TÜRKİYE KİMYA SANAYİCİLERİ DERNEĞİ Kimya Sanayiinin Özellikleri Timur Erk Y.Kurulu Başkanı Kimya-1, (Çalıştay 2010) Çanakkale
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
TÜRKİYE KİMYA SANAYİCİLERİ DERNEĞİ
Kimya Sanayiinin
Özellikleri
Timur Erk
Y.Kurulu Başkanı
Kimya-1, (Çalıştay 2010)
Çanakkale
1986’ da kuruldu,
Üyeleri özel sektör kuruluşlarını ve
PETKİM’i kapsamaktadır
Halen TKSD üyelerinin sayısı 66 olup,
sektörün satış cirosunun % 60-65’ini
oluşturmaktadır.
TKSD CEFIC’in üyesidir.
1993 yılındanberi Üçlü Sorumluluğu
uygulamaktadır.
Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği
(TKSD)
2
Genel Kurul
Yönetim Kurulu
Genel Sekreterlik
Teknik Komiteler
•Sağlık Bakanlığı•Çevre Bakanlığı•Sanayi ve Ticaret Bakanlığı•Çalışma Bakanlığı•Türk Standardları Enstitüsü•Diğer otoriteler
Organizasyon
3
Ürün kategorisi Firma SayısıMineral yakıt ve yağ 1Boya ve vernik 2Petrokimya 1Depolama tesisleri 3Organik hammadde 3İnorganik hammadde 3Sentetik elyaf 1Sentetik reçine 5Tarım ilaçları 2Endüstriyel gaz 1Poliüretan ürünleri 2
Kişisel bakım ve temizlik ürünleri 10Silisyum oksit ve ürünleri 1Plastik ambalaj 1
Yardımcı kimyasallar (tekstil, deri, inşaat, v.s. 23Muhtelif 7Toplam 66
TKSD Üyelerinin Dağılımı
4
TKSD’nin Bazı Faaliyet Alanları
Alan Örnekler
DEVLET-SEKTÖR İLİŞKİLERİ
- TBMM Sanayi ve Ticaret Komitesi- Çevre ve Orman Bakanlığı
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi Üyesi
- Sanayi ve Ticaret Bakanlığı KİMTEK ve Ulusal Kimya Sanayi Kongreleri
- DPT , 9.Kalkınma Planı
- TOBB Kimya Sanayi Meclisi Üyeliği- Diğer Bakanlıklar ve Kuruluşlar
AB UYUM ÇALIŞMALARI
- 26-27 Nisan 2001'de ilk TAIEX Toplantısı- ISO, IKV,SEDEFED, TÜSİAD ile Çalışmalar
- SEVESO II Porjesi
- IPPC Projesi
- TeACH Projesi
REACH (Türkiye Genelinde70 seminer)
5
Alan Örnekler
Üçlü Sorumluk
- Üye performanslarının takibi
- Ürün sorumluluğu- Taşımacılık
- TKSD Çevre İhtisas Grubu Çalışmaları- İSO Çevre İhtisas Kurulu
- SGÇP Platformu
- TÜSİAD Çevre Komitesi
Yurt Dışı İlişkiler
- CEFIC (European Chemical Industry Council)- BM/AEK Komisyon çalışmaları
- CEFIC , AFEM Y.Kurulu Üyeliği ve Komisyonları- CANUTEC- INRS
Danışmanlık
Üye ve üye olmayan kuruluşlara
- Kimyasalların Yönetimi
- Atıkların Yönetimi- İş Sağlığı ve Güvenliği
TKSD’nin Bazı Faaliyet Alanları
6
Alan Örnekler
EĞİTİM
- Kimya alanında başarılı ve ihtiyaç sahibi 30 öğrenciye burs,
- Orta Öğretim : EIP Projesi
- ODTÜ, Gazi, Anakara, Boğaziçi Üniv. Seminer
- İTÜ Zorunlu Ders- Marmara Üniv. Çevre Müh. Tercihli Ders
Meslek içi Eğitimler
- ISO 9000, 14000 OHSAS 18000- Tehlikeli Kimyasalların Yönetimi
- TSE ile birlikte GBF Eğitim ve Sertifikalandırılması
- Endüstriyel atıkların yönetimi- İtfaiyeye kimyasallar hakkında eğitimler
YAYIN
- Üç ayda bir KİMYASAL FORUM DERGİSİ- Kimyasalların Yönetimi
- ERG-2004 (2008 hazırlanıyor) - Kazalara Müdahale ve Diğer rehber
- İSİG Konusunda rehberler
- Muhtelif yazılı ve görsel medyada makaleler, sohbetler
- web sayfası - www.tksd.org.tr- Muhtelif raporlar ve duyurular
TKSD’nin Bazı Faaliyet Alanları
7
İnsanların Temel İhtiyaçları
Beslenme
Barınma
Sağlık-Önleme ve tedavi
Hijyen, temizlik
İletişim
Ulaşım
Giyinme
Kişisel bakım
Savunma
Eğitim
Tarım ilaçları, sentetik gübreler
Beslenme
Dünyada Tarım ilacı (pestisit) kavramı DDT ‘nin 1939 yıllarındainsektisit özelliğinin bulunması ile başlamıştır. Geigy Firmasınınlaboratuarlarında çalışan Paul Müller, insanlığa yapmış olduğu bubüyük hizmetinden dolayı 1948 yılında Nobel ödülü ileödüllendirilmiştir.
DDT İkinci dünya savaşı sırasında tifüs kontrolünde ve sıtmahastalığının taşıyıcısı olan sivrisinek savaşında geniş çaptakullanılmış ve hala da bazı ülkelerde kullanılmaktadır.
DDT’nin Yağ dokusunda birikim yapması ve bünyeden atılmamasıdolayısıyla birçok ülkede ve ülkemizde yasaklanmıştır. (KimyasalForum-Dr. Ahmet KİŞMİR)
2025 yılında dünyadaki insan nüfusunun 8,5 milyar olacağı ve eğertarım ilacı kullanılmazsa 5,9 milyar hektarlık bir tarım sahalarınaihtiyaç duyulacağı hesap edilmiştir. Birleşmiş Milletlerin 2004yılındaki dünya nüfus artışı raporunda 2050 yılında Türkiye’nin 101milyon olacağı ve dünyanın nüfus bakımından 19. büyük ülkesiolacağı tahmin edilmiştir (Kimyasal Forum - Dr. Selami Karaca).
2000 yılında FAO’nun yaptırdığı tespitlere göreDünyada 1,5 milyar hektarlık tarıma elverişli alankullanılmıştır. Eğer bu söz konusu tarım sahalarındatarım ilaçları kullanılmasaydı 2000 yılındaki 6milyarlık dünyadaki nüfusu beslemek için 4 milyarhektarlık tarım arazisine ihtiyaç olacaktı.
İlk Veterinerlik Okulu 1761 yılındaFransa’da Lyon’da kuruldu.
Veterinerlik hakkında ilk bilgiler M.Ö. 9000 yıllarına kadar uzanmakta. Bu dönemde orta doğu’da hayvancılıkla geliştiği düşünülmektedir.
Daha sonra M.Ö. 4000 ila 300 yılları arasındaMısırlılar tarafından geliştiği gözlemlenmiştir. Yapılankazılarda elde edilen M.Ö. 1850’ye ait papirus’larda (kibunların arasında Mısırlıların tıp alanında metinleri debulunmaktadır) büyük veya küçük baş hayvanların,köpeklerin, kuşların ve balıkların hastalıkları ve bazıtedavi şekilleri tanımlanmıştır.
Veteriner ilaçları
Sentetik elyaflar 20.cı yüzyılda ortaya çıktı. Diğer elyaflara nazaran daha dayanıklı ve uzun ömürlü olması ilgiyi çekti.
Polyester 1950’nin başlarında giysilere girmeğe başladı. Ancak 1960’ların sonu ve 1970’lerde sentetik elyaftan yapılan elbiselerin rahatsızlığı ortaya çıkmaya başladı.
Yeni tip polyesterler, halkın beğenisi sağlamak PTFE(polytetrafluoroethene) (TEFLON olarak dabilinmekte) Roy Plunkett tarafından 1938 yılındabulundu. Bazı giysiler Gore-Tex adı verilen bupolimerlerden yapılmaya başladı.
1969’da Bob Gore PTFE’nin genleşmesiyle yüzeyde çokküçük deliklerin oluşmasını sağladı ve bu sayedeözellikle dış giysilerde terletmeyen ama suyugeçirmeyen kumaşlar devreye girdi (CEFIC).
GİYİNME
Freedonia tarafından hazırlanan 08 Şubat 2005 tarihli “Construction Chemicalsto 2008 - Market Research Reports” raporda, sektörün yılda % 5’lik bir büyümeile, ABD’deki yapı kimyasalları sektörünün pazarının 2008 yılında 7,5 milyar US$’a ulaşacağı belirtilmektedir.
Yapı kimyasalları aslında “kimyasal” olarak nitelendirilmeden tarihin en eski çağlarından beri kullanılmaktadır. Örneğin beton uygulaması M.Ö. 5600 yıllarında Eski Yugoslavya’da bulunmuş.
Beton’un en yaygın olarak kullanışı ise M.Ö. 2300 yıllarında eski Mısır’da, M.Ö. 300 yıllarında Romalılarda görülmektedir.
Çimento katkı maddeleri ve poliüretan köpük (SPF)’ün bu büyümede liderlik yapacağı öne sürülmektedir.
Koruyucu kaplama ve sealer’ların en yaygın ürün çeşidi olacağı, ayrıca tahtada kullanılan kaplama sealer’ların geçen beş yılda önemli bir şekilde geliştiğini belirtmektedir.
Kalafatlama malzemesi ve yapıştırıcılar en yaygın olarak kullanılan ikinci malzemelerdir.
YAPI KİMYASALLARI
Eski bir Romalı efsanesine göre Sabun ismini Sapo dağından almıştır.
Sapo dağı hayvanların kurban edildikleri, kutsal ateşlerin yandığı kutsal bir dağ idi.
Yağmur, ateşin etkisiyle erimiş hayvan yağlarını küllerle karıştırarak aşağıdaki Tiber nehrine döküyormuş.
Bu nehirde çamaşır yıkayan kadınlar, suyun çamaşırı daha az eziyetle ve daha çok temizlediğini keşfetmişler.
İlk sentetik deterjan Almanlar tarafından BirinciDünya savaşı sırasında yağların diğer alanlardakullanılması amacıyla geliştirilmiştir.
Bu deterjanlar kısa zincirli alkil naftalin sülfonetipiydi. Propil veya butil alkolün naftalinlebirleşmesi ve sülfonasyon sonucu oluşmuştu.Genel olarak Nekal adı altında tanımlanmıştı.
Bu ürünler orta derecede deterjanlardı ancakıslatıcı olarak güçlüydüler ve halen tekstilsanayiinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
(http://www.chemistry.co.nz/deterghistory.htm)
Kozmetik kelimesi Yunanca “Kosm tikos”ifadesinden türemiştir.
Bu ifade “düzenleme erkine sahip olmak” yada “dekorasyon erkine sahip olmak”anlamına gelmektedir.
Bu ifadeden “kosmein – süslemek” ve“kosmos – düzen, harmoni” türemiştir.
Kosmos kelimesi muhteşem düzeni için evrenitasvir etmekte de kullanılmaktadır.
Kişisel bakımKOZMETİKLER
Kokulu yağların ve esansların en çok kullanıldığıyer herhalde mumyalama işlemindeydi.
Eski Krallığın (10.cu hanedanlığa kadar)Mumyalayıcıları vücut dokusunu uzun süresaklama tekniğine sahip değildiler. Ancak OrtaDönem Krallığında 11.ci Hanedan sıralarında(M.Ö. 2000) teknik gelişti.
Vücut kuru natron (sodyum karbonat ilesodyum klorür veya sülfattan oluşan doğal birtuz) hızlı bir şekilde kurutulmakta daha sonraderi yüzeyi kokulu reçinelerle kaplanarak ketenkumaşla sarılmaktaydı.
Yeni Krallık döneminde (M.Ö. 1570-1070) dahagelişmiş teknikler bulunmuştur.
KOZMETİKLER
Teoffania 1633 yılında 600 kocanın öldürülmesi nedeniyle asıldı.Kısa bir süre sonra zehirlerin kullanım ve satılmasının kayıt altınaalınmasını sağlayan bir kanun çıkarıldı.
XVII. Yüzyılda tıp cilt, saç, diş ve tırnaklardakidüzensizliklerle ve ayrıca renkli kozmetiklerle ilgilenmeyebaşladı. Bir çok ülke en çok bilinen zehirleri kontroledebilmek için kanunlar koydular.
Teoffania isimli bir kadın İtalya’da kadınlara ait “zehirler hakkında eğitim yapan” bir okulu idare etmekteydi.
Teoffania deriyi beyazlatan ancak aynı zamanda bir düşmanı yoketmeye yarayan bir banyo kozmetiği geliştirdi.Kozmetik, Medici’lerin tercih ettikleri zehir olan arsenikiçermekteydi.
M.S. 2000 Bu antibiyotik sentetik, şu kökü yut !
İLAÇLAR VE KISA BİR ÖYKÜ
Kulağım ağrıyor……….
M.Ö. 2000 Bu kökü yut, iyi gelir
M.S. 1000 Bu kökü yutmak günah ! kafir olursun, şu duayı yapmalısın
M.S. 1850 Bu hastalık dua ile geçmez, bu şurubu iç
M.S. 1940 Bu şurup yılan yağından yapılıyor, işte bu hapları yut
M.S. 1985 Bu haplar etki etmez , şu antibiyotiği al
Kimyasallar aracılığıyla elektrik sağlanmakta,
Elektiriği ileten kablolar kimyasallar ürünüdür
Özel camlar -sodyumborsilikat- fiber optiklerin yapılması sağlamakta.
Elektronik - kablolar, konektörler, çip'ler yazılı devreler kimyadır.
Kimyasalsız, bilgisayarların ilk jenerasyonlarını yaratmazdık.
Kağıtlar, baskılar ve fotoğraflar . Kimya iletişim alanında ağırlıktadır
Kimyasallar olmasaydı güvercinle
iletişim veya atlı haberciler döneminedönerdik.
Yakıt
Kurşun bir kimyasaldır ve ekonomik yanmayı sağlamaktadır. Kurşunsuz benzin, katalitik konvertörler de kimyaya dayalıdır.
Petrolsuz yakıt, biyoyakıt kullanımı
Yakıt ekonomisi
Plastik kullanımı aynı yakıtla daha çok kilometre yapabilmektir. Bugün Avrupa'da 4 milyon ton plastik trafikte yol almaktadır.
Plastik taşıyabilme katsayısınıniyileştirilmesinde kullanılmakta.
Ulaşım
Arabalar yollara çıktığındanberi lastik ömrü 400 defa arttı (radyal ve kauçuğun kimya olarak geliştirilmesiyle sağlandı).
Özel antifrizler donlara karşı kullanılmakta,
Değişik yağlar ve ıslatıcılar makinelerin ömrünü arttırmakta,
Aracınızdaki her sıvı özel olarak hazırlanmışkimyasaldır.
Üretim veya maliyet lideri olmak istiyorsanız öncelikle kimya lideri
olmalısınız ! (CEFIC).
Asetill-CoA
Okzalasetat
Sitrat
Malat
Izositrat
Fumarat
a-Ketoglutarat
Süksinat
Süksinill-CoA
Krebs Siklusu - Trikarboksilik Asit Siklusu
Vücudumuzun çalışması çoğunlukla kimyasal reaksiyonlarla olur.
Nefes almamız, sindirimimiz, büyümemiz, yaşlanmamız, su içmemiz bile kimyadır.
Kimya yaşamın her yerinde !
E 330
İnsanlar yürüyen kimyasal reaktörüdür.
Kimya fabrikaları, maddelerin parçalanmasında, bir araya getirilmesinde ve yeni madde üretilmesinde, insan vücuduyla konsepten ziyade ölçek olarak farklıdır.
94
84
75
68
64
51
46 4543
3735 35 34
32 3230 30 29 28 28
21 2118 17 17 16 16 15
12 118 7
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Kimya Sanayiinin Tüketici
Ürünlerindeki Katkı Miktarları
(%)*
* Kaynak : Amerikan Kimya Konseyi (ACC) ve CEFIC
32 Alt Sektöre % 7-94 oranında katkı
Alınan
olumlu
cevap
%
8 Endüstri ortalaması: 58
Kimya Sanayiinin Toplumdaki İmajı*
*Kaynak : CEFIC Pan European Survey
GıdalarAra geçiş
hava
mera top.
tarım top.
yer altı suyu
yüzey suyu
Dağılım
KİMYASAL MADDELERİN GEÇİŞİ
Kimyasalların Etkilerine Örnekler
PatlayıcıOksitleyiciParlayıcı
•Parlayıcı sıvılar•Basınçlı gazlar•Patlayıcılar•Parlayıcı aerosoller•Parlayıcı gazlar
•Parlayıcı katılar•Organik Peroksit•Oksitleyiciler•Kararsız reaktifler•Su ile reaksiyona
girenler
Fiziksel etkiler
Sağlığa olan etkileri
•Toksik•Zararlı•Aşındırıcı (korozif)•Tahriş edici
•Kanserojen•Mutajen•Üremeyi zehirleyici•Alerjik
Çevreye olan etkileri
•Bozunma : Bozunmaya dirençlilik•Bioakümülasyon (birikme) •Ekotoksisite : Toprak, su ve havadaki canlılar
•Ozon azaltma olgusu•Fotokimyasal ozon üretme olgusu•Global ısınma (sera) olgusu v.s.
RİSK YÖNETİM
Kimyasal Maddelerin Etki Yolları
Solunum
Ağızdan, sindirim sistemi
Deri ya da göz yoluyla emilme
Tehlike Maruziyet Olasılığı Risk
Tehlike ve Risk
Tehlike Risk
Mustafa Bağan
Risk
Yönetimi
Dünyadaki kimyasal madde satışının coğrafik dağılımı**
279
506
405
90 6335
136
31275
0
100
200
300
400
500
600
700
800
Asya AB 27 NAFTA Latin Amerika
Diğer Avrupa
Diğerleri*
Kim
yasa
l mad
de
sat
ışı (
mily
ar E
uro
)
Ülkeler
*Okyanusya ve Afrika
**Kaynak: CEFIC Chemdata International
Diğer Avrupa : İsviçre, Norveç ve AB 12’si dışındaki ülkeler
Dünyaki toplam kimyasal madde satışı : 1820 milyar Euro (2007)
54
23,8
13,5
5,9
1,6
0,7
0,5
46,9
24,2
15,3
6,6
4,4
1,7
1,3
AB
Asya
NAFTA
Diğer Avrupa**
Latin Amerika
Afrika
Okyanusya
İthalat İhracat
Dünyaki kimyasal madde dış ticaretinde coğrafik dağılım (%)*
**Diğer Avrupa : İsviçre, Norveç ve AB 12’si dışındaki ülkeler
*Kaynak: CEFIC Chemdata International
Kimya sanayiinin uluslararası karakteri !
ALT SEKTÖRLER İTİBARİYLE ÜRETİM DEĞERİ (TL)
ISIC-REV3 Alt Sektörler 2008 2007 2006 2005
25Plastik ve kauçuk ürünleri imalatı
12.821.521.511 12.094.197.320 10.407.408.924 8.904.811.841
2511
İç ve dış lastik imalatı; lastiğe sırt geçirilmesi ve yeniden işlenmesi
2.297.605.569 2.189.976.169 1.936.518.813 1.661.732.295
2519Diğer kauçuk ürünleri imalatı
1.464.874.983 1.327.999.899 1.070.068.509 880.404.574
2520Plastik ürünleri imalatı
9.059.040.959 8.576.221.252 7.400.821.602 6.362.674.972
Türk Kimya Sanayi Üretim Değeri *
* TUİK verilerinden derlenmiştir
ISIC-REV3 Alt Sektörler 2008 2007 2006 2005
24Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı
23.575.434.763 22.303.852.743 20.113.565.234 17.564.079.263
25Plastik ve kauçuk ürünleri imalatı
12.821.521.511 12.094.197.320 10.407.408.924 8.904.811.841
Genel Toplam 36.396.956.274 34.398.050.063 30.520.974.158 26.468.891.104
36.396.956.274 TL
İhracat 2008 2007 2006 2005 2004
Kimyasal Madde ve Ürünleri
4.994,526 4.056.688 3.480.913 2.818.309 2.556.411
Bir önceki yıla oranla artış %
23,12 16,54 23,51 10,24
İmalat Sanayi içindeki payı %
3,99 4,01 4,34 4,10 3,67
İmalat Sanayi Toplamı
125.172.634 101.081.800 80.246.109 68.813.408 59.579.116
Genel İhracat içindeki Payı %
3,78 3,78 4,07 3,84 4,05
Genel İhracat 132.002.612 107.271.750 85.534.676 73.476.408 63.167.153
İthalat 2008 2007 2006 2005 2004Kimyasal Madde ve Ürünleri
26.991.928 23.624.583 19.599.125 17.477.335 15.134.358
Plastik ve Kauçuk Ürünleri
3.450.308 3.114.146 2.578.216 2.140.351 1.941.047
KİMYA SEKTÖRÜ TOPLAMI
30.442,236 26.738.729 22.177.341 19.617.686 17.075.405
İmalat sanayi içindeki payı %
20,28 19,96 20,09 20,82 21,23
İmalat Sanayi Toplamı
150.129.568 133.938.136 110.378.826 94.208.255 80.447.302
Genel İthalat içindeki Payı %
15,08 15,72 15,89 16,80 17,51
Genel İthalat 201.822.882 170.062.715 139.576.174 116.774.151 97.539.766
Türkiye’nin Kimyasal Dış Ticareti (000 $) *Kaynak: TUİK
İşyeri sayısı İstihdam24 Kimyasallar ve kimyasal ürünlerin imalatı 4 156 85 57824.1 Ana kimyasalların imalatı 1309 1982624.2 Pestisitler ve diğer tarım kimyasallarının imalatı 75 216324.3 Boya, vernik ve benzer kaplama, matbaa mürekkebi
ve macun imalatı 936 1253824.4 Eczacılıkta ve tıpta kullanılan kimyasal ve bitkisel
kaynaklı ürünlerin imalatı 289 2527524.5 Sabun ve deterjan, temizlik ve cilalama maddeleri;
parfüm,kozmetik ve tuvalet malzemeleri imalatı
1075 15915
24.6 Diğer kimyasalların imalatı 460 620324.7 Suni ve sentetik elyaf imalatı 12 365825 Kauçuk ve Plastiklerin Üretimi 9.236 92.857Kimya Sanayi Toplam 13.392 168.435İmalat Sanayi Toplam 272.482 2.183.286
TUİK’in 2005 yılı geçici verilerine göre ise sektörde 13.392 işyeri bulunmakta vebu işyerlerinde toplam 168.435 kişi istihdam edilmektedir.
İşyeri sayısı ve İstihdam durumu*
*Kaynak: TUİK
Teknolojiyi Yönlendiren Faktörler
1- Talep – piyasa şartları
2- Hammadde
3- Maliyet
4- Diğer sektörlerle etkileşim
5- Mevzuat
6- Yeni kimyasal arayışları
7- Ülke şartları
8- Yetkin Elemanlar
9-………
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
Çevre ve Orman Bakanlığı
Dış Ticaret Müsteşarlığı
Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Sağlık Bakanlığı
Çalışma ve Sos.Güv. Bakanlığı
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
Maliye Bakanlığı
uthorisation
egistration
valuation
emicals
R
E
A
C
h
Kayıt
Değerlendirme
İzin
Kimyasallar(and Restriction of)
Kendi halinde, müstahzar veya eşya içinde olanmaddeler aşağıdaki şartlarda kapsam içinde olupkayıt ettirileceklerdir :
yılda 1 ton veya daha üstünde üretilenveya ithal edilen maddeler
REACH’in KAPSAMI
REACH’iN Türkiye’ye Olası Etkileri
1- 3,5 Milyar Dolarlık ihracat Etkilenebilir
2- Üretimden kalkabilecek hammaddeler artık bulunmayabilir
3- Kayıt için ödenecek ücretler madde başına 230.000 Euro ile 1,5 milyon Euro olabilecek
4- Tek Temsilci için ödenecek ücretler toplam 20 milyon Euro civarında
TÜRKİYE KİMYA SANAYİCİLERİ DERNEĞİTurkish Chemicals Manufacturers Association
Dinlediğiniz için Teşekkür Ederiz !
Sorular ?
www.tksd.org.tr
Related Documents
