Ky është Profeti Muhammed (s.a. v.s.) Libër në PDF

8/14/2019 Ky sht Profeti Muhammed (s.a. v.s.) Libr n PDF

1/95

1

Ky sht Profeti Muhamed (a.s) - i drguari i Zotit pr mbar njerzimin


2/95

2

Ky shtProfeti Muhamed(a.s.)i drguari i Zotit pr mbar njerzimin

Prgatiti pr botim:

Instituti Shqiptar i Mendimit dhe i Qytetrimit Islam

Tiran, 2007


3/95

3


Titulli i librit:

Ky sht Profeti Muhamed (a.s.) - i drguari i Zotit pr mbar njerzimin

Kshilli botues:Dr. Ramiz Zekaj

Prof. dr. Arian KadiuBedri TelegrafiAlban KodraEdvin Cami

Eris KoliqiRedaktor:Prof. dr. Shefik Osmani

Recensent: Mr. Sulejman Osmani

Korrektor: Remzi Zeqja

Konceptimi grafik & faqosja: Aurora ShehuKopertina: Studio grafike Elif

Botimi i par: AIITC, 2007

ISBN : 978-99943-917-6-9

Rr. Ali Demi, Nr. 14, Kutia Postare : 2905Tel : ++355 04 382 156 - Fax : ++355 04 340 089

E-mail : [email protected] : http://www.aiitc.org

Shtypur n shtypshkronjn MILENIUMI I RIAdresa: Rr. Irfan Tomini, Blloku i Vilave Selit, Tiran

Tel.: 00 355 4 255 522; Fax.:00 355 4 230 303,

Cel.: 0682064654


4/95

4

PRMBAJTJA

Hyrje ........................................................................................ 6

KREU I : TA NJOHIM T DRGUARIN E FUNDIT ..... 8

Origjina e Profetit Muhamed (a.s.) ........................................ 8

Lindja e tij ................................................................................ 10 Jetimi i vetmuar ....................................................................... 10I besueshmi ............................................................................. 10I denj pr ti besuar ............................................................... 11Politeistt dhe idhujt ................................................................ 12Profecia ...................................................................................... 12Shpella ....................................................................................... 13Fillimi ....................................................................................... 14

Mospranimi ............................................................................ 15Edhe pse i izoluar, besimtart ishin pran tij ........................ 17Viti i dshprimit ..................................................................... 19Udhtimi i nats ....................................................................... 19Shprngulja n Medin .......................................................... 20Kushtetuta e par ................................................................... 21Ithtart e Librit ....................................................................... 22Leja pr t luftuar .................................................................... 23

Beteja e Bedrit .......................................................................... 23Marrveshja e Hudejbijjes ..................................................... 24Thirrje udhheqsve ................................................................ 25lirimi i Meks ......................................................................... 25Arabia kthen syt nga Islami ................................................ 26Haxhillku i lamtumirs ....................................................... 27Vdekja e Profetit (a.s.) ............................................................. 28Portreti i Profetit (a.s.) ............................................................. 29


5/95

5


KREU II : PROFETI Q PRSOSI VIRTYTET NJERZORE .. 32

Figura e Profetit (a.s.) n Kuran ............................................ 32Kurani burimi i par i jetshkrimit t Profetit (a.s.) .......... 33Misioni i t drguarit ............................................................ 34Dshmitar pr mbar bashksin njerzore .......................... 34Vazhdues i shpalljeve hyjnore .............................................. 35Njerzit i binden atij prmes forcs s besimit ...................... 35Metoda praktike dhe stili i urt i thirrjes ............................... 36Fjala e mir dhe dialogu ........................................................ 37

Dashuria e Profetit (a.s.) pr njerzit .................................... 38I afrt me t varfrit dhe nevojtart .........................................40Toleranca morali i mesazhit hyjnor .................................... 41Mirsia, kujdesi dhe orientimi i Zotit pr Profetin (a.s.) ............43Qenia e Profetit (a.s.) njerzor .................................................44Marrdhnia e muslimanve me t Drguarin e Zotit .......... 46Urdhrues n t mira e ndalues n t kqija ..........................46Metoda e Profetit (a.s.) n prballimin e sfidave .................. 48

KREU III : PROFETI (a.s.) N OPTIKN EPERSONALITETEVE BOTRORE ..................................... 50

Prmbyllje .................................................................................. 64

KREU IV : DISA MSIME Q NXJERRIM NGA JETA E PROFETIT (a.s.) ....................................................... 65

Kronologjia e jets s Profetit (a.s.) .................................... 68Pasthnie ................................................................................... 70Fjalorth .................................................................................. 72Literatura e prdorur .......................................................... 81Thnie profetike .................................................................. 83


6/95

6

H y r j e

Personalitetet ngjasojn me malet e larta. Ata lartsohenmbi t tjert, shihen leht edhe nga larg, por ngjitja n lartsisht m e gjat dhe m e lodhshme. Udhtari q krkon t

arrij majn, duhet t ec shtigjeve e rrugve t prpjeta dhe tthepisura dhe t prballoj me durim e kmbngulje vshtirsitdhe lodhjen sfilitse.N lartsi ajri sht m i freskt, m i pastr dhe horizonti mi gjer. N vetdijen e popujve, malet simbolizojn krenarin,madhshtin, bukurin dhe prjetsin. Mbi majat e malevegrshetohen vshtrimet nga t gjitha pikat e horizontit.

Personaliteti i Profetit Muhamed (a.s.) sht m i eprmi.

Drejt ksaj maje vshtrojn fushat, vshtrojn kodrat dhe malete tjer t lart pr tu orientuar. Rrugtimi drejt ksaj majesht m i gjati po jo i mundimshm, jo i lodhshm, i but dhei kndshm, ashtu si ishte edhe Profeti Muhamed (a.s.). Gjatngjitjes udhtari ecn prmes livadheve t mbushura me luleshumngjyrshe ku mijra blet mbledhin nektarin dhepolenin. Provon knaqsin dhe freskin e ujrave t pastr qrrjedhin prgjat faqeve t malit dhe zbresin tatpjet

prjetsisht. Dgjon kngt e zogjve q przihen me fshfrimne pyjeve shekullore. T gjitha kto bukuri mahnitse e ngrenshpirtrisht udhtarin n nj bot t pastr si uji dhe ajri i ktijmali. Her-her majn e malit e mbulojn ret dhe e mbshtjellinme nj vello t bardh mjegulle. Ashtu i zhytur n re dhemjegull, mali bhet m i bukur e m madhshtor dhe rrugtduket sikur shkojn drejt qiellit. Kur ret dhe mjegullashprndahen, mali duket m qartazi.


7/95

7


Profeti Muhamed (a.s.) sht personaliteti q Zoti e pajisim gjith bukurit dhe lartsit e shpirtit, me vetit m t mira

e t rralla, mendjen m t zgjuar dhe zemrn m t pastr.Nga cilado an t vshtrohet, ai rrezaton dhe shrben si modelpr njerzit e kohs s tij edhe pr t gjitha gjeneratat emvonshme t njerzimit. Nga ky model marrin shembull efrymzim drejt s mirs: fmija dhe i riu, i rrituri dhe i moshuari,

jetimi dhe familjari, i pasuri dhe i varfri, tregtari dhe lufttari,pushtetari, msuesi dhe predikuesi, pavarsisht kohve,vendeve, pozicioneve shoqrore, gjendjes ekonomike dhe

niveleve kulturore. N kupn qiellore yjet ndritin m mir nnatn e errt. Muhamedi (a.s.) sht ylli i karvanit.Kush orientohet nga ky yll, nuk e humbet rrugn e drejt

n botn toksore dhe at t prtejmen, q sht e prjetshme.Pr kt personalitet jan shkruar shum libra nga dijetar,

historian e biograf, n gjuh t ndryshme t bots. Pr jetndhe veprn e Profetit Muhamed (a.s.) do t shkruhet dhe n tardhshmen, pasi ajo sht gurr e pashtershme.

Ky libr prpiqet t sjell pak uj prej ksaj gurre, pr tshuar etjen e klims s nxeht q prjeton sot njerzimi.

Botuesi


8/95

8

KREU IKREU IKREU IKREU IKREU I

TA NJOHIM T DRGUARIN E FUNDIT

Origjina e Profetit Muhamed (a.s.)Qyteti i Meks, prej nga e ka origjinn familja e Muhamedit

(a.s.), ka qen n vazhdimsi qendr e rndsishme ekonomikedhe tregtare, njkohsisht edhe qendr shpirtrore dhe fetaree Arabis. Q nga periudhat parahistorike, arabt dyndeshinnga do an dhe grupe-grupe shkonin pr t vizituar Qaben,shtpin e Zotit.

Meka dallohej nga t gjitha qytetet e tjera arabe pr shkakt pozits s saj gjeografike. N t grshetoheshin rrugt tregtaremes Jemenit dhe Shamit, Bizantit dhe Persis. Eksportimi imallrave t ktyre vendeve bhej nprmjet Meks. Ajo ishtevendtakimi i t gjitha fiseve arabe q shkonin n haxhillk prtiu prgjigjur thirrjes s Ibrahimit (a.s.), i cili ishte lutur aty.

Zanafilla e qytetit t Meks sht e lidhur me vajtjen aty tIbrahimit (a.s.) s bashku me gruan e tij, Haxher-en dhe djaline vogl, Ismailin. Ibrahimi (a.s.), bashk me t birin, ndrtoiaty faltoren e par islame (Qaben) dhe Allahu (xh.sh.) e

begatoi at vend me ujin e Zemzemit. Aty Ibrahimi iu lutAllahut (xh.sh.) pr arabt:

O Zoti yn! Drgo tek ata nj t drguar nga gjiri i tyre, qtu lexoj shpalljet e Tua, tua msoj Librin dhe Urtsin

(rregullat e fes) e ti pastroj (nga gjynahet)! Vrtet, Ti je i

Plotfuqishmi dhe i Urti! (El-Bekare, 129)

Allahu (xh.sh.) e pranoi lutjen e Ibrahimit (a.s.) dhe e bri


9/95

9


popullin e Muhamedit (a.s.) popullin m t mbar, kurseMuhamedin (a.s.) e drgoi si profetin e fundit.

N Mek jetoi Ismaili (a.s.) dhe pasardhsit e tij; deri tekAbdu Menafi, i cili zgjeroi marrdhniet diplomatike mevendet e tjera deri n Persi e Bizant. N Mek jetoi edhe djali itij, Hashimi, q ishte i njohur pr shpirtmadhsin dhe qzgjeroi tregtin me vendet m t largta t rajonit. Pr tvazhduar me djalin e ktij, Abdulmutalibin, i cili vazhdoitraditn e t parve dhe, pas shum lodhjesh, e vuri prsri npun pusin e Zemzemit. Kjo ngjarje e gzoi pa mas popullin

e Meks, q prej kohsh vuante nga thatsira.Disa vjet pas rihapjes s pusit t Zemzemit, Allahu i faliAbdulmutalibit dhjet djem, midis t cilve edhe Abdullahun,i cili, nga martesa me Aminn, do t lindte Muhamedin (a.s.).Pr kt lindje, bjn fjal t gjith librat qiellor t drguaram par. Pr kt bn fjal Teurati1 i Musait, n t cilin thuhet:Kam dgjuar pr Ismailin, un e prmbaj at dhe e lajmroj pr

Madmadin (Muhamedin a.s.). Nga mesi i tyre do t drgoj nj

pejgamber, si ti, t cilit do ti mundsoj t flas me gojn time.Paralajmrime pr ardhjen e Muhamedit (a.s.) bhen edhen Inxhil2 (t Shn Gjonit) ku thuhet: Nse m doni mua, kinikujdes n porosit e mia, un do ta lus baban dhe ai do tju drgojnj pejgamber tjetr, i cili do t qndroj me ju prgjithmon.

N suren Es-Saff, ajeti 6, Allahu xh.sh. n mnyr tdrejtprdrejt na tregon se Isai (a.s.) ka paralajmruar prMuhamedin (a.s.) kur thot:

Kujto kur Isai, i biri i Merjemes, tha: O bijt e Izraelit,un jam i drguari i Allahut tek ju, pr tju vrtetuar Teuratine shpallur para meje dhe pr tju sjell lajmin e gzueshm prnj t drguar emri i t cilit sht Ahmed3 dhe q do t vij

1 Teurati ose Tora (Dhjata e vjetr), sht libri i Zotit q iu shpall Musait a.s. (Moisiut).2 Inxhili ose Ungjilli (Dhjata e re), sht libri i Zotit q iu shpall Isait a.s. (Jezusit).3 Ahmed sht nj prej emrave t Profetit Muhamed (a.s.), q do t thot I

lavdruari.


10/95

10

pas meje. Por, kur ai u solli atyre shenja t qarta, ata than:Kjo sht magji e hapur!

Lindja e tij

Muhamedi, i fundmi i profetve, lindi n shkrettirn e thatt Arabis, n vitin 570, afro gjashtqind vjet pas Jezuit/Isait(a.s.). Ai lindi n fisin m t pastr dhe m t dalluar t atijpopulli, n familjen m fisnike e dinjitoze t atij fisi.

Jetimi i vetmuarMuhamedi ishte jetim. Babai i tij vdiq para se ai t lindte.

Pas vdekjes s babait, ai u rrit me vshtirsi n shkrettir, sipaszakoneve arabe t asaj kohe. Kur mbushi gjasht vje, i vdiqedhe nna, Amina. Q prej atij asti, ai u rrit nn kujdesin egjyshit t vet, Abdul Muttalibit, kurse m von, nga xhaxhai itij, Ebu Tlibi.

Muhamedi ishte msuar t ruante delet dhe dhit nn diellin

prvlues, npr kodra, rreth e qark Meks: Prkujdesja e tij nruajtjen e bagtive prmbante nj porosi t lart q dshmontepr urtsin dhe kujdesin e Allahut xh.sh. n prgatitjen eProfetit t ardhshm, q do t predikonte besimin islam.

I besueshmi

N mosh t re, Muhamedi ishte i njohur sipas t gjithve

si: El-Emn i besueshmi (ai, tek i cili mund t mbshtetesh),n saje t ndershmris dhe t karakterit t tij fisnik. Xhaxhai itij e donte shum dhe e merrte me vete n Siri, kur shkonte prshtje pune. Kjo gj i dha Muhamedit mundsin q tmsonte se si t fitonte bukn e gojs. Ai i drejtonte punt eveta me sukses. Edhe pse ishte relativisht i varfr, ndershmriadhe natyra e tij bujare bnin q ta donin t tjert dhe t fitonte

besimin e t gjith atyre njerzve q e njihnin.

N kt koh, n Mek jetonte nj nga grat m t nderuara.


11/95

11


Ajo quhej Hatixhe. Muhamedi (a.s.) punoi pr t e, kur mbushimoshn njzet e pes vje, ai mori nga ana e saj nj krkes t

trthort pr martes. Megjithse ajo ishte m e madhe se ai,Muhamedi e pranoi ofertn e saj. Ata u martuan n vitin 595dhe jetuan t lumtur. Me t pati dy djem dhe katr vajza:Kasimin, Abdullahin, Zejneben, Rukajn, Ummu Kulthmindhe Fatimen. Pr fat t keq, dy djemt vdiqn n mosh tvogl. Muhamedi me Hatixhen jetuan s bashku nj jet tlumtur familjare.

I denj pr ti besuarShoqria me Muhamedin, kshillat e urta dhe besueshmria

e tij, ishin shum t paraplqyera nga t gjith. Tregohet se, nkohn kur ishte duke u riparuar Qabeja, katr fiset kryesore tklanit Kurejsh po grindeshin pr t ditur se cili mes tyre do tkishte nderin t rivendoste Gurin e Zi e t shenjt. Kur znkaishte gati t shprthente, nj nga t moshuarit propozoi: Personi

i par q do t hyj, t jet gjykatsi yn! Pr gzimin e tyre tmadh, ata vun re se i pari q u fut, ishte Muhamedi. sht El-Emn-i, i besueshmi - thrritn ata. Muhamedi (a.s.) u vu ndijeni t situats dhe krkoi ti sillnin nj cop plhur. Ai vendosiGurin e Zi mbi copn e plhurs dhe krkoi nga secili fis q tmbartnin nj pjes t plhurs, n mnyr q t merrnin pjes tgjith n ngritjen e Gurit t Zi. Pastaj ai e vuri at n vendin e

vet.Kshtu, me zgjuarsi mundi ti jap fund ksaj grindjeje dheshmangu, pr m tepr, nj rrezik pr gjakderdhje.Arabt kishin cilsi t rralla. Ata ishin guximtar, shpirtgjer

dhe t ndershm, mirpo gjendeshin shpesh t ngatrruar ngrindje t vogla, ziheshin pa pushim, t gatshm pr t derdhurgjakun n rastin m t par. Kishin pak respekt pr njeriun edobt, jetimin dhe vejushn dhe jepeshin vazhdimisht pas pijesdhe kotsis. Pr shkak t statusit t rndsishm q u jepej

djemve, baballart kishin zakonin e mbrapsht q ti varrosnin


12/95

12

t gjalla vajzat e vogla, lindjen e t cilave ata nuk e dshironin.Politeizmi mbisundonte n botkuptimin e tyre.

Politeistt dhe idhujt

Politeizmi ose kulti i idhujve, praktikohej n at koh, gati ngashumica e popullsis. Feja e prjetshme, e ln si trashgim ngaIbrahimi (a.s.) -adhurimi i nj Zoti t Vetm- prej kohsh ishtevarrosur dhe harruar. Me kalimin e viteve, prreth 360 idhuj dhestatuja q prfaqsonin zotr t rrem, kan qen vendosur brenda

dhe prreth Shtpis s Shenjt (Qabes). Ata ishin zbukuruardhe shum prej zotrve t rrem kishin emra femror, si Lt,Mant dhe Uzza. Disa emra ishin t njerzve t respektuar t kohss Nuhut (a.s.), si: Uadd, Suv, Jak dhe Nesr, t cilt ishin thyjnizuar dhe adhuruar pr shum vite me radh edhe pasvdekjes s tyre. Edhe besimtart e Musait (hebrenjt) dhe t Isait(t krishtert) ishin larguar nga monoteizmi fillestar i Ibrahimitdhe ishin ndar n rryma dhe sekte.

Muhamedi (a.s.) nuk mori pjes n asnj prej praktikavepoliteiste. Ai e bri zakon shum shpejt t trhiqej brenda nnj shpell t izoluar, q quhej Hir, n rrethinat e nj kodre jolarg nga Meka, pr t pastruar zemrn e tij dhe pr tu luturn zbulimin e s vrtets. Me t vetmen zhurm, at t ers,zhytur n vetmin e tij, ai sodiste shenjat e universit.

Profecia

Kjo ndodhin moshn 40-vjeare gjat nj nate t muajit tRamazanit. I Lartmadhruari thirri Muhamedin n shrbimine tij. At nat, e njohur me emrin Lejlet-ul Kadr, Nata e Caktimitose Nata Fuqis.

Shpirti Besnik (engjlli Xhibril) zbriti me vendimin e Zotitdhe me nj drit pr njerzimin: Kuranin4. Nj kapitull i ri pofillonte pr botn.4 Kurani sht libri m i fundit i Zotit, q iu shpall Muhamedit (a.s.).


13/95

13


Shpella

Hna e bardh, jo e plot, po shklqente lart n qiell, kurpapritmas, Muhamedi ndjeu pranin e dikujt. N qetsin enats u dgjua nj z: Lexo! Muhamedi mbeti i habitur. Unnuk di t lexoj - u prgjigj ai. Kur zri prsriti urdhrin, u duksikur Toka zuri t dridhej: Lexo! Un nuk di t lexoj. Endjeu veten t paralizuar nga frika, t pafuqishm pr tlvizur. Lexo, prsriti zri q linte mbres t thell. fart lexoj? Pastaj, krejt papritur, ai e ndjeu veten t liruar; kohadhe hapsira sikur mbetn pezull; qielli dhe toka, t bra njsh.

Lexo me emrin e Zotit tnd, i Cili krijoi (gjithka),e krijoi njeriun nga nj drok gjaku!Lexo! Zoti yt sht Bujari m i madh,i Cili, me an t pens ia msoi,ia msoi njeriut ato q nuk i dinte. (96/1-5)

Kto ishin pes vargjet e para t Kuranit t lavdishm. Zriishte ai i engjllit Xhibril, Shpirtit Besnik dhe t Shenjtris, q

iu drgua Profetit t fundit nga Zoti. Misioni i Muhamedit (a.s.),t Drguarit t Allahut si bekim pr t gjith njerzit, sapomori udh.

Profeti Muhamed (a.s.) sapo kishte marr fjalt e para ngaZoti i tij. Kjo ndodhi n vitin 610 n shpelln Hir.

Ai zbriti me shpejtsi nga kodra, me fytyrn q i ndrintenga djersa dhe me zemrn q i rrihte shum fort. Vargjet eKuranit jehonin akoma n shpirtin e tij. lloj vizioni kishte

qen ai? far fjalsh ishin shqiptuar?Ai vrapoi drejt Hatixhes, duke thirrur fort: Mbulomni,mbulomni! Ajo ia ngrohu zemrn me dashuri, ndrsa ai itregonte at q sapo i kishte ndodhur. Kam frik se nj e keqem pret!, - i tha ai. Asnjher, nga Zoti, - iu prgjigj gruajae tij me besim. Zoti nuk ta do asnjher t keqen. Ti kemarrdhnie t mira me familjen tnde, ti ndihmon t varfritdhe nevojtart, ti i pret t ftuarit e tu me bujari dhe ndihmon

fatkeqt n rast nevoje. (Prcjell nga El-Buhri)


14/95

14

Disa dit m von, Hatixhja e oi te kushriri i saj, nj shkruesi ditur, q e quanin Uaraka ibn Naufel dhe q e njihte mir

Torahun/Teuratin dhe Ungjillin/Inxhilin. Pasi Muhamediprshkroi natn e famshme, burri i moshuar, pa hezitim, thase do t kishte qen me t vrtet nj takim me engjllin Xhibril,pikrisht me at q Zoti ia kishte drguar Moisiut/Musait (a.s.):Do t kisha shum dshir t isha i ri, pr t jetuar deri nkohn kur populli yt do t t przr - i tha burri i moshuar(Prcjell nga El-Buhri). Ai e dinte q Profeti i prmendur nShkrimet e shenjta, kishte mbrritur.

N kt mnyr, filloi misioni i t fundmit t profetve, i cilitani e tutje do t ndikonte n mbar botn, duke shpallur njepok t re n historin e ndrgjegjes dhe t progresit njerzor.

Kshtu lindi Islami.

Fillimi

E para q i besoi Profetit ishte gruaja e tij, Hatixhja. Idet etij u ndoqn menjher nga kushriri i Muhamedit, Aliu, djalii Ebu Tlibit, i cili jetonte me ta. Disa i kundrvihen me egrsipranimit t misionit t Muhamedit, kurse disa t tjer ia hapinkrejtsisht zemrat e tyre dhe e pranojn thirrjen, si p.sh. mikui afrt i Muhamedit, Ebu Bekri, shrbtori i tij Zejd dhe shume shum t tjer.

Pas nj far kohe, ndrsa Shpallja e vargjeve kuranorevazhdonte, Profetit Muhamed (a.s.) iu krkua q t tregontepublikisht mesazhin e Islamit dhe t shpallte vargjet q i ishinzbuluar atij.

Me emrin e Allahut, t Gjithmshirshmit, Mshirplotit. dolavdrim i prket Allahut, Zotit t botve, t Gjithmshirshmit,

Mshirplotit, Sunduesit t Dits s Gjykimit. Vetm Ty tadhurojm dhe vetm prej Teje ndihm krkojm! Udhzona nrrugn e drejt! N rrugn e atyre q u ke dhuruar mirsi e jo nt atyre q kan shkaktuar zemrimin Tnd, as n t atyre q jan

t humbur! [ 1/1-7]


15/95

15


Nj dit, Profeti (a.s.) u ngjit n maj t Safas, nj kodr evogl pran Qabes dhe i foli popullit, banorve t Meks.

Ndrsa ata mblidheshin prreth tij, e pyetn se cila ishte arsyejae ardhjes. Muhamedi iu prgjigj:M thoni, o njerz t Meks, n qoft se un do tju thosha

se shikoj nj ushtri q drejtohet kundr nesh, nga ana tjetr ekodrs, ju do t m besonit mua?

- Sigurisht, - iu prgjigjn t gjith, - sepse ne kemi besimtek ti, ti nuk gnjen kurr.

- Ather, - tha m tej Muhamedi, - msojeni se un jam i

drguar dhe po ju njoftoj nj ndshkim t tmerrshm... Allahum ka krkuar tju paralajmroj ju q jeni t afrmit e mi dhetju them se un smund tju garantoj t mira si n Tok, ashtudhe n qiej.

Duke dgjuar kt gj, turma e njerzve u b e heshtur ngahabia e madhe. Ndrsa ata qndronin t palvizur nn diellinprvlues, Ebu Lehebi, xhaxhai i Profetit (a.s.), brtiti: Vdekshti! Dhe t gjith i kthyen kurrizin e u zhdukn, duke e ln

Muhamedin vetm.

Mospranimi

Banort e Meks i dgjuan kto fjal t reja si thirrje pr tiunnshtruar Zotit, pr t hyr n Islam. Por dilemat u shfaqnmenjher. Shum vet nuk e pranuan t vrtetn ndriuese.Pas shum vjetsh, ata zun ta trajtonin me prbuzje sikur t

mos ishte ai q deri dje aq shum e monin.Megjithkt, asnjher Muhamedi nuk iu prgjigj prbuzjesme prbuzje. Ai e kishte zakon t thoshte:

Ai q beson n Allah dhe n Ditn e Fundit, duhet t thot tmirn ose t hesht. Ai q beson n Allah dhe n Ditn eFundit, duhet t nderoj fqinjin e tij. Ai q beson n Allahdhe n Ditn e Fundit, duhet t nderoj mikun (mysafirin) etij. (Prcjell nga El-Buhri).

Pavarsisht nga qndrimi i disa banorve t Meks, ai


16/95

16

vazhdonte qetsisht ti ftonte bashkqytetart e tij n pariminbaz t Islamit: nuk ka Zot tjetr ve Allahut dhe Muhamedi

sht i Drguari i Tij. Asgj nuk e ndalte.Thuaj: Ai sht Allahu, Nj dhe i Vetm! Allahu shtAbsoluti, t Cilit i prgjrohet gjithka n amshim. Aias nuk lind, as nuk sht i lindur. Dhe askush nuk shti barabart (a i krahasueshm) me At! [112/1-4]

Sa m shum q Muhamedi i krkonte popullit t tij q ti bindej Zotit t Vetm, aq m shum udhheqsit e fiseve tndryshme e prbuznin at:

A mos krkon ai q t gjith zotat ti bj nj Zot? Vrtetq kjo sht nj gj e uditshme! [38/5]

Ajo q i udiste m shum, ishte se kto fjal t padgjuarae t jashtzakonshme -vargjet e Kuranit, vinin nga nj njeri qata e dinin se ishte i pashkolluar. Asnjher Muhamedi (a.s.)nuk kishte msuar t lexonte ose t shkruante; pak arab ishinn gjendje pr kt gj n at koh. Ather, si sht e mundurq kto fjal t pangjashme me asgj tjetr pr sa i prketndrtimit t tyre, mund t dilnin nga goja e tij?

Udhheqsit e fiseve m t fuqishme t klanit Kurejsh nMek u bn edhe m t paduruar. Gjat nj mbledhjeje tjetr,ata vendosn ti krkonin Ebu Tlibit, xhaxhait dhe mbrojtsitt Profetit (a.s.), q t prpiqej pr ta ndaluar Muhamedin nushtrimin e misionit t vet, q u krkonte njerzve t hiqnindor nga zakonet dhe feja e baballarve t tyre.

Kur Muhamedi e dgjoi kt gj, u emocionua shum, sepseai ndiente shum dashuri dhe dhembshuri pr xhaxhan e tij,mirpo prgjigjja e tij ishte e qet dhe e pastr:

Pr Allahun! Nse ata vendosin Diellin n dorn time tdjatht dhe Hnn n dorn time t majt, un kurr nuk dota braktisja misionin, derisa Allahu t m jap fitoren osederi n vdekjen time.

Dalngadal dhe nj e nga nj, numri i muslimanve t

udhhequr nga Profeti fisnik, rritej. Grupi i par i besimtarve


17/95

17


ndoqi rrugn e s vrtets dhe t bindjes. Dashuria e tyre prt vrtetn shklqente, duke ndriuar shoqrin e zbeht

pagane t asaj kohe. Krkimi i t mirave materiale - objektivikryesor dhe qllimi i t gjitha ambicieve n bot, - u zvendsuame krkimin e drits dhe urtsis s prjetshme.

Cilitdo q krkon rrugn e dituris, Allahu do tia lehtsojrrugn e Xhenetit, ka thn Profeti (a.s.). (Prcjell nga Muslimi)

Muslimant ishin objekt i prndjekjeve qysh n hapat e part Islamit. Ata q ishin t varfr, ata q kishin pak t holla dhe

jo status shoqror, vuanin shum m egrsisht se t tjert. Ata

viheshin n loj dhe talleshin dhe, kur kjo gj nuk mjaftonte, jobesimtart kishin t drejtn e prdorimit t sulmeve dhetorturave fizike. Ata qlluan me gur dhe me ndyrsira Bilalin,nj skllav zezak nga Abisinia, i cili kishte pranuar fen islame,e lidhn me litar n rrn prvluese me urdhr t pronarit ttij dhe i vendosn gur t mdhenj mbi gjoks. Ku sht Zotiyt, tani?- e pyesnin at, duke u tallur. Mirpo asnj torturnuk mund ta trondiste besimin e tij.

N vitin 615, disa qindra musliman arritn t largoheshinnga Meka, duke braktisur shtpit e tyre dhe krkuan strehn Abisinin fqinje (Etiopia e sotme), tok e krishter. N Abisini

jetonte nj mbret i drejt dhe tolerant, i cili u dha strehmuslimanve gjat vitit t pest t ushtrimit t misionit tMuhamedit (a.s.). Ata q sikn dot, iu nnshtruan prndjekjeveshum m t dhunshme, mirpo asnjher besimtart nuk hoqndor nga Islami.

Edhe pse i izoluar, besimtart e tij shtoheshin

Udhheqsit e Meks vendosn t zbatonin nj taktik tre. Profeti dhe Shokt e tij ndiqeshin dhe detyroheshin t jetonint izoluar. Asnj ushqim nuk u shkonte; ata vuanin nga uriadhe etja pr periudha t gjata kohe, nuk hanin pothuajse asgjgjat shum ditve, madje, gjat shum javve.

Kjo bllokad filloi n vitin e shtat t Shpalljes Hyjnore dhe


18/95

18

zgjati tre vjet me radh. Megjithat, me ndihmn e Zotit, disapersona vullnetmir midis prndjeksve nuk mund ta duronin

m tej kt sjellje antinjerzore. Situata ndryshoi disi dhebllokada u hoq, m n fund.Zakonet dhe traditat e shoqrive fisnore t Arabis u

tronditn dhe u rivlersuan n dritn e fryms s drejt tmsimeve t tij. N nj rast ai tha:

Ndihmoje vllan tnd, qoft kur sht i drejt ose ipadrejt.

Nj burr pyeti:- O i Drguar i Allahut! Un mund ta ndihmoj, n qoft se

sht i drejt, por, si mund ta ndihmoj, n qoft se sht ipadrejt?

Ai u prgjigj:- Mos e lr t bj padrejtsi, kshtu do ta shprehsh ndihmntnde pr t. (Prcjell nga El-Buhri)

Mirsjellja dhe dhembshuria e Muhamedit ishin t

pakrahasueshme. Shpesh, kur ai kalonte para nj grupifmijsh, u prkdhelte kokn dhe ndonjher luante bashkme ta. Ai thot:

Vrtet q tek Allahu gjenden njqind mshira dhe vetmnjrn prej tyre Ai e ka zbritur midis xhindeve, njerzve,kafshve dhe insekteve. Nprmjet saj ata duhen dhe i bjnmir njri-tjetrit dhe nprmjet saj egrsira e do t voglin evet. Kurse nntdhjet e nnt mshirat e tjera Allahu i ka

ruajtur pr tu br mir robrve t Tij n Ditn e Gjykimit(Prcjell nga El-Buhri dhe Muslimi)

Ai i dha nj vend t nderuar gruas n shoqri, gj q ishte epaimagjinueshme pr kohn, duke i garantuar asaj t drejtadhe liri q nuk gjenden n asnj vend tjetr. Xheneti ndodhetn kmbt e nnave, thot Profeti (Prcjell nga El-Buhri dheMuslimi). Mirpo pjesa m e madhe ngulnin kmb ninjorancn e tyre dhe vazhdonin t mos i pranonin ato.


19/95

19


Viti i dshprimit

Kjo ndodhi n vitin e dhjet t Shpalljes, m 619, kur

Muhamedi (a.s.) u dshprua m tepr se kurr n jetn e tij:xhaxhai , Ebu Tlibi, i cili e kishte mbshtetur dhe mbrojtur, unda nga jeta. Kjo humbje e madhe u pasua shum shpejt ngavdekja e gruas s tij t dashur, Hatixhja.

Me humbjen e ktyre dy mbshtetjeve t rndsishme,politeistt menduan se, m n fund, Profeti (a.s.) ishte thyer nmnyr prfundimtare. Profeti, edhe pse ishte shum i piklluarnga humbja e dy njerzve t dashur pr t, iu fut puns n

krkim t mbshtetsve, pr ti mbrojtur pasuesit e tij ngabanort e Meks.

Ai vendosi q t shkonte n Taif, nj qytet q ndodhej nlindje t Meks, duke br tri dit rrug (njqind e njzetkilometra, n rrugn e Jemenit). Ai nuk vuri n dijeni asnjnjeri tjetr, prve Zejdit q e shoqroi. Aty qndroi dhjet dit,mirpo populli i Taifit e kundrshtoi at q kishte shkuar prt shpallur mesazhin e Islamit dhe e przuri egrsisht, duke eqlluar me gur dhe duke e gjakosur. ...Prse ky Kuran nuk isht zbritur ndonj njeriu t rndsishm n nj nga kto dyqytete? [43/31], kundrshtonte paria e ktij qyteti.

Gjat rrugs s kthimit pr n Mek, engjlli Xhibril e takoiProfetin (a.s.) dhe i tha:

Zoti m ka ngarkuar q t ndshkoj banort e ktij qytetipr t keqen q t kan br.

Un dua q Allahu t nxjerr prej tyre pasardhs q besojnAllahun e nuk i bjn shok asgj, iu prgjigj Profeti (Prcjellnga El-Buhri).

N kt koh vshtirsish t mdha, Profetit iu dha nderim i madh nga Zoti i Tij i Lartmadhruar, Udhtimi imrekullueshm i nats.

Udhtimi i nats

N vitin 621, gjat asaj nate tepr t uditshme q quhet Nata


20/95

20

e Isr-s dheMirxh-it, engjlli Xhibril e gjeti Muhamedin (a.s.)dhe e zgjoi. Ai e ftoi q ti hipte nj kafshe me emrin Burk.

Papritur, Profeti lvizi me nj shpejtsi t papar deri nXhamin Aks, n Jeruzalem. N kt vend t shenjt, n zemrt Jeruzalemit, Muhamedi (a.s.) takoi nj kuvend profetsh t skaluars dhe drejtoi lutjen e tyre t zakonshme. Pastaj, engjlliXhebrail e mori dhe e ngjiti prtej shtat qiejve, q ai t jetdshmitari i mistereve t padukshme t universit, si dhe t arrijq t sodis disa shenja t Zotit t tij.M pas, Muhamedi (a.s.) dhe engjlli Xhibril u ngjitn prmes

qiejve t tjer, duke takuar profet t tjer: Isan, Jahjan,Jusufin, Harunin dhe Musan (paqja qoft me ata), derisa, mn fund, mbrritn n qiellin e shtat. Aty ishte nj njeri i ulurn nj fron n dern e baness s prjetshme.Kurr nuk kisha par nj njeri q m ngjante aq shum,- tha Profeti -Ky ishte babai im, Ibrahim... (Prcjell nga Muslimi dhe Ibn Ishaku)

Muhamedi (a.s.) u ngjit n zenit t bots qiellore. Kjo ndodhigjat asaj nate kur ai mori nga Allahu i Lartmadhruar ritualin

suprem t trupit dhe t shpirtit, shtylln e dyt t Islamit: peslutjet e prditshme dhe dika q nuk i ishte dhn ndonj profetitjetr para tij, botn e tr si nj hapsir pr tu falur n shenjnderimi dhe bekimi pr t gjith muslimant.5

Shprngulja n Medin

Banort e qytetit t Jethribit (rreth 450 km larg Meks), t

cilt tashm kishin pranuar fen islame, i hapn dyert eshtpive t tyre pr mrgimtart e besimit, duke u uruarmirseardhjen t gjith muslimanve q dshironin t jetonint sigurt n qytetin e tyre. Ata donin, n mnyr t veant, qProfeti (a.s.) t shkonte atje dhe t sillte paqen n qytetin etyre, i cili vazhdimisht grryhej nga brenda prej grindjeve t

5 Kjo njihet n terminologjin islame si El-Isr dhe El-Miraxh, (udhtiminatn dhe ngjitja).


21/95

21


fiseve. Profeti (a.s.) pranoi tua plotsonte at dshir. Kymrgim u quajt El-Hixhrah - shprngulja dhe ishte nj moment

vendimtar n historin e Islamit, momenti i fillimit tkalendarit islam, i lindjes s Shtetit t par islam. Nga kjokoh Jethribi u quajt Mednet-un NebijjQyteti i Profetit.

Muhamedi, i Drguari i Zotit, pas trembdhjet vjetsh tthirrjes s Islamit dhe pasi kishte vuajtur shum prejprndjekjeve t arabve pagan, e braktisi qytetin e Meks, ishoqruar nga shoku i tij i ngusht, Ebu Bekri dhe u nis pratje ku i kishin ofruar paqen dhe sigurin, n qytetin e Medins.

N kt mnyr, n vitin 622, n vitin 1 t Hixhretit nisietapa e dyt, shum e rndsishme e misionit dhe e jets sMuhamedit (a.s.).

Kushtetuta e par

N qytetin e Medins, Profeti (a.s.) u b kryetari i shtetit tpar Islam. Aty besimi i muslimanve arriti t lulzoj, duke

br t mundur lindjen e nj rendi t ri shoqror. N Medin uzhvillua m tutje vizioni islam i paqes ndrmjet popujve tndryshm t bots pa dallim feje dhe race, sepse me t vrtetaty mori form Kushtetuta e par dhe Karta e t drejtavedhe lirive njerzore, e cila nuk kishte ekzistuar asnjher mpar. Ajo i garantonte do qytetari lirin, sigurin dhedrejtsin.6

Karakteristika themelore e ksaj shoqrie t re ishtemirsjellja dhe prkushtimi. Makutria dhe egoizmi uzvendsuan nga dhembshuria dhe kujdesi pr t gjitha qeniete gjalla. Profeti (a.s.) thot:

T vsh drejtsi mes dy vetave, sht nj lmosh; tndihmosh nj njeri t ngjitet n kal dhe ti ngresh barrn

6 Disa nga porosit e ksaj karte, ishin:a. Liria e ndrgjegjes dhe e besimit pr muslimant dhe jomuslimant sht njlloj.

b. Siguria dhe mbrojtja e t gjithve nga do krcnim apo sulm q vjen nga jasht.c. Dnimi dhe shfuqizimi i t gjitha praktikave t pamoralshme.


22/95

22

sht nj lmosh; ti prgjigjesh nj pyetjeje me butsi shtnj lmosh; t heqsh at q prbn rrezik n udhn e njeriut

(si gjemba ose gur) sht nj lmosh; ti buzqeshsh vllaitsht lmosh. (Prcjell nga El-Buhri dhe Muslimi)

N Medin u vendosn edhe dy shtylla t tjera t Islamit. Iukrkua muslimanve t paguanin zeqtin7, (2/177; 9/60), dhe tpraktikonin agjrimin e muajit t Ramazanit, es-sijm (2/183-187).

Gjat ksaj kohe, Profeti (a.s.) u martua prsri. Meprjashtim t Aishes, bashkshortet e tij ishin prgjithsishtvejusha. Megjithat, ai ruajti prgjithmon n zemrn e tij njvend t veant pr Hatixhen, gruan e par, shoqen e tij tshtrenjt.

Ithtart e Librit

N rrethinat e qytetit t Medins jetonin gjithashtu edhedisa fise ifute. Muslimant tanim ndienin nj lloj afrsie mekta njerz t Librit, t cilve mbrritja e nj profeti u ishte

lajmruar n Torah/Teurat. Zoti i kishte thn Ms-it:Do t bj midis vllezrve t tyre nj profet t ngjashm me tydhe do ti vendos n goj fjalt e Mia dhe ai do tu thot atyre gjithkaq un do tu krkoj. [Deuteronomi 18/18]

Po kush ishin n Testamentin e Vjetr vllezrit e bijve tIzraelit, prvese bijt e Ismailit? Po kush tjetr do t mund tishte Profeti q ngjante me Musan? E kush pra do ti ngjanteatij m shum sesa Muhamedi (a.s.)? Dhe sipas fjalve t Jezusit,

profecia ishte kryer:N qoft se un nuk do t iki, Parakleti, Ngushllimtari, kurrsesinuk mund t vij tek ju, mirpo, n qoft se un do t largohem, dotjua drgoj... Ai do tju udhheq drejt s Vrtets; sepse ai nuk dot flas kurr pr veten e tij, por do t tregoj vetm at q do tdgjoj [Gjoni: 16/17 dhe 16/13]

7 Zeqati, sht nj taks shoqrore pr tu ardhur n ndihm t varfrve dhenevojtarve.


23/95

23


Besimtarve tanim iu krkua q t ktheheshin n drejtimt Meks, nga Qabeja [2/144-150].

Ky ndryshim n lidhje me drejtimin gjat lutjes, ishte simbolii dallimit dhe i nderimit q iu b komunitetit t ri tmuslimanve: umetit islam. Muslimant, duke pasur besiminfillestar t Ibrahimit, u kthyen n mnyr t natyrshme ngaShtpia e par.

Leja pr t luftuar

T paknaqur nga ky ndryshim, nuk ishin vetm njerzit eLibrit (disa ifut n t vrtet e kishin marr argumentin edrejtimit nga Jeruzalemi, pr t sugjeruar se Muhamedi nukkishte tjetr mundsi vese t ndiqte kibla-n e tyre dhe pr tthn se kjo gj provonte faktin se feja e tyre ishte m e lart),por edhe udhheqsit e qytetit t Meks, ndryshimi i kibla-sparaqiste nj krcnim, pasi ata pretendonin t drejtn e tqenit mbrojtsit e Qabes.

Kta t fundit , vazhdimisht ishin t vendosur pr taasgjsuar komunitetin e ri musliman, ndaj prgatitn nj sulmkundr Medins. Kt radh, m n fund, pas shum vitepersekutimesh dhe torturash, zbriti verseti Kuranor, ku Profetit(a.s.) iu dha leja pr tu mbrojtur:

U lejohet (lufta) atyre q jan sulmuar, ngase u sht brpadrejtsi dhe Allahu, me t vrtet, sht i Fuqishm q tindihmoj. [22/39]

Beteja e Bedrit

Prfundimi ishte beteja e Bedrit, e cila u zhvillua n vitin623, gjat vitit t dyt t Hixhretit, n muajin e Ramazanit.Ushtria e Meks, e prbr nga mijra burra, tri her m shumse kundrshtari i saj - sulmoi ushtrin e vogl t muslimanve.Mirpo, me Vullnetin hyjnor, prfundimi i ksaj beteje ishtenj fitore madhshtore e muslimanve. Disa udhheqs t

Meks, t cilt kishin persekutuar musliman, u vran, kurse


24/95

24

t tjert u burgosn, duke paguar kshtu nj mim t lart.Pr her t par n histori, t burgosurve t lufts u jepej

ushqim dhe mbrojtje po aq sa edhe rrmbyesve t tyre, poredhe nj trajtim i njerzishm. Kjo betej ishte prcaktuese:forca dhe guximi i besimtarve musliman lan pa mendkundrshtart e tyre t Meks bashk me aleatt, edhe pse atangulmonin pr ta shkatrruar Islamin.

Betej pas beteje, muslimant arritn t provojn se atamund ti rezistonin fardolloj sulmi. Megjithat, ata arritnti shptonin nj shpartallimi kur duhej: vitin q vijoi, n kohn

e betejs s Uhudit, q u dha kurejshve iden pr ti sulmuardhe pr ti shfarosur nj her e prgjithmon. Kta t funditkomplotuan me disa beduin, me disa fise ifute si dhe medisa hipokrit q jetonin n Medin.

Kjo ndodhi gjat vitit t pest t Hixhretit, kur nj ushtri mem shum se dhjet mij vet u drejtua pr n Medin. Mirpomuslimant ishin t gatshm pr tu mbrojtur. Sipas kshillavet Selman Farisiut, ata kishin grmuar nj hendek t gjer n

veri t qytetit, sepse ant e tjera t Medins ishin t mbrojturanga objekte t ndryshme. Vet Profeti mori pjes n prgatitjetp hapjen e hendekut, i cili prfundoi n gjasht dit.

Pas nj muaji t gjat rrethimi, kundrshtart nga Mekagjithmon e m shum po dshtonin pr t deprtuar brendaqytetit e, pr kt arsye, filluan ta humbasin qetsin. Pak ngapak mosbesimi zuri t prhapej midis radhve t forcave aleate.Si pasoj e grindjeve q shprthyen mes tyre, si dhe nga kushtete vshtira atmosferike, ata zun t mblidhnin adrat dhe mn fund u trhoqn.

Marrveshja e Hudejbijjes

Kjo ishte nj fitore e madhe pr Islamin. Qyteti i Medinsnuk u sulmua m kurr. Nj vit m pas, i gjashti pas Hixhretit,u dekretua nj armpushim midis udhheqsve t Meks dheProfetit (a.s.), megjithse kushtet e tij ishin pa asnj dyshim n

favor t Kurejshve. Kjo u quajt marrveshja e Hudejbijjes.


25/95

25


Periudha e paqes q vijoi m pas, u dha mundsijomuslimanve t shumt q t shikonin vet mirsit e mnyrs

s jetess islame. Pr kt arsye, nj numr shum i madh ngaMeka, si dhe pjestar t fiseve t ndryshme, prqafuan Islamin.

Thirrje udhheqsve

Gjat ksaj kohe, Profeti (a.s.) u drgoi letra qeveritarve tshumt, midis t cilve edhe perandorve t dy superfuqive tkohs, Persis dhe Bizantit, duke i ftuar ata n Islam.

Perandori Herakli ishte duke udhtuar n Jeruzalem, kurmori letrn q mbante vuln e Profetit. Ai lexoi:Nga ana e Muhamedit, i Drguari i Allahut.

Herakliut, perandorit t Bizantit! Paqja qoft me at q ndjekudhn e vrtet. Un t ftoj n Islam. Pranoje at e do t kesh paqee mbarsi, ndrsa Zoti do t ta shprblej dyfish. Nse ti nuk e

pranon, gjynahet e njerzve t tu do t bien mbi ty. [Prcjell ngaEl-Buhri]

Dhe letra prfundonte me nj paragraf nga Kurani:Thuaj: O ithtart e Librit, ejani t biem n nj fjalt prbashkt mes nesh dhe jush: se do t adhurojmvetm Allahun, se nuk do ti shoqrojm Atij asgj (nadhurim) dhe se njri-tjetrin nuk do ta mbajm pr zot,n vend t Allahut! Nse ata nuk pranojn, atherthuaju: Dshmoni se ne i jemi nnshtruar Allahut![3/64]

Edhe pse perandori e kuptoi se ishte fjala pr Profetin elajmruar nga Shkrimet e Shenjta, ai u ndje i detyruar nga

besnikria kundrejt udhheqsve dhe oborrtarve t tij, t mose pranonte Mesazhin.

lirimi i Meks

Gjat ksaj kohe, n Arabi, forca e Islamit rritej me shpejtsi.

Dy vjet pas marrveshjes s arritur me kundrshtart nga


26/95

26

Meka, kushtet e s cils shkeleshin vazhdimisht nga Kurejsht,Profeti (a.s.) vendosi t marshonte pr n Mek me nj ushtri

t prbr me afro dhjet mij vet.Ajo ka ndodhi ather, qe nj fakt i paharrueshm nhistorin e fitoreve fetare. Profeti (a.s.) hyri n Mek pa derdhurasnj pik gjaku. Ai e kaprceu portn e qytetit i hipur ndeven e tij, me kokn ulur n shenj prulsie, ndrsa t gjithmekasit e vshtronin. Pr udin e tyre t madhe, ai i fali tgjith ata q ishin armiqt m t mdhenj dhe shpalli nj amnistit prgjithshme. Kjo ishte dita e fitores dhe fundi i simboleve

t idhujtaris n kt qytet t shenjt. Kshtu prfundoi lirimii Meks.Armiqt e Islamit u dorzuan dhe njkohsisht u faln me

shpirtmirsi. Dshmitart e ksaj mshire dhe dhembshurie tProfetit (a.s.), banort e qytetit t Meks, e prqafuan pa hezitimIslamin. Profeti hyri brenda Qabes, ku gjendeshin treqind egjashtdhjet idhuj e statuja q paraqisnin perndit egnjeshtrta, prpara t cilave arabt faleshin dhe q i

adhuronin prej shum kohsh. Nj e nga nj, me urdhr tProfetit, idhujt u shkatrruan. Kjo u dha fund simboleve tidhujtaris n Gadishullin Arabik.

M n fund, Qabeja, e ngritur nga Profeti Ibrahim dhe ngadjali i tij i par Ismaili, u pastrua dhe iu kushtua adhurimit tZotit t Vetm, Allahut, Zotit t Botve.

Allahu sht Ai q e ka uar t Drguarin e Vet meudhrrfimin dhe fen e s Vrtets, pr ta ngritur at

m lart se t gjitha fet, edhe nse nuk e plqejnidhujtart [61/9]

Arabia kthen syt nga Islami

Misioni i Muhamedit (a.s.) po arrinte fundin e tij, ndrkohai kthehet n Medin, e cila bhet kryeqyteti i bots s remuslimane. Nga e gjith Arabia, vinin delegacione pr te

Profeti (a.s.) pr t prqafuar Islamin. Pr m tepr, ai drgoi


27/95

27


grupe besimtarsh n vende dhe n provinca t ndryshme,duke u br thirrje banorve t tyre q t prqafonin Islamin.

Megjithat, edhe pse ishte n krye t t gjith Arabis dhet viseve prqark, Muhamedi (a.s.) vazhdoi t jetonte si njshrbtor i prulur i Zotit. Ai ishte msuar ti rregullonte kpucte veta, t qepte rrobat e veta e ti shrbente thjeshtsisht familjess vet .

Haxhillku i lamtumirs

Ky ndodhi dhjet vjet pas Hixhretit; Profeti po i afrohej fundit

t jets s vet n kt Tok. Ky ishte ai vit gjat t cilit ai kreuhaxhillkun, shtylln e pest t Islamit. Nn diellin prvlues, nprrrafshinat e Arafatit, Profeti Muhamed (a.s.) dha predikimin e tijt fundit:

O njerz! Dgjoni me vmendje fjalt e mia dhe kuptojiniato, sepse un nuk e di nse do t mund tju takoj m n ktvend pas nj viti.O njerz! Gjaku juaj, pasurit tuaja dhe nderi juaj duhet t

jen gjra t shenjta njlloj si kjo dit e shenjt, n kt muajt shenjt dhe n kt territor t shenjt, gjersa ju t takoniZotin tuaj! Ju do t shkoni pa dyshim, q t takoni Zotintuaj dhe do t pyeteni pr veprimet tuaja. Jini vigjilent,

pra! A jua kam sjell me besnikri Mesazhin? O Zot, qofshDshmitar!Kushdo q merr dika n mirbesim, le tia kthej srish atijq ia kishte ln n besim. Mos trhiqni asnj interes n t

holla t marra hua, si bnim kur ishim t paditur; por ju dot keni t drejt mbi kapitalet tuaja; mos u bni as shtyps,as t shtypur... E drejta e gjakmarrjes s kohs s paditurissht zhdukur dhe t vdekurit e saj nuk do t shpaguhen...O njerz! Djalli ka humbur do shpres pr tu adhuruar ntokat tuaja. Megjithat, ai do t krkoj q tju mashtroj

pr shkak t punve tuaja t vogla. Jini vigjilent, pra, ngaai pr sigurin e besimit tuaj... A jua kam prcjell me

besnikri Mesazhin? O Zot, qofsh Dshmitar!


28/95

28

N t vrtet, koha sht kthyer n gjendjen e saj fillestare,n t ciln Allahu e kishte krijuar ditn kur ai krijoi qiejt dhe

Tokn. Numri i muajve, sipas Allahut, sht dymbdhjet;midis tyre, katr jan t shenjt, gjat t cilve lufta dhebetejat jan t ndaluara...O njerz, grat tuaja kan t drejt mbi ju, sikurse ju keni tdrejt mbi ato...Trajtojini grat me butsi! Ato jan partnerettuaja si dhe mbshtetset tuaja pa interes...Ju i keni marramanet nga Allahu dhe knaqsia e tyre ju lejohet vetm menj leje nga Zoti. Jini pra t devotshm me at q u prket

grave, duajini t mirn atyre. Jua bra t ditur Mesazhin?O Zot, qofsh Dshmitar...O njerz! Kam ln midis jush nj orientim t qart, at q,nse ju e shtrngoni fort, do tju mbroj nga shthurja, Librine Allahut dhe Traditn e Profetit t Tij (Sunetin).O njerz! do besimtar duhet t jet nj vlla i vrtet prdo besimtar tjetr. Pasurit e nj vllai jan t paprekshme,vese kur ai pranon ti jap me dshir. Mos e gnjeni njri-

tjetrin.Profeti ngriti gishtin e tij tregues drejt qiellit, pastaj n drejtimt turms e thirri: O Zot, qofsh Dshmitar! O Zot, qofshDshmitar! Dhe shtoi: Le tua drgojn t pranishmit kt mesazht munguarve!

Ather u shpalln disa nga fjalt e fundit t Kuranit:Sot jua prsosa fen tuaj, e plotsova dhuntin Timendaj jush dhe zgjodha q Islami t jet feja juaj![5/3]

Vdekja e Profetit (a.s.)

Disa muaj m von, n vitin 632 (n vitin e dhjet tHixhretit), Allahu i Lartmadhruar thrriti shpirtin e ProfetitMuhamed (a.s.). Ai vdiq n moshn 63-vjeare, n shtpin etij n Medin, duke ln pas vetes vetm pak pasuri, botn nnkmbt e veta dhe asnj dinar n emr t tij [Prcjell nga

El-Buhri].


29/95

29


Fryma e mesazhit t tij mbetet edhe sot po aq e qart dhe aqe gjall sa ather kur u shpall; aq sa qenia njerzore mund t

jet dshmitari i mrekullis s jets s tij, i misionit t tij, ibukuris dhe prsosmris s thirrjes s tij:L ilhe il-lAllh, Muhammedun resl Allh.

Ska Zot tjetr, ve Allahut, Muhamedi sht i Drguar i Allahut.

Portreti i Profetit (a.s.)

Profeti (a.s.) nuk la portret fizik apo fotografi. Kjo lidhet meparimet themelore mbi t cilat ndrtohet besimi islam.

Vlera e personalitetit t Muhamedit (a.s.) nuk qndrontevetm n pamjen e jashtme, por edhe n vetit e brendshme ttij, n moralin e lart, n idet dhe mesazhet q ai i prcollinjerzimit. Kjo bri q bashkkohsit dhe shokt e Profetit (a.s.)tu prcillnin me kujdesin m t madh brezave q do t vijn,kujtimet dhe prshtypjet e tyre t pashlyeshme nga jeta intime,familjare e shoqrore dhe rreth tipareve fizike t Profetit (a.s.)

Kto tipare demonstronin karakterin, moralin, edukatn,zgjuarsin, vendosmrin dhe fisnikrin e tij.Profeti (a.s.) ishte me shtat pak m shum se mesatar, kishte

trup t rregullt.Gjoksin e kishte t gjer, midis dy shpatullave t forta

mbante vuln e profecis.Ngjyrn e lkurs e kishte t bardh. Fytyrn e kishte t

bukur dhe vezake. Aty dalloheshin leht shenjat e gzimit dhe

t dshprimit. Nuk i ndahej buzqeshja. Ballin e kishte t gjer,vetullat t holla e t plota, qerpikt e gjat e t dendur, si tishin ngjitur me njri tjetrin; hunda e rregullt shkonte poshtn mnyr harmonike; gojn e kishte jo t madhe, buzt e hollae t kuqrremta, dhmbt t bardh.

Mes vetullave ndodhej nj damar q fryhej rrallher kurzemrohej. Syt i kishte t zinj e t mdhenj. Flokt kaurreladhe t zeza shpeshher i binin mbi supe n form grsheti, por

m shum i mbante t shkurtr, sa arrinin deri tek vesht.


30/95

30

Mjekrn e linte t rritej, nuk e priste, por gjithmon e krihteme kujdes. Mustaqet i priste shkurt. Kur Profeti (a.s.) ndrroi

jet, n flok dhe n mjekr i numroheshin pak thinja.Kishte nj z t bukur q dgjohej e kuptohej. Fliste ngadaldhe shtjet e rndsishme i prsriste deri n tri her.

Ecte drejt, me hap t sigurt e t shpejt; kur i duhej, kthehejmbrapa me gjith trupin.

Kur bashkbisedonte me t tjert, i shikonte drejt e n sy, uqndronte aq pran sa tu vendoste dorn e djatht n sup;asnjher nuk ishte i pari q tua kthente shpinn shokve, kur

largoheshin.T gjith historiant dhe studiuesit q u morn me

trashgimin e tij, thon se Profeti (a.s.) bnte nj jet shum tthjesht.

Muret e shtpis s tij ishin prej balte. atia mbulohej medeg palmash. Flinte mbi nj lkur ose dyshek t mbushur mekasht hurmash Arabie.

Ushqimi i tij i rregullt ishte hurma e Arabis dhe qumshti.I plqente mjalti dhe mishi, por i prdorte kto rrall.

Gjithnj hante dhe pinte me dorn e djatht, gotn e ujit epinte tri her me ndrprerje.

Veshja e tij e thjesht prbhej prej nj kmishe dhe nj copplhure q e mbshtillte rreth belit dhe q i shkonte deri poshtgjurit ose prej nj kmishe dhe nj pal pantallonash.

Ndihmonte rregullisht n punt e shtpis. Ndizte vetzjarrin, fshinte shtpin, milte dhit, arnonte rrobat dhe qeptekpuct.

N portretin profetik kishte nj prputhje t plot e harmonipamja fizike me botn e tij shpirtrore. Ishin pikrisht virtytetshpirtrore t Profetit (a.s.) q e rendisin dhe bjn at m tmadhin personalitet t njerzimit. N kurmin e tij t pastr

bashkoheshin n nj vitaliteti, bujaria, ndjeshmria, drejtsia:kishte nj pamje t bukur, nj bot shpirtrore t prsosur dhe

nj trup t pashoq.


31/95

31


Profeti (a.s.) nuk thoshte fjal t teprta, do fjal e tij ishtekshill e urtsi.

Profeti (a.s.) ishte i but, i matur, modest. Ai nuk e tepronten t qeshur, nuk qeshte me t madhe.Ai ishte gjithmon ibuzqeshur.

Tek njerzit ai vlersonte sjelljen, moralin, formimin dheedukatn e tyre. T njohurve u bnte vizita dhe u drgontedhurata.

Profeti (a.s.) ishte vazhdimisht i mendueshm. Ai nuk flistekur nuk ishte e nevojshme. Heshtja e tij ndonjher vazhdonte

gjat. Kur fillonte t fliste, mendimin nuk e linte tpaprfunduar. Shume ide e mendime i shprehte n mnyr tqart e koncize. Fjalt i dallonte mir nga njra-tjetra.

Zemrohej rrall dhe n ato raste kur bheshin padrejtsi ethuheshin t pavrteta ose bheshin dshmi t rreme; kurzemrohej nuk ngrihej nga vendi. Ishte shum i prmbajturdhe qetsohej sapo e drejta t vihej n vend. Asnjher nuksht zemruar pr shtje vetjake.

Nuk hynte n shtpin e askujt pa marr leje. Kur hynte nkuvend apo ambiente publike nuk lejonte q ti ngriheshin nkmb. N orar ishte shum i prpikt.

Shpesh shihej i gzuar, i but dhe jo i vrazhd apo i ashpr.Nuk ka qen zhurmues as qortues i madh, as lavdrues itepruar. Prgjigjej gjithmon me urdhro, kujtdo q ethrriste.

Ai bnte shaka me shokt e tij, przihej me ta dhe bnte

gara, luante me fmijt e tyre dhe i mbante n prehr .N jetshkrimet e shohim Muhamedin (a.s.) edhe si misionar

t besimit islam, edhe si burr shteti, edhe si komandant, edhesi legjislator, edhe si familjar, edhe si shok e mik, edhe si njerit thjesht. Por jeta e tij nuk mund t kuptohet e vshtruarvetm n kto aspekte, sepse n do moment t jets s tij aidrejtohej nga shpallja hyjnore dhe udhhiqej nga porosit eAllahut xh. sh..


32/95

32

KREU IIKREU IIKREU IIKREU IIKREU II

PROFETI Q PRSOSI VIRTYTET NJERZORE

Figura e Profetit (a.s.) n Kuran

Kurani i madhrishm z vendin kryesor, pr sa i prketformimit dhe edukimit t personalitetit t do muslimani, sepseai sht libri hyjnor q v bazat e besimit islam, prcakton linjate botkuptimit ton, rrnjos konceptet e do njeriu dheperceptimet q lidhen me Islamin n vijat e tij t prgjithshme

dhe t veanta.Kurani sht libri q orienton bindjet tona shpirtrore dhe

praktike n rrug t drejt. Ai sht drita dhe libri i qart,nprmjet t cilit Zoti i udhzon ata q ndjekin knaqsin eTij drejt rrugve t shptimit intelektual, shpirtror dhe praktik;i nxjerr ata nga errsira n drit; i udhzon n rrugn e drejtdhe u sqaron t vrtetn rreth s cils ka mospajtime. Kuranisht udhrrfyes dhe mshirues pr njerzit q besojn; sht

shrim pr smundjet e zemrave; sht prov dhe argumentnga Zoti i botve; sht nj libr, t cilit nuk mund ti afrohetgnjeshtra nga asnj an; sht dokumenti i mbrojtur, t cilinZoti e ka ruajtur nga do shtrembrim, shtim apo fshirje, sika thn edhe Vet: Sigurisht, Ne e kemi shpallur Kuranindhe, sigurisht, Ne do ta ruajm at (El-Hixhr: 9).


33/95

33


Kurani burimi i par i jetshkrimit t Profetit (a.s.)

Kurani konsiderohet si burimi i par i jetshkrimit t ProfetitMuhamed (a.s.). Ai sht libri i Mesazhit Hyjnor q flet rrethpersonalitetit t Pejgamberit (a.s.) n aspektet e tij t ndryshme:rreth natyrs dhe kapacitetit t tij; rreth moralit, metodave dhedinamiks s tij n predikimin e Islamit si n jetn e tij private,ashtu edhe n at publike; rreth bots s tij t brendshme tmendimeve, ndjenjave dhe emocioneve t tij n prballje mesfidat e shumta; rreth marrdhnieve t tij me besimtart n

koh paqeje dhe lufte etj.Me fjal t tjera, do koncept q ka t bj me personalitetinprofetik t Muhamedit (a.s.) dhe me mishrimin e misionit ttij n jetn praktike, duhet t niset e t bazohet n Kuran dhe

jo n idet filozofike, t cilat shprehen pr profecin si misionme nocione t prgjithshme, q jan larg frazave t qartakuranore. Vargjet e Kuranit, me thjeshtsin e tyre shprehse,synojn q njerzit ti prvetsojn sa m leht n bagazhin e

tyre teorik dhe emocional konceptet mbi Profetin (a.s.) dhemisionin e tij.Dimensioni profetik i personalitetit t Muhamedit (a.s.) sht

nj shtje hyjnore, e cila nuk mund t njihet, prvese me ant asaj q ka shpallur Zoti n Librin e Tij ose n Sunetin(Traditn) e t Drguarit t Tij. Prandaj, sht e domosdoshmeq muslimant ta studiojn kt shtje nprmjet Kuranit (tcilin Zoti ua ka zbritur njerzve pr ta kuptuar, besuar dhe

zbatuar), veanrisht gjat periudhs s par t Shpalljes (nMek), ku Profeti (a.s.) jetonte me pasuesit dhe, njkohsisht,me armiqt e tij. Ishte pikrisht ajo situat q shkaktonte shumprobleme, ndrlikime dhe dilema n aspektin q ShpalljaHyjnore nisej nga ideja e prgjithshme n nivel teorik drejtzbatimit t saj praktik. Kshtu q njerzit shihnin tek Profeti (a.s.)prmbushjen e thnieve kuranore, mishrimin e ideve q atoprcillnin.


34/95

34

Misioni i t drguarit:

Kurani flet pr kt shtje n nj sr vargjesh, si: O Profet! Ne t kemi drguar ty si dshmitar, sjells t

lajmit t mir dhe paralajmrues; njkohsisht, (t kemi uar)si thirrs, q i fton njerzit n rrugn e Allahut me urdhrin eTij dhe si pishtar ndriues. (El-Ahzb: 45-46);

sht Ai q u solli analfabetve nj t Drguar nga gjiri ityre, pr tu lexuar atyre shpalljet e Tij, pr ti pastruar e prtu msuar Librin dhe Urtsin, ndonse ata m par ishin

vrtet n humbje t plot. (El-Xhumuah: 2); Allahu ju ka drguar udhrrfyesin: nj t Drguar, i cili ju lexon shpalljet e Allahut me shpjegime t qarta, pr tiliruar ata q besojn dhe bjn vepra t mira, nga errsira ndrit (Et-Talk: 10-11).

Dshmitar pr mbar bashksin njerzore

Shohim se roli q i jep Profetit Shpallja Hyjnore n sfernnjerzore, sht roli i dshmitarit, ndaj bashksis s besimtarve, nga pozita e udhheqsit q ua ka prcaktuarshenjat dhe vijatku duhet t ecin, q i vzhgon ata n jeten etyre praktike, n mnyr q ajo t prputhet me vijn hyjnore.Ky sht roli i t Drguarit q u lexon njerzve vargjet e Zotit;q u mson atyre Librin e Tij n aspektin teorik dhe Urtsinn aspektin praktik; q u jep besimtarve, lajmin e mir pr

Parajsn dhe shprblimin e madh q i pret; q i paralajmronata q nuk besojn, pr dnimin e dhembshm q i pret nFerr.

Ai sht edukatori q i dlir ata, duke liruar zemrat dhejetn e tyre nga ndotja ideore, nga papastrtit praktike; dukei nxjerr ata nga errsira e padijes, mosbesimit, idhujtaris,humbjes dhe prapambetjes n dritn e dijes, besimit,monoteizmit dhe prparimit.


35/95

35


Vazhdues i shpalljeve hyjnore

Profeti (a.s.) nuk erdhi pr t shfuqizuar mesazhet e sjellanga t drguarit e mparshm apo pr ti mohuar ato, por prti vrtetuar ato, si e ka prcaktuar vet Zoti i Lartsuar ...kurtju vij nj i Drguar, vrtetues i asaj q ju sht dhn(lImrn: 81). Ai i konfirmonte librat q u ishin zbritur atyredhe ua shpjegonte ato njerzve: O ithtart e Librit! Juve juerdhi i Drguari Yn, i cili ju shpjegon gjra nga atoq i keni

fshehur ju prej Librave (Teuratit dhe Ungjillit) dhe ju fal

shum (El-Mide: 15) dhe konfirmonte besimin tek t gjitht drguarit: Ne nuk bjm dallim mes asnjrit prej tdrguarve t Tij (El Bekare: 285).

Njerzit i binden atij prmes forcs s besimit

Vm re se Profeti (a.s.), n rolin e tij si njoftues i lajmit tmir, paralajmrues dhe thirrs n rrugn e Zotit, ushtron forcmbi njerzit por i bind ata prmes forcs s besimit, prkushtimitdhe veprave t mira. Zoti i Lartsuar i drejtohet atij: Prandajkshilloji (njerzit, o Muhamed), se ti je vetm kshillues dhenuk je ngarkuar ti detyrosh ata me forc! (El-Gshije: 21-22). Po ashtu, Ai thot:

Kush i bindet t Drguarit, i sht bindur Allahut. Sa prata q kthejn kokn mnjan, Ne nuk t kemi drguar (o

Muhamed) q t jesh rojtar i tyre. (En-Nis 80); ...i Drguarika pr detyr vetm q t shpall qartazi (El-Ankebt: 18);Ne e dim mir far thon ata, por ti nuk do ti detyrosh atame dhun (q t besojn). Prandaj kshillo n baz t Kuranitkdo q ka frik paralajmrimin Tim! (Kf: 45).

Kshtu, pra, roli i misionit profetik tregon se Zoti nuk e kapajisur t Drguarin e Tij me forc tjetr mbi at t zakonshmenpor, q t ket pushtet pr t formsuar mendjet e njerzve epr ti udhzuar ata drejt besimit, prve forcs s fjals s

mesazhit hyjnor. Madje, mund t thuhet se, pr t prballuar


36/95

36

nj qndrim t caktuar, gjithka q e mson Zoti t Drguarine Tij, q t thot: Un jam urdhruar q t adhuroj vetm Zotin

e ktij Qyteti (Meks), i Cili e ka br at t shenjt dhe tCilit i prket gjithka. Jam urdhruar q tinnshtrohem Atijdhe t kndoj Kuranin. Kushdoq merr rrugn e drejt, e bn

pr dobi t vet. Ndrsaatyre q devijojn, ti thuaju: Un jamvetmparalajmrues. (En-Neml: 91-92).

Metoda praktike dhe stili i urt i thirrjes

Me orientim nga Zoti, Profeti Muhamed (a.s.) e nisiprcjelljen e mesazhit hyjnor nprmjet nj stili t urt, q sillejn rrethin e fjals s but dhe krijimin e nj atmosfere t qet,duke synuar t hapte horizonte t reja mendimi dhe t prektethellsit e ndjenjave.

Mjetet q ai prdorte ishin diskutimi me mnyrn m t mirdhe kthimi i s keqes me t mir, sepse shtja ishte q ti bindtenjerzit pr besimin n Zot nprmjet rrugs s logjiks dhe

asaj t ndjenjave, sepse besimi i arrir prmes bindjes logjikedhe ekuilibrit t ndjenjave nuk rrzohet para lkundjevepsikologjike, shoqrore dhe politike. Ndrsa njerzit q eadhurojn Zotin me kusht, nuk mund t jen t qndrueshmpara prvojave t vshtira.

Aderimi i popullats n Islam nuk bhej pr shkak t efektitt faktorve personal, si dshira dhe frika, e as pr t mbledhurnumrin m t madh t mundshm t njerzve, pa qen tpajisur m par me vetdijen e brendshme. Profeti (a.s.) synontelargimin e tyre nga shoqria e idhujtaris, pr ti kaluar nshoqrin e Islamit, q t thithin spiritualizmin dhe idet e tij,q t hapin zemrat e tyre ndaj frymzimeve t tij dhe t ndjekinlinjat e reja. Prandaj, muslimant prpiqeshin q edhe n kohlufte me idhujtart ti jepnin mbrojtje cilitdo q ua krkonteat, me qllim q atyre tu jepej shansi pr t dgjuar Fjaln eZotit me kuptimin e ri q pronte ajo. Kjo duket qart n


37/95

37


vargun kuranor: Nse ndonjnga idhujtart krkon mbrojtjenga ti (Muhamed), mbroje, n mnyr q t dgjoj fjaln e

Allahut, epastaj prcille n vendin e tij t sigurt. Kshtu duhet,sepse ata jan njerz q nuk din. (Et-Teube: 6).

Fjala e mir dhe dialogu

Muhamedi (a.s.) q n fillim t thirrjes s tij krijoi mjedisin enevojshm n t cilin arritn t shpalosen lirisht parimet islamedhe t zbatohen drejtsia dhe mirsia e vrtet njerzore. Me

fjal t tjera, nj mjedis ku njerzit filluan t jetojn prvojn egjall q u ofron Islami n realitetin e tyre. Kshtu, ata do tbinden me logjikn e kohs ku jetojn dhe me forcn e ideve qprcjell Islami prmes predikimit dhe dialogut.

sht pikrisht kjo gj q i ka br terma t till, si: meditim,intelekt, argument, prov, diskutim n mnyrn m tmir,analizn, thirrje me urtsi dhe me kshill t mir etj.,terma baz t thirrjes islame n ligjrimin e saj sepse qllimi

m i madh sht q feja t jet e tra pr Zotin n mendjet enjerzve.

N kt mnyr, nuk do t mbetet m asgj q t mos innshtrohet logjiks s fes n mendjet dhe zemrat e tyre, nukdo t lviz m asnj ndjenj a emocion pr dik tjetr veZotit, n dashurin e tyre shpirtrore. N jetn e tyre nuk do tket m adhurim pr dik tjetr, prve Zotit n do rrethan.

sht e natyrshme q kjo gjendje t realizohet vetm

nprmjet nj bindjeje t thell e t prqendruar tek mendimi,argumenti dhe mnyra m e mir n prballjen e mendjes,zemrs dhe ndjenjave. Kt e kan trajtuar edhe vargjet emposhtme:

- Thirr n rrugn e Zotit tnd me menuri dhe kshill tbukur dhe diskuto me ata n mnyrn m t mir! Me t vrtet,Zoti yt i di m s miri ata q jan shmangur nga rruga e Tij, injeh m s miri ata q jan n rrug t drejt. (En-Nahl: 125);


38/95

38

Nse ata t quajn gnjeshtar, thuaju: Un kam (shprblimpr) punn time, kurse ju keni (shprblim pr) punn tuaj. Ju

sjeni prgjegjs pr at q bj un dhe as un sjam prgjegjspr at q bni ju. (Jnus: 41);Diskutoni me ithtart e Librit vetm me mnyrn m t

mir, por jo me keqbrsit midis tyre. Dhe thoni: Ne besojmn at q na sht zbritur neve dhe n at q ju sht zbritur

juve. Zoti yn dhe Zoti juaj sht nj dhe ne Atij i nnshtrohemisi musliman. (Ankebt: 46);

E kush flet m bukur se ai q i fton njerzit drejt Allahut,

bn vepra t mira dhe thot: Un, me t vrtet jammusliman. Nuk barazohet e mira me t keqen! T keqen kthejeme t mir e ather armiku yt do t t bhet menjher mik ingusht. (Fussilet: 33-34);

Andaj, ti thirru dhe bhu kmbnguls, ashtu si jeurdhruar, mos i ndiq epshet e tyre dhe thuaj: Un besoj dolibr q e ka shpallur Allahu dhe jam urdhruar q t gjykojdrejt midis jush; Allahu sht Zoti yn dhe Zoti i juaj. Veprat

tona jan pr ne, e veprat tuaja jan pr ju. Midis nesh dhejush nuk ka kurrfar mosmarrveshjeje. Allahu do t na tubojt gjithve dhe tek Ai do t kthehemi t gjith.(Shra: 15);

- Ne nuk mund t jemi q t dyja palt n rrugn e drejt,ose ju, ose ne jemi n humbje t qart!(Sebe: 24);

Kshtu, shohim se stili islam i debatit dhe i dialogut nukniset nga presioni ndaj vetdijes njerzore nprmjet dhunsdhe ashprsis, por niset nga studimi i njeriut n t gjitha

aspektet, aspiratat dhe ndjenjat e tij t veanta n nj diagram,i cili thekson metodat e pranuara t fjals s mir e t but, nmnyr q pala tjetr t jetoj n nj qetsi shpirtrore, mendoredhe emocionale gjat bashkbisedimit.

Dashuria e Profetit (a.s.) pr njerzit

Profeti (a.s.) prfaqson majn m t lart t moralit njerzor

n marrdhniet me mjedisin, si n aspektin personal, ashtu


39/95

39


edhe n aspektin shoqror. Ai kishte nj mendje dhe nj zemrt hapur pr t gjith njerzit dhe nuk vuante nga

mendjengushtsia, ashprsia e karakterit dhe gjuha e mpreht,por ishte, si e prshkruan Zoti n Kuran:N saje t mshirs s Allahut, u solle butsisht me ta (o

Muhamed). Sikur t ishe i ashpr dhe i vrazhd, ata do tlargoheshin prej teje. (l Imrn:159); ... se ti je me virtytemadhore. (El-Kalem: 4);

Tashm, ju ka ardhur nj i Drguar nga gjiri juaj. Atij ivjen rnd pr gjynahet q bni ju, jua dshiron t mirn me

gjith zemr q ju t shkoni rrugs s drejt dhe sht i but ei mshirshm me besimtart. (Et-Teube: 128).Nga disa vargje t Kuranit t madhrishm, na krijohet ideja

se Profeti (a.s.) kishte dashuri pr njerzit, pr ann e tyrehumane, n kuptimin q ua dshironte atyre t mirn dhemrzitej nga dyshimi, kmbngulja e disave q nuk besonin.Nganjher kto ndjenja t buta njerzore rndoheshin aqshum, saq pikllohej fort. Kjo do t thot se nj gj e till nuk

ishte nj shtje vetjake, q i ndodh njeriut pr shkak trefuzimit q i bjn t tjert, por vinte si pasoj e keqardhjespse njerzit nuk prfitonin nga thirrja e tij dhe nuk pranonindika q ishte n interes t tyre, si thuhet n nj sr vargjeshkuranore:

Mos u pikllo (o Muhamed) pr shkak t tyre dhe mos ungushto pr kurthet e tyre. (En-Neml: 70);

Ti mos e shqetso veten deri n shkatrrim pr humbjen e

tyre! Allahu sht vrtet i Gjithdijshm pr at q bjn ata.(Ftir: 8);

A mos vall do t vrassh veten nga pikllimi, nse atanuk besojn n kt Fjal (Kuran)? (El-Kehf: 6).

Pikrisht kjo sht fryma e misionit profetik, t cilnMuhamedi a.s. porositi do thirrs islam ta realizoj n moraline tij, sidomos kur t niset pr tu predikuar njerzve. Pra, aiduhet ti doj njerzit dhe n aspektin human, t mos pajtohet

me mosbesimin apo idhujtarin q shprehin disa, n mnyr


40/95

40

q dashuria pr njeriun, ta shtyj at t shpenzoj t gjithaenergjit e veta, pr ti shptuar njerzit nga mosbesimi dhe

paganizmi e pr ti nxjerr n bregun e shptimit, te besimi nZotin e Vetm.Ja pra, sekreti i suksesit t thirrjes s Profetit: prqendrimi i

arsyes pr mendjen, i zemrs pr zemrn dhe i fjals pr fjaln,sepse arsyeja ka fuqi q t sheshoj shum nga pengesatpsikologjike q hyjn midis thirrsit dhe njerzve t tjer.

I afrt me t varfrit dhe nevojtart

Zoti deshi q i drguari i Tij t qndronte afr me besimtarte varfr, sepse ata prbnin nj pjes t konsiderueshme tpopullats islame; tek ata shprehej natyra e pastr njerzore epandotur me papastrtin e paras dhe krenarin e ofiqeve;privilegjet nuk i kishin larguar akoma nga thjeshtsianjerzore.

N kt mnyr njerzve, u bhej e ditur se varfria nuk

sht vler negative n natyrn njerzore, por sht vetm njsituat kalimtare dhe q nuk ka lidhje me personalitetin enjeriut.

Po ashtu u bhej e ditur, se pasuria nuk prfaqson ndonjvler pozitive n vetvete, madje, zhytja n t dhe largimi ngarruga e drejt, mund ta shndrrojn pasurin n vler negative.Pr kt arsye, Muhamedi (a.s.) arriti q prmes predikimit tvet t prforconte pozitn e shtresave t dobta besimtare, t

cilat prfaqsonin pikmbshtetjen e thirrjes dhe vullnetart emesazhit islam q nuk i friksoheshin kurrkujt para Zotit.Kshtu, besimtari i vrtet nuk duhet ti largoj t varfrit dhenuk duhet tu kthej shpinn atyre me pretekstin se t pasuritnuk denjojn t qndrojn me ta pr shkak t kryelartsis styre. Kjo sht vija e thirrjes s Profetit n rrugn e Zotit dhe edijetarve q ecin n kt rrug. Kjo sht edhe direktiva q

jep Zoti me thniet e Tij:


41/95

41


Mos i dbo ata q i luten Zotit t vet n mngjes e mbrmje,duke e dshiruar Fytyrn (mirsin) e Tij! Ti nuk je aspak

prgjegjs pr ata e as ata nuk jan prgjegjs pr ty. Nse tii dbon ata, ather do t jesh keqbrs. (El-Enm: 52);Dhe qndro me ata q i luten Zotit t vet n mngjes dhe

mbrmje, duke dshiruar Fytyrn (knaqsin) e Tij dhe mos ishmang syt nga ata (tek t tjert), duke dshiruar stolit eshklqimin e ksaj jete. Mos dgjo at zemrn e t cilit iakemi ln mosprfillse ndaj prmendjes Son e, q shkon pasdshirave t veta, duke shkelur do kufi n veprimet e veta.

(El-Kehf: 28);Zoti deshi prej Profetit (a.s.) q, n marrdhniet e tij mebesimtart t ishte i but , tu hapte zemrn, tu bnte vend nkuvendin e tij, t kthehej nga ata e ti prshndeste, si shprehetvargu i mposhtm:

Kur t vijn tek ti ata q besojn n shpalljet Tona, thuaj:Paqja qoft mbi ju!. Zoti juaj ia ka br detyrim Vetesmshirn. Nse dikush nga ju bn ndonj vepr t keqe pa e

ditur, e pastaj pendohet e prmirsohet, ai do ta gjej AllahunFals dhe Mshirues. (El-Enm).

Toleranca morali i mesazhit hyjnor

Zoti e donte Profetin e Vet q t praktikonte moralin etolerancs me t tjert, por kjo t bhej jo n kurriz tprmbajtjes s mesazhit, duke i trajtuar problemet me

mosprfillje apo duke u br lshime t tjerve e duke ushmangur nga vija e drejt, sepse hapja ndaj jobesimtarvesynonte ti trhiqte ata drejt vetes. Prandaj, Profeti (a.s.) nuk

bnte lshime n shtjet e fes pr t knaqur jobesimtart,sepse ai nuk kishte pr qllim ti trhiqte njerzit drejt personitt tij, por ti bindte ata n fen Islame. A mund t bnte lshimeq ishin ndaj vijs s tyre afetare?! Edhe ather kur idhujtarti propozuan Profetit (a.s.) se do ta respektonin Zotin pr t


42/95

42

Cilin ai fliste, nse ai do t respektonte disa nga zotat e tyredhe ai, i shtyr nga prkushtimi i tij, pr pak sa se mori n

konsiderat kt propozim, Zoti i Madhruar ndrhyri membrojtjen e Tij dhe e forcoi Profetin (a.s.). Kurani e tregonkshtu kt ngjarje: Ata u prpoqn t t largonin ty(Muhamed) nga ai (Kurani),q t kemi shpallur Ne, me shpresse ti, duke shpifur, do t Na vishje dika tjetr prve tij(Kuranit). Po tabje kt, ather, ata do t t merrnin ty prmik.Dhe sikur mos t t kishim forcuar Ne, gati do tkisheanuar pak nga ata dhe ather, me t vrtet,Ne do t bnim

q t shijoje dnimin e dyfisht n kt bot dhe pas vdekjes; eather, nuk do t gjeje asknd pr ndihms kundr Nesh. (El-Isr: 73-74).

Pas ksaj ngjarjeje, Profeti (a.s.) gjithnj i lutej Zotit Mos mlr t mbshtetem n veten time, qoft edhe pr nj ast, sa kapsallitjae syve!. Zoti deshi q kjo mbrojtje dhe mbshtetje evazhdueshme t forconin tek Muhamedi (a.s.) frymnprofetiken veprimtarin e tij t prditshme. Kjo bhej q, prmes saj, ai

ti prballonte situatat e ndryshme meqndrueshmri t paepure kshtu tua bnte t ditur jobesimtarve se nuk ka vend pr barazi mes rrugs s drejt dhe asaj t shtrembr, e as przgjidhjegjysmake n shtjen e mesazhit hyjnor, si thot Zoti iLartsuar:

Thuaj: O ju mosbesimtar! Un nuk adhuroj far juadhuroni dhe ju nuk jeni adhurues t Atij q un adhuroj. Unnuk do t jem kurr adhurues i atyre q ju i adhuroni dhe as ju

nuk do t jeni adhurues t Atij q un adhuroj! Ju keni fentuaj, ndrsa un kam fen time! (El-Kfirn: 1-6);

Thuaj: Un jam urdhruar q ta adhuroj Allahun meprkushtim t sinqert. Un jam urdhruar t jem i pari nga ataq i nnshtrohen Atij. Thuaj: Un i trembem dnimit t Ditss madhe, nse nuk i bindem Zotit tim. Thuaj: Vetm Allahune adhuroj me besimin tim t plot e t sinqert, kurse ju adhuronik t doni n vend t Tij! Thuaj: T humburit e vrtet jan


43/95

43


ata q do t humbin veten dhe familjen e tyre n Ditn e Kiametit. Ja, kjo sht humbja e qart! (Ez-Zumer: 11-15).

Mirsia, kujdesi dhe orientimi i Zotit pr Profetin (a.s.)

Zoti i Madhruar e prfshiu Profetin (a.s.) me t gjithmirsin, kujdesin, orientimin dhe mbshtetjen e Vet, qoftprmes fuqive shpirtrore q i kishte falur atij, qoft prmesShpalljes Hyjnore q zbriste gradualisht n do rrethan me tciln ai prballej, n mnyr q Muhamedi (a.s.) t ishte

vazhdimisht i mbrojtur n prcjelljen e mesazhit dhe n shtjet tjera t jets s tij.Sipas prshkrimit kuranor, Profeti (a.s.) pikllohej nga

nxitimi i njerzve drejt mosbesimit, lndohej nga disa prejfjalve t tyre dhe ngushtohej nga dredhit e tyre. Kto ndjenjanegative a e kishin bazn n qndrimin e njerzve ndaj tij apolindnin nj refuzim i papjekur e i befasishm i ktij mesazhi tri hyjnor, q ishte gjith vrtetsi, mirsi dhe drejtsi pr

njerzit? Apo kto ndjenja ishin pasoj e sfidave t prditshmeq jobesimtart i shtronin Profetit (a.s.), duke i krkuar q tbnte ndonj mrekulli a t sillte ndonj engjll? Apo ishin pasoje prgnjeshtrimit, talljes dhe akuzave t rreme q ia drejtoninatij?

Me mirsin e Tij, Zoti i fliste Profetit (a.s.) pr seciln ngakto situata. Kshtu, nse at e pikllonte fakti se mosbesimii tyre do t sillte dm, prgjigjja hyjnore ishte: Ti (o

Muhamed)mos u brengos nga ata q nxitojn n mohim, sepse,n t vrtet ata nuk mund ta dmtojn Allahunaspak. (lImrn: 176). Nse ai mrzitej pr shkak t talljeve t tyre,Zoti i thoshte: Me t vrtet, jan prqeshurshum t drguar

para teje, por ata q prqeshnin iprfshiu ajo me t ciln atatalleshin. (El-Enm: 10).

Nse shtja kishte t bnte me prgnjeshtrimin q ata ibnin atij, Kurani thekson: Ne e dim se ty t zemron ajoq


44/95

44

thon ata. N t vrtet, nuk je ti ai q po mohojnata, porkeqbrsit po mohojn shpalljet e Allahut. Edhe para teje (o

Muhamed!), shum t drguar jan mohuar, por ata e kanduruar mohimin dhe lndimin (q kan psuar), derisa u kaardhur ndihma Jon, sepse askush nuk mund ti ndryshojvendimet eAllahut. Ti tashm ke dgjuar pr ata t drguar.(El-Enm: 33-34).

Nse jobesimtart i krkonin Profetit (a.s.) t zbriste nga qiellindonj thesar apo engjll, Zoti i thoshte q ai tua bnte tqart se misioni i tij ishte vetm paralajmrimi dhe jo sjellja e

mrekullive sipas tekave t mohuesve. Sapo mbaronin njkrkes, ata paraqitnin nj t re, pa u ndalur pr t dialoguarme seriozitet dhe pr t menduar me objektivitet rreth mesazhitt ri hyjnor q u kishte zbritur. Prandaj Zoti i drejtohej Profetit(a.s.) q t mos ngushtohej zemra e tij nga fjalt e tyre, por tduronte: Prandaj duro! Durimi yt sht vetm mendihmn e

Allahut. Dhe mos u pikllo pr ta e mos ungushto pr shkakt dredhive t tyre! (En-Nahl: 127).

shtja ishte m e madhe sesa lojrat e idhujtarve. Mesazhikishte ardhur pr t ndryshuar t gjith botn n aspektin ebotkuptimit, puns, marrdhnieve dhe aspiratave. Sfida emadhe ishte procesi i ndryshimit t nj situate me t gjithasfondet e saj politeiste, shtrirjet e saj ateiste dhe devijimet e sajn fushn e moralit dhe vlerave negative.

Qenia e Profetit (a.s.) njerzor

Kurani i madhrishm e ka theksuar qenien e Profetit (a.s.)si njeri, m shum se do element tjetr. N t njjtn koh, aika theksuar edhe qenien e profetve t tjer njerzor, pr tkundrshtuar mendimin q e refuzon bashkimin midis qeniesprofet dhe njerzor. Zoti deshi q Profeti Muhamed (a.s.) tuashpallte kt njerzve n ligjrimin e tij kuranor: Thuaj: Un

jam vetm nj vdekatar si ju, q m sht shpallur se Zoti juaj


45/95

45


sht nj Zot i Vetm. (El-Kehf: 110).Gjithashtu, Zoti deshi q Profeti (a.s.) t hynte m n hollsi

n kt drejtim, me qllim q t sqaronte kufijt e fuqis s vetnjerzore, e cila nuk kishte ndonj cilsi vetjake q ta ngrinteat mbi nivelin e njerzve t tjer pr nga ana e krijimit apofuqis fizike, si thuhet n Kuran: Un nuk ju them se kamthesarin e Allahut apo q e di tpadukshmen. As nuk them seun jam engjll... (Hd: 31). Ky varg kuranor flet pr profetinNuh (a.s.), por shpreh nj model profetik t njjt pr t gjithprofett e tjer.

Arsyeja sht se misioni profetik nuk synon kt gj, pra, qt krijoj njerz me fuqi t mbinatyrshme. Prandaj dhe ProfetiMuhamed (a.s.) i tha t njjtn gj popullit t tij: Thuaj: Unnuk ju them se zotroj thesaret e Allahut apo se e di t

padukshmen dhe as nuk them se jamengjll. Un ndjek vetmat q m shpallet (El-Enm: 50).

Prej ktyre vargjeve, kuptojm se Profeti Muhamed (a.s.)ndiqte vetm at q i shpallej nga Zoti dhe ua shpjegonte at

njerzve. Edhe nse Zoti i msonte atij dika nga e padukshmja,i jepte pikrisht aq sa i duhej Profetit (a.s.) n kryerjen emisionin t vet, n mnyr q tek ai t plotsoj aspektin edituris hyjnore n lidhje me nevojat praktike dhe intelektuale.

Kjo ide zgjerohet edhe m tej n prshkrimin q Kurani ibn figurs njerzore t Profetit (a.s.), kur Zoti i thot atij:

Thuaj: Un nuk mund ti sjell vetes as dobi, as dm,prvese aq sa dshiron Allahu. Sikur ta dija tpadukshmen,

do ti shumoja t mirat dhe nuk do tm prekte asnj e keqe.Un jam vetm paralajmrues dhe sjells i lajmeve t mirapr njerzit q besojn (El-Arf: 188).

Ky varg e bn t qart se fuqia njerzore tek Profeti (a.s.)nuk prmban asnj element t mbinatyrshm pr t mbrojturveten, prvese nprmjet ligjsive t prgjithshme q Zoti kavendosur n bot ose prmes mbshtetjes dhe mbrojtjes hyjnore,q Zoti i jepte Profetit (a.s.) n aste t caktuara.


46/95

46

Marrdhnia e muslimanve me t Drguarin e Zotit

Kurani ua bn t qart muslimanve marrdhnien e tyreme t Drguarin e Zotit. Pikspari, sht marrdhnie besimitek ai si i drguar dhe q varet nga afrsia e tyre me mesazhinhyjnor t prcjell nga ai. Pra, sht n marrdhnie midisndjeksve t mesazhit me sjellsin e tij. Kt gj e ka shprehurKurani i madhrishm n vargun:

Muhamedi nuk sht babai i askujt prej burrave tuaj, porsht i Drguari i Allahut dhe vula e profetve(El-Ahzb: 40).Pra, duhet q figura e Muhamedit (a.s.) nvetdijen, logjikn

dhe ndjenjn fetare t muslimanit t jetfigura e t Drguaritt Zotit, n mnyr q ai t ndrgjegjsohetprmes mesazhit ttij gj q forcon lidhjen me Profetin (a.s.) dhe jo largimin nga Ai.

Disa popuj afrohen pas nj ideje pr shkak t lidhjes q kanme mbartsin e ksaj ideje dhe, kur ai e ndrron mendimin etij, ather edhe ata e ndjekin at sipas mendimit t ri, pa umunduar t dallojn vrtetsin e mendimit t par apo t dyt.Kshtu pra, shtja tek ata sht prkushtimi ndaj personit

dhe jo ides, larg do objektiviteti.Epiteti vula e profetve do t thot se Islami sht mesazhi

i fundit dhe se misioni profetik i Muhamedit (a.s.) sht misioniprmbylls, pas t cilit nuk ka m profeci.

Prandaj pasimi i mesazhit islam dhe i prcjellsit t tij shtpasim i prjetshm, q nuk mund t ndrpritet nga zhvillimidhe nuk mund t zhduket me kalimin e kohs, por mbetet prt riprtrir kuptimin e thell t tij, sepse ky mesazh prmban

n vetvete elementet e gjalla q e pasurojn njeriun n prvojne tij t tashme e t ardhshme, ashtu si e pasuruan at nprvojn e tij t kaluar; sepse ai sht bir i t gjitha kohrave,realitet i gjall dhe jo bir i nj kohe t caktuar.

Urdhrues n t mira e ndalues n t kqija

Kurani flet pr figurn e Profetit Muhamed (a.s.) dhe

prmendjen q i bnatij librat qiellor, si Teurati dhe Ungjilli:


47/95

47


...dhe atyreq ndjekin t Drguarin Ton..., t cilin ata do tagjejn t shnuar nshkrimet e tyre, n Teurat dhe Ungjill. Ai

do tiurdhroj ata t bjn vepra t mira dhe do ti ndalojnga t kqijat; do tua lejoj t mirat e do tua ndalojt kqijat,duke i liruar nga barrt e rnda dhevshtirsit q kan pasur(El-Arf: 157).

Ktu e njohim srish Profetin (a.s.) nprmjet simbolevemadhore t mesazhit t tij, i cili prmban urdhrin prprqafimin e s mirs dhe ndalimin e s keqes; lejimin e gjravet dobishme n vetvete pr njerzit dhe ndalimin e gjithkaje

t dmshme pr ata dhe q sht e keqe n vetvete; heqjen ebarrve historike dhe t vargonjve me t cilat ishin ngatrruar.Kshtu, ai sht i Drguari, t cilin Zoti e ka uar pr tu ofruar

jets dhe njerzve do gj q e ngre nivelin e tyre, q ua forconpozitat dhe i prmirson ata.

N nj prshkrim tjetr kuranor, thuhet:Tashm ju ka ardhur nj i Drguar nga gjiri juaj. Atij i

vjen rnd pr gjynahet q bni ju, jua dshiron t mirn me

gjith zemr q ju t shkoni rrugs s drejt dhe sht i but ei mshirshm me besimtart (Et-Teube: 128).Pra, Muhamedi (a.s.) ishte i Drguari i ardhur nga gjiri i

bashksis, ai q hapi zemrn e tij pr t gjitha dhimbjet,problemet dhe hallet e jets. Prandaj ai lodhej dhe i vinte rndpr gjithka q e lodhte dhe e rndonte bashksin n jetn esaj dhe kujdesej pr at njlloj si kujdesej pr veten apo familjene vet. Ai prpiqej t largonte prej saj do t keqe dhe ta shtynte

at drejt do t mire, ishte i but me besimtart dhe i mshironteata, gj q e shprehte me mendimin, ndjenjat dhe sjelljet e tij.Ai marshonte prkrah njerzve n shtjet publike dhe private.Ky sht shembulli ideal i udhheqjes dhe ndrveprimit nshoqrin njerzore n botn e ndjenjave, mendimet dhe sjelljes,duke u nisur nga mshira e hapur nga do aspekt i jets.

Zoti porosit n Kuran: Dhe Ne nuk t kemi drguar ty (oMuhamed), vese si mshir pr bott. (El-Enbij: 107). Ai me

cilsit e tijshpirtrore ishte mshir pr njerzit, q vepronin e


48/95

48

gjallonin prmes dashuris,butsis, kujdesit dhe orientimit ttij pr ta, dhe n mesazhit t tij, q mishronte mshirn dhe

mirsin duke ia pruar njerzimit n jetn reale.Ai dhe njerzit q e rrethojn, i prkulen dhe i prulen Zotitme adhurim e prgjrim, duke krkuar faljen dhe knaqsine Tij. N fytyrat e tyre duken shenjat e adhurimit, nga pruljete shumta q ia kushtojn Zotit t tyre. Kt shembull Kurani ekrahason me nj far t mbjell q lshon filiza, forcohet e pastajngrihet e fort me krcellin e vet, duke gzuar mbjellsin. Farasimbolizon fen islame, rritja e s cils n fuqi dhe n numr,

sigurisht q i mrekullon shikuesit. Ndrsa mbjellsitsimbolizojn Profetin Muhamed (a.s.) dhe shokt e tij, q bnprpjekjet m t mdha pr rritjen dhe prhapjen e ksaj feje.Kjo sht shoqria e prsosur n bashkveprimin midisudhheqsit dhe bazs, pr t arritur forcn shpirtrore epraktike tek njeriu dhe jeta.

Metoda e Profetit (a.s.) n prballimin e sfidave

Profeti Muhamed (a.s.) prballoi sfidat m t ashpra nga anae jobesimtarve dhe idhujtarve. Ata e sulmuan at me t gjithaakuzat q, n syt e njerzve, ia dobsonin pozitn e tij si iDrguar. Kshtu, n fillim e quajtn poet q kishte sjell nj stilt ri n poezi, ka e ngrinte at mbi poett e kohs, t cilt nukzotronin ndonj pozit t shenjtruar n shoqrin e tyre, sepsepoetika nuk t bnte njeri udhheqs. Pastaj e quajtn fallxhor

q i trhiqte zemrat e njerzve me an t magjis. M pas, akuzatu prshkallzuan edhe m keq, duke i thn se trillontegnjeshtra pr Allahun, kur thoshte se ishte i drguar. Pastajakuzat vajtn edhe m tej, duke e quajtur mesazhin profetik:prralla t popujve t lasht; t cilat i kavn ti shkruhen e tilexohen atij n mngjes embrmje (El-Furkn: 5). Gjithashtu,i than: At e msonnj njeri (En-Nahl: 103).

Zoti iu kundrprgjigj ktyre akuzave n shum vargje

kuranore:


49/95

49


Ky (Kuran) sht vrtet fjal e (kumtuar prej) nj tDrguari t nderuar (Muhamedit a.s.) e nuk sht fjal poeti;

sa pak q besoni! Nuk sht as fjal e ndonj falltari; sa pakq po reflektoni! Ai sht shpallje e zbritur nga Zoti i botve!(El-Hkka: 40-43);

Nse ata thon: Ai (Muhamedi) e ka trilluar at(Kuranin), thuaju: Ather, sillni nj sure t ngjashme me tdhe thirrni (n ndihm) k t mundni, prve Allahut, nse thonit vrtetn (Jnus: 38);

Ne e dim mir q ata thon: At e mson nj njeri! Por

ai pr t cilin flasin, flet n gjuhn e t huajve, kurse ky (Kurani)sht n gjuhn e qart arabe. (En-Nahl: 103);- Thuaj (o Muhamed): Un ju kshilloj vetm nj gj:

ngrihuni sinqerisht pr Allahun, dy nga dy ose nj nga nj, epastaj gjykoni pr shokun tuaj (Muhamedin)... (Sebe: 46).

Vm re se ligjrimi kuranor nuk niset me stilin e refuzimitt menjhershm, por me stilin e prcaktimit t mnyrs s tmenduarit. Nse jobesimtart e akuzojn Muhamedin (a.s.),

ather Kurani i fton ata t shkputen nga turma, n t cilnnjeriu humb personalitetin e tij t pavarur n mendim,veanrisht kur atmosfera sht e rnduar nga urrejtja,armiqsia dhe emocionet. Pastaj i fton ata t ngrihen sinqerishtpr Zotin, n mnyr individuale apo n grup, me qllim q tvijn n vete e t arsyetojn, duke shfrytzuar atmosfern eqetsis mendore dhe analizs objektive.

Kshtu, le t studiojn fjalt e Muhamedit (a.s.), veprimet

dhe marrdhniet e tij me njerzit e me jetn. Pasi t bjnkt, do t kuptojn se njeriu i tyre ka ardhur pr tiparalajmruar njerzit pr dnimin e ashpr t Zotit, nse atanuk ndjekin vijn e drejt t mesazhit t tij.

Kjo sht metoda q prfaqson rrugn kuranore nprballjen me tjetrin edhe n nj situat qndrimi agresiv kundrvet Profetit (a.s.), i cili, nuk reagoi me ashprsi dhe as menervozizm, por me gjakftohtsi, urtsi dhe menuri.


50/95


51/95

51


se islami sht besimi i vetm i aft q t drejtoj me suksesndryshimet e shumta t jets.

Jam i bindur se, nj njeri i ngjashm me t, po t merrej meproblemet e kohs moderne, do ti kishte zgjidhur ato me sukses,duke i sjell njerzimit paqen dhe lumturin e nevojshme. Kamparashikuar se besimi i Muhamedit (a.s.) do t jet i pranueshmn Europn e nesrme, ashtu si ka filluar t bhet ipranueshm pr Europn e sotme.

Napoleon Bonaparti2 thot: Musai (Moisiu) ia ka shpallur

fen e Zotit popullit t vet, Isai (Jezusi)- bots romake, kurseMuhamedi (a.s.)- tr bots. Arabia ishte vend pagan. Gjashtshekuj pas Isait, Muhamedi e njohu botn me besimin n njZot t vetm, q sht Zoti i Ibrahimit, i Musait, dhe i Isait.

Orientalisti dhe historiani i njohur anglez, Thomas W. Arnold,thekson: sht e vrtet se Muhamedi (a.s.) ka qen entuziastdhe ka pasur dashuri dhe flakrim t zjarrt fetar. Ai kt

kualitet t shklqyeshm e ka prcjell tek shum ithtar tvet... Smund t hiqet nga mendja se Haxhi sht lidhja eMuhamedit (a.s.) me Ibrahimin, besimin e t cilit ky erimkmbi. Nuk ka mendjemprehtsi m gjeniale t ndonjgjeniu fetar, q t ket menduar mjetin m t qlluar prsensibilizimin e shpirtit t besimtarve dhe ti jap domethniekaq t lart jetess dhe vllazris s prbashkt, sesa lidhjetme an t ksaj feje.

Ndrsa orientalistja e shquar italiane dr. Laura VecciaVaglieri3 shpreh kto vlersime: Pejgamberi arab, i frymzuardhe i lidhur fort me krijuesin e vet, u ka predikuarmonoteizmin m t pastr adhuruesve t fetishizmit, ithtarvet krishterimit dhe judaizmit. Ai doli n konflikt t hapur me2 Bonaparte et Islam, Paris, 1914, fq. 125.3 Ajni Sinani, T tjert pr Islamin, Prishtin 2005, fq. 145.


52/95

52

tendencat e athershme t prapambetura t njerzve, qshpinin n politeizm. N predikimet e tij, pr ti bindur njerzit

me besimin n nj Zot t vetm, ai nuk shfrytzon fenomene tndryshme natyrore pr t mashtruar njerzit, duke i quajturato si mrekulli t tij.Ai i ka ftuar njerzit me dashamirsi, jo t braktisin bindjet etyre, por t meditojn mbi universin dhe ligjet e tij. Bindja e tije palkundur n nj Zot, n nj t Vetm dhe t Domosdoshm,

bnte q ai vazhdimisht tu ofronte njerzve t lexonin librin ejets.

Orientalisti francez, E. Demerngen4, ka shkruar veprnBiografia e Muhamedit dhe Muhamedi dhe sunneti; prejt cilave po shkpusim pasazhin e mposhtm: Muhamedi (a.s.)veten e konsideronte si instrument pr komunikimin e Shpalljes.Prpjekja e Muhamedit (a.s.) kmbngulte n at q t jet i

besueshm, dgjues dhe regjistrues besnik, prcjells ipagabueshm i asaj q dgjonte nga fuqia ndriuese dhe zri i

heshtur i fjals s amshuar, i fjals s Allahut, e cila sht ajkae Librit. Fjal t ciln e ruajtn engjjt fisnik n qiellin e shtat.do Pejgamber duhet t ket argument pr mesazhin e tij. Seciliduhet t ket nj mrekulli me t ciln t sfidoj t tjert... Kuranisht mrekullia e vetme e Muhamedit (a.s.). Stili i tij sht imrekullueshm, fuqia e tij mahnitse vazhdon edhe n ditttona. Ai ngacmon lexuesin, edhe nse ai nuk sht prejadhuruesve t devotshm.

N librin Vizioni pr besimin islam, 1851, t dr. SelwynGurney, theksohet se: Muhamedi (a.s.) ka sjellur fen t cilne pasojn miliona njerz. Q nga fillimi, ndikimi i ksaj fejesht gjithnj n rritje. Tirant q i besojn vetm forcs dhembshteten vetm tek ajo, nuk jan n gjendje t ndikojn ngjeneratat e mvonshme, ndikimi i tyre ndihet vetm gjat jets4 Ajni Sinani, vepr e cituar, fq 149.

8/14/2019 Ky sht Profeti Muhammed (s.a. v.s.) Libr n P

Ky është Profeti Muhammed (s.a. v.s.) Libër në PDF

Documents