Top Banner
Kosova (nën UNSCR 1244) Trajnimi për Statistikat Prokuroria/ Gjykatat Seanca 2, 6 Tetor, 15.15 – 16.30 Pamje e Përgjithshme e Sistemit të Drejtësisë Kriminale dhe Statistikat – Hyrje With funding from the European Union DEVELOPMENT OF MONITORING INSTRUMENTS FOR JUDICIAL AND LAW ENFORCEMENT INSTITUTIONS IN THE WESTERN BALKANS 2009- 2011 Phase three – Training
41

Kosova (nën UNSCR 1244) Trajnimi për Statistikat

Feb 04, 2016

Download

Documents

brigid

Kosova (nën UNSCR 1244) Trajnimi për Statistikat. Prokuroria/ Gjykatat Seanca 2, 6 Tetor, 15.15 – 16.30 Pamje e Përgjithshme e Sistemit të Drejtësisë Kriminale dhe Statistikat – Hyrje. - PowerPoint PPT Presentation
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Kosova (nën UNSCR 1244) Trajnimi për Statistikat

Prokuroria/ GjykatatSeanca 2, 6 Tetor, 15.15 – 16.30

Pamje e Përgjithshme e Sistemit të Drejtësisë Kriminale dhe Statistikat –

HyrjeWith funding from the European Union

DEVELOPMENT OF MONITORING INSTRUMENTS FOR JUDICIAL AND LAW ENFORCEMENT INSTITUTIONS IN THE WESTERN BALKANS 2009-2011 Phase three – Training

Page 2: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Konteksti

Hapi i parë në organizimin e statistikave është të identifikohet struktura organizative (e sistemit të Drejtësisë Kriminale dhe e Statistikave) dhe të identifikohen përdorimi dhe përdoruesit e statistikave

Page 3: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli dhe organizimi i Prokurorise dhe Gjykatave

• Ka një ndikim të madh në statistikat.

• Bëhet shume i qartë kur vërehen jurisdiksione të ndryshme

• Dy shembuj:

Page 4: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Gjermani dhe Hollandë

Të regjistruar

Autorë të dyshuar

Vendime të prokurorisë

‘Të dënuar’

Gjermani 7976 (100) 1067 (13)

Hollandë 7663 (100) 960 (13)

• Viti 2003, per 100,000 banorë

• ‘I dënuar’ përfshin të gjitha çështjet që mbarojnë me vendime kur

autori merr një dënim (e.g. Strafbefehl, Dutch ‘transactie’)

Page 5: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Gjermani dhe Hollandë

Të regjistruar

Autorë të dyshuar

Vendime të prokurorisë

‘Të dënuar’

Gjermani 7976 (100) 2858 (36) 5784 (73) 1067 (13)

Hollandë 7663 (100) 1797 (23) 1280 (17) 960 (13)

• Viti 2003, per 100,000 banorë

• ‘I dënuar’ përfshin të gjitha çështjet që mbarojnë me vendime kur

autori merr një dënim (e.g. Strafbefehl, Dutch ‘transactie’)

Page 6: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

0 5 10 15 20 25 30 35

Prosecutors per 100,000

Pro

se

cu

tio

ns

pe

r 1

00

,00

0

North/West

South

Central

East

USA

Belgium

Greece

Turkey Monaco

England & WalesFinland

Russia

Georgia

Kazak

hstan

Moldova

Belaru

s

Ukrain

eLith

uani

a

Latvia

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

0 5 10 15 20 25 30 35

Prosecutors per 100,000

Pro

se

cu

tio

ns

pe

r 1

00

,00

0

North/West

South

Central

East

USA

Belgium

Greece

Turkey Monaco

England & WalesFinland

Russia

Georgia

Kazak

hstan

Moldova

Belaru

s

Ukrain

eLith

uani

a

Latvia

Page 7: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

0

300

600

900

1200

1500

1800

0 3 6 9 12 15

Prosecutors per 100,000

Pro

se

cu

tio

ns

pe

r 1

00

,00

0

North/West

South

Central

East

Canada

Denmark

GermanyIcelandIreland

Luxembourg

the Netherlands

Northern Ireland

Scotland

Sweden

Croatia

Macedonia, FYR

Slovenia

Portugal

Italy

Cyprus

Malta

Albania

BulgariaRomania

Czech Republic

Hungary

Poland

Slovakia

Azerbaijan

Estonia

Kyrgyzstan

0

300

600

900

1200

1500

1800

0 3 6 9 12 15

Prosecutors per 100,000

Pro

se

cu

tio

ns

pe

r 1

00

,00

0

North/West

South

Central

East

Canada

Denmark

GermanyIcelandIreland

Luxembourg

the Netherlands

Northern Ireland

Scotland

Sweden

Croatia

Macedonia, FYR

Slovenia

Portugal

Italy

Cyprus

Malta

Albania

BulgariaRomania

Czech Republic

Hungary

Poland

Slovakia

Azerbaijan

Estonia

Kyrgyzstan

Page 8: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli dhe organizimi i Prokurorise dhe Gjykatave

• Funksioni/roli mund të jetë i ndryshëm për lloje të ndryshme veprash penale

• Si pasojë organizimi i statistikave mund të jetë i ndryshëm.

• Hollandë: tre tipe: kundravajtje administrative / kundravajtje / krime

• Po në Kosovë? (diskutim)

Page 9: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Llojet e veprave penale - Hollande

• Ligji: Veprat Penale ndahen në krime (misdrijven) dhe shkelje / kundravajtje (overtredingen)

• Kodi procedurial dhe praktikat e regjistrimit sugjerojnë një tjetër kategorizim:

Page 10: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Kundravajtje

Krime

Kategoria A

Kategoria B

Kategoria C

Page 11: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Kundravajtje

Krime

Kategori A

Kategori B

Kategori C

Pothuaj te gjitha kundravajtjet ne trafik:

shpejtesia e larte, kalimi kunder semaforit,etj.

Keto merren administrativisht

Kundravajtje (admin)

Wet Mulderzaken

Page 12: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Kundravajtje

Krime

Kundravajtje

(admin)

Kategori B

Kategori CTe gjitha krimet: vjedhjet, krimet e dhunes, etj. dhe

disa kundravajtje ne trafik (vozitja nen ndikimin e

substancave - DUI)

Kundravajtjet ekonomike dhe

te mjedisit

‘Krimet’Rechtbankzaken

Page 13: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Kundravajtje

Krime

Kundravajtje

(admin)

Kategori B

‘Krime’

Te gjita kundravajtjet e tjera (vozitja pa sigurim, duke

qëne i dehur dhe jo ne rregull etj.)

Kundravajtje

(te tjera)

Kantonzaken

Page 14: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Kundravajtje

Krime

Kundravajtje

(admin)

Kundravajtje

(të tjera)

‘Krime’

Page 15: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

0

2000000

4000000

6000000

8000000

10000000

12000000

Police input Offenders Prosecutioninput

Courts

C: Crimes

B: Misdemeanors (other)

A: Misdemeanors (admin)

Page 16: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave

• Funksioni/roli mund të jetë i ndryshëm për të rritur dhe të mitur

• Si pasojë organizimi i statistikave mund të jetë i ndryshëm.

• Hollandë: S’ka ndryshim

• Po në Kosovë? (diskutim)

Page 17: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave

• A i merr Prokuroria çështjet gjithmonë dhe vetëm nga policia?

• A ka prokuroria monopol në ndjekjen penale të çështjeve?

• Hollandë: Ka edhe agjensi të tjera hetimi. Prokuroria ka monopolin

• Po në Kosovë? (diskutim)

Page 18: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave

• A i merr Prokuroria çështjet gjithmonë dhe vetem nga policia?

• A ka prokuroria monopol në ndjekjen penale të çështjeve?

• Në përgjithësi cila është rrjedha e ‘çështjes’ nëpër sistem

• Hollandë: Ka edhe agjensi të tjera hetimi. Prokuroria ka monopolin

• Po në Kosovë? (diskutim)

Page 19: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave

• A mundet policia/Prokuroria të vendosin dënime? Apo vetem gjykatat? Në teori apo në praktikë?

• Hollandë: Policia vetëm në praktikë, Prokuroria mund dhe bën në një numër të madh çështjesh

• Po në Kosovë? (diskutim)

Page 20: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave

• A jane çështjet ku nuk ka autor të veprës penale pjesë e ngarkesës së prokurorit?

• Hollandë: Jo

• Po në Kosovë? (diskutim)

• A ka vetem një juridiksion?

• Hollandë: po; US, Germany: Jo

• Kosova?

Page 21: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli dhe organizimi i Prokurorisë dhe Gjykatave

• A ekziston vetëm një regjistër i centralizuar i regjistrimeve kriminale?

• Hollandë: Po.

• Kosova? (diskutim)

Page 22: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Organizimi i Statistikave

• ‘Monitorimi i të dhënave’ ka tre aspekte:• Informacioni Operacional

Të dhënat aktuale për përpunimin e një krimi/çështjeje specifike

• Informacioni ManaxhuesTë dhëna për të monitoruar përformancën nga ana e organizatës.

• StatistikatTë dhëna për kërkim dhe politika

• Megjithëse, idealisht, burimi i të dhënave është i njëjtë, përdorimi dhe përdoruesit janë krejt të ndryshëm

• Do të flas për statistikat, përveç kur e specifikoj që nuk është fjala për to

Page 23: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Organizimi i Statistikave

• Për të përmirësuar vlerën e statistikave të krimit dhe drejtësisë, është e nevojshme që mbledhja, analiza dhe botimi të koordinohen midis agjensive.

• Nëse bëhet kjo atëhere mund të përdoren të njëjtat klasifikime, proçedura të mbledhjes së të dhënave dhe sistemeve të IT

• Praktika të mira statistikore mund të përdoren nga të gjithë• Mesazhet që japin statistikat mund të shkembehen midis

agjensive• Ka një qëndrim të përbashkët për analizat• Mund të ketë një qëndrim të përbashkët për botimet, që do të

përmirësojë dobishmërinë e statistikave dhe ekzistenca e tyre mund t’i bëhet e njohur më gjërësisht publikut.

Page 24: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Roli i mundshëm i Zyrës qëndrore të Statistikave

• Zyra qëndrore e Statistikave (ZQS/CSO) është vendi ku përqëndrohet eksperienca statistikore në shumë vende.

• Në këtë rast do të merrte një rol qëndror në zhvillimin dhe mbledhjen e statistikave të krimit dhe drejtësisë

• ZQS/CSO mund të ndihmojë– Të lehtësojë diskutimet për çështje të përbashkëta– Të shkëmbejë praktikat e mira midis agjensive të drejtësisë– Të zhvillojë kapacitete statistikore në agjensi të ndryshme të drejtësisë

• Nëse CSO nuk e ndërmerr këtë rol, atëhere një prej agjensive duhet të marrë drejtimin, p.sh. departamenti i statistikave në Ministrinë e Drejtësisë.

Page 25: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Avantazhet dhe disavantazhet e Zyrës qëndrore të Statistikave

(CSO)• Avantazhet:– Uniformiteti– Efiçenca– Shihet si më e pavarur– Statistikat janë biznesi i tyre primar– Lidhja me statistikat e tjera

• Disavantazhet:– Koha– Niveli i detajeve– Njohuritë në fushën e Drejtësisë Kriminale

Page 26: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Nevoja për Ligjin për Statistikat

• Ligji për statistikat i jep CSO dhe / ose agjensive të tjera të drejtën për të mbledhur të dhëna për krimin dhe drejtësinë:– Përmes studimeve të individëve dhe organizatave– Përmes regjistrave që mbahen nga agjensitë– Nga sistemet e informimit të agjensive

• Shumë vende e kanë një ligj të tillë• Nëse mungon duhet autoriteti parlamentar dhe të negociohet

përmes CSO.• Ligji do të siguronte mbledhjen, analizën, dhe botimin e

statistikave të dobishme dhe të domosdoshme për krimin dhe drejtësinë.

• Një nga avantazhet kryesore është se çështja e privatësisë mund të rregullohet nga ky ligj.

Page 27: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Nevoja për një Komitet të Statistikave të Krimit dhe Drejtësisë• Diskutimet për çështjet e njëjta të statistikave duhet të

mbahen në një komitet ose forum të ngjashëm• Të gjitha agjensitë përkatëse të krimit dhe drejtësisë

duhet të paraqiten në këtë forum• Komiteti duhet të ketë mjetet e nevojshme dhe

drejtimin e duhur e në nivel të lartë në mënyrë që konkluzionet e tij të merren seriozisht nga manaxhimi drejtues në agjensitë e krimit dhe drejtësisë

• Roli i tij duhet të jetë i përcaktuar qartë dhe progresi i drejtuar nga manaxhimi i lartë

Page 28: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Sugjerimet për punën e rregullt të komitetit të statistikave

• Komiteti duhet të takohet të paktën tre herë në vit• Çështjet e përhershme duhet të përfshijnë raporte nga çdo

agjensi për:o Përparimin e zhvillimeve në mbledhjen e statistikaveo Përparimin drejt konsistencës së klasifikimeveo Përparimin mbi analizat e reja dhe publikimeto Si i përdor politika përfundimet e statistikaveo Zhvillimet në infrastructure, përfshirë antarët e rinj të personelit,

trajnimin e përmirësuar, analizat e reja, IT e re.

• Proces-verbalet dhe dokumentat e takimeve duhen vendosur në faqen në internet të statistikave që të inkurajojnë transparencën

Page 29: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Sugjerime për aktivitete më pak të shpeshta të komitetit të statistikave

• Studim me manaxherët e lartë për të parë se cilat statistika do të ishin të dobishme për zhvillimin e politikave por që nuk janë ende të disponueshme.

• Publikimi i kodeve që përdoren nga agjensi të ndryshme për të treguar ndryshimet dhe për të inkurajuar harmonizimin.

• Takime me zyrtarë të lartë në nivel Gjygjtari ose Komisioneri për t’i shprehur komitetit të statistikave pikëpamjet e tyre mbi statistikat.

• Të shqyrtohen statistikat mbi krimin dhe drejtësinë nga vendet e tjera me qëllim që të inkurajohen zhvillimet e praktikave të mira.

• Bashkëpunimi me vendet e tjera të rajonit që kanë probleme të ngjashme.

Page 30: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Integriteti i Statistikave

Statistikat duhet të jenë në përputhje me qëllimin: Integriteti i Statistikave arrihet nëse plotësohen sa vijon:

• të mblidhen me shpeshtësi të përshtatshme: p.sh çdo muaj• të përgatiten shpejt, përndryshe u bie vlera shpejt• të jenë konsistente në vetvete dhe konsistente me të dhënat e

mëparshme. (p.sh. rezultatet e prokurorisë duhet të jenë konsistente me të dhënat që hyjnë në gjykata)

• Procedurat e mbledhjes së të dhënave dhe rishikimi i tyre ose i shifrave të mëparshme duhet të jenë transparentë

• Publiku dhe media të kenë qasje.

Page 31: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Shmangia e ndikimit politik

• Statistikat e Drejtësisë duhet të jenë të lira nga ndërhyrjet politike, që do të thotë:o Statistikat duhet tu shperndahen të gjithëve në të njëjtën kohë për të

shmangur keqpërdorimin politik të shifrave ose shtypjen e tyreo Duhet të jepet një listë kontaktesh ku njerëzit mund të bëjnë pyetje të

tjera mbi statistikato Duhet hartuar një politikë për dhënien e të dhënave më të detajuara

sipas kërkesave: p.sh. Akademikëve për kërkime përfshirë edhe fshehjen e burimit të të dhënave.

• Nëse kjo nuk është arritur ende, është e rëndesishme të punohet dhe të bëhen marrëveshje që sigurojnë pavarësinë e statistikave.

Page 32: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave

Të dhënat mbi krimin mund të përdoren për qëllime të ndryshme: zgjidhja e krimit (e dimë që është gjithmonë bashkëshorti), parandalimi i krimeve (brenda vendit e më gjerë), hartimi i politikave, buxheti, informimi i publikut të gjerë etj.

Page 33: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave

Informimi i manaxhimit:

• Ngarkesa dhe burimet me qëllim që të optimizohen proceset

• P.sh.:– numri i çështjeve për personelin– (Pritet) hyrje, rreth kohës së procesimit

Përdoruesit: Manaxherët

Page 34: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave

Statistikat (1), llogaritja: • Informacion i përgjithshëm mbi numrin e

çështjeve/autorëve të veprave• P.sh.:

– Dënimet sipas llojit të krimit– Numri i prokurorëve/dënimet sipas llojit të krimit

Përdoruesit: parlamenti, media, trupat ndërkombëtarë, publiku i përgjithshëm

Page 35: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave

Statistikat (2), kerkimi:

• Informacion specifik per kerkimin kriminal dhe zhvillimin e politikave

• p.sh.:– Perseritja e vepres penale– Zhvillimi i krimit, sipas tipit te krimit

Perdorues: keshilltare politike, kerkues

Page 36: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Përdorimi dhe përdoruesit e statistikave

Disa shembuj:

• Monitorimi i raporteve të përsëritjes së veprave penale sipas grupeve të autorëve

• Parashikimi i kapacitetit të burgjeve

• Vlerësimi i masave politike

Page 37: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Arkitektura e statistikave

Nga vijnë të dhënat?

• Disa mundësi:– Të dhëna të përmbledhura / të dhëna të detajuara– (Pjesërisht) manuale /plotësisht të automatizuara– Qasje e drejtpërdrejtë në sistemin administrativ /

qasje periodike ose indirekte– Ekstrakte / Ndryshim i mesazheve

Page 38: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Rrjedha e të dhënave, Hollandë

COMPAS:

Administrative system used in 19 PS offices

Information from appeal courts

Special interface for CBS Mgmt Info System

for 19 PS offices

Interface for

Criminal Record Register

CBS Statistics Mgmt Info System for

Central Prosecutor Office

Central

Criminal Record Register

OMDATA

(WODC)

OBJD

(WODC)

Crimes only Crimes and misdemeanors

Page 39: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Arkitektura e statistikave

Vërejtje:• Të dhënat e detajuara preferohen. Fleksibiliteti,

të mira për kërkim. Por ka çështje privatësie.• Plotësisht të automatizuara duket të jenë me

kosto më të ulët. Por nga eksperienca ime cilësia më e ulët!

• Qasja e drejtpërdrejtë është barrë mbi sistemin administrativ parësor. Edhe arkitektura IT është më e komplikuar.

Page 40: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Arkitektura e statistikave

Me qasje periodike apo jo direkte ka dy mundësi:

• Një herë në muaj/javë / … përgatitet një extrakt nga sistemi primar.

• Sa herë që ndodh diçka e rëndësishme me një çështje (hyrje e të dhënave, vendim i prokurorisë, vendim i gjykatës, …) shkruhet menjëherë në regjistër.

Page 41: Kosova (nën UNSCR 1244)  Trajnimi për Statistikat

Kosovo (Under UNSCR 1244) Statistical Training

Prosecution / Courts Session 2, October 6th, 15.15 – 16.30

Overview of the Criminal Justice System and Statistics - Introduction

With funding from the European Union

DEVELOPMENT OF MONITORING INSTRUMENTS FOR JUDICIAL AND LAW ENFORCEMENT INSTITUTIONS IN THE WESTERN BALKANS 2009-2011 Phase three – Training