Landschapskrant mei 2016

© Westtoer

Het plekje van

Michel Pollentier

Mic

hel P

olle

ntie

r aa

n de

Sch

oorb

akke

brug

, © K

laas

Bog

aert

Michel Pollentier ademt koers. Nog steeds. Hij paste om als VIP aanwezig te zijn tijdens de 100ste editie van de Ronde van Vlaanderen, die de geboren Keiemnaar zelf ook nog won. “De hele dag eten en praten, hoe kan ik dan de koers nog zien? Ik nestel me liever voor de buis.” De Belgisch kampioen wielrennen van 1977 en 1978, sportman van het jaar 1977 waarin hij de Giro won, steekt tegenwoordig zijn energie in zijn wielerploeg voor beloften. Toch maakte hij even tijd om het met ons te hebben over de IJzertoren, zwerfvuil en de bloei van de zee.

Had je vroeger een favoriete fietslus om te trainen?Kilometers, kilometers en kilometers rijden en afzien. Dat was telkens de bedoeling. Ik startte uiteraard in Keiem en sprak met Freddy Maertens af aan de Uniebrug om van daar langs de IJzer te rijden naar de Kemmelberg. Een rustige route zonder veel verkeer, dat hadden we nodig. Terugkeren deden we langs de IJzer tot in Diksmuide, om dan via Pervijze naar de Schoorbakkebrug te rijden. Daar splitsten onze wegen. Soms weken we wat af, maar de IJzer betekende telkens ons vertrek- en eindpunt.

Rijd je nu nog veel langs daar?Op 8 oktober 1984 zat ik voor de laatste keer op een fiets. Sindsdien nooit meer. Ik heb er geen zin meer in en het drukke verkeer van nu schrikt me ook af. Even terug kocht ik een nieuwe fiets. Wie weet zie je me straks weer rondrijden, maar voorlopig geniet ik vooral van wandelen langs de zee. Het is heerlijk om in het natte zand dicht bij de kustlijn te lopen.

Wat is voor jou het mooiste plekje in de buurt?Vroeger reed ik van de Uniebrug langs de IJzer naar Diksmuide. Eenmaal je de Schoorbakkebrug voorbij bent, begint alle rust. De IJzer kronkelt daar geweldig mooi. Je ziet de IJzertoren voor je uittorenen, maar de ene keer zie je hem links staan, dan weer rechts, soms zelfs achter je.

Ook de wind waait daar in die vijf kilometer van alle kanten.

Stoor je je aan iets in ons landschap?Ik ben blij dat mensen het landschap nu meer respecteren. Toen ik jong was, zag je vuilniszakken langs de weg. Ook ik gooide af en toe een blikje weg. Maar nu is er meer aandacht voor wat groeit en bloeit. Dat is een goede zaak. Hoe ouder ik word, hoe meer ik dat ook apprecieer.

Doe je een inspanning om je ecologische voetafdruk te beperken?Ik sorteer mijn afval. PMD, huisvuil,… sorteren heeft voor mij geen geheimen meer.

Van welk natuurlijk schouwspel krijg je een goed gevoel? In het voorjaar kun je als het donker is soms “de bloei van het water” zien. Toen wij vroeger “te vrijen gingen” reden we soms naar de zee om te genieten van die lichtgevende golven. Kleine lichtflitsjes in de schuimige golven. Zeevonk schijnt de oorzaak te zijn, maar voor mij is het vooral een machtig schouwspel.

Hoe kan de Westhoek een inspiratiebron zijn?De waarheid komt uit een kindermond. Vorige week wandelde mijn vrouw met kleindochter Mila langs de golfbreker. Mila zei: “We moeten niet op reis gaan, we kunnen ook gewoon naar hier komen. Het is hier prachtig.” De straffe meid sloeg de nagel op de kop.

landschaPskrantReGIOnaal lanDSCHap iJZer & Polder

13e jaargang nr 24 | mei 2016 | verschijnt 1x per jaar

“Kilometers en kilometers

rijden en afzien langs de

kronkelende IJzer”

WIn een netWeRkkaaRt

Los de rebus op en win 5 x een netwerkkaart van de Westhoek met de nieuwe fietsknoop-

punten. Stuur je antwoord voor 10 juni naar RLIJ&P, Iepersteenweg 56, 8600 Woumen of

stuur een mailtje naar [email protected] je naam, adres, telefoonnummer en e-mailadres!E epeRnOnbunkeR

Langs het fietstraject nabij de

Kippe in Merkem vind je de

Epernonbunker, die je via een

dreef achter de hoeve in de

Kloosterstraat 1 kunt bereiken.

Dit oorlogsmonumentje,

onlangs in ere hersteld en

toegankelijk gemaakt door de provincie, wordt onderhouden door de

gemeente Houthulst. Het zijn de restanten van een Duitse bunker, die in

november 1917 werd opgeblazen. De gedenkplaat is opgedragen aan Jean

Taeymans, die hier toen tijdens die aanval om het leven kwam. Een klein

maar fijn oorlogsmonumentje dat zeker een bezoek waard is.

G DRevenlanDSCHap

Uit kaarten van de 18de eeuw blijkt dat het bos van Houthulst toen nog een

aaneengesloten bos was met verschillende dreven. Langs deze dreven

stonden vaak statige rijen zomereiken. De Melanedreef was ooit zo’n

majestueuze bosdreef.

Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog telde het bos nog 1000 ha.

Vier jaar later stond geen enkele boom meer overeind. Na de oorlog beboste

de Belgische overheid 270 ha. Samen met enkele private stukjes, vormt dit

het huidige bos van Houthulst.

Vandaag liggen er in de

nabijheid nog enkele

restantjes bos. Om de

historische bosdreven in

ere te herstellen en de

‘lapjes’ bos met elkaar

te verbinden, planten

we in fases zomereiken

aan langs de historische

bosdreven.

F SteenuIl

Ons kleinste uiltje voelt zich thuis in dit landschap.

Velden afgewisseld met hagen, houtkanten, oude

hoogstammige fruitbomen en knoestige knotwilgen

zijn z’n geliefkoosde leefgebied. Met wat geluk kan

je het steenuiltje ook overdag spotten, ergens op

de uitkijk zittend op een weidepaaltje of een uiltje

knappend in een oude knotwilg.

Fietsen in ‘t groen Sinds 2005 heeft de Westhoek als eerste regio in West-Vlaanderen

een heus fietsnetwerk waarbij je van knooppunt naar knooppunt kan

fietsen. Na tien jaar was het hoog tijd om mooie stukjes toe te voegen

of aan te passen. Op zondag 22 mei zijn jong en oud welkom op het

Fietstival, een groot fietsevenement om het vernieuwde fietsnetwerk

in de Westhoek feestelijk in te rijden. Er kan vanuit 8 plaatsen gestart

worden.

In datzelfde jaar 2005 werden ook de eerste schuchtere stappen van het

Regionaal Landschap IJzer & Polder vzw gezet. In de mooie streek rond

Houthulst en het Vrijbos stippelden wij op het vernieuwde fietsnetwerk

dan ook een mooie fietslus uit die een aantal merkwaardige hoekjes

en ook de projecten van het Regionaal Landschap IJzer & Polder

in de kijker zet. De landschappelijke acties en aanplantingen van de

afgelopen tien jaar zorgen er mee voor dat onze boeiende regio de

fietsstreek bij uitstek is!

A De vluCHt van een levenDe DODe

Het nieuwe wandelboekje “De vlucht van een levende

dode” binnen de reeks Verhalen voor Onderweg vertelt

een bijzonder oorlogsverhaal uit

Madonna. Vier parochianen overleden

tijdens de Tweede Wereldoorlog

in Duitse concentratiekampen.

Achter hun gruwelijke dood schuilt

het ongelooflijke reddingsverhaal

van de Poolse piloot Malinowski.

Vanaf 12 juni te koop. Info:

www.verhalenvooronderweg.be.

VERHALEN VOORONDERWEG

Wandeling van 6,3 km

in het Regionaal Landschap IJzer & Polder

Oorlogsverhaal uit Madonna

De vlucht van een levende dode

© H

enk Schaut

© D

ecoodt, Vlaamse G

emeenschap

© R

ik Clicque

WedstriJd!

ED

D vleeRmuIS

Vleermuizen verblijven graag op kerkzolders, in

spouwmuren, ijskelders en holtes in bomen. ’s Nachts

vinden ze hun weg perfect in de duisternis dankzij

“echolocatie”, waarmee ze een precies beeld vormen

van hun omgeving door de echo van hun eigen roep op

te vangen. Zo oriënteren

ze zich langs dreven,

bomenrijen, houtkanten

en waterlopen. Om deze

vleermuizenpopulaties

een handje te helpen,

herstelt het Regionaal

Landschap dan ook

de voor vleermuizen

belangrijke bomenrijen

en houtkanten.

C plant!

Het Regionaal Landschap helpt particulieren en

landbouwers met de aanplant van hagen, houtkanten,

(fruit)bomen en knotwilgen. Het oogt niet alleen

mooier, de aanplanting komt ook dieren ten

goede. Besjes dienen als voedsel, een haag biedt

beschutting,… Contacteer ons voor meer info over

aanplantingen via [email protected] of 051 54 59 62.

E epeRnOnbunkeR

Langs het fietstraject nabij de

Kippe in Merkem vind je de

Epernonbunker, die je via een

dreef achter de hoeve in de

Kloosterstraat 1 kunt bereiken.

Dit oorlogsmonumentje,

onlangs in ere hersteld en

toegankelijk gemaakt door de provincie, wordt onderhouden door de

gemeente Houthulst. Het zijn de restanten van een Duitse bunker, die in

november 1917 werd opgeblazen. De gedenkplaat is opgedragen aan Jean

Taeymans, die hier toen tijdens die aanval om het leven kwam. Een klein

maar fijn oorlogsmonumentje dat zeker een bezoek waard is.

VERMIST IN DE BLANKAART| 2 april 2016 |

Deze speurders ontrafelden als eerste het

koningsmysterie van de Blankaart. Trek jij dit

voorjaar ook naar het bos met een speurfolder?

PLANTDAG SCHOOLTUIN

| 11 maart 2016 |

In Lo staken de leerlingen van de Vrije Basis-

school de Oogappel de handen uit de mouwen

voor hun speelheuvel, buitenklas, speelbos,

sneukelhaag, vlindertuin en kampzone!

KROKUS ACTIEF | 8 februari 2016 |Bijen sterven bij bosjes. De jeugd van Diksmuide blijft niet bij de pakken zitten en

timmerde een bijennestkastje voor in de tuin.

Was Je erbiJ?

PLANTACTIE SPEELWEIDE| 27 november 2015 |

Leerlingen, leerkrachten en ouders van de

Vrije Basisschool De Tweesprong in Hand-

zame staken de spade in de grond om hun

groene droomspeelplaats te realiseren.

WERELDWATERDAGEN IN DE BLANKAART| 21 en 24 maart 2016 |

301 leerlingen uit Diksmuide, Lo-Reninge en Houthulst liepen tijdens de wereldwaterdagen naar de pomp… en terug!

A De vluCHt van een levenDe DODe

Het nieuwe wandelboekje “De vlucht van een levende

dode” binnen de reeks Verhalen voor Onderweg vertelt

een bijzonder oorlogsverhaal uit

Madonna. Vier parochianen overleden

tijdens de Tweede Wereldoorlog

in Duitse concentratiekampen.

Achter hun gruwelijke dood schuilt

het ongelooflijke reddingsverhaal

van de Poolse piloot Malinowski.

Vanaf 12 juni te koop. Info:

www.verhalenvooronderweg.be.

B SpeuRtOCHt In Het vRIjbOS

Veertien verrassende mysteries in de mooiste bossen van de

Westhoek met plezante doe-opdrachten, leuke weetjes en straffe

beestjes. Dat is zowat de samenvatting van de reeks Speuren in

het Bos voor gezinnen met jonge kinderen. Ook het Vrijbos heeft

haar eigen mysterie! Waarom maakt

iedereen zo’n kabaal in het Vrijbos? Zit

de geest van Baekelandt hier voor iets

tussen? Ontrafel het mysterie van deze

en andere speurtochten. Alle info op

www.verhalenvooronderweg.be > om te

speuren en de Facebookpagina Speuren

in het Bos.

VERHALEN VOORONDERWEG

Wandeling van 6,3 km

in het Regionaal Landschap IJzer & Polder

Oorlogsverhaal uit Madonna

De vlucht van een levende dode

© H

enk Schaut

© M

iguel Depoortere

Meer foto’s op onze

-pagina Regionale

Landschappen Westhoek

B

A

G

C

F

S Op De vluCHtZONDAG 12 JUNI | van 15u00 tot 16u30 | Kerk van Stavele

Na een helse oorlogsvlucht in 1915 vluchtte Anna Vandewalle, de grootmoeder van schrijfster Anne Provoost, naar een veilig nest in ’t Watergat Stavele. Als kind van een groot gezin kwam

ze terecht bij een mix van vluchtelingen, duizenden vreemde soldaten, oorlogsarbeiders,… 100 jaar later staan de schrijfster en muziekgroep Kotjesvolk er met het vertelconcert “Op de vlucht”. Een muzikale vertelling met aangrijpende verhalen en ontroerende liedjes over vluchten, oorlog en gemis… Dit is ook het startschot voor de openluchtexpo “Vreemde Vogels-Veilig Nest”, rond de kerk van Stavele.

Deelname: € 5 VVK, € 7 ADDInfo en inschrijven: Dienst Toerisme & Cultuur Alveringem, [email protected]

S vOGelvRIj In De IjZeRvalleIELKE DINSDAG VAN 28 JUNI TOT 30 AUGUSTUS | van 19u00 tot 21u30 | Startplaats verschillend

Tien exclusieve valleiwandelingen brengen je naar de stilste plekjes aan de IJzer of Handzamevaart. Een valleigids vergezelt je op deze 5 à 7 km lange tocht met een straf verhaal uit de Eerste Wereldoorlog als uitgangspunt en de vele vogel- en natuurgeluiden om je heen. Tijdens de tocht proef je van een lekker gebrouwen natje uit de vallei.

Deelname: GRATISInfo en inschrijven: 051 54 59 62, [email protected], www.rlijp.be/vreemdevogels

S OntDek De StIlte In “De 3 muSSen”DINSDAG 23 AUGUSTUS | van 14u00 tot 18u00 | Kerk Esen

In de Handzamevallei ligt het gebied “De 3 Mussen”, een parel van een vergeten stukje polderlandschap met vele kilometers grachten, poelen en laantjes. We nemen je mee op expeditie door de weiden en tonen de mooie resultaten van de unieke samenwerking tussen

landbouw en natuur. Onderweg vaar je met de kano en laten we de stilte aan het woord.

Dit is een activiteit uit de reeks ZomerStreken, een week lang genieten van workshops en uitstappen in de Westhoek. Ontdek het volledige programma op www.vormingplusow.be

Deelname: € 8Info en inschrijven: 058 31 14 94, www.vormingplusow.be

S GROOtSte neStkaSt teR WeRelD ELKE DAG VAN MEI TOT SEPTEMBER | Fintele, Lo-Reninge

Vanaf mei staat aan de Fintele de Grootste Nestkast Ter Wereld, een officiële wereldrecord-poging. De nestkast verwijst naar “de vreemde vogels van de IJzervallei”. Voor vele vogels is de vallei namelijk een veilige thuishaven. Ook vluchtelingen zoeken bij ons een veilig nest. Enkele van hen die aanspoelden in Diksmuide, selecteerden geuren bij kunstenaar Peter De Cupere. Geuren die warme herinneringen oproepen aan hun thuisland, of net rillingen bij de gedachte aan het vele leed. Zet je neus open!

Deelname: GRATISInfo: 051 54 59 62, [email protected], www.rlijp.be/vreemdevogels

beauvOORDe Op Z’n ZOnDaGSZONDAG 25 SEPTEMBER | van 13u30 tot 18u00 | Kasteel van Beauvoorde

Midden in dit charmante dorp pronkt een kasteel in het groen. Dit imposante 19de eeuwse optrekje vormt de uitvalsbasis voor een landschapsfeest voor jong en oud. Varen op de slotgracht, fietsen, wandelen en proeven van lokaal lekkers, kiekjes kijken op café, natuur- en avontuurworkshops voor de kinderen. Wij kaderen tijdens deze happening de mooiste plekjes in de weidse omgeving letterlijk in en maken er dit jaar een extra fruitige editie van!

Deelname: GRATISOrganisatie: Regionaal Landschap IJzer & Polder, stad Veurne en vele lokale partnersInfo: 051 54 59 62, [email protected], www.rlijp.be

S vReemDe vOGelS FIetSROuteNOG TOT OKTOBER | Bezoekerscentrum De Blankaart, Iepersteenweg 56, Woumen

Acht vreemde soldaten die honderd jaar geleden werden ingezet aan de IJzer en evenveel opmerkelijke trekvogels die vandaag neerstrijken in de IJzervallei leiden je door dit weidse waterrijk. De fietsroute van 20 of 40 km legt de IJzersterke link bloot tussen Vreemde Vogels vroeger en vandaag.

Deelname: GRATIS, haal je fietsroute af in BC De Blankaart, De Boot vzw of VVV LaukaInfo: 051 54 59 62, [email protected], www.rlijp.be/vreemdevogels

op de VLUCHT

Een muzikale vertelling door

KOTJESVOLK & ANNE PROVOOST

Z O N D AG 1 2 J U N I 2 0 1 6

Info & Tickets:

Toerisme & Cultuur Alveringem

058 28 88 81 - [email protected]

www.alveringem.be

www.oorlogserfgoedalveringem.be

Organisatie:

Dienst Toerisme & Cultuur Alveringem i.s.m.

het Regionaal Landschap IJzer & Polder.

KERK STAVELE • 15U

TICKETS VVK € 5 • ADD € 7

Startschot van expo

“Vreemde Vogels-Veilig Nest”

ww

w.c

omsa

.be

coloFonDe Landschapskrant is een uitgave van het Regionaal Landschap IJzer & Polder vzw. - Bezoekerscentrum De Blankaart, Iepersteenweg 56, 8600 Diksmuide, 051 54 59 62. Het Regionaal Landschap IJzer & Polder vzw wordt financieel gesteund door de provincie West-Vlaanderen en de gemeenten Alveringem, Diksmuide, Houthulst, Koekelare, Kortemark, Langemark-Poelkapelle, Lo-Reninge en Veurne. De landschapskrant wordt gratis verspreid bij alle inwoners van deze gemeenten. Oplage: 36.000 ex.

Werkten mee aan deze uitgave:Tekst: Klaas Bogaert, Miguel Depoortere, Valentijn Despeghel, Sharon Kesteloot, Nele Saint-Germain, Henk Schaut. Foto’s ©: Klaas Bogaert, Patrick Claeys, Rik Clicque, Miel Ferdinande, Henk Schaut, WesttoerVerantwoordelijke uitgever: Henk Schaut. Vormgeving en druk: Drukkerij Lowyck - Oostende.

Volledig oVerZicht

oP WWW.rliJP.be/kalender

ja, Ik WIl IetS DOen vOOR De GeelGORS!

Ken je de geelgors? Of de gèspiet, op zijn West-Vlaams? De felgele akkervogel is overal in West-Vlaanderen verdwenen, behalve in de Westhoek, meerbepaald in de grensregio van Heuvelland, over Poperinge en Beveren tot Houtem. Grenst je tuin aan

landbouwgebied? Of ben je zelf landbouwer? Dan kun je het dit vogeltje ook naar de zin maken. Laat bijvoorbeeld veel kruiden bloeien en gebruik geen insecticiden. Zo trek je meer insecten aan. Of laat wat graan staan voor de winter. De geelgors zal blij zijn met deze voedertafel.

Meer tips op onze website www.rlijp.be/website/geelgors.

De vluCHt van een levenDe DODeZONDAG 12 JUNI | van 13u30 tot 16u00 | ‘t Madointje, Klerkenstraat 130, Madonna (Langemark-Poelkapelle)

Het nieuwe wandelboekje “De vlucht van een levende dode” binnen de reeks Verhalen voor Onderweg vertelt een bijzonder oorlogsverhaal uit Madonna. Kom wandelen en ontdek het verhaal van de Poolse piloot Malinowski en vier inwoners die hun leven voor hem gaven. Vrije wandeling met onderweg enkele vertellingen.

Deelname: GRATIS, nieuw Verhaal voor Onderweg te koop aan € 3 i.p.v. € 4.Organisatie: Regionaal Landschap IJzer & Polder, gemeente Langemark-Poelkapelle en provincie West-VlaanderenInfo: 051 54 59 62, [email protected], www.rlijp.be

© Miel Ferdinande

Activiteit met S passen in het westhoekproject Vreemde Vogels met steun van de provincie West-Vlaanderen.

Meer info op www.rlijp.be/vreemdevogels

© Patrick Claeys

kalender VERHALEN VOORONDERWEG

Wandeling van 6,3 km

in het Regionaal Landschap IJzer & Polder

Oorlogsverhaal uit Madonna

De vlucht van een levende dode