Lezing jones ku leuven_ab_brussel_klimaatzaak_24_april_2017

10 redenen voor (voorzichtig)

milieu-optimisme

Dr. Ir. Peter Tom Jones (IOF Onderzoeksmanager SIM² KU Leuven & Voorzitter i-Cleantech

Vlaanderen vzw)

24-4-2017, AB - BRUSSEL

Climate change, the mother of all problems

Eerst het slechte nieuws:

Over het Rockstromdiagram en het

klimaatprobleem

4/26/2017 TR/Jones 2

Planetaire

grenzen

worden

doorboord

Verdwijnen van habitat

Invasieve soorten

Opwarming aarde

…

Bron: WWF bewerking van J.

Rockström et al., Nature, 461, 2009

4/26/2017 TR/Jones 3

Het grotere plaatje

4/26/2017 TR/Jones 9

1. The Cold State

2. The Stable

(Holocene) State

(interglacial)

Weg uit het Holoceen?

4/26/2017 TR/Jones 10

1. The Cold State

2. The Stable

(Holocene) State

(interglacial)

3. The Hot

State

Climate change, the mother of all problems

Naar het goede nieuws:

De transitiepaden zijn gekend, realistisch en

worden vandaag volop bewandeld

4/26/2017 TR/Jones 11

Transitie van de fossiele, lineaire economie naar een

klimaatvriendelijke, circulaire, veerkrachtige economie

Figuur: VITO

4/26/2017 TR/Jones 13

10 redenen om optimistisch te zijn

1. CO2-emissies stabiliseren voor

het eerst wereldwijd.

2. China sluit haar

steenkoolcentrales en goes

cleantech.

3. De doorbraak in het mondiale

klimaatbeleid

4. De doorbraak van de

disinvestment-beweging

5. Fossiele energiebedrijven

boeren (snel) achteruit.

6. Hernieuwbare energie breekt

het ene record na het andere.

7. Elektrificatie wagenpark komt

op gang.

8. Peer-to-peereconomie doet zijn

intrede.

9. Circulaire economie is het

nieuwe Leitmotiv.

10. Zelfs stortplaatsen leveren

nieuwe grondstoffen.

4/26/2017 TR/Jones 14

1. (Energiegerelateerde) CO2 emissies stabiliseren

voor het eerst wereldwijd… (Data: IEA, 2016)1

4/26/2017 TR/Jones 15

1. (Energiegerelateerde) CO2 emissies stabiliseren

voor het eerst wereldwijd… (Data: IEA, 2016)1

4/26/2017 TR/Jones 16

Cijfers 2016 bevestigen deze trend

4/26/2017 TR/Jones 17

Een van de hoofdredenen? Chinese

steenkoolconsumptie vermindert

4/26/2017 TR/Jones 18

2. Cleantech transitie in China gaat sneller

dan vooropgesteld in eigen doelstellingen2

4/26/2017 TR/Jones 19

2. Cleantech transitie in China gaat sneller

dan vooropgesteld in eigen doelstellingen

• Theorie:

o INDC China in Parijs 2015: Piek in CO2

emissies in 2030

• Realiteit (cijfers 2015):

o Steenkoolconsumptie: - 3,7%

o Zonne-energie: + 74%

o Windenergie: + 33%

o J. Legget: “It looks as though total CO2

emissions may have peaked in 2014,

fully 16 years ahead of the national

2030 target”

2

4/26/2017 TR/Jones 20

2. Cleantech transitie in China gaat sneller

dan vooropgesteld in eigen doelstellingen2

4/26/2017 TR/Jones 21

3. Klimaatbeleid dubbelsporig succes

• “…limit planetary warming to well

below 2 °C, urging nations to

pursue an even stricter target, 1.5

°C”

• “Countries will assess their

progress towards reducing

emissions in 2018, and must

revisit their climate pledges every

five years, beginning in 2020”

• “The agreement creates a

transparent system for measuring,

reporting and verifying emissions”

3

4/26/2017 TR/Jones 22

Naar 2,7°C met huidige afspraken

van Parijs

Grens “gevaarlijke

klimaatveranderingen”

T-stijging indien

akkoord Parijs wordt

uitgevoerd

3

TR/Jones 23

Verdrag Parijs van kracht sinds 4-11-2016 =

3 jaar vroeger dan oorspronkelijk gedacht3

4/26/2017 TR/Jones 24

Verdrag Parijs van kracht sinds 4-11-2016 =

3 jaar vroeger dan oorspronkelijk gedacht3

Maar wat na de verkiezing van klimaatclown Donald Trump

& aanstelling van o.a. Scott Pruitt (EPA)?

4/26/2017 TR/Jones 25

4/26/2017 TR/Jones 26

4/26/2017 TR/Jones 27

4. Disinvestment-beweging wint heel snel aan

invloed

Om de opwarming te beperken tot maximum 2°C moet de hoofdmoot van de fossiele

grondstofvoorraden (steenkool, aardolie, gas) in de grond blijven

4

4/26/2017 TR/Jones 28

Meet the “carbon law” !4

4/26/2017 TR/Jones 29

Bron: J. Rockström, et al.,

Science, 2017

> 500 organisaties 3,400 miljard dollar

“divested” (cijfers medio 2016)4

4/26/2017 TR/Jones 31

Belgische universiteiten sluiten zich

aan… 4

4/26/2017 TR/Jones 32

Update: eind 2016

4/26/2017 TR/Jones 33

5. Fossiele bedrijven boeren slecht…

• Steenkoolbedrijven :

o Peabody Energy, Arch Coal, …

5

4/26/2017 TR/Jones 34

5. Fossiele bedrijven boeren slecht…

• Oliebedrijven in crisis (maar ook in transformatie):

o Lage olieprijzen & dure ontginning

o Klimaatbeleid & Afbouw subsidies

5

4/26/2017 TR/Jones 35

6. Hernieuwbare energie breekt helemaal

door (ondanks historisch lage olieprijzen en riante subsidies voor fossiele energie)6

4/26/2017 TR/Jones 36

6. Hernieuwbare energie breekt helemaal

door (ondanks historisch lage olieprijzen en riante subsidies voor fossiele energie)6

4/26/2017 TR/Jones 38

6. Hernieuwbare energie breekt helemaal

door (ondanks historisch lage olieprijzen en riante subsidies voor fossiele energie)6

4/26/2017 TR/Jones 39

+ 71 GW

IN 2016

+ 51 GW

IN 2016

Bevestigd door het Amerikaanse Department

of Energy

4/26/2017 TR/Jones 40

7. Elektrificatie transport niet meer tegen te

houden7

• Financial Times: “Europe’s focus on diesel may have

driven its car industry up a technological dead end”

• Verkoop van EVs steeg (wereldwijd) met 60% in 2015 (cf.

verkoop PV-installaties in zelfde jaar steeg met 50%)

4/26/2017 TR/Jones 50

7. Elektrificatie transport niet meer tegen te

houden7

4/26/2017 TR/Jones 51

7. Elektrificatie van transport is niet meer

tegen te houden – Noorwegen op nr. 1 in EU7

4/26/2017 TR/Jones 53

Deze doorbraak vereist moedig beleid!

4/26/2017 TR/Jones 55

Deze doorbraak vereist moedig beleid!

4/26/2017 TR/Jones 56

7. Elektrificatie transport –

toekomstscenario’s7

4/26/2017 TR/Jones 58

Elektrificatie mobiliteit gaat verder dan EVs !

• Elektrische bussen:

o 2015: 170,000 in totaal

(hoofdzakelijk in China)

o Sommige in Nederland,

Japan, Zweden en Japan

• E-scooters (projectie voor

2030: 400 miljoen!) –

China op kop!

• E-fietsen:

o Verkoop in EU in 2014: 1,35

miljoen = 14 * verkoop 2006

o 50% geïmporteerd (vooral

China – met Li-ion batterij)

• Sharing schemes (e-

bikes/cars)

4/26/2017 TR/Jones 62

10 redenen om optimistisch te zijn

1. CO2-emissies stabiliseren voor

het eerst wereldwijd.

2. China sluit haar

steenkoolcentrales en goes

cleantech.

3. De doorbraak in het mondiale

klimaatbeleid

4. De doorbraak van de

disinvestment-beweging

5. Fossiele energiebedrijven

boeren (snel) achteruit.

6. Hernieuwbare energie breekt

het ene record na het andere.

7. Elektrificatie wagenpark komt

op gang.

8. Peer-to-peereconomie doet zijn

intrede.

9. Circulaire economie is het

nieuwe Leitmotiv.

10. Zelfs stortplaatsen leveren

nieuwe grondstoffen.

4/26/2017 TR/Jones 63

Conclusies

4/26/2017 TR/Jones 67

Dank voor de aandacht!

Alle recensies en interviews:http://epo.be/uitgeverij/boekinfo_pers-reacties.php?isbn=9789462670822

4/26/2017 TR/Jones 68

Jeremy Leggett

4/26/2017 TR/Jones 69