuynghĩvàviệcthảoluậnvềcácvấnđềchínhtrực.CEOvàcácvịlãnhđạocấpcaokhácphảiđưachủđềnàythànhmộtphầntrongcuộcđốithoạicủacôngty.Sẽlàquámuộnnếuđợiđếnkhikhủngkhoảngdộiđếnmớibắtđầuquátrìnhthảoluậnvềcácgiátrịvàsựchínhtrực.Xemxétcácvấnđềchínhtrựcgiốngnhưmuabảohiểmchocôngty:cáckhoảnđặtcọcphảiđượcchitrảtrướcphòngkhinhữngtìnhhuốngtrongtươnglaicầnđếnnó.Xácđịnhnhữngvấnđềnàyđồngnghĩavớimọiviệc,từpháttriểncácvịtrítrongmạngnộibộvớinhiệmvụxemxétcáctìnhthếkhóxửmàcácvịlãnhđạophảiđốimặtkhiđiềuđóliênquanđếnviệchànhđộngtheoniềmtincủahọ,đếnviệcđàotạogiúpmọingườicóthểdámbắtđầuđốimặtvớinhữngmâuthuẫnnộitạicủamình.Điềunàycónghĩalàcácnhàlãnhđạochiasẻnhữngkhókhăncánhân,cácquanđiểmvềcáchhọxửlýcácvấnđềkhókhănmangtínhnghịchlý,liênquanđếnquytắcđángnghingờ.Nócũngcónghĩalàcầnphảinhậnthứcđượcrằngkhôngcómộtquanđiểm“đúng”vàmọingườicầncânnhắccảnhữngquanđiểmcủangườikháckhixemxétcảmnhậncủachínhhọvềđúngvàsai.

Ởmộtcôngtymàchúngtôibiếtrõ,họrấtchútrọngviệckhuyếnkhíchsuynghĩvàthảoluậnvềchủđềnộiquy.Gầnđây,côngtynàyđồngýmuamộtcôngtykhácsảnxuấtcácthiếtbịytếdoBộThựcphẩmvàDượcphẩmcủaMỹquảnlý.Trongnămtrướcđó,mộtsốcácsảnphẩmdocôngtyđượcmualàmrabịcácnhàchứctráchkiểmtrakỹlưỡngdonhữngthiếusótthiếtkếtiềmtàngđãlàmảnhhưởngđến

mộtlượngnhỏcácbệnhnhân.Mặcdùnhữngthiếusótnàylànhỏvớimộtsốngười,liênquanđếnlợinhuậntiềmnăngmàsảnphẩmcóthểđónggóp,hiệntạiviệcmuabánnàyđanglàmộtvấnđềnangiảivớimọingười.Cóphảicôngtyđứngramuađãkhôngđưađượcracáctiêuchuẩnđủcao?Cóphảingườimuatạorarủirotiềmnăngchobảnthânkhitiếpquảncôngtynàycùngvớicácvấnđềcủanó?

Khimọingườitranhluậnvềvấnđềnày,vịCEOcủacôngtymuabiếtphốWall,cácnhàđầutư...sẽphêphánvấnđềnàynhưthếnào.Nhưngôngđãhỏimộtcâuhỏikhác-mứcđộcaohơn:Mộtbệnhnhânsẽnóigìkhiđốimặtphươngthuốctiềmnăngchocănbệnhđangđedọacuộcsốngcủaanhta,cũngnhưkiếnthứcvềrủirotiềmtàngdùnhỏđếnmấy?Nhàlãnhđạosẽnóigìnếubệnhnhânlàcontraihoặccongáicủahọ?Ôngmuốnhọhìnhdungcáchsuynghĩtrongđầucủabệnhnhânvàsựđánhgiárủiro-lợiíchmàbệnhnhânsẽlàm,nhưvậycácvịlãnhđạocủaôngtacóthểpháttriểnquanđiểmtừcáchnhìnrấtnhânvăndựatrênsựcảmthôngvớibệnhnhân.Ôngmuốnhọxemxétđiềugìnênlàmtrongtrườnghợpnhưthếnày,đólàkhivấnđềđượccoilànhỏsovớilợiíchcaocảhơn,vàkhôngchắcsẽgâyrachoconngườibấtkỳvấnđềnghiêmtrọngnào,nhưngvấnđềsẽkhôngđượccoilànhỏnữakhiđượcnhìntừquanđiểmcủangườibệnh.Dođó,việcđềcậpđếnquanđiểmnàytrongcuộcđốithoạicôngtysẽcungcấpmộtcáchkhácđểxácđịnhđiềugìlànênlàmtrongtrườnghợpnày.Trongtrườnghợpcụthểnày,quyếtđịnhcuốicùnglàtiếptụcviệcmuabán,dựatrênsựtintưởngrằnglàmnhưvậylàmanglạilợiíchlâudàichobệnhnhân.

-Khuyếnkhíchmọingườinóirađiềumàhọnghĩsẽlàmtrướckhihọlàmđiềuđó.Khingườitaviếtmộtemailchắcnịchtuyênbố:“Tôinghỉviệc!Tôikhôngthểlàmviệcchomộtcôngtyđốixửvớimọingườitheocáchmàcôngtynàyđãlàm!”Hànhđộngnghỉviệcđầyấntượngnàycóthểxemlàđángquývàcónguyêntắc,nhưngnócũngcóthểlàvộivàngvàcườngđiệuhóa.Cáccôngtycóthểmấtđinhữngnhàlãnhđạocựckỳcónguyêntắc,nhữngngườihànhđộngtrướckhihọsuynghĩ-vàtrướckhihọnóivềcáckếhoạchcủamình.Khicácnhàlãnhđạogiấunhữngsuynghĩvềsựchínhtrựctrongđầu,họsẽcócáccuộcđốithoạiphiếndiện.Họcóthểdễdàngphảnứngtháiquávềmộtvấnđềvàhànhđộngtheocáchkhôngđượcxemxétcẩntrọng.Dùvậy,bằngcáchnóiranhữngnỗisợhãivàsựdèdặtcủahọvềmộtvấnđề,họcóthểnhậnđượcphảnứngtừnhữngngườikhácvàcóthểchỉnhsửaquanđiểmcủahọ.Đôikhi,saukhilắngnghecáchmọi

ngườiphảnứng,họcóthểnhậnrarằnghọkhônghànhđộngvớisựchínhtrựckiênđịnhmàvớisựngoancốvàgiậndữ.

Cácnhàlãnhđạoquảnlýcấpcaocủacáccôngtybiếtđượcđiểmnóngcủacácvấnđề-nơimọingườiđượcyêucầuphảiđưaraquyếtđịnhhoặcthựchiệncáckếhoạchvàdựánmàcánhânhọkhôngđồngtình.Sựphụctùng,cácquyếtđịnhvềngânsách,cắtgiảmchiphí,cácquyếtđịnhliênquankhác,cácquyếtđịnhthưởngvàthăngchứcthườngkéovấnđềvềsựchínhtrựclênbềmặt.Từcácủyviêncấpcaotrởxuống,cácnhàlãnhđạophảihỏinhữngngườikhácxemhọcảmthấythếnàovềnhữngquyếtđịnhvàhànhđộngnày.Thayvìimlặnglịchsự,họnênhỏithẳngthắn:“Việcnàycólàmphiềnbạnchútnàokhông?”Điềunàysẽchophépvàkhuyếnkhíchmọingườisuynghĩtrướckhihọhànhđộng.

-Đưaramộtloạtcâuhỏigiúpmọingườitìmhiểuxemđiềugìlàđúngvàgiúphọtìmthấysựdũngcảmđểlựachọnđườngđiđúng.Cầnphảicónhữngsuyngẫmthậtsựnghiêmtúcđểquyếtđịnhđiềumàbạntintưởngvàtìmđượclòngdũngcảmđểhànhđộngtheoniềmtinđó.Cáccâuhỏidướiđâyđượcđưarađểkhuyếnkhíchsựsuyngẫm:

Tạisaobạnbảovệquanđiểmvềvấnđềcụthểnày?Lýtưởngmàbạnthathiếtgiữđãbịviphạmchưa?Cóphảidườngnhưlàbạnkhôngthểsốnglàchínhmìnhnếubạnkhôngcóbảovệquanđiểmnày?Bạnđãkiểmtrađộngcơcủamìnhtrongviệcđưaraquyếtđịnhhaythựchiệnhànhđộngnàychưa?Điềunàycóthựcsựlàmộtvấnđềvềsựchínhtrựckhông,haycómộtyếutốlợiíchcánhânnàocótrongđókhông?Bạncóđượcôngchủyêucầulàmnhữngviệchaytuântheonhữngchínhsáchtươngứngvớinhữngnguyêntắccủacôngtymàcánhânbạnthấythậtkhóchấpnhậnkhông?Bạnđãcốgắngnóirõcáccảmgiáccủamìnhvềvấnđềnàyvớinhữngvịlãnhđạocấpcaochưa?Bạnđãtìmkiếmcácphươngánthaythếcóthểkhiếncôngviệccủabạndễdàngchấpnhậnhơntheoquanđiểmtiêuchuẩncánhânchưa?Bạncócảmthấyniềmtincủamìnhvềquanniệmđúngsaitrongcôngviệcđãtiếnbộtheothờigiankhông?Cáckinhnghiệmnhấtđịnhcóchophépbạnchấpnhậnvàđiềuchỉnhtháiđộcủamìnhkhông,haybạnđãbámrễsâuđếnnỗikhôngđiềugìcóthểkhiến

bạncânnhắcmộtkhácniệmkhácvềđiềugìlàđúng?Bạncóphânbiệtđượcgiữacácquytắctheoluậtcủacôngtyvàsựchínhtrựccánhânhaykhông?Cótìnhhuốngnàomàbạnhànhđộngtheonhữngcáchphùhợpvớihànhviđúngnộiquy,nhưcáchbanđiềuhànhcóthểnhìnnhậnnó,màvẫncảmthấyrằngmìnhđanglàmđiềugìđótráivớinhữngnguyêntắccủamình?Córủironàonếubạnbảovệquanđiểmvềvấnđềnày?Bạnmuốnmọingườihiểuhànhđộngnàynhưthếnào?Điềubạnmuốn“nói”làgì?Ýchúngtôimuốnnóitớilàcáccâuhỏikíchthíchsuynghĩvàhộithoạithườnglàcáchtốtnhấtđểlựachọnxuyênsuốtcácvấnđềphứctạpvàkhókhănkhisựchínhtrựccủanhàlãnhđạođangbịđedọa.

Chúngtađãxemxétmộtsốtháchthứccủaviệclãnhđạobằngtríóc,tráitimvàkhíphách.Nhữngtháchthứcnàyđòihỏimộtloạtnhữngkỹnăngkhôngdễpháttriển.Trongnhiềutrườnghợp,cònhơncảkỹnăng,chúngcầnchúngtahànhđộngchínhtrựcvàtrởthànhđúngvớibảnchấtconngườichúngtavớitưcáchlãnhđạo-vàtưcáchconngười.Chúngchạmtớiđiềumàchúngtatintưởngvềbảnthân,điềuchúngtatintưởngvềngườikhácvàđiềumàchúngtanghĩlàkhảthivàđángmongmuốnchothếgiớivàtươnglaicủachúngta.

Trongphầncuốicùngcủacuốnsáchnày,chúngtôisẽđưaraýtưởngvềmột“nhàlãnhđạochínchắn”-mộtnhàlãnhđạotoàndiện,khôngphảinhàlãnhđạokhônghoànchỉnh-ngườikhôngchỉcókinhnghiệmnhiềutrongcuộcsốngmàcònsuynghĩnhiềuvềcuộcsống.Mộtnhàlãnhđạohiểusựquantrọngcủaviệchànhđộngmộtcáchchínhtrựcvớisựsángsuốtcủatráitimnhưngkhônglàngườibịtráitimlàmmùmắt,ngườicólòngcanđảmđểliềumìnhvớisựnhậpnhằngvàphứctạpcủaviệclãnhđạotrongthếgiớingaynaynhưngkhôngliềulĩnhmộtcáchdạidộtđểtinrằngcâutrảlờiđúnglàkhôngcórủirovàdễdàng.Tómlại,nhàlãnhđạochínchắnlàngườicốgắngtậptrungtấtcảtrítuệ,sựđồngcảmvàlòngdũngcảmcầnthiếtđểđápứngnhữngyêucầulãnhđạotrongthếkỷ21.

PHẦNNĂMNHÀLÃNHĐẠOCHÍNCHẮN

14PHÁTTRIỂNCÁCNHÀLÃNHĐẠO

CHÍNCHẮNCHOTHẾKỶ21uyênsuốtcuốnsáchnày,chúngtôiđãđềcậpđếncácnhàlãnhđạotổngthểvàsựcầnthiếtpháttriểnconngườitoànvẹn.Mặcdùtổngthểlàmộtthuậtngữthíchhợp,nhưngtrênquanđiểmpháttriển,chínchắncóthểlàmộtthuậtngữtốt

hơn.Cácnhàlãnhđạochínchắnthườngthểhiệntríóc,tráitimvàkhípháchmộtcáchtựnhiên.Dựatrênnhiềunămkinhnghiệm,trongthờigianđóhọđãphảiđươngđầuvớinhữngnghịchcảnhvàvậtlộnvớihàngloạtnhữngvấnđềphứctạpkhácnhau,nhữngnhàlãnhđạođóđãhọctậpđượctừnhữngkinhnghiệmnàyvàhệquảlàđãpháttriểnđượcsựhiểubiếtmanglạisựchínchắn.Đốivớinhữngnhàlãnhđạochínchắn,họkhôngđơngiảndựavàomộtkhíacạnhcánhâncủamìnhkhiđốimặtvớicácquyếtđịnhquantrọng,giốngnhưnhữngnhàlãnhđạokhôngcókinhnghiệmhoặcđangpháttriểnthườnglàm.Họkhôngchỉdựavàomỗiphântíchkhichọnlựachiếnlược,họkhôngdễdànghoảngsợkhichấpnhậnrủirotrongcáchoàncảnhcăngthẳng,vàhọthườngkhôngbỏquanhữngvấnđềcólợichokếtquảcủamọingười.Họcókhảnăngthựchiệncáchànhđộnglinhhoạthơn,tùyhoàncảnhvàcókhảnănglãnhđạohiệuquả.Họđãcóđượcbàihọcxươngmáurằngsuynghĩđơnđộcvàkhắtkhechỉmanglạisựlãnhđạotồi.

Chínchắnkhôngcónghĩalàtrởthànhmộtphầnbatríóc,mộtphầnbatráitimvàmộtphầnbakhíphách.Mỗingườicómộtphongcáchlãnhđạobẩmsinhvàmộtxuhướngtựnhiênthiênvềtrítuệ,cảmxúchaysựcanđảmkhôngthayđổivớisựchínchắn.Điềuthựcsựthayđổilàsựsẵnsàngcânnhắccáclựachọnkhôngphùhợpvới

phongcáchtựnhiêncủangườiđó.Điềucũngthayđổilàkhảnăngthửnhữngcáchmớiđểlãnhđạongườikhácvàdođómởrộngkhảnănglãnhđạocủacánhân.Thườngđiềunàythậmchíkhôngphảilàmộtlựachọncóýthức.Sựchínchắndạychúngtacácbàihọcmàchúngtakếthợpmộtcáchvôthứcvàotrongkhokinhnghiệmlãnhđạocủamình.Saukhigặpphảiđủnhiềuthấtbạivềmặttríóc,chúngtanhậnrarằngcónhữngcáchkháccóthểthànhcônghơn-nócóthểlàthờigianđểphảnánh,sửdụnglòngtrắcẩn,cốgắngliênhệvớinhữngngườikhácmộtcáchcótìnhcảmvàđầycảmthông,vàcólòngcanđảmđểthểhiệnrõhơnconngườichúngta.Chúngtahọctập,theothờigian,đểủnghộchocáimàchúngtacảmthấylàđúng,hơnlànhượngbộvớiđiềucóíchvềmặtchínhtrị,bởichúngtahọccàngnhiềuvềsựlãnhđạothựcsự,chúngtacàngnhậnrarằngkhôngcólựachọnthựcsựnàokhác.

Đángtiếclà,cáccôngtykhôngthểđợiđếnkhitấtcảcácnhàlãnhđạocủahọtrởnênchínchắn.Trớtrêuthay,theothờigian,mộtsốcôngtyđãthugommộtnhómcácnhàlãnhđạochínchắn,họlạithườngbắtđầuthúcđẩythếhệlãnhđạotiếptheo,nhữngngườitrẻhơn,năngđộnghơnvàđầynghịlực.Việcđợitớitậnkhimộtnhàlãnhđạotrẻcứngđầutrởthànhmộtnhàthôngthái60tuổikhôngcóýnghĩadonhiềunguyênnhân,ngườiủyviêntrẻnàycóthểsẽrờibỏcôngtytrướckhianhtađạtđượcsựchínchắn.Hơnnữa,cácnhàlãnhđạochínchắnởcácđộtuổikhácnhau,bởivậyngười35tuổicóthểtrưởngthànhhơnngười60tuổi(vàmộtsốngườikhôngbaogiờcósựchínchắntronglãnhđạo).

Dođó,giúpđỡcácnhàlãnhđạoởtấtcảcáclứatuổipháttriểnsựchínchắnnàylàcầnthiếtvàcầnphảicótronghầuhếtcáccôngtyđểduytrìlợithếcạnhtranh.Cóđượcmộtlựclượngnòngcốtcácnhàlãnhđạocókỹnăng,nhữngngườicùngchíhướng,hiểuchiếnthuậtvàsốngvớicácnguyêntắccủatổchứclàmộtsựkhácbiệtnênđượcxâydựnglênchứkhôngphảimuavề.

Mộtcâuhỏimàhầuhếtcôngtyngàynayđềuphảiđốimặtlà:Làmcáchnàođểpháttriểnsựchínchắntronglãnhđạo?Trongmỗichươngtrước,chúngtôiđãđưaranhữnglựachọnđểđạtđượcmỗikhảnăng.Ởđây,chúngtôimuốntậptrungcụthểvàomộtsốcáchcácnhàlãnhđạocóthểchínchắn“mãimãi”-nóitheocáchkháclàcáccáchtrongđóquátrìnhpháttriểncóthểđượcthúcđẩybởibảnthâncácnhàlãnhđạo,cũngnhưthôngquacácchươngtrìnhchínhquy

đượccôngtytàitrợ.Chúngtahãybắtđầuvớimộtlờikhuyênđơngiảnnhưngthườngbịbỏqua:Tìmhiểuxemcôngtycủabạncóvănhóatríóc,tráitimhaykhípháchkhông.

ĐiềucáccôngtycầnKhôngnhàlãnhđạonàonêntậptrungvàoviệcpháttriểnđồng

đềutríóc,tráitimvàkhípháchnhưthểlàcácgiátrịnàylàcácthànhphầnđượcliệtkêtrongcôngthứccủamộtmónbánh.Cáccôngtykhôngnêntinrằnghọcầnpháttriểncácchươngtrìnhtiêutốnlượngthờigianbằngnhauvềcácvấnđềtríóc,tráitimvàkhíphách.Khôngcócôngthứcnàocóthểápdụngchotấtcảcáccôngtyvàtấtcảcácnhàlãnhđạo.Mặcdùmụcđíchchungcủasựpháttriểnnênnhằmvàoviệcnuôidưỡngnhậnthứcvàkhảnăngcủacảbaphẩmchấtnàytrongcácnhàlãnhđạo,mộtmụcđíchcụthểhơnlàlàmchophươngphápthíchhợpvớitừngvănhóavàtừngcánhân.

Xétvềmặtvănhóa,phầnlớncủacáccôngtyđượcđịnhhướngbằngtríóc.Họdựavàocácdữliệuvàtậptrungvàocáckếtquả,nhữngthứcóthểxảyratrongthếgiớibịámảnhbởithànhtíchcủachúngta.Tuynhiên,mộtphầnrấtnhỏlạiđượcđịnhhướngbằngtráitim,đặcbiệtlàcáccôngtykhôngvìmụcđíchlợinhuậnvàmộtsốcôngtyđangpháttriểnđượclãnhđạobởinhữngủyviênđiềuhànhcócácnguyêntắcvềconngườimạnhmẽ.Cáccôngtymớithànhlập,cáccôngtycôngnghệcaovớitoàncácnhàlãnhđạotrẻ,vàcáccôngtyvớivănhóathầukhoánthườngđượcđịnhhướngbằngkhíphách,đólà,bốtrínhânviênlànhữngngườicảmthấythoảimáinóirasuynghĩcủamìnhvàhoạtđộngtheocáchvừamạohiểmvừabắtnguồntừniềmtinmạnhmẽ.Trongkhicáccôngtykhônghoàntoànrơivàomộttrongbaphânloạinêutrên,họthườngcóvănhóavượttrộihơn,rấtdễđểmọingườilàmviệctạiđónhậnbiết.

Dođó,sựpháttriểnnêntậptrungvàoviệcgiúpnhàlãnhđạogiatăngkhảnăngcủahọtrongnhữnglĩnhvựcítvượttrộinhất.Tuynhiên,thậtkhôngmay,điềunàyhiếmkhixảyra.Thôngthường,cácchươngtrìnhpháttriểnkhảnănglãnhđạothườngđượcthiếtkếtươngứngvớihướngvănhóavượttrội,cungcấpviệchọctậpphùhợpvớixuhướngcủanhàlãnhđạohơnlàmởrộngvàthửtháchcáchướngkhác.

Tuynhiên,hãyxemxétcáchthịtrưởngthànhphốNewYorktrướcđây,RudyGiuliani,vàvănphòngcảnhsátthànhphốNewYork(NYPD)đãlàmgiảmmạnhtộiphạmtrongthànhphố.Trongnhiềunăm,cácnhàlãnhđạoNYPDsởhữumộtđịnhhướngtheokhíphách,khônggiốngnhưhầuhếtcácnhàlãnhđạovănphòngcảnhsátởcácđịaphươnglâncận.Phongcáchlãnhđạokiểuquânđộinàytậptrungvàocácsỹquanthâncận,nắmbắtcácvịtríquantrọng,thểhiệnlòngdũngcảm,đólàvănhóacủađấngnamnhitrongcácsỹquan.Giulianiđãcảithiệnhoạtđộngcủavănphòngcảnhsátbằngcáchgiúpcácnhàlãnhđạocóđượcphươngpháptiếpcậnthiênnhiềuvềphântích(lýtrí)hơntrongcôngviệccủahọ.Họthựchiệncácphươngphápquảnlýkỷluật,chỉđạocáccuộckiểmtraphứctạpđốivớidữliệuvềtộiphạm,tậptrungvàomộtsốcộngđồngdâncưnhấtđịnhdựatrênnhữngmôhìnhtộiphạmcụthể,triểnkhaicảnhsátvàcácbanngànhkhácdựatrêncácphântíchcủamình.Cácnhàlãnhđạođượckhuyếnkhíchsửdụngnhiềucôngcụkhácnhauđểtrấnáptộiphạm,nhưngcáclựachọncủahọthườngđượcthôngbáobằngdữliệu.HầuhếtcácnhàquansátchorằngviệcgiảmmạnhhiệntượngphạmtộiởNewYork,ítnhấtmộtphần,làdocáchànhđộngnày.Bằngcáchsửdụngtríóccũngnhưkhíphách,chỉhuyNYPDđãtạoramộtmôhìnhmàbâygiờđãđượcápdụngởcácvănphòngcảnhsátkháctạinướcMỹvàtrênthếgiới.

Pháthànhbảohiểmlàmộtvídụkhácmàviệclãnhđạođãchuyểntừđịnhhướngtheokhípháchvàbảnnăngsangphươngphápthiênvềphântíchtrongcôngviệc.Ngườilàmbảohiểmtốtlàngườicógiácquanthứsáuvềkháchhàng,vàlàngườithànhcôngtrongviệctạoranhiềulựachọnđúnghơnnhữnglựachọnsai.Ngàynay,bạnkhôngthểthànhcôngvớivaitròmộtngườilàmbảohiểmmàkhôngcócáckỹnăngphântíchphứctạp.Cácnhàlãnhđạotrongngànhbảohiểmphảikhuyếnkhíchviệcsửdụngdữliệu,cácphântíchthốngkêvàviệcđưaraquyếtđịnhdựatrênthựctế.

NgânhàngMỹluônrấttậptrungthihànhvàđịnhhướnghiệuquả.Trongthựctế,cơquannàylàmộtvídụđángchúývềcáchxâydựnglạicácquytrìnhphứctạpvàlàmtăngđángkểdịchvụkháchhàng,chấtlượngvàphânphối.Tuynhiên,ngànhngânhàng,giốngnhưngànhbánlẻ,hàngkhôngvàcácngànhdịchvụkhác,dựavào“môhìnhnhàmáy”đểphânphối:mộtlượnglớnnhânviêntuyếnđầuliênhệvớikháchhànghàngngày,nhưngcácnhưcầuphátsinhcủahọvàthamvọngnghềnghiệpthườngbịbỏqua.Ngàynay,mộttrong

cáctháchthứcđốivớiNgânhàngMỹlàlàmthếnàođểpháttriểnvàgiatăngcáccộngtácviêntuyếnđầunày.Hầuhếtcáccôngtybiếtrằngthươnghiệuvàgiátrịcôngtycủahọđượclantruyềnthôngquangườilaođộng,nhữngngườitiếpxúcvớikháchhàngởtuyếnđầu.Đểlàmđượcđiềunàymộtcáchđúngđắncầncảdữliệu(tríóc)đểphântíchnhữngtácđộngmàviệcliênhệnàycóthểgâyrađốivớisựhàilòngcủakháchhàngvàsựcamkết(tráitim),đặcbiệtlàvớinhânviên-nhữngngườidobịtrảlươngthấpvàthâmniênngắnngủi-cóthểdễdàngtừbỏcôngviệcđểchuyểnsangmộtcôngtykhác.Đốivớiuytíncủahọvớivaitròlàmộttổchứcđầungành,NgânhàngMỹđangcamkếtviệctrảirộngcácchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạochođộingũnhânviênnàyđểhòatrộnkhảnăngcủatríóc,tráitimvàkhípháchtrongsựlãnhđạocủahọ,đểtăngthịphần,giữnhữngnhânviênquantrọngvàduytrìsựđổimớitrongcácdịchvụtàichính.

AvonProductssẽđượcmôtảvớimộtvănhóatráitimtruyềnthống,trongđócácmốiquanhệđóngvaitròtrungtâmtrongcáchhoạtđộngkinhdoanhvậnhành.Việctậptrunghoàntoànvàokinhnghiệmcủacácđạidiệncủahọlàmộttrongnhữngnhântốquantrọngđónggópvàothànhcôngcủacôngty.Tuynhiên,lãnhđạocủaAvonđãnhậnrarằngđặcđiểmvănhóanàylàkhôngđủđểtiếptụcsựpháttriểncủahọ.Họđangchuyểnsangmôhìnhmàchúngtôimôtảlàtậptrungnhiềuhơnvàotríócvàkhíphách.Khônglàmmấtđitráitimcủamình,cácnhàlãnhđạohiệnnayđangbịbuộcphảithểhiệnphươngphápphântíchnhiềuhơnvàsựcanđảmđưaracácquyếtđịnhkhókhănhơnsovớitrướcđó.NhữngnhàlãnhđạoởAvonngàynayphảicókhảnăngđưaranhữngquyếtđịnhkhókhăndựatrênthựctếvàgặpphảinhiềurủirohơn,trongkhikhôngđượclàmmấtđicácnguyêntắcvềvănhóađãkhiếncôngtytrởnênnổitiếng.

Hầuhếtcáccôngtyđềuđượchưởnglợivàlànạnnhâncủacácvănhóamạnhmẽcủahọ,vănhóanàycóthểthườngxuyêncảntrởcácnhàlãnhđạochốnglạihiểubiếtthôngthường,thônglệchuẩnhaytruyềnthống.LeviStrausslàmộtvídụthúvịvềdoanhnghiệpquánhiềulòngtrắcẩn,thuộcsởhữucủagiađình,côngtynàythấythậtkhókhănkhiphảisathảinhâncôngởMỹ,khiviệcsảnxuấtdệtdichuyểnrấtnhanhsangnhữngnướccógiálaođộngthấphơn.KhiLevi’scuốicùngcũngnhậnrarằnghọkhôngthểduytrìgiácảcạnhtranhdotổngchiphícao,cốđịnhcủahọ,thìmọithứgầnnhưđãquámuộn.Doanhthucủahọđãgiảmtừ7tỉđôlaxuốnggần4tỉđôla,vàcácsảnphẩmcủahọkhôngcònđápứngcáctiêuchuẩncôngnghiệp

khác.Maymắnthay,ngàynaycôngtyđangxâydựnglạiphongcáchthờitrangđộcđáocũngnhưvịtrítrênthịtrườngcủahọ.Nhưngsựsuygiảmcủahọcóthểlàmgiảmđimộtlượngđángkểviệclàmvàthịphầnbởivìhọđãthểhiệnquánhiềulòngthươngvàtìnhcảm.

MộtvídụngượclạilàEnron,côngtyđãtạoramộtvănhóakhôngcólòngthươngvàchútrọngvàotrítuệ.Việcđểtâmhoàntoànvàoviệctuyểndụngvàpháttriểnnhữngnhânviênthôngminhnhấtđãgâyrahậuquảlàsựláucátrongcôngty.Mọingànhnghềđềuđốimặtvớisựgiằngcogiữaviệcquảnlýbằnglòngtrắcẩnvàđưaracácquyếtđịnhcứngrắn,nhưnggiữđượcsựcânbằngtrongcảhaiviệcnàylàđiềukhiếnchoviệclãnhđạotrởthànhnghệthuậtvàlàmộtthửthách.

Từquanđiểmcảnhân,cónhữngnhàlãnhđạođịnhhướngđịnhbằngtríóc,tráitimvàkhípháchcủahọvàhọcầnbiếtưuthếcủamìnhvàlàmviệcđểpháttriểnkhảnăngcủamình.Mộtnhàlãnhđạođịnhhướngtheotrítuệcóthểphụtráchmộtnhómdựángồmnhữngngườicósuynghĩtươngtự,nhưngviệcquảnlýchothấyrằngđiềunàycầnphảicókhípháchthìmớitạorađượcthànhcôngchodựánnày.Mộtmìnhkhảnăngphântíchsẽkhôngđưanhómđếnnócầnđến.Nhàlãnhđạođịnhhướngtheotrítuệnàyphảipháttriểnkhípháchhoặcanhtasẽthấtbại.

Hầuhếtmọingườicóthểnhậnrađượckhuynhhướngcủariênghọđểlãnhđạobằngtríóc,tráitimhaykhíphách.Mặcdùnhiềungườicóthểlừagạtbảnthânvềviệchọgiỏisửdụnghaikhuynhhướngíttrộihơn,họthườngcóthểnóivớibạnhọdựavàođiềugìkhiđưaranhữngquyếtđịnhlãnhđạoquantrọng.Dođó,mộtmụcđíchtrongviệcpháttriểnsựchínchắntronglãnhđạolàđểgiúpcácnhàlãnhđạonhậnrasựquátintưởngvàophươnghướngtrộicủamìnhđãngăncảnhọthànhcôngnhưthếnào.Mụcđíchnàycóthểđạtđượcnhờcáckhóađàotạo,cũngnhưcácchươngtrìnhpháttriểnlãnhđạochínhquy.Vàđôikhibêntrongtừngconngườicũngcóthểlàmđiềunàybằngviệcxemlạinhữngthấtbạivàhiểucáchtừngphươngphápcủahọđãkhiếnhọmắcphảinhữngsailầmnghiêmtrọng.

Dùsao,điềuthúcđẩycácnhàlãnhđạomuốnpháttriểnbảnthânngoàikiểuưuthếcủamìnhlàhiểunhữngrủironếuhọkhônglàmnhưvậy.Dướiđâylàbalýdothôngthườngchothấtbạiđốivớicách

thứclãnhđạođơndiện:

-Sựkhácnhaugiữađiềumàbạnbiếtnênlàmvàđiềumàbạnthựcsựlàm.Nhiềulần,khichúngtôihỏimộtnhàlãnhđạotạisaocôđưaraquyếtđịnhmàrõrànglàsaivàcônghĩgìvềquyếtđịnhnày,câutrảlờicủacôsẽgiốngnhưdướiđây:“Tôibiếtnólàphươngphápsainhưngtôiluônlàmđiềuđóvàkhôngtìmthấycácphươngánthaythếkhác”.Phạmviphảnứnggiớihạnnàycóthểlàmgiảmkhảnăngthànhcôngcủabấtkỳnhàlãnhđạonào,đặcbiệtlàkhibạnxemxéttrongnhiềutìnhhuốngvàthửtháchmàhầuhếtcácnhàlãnhđạophảiđốimặtnhưlàmộtphầntrongcôngviệccủahọ.Ngượclạivớisựmongđợi,nhiềunhàlãnhđạonhậnrarằnghọnênrờibỏcôngviệckinhdoanhcủamình,nhưnghọđãbịlúnquásâu.Đểgiảithoátbảnthân,họcầnnhậnthứcđượccácphươngphápgiảiquyếtvấnđềbaogồmcáccáchthứclãnhđạokhácvànỗlựchếtmìnhđểthựchiệnchúngkhicầnthiết.

Xácđịnhsai.Thấtbạicóthểlàkếtquảcủasựhiểubiếtnghèonànvềviệclựachọnlãnhđạobằngtríóc,tráitimhaykhípháchtrongmộttìnhhuốngcụthể.SosánhgiữacácnềnvănhóathìcácnhàlãnhđạoBắcMỹđưaranhữngchẩnđoánsaithườngxuyên.Vídụ,mộtsốcôngtycốgắngthâmnhậpvàothịtrườngMỹLatinhbằngcáchsửdụngphươngphápkinhnghiệm.CácnhàlãnhđạokinhdoanhcủaMỹđếnđócạnhtranhvềmáytínhbảngvàkínhđeomắtvàhọmuốnlaomìnhvàonhữngcuộctraođổiđầydữliệuvớicácđồngnghiệpLatinhnhưlàmộtcáchđểpháttriểnhoạtđộng.Tuynhiên,điềumànhiềuủyviênhộiđồngquảntrịNamMỹmuốnlàbiếtvềngườimàhọđanglàmviệccùng.Họmuốntìmhiểunhữngngườikháclàai,tìmhiểuvềgiađìnhcủahọvàthiếtlậpmốiquanhệcánhântrướckhibắtđầuđivàokinhdoanh.Sựkhácnhaugiữacácnềnvănhóatươngtựnhưvậygầnnhưcómọinơitrênthếgiới.Quánhiềunhàlãnhđạobịmùmắtbởisựkhácnhaunàyvàchúngkhôngtrởnênnghiêmtrọngtớitậnkhichúngbắtđầucảntrởkhảnănghoànthànhcôngviệccủahọ.Việckhôngcókhảnăngđểsửdụngcảbaphẩmchất-tríóc,tráitimvàkhíphách-cóthểlàkhókhănkhilàmviệcvớicácnềnvănhóakhácnhau.

-Sựhìnhthànhcáckỳvọngkhôngphùhợp.Mộtsốnhàlãnhđạocókhảnănglàmviệcvớicảbaphẩmchấtlãnhđạonày,nhưnghọthiếusựrõràngcầnthiếtđểtruyềnđạtthựctếnàyvớingườikhác.Họxuấthiệnlạnhlùng,cứngrắnvàchỉquantâmđếnkếtquả,nhưng

nằmsâubêntrongvẻbềngoàichuyênnghiệpcủahọlàtráitimcủanhàlãnhđạohướngtheogiátrị,làmviệctheonhiệmvụ.Tuynhiên,khihọthểhiệnlòngthươngvượtquávaitròquảnlýcủamình,mởlòngvớimọingườithìmọingườilạibốirối;họkhôngngờôngchủcủahọhànhđộngtheocáchnày,thậmchíhọcóthểhìnhdungracáchcưxửngượclại,họkhônghưởngứngđượcnhưmongđợi,bởivậynhữnghànhviứngxửnàykhôngcóhiệuquảnhưmongmuốn.Cácthuộccấptrựctiếpbốirốisẽmiễncưỡngtincậyvàokiểunhàlãnhđạonày,bởihọcóthểcảmthấyanhtađangđóngkịchhayítnhấtkhôngthốngnhất.Ngượclại,cácnhàlãnhđạochínchắnrõrànghơntrongviệctruyềnđạthọlàaivàcáchhọlãnhđạo.Họsửdụngcảbaphẩmchấtmộtcáchthíchhợpkhicầnđếnvàgiảmrủirodogâynhầmlẫnchongườikhác.

Tómlại,cáccôngtyphảitạorasựưutiênđểtiếnxahơnchỉtiêupháttriểnvàgiúpcácnhàlãnhđạohìnhthànhkhảnăngcủahọđểthểhiệntríóc,tráitimvàkhípháchnhưlàcácnhàlãnhđạotoànvẹn-vàođúngthờiđiểmtrongđúngtìnhhuống.Dướiđâylàmộtsốcáchhọcóthểlàmtheo.

Cáchđểcáctổchứccóthểgiúpcácnhàlãnhđạotrưởngthành

LauraTysonvàNigelAndrewsđãviếtmộtbàibáomàchúngtôiđãđềcậpđếntrướcđây.Họlưuýcáchcácthạcsỹquảntrịkinhdoanh(MBA)đượctrangbịnghèonànngàynaytrởthànhcácnhàlãnhđạotoàncầu.MặcdùhọcôngnhậnrằngnhiềuMBAnàyrấtthôngminhnhưnghọkếtluậnlàcầnnhiềuhơnsựthôngminhđểthànhcôngkhilàmộtnhàlãnhđạotoàncầu.Nhữngtínhcáchcánhânmànhữngnhàlãnhđạotrongtươnglainàysởhữucótầmquantrongnhưnhau.BởicácchươngtrìnhMBAchútrọngvàoviệchọctậpnhậnthức,cácsinhviênratrườngvớinềntảngkiếnthứcvữngchắc,nhưngtừquanđiểmvềcácphẩmchấtkhácmàchúngtađãnhắcđếnliênquanđếntráitimvàkhíphách,họkhôngđượcchuẩnbịtốtđểđốimặtvớicácthửtháchcủaviệclãnhđạotrongmôitrườngtoàncầu.Họsẽkhôngcókỹnănghọcầnđểquảnlýsựkhácnhaugiữacácnềnvănhóa,làmviệcvớingườitừtầnglớpxãhộikhácnhauvàxửlýcáctìnhhuốngđầymơhồvàbấtđịnh.

Tấtnhiên,cácMBAchỉlàmộtbểcácứngcửviêntừđócáccôngtytìmranhàlãnhđạotươnglaicủahọ,mặcdùđólàmộtbểcácứngcửviênquantrọng.Khôngmaymắnlàbểnàycóthểkhánôngkhicáccôngtytuyểnmuốndụngnhữngngườicótiềmnăngtrởthànhcácnhàlãnhđạochínchắn.DùmộtcôngtyđangthuêcácMBA,cácsinhviênmớitốtnghiệpđạihọchaycácchuyêngiacókinhnghiệm,chúngtacũngnênchorằnghọcầnphảithiếtlậpcáctiêuchítuyểndụngnằmngoàitríthôngminhvàkỹnăngkỹthuật.Mặcdùchúngtôitintưởngmạnhmẽrằngcácphẩmchấttríóc,tráitimvàkhípháchcóthểđượcpháttriển,nhưngchúngtôicũngtinnódễdàngpháttriểnhơnđốivớimộtsốngườihơnlànhữngngườikhác.Điềunàyđưachúngtôiđếnđềxuấtđầutiên:

-Tuyểnngườidựatrêncáctiêuchíliênquanđếntríóc,tráitimvàkhíphách.Điềunàycóvẻnhưlàmộtnhiệmvụkhókhăn.Làmthếnàobạnxácđịnhđượcliệumộtsinhviêntốtnghiệptrườngkinhtếgầnđâycóđượckhípháchmàcôngtyyêucầu?Điềunàythậtsựdễdànghơnsovớihìnhdung.Thídụ,nếubạnmuốnbiếtliệuaiđócókhảnăngvềtráitim,ngườiphỏngvấnnênhỏicácứngcửviêncáccâuhỏidựatrênbốnyếutốcủatrítuệxúccảm:

Tựnhậnthức

Nhữngngườihiểubạnnhấtsẽnóithếnàovềcácđiểmmạnhvàđiểmyếucủabạn?Bạnđãsửdụngđiềumàbạnbiếtvềbảnthânnhưthếnàođểđạtđượcthànhcông,cảtrongtrườnghọchaytrongcôngviệc?Tạisaobạnnghĩviệctựnhậnthứclàquantrọng?Sựkhácnhaumànótạoralàgì?Nóđãtạorasựkhácbiệtđốivớibạnnhưthếnào?Bạnphảnứngnhưthếnàokhibạnchịuáplực?Bạnlàaikhigặpnhữngđiềutồitệnhất?Nhữngcảmxúcnàolàmgiảmsựthànhcôngcủabạnnếubạnkhôngkiểmsoátđượcchúnghiệuquả?Tìnhhuốngnàokhiếnbạnbịcăngthẳngnhất?Trongtìnhhuốngnàobạndễbịtổnthươngnhất?

Sựthấucảm

Bạncóthểđặtmìnhvàohoàncảnhcủangườikhácvàhiểuđiềumàhọđangsuynghĩ?

Bạnlựachọnphươngphápnàođểđồngcảmvớihoàncảnhcủangườikhác?Bạnlàmcáchnàođểcóthểđồngcảmvớivấnđềcủangườikhác,ngaycảkhihọkhácrấtnhiềusovớibảnthânbạn?Bạnthểhiệnsựcảmthôngvàlòngthươngcảmnhưthếnàokhigiúpđỡngườikhác?

Quảnlýxungđộtvàsựảnhhưởng

Bạncưxửvớimọingườinhưthếnàokhihọkhôngđồngývớibạn?Bạnxửlýđểthểhiệnsựkhôngđồngývớingườikhácnhưthếnàomàkhônggâyrasựxungđột?Kiểuxungđộtnàomàbạncảmthấykhógiảiquyếtnhất?Cáchnàokhiếnbạngiatăngảnhhưởngvớingườikhác,cụthểvớinhữngngườimàvớihọbạnkhôngcóảnhhưởngtrựctiếp?

Rõrànglà,cáccâuhỏinàyphảiđượcđiềuchỉnhtươngứngvớinhữngconngườivànhữnghoàncảnhkhácnhau.Vàvớibấtcứaiđãtừngchỉđạocáccuộcphỏngvấnchọnlựacũngbiết,quantrọnglàđưaracácvídụvềcácphẩmchấtmàmọingườinóihọcó.Mặcdù,điểmnàylàđiềuhoàntoàncóthể,cũngnhưmongmuốn,đểlựachọnngườidựavàotráitimcủahọ.

Tươngtự,khípháchcóthểđượcđánhgiábằngcáchhỏicáccâuhỏinhưlà:

Nếubạnphảiquyếtđịnhnêncắtgiảmsốlượnglaođộnghayđốimặtvớitìnhcảnhtàichínhbấpbênh,bạncóquyếttâmsathảimọingườinếubạnđãtừnglàmviệcvớihọtrongnhiềunămvàthânthiếtvềmặtcánhân?Bạnxửlýthếnàovớitìnhhuốngnày?Nếucócơhộimuamộtcôngtylớn,quađóbạnmởrarấtnhiềukhảnăngkinhdoanh,làmcáchnàođểbạnđảmbảolàbạnđềnghịđủnhanh,mặcdùbạnthiếuthờigianđểthuthậptấtcảthôngtinbạncóthểmuốnđểtiếnlênphíatrước?Bạncóthểmôtảmộttìnhhuốngtrongđờisốngcánhâncủabạnkhibạnđưaraquyếtđịnhđòihỏimộtmứcđộrủironhấtđịnh?Điềuđangđedọalàgì?Làmcáchnàobạnxửlýtìnhhuốngnày?Bạnphântíchnhữngsựthỏahiệpnhưthếnào?Nóđãthayđổinhưthếnào?

Vềmặttrítuệvàkiếnthức(tríóc),cáccôngtycầnphảivượtquacácđánhgiáứngcửviêntruyềnthống.Vâng,biếtứngcửviênxếpthứmấytronglớphọcvàcáckhảnăngtrítuệđượcphảnánhtronghoạtđộnglớphọccủaanhtalàvấnđềquantrọng.Mặcdùviệcđánhgiácũngnênđưaramộtsốđặcđiểmíttruyềnthốngmàchúngtađãliệtkê.Vídụ,anhtacósuynghĩtheocáckhôngtruyềnthốngvềranhgiớicủatổchứctheotruyềnthốnghaykhông?Anhtacóthểhiệnkhảnăngđóởtrườngvàtrongcáckhíacạnhkháccủacuộcsốngcủamìnhhaykhông?Cáchanhtathểhiệncáchnhìnthựctếnhưthếnào?Anhtacóthểhiệnkhảnănghànhđộnghơnlàchỉsuynghĩhaykhông?Anhtađãđạtđượcđiềugìbênngoàitrườnghọc?Anhtacóthamgiavàocáchoạtđộngcónhữngđónggópthựcsự-nhữngđónggópthểhiệnkhảnăngnắmbắtýtưởngtừquanniệmđếnthựctếhaykhông?

-Khuyếnkhíchmọingườikhôngnênbịgiớihạnbởikinhnghiệmcủabảnthânhọ.Kinhnghiệmlàquantrọngđểpháttriểnsựtrưởngthànhtronglãnhđạo,nhưngtrởnênphảntácdụngkhikinhnghiệmnàybịhạnchếhaykhimọingườikhôngnỗlựchọctập.Tríóc,tráitimvàkhípháchpháttriểntừmộtkhoảngkinhnghiệmrộngvàsựcởimởđểhọchỏitừchúng.Dođó,cáccôngtyhiệnnayđangthểhiệnrõràngrằngcácnhàlãnhđạođượchivọngđểnghĩvàhànhđộngtổngthể,đểvượtqua,đểcởimởvớicácvấnđềtổngquát,đểtrởthànhmộtphầntrongnhómbaogồmcôngviệcchéochứcnăng,vàđểmạohiểmđivàocáclĩnhvựcvànắmbắtnhữngvấnđềmàrủirothấtbạilàđángkể.Thôngthường,cáccôngtycôngkhaihayngầmtuyênbốrằngtránhthấtbạivàxâydựngsựthànhcôngkếtiếpthànhcôngtrongmộtbộphậnchứcnănglàchìakhóađểtiếnlênphíatrước.Dướiđâylàbacáchđểkhuyếnkhíchmọingườibướcrakhỏikinhnghiệmhạnchế:

-Cuốnhọvàocáckinhnghiệmrènluyệnkỹnănglàmviệcvàéphọphảitiếpnhậnnhữngnhiệmvụmớiđầytháchthức.ChúngtôichạychươngtrìnhHọctậpmỗituầnđốivớicáccôngtytrêntoànthếgiới.Chúngtôibiếtrằng,cácthiếtkếchươngtrìnhsángtạoliênquanđếnviệcđặtmọingườivàocáchệthốngtạmthờivớicácnguyêntắcvàphươngphápmớiđểxửlýmọithứcóthểmôphỏnghiểubiếtsâusắcvềbảnthânngườiđó,côngviệckinhdoanhvàthếgiới.Rènluyệnkỹnănglàmviệccóthểtạoracácđiềukiệntrongđótríóc,tráitimvàkhípháchđượckếthợptrongcácmâuthuẫn,thôngtinphảnhồi,sựđánhgiá,thếgiớithựcvàcácphươngphápkhác.Cácchươngtrình

nàycóthểépcácnhàlãnhđạođịnhhướngtheotráitimđươngđầuvớicáctìnhhuốngrènluyệnkỹnăngmàchỉcómộtcáchđểthànhcôngđểcânbằnggiữarủirovàlợinhuậnhoặctạoramộtchỗđứngvữngchắcdựatrêncácnguyêntắcmộtcộngđồngrènluyện.Chúngtađãtìmrarằngrènluyệnkỹnănghànhđộngcóthểđưamọingườiđếncácmứcphứctạp,thườngyêucầunhữngngườithamgiasửdụngcáckhảnănghiếmkhiđượccầnđếntrongcáccôngviệchàngngàycủahọ.

-Đặtmọingườivàocáccôngviệctrướckhihọsẵnsàngxửlýnó.Rõràng,hànhđộngnàycầnphảitiếnhànhmộtcáchcẩnthận.Nếuphầnđôngmọingườitrongtổchứcđềuđượcgiaocácnhiệmvụcăngthẳng,cácvấnđềlớnsẽnảysinh.Tuynhiên,thôngquatuyểnchọn,cáccôngtycóthểpháttriểncácnhàlãnhđạocókhảnăngkếthợpcáccáchứngxửbằngtríóc,tráitimvàkhípháchnhưngchưacócơhộilàmđiềunàybởicôngviệctrướcđócủahọkhôngthửtháchhọđầyđủ,hoặchọchỉcóthểđượcđặtvàovaitròlãnhđạomớikhihọ“đãthựcsựsẵnsàng”.Bằngcáchđặthọvàocácvaitròmàhọkhônghoàntoànsẵnsàng,họsẽphảihọchỏitừcôngviệcvàcóthểdựavàođóhơnlànhữnggìhọđãtừngtrảiqua.Họsẽbịbuộcphảithửnghiệmnhữngcáchứngxửmớiđểxửlýcôngviệc.

-Cungcấpchohọsựhướngdẫnvàcáccôngcụkhácđểtạođiềukiệnthuậnlợichoviệchọchỏitừkinhnghiệm.Haingườicóthểcócùngnềntảngvàcáckinhnghiệmlàmviệctươngtựnhau,nhưngmộtngườitrởthànhmộtnhàlãnhđạochínchắnvàngườicònlạithìkhông.Tạisao?Thôngthường,điềunàyxảyrabởimộtngườicókhảnăngphảnxạvàkếthợpnhữngđiềuhọcđượctừkinhnghiệm.Điềunàynghĩalànỗlựcđểcóýthứcxemxétlạicáckinhnghiệmquantrọngvàtìmrađiềuđãlàmđúng,điềuđãlàmsai,vàlàmthếnàomộtkinhnghiệmtươngtựcóthểđượcxửlýtốthơntronglầntiếptheo.Kiểurènluyệnnàythườngcầnsựgiúpđỡ.Cáccuộcthảoluậnthậtsựthẳngthắn,khôngquantâmđếnchínhtrịcóthểcảitiếnviệcrènluyện.Thôngthường,cáccuộcthảoluậngiữacácthànhviêntrongnhómhaythậmchígiữacácôngchủvàcácthuộccấptrựctiếpđượcbọcđườngvàhaytránhné.Khôngmộtainóivớinhàlãnhđạotươnglairằng:“Chúngtahầuhếtđãchậmtiếnđộbởingàiđãquácẩntrọng”.Mọingườilolắngvìsợđiquágiớihạnvàtrởnênquácánhân.Dùsaoviệcrènluyệnthựctếđòihỏimọingườiđốimặtvớinhữngđiểmyếucủamình.Họcầnphảihiểunhữngthiếuhụtcủahọ-chỗhọthiếutráitimhaychỗcácphântíchcủahọkhônghữudụngvì

nókhôngđượctiếpnốibằnghànhđộng.Sựhuấnluyệnđẩymạnhnhữngkiểugiaotiếpgiúpmởmắtnàyvàmangđếncơhộiđểphảnánh.Cáckhóahuấnluyệnkhéoléolàmchomọingườisuynghĩvànóimộtcáchtrungthựcvềcáckinhnghiệmcủahọ,vàđiềunàycóthểkhiếnhọchọnviệcrènluyệntừmộttìnhhuốngthayvìtrốntránhnó.

Pháttriểncácnhàlãnhđạovớicácđặcđiểmvềtríóc,tráitimvàkhíphách.Cácphẩmchấtchúngtôiđãmôtảtrongcácchươngtrướckhôngphảilàduynhấtđểgiúppháttriểncácnhàlãnhđạotrưởngthành,nhưngchúngđưaramộtcơsởtốt.Chúngtôiđãlựachọnchúngmộtcáchcụthểbởichúngđạidiệnchotríóc,tráitimvàkhípháchvàbởichúngtađãchứngkiếnchúnghữuíchnhưthếnàotrongviệcgiúpcácnhàlãnhđạosuynghĩvàhànhđộngchínhtrựchơn.

Cuốicùng,chúngtôinênnóilạimộtđiểmmàchúngtôiđãnóitrongChương2:Pháttriểnconngườivớimộtcáikhuônlớnhơntrongđầu.Vănhóatậptrungvàotráitimcầnpháttriểncácnhàlãnhđạocủanókhácvớicáchmàvănhóatậptrungvàotríócpháttriển.Tươngtự,mộtcôngtythuộcdanhsáchFortune500đượcthànhlậpđangvậtlộnvớicácvấnđềtàichínhtầmthườngcónhucầupháttriểnkhácvớicáccôngtykinhdoanhtrẻhơn,cáccôngtynàylạimuốngiữđượcnhữngconngườitốtnhấtvàthôngminhnhấtkhinópháttriển.Vàdĩnhiên,mộtvịủyviênhộiđồngquảntrịkiêungạo,làmviệctheokhuônlệnhcóthểcầnphảitậptrungvàocácvấnđềtráitim,trongkhimộtnhàlãnhđạoquácẩntrọngcóthểmuốntậptrungvàokhíphách.

Đểgiữtấtcảcácyếutốnàytrongđầu,chúngtôithườngxuyênsửdụngkhuônmẫugiúpcáccôngtyphântíchcácnhucầucủatổchứcđanghướngtới,cácnhucầunàyảnhhưởngđếnyêucầulãnhđạonhưthếnàovànhữngyêucầunàylàgì(vaitrò,kỹnăng,kiếnthứcvàcáchứngxử).Nhữngkhuônmẫucũngchútâmvàokiếntrúccơcấupháttriểnsựlãnhđạo,baogồmcácvấnđềpháttriểncánhânvàcácquytrìnhrènluyệnchọnlọcvàkếthợpchặtchẽcácvấnđềvềcấutrúctrongmộthỗnhợp,nhìnvàomọithứtừsựthànhcônglậpkếhoạchđểthựchiệnviệcquảnlý.

Dùbạnsửdụngkiểukhuônnàyhaymộtsốphươngphápkhác,hãynhậnthứcđượcrằngbạnkhôngthểpháttriểnthànhcácnhàlãnhđạobằngtríóc,tráitimvàkhípháchmàkhônghiểutấtcảcácđiểm

liênquantrongtổchứccủabạn.Nếubạnkhôngpháttriểnconngườicóhệthống-nếuphươngphápcủabạnbỏquatấtcảcáchệthốngvàquytrìnhảnhhưởngđếnsựpháttriển-bạnsẽrấtkhóđạtđượcmụcđíchmanglạichotổchứccủabạnsựtrưởngthànhtronglãnhđạo.

Bướctiếptheotrongpháttriểnkhảnănglãnhđạo

Vớinhữngnghiêncứuliêntụcđốivớitàinăngvàtầmquantrọngngàycàngtănglêncủacácnhàlãnhđạođanăng,tùytheohoàncảnh,cáctổchứcphảitậptrungvàoviệcpháttriểnlãnhđạohơnbaogiờhết.Khôngcònlàđủnếuchỉthựchiệnmộtchươngtrìnhpháttriểnhayđểchorằngsẽlàđủnếubạngửimộtaiđótớimộtchươngtrìnhcủatrườngkinhtếhayrènluyệncácnhàlãnhđạocótiềmnănglớnthôngquacácnhiệmvụkhácnhau.Trongthựctế,cáccôngtylừadốibảnthânhọbằngcáchnghĩrằngcácphươngphápnàytạorakếtquảlàbấtcứcáigìhơnlàcáclợiíchnhỏtrongnguyêntắclãnhđạo.

Chúngtakhôngchỉđangtráchtổchứcbởiphươngphápkhôngkhéoléonày.Nhữngngườihoạtđộngtrongngànhpháttriểnlãnhđạochúngtôiđãquánhanhkhisửdụngcácgiảiphápvàcôngcụmàkhôngxemxétđếnbứctranhlớnhơn.Phươngphápphảnhồi360độvàcácphươngphápkháccóthểhữuích,nhưngchúngkhôngthểhiệnsựđộtphá.Trongthựctế,trongnhữngnămthếkỷ20,chúngtađãkhôngnhìnthấybấtkỳbướcnhảyvọtnàohướngtớiphươngpháppháttriển.

Chúngtôitinrằngkhuônmẫutríóc,tráitimvàkhípháchthểhiệngiảiphápđượcmôtảkhátrungthựcnhưsau:“Hãychotôinhiềunhàlãnhđạothôngminhhơn,cócáckỹnăngvềconngườitốt,cólòngdũngcảmvàkhảnăngthuyếtphục”.Họkhôngmuốncóchỉmộttrongcácphẩmchấtnày,họcầncảba.CácCEOnàykhôngthểđủđiềukiệnđểchờđợitớitậnkhicácnhàlãnhđạotrưởngthànhvàpháttriểnquanhiềunăm.Họcầntăngtốcquátrìnhnàyvàkhônggìgiúphọlàmđiềuđó.

Hầuhếtcáctổchứcđượclấpđầybởicácnhàlãnhđạokhônghoànchỉnhgiốngnhưvịủyviênhộiđồngcựckỳthôngminh,không

baogiờnóirađiềuôngtatintưởnghayvịphóchủtịchcấpcaođầylòngcảmthươngnhưngkhôngthểlàmmọithứhoạtđộng.Điềumàtấtcảchúngtađềumuốnlàcácnhàlãnhđạotoànvẹn,vàcáccôngtytừtừnhậnrarằngkiểulãnhđạonàykhôngthểđượcsinhrachỉbằngcáchdạydỗtronglớphọc.Từngbước,cáccôngtynhậnravàgieomầmtrongtổchứcbằngnhữngconngườicókhảnăngthểhiệntríóc,tráitimvàkhíphách.Quathờigian,tấtcảchúngtasẽđónggópvàoviệcpháttriểncáccôngcụ,sựhiểubiết,vàcácthiếtbịcầnđểtuyển,đàotạovàpháttriểncácnhàlãnhđạotoànvẹn,nhữngngườicókhảnăngđưaracácgiảipháptoànvẹnđốivớicáctháchthứccủathếgiới,khôngbịcảntrởbởikiểulãnhđạokhônghoànchỉnhvàthếgiớisẽlàmộtnơihiệuquảvàphồnvinhhơn.

NapoleonHill(1883–1970):TácgiảnổitiếngngườiMỹvớiThinkandGrowRich-cuốnsáchviếtvềkinhdoanhđượcđánhgiálàhaynhấtcủamọithờiđại.NapoleonBonaparte(1769-1821)còngọilàNapoleonI-VịhoàngđếnổitiếngnướcPhápvàlànhàchỉhuyquânsựtàiba.Tổngthốngthứ16vàlàmộttrongbốnvịtổngthốngvĩđạinhấttronglịchsửnướcMỹ.ÔngcũnglàngườichủtrươngbãibỏchếđộnôlệởMỹ.ĐịnhluậtMurphyxuấthiệnnăm1949,cónguồngốctừmộtthửnghiệmcủakhôngquânMỹvềtácdụngcủaquátrìnhgiảmtốcnhanhđốivớicácphicông.Trongcuộcthửnghiệm,ngườitìnhnguyệnngồitrongmộtxetrượttuyếtcógắnđộngcơphảnlựcvàđượcthắtchặtdâyantoàn.Hệthốngđiệncựcgắnkhítvàobộghếngồi,dođạiúyEdwardA.Murphythiếtkế,sẽghilạiphảnứngcủahọkhixedừngđộtngột.Tuynhiên,ngườitađãkhôngghiđượcmộtsốliệunàosaucuộcthửnghiệmtưởngchừngnhưkhôngcósaisót.Cuốicùng,mọingườipháthiệnramộtđiệncựcbịmắcsai.Khiấy,Murphynóirằng:“Nếucógìđócóthểtrụctrặc,thểnàocũngcóngườilàmchonóxảyra”.WinstonChurchill(1874-1965)-VịthủtướnglừngdanhcủanướcAnhtrongchiếntranhthếgiớithứII,cũnglàmộtchínhkháchlỗilạctrênchínhtrườngquốctế.Năm1953,ôngđượcgiảiNobelvănhọcchonhữngtácphẩmviếtvềnướcAnhvàlịchsửthếgiới.Năm2002,đàiBBCđãbầuchọnôngvàodanhsách100ngườiAnhvĩđạinhất(the100GreatestBritons).SamWalton(1918-1992)-NgườisánglậpmạnglướitrungtâmbáchhóađạihạgiáWal-Mart,đượctạpchíForbesxếphạnglàngườigiàunhấtnướcMỹtrongcácnăm1985-1988.SamWaltongiữchứcgiámđốcđiềuhànhkiêmchủtịchcủaWal-Martchođếnnăm1988,sauđótrởthànhChủtịchHộiđồngQuảntrịchođếnnhữngngàycuốiđời.EdwardsDeming(1900-1993)-chađẻcủahọcthuyếtquảnlýchấtlượng.Năm1960,ônglàngườiMỹđầutiênnhậnHuânchươngCaoquýHạnghai(SecondOrderoftheSacredTreasure)doThủtướngNhậtBảntraotặng.AbrahamMaslow(1908-1970)–Nhàtâmlýhọc,tácgiảđãxâydựnglýthuyếtvềnhucầucủaconngười,baogồm5cấpđộđượcxếptheothứtựtừthấpđếncao,baogồm:nhucầusinhlý(tồntại),nhucầuđượcantoàn,nhucầuxãhội(yêuvàđượcyêu),nhucầuđượctôntrọng,nhucầutựhoànthiệnbảnthân.(1)TrongthầnthoạiHyLạp,Pygmalionlàmộtnhàđiêukhắctàiba.Cólần,Pygmalionchọnmộtviênđálớnđểtạctượngmộtngườicongái.Khilàmxong,ôngthấybứctượngcủamìnhquáđẹpnênđemlòngsaymê.PygmalionđãcầuxinnữthầnAphrodite(Venus)chotượngđábiếnthànhngườithật.Nữthầnxúcđộngtrướclờicầuxinkhẩnthiếtấynênđãđồngý.ThếlàPygmalionlấybứctượngđãhóathànhngườilàmvợvàhaingười

sốngvớinhauhạnhphúctrọnđời.BenFeldman(1912-1993)–Mộttrongnhữngnhânviênbánhàngxuấtsắcvớidoanhthucaonhấtcủamọithờiđại.SuốtthờigianlàmviệcchoCôngtyNewYorkLifeInsurancetừnăm1942đến1993,ôngđãbánđược1,8tỷđôlatiềnbảohiểm.Ngàynay,kỷlụcbánhàngcủaôngvẫnchưabịaiphávỡvới100triệuđôlatrongmộtnămvà20triệuđôlamộtngày.Nhữngnămgầncuốisựnghiệp,tổngsốtiềnhuêhồngôngđượchưởnghàngnămlà1triệuđôla.CôngtylớncủaMỹchuyênsảnxuấtvàphânphốinhữngchươngtrìnhCD&VCDvềnhữngvấnđềliênquanđếncuộcsống,giúpconngườikhaitháctốiđanănglựcbảnthânvàvươnđếnthànhcông,hạnhphúc.'NguyêntắcPareto'đượcđặttheotênnhàkinhtếhọcngườiItalia,VilfredoPareto(1848-1923).Năm1906,Paretoquansátthấy20%dânsốItalianắmgiữ80%tàisảncủanướcnày.Sauđó,ôngcũngnhậnthấyrằng20%sốcâyđậuphụngtrongvườnnhàôngđónggóptới80%lượngđậuôngthuhoạchmỗinăm.Haisựkiệnnàykhiếnôngsuynghĩvàchorằngđâykhôngphảilàsựtrùnglặpngẫunhiênmàgầnnhưlàmộtnguyêntắcvàôngđãápdụngnguyêntắc80-20nàyvàorấtnhiềulĩnhvựcvàthấynhiềukếtquảtươngđồng.2.Hiệnnay,nhiềutàiliệuvàsáchbáodịchthuậtngữ“brand”là“thươnghiệu”tứcmộtdạngtắtcủacụmtừ“thươnghiệuthươngmại”.Tuynhiênchúngtôichorằngdịch“brand”là“thươnghiệu”sẽkhôngchínhxácvìkhôngchỉcócáccôngtyvàtậpđoàncóbrandmàngaycảnhữngtổchứckhônghềkinhdoanhhaycóhoạtđộngthươngmạinhưcáctổchứcphichínhphủ,philợinhuậnnhưtổchứcChữThậpĐỏ(RedCross)hayQuỹBảovệĐộngvậtHoangdã(WWF)cũngcóbrandcủahọ.Hơnnữa,việcchuyểnngữnhưvậysẽgâynhiềunhầmlẫnvềmặttừgốcvớithuậtngữ“trademark”.Trongcuốnsáchnày,cũngnhưtấtcảcáccuốnsáchvềtiếpthịvàxâydựngthươnghiệucủacùngnhómdịchvàhiệuđínhcủaCôngtySáchAlpha,thuậtngữ“brand”sẽđượcchuyểnngữthành“thươnghiệu”và“trademark”sẽđượcgọilà“thươnghiệuđăngký”.1.Kháchquen:regularmarket/regularcustomers.Kháiniệmmarkettrongmarketingcònđểchỉtậpthểcáckháchhàngcómộtsốđặcđiểmchungnàođó.1.ThuyềntrưởngAhab:nhânvậtchínhtrongphimMobyDickdựatrêntiểuthuyếtcùngtêncủaHermanMelville.ĐólàmộtngườiđãcốgắnggiếtchếtconcávoiMobyDickròngrãnhiềunămkểtừkhibịmấtmộtchântrongcuộcchiếnvớinó.Ahabđãkhiếncácthủythủđoànvàcontàucủamìnhlâmnguytrongcuộcchiếnđấuđểgiếtconcávoi.2.Whiteelephant:(voitrắng)thànhngữchỉvậtcồngkềnhđắttiềnmàkhôngcóíchgìlắm.

3.AllyMcBeal:tênmộtsêriphimtruyềnhìnhnổitiếngcủaMỹ,cũnglàtênnhânvậtchính.1.Đâylàmộtphépchơichữ.LogobiểutượngcủaNhữngtrangvànglàhìnhmấyngóntaydichuyển.2.DailyBugle:mộttờbáogiảtưởngcủathànhphốNewYork,làphầnkhôngthểthiếucủaMarvelUniverse(nhữngtậptruyệntranhgiảtưởngdocôngtyMarvelComicsxuấtbản).NổitiếngnhấttrongsốcáctruyệntranhcủacôngtynàylàNgườiNhện.3.LuậtcủaMoore(Moore’sLaw):Vàonhữngnăm90,sốlượngcácbóngbándẫntrêncácconchipvixửlýcứ18thánglạitănggấpđôi.TrướcđóđãcómộtnhàtiênphongvềbándẫnngườiMỹtênlàGordonMooređãdựbáotrướcvềviệcnày.Năm1965,Mooređãdựđoánrằngsốlượngcácbóngbándẫntrênmộtconchipvitínhmỗinămsẽtănggấpđôi.DựđoánnàyđượcgọilàLuậtcủaMoore.Đếncuốithậpkỷ90cácchipvixửlýđãgồmnhiềutriệubóngbándẫn,chuyểnđược64bitdữliệumỗilầnvàthựchiệnhàngtỷlệnhmỗigiây.1.CóthểthấyQuyluậtphườnghộitạiViệtNamtừxưavớiHàNội36Phốphường-mỗiphốbuônbánmộtloạimặthàngvàmặthàngđótrởthànhtêncủaphố:HàngBạc,HàngTrống,HàngĐường,HàngHòm…Luậtbuôncóhộibáncóphườngđếnnayxemravẫnđúngdùloạihànghóađượcbánkhôngthểhiệnởtênphốnữa.ỞHàNộingàynaycóphốHàngĐào,HàngNgangbánquầnáo;HàngĐườngbánômai,bánhkẹo;HàngMãbánđồhàngmã;CầuGỗbánđồtrangsứcmỹký;HàngBạcbánvàngbạc;TrầnNhânTôngbánquầnáobò;CátLinhbánvậtliệuxâydựng;LýNamĐếbánphụkiệntinhọc...3.YahoođangphảinhườngbướcchoGoogle.LầnđầutiênxuấthiệntrongDanhsách100thươnghiệumạnhnhấtthếgiớinăm2005củaInterbrand,giátrịthươnghiệucủaGoogleđãlà8,461tỷđô-la,đứngthứ38trongdanhsách,trongkhigiátrịthươnghiệucủaYahoo!,dùlàchiếnbinhlâunăm,chỉlà5,256tỷđô-la,đứngcáchGoogle20bậcxếpthứ58trongtổngsắp(mặcdùgiátrịthươnghiệuđãtănglên16%sovớinăm2004).1.ForresterResearch:ĐượcGeorgeF.Colonysánglậpvàonăm1983,ForresterResearchlàmộtcôngtyđộclậpnghiêncứuthịtrườngvàcôngnghệ.Côngtynàycũngcungcấpcácdịchvụtưvấntiêntiếnvàcótínhứngdụngcaovềcácảnhhưởngcủacôngnghệtớidoanhnghiệpvàngườitiêudùng.Tronghơn22nămnay,Forresterđãlàmộtnhàtưvấnđángtincậy,mộtnhàchiếnlượchàngđầu,thôngquacácchươngtrìnhnghiêncứu,tưvấn,sựkiệnvàđiềuhànhđồngđẳng(peer-to-peer),hãngđãgiúpcáckháchhàngtrênkhắpthếgiớiđạtđượcvịtrídẫnđầutrongcácthịtrườngcủahọ.ForrestercótrụsởchínhtạiMỹ.Đếntháng6năm2005,tổngsốnhânviêncủacôngtyđãlàhơn640ngườivàtổngsốcáccôngtykháchhànglàhơn

1.900.Trongbảynămliêntiếp,côngtycũngnằmtrongtop75trongdanhsách200côngtynhỏthànhcôngnhấtdotạpchíForbesbầuchọn.2.Địachỉcủatạpchítrựctuyếnnày:www.slate.com4.Đâylàmộtcáchchơichữ,“bullish”cónghĩalàmtănggiácổphiếu,bull(tứcconbòtót)cònlàlogocủahãngMerrillLynch.1.Colanguyênlàtênmộtloạicâynhiệtđới,gốcchâuPhi,cóchứachấtcà-phê-in(caffeine),nayđượctrồngnhiềuởchâuMỹnhiệtđới.Nótrởthànhhươngliệutrongthứnướcgiảikhátmàusẫmđượccacbônáthóa,màngườiphátminhraloạinướcgiảikhátnàylàTiếnsỹJohnPemberton(sinhngày8tháng5năm1886,tạiAtlanta).CáitênCoca-Cola(gọitắtlàCoke)làdongườicộngsựFrankRobinsonđặtcho.Sauđó,doanhnghiệpnàyđượcbánchoAsaCandlernăm1888,vànhàmáysảnxuấtCoca-Colađầutiênđượcthànhlậpnăm1895tạiDallas,Texas.1.LuậtGresham(Gresham’slaw):GiảthuyếtcủanhàtàichínhngườiAnhSirThomasGresham(1519-1579)chorằng:“Badmoneydrivesgoodmoneyoutofcirculation”.(Tiềnxấuhấtcẳngtiềntốtkhỏivòngquaylưuthôngtiềntệ).Theođó,khicáckimloạivớigiátrịkhácnhaucùngcósứcmạnhnhưtiềntệ(legaltender)thìthứkimloạirẻhơnsẽtrởthànhphươngtiệnlưuhànhvàthứkiabịchôngiấu,tíchtrữ,hayxuấtkhẩu.Ởđâytácgiảsosánhtrongmarketing,nếutheođúnggiảthuyếtcủaGresham,cácthươnghiệunhánhsẽhấtcẳngthươnghiệuchính(tứcthươnghiệugốc)khỏithịtrường.2.TheoKotlertrong“Cácquyluậtmarketing”,cóhaimôhìnhmarketingquantrọnglà:từtrongrangoài(inside-out)vàtừngoàivàotrong(outside-in).Theoquanđiểminside-outthìquytrìnhmarketingsẽlà:nhàmáycácsảnphẩmhiệncóbánhàngvàxúctiếnbánhànglợinhuậnthôngquadoanhsố.Theoquanđiểmoutside-in:thịtrườngnhucầucủakháchhàngmarketingtíchhợplợinhuậnthôngquasựthỏamãncủakháchhàng1.Biểutượngcóthểmangnhiềuýnghĩathúvị.VídụlogocủacôngtymáytínhApplegồmbiểutượngtráitáobịcắnmộtmiếngvàhàngchữApple.KháchhàngtinhýsẽliêntưởngđếnquảtáoAdam(Adam’sApple)trongKinhThánh.ĐólàquảtrítuệmàThượngĐếcấmAdamvàEvaăn.Dođónótrởthànhtráicấm.VàkhẩuhiệumàApplekèmtheolà:“Takeabite!”(Hãycắnmộtmiếngđi!).NghĩalàhãymuamáytínhApple.Nhưthếcũnglàănđượcquảtrítuệđểkhônngoansángsuốt.HoặcnhưlogocủaAlphaBooks,côngtythựchiệncuốnsáchnày,cóhìnhmẫutựAlphatrongchữHyLạp.LàtênchữcáiđầutiêntrongbảngchữcáiHyLạp,Alphacòncónghĩalànguyênbản,làsựkhởiđầu.AlphacũnglàtênngôisaosángnhấttrongmộtchòmsaotrêndảiThiênHàcủaVũTrụ.ĐócũngchínhlàhìnhảnhvềAlphaBooksmàcôngtymongmuốnxâydựngtrongsuynghĩcủabạnđọc.1.Greenpeace,HealthyChoice,vàSnackWell’s:theothứtựlàtổchứcHòabìnhXanh(tổchứcphichínhphủđượcthànhlậpvớimụctiêubảovệmôi

trường),HealthyChoice(thươnghiệuthựcphẩmđônglạnhvàđượcgiữlạnhdocôngtyConAgraFoodsInc.sởhữu).TheolịchsửcủacôngtyConAgra,thươnghiệunàyrađờisaukhiCEOcủaConAgralàCharles“Mike”Harperbịmộtcơnđautimnăm1985.Bịbuộcphảithayđổichếđộănuống,ôngđãđưaraýtưởngvềmộtdòngsảnphẩmđônglạnhtốthơnchosứckhỏe.ConAgrahiệnđangbánnhiềumónăndướithươnghiệuHealthyChoice,trongđócócácbữatrưađượcgiữlạnh,cácmónănphụ,thịtđônglạnhbántheolát,súpđónghộp,kem,bánhmỳ,nướcsốtmỳÝvàcảbắprăngbơ.SnackWell’slàthươnghiệuđồănnhẹcủaKraftFoodInc,mộtcôngtythựcphẩmcủaMỹ.2.GoldenArches:biểutượngchiếccổngvàngnàylàbiểutượngnổitiếngcủaMcDonald’s,mộtcôngtysởhữuchuỗinhàhàngbánđồănnhanhcótrụsởtạiChicago(Mỹ).Côngtyrađờinăm1953,vàkhiđóDickvàMacMcDonald-hainhàsánglập,đãbắtđầunhượngquyềnsửdụngthươnghiệucủacôngtyhọ.Biểutượngcóhìnhhaichiếccổngvòmởhaibênhìnhảnhmộtquầybánbánhhamburgerlưuđộng.Khiđượcnhìntừmộtgócđộnàođó,biểutượngnàykhiếnngườitaliêntưởngđếnchữcáiM,vàđãđượcbiếnthểthànhlogocủacôngty.MặcdùtrênthựctếMcDonald’sđãbỏhìnhảnhcáccổngvòmnàykhỏicácnhàhàngcủamìnhtừnhữngnăm60củathếkỷ20,GoldenArchesvẫncòntồntạitronglogocôngtyvàthườngđượcsửdụngnhưmộtthuậtngữphổbiếnđểnóiđếncôngtyMcDonald’s.CáitênnàycònđượchiểurộnghơnnhưlàmộtdấuhiệucủachủnghĩatưbảnhaysựtoàncầuhóavìcôngtyMcDonald’slàmộttrongnhữngtậpđoànnổibậtnhấtcủaMỹđãcókhảnăngthựchiệntoàncầuhóatrongtầmtay(ngoàiCoca-ColavàNike).3.Bánhhamburger:làmộtloạibánhmìtrònđượcbổđôikẹpthịtvàrau,càchua…TênbánhnàycóxuấtxứtừĐức.4.M&M:thươnghiệukẹoviênsôcôlasữacủaMỹdocôngtyMarssảnxuất.M&M’sđượctạoranăm1940saukhiForrestMars(Cha)nhìnthấycácquânnhânTâyBanNhaăncácthanhkẹosôcôlacómộtlớpđườngphủngoàitrongthờikỳNộichiếnTâyBanNha.M&M’slàtênviếttắt(vàsaunàytrởthànhtênchínhthức)củacụmtừ“Mars&Murrie”(đốitáckinhdoanhcủaMarslàBruceMurrie).M&M’sngaylậptứctrởthànhmộthiệntượngvìvàothờiđiểmđó,khôngcóthiếtbịđiềuhòanhiệtđộtrongcáccửahàng,nhàởvàcácthanhkẹosôcôlarấtdễbịchảy,tuynhiênkẹoM&M’scólớpđườngbọcngoàinênkhôngbịchảy.SôcôlaviênM&M’sđượclàmvớisáumàu:đỏ,cam,vàng,xanhlácây,nâuvàtím.5.Macy’s:thươnghiệuMacy’slàtênmộtchuỗicáccửahàngbáchhóacủaMỹ,trongđócócửahàngởthànhphốNewYorktựgọimìnhlàcửahànglớnnhấtthếgiới.Macy’slàmôtphầncủaFederatedDepartmentStores.Macy’sđượcRowlandHusseyMacythànhlậpnăm1851ởHaverhill,bang

Massachusetts(Mỹ).6.Caterpillar:tậpđoànsảnxuấtcácthiếtbịxâydựng,lâmnghiệp,cácđộngcơtốcđộvừavàcáccôngcụtàichínhliênquancủaMỹ.7.UnitedParcelService:côngtygiaonhậnbưuphẩmlớnnhấtthếgiới,mỗingàycôngtynàygiaonhậnhơn14triệubưuphẩmđếnhơn200nướctrênthếgiới.Gầnđâyhọđãmởrộnglĩnhvựchoạtđộngrahậucầnvàcáclĩnhvựcliênquanđếnvậntải.TrụsởcôngtyđóngtạiAtlanta,bangGeorgia(Mỹ).UPSnổitiếngvớicácxetảimàunâucủahọ(dođótênlóngcủacôngtynàylà“BigBrown”).MàunâuUPSsửdụngtrêncácphươngtiệnvậntảivàđồngphụccủahọđượcgọilàmàunâuPullman,đặttheotêncủanhữngtoangủtrêntàudoGeorgePullmantạoracómàunâu.UPScũngcóhãnghàngkhôngriêngcủahọ.ĐốithủchínhcủaUPSlàUnitedStatesPostalService(USPS),FedEx,vàDHL.8.BigBlue:tênlóngcủaIBM(cónghĩalàCôngtyMàuxanhKhổnglồ)vìlogocủacôngtynàycómàuxanh.Chođếnnhữngnăm90củathếkỷ20,nhânviêncủaIBMvẫnmặcđồngphụcvétxanhlơ,sơmitrắngvàcàvạtsẫmmàu.1.“War”trongtiếngĐứckhôngcónghĩagìngoạitrừlàdạngquákhứcủađộngtừsein(tứcđộngtừ“tobe”trongtiếngAnh).NhưngđốivớingườisửdụngtiếngAnh,nógợiraýnghĩachiếntranh(war).Cólẽđólàmộtlýdokhiếnngườitakhôngmặnmàvớithươnghiệunày.2.Perdue:mộttrongnhữngthươnghiệuđượctincậyvàđượcnhậnbiếtrộngrãinhấtcủaMỹthuộcsởhữucủaPerdueFarms,mộtcôngtaythựcphẩmvànôngsảnhàngđầuthếgiớivớidoanhsốvềgiacầmlớnthứbatrongngành.Thànhlậpnăm1920,côngtynàycungcấpcácsảnphẩmvàdịchvụvềthựcphẩmtớihơn40quốcgiatrênthếgiớivớihơn20.000côngtythànhviênvàlàđốitáccủa7.500trangtrạigiađình.1.Delicatessen:cửahàngbáncácmónănsẵn–còngọilàdeli.2.Submarinesandwich:bánhmìổdài,bổdọc,nhồinhânthịt,xalát,phomát...ổbánhdàigiốngnhưchiếctàungầm.3.Totalqualitymanagement:chủtrươngchútrọngchấtlượngsảnphẩm,baogồmcácchiếnlượcnhằmcảithiệnchấtlượngliêntục4.TomMonaghan,MichaelvàMarianIlitch,vàJohnSchnatter:NhữngngườisánglậpDomino’sPizza,LittleCaesarsvàPapaJohn’s.1.RushLimbaugh:RushHudsonLimbaughIII(sinhngày12tháng1năm1951ởMũiGirardeau,Missouri),làmộtngườikhánổitiếngtronggiớigiảitríMỹvàlàngườidẫnmộtchươngtrìnhtròchuyệntrênradiođượcưachuộngởMỹ.Làmộtnhàbìnhluậncóquanđiểmbảothủ,ôngthườngbìnhluậnvềchínhtrịvàcácsựkiệnđươngthờitrongchươngtrìnhcủamình,chươngtrìnhTheRushLimbaughShow.Hơn15nămqua,RushLimbaughđãlàngườidẫnchươngtrìnhtròchuyệntrênradiođượcnhiềungườinghe

nhấtởMỹvàthếgiới,vàsốthínhgiảcủaôngtheoướctínhđãlênđếnkhoảng20triệumỗituần,caothứnhìthếgiớichỉsausốthínhgiảcủachươngtrìnhPaulHarvey.2.LauraSchlessinger:LauraSchlessinger(sinhngày16tháng1năm1947)làmộtnhàbìnhluậnđạođứcvàvănhóaMỹ,đượcbiếtđếnvớitưcáchlàngườidẫnchươngtrìnhtròchuyệntrựctiếpvớithínhgiảtrênsóngradioBácsỹLaura.Chươngtrìnhnàyđượcphátsóngtrênkhắpcảnướcvàkéodàibatiếngmỗingàyvàocuốituần.SchlessingerlàmộtnhàphêbìnhnóithẳngthắnvềnhữnggìquáthịnhhànhtrongnềnvănhóađươngđạiMỹ.Đólà:tìnhdụcngoàihônnhân,sốngchungtrướckhicưới,nhữngngườicha/mẹđộcthân,cácbàmẹđilàm,hônnhânquásớm,việcchamẹquánuôngchiềuconcái,cáichếtêmáichonhữngngườimắcbệnhnany,lidịdùkhôngaicólỗivàhônnhânđồngtính…Chươngtrìnhcủabàthườngtậptrungvàonhữngđoạnbìnhluậnngắnvềnhữngvấnđềtrênvàcácchủđềxãhộivàchínhtrịkhácsaunhữngcâutrảlờitrựctiếp,thẳngthắnvàhợplýrấtđặctrưngcủabàchonhữngcâuhỏidothínhgiảgọiđếnhoặcnhữngkhúcmắcđạođứckhác.Bàcũnglàtácgiảcủanhiềucuốnsáchkỹnăngsống,trongđónổitiếnglàcuốnMườiđiềuNgungốcPhụnữlàmđểXáotrộnCuộcsốngcủaHọvànhiềucuốnsáchvềtôngiáo.Sáchcủabàvừađượcưachuộnglạivừagâynhiềutranhcãi.Tuynhiên,chươngtrìnhtruyềnhìnhBácsỹLaurađãkhôngthànhcôngvàđãbịhủy.3.HowardStern:HowardAllanStern(sinhngày1tháng12năm1954ởRoosevelt,LongIsland,NewYork)làmộtnhânvậtnổitiếngtronggiớitruyềnthanhMỹ.“VịVuacủatấtcảcácphươngtiệntruyềnthông”tựphongnàyđãđượcgánchomộtcáitênlóngvìsựhàihướcvềtìnhdụcvàchủngtộckhásàmsỡvàgâynhiềutranhcãicủamình.ÔngcũnglànhânvậttrênradiođượctrảthùlaohậuhĩnhnhấtởMỹvàlàngườinổidanhvàgiỏinhấttronglịchsửtruyềnthanh.CácchươngtrìnhtruyềnhìnhphátsóngtrênmạnglướiquốcgiaMỹcóchươngtrìnhHowardSternShow(từnăm1990-2005trênkênhE!)vàchươngtrìnhHowardSternRadioShow(1998-2001trênCBS).4.A&E:MạnglướitruyềnhìnhA&ENetworklàmộtmạnglướitruyềnhìnhcápvàvệtinhcótrụsởtạiNewYork,Mỹ.Mạnglướitruyềnhìnhnày,vớicácchươngtrìnhchủyếuvềsinhhọc,phimtàiliệuvàcácsêriphimtruyềnhình,đãmởrộngrathêmcácchươngtrìnhtruyềnhìnhkhácvàcólượngkhángiảđếnhơn85triệuhộgiađinhtạiMỹ.A&ElàliêndoanhgiữaHearstCorporationvớitỷlệvốn37,5%,ABC,Inc.(Disneysởhữu),37,5%;vàNBCUniversal,25%.5.QVC:làmộttậpđoànđaquốcgiacótrụsởtạiWestChester,Pennsylvania,Mỹ,chuyênvềcácchươngtrìnhmuasắmtrêntruyềnhìnhtạigia.DoJosepthSegelsánglậpnăm1986,QVCphátsóngởbốnquốcgia

chínhtới141triệungườitiêudùng.Têntậpđoànlàviếttắtcủacụmtừ“Quality,Value,Convenience”(Chấtlượng,Giátrị,Sựtiệnlợi)-baýchínhtrongtầmnhìncủangườisánglậpvềcôngty.6.Showtime:làmộtthươnghiệutruyềnhìnhthuêbaodomộtsốkênhtruyềnhìnhvàhệthốngtruyềnhìnhsửdụngtrênkhắpthếgiới,nhưngchủyếuđềcậpđếnmộtnhómcáckênhtruyềnhìnhtạiMỹ.7.Nickelodeon:(gọitắtlàNick)làmộtmạnglướitruyềnhìnhcápdànhchotrẻem.NơicómạnglướitruyềnhìnhNickelodeonđầutiênlàMỹ,tuynhiênhiệnnaynhiềunướckháccũngđãpháttriểnmạnglướinày:Nhật,Úc,vàAnh.1.Citicorp:TậpđoàncótiềnthânlàCitibank(thànhlậpnăm1812vớitênbanđầulàCityBankcủathànhphốNewYork).Năm1894,ngânhàngnàytrởthànhngânhànglớnnhấtnướcMỹ.Năm1902nódầnmởrộngphạmvihoạtđộngratoàncầuvàtrởthànhngânhànglớnđầutiêncủaMỹcómộtvănphòngởnướcngoài.Đếnnăm1930Citibanktrởthànhngânhànglớnnhấtthếgiớivới100chinhánhở23nước,chưakểnướcMỹ.NgânhàngnàyđổitênthànhTheFirstNationalCityBankofNewYorkvàonăm1955,sauđólạiđổithànhFirstNationalCityBankvàonăm1962,vàthànhCitibanknăm1976.Vàonăm1981,CitibankđãmởthêmmộtcôngtyconởSouthDakotađểtậndụngnhữngưuthếdocácluậtmớiđemlại,theođómứclãisuấttốiđađốivớicáckhoảnvaylà25%(lúcđólàcaonhấtnướcMỹ).CitibanklàmộttrongnhữngngânhàngđầutiêncủaMỹgiớithiệumáyrúttiềntựđộngvàonhữngnăm70củathếký20đểgiảmsốlượngnhânviêngiaodịchvàgiúpkháchhàngcóthểtiếpcậncáctàikhoảncủamình24/24.CitibankhiệnlàchinhánhdịchvụngânhàngchocôngtyvàcánhâncủatậpđoàndịchvụtàichínhkhổnglồCitigroup,tậpđoànlớnnhấtthếgiớitrongngànhnày.Ngoàicácgiaodịchngânhàngthôngthường,Citibankcũngcócácsảnphẩmđầutư,bảohiểmvàthẻtíndụng.Cácdịchvụtrựctuyếncủahọlàmộttrongnhữngdịchvụthànhcôngnhấttrongngànhngânhàngvớikhoảng15triệungườisửdụng.1.NursingHomeforDyingBrands:cólẽđâylàtênlóngdànhchocáccôngtydịchvụchuyênvềtáiđịnhvịthươnghiệu.2.Kraft:thươnghiệutậpđoànKraftFoods:KraftcótrụsởchínhtạiGlenview,CookCounty,bangIllinois,Mỹ.TạiMỹ,tậpđoànnàynổitiếngvớicácsảnphẩmphomát,nhấtlàthươnghiệuKraftMacaronivàphomátKraftDinner.CácthươnghiệukhácxuấthiệntạinhiềuthịtrườngtrênthếgiớinhưDairylea(ởAnh),Jacobs(càphê),Suchard,Baker’s,Toblerone,Daim,sữaMilka,MiracleWhip,Philadelphia,Vegemite,Velveeta,OscarMayer,móntrángmiệngJell-OGelatin,Planters,bộtngũcốcPostCereals,thạchKnox,StoveTop,Kool-Aid,vàCapriSun(chỉcóởBắcMỹ).ỞĐức,tậpđoànnàynổitiếngvớiMiracoli,mộtsảnphẩmmỳÝănliềnđượcphát

triểntừnhữngnăm60,cũngnhưKaffeeHag.Digiorno,mộtloạibánhpizzađểlạnh(còncótênkháclàDelissioởCanada).1.Quảngcáo(advertising)vàquảngbá(publicity)giốngnhauởchỗchúngđềulànhữngthôngtintuyêntruyềnvềmộtcôngtyvàsảnphẩmcủacôngty;điểmkhácnhaulà:thôngtinquảngcáodochínhcôngtybỏtiềnthuêmộtdiệntíchtrênbáo/tạpchíhaymộtthờilượngphátsóngtrêntivi/radio,cònthôngtinquảngbádocáccơquantruyềnthôngđạichúngđưatinmộtcáchtíchcựcvềcôngtyvàsảnphẩmnhưmộtdạngthôngtinthôngthường.Trênlýthuyếtcôngtyđókhôngphảitrảkhoảnchiphínàocả.Tâmlýngườitiêudùngthườngchorằngquảngbáđángtincậyhơnquảngcáo.2.D’Arcy,MasiusBenton&Bowles:CôngtyquảngcáocủaMỹ.4.GroupwarelàphầnmềmmàmộtnhómngườisửdụngchungvớinhautrênhệthốngmạngnộibộvàmạngInternet.Nóhoạtđộngtrênnguyêntắcsửdụngmạngmáytínhđểgiúpcácngườidùngnângcaohiệuquảcácsảnphẩmcủahọbằngcáchcộngtácvàchiasẻthôngtin.Thưđiệntửlàmộthìnhthứccủagroupware.Nóchophépcácngườidùngliênlạcvớicácngườidùngkhác,hợptáchoạtđộng,vàchiasẻcácthôngtinmộtcáchdễdàng.Thưđiệntửlàhệthốngnềntảngvàhệthốngtruyềntảidữliệucủanhiềutrìnhứngdụnggroupware.ỨngdụnggroupwaregầnđâynhấtlàWikipedia–Báchkhoatoànthưmở.4.GiátrịthươnghiệucủaCoca-Colanăm2005theođánhgiácủahãngInterbrand:67,525tỷđô-la.Xinxemthêmchúdẫnsố12.1.Trongnhiềunămtrởlạiđây,mỗinămInterbrandđưaramộtdanhsách100thươnghiệuhàngđầuthếgiới.Theodanhsáchmớinhấtcủanăm2005thìCoca-Colavẫngiữvữngvịtrísố1(bốnnămliêntiếp)vớigiátrịthươnghiệulà67,525tỷđô-la.Thươnghiệuđứngthứ100trongdanhsáchnàylàHeinekenvớigiátrịthươnghiệulà2,35tỷđô-la.2.Stockoption:Quyềnưuđãimuacổphiếu.Đâyđượccoinhưmộttrongsốnhữngđãingộđặcbiệtdànhchocácnhânviên(phổbiếnởcấpquảntrị).Hiệnnaytrongđàmphánvềcáclợiíchvềlươngbổngcủanhânviên,stockoptionđượccoinhưmộtmục,ngoàilươngcơbản,thưởng,nhữngchuyếnnghỉdưỡngdocôngtytổchức,bảohiểm…3.TheoDanhsách100thươnghiệuhàngđầuthếgiớicủaInterbrandnăm2005,giátrịthươnghiệuYahoo!là5,256tỷđô-la,xếpthứ58.GiátrịcủaAOLnăm2004là3,248tỷđô-la,nhưngđếnnăm2005thươnghiệunàyđãkhôngcònchỗđứngtrongdanhsách100thươnghiệuhàngđầuthếgiớinữa.5.SockPuppet:Thươnghiệumộtloạirốitất.Sockpuppetcũnglàtêngọicủaloạiconrốinày,cáchchơirốinàycũngrấtđơngiản:chotayvàomộtchiếctất,vớicáccửđộngcủacácngóntay,nhấtlàngóncáivàngóntrỏ,chiếctấtsẽnhưcómắtmũimiệngvà“nói”thựcsựvớithuậtnóitiếngbụngcủangườibiểudiễn.Đôikhingườitacònrạchhẳnmộtđoạntấtđểlàm

miệngchoconrối.Ngườibiểudiễnrốitấtthườnggiấumìnhsaumộtbụcvàchỉgiơtaylênđểlộconrối.6.Prince:casỹPrince(tênkhaisinhPrinceRogersNelsonsinhngày7tháng6năm1958ởMinneapolis,Minnesota):casỹ,ngườiviếtbàihát,nhàsảnxuấtbăngđĩavànhạccông(cóthểchơinhiềuloạinhạckhí)đượcyêuthíchvàcóảnhhưởng.Âmnhạccủaanhđãgópphầnpháttriểnthêmnhiềubiếnthểcủanhữngkiểunhạckhuônmẫunhưfunk,pop,rock,R&B/soul,vàhiphop,vàanhđượccoilà“LinhhồncủaMinneapolis”.Princeđổitênmìnhthànhmộtdấuhiệukhôngthểđánhvầnđượcvàonăm1993,nhưngđãlấylạicáitênPrincevàonăm2000.1.Đâylàmứcgiáquảngcáotạithờiđiểmtácgiảviếtcuốnsáchnày.1.ÝnóingườiđọchọccáchtạodựngthươnghiệucủamìnhtrênInternetkhiđọccuốnsáchnày,chỉcầnbỏramộtsốtiềnmuasáchrấtkhiêmtốnsovớikhoảnphíphảitrảchonhàtưvấnxâydựngthươnghiệu.1.MickeyD:TêngọilóngcủahãngMcDonald’s.2.CreditSuisseFirstBoston:CreditSuisseFirstBoston(CSFB)làmộthãngcungcấpcácdịchvụtàichínhvàđầutưngânhàng.NólàmộtphầncủatậpđoànCreditSuissevàthựctếsẽđượcđổitênthànhCreditSuissevàotháng1năm2006.Hãngnàyphụcvụchobanhómkháchhàngkhácnhau:cáckháchhàngquantâmđếnđịnhchế,đầutưngânhàngvàquảnlýđầutư.Nhómkháchhàngđịnhchếsẽđượcnhữngbộphậnsaucủacôngtyphụcvụ:CSFBHOLT,Equities,FixedIncome,LifeFinance,PrimeServices,vàResearch.Nhómkháchhàngđầutưngânhàngsẽtiếpcậnvớicácbộphận:Mergers&AcquisitionsEquityCapitalMarkets,DebtCapitalMarkets,PrivatePlacement,LeveragedFinance,IndustryExperience,vàRegionalPresence.Nhómkháchhàngquảnlýđầutưsẽđượccácbộphậnsaucủatậpđoànchămsóc:AlternativeCapital,AssetManagement,CSFBVOLARIS,vàPrivateClient.3.YogiBerra:LawrencePeter“Yogi”Berra(sinhngày12tháng5năm1925)làmộtcựuquảnlývàcầuthủchơivịtríbắtbóngtạiLiênđoànBóngchàyMỹ,hầunhưtrongsuốtsựnghiệpcủamìnhchơichođộiNewYorkYankees.AnhlàmộttrongbốncầuthủđạtdanhhiệuCầuthủGiátrịnhấtcủaLiênđoànBóngchàyMỹbalần,vàlàmộttrongsáungườiquảnlýđã¬đưađộibóngchàyMỹvàLiênđoànBóngchàyquốcgiaMỹđếnvớigiảithiđầuquốctếWorldSeries.Anhđượccoilàmộttrongnhữngcầuthủchơivịtríbắtbónggiỏinhấttronglịchsử.BerracũngkhánổitiếngvớixuhướngdùngtừsainghĩamộtcáchbuồncườivàtáchrờingônngữtiếngAnhđểtrêuchọcngườikhácmộtcáchduyêndáng.ChínhxuhướngnàycủaanhlànguồngốccủatừYogiisms(chủnghĩaYogi).YogiđãđượctạpchíEconomistbầuchọndanhhiệuNgườingốcThôngtháinhấttrong50nămquavàotháng1năm2005.

1.BMW=BavarianMotorWorks,cónghĩalànhàmáysảnxuấtôtôtạibangBavaria(miềnnamnướcĐức),nguyêngốctiếngĐứclàBayerischeMotorewerke.2.Ýnóikhăntaybằngvảithôngthườngsaukhidùngxonglạiđượcchovàotúi,nhưvậykhôngvệsinh,khácgìchobệnhcảmvàotúi.Chonênhãydùngkhăngiấy,xonglàvứtđi.3.NgườinàyđồngnhấtkhăngiấyvớiKleenexnênvẫngọiđólàcáiKleenex,dùthựctếnóhiệuScott.Đólàkhimộtdanhtừriêngđượcsửdụngnhưmộtdanhtừchung.1.PhilipsNV:KoninklijkePhilipsElectronicsN.V.(RoyalPhilipsElectronicsN.V).(tứcCôngtyĐiệntửHoànggiaPhilips),thườngđượcgọilàPhilips,làmộttrongnhữngcôngtyđiệntửlớnnhấtthếgiới.Doanhthunăm2004củacôngtynàylà30,3tỷEurovàsốnhânviênlàhơn159.000ngườitrênhơn60quốcgia.Philipsđượctổchứcthànhmộtsốbộphận:hàngđiệntửtiêudùngPhilips,hàngbándẫnPhilips,đènPhilips,cáchệthốngmáymócytếPhilipsvàcácthiếtbịgiadụngvàchămsóccánhânPhilips.2.Đâylàthôngtinvàonămcuốnsáchđượcviết.Thựctếhiệnnaycáccôngtydotcomđangsốnglại.Côngnghiệpkinhdoanhtrựctuyếntrêntoàncầu,trongđócóViệtNam,đanghồisinhcùngcácdịchvụmiễnphí.DịchvụemailYahoochẳnghạn,đangphảicạnhtranhgaygắtvớidịchvụthưđiệntửmớiGmailcủaGoogle.1.Năm1942,Coca-Colađãtiếnhànhchiếndịchquảngcáocótên“ChỉcómộtthứduynhấtgiốngnhưCoca-Cola,đólàchínhbảnthânCoca-Cola.Đólàhàngthật”.(TheonlythinglikeCoca-ColaisCoca-Colaitself.It’stherealthing”).Năm1970,điệpkhúc“hàngthật”trongkhẩuhiệuđóđượcháttrongcácđoạnquảngcáotrongkhoảngmộtnăm.1.MarshallMcLuhan:HerbertMarshallMcLuhan(21/7/1911-31/12/1980)lànhàgiáodục,triếtgiavàhọcgiảngườiCanada,làgiáosưngànhvănhọcAnh,phêbìnhvănhọcvàlànhàlýluậngiaotiếp,làmộttrongnhữngnhàsánglậpngànhsinhtháihọctruyềnthôngvàhiệnlàchuyêngiadanhdựtronggiớinhữngngườiyêuthíchkỹthuật.1.Greyhound:GreyhoundLineslàcôngtyxebusvậnchuyểnhànhkháchtrongnộithịlớnnhấtởBắcMỹcóđến2.200điểmđếntạiMỹ.CôngtyđượcthànhlậpởHibbing,bangMinnesotavàonăm1914vàchínhthứctrởthànhTậpđoànGreyhoundnăm1926.Hiệnnay,côngtyđóngtrụsởchínhtạiDallas,bangTexas.TênvàlogocôngtylấytheotênloàichóGreyhound,giốngchóchạynhanhnhấtđượcnuôiđểchạythitrongcáccuộcđuachó.1.ChođếnthờiđiểmnàyYahoo!đãmấtvịtríwebsitetìmkiếmthôngtinhàngđầuvàotayGoogledùđãliênkếtvớiGoolgevàotháng6năm2000.SựnổilênnhanhchóngcủaGoogleđuợccoilàmộthiệntượngtrongcáccôngtydotcom.GoogledoLarryPagevàSergeyBrinsánglậpvàotháng9

năm1998.Cuốinăm2000,mỗingàycóđến100triệuyêucầutìmkiếmthôngtinđượcthựchiệntạiGoogle.com.2.Theodanhsách100thươnghiệumạnhnhấtnăm2005củaInterbrand,thươnghiệugiátrịnhấttrênInternetlàeBayđứngthứ55trêntổngsắpvớigiátrị5,701tỷđô-la,trongkhiYahoo!cógiátrịthươnghiệulà5,256tỷđô-la(đứngthứ58).3.CâuchuyệnthànhcôngcủaGoogle:mặcdùrađờisauYahoo!,Googleđangdầnchiếmlĩnhvịtrínhàcungcấpdịchvụtìmkiếmthôngtintrựctuyếnhàngđầu.GooglecũngmớitungradịchvụemailmiễnphíGmailcạnhtranhvớidịchvụemailcủaYahoo!.1.Sears,RoebuckandCo,côngtybánlẻhàngđầuởMỹtrongsuốtthếkỷ20.Searsbánnhiềuloạihàngtiêudùng,trongđócóđồdệtmay,cácthiếtbị,dụngcụ,linhkiệnôtôvàđồgiadụng.CôngtynàycótrụsởtạiHoffmanEstates,IllinoisgầnChicago.TậpđoànSearsHoldingsCorporationlàhãngbánlẻlớnthứbaởMỹ,chỉsauWal-MartvàTheHomeDepot.Côngtynàythànhlậpnăm2005saukhiSears,RoebuckandCompanyofHoffmanEstates,IllinoisđượcTậpđoànKmartCorporationởTroy,Michiganmualại.TrụsởtậpđoànvẫntiếptụcđóngtạiHoffmanEstates,vàtậpđoànvẫngiữthươnghiệuKmart.SearsHoldingscókhánhiềuthươnghiệuđộcquyềnnhư:côngcụCraftsman,cácthiếtbịKenmore,pinôtôDieHard,cácvậtdụngtrangtrínhàcửacóthươnghiệuMarthaStewart,quầnáothươnghiệuJaclynSmith,quầnáothươnghiệuSesameStreet,quầnáovàđồtrangsứchiệuThaliaSodiand,quầnáohiệuLands'End,quầnáohiệuRoute66,đồlóthiệuJoeBoxer.1.Tàisảncủamộtcôngty,ngoàitàisảnlưuđộng(currentassets)vàtàisảncốđịnh(fixedassets)còncótàisảnvôhìnhhaytàisảnphivậtthể(intangibleasset).Đólàtêntuổicủacôngty(goodwill)vàlàmộtthứtàisảncóthểđemrakinhdoanhđược.2.Chaebol=tậpđoàntàiphiệt;đâylàloạiconglomerate(tậpđoànđạixínghiệp)củaHànQuốc,quảnlýtheolốigiađình,khốngchếnềnkinhtếHànQuốcvàpháttriểntừviệckếthừahìnhthứctậpđoànZaibatsu(tàiphiệt)củaNhậtđộcquyềnkhốngchếnềnkinhtếTriềuTiênsauThếchiếnII.(1)Côngphubấtphụtâmnhânnghĩalàkhôngphụngườibỏcôngsứcra.(1)Giảtượng:bàyrahiệntượnggiả1.ToastmastersInternational:mộttổchứcđiềuhànhrấtnhiềucâulạcbộtrênkhắpthếgiới,nhằmmụcđíchpháttriểnkĩnăngnóitrướccôngchúngchocácthànhviêncủatổchứcnày.)2.StephenD.SolomonvàJulieSloane,“Mườibộnãohàngđầu,”tạpchíFortuneSmallBusiness,sốrangày1tháng12năm2002.3.“Tươnglainàochodoanhnghiệpnhỏ”–RichardOlivervàTrungtâmnghiêncứu,thốngkêhiệntrạngdoanhnghiệpvừavànhỏ.

1.WilliamWordsworth(1770-1850):NhàthơlãngmạnngườiAnh–BT.1.CảbacâunóibằngtiếngAnh,Pháp,Ngatrênđâyđềucónghĩalà:Anh/Emyêuem/anhbằngcảtráitimmình.1.BàiđăngtrênVnexpressngày18tháng1năm2010vớitựađềTuổinàocũngcóthểlàmgiàu.1.Nghĩalà:Ngườikhônghọc(sẽ)khônghiểulýlẽ/Trẻkhônghọc(thì)khigiàkhôngbiếtlàmgìcả.(TamTựKinh)1.LờitòasoạncủatạpchíTrítri.1.BàiđăngtrênbáoPhụnữthànhphốHồChíMinhrangày01/12/2009vớitênLàmgìđểKhởinghiệp.1.BoxtonMatrixlàmộtcôngcụnổitiếngmàcácgiámđốcmarketingápdụng.1.J.R.RTolkienlàmộtnhàvănAnh,tácgiảcủahaicuốntruyệnnổitiếngvàđượcbanđọcưathíchnhấtlàNgườiHobbitvàChúatểcủanhữngchiếcnhẫn.1.ViệcphânbiệtchủngtộcphổbiếntạiMỹ,tạiViệtNamkhôngphổbiếnlắm(N.D).1pyoung=3,3m2.CNY(ChineseYuan):ĐồngnhândântệcủaTrungQuốcExtra-VIP(ExtraVeryImportantPerson):nhữngngười...“siêuquantrọng”.MBA(MasterofBusinessAdministration):ThạcsĩQuảntrịKinhdoanh.“Rump”cónghĩalàmông(ởđộngvật),phaocâu(ởchim).“Rump”đọclà“Răm”.“Inch”:đơnvịđochiềudàicủaAnh,1inch=2.54cm“Red”nghĩalàmàuđỏ“Milk”cónghĩalà“sữa”“Nothing”cónghĩalà“khôngcógì”,“khônggìcả”.Pound:đơnvịđokhốilượngcủaAnh,1pound=0.452592kg.Nguyênvăn:“WhereThere’saWill,There’sNoWay.”Đâylànóitrạitừcâuthànhngữ“WhereThere’saWill,There’sAWay”(Cóchíthìnên),tácgiảhàmýmỉamai,chuacháttrướchoàncảnhbấtlựccủamình.1Hình7.7đưaramộtvídụ.KhốilượngkhớplệnhkhổnglồvàmứcgiảmgiámạnhcủacổphiếuCapitalOneFinancialvàođầutháng10năm1998môtảmộtkỷlụcvềkhốilượngkhớplệnhlớn.Mứcgiáthấpnhấtchothấygiácổphiếusẽđổichiềuđilên.Khốilượngkhớplệnhthườnglàdấuhiệuthenchốtđểchỉsựchuyểnhướngthịtrường.3Bảng12.1xuấthiệnởvídụ.(*)Greenpeacelàtổchứcbảovệmôitrườngquốctế,đượcthànhlậpởVancouver,Canadanăm1971.Greenpeacenổitiếngtrongcácchiếndịchbảotồncávoi.Nhữngnămsaunày,Greenpeacequantâmnhiềuđếncácvấnđềmôitrườngnhư:sựnónglêntoàncầu,nănglượngnguyêntử,bảovệrừng

cổsinh,...(*)Rogers,EMvàKincaid,DL(1981)CommunicationNetworks:Hướngđếnmộtkiểumẫunghiêncứumới,TheFreePress,NewYork.(1)DoJMMcLeodvàSHChaffeeđềnghịđầutiên(1977)trongchương'Nhữngcáchtiếpcậncánhânđếnnghiêncứutruyềnthông'củatácphẩmAmericanBehaviouralScientist,nhưngsauđóđãđượcchắtlọcvàứngdụngđặcbiệtvàoPR.(2)DoEKatzvàPFLazarsfeldđềxuấtlầnđầutiêntrongPersonalInfluences,FreePress,Glencoe.(3)XemWindahl,Signitzer,BvớiOlson,J(1991)UsingCommunicationTheory,Sage,Londonđểđượcgiảithíchthêm.(4)Grunig,JEvàHuntT(1984)ManagingPublicRelations,Holt,Rinehart&Winston,NewYork.1.Lacrosse:Mônthểthaodùngvợtđểbắtvànémbóng1.CarlLewis:vậnđộngviênđiềnkinhngườiMỹ,đãđạt4huychươngvàngtạiOlympicLosAngeles(Mỹ)năm1984ởcácnộidung100m,200m,nhảyxavàchạytiếpsức4x100m.1.WaltWhitman(1819-1892):Nhàthơ,nhàbáo,nhànhânvăn,nhàcảicáchthơngườiMỹ,tácgiảcủatậpthơLácỏnổitiếngMạchthượngtang:nghĩalàdâutrênruộng,làtênmộtkhúctừđượcchéptrongNhạcphủthitậpthờiHán,bàihátnóivềmộtcôgáiháidâuđãnhanhtrítừchốiyêucầuvôlýcủaviêntháithú.TiêuđềnàycònámchỉtớicuộcgặpgỡvenbờruộngcủanhânvậtTangThanh.Cónghĩalàđìnhmườidặm.GiangNamBắc:ýchỉtoànbộvùnglưuvựcsôngTrườngGiang.NgàymùngBảythángBảyâmlịch,còngọilàThấttịch,làngàylễtìnhyêucủaTrungQuốcgắnliềnvớicâuchuyệnNgưuLang,ChứcNữ.ChứcNữlàcôemúttrongbảynàngtiên,vìbịmộtngườitrầnlàchàngchănbòNgưuLangtrộmváyáokhiđangtắmnênđãphảiởlạilàmvợchàng.NhưngsauđóThiênHoàng(ThiênHậu)đãchiacắthaivợchồnghọbằngmộtdòngsônglớn(dảiNgânHà)khiếnmỗinămhọchỉgặpđượcnhaumộtlầnvàođêmmùngBảythángBảy.ỞcácnướcchịusựảnhhưởngcủanềnvănhóaTrungHoa,ngườitavẫncoingàynàylàngàylễtìnhnhân,bàylễcầuxinchuyệntìnháiđượcnhưý.LạcDương:nằmbênbờsôngLạcHà,thuộcđồngbằngtrungtâmTrungQuốcBacâunàyđềutríchtừmộtbàikệTrungquánluậncủaLongThọthiềnsư.Đạiýbàikệnóivềtínhkhôngtuyệtđốicủavạnvật,khôngcókhởiđầucũngkhôngcókếtthúc.HánVũĐế:LưuTriệt(156TCN-87TCN),hoàngđếthứbảynhàTâyHán,trịvìtrongkhoảng140TCN-87TCN.Làvịhoàngđếtàibavàcóthờigian

trịvìlâuthứbatronglịchsửTrungQuốcchỉsauKhangHyvàCànLongthờiThanh.DướitriềuđạiVũĐế,uydanhnhàTâyHánlênđếnmứccựcthịnh.ĐôngPhươngSóc(154TCN-93TCN):họcgiảnổitiếngthờiHánVũĐế,làngườiđamưutúctrí,tinhthôngvănsử,nhưngcũngnổitiếngvớitínhcáchhàihướcvàtàichâmbiếm.Ôngđượcvuatrọngdụngnhưngkhôngđượcđềbạtvàbịliệtvàodạnglộngthần.HôitrongKiếpHôinghĩalàtrobụi.KinhLăngNghiêm.Phẩmthọlượngthứ31.PhùTang:têngọicủanướcNhậtBảnthờicổđại.TrungNguyên:chỉTrungQuốc,theoquanniệmcủangườixưa,nềnvănminhHoaHạlàtrungtâmcủathếgiới.Nguyênvăn:“Ngônhạvongngônnhấtthờiliễu.Mộngtrungthuyếtmộnglưỡngtrọnghư”.TríchhaicâutrongbàiĐộcthiềnkinh(Đọckinhthiền)củatácgiảBạchCưDị.Đạiý:Lờinóikhiđãnóirarồithìcũngchẳngkhácgìmộngtronggiấcmộng,tấtcảđềulàhưảo.Nguyênvăn:“…Quântutảochiết,nhấtchinùngdiễm,mạcđãiquáphươngphi.Tứtrươngky,uyênươngchứctựudụcsongphi,khảliênvịlãođầutiênbạch.Xuânbabíchthảo,hiểuhànthâmxử,tươngđốidụchồngy.”Nguyênvăn:“…Ngũtrươngky,phươngtâmmậtdữxảotâmkỳ.Hợphoanthụthượngchiliênlý,songđầuhoahạ,lưỡngđồngtâmxử,nhấtđốihóasinhnhi.Lụctrươngky…”CửutrươngkylàtênmộtkhúctừthờiTống,đượcghichéptrongNhạcphủnhãtừdướitêntácgiảVôdanhthị.Cửutrươngkylàchínkhungcửi,chỉviệcdệtvải.TrongtiếngTrung,tilàsợi,đồngâmvớitưlànhớ,ngườixưahaydùngviệcdệtvảiđểnóivềtìnhcảmyêuđươngnhungnhớ.Nguyênvăn:“Nhậpngãtươngtưmôn,tringãtươngtưkhổ.Trườngtươngtưhề,trườngtươngức.Đoảntươngtưhề,vôcùngtẫn.”DựatrênbốncâuthơtrongbàiTrườngtươngtư(Nhớnhauđằngđẵng)củatácgiảLươngÝNương(HậuChu-NgũĐại).Nguyêntác:“Nhậpngãtươngtưmôn,tringãtươngtưkhổ.Trườngtươngtưhề,trườngtươngtư.Trườngtươngtưhề,vôtậncực.”Dịchthơ:“Bướcvàocửatươngtư,mớibiếttươngtưkhổ.Tươngtưhoài,dàitươngtư.Tươngtưdài,dàikhônxiết.”Ngườidịch:VũNgọcKhánh.Nguyênvăn:“Xuâny.Tốtinhiễmtựudĩkhambi.Trầnthếhônôvônhansắc.Ứngđồngthuphiến,tòngtưvĩnhkhí,vôphụcphụngquânthì.Cathanhphilạchọalươngtrần.Vũbãihươngphongquyểntúnhân.Canhdụclũthànhtithượnghận,tôntiềnhốthữuđoạntràngnhân.Liễmmệnhiquy,tươngtươnghảokhứ...”Bíchloaxuân:MộttrongmườiloạitrànổitiếngcủaTrungQuốc,xuấtxứtừvùngĐộngĐìnhsơn,TháiHồ,tỉnhGiangTô.

Cónghĩalàngọcphùtím.Cónghĩalàcờđầuđiêu.GiangĐông:khuvựcphíađôngTrườngGiang,còngọilàGiangTả.NgườiDươnggiađượcnhắctớicóthểlàgiatộcDươngNghiệpđờiBắcTống,vốnnổidanhvớihầuhếtthànhviêntronggiađìnhđềulànhữngtướngtàicócôngvớiđấtnước,trongđónổitiếngnhấtlàtruyềnthuyếtsáuvịchaconhuynhđệhysinhtrongtrậnchiếnchốngLiêuvàsauđólàđộiquânbáothùcủacácvịquảphụ,tựxưnglàDươnggianữtướng.LươngChâu:thuộcCamTúc,nằmởphíaTâyBắcTrungQuốc,giápMôngCổvềphíaBắc,lànơitậptrungnhiềungườiHồi.Cónghĩa:gặplàhoảnghốt.Cónghĩa:đẹpđẽmêhồn.Nguyênvăn:“Hoànquânminhchâusonglệthùy.Hậnbấttươngphùngvịgiáthì.”HaicâucuốitrongbàiTiếtphụngâm(Bàicangườiđànbàđứchạnh)củatácgiảTrươngTịch(đờiĐường).Bàithơnóivềtâmtìnhcủamộtngườiphụnữđãcógiađìnhvìgiữtrọnđạovợchồngmàtừchốitìnhcảmcủangườikhác.DươngChâu:thuộctỉnhGiangTô,ĐôngNamTrungQuốc,nằmbênbờbắcsôngTrườngGiang,từxưađãnổidanhlànơigiàucóvànhiềuchốnănchơi.Thiếulâmtự:ChùaThiếuLâm,thuộcđịaphậnTrịnhChâu,tỉnhHàNam,nổitiếngnhờmốiliênhệvớiPhậtgiáoThiềntôngvàvõthuật.Thườngxuấthiệntrongtruyệnvõhiệpdướidanhnghĩa“VõlâmBắcđẩu”-nơilãnhđạovõlâmgianghồ.ĐỉnhVạnPhật:làđỉnhnúicaonhấtcủangọnnúichínhKimĐỉnhthuộcdãynúiNgaMivớiđộcao3.099m.NgaMi:DãyNgaMihaycòngọilàdãynúiĐạiQuangMinhnằmởphíaTrungNamtỉnhTứXuyênthuộcmiềnTâyTrungQuốc,làmộttrongTứđạiPhậtgiáodanhsơn,làđạotràngcủaPhổHiềnbồtát.Xuyên,Thục:đềuchỉvùngđấtTứXuyênnằmởphíatâynamTrungQuốc,trướcthờiTầnđâylàđấtcủahainướcchưhầuThụcvàBanêncòncótênlàBaThục,vùngnàynổitiếngnúinonhiểmtrở,khóđilại.Cónghĩalàếchgảyđàn.Lưuthủy:tênmộtkhúcđàncổ,chỗnàytácgiảchơichữ,cóthểhiểulàdòngnướccũngcóthểhiểulàkhúcnhạcLưuthủy.Nguyênvăn:“Thụctăngbãolụcỷ.TâyhạNgaMiphong.Vịngãnhấthuythủ.Nhưthínhvạnháctùng.Kháchtâmtẩylưuthủy.Dưhưởngnhậpsươngchung.Bấtgiácbíchsơnmộ.Thuvânámkỷtrùng.”NguyêntácThínhThụctăngTuấnđàncầmcủatácgiảLýBạch(thờiĐường).DịchthơNghenhàsưđấtThụctênTuấngẩyđàn.Ngườidịch:NguyễnPhướcHậu.LýBạch(701-762):nhàthơnổitiếngthờiĐường,thườngđượcgọilàThitiên

BáNhangườiđấtTấn,gặpvàkếtbạnvớiChungTửKỳởHánDương,cảhaiđềulànhữngngườigiỏivềâmluật.Vềsau,TửKỳbệnhchết,BáNhađậpđànthềkhôngchơinữa.Ởđâyýnóiđếntìnhtriâmtrikỷ.Sửký:HànYênlàcháuCungCaoHầu,lúccònnhỏlàthưđồngcủaHánVũĐế,sauđượcvuasủngái,trởnêncựckỳgiàucó,ởTrườngAndùngvànglàmđạnsănbắn,ngườinghèoluônđisau,đánhgiếtlẫnnhauđểnhặtvàngrơi.NgũLăng:vùngđấtphíaTâykinhthànhTrườngAnthờiHán,Đường,naylàthànhphốTâyAnphíabắctỉnhThiểmTây.ỞđócólăngmộnămvuaHán,vềsautậptrungnhiềuquanlạiquýtộc.“Ngũlăngniênthiếu”chỉconnhàgiàusangquyềnquý.TheoSửkýthìĐặngThônglàbầytôiyêuquýcủaHánVănĐế,cólầnbịthầybóibảosaunàychếtđói,vuangheđượcbènbanchonúiThục,chophéptựđúctiềntiêu,gọilàtiềnĐặngThông.BanghộibuônmuốiGiangNam.TrạibuônngựamiềnBắc.Vuatrênvùngbiểnphíanam.ĐườngMôn:ThườngxuấthiệntrongtiểuthuyếtvõhiệpnhưmộtmônpháichuyêndùngđộcởTứXuyên.Nguyênvăn:“Laithịkhôngngônkhứtuyệttung.CánhcáchBồngSơnnhấtvạntrùng.”TríchcâuđầuvàcâucuốicủabàiVôđềtứthủkỳ1(Bàiđầutrongbốnbàithơkhôngđề)củatácgiảLýThươngẨn(thờiĐường).Đạiý:Bàithơnóivềmộtmốiquanhệtìnhcảm(khôngnhấtthiếtlàtìnhyêunamnữ)xacáchvànỗilòngcủangườibịbỏlạikhôngbiếtcáchnàotìmkiếmcốtri.ỞđâyViTrườngCacóýsosánhvớicâuchuyệngặpgỡcủaHoaHòaThượngvớingườiphụnữlạ.GiờNgọ:từkhoảng11giờtrưađến1giờchiều,chínhngọlàlúcgiữatrưa.HánDương:thuộctỉnhHồBắc,phíaĐôngNamTrungQuốc,nằmphíatâyTrườngGiang.ThạchThành:têngọikháccủathànhNamKinhtỉnhGiangTô,nằmphíađôngTrườngGiang.Nguyênvăn:“Thiênđịachidudu”,tríchtừcâu“Niệmthiênđịachidudu”trongbàiĐăngUChâuđàica(BàicalúclênđàiUChâu)củatácgiảTrầnTửNgang(thờiĐường).Nguyênvăn:“Lậuđoạnnhânsơtĩnh”.TríchcâuthứhaitrongBàitừtheođiệuBốctoántửcủatácgiả:TôThức(thờiTống).TrongtiếngTrung,“trình”và“thành”đồngâm,đềuđọclà“chéng”.LăngChâu:địadanhcổthuộctỉnhTứXuyên,phíaTâyNamTrungQuốc.Cúngtuần,còngọilàtuầnthất,tiếnhànhbảyngàymộtlầnvàlậplạibảylần.Đêmcúngtuầnđầutiênlàđầuthất,đêmcúngtuầncuối(49ngày)làchungthất,đâylàđêmcúngtuầnđầutiên.

Nguyênvăn:“Kimphongngọclộnhấttươngphùng.Tiệnthắngkhướcnhângianvôsố.”TríchhaicâutrongBàitừtheođiệuThướckiềutiêncủatácgiảTầnQuán(thờiTống).Đạiý:KhổđầugồmnămcâucủabàitừnàyđềucóýámchỉtớicâuchuyệnNgưuLang-ChứcNữ.Ýcủahaicâunàylàlàmtiêndùmộtnămchỉgặpnhauđượcmộtlầnthìniềmhạnhphúcvẫnhơnhẳnlàmngườitrầnngàyngàyởbênnhau.LýThànhNhiênnóinhưvậyđểnhắctớitìnhcảnhcủahắnvàTangThanh,muốnởbênnhaumàkhôngmuốnchịukhổ.Đivàchạy,trongtiếngTrungđềudùngchữ:“⾛”(zou).Hoasơnchi:còngọilàhoadànhdành,thườngnởvàomùahè,cósáucánhuốncongmàutrắng,mùirấtthơm,trôngkhágiốnghoatrà.Nguyênvăn:“Xuânthảomộhềthuphongkinh,thuphongbãihềxuânthảosinh,khỉlatấthềtrìquántẫn,cầmsắtdiệthềkhâulũngbình.tựcổgiaihữutử,mạcbấtẩmhậnnhithônthanh...”TríchtừbàiPhúhận(Bàiphúvềnỗioánhận)củatácgiảGiangYêm(Lương-NamBắctriều).Mộngtiêulộc:sáchLiệttửchépnướcTrịnhcóngườithợsănbắtđượcmộtconhươu,đemgiấuvàobụichuối,saukhôngnhớlàgiấuchỗnào,thanthởtiếcnuối,ngỡmìnhnằmmơ.Cókẻngheđượcbènđikiếm,tìmthấyhươumangvề,vợvẫnkhôngtin,cholàđangnằmmộng.Đạiýámchỉtìnhcảnhmộngvàthựclẫnlộn,khóphânbiệt.Nguyênvăn:“Thanhmụcđổnhânthiểu.Vấnlộbạchvânđầu.”TríchtừmộtbàithơtươngtruyềncủahòathượngBốĐạithờiTống.Ýcủahaicâunàythểhiệnlốisốngtựdothoảimái,khôngmàngsựđời.Nguyênvăn:“Mỹnữyêuthảnhàn,thảitangkỳlộgian.Nhuđiềuphânnhiễmnhiễm,lạcdiệphàphiênphiên.”TríchbốncâuđầubàiMỹnữthiêncủatácgiảTàoThực(thờiNgụy-Tamquốc).Ngườidịch:ViNhấtTiếu.3.BàiMỹnữthiêncũnglàmộtbàitừnóivềcôgáiháidâu,cóảnhhưởngtừbàitừcổMạchthượngtang.Chữ“Tang”trongtêncủaTangThanhnghĩalàcâydâu,dovậyViTrườngCamớiliêntưởnghìnhảnhngườicongáiđitrênconđườngvenruộngvớiMạchthượngtangvàMỹnữthiên.BàiMỹnữthiêncũnglàmộtbàitừnóivềcôgáiháidâu,cóảnhhưởngtừbàitừcổMạchthượngtang.Chữ“Tang”trongtêncủaTangThanhnghĩalàcâydâu,dovậyViTrườngCamớiliêntưởnghìnhảnhngườicongáiđitrênconđườngvenruộngvớiMạchthượngtangvàMỹnữthiên.Nguyênvăn:“Vântrìnguyệtvận”,tríchmộtcâutrongKinhLăngNghiêm.Nguyênvăn:“Dạthâmđìnhvũkhoáng,hoakhaihươngmãnđình.”LấyýtừmộtcâutrongbàiBiểuhuynhthoạicựu(Ngheanhhọkểchuyệncũ)củatácgiảĐậuThúcHướng(thờiĐường).Nguyêntác:“Dạhợphoakhaihươngmãnđình”,dịchnghĩa:hoadạhợpnở,hươngthơmbaykhắpsân.Nguyênvăn:“Nhậtkýtâykhuynh”,tríchtừcâu“Nhậtkýtâykhuynh,xađãimãphiền”chỉcảnhđườngtrườngmệtmỏitrongbàiLạcthầnphú(Bàiphú

vềnữthầnsôngLạc)củatácgiảTàoThực(thờiNgụy-Tamquốc).HồThiênTrìthuộckhutựtrịTânCương,vùngTâyBắcTrungQuốc.Nguyênvăn:“Tửbấtgiáo,phụchiquá”,tríchhaicâutrongTamtựkinh.KimĐỉnhVânHải:biểnmâybaoquanhKimĐỉnh,làmộtcảnhđẹpnổitiếngcủadãyNgaMikhimâymùbaophủngọnnúichínhKimĐỉnh,nhìntừtrênxuốngnhưchìmtrongbiểnmây.Nguyênvăn:“Giangsơnbấtcảitầnthìnguyệt.Bánluânngọcpháchcổkimthu”,tríchhaicâutrongtácphẩmvănhọcmạngHoahươnguucủatácgiảTrúcẢnhThanhPhong.SovớinguyêntáccủaTrúcẢnhThanhPhongcósửađimộtchữđầutiên,từ“nhất”thành“bán”,từmộtvòngthànhnửavòng.Đâylàhaicâutảtrăng,câuthứnhấtnêulênđốitượngđượctảlàmảnhtrăngvẫnsángnhưđãcótừthờiTần,câuthứhailàmrõýđóbằngcáchsosánhvớichiếcvòngngọccólinhtínhtồntừtạingànđờinay.BốicảnhlàđêmTrungthu,trăngđượcnhắcđếnlàtrăngtrònchứkhôngphảitrăngbánnguyệt,nênsửalạitheonguyêntáclàmộtvòngngọcsángchứkhôngphảinửavòngngọcsángnhưXươngBồviết.Nguyênvăn:“Nhânnhânyếukếthậusinhduyên,nôngchíchkimsinhkếtmụctiền,nhấtthậpnhịthìbấtlybiêt,langhànhlangtoạchínhtuỳkiên.”Nguyêntác:Sơnca(Bàicatrongnúi)củatácgiảHoàngTuânHiến(thờiThanh).Nguyênvăn:“Phùsinhnhượcmộng,vihoankỷhà”,tríchmộtcâutrongbàiXuândạyếnđàolýviêntự(Bàitựđêmxuânuốngrượutrongvườnđàolý)củatácgiảLýBạch(thờiĐường).Nguyêntác:“Phùthiênđịagiả,vạnvậtchinghịchlữ;quangâmgiả,báchđạichiquákhách.Nhiphùsinhnhượcmộng,vihoankỷhà”,tríchtoànbộcâuđầubàiXuândạyếnđàolýviêntự(Bàitựđêmxuânuốngrượutrongvườnđàolý)củatácgiảLýBạch.1.Khuônkhổchiếnlượcchonữdoanhnhân,Dịchvụkinhdoanhnhỏ,2003.2.TríchtờScotsman,thứBảy,ngày4tháng11năm2004.3.Dịchvụkinhdoanhnhỏ,2003,Carter,MasonvàTagg,2004.4.BộtrưởngRtHonJacquiSmith,BộPhụnữvàQuyềnBìnhđẳng,phátbiểutạiHộinghịProwesslầnthứhai,tháng11năm2004.5.BộtrưởngCôngnghiệp,JacquiSmith,2004.1.Ideo:làmộtcôngtythiếtkếmàgầnnhưnămnàocũngđoạtđượcvàigiảithưởngtrongkhuônkhổgiải“IndustrialDesignExcellenceAwards”-IDEA,giảithiếtkếcôngnghiệpuytínnhấtthếgiới.NămngoáiIdeođãgiànhđượcnhiềunhấtvớitámgiảiIDEA.2.NgàyD(D-day):DtrongcụmtừnàychỉđượccácnhàquânsựdùngđểchỉtừNgàynổsúngcủamộtchiếndịch.Khimộtchiếndịchđượcdựkiến,thôngthườngngườitakhôngbiếtđíchxácngàythángbắtđầu,vìthếtạmđặtlàngàyD.NgàytrướcđógọilàD-1,ngàysauđólàD+1,v.v...Điềunàyrất

tiệnvìkhicósựxêdịchvềmốcthờigianthìtấtcảngàythángkhôngphảithayđổi.ĐiềuđócũngxảyratrongchiếndịchđổbộNormandy.D-daycủachiếndịchNormandylàngày6/6.1.NoMan’sLand:ThuậtngữđượcsửdụngrộngrãitrongsuốtChiếntranhthếgiớithứnhất,môtảvùngđấtgiữahaichiếnhàocủakẻđịchcủanhaumàkhôngbênnàomongmuốnvượtquahoặckiểmsoátdonỗisợhãihoặcbịkẻthùtấncôngtrongquátrìnhchiếnđấu.1.Đàotạochéo(nguyênvăn:crosstraining):Đàotạonhânviênhiểubiếtvềhoạtđộngcủanhiềubộphậnkhácnhautrongtổchứcnhằmtănghiệuquảchung.2.Cứuthếquân(SalvationArmy),haycòngọiĐạoquânCứuthế:MộtgiáopháiTinLành(Evangelical)thuộccộngđồngKhángCách(Protestant),cũnglàmộttổchứcxãhộivớicáchoạtđộngtừthiện.3.Adrenaline:Mộtloạihormoneđượcsảnxuấtrabởicơthểkhibạnsợhãi,tứcgiậnhaythíchthú,nólàmchonhịptimđậpnhanhhơnvàcơthểchuẩnbịchonhữngphảnứngchốnglạisựnguyhiểm.(1)NhânvậtngốcnghếchtrongtruyệncổtíchAnh.(1)Supply-sidedynamic.(1)Hockeycard–mộtthứbàiởMỹtrênđóinhìnhcáccầuthủkhúccôncầuvàcácthôngtinvềhọ(ND).(1)TheGodfather:tácphẩmvănhọcnổitiếngcủaMarioPuzođãđượcchuyểnthểthànhphim.(2)BeemerlàtêngọichungchoxehơicủahãngxeBMW.(3)SamWalton:ôngvuabánlẻởMỹ,ngườithànhlậptậpđoànbánlẻWal-Mart(ND).(4)Cơsởchămsócsứckhỏevàsắcđẹp,nơinàythườngcóphòngtắmhơi-ND.(5)IkealàmộthãngcủaThụyĐiểnchuyênbánlẻđồtrangtrínộithấtnổitiếngthếgiới(ND).(6)Bluehairball.(7)YoungRepublicans.(8)HiệphộiHoratioAlgercótênđầyđủlàHiệphộiHoratioAlgercủanhữngngườiMỹlỗilạc(HoratioAlgerAssociationofDistinguishedAmericans)đượchìnhthànhnăm1947nhằmvinhdanhnhữngthànhtựucủacáccánhânngườiMỹxuấtsắcvàthànhđạtmặcdùphảitrảiquacácnghịchcảnhvàcũngvớimụcđíchnhấnmạnhtầmquantrọngcủagiáodụcđạihọcvàbậccaohơnđạihọc(ND).(1)Pavlovlànhàtâmlýhọc,sinhlýhọcvàbácsĩngườiNga,đãđoạtgiảiNobelyhọcnăm1904.Ôngnổitiếngvớiđịnhluậtvề“phảnxạcóđiềukiện”rútratừviệcnghiêncứuchứcnăngdạdàycủachó.(1)Tênmộtloạidượcphẩmcóchứcnăngtươngtựnhưthuốcgiảmđau

Panadol(ND).(2)Nhânvậttrongtiểuthuyết101chúchóđốmcủaDodieSmith(3)Nhânvậtphảndiệnchínhtrongphần4củabộphimnổitiếngChiếntranhgiữacácvìsao(ND).(4)TrongbảngốctiếngAnhlà“Geisha”(ND).(5)TrongthờiCậnđại,cộngđồngtínđồthanhgiáobuộcnhữngKẻngoạitìnhphảithêulênngựcáochữAmàuđỏthắm(chữAviếttắtcủa“Adultary”,tứclà“ngoạitình”).(6)Trậnđấuplay-off(1)AlphaMalelàngườiđànôngđiềukhiểnhoạtđộngcủamộtnhómvàngườikhácphảituânphụchọdùmuốnhaykhông,bởilòngkínhtrọnghoặcquyềnlựccủahọ.(1)BetaMalelàngườicạnhtranhđểgiànhlấyvịtrícủaAlphaMale,thườngthìBetaMalelệthuộcvàoAlphaMalevàhànhđộngnhưthểhọxếpthứhaisauAlphaMale.BetaMalecóthểtrởthànhmộtAlphaMaletươnglai.(2)Thuậtngữchỉnhómchuyêngiacốvấnđưaranhữnglờikhuyênhoặcýtưởngvềcácvấnđềkinhtế,chínhtrị,xãhội.(3)MBA:ThạcsĩQuảntrịKinhdoanh.(4)Chuỗithứcănlàmộtdãygồmnhiềuloàisinhvậtcóquanhệdinhdưỡngvớinhau,loàiđứngtrướclàthứcăncủaloàiđứngsau.(5)MoneyMan(6)Firestarter(7)Finder/Minder/Grinder(8)Xemphầntrướcvềthuậtngữ“kéocò”.(9)Mudflap(10)Pile-on–Ngườikhờkhạo(xemlạiphầngiảithíchthuậtngữphíatrên).(11)Wealthy.(12)Rich.(13)Lineofcredit.(14)GiốngAlphaMale,nhưnglànữgiớithayvìnamgiới(ND).(15)DoubleIncome,NoKids.(16)MộtquỹhưutríởHoaKỳ(17)RegisteredRetirementSavingsPlan(RRSP)(HoaKỳ)(18)Pardon–tiếngPháp,đồngthờicùngnghĩatrongtiếngAnh(ND).(1)HumanRight:Quyềnconngười.(2)RuleofthumbPhòngBầudục:VănphòngchínhthứccủatổngthốngMỹ,nằmởcánhTâycủaNhàTrắng,đượcxâydựngnăm1902.gallon=3,78lít1.NhânvậttrongdângiancủaAnh,ngườiđãthoátcảnhnghèokhóvàtrởnêngiàucó.

2.Âmthanhlớnphátrakhihaivậtvachạmvàonhau.1.Chuyệngìđếnsẽđến.2.MuellercủaxứBorneo.3.NhânvậttrongmộtchuỗiphimcủaGeorgeLucas.4.PacificAsiaTravelAssociation(HiệphộiDulịchchâuÁTháiBìnhDương),làmviệcvớisứmệnhthúcđẩysựpháttriểncótráchnhiệmcủangànhdulịchtrongkhuvựcchâuÁTháiBìnhDương.1.Làmộtbuổihòanhạcđượctổchứcởhaiđịađiểmcùngvàongày13tháng7năm1985.SựkiệnnàyđượctổchứcbởiBobGeldofvàMidgeUređểgâyquỹcứutrợchonạnđóiởEthiopia.2.LàmộtEnteroviruscókhảnăngsinhsôitrongđườngtiêuhóa,ổnđịnhtrongmôitrườngacid,kểcảaciddịchdạdày.1.ĐơnvịtiềntệcủaMalaysia.1.OECD(OrganisationforEconomicCo-operationandDevelopment):TổchứcHợptácvàPháttriểnKinhtế.2.TỉphúngườiAnh,sánglậptậpđoànVirginbaogồmhơn400côngty.3.DoanhnhânngườiAnhgốcMalaysia,làngườisánglậpTuneAirSdn,AirAsiavớikhẩuhiệu“Tấtcảmọingườiđềucóthểbay”.1.BandunglàthànhphốlớnthứbacủaIndonesia.2.LàmộthoàngtộcchâuÂucónguồngốctừxứWales,Anh.3.Giốngchóđốm.4.TờbáotiếngAnhpháthànhtạiMalaysia.1.LyndonBainesJohnson:TổngthốngHoaKỳthứ36,nắmcươngvịtừnăm1963đến1969.1.S.W.R.D.Bandaranaike:ThủtướngthứtưcủaSriLankavàonăm1956,bịámsátbởimộttusĩPhậtgiáovàonăm1959.2.MộtđạilộlớnvànổitiếngcủathànhphốParis.3.CâulạcbộđêmnổitiếngởParis,đượcsánglậpnăm1889bởiJosephOllervàCharlesZidler.4.MộtthànhphốởmiềnNamnướcÝ.5.LàmộttrongnhữngcôngviênlớnnhấtởLondon.1.Mãcầu(polo):Mônthểthaogồmnhiềungườichơi,chiathànhhaiđội,mỗiđộisẽcốgắngdùnggậyđánhbóngvàocầumôncủapheđốiphương.2.Xìdách:Làmộtdạngchơibàitrongđóngườichơichiếnthắngkhiđược21điểm.3.NhómhátnữcủaMỹ,mộttrongnhữngnhómnghệsĩchủđạocủaMotownRecordstrongsuốtthậpniên1960.1.TênmộtloạibiacủahãngCastleLarger.2.Haycòngọilàpecco,mộtloạitràđen.3.Tênmộtbộphim,ởđâyýtácgiảmuốnnóitớilàđiệunhảyđặctrưngtrongbộphimđó.

4.ĐộibóngbầudụcquốcgiaNewZealand.5.MộtvậnđộngviênđiềnkinhngườiJamaica,ngườiđanggiữkỷlụcthếvậnhộivàthếgiớiởcácnộidungchạy100métvới9,58giây,200métvới19,19giây.6.VậnđộngviênnhảysàongườiNga,hailầnđoạthuychươngvàngOlympic(2004và2008),balầnvôđịchthếgiới(2005,2007và2013),ngườiđượccoilànữvậnđộngviênnhảysàotàinăngnhấtmọithờiđại.7.CònđượcgọilàđáAyers,làmộtkhốikiếntạosathạchởphíaNamcủaNorthernTerritory,miềnTrungnướcÚc,cáchAliceSpringsvềphíaNam335km.1.Nhàbáo,phátthanhviênvàmộttácgiảngườiAnh.2.TheSpecialAirServicelàmộttrungđoàncủaquânđộiAnhđượcthànhlậpvàongày31thángnăm1950,mộtphầncủalựclượngđặcbiệtAnh(UKSF).3.MộtkínhngữẢRậpcónghĩađenlà“đànanh”vàmangýnghĩa“nhàlãnhđạovà/hoặcthốngđốc”.4.TênmộtbứctượngtrongBlueEarth,Minnesota.LàbiểutượngcủacôngtyTheMinnesotaValley.5.MộtnhânvậtđượcsửdụngtrongquảngcáothuốcláMarlboro.6.LàtrangphụctruyềnthốngcónguồngốctừIndonesiavàđượcphụnữởIndonesia,Malaysia,Brunei,Myanmar,Singapore,miềnnamTháiLan,CampuchiavàmộtphầnphíanamcủaPhilippinessửdụng.1.DanhhàingườiMỹ.2.Bạncóthểtìmhiểukỹhơnởchương9củacuốnsách.1.Cricket:Mônthểthaochơitrênsâncỏgồmhaiđội,mộtđộisẽnémbóngvàocọcgônvàcómộtngườicủađộicònlạisẽdùnggậyđánhquảbóngđó.2.MadisonđượcmệnhdanhlàđạilộthờitrangcủaNewYork.3.TênmộtloạibánhởMalaysia.(1).Nguyênvăncâunàylà'Rồngmắccạnthìbịtômchếgiễu'(Ngườidịch).(2).Đâylàmộtkiểuchơichữ,vìhaichữ'hoảngsợ'trongtiếngTrungQuốccũngđồngâmvớichữ'hoàng'tứclàmàuvàng.Nếudịchratiếngnướcngoài,thìkhólộttảđượcnétdídỏmcủanó(Ngườidịch).(1).Đâylàmộttrườnghợpchơichữ.TrongchữHán,chữ“Trần”làhọTrầnvàchữ“trầm”lànhấnchìmđềucóâmđọcgiốngnhaulà“chén”(nhưngviếtkhácnhaulàvà),chữHoàngtronghọHoàngcóâmđọctrùngvớichữhoàngtronghoàngđếvà,cònchữthầntướngcũngcóâmđọclàchén(Ngườidịch)(1).Nguyênvăn:'Ngườitrôngvàoáoquần,ngựatrôngvàocáiyên'(Ngườidịch).Tươngứngvớicâu“Nướcđếnchânmớinhảy”.ĐậuNga:tênnhânvậtnữchínhtrongvởkịchĐậuNgaoancủaQuanHán

Khanh,nộidungkểvềmộtngườiđànbàbìnhthườngchếtoan,khiếntrờiđấtcũngphảirungđộng.AdultVideo:phimngườilớn.Hatsukashi:tiếngNhật,dịchracónghĩalà“xấuhổquáđimất”.AĐồngMộclànhânvậtcậubérobot.TiênTi:Làmộtdântộcthiểusốthờicổ,ởvùngĐôngBắc,NộiMông,TrungQuốc.HoaCổ:làmộtđiệumúadângian,gồmmộtnam,mộtnữ,mộtngườigõthanhla,mộtngườigõtrống,cùngmúa.TrongtiếngHán,từ同学tứcbạnhọc,họctrò,đượcđọclà/tongxue/,vàtêncủaTiếtĐồng薛桐đọclà/xuetong/,đọcngượclạithành/tongxue/,lúcđọcngượctêncủaTiếtĐồngvàtừ“họctrò”phátâmgiốngnhau.AFC:LiênđoànbóngđáchâuÁ.Mắtmílót:đôimắtdài,nhỏ,đuôimắthơixếch,đặctrưngcủangườiÁĐông.AugusteRodin:tênđầyđủlàFrançois-Auguste-RenéRodin(1840–1917)họasĩngườiPháp,thườngđượcbiếtđếnlàmộtnhàđiêukhắc.ÔnglàđiêukhắcgiahàngđầucủaPhápthờibấygiờvàđếnnay,têntuổicủaôngđượcnhắcđếnkhắptrongvàngoàigiớinghệthuật.Siberia:nằmởphíađôngnướcNga,trảidàitừdãynúiOuraltớiTháiBìnhDương,cóthờitiếtrấtkhắcnghiệtvàrừngthôngTaiganổitiếng.Xúccốtcông:mộtmônvõtrongbộCửuDươngThầnCông,tựcorútxươnglạichothânhìnhbéđi.Chữ“chảynướcmũi”-流涕/liuti/đọchơigiốngvớichữ流体/liuti/,chỉkhácởthanhđiệu.Đoánsố:mộttròchơitruyềnthốngcủaTrungQuốc,mộtngườiđưamấyngóntaybiểuthịconsố,ngườikhácđồngthờicũngđưatayrasogiốngkhácnhauđểphânđịnhthắngthua.LôiPhong:làngườilínhthamgiaQuângiảiphóngNhândânTrungQuốcnăm1960,làbiểutượnganhhùngcủaTrungQuốc,mộttấmgươngtậntụy,xảthân,quênmìnhvìTổquốc.“Nãotàn”làmộtcáchnóirấtphổbiếncủangườiTrungQuốc,đặcbiệtlàdânmạng,dùngđểchỉnhữngngườilàmnhữngchuyệnquáilạ,nhữngchuyệntrênSaoHỏa.“Trư”và“châu”trongtiếngTrungphátâmgiốngnhau.Bàitậpdưỡngsinh“Lòngbiếtơn”làmộttrongnhữngbàitậpthểdụcbuổisángcủangànhCảnhsátTrungQuốc.KỷJuralàmộtkỷtrongniênđạiđịachấtkéodàitừkhoảng200triệunămtrước.KỷPhấntrắnghaykỷCretalàmộtđơnvịchínhtrongniênđạiđịachất,bắtđầutừkhikếtthúckỷJurakhoảng145,5±4,0triệunămtrước.BiểnCaspihayLýHảilàhồnướclớnnhấttrênthếgiới,nằmgiữaNgaởbờ

phíabắcvàIranởbờphíanam.ĐôngtâygiápcácnướcTurkmenistan,KazakhstanvàAzerbaijan.Vìkhôngthôngvớiđạidươngnênđâyđúnglàmộthồnướctuymangtên“biển”.Hồnàycũngđượcgọilàbiểnvìnướchồcóvịmặncủamuối.Zhukovsky(1847-1921):nhàtoánhọc,vậtlýhọcngườiNga.ÔnglàngườiđặtnềnmóngchongànhkhíđộnghọcNga.LớpĐảngnghiệpdư:trướckhihọccảmtìnhĐảngthìởTrungQuốc,mỗimộtđịaphươngđềucómộtlớphọcvềĐảng,saumỗikhóahọcsẽtổchứcthi,thiđỗmớicóthểtiếptụchọcsanglớpcảmtìnhĐảng.TruyệncôtiênKaguya:thủytổcủatiểuthuyếtNhậnBản.Khôngrõailàtácgiảvàrađờilúcnào,nhưngcóthểtruyệnnàyđãđượcmộtôngquanhaytăngnhângiỏichữHánviếtcuốithếkỷthứIX.ÂuDươngTu(1007-1072)cótêntựlàVĩnhThúc,hiệu“TuýÔng”,lànhàthơthờiTốngởTrungQuốc.DanielBernoulli(1700-1782):ngườiđầutiênxâydựnglýthuyếtkhíđộnghọc,ôngđãápdụngcácýtưởngđểgiảithíchcácđịnhluậtcủaBoyle.Tiếtđạithử:mộttronghaimươitưtiếtcủamộtnămtínhtheoÂmlịch,tiếtđạithửvàothángNămÂmlịch,lúcnóngnhất.Đànnhịhồ:mộtloạiđàndântộccủaTrungQuốc,hơigiốngđànnhịcủaViệtNam.VớingườiTrungQuốc,đànnhịhồcũnggiốngnhưđànvĩcầmcủaTâyphương,ngườitachỉcầnnghetiếngđànlàcóthểcảmnhậnsựđẹpđẽ,buồnbã,đauthươngvàhạnhphúcmànócóthểkhơidậytừtronglòng.ĐàiTomato:thuộcđàitruyềnhìnhvệtinhPhươngĐông.ĐàiApple:thuộcđàitruyềnhìnhvệtinhHồNam.TiếngNga:nghĩalà“Tôiyêuem”.Tôiyêuem/Tôiyêuemđếnnaychừngcóthể/Ngọnlửatìnhchưahẳnđãtànphai;/Nhưngkhôngđểembậnlòngthêmchútnữa,/Hayhồnemphảigợnsónguhoài./Tôiyêuemâmthầm,khônghyvọng,/Lúcrụtrè,khihậmhựclòngghen,/Tôiyêuem,yêuchânthành,đằmthắm,/Cầuchoemđượcngườitìnhnhưtôiđãyêuem./(ThúyToàndịch)Mộtthước:khoảng1/3mét.HãngkemnổitiếngnhấtthếgiớicủaMỹ.CâuthơtrongbàiHàmDươngthànhđônglâucủatácgiaHứaHồn.Cónghĩalà:“Mâykhêvừanổi,trờisaugác.Mưanúisắpqua,giókhắplầu.”(bảndịchcủaĐiệpLuyếnHoa).BugattiVeyron:dòngxeđượcmệnhdanhlà“ônghoàngtốcđộ”,nổitiếngthếgiới.Ngônngữtrênmạng,“bóctem”ởđâylàchỉngườiđầutiêncommentmộtchủđềmớitrêndiễnđàn.Chủthớt:ngônngữtrênmạng,từ“thớt”ởđâylà“thread”(chủđề),ýchỉngườilậprachủđềmớitrêndiễnđàn.

Sưmẫuvàsưcông:têngọivợ/chồngcủasưphụ(ngườithầycủamình),đâylàcáchgọicổcủangườiTrungQuốc.Chữ“trượng”cónghĩalà“chồng”.(12):ThuậtngữtrườngđạihọcđượcsửdụngtrongbàiviếtnàybaogồmcácĐạihọc,TrườngĐạihọc,Họcviện,Việncóđàotạotrìnhđộđạihọc.(13):Khoản1Điều4Luậtdoanhnghiệpnăm2005(14):TrịnhThịHoaMai,KinhtếtưnhânViệtNamtrongtiếntrìnhhộinhập,NXBThếgiới,HàNội,2008,tr.15(15):Xemchitiếttạihttp://dantri.com.vn/c202/s202-387255/mo-rong-lien-ket-giua-nha-truong-va-doanh-nghiep.htm,truycậpngày20/9/2011(16):PhạmVănThắng,Mởrộngliênkếtgiữanhàtrườngvàdoanhnghiệp,chitiếttạihttp://dantri.com.vn/c202/s202-387255/mo-rong-lien-ket-giua-nha-truong-va-doanh-nghiep.htm,thứhai,29/03/2010(17):GiáodụcHàLannổitiếngthếgiớivềchấtlượngđàotạovàgiảngdạy.CáccơsởgiáodụcđạihọcvàsauđạihọcHàLancungcấpkhoảng1.150chươngtrìnhvàcáckhóahọcquốctế.HàLancóhaihìnhthứcđàotạobậcđạihọc:đàotạochútrọngthựchànhđộclậpcáccôngviệcmangtínhnghiêncứutheochuẩnlýthuyếthoặcnghềnghiệp;vàđàotạotheohướngkhoahọcứngdụngmangtínhthựctiễn,chuẩnbịchosinhviênsẵnsànglàmviệcvớimộtnghềnghiệpcụthể(xemchitiếttạihttp://www.nesovietnam.org/Vietnamese-students/vn/dhes)(18):Finalreport“GoodPracticesinUniversity-EnterprisePartnerships”xemchitiếttạihttp://gooduep.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=24&Itemid=49(19):NguyênbảntiếngAnh:Spin-offcompany-Anewindependentcompanyformedfromalargercompanybythelargercompanysellingordistributingnewsharesinthespinoffcompany.(20):Finalreport“GoodPracticesinUniversity-EnterprisePartnerships”xemchitiếttạihttp://gooduep.eu/index.php?option=com_content&task=view&id=24&Itemid=49(38):SonobevàOtsuka(2011)đãchỉranhiềubằngchứngthựcnghiệmrằngthươngnhânđóngvaitròrấtquantrọngtrongsựpháttriểncủacáccụmcôngnghiệp.(39):Cáchphânchianàycóthểgặpphảimộtvấnđềđólà25doanhnghiệpkhôngđượcthamgiavàophầnđàotạonàocóthểsẽkhônghợptácvớichúngtôikhitiếnhànhkhảosát.Nếuchúngtôikhôngcóthôngtinvềhoạtđộngkinhdoanhcủanhómdoanhnghiệpkhôngđượcđàotạonàythìchúngtôisẽkhôngthểtiếnhànhnghiêncứuđược.Đểcóthểthuthậpđượcthôngtintừnhữngdoanhnghiệpnày,chúngtôidựđịnhcungcấpcácbăngđĩađàotạochohọsaukhitiếnhànhkhảosát.40.Vietnam:Entrepreneurship,Relationships,andUtilizationbyDana

Shawishathttp://experience.hec.ca/campus_abroad_internationaux/2011/07/15/vietnam-entrepreneurship-utilization-and-relationships/41.ByEmmetStiffhttp://experience.hec.ca/campus_abroad_internationaux/2011/07/27/good-morning-vietnam-2/42.Businessvisit:FECONbyLouis-Daviduinathttp://experience.hec.ca/campus_abroad_internationaux/2011/07/14/business-visit-fecon/(21):BàiviếtchoHộithảo“Hợptáccôngtưgiữacáctrườngđạihọcvàdoanhnghiệp:SosánhthựctiễnchâuÂuvàViệtNam”,ĐạihọcNgoạithương/ĐạihọcSeinajorki(Finland),HàNộitháng11/2011.(22):ThS.TrầnMaiƯớc.GiáodụcViệtNamvớixuthếtoàncầuhóa,Hộithảokhoahọc“GiáodụcViệtNam–Nguồnnguyênkhíquốcgia”,TrườngĐạihọcKinhtế-TàichínhTp.HồChíMinh,2010,tr.108.(23):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HàNội.,tr.320.(24):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):Chiếnlượcpháttriểnkinhtế–xãhội2011-2020,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HàNội,tr.19.(25):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):Chiếnlượcpháttriểnkinhtế–xãhội2011-2020,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HàNội,tr.48.(26):ĐảngCộngsảnViệtNam(2001):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứIX,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HàNội,tr.108.(27):ĐảngCộngsảnViệtNam(2006):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứX,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HN,tr.206–207.(28):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HN,tr.106.(29):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HN,tr.320.(30):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):Chiếnlượcpháttriểnkinhtế–xãhội2011-2020,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HàNội,tr.48.(31):12tiêuchuẩnbaogồm:1:Bốicảnh;2:Chuẩnđầura;3:Chươngtrìnhđàotạotíchhợp;4:Giớithiệuvềkỹthuật;5:Cáctrảinghiệmthiếtkế-triểnkhai;6:Khônggianlàmviệckỹthuật;7:Cáctrảinghiệmhọctậptíchhợp;8:Họctậpchủđộng;9:Nângcaonănglựcvềkỹnăngcủagiảngviên;10:Nângcaonănglựcgiảngdạycủagiảngviên;11:Đánhgiáhọctập;12:Kiểmđịnhchươngtrình.Xinxemthêmtrong:HồTấnNhựt,ĐoànThịMinhTrinh(biêndịch),CảicáchvàxâydựngchươngtrìnhđàotạokỹthuậttheophươngpháptiếpcậnCDIO,NXBĐHQG-HCM,2009(BảndịchtiếngViệttừnguyênbản:E.F.Crawley,J.Malmqvist,S.Östlund,D.Brodeur,RethinkingEngineeringEducation:TheCDIOApproach,Copyright©2007Springer

Science+BusinessMedia,LLC.AllRightsReserved)(32):ThS.TrầnMaiƯớc(2011),ÁpdụngmôhìnhCDIO–Bướcđicầnthiếthướngtớiđàotạotheonhucầuxãhộitrongquátrìnhhộinhập,Hộithảohướngnghiệp2011“Đàotạogắnvớinhucầuxãhội”,TrườngĐạihọckhoahọcxãhội&nhânvănTp.HCM,BáoGiáoDụcTp.HCM,tr.53.(34):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HN,tr.103.(35):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HN,tr.103.(36):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HN,tr.103.(37):ĐảngCộngsảnViệtNam(2011):VănkiệnĐạihộiđạibiểutoànquốclầnthứXI,Nxb.ChínhtrịQuốcgia,HN,tr.191.(1):Blume,L.UndFromm,O.(2000):WissenstransferzwischenUniversitätenundregionalerWirtschaft:EineempirischeUntersuchungamBeispielderUniversitätGesamthochschuleKassel.InVierteljahrsheftezurWirtschaftsforschung69.Jahrgang,Heft1/2000,S.109–123.(2):OECD(1999):ManagingNationalInnovationSystems.Paris:OECD1999.(3):Eurostat(1999):ForschungundEntwiclung:jährlicheStatistiken1990-1998.StatistischesAmtderEuropäischeGemeinschaften,Luxemburg,1999(4):BMBF(1998):ForschungslandkarteDeutschland.CD-ROM-Ausgabe,Stand07/98(5):Reinhardt,M.(2001):Wissens-undTechnologietransferinDeutschland:einlangerWegzumehrEffizienz.InifoSchnelldienst,54.Jg.(6):Schroeder,D.,F.U.FuhrmannundW.Heering(1991),Wissens-undTechnologietransfer,Berlin:Duncker&Humblot(7):Abramson,H.N.et.al.(Hrsg.)(1997),TechnologytransfersystemsintheUnitedStatesandGermany.Lessonsandperspectives,Washington,D.C.:NationalAcademyPress.(8):Reinhard,M.(2000),Knowledgeandtechnologytransferandinnovationpolicy,TSERstudyfortheEuropeanCommission,München:IfoInstituteforEconomicResearch.(9):Schmoch,U.(2000),»KonzeptedesTechnologietransfers«,in:Schmoch,Licht,Reinhard(2000),3–13.(10):ISI(2000):Wissens-undTechnologietransferinDeutschland.(11):Reinhardt,M.(2001):Wissens-undTechnologietransferinDeutschland:einlangerWegzumehrEffizienz.InifoSchnelldienst,54.Jg.PhunhânStoner:BàlàgiảngviênngônngữhọctạiĐạihọcPittsburgh,bangPennsylvania.Bàlàmộttrongnhữngngườiđọccuốn“GiáodụcKarlWitte”vàápdụngthànhcôngvớiconmình.

Nguyênbản“payenvelope”:làhìnhthứctrảlươngcũ,nghĩalàmỗituần/tháng,ngườilaođộngđượctrảmộtphongbìtrongđócóchứatiềnlươngcủahọ.ĐạoluậtliênbangcủaMỹbanhànhnăm1993,trongđócóquyđịnhngườisửdụnglaođộngphảiđảmbảocôngviệcchongườilaođộngkhihọnghỉphépvìcáclýdochữatrịbệnhtậthaynhữnglýdogiađình.SáchđượcAlphaBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnvàonăm2008.1.CựuchủtịchkiêmTổnggiámđốctậpđoànGeneralElectric.1.Thánhnhânlàngườihoànhảo,thôngthiênlý.Thiệnnhânlàngườikhônglàmác,đầylòngnhân.Hailoạingườinàychẳngcóởđời,chonênKhổngTửchẳngthấy.Kémhaihạngngườitrên,cóhạngquântửvàhạnghữubằnglàbậcbềnchítheođườnglành.*Chúngtôisửdụngcụmtừ“mộttrongnhữngdoanhnghiệpđầutiên”giớithiệumộtsảnphẩmhoặcdịchvụnàođóvìchúngtôikhôngthểkiểmchứngđượclàdoanhnghiệpnàycóthựcsựlàcôngtyđầutiêntungrasảnphẩmhoặcdịchvụđóhaykhông.Tuythế,cácnhàcáchtânmàchúngtôiphỏngvấnđềukhẳngđịnhrằngđólàýtưởngnguyênbảncủahọvàhọkhônghềsaophỏnglạisảnphẩmcủacôngtynàokhác.Ashram:mộttrungtâmnghiêncứuvàsuyniệmởẤnĐộKếhoạchPonzi:kếhoạchđầutưlừađảocủaCharlesPonzi.Theođó,nhàđầutưsẽnhậnđượckhoảnlợinhuậncaobấtngờtừtiềncủachínhnhàđầutưtrướcđóthayvìdoanhthutừhoạtđộngkinhdoanhchânchính.TậpđoànlớncủaMỹkinhdoanhtronglĩnhvựcđiệnvàkhíđốttựnhiên.Năm2000,EnronlàtậpđoànlớnthứbảycủaMỹ.Thếnhưngsangnăm2001,Enronsụpđổsaukhinhiềuthànhviêntrongbanlãnhđạobịcáobuộcmắcsaiphạmtrongnhiềuhoạtđộngkinhtếvàtàichính(theoColumbiaEraychopedia)CôngtyviễnthôngcủaMỹ:Năm2002,WorldComphásảnsauvụtaitiếngvướngvàomộtloạtnhữngsaiphạmvềtàichínhkếtoán.CôngtyviễnthôngcủaMỹcungcấpdịchvụmạngmáytínhtoàncầu.CôngtyviễnthôngcủaMỹ.Năm2002,Adelphiadínhvàovụbêbốinghiêmtrọngkhingườitapháthiệnracôngtynàychiếmdụngtàichínhvàhoạtđộngkếtoánmờám.Đònbẩy(leverage)củacôngtymôigiớilànguyêntắcmàmỗicôngtymôigiớichophépcácthànhviêngiaodịchvớisốtiềnlớnhơngấpnhiềulầnsốtiềnmàhọcótrongtàikhoản.ChínhnhờcóLeveragemàcácthànhviêncóthểthamgiavàokinhdoanhvớisốtiềnrấtnhỏ,thậmchílà1$!NiftyFifty:mộtthuậtngữdùngđểchỉ50loạicổphiếutrênthịtrườngChứngkhoánNewYorkđượccoilànhữngcổphiếutăngtrưởngbềnvữngchođếnnhữngnăm1960,1970.Bánkhống(Shortsale):làmộtnghiệpvụtrênthịtrườngtàichínhđượcthực

hiệnnhằmmụcđíchlợinhuậnthôngquagiáchứngkhoángiảm.Vídụ:GiảsửcôngtyXYZbáncổphiếuvớigiá10đôla/cổphiếu.Mộtngườikinhdoanhbằnghìnhthứcnàysẽđivay100cổphiếucủacôngtyXYZvàbánđingaylậptứcđểthuvề1000đôla.NếugiácổphiếucủacôngtyXYZgiảmxuốngchỉcòn8đôla/cổphiếuthìanhtachỉphảibỏra800đôlađểmualại100cổphiếuvàtrảchocôngtyXYZnhưbanđầu.Nhưvậyanhtalãi200đôla.ThelifeofRiley:mộtloạtchươngtrìnhtruyềnthanhvềcáctìnhhuốnghàihướctrongthậpniên1940.“LivingthelifeofRiley”gợinênmộtcuộcsốngsungtúc,thoảimái,thườnglàdựatrênmồhôicôngsứccủangườikhác.MenNotWorking,andNotwantingJustAnyJob.TheGrayLady:tênhiệucủaTheNewYorkTimesdothờibáonàycótruyềnthốngđăngtảicácbàiviếtdàivàíthìnhảnhminhhọađikèm.CácnhàphêbìnhthườngđềcậptớiBenBernankevớibiệtdanhBen'trựcthăng'vìtrongmộtbàinóichuyệnnăm2002vềhiệntượnggiảmphát,ôngphátbiểurằngđểchốnglạinạngiảmphát,ôngsẽdùngtrựcthăngbaykhắpnướcMỹđểthảtiềnxuốngđất.AnaccommodativeFederalReserve:tácgiảmuốnđềcậptớichínhsáchtiềntệđiềuchỉnhcủaFed,theođóFedtăngcungtiềnphụcvụchomụcđíchchovaycủacácngânhàng.BoobusAmericanus.DownpaymentARM:adjustable-ratemortgage.UncleSamFederalNationalMortgageAssociation(FNMA):Hiệphộivaythếchấpquốcgia.FederalHomeLoanMortgageCorporation(FHLMC):Tậpđoànvaymuanhàtrảgópliênbang.PrimeloansDollarmaximumsGovernmentNationalMortgageAssociation(GNMA):trựcthuộcBộGiacưvàPháttriểnĐôthị(HUD),cónhiệmvụcungcấptiềnchocáckhoảnchovaycủaChínhphủdànhchocáchộgiađìnhcónhucầunhưngkhôngđủkhảnăngmuanhà.Pass-throughcertificatesHomeequitylinesofcredit(HELOCs)Tậpđoànbánlẻhàngđầuthếgiới.Ởđây,tácgiảsửdụngcáchnóihìnhảnh,ngụýngườidânMỹdùngcáckhoảntiềnvayđểmuahàngtiêudùng.HedgefundsInterest-onlyloansRecourseloans

NegativeamortizationARM:phânbổkhoảnnợrađểtrảdầntrongcáckhoảngthờigiankhácnhau,songkhôngtrảlãiđủvàđúngthờihạn,khiếnsốdưnợtănglên.IPO–initialpubicofferingsPageviewsClick-throughsTheNationalAssociationofRealtors–NARThảmhọahàngkhôngHindenberg:Ngày6tháng5năm1937,khícầuHindenbergđãbốccháytrongkhicốgắnghạcánhtạiNewJersey,Mỹ.36trêntổngsố97ngườiđãthiệtmạng.HerbertMorrison:phóngviênđàitruyềnthanhHoaKỳ,nổitiếngnhờnhữngbàiviếtsốngđộngvềthảmhọaHindenberg.Câunói“Ôi,nhânloại”(Ohthehumanity)củaMorrisonđãtrởthànhcâucửamiệngcủangườiMỹ.BabyboomNhânvậtchínhtrongcuốn“NhữngcuộcphiêulưucủaTomSawyer”củanhàvănMarkTwain.ThếhệX(GenerationX):NhữngngườisinhravàonhữngkhoảngthờigiancótỉlệsinhcaosauChiếntranhThếgiớithứhai.ỞMỹ,thuậtngữnàyđượcsửdụnglầnđầutiênvàonăm1964,đểchỉthếhệbùngnổdânsốcủanướcnày.Xemthêmtrang194.LayawayCrowdingout:Trongkinhtếhọc,“hiệuứngchènép”xảyrakhiChínhphủtăngchitiêuchokhuvựccôngthôngquaviệcpháthànhtráiphiếu,thubớtvốntàilựccủakhuvựctưvàcóxuhướngđẩylãisuấtthịtrườnglêncao.DowJonesIndustrialAverageIOweYouCongressionalBudgetOfficeGiốngvớiUSA–têntiếngAnhviếttắtcủaHợpchủngquốcHoaKỳ(TheUnitedStatesofAmerican).ElectoralCollegeStaggeredsenatorialtermsKếhoạchtrọngyếucủaHoaKỳdongoạitrưởngMỹGeorgeMarshallkhởixướngnhằmtáithiếtvàthiếtlậpnềnmóngvữngchắchơnchocácquốcgiaTâyÂu,đẩyluichủnghĩacộngsảnsauĐạichiếnThếgiớithứhai.Fiatcurrency.Ởđâytácgiảmuốnphânbiệttiềntượngtrưngvàtiềntệđượcđảmbảogiátrịbằnghiệnvật.InflationriskPurchusingpowerriskBecausethere’sabullmarketsomewhereBankcertificatesofdeposit(CDs)Risktolerance

InvestmenthorizonDiversificationAmericandepositaryreceipt:mộtloạicổphiếuđượcmuabántạithịtrườngHoaKỳsonglạiđạidiệnchomộtsốlượngcổphiếunhấtđịnhcủamộttậpđoànnướcngoài(theoInvestopedia)LàmộthệthốngđiệntửvềgiámuavàbáncủacổphầnOTC,sảnphẩmcủaCụcbáogiáquốcgia(NationalQuotationBureau).KhinhắcđếnPinkSheetsngườitacònhiểulàviệcmuabáncổphầnOTC.InternationalGlobalPennystockslàloạichứngkhoáncómệnhgiánhỏ,docáccôngtyrấtnhỏtungrathịtrường.ỞthịtrườngtàichínhMỹ,thuậtngữ'Pennystock'đượchiểulànhữngloạichứngkhoáncótrịgiáthấphơn5đôla/cổphiếu,vàđượcmuabánbênngoàinhữngthịtrườnghốiđoáilớnnhưNYSE,NASDAQhayAMEX.TheNationalAssociationofSecuritiesDealers.Propertytrust.Currentratio,haycònđượcgọilàliquidityratio,cashassetratio,hoặccashratio.QuickratioAcid-testratioOperatingprofitmarginNetprofitmarginReturnonequityDebttototalassetsLong-termdebttototalcapitalizationDebttoequity(debtratio)Fixed-chargecoveragePricetoearningsPricetobookvaluePricetosalesDividendpayoutDividendyieldBảntiếngAnhcủacuốnsáchnàyxuấtbảnvàonăm2007.Tronghoạtđộng“carrytrade”,cácnhàđầucơlấyvốntừmộtnướccólãisuấtthấpvàđầutưvàonướccólãisuấtcaohơnrồithulợinhuậntừchênhlệchđó.Passiveforeigninvestmenttrust-PFITNgânhàngđầutưhàngđầucủaMỹMộtnhàthơnổitiếngcủaMỹBusinessconfidence

AlanGreenspanđãgiữchứcchủtịchFedtừnăm1987tớinăm2006ChickenLittle:nhânvậthoạthìnhđãbịmộtquảsồirơivàođầuvàluôntinrằngtrờisắpsậpxuống.Dựđoáncủatácgiảvàonăm2006-Lờingườidịch.Mortgage-backedsecuritiesDetroit:thànhphốlớnnhấtcủabangMichigan,trungtâmcôngnghiệpsảnxuấtxehơicủaMỹ.Babyboomers:nhữngngườisinhtừnăm1946đến1964,sauChiếntranhThếgiớithứhai.Hiệnhọđangởtrongđộtuổikiếmđượcnhiềutiềnnhất.KếhoạchMarshallhaycònđượcgọivớicáitên“KếhoạchphụchưngchâuÂu”doMỹvạchra.SauChiếntranhThếgiớithứhai,16nướcchâuÂuđãbịtổnthấtkinhtếnặngnề.Mỹđãđồngýviệntrợcho16nướcnàytổngcộng17tỷđôlađểphụchồikinhtế.IOU(viếttắtcủaIOweYou–Tôinợông/bà):mộtchứngtừghinợphichínhthứcdướidạngmộtvănbảncamkếttrảmộtkhoảnnợ,vídụ,cáckhoảnvaycánhânvàcácdịchvụchuyênmôn.TrậnchiếnNormandy(tháng06năm1944):quânĐồngminhtiếnvàolãnhthổchâuÂutừphíaTâyđểlàmgiảmsứcmạnhcủaquânđộiĐức.Mỹđãthiệthạitới40.000binhsĩ,nhưngcuốicùngquânĐồngminhcũngmởđượcđườngvàoBerlin.IwoJima:mộthònđảoởphíanamNhậtBản.TrongChiếntranhThếgiớithứhai,từngày19tháng2đến26tháng3năm1945,quânMỹđãmởcuộctiếncôngácliệtvàoIwoJimanhằmchiếmvàkiểmsoátcácsânbaytrênđảo.ChúSam(UncleSam):mộtcáchgọiChínhphủMỹ.Rumpelstiltskin:chúlùnvuitính,lạcquantrongtruyệncổGrim.Rubin:cựuBộtrưởngBộTàichínhMỹthờiBillClinton.Producerpriceindex:chỉsốgiásảnxuất.Consumerpriceindex:chỉsốgiátiêudùng.Dựđoánnàycủatácgiảđượcđưaravàonăm2006.Thựctếđãchứngminhnhữngdựđoánnàychínhxácđếnnăm2008(chúthíchcủangườibiêntập).ChurchLady:mộtnhânvậtnữtrongchươngtrình“Trựctiếptốithứbảy”củatruyềnhìnhMỹ.Grem(grain):đơnvịđotrọnglượngbằng0,0648gam.Spanishmilldollar:đơnvịtiềntệcógiátrịbằng1/1000đôla.“Thisnoteislegaltenderforalldebts,publicandprivate,andisredeemableinlawfulmoneyattheUnitedStatesTreasury,oratanyFederalReserveBank.”Ounce(ao-xơ):đơnvịđolườngbằng28,35gamvàng.TIPS:Treasuryinflationprotectedsecurities.PersonalConsumptionExpenditure

WilliamMcChesneyMartinJr.–contraicủaluậtsưvàchủngânhàngnổitiếngWilliamMcChesneyMartin,thườngđượcgọilàWilliamMcChesneyMartincon,giữchứcvụchủtịchFedtừnăm1951đếnnăm1970.IOUnothingContinentaldollar:loạitiềngiấydomộtsốthuộcđịaMỹpháthànhsaucuộcChiếntranhCáchmạngbắtđầutừnăm1775.(*)μg:microgram=1phầntriệugram(**)mg:miligram=1phầnngàngram(*)Hạkhôthảo:làloạicâythânthảo,sốngnhiềunăm,cao20-40cm,cóthểtới70cm,thânvuôngmàuhơitím(*)Đàonhânlàloạicâynhỏ,cao3-4mét,thânnhẵn,thườngcóchấtnhầy(*)Câuđằng:làmộtloạidâyleo,thườngmọcnơimát.Lámọc(*)Thanhbì:vỏquảquýtcònxanh.(*)Diêmphutử:ởViệtNamcòngọilàcâymuối,chumôi,dãsơn,sơnbút.(*)Bệnhscorbut:bệnhdothiếusinhtốC,gâyradochế(*)Đỗtrọng:Loàicâysongtửdiệp,vỏcótơ,dùnglàmthuốc.(*)Ngũbộitử:lànhữngtúi(*)Mộtdạngsưngmủtrongruộtvàphổi.DưaHami:còngọilàDưavàngHami(têntiếngAnh:HamimelonhayChineseHamimelon),còncótêndưatuyết(snowmelon),cónguồngốctừTânCương,TrungQuốc.(*)Trĩmũi:chỉchungbệnhviêmmũihaythốimũi.(**)Bạchbiếnlàmộtbệnhmấtsắctốởda,lông,tóc.(*)Látsơntràlàsơntrà(*)Hoatuyềnphúc,tênkhoahọclàInulaJaponicaThunb,thuộchọhoacúc,bộphậndùnglàmthuốclàhoakhô.(*)Banxuấthuyết:thươngtổncơbảncủadavàniêmmạcdohồngcầuthoátrangoàimaomạchvàniêmmạc.(**)GOT,GPT:GOT,GPTlàenzymthúcđẩysựtạothànhcácaxitaminởganvànhiềucơquankháccủacơthể,sẽbịphânhủyrấtnhanhsaukhiượctạothành,trongmáumộtngườikhỏemạnh,sẽcómộtlượngnhấtđịnhGOT,GPTbịđàothải.Nhưngkhimộtcơquannộitạngbịthươngtổn,sẽcómộtlượnglớntếbàobịphânhủy,enzymnàysẽdầndầnbịthảirangoài,lượngGOT,GPTtrongmáusẽtăngcao.NhữngcănbệnhcóthểphátsinhkhichỉsốGOTtrongmáutăngcao:viêmgan,xơgan,ungthưgan,nhồimáucơtim,chứngteocơ,viêmcơ,tánhuyết.NhữngcănbệnhcóthểphátsinhkhichỉsốGPTtrongmáutăngcao:viêmgan,gannhiễmmỡ…Tamcao:chỉchứngbệnhcaohuyếtáp,mỡtrongmáucao,cholesterolcao.1.Theothuyếtvụnổtạoravũtrụ(N.D).2.ManagementInformationSystems:Cáchệthốngquảntrịthôngtinđượcđưavàotrongcácmáyvitính(N.D).

3.1inch=2,54cm1.Têncủamộthãngcungcấpthựcphẩmănnhanh(fastfood).Ởđâychỉsựlườibiếng,muốncóngay,khôngcầncôngsứchaysuynghĩ(N.D)1.EBI:HọcviệnKinhdoanhTrítuệ(EnlightenedBusinessInstitute)(N.D).1.Đâynóiđếnnhữngtrởngạichotâmlinhdochấptrước,phânbiệtcó-không,thường-đoạn…(nhịbiên),ngã-pháp,lý-sự,phiềnnão-giảithoát…(nhịchướng)(N.D)2.Haytamkhổ:khổtừbêntrong,khổtừbênngoài,khổdothiênnhiên(N.D).3.DiễnviênđiệnảnhMỹ,thườngđóngvaingườihùngmiềnViễnTây,rấtthànhthạovớichiếcdâythònglọng(N.D.).1.NgàiHuyềnTrangdịchlàNăngĐoạnKimCươngBátNhãBaLaMậtĐaKinh-“Năngđoạn”nghĩalà“cóthểchặt”.“Chedika”nghĩalàcắt,chặt,đậpvỡ.TácgiảdịchlàTheDiamondCutternghĩalàngườihaydụngcụdùngđểchặtkimcương(N.D).1.NguyêntácAnhngữlà“theConqueror”,“ngườiChinhphục”,chúngtôichuyểndịchthành“Thếtôn”choquenthuộcvớiPhậttửViệtNam(N.D).1.Ngày2/2.ỞHoaKỳ,Canada,cótruyềnthuyếtchorằngđâylàngàycóconsócđất(groundhog,woochuck,marmothaygroundsquyrrel)từtronghangchuira.Nếunókhôngnhìnthấybóngnó(trờiâmu),tứclàmùađôngsắphết.Nếungượclại,trờinắng,nósẽlạichuivàohangđểngủ,tứclàmùađôngsẽkéodàithêmsáutuầnnữa.1.ViếttắtcủaNationalAeronauticsandSpaceAdministration:CụcQuảntrịHàngkhôngvàKhônggianQuốcgiaHoaKỳ,thànhlậpnăm1958(N.D).2.'Boart'hay'bort'làloạikimcươngkếttinhbấttoàn,khôngcógiátrị(N.D).3.I-dit(Yiddhish):NgônngữđượcxemnhưtiếngDoTháiquốctế,mộtdạngtiếngĐứccổvàcónhữngtừmượntiếngHebrew(DoTháicổ)vàởnhiềungônngữhiệnđạiđượcngườiDoTháiởĐôngvàTrungÂusửdụng.(N.D.)4.DreklàtiếngI-dít,nghĩalàrácrưởi.NếubạnđangquấyrầymộtdoanhnhânẤnĐộthìbạnthaythếtừnàybằngtừkarab.NếuôngtalàngườiNgathìbạnbảomusor.Thếnàobạncũnglàmchủđượcvấnđề.Khibạnmuađáquýtừmộtngườikhácthìchúngluônluônlà“rácrưởi”.Khibạnbánđáquýchongườikhác-dùchođấychínhlànhữngviênđá“rácrưởi”màsángnayngườikhácđãchàobánchobạn-chúngluônlàmộtmitziahaymột“mónhờikhôngthểtinđược”.5.Điềunàyđắttiềnđếnnỗichỉđángthựchiệnđốivớicáimàchúngtôigọilàhàng“cóchứngchỉ”hayhàngcaocấp.1.VideoCassetteRecorder:Máyghihìnhảnhâmthanh.2.HealthMaintenanceOrganization:TổchứcBảotrìsứckhoẻ-mộtdạng

bảohhiểmsứckhoẻtrảtiềntrướcbaogồmcácquyềnlợichămsócsứckhoẻtoàndiệntậptrungvàogiữgìnsứckhoẻvàphòngngừabệnhtật.3.Cartel:Liênhiệp,hiệphộicáccôngty.IPO(viếttắtcủacụmtừtiếngAnhInitialPublicOffering)nghĩalàpháthànhcổphiếuracôngchúnglầnđầu.Đâylàthửtháchđầutiênvàquantrọngđốivớibấtcứdoanhnghiệpnào.Plastics:(nghĩađen)làdẻo;(nghĩabóng)làmềmdẻo,mềmmỏng.Ýnói“hãyxuôitheothờithế.”ChứngchỉAlàmộttrongsốcáckhoáđượchọcsinhAnhvàhọcsinhquốctếlựachọn.Họcsinhđượcchọntừ4đến6mônhọckhácnhau,mỗimônđượcchiathành2phầnriêngbiệtASvàA2NBAtênviếttắtcủaNationalBasketballAssociation,làgiảibóngrổnhànghềdànhchonamtạiBắcMỹ.CuốnsáchđãđượcTháiHàBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2008.CuốnsáchđãđượcAlphaBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2012.DaoxếpThụySỹlàloạidaođanăngcótừthờiLaMãcổđại.CáitênSwissArmyKnifecònđượcdùngđểgọichonhữngthứcótínhđanăng-đadụngvìđộbềnvàtínhđadụngđãtrởthành“huyềnthoại”củaloạidaonày.Tácgiảsửdụngcụmtừnàyvớiẩnýmộtlờikhuyênsắcbén,cógiátrị,tiệndụngvàphùhợp.CuốnsáchđãđượcAlphaBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2008.AcroYogalàsựkếthợplinhhoạtcủabộmônyoga,nhàolộnvàmassagekiểuThái.Tequilalàloạirượumạnhcấttừmộtquảnhiệtđới,chủyếuởMexico.CảhaicuốnsáchnàyđãđượcNhàxuấtbảnTrẻmuabảnquyềnvàxuấtbảntạiViệtNam.CuốnsáchđãđượcAlphaBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2008CuốnsáchđãđượcTháiHàBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2011.CuốnsáchđãđượcFirstNewsmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2012.CuốnsáchđãđượcAlphaBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2011.CuốnsáchđãđượcAlphaBooksmuabảnquyềnvàxuấtbảnnăm2007.Ýchỉmộtngườinàođóbịrơivàohoàncảnhchánnảnlặpđilặplại.AnitaMartellàcộngsựcủaPerry-MartelInternationalvàlàmộtnhàquảnlýđạtChứngchỉkiểmtraBarOnEQ-I.Bàdànhcảcuộcđờimìnhchoviệchỗtrợcácnhàlãnhđạo,cánhânvàcácnhómlàmviệctrongviệctăngcườngtínhhiệuquảcũngnhưpháthuytốiđatiềmnăngcủahọ.Muốnbiếtthêmthôngtinchitiếthoặcthamgiabàikiểmtra,bạncóthểgửie-mailđế[email protected].ĐịachỉtrangwebcủaDennisSmith:www.WirelessJobs.com–địachỉe-mail:[email protected]àngườisánglậpkiêmgiámđốcđiềuhànhcủatrang

www.realhumanbeing.org.RHBđăngcaitổchứccácbuổithuyếttrìnhvềvănhóacôngty,bánhàngvàkếtnốimạng.BạncóthểliênlạcvớiHowletttheođịachỉe-mail:[email protected]ámđốckiêmnhàđổimớitrongngànhcôngnghệthôngtin-đãthựchiệnsứmệnhcủamìnhlàgiúpđỡcácnhàlãnhđạomớinổitronglĩnhvựcnàypháttriểnsựnghiệp,cũngnhưconngườihọ.Blogcủaônglàwww.simonstapleton.com.Bạncóthểliênhệvớiôngquađịachỉe-mail:[email protected]àchủtịchkiêmngườisánglậpcủaCollegeRecruiter.com,cótrangweblàwww.CollegeRecruiter.com–trangtintuyểndụnghàngđầudànhchosinhviênđạihọc.DaveMendozalàmộtdiễngiảvàlàmộtnhàtưvấnvềnguồnnhânlực.LàđốitáccủaRecruitingBlogs.com,DaveMendozalàmộttrong20ngườikếtnốimạngtoàncầutrênLinkedIn.BạncóthểbiếtthêmthôngtinchitiếtvềDaveMendozatạiwww.linkedin.com/in/davemendoza/hoặcwww.sixdegreesfromdave.com.ĐểxemnhữnglờinhậnxétcủaSteveDuncan,hãyvàowww.linkedin.com/in/steveduncan/.JasonAlbalàgiámđốcđiềuhànhcủaJibberJobber.com.BạncóthểtìmthấythôngtinvềJasontạiđịachỉwww.linkedin.com/in/jasonalba/.MattMasseylàChủtịchcủadrive2Inc.,mộtcôngtyvềnănglựclãnhđạo.Bạncóthểtìmthấythôngtinvềôngtạiwww.linkedin.com/in/drive2/.JosephNourlàGiámđốcđiềuhànhcủahãngProtusITSolutions,chủsởhữucủatrangwebwww.campaigner.com,mộtdịchvụtiếpthịquae-maildànhchocácdoanhnghiệpquymônhỏvàvừa.JillTanenbaumlàchủtịchcôngtyJillTanenbaumGraphicDesign&Advertising.BạncóthểxemthêmthôngtinvềJilltạitrangwww.jtdesign.com.ĐểxemnhữnglờikhenngợicủaRossMacpherson,chủtịchcủaCareerQuest,hãyvàotrangwww.yourcareerquest.com.StevePanykotừnglàchuyênviêncấpcaotạiAT&TBellLaboratories,Motorola,HarrisCorporation,vàITT.Ôngcũngtừnglàgiámđốcđiềuhànhcủabốncôngtycổphầntưnhânmàchínhôngđãgiúpthànhlập,huyđộngvốnvàdẫndắttớithànhcông.Giờđây,StevelàmviệcchovănphòngColoradoSpringscủaPerry-MartelInternational.ĐểliênhệvớiStevebạnhãyvàođịachỉwww.linkedin.com/in/sfpanyko/.(*)Đô-lađượctínhbằngtỷ1.ROI:Returnoninvestment-Lợitứcđầutư1.Chiefexecutiveofficer2.VirginiaWoolf(1882-1941)làmộttiểuthuyếtgiavàmộtnhàvăntiểuluậnngườiAnhđượccoilàmộttrongnhữngnhânvậtvănhọchiệnđạilừng

danhnhấtthếkỉXX.1.TêngọitắtcủaCoca-cola.2.PAR:Problem-Action-Result3.Flatorganization.1.Fedex:Tậpđoànchuyểnphátnhanhhàngđầuthếgiới2.Returnoninvestment3.CácphátthanhviênnổitiếngởMỹ4.CácphátthanhviênnổitiếngởMỹ5.CácphátthanhviênnổitiếngởMỹ6.CácphátthanhviênnổitiếngởMỹ7.MộtthươngnhânngườiTexas,chạyđuavàoNhàTrắngcácnăm1992và1996.1.JohnRiver:DanhhàinổitiếngngườiMỹ2.ElizabethDole:NhàchínhtrịngườiMỹ,từngphụcvụchochínhquyềntổngthốngRonaldReaganvàGeogreBush.3.CasĩnhạcdancenổitiếngngườiAustralia4.PalmSprings:MộtthànhphốtênsamạcthuộchạtRiverside,bangCalifornia1.EleanorRoosevelt:ĐệnhấtphunhâncủaTổngthốngFranklinD.Roosevelt.2.RehabilitationAct(1)CuốnsáchnàyđãđượcTháiHàBooksxuấtbản.(1)MonopolycòngọilàCờTỷPhú,làmộtloạitròchơidoParkerBros-mộtnhãnhiệucủacôngtyđồchơiHasbrosảnxuất.Ngườichơiđấuvớinhauđểgiànhtàisảnthôngquanhữnghoạtđộngkinhtếđượccáchđiệutrongđócómuabán,chothuêvàtraođổitàisảnbằngcáchsửdụngtiền,trongkhinhữngngườichơilầnlượtdichuyểnxungquanhbàncờtheomỗilầngieoxúcxắc.(2)IRAs:Tàikhoảntiếtkiệmcánhândùngchohưutrí,phùhợpvớithuếthunhậpcánhân.Keogh:Tàikhoảnhưutríchocácchủdoanhnghiệptựlàmchủ,chocáccổđôngvànhânviêntrongcôngty.(3)Employeesavingsplan:Mộttàikhoảnđầutưchungđượccungcấpbởingườisửdụnglaođộngchophépnhânviêndànhmộtphầnlươngtrướcthuếcủahọđểtiếtkiệmhưutrí.(4)Làcơhộiđượcchơilạimộtcúđánhkhôngbịphạt.Thườngthườngnóđượctínhởcúphátbóngtrênbệphát1hay10.Hìnhthứcđánhmulligannằmngoàiluậtgônvàchỉxảyraởnhữngcuộcchơikhôngchínhthức.(1)RBC(TheRoyalBankofCanada-NgânhàngquốcgiaCanada)DainRauscherkhôngcungcấpcáckhoảnthuếvàtưvấnphápluật.Mọiquyếtđịnhliênquanđếnvấnđềthuếhayphápluậtcủacáckhoảnđầutưcủabạnnênđượcthảoluậnvớinhàtưvấnthuếvàphápluậtriêng.

(*)Chúý:Sốphầntrămởmỗicộtkhôngđượclà100%.Vìnguồntàichínhcủamỗingườikhácnhaunênbạncóthểthêmvàohoặcbớtđicáckhoảnchitiêu.Tuynhiên,ngânquỹcủabạnphảilàtổng100%thunhập.(1)TedTurnertênđầyđủlàRobertEdwardTurnerIII,sinhngày19/11/1938tạiCincinnati,Ohio,Mỹ.ÔnglàngườisánglậprakênhtruyềnhìnhCNN(CableNewsNetwork)-mạngtruyềnhìnhcápđầutiênởMỹthựchiệnphátsóng24giờsuốt7ngàytrongtuần.(1).Lassi:Loạiđồuốngđượcchếbiếntừsữachuavàsữa.(1).MartinLutherKing.Jr(15/1/1929–4/4/1968)lànhàhoạtđộngdânquyềnMỹgốcPhivàlàngườiđoạtgiảiNobelHòaBìnhnăm1964.ÔnglàmộttrongnhữngnhàlãnhđạocóảnhhưởnglớnnhấttronglịchsửHoaKỳcũngnhưlịchsửđươngđạicủaphongtràobấtbạođộng.(2).HenryWadsworthLongfellow(1807–1882):LànhàthơngườiMỹ,tácgiảcủanhiềutậpthơnổitiếng:TheSongofHiawatha(BàicavềHiawatha),APsalmofLife(Bảnthánhcacủacuộcđời),Excelsior...(3).TheodoreRoosevelt(1858–1919):Tổngthốngthứ26củaHoaKỳ.(4).MichaelJordan(1963):LàcầuthủbóngrổnhànghềnổitiếngthếgiớicủaMỹđãgiảinghệ.Anhđượccoilàmộttrongnhữngcầuthủbóngrổvĩđạinhấtmọithờiđại,vàlàngườiđãphổbiếnmônbóngrổcủaNBA(NationalBasketballAssociation-LiênđoànbóngrổquốcgiaMĩ)ratoànthếgiớitrongthậpniên1980,1990.(5).MahatmaGandhi(1869–1948)làanhhùngdântộcẤnĐộđãchỉđạocuộckhángchiếnchốngchếđộthựcdâncủaĐếquốcAnhvàgiànhđộclậpchoẤnĐộvớisựủnghộnhiệtliệtcủahàngtriệungườidân.Trongsuốtcuộcđời,ôngphảnđốitấtcảcáchìnhthứckhủngbốbạolựcvàthayvàođó,chỉápdụngnhữngtiêuchuẩnđạođứctốicao.(6).JackWelchlàcựuChủtịchkiêmTổnggiámđốctậpđoànGeneralElectric.ÔngcócônglớntrongviệcpháttriểnGE.TạpchíFortunetặngchoôngdanhhiệu“CEOtạoragiátrịcaonhấtthếgiới”..sup.sup(7).EdgarAllanPoe(1809–1849)lànhàvăn,nhàviếtkịch,nhàphêbình,nhàthơMỹ.Poelàôngtổcủathểloạitruyệntrinhthámvàhìnhsự,cóảnhhưởngtớiArthurConanDoyle(tácgiảloạttruyệnvềSherlockHomes).(8).Aristotle(384–322TCN)lànhàtriếthọc,nhàgiáodụcvànhàkhoahọcHyLạpcổđại.(9).ArthashastralàtácphẩmcủamộtquanchứccaocấpvànhàhiềntriếttrongtriềuChandragupta,vươngtriềuMaurya,thếkỉ4TCN,Kautilya,tiếngViệtlà“Luậnvềbổnphận”(mộtsốtácgiảnướcngoàidịchlà“Khoahọcchínhtrị”).(10).Shakespeare(26/4/1564–23/4/1616)lànhàthơvànhàsoạnkịchngườiAnhlừngdanhthếgiới.Ôngviếtkhoảng38vởkịchvànhiềuloạithơkhác,đặcbiệtlàthơsonnet.

(11).RonaldReagan(1911–2004)làtổngthốngthứ40củaHoaKỳ(12).Wal-Mart:“Đếchế”bánlẻcódoanhthulớnnhấtthếgiới,doSamWaltonthànhlậpnăm1962.(13).Costco:Tậpđoànbánlẻđứngthứ5ởMỹ.Lúcmớihìnhthành,CostcochỉlàcửahàngnhỏlẻởSeattlevàonăm1983,đếnnayđãcó457cửahàng,hầuhếttậptrungởMỹ,ngoàiracòncóởCanada,Anh,HànQuốc,ĐàiLoan,NhậtBản.Costcođangtrởthànhđốithủcạnhtranhđánglưuýcủa“đạigia”Walmart.(14).Starbucks:Thươnghiệucàphênổitiếngtrêntoànthếgiới,cótrụsởởSeattle,Washington,HoaKỳ..(15).Apple:TậpđoàncôngnghệmáytínhcủaMỹcótrụsởchínhđặttạiSiliconValley,SanFrancisco,bangCalifornia.(16).Amazon.com:CôngtythươngmạiđiệntửđaquốcgiacótrụsởtạithànhphốSeattle,bangWashington,Hoa.ĐâylànhàbánlẻtrựctuyếnlớnnhấtHoaKỳ.(17).ArnoldPalmer:CầuthủchơigônchuyênnghiệpngườiMỹ,đượcxemlàtaygônvĩđạinhấttronglịchsửcủamônthểthaogônchuyênnghiệp/nhànghề.(18).RalphWaldoEmerson(1803–1882):Lànhàviếttiểuluận,nhàthơ,triếtgiangườiMỹ,vàcũnglàngườiđiđầutrongphongtràotựlựccánhsinhvàtriếtlýsiêuviệt(tiếngAnhlàtranscendentalism).(1).MalcolmGladwell:Tácgiảcuốnsách“Nhữngkẻxuấtchúng”.(2).JohannesGutenberg(1390-1468)làcôngnhânvànhàphátminhngườiĐức.Ôngđãphátminhraphươngphápindấuvàonhữngnăm1450.(3).JohnChambers:GiámđốcđiềuhànhcủaCiscoSystems.Trên10nămgắnbó,Chambersđãđưacôngtytừcấphạngtrungthànhcôngtyhàngđầutrênthếgiới.Dođó,ôngđượcmệnhdanhlà“Giámđốcđiềuhànhcủatươnglai”.(4).JohnChambers:GiámđốcđiềuhànhcủaCiscoSystems.Trên10nămgắnbó,Chambersđãđưacôngtytừcấphạngtrungthànhcôngtyhàngđầutrênthếgiới.Dođó,ôngđượcmệnhdanhlà“Giámđốcđiềuhànhcủatươnglai”.(5).NumbersUSA:Tổchứcphilợinhuậncủanhữngngườikhôngphânbiệtđảngpháichínhtrị,hoạtđộngnỗlựcđểổnđịnhdânsốnướcMỹ.(6).MedicarevàMedica:ChươngtrìnhchămsócsứckhỏedochínhphủMỹtàitrợ.(7).Nguyêngốclà“buy-cott”.Trướcđó,tácgiảsửdụngtừ“boy-cott”(cónghĩalà“tẩychay”)đểthểhiệnphảnứngkhôngđồngtìnhcủakháchhàng.Khiquanđiểmthayđổi,kháchhàng“chuộclỗi”bằngcáchquaytrởlạisửdụngsảnphẩmcủaWholeFoods,tácgiảsửdụnglốichơichữ“buy-cott”,đểchuyểntảiđượclốichơichữcủatácgiả,ngườidịchđãsửdụngtừ“mua

chay”.(8).DanielPink:HọcgiảngườiMỹ,tácgiảcuốn“Mộttưduyhoàntoànmới–Báncầunãophảisẽthốngtrịtươnglai”..sup(1).Birmingham:ThànhphốmiềnBắcAlabamavàcũnglàthànhphốlớnnhấttiểubangAlabamavớisốdânhơn240.000ngườiContextdependentbehaviorDrivingWhileDistractedAspergersyndromeExecutiveskillsNeuroscientistsJekyllandHydeBehaviorsLostandFoundWhitematterGraymatterAquadrillion=1,000,000,000,000,000(1015)FunctionalmagneticresonanceimagingAmygdalaInsulaThefight-or-flightresponsePlasticityofbrainHotandcoolcognitionNeurotransmitterLimbicsystermAttention-deficit/hyperactivitydisorder(ADHD)PositivepsychologyPremarkPrincipleGrandma’sLaw1.Mộtsảnphẩmhoặcdịchvụđổimớiđượcgọitắtlàmộtđổimới.2.VP:Phóchủtịch.Mgr:Nhàquảnlý.Proj:Dựán.Vấnđềnangiảilàvấnđềcótínhchấtkhókhăndaidẳng,khóxửlývàkiểmsoáttớimứckhôngthểgiảiquyếtđược.6-Sigma(SixSigma)làmộthệphươngphápcảitiếnquytrìnhdựatrênthốngkênhằmgiảmthiểutỷlệsaisóthaykhuyếttậtđếnmức3,4lỗitrênmỗitriệukhảnănggâylỗibằngcáchxácđịnhvàloạitrừcácnguồntạonêndaođộng(bấtổn)trongcácquytrìnhkinhdoanh.HọcthuyếtDeming:Họcthuyếtvềquảnlýchấtlượng,doWilliamEdwardsDeming–nhàthốngkênổitiếngngườiMỹ–đưara.Demingchủtrươngtheodõichặtchẽmọiquátrìnhsảnxuấtbằngcôngcụthốngkê.VòngtrònQuảnlýchấtlượngcủaDeminggồmbốnyếutố:lậpkếhoạch,thựchiệnkếhoạch,kiểmtravàkhắcphụcsailỗi.ĐâylàthuậtngữdoRichardBuchananđưara,chỉnềnvănhóathiếtkếcũ.

CuốnsáchWorldChanging:AUser’sGuideforthe21stCentury(Làmthayđổithếgiới:KimchỉnamchothếkỷXXI)củacâybútMỹAlexSteffengiớithiệunhữngsảnphẩm,xuhướng,côngtrìnhkiếntrúcvàdịchvụmangtínhsángtạo,cólợichoTráiđất.TetraPaklàtậpđoànkinhtếchuyênsảnxuấtbaobìbằnggiấycartondotỷphúRubenRausing(ThụyĐiển)sánglập.BaobìTetraPakđượclàmbằnggiấycarton,cóthểtáichế.TrườngpháiBauhausdonhàthiếtkếWalterGropiuskhởixướngnăm1919,bắtnguồntừthànhphốWeimar,miềnĐôngnướcĐức,nhằmtônvinhtínhthựcdụngvàđơngiản.DãysốFibonacci:DãysốnổitiếngdonhàtoánhọcngườiÝLeonardoFibonacci(1175-1250)tìmra,đượcbiếnhóavôtận.Ôtôlailàloạihìnhphươngtiệnghép,sửdụngtừhainguồnnhiênliệutrởlênchođộngcơ,thườngnhiênliệuchínhvẫnlàxăngvànguồnnhiêuliệuthứhailàđiện.KhóadínhVelcro:Loạikhóaquầnáocóhaidải,mộtdảinhám,mộtdảitrơn,khikéosẽdínhchặtlạivớinhau.FTSE100:Chỉsốcốphiếucủa100côngtycógiátrịvốnhóalớnnhấtđượcniêmyếttrênSànGiaodịchChứngkhoánLondon(LSE),đượcbắtđầutừngày3/1/1984,vớiđiểmsànlà1.000).1.Leanvà6Sigma:Biệnphápcảitiếnhoạtđộngcủadoanhnghiệpbằngcáchloạibỏlãngphímộtcáchhệthốngdựavàonỗlựchợptáctheonhóm.2.Hệthốngsảnxuấttinhgọn(lean):Phươngphápcảitiếncóhệthống,liêntụcvàtậptrungvàoviệctạothêmgiátrịchokháchhàngcùnglúcvớiviệcloạibỏcáclãngphí(wastes)trongquátrìnhsảnxuất/cungcấpdịchvụ.1.Godfather:mộttácphẩmrấtnổitiếngcủanhàvănÝMarioPuzo.1.CPA:certifiedpublicaccountant.1.Lụccăn:baogồmmắt,tai,mũi,lưỡi,thân,ý2.Hiềngiả:ChỉHiềngiảMinhTriết,ngườiđangthựchànhvàứngdụngphươngphápThiềnMinhTriết(PháttriểnLựcNhiệmMàuvàSựThôngMinhSâuthẳmbêntrong).3.PhậtTâmDanh:TêndùngđểkíchhoạtsựThôngMinhSâuThẳmmàtácgiảđãấnchứngchongườihọcvàthựchànhcácPhươngphápDuyTuệ.1.GarrisonKeillor(7/8/1942):lànhàvănchâmbiếm,nhàthơtràophúng,nhàsoạnkịchngườiMỹ.1.S&P500:Cổphiếutrungbìnhcủa500côngtythuộcStandard&Poor.1.ChỉsốDowJones:ChỉsốtrungbìnhcôngnghiệpDowJones,làmộttrongvàichỉsốthịtrườngchứngkhoán,doCharlesDowtạora.ÔnglàchủbáoTheWallStreetJournalvàđồngsánglậpviêncủacôngtyDowJones&CompanyvàothếkỷXIX.1.Chuỗicửahàngquầnáodànhchophụnữ.

1.LàvởkịchmangtênWaitingforGodotcủanhàvănđượcgiảiNobelVănhọcSamuelBeckett.Đâylàtácphẩmnóivềhaingườiđànôngcảđờichỉbiếtchờđợimộtnhânvậtkhôngquenbiếttênlà“Godot”.1.Bono:Nghệdanhcủahọcsĩ,casĩ,doanhnhânvànhàhoạtđộngxãhộingườiIreland,PaulDavidHewson.2.WWF(WorldWildlifeFund):Quỹbảovệđờisốngthiênnhiênthếgiới.3.TheBodyShop:Nhàsảnxuấtvàbánlẻtoàncầucácsảnphẩmmĩphẩmcónguồngốcvàcảmhứngtừthiênnhiên.4.JoeBoxen:HãngđồlótcủaMĩ.1.Làchấtdẫntruyềnthầnkinh,cótácdụnggiảmđau.1.Làkhoahọcứngdụngliênquantớiviệctổchứcvàsắpxếpmọithứsaochoconngườicóthểsửdụngchúngdễdàngvàantoàn.1.Chuyêngiamarketingvàthươnghiệu.4.Rainmaker(Ngườitạomưa):ngàynaykháiniệmnàyđượcsửdụngđểchỉngườibánhàngxuấtsắc‒ngườimangthunhậpvềchotổchức,dùđólàtổchứclợinhuậnhayphilợinhuận.1.Chamanisme:mộtloạihìnhtôngiáochorằngmộtngườinàođó,dobẩmsinhhaysaumộtthayđổicănbảnvềcơthểhoặctâmlý,tinhthần,cókhảnănggiaotiếpvớicácsiêulinh,cácvonghồnbằngcáchhồnthoátkhỏixác,hoặcthầnthánh,maquỷnhậpvàomình,đểcầuxinvớisiêulinhmộtđiềugì.2.ChữcáiđầucủacáctừMeaning–ýnghĩa;Moat–hào;Management–quảnlý;Marginofsafety–biênantoàn.3.Stickerprice:làgiábánlẻsảnphẩmmànhàsảnxuấtđềnghị,thôngthườnggiánàycóthểthươnglượngđược.ViếttắtcủacáctừtiếngAnh:Energy:nănglượng,Energize:kíchthích,Edge:sắcsảo,Execute:thựchiện,Passion:đammê.ĐạoluậtSarbanes-Oxley,cònđượcbiếtvớitênĐạoluậtSarboxlàmộttrongnhữngluậtcănbảncủanghềkếtoán,kiểmtoán,đượcbanhànhtạiHoaKỳnăm2002.MụctiêuchínhcủaĐạoluậtnàybảovệlợiíchcủacácnhàđầutưvàocáccôngtyđạichúngbằngcáchbuộccáccôngtynàyphảicảithiệnsựđảmbảovàđộchínhxáccủacácbáocáo,cácthôngtintàichínhcôngkhai.1.MãHữuHữu:nghệsỹcello,nhạcsỹnổitiếngngườiPhápgốcHoa.(2)Áplựcđồngcấp:Kháiniệmmôtảsựthayđổicủamộtcánhânhaybịthôithúcthayđổivềtháiđộ,hànhviđạođứcdochịusứcéptrựctiếpcủanhữngngườitrongcùngnhóm.(6)GungHo:BắtnguồntừtiếngTrung,GungtứclàCông-làmviệc,vàHotứclàHợp-hòahợp,hợptác;GungHonghĩalàhợptácđểlàmviệcchungvớinhau.Ngàynay,nócónghĩalàmộttháiđộhăngsay,tậntâmtậnlựcđốivớimộtvấnđềnàođó.(1)SAT:Kỳthikiểmtranănglựcứngviênxinhọcđạihọc.SATtrên1.000điểmđủđiềukiệnhọctạiMỹ.

(5)TheDogsoftheDow:làchiếnlượckhuyêncácnhàđầutưhàngnămmua10loạicổphiếutrongsố30CổphiếuCôngnghiệpBìnhquânDowJonescósốchialợitứccaonhất.3.Kaizen:đượcghéptừhaitừtiếngNhật:Kai–“Thayđổi”vàZen–“Tốthơn”,nghĩalà“Thayđổiđểtốthơn”hoặc“Cảitiếnliêntục”.Đểtìmhiểuthêmvềphươngphápnày,mờiđọccuốnKaizen−ThiếtlậpHệthốngCảitiếnLiêntụcthôngquaThựchiệnĐềxuấtcủaNgườilaođộngdoAlphaBooksxuấtbản.(4)JanCarlzon,thànhviênbanđiềuhànhHãnghàngkhôngScandinavian,đãviếtcuốnsáchMomentofTruth(Khoảnhkhắccủasựthật),vàcụmtừnàyđãtrởnênphổbiếntrongdịchvụkháchhàng‒nólàphươngtiệnđểđịnhnghĩakhoảnhkhắcmàkháchhàngđánhgiásảnphẩmhaydịchvụvàtuyênbốkếtluận“cáinàytốt”hoặc“tôikhôngthíchcáinày”.1.HiệuứngPygmalionhaycòngọilàSelf-fulfillingprophecy(lờitiênđoántựtrởthànhhiệnthực)đượcxemnhưmộtbíquyếtquantrọngtrongquảnlýnhânsự.Nếumộtngười(hoặcchínhta)nghĩtathôngminhhayngudốthaysaođó,họsẽđốixửvớitatheocáchmàhọnghĩ.Nếutađượcđốixửnhưthểtathôngminhhayngudốthaysaođó,tasẽhànhxửvàthậmchítrởthànhnhưthế.Dovậy,những“tiêncảm”banđầucủangườiđóvềtađãtrởthànhhiệnthực!Tómlại,mộtkhiýniệmđãhìnhthành,thậmchíngaycảkhinókhôngđúngvớithựctế,chúngtavẫncókhuynhhướnghànhxửtheođó.Vàkỳdiệuthay,kếtquảsẽxảyrađúngtheokỳvọngđó,nhưthểcóphéplạ!.2.NgụýđếntiểuthuyếtStrangeCaseofDr.JekyllandMr.HydecủaRobertLouisStevenson,kểvềmộtngườiđanhâncách,thểhiệnhaitínhcáchhoàntoànđốinghịch-thiệnvàác-trongcùngmộtconngười.1.JIT(Just-in-time):hệthốnghoạtđộngđảmbảomộtdòngsảnphẩmđềuđặnđiquahệthốngvớilượngtồnkhonhỏnhất–nhậnđơnđặthàngvàđảmbảogiaohàngđúngthờigiancamkếtthayvìsảnxuấthàngloạtvàchờđợiđơnđặthàng.2.Sốtiềnmàngườiđượcbảohiểmsẵnsàngtrảchochiphíthuốcthangtrongthờigianthămquantạinướcđó.3.StretchGoals:làthuậtngữđượcJackWelchcủaGEđặtra,chỉnhữngmụctiêudườngnhưkhôngthểđạtđượcvớicácnguồnlựchiệntại.Bằngcáchchĩrõra“điềukhôngthểđạtđược”,mọingườibuộcphảisuynghĩsángtạo,cốgắngvượtmứcthôngthườngcủahọ.1.Phảnhồi360độ(360DegreeFeedback)làphươngphápđánhgiánhânviên(thườngởcấpquảnlývàlãnhđạo)bằngcáchthuthậpdữliệuvềhọtrongnhữngtìnhhuốnglàmviệcthựctếvàvềnhữngphẩmchấthoạtđộngmàhọthểhiệnthôngquaquátrìnhtổnghợpthôngtintừnhữngngườitiếpxúcvớicánhânđượcđánhgiá(giámđốcđiềuhành,quảnlý,ngườiđồngcấp,kháchhànghayđốitác…),nóichunglàbấtcứaiđángtincậyvàbiếtrõ

vềcôngviệccủacánhânđóđềucóthểthamgiavàoquátrìnhđánhgiánày.1.Timetomarket:Khoảngthờigiantừlúcsảnphẩmđượcthainghénđếnlúcđượctungrathịtrường.TTMđặcbiệtquantrọngtrongcácngànhcósảnphẩmlỗimốtnhanhchóng.1.NiccolòdiBernardodeiMachiavellilànhàtriếthọcchínhtrị,nhạcsĩ,nhàthơ,nhàsoạnkịch.Ôngđượcxemlàmộttrongnhữngnhàsánglậpcủanềnkhoahọcchínhtrịhiệnđại.SốngtrongthờiPhụcHưngItalia,ônglànhânvậttrungtâmcủabộmáychínhtrịthờiđó.NiccolòMachiavellilàmộtbiểutượngcủanhàchínhkháchđầymưumô,thủđoạn,đạođứcgiả,vôluânlí,tráotrởvàbấtnhânmàtriếtlíduynhấtlàcứucánhbiệnminhchophươngtiện.SáuSigma(SixSigma)làmộthệphươngphápcảitiếnquytrìnhdựatrênthốngkênhằmgiảmthiểutỷlệsaisóthayđếnmức3,4lỗitrênmỗitriệukhảnănggâylỗibằngcáchxácđịnhvàloạitrừcácnguồntạonêndaođộng(bấtổn)trongcácquytrìnhkinhdoanh.Trongviệcđịnhnghĩakhuyếttật,SáuSigmatậptrungvàoviệcthiếtlậpsựthônghiểutườngtậncácyêucầucủakháchhàngvàvìthếcótínhđịnhhướngkháchhàngrấtcao.1.HiệuứngPygmalionhaycòngọilàSelf-fulfillingprophecy(lờitiênđoántựtrởthànhhiệnthực)đượcxemnhưmộtbíquyếtquantrọngtrongquảnlýnhânsự.Nếumộtngười(hoặcchínhta)nghĩtathôngminhhayngudốthaysaođó,họsẽđốixửvớitatheocáchmàhọnghĩ.Nếutađượcđốixửnhưthểtathôngminhhayngudốthaysaođó,tasẽhànhxửvàthậmchítrởthànhnhưthế.Dovậy,những“tiêncảm”banđầucủangườiđóvềtađãtrởthànhhiệnthực!Tómlại,mộtkhiýniệmđãhìnhthành,thậmchíngaycảkhinókhôngđúngvớithựctế,chúngtavẫncókhuynhhướnghànhxửtheođó.Vàkỳdiệuthay,kếtquảsẽxảyrađúngtheokỳvọngđó,nhưthểcóphéplạ!.2.NgụýđếntiểuthuyếtStrangeCaseofDr.JekyllandMr.HydecủaRobertLouisStevenson,kểvềmộtngườiđanhâncách,thểhiệnhaitínhcáchhoàntoànđốinghịch-thiệnvàác-trongcùngmộtconngười.1.JIT(Just-in-time):hệthốnghoạtđộngđảmbảomộtdòngsảnphẩmđềuđặnđiquahệthốngvớilượngtồnkhonhỏnhất–nhậnđơnđặthàngvàđảmbảogiaohàngđúngthờigiancamkếtthayvìsảnxuấthàngloạtvàchờđợiđơnđặthàng.2.Sốtiềnmàngườiđượcbảohiểmsẵnsàngtrảchochiphíthuốcthangtrongthờigianthămquantạinướcđó.3.StretchGoals:làthuậtngữđượcJackWelchcủaGEđặtra,chỉnhữngmụctiêudườngnhưkhôngthểđạtđượcvớicácnguồnlựchiệntại.Bằngcáchchĩrõra“điềukhôngthểđạtđược”,mọingườibuộcphảisuynghĩsángtạo,cốgắngvượtmứcthôngthườngcủahọ.1.Phảnhồi360độ(360DegreeFeedback)làphươngphápđánhgiánhânviên(thườngởcấpquảnlývàlãnhđạo)bằngcáchthuthậpdữliệuvềhọ

trongnhữngtìnhhuốnglàmviệcthựctếvàvềnhữngphẩmchấthoạtđộngmàhọthểhiệnthôngquaquátrìnhtổnghợpthôngtintừnhữngngườitiếpxúcvớicánhânđượcđánhgiá(giámđốcđiềuhành,quảnlý,ngườiđồngcấp,kháchhànghayđốitác…),nóichunglàbấtcứaiđángtincậyvàbiếtrõvềcôngviệccủacánhânđóđềucóthểthamgiavàoquátrìnhđánhgiánày.1.Timetomarket:Khoảngthờigiantừlúcsảnphẩmđượcthainghénđếnlúcđượctungrathịtrường.TTMđặcbiệtquantrọngtrongcácngànhcósảnphẩmlỗimốtnhanhchóng.1.NiccolòdiBernardodeiMachiavellilànhàtriếthọcchínhtrị,nhạcsĩ,nhàthơ,nhàsoạnkịch.Ôngđượcxemlàmộttrongnhữngnhàsánglậpcủanềnkhoahọcchínhtrịhiệnđại.SốngtrongthờiPhụcHưngItalia,ônglànhânvậttrungtâmcủabộmáychínhtrịthờiđó.NiccolòMachiavellilàmộtbiểutượngcủanhàchínhkháchđầymưumô,thủđoạn,đạođứcgiả,vôluânlí,tráotrởvàbấtnhânmàtriếtlíduynhấtlàcứucánhbiệnminhchophươngtiện.SáuSigma(SixSigma)làmộthệphươngphápcảitiếnquytrìnhdựatrênthốngkênhằmgiảmthiểutỷlệsaisóthayđếnmức3,4lỗitrênmỗitriệukhảnănggâylỗibằngcáchxácđịnhvàloạitrừcácnguồntạonêndaođộng(bấtổn)trongcácquytrìnhkinhdoanh.Trongviệcđịnhnghĩakhuyếttật,SáuSigmatậptrungvàoviệcthiếtlậpsựthônghiểutườngtậncácyêucầucủakháchhàngvàvìthếcótínhđịnhhướngkháchhàngrấtcao.1.Plugin(plug-in):làmộtbộphầnmềmhỗtrợthêmnhữngtínhnăngcụthểchomộtphầnmềmứngdụnglớnhơn.Nếuđượchỗtrợ,plug-inchophéptùybiếncácchứcnăngcủamộtứngdụng.Vídụ,plug-inthườngđượcsửdụngtrongcáctrìnhduyệtwebđểchơivideo,quétvirus,vàhiểnthịcácloạitậptinmới.Vídụhaiplug-inđượcbiếtđếnrộngrãibaogồmAdobeFlashPlayervàQuickTime.Add-onthườngđượccoilàthuậtngữchungdùngchocácsnap-in,plug-in,cácphầnmởrộngvàcácchủđề.1.NewsFeedlàmộtđịnhdạngdữliệuđượcsửdụngđểcungcấpchongườisửdụngFacebookvớinộidungcậpnhậtthườngxuyên.Nộidungcungcấpthôngtinphânphốimộtnguồncấpdữliệuweb,quađóchophépngườidùngđăngkývàonó.1.Trending:thuậtngữđượcdùngtrênTwitter,chỉviệclantruyềnmộtđiềuhoặcsựviệccógắnhashtag(ND)2.Hashtag:thuậtngữđượcdùngtrênTwitter,chỉtừđượcnhiềungườisửdụngnhắcđến,thườngđặtsaudấu“(ND)"id="”1.Retweet:đănglạinguyênvăndòngtweetđótrêntàikhoảnTwittercủamình(ND).1.Tweet:dòngcậpnhậttrạngtháitrênTwitter.com,giớihạnđộdài140kýtự.Mónđồchơitrônggiốngmộtốnglòxocóhaiđầu,nhờnguyênlývậtlýnó

cóthểtựđộngthựchiệncácbướcnhảyliêntiếpquabậcthang:khigiữmộtđầuvàđặtđầucònlạixuốngbậcthangthấphơn,thìđầutrênsẽtựđộng“nhảy”xuốngvàthulạithànhhìnhkhốilòxobanđầu,trướckhi“nhảy”xuốngbậcthangtiếptheo(chúthíchngườidịch)Từ“Nguyệt”và“Nhạc”trongtiếngTrungphátâmgiốngnhau.Cáchgọikháccủanicô.Tảngđá.Theoquảnlýhànhchínhthờiphongkiến,mườihộđượcgọilàmộtgiáp,mỗigiápchọnramộtngườiđứngđầuquảnviệcgọilà“giáptrưởng”.Cáchhànhvănthờixưa.Chỉnhữngkẻ“yêurâuxanh”,chuyênhãmhiếpbứchạiphụnữ.Vậtdụngdùngđểchảirăngcủangườixưa,cócánbằnggỗ,phầnđầucógắnnhữngsợilôngmềm.TrongtiếngTrung,batừ揩齿kaichi:Chảirăng,开始kaishi:Bắtđầuvà开齿kaichi:Mởrăng,đọcgầngiốngnhau.TrongtiếngTrung,từ“Cốlên”dịchtheonghĩađenlà“thêmdầu”.Còncótêngọikháclàkinhthụbì,kimtiềntùng,cócônghiệudiệttrùng,trịngứa.Mộthiệntượngmấttrínhớbấtthườngmangtínhlựachọn,gọitắtlàchứnglãngquêntâmlý,ngườibệnhdochịuchấnđộngquálớnbởisựkiệnnàođómàtạmthờikhôngdámnhớlạimộtphầnhoặctoànbộsựviệcđãxảyra.Thuậtngữmôtảmộttrạngtháitâmlýtrongđóngườibịbắtcóclâungàychuyểntừsợhãivàcămghétsangthôngcảmvàquýmếnchínhkẻbắtcócmình.Nguồngốccủathuậtngữnàylàtừmộtvụánxảyranăm1973tạiStockholm,ThụyĐiển.TiếngAnhnghĩalà:Trườnghợp.Tổchứctíndụngthờixaxưa,bắtđầuxuấthiệnvàothờinhàMinh,cóchứcnănggiốngnhưngânhàngngàynay.Ngườiphụnữtrungniênlàmcôngviệcnặngnhọc,trongtrườnghợpnàylàngườikiểmtratrinhtiếtcủacáccônương,nhằmphụcvụviệcpháán.TrongtiếngTrung,chữ“Võ”vàchữ“Vô”đọcgầngiốngnhau.Đạobào:Áokhoácdàichấmgótmàđạosĩthườngmặc.TiếngAnhcónghĩalàtrườnghợp,vụviệc.HọTrầntrongtiếngTrungphiênâmlàChén,họTrìnhphiênâmlàChéng.TiếngAnhnghĩalà:Sángtạo.Thầntrộm.TiếngAnhnghĩalàlỗi.TiếngAnhnghĩalà:Lãnhđạm,lạnhlùng,điềmtĩnh.嗨(Hâi):Heyvà害(Hài)Hại:Haitừnàyphátâmgầngiốngnhau.Chỉnhữnglílẽđúngđắnxưanay,khôngcógìđểbàncãi,nghingờ.Hiệntượnghồiquangphảnchiếuhaycòngọilàhiệntượngbừngtỉnhtrước

khichết.Nhữngngườibệnhnặnglâungày,cơthểsuyyếuđộtnhiêntỉnhtáo,khỏemạnhtrongmộtthờigianngắn,đóchínhlàdấuhiệucủahiệntượngnày.Ởđâytácgiảmuốnchơichữ,trongtiếngTrung,khổvàđắngcùngmộttừ,phátâmlà'Kŭ'Nhânyêu:TiếngTháigọilàgrateai,tiếngAnhgọilàshemale,từhiệnđạidùngđểchỉnhữngngườinamgiảnữ,nữgiảnam,ngườigiớitínhkhôngbìnhthường.Chỉhànhđộng,việclàmcủamộtngườilàdohoàncảnhbắtbuộc,chứkhôngphảixuấtpháttừnguyệnvọngcủabảnthânngườiđó.CâunàyxuấtpháttừmộtđiểncốthờiTấnTrungTông.TrọngthầntrongtriềulàVươngĐônkhởibinhlàmloạn,anhhọVươngĐônlàVươngĐạocùngcảgiatộcbịliênlụy,ởngoàicungchờđợi.VươngĐạoxinChuBáNhânnóigiúptrướcmặtHoàngđế,BáNhânkhôngđểý,nhưngcũngdângsớxinxátộichoVươngĐạo.VươngĐạoghihậntronglòng.SaunàyVươngĐônlênnắmquyền,hỏiVươngĐạocómuốngiếtBáNhânkhông,VươngĐạoimlặng,thếlàBáNhânbịgiết.SauđóVươngĐạotìmthấytấuchươngcủaBáNhân,mớibừngtỉnhhiểuravàthốtlên:“TakhônggiếtBáNhân,BáNhânlạivìtamàchết.Trongtămtối,chỉcóbằnghữutốtnày.”ÂmHánViệt“nhângia”nghĩalà“ngườita”.TêntiếngAnhcủaloạibệnhnàylàChangeBlindness.Trongyhọc,bệnhnàyđượcgọilàClaustrophobia.Vềmặtđạonghĩakhôngchophéptừchối.Côngnhânthủcông.Tiếttháo:chíkhícươngtrựcvàtrongsạch.Trẻhư.Tổngsốchữtrongbảnthảogốc.1Chúcẩncô:CâuthầnchúmàĐườngTăngđọclênmỗikhicầnkhốngchếTônNgộKhông.1.Mộtkiểuchơichữ,lấychữHánđồngâmphiênâmchoIntelnhưngvớinghĩaxấuhơn(Ưngvồmồi).