Kennisgroep financiën Najaar 2019
Kennisgroep financiën
Najaar 2019
ww
w.p
oraad
.nl
Agenda
• Ontwikkelingen bekostiging en kosten• Bekostiging: Convenant lerarentekort, GPL ontwikkeling, P-Box
• Kosten: CAO, premies, modernisering PF• Vereenvoudiging bekostiging
• Ontwikkelingen (financiële) verantwoording• Voorziening groot onderhoud• Indicator reserves schoolbesturen• Verantwoording maatschappelijke thema’s• Verbetering beantwoording: Benchmark en bestuursverslag
ww
w.p
oraad
.nl
Convenant lerarentekort
CONVENANT LERARENTEKORT
middelen PO 150
samen opleiden 10,6
subsidie zij-instromers 14,2
individuele scholingsrechten 21,2
subtotaal incidenteel 196
diplomagerichte deel (V)SO - structureel 16,5
subtotaal incidenteel en structureel 212,5
werkdrukmiddelen (extra deel (V)SO) 97
TOTAAL PO 309,5
middelen VO 150
TOTAAL CONVENANT 459,5
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling bekostiging
• 2e GPL 2019/2020 is
• met 0,96% toegenomen t.o.v. definitieve regeling 2018/2019
• Met 2,5 % toegenomen t.o.v. 1e regeling 2019/2020
• Complexiteit in bekostiging door: kalenderjaar/ schooljaar + 3 regelingen per schooljaar
Regeling bekostiging personeel % aanpassing ten opzichte van
2019/2020
1e voorlopige regeling 67.876,53€ 82.819,24€ 40.714,95€
2e voorlopige regeling 69.609,98€ 0,962% 84.920,95€ 0,911% 41.748,17€ 0,911% t.o.v. 3e definitieve GPL OP vorig schooljaar
2,554% 2,538% 2,538% t.o.v. 1e voorlopige GPL OP dit schooljaar
2018-2019
1e voorlopige regeling 63.278,89€ 80.245,38€ 39.449,61€
2e voorlopige regeling 67.843,14€ 2,987% 82.819,24€ 1,488% 40.714,95€ 1,488% t.o.v. 3e definitieve GPL OP vorig schooljaar
7,213% 3,207% 3,207% t.o.v. 1e voorlopige GPL OP dit schooljaar
3e definitieve regeling 68.946,71€ 4,662% 84.154,30€ 3,124% 41.371,28€ 3,124% t.o.v. 3e definitieve GPL OP vorig schooljaar
1,627% 1,612% 1,612% t.o.v. 2e voorlopige GPL OP dit schooljaar
verschil 3e t.o.v. 1e regeling 5.667,82€ 8,957% 3.908,92€ 4,871% 1.921,67€ 4,871%
GPL LEERKRACHT GPL DIRECTIE GPL OOP
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling bekostiging
GGL effect
• Het bedrag per leerling ligt t.o.v. 2018/2019 hoger dan 0,96% (1,34%), dit als gevolg van dalende GGL
• Daling GGL (39,95 39,62) heeft positief effect op bedragen per leerling.
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling bekostiging
• De indexatie t.o.v. 2018/2019 (definitief) = 0,96%
• 0,96% toename ook voor P&A budget
• Bedrag voor werkdruk €225 is extra toegenomen t.o.v. 18/19 (€158,27) door kasschuif Ophoging per 2023/2024: €65 per lln. naar ca. €285 per lln. (was eerst per 2020/2021)
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling bekostiging
Indexering personele bekostiging (op kalenderjaar) is bedoeld voor compensatie
gestegen arbeidskosten o.b.v. ontwikkeling in de marktsector:
• Contractloonontwikkeling
• Gestegen werkgeverslasten pensioen en sociale zekerheid (w.o. WAO,
doorbetaling bij ziekte)
Met indexering 3,13% (verwerkt in 2018/2019 en 2019/2020) wordt gefinancierd:
• Gestegen ABP premies per 1-1-2019 en overige toegenomen wettelijke premies
• In vorige cao was al voorschot genomen op indexatie 2019 ter hoogte van 0,15%
Met deze aanpassing moet nog worden gefinancierd:
• Contractloonstijging per 1 januari 2019 zie CAO overleg
• HOUDT HIERMEE REKENING IN DE BEGROTING
• Mogelijke jaarrekeningtechnische consequenties bij geen CAO voor 1-1-2020?
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling bekostiging
Materiële bekostiging per 1-1-2020
- is geïndexeerd met 1,6% t.o.v. 2019
• OAB wordt volledig toegekend aan personele bekostiging• daling genormeerd aantal groepen/ BVO/ MI bekostiging
• afspraken met gemeente?/ effecten allocatiemodel?
• Aanpassing huisvestingsverordening per 2020 (berekening ruimtebehoefte)
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling bekostiging
Toekomstige ontwikkelingen
• Prestatiebox na 2019/2020 - einde bestuursakkoord
- Onderzoek naar prestatieboxmiddelen (ca. €290 mln./ €196,47 per leerling) geld verstrekt via prestatiebox is structureel geld
- Motie Rog/ Van Meenen: “welk deel van dit geld niet wordt ingezet i.h.k.v. doelen bestuursakkoord en kan daardoor worden ingezet voor salaris leerkrachten”
- Onderzoek Regioplan:• Waar worden, binnen verschillende soorten besturen, op dit moment de prestatiebox middelen
uitgegeven?
• Welke keuzes maken besturen c.q. welke gevolgen heeft het voor besturen als zij minder prestatieboxmiddelen zouden ontvangen?
- Voorjaar 2020 debat in TK
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling bekostiging
Toekomstige ontwikkelingen
• Onderzoek naar toereikendheid van de bekostiging in relatie tot doelmatigheid van de bestedingen
• Vereenvoudiging van de bekostiging per 1 januari 2023
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling bekostiging
w
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling kosten
Referentieruimte 2020: ??%
• Contractloonontwikkeling• Overige sociale werkgeverslasten (ziektekosten,
arbeidsongeschiktheid, etc.)• Pensioenpremies:
• Wordt meegenomen in CAO onderhandeling budgetneutraal voor de begroting 2020
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling kosten
• VF premie van 6,15% (gelijk)
• PF premie van 4,2% (lichte stijging)
• Overige sociale werkgeverspremies: NNB begin januari in model werkgeverslasten PO in toolbox
ww
w.p
oraad
.nl
Modernisering PF
Waarom?
• Eenvoud, nu erg complex reglement • Voorspelbaarheid, scholen weten niet goed wanneer iets wordt vergoed • Rechtvaardigheid, worden de kosten terecht verhaalt op het PF (en dus
stijgende premie)? • Voorkomen/ beheersen werkloosheidskosten: Stijging premie door
toenemende werkeloosheidskosten (249 M 2018) • Nu: In 96,5% van de gevallen wordt 100% vergoedt, in 3,5% betaalt
de werkgever alle kosten• Financiële prikkel
Per 1 januari 2021
ww
w.p
oraad
.nl
Modernisering PF
• 90% vergoeding door PF, mits ontslag toetsbaar onvermijdbaar is1. UWV – bedrijfseconomische gronden2. Vaststellingsovereenkomst – bedrijfseconomische gronden3. UWV – ziekte4. Kantonrechter – individuele gronden5. Aflopen tijdelijk contract voor vervanging6. Eigen verzoek werknemer (100%)
• 50% vergoeding door PF, standaard1. Einde dienstverband voor bepaalde tijd2. Einde dienstverband proeftijn3. Vaststellingsovereenkomst, anders dan bedrijfseconomische redenen
• 10% altijd stimulering voorkomen werkeloosheidskosten
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling kosten
CAO
1. Gebroken in juni 2019
2. Waar ging/gaat het over en waar brak het op?
3. Gezamenlijke claim voor noodpakket voor de zomer(loonkloof VO, VSO-D, werkdruk)
4. Prinsjesdag, politieke beschouwingen, gesprek Rutteen (?) begrotingsbehandeling
5. En nu?1. CAO?2. Staking op 6 November
ww
w.p
oraad
.nl
Ontwikkeling kostenWaar gaat het over?
• OOP
• DIR
• Modernisering/ vernieuwing
• Normalisering voor ambtenaren
• Oude afspraak (cao 2018) over Transitievergoeding en WOPO
• Generieke loonsverhoging
• Betaalbaar
ww
w.p
oraad
.nl
Vereenvoudiging bekostiging
ALV 22 november 2018
Komt tot een eenvoudiger en beter inzichtelijke bekostigingssystematiek die:
1. een schoolbestuur beter in staat stelt om meerjarig te sturen en te begroten
2. het (horizontale) gesprek over de besteding en verantwoording van onderwijsmiddelen beter faciliteert
3. gepaard gaat met minder administratieve lasten
ww
w.p
oraad
.nl
Vereenvoudiging bekostiging
• KST, OAB, nevenvestiging en aanvullende bekostiging (nieuwkomers, trekkende bevolking, schipperskinderen, IGBO, etc.) blijven
• Website: berekening effecten per school en schoolbestuur
ww
w.p
oraad
.nl
Vereenvoudiging bekostiging
Proces
• 2018: overleg met PO-Raad en aantal besturen• ALV november 2018: leden PO-Raad stemmen in met voorstel• Brief van Minister aan TK gestuurd op 19 december 2018• 2019: overleg met Raden, SWV’en, sbo en (v)so (LECSO)• Brief aan TK (VGR passend onderwijs) over aanvullende maatregelen
sbo/(v)so op 19 juni 2019• Wetsvoorstel ter internetconsultatie, eind 2019/begin 2020• Wetsvoorstel naar TK rond de zomer 2020• Inwerkingtreding 1 januari 2023 (teldatum 1 februari 2022)
ww
w.p
oraad
.nl
Vereenvoudiging bekostiging
Losse eindjes
- Groeiregeling
- Betaalritme 1/12 per maand + kalenderjaar/ schooljaar bekostiging jaarrekeningtechnische consequenties wordt nu onderzocht
ww
w.p
oraad
.nl
Vereenvoudiging bekostiging
Maatregelen SBO, (V)SO en SWV-en
1. Afschaffing 2%-systematiek in het sbo Wijze van bekostiging sbo wordt gelijk aan (v)so
2. Geen vermindering bekostiging SO bij uitputting budget zware ondersteuning bij het SWV
3. Afschaffing groeiregeling voor sbo en (v)so A.g.v. verschuiving teldatum 1-10 naar 1-2 Mogelijk gedragseffect in OP opnemen hoe om te gaan met
buitenproportioneel groei na 1 februari
4. Vereenvoudiging vaste voeten (v)so d.m.v.: Opheffen onderscheid onderwijssoort in het v(so) 31 verschillende vaste
voeten naar 4
ww
w.p
oraad
.nl
Vereenvoudiging bekostiging
Aandachtspunt richting 2023
• Aanpassing heeft effect op allocatie van middelen binnen besturen:– herverdeeleffecten op brin-niveau zijn groter dan
bestuursniveau;– oude bekostiging gaf enig houvast
ww
w.p
oraad
.nl
Agenda
• Ontwikkelingen bekostiging en kosten• Bekostiging: Convenant lerarentekort, GPL ontwikkeling, P-Box
• Kosten: CAO, premies, modernisering PF• Vereenvoudiging bekostiging
• Ontwikkelingen (financiële) verantwoording• Voorziening groot onderhoud• Indicator reserves schoolbesturen• Verantwoording maatschappelijke thema’s• Verbetering beantwoording: Benchmark en bestuursverslag
ww
w.p
oraad
.nl
Voorziening groot onderhoud
Wijziging in de verslaggevingsregels t.a.v. verwerking onderhoudskosten in de
jaarrekening
Nu kunnen onderhoudskosten als volgt verwerkt worden:
1. Via een voorziening voor groot onderhoud;
2. Activeren en afschrijven
3. Direct in de staat van baten en lasten.
Optie 3 per jaarverslag 2019 niet meer toegestaan (RJ 212.445) moeten
kiezen voor 1 of 2 extra aandacht accountant voor voorziening
ww
w.p
oraad
.nl
Voorziening groot onderhoud
Waar zitten de verschillen?
1. VZ GO wordt nu veelal vastgesteld o.b.v. MOP, waarbij de uitgaven worden over de periode van die MOP worden geëgaliseerd op niveau van bestuur Kosten uitvoeren MOP bestuur €2 mln. over 20 jaar dotatie €100.000 per jaar,
waarbij nog wel voorkomen wordt dat VZ GO niet negatief wordt
2. VZ GO moet volgens RJ per onderhoudsinvestering worden bepaald + naar tijdsgelang sparen: Dak 20 jaar / kosten bedragen dan €200.000 Na 10 jaar voor deze component €100.000 in de voorziening En dat voor alle specifieke onderhoudsinvesteringen
Voorziening groot onderhoud is bij 2 veel groter dan 1 voldoende omvang
Hoe wordt bij jullie voorziening groot onderhoud opgebouwd?
ww
w.p
oraad
.nl
Voorziening onderhoud
Schoolbesturen/ PO-Raad
1. De huidige methode werkt al vanaf 2005 en heeft zich inmiddels bewezen als instrument voor egalisatie onderhoudsuitgaven (en is als die jaren goedgekeurd door accountants)
2. De RJ methode lost geen probleem op, maar creëert juist problemen
• Door RJ methode moet voorziening onnodig groter worden gemaakt t.l.v. EV (soms leidend tot negatief EV)
• Om deze voorziening te vullen wordt geld onttrokken aan het onderwijsproces/ wordt toch maar niet geïnvesteerd
• Dit extra geld in de voorziening wordt nooit volledig wordt uitgegeven (ijzeren voorziening);• Dat kan niet de bedoeling zijn: geld moet naar primair proces.
3. Voorstel om GO te activeren & afschrijven = voor sector niet de oplossing
ww
w.p
oraad
.nl
Voorziening onderhoud
RJ/ Accountants
• Dat verkeerde methode in verleden onterecht is toegestaan is geen reden om nu niet de regelgeving juist toe te passen.
• Dit leidt inderdaad tot ophoging van de voorzieningen, maar dat is ook terecht!
Schoolbesturen zijn volgens internationale standaarden veel minder rijk dan ze presenteren op de balans toekomstige lasten onvoldoende inzichtelijk gemaakt
op de balans
• RJ methode helpt daardoor juist onderwijs in de discussies rondom de vermogensposities en toereikendheid van de bekostiging.
• Internationale afspraken (IFRS/IPSAS) niet aan laars lappen als dit politiek even niet uitkomt (zie ook BAPO) onderwijs is vrij om uit RJ te stappen
ww
w.p
oraad
.nl
Voorziening groot onderhoud
Afspraken na overleg met OCW
• Voor 2018 en 2019 mogelijk uit te gaan van de methode die schoolbesturen de
afgelopen jaren al hebben toegepast
• Een werkgroep komt tot een verwerkingswijze die aansluit bij RJ én waarbij
rekening wordt gehouden met onderwijssectorspecifieke aspecten.
• Wat zijn de effecten voor schoolbesturen bij het volgen van de methodiek die de RJ
voor ogen staat?
• Wat is hiervan de toegevoegde waarde voor het PO en VO?
• Wat zijn eventuele onoverkomelijkheden van het volgen van methodiek die de RJ
voor ogen staat?
ww
w.p
oraad
.nl
Voorziening groot onderhoud
• VZ GO is dus volop onderwerp van gesprek pleidooi PO-Raad voor duidelijk 2020 OCW gaat Rjo aanpassen zodat in 2020 ook geen aanpassing van opbouw voorziening GO door schoolbesturen nodig is.
• Voorjaar 2020 definitieve besluitvorming advies schoolbesturen om dit af te wachten
• Inzet PO-Raad: voorkom grote toestroom van eigen vermogen naar de voorziening
ww
w.p
oraad
.nl
Onderzoek indicator reserve
- OCW brieven van 20 juni en 17 oktober
- PO heeft in 2018 al het geld dat binnenkwam ook daadwerkelijk uitgegeven (rentabiliteit 0)
- Onderzoek IvhO naar indicator met bovensignaleringsgrens o voert nu gesprekken met schoolbesturen met mogelijk te hoge vermogenspositie
o Indicator is gebaseerd op IOO onderzoek/ Commissie Don.
- Onderzoek (Oberon) naar redenen waarom schoolbesturen jaarlijks geld overhouden (meer dan begroot) en de rol van de bekostigingssystematiek in deze november 2019
ww
w.p
oraad
.nl
Maatschappelijke thema’s• Naast verantwoording aanpak werkdruk 4 nieuwe thema’s regeling
jaarverslaggeving onderwijs artikel 4, lid 6.
1. Strategisch personeelsbeleid
2. Passend onderwijs
3. Allocatie van middelen (n.v.t. voor éénpitters)4. Onderwijsachterstanden
Voor 2019: alleen beschrijving in bestuursverslag. V.a. 2020 mogelijk
cijfermatige toelichting via XBRL
ww
w.p
oraad
.nl
Format bestuursverslag
A. Verbeteren kwaliteit verantwoording via het bestuursverslag• Vollediger• Leesbaarder• Vergelijkbaarder
B. Tegen zo laag administratieve lasten• Maximaal hergebruik bestaande informatie• Bestuursverslag via Vensters (zie schoolgids)
ww
w.p
oraad
.nl
Format bestuursverslag
Om doelstellingen met het bestuursverslag te realiseren Uniformeren bestuursverslag: zowel het WAT als het HOE
• Ten aanzien van het WAT welke onderwerpen?
• Ten aanzien van het HOE op welke wijze?• Maken van keuzes over de wijze van verantwoording die door heel de sector
worden opgevolgd
• Bijv: hoe verantwoorden we onze financiële positie keuze voor 1 uniforme wijze
Zie format eind november verzoek deze te hanteren en verbetersuggesties te delen
ww
w.p
oraad
.nl
Voorbeeld: Analyse financiële positie
ww
w.p
oraad
.nl
Bestuursverslag: Analyse financiële positie
Analyse financiële positie
• Wat vindt het bestuur van de financiële positie/ reservepositie van het schoolbestuur?
• Hoe verhoudt de ontwikkeling van het resultaat/de rentabiliteit de komende jaren - negatief, rond de 0 of positief - zich tot het financieel beleid van het bestuur?
• Welke keuzes worden gemaakt om de financiële ruimte in te zetten of om de financiële positie tot een aanvaardbaar niveau te brengen?
ww
w.p
oraad
.nl
Benchmark: Aanleiding
1. Voor PO-Raad en de VO-raad is verbeteren van de doelmatige inzet van middelen en het versterken van het evalueren en verantwoorden hierover, sinds jaar en dag een strategisch speerpunt.
2. De Onderwijsraad adviseerde in dit kader onlangs te investeren in het versterken van het leren en verantwoorden over de financiering van schoolbesturen in het onderwijs. In hun reactie hierop kondigden de ministers van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) verplichte openbare benchmarks voor schoolbesturen aan.
3. De PO-Raad en VO-raad investeren in de komende jaren extra in het versterken van de verantwoordingscyclus van schoolbesturen. Als onderdeel daarvan willen de raden onderzoeken of zij het voortouw kunnen nemen bij het ontwikkelen van sectorale benchmarks.
ww
w.p
oraad
.nl
De POVO benchmark: beoogde opbrengsten, uitgangspunten voor succes en de organisatie.
1. De beoogde
opbrengsten
2. Uitgangspunten voor
succes
3. Organisatie
a) Leren van elkaar: vergelijken legt
verbeterpotentieel bloot,
onderlinge dialoog faciliteert leren
b) Heldere
verantwoordingsinformatie:
scherper gesprek met intern en extern
toezicht door vergelijking met
gelijksoortige besturen
c) Ons eigen verhaal over de sector:
geaggregeerde informatie is een
jaarlijks beeld en verhaal over de
staat van de sector
a) Niet alleen financiën: juist ook
onderwijs, een zo compleet mogelijk
verhaal over het Bestuur en de sector
b) Openbaarheid: gefaseerd, om
verantwoording te ondersteunen,
veilig genoeg om te leren
c) Vergelijkbaarheid: geen appels en
peren, slimme subgroepen om
vergelijkbaarheid te vergroten
d) Participatie: gecommitteerde
participatie is cruciaal voor het
succes. Iedereen doet mee (tenzij..)
e) Datagebruik: Zoveel mogelijk
bestaand, zo min mogelijk
bevragingslast. Veel is er al.
a) Besturing: Raden sturen aan,
stevige adviesrol voor bestuurlijke
kopgroep, breed bestuurlijk overleg
faciliteert
b) Betrokkenheid van de sector: open
werkgroepen werken thematisch aan
ontwikkeling
c) Planning: drie jaar voor ontwikkeling,
in 2020 een eerste (eenvoudige)
ronde
d) Financiering: OCW betaalt
ontwikkeling, daarna gefinancierd uit
lumpsum
e) Infrastructuur: onder de paraplu van
Vensters, als logische aanvulling op
en in samenhang met bestaande
informatieproducten
www.poraad.nl