1. Introductie & achtergrond Haemorrhagia postpartum (HPP), ook wel fluxus, is wereldwijd de meest voorkomende oorzaak van maternale mortaliteit. In Suriname bleek dat van alle maternale sterftes tussen 2010 en 2014 er in 28% sprake was van obstetrische haemorrhagie, 72% hiervan was postpartum 1 . Obstetrische haemorrhagie kan door preventie en het op tijd herkennen en behandelen sterftes en ernstige morbiditeit voorkomen. 2. Evidence& Opstellen Richtlijn Deze richtlijn is gebaseerd op de WHO-richtlijn ‘Management of postpartum hemorrhage and retained placenta’ (herzien in 2012) 2 , de richtlijn ‘Postpartum Haemorrhage’ van RCOG (2011) 3 , de richtlijn ‘Obstetric Hemorrhage’ van ACOG (2015) 4 en de richtlijn Hemorrhagia postpartum van NVOG (herzien in 2015) 5 . Dit is de eerste Surinaamse richtlijn, samengesteld tijdens het nationaal obstetrisch congres in November 2016, met als doel een stap te zetten richting gezamenlijke consensus binnen de obstetrische zorg in Suriname. 3. Definities Primaire postpartum haemorrhagie (PPH) wordt gedefinieerd als klinische hypovolemie en/of vaginaal bloedverlies van ≥ 500 mL binnen 24 uur na partus. Secundaire postpartum haemorrhagie wordt gedefinieerd als vaginaal bloedverlies tussen 24 uur - 6 weken na de partus en wordt niet in deze richtlijn behandeld. Postpartum haemorrhagie kan onderverdeeld worden in 2 : • Minor: ≥ 500 mL • Major (matig): 1000 – 2000 mL • Major (ernstig): ≥ 2000 mL Het persisteren van bloedverlies is echter het belangrijkste bij het inschatten van de ernst. 4. Diagnose a. Kliniek Behalve geobjectiveerd bloedverlies, gaan er verschillende klinische symptomen gepaard met fluxus (zie tabel 1). Deze treden echter meestal pas laat (bij >1000 mL) op! Het eerste en belangrijkste symptoom van hypovolemie is: • Tachycardie (pols ≥ 100/min), afhankelijk van bloedverlies en het Hb. Wees bedacht dat een normale pols of bradycardie ook mogelijk zijn (cave bij labetalol gebruik). Later treden op: • Tachypneu (ademfrequentie ≥ 20/min) en onrust • Vertraagde capillary refill van ≥ 2 sec (zie definities & afkortingen pagina 7) • Saturatie <95% en sprake van oligurie (urineproductie ≤ 30mL / uur). Hypotensie (RR syst ≤ 90 óf RR diast ≤ 60 óf RR daling ≥ 30 mm Hg) treedt pas laat op door tot dan toe goede compensatie mechanismen. Een veranderd bewustzijn treedt pas laat op en voor de ernst inschatting moet niet afgegeaan worden op aanspreekbaarheid van de patient (zie figuur 1 en tabel 2). Tabel 1. Klinische vroege en late symptomen bij hypovolemie 6 CZS Cardiaal Renaal Respiratoir Hepatis Gastro- intestinaal Hemato- logisch Metabool Vroege symptomen Normaal bewustzijn Tachycardie Normale RR Oligurie Tachypneu - - Anemie - Late symptomen Verminderd bewustzijn Hartfalen Aritmieen Hypotensie Anurie Tachypneu Respiratoire insufficientie Lever- falen Mucosale bloedingen Coagulo- pathie Acidose Hypocalciemie Hypomagnesemie Landelijke Richtlijn Haemorrhagie Post Partum (HPP) Aanbevelingen voor de preventie & behandeling van postpartum hemorrhagie in Suriname
11
Embed
Landelijke Richtlijn Haemorrhagie Post Partum (HPP). Preventieve maatregelen bij Sectio Caesaria (SC) 10 IE oxytocine intraveneus wordt langzaam toegediend na de geboorte van het kind.
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
1. Introductie&achtergrondHaemorrhagiapostpartum(HPP),ookwelfluxus,iswereldwijddemeestvoorkomendeoorzaakvanmaternalemortaliteit.InSurinamebleekdatvanallematernalesterftestussen2010en2014erin28%sprakewasvanobstetrischehaemorrhagie,72%hiervanwaspostpartum1.Obstetrischehaemorrhagiekandoorpreventieenhetoptijdherkennenenbehandelensterftesenernstigemorbiditeitvoorkomen.2. Evidence&OpstellenRichtlijnDezerichtlijnisgebaseerdopdeWHO-richtlijn‘Managementofpostpartumhemorrhageandretainedplacenta’(herzienin2012)2,derichtlijn‘PostpartumHaemorrhage’vanRCOG(2011)3,derichtlijn‘ObstetricHemorrhage’van ACOG (2015)4 en de richtlijn Hemorrhagia postpartum van NVOG (herzien in 2015)5. Dit is de eersteSurinaamse richtlijn, samengesteld tijdens het nationaal obstetrisch congres inNovember 2016,met als doeleenstaptezettenrichtinggezamenlijkeconsensusbinnendeobstetrischezorginSuriname.3. DefinitiesPrimaire postpartum haemorrhagie (PPH) wordt gedefinieerd als klinische hypovolemie en/of vaginaalbloedverliesvan≥500mLbinnen24uurnapartus.Secundairepostpartumhaemorrhagiewordtgedefinieerdalsvaginaalbloedverliestussen24uur-6wekennadepartusenwordtnietindezerichtlijnbehandeld.Postpartumhaemorrhagiekanonderverdeeldwordenin2:
b. ShockclassificatieHaemorrhagischeshocktengevolgevanpostpartumhaemorrhagiewordtquaernstonderverdeeldinvierklassen(zietabel2).6,7Figuur1.Klinischeparametersbijtoenamevanbloedverliesindegraviditeitenpostpartum
a. ActiefnageboortetijdperkOxytocine(Syntocynon)10IEi.m.wordtterpreventievanfluxusgeadviseerdbijallevrouwen.Hetwordtgegevendirektnadegeboortevanhetkindenvóórdegeboortevandeplacenta.2-5Deplacentawordtzovlotmogelijkgeborennageboortevanhetkind.Ditkanmiddelscontrolledcordtraction(CCT)indiennodigenudaartoebekwaambent.
b. Preventievemaatregelenbijrisicovollepatiënten- Laagrisico:recentHbopvragen- Matigrisico:waaknaald,recentHbbepalen- Hoogrisico:waaknaald,recentHbbepalen,kruisbloedafnemen,tweeECreserveren.
c. PreventievemaatregelenbijSectioCaesaria(SC)10IEoxytocineintraveneuswordtlangzaamtoegediendnadegeboortevanhetkind.Erwordtgezorgdvooreenleegcavumeneenopenostium.Post-operatiefoxytocineineenkolf(10IEin500ccNaCl0.9%à4uur=40-45druppels/min)wordtgeadviseerd.Afhankelijkvandehoeveelheidbloedverlisenhetrisicowordtlangergecontinueerd.2-5
b. Artswaarschuwen500ccófpersisterendbloedverliesàarts(ofandersgynaecoloog)informeren.1000ccbloedverliesàgynaecoloogwaarschuwen1000ccbloedverliesénpersisterenàgynaecolooginhuislatenkomen
c. InfuusbeleidRinger’sLactaatofNaCl0.9%1-2L(2-4kolven)snellateninlopen,evt.metdrukzak.Vullenopgeleiddevanhetverlies(1op1)enblijvenvullenbijeenpols>120/minofpersisterenbloedverlies.Gelofusineofglucose5%wordtnietgeadviseerd
e. MonitoringRR,pols,ademfrequentie,saturatie,bloedverlies,fundushoogte,EMV,urineoutputFysiologischepartus: Directnadepartusàeenuurpostpartumàà8uurDurantefluxus: à10minutenPost-fluxus: na30minànaeenuuràna2uuràà8uur
e. Follow-upnafluxusDag1labherhalen(Hb,Ht,trombocyten,stolling,elektrolyten,nierfunctie,leverenzymen).Ontslagnaarhuisafhankelijkvankliniek(altijdi.o.m.arts).Controlepolina7–10dagenenna6weken.10. FluxusBoxEenfluxusboxiseenboxmetdemeestespullendieunodigzalhebbentijdenshetbehandelenvaneenfluxus.Hiermeevoorkomtuonnodigevertraging.Voorstelvanwatineenfluxusboxgeplaatstkanworden:- FlowchartenChecklistHemorrhagiaPostpartum(LandelijkeRichtlijn)- Mapjemetaanvraagformulierenbloed(reedsingevuld),labformuliermetaangekruisteaanvraag,
RevisedOct2015.http://www.acog.org/About-ACOG/ACOG-Districts/District-II/SMI-OB-Hemorrhage5. NVOG Richtlijn: Hemorrhagia Postpartum. Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) 1995,
andGynaecologists,2014.ISBN:978-1-316-61129-6.8. TheWHONear-missapproach formaternalhealth:Evaluating thequalityof care for severepregnancycomplications.
WorldHealthOrganization(WHO)2011.ISBN9789241502221.9. Rose P, Regan F, Paterson-Brown S. Improving the accuracy of estimated blood loss at obstetric haemorrhage using
clinical reconstructions. June 2006. BJOG An Internation Journal of Obstetrics and Gynaecology.DOI: 10.1111/j.1471-0528.2006.01018.x
11. Alfirevic Z, Blum J,Walraven G,Weeks A,Winikoff B. Prevention of postpartum hemorrhage withmisoprostol. Int JGynaecolObstet.2007Dec;99Suppl2:S198-201.DOI:10.1016/j.ijgo.2007.09.012
Disclaimer:De Commissie Maternale Mortaliteit Suriname (MaMS) produceert richtlijnen met aanbevelingen als leidraad voor goede obstetrischezorgverlening.Derichtlijnenzijnpraktisch,gebaseerdopevidence-basedmedicineenaangepastnaardeSurinaamsesituatie.Dezerichtlijnissamengesteld en aangenomen tijdens het Nationaal Obstetrie Congres op 12 november 2016. Er is geen bezwaar af te wijken van deaanbevelingenindezerichtlijnindienditverantwoordengoedgedocumenteerdplaatsvindt.Indien u opmerkingen of vragen heeft, of fouten in opmaak of inhoud heeft bemerkt, vragen wij u contact op te nemen [email protected].