-
UNIVERZITET U TUZLI
MAINSKI FAKULTET
Energetsko mainstvo
SEMINARSKI RAD
Predmet: Grijanje i Klimatizacija
Tema: Inverter klima i klima ureaji
Studenti: ari Mehmed
Smajlovi Damir Profesor:dr.sc.Sandira Eljan van.prof
-
2
1. UVOD
Osnovni zadatak klima ureaja je da odravaju parametre unutar prostora koji utiu na
udobnost boravka u prostoriji konstantnim. Parametri se odravaju na vrijednostima koji su
propisani standardima ili na onima u kojima se korisnik klima ureaja osjea najudobnije.
Osnovni parametri koji se odravaju konstantnim u klimatizovanim prostorijama su
temperatura i relativna vlanost. Konstantnost ovih vrijednosti se odrava u zadanim
granicama u kojima se ovjek osjea udobno, a zavise od spoljnih uslova poto ovjek osjea
svaku promjenu temperature i relativne vlanosti.
-
3
2. ZADATAK KLIMA UREAJA
Klimatizacija predstavlja podeavanje (specijalnim ureajem) temperature i vlanosti vazduha
neke prostorije po elji i po potrebi, nezavisno od spoljnih atmosferskih uslova. Klimatizacija
prostorija, vjetako regulisanje lokalnih klimatskih osobina u prostorijama i zgradama,
prema higijenskim principima. Zadatak klimatizacije je popravljanje kvaliteta vazduha u
pogledu njegovih fizikih, hemijskih i mehanikih osobina i stvaranje najpovoljnijih
klimatskih uslova u radnih prostorijama i prostorijama uopte. Pri tom se centralno reguliu
pojedini meteoroloki faktori u vazduhu u cilju njegovog optimalnog poboljanja.
Prema potrebama, vazduh se filtrira, sui ili vlai, zagrijava i rashlauje. Ovako
kondicionirani vazduh razvodi se zatim sistemom kanala po cijeloj zgradi. Prema tome,
klimatizacije (kondicioniranje) je odravanje eljene temperature, vlanosti i istoe vazduha,
te obuhvata ienje, grijanje ili hlaenje i ovlaivanje ili suenje vazduha. Klima ureaji su u
komercijalnom smuslu poznati preko 50 godina, ali su ipak u poslednjih nekoliko godina
postali ekonomski opravdani i prihvatljivi iroj populaciji. Kreui se u smjeru
zadovoljavanja potreba kupaca napravljena su brojna tehnika unapreenja, poboljan je
kvalitet ureaja, a zbog masovne proizvodnje smanjena cijena.
Prema raznim istraivanjima veliki uticaj na produktivnost pojedinca ima temperatura
prostora. Optimalna temperatura je oko 20 C, uinak poinje da opada na 22 C, dok iznad 26
C znatno opada.
Idealni uvjeti za klimatizaciju u zavisnosti od godinjeg doba i vanjske temperature su:
- temperatura 20 do 26C
- relativna vlanost zraka 35 do 65% maximalna
- razlika izmeu vanjske i unutarnje temperature 6 - 8C
Pojam klima ureaj ili klimatizacija najee vezujemo samo za rashladni sistem.
Klimatizacija je mogunost upravljanja temperaturom, koliinom relativne vlage, istoom i
distribucijom vazduha i shodno tome posjeduje sljedee funkcije:
- Hlaenje: klima ureaji pruaju preciznu (digitalnu) kontrolu temperature. Uvijek moete
stvoriti okruenje u kojem se osjeate najbolje, uz izbor prave temperature. Ne samo da
stvaraju komfor, ve se uz njih osjeate svjee i aktivno ak i u najekstremnijim spoljnim
uslovima.
- Grijanje: klima ureaji mogu pruiti i grijanje. Standardno sadre toplotnu pumpu koja
omoguava grijanje, pri spoljnoj temperaturi iznad -5 C. U kvalitetnijim ureajima je inverter
sistem koji omoguuje grijanje i na temperaturama iznad -15 C. Omoguuje uivanje uz
savreno konstantnu temperaturu u toku cijele godine, bez obzira na spoljne uslove.
-
4
Predstavlja ekoloki prihvatljiva alternativa za tradicionalne naine grijanja zbog toga to
energiju spoljnog vazduha (zagrijanog) prenosi u unutranjost prostora.
- Preiavanje: Ureaji sadre posebne filtere koji apsorbuju prainu, dim i ostale neistoe
iz vazduha i tako mogu proizvesti svje, isti vazduh. Moe posjedovati i polen filter koji se
preporuuje osobama sa alergijama i jonizator.
- Ovlaivanje: U reimu hlaenja klima ureaj moe odravati odreenu vlanost vazduha,
pruajui osjeaj kvalitetnijeg i svjeeg vazduha. Pravilna vlanost vazduha spreava irenje
plesni (bui) i liajeva to takoe povoljno utie na osobe sa alergijama. Smatra se da je 40-
60% prijatna vlanost vazduha za ljudski organizam.
- Ventilacija: Klima ureaji mogu posjedovati funkciju ventilacije. Uzimajui vazduh iz
unutranjosti prostorije klima ureaj ga zamjenjuje sa spoljnim- svjeim vazduhom koji zatim
ubacuje u prostoriju. U meusezoni , kada grijanje/ hlaenje nije potrebno, ventilacija moe
raditi zasebno i biti vrlo korisna.
3. PRAVILNA UPOTREBA KLIMA UREAJA
Klima ureaj slui poboljanju uvjeta boravka u prostoru to se tie mikroklimatskih uvjeta, a
da bi to zaista tako i bilo potrebno je pridravati se nekih pravila pri koritenju. Prije svega
preporuuje se prilikom ugradnje detaljno prouiti priloeni prirunik za uporabu kako bi
upoznali sve funkcije ureaja, nain rukovanja i odravanja. to se tie same uporabe jedna
od prvih i najvanijih preporuka je da pazi na temperaturu koja se eli odravati u prostoru.
Ne pothlauje se pretjerano prostor ljeti niti ga pregrijavati zimi. Naime, osim to je to tetno
po zdravlje znatno utjee na potronju elektrine energije. Vodi treba rauna da razlika
temperature u prostoru od samo jednog stepena znai poveanje ili smanjenje potronje
energije za 6 do 7 %. Nastojte da ljeti temperatura u klimatiziranom prostoru bude do najvie
6 stupnjeva nia od vanjske temperature. Iako se to na prvi pogled ini malo ipak je dovoljno
za ugodan boravak u
prostoru a istovremeno ne predstavlja opasnost za zdravlje. Osim toga klima ureaj u reimu
hlaenja smanjuje i relativnu vlanost zraka to dodatno pridonosi ugodnosti boravka u
klimatiziranom prostoru. U zimskom razdoblju temperatura u prostoru ne bi trebala prelaziti
22C. Iako je osjeaj topline individualna stvar svakog pojedinca pretjerano zagrijavanje
prostora izazvat ce isuivanje zraka to ce pospjeiti mogucnost infekcije dinih puteva a s
ekonomskog gledita, kao to je ve ranije navedeno, uzrokovat ce poveanu potronju
elektrine energije.
Slijedeci vaan imbenik je strujanje zraka. Naime, iako je strujanje zraka uvjet
funkcionisanja klima ureaja, openito strujanje zraka negativno utie na komfor. Stoga je,
osim pravilnog usmjeravanja strujanja zraka, poeljno koristiti niu brzinu vrtnje ventilatora
unutarnje jedinice. Ovo povlai za sobom jo jednu preporuku: da se ne kristi esto
ukljuivanje i iskljuivanje klima ureaj. Osim to time nee postii uteda energije, prilikom
svakog ukljuivanja temperatura u prostoru e se znatnije razlikovati od traene temperature
-
5
to e uzrokovati potrebu za pojaanim radom klima ureaja i smanjiti komfor boravka u
prostoru. Dakle klima ureaje treba drite ukljuenim na ispravno podeenoj temperaturi a
inverterska tehnologija osigurat e nisku potronju energije uz odravanje traenih klimatskih
uvjeta.
Kapacitet dometa ventilatora koji se danas ugrauju u klima ureaje dostie vrijednosti do 12
metara udaljenosti od klima ureaja, te se tako osigurava bolja klimatizacija veih prostora.
Slika 1 doseg ventilatora kod klima ureaja
Slika 2 - postavljanje klima ureaja za hlaenje i zagrijavanje
4. ELEMENTI KLIMA UREAJA
Princip rada klima ureaja svodi se na apsorbovanje energije na jednom mijestu i isputanje
na drugom. Proces zahtijeva unutranju jedinicu, spoljanju jedinicu i cijevnu povezanost.
Radna materija prolazi kroz cijevi od jedne jedinice do druge. Upravo je radna materija
medijum koji apsorbovanu energiju iz jedne jedinice otpusta u drugu jedinicu.
Klima ureaj radi na istom principu kao i hladnjak. Klima ureaj odstranjuje toplotu iz
vazduha u kui tako sto je provodi izvan prostora koji se eli ohladiti. U procesu hlaenja
dizalica topline provodi toplinu sa mjesta nie temperature, na mjesto vie temperature.
-
6
Klima ureaj se sastoji od ventilatora koji proputa vazduh u okolinu, hladne povrine koja
hladi isuuje vazduh, tople povrine. Topli vazduh prolazi preko isparivaa u kojem je hladni
plin, koji ima ulogu preuzeti na sebe toplinu, ime se vazduh hladi. Topli plin, sada u
plinovitom stanju, izbacuje se izvan prostorije. Da bi se topli plin izbacio u okolinu treba mu
poveati temperaturu to se ini kompresijom u kojoj temperatura raste poveanjem pritiska
plina. Otputanjem temperature, ona se smanjuje, on se dekompresira to dodatno smanjuje
temperaturu i plin. Nakon dekompresije moe ponovo preuzeti toplotu vazduha unutar
prostorije. Klima ureaj takoe u svom ciklusu izbacuje i vlagu iz prostorije, zbog toga su
neki klima ureaji opremljeni ovlaivaima koji vraaju vlagu ponovo u prostoriju.
Rad klima ureaja je zasnovan na lijevokretnom krunom procesu freona koji kroz cijevi
krui u zatvorenom ciklusu. Pri tome, freon mijenja agregatno stanje. Osnovni elementi
takvog sistema su:
- Ispariva;
- Kondenzator;
- Kompresor.
Zbog poboljanja rada i uikovitosti klima ureaja poelo se sa ugradnjom i drugih ureaja
unutar klima ureaja. Tako da se klima sastoji od vanjske i unutarnje jedinice.
- Vanjska jedinica klima ureaja kompresor, spremnik radne tvari,
kondenzator, aksijalni ventilator, termoekspanzijski ventil, kuite
- Unutarnja jedinica klima ureaja ispariva, tangencijalni ventilator, filter,
kuite
Radna tvar kao kapljevina ulazi u ispariva koji se nalazi u unutarnjoj jedinici te prolaskom
kroz cijevi isparava. Za proces isparavanja potrebna je toplina, a tu toplinu radna tvar uzima iz
zraka iz prostorije. Na taj nain se zrak prolaskom kroz izmjenjiva hladi. Nakon to je radna
tvar isparila, ona u plinovitom stanju kroz cjevovod odlazi do kompresora u vanjskoj jedinici.
Kompresijom se radnoj tvari povisuje tlak i temperatura te takva ulazi u kondenzator, koji se
takoer nalazi u vanjskoj jedinici, gdje ponovo prelazi u kapljevinu. Procesom kondenzacije
stvara se toplina koju preuzima vanjski zrak tako to prolazi preko kondenzatora i na taj nain
se zagrijava. Iz kondenzatora ukapljena radna tvar dolazi do termoekspanzijskog ventila u
kojem joj se smanjuju tlak i temperatura te takva ulazi u ispariva i postupak kree ispoetka.
Ispariva i kondenzator su izmjenjivai topline koji se sastoje od bakrenih cijevi, u kojima
struji radna tvar, povezane aluminijskim lamelama koje poveavaju izmjenjivaku povrinu, a
time i koliinu izmijenjene topline.Strujanje zraka preko isparivaa i kondenzatora uvelike
pospjeuju ventilatori koji se uz njih nalaze. Uz ispariva u unutarnjoj jedinici nalazi se
tangencijalni ventilator, dok je uz kondenzator u vanjskoj jedinici aksijalni ventilator.
-
7
Slika 3 Princip rada klima ureaja
Slika 4 Blok ema klima ureaja
Freon ulazi u tenom stanju u ispariva (izmjenjiva toplote) smjeten u unutranjoj jedinici,
te isparava (ekspandira) u cijevima koristei toplotu vazduha iz prostorije. Zatim se prenosi
kroz spoljne ploe (lamele) izmjenjivaa. Nakon prolaska kroz ispariva freon u gasovitom
stanju kroz cijevi dolazi do spoljanje jedinice u kojoj je smjeten kompresor. U kompresoru
se poveava pritisak i temperatura. Nakon toga se u gasnom stanju uvodi u kondenzator,
izmjenjiva toplote takoe smjeten u spoljanjoj jedinici, gdje se u cijevima kondenzuje dok
se okolni vazduh prolazei preko njegovih spoljnih ploa zagrijava. U kuitima spoljne i
unutranje jedinice se uz izmjenjivake ploe nalaze ventilatori koji poveavaju strujanje
vazduha iz prostorije, odnosno spoljnog vazduha preko izmjenjivakih ploa isparivaa
(radijalni ventilator), odnosno kondenzatora (aksijalni ventilator). Freon se u tenom stanju
potom kree prema termoekspanzijskom ventilu u kojem se smanjuje pritisak i temperatura, te
ponovo u ispariva gdje proces zapoinje iz poetka.
-
8
Slika 5 hlaenje prostorije
Sklika 6 toplotna pumpa u sistemu hlaenja
Ako se izmjenjivaima toplote- isparivau i kondenzatoru zamjene mjesta, tj. ako se ispariva
postavi izvan, a kondenzator u prostoriju, dobija se obrnut sluaj: prostorija se grije a okolina
se hladi. Kako djelove ureaja fiziki nije mogue rastavljati i premjetati, prebacivanje
naina rada sa hlaenja na grijanje je rijeeno automatskom regulacijom. Oba izmjenjivaa
izvedena su tako da mogu raditi i kao ispariva i kao kondenzator, a u ureaj se ugrauje
preklopni, etvorokraki ventil koji omoguava strujanje freona u oba smjera. Na taj nain rade
ureaji koji omoguavaju i grijanje i hlaenje (toplotne pumpe).
-
9
Slika 7- grijanje prostorije
Slika 8 toplotna pumpa u sistemu zagrijavanja
Freon je naziv za vie vrsta gasova koji se prvenstevo upotrebljavaju u klimaureajima kao
rashladni medij. Freoni su netopljivi u vodi, a prodiru visoko u stratosferi jer su inertni u
hemijskim reakcijama. Podijeljeni su prema hemijskom sastavu, ekolokim faktorima, vrsti
ureaja u kojima se koriste. Danas se tei tome da se veina freona izbace iz upotrebe u
klimama zbog njihovog velikog tetnog uticaja na ozonski omota. Kao rashladno sredstvo u
komercijalnoj klimatizaciji koriste se ekoloki plinovi, fluorougljikovodici HFC, koji ne
sadre klor koji oteuje ozonski sloj, nisu zapaljivi i nisu otrovni. Organska smjesa dvaju ili
vie fluida koji se mogu razdvojiti postupkom destilacije, a vana karakteristika im je da
temperatura isparavanja ili kondenzacije pri konstantnom tlaku nije uvijek ista. Ostala
termodinamika svojstva kao to je koeficijent prijelaza topline su im loija nego do tada
koriteni R22 to rezultira smanjenim rashladnim uinkom.
-
10
Rashladni uinak uinak hlaenja klima ureaja, izraava se u kW, ali esto i u BTU/h
(1BTU/h=0,293W).
Rashladni kapacitet - baziran na temperaturi u prostoriji 27C/19C i vanjskoj temperaturi
35C.
Ogrjevni uinak uinak grijanja klima ureaja, izraava se u kW, ali esto i u BTU/h
(1BTU/h=0,293W).
Ogrjevni kapacitet - je baziran na temperaturi u prostoriji 21C i vanjskoj temperaturi
7C/6C.
Kod nas se najvie koriste ureaji12000 Btu-a i grubo se rauna da mogu grejati prostoriju
standardne visine od 36 m2. Dakle za grubi proraun prilikom nabavke klima ureaja rauna
se oko 333 Btu-a po kvadratnom metru prostorije koja e se hladiti/grejati.
Klima ureaji se prikljuuju na elektrinu mreu, i potronja se izraava u kW, zavisno od
nazivne snage urreaja.
Energetske oznake pomau da napravite pravi izbor u kupovini klima ureaja. Skala
energetskih razreda prikazana je strijelicama sa slovnim oznakama od A do G i
strijelicama razliitih duina i boja. Energetska oznaka A oznaava ureaje koji troe
najmanje elektrine energije, odnosno, energetski najefikasnijie ureaje. Energetska oznaka
G oznaava ureaj sa najveom potronjom energije odnosno najmanje energetski efikasan
ureaj. Slovna oznaka energetskog razreda prikazana je na slici 6, koja prikazuje energetsku
efikasnost ureaja
Vano je zapamtiti da bolja energetska klasa ne znai i veu cijenu proizvoda, ali obavezno
znai manju potronju elektrine energije i manje trokove. Cijena klima ureaja zavisi i od
drugih faktora od kojih su najbitnije: proizvoa ureaja, zemlja porekla, tehnike
karakteristike, i slino. Dva proizvoda istih ili slinih karakteristika, ali razliitih proizvoaa,
mogu imati razliite cijene. Kod klima ureaja energetska efikasnost predstavlja odnos
dobijene toplotne, odnosno rashladne energije, u odnosu na potroenu elektrinu energiju
EER odnos utroene elektrine energije i dobivenog RASHLADNOG uinka.
COP odnos utroene elektrine energije i dobivenog OGRJEVNOG uinka.
to je EER/COP vei, znai da dobivate vie rashladne/ogrjevne energije za 1kW/h uloene
elektrine energije.
Slika 9 klase klima ureaja u zavisnosti od energetske uinkovitosti
-
11
5. PODJELA KLIMA UREAJA
Ureaji za klimatizaciju se mogu podijeliti na vie naina:
Prema prenosniku energije:
- Samo sa vazduhom
- Samo sa vodom i vazduhom
Prema podruju primjene:
- U stambenim, poslovnim i javnim zgradama, ugostiteljskim objektima i sl.
- U raznim proizvodnim pogonima
Prema izvoenju hlaenja vazduha:
- Sa direktnim hlaenjem
- Sa indirektnim hlaenjem
Prema nainu odvoenja toplotne kondenzacije, odnosno nainu hlaenja kondenzatora
u rasladnom ureaju:
- Sa vazduhom hlaenim kondenzatorom
- Sa vodom hlaenom kondenzatorom.
Takoe postoji i podjela na: invertor klima ureaje, prozorske klima ureaje, prenosive klima
ureaje, klima ureaje za velike prostorije, rashladne tornjeve itd.
Prema broju unutarnjih jedinica klima ureaji mogu se podijeliti na:
- single sustave (jedna vanjska i jedna unutarnja jedinica)
- multi sustave u koje spadaju duali (sastoje se od jedne vanjske i dvije unutarnje jedinice),
triali (jedna vanjska i tri unutarnje jedinice), kvadrali (jedna vanjska i etiri unutarnje jedinice).
Osnovni tipovi klima ureaja jesu:
- split sistem
- mobilni sistem
-
12
6. SPLIT SISTEM KLIMA UREAJA
Split sistem je najei tip klima ureaja, a dijeli se na multi split sistem i na mono (single)
split sistem. Ovaj sistem sastoji se od dva dijela, od unutarnje i vanjske jedinice. Unutarnju
jedinicu ini ispariva, filter, tangencijalni ventilator i kuite, a vanjsku jedinicu ine
spremnik radne tvari, aksijalni ventilator, kuite, termoekspanzijdski ventil, kondenzator
i kompresor. Te dvije jedinice povezuje radna tvar freon, koja se nalazi
u bakrenim izoliranim cijevima. Svrha vanjske jedinice je izbacivanje topline, te se ona
montira na vanjskom zidu, dok se unutarnja vjea na zid unutar prostorije. Klima ureaj moe
se koristiti za grijanje i hlaenje. Split klima ureaj regulira vlagu, temperaturu, istou,
sastav, brzinu strujanja zraka i buku. Postoje dva tipa split sistema: multi split i mono split
(single) sistem.
Multi split sistem ovaj sistem je idealan za hlaenje vie prostorija odjednom, te je najbolji
izbor prilikom adaptacija, renoviranja, gradnje, i tako dalje. Osnovni dijelovi ovog sistema
jesu: jedna vanjaska i dvije ili vie unutarnjih jedinica.
Velika dozvoljena duljina cijevi i visinska razlika izmeu vanjske i unutarnjih jedinica
omoguava smjetaj vanjske jedinice na krov, suteren ili neko drugo diskretno mjesto bez
naruavanja vanjskog izgleda graevine uz utedu prostora jer postoji samo jedan vanjski
agregat. iroki spektar razliitih tipova i snaga unutarnjih jedinica. iroki spektar snaga
vanjskih jedinica ovisno o potrebnom broju unutarnjih jedinica i potrebnom rashladnom
odnosno ogrjevnom kapacitetu.
Slika 10 multi split sistem klima ureaja
-
13
Slika 11 ugradnja multi split sistema
Mono (single) split sistem je najpopularniji sustav klima ureaja u dananje vrijeme. Postoje
dvije vrste ovog sustava: kada kompresor stalno radi, te se moe ukljuiti ili iskljuiti tijekom
rada (fix speed sistem) i druga vrsta koja ima promjenjiv rad kompresora.
Mobilni klima ureaji su najpraktiniji, jer ne zahtijevaju montau, te se mogu nesmetano
seliti ili ukloniti ukoliko vie nisu potrebni. Ovi ureaji imaju uinak hlaenja od 2,5 kW, te
mogu rashladiti 20 m2prostora, to ih ini manje energetski uinkovcitima.
7. INVERTERSKE KLIME
Razvojem tehhnologije i dolazi do unapreenja rada kilma ureaja tako su se pojavile i
inverterske klime. Standardne klime su zastupljenje, oko 95% na naem tritu, a samo 5%
klima su inverterske. Razlika je u radu kompresora, temperaturi (inverterske klime mogu da
rade do -20 oC spoljnje temperature), u potronji elektrine energije, kao i brzini dostizanja
eljenje temperature.
Inverter klima ureaji su efikasniji od standardnih klima ureaja. Izraeni su naprednijom
tehnologijom koja regulie brzinu rada kompresora i zbog toga redukuju potronju elektrine
energije. Standardni sistemi konstantno uduvavaju vazduh punim kapacitetom i ne smanjuju
potronju struje, dok inverter klime smanjuju brzinu obrtaja kompresora kako se pribliavaju
eljenoj temperaturi.
-
14
Rad kompresora kod inverter klima: u poetku radi punim kapacitetom, a kako se pribliava
eljenoj temperaturi brzina kompresora se smanjuje. Kod standardnih klima kompresor radi
punim kapacitetom sve dok je ukljuen. Potronja el. energije je najvea razlika izmeu njih.
Inverter klime troe el. energije od 300W-1kW sve u zavisnosti od temperature. U samom
startu potronja el. energije inverterskih klima je oko 1kW, a kako se pribliava zadatoj
temperaturi potronja opada, te kada dostigne temperaturu potronja je 300W. Standardne
klime konstatno troe istu energiju u zavisnosti od klime do klime, a potronja se kree od 1 -
1.2KW. Uteda energije kod inverterskih klima je od 40-60% vea u odnosu na standardne
klime.
Pored ekonominijeg rada inverter klime mogu bez oscilacija da funkcioniu na
veoma niskim temperaturama i do -20 oC, te su dosta pouzdanije za grejanje prostorija tokom
zima. Standardnim sistemima optimapalni operativan rad je do -5 oC. Ispod te temperature
gube na svojim performansama.
Brzina dostizanja eljene temperature kod inverterskih klima je bra nego kod standardnih, jer
je protok vazduha od 700-850 m3/h, a kod standardnih 350-550 m3/h. Nivo buke unutranje
jedinice kod inverter klima se kree od 20- 30dB, dok je u sluaju standardnih klima 39-
52dB.
Ovi sistemi imaju i vei koeficijent utede (COP) u odnosu na standardne klime. COP
koeficijent pokazuje koliko puta veu energiju ureaj emituje u odnosu na njegovu potronju
struje. Primera radi, ako je naznaeno da neki ureaj ima COP koeficijent 3, to znai da on u
proseku 3 puta vie energije emituje u odnosu na energiju koju potroi. Ovaj koeficijent je
razliit za grejanje i hlaenje i u zavisnosti je od spoljne temperature.
Slika 12 postizanje temperature kod inverter klima i klima ureaja
Iz priloene slike moe se videti da inverter klime dosta bre dostiu eljenu temperaturu.
Nakon to je dostignu, pomenutim regulisanjem brzine rada kompresora, uspevaju da sa dosta
manje oscilacija odravaju istu temperaturu. Zbog toga je i potronja struje dosta manja jer je
za odravanje temperature potrebno dosta manje elektrine energije.
-
15
8. PROJEKTOVANJE KLIMA
Prilikom projektovanja klima-instalacija najprije se mora odrediti kapacitet ureaja. Kapacitet
klima uraja se odreuje na osnovu vie parametara:
- veliina prostorije (oblik i namjena),
- poloaj prostorije (broj sunanih strana),
- povrina zastakljenih povrina,
- broj elektrinih ureaja u prostoriji,
- postojea termika izolacija prostorije (zgrade),
- broj osoba koji boravi u prostoriji,
- poloaj unutranje jedinice.
Postoje razni kalkulatori za proraun klima ureaja. Najee se za kuno korienje koriste
prostiji prorauni. Na tritu se nalaze standardni kapaciteti split sistema od 9.000, 12.000 i
18.000 BTU/h, tako da je pitanje samo izabrati najpovoljniji od tih standarno
dimenzionisanih ureaja. Treba voditi rauna i o ostalim parametrima klima ureaja, kako bi
se odabralo najbolji ureaj za datu prostoriju. Podrazumijevajui standarnu spratnu visinu
slika 9, moe da se odabere neko okvirno rjeenje (i u samoj specifikaciji konkretnog ureaja
se nalazi povrina ili zapremina za koju je ureaj namjenjen).
Slika 13 kapaciteti klima ureaja u zavisnosti od BTU/h
Odnos kapaciteta klima ureja i prostora prilikom projektovanja moraju se uzeti u obzir i
tehniki normativi kojima mora biti udovoljeno pri izgradnji sistema za ventilaciju ili
klimatizaciju prostorija. Postoje pravilnici koji reguliu te normative, ali se ovdje nee
spominjati posebno.
Da bi se klima ureaj iskoristio na to bolji nain od velike je vanosti i pravilna ugradnja
klima ureaja. Potrebno je pravilno postaviti unutarnju i vanjsku jedinicu. Unutarnje jedinice
se postavljaju na nosa koji su uraeni od metalnih materijala i privruju se vijcima za zid.
-
16
Jednica mora biti dovoljno udaljena od zidova sa bonih strana najmanje 80 cm i mora biti
udaljena od plafpna (stropa) najmanje 10 cm a mora biti udaljena od zida na koji je
postavljena minimalno 60 cm. Ove dimenzije omoguavaju bolje strujanje zraka prilikom
hlaenja ili grijanja prostora. Cijevi kojima su spojene dvije jedinice moraju biti dobro
izolirane od vanjskih uticaja. U ovim cijevima se nalazi radni medij koji krui.
Vanjska je jedinica se najee postavlja na vanjski zid, ali nisu ni strana postavljanja ovih
jedinica na krovove objekata. Takoe moraju se postovati i udaljenosti vanjseke jedinice od
zidova i objekata koji su u blizini. Vanjska jedinica mora biti udaljena od bilo kakvih
prepreka minimalno 20 cm, jedino strana sa koje se uzima svjei vazdu mora biti udaljena
minimalno 60 cm. Zbog lakeg i efikasnijeg rada ventilatora.
Slika 14 pravilno postavljanje vanjske i unutarnje jedinice klima ureaja
-
17
9. ZAKLJUAK
U ovom seminarsko radu je prikazan rad toplotnih pumpi, na tom principu se zasniva takoe i
rad klima ureaja. Uz prikaz rada klima ureaja takoe su navedene osnovne funkcije klima
ureaja. Najee funkcije klima ureaja su zagrijavanje i hlaenje prostora. Najbolje
iskoritenje klima ureaja je opisano za odreene uslove. Opisano je kako odabrati klimu
ureaj za dati prostor i koliko je potrebno energije utroiti ua jedan metar kvadratni prostora
da se ne bi predimenzionisao ili upotrijebio ureaj koji ne bi mogao vriti kvalitetnu
klimatizaciju prostora. Razvoj klima ureaja je primjetan pa su se razvili razni sistemi i razne
vrste klima ureaja koje tede energiju a obavljaju kvalitetnu klimatizaciju.
-
18
10. LITERATURA
1. Rashladni ureaji J. Danon
2. https://klimauredjaji.com
-
19
11. POPIS SLIKA
Slika 1 doseg ventilatora kod klima ureaja ................................................................................. 5
Slika 2 - postavljanje klima ureaja za hlaenje i zagrijavanje ........................................................ 5
Slika 3 Princip rada klima ureaja ................................................................................................ 7
Slika 4 Blok ema klima ureaja ................................................................................................... 7
Slika 5 hlaenje prostorije ............................................................................................................ 8
Sklika 6 toplotna pumpa u sistemu hlaenja ............................................................................... 8
Slika 7- grijanje prostorije ................................................................................................................ 9
Slika 8 toplotna pumpa u sistemu zagrijavanja ............................................................................ 9
Slika 9 klase klima ureaja u zavisnosti od energetske uinkovitosti ........................................ 10
Slika 10 multi split sistem klima ureaja .................................................................................... 12
Slika 11 ugradnja multi split sistema .......................................................................................... 13
Slika 12 postizanje temperature kod inverter klima i klima ureaja.......................................... 14
Slika 13 kapaciteti klima ureaja u zavisnosti od BTU/h ............................................................ 15
Slika 14 pravilno postavljanje vanjske i unutarnje jedinice klima ureaja ................................. 16
-
20
SADRAJ
1. UVOD ........................................................................................................................................... 2
2. ZADATAK KLIMA UREAJA ........................................................................................................... 3
3. PRAVILNA UPOTREBA KLIMA UREAJA ...................................................................................... 4
4. ELEMENTI KLIMA UREAJA ......................................................................................................... 5
5. PODJELA KLIMA UREAJA ......................................................................................................... 11
6. SPLIT SISTEM KLIMA UREAJA .................................................................................................. 12
8. PROJEKTOVANJE KLIMA ............................................................................................................ 15
9. ZAKLJUAK ................................................................................................................................ 17
10. LITERATURA ............................................................................................................................... 18
11. POPIS SLIKA................................................................................................................................ 19
