Kilka słów o maturze 2013 trzonie zadań znajdują się - różnego rodzaju źródła -teksty popularnonaukowe -opisy zjawisk (eksperymentów) - zestawienia danych, wykresy i diagramy,

Kilka słów o maturze 2013 Matura 2015 – w przygotowaniu

Konferencja dla dyrektorów szkół ponadgimnazjalnych

Matura z sześciu przedmiotów

od roku 2014/2015

Idee zmiany i ich realizacja

Wrocław 22 X, Jelenia Góra, 23 X, Opole 24 X 2013

Projekt IV Pilotaż nowych egzaminów maturalnych IV.3 Modernizacja egzaminu maturalnego z przedmiotów innych niż obowiązkowe na poziomie rozszerzonym

Konferencja

Matura 2015 z przedmiotów: biologia, chemia, fizyka, geografia, historia, wos

Nowe reguły, zmienione wymagania, nowa jakość

Warszawa, 4 września 2013 r.

Matura z sześciu przedmiotów

od roku 2014/2015


• Przedmioty dodatkowe mogą być zdawane wyłącznie na poziomie rozszerzonym.

• Wszyscy absolwenci przystępują obowiązkowo do egzaminu pisemnego z jednego przedmiotu dodatkowego.

• Do egzaminu z każdego przedmiotu dodatkowego może przystąpić absolwent, niezależnie od typu szkoły, do której uczęszczał, oraz od przedmiotów, których uczył się w zakresie rozszerzonym.

Matura z przedmiotów dodatkowych od roku 2014/15 (dla absolwentów techników od roku 2015/16)

• Forma pisemna, czas 180 minut.

• Wyniki części pisemnej egzaminu maturalnego są wyrażane

w procentach i na skali centylowej.

• Wyniki uzyskane w części pisemnej egzaminu z przedmiotu

dodatkowego nie mają wpływu na zdanie egzaminu

maturalnego.

Matura z przedmiotów dodatkowych od roku 2014/15 (dla absolwentów techników od roku 2015/16)

Matura z sześciu przedmiotów od roku 2014/2015


Idee zmian matury z sześciu przedmiotów

o Metodologia się liczy

o Kompetencje kluczowe i integracja

o Zadania z „wyposażeniem”

o Umiejętności złożone

o Ocenianie holistyczne




Metodologia się liczy Podstawa programowa bogata w zagadnienia metodologiczne

Uczenie metod poznawania

Opis (i interpretacja)

Wyjaśnianie

Przewidywanie (rekonstruowanie)




Kompetencje kluczowe i integracja

W podstawie programowej znajdują się umiejętności wspólne dla wielu dyscyplin naukowych

Przykładowe

tworzy i przetwarza informacje

dostrzega (przedstawia) zależności – związki przyczynowo- -skutkowe

projektuje rozwiązania

krytycznie ocenia (źródła, rozumowania, wnioski)




Zadania z „wyposażeniem” Odejście od prostych pytań

Zadania nawiązują do rzeczywistości przyrodniczej lub społecznej

W trzonie zadań znajdują się

- różnego rodzaju źródła

- teksty popularnonaukowe

- opisy zjawisk (eksperymentów)

- zestawienia danych, wykresy i diagramy, mapy, zdjęcia




Umiejętności złożone

charakterystyczne dla wyższych poziomów poznawania

wymagają wiązania i integrowania umiejętności prostych

konieczne korzystanie z wiedzy podanej w zadaniu jak i szerokiej wiedzy kontekstowej

konieczne kompetencje ponadprzedmiotowe




Ocenianie holistyczne • Ocenianie holistyczne zastępuje tak zwane ocenianie analityczne. Tak jedno jak

i drugie podejście do oceniania wymaga opracowania kryteriów.

• Przy podejściu holistycznym budujemy kryteria bardziej uniwersalne, staramy się by spełnienie kolejnych kryteriów oznaczało zbliżenie się do rozwiązania problemu. Oznacza to, że przyznanie kolejnych punktów będzie informowało o zbliżeniu się do pełnego rozwiązania.

• Schemat oceniania w podejściu holistycznym powinien być starannie opisany i zawierać przykłady wielu metod rozwiązania, ze wskazaniem punktów krytycznych (pełne rozwianie, pokonanie zasadniczej trudności, brak sukcesu).

5. Co już mamy? - Informatory maturalne

CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE



5. Co już mamy? - Informatory maturalne CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA OKRĘGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE

Egzamin maturalny z biologii

od roku 2014 / 2015

ISTOTA ZMIANY rozszerzonej matury z biologii od 2015

1. Egzamin ma sprawdzać i oceniać umiejętności złożone, w tym – związane z prowadzeniem eksperymentów.

2. Egzamin ma w kolejnych latach sprawdzać wiadomości i umiejętności możliwie rzetelnie i porównywalnie.

3. Egzamin musi być możliwie przyjazny dla zdających i ułat- wiać zobiektywizowane ocenianie egzaminatorom.

1. Egzamin ma sprawdzać i oceniać umiejętności złożone

Zadania arkusza, w kilku poleceniach do jednego materiału źródłowego, będą poruszały rozmaite aspekty danego zagadnienia, odnosząc się do różnych zakresów treści szczeg.

Przynajmniej połowa poleceń będzie sprawdzała w pierwszej kolejności cel ogólny „Rozumowanie i argumentacja”, wiele poleceń będzie sprawdzało więcej niż jeden cel ogólny.

Rozwiązanie wielu zadań będzie wymagało wnikliwej analizy i przetwarzania informacji zawartych w materiale źródłowym.

Zadanie 15 (0–5) z Informatora Immunolodzy opracowali nową szczepionkę przeciwko malarii i postanowili sprawdzić jej skuteczność na my-szach. Do grupy badawczej zostało wybranych losowo 30 myszy rasy BALB/c. W dniu rozpoczęcia doświad-czenia myszom z grupy badawczej podano dawkę szcze-pionki w postaci zastrzyku domięśniowego. Po trzech tygodniach myszy ponownie zaszczepiono (podając tak zwaną dawkę przypominającą), a po upływie kolejnego miesiąca zarażono je zarodźcem malarii. Następnie ob-serwowano stan zdrowia myszy.

Do rozwiązania tego zadania zdający potrzebuje wyłącznie ogólnej wiedzy z zakresu metodyki prowadzenia doświadczeń biologicznych oraz o efekcie

placebo – immunologii nie musi dokładnie znać.

a) Wybierz spośród podanych propozycji dwa prawidłowe sformułowania problemu badawczego i dwie prawi-dłowo sformułowane hipotezy. Wpisz odpowiednie numery w wyznaczone miejsca.

1. Nowa szczepionka skutecznie chroni myszy przed rozwojem malarii.

2. Badania nad nową szczepionką przeciwko malarii u myszy.

3. Wpływ nowej szczepionki na wykształcenie odporności przeciwko malarii u myszy.

4. Czy nowa szczepionka przeciwko malarii u myszy jest skuteczna?

5. Nowa szczepionka nie chroni myszy przed rozwojem malarii.

Prawidłowe sformułowania problemu badawczego:

Prawidłowo sformułowane hipotezy :

3. 4.

1. 5.

b) Zaznacz dokończenie zdania prawidłowo okre- ślające próbę kontrolną tego doświadczenia.

Grupa kontrolna powinna liczyć

A. 5 myszy rasy BALB/c.

B. 30 myszy rasy BALB/c.

C. 5 myszy rasy C3H/N.

D. 30 myszy rasy C3H/N.

B.

Tu założono, że odpowiedź jest dość oczywista – próba badana i kon-trolna powinny różnić się tylko jednym czynnikiem, w tym przypadku – podaniem (lub niepodaniem) szczepionki.

Dlaczego o takie uzasadnienie tu nie poproszono? Bo podobne musi się znaleźć w odpowiedzi na kolejne polecenie.

c) Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania. Odpowiedź uzasadnij.

W czasie, gdy grupa badawcza dwukrotnie otrzymywała szczepionkę, myszom z grupy kontrolnej należało A. również podać takie same dawki szczepionki. B. za pierwszym razem nic nie podać, a za drugim podać domięśniowy zastrzyk soli fizjologicznej w objętości równej objętości szczepionki. C. za pierwszym razem podać domięśniowy zastrzyk soli fizjologicznej w objętości równej objętości szczepionki, a za drugim nic nie podać. D. za pierwszym i za drugim razem podać domięśniowy zastrzyk soli fizjologicznej w objętości równej objętości szczepionki. Uzasadnienie: Dla dokończenia D.

d) Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania. Odpowiedź uzasadnij.

W dniu, w którym myszy z grupy badawczej zarażone zostały zarodźcem malarii, myszy z grupy kontrolnej należało

A. poddać zastrzykowi soli fizjologicznej.

B. również zarazić zarodźcami malarii.

C. zarazić świdrowcami śpiączki.

D. ponownie zaszczepić.

Uzasadnienie: Dla dokończenia B.

Egzamin maturalny z chemii

od roku 2014/2015

Zadania w arkuszu egzaminacyjnym mogą również odnosić się do wymagań przypisanych do etapów wcześniejszych, tj. do etapu III (gimnazjum).

Egzamin maturalny z chemii sprawdza, w jakim stopniu absolwent spełnia wymagania z zakresu tego przedmiotu określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla IV etapu edukacyjnego w zakresie rozszerzonym i podstawowym.

Zadania w arkuszu maturalnym z chemii na poziomie rozszerzonym mają na celu sprawdzenie:

• umiejętności rozumowania, argumentowania i wnioskowania

• umiejętności wykorzystywania informacji z różnorodnych źródeł

• umiejętności projektowania doświadczeń chemicznych i interpretowania wyników

• umiejętności wykorzystania narzędzi matematycznych do opisu i analizy zjawisk i procesów.

Przykład zadania: Oceń, czy do jednoznacznego ustalenia wzoru

strukturalnego związku organicznego wystarczająca jest informacja o jego składzie wyrażonym w procentach masowych i masie molowej. Uzasadnij swoje stanowisko.

Odpowiedź wraz z uzasadnieniem: .................................................................................

Przykład rozwiązania: W przypadku niektórych związków organicznych, takich jak np.

acetylen, benzen czy etan, informacja o składzie wyrażonym w procentach masowych i masie molowej pozwala na jednoznaczne ustalenie wzoru strukturalnego.

Aby jednak narysować wzór strukturalny np. alkenu o czterech atomach węgla w cząsteczce nie wystarczy znajomość składu związku w procentach masowych oraz znajomość jego masy molowej, ponieważ istnieje więcej niż jeden alken o wzorze sumarycznym C4H8, są to izomery o tym samym wzorze sumarycznym (rzeczywistym), lecz odmiennej budowie cząsteczki.

Egzamin maturalny z fizyki

od roku 2014/2015

Zadania w arkuszu maturalnym z fizyki na poziomie rozszerzonym mają na celu sprawdzenie:

1. znajomości i umiejętności definiowania pojęć, zrozumienie własności wielkości fizycznych oraz znajomości praw opisujących procesy i zjawiska fizyczne,

2. umiejętności przedstawiania własnymi słowami głównych tez podanego tekstu popularnonaukowego z dziedziny fizyki lub astronomii, ewentualne sformułowanie w sposób merytorycznie poprawny informacji podanej językiem potocznym,

3. umiejętności rozwiązywania postawionego problemu na podstawie informacji przedstawionych w różnej formie oraz umiejętności ich przetwarzania i analizowania,

4. umiejętności tworzenia opisowego modelu przedstawionego procesu w oparciu o wymagane, znane zjawiska fizyczne, tworzenie formuł matematycznych łączących kilka zjawisk,

5. umiejętności planowania i opisu wykonania prostych doświadczeń wymienionych w podstawie programowej oraz bezpośrednio związanych z wymaganiami szczegółowymi podstawy programowej,

6. umiejętności analizy wyników wraz z uwzględnieniem niepewności pomiarowych.

; Koncepcja i struktura arkusza egzaminacyjnego proponowanego na egzamin maturalny z fizyki w 2015 r. 1. różnorodność zadań zamkniętych; 2. odejście od rozbudowanych, wielopunktowych zadań

otwartych; 3. krótkie wiązki zadań, złożonych z zadań otwartych i

zamkniętych – odejście od zblokowania zadań zamkniętych, mają być elementem wiązek zadań otwartych;

4. zadania otwarte max do 5 punktów; 5. zadania sprawdzające umiejętność stosowania prostych

zależności, interpretacji zjawisk, algebraicznej analizy wyrażeń wiążących wielkości fizyczne oraz wyciągania i formułowania wniosków;

6. zadania mogą odwoływać się do kilku wymagań szczegółowych w ramach jednego wymagania ogólnego


Koncepcja i struktura arkusza egzaminacyjnego proponowanego na egzamin maturalny z fizyki w 2015 r. 1. różnorodność zadań zamkniętych; 2. odejście od rozbudowanych, wielopunktowych zadań otwartych; 3. krótkie wiązki zadań, złożonych z zadań otwartych i zamkniętych – odejście od zblokowania zadań zamkniętych, mają być elementem wiązek zadań otwartych 4. zadania otwarte max do 5 punktów; 5. zadania sprawdzające umiejętność stosowania prostych zależności, interpretacji zjawisk, algebraicznej analizy wyrażeń wiążących wielkości fizyczne oraz wyciągania i formułowania wniosków; 6. zadania mogą odwoływać się do kilku wymagań szczegółowych w ramach jednego wymagania ogólnego; 7. zadania sprawdzające, pomijaną dotychczas, umiejętność

posługiwania się informacjami pochodzącymi z analizy przedstawionych tekstów popularnonaukowych;


Egzamin maturalny z geografii

od roku szkolnego 2014/2015

• reprezentatywne, cele kształcenia realizowane w szkole i wymagania egzaminacyjne będą bazowały na tej samej wspólnej dla wszystkich podstawie programowej

• miały formę zamkniętą lub otwartą

• występowały w wiązkach lub pojedynczo

• niezależne

• wymagały wykorzystania i integrowania wiedzy z różnych dziedzin nauk

• odnosić się do różnorodnych materiałów źródłowych • Część materiałów źródłowych zostanie przedstawiona w postaci

barwnej jako załącznik do wybranych zadań.

Modernizacja egzaminu maturalnego

z geografii od roku 2015

34

Zadania w arkuszu maturalnym z geografii od roku szkolnego 2014/2015 r. będą

Modernizacja egzaminu maturalnego z geografii od roku 2015

35

Przykład odniesienia treści zadań do wymagań zapisanych w podstawie programowej

IV ETAP EDUKACYJNY WYMAGANIA OGÓLNE II. Analiza i wyjaśnianie problemów demograficznych. Zdający charakteryzuje dynamikę i zróżnicowanie procesów ludnościowych [..] IV. Pozyskiwanie, przetwarzanie oraz prezentowanie informacji na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej […] Zdający potrafi selekcjonować i przetwarzać informacje […] WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE 11.1) Zdający charakteryzuje rozwój demograficzny Polski w wybranych okresach i wyjaśnia zmiany kształtu piramidy wieku i płci ludności Polski […]


36

Zastosowanie barwnych materiałów źródłowych na przykładzie informatora o egzaminie maturalnym

z geografii

Modernizacja egzaminu maturalnego

37

cd. Zadania w arkuszu maturalnym z geografii od 2015 r. będą uwzględniać aktualne wydarzenia, zjawiska i procesy w środowisku geograficznym. Dotyczy to zwłaszcza wydarzeń: politycznych społecznych ekonomicznych środowiskowych Ważne, aby nauczyciele i uczniowie nie poprzestawali tylko na wiedzy podręcznikowej, ale ją aktualizowali


39

Przykłady zadań. Wiązka zadań

Informacja Odcinek doliny rzecznej (numer fotografii)

Dno rzeki znajduje się na poziomie podstawy erozyjnej.

Działalność rzeki często przejawia się występowaniem

erozji wstecznej. Dominuje proces erozji bocznej.

Brak wyraźnych zboczy dolinnych, dominuje proces akumulacji rzecznej.

Zadanie 14. (0–2) Wyjaśnij, dlaczego koryto rzeki na odcinku doliny przedstawionym na fotografii 2. ma jeden brzeg stromy a przeciwległy łagodnie nachylony.

Modernizacja egzaminu maturalnego z geografii od

40

IV etap edukacyjny WYMAGANIA OGÓLNE I. Dostrzeganie prawidłowości dotyczących środowiska przyrodniczego […]

IV. Pozyskiwanie, przetwarzanie oraz prezentowanie informacji na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej […]

WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE 5.9) Zdający opisuje cechy ukształtowania powierzchni Ziemi jako efekt oddziaływania

procesów zewnętrznych […]

PODSUMOWANIE Dominanty zmian w egzaminie maturalnym

z geografii od roku szkolnego 2014/2015

• Umiejętności złożone wymagamy rozumowania geograficznego i ponadprzedmiotowego • Operowanie wiedzą miarą opanowania geografii nie jest suma faktograficznych wiadomości • Ocenianie analityczne i holistyczne uwzględniamy stopniowanie osiągnięć

• Barwny materiał źródłowy pozwala na trafniejsze, wnikliwe pytania • Ciągłość z egzaminem doskonalimy jakość egzaminu korzystając

obowiązującym z wcześniejszych doświadczeń

41

Egzamin maturalny z historii

od roku 2014/2015

Ciągłość i zmiana

Zgodność z podstawą programową Uwzględnienie najważniejszych rozwiązań widocznych w podstawie programowej, w tym:

• sprawdzanie umiejętności złożonych • ocenianie holistyczne • akcent na historię XX w.

Ciągłość egzaminu Przyjęcie dobrych rozwiązań, które już dotychczas były stosowane

• Budowanie zadań w oparciu o różnorodny materiał źródłowy

• Zróżnicowanie historii według obszarów (historia polityczna, historia gospodarki i społeczeństwa , historia kultury) • Ukazanie historii Polski na tle historii powszechnej

Najważniejsze zmiany • uwzględnienie zasady kumulatywności wiedzy

i umiejętności, co oznacza odwołanie się do wiedzy i umiejętności zdobytych na niższych etapach edukacji

• uwzględnienie różnych typów zadań • zmniejszenie wagi punktacji wypracowania

z 20 do 12 punktów • zmiany w modelu oceniania i schemacie punktowania

wypracowania

Najważniejsze zmiany • Zwiększenie liczby tematów do wyboru (z dwóch

do pięciu). Każdy temat będzie odnosił się do jednej z epok historycznych: – starożytność – średniowiecze – dzieje nowożytne (XVI-XVIII w.) – XIX wiek – XX wiek

• Część tematów będzie wyposażona w materiał źródłowy

Przykładowe zadanie egzaminacyjne

[

Rysunek 1. został zamieszczony w amerykańskiej prasie w 1939 roku, a w czasie II wojny światowej publikowano go w Stanach Zjednoczonych jeszcze wielokrotnie. W 1941 roku dokonano modyfikacji rysunku. Wyjaśnij przyczynę wprowadzenia modyfikacji widocznej na rysunku 2. Rysunek 1.

Rysunek 2.

Przykładowe zadanie egzaminacyjne wypracowanie

Temat: Wyjaśnij wpływ uwarunkowań międzynarodowych i lokalnych na gospodarkę II Rzeczypospolitej. W pracy odwołaj się do materiałów źródłowych. Źródło A. Wskaźniki produkcji przemysłowej w Polsce (1913–1938)

Źródło B. Tabela. Podział społeczny mieszkańców Polski w odsetkach w latach 1921, 1931 i 1938 (według szacunków Janusza Żarnowskiego)

Źródło C. Mapa II Rzeczypospolitej

PODSUMOWANIE Zadaniem egzaminu maturalnego z historii będzie: • dostosowanie egzaminu do nowej podstawy

programowej • wzmocnienie pozycji historii wśród przedmiotów

egzaminacyjnych

Egzamin maturalny

z wiedzy o społeczeństwie

od roku 2014/2015

Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie sprawdza, w jakim stopniu absolwent spełnia wymagania z zakresu wiedzy o społeczeństwie określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego:

• dla IV etapu edukacyjnego w zakresie rozszerzonym i podstawowym

• dla III etapu edukacyjnego (gimnazjum) • dla II etapu edukacyjnego (klasy 4–6 szkoły

podstawowej)

Egzamin maturalny z wiedzy o społeczeństwie

Zadania egzaminacyjne Arkusz egzaminacyjny będzie zawierał około 30 zadań. Zadania w arkuszu egzaminacyjnym: • będą dobrane w taki sposób, aby reprezentowały

różnorodne wymagania ogólne i szczegółowe z podstawy programowej,

• będą sprawdzały przede wszystkim umiejętności złożone, w tym np. umiejętność myślenia naukowego, uzyskiwania i interpretowania informacji, dostrzegania związków przyczynowo-skutkowych.


Zadania w arkuszu egzaminacyjnym (cd.): • będą zróżnicowane pod względem poziomu trudności

oraz sposobu udzielania odpowiedzi, • będą występowały pojedynczo lub w wiązkach

tematycznych, • będą odnosić się do różnorodnych materiałów źródłowych

zamieszczonych w arkuszu, np. teksty (prawne, naukowe, publicystyczne), materiały statystyczne, mapy, rysunki itp.,

• będą miały formę zamkniętą lub otwartą. W arkuszu będą przeważały zadania otwarte.


Zadanie RO (wypracowanie) Wśród zadań otwartych z wiedzy o społeczeństwie w każdym arkuszu

egzaminacyjnym wystąpi również zadanie rozszerzonej odpowiedzi. Zadaniem zdającego będzie stworzenie własnej wypowiedzi pisemnej na jeden spośród trzech tematów podanych w arkuszu. Tematy mogą być sformułowane w postaci:

• samodzielnego pytania / zagadnienia do rozważenia, scharakteryzowania lub omówienia,

• pytania / zagadnienia do rozważenia, scharakteryzowania lub omówienia, któremu towarzyszy dodatkowo materiał źródłowy, np. mapa, dane statystyczne, tekst.


• Tematy wypracowań będą zróżnicowane pod względem treściowym (po jednym z różnych działów tematycznych – A, B, C, D) i formalnym (ujęcie problemowe lub przekrojowe) oraz przestrzennym (jeden temat związany z Polską i jeden temat związany z Europą lub światem).

• Tematy mogą pochodzić z następujących obszarów: A – społeczeństwo, B – polityka, C – prawo, D – stosunki międzynarodowe.


Zmiany w zadaniu RO • Maksymalna liczba punktów – 12 • Jeden temat do wyboru spośród trzech propozycji • Co najmniej jeden temat obudowany oddzielnym materiałem

źródłowym • Co najmniej jeden temat bez wyposażenia w źródła • Przejście z oceniania analitycznego na ocenianie holistyczne



Informator maturalny

NAJWAŻNIEJSZE ZMIANY • Sprawdzanie wiadomości i umiejętności zapisanych

w podstawie programowej k. o. na II, III i IV etapie kształcenia. • Egzamin zdawany wyłącznie na poziomie rozszerzonym. • Zadania testowe (część I) z wyposażeniem źródłowym. • Zadania testowe (część I) sprawdzające głównie umiejętności

złożone. • Zadanie RO (część II, wypracowanie) – 12 pkt. • Zadanie RO (część II, wypracowanie) do wyboru z trzech

propozycji. • Zadanie RO (część II, wypracowanie) oceniane holistycznie.


7. Problemy do rozwiązania

• Metodologia budowania arkuszy egzaminacyjnych

• Szkolenie nauczycieli

• Opracowania metodyczne

• Konieczna współpraca

Organizatorzy: Dział Promocji Politechniki Wrocławskiej i Okręgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocławiu

IX Konferencja Regionalna "Przedmioty ścisłe w szkole i na studiach"

5.11.2013 , godz. 10:00, bud. D-20 POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Tematyka wiodąca Konferencji:

Matura 2015

Kilka słów o maturze 2013 trzonie zadań znajdują się - różnego rodzaju źródła -teksty popularnonaukowe -opisy zjawisk (eksperymentów) - zestawienia danych, wykresy i diagramy,

Documents