Kerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseur

Kerncompetenties voor de architect, informatiemanager en IT-governance-adviseur

Danny Greefhorst ([email protected])met dank aan: Toon Abcouwer, Casper van den Wall Bake, Fons Panneman en Pascal van Eck

Agenda

• Aanleiding

• Ontwikkelingen

• Competentieraamwerken

• Kernactiviteiten

• Kerncompetenties

2

3

Aanleiding:• Signalering dat afdelingen binnen

Ngi in potentie overlappen

Samenwerking:• Begrijpen van elkaars vakgebied• Bepalen van overlap en relaties

– Processen– Competenties

• Artikelen

Samenwerking binnen Ngi-NGN

IT-governance

ArchitectuurInformatie

management

4

Globale positionering

Informatiemanagement

Architectuur

IT-governance

Besturing en afspraken

Visie en structuur

Regie, informatie en betekenisgeving

5

• Outsourcing en cloud computing– Verschuiving van IT-afdeling van

uitvoering naar regievoering– Toenemend belang van IT-

governance, informatie-management en architectuur

• Meer aandacht voor strategisch organisatorische aspecten binnen informatiemanagement

• Verschuiving van IT-architectuur, naar business architectuur

• Meer aandacht voor architectuurprincipes

Relevante ontwikkelingen

6

Competentieraamwerken

Competences of IT ArchitectsR. Wieringa et al.

The Open Group Certified Architect (Open CA)

The Open Group

BCS Enterprise and Solution ArchitectureBritish Computer Society

European e-Competence Framework

CEN

Enterprise Architecture – Creating Value by Informed Governance

M. Op ‘t Land et al.

Certified Information Technology Architect Foundation

IASA

TOGAFThe Open Group

Bachelor of ICT domeinbeschrijvingHBO-i

Sturen op samenhang op basis van GEA

R. Wagter

Functiegebouw RijkMin BZK

Employability Framework Informatica (EFI)

Ngi

Functie-ordeningsysteem (UFO)VSNU

The Open Group Certified IT Specialist (Open CITS)

The Open Group

Taken, Functies, Rollen en Competenties in de Informatica

Ngi

Skills Framework for the Information Age (SFIA)

SFIA foundation

CIGREF's nomenclature of IT job profiles

CIGREF

Advanced IT Training System (AITTS)

Kibnet

European Certification of Informatics Professionals

EUCIP

ArchitectuurInform

atie TechnologieAlgem

een

7

Competenties van architecten in TOGAF

8

De architect

Architecture Design in e-CF 3.0

Title and generic description• Specifies, refines, updates and makes available a formal approach to implement

solutions, necessary to develop and operate the IS architecture. • Identifies change requirements and the components involved: hardware, software,

applications, processes, information and technology platform. • Takes into account interoperability, scalability, usability and security. • Maintains alignment between business evolution and technology developments.

Proficiency levels

9

Level 3Exploits specialist knowledge to define relevant ICT technology and specifications to be deployed in the construction of multiple ICT projects, applications or infrastructure improvements.

Level 4Acts with wide ranging accountability to define the strategy to implement ICT technology compliant with business need. Takes account of the current technology platform, obsolescent equipment and latest technological innovations.

Level 5Provides ICT strategic leadership for implementing the enterprise strategy. Applies strategic thinking to discover and recognize new patterns in vast datasets and new ICT systems, to achieve business savings.

Knowledge examples• architecture frameworks,

methodologies and systems design tools

• systems architecture requirements: performance, maintainability, extendibility, scalability, availability, security and accessibility

• costs, benefits and risks of a system architecture

• the company’s enterprise architecture and internal standards

• new emerging technologies (e.g., distributed systems, virtualisation models, datasets, mobile systems)

Skills examples • provide expertise to help solve

complex technical problems and ensure best architecture solutions are implemented

• use knowledge in various technology areas to build and deliver the enterprise architecture

• understand the business objectives/drivers that impact the architecture component

• assist in communication of the enterprise architecture and standards, principles and objectives to the application teams

• develop design patterns and models to assist system analysts in designing consistent applications

10

Architecture Design in e-CF 3.0 (2)

11

Main tasks• Devise business improvement

opportunities and create proposals • Align IT strategy and planning with the

organisation’s business goals • Streamline business processes,

functions, procedures and workflows and apply a consistent implementation approach

• Manage stakeholder engagement in the development of new processes and systems and verifies feasibility

• Conduct post-implementation reviews to evaluate benefits accrued from new processes and systems

e-Competences• IS and Business Strategy Alignment

(Level 4-5)• Business Plan Development (Level 3-4)• Architecture Design (Level 4)• Technology Watching (Level 5) • Business Change Management (Level 4-

5)

Enterprise Architect in CWA 16458 (European ICT Professional Profiles)Mission• Balances technological opportunities with business (process) requirements. Maintains

a holistic view of the organisation’s strategy, processes, information and ICT assets. Links the business mission, strategy and processes to the IT strategy.

De drie disciplines in werkwoorden

Informatie manager

Inspireren

Intermediëren

Organiseren

Architect

Vertalen

Afstemmen

Structureren

Governance adviseur

Onderbouwen

Borgen

Beleggen

12

Kernactiviteiten van een informatiemanager

Inspireren: kan het belang van informatie vormgeven vanuit zingeving en betekenis in een sociaal-organisatorische context;

Intermediëren: kan een afstemmings- en regierol vervullen om het belang van de informatievoorziening te borgen binnen de organisatie door te communiceren en te informeren;

Organiseren: kan een sturende en regisserende rol vervullen in de realisatie van de informatievoorziening zoals die vanuit de besturingsprincipes (governance) gelden.

13

Kernactiviteiten van een architect

Vertalen: vertaalt de zingeving van organisaties in termen van doelstellingen en beleidsuitgangspunten naar een gewenste vormgeving van organisatie, processen en informatievoorziening

Afstemmen: vertaalt inhoudelijke kennis, ideeën en meningen van individuen naar gemeenschappelijke uitgangspunten, structuren en plannen

Structureren: brengt complexe informatie op verschillende abstractieniveau’s terug tot de essentiële structuur

14

15

Kernactiviteiten van een governance-adviseur

Onderbouwen: kan keuzes m.b.t. invulling van project/asset/diensten-portfolio’s kwantitatief en/of kwalitatief onderbouwen uitgaande van systematische en zoveel mogelijk volledige inventarisatie van projecten, assets en/of diensten;

Borgen: kan de IT-organisatie zodanig inrichten dat compliance met wet- en regelgeving en verantwoordelijkheid voor efficiënte en effectieve inzet van IT-middelen geborgd is;

Beleggen: kan het proces faciliteren waarmee beslissingsbevoegdheden op het gebied van informatievoorziening binnen de organisatie wordt belegd.

16

Dublin Descriptoren

Kennis en inzicht

Toepassen kennis en

inzicht

OordeelsvormingCommunicatie

Leervaardigheden

17

Kerncompetenties van een informatiemanager

Kennis en inzicht• Betekenisgevingsvraagstukken onderkennen en benoemen, gericht op het

bereiken van overeenstemming binnen de organisatie en in de relatie met de omgeving.

• Het belang en de betekenis van de informatievoorziening binnen de organisatie interpreteren en vertalen naar inrichtingsuitgangspunten.

• De inrichtingsprincipes die relevant zijn in de actuele organisatorische context herkennen en samenvatten.

• Op hoofdlijnen van de technologische kansen en mogelijkheden (die worden gedefinieerd door de architect), overzien en op waarde in een bedrijfskundige en sociale context inschatten.

18

Kerncompetenties van een informatiemanager (2)

Toepassen kennis en inzicht• De vraagstukken van zingeving en hun technologische implicaties in een

sociaal-organisatorische context vertalen in concrete acties;– de implementatievraagstukken binnen de organisatie coördineren – dan wel het veranderkundig proces zelf regisseren.

Oordeelsvorming• Bepalen wanneer welke strategische en architectuurprincipes tot een

succesvolle implementatie zal leiden. • Inschatten welke informatie iedere stakeholder nodig heeft om een

actieve bijdrage te kunnen leveren aan het veranderproces.• Argumenten duiden en hanteren die worden toegepast in prioritering en

besluitvorming (stakeholder management).

19

Kerncompetenties van een architect

Kennis en inzicht• Heeft kennis van wat typische inrichtingen van organisatie, processen en

informatievoorziening zijn en wat er de voor- en nadelen van zijn.• Heeft kennis van methoden en technieken voor het opstellen van

architectuurprincipes en het modelleren van processen, gegevens en applicaties zoals TOGAF en ArchiMate.

Toepassen kennis en inzicht• Is in staat om gegeven een probleemsituatie een gestructureerde aanpak

te bepalen om te komen tot relevante inrichtingskeuzen.• Is in staat om passende inrichtingskeuzes te bepalen gegeven specifieke

doelstellingen.• Is in staat om verzamelde informatie om te zetten in een model dat een

relevant perspectief biedt op de informatie.

20

Kerncompetenties van een architect (2)

Oordeelsvorming• Is in staat om te bepalen welke inrichtingskeuzes op een bepaald moment

gemaakt moeten worden.• Is in staat om te bepalen welke informatie en meningen verzameld

moeten worden om keuzes te onderbouwen.• Is in staat om de hoofd- en bijzaken te onderscheiden in verzamelde

informatie en terug te brengen tot de essentie.

21

Kerncompetenties van een governance-adviseur

Kennis en inzicht• Heeft kennis van en inzicht in methodes en technieken voor portfolio- en

programma-management (Chris Verhoef, MSP);• Heeft kennis van en inzicht in relevante methodes, technieken en

raamwerken voor procesverbetering en risicomanagement die organisaties gebruiken voor borging, zoals CobiT, ISO 27001, en branche-specifiek zoals Basel III;

• Heeft kennis van en inzicht in aspecten van organisatiekunde die betrekking hebben op het beleggen van beslissingsbevoegdheden, zoals bijv. theorieën over leiderschap, organisatiestructuren en organisatiecultuur.

22

Kerncompetenties van een governance-adviseur (2)

Toepassen kennis en inzicht• Is in staat om een project-, applicatie- en/of dienstenportfolio op te stellen en

regelmatig bij te werken in samenwerking met relevante stakeholders binnen de organisatie.

• Is in staat om selecties te maken van elementen uit de diverse methodes, technieken en raamwerken die relevant zijn om verantwoordelijkheden in een gegeven organisatie te borgen en deze binnen de organisatie te implementeren;

• Is in staat om adviezen uit te brengen over vast te stellen mandaten binnen een politieke en culturele context.

Oordeelsvorming• Is in staat om te bepalen welke inrichting van portfoliomanagement geschikt is

voor een gegeven organisatie op een bepaald punt in de tijd, in elk geval inclusief een inschatting van de mate van aggregatie en formaliteit;

• Is in staat om in te schatten waar een organisatie de meeste risico’s loopt en hoe die het beste kunnen worden afgedekt;

• Is in staat in te schatten welke mate van ‘control’ geschikt is gegeven een bepaalde organisatiestructuur en -cultuur.

23

Gemeenschappelijke competenties

Communicatie• Is in staat om issues, hypothesen en kernvragen te formuleren en de

daardoor noodzakelijke informatie te verzamelen middels interviews, enquêtes en workshops

• Is in staat om in gesprekken en discussies gemeenschappelijkheden te identificeren, te benadrukken en daar draagvlak voor te creëren

• Is in staat om keuzes te onderbouwen met kwalitatieve en kwantitatieve argumenten en deze te verdedigen richting (senior) management

• Is in staat om informatie op een toegankelijke wijze schriftelijk en verbaal te communiceren daarbij gebruik te maken van de juiste media

Leervaardigheden• Is in staat in te zien welke aanvullende persoonlijke kennis en

vaardigheden op een bepaald moment essentieel zijn en deze zichzelf ook snel eigen te maken

24

Conclusies

• Toenemend belang van informatiemanagement, architectuur en IT-governance

• Multi-disciplinaire samenwerking is noodzakelijk• Competenties moeten worden ontwikkeld• Focus op kerncompetenties, gebruik Dublin Descriptoren

Vragen?

25