Top Banner
Liczby zespolone C := R 2 . R 2 3 (a, b)=(a, 0)+(0, b)= a · (1, 0)+ b · (0, 1). R C, R 3 x (x , 0) C. i := (0, 1), 1 =(1, 0) (a, b)= a(1, 0)+ b(0, 1)= a + bi . R 2 3 (a, b)= z = a + bi C. a- cz˛ c rzeczywista liczby zespolonej z , <ez = a b-cz˛ c urojona liczby zespolonej z , =mz = b. Liczby rzeczywiste: x =(x , 0)= x + 0i . Liczby zespolone
73

Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Mar 01, 2019

Download

Documents

NguyenDat
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone

C := R2.

R2 3 (a,b) = (a,0) + (0,b) = a · (1,0) + b · (0,1).

R ⊂ C, R 3 x ↔ (x ,0) ∈ C.

i := (0,1), 1 = (1,0)

(a,b) = a(1,0) + b(0,1) = a + bi .

R2 3 (a,b) = z = a + bi ∈ C.

a- czesc rzeczywista liczby zespolonej z, <ez = ab-czesc urojona liczby zespolonej z, =mz = b.Liczby rzeczywiste: x = (x ,0) = x + 0i .

Liczby zespolone

Page 2: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone

C := R2.

R2 3 (a,b) = (a,0) + (0,b) = a · (1,0) + b · (0,1).

R ⊂ C, R 3 x ↔ (x ,0) ∈ C.

i := (0,1), 1 = (1,0)

(a,b) = a(1,0) + b(0,1) = a + bi .

R2 3 (a,b) = z = a + bi ∈ C.

a- czesc rzeczywista liczby zespolonej z, <ez = ab-czesc urojona liczby zespolonej z, =mz = b.Liczby rzeczywiste: x = (x ,0) = x + 0i .

Liczby zespolone

Page 3: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone

C := R2.

R2 3 (a,b) = (a,0) + (0,b) = a · (1,0) + b · (0,1).

R ⊂ C, R 3 x ↔ (x ,0) ∈ C.

i := (0,1), 1 = (1,0)

(a,b) = a(1,0) + b(0,1) = a + bi .

R2 3 (a,b) = z = a + bi ∈ C.

a- czesc rzeczywista liczby zespolonej z, <ez = ab-czesc urojona liczby zespolonej z, =mz = b.Liczby rzeczywiste: x = (x ,0) = x + 0i .

Liczby zespolone

Page 4: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone

C := R2.

R2 3 (a,b) = (a,0) + (0,b) = a · (1,0) + b · (0,1).

R ⊂ C, R 3 x ↔ (x ,0) ∈ C.

i := (0,1), 1 = (1,0)

(a,b) = a(1,0) + b(0,1) = a + bi .

R2 3 (a,b) = z = a + bi ∈ C.

a- czesc rzeczywista liczby zespolonej z, <ez = ab-czesc urojona liczby zespolonej z, =mz = b.Liczby rzeczywiste: x = (x ,0) = x + 0i .

Liczby zespolone

Page 5: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone

C := R2.

R2 3 (a,b) = (a,0) + (0,b) = a · (1,0) + b · (0,1).

R ⊂ C, R 3 x ↔ (x ,0) ∈ C.

i := (0,1), 1 = (1,0)

(a,b) = a(1,0) + b(0,1) = a + bi .

R2 3 (a,b) = z = a + bi ∈ C.

a- czesc rzeczywista liczby zespolonej z, <ez = ab-czesc urojona liczby zespolonej z, =mz = b.Liczby rzeczywiste: x = (x ,0) = x + 0i .

Liczby zespolone

Page 6: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone

C := R2.

R2 3 (a,b) = (a,0) + (0,b) = a · (1,0) + b · (0,1).

R ⊂ C, R 3 x ↔ (x ,0) ∈ C.

i := (0,1), 1 = (1,0)

(a,b) = a(1,0) + b(0,1) = a + bi .

R2 3 (a,b) = z = a + bi ∈ C.

a- czesc rzeczywista liczby zespolonej z, <ez = ab-czesc urojona liczby zespolonej z, =mz = b.Liczby rzeczywiste: x = (x ,0) = x + 0i .

Liczby zespolone

Page 7: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone

C := R2.

R2 3 (a,b) = (a,0) + (0,b) = a · (1,0) + b · (0,1).

R ⊂ C, R 3 x ↔ (x ,0) ∈ C.

i := (0,1), 1 = (1,0)

(a,b) = a(1,0) + b(0,1) = a + bi .

R2 3 (a,b) = z = a + bi ∈ C.

a- czesc rzeczywista liczby zespolonej z, <ez = ab-czesc urojona liczby zespolonej z, =mz = b.Liczby rzeczywiste: x = (x ,0) = x + 0i .

Liczby zespolone

Page 8: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Płaszczyzna zespolona

Liczby zespolone

Page 9: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Płaszczyzna zespolona

Liczby zespolone

Page 10: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Płaszczyzna zespolona

Liczby zespolone

Page 11: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Płaszczyzna zespolona

Liczby zespolone

Page 12: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Płaszczyzna zespolona

Liczby zespolone

Page 13: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Moduł liczby zespolonej

|z| = odległosc z od 0.

z = a + bi = (a,b) ⇒ |z| =√

a2 + b2.

Liczby zespolone

Page 14: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Moduł liczby zespolonej

|z| = odległosc z od 0.

z = a + bi = (a,b) ⇒ |z| =√

a2 + b2.

Liczby zespolone

Page 15: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Moduł liczby zespolonej

|z| = odległosc z od 0.

z = a + bi = (a,b) ⇒ |z| =√

a2 + b2.

Liczby zespolone

Page 16: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Moduł liczby zespolonej

|z| = odległosc z od 0.

z = a + bi = (a,b) ⇒ |z| =√

a2 + b2.

Liczby zespolone

Page 17: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Moduł liczby zespolonej

|z| = odległosc z od 0.

z = a + bi = (a,b) ⇒ |z| =√

a2 + b2.

Liczby zespolone

Page 18: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

argument liczby zespolonej 6= 0

TwierdzenieNiech z = x + yi ∈ C, z 6= 0. Istnieje dokładnie jedna liczbaφ ∈ [0,2π), dla której

sinϕ =y|z|, cosϕ =

x|z|.

Liczbe te nazywamy argumentem głównym liczby zespolonej zi oznaczamy Arg z.

Liczby zespolone

Page 19: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Argument liczby zespolonej

Liczby zespolone

Page 20: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Argument liczby zespolonej

Liczby zespolone

Page 21: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Argument liczby zespolonej

Liczby zespolone

Page 22: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

argument liczby zespolonej 6= 0

TwierdzenieNiech z = x + yi ∈ C. Jesli Arg z = ϕ, to

sin(ϕ+ 2kπ) =y|z|, cos(ϕ+ 2kπ) =

x|z|.

Argumentem liczby zespolonej z nazywamy zbiór{ϕ+ 2kπ, k ∈ Z} i oznaczamy arg z.

Liczby zespolone

Page 23: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

argument liczby zespolonej

Liczby zespolone

Page 24: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

argument liczby zespolonej

Liczby zespolone

Page 25: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

argument liczby zespolonej

Liczby zespolone

Page 26: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

dodawanie liczb zespolonych

(a,b) + (c,d) = (a + c,b + d)(a + bi) + (c + di) = (a + c) + (b + d)i

Liczby zespolone

Page 27: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

odejmowanie liczb zespolonych

(a,b)− (c,d) = (a− c,b − d)(a + bi)− (c + di) = (a− c) + (b − d)i

Liczby zespolone

Page 28: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

odejmowanie liczb zespolonych

(a,b)− (c,d) = (a− c,b − d)(a + bi)− (c + di) = (a− c) + (b − d)i

Liczby zespolone

Page 29: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

odejmowanie liczb zespolonych

(a,b)− (c,d) = (a− c,b − d)(a + bi)− (c + di) = (a− c) + (b − d)i

Liczby zespolone

Page 30: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

mnozenie liczb zespolonych

(a,b) · (c,d) := (ac − bd ,ad + bc)i2 = (0,1) · (0,1) = (0 · 0− 1 · 1,0 · 1 + 1 · 0) = (−1,0) = −1(a+bi) · (c +di) = ac +adi +bci +bdi2 = (ac−bd) + (ad +bc)i

Liczby zespolone

Page 31: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

mnozenie liczb zespolonych

(a,b) · (c,d) := (ac − bd ,ad + bc)i2 = (0,1) · (0,1) = (0 · 0− 1 · 1,0 · 1 + 1 · 0) = (−1,0) = −1(a+bi) · (c +di) = ac +adi +bci +bdi2 = (ac−bd) + (ad +bc)i

Liczby zespolone

Page 32: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

mnozenie liczb zespolonych

(a,b) · (c,d) := (ac − bd ,ad + bc)i2 = (0,1) · (0,1) = (0 · 0− 1 · 1,0 · 1 + 1 · 0) = (−1,0) = −1(a+bi) · (c +di) = ac +adi +bci +bdi2 = (ac−bd) + (ad +bc)i

Liczby zespolone

Page 33: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

dzielenie liczb zespolonych

a+bic+di dla a,b, c,d ∈ R, (c,d) 6= (0,0)

(a,b) : (c,d) = (ac + bdc2 + d2 ,

−ad + bcc2 + d2 )

a + bic + di

=ac + bdc2 + d2 +

−ad + bcc2 + d2 i

Liczby zespolone

Page 34: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

dzielenie liczb zespolonych

a+bic+di dla a,b, c,d ∈ R, (c,d) 6= (0,0)

(a,b) : (c,d) = (ac + bdc2 + d2 ,

−ad + bcc2 + d2 )

a + bic + di

=ac + bdc2 + d2 +

−ad + bcc2 + d2 i

Liczby zespolone

Page 35: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

sprzezenie liczby zespolonej

sprzezenie liczby zespolonej

Liczbe z := (x ,−y) = x − yi nazywamy liczba sprzezona doliczby z = x + yi .

zz = |z|2

zz = (x + yi)(x − yi) = x2 − y2i2 = x2 + y2 = |z|2.

a + bic + di

=(a + bi)(c − di)(c + di)(c − di)

=

ac − adi + bci + bdc2 + d2 =

ac + bdc2 + d2 +

−ad + bcc2 + d2 i .

Liczby zespolone

Page 36: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

sprzezenie liczby zespolonej

sprzezenie liczby zespolonej

Liczbe z := (x ,−y) = x − yi nazywamy liczba sprzezona doliczby z = x + yi .

zz = |z|2

zz = (x + yi)(x − yi) = x2 − y2i2 = x2 + y2 = |z|2.

a + bic + di

=(a + bi)(c − di)(c + di)(c − di)

=

ac − adi + bci + bdc2 + d2 =

ac + bdc2 + d2 +

−ad + bcc2 + d2 i .

Liczby zespolone

Page 37: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

sprzezenie liczby zespolonej

sprzezenie liczby zespolonej

Liczbe z := (x ,−y) = x − yi nazywamy liczba sprzezona doliczby z = x + yi .

zz = |z|2

zz = (x + yi)(x − yi) = x2 − y2i2 = x2 + y2 = |z|2.

a + bic + di

=(a + bi)(c − di)(c + di)(c − di)

=

ac − adi + bci + bdc2 + d2 =

ac + bdc2 + d2 +

−ad + bcc2 + d2 i .

Liczby zespolone

Page 38: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

postac trygonometryczna liczby zespolonej (róznej od0)

z = x + yi = |z|( x|z|

+y|z|

i) =

= |z|(cosϕ+ i sinϕ),

gdzie ϕ ∈ arg z.

przykłady

3 = 3(cos 0 + i sin 0),i = 1(cos (π/2) + i sin (π/2)),−2− 2i = 2

√2(cos(5/4π) + i sin(5/4π).

Liczby zespolone

Page 39: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

postac trygonometryczna liczby zespolonej (róznej od0)

z = x + yi = |z|( x|z|

+y|z|

i) =

= |z|(cosϕ+ i sinϕ),

gdzie ϕ ∈ arg z.

przykłady

3 = 3(cos 0 + i sin 0),i = 1(cos (π/2) + i sin (π/2)),−2− 2i = 2

√2(cos(5/4π) + i sin(5/4π).

Liczby zespolone

Page 40: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

mnozenie liczb zespolonych danych w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ)w = |w |(cosψ + i sinψ).Wtedy

z · w = |z||w |(cos(ϕ+ ψ) + i sin(ϕ+ ψ)).

Liczby zespolone

Page 41: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

dzielenie liczb zespolonych danych w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ)w = |w |(cosψ + i sinψ), w 6= 0.Wtedy

zw

=|z||w |

(cos(ϕ− ψ) + i sin(ϕ− ψ)).

Liczby zespolone

Page 42: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 =

Liczby zespolone

Page 43: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 =

Liczby zespolone

Page 44: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 =13 + 3 · 12 · i + 3 · 1 · i2 + i3 =1 + 3i − 3− i =−2 + 2i

Liczby zespolone

Page 45: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 =13 + 3 · 12 · i + 3 · 1 · i2 + i3 =1 + 3i − 3− i =−2 + 2i

Liczby zespolone

Page 46: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 =13 + 3 · 12 · i + 3 · 1 · i2 + i3 =1 + 3i − 3− i =−2 + 2i

Liczby zespolone

Page 47: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 = (√

2(cos π4 + i sin π

4 ))3 =(√

2)3(cos 3π4 + i sin 3π

4 ) =

2√

2(−√

22 +

√2

2 ) =−2 + 2i .

Liczby zespolone

Page 48: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 = (√

2(cos π4 + i sin π

4 ))3 =(√

2)3(cos 3π4 + i sin 3π

4 ) =

2√

2(−√

22 +

√2

2 ) =−2 + 2i .

Liczby zespolone

Page 49: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 = (√

2(cos π4 + i sin π

4 ))3 =(√

2)3(cos 3π4 + i sin 3π

4 ) =

2√

2(−√

22 +

√2

2 ) =−2 + 2i .

Liczby zespolone

Page 50: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

potegowanie liczby zespolonych danej w postacitrygonometrycznej

Niech z = |z|(cosϕ+ i sinϕ).Wtedy

zn = (|z|)n(cos(nϕ) + i sin(nϕ)).

przykład

(1 + i)3 = (√

2(cos π4 + i sin π

4 ))3 =(√

2)3(cos 3π4 + i sin 3π

4 ) =

2√

2(−√

22 +

√2

2 ) =−2 + 2i .

Liczby zespolone

Page 51: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

pierwiastek z liczby zespolonej

definicjaPierwiastkiem n–tego stopnia z liczby zespolonej z nazywamyzbiór rozwiazan równania wn = z.

Gdy z 6= 0 to jest dokładnie n rozwiazan równania wn = z.Wszystkie one maja moduł równy n

√|z|, a ich argumenty

wynosza, kolejno, Arg zn , Arg z

n + 2πn , Arg z

n + 2 · 2πn ,. . .,

Arg zn + (n − 1) · 2π

n . Pierwiastek n–tego stopnia tworzy napłaszczyznie zespolonej n–kat foremny o srodku symetrii 0.

Liczby zespolone

Page 52: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

pierwiastek zespolony

przykłady√

9 = {3,−3},bo 32 = 9 i (−3)2 = 9.√−9 = {3i ,−3i},bo (3i)2 = −9 i (−3i)2 = −9.

3√−1 = {−1, 1

2 +√

32 i , 1

2 −√

32 i}.

Liczby zespolone

Page 53: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

pierwiastek zespolony

przykłady√

9 = {3,−3},bo 32 = 9 i (−3)2 = 9.√−9 = {3i ,−3i},bo (3i)2 = −9 i (−3i)2 = −9.

3√−1 = {−1, 1

2 +√

32 i , 1

2 −√

32 i}.

Liczby zespolone

Page 54: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

pierwiastek zespolony

przykłady√

9 = {3,−3},bo 32 = 9 i (−3)2 = 9.√−9 = {3i ,−3i},bo (3i)2 = −9 i (−3i)2 = −9.

3√−1 = {−1, 1

2 +√

32 i , 1

2 −√

32 i}.

Liczby zespolone

Page 55: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

pierwiastek zespolony

przykłady√

9 = {3,−3},bo 32 = 9 i (−3)2 = 9.√−9 = {3i ,−3i},bo (3i)2 = −9 i (−3i)2 = −9.

3√−1 = {−1, 1

2 +√

32 i , 1

2 −√

32 i}.

Liczby zespolone

Page 56: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

pierwiastek zespolony

przykłady√

9 = {3,−3},bo 32 = 9 i (−3)2 = 9.√−9 = {3i ,−3i},bo (3i)2 = −9 i (−3i)2 = −9.

3√−1 = {−1, 1

2 +√

32 i , 1

2 −√

32 i}.

Liczby zespolone

Page 57: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

3√−1

Liczby zespolone

Page 58: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

4√−1

Liczby zespolone

Page 59: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone, równania kwadratowe

Równanie z2 = −a, gdzie a jest liczba rzeczywista dodatnia,ma dwa rozwiazania w liczbach zespolonych:z = ±i

√a.

Kazde równanie kwadratowe o współczynnikach rzeczywistychmaalbo dwa pierwiastki rzeczywiste (∆ > 0)albo jeden pierwiastek rzeczywisty podwójny (∆ = 0)albo dwa sprzezone pierwiastki zespolone, gdy ∆ < 0, wtedyrównanie az2 + bz + c = 0 ma rozwiazania:z1 = −b−i

√−∆

2a , z2 = −b+i√−∆

2a .

Liczby zespolone

Page 60: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone, równania kwadratowe

Równanie z2 = −a, gdzie a jest liczba rzeczywista dodatnia,ma dwa rozwiazania w liczbach zespolonych:z = ±i

√a.

Kazde równanie kwadratowe o współczynnikach rzeczywistychmaalbo dwa pierwiastki rzeczywiste (∆ > 0)albo jeden pierwiastek rzeczywisty podwójny (∆ = 0)albo dwa sprzezone pierwiastki zespolone, gdy ∆ < 0, wtedyrównanie az2 + bz + c = 0 ma rozwiazania:z1 = −b−i

√−∆

2a , z2 = −b+i√−∆

2a .

Liczby zespolone

Page 61: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone, równania kwadratowe

Równanie z2 = −a, gdzie a jest liczba rzeczywista dodatnia,ma dwa rozwiazania w liczbach zespolonych:z = ±i

√a.

Kazde równanie kwadratowe o współczynnikach rzeczywistychmaalbo dwa pierwiastki rzeczywiste (∆ > 0)albo jeden pierwiastek rzeczywisty podwójny (∆ = 0)albo dwa sprzezone pierwiastki zespolone, gdy ∆ < 0, wtedyrównanie az2 + bz + c = 0 ma rozwiazania:z1 = −b−i

√−∆

2a , z2 = −b+i√−∆

2a .

Liczby zespolone

Page 62: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone, równania kwadratowe

Równanie z2 = −a, gdzie a jest liczba rzeczywista dodatnia,ma dwa rozwiazania w liczbach zespolonych:z = ±i

√a.

Kazde równanie kwadratowe o współczynnikach rzeczywistychmaalbo dwa pierwiastki rzeczywiste (∆ > 0)albo jeden pierwiastek rzeczywisty podwójny (∆ = 0)albo dwa sprzezone pierwiastki zespolone, gdy ∆ < 0, wtedyrównanie az2 + bz + c = 0 ma rozwiazania:z1 = −b−i

√−∆

2a , z2 = −b+i√−∆

2a .

Liczby zespolone

Page 63: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Liczby zespolone, równania kwadratowe

Równanie z2 = −a, gdzie a jest liczba rzeczywista dodatnia,ma dwa rozwiazania w liczbach zespolonych:z = ±i

√a.

Kazde równanie kwadratowe o współczynnikach rzeczywistychmaalbo dwa pierwiastki rzeczywiste (∆ > 0)albo jeden pierwiastek rzeczywisty podwójny (∆ = 0)albo dwa sprzezone pierwiastki zespolone, gdy ∆ < 0, wtedyrównanie az2 + bz + c = 0 ma rozwiazania:z1 = −b−i

√−∆

2a , z2 = −b+i√−∆

2a .

Liczby zespolone

Page 64: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

równanie kwadratowe

z2 = −1rozwiazanie: z = i lub z = −i .z2 + 2z + 5 = 0∆ = 4− 4 · 5 = −16,

√∆ = {±4i},

z = −2−4i2 = −1− 2i lub z = −2+4i

2 = −1 + 2i .

Liczby zespolone

Page 65: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

równanie kwadratowe

z2 = −1rozwiazanie: z = i lub z = −i .z2 + 2z + 5 = 0∆ = 4− 4 · 5 = −16,

√∆ = {±4i},

z = −2−4i2 = −1− 2i lub z = −2+4i

2 = −1 + 2i .

Liczby zespolone

Page 66: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

równanie kwadratowe

z2 = −1rozwiazanie: z = i lub z = −i .z2 + 2z + 5 = 0∆ = 4− 4 · 5 = −16,

√∆ = {±4i},

z = −2−4i2 = −1− 2i lub z = −2+4i

2 = −1 + 2i .

Liczby zespolone

Page 67: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

równanie kwadratowe

z2 = −1rozwiazanie: z = i lub z = −i .z2 + 2z + 5 = 0∆ = 4− 4 · 5 = −16,

√∆ = {±4i},

z = −2−4i2 = −1− 2i lub z = −2+4i

2 = −1 + 2i .

Liczby zespolone

Page 68: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

równanie kwadratowe

z2 = −1rozwiazanie: z = i lub z = −i .z2 + 2z + 5 = 0∆ = 4− 4 · 5 = −16,

√∆ = {±4i},

z = −2−4i2 = −1− 2i lub z = −2+4i

2 = −1 + 2i .

Liczby zespolone

Page 69: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

równanie kwadratowe

z2 = −1rozwiazanie: z = i lub z = −i .z2 + 2z + 5 = 0∆ = 4− 4 · 5 = −16,

√∆ = {±4i},

z = −2−4i2 = −1− 2i lub z = −2+4i

2 = −1 + 2i .

Liczby zespolone

Page 70: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

rozkładanie wielomianów na czynniki

Kazdy wielomian o współczynnikach rzeczywistych stopnia nmozna rozłozyc na iloczyn wielomianów stopnia pierwszego i,ewentualnie,trójmianów kwadratowych z wyróznikiem (∆)ujemnym.Kazde równanie wielomianowe stopnia n ma dokładnie npierwiastków zespolonych, jesli liczyc je z krotnosciami.

Liczby zespolone

Page 71: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

ez

ez := ex+yi = ex · eyi = ex (cos y + i sin y).

Liczby zespolone

Page 72: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

najpiekniejszy wzór matematyki

eπi + 1 = 0

Liczby zespolone

Page 73: Liczby zespolone - math.us.edu.pl · Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby zespolone. Argument liczby zespolonej Liczby

Zadania

1. Oblicza) (1− 3i) + (3− 4i) =b) (2− 5i)(3 + 2i) =c) 1+3i

2−i =2. Rozwiaz równania kwadratowe w liczbach zespolonycha) z2 = −4b) z2 + z + 2 = 03. Oblicza) e2πi =b) e−1+(π/4)i

Liczby zespolone