∞ İLERİ BAKIM SİSTEMLERİ İLE SÜREKLİ GELİŞME Türker BOZUNOĞULLARI
∞İLERİ BAKIM SİSTEMLERİ İLE
SÜREKLİ GELİŞME
Türker BOZUNOĞULLARI
∞ Sürekli Gelişme
Müşteri Memnuniyeti
Hissedar Memnuniyeti
Çalışan Memnuniyeti
Toplum Memnuniyeti
Çevre Memnuniyeti
Çağdaş Şirketlerin
5 S (Satisfaction) Memnuniyet İlkesi
DAHA ÇOK
ÜRETİM
DAHA ÇOK
ETKİ
∞ Sürekli Gelişme
FABRİKA
Makina ve Ekipmanlar
YAĞ
Enerji, Avadanlık, Sarf Malzemesi
ÜRÜN
Fuel-Oil
Elk
LPG
Hammadde
$
İşgücü
Hammadde
KAYIPLAR-VERİMSİZLİK(Kaynak israfı)
Kayıp
Önleme
İşletme Kayıpları
∞ Sürekli Gelişme
KAYNAK KULLANIM KAYIPLARI: VERİM ÖLÇÜMÜ
1. Makine-Ekipman duruşları %OEE
2. Katma değersiz işçilik %OME
3. Hammadde kayıpları %ME
4. Enerji kullanım kayıpları %EE MAX
5. Sarf mlz kullanım kayıpları %CME %100
6. Lojistik kayıplar %LE
7. Ofis (Süreç) kayıpları %OE
8. Finansal Kayıplar %CE
İNSAN ODAKLI KAYIPLAR ÖLÇÜM
9. İş kazaları AFR-ASR
10. Çevre atıkları Katı-Sıvı-Gaz Emisyonu
11. Çevre kazaları Olay Sayısı
Kayıp-Verim Takibi
AMAÇ: Verimi hedefe uygun olarak iyileştir, geliştir
∞ Sürekli Gelişme
Çağdaş Yönetimlerin Sorumluluğu
VERİMİ ÖLÇKAYBI ONAR
KORU (MAINTAIN)
KAYIP NEDENİNİ YOK ET
GELİŞTİR(IMPROVE)
PM-Uzman Bakım Kontrolleri
AM-Operatör Kontrolleri
QM-Kalite Bakım Kontrolleri
SHE-Kaza, Çevre Kontrolleri
GELİŞTİR-KAİZEN
Ürünü Geliştir
Ekipmanı Geliştir
Süreçleri Geliştir
EĞİTİM
∞ Sürekli Gelişme
KayıplarÖlçülebilen
Sonuçlar
İdeal Şartlardan
Sapmalar
REAKTİF
PROAKTİF
• Gaz, su, hava, yağ kaçakları
• Korozyon, deformasyon, çatlak
• Toz, toprak, hammadde yapışması
• Aşınma, boşluk, gevşeme,
• Isı, vibrasyon, ses vb.
• TASARIM VE İŞLETME RİSKLERİ
Verimsizlik Nedeni
GELİŞTİR
KORU
∞ Sürekli Gelişme
OLAY VAR
OLAY YOK
İş Kazaları
Emniyetsiz Çalışma Koşulları
Riskler
İlk Yardım Kıl Payı
Minör Kaza
Majör Kaza
MortalKaza
ÖLÇÜLEN
İŞ GÜNÜ
KAYBI
∞ Sürekli Gelişme
OLAY VAR
OLAY YOK
Çevre Kazaları
Çevre Felaketi
ÖLÇÜLEN
ÇEVRE
ETKİSİLimit dışı Çevre
Emisyonu
Limit içi Çevre Emisyonu
İşletmede Önlenebilir
Emisyon (3R)
Emniyetsiz Çalışma Koşulları
Riskler
∞ Sürekli Gelişme
OLAY VAR
OLAY YOK
ÖLÇÜLEN
KALİTE
KAYBI
Kalite Hataları
İdealden Sapan Proses Koşulları
Riskler
Kalite Kararsızlığı Blokeler
Yeniden İşleme
Ürün Hurdası
Müşteri Şikayeti
∞ Sürekli Gelişme
>10 dkArıza Duruşu
Fonksiyon Karasızlığı/Azalması
İdealden Sapan Ekipman Koşulları
Riskler
OLAY VAR
OLAY YOK
ÖLÇÜLEN
MAK DURUŞ
KAYBI
<10 dkKüçük Duruş
FabDuruşu
Ekipman Arızaları
∞ Sürekli Gelişme
BAKIM YÖNETİMİ
∞ Sürekli Gelişme
Bakım Yönetimi Sistemleri Gelişimi
1950 1960 1970 1980 1990 2000
Breakdown Maintenance - Arıza Bakım
TBM-CBM - Önleyici Bakım
Productive Maintenance - Üretken Bakım
TPM - Toplam Üretken Bakım
TPM - Toplam Üretken Yönetim
2005
Otomotiv Havacılık Nükleer-Uzay
RCM-RBM – Güvenilirlik Merkezli Bakım
∞ Sürekli Gelişme
FAB SEVİYESİ-MD HEDEFLERİ
DEP SEVİYESİ- ŞEF HEDEFLERİ
ARIZA/HATA MODU- PROJE HEDEFLERİ
Strateji/Politika Açınımı
MTBF > Bir Yıl
1/MTBF (µ) = 10 ‾⁴MAK SEVİYESİ- MÜH/İŞÇİ HEDEFLERİ
∞ Sürekli Gelişme
Makine/Proseslerin Kritiklik Sıralaması
A B C
S İş Güv.-Çevre Etkili Orta Etkisiz
Q Kalite Etkili Orta Etkisiz
W Çalışma 24 Sa/Gün 8-24 Sa/G 8 Sa/Gün
D Arıza Önem Hat duruşu Önemli dur. Yedek Mak
F Sıklık >3 adet/ay 0,5-3 Ad/ay <1ad/2ay
M MTTR >240 dk 60-240 dk <60 dk
KRİTİKLİK SINIFI
S
Q
W
D
F
M
D
F
M
PMA B C
A
A
A
A
A
A,B
B,C
B,C
B,C
B,C
B,C
C
C
C
∞ Sürekli Gelişme
Bakım Sorumluluk Çizelgesi
Görev tipiAktivite Sorumlu
Bozulmayı önleme Bozulmayı ölçme Bozulmayı düzeltme Üretim Bakım
Bakım Yönetimi
Önleyici
Bakım
Arıza
Bakım
CILTRutin Kontrol
TBM Periyodik
Bakım
CBM-Kestirimci
Bakım
Acil bakım
Temizlik
Yağlama
Sıkılama
Kontrol
Periyodik Kontrol
Periyodik Gözlem
Trend izleme
Basit Tamir
Periyodik olmayan tamir
Periyodik tamir
Problemlerin hızlı tespiti, çabuk reaksiyon, doğru raporlama
Beklenmeyen arızaların
tamiri
Ko
ruyu
cu
Bakım
Sis
tem
i
KORU
∞ Sürekli Gelişme
Bakım Bütçe Optimizasyonu
Toplam Bk.Maliyeti
Planlı BakımMaliyeti
Arıza BakımMaliyeti
Uygulama oranı
Optimum Bakım Miksi ???
Bakım
Sistemi
Yok
Aşırı
Bakım
Aşırı
Kayıp
%100
Arıza Bakım%100
PM
Min
Maliyet
∞ Sürekli Gelişme
Toplam Bakım Bütçesi
Toplam Bk.Maliyeti
Planlı BakımMaliyeti
Arıza BakımMaliyeti
Uygulama oranı
Optimum Bakım Miksi
EndirektMaliyeti
Aşırı
Bakım
Aşırı
Kayıp%100
Arıza Bakım
Min
Maliyet
%100
PM
Bakım
Sistemi
YokKORU
∞ Sürekli Gelişme
SİSTEM UYGULAMALARINDAKİ
SORUNLAR
ve
BANT MÜHENDİSLİĞİ
∞ Sürekli Gelişme
• Globalde Aynı Makine İmalatçıları
• Globalde Aynı Bakım Sistemleri
• Globalde Aynı MIS Software Yazılımları
• Farklı coğrafyalar
• Farklı sosyokültürel yapı
• Farklı bilgi, tecrübe ve ücrete sahip çalışanlar
• Üst yönetimin bakım bütçesini sürekli kısma eğilimi
Bilg
i S
eviy
esi
Kişi Sayısı
JAPON YÖNETİM TARZI
60
60
Beyaz Yaka
Mavi Yaka
Bilg
i S
eviy
esi
Kişi Sayısı
JAPONYA DIŞI YÖNETİM TARZI
100
100Beyaz Yaka
Mavi Yaka
Sistem Uygulamalarındaki Farklılıklar
∞ Sürekli Gelişme
Yönetim Politikaları
∞ Sürekli Gelişme
Uzaktan Bakış
∞ Sürekli Gelişme
Yönetim Bildirileri ve Talimatlar
∞ Sürekli Gelişme
Yönetim Bildirileri ve Talimatlar
Kalite Talimatı Yağlama Talimatı
∞ Sürekli Gelişme
Kişisel Onarımda Bantit
∞ Sürekli Gelişme
Kişisel Konforda Bantit
∞ Sürekli Gelişme
Aparat Kullanımında Bantit
∞ Sürekli Gelişme
Konforlu Bant Kullanımı
∞ Sürekli Gelişme
Onarımda Bant Mühendisliği
∞ Sürekli Gelişme
Nirvana- Yaratıcı Bant Mühendisliği
∞ Sürekli Gelişme
MENTAL HATALARIN
SAHAYA YANSIMASI
∞ Sürekli Gelişme
Proses Yağı Kaçakları
Hidrolik Kaçakları
∞ Sürekli Gelişme
Dökülme-Saçılma
Sıvı Kaçakları
∞ Sürekli Gelişme
Aşırı Yağlama
Aşırı Toz Kir Yağ
∞ Sürekli Gelişme
Zorlanan Şartlar Kablo Kargaşası
∞ Sürekli Gelişme
Tezgah İçinde Parça
ve Ölçüm Aleti
Tezgah İçinde Parçalar
5S ‘Ne-Nerede-Ne Kadar Bulunacak’
∞ Sürekli Gelişme
İşçinin 5S Önlemleri
Ne-Nerede-Ne Kadar Bulunacak
∞ Sürekli Gelişme
Sahadaki 5 S
∞ Sürekli Gelişme
Yönetimin algıladığı 5 S
∞ Sürekli Gelişme
İLERİ BAKIM YÖNETİMİ
∞ Sürekli Gelişme
İleri Bakım Yönetimi
EKİPMANARIZASINI
YOK ETKORU
BAKIMİHTİYACINI
YOK ETGELİŞTİR
PM-Uzman Bakım Kontrolleri
AM-Operatör Kontrolleri
QM-Kalite Bakım Kontrolleri
SHE-Kaza, Çevre Kontrolleri
GELİŞTİR-KAİZEN
Ürünü Geliştir
Ekipmanı Geliştir
Süreçleri Geliştir
EĞİTİM
∞ Sürekli Gelişme
Ekipman Güvenilirliğini Geliştirmek
ORTALAMA ÖMÜR
AR
IZA
FR
EK
AN
SI
ÖMÜR
1- Klasik işletme Dağınık arıza
2- Çalışma şartlarını düzeltOtonom Bakım uygulaArıza Analizi ‘0’ B/DOperatör/bakımcıyı eğit
3- Düzeltici Bakım UygulaMP-Bakım ÖnlemeÖmür uzatDeğişimi kolaylaştırTBM-Koruyucu bakım
4- Kritik Komponent belirleCBM-Kestirimci bakımOptimum Bakım MiksiMin Bakım Maliyeti
ÖMÜR
ÖMÜR
ÖMÜR
DEĞİŞİMZAMANI
‘0’ Arıza
‘0’ Arıza
DEĞİŞİMZAMANI
DEĞİŞİMZAMANI
DEĞİŞİMZAMANI
ÖMÜRARTIŞI
∞ Sürekli Gelişme
Bakım Sorumluluk Çizelgesi
Görev tipiAktivite Sorumlu
Bozulmayı önleme Bozulmayı ölçme Bozulmayı düzeltme Üretim Bakım
İleri Bakım Yönetimi
Önleyici
Bakım
DüzelticiBakım
Bakım
Önleme
Arıza
Bakım
SOPDoğru operasyon
Düzeltici Bakım
(güvenilirlik)
Düzeltici Bakım
Diğer(iş güv. vs)
MPBakım Önleme
Bilinçli arıza bakım
Acil bakım
Doğru operasyon
Set Up ve Ayar
Temizlik
Yağlama
Sıkılama
Kontrol
Periyodik Kontrol
Periyodik Gözlem
Trend izleme
Basit Tamir
Periyodik olmayan tamir
Periyodik tamir
Yükleri azaltma
Kesinliği artırma
Durum izleme, düzeltme
Kontrol tekniği iyileştirme
Onarım tekniği iyileştirme
Onarım kalitesi iyileştirme
Problemlerin hızlı tespiti, çabuk reaksiyon, doğru raporlama
Beklenmeyen arızaların
tamiri
Üre
tken
B
akım
Sis
tem
i
KORU
GELİŞTİR
Güçlendirme
CILTRutin Kontrol
TBMPeriyodik Bakım
CBMKestirimci Bakım
∞ Sürekli Gelişme
Bakım Maliyeti
Görev tipiHarcama Endirekt
MaliyetTOPLAM
İşçilik Yedek Parça 3. Parti
Amortisman
Kısmi enerji
Bakım Maliyeti Takibi
Önleyici
Bakım
Düzeltici
Bakım
Bakım
Önleme
Arıza
Bakım
Doğru operasyon
Rutin Kontrol
Periyodik Bakım
Kestirimci Bakım
Düzeltici Bakım
Düzeltici Bakım
Diğer(iş güv. vs)
MP aktivitesi
Bilinçli arıza bakım
Acil bakım
PM
Maliyeti
Arıza
Maliyeti
Hammadde
Çevrim
Stok
Yönetim
Amortisman
Kısmi enerji
KORU
GELİŞTİR
Üre
tken
B
akım
Sis
tem
i
∞ Sürekli Gelişme
Toplam Bakım Maliyeti
Toplam Bk.Maliyeti
Planlı BakımMaliyeti
Arıza BakımMaliyeti
Uygulama oranı
Aşırı
Bakım
Aşırı
Kayıp%100
Arıza Bakım
Yeni
Min
Maliyet
%100
PM
MP-MAINTENANCE PREVENTION-BAKIM ÖNLEME
MP1 EndirektMaliyeti
KORUGELİŞTİR
∞ Sürekli Gelişme
Toplam Bakım Maliyeti
Uygulama oranı%100
Arıza Bakım
Yeni
Min
MaliyetBakım Yükü Azalması
Bakım
Maliyeti
Azalması
MP1
MP2
MP3
MP-MAINTENANCE PREVENTION-BAKIM ÖNLEME
%100
PM
∞ Sürekli Gelişme
Sürekli Gelişme Yönetimiyle
Bakım Bütçesi ve Etkisi Trendi
Zaman
€/ürün
100
125
75
1. yıl 2. yıl 3. yıl
50
25
BM
Bakım
Bütçesi
Restorasyon MP
1000
1250
750
500
250
€/ürün
Toplam
Bakım
Maliyeti
∞ Sürekli Gelişme
SIFIR ARIZA
ÇALIŞMALARI
∞ Sürekli Gelişme
MAKİNELERARIZA
YAPAR !
İnsanlar hasta olur...
Yaygın Arıza Algısı
∞ Sürekli Gelişme
• Tanım Ekipman tanımlanmış
fonksiyonunu kaybeder.
• Orijin İNSANIN bilerek neden
olduğu olumsuzluklardır.
• Fonksiyon Duruşu Tipi Arızalar
Ekipman istenmeden durur.
• Fonksiyon Azalması Tipi Arızalar
Ekipman çalışmaya devam etmesine
rağmen, proses aksaklıkları, çıktı
azalması gibi çeşitli kayıplar oluşur.
JIPM Arıza Tanımı
Planla
Tasarla
İmal
Test
Tasarla
Pilot Üretim
Parti Üretim
SERİ ÜRETİM
Planla
Üretim
Kalite
Bakım
ÜRÜN
GELİŞTİRME
MAK-TEÇHİZAT
GELİŞTİRME
∞ Sürekli Gelişme
SOP
7 QC
NEDEN-NEDEN
PM ANALİZİ
Problem-Çözüm Seviyesi
∞ Sürekli Gelişme
Sıfır Arızaya Ulaşma
%50
%40
%10
(CILT)Temizlik, yağlama, gözlem, sıkılama
temel ayarlar ve eğitimle önlenebilir
Neden-Nedenve PM Analiziyle Çözülebilir
Yıllık Revizyonlar, Ekipman Geliştirme
OtonomBakım
Faaliyetleri
Otonomve Planlı
Bakım
Projeler
∞ Sürekli Gelişme
Ekip Projesi
Eğitimli kadro,
Uzun soluklu,
Yüksek bütçeli,
Ekip aktivitesi
Herkes yapabilir,
Kısa süreli,
Küçük bütçeli
Bireysel aktivite
Ö/S Kaizen
%
t
%5 Proje,%45 Ö/S, %50 Eğitim
İdeal Karışım
∞ Sürekli Gelişme
KPI Analizi ile Proje Uygulaması
Projeler = 30 proje/yıl
Aksiyon = 30 projeX5 Ö/S = 150 ad/yıl
Sonuca Etkisi= % 30
300 Çalışan ( 30 BY - 270 MY)
KAI ve Otonom Bakım Faaliyetleri
Hata Kartı = 300 kişiX40 ad/kişi-yıl = 12.000 ad/yıl
Ö/S Kaizen = Hata Kartı / 5 Ö/S = 2.400 ad/yıl
Sonuca Etkisi= % 70
İyileştirme-Geliştirme Aktiviteleri
∞ Sürekli Gelişme
İYİLEŞME
SONRASI DURUM
∞ Sürekli GelişmeÖnce
Sonra
∞ Sürekli Gelişme
Önce
Sonra
∞ Sürekli Gelişme
Önce
Sonra
∞ Sürekli Gelişme
Sonra
Sonra
∞ Sürekli Gelişme
Önce
Sonra
∞ Sürekli Gelişme
Önce
Sonra
∞ Sürekli Gelişme
Önce
Sonra
∞ Sürekli Gelişme
Önce Sonra
Sürekli Gelişmenin İnsandaki Yansıması
∞ Sürekli Gelişme
Önce Sonra
Görsel Denetim
30 gösterge
Kontrol 15 dk
30 gösterge
Kontrol 1 sn
∞ Sürekli Gelişme
Görsel Denetim
Kontrol 15 dk--- 1 sn Tanımlama
Kontrol ????--- 1 snKontrol ????-- 1 sn
∞ Sürekli Gelişme
Yönetim Panosu
Departman Panosu
Mak Panosu
Sonuç ve Yöntemleri Herkesle Paylaşma
∞ Sürekli Gelişme
Yaşanılası Ofisler
∞ Sürekli Gelişme
Türker Bozunoğulları
TPMDan Ltd ŞtiBüyükada Yılmaztürk cd
No:18/4 34970Adalar-İSTANBUL
Tel : 216 3828330Faks : 216 3828330GSM : 532 4215604
E-Mail : [email protected]