Laagdrempelige ouderbijeenkomsten rond (op)voeding Inge Lootens Marleen Desmet CLB-medewerker Schooldirectie Kinderen, aan tafel!
Laagdrempelige ouderbijeenkomsten rond (op)voeding
Inge Lootens Marleen DesmetCLB-medewerker Schooldirectie
Kinderen, aan tafel!
Inhoud project
1. Ontstaan vanuit opvoedingsondersteuning
2. Ontstaan vanuit gelijke onderwijskansen
3. Ontstaan vanuit gezondheidsbeleid
4. Kind & Ouder - Kookbijeenkomsten
5. Koning Boudewijnstichting
6. Uitnodiging
7. Inhoud bijeenkomsten
8. Opvolging
9. Procesevaluatie
10. Succesfactoren - struikelblokken
1. Ontstaan vanuit opvoedingsondersteuning
Ouderbijeenkomsten - mét openklasmoment- thema uitgewerkt in klas,
later in de kring - leerkracht als rolmodel- nabespreking met koffie
ZIEN > ZEGGEN gezellig samenzijn
Thema’s - Kom eens kijken wat ik kan!
- Luister goed als het moet!
- Boos zijn kan. Ik leer er alles van.
- Wie is de baas?
- Aandacht! Aandacht!
- Da‘s straf !- Nee is nee! Oké?!
- Gaan slapen
- Aan tafel!
Een aanbod waar ouders niét om gevraagd hebben…
2. Ontstaan vanuit Gelijke (onderwijs)kansen
Hoe bereiken wij …déze ouders: vaak negatief schoolverleden
vaak negatieve boodschappen op oudercontacten ervaringen met allerlei hulpverlening
van déze kinderen: late schoolstart leefwereld thuis verschilt van schoolwereld onregelmatig aanwezig (tot na leerplichtige
leeftijd) ongezonde voedingsgewoonten
op déze school: wijkafdeling: kleinschalig, graadsklassen multicultureel, ca 95% GOK-lln
in déze wijk: verouderde woonwijk met ca 85% kansarmoede ‘schoolpoortcontacten’ soms enige sociale contacten
Dit is planmatig werken
• Stap 1 intervention mapping– Wat is het probleem?– Hoe is het er gekomen?– Vinden we verklaringen in wat mensen doen,
denken, voelen, weten, kunnen, …?– Vinden we verklaringen in de omgeving?
3. Ontstaan vanuit gezondheidsbeleid
Vanuit Ministerie van Onderwijs hebben scholen de opdracht om een gezondheidsbeleid uit te werken.
Ervaringen van leerkrachten: leerlingen ontbijten weinig of niet, donuts of boterkoeken in de brooddoos, kleuters die nooit melk drinken, …
Vanuit de verplichte opdracht van het CLB voor de preventieve gezondheidszorg blijken stijgende voedinggerelateerde gezondheidsproblemen.
Meer doorverwijzing en weinig respons, individuele begeleidingen bij kinderen met overgewicht leveren niet de beoogde resultaten, …
Dit is planmatig werken
• Wie voelt een nood?– De school: ouders zijn weinig betrokken– Het CLB: de gezondheid van kinderen is bedreigd– Het Departement Welzijn: wij willen dat alle
Vlamingen (ook de kleine ukken) gezond eten, want dat bespaart op termijn veel geld in de gezondheidszorg
– De ouders: wij willen het beste voor onze kinderen, en dat willen we bereiken door hen goed op te voeden
Dit is planmatig werken
• Ieder heeft zijn nood– Pas als ik een antwoord zie op MIJN nood,
ben ik gemotiveerd om mee te werken– De schoolondersteuner zoekt naar manieren
om de noden met elkaar te linken, zodat er bij iedereen betrokkenheid is
– Stapje 5 in Intervention Mapping
4. Kookbijeenkomsten
1. fruitbrochette + wandeling naar fruitwinkel + kleuters
fruit + (fruit-)dranken2. (pompoen)soep + wandeling naar volkstuin + 3e graad
groenten 3. spaghetti met weinig vlees en veel groenten + 2e graad
vlees 4. lachende boterhammen + gewonnen brood + kleuters
graanprodukten5. gezond ontbijt + 1e graad
zuivel 6. pannenkoeken & wafels (ter voorbereiding schoolfeest)
vet + restgroep
Deel 2 2. Voorbereiding2.1. Planning van de bijeenkomsten
SAMENGEVAT− Welke data kiezen we voor de bijeenkomsten?− Wie maakt een inventaris op?− Wie koopt eventueel nieuw keukenmateriaal aan? − Welke klas werkt mee bij welk thema?− Wie maakt het verslag van de voorbereiding?− Doet de leerkracht een voorbereiding in de klas?− Knutselen de leerlingen op voorhand in de klas?− Wie doet de boodschappen? Of worden ze verdeeld?− Wie neemt de kosten van de ingrediënten op zich?− Waar worden de boodschappen aangekocht?
P. 69
2.1. Planning van de bijeenkomsten
SAMENGEVAT (vervolg)
− Nodig je enkel de ouders uit van de schoolgaande kinderen of ook jonge ouders wiens kinderen nog niet naar school gaan?− Zijn er anderstalige ouders uitgenodigd?− Kan je beroep doen op een I.C.B.?− Is het nodig tolken in te schakelen?− Wie zet de zaal en het keukenmateriaal klaar?− Wie verzorgt het onthaal van de ouders?− Wie is aanwezig met voldoende kennis over gezonde voeding?− Wie neemt de inleiding (overlopen bijeenkomst en recept) op zich?− Wie leidt het (stellingen-)spel?
5. Koning Boudewijnstichting
Samen met andere organisaties/projectengelijktijdig mobiliseren van verschillende soorten expertise- samenwerking CLB-school, waarbij de school openstaat voor uitwisseling met alle initiatieven in de wijk rond (op)voeding- netwerkontwikkeling via adviesgroep
werken aan gezonde voedingsgewoonten- Voeding & beweging gezondheidsaspect- Voeding & opvoeding opvoedingsaspect
bij sociaal zwakke groepen - bereiken van de doelgroep - eerst sociaal aspect, dan voedingsaspect - financieel aspect
6. Uitnodiging
1. Bekendmaking in de buurt affiches door lln 3e gr, schoolkrantje, a/d schoolpoort, datalijst, …
- ook via (betrokken) externe partners bvb. gezinsbegeleidster- ook jonge ouders proberen bereiken via bvb. wijkverpleegster K&G
2. Schriftelijke uitnodiging via de kinderen, eenvoudig, duidelijk, illustratief, 2x meegeven, vertalingen, in schoolagenda
3. Mondelinge herinnering !!! persoonlijk aanspreken a/d schoolpoort, ‘vertalen’ in klare taal,
meermaals herinneren, bij huisbezoeken, ook via de kinderen, …
6. Uitnodiging
7. Inhoud bijeenkomsten
1.Sociaal aspect Opbouwen van vertrouwensband
- Informeel en gezellig ontmoetingsmoment- Entertainment-element: niet schools bvb suikerklontjesspel stellingenspel mét leerlingen lager onderwijs- eenvoudig, duidelijk, visueel: prenten, illustraties, foto’s en picto’s
bvb. recepten, playmobilprenten, bordschikking, …- Omgaan met diversiteit bvb. halalvlees of vegetarische spaghetti
2. Financieel aspect Doorbreken taboe ‘gezond = duur’ 5 x
Eenvoudige maaltijden, goedkope winkels
+ wegen en meten zonder weegschaal >
Stellingenspel: NIET akkoordAkkoord‘Ik weet het niet’
Voeding:
‘Soep van diepvriesgroenten is even gezond als soep van verse groenten’
Financieel:
‘Spaghettisaus maak je nooit met verse tomaten, dit kost teveel geld’
Opvoeding:
‘Vanaf de geboorte kent een baby alle smaken: zoet, zuur, bitter, vettig, …’
7. Inhoud bijeenkomsten
3. Gezondheidsaspect Bekendmaking voedingsdriehoek rode draad
- hygiëne :
- bewegingsmomenten inbouwen Bewegingstips (bijlage 6)
4. Opvoedingsaspect- gezamenlijk tafelmoment: Kinderen aanmoedigen om te proeven (1)
- opvoedingstips (2,3,4) opvoedingsprincipes ‘voorleven’- sàmen doén met de kinderen - voorbeeldfunctie (5,6)
8. Opvolging
1. ‘iets tastbaars’ meegeven naar huis bvb. receptenmapje, stuk pompoen, memory, … ook aan ouders die er niet waren impliceert de boodschap om er thuis ‘iets’ mee te doen
2. Aktiéf op zoek gaan naar drempels + ‘duwers’ bvb. vervoer, babysit, taal, afwezigheidsbriefje
integratieprogramma of zelfbeeld tav ‘koken’
discreet en voorzichtig ook bevragen waarom men wél komt KINDEREN
3. Foto’s op het uithangbord a/d schoolpoort
Intervention mapping?
1. ‘iets tastbaars’ meegeven naar huis attitudeverandering door evaluatieve conditionering die ouderbijeenkomsten lijken vooral LEUK
2. Aktiéf op zoek gaan naar drempels + ‘duwers’
inwerken op de omgeving
3. Foto’s op het uithangbord a/d schoolpoort een “zetje” zoals de pianotrap
9. (Proces)evaluatie
Na élke bijeenkomst evalueren leidraad p102
Effecten voor schoolbeleid nagaan:- inzake gezondheid gezondheidsbeleid- inzake ouderbetrokkenheid
Leerlingen, leerkrachten, ouders via bevraging, via stellingenspel
Vertrekken vanuit de vooropgestelde doelstellingen Hét doel blijft: vertrouwensband opbouwen
10. Succesfactoren - struikelblokken
- Samen koken lukt - teamwork- Bewustmaken gezonde voedingsgewoonten - Opvoedingsaspect - Afspraken inzake gezondheid gemakkelijker
door te voeren bvb afschaffen chocomelk, 2x fruitdag
- Vertrouwensrelatie, wederzijds respect ouders-kind, ouders-leerkracht, ouders-CLB-medewerkers, ouders onderling
- Laag zelfbeeld- Groepsaspect- Vooroordelen t.a.v. andere culturen- Bereiken van àlle ouders blijft moeilijk …
En toch ….
school
leerkracht
ouder
kind