1 lle I enaid gael llonydd cylchlythyr Parciau Cenedlaethol Cymru Hydref Hydref Hydref Hydref 2010 2010 2010 2010 Mae’r rhifyn hwn o Breathing Spaces yn cyrraedd wrth i’r Haf lithro i’r Hydref. Yn ystod y cyfnod hwn o newid tymhorol amlwg, nid yw’n syndod deall bod newidiadau eraill yn digwydd yng Nghymru yn y ffordd rydym yn gofalu am ein hamgylchedd. Mae’r newidiadau hyn yn rhannol oherwydd yr heriau amgylcheddol rydym yn dal i’w hwynebu ond hefyd o ganlyniad i’r wasgfa ariannol y mae’r sector gyhoeddus yn gorfod ei rheoli. Cynhelir trafodaethau ar hyn o bryd gyda’r sector amgylcheddol ynghylch y Fframwaith Amgylcheddol Naturiol sydd hefyd yn cael ei galw’n ‘Cymru Fyw’. Y ddogfen hon yw ymateb strategol Llywodraeth Cynulliad Cymru i’r ffaith i Gymru fethu â chyrraedd ei thargedau bioamrywiaeth yn 2010 ac i broblemau amgylcheddol eraill. Mae ‘Cymru Fyw’ yn dangos dulliau newydd a llawer mwy cyfun o reoli’r amgylchedd naturiol sy’n canolbwyntio ar wella iechyd ecosystemau yn eu cyfanrwydd. Mae hyn yn debyg, er efallai ar raddfa lai, i ddulliau y mae Awdurdodau’r Parciau Cenedlaethol yn eu mabwysiadau ar gyfer graddfa’r tirlun. Er hynny, mae’n dangos symudiad arwyddocaol ym mholisi’r Llywodraeth a gallai gynnig nifer o gyfleoedd i Barciau Cenedlaethol Cymru. Budd ail faes, cysylltiedig, o waith, yn cael ei gadeirio gan Gadeirydd y Cyngor Cefn Gwlad, Morgan Parry, ac yn adolygu trefniadau gwaith sefydliadol rhwng tri o asiantaethau amgylcheddol mawr Cymru, y Cyngor Cefn Gwlad, Comisiwn Coedwigaeth Cymru ac Asiantaeth yr Amgylchedd Cymru. Yn rhannol o ganlyniad i’r problemau amgylcheddol a grybwyllwyd yn gynharach, a hefyd fel ymateb i bwysau ariannol, bydd yr adolygiad yn ystyried a yw’r asiantaethau’n cynnig digon o ddimensiwn cyfun a chynaliadwy i’w gwaith. Bydd Awdurdodau Parciau Cenedlaethol yn cyfrannu i’r ymgynghori yn ystod y tri mis nesaf ac mae’n debyg iawn y gofynnir i chi gymryd rhan. Os hoffech ragor o wybodaeth neu gopi ô’r ddogfen ymgynghori, ewch i: http://goo.gl/Q99E Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur 5 – 26 Tachwedd, Seminar Flynyddol Aelodau Cymru, yn cael ei chynnal gan Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri, Plas Tan y Bwlch
CAPCC/Parciau Cenedlaethol Cymru Cylchlythyr Hydref 2010
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1
lle I enaid gael llonydd cylchlythyr Parciau Cenedlaethol Cymru
Hydref Hydref Hydref Hydref 2010201020102010
Mae’r rhifyn hwn o Breathing Spaces yn
cyrraedd wrth i’r Haf lithro i’r Hydref. Yn ystod y
cyfnod hwn o newid tymhorol amlwg, nid yw’n
syndod deall bod newidiadau eraill yn digwydd
yng Nghymru yn y ffordd rydym yn gofalu am ein
hamgylchedd. Mae’r newidiadau hyn yn
rhannol oherwydd yr heriau amgylcheddol
rydym yn dal i’w hwynebu ond hefyd o
ganlyniad i’r wasgfa ariannol y mae’r sector
gyhoeddus yn gorfod ei rheoli.
Cynhelir trafodaethau ar hyn o bryd gyda’r
sector amgylcheddol ynghylch y Fframwaith
Amgylcheddol Naturiol sydd hefyd yn cael ei
galw’n ‘Cymru Fyw’. Y ddogfen hon yw
ymateb strategol Llywodraeth Cynulliad Cymru
i’r ffaith i Gymru fethu â chyrraedd ei thargedau
bioamrywiaeth yn 2010 ac i broblemau
amgylcheddol eraill. Mae ‘Cymru Fyw’ yn
dangos dulliau newydd a llawer mwy cyfun o
reoli’r amgylchedd naturiol sy’n canolbwyntio ar
wella iechyd ecosystemau yn eu cyfanrwydd.
Mae hyn yn debyg, er efallai ar raddfa lai, i
ddulliau y mae Awdurdodau’r Parciau
Cenedlaethol yn eu mabwysiadau ar gyfer
graddfa’r tirlun. Er hynny, mae’n dangos
symudiad arwyddocaol ym mholisi’r
Llywodraeth a gallai gynnig nifer o gyfleoedd i
Barciau Cenedlaethol Cymru.
Budd ail faes, cysylltiedig, o waith, yn cael ei
gadeirio gan Gadeirydd y Cyngor Cefn Gwlad,
Morgan Parry, ac yn adolygu trefniadau gwaith
sefydliadol rhwng tri o asiantaethau
amgylcheddol mawr Cymru, y Cyngor Cefn
Gwlad, Comisiwn Coedwigaeth Cymru ac
Asiantaeth yr Amgylchedd Cymru. Yn rhannol o
ganlyniad i’r problemau amgylcheddol a
grybwyllwyd yn gynharach, a hefyd fel ymateb i
bwysau ariannol, bydd yr adolygiad yn ystyried
a yw’r asiantaethau’n cynnig digon o
ddimensiwn cyfun a chynaliadwy i’w gwaith.
Bydd Awdurdodau Parciau Cenedlaethol yn
cyfrannu i’r ymgynghori yn ystod y tri mis nesaf
ac mae’n debyg iawn y gofynnir i chi gymryd
rhan. Os hoffech ragor o wybodaeth neu gopi
ô’r ddogfen ymgynghori, ewch i:
http://goo.gl/Q99E
Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur Dyddiadau i'r Dyddiadur
5 – 26 Tachwedd, Seminar Flynyddol Aelodau
Cymru, yn cael ei chynnal gan Awdurdod Parc
Cenedlaethol Eryri, Plas Tan y Bwlch
2
Ethol Cadeirydd Newydd i Awdurdod Ethol Cadeirydd Newydd i Awdurdod Ethol Cadeirydd Newydd i Awdurdod Ethol Cadeirydd Newydd i Awdurdod
Parc Cenedlaethol Bannau Parc Cenedlaethol Bannau Parc Cenedlaethol Bannau Parc Cenedlaethol Bannau
BrycheiniogBrycheiniogBrycheiniogBrycheiniog
Cafodd y Cynghorydd Eric Saxon, Aelod o
Gyngor Sir Fynwy, ei ethol yn Gadeirydd newydd
Awdurdod Parc Cenedlaethol Bannau
Brycheiniog mewn Cyfarfod Cyffredinol a
gynhaliwyd ddiwedd mis Gorffennaf.
Mae’n olynu Mrs Mary Taylor – a fu’n Gadeirydd
am y cyfnod hwyaf ar yr Awdurdod – a
adawodd y Gadair yn swyddogol ar 31 Awst
2010 ar ôl 13 mlynedd o wasanaeth diflino.
Cafodd Mrs Julie James, Aelod a benodwyd
gan Lywodraeth Cynulliad Cymru, ei hethol fel
Dirprwy Gadeirydd Awdurdod y Parc.
Mae’r Cynghorydd Saxon yn adnabyddus iawn
yn Sir Fynwy, lle mae wedi bod yn Gynghorydd
Sir am y chwe blynedd ddiwethaf ac yn
Gynghorydd Cymuned am 14 mlynedd. Mae
ganddo brofiad helaeth mewn meysydd megis
busnes, yr amgylchedd a llywodraethu a sicrhau
rhagoriaeth mewn gwasanaethau cyhoeddus.
Wrth ei benodi, dywedodd y Cadeirydd, y
Cynghorydd Saxon: “Mae Awdurdod Parc
Cenedlaethol Bannau Brycheiniog wedi gweld
cynnydd sylweddol o dan arweiniad gwerthfawr
Mrs Mary Taylor ond allwn ni ddim fforddio
gorffwys ar ein rhwyfau – mae yna’n dal lawer o
waith i’w wneud. Dw i ddim eisiau i’r Awdurdod
hwn fod yn sefydliad sy’n cael ei arwain gan
Aelodau na Swyddogion. Mae llywodraethu ac
arwain yn effeithiol yn dibynnu ar ymddiriedaeth
a pharch, cydweithrediad a phartneriaeth.
Bydd yn rhaid i ni ddal i gydweithio i gryfhau’r
ymddiriedaeth a’r parch y naill at y llall rwyf
wedi’i weld yn datblygu ers i mi ddod yma.
Rwy’n teimlo’n freintiedig iawn cael fy ethol fel
Cadeirydd. Rwy’n uchelgeisiol dros y Parc
Cenedlaethol ac yn awyddus i weld ein
llwyddiannau hyd yma yn sylfaen i wella
ymhellach yn y dyfodol. Yn fwy na dim, rwy’n
credu’n gryf yn y Parciau Cenedlaethol a
byddaf yn ymdrechu i sicrhau y gallaf arwain a
chefnogi gwaith positif Awdurdod y Parc
Cenedlaethol mewn cadwraeth ac yn ein
cymunedau lleol.
3
Y Clod Uchaf i’r Y Clod Uchaf i’r Y Clod Uchaf i’r Y Clod Uchaf i’r
Adeilad UchafAdeilad UchafAdeilad UchafAdeilad Uchaf
Mewn seremoni’n ddiweddar yn cael ei chynnal
gan Sefydliad Brenhinol y Syrfewyr Siartredig
Cymru (RICS Cymru) enillodd Hafod Eryri wobr
“Prosiect y Flwyddyn”. Hefyd, daeth Sefydliad
Brenhinol Penseiri Prydain (RIBA) i’r casgliad y
dylai Hafod Eryri fod yn un o saith adeilad yng
Nghymru sy’n haeddu clod am ansawdd eu
dyluniad a’u cyfraniad i’r amgylchedd leol.
Roedd Pierre Wassenaar, llwydd cangen Cymru
o’r RIBA yn cydnabod fod Hafod Eryri wedi’i
ddewis, yn rhannol, oherwydd bod ei adeiladu’n
gymaint o her.
“Mae’n llwyddiant aruthrol. Byddai’n ddigon
anodd ei adeiladu ar dir gwastad – ac mi
wnaethon nhw hynny mewn gwirionedd cyn ei
ddatgymalu a’u gario i fyny’r mynydd – felly,
petai ddim ond am yr ymdrech, mae’n haeddu
ei ganmol”.
Er y mai dim ond cyrraedd y rhestr fer wnaeth
Hafod Eryri'r yng nghategori “Adfywio” Gwobrau
RICS Cymru, daeth yn gyntaf o’r 15 a ddaeth i’r
brig yn “Prosiect y Flwyddyn Sgiliau Adeiladu
Cymru”.
Meddai Aneurin Phillips, y Prif Weithredwr, ar ran
Awdurdod y Parc Cenedlaethol,
“Roedd yr Awdurdod yn benderfynol o’r
cychwyn y byddai gennym adeilad ar ben yr
Wyddfa y byddai Cymru gyfan yn falch ohono.
Ers i Hafod Eryri agor, mae ymateb y cyhoedd
iddo wedi bod yn anhygoel. Aeth bron i hanner
miliwn o bobl i ymweld â’r mynydd rhwng canol
Mehefin a diwedd Hydref y llynedd – cynnydd o
27% ar ffigurau’r flwyddyn cynt.
Yn ogystal â’r ymateb anhygoel yma, mae
derbyn y gwobrau hyn gan sefydliadau sy’n
enwog yn rhyngwladol am eu harbenigedd yn y
meysydd adeiladu a phensaernïaeth nid yn unig
yn cadarnhau i ni lwyddo yn ein tasg ond mae
hefyd yn ganmoliaeth i bob un o’r gweithwyr a
oedd â rhan yn nhasg anodd adeiladu Hafod
Eryri”.
4
Llofnodi tir yn ddiwrnod hanesyddol i Llofnodi tir yn ddiwrnod hanesyddol i Llofnodi tir yn ddiwrnod hanesyddol i Llofnodi tir yn ddiwrnod hanesyddol i
Awdurdod y ParcAwdurdod y ParcAwdurdod y ParcAwdurdod y Parc
Roedd diwrnod cyntaf Sioe Sir Benfro eleni’n
achlysur hanesyddol i Awdurdod y Parc
Cenedlaethol wrth iddo ddynodi’n swyddogol
22 hectar o dir Mynediad yn Freshwater East.
Ymunodd aelodau o gymuned Freshwater East
â Gweinidog Llywodraeth Cynulliad Cymru dros
yr Amgylchedd, Cynaliadwyedd a Thai, Jane
Davidson a Chadeirydd a swyddogion
Awdurdod y Parc ar gyfer y llofnodi swyddogol
yn Sioe’r Sir.
Meddai Cadeirydd yr Awdurdod, Richard
Howells, wrth siarad yn y digwyddiad: “Bydd
dynodi Tir Mynediad yn rhoi hawl newydd i’r
cyhoedd ar droed a bydd yn cyd-fynd â’r
hawliau tramwy sydd eisoes ar Lwybr yr Arfordir
a’r llwybrau cyhoeddus yn Freshwater East.
“Gall tirfeddianwyr ddynodi Tir Mynediad o dan
Ddeddf Cefn Gwlad a Hawliau Tramwy 2000
ond, hyd y gwyddom ni, ychydig o awdurdodau
lleol na thirfeddianwyr preifat sydd wedi
defnyddio’r hawliau hyn yng Nghymru.
“Rydym yn gobeithio y bydd hyn yn annog mwy
o awdurdodau lleol, yn enwedig, i weithredu fel
hyn. Lle mae yna hanes o fynediad cyhoeddus
a bod hamddena’n cael ei ystyried yn
weithgaredd cynaliadwy, mae yna fanteision
amlwg i dirfeddianwyr ddynodi Tir Mynediad.
“Mae dynodi hawliau mynediad cyhoeddus yn
Freshwater East yn gwireddu ymrwymiad hir
dymor Awdurdod y Parc Cenedlaethol i
gyfarfod â dyheadau’r gymuned leol i
amddiffyn mynediad cyhoeddus ar draws y
Burrows”
Mae dynodi Tir Mynediad yn weithred na ellir ei
diddymu sy’n sicrhau y bydd hawliau mynediad
ar gael i genedlaethau’r dyfodol eu mwynhau,
sef yr hyn y mae’r gymuned leol wedi dyheu
amdano ers blynyddoedd lawer.
Dyma, hefyd, y cyntaf o nifer o ddaliadau tir
Awdurdod y Parc Cenedlaethol a fydd yn cael
eu dynodi’n Dir Mynediad yn ystod y
blynyddoedd nesaf.
Dechreuodd Awdurdod y Parc Cenedlaethol
baratoi i ddynodi Tir Mynediad yn Freshwater
East yn 2008 a oedd yn golygu ymgynghori gyda
mwy na 80 o gartrefi a sawl sefydliad.
5
Sylfaeni dysgu drwy chwaraeSylfaeni dysgu drwy chwaraeSylfaeni dysgu drwy chwaraeSylfaeni dysgu drwy chwarae
Dangosodd plant
ysgol gynradd
Sageston eu potiau
pinsio, eu lluniau
a’u barddoniaeth,
ymysg gweithiau
celf eraill, yng
Nghastell Carew
ddiwedd Mehefin.
Daeth y Neuadd
Fechan yn fyw
gyda byntin a
baneri, cleddyfau
a thariannau o
waith y 24 o blant
mewn nifer o
sesiynau yng
Nghastell Carew
sy’n cael ei reoli
gan Awdurdod Parc Cenedlaethol Arfordir
Penfro.
Meddai Pennaeth Ysgol Gynradd Sageston, Mrs
Joan Morris: “Mae hyn wedi bod yn gyfle gwych
i’n disgyblion weithio mewn awyrgylch mor
anogol. Mae amrywiaeth y gweithgareddau yn
y castell wedi ysbrydoli’r plant i fod yn greadigol
a brwdfrydig ynghylch dysgu.
Roedd James Parkin, Cyfarwyddwr Hamdden,
Marchnata a Chyfathrebu’r Awdurdod yno:
“Roedd yn enghraifft wych o gymaint y mae
plant yn ei ddysgu drwy chwarae a lle gwell i
danio’r dychymyg na Chastell Carew!”
Caru Llanymddyfri Caru Llanymddyfri Caru Llanymddyfri Caru Llanymddyfri yn lansio gobaith yn lansio gobaith yn lansio gobaith yn lansio gobaith
newydd i’r drefnewydd i’r drefnewydd i’r drefnewydd i’r dref
Y mis hwn lansiodd Llanymddyfri – un o drefi
marchnad tlysaf Cymru – ei frand ‘Caru
Llanymddyfri’ a logo newydd ysblennydd i’w
ganlyn i wella’r atyniadau gwledig gan obeithio
cychwyn ar berthynas oes ag ymwelwyr â’r
ardal.
Daeth dros 100 o bobl i weld Caru Llanymddyfri’n
cael ei lansio â chryn rwysg yn Sgwâr y Farchnad
ddydd Sadwrn 14 Awst. Cafodd logo newydd
Caru Llanymddyfri, a collage enfawr siâp calon
o 400 o ffotograffau personol yn dangos beth
mae’r trigolion yn ei hoffi am y dref, eu
dadorchuddio a chafwyd newyddion cyffrous i
lansio Gwyl Ddefaid Llanymddyfri a fydd yn cael
ei chynnal ar 24 - 25 Medi.
Cafodd logo deniadol Caru Llanymddyfri ei greu
yn llywiau traddodiadol Cymru - coch ar wyrdd -
sy’n cynrychioli’r dreftadaeth ddiwylliannol y
mae pobl y dref yn gobeithio a fydd yn adfywio
Llanymddyfri fel tref Gymreig nodweddiadol ar
ffiniau Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog
yn Sir Gaerfyrddin. Bydd y logo’n cael ei
ddefnyddio mewn pob gwyl, deunydd
cyfathrebu ac ymgyrchoedd hyrwyddo fel
delwedd syml ond nerthol y gall pob uniaethu’n
hawdd ag e.
6
Cymru Fentrus 2010 – Llwyddiant i Cymru Fentrus 2010 – Llwyddiant i Cymru Fentrus 2010 – Llwyddiant i Cymru Fentrus 2010 – Llwyddiant i
WyneddWyneddWyneddWynedd
Enillydd Cymru Fentrus 2010 yw cynllun i
hyrwyddo menter ac arloesedd a chreu
cyfleoedd i fusnesau yng Ngwynedd.
Cyhoeddwyd y newydd yn y Sioe Fawr 2010 wrth
i’r Dirprwy Brif Weinidog, Ieuan Wyn Jones,
gyflwyno gwobr Cymru Fentrus i Bartneriaeth
Economaidd Gwynedd am ei brosiect Llwyddo
yng Ngwynedd.
Un o brif amcanion y prosiect yw datblygu
poblogaeth sy’n mentro a diwylliant allblyg a
hyderus ymysg pobl a chymunedau Gwynedd
wledig.
Mae Llwyddo yng Ngwynedd yn gweithio gyda
grwpiau targed sydd heb, hyd yma, gyflawni eu
potensial entrepreneuriaid. Mae’r rhaglen yn
cynnwys cyfres o brosiectau sy’n gweithredu yng
Ngwynedd, drwy Gynllun Datblygu Gwledig
Cymru (2007-2013) ac mae’n anelu at annog
menter ac arloesedd yng nghefn gwlad
Gwynedd. Partneriaeth Economaidd Gwynedd
sy’n rhedeg Llwyddo yng Ngwynedd ac mae’n
cynnwys cynrychiolwyr o amrywiaeth eang o
sefydliadau, gan gynnwys Parc Cenedlaethol
Eryri.
Coridor gwyrdd yr arfordir yn annog Coridor gwyrdd yr arfordir yn annog Coridor gwyrdd yr arfordir yn annog Coridor gwyrdd yr arfordir yn annog