Kumusta Ka Kulasa

9L",,0, '$o.1"*, ii:trCsrpox

{$nonr Srcnrrs)

Kum-usta na KulasaniAna $anYictores

eleksyon*ang karnabai ng mga buloi na pulirl[*,r nrghah,tt'.;

,,r_drrti r4rrra{ra,tg r,,Ea DuIo& nft pulitik{r,l ntghaharing uri.P"-ri ako hincli ko namr^tayang isang <;rrs na pata akJng naghihintaykay Tricia kundi na nrav rumaoik sa ha"iiL.r t,, ' ----D ---DTricia kundi pa m*y rumapik sa balikar kr",.

lrrng tulog n:r nga hng pala at Februrr;, l4 na*yaientine"s Day"Ka1'r_nan:an pala love^srrrj\!"g bawar raong makasalub<lng ko.Prg-ihig talaga, nol Kahtr sandali nrakalalimuo" *i, f;*-*ng rf,a$nr ng singil sa krrryente... na ufnaapaw na s3 taa.q xng l)resyo ng mgebilihin.. r.a h!n'h:tak na naman arrg *,,n,r,,ta1,xr, ia'rr,ri.ifrfrot *,

'Kunrusta ka na, Kutasa!;nakangiting h:rri ni Gil._llr:'* ha ralagr ang kaharap to, Citi; rnalakas krlng rxnong."Nekalimur"r,

.nl-l. na yat* ang hitsur;r ko, a,; mny'-himi6pagt;itxfltpong u:,ll ni Cil.si (;il nga ang karrsap k. trahir isa l;rrrerrg lrtrE raclrlg [umataureg saakin ng Kutesa-..:il!$as na noonB urle *y kinaiini.lrn *o oatrit ang trantorpakinggen,_,. pero nlq:S musika su po*,, riuhil simbolo ito ngp*grnamahal ra akin nj Gil.'O, nahanap tno *a ba ako sa memor' l;in*i" nagbibirong ren(rngrulit ni Cil.

. . "I1*, txlaga, give.nre- a brcak, nabigla lirrrg ako" almost li years nr,rin kari_mula ntxrng huli tayong magkiia."l{elos lahintarleng rs$n na nga pala an;4 nakalipa.s rrourrg }rulikaming magkita ni $i1... flng u$a kJng'tag"iilig... ang r*ararawag korrgLrrtfi* guro ko sa rehoiusyun.Jry$ng pak;liib;rki,

,.,, ,.-Oo.:de lx tavong $rirg-tl$ap nllfl,\i.rn llane n.lr^i.!\.u nr:lil,rl:il kufiSIrrnrii m:kr:,,:sJ;:irll r;l il.ul" tanon14 ulit ni fiil.'Sur*, tirtl:l lri ne! i lu nripol,,vun6; ka,eg:ilrri r: li j:,.,,.,.,:r...

il;.t[r;triq iri;:ltlr:rvir::\,trtllin 1i (iil 11,i1 rll11t Jr;rtrtngO $A ice (.r(.:tmitOtlsc lt1' lllttl.ti'lt I r l, ;rrrrj rlgrt ;rla;ti;t ng kxilill){ql

"[';rilrr l!)l] rt;irtH rri;lflkJkilirl:i klrrrri ni {.iiIr:l tll)-Diljrnln. Ni-rctlrrrrc"k;lrni ng;rri-rli'sst,r irJrriil sa pol. lir.:i. l8{t rr:r rlilmxlr) sir st.mpoirunlhinggil :iir'5r1r(iL"nr's RI$llt.r ancl \i'*llurr,'ilairil bilang mga errriclya,rrq.raw ay kailltg;rn'* rturl:rnrrn nanrin kung unt l.lr plilno ipugt.brn

",iiarlrinS nlsff k;tr:rr)etittr, (tl(:cter;1, etccteril_fiuryong n;i hur\'{)&g tit ufiaapaw ntl ang inis ko Sa mga pinagsasabi

rt!{ m&a $pe*k{rr na sr 1:errrliliig krr ay pare-pareho ang.sinasabi, ni kesyokailangang iplglahan ;rng lcarl*mic freeclom, makania.sa at sycntipikcinle.dukasyon... (grrstn kong sabrhin sa k*nila fla| .,, ane bang pakial"rn k,ldiyanJ, nan$ iilw:rf{in si $il hilang parr;ghulinli speaker.

Sa loulr-l<loh ko, isr p:r itr:, ang gu*,apo sana, nakisali pa sakalokoh*n n$ rrr{a akril"rista.

_ Nang lul{,.r p.i*dlir}lrg iy$rl ny wala taiaga akong ka-afirr.rr-amor saaktibisrnn. Ka.ya norlng ipakilala *iya sa akin ng clasirnare at roommatekong si llina m;Turpc$ ilng $yrnposium ay ni*ripid na rrgiri ang sukli &osa masigla niyarrg bari.

, Mula rlcx)rr ffy panay na rfi$ pr"lnta niya sa clorm, kung anu-anongsa<tya, hinRhrrnaJ] *i Itin*, hihirarn ng tibro, makikitan,ag i, plr,rnc, ,ikung *nu-ano p*, h;rrrg.r1*ng k*s:rwaan ko na rin ang Jrrrgiar,rr,r.g ktrrrgano ang sarlya ni1'a.

Henggang nrrnl,qarv si (iii. 'fotally uncxpcctcd, Na*,ala \rt;r angfompo$Ufe ko lhr 51r1:r1r'itI srjcoilils.

saisip-isip ko... riri-'ilod.s r:rr.xr be crazy ... ancl rliis grry is alrsolutelycra:y- Mantakin firo nanl:ln, rko, liligawan, e, I don't bekrng ro hri ac(ivistworld.

-urniik.rt ang mr"rnd* ktl s;l libro, sa pag-maint.rirl ng Jxngrhn sadean's list, at nu6-a;rrn5isyorrg rnakr"ip*1g-posigrief uarc srLrtjic.s sr U.S. walasa bokabularyo kci, in orlrrrr rvorr'b, ang makiilanl .sl l_rr()l)l(jlru ng lipunan.

Nang makaban'i a}:qr.sx prgkairigla ay mrrr*ry kong rinan,ng kungbakit niya ako nililig;rwan $$lrrxiltalang "I clun'i rrr,lirng to hrl .Red$ociety,' I even ;rtrlrr;r ii." l'r, n*clckwat ko raw *ng pu$() niya. llindi naraw siya nrakak;luronll pi sa caliing ng pus* niya,

A*tuelly. n*lahm:rn kt, rin nr rnay re,iervations ratrg:r ang coilectivcnl 6il s* panliligm' ni'r,ir sa ahin. Mas gust. nirang kirkuray o malakiang chan*e.r nr nr:rhilrak on thr rnovemcnt's .siclc. Kr-rng ako ra$, ayfar-out, baka m*l:allk ko pa sa buryis na brrha1,, tni"stiugglc ni Gilang l*hat simulir nrrrg ligr,*'an niya ako't sagurin kr, .siyaiiin,,ron,,niya ako sa mt:*tings, r;rllics, irnmersion ",iil firgx s(lurtter$' l1reil ,rntegration $jr il};{il 1:ir:kelt lincs, rtt exp()-sulc sil $()r1ilr)g gerilya, Angrnga ganitong nk;r.ryorr na halos ang'darc'nanrin lsr lang taliga angmosasahi krrng tunay rrll dlte*iyong firsr 1'ear *nriivgrsary namin nakumain na ksn:i I;rng;rr:g rn*gka.rama at lrincli k*mi n:r;g-usap ng tungktilria pulitiha.

. Minran ay nlir;tan*ng ko sl surili ko rroon. kurrg rlarr nga bn:alag'* patung* antr1 rel*svorr nrn.lin ni $il. Ivlay nrgn lugkakirrrr,rng pu$roko na ring urnayar'lalri't isasaml aker *:r puroirg'niy;i ar irlr,anan riilrsrng t:rbi o cli k:r,l'u irc.1;rvs1*'1 na tulul'rtr1un sila sa tr,lifig ns nrgxl()kumetrt{} tr iplrglrrrJ lil* ilp1 lugkain"

lrlaramdaman rirr trg tlip;t l:r,".r:::.,'i:itl rri Crl ila ttrntut.ulr-rng tko hinditlrlil kaisa na nila ako hqtrrrii cJ.,:.:1 l:':i1 t:ilaga klry tiil. I{aya ng* noong,,,,.,*y ilang clin sila su Lkirt. i'".'rr-' -';ilrri llgi:kott6l kfi,'ianta ni Cil ay

rr.rkrrsirnflyan na nila lroll l]rc;tr'ii'ir' k: hrnggalg 'sa kalirunan ay maglng

[:r1r:rlagaylng-loob ko trrt rin sil,.t'

fitrir hincli ko.sin:tsulri r!'r':i:rijib lng, pagting.in ko kty Cil at sa

nrua kasalttlthan niya dahil sa d*tltk:rsron sa revolutionilry caurie na ang

,rir.rk:rultirrrong layunin di rv *t' n:ilii;'::in ang sarnbayaniin sa kahirapan

It kairPilurn'l'cro htnggang dr:*n l;tng iv$lr Paghanga. fagmarnahal kal' Gil'

llinrli pa lag-i-evolvc ung r:lriii liclng $slief o egn:mitpsnt sa

ioinegl;rlallan nrlanSl ciltrsti.' Key;r sl simula pa larrrarrg 11' n:ilinaw lng frame*'ork ng relasyon

n,rnlrn. Alam naruirr parch<.r kUng para kanino kanri at hanggang saan

rriS r\.:-.,iott namin.Sahi nga ni Url, "Ang r:::tting r:tigc n6 relasyiin natirr ay ang

t'ornmitnrcnt ko Sa fer.olutiunan' crr:Se*-if q:Ur rclationsltip COm"r* inrhc rvay-rhc relationship h*s io ;o catiit masakit dahit pinakam*mahalk ite. "

Gaya ni fiil ay naging milkrtot,:iranan rin ako sa relasyon namings ;rlrur14, l)relenliion ni katiting"

Nilina* ko rin s:t kanya nq.,,4!l;i"ll..t1$!l nakikita ko na m*s marami

,rrg rurhirup $a mayarnan $y :;inii'"pi-iin atri"iiaiiiniw{Ifl $a d-rm'e'd

.*r,r,ggl*... na malay6 st. pani;i$-x[;l ko rng rebolusyon bilang solusynns;r llroblcrna ng lipunan.

Na krrya ako sumastfila 53 ,ilfi"i activitie$ para lang *lamin kunglrekit siya ltrmiligaya *a piiir-rg :rg klnyang 'nrasa.'

Na kr,rrrg binabas;r ko nran 3fl8 trlga higay niyang lihr<l nina Lenin,Nlrr rx, I{eo "fse T'JnS, at iha p*rrg rrbolusyunaryong guro ay pera ffray

nr:ri.sugot rko sa endl*ss dsh;ttu.i na*rin o purely for _intellectualrlisr:usii<,,r:s*hincli dairil kurnbi:ltiC* ako $fl mga teorva nila.

Na:rulala ko pa nga tra a;r6; *'.adalas naming pagtalunan a)' l:nglringgil sa sex*tnve vi$-a*vis cless i*','e.'

i'aulit-ulit na sa*alriltin ni fiii na "ipinapalagay nq. may png-ihrig(st.'x"lovc). at ito ay in?y h;rt::1"ang psr{ional' subalit"-!ftelg Pgar*t>r'rluiygnlryo, kat*ar1galg i1r::ll.riirnlto sa pSgn"ralnahal *a liauii {ilaCiilovt:), ria aiiii ifrig s;rtrihin drrfl nl''ang buong pu$()Il*l pagyakap at

l)rrlltxtlguyod *a nrg* rel;*lusliinary$nf{ mithiin*pagpapalaya $t nl$ain;ur1ri't pilllgsaSamilntAlahan'... na Cepat daw rnagkasabay ang sex-lo"veltt tlrrss lovc.'

Nr:,n, si relasy,n flarnin :i; $ii ey kurnbinsido akong hindi namann('('('r,$:try ang class love d;rhi! s:l rsip-isip ko, layo lang, namarr ang

irryplvs:tj sir pagmafl*halarrg ito, a. $aka kcr iang naunarj{an fln$l<;rlr:rlrgulran ng'iusion ilg fu)r,c an<i politiCs n$ong nanrulat na Ako.

Nl tntr1 pag-ibig palu n;r n;iiruhulrriy rlatril litng *.' P"g:ihiS. 1L .11Iirri;tttrtatr n:ipupunta *,4 r,ttp16'.. rl'i ri;kill an$ pltgmanrahal na nagrtanai'tnurlrrrlin at p,riayain arig itrll ". ria b.i*.ic lto para kung nlay mgt panalroh{r);rng *ng irrit ng pag,nreritlih:ll,tn;tv kinnkapitan ng llmig ay rnuli itCrng

I'trlrrrhl.vin ng pinagl<lisrltanp :rr!ii:!lain.."

_L

*,---- Jr4'3.w. </

^aai iarii!,

rld-1i'?l#,iil4fl :nlil'rlltI:f g.:3;:.11:,:tr*wsa Du na v na su s ro n.-qq&J aha ki"**.trirraixq_kai{asg.:jmfr " v " s'I rsa

P{affif ii^*";;ffT,i!ffi8fid;t.##k'#jo'l*.g*but lans-kitar - -*1^'l4r'd;j&e/4:-::::g "YIHti 'Ju'*'- *aya noong rgTg ay namundok si Gir. Nagpaaram sa aming retasyonupang paglingkuran ang sambayanan

?)L-a -C-i-*

JA-noognangyari, Gil, bakit ka bumaba, bakit ka nagpa-States, bakir,r&e-ae6peek-E-sal<il$san ? "

ffl ,T,i:::"::, :l,::tili'is-?l - partry to br amI'yune fupiJt*iina minf pero -;, n"j-ur;;"";;; ; ;;; ffi;J ll5",ffiry. --'Nahanap mo ba ang sagor sa mga tirong mo nang magoaalam kasa kilusan?"

paan() sa pag-evolve ng rcvolutionarl,.fervor ko iyong fitgt exp€rrr.rlr..r.noong rnagkarelasy"n p3.lyo: Ku miraga, panimulang iinfri sa nagt:r tre Irsa landas ng rebong pakikibaka.""Sana naging katulad,kir4, Cielo... banayad.ftugg.lqmanElor. sa ilo;ing-lrasaysay&r"?cro maribay ar may staying power," malunlikot nanasambir ni Gii.

"Nanghina ako, Cielo, nasira ang resolve ko, hindi ko kinaya angmga 'intern-al struggles, ng.organisrsyon...-sa tingin ko maramlng mali,rnay mga desisyong a.ng ibinubunga ay d.agdaina,,,gr-r"*itasyon,

' 'A, oo, na-shock ta,laga si Nick ,ru ,rrodod, ako. Binibiro nga niyaako, aba, si Cielo ,1-1 y urlrrgis_bu;is,;.grili.;d ;"'i"urnauUnrSiya rin ang nagkuwento na bumaba kl noo!_g tggz... nagpa_Srates...nag-asau/:r noong 1996... ang cure raw ng araii-mo."'Ikaw, kailan ka nag-asas.a?" batik ;r;ffi ii"i,f.]fr-'o lears ago lant, one_year old na arfg baby narnin.,,-Going back kay Nick, na-overwF _-lm a#F; ;iy;-rr"i.r"top_.r,trno. Hindi raw niya akataing pagt rt"pr";-o"ffi1#;riiriir,. studiessa Sures at nagtrabaho sa-isaig _,rtrirr"tiorrtrcorporriio, ay magpu_full-rjme ka sa reb. Nag_UG nf X", **la whltt.area-"

h"i;k; il;s:;ffi;;;13.des,a t o na rnayt oroa n 8 -bu h a y -s a_ t I k o d JH " b_u rg i"

. ; d-;fiirffit6a*FEi1#.i;., -

" ^

'Kumus* na ang walong taong buhay-fulr-trme?" ranong urit ni Gir."Kanino rno nalamang nag_ruiiri-. "iJ.

-'--' '-^'"1'urNagkausap karni ni Nick-sa Stetes noong !9g9. After na magkita

I"y9 :, sona, nagku:.n,.o sira na "ngt

it"-Ji;r^ ;';jlrrr_" -,isani.kumperensya, hindi nga ra* siy?-*ak Faniwala na iakikita kaniya doon." -j:r.-,

, vr u.,rrg "Dun ay.,sa_ I ik od -n& b_u ig is n a *Iryq$ffiEiil"g.J&;j; ' :pagkamular sa -katotofranin ri"U.*rt -srrlok-aw.m?r, minasils' rom, ",

gp rprr i*"" il ;;,: ;;ilffiH;I;ffI; 1l i |f;.*imq-aral, ginag4wang palau_san ng -gI peaofur,ii.s:.._';; ilrrami angp inapaslang na warang ia Ia....n a n,"", *i."ii;f ;;i;;;;giorin, r,,u, r,o,at inaapi, ^**-:1:rrrr-*,; *?rr p hava n _.-n,

" r.. rrriYr1t{3,?iq r t*tay*para;. a;tati y^i" it k r.

^ g

" n

" r..g baya n ;-' : na sa ka'rlui'ru -du Iu hI n ; a

"* i^firGtiffi#; :: ffi :t;iiirrang_makapamuhay. sila sa iipunang",^gin Ca*Daern&mahal:-_--

, - " of* I# i;;9,.&Hi +_t^, " 9 .::gl,

; " "

;; il" c iftii t;[" il# n s !...a s r o n g

Plan2 mu I ing bu bu u i n. My-U&j11gply li fe1dum"J.f ".:f-t""S-..

h indi. alam kung saan hahapon.';%-ffi-""'-:k-,..."€---t*--*r-

_,;-^_^"ralala mo pa ba 'yung quotation mula kay Che Guevara nanilagay mo sa poiter ',a-brrlhiar girt mo sa akin, na .Ttre true*evo.lui!g,ggygg*g:g-p;la-&{earle.e&_4gc,f tove..Jh"t"",ft;rA. revql-ul! ggg_t ggyggg*9l agrear leeflng o f tove..;!r"t ou, .riilEu f ,?' J(evorurionaries riruse*.idearize*this-J_qve or trri pe6pte,'EE6&[*I"..a

: c4ulg, and inake-jL.one and inailiiitste. ,l*Itfi"'.,=a.**ifill,-f.11-.:::s of da;tya_ffection, ro irrel;r:;i;;; ffi;ilffi=ili ;L.i;_1?:.jll:_pracfice-....'rb.ig sabihin, hindi sapat na sabihin[ ka-"ama nin],oako d ifa n, ka iI a ngari s.i;nsqrsri;.-.*, a jr rrl;g Irr ii l?--"ll--il Ilang an g paraar, .para,rlab"qdd iugLrtro nitin.,,,_,.^-l-*rn ko kung.kakayanin ko-pa ngayon... may Ega obiectiveIrmrtarions na ang buhay ko."

'cielo, kairanman ay hindi ako nagpaalam sa kilusan. sa sarili kq,sa dibdib ko, ay nandito arrg p*g.rriial sa masa, ,ng p"gfitrt" ,,kawa.stuhan ng isinusulorrg ,r" iedong pakikibakr. piryrl.}ir:"s.ala akosa piling ng masa at ng mga kasama. -p.ro.urrg tatuiui,a to-il, trp,U"iginyo. Kaya nga trhrdr-eko r-riis=:may kulan! na hindi *o "i"* rr,.,r,g

"Gil, di ba sabi ng paborito nadng aurhor na si Richard Bach sanovel. niyan g Jonathan lrutngston Seegu)l, .Don,t believe *Uri yo.r, .y..are telling you. All they show is limitation. Look with y"",

"rra.otanding,find out *,hat you already know, and you,ll see the ir", ,;*--; Sa lahatng panahon ay palagi kang may lugar sa puso ng masa-.- sa lahat ng

iil11l: :, muli,kang yayakapin ng inir ng mga k"asama... patagi fa.,!nrhrnrayin ng reb.,'Cielo, maraming salamat... sana magkira pa tayong muii.,

. "Sana nga, Gil....ar sana sa muling pigkikita "y ^i" [agumpay nang buhay at pakikibaka ang ating inuusal."

,/

i'!'oas*'na*uapat tahakin. Kusan.e sumibor ,trg "omn.,itnienr ko .sa

':>:rslilingkod sa sarnbayar'ran. r.rrhr : ," ,i"sin-n3, il;i;i;;; ri. kahirCopyright O 1992 by Ana San \;icrores.t9fz, pp. f6-t9) t*'irh per:--l.-<;.1- fromli

-'' -t ',

I

x,

nedrinredthe arrrhor.

I

{ r <ttn Panintnduge a (F-ne:o-Mar st>

i;tI