Bazkide onuradunakBazkide koordinatzailea
HARREMANETARAKOe-mail: [email protected]:
www.arcoslife.eu twitter: @infoarcoslife • facebook:
facebook.com/arcoslife
LAGA
KO H
ONDA
RTZA
BIZ
KAIA
, IBA
RRAN
GELU
Urda
ibai
ko it
sasb
azte
rrak
eta
padu
rak
Kont
serb
azio
Ber
eziko
Ere
mua
Urdaibaiko itsasbazterrak eta padurak KBEko dunak hobetzeko
kontserbazio jarduerak
NATURA 2000 SAREA
Natura 2000 Sarea munduko naturagune babestuen sare handiena da
eta Europa osoan hedatzen da. Batasuneko Garrantzizko Lekuak (BGL)
eta Hegaztientzako Babes Bereziko Guneak (HBBG) kontuan hartuta,
Espainian 1.470 gune daude sarean sartuta.
Gutxi gorabehera, Espainiako lurraldearen % 27a dago naturagune
babestuen sare honen barruan. Zu zauden lekua sare honen zati bat
da.
LIFE FINANTZAKETA PROGRAMA
LIFE Europar Batasunaren tresna finantzarioa da, Europa osoan
ingurumeneko, natura zaintzeko eta aldaketa klimatikoaren aurkako
proiektuei babesa emateko. 1992tik, LIFEk 4.500 proiektu baino
gehiago kofinantzatu ditu. 2014-2020 aldirako, LIFEk 3.400 milioi
euroko ekarpena egingo du ingurumena eta klima babesteko.
URDAIBAIKO ITSASBAZTERRAK ETA PADURAK KBE (ES2130007)2013.
urtearen bukaera aldera, Eusko Jaurlaritzak 358/2013 Dekretua
argitaratu ondoren, Batasuneko Garrantziko Leku hau,
Kontserbazio Bereziko Eremu izendatu zuen Urdaibai eta
Gaztelugatxeko Donieneko beste eremu batzuekin batera. KBE gune
hauen izendapenean, kontserbazio neurriei buruzko dokumentuak
onartu ziren. Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren Erabilera eta
Kudeaketa Zuzentzeko Planak N2 Itsasertzeko Guneko Lagako duna
sistema integratzen du. Honek Matxitxako lurmuturra eta Arbolitz
Punta arteko itsasertzeko
eremua eta Izaro,Txatxarramendi eta Sandinere irlak barneratzen
ditu.
LIFE+ARCOS PROIEKTUA
Life+ARCOS (ARenales COSteros) izeneko proiektuaren xedea da
Kantauriko itsasertzeko duna-habitaten kontserbazio egoera hobetzea
Batasuneko Garrantzizko Lekutzat jotako 10 gunetan. Gune horiek
kudeatzen dituzten autonomia erkidegoek Kontserbazio Bereziko Eremu
izendatu dituzte. Horretarako, jarduera hauek garatzen ari
dira:
• Bertakoak ez diren zuhaitzak eta espezie exotiko
inbaditzaileak kentzea.
• Hondar-biltzaileak instalatzea hondarraren erretentzioa
errazteko.
• Leheneratze esparruak mugatzea jarduera eremuak hesituz eta
seinaleztatuz.
• Duna landaredia indartzea, landare egituratzaileen bidez, hala
nola areondoa (Ammophila arenaria) eta askiluzea (Elytrigia juncea
subsp. boreoatlantica).
• Duna habitatetako espezieak berriro sartzea eta sendotzea.
NON ARI DA LANEAN LIFE+ARCOS
Asturiasen: Penarronda-Barayo KBE (ES0000317), Busto-Luanco
Lurmuturra KBE (ES1200055) eta Vega Hondartza KBE (ES1200022).
Kantabrian: Liencreseko dunak eta Paseko estuarioa KBE
(ES1300004), Puntaleko dunak eta Mierako estuarioa KBE (ES1300005)
eta Santoña, Victoria y Joyel-eko padurak KBE (ES1300007).
Euskadin: Barbadun itsasadarra KBE (ES2130003), Urdaibaiko
itsasbazterrak eta padurak KBE (ES2130007), Urola itsasadarra KBE
(ES2120004) eta Iñurritza KBE (ES210009).
LIFE13 NAT/ES/000883 LIFE+ARCOSIRAUPENA : 2014-2018 •
AURREKONTUA : 1.327.816 €
EUROPAR BATASUNAREN EKARPENA: 945.428 €
Life+ARCOS proiektua garatzen ari den Laga hondartzako
gunearen
(zur iz ) eta gainont zeko guneen (urdinez) kokapena
Ecología Litoral sl
Eskertzak
IbarrangelukoUdala
KBEren kokapena (gorriz) hainbat udalerrietan. Proiektuaren
ekintzak Ibarrangelun burutuko dira.
Laga_Euskera_4_210x100_v1.indd 1 13/9/18 8:30
LANDARE INBADITZAILEEN KONTRA LEHIAN
Landare inbaditzailea, berea ez den ekosistema natural edo erdi
natural batean sartzen dena eta jatorriko biodibertsitatean
aldaketak eragiten dituena da. Hauen sartzapenak beti gizakiak
eragindakoak izaten dira, zoriz zein nahita. Lagan honako espezie
inbaditzaileak topatuko ditugu: Conyza canadensis, bitxilore
afrikarra (Arcthoteca calendula), oeneterak (Oenothera glazioviana
eta Oenothera x fallax), sanagustin bazka (Stenotaphrum secundatum)
edota Paspalum distichum eta Paspalum dilatatum espezietako
gramineak. Pinuak eremu honetan eraldatzeko gaitasuna eskuratzen du
bere haziei modu errazean sakabanatzean, beraz, pinu ale batzuk
ezabatuak izango dira. Espezie inbaditzaile hauen kontrolerako
eskuzko zein baliabide mekanikoak erabiliko dira.
SARBIDEEN ANTOLAKETA
Dunetako landareak zapalketekiko oso sentiberak direnez,
hondartzarako sarbideen antolamendu egokia behar-beharrezkoa da
dunen barneko mugimendua saihesteko. Egurrezko zutabe eta sokak
erabiliz duna babesten duen eta hondartzarako sarbide den itxitura
zati bat konponduko da. Horrela dunako landaredia zapaltzearen
eragin negatiboa gutxitzen da, eta ziurtatzen da landaketak modu
egokian hazten direla, batez ere, harenondokoena (Ammophila
arenaria).
BIODIBERTSITATEAREN GUNE GARRANTZITSUA
Laga hondartzan mehatxatuta dauden honako espezieak topa
daitezke: itsas arenaria (Honckenya peploides), hondartza honetan
landare-populazio txikia duena. Beste bi espezie, itsas alpapa
(Medicago marina) eta Chamaesyce peplis bertan izan dira orain dela
urte gutxi arte. Duna-sistema honetan ezabatutzat eman dena
hondartzetako bitxilorea da (Matricaria maritima subsp. maritima),
honen ale batzuk soilik geratzen dira Urdaibaiko paduran. Duna
tertziarioa nahiko ongi irudikatua dago Lagako duna-sisteman,
ondorioz, ekintzak orain dunan dauden espeziek indartzera eta
botere inbaditzailea duten espezieak ezabatzera mugatuko dira.
Life+ARCOS proiektua Europar Batasunak finantzatzen du LIFE
programaren bidez. Bere xedea da Natura 2000 Sarean dauden
Kantauriko Itsasertzeko 10 Gune Babestuko duna-
habitatak berreskuratzea
30 m
LAGA HONDARTZAREN IRAGANA ETA ORAINA
Laga-ko duna-sisteman, hondar metaketa periodoak higadura
periodoak baino handiagoak izaten dira. Zehazki, dunako frontearen
6cm-ko aurrerakada atzeman da 1957-2014 periodoen bitartean.
Frontearen aurrerakada periodo nagusia 1957-2007 artean izan zen,
17,5cm-ko aurrerakadarekin (kantabrikoko hareatzen mediatik gora).
Jarraian, 2011-2014 bitartean higadura eta 12cm-ko dunen atzeratzea
izan zen kontinenteruntz. Intentsitate handi eta tarteko aktibitate
eolikoa jasateko arriskuan dauden lur eremuak (duna zuriak)
gutxiagotu egin dira aktibitate gutxiko lur eremuen alde (duna
grisak). Hala ere, azken urteetan haizearen suspertze bat atzeman
da ekialdeko zerrendan.
CENTRO NACIONAL DE INFORMACIÓN GEOGRÁFICAC/ General Ibáñez de
Ibero, 3 - 28003 Madrid - España
Tel: +34 915979548/9628/9696- Fax: 915532913www.cnig.es -
[email protected]
Fecha de vuelo del fotograma: 09/10/56 Nombre del fichero:
33k_ES_comp_PAN_21mic_etrs89_UTM-hu30_H50_0038_fot_28802.ecw Escala
del vuelo: 32000 Escala aproximada de la ampliación: 1/3000 Fecha:
06/08/2018 RESERVADO CNIG: Vuelo AMS-56. Ministerio de Defensa
(CEGET) Solicitado por:La imagen mostrada en este documento es
reproducción de un fotograma aéreo original, por tanto no ha sido
sometida a las correciones geométricas necesarias para que tenga el
rigor métrico de un mapa
CENTRO NACIONAL DE INFORMACIÓN GEOGRÁFICAC/ General Ibáñez de
Ibero, 3 - 28003 Madrid - España
Tel: +34 915979548/9628/9696- Fax: 915532913www.cnig.es -
[email protected]
Fecha de vuelo del fotograma: 25/10/2017 Nombre del fichero:
h50_0038_fot_02-5181.ecw Escala del vuelo: 20000 Escala aproximada
de la ampliación: 1/3000 Fecha: 06/08/2018 RESERVADO CNIG:
Solicitado por:La imagen mostrada en este documento es reproducción
de un fotograma aéreo original, por tanto no ha sido sometida a las
correciones geométricas necesarias para que tenga el rigor métrico
de un mapa
Oen
eter
en e
skuz
ko ez
abaketa (Oenothera glazioviana). Espezie inbaditzailea
2017
MEHATXU NAGUSIAK
Bizilagun den Laida duna-sisteman uneoro hondarra galtzearen
ondorio, lehen atsegin hartzeko hondartza honek zuen erabilera modu
handian Laga hondartzara lekualdatzen ari da.
Horregatik, Laga hondartzako duna-sistema gero eta erabiliagoa
da uda garaian, eta honek babes neurriak hartzera garamatza gerta
daitekeen dunaren zatiketa gutxiagotzeko, eremu babestuetako
erabiltzaileen ondorioz. Dirudienaren kontra, dunetako espezieak
oso sentiberak dira dunak zapaltzean haien sustraiei eragiten
diegun presioarekiko.
Landare inbaditzaileak dira oraindik horrelako ekosistemen
mehatxu nagusietako bat. Denboran luzatzen diren landare hauen
ezabaketarako ekintzak eta barneratze puntu berrien antzemate
goiztiarra beharrezkoak dira mota honetako inbasio biologikoak
kontrolatzeko.
Ekia
ld
eko d
utxen birkokapena, ekimenak gauzatu ahal izateko
Itxitu
rek
hond
artz
arak
o sa
rbid
ea an
tolatu eta zapalketen aurrean duna babesteko balio dute
Irudiak © Instituto Geográfico Nacional de España. Hegaldi
amerikarra B seriea eta ortofotoa PNOA 2017
1956
Zaha
rber
ritze
a beh
arrezkoa duen zapaldutako erem
uaren adibidea
N
Irundiak © 2018 Google
Laga hondartza, Ibarrangeluko udalerrian, kontserbazio egoera
nahiko onean dago, non erraz bereiz daitezkeen kantabrikoko kostako
dunako berezko marrak: duna enbrionarioa, duna zuria eta duna
grisa.
LAGA HONDARTZA
Duna
ko e
rem
u gr
isar
en ga
inean dauden pinu heldu eta gazteak ezabatuak izango dira
Hon
dar k
aptat
zailee
n instalazioa dunaren form
a berreskuratzeko
Itxia izango den sarbidea
Duna grisaren gainean pinuen
garbiketa
Jatetxea
APARKALEKUA
APARKALEKUA
Duna
grisa
Duna
grisa
Duna gr
isa
Land
atze
erem
ua
Erre
fortz
u ere
mua
Laga_Euskera_4_210x100_v1.indd 2 13/9/18 8:30