Kreu 12 Kosto e Kapitalit Saimir Sallaku, MBA Lektor DREJTIMI FINANCIAR Kuptimi i konceptit të kostos së kapitalit si dhe burimet specifike të kapitalit që përfshin. Përcaktimi I kostos së borxhit afatgjatë dhe kosto e aksioneve preferenciale. Llogaritja e kostos së aksioneve të zakonshme si dhe emetimit të aksioneve të reja. Objektivat e Kapitullit
18
Embed
Kreu DREJTIMI FINANCIAR 12 Saimir Sallaku, MBAss-edu.info/df/materiale/Kreu 12 - Kosto e Kapitalit.pdf · Duke përdorur kostot e llogaritura më parë së bashku me peshat e tregut,
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Kreu
12
Kosto e Kapitalit
Saimir Sallaku, MBA Lektor
DREJTIMI FINANCIAR
Kuptimi i konceptit të kostos së kapitalit si dhe burimet
specifike të kapitalit që përfshin.
Përcaktimi I kostos së borxhit afatgjatë dhe kosto e
aksioneve preferenciale.
Llogaritja e kostos së aksioneve të zakonshme si dhe
emetimit të aksioneve të reja.
Objektivat e Kapitullit
Gjetja e kostos mesatare të kapitalit (WACC).
Shpjegimi I procedurave të përdorura për të
përcaktuar shumat kufi të financimit dhe koston
mesatare, marzhinale të kapitalit (WMCC).
Shpjegimi se si mund të përdoret kosto
marxhinale mesatare e kapitalit dhe kurba e
mundesive te investimit per te marre vendimet
financiare/investimit te firmes.
Objektivat e Kapitullit
Paraqitje e Kostos së Kapitalit
Kosto e kapitalit është një koncept I
rëndësishëm që lidh vendimet për investimet
afatgjata të firmës me pasurinë e pronarëve.
Është një ―numër magjik‖ që përdoret për të
përcaktuar nqs një investim I propozuar do të
rrisë apo ulë cmimin e aksioneve të firmës.
Kosto e kapitalit është norma e kthimit që firma
duhet të ketë nga projektet e investimit për të
mbajtur vlerën e aksioneve të saj.
Struktura e Kapitalit të Firmës
Koncepti Bazë
Pse duhet të llogarisim ―koston mesatare të
kapitalit të një kompanie‖?
Supozoni që kompania ABC ka mundësinë e
mëposhtme të investimit :
• Investimit fillestar = $100,000
• Jetëgjatësia = 20 vjet
• IRR = 7%
• Kosto e burimit më të lirë të financimit, Borxhi = 6%
Duke pasur informacionin e mësipërm, manaxheri
financiar I një kompanie do të ishte I predispozuar për
të pranuar dhe ndërrmarë investimin.
Koncepti Bazë
Pse duhet të llogarisim ―koston mesatare të
kapitalit të një kompanie‖?
Një javë më pas kompania ka një mundësi tjetër
investimi
Investimi fillestar = $100,000
• Jetëgjatësia = 20 vjet
• IRR = 12%
• Kosto e burimit më të lirë të financimit, KV = 14%
Duke pasur këtë informacion, firma do ta refuzonte
këtë mundësi, mgjs mund të jetë më I dëshirueshëm.
Koncepti Bazë
Ashtu sic tregon dhe shembulli I thjeshtë, përdorimi I kësaj metode për vlerësimin e mundësive të investimit nuk është në interesin më të mirë të aksionerëve.
Në periudhën afatgjatë, firma duhet të ndërrmarë invetime që maksimizojnë vlerën e firmës.
Kjo mund të realizohet vetëm nqs ndërrmer projekte që kanë kthime më të mëdha se kosto mesatare e kapitalit të firmës (ose WACC).
Disa supozime bazë
Risku I biznesit—risku që mund të ketë firma për mos mbulimin e kostove operative—supozohet si I pandryshuar. Kjo do të thotë që pranimi I një projekti të caktuar nuk ndikon mbi aftësinë e firmës për të mbuluar kostot operative.
Risku financiar—risku I firmës për mos mbulimin e detyrimeve financiare supozohet si I pandryshuar. Kjo do të thotë që projektet financohen në mënyrë të tillë që aftësia e firmës për të mbuluar koston financiare mbetet e pandryshuar.
Kostot mbas taksave konsiderohen të rëndësishme—kosto e kapitalit llogaritet mbas taksave.
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto mbas taksave e borxhit (ki)
Kosto para taksave e borxhit është e barabartë me rezultatin deri
në maturim të borxhit të kompanisë, të rregulluar për kostot e
emetimit.
Kini parasysh që rezultati deri në maturim i borxhit varet nga një
sërë faktorësh që përfshijnë normën nominale të interesit, datën
e maturimit, vlerën nominale të borxhit, kushtet aktuale të tregut
dhe cmimin e shitjeve.
Pas llogaritjes së rezultatit deri në maturim, duhet bërë një
modifikim për të marrë në konsideratë faktin që interesat për
borxhin janë shpenzime të zbritshme për firmën emetuese.
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto mbas taksave e borxhit (ki)
Do të kujtoheni nga më parë që YTM e një obligacioni mund të
llogaritet në tre mënyra :
• Prova – E vertetë dhe e gabuar
• Përdorimi I makinës llogaritëse financiare
• Përdorimi I Microsoft® Excel
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto mbas taksave e borxhit (ki)
Supozoni një kompani që mund të emetojë kupone me 9%,
borxh 20 vjecar me vlerë nominale $1,000 për $980. Supozoni
që kosto të tjera do të jetë deri në 2% të vlerës nominale. Gjeni
koston para taksave të borxhit.
YTM = 9.45%
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto mbas taksave e borxhit (ki)
Gjeni koston e borxhit mbas taksave duke supozuar
një normë tatimi prej 40% :
ki = 9.45% (1-.40) = 5.67%
Kjo tregon se kosto e borxhit mbas taksave është
5.67%.
ki = kd (1 - t)
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e aksioneve të preferuara (kp)
Në ekuacionin e mësipërm, F paraqet kostot e shitjes
(në $). Ashtu si në rastin e borxhit, kosto për aksionet e
reja preferenciale do të jetë më shumë se kthimi mbi
aksionet aktuale preferenciale duke qënë se firma duhet
të paguajë për të shitur aksionin.
kp = Dp / (Pp - F)
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e aksioneve të preferuara (kp)
Për shembull nqs një kompani do të emetonte aksione
preferenciale që kanë një divident vjetor $5, ta shesin
për $55 për aksion, dhe të paguajnë $3 për aksion për ta
shitur, kosto e aksionit preferencial do të ishte :
kp = $5/($55 - $3) = $5/$52 = 9.62%
kp = Dp/(Pp - F)
kp = Dp/Np
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e Aksionit të Zakonshëm
Ka dy forma të financimit të aksioneve të zakonshme :
fitimet e pashpërndara dhe emetimi i aksioneve të
reja.
Për më tepër, ka dy mënyra të ndryshme për të
llogaritur koston e aksionit të zakonshëm: modeli i
vlerësimit të dividentit dhe modeli CAPM.
Modelet e vlerësimit të dividentëve bazohen në
supozimin që vlera e një aksioni bazohet në vlerën
aktuale të dividentëve të ardhshëm.
Kosto e Aksionit të Zakonshëm
Përdorimi i modelit të rrijtes konstante :
ks = (D1/P0) + g
ks = rf + b(km - rf)
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Mund të llogaritet dhe kosto e aksionit të zakonshëm
duke përdorur modelin CAPM:
Modeli CAPM ndryshon nga modelet e vlerësimit të
dividentëve duke qënë se e konsideron riskun e
firmës të reflektuar në beta.
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e Aksionit të Zakonshëm
Nga ana tjetër modelet e vlerësimit të dividentëve,
nuk e marrin parasysh riskun në mënyrë eksplicite.
Këto modele përdorin cmimin e tregut (P0) si një
reflektim I preferencave për risk të investitorëve në
treg.
Megjithëse të dy janë ekuivalentë nga ana teorike,
modelet për vlerësimin e dividentëve janë të
preferuara sepse të dhënat që kërkohen janë më të
disponueshme.
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e Aksionit të Zakonshëm
Të dy modelet ndryshojnë sepse modeli I vlerësimit të
dividentëve (ndryshe nga CAPM) mund rregullohet
për kostot e shitjes në llogaritjen e kostos së kapitalit
të ri.
Kjo do të tregohet në shembujt në vijim.
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e Aksionit të Zakonshëm
Kosto e fitimeve të pashpërndara (ks)
• Metoda e tregut
ks = rf + b(km - rf)
• Për shembull, nqs bono e thesarit 3-mujore është aktualisht
5.0%, premiumi I riskut është 9%, dhe beta e firmës është
1.20, kosto e fitimeve të pashpërndara do të jetë :
ks = 5.0 + 1.2(9) = 15.8%
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e Aksionit të Zakonshëm
Kosto fitimeve të pashpërndara (ks)
• Modeli i rritjes konstante të dividentit
ks = (D1/P0) + g
• Për shembull, supozoni se një firmë ka paguar një divident prej $2.50 për aksion, dhe pret që të rriten me 10% pafundësisht, dhe është duke i shitur aktualisht për $50 për aksion.
Së pari, D1 = 2.50(1 + .10) = 2.75, dhe
ks = (2.75/50) + .10 = 15.5%
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e Aksionit të Zakonshëm
Kosto fitimeve të pashpërndara(ks)
• Shembulli I mëparshëm tregon se kosto e fitimeve të
pashpërndara është rreth 15.5% dhe 15.8%. Në këtë pikë,
mund të përdorim njërën ose tjetrën ose një mesatare të të
dyjave.
• Duke përdorur gjykimin manaxherial si dhe preferencën për
më të lartën, përdorim vlerën 15.8% për koston e fitimeve të
pashpërndara.
Kosto e burimeve specifike të
kapitalit
Kosto e Aksionit të Zakonshëm
Kosto e kapitalit të ri (kn)
• Modeli I rritjes konstante të dividentëve
kn = [D1/(P0 - F)] + g
• Duke vazhduar me shembullin e mëparshëm, sa do ti
kushtojë firmës për të krijuar kapital të ri nqs kostot e shitjes
janë $4.00 për aksion?
kn = [2.75/(50 - 4)] + .10 = 15.97% or 16%
Kosto Mesatare e Kapitalit
Kosto mesatare e kapitalit (WACC), ka, reflekton koston
mesatare të pritshme në periudhën afatgjatë.
Gjendet duke ponderuar koston për secilin tip kapitali me
peshën në strukturën e kapitalit të firmës.
Llogaritja e WACC është shumë e thjeshtë sic tregohet
dhe më poshtë.
Kosto Mesatare e Kapitalit
Peshat e strukturës së kapitalit
Peshat në ekuacionin e mësipërm përfaqësojnë një
miks specifik financimi (ku wi = % e borxhit, wp = % e
preferuar, and ws = % e zakonshme).
Në mënyrë specifike, këto pesha janë ato që
minimizojnë koston e firmës për krijimin e fondeve.
WACC (ka) = wiki + wpkp + wsks
Kosto Mesatare e Kapitalit
Peshat e strukturës së kapitalit
Për shembull, supozoni që vlera e tregut e borxhit të
firmës është $40 milion, vlera e tregut e aksioneve të
preferuara është $10 milion, dhe vlera e tregut e të
kapitalit të vet është $50 milion.
Duke pjesëtuar secilin komponent me totalin prej
$100 milion na jep peshat e tregut prej 40% për
borxhin, 10% për aksionet preferenciale, dhe 50% për
të zakonshmet.
WACC (ka) = wiki + wpkp + wsks
Kosto Mesatare e Kapitalit
Peshat e strukturës së kapitalit
Duke përdorur kostot e llogaritura më parë së bashku
Kjo supozon se firma ka fitime të pashpërndara për të
financuar projekte investimi.
WACC (ka) = wiki + wpkp + wsks
Kosto Marxhinale e Kapitalit dhe
Vendimet e Investimit
Kosto mesatare marxhinale e kapitalit (WMCC)
WACC rritet me rritjen e kapitalit të ri në firmë.
Kjo është e vërtetë sepse kompanitë kanë nevojë për
të që të rrisin kthimet për investitorët me qëllim që t’i
kompensojnë ata për riskun e rritur që vjen si pasojë
e angazhimit të shumave më të mëdha të kapitalit.
Si rrjedhim, kosto do të rritet kur firma nuk do të ketë
më fitim të pashpërndarë të lirë dhe do të detyrohet të
kërkojë kapital të ri më të shtrenjtë.
Kosto Marxhinale e Kapitalit dhe
Vendimet e Investimit
Kosto mesatare marxhinale e kapitalit (WMCC)
Gjetja e pikave të prerjes
• Gjetja e pikave të prerjes tek WMCC do të na lejojë të përcaktojmë
se në cilin nivel të financimit të ri do të rritet WACC
si rezultat I faktorëve të përmendur më sipër.
BPj = AFj/wj
Ku:
BPj = Pika e prerjes për burimin e financimit j
AFj = sasia e fondeve të disponueshme për një kosto të caktuar
wj = pesha e strukturës së synuar të kapitalit për burimin j
Kosto Marxhinale e Kapitalit dhe
Vendimet e Investimit
Kosto mesatare marxhinale e kapitalit (WMCC)
Gjetja e pikave kufi të financimit
• Supozojmë se në shembullim që kemi përdorur, firma ka në
dispozicion 2 milion $ fitimi të pashpërndara. Kur ky fitim
shfrytëzohet I gjithi, atëherë firma duhet të emetojë kapital të
ri (më të shtrenjtë). Për më tepër, kompania beson se mund
të rrisë borxh të lirë deri në 1 milion $, shumë pas të cilws
borxhi shtesë do të kushtojë 7% (pas taksave).
• Bazuar në këkë informacion, firma mund të përcaktojë
shumat kufi të financimit si më poshtë:
BPequity = $2,000,000/.5 = $4,000,000
BPdebt = $1,000,000/.4 = $2,500,000
WMCC dhe Vendimet e Investimeve
Kosto Marxhinale e Ponderuar e Kapitalit (WMCC)
Gjetja e shumave kufi të financimit
• Kjo do të thotë se firma mund të financojë investime deri në shumën 4 milion $ përpara se të detyrohet të emetojë kapital të ri dhe deri në 2.5 milion $ investime përpara se të jetë e detyruar të emetojë borxh nga kategoria e shtrenjtë.
• Bazuar në këtë informacion, ne mund të llogarisim WMCC si më poshtë:
WMCC dhe Vendimet e Investimeve
WACC per Shuma te Ndryshme te Financimit te Ri
Shumat e Financimit te Ri
Burimi i Kapitalit Pesha Kosto
Kosto e Ponderuar
0$ - 2.5 mil $ Borxh 40% 5.67% 2.268%
AP 10% 9.62% 0.962%
AZ 50% 15.80% 7.900%
WACC 11.130%
2.5 mil $ - 4.0 mil $ Borxh 40% 7.00% 2.800%
AP 10% 9.62% 0.962%
AZ 50% 15.80% 7.900%
WACC 11.662%
mbi 4.0 mil $ Borxh 40% 7.00% 2.800%
AP 10% 9.62% 0.962%
AZ 50% 16.00% 8.000%
WACC 11.762%
WMCC dhe Vendimet e Investimeve
WMCC dhe Vendimet e Investimeve
Kurba e Mundësive të Investimeve (IOS)
Tani supozojmë se firma ka në dispozicion mundësitë