Top Banner
67 Kelime İşlem Programı KELiME işLEM PROGRAMI 3. ÜNİTE 1. “Kelime işlem” kavramının ne ifade ettiğini araştırınız. 2. Günümüzde kullanılan kelime işlem programlarının neler olduğunu araştırınız. 3. Kelime işlem programları ile bir metin oluşturmanın daktilo ile metin oluşturmaya oranla kolaylıklarını belirtiniz. Üniteye Hazırlık
40

Kelime işlem Programı - Hacettepe Üniversitesiyunus.hacettepe.edu.tr/~cigrik07/fatih123/E-kitap/4...lay ara yüzü MS Word programının en çok kullanılan kelime işlem programı

Dec 29, 2019

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
  • 67

    Kelime İşlem Programı

    Kelime işlem Programı

    3. ÜNİTE

    1. “Kelime işlem” kavramının ne ifade ettiğini araştırınız.

    2. Günümüzde kullanılan kelime işlem programlarının neler olduğunu araştırınız.

    3. Kelime işlem programları ile bir metin oluşturmanın daktilo ile metin oluşturmaya oranla kolaylıklarını belirtiniz.

    Üniteye Hazırlık

  • 68

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    A. Başlangıç

    Kelime işlem programları, bilgisayarda klavye yardımıyla yazı yazmamızı sağlayan, yazılan bu ya-zılar üzerinde kelime boyutunu büyütme, kelimeleri tablo içine alma gibi türlü biçimlendirme işlemine olanak veren ve çalışmalarımızı yazıcıdan çıkartmamızı sağlayan programlardır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan kelime işlem programı Microsoft (MS) Office paket programlar grubu (Word, Excel, Powerpoint, Access) içinde yer alan MS Word programıdır. Kapsamlı yazma araçları ve kullanımı ko-lay ara yüzü MS Word programının en çok kullanılan kelime işlem programı olmasını sağlamaktadır. Bu ünitemizde MS Word 2003 kelime işlem programının kullanım özelliklerine değineceğiz. MS Word progra-mında oluşturacağımız uygulamaları kaydetmek için Belgelerim klasörü içerisine “MS Office Uygulama-larım” isimli bir klasör oluşturalım. “MS Office Uygu-lamalarım” klasörü içerisine de “MS Word Uygula-malarım” adlı bir klasör oluşturalım (Resim 3.1).

    1. Kelime İşlemciyle İlk adımlar a. Kelime İşlemci Uygula-

    ması açma

    Kelime işlemci uygulama-larına geçmek için programımız MS Word’ü açalım:

    1. Başlat menüsüne tıkla-yalım.

    2. Açılan pencereden Tüm Programlar seçeneğini seçili hâle getirelim.

    3. Gelen pencerede Mic-rosoft Office seçeneği içinde yer alan Micro-soft Office Word prog-ramına tıklayalım (Re-sim 3.2).

    Konuya Hazırlık

    1. Kelime işlem programında yazılmış bir öz geçmiş belgesini derse getirerek ekran görün-tüsü hakkında tartışınız.

    2. Kelime işlem programlarında oluşturulan belgelerin uzantıları nelerdir? Araştırınız.

    Resim 3.1: MS Word uygulamalarım klasörü

    Resim 3.2: MS Word programının açılması

  • 69

    Kelime İşlem Programı

    Gerçekleştirdiğimiz bu adımlar sonucunda karşımıza MS Word programının ara yüzü gelecektir. Şimdi programımızın uygulama penceresini inceleyelim (Resim 3.3).

    MS Word uygulamasını ilk olarak açtığımızda karşımıza temel çubuklar olan Menü çubuğu, Stan-dart araç çubuğu ve Biçimlendirme araç çubuğu gelecektir. Bununla birlikte yazılarımızı hizalı yaz-mamızda yardımcı olan Cetvel, birden çok sayfalı metinlerde hareket etmemizi sağlayan Dikey ve Yatay Kaydırma çubukları, bazı biçimlendirme işlemlerini yapmamızı sağlayan görev Bölmesi, uygu-lamamızın sayfası gibi bazı bilgiler içeren Durum çubuğu uygulama penceremizde bulunacaktır.

    b. Kayıtlı Bir Dosyayı açma

    Daha önceden MS Word programında oluşturulup bilgisayara kaydedilmiş bir belgeyi açabilmek için farklı yollar takip edilebilir. Bunun için aşağıdaki adımları gerçekleştirelim:

    1. Dosya menüsündeki aç seçeneğini tıklayalım (Resim 3.4).2. Klavyede Ctrl tuşunu basılı tutarak O tuşuna basalım (Resim 3.5).3. Standart araç çubuğunda yer alan aç düğmesini tıklayalım (Resim 3.6).

    Resim 3.4: Dosya menüsü aç seçeneği

    Resim 3.6: Standart araç çubuğu aç düğmesi

    Resim 3.5: Klavyede Ctrl ve O tuşları

    Resim 3.3: MS Word programı penceresi

    Başlık Çubuğu

    Menü Çubuğu

    StandartAraç Çubuğu Görev

    Bölmesi

    DikeyKaydırmaÇubuğu

    YatayKaydırmaÇubuğu

    DurumÇubuğu

    Cetvel

  • 70

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    Gerçekleştirdiğimiz bu adımlar sonrası karşımıza aç Penceresi gelecektir (Resim 3.7).

    Belgemizi seçili hâle getirip aç düğmesine tıkladığımızda MS Word programı belgemizi düzenleme yapmak için hazır hâle getirecektir.

    c. Birden çok Belgeyle çalışmak

    MS Word programında aynı anda birden çok belgemizle çalışmak mümkündür. Bu belgeler bilgi-sayarımızda kayıtlı belgeleri tekrar düzenlemek için açılmış ya da yeni oluşturulmuş olabilir. Her açılan belge görev çubuğu üzerinde yer alır (Resim 3.8).

    ç. Yardım Fonksiyonlarını Kullanma

    MS Word programı kullanıcılarına tüm konuları içeren ayrıntılı bir yardım sunmaktadır. Bunun için aşağıdaki adımları takip ede-lim:

    1. Yardım menüsü seçeneklerinden Microsoft Office Word Yardımı seçeneğini seçelim.

    2. Seçim ardından ekranın sağ sütununa Word Yardımı gö-rev Bölmesi gelecektir. Bu bölmede yer alan Ara kutucu-ğuna “sekmeler” kelimesini yazalım (Resim 3.10).

    Bir Düzey Yukarı Düğmesi: Bulunulan dizinden bir üst dizine geçer.

    Bak Açılır Liste Kutusu: Kayıtlı belgemizin bulunduğu dizin bu kutucukta belirlenir.

    Araç Düğmesi: Bulunulan dizindeki kla-sörler ve belgelerle ilgili işlemler yapılır.

    Görünümler Düğmesi: Bulunulan dizin-deki klasörlerin görünüm düzenlerini değiştirir.

    Yeni Klasör Oluştur Düğmesi: Bulunulan dizine yeni bir klasör oluşturur.

    Sil Düğmesi: Seçili olan klasörü siler.

    Resim 3.7: Aç penceresi

    Resim 3.8: Görev çubuğu penceresi

    Resim 3.9: Pencere menüsü seçenekleri

    Ek Bilgi

    Pencere menüsünde o an açık olan MS Word belgeleri listelenmektedir. Liste elemanlarına tıklaya-rak belgeler arasında geçiş yapabiliriz (Resim 3.9)

    Resim 3.10: Word yardımı görev bölmesi

  • 71

    Kelime İşlem Programı

    3. Ara düğmesini ( ) tıklayalım. Tıklama ile birlikte yine aynı görev bölmesinde yardım konuları listelenecektir. Bu konulardan istenilene tıklayarak detay bilgiler alabiliriz.

    d. Yeni Belge açma

    MS Word programında uygulamalarımızı oluşturacağımız yeni belgeler açabiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:

    1. Dosya menüsündeki Yeni seçeneğine tıklayalım.

    2. Ekranın sağına gelen Yeni Belge görev bölmesinden Boş Belge seçeneğine ( ) tıklayalım (Resim 3.11).

    Ekrana uygulamalarımız için boş bir belge gelecektir.

    e. Belgeyi Kaydetme

    MS Word programında hazırladığımız belgelerimizi daha sonra üzerinde değişiklik yapmak ya da sayfa ile ilgili düzenlemeleri yapmak için tekrar açmak isteyebiliriz. Bunun için belgelerimizi oluşturduk-tan sonra kaydetmemiz gerekir. Bir belge kaydetmek için aşağıdaki adımları uygulayalım:

    1. MS Word programında yeni bir belge açıp Dosya menüsü seçeneklerinden Kaydet seçeneğine tıklayalım.

    2. Karşımıza gelen Farklı Kaydet penceresinde bulunan Kayıt Yeri açılır liste seçeneklerinden Belgelerimi seçelim. Daha önce oluşturmuş olduğumuz “MS Office Uygulamalarım” klasörü-nün içindeki “MS Word Uygulamalarım” klasörünü açalım (Resim 3.12).

    Resim 3.11: Yeni belge görev bölmesi

    Ek Bilgi

    MS Word programı her yeni açılan yeni belgeye otomatik olarak Belge1 adını verir. Devam eden yeni belge açımlarında ise sayıyı artırarak (Belge 2, Belge 3...) isim-lendirir. Bu isimler belgemizi farklı bir dosya isimi ile kaydedene kadar kalır.

    Resim 3.12: Farklı kaydet penceresi

    Kayıt yeri açılır kutusu

    ile belgemizi kayıt ede-

    ceğimiz konumu seçe-

    biliriz.

    Kolay erişim düğmeleri

    ile bilgisayarımızdaki

    temel konumlara hızlı

    bir şekilde ulaşabiliriz.

  • 72

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    3. Dosya adı kutusuna belgemiz için uygun gördüğümüz ve sonra belgemizi bulmamızı kolaylaştı-rıcı bir isim verelim. Bu kutucuğa “19 Mayıs” metnini yazalım ( ).

    4. Kayıt türü açılır kutusu ile belgemizi word belgesi türünden farklı olarak web sayfası gibi farklı türlerde de kayıt edebiliriz.

    5. Son olarak Kaydet düğmesine ( ) tıklayarak işlemi sonlandıralım.

    “MS Word Uygulamalarım” klasöründe “19 Mayıs” adlı bir MS Word belgesi oluşacaktır.

    f. Belgeyi Farklı Kaydetme

    MS Word programında daha önce oluşturup kaydettiğimiz belgeleri açarak çeşitli düzenlemeler yapabiliriz. Yaptığımız bu değişiklikleri Dosya menüsü seçeneklerinden Kaydet düğmesi ile belge üze-rine kaydedebiliriz. Bunun yanında istersek önceki belgemizi koruyarak farklı konumda, farklı bir belge olarak da kaydedebiliriz. Bunun için aşağıdaki adımları uygulayalım:

    1. Bir önceki konuda “MS Word Uygulamalarım” klasörüne kaydettiğimiz “19 Mayıs” belgesini açalım.

    2. Dosya menüsündeki Farklı Kaydet seçeneğini seçelim.

    3. Karşımıza Farklı Kaydet penceresi gelecektir (Resim 3.12). Bu pencerede Dosya adı kutusu-na “19 Mayıs 2008” metnini girelim ( ).

    4. Kaydet düğmesine ( ) tıklayalım.

    “MS Word Uygulamalarım” klasöründe “19 Mayıs” adlı belgemizle ile birlikte “19 Mayıs 2008” adlı bir MS Word Belgesi daha oluşacaktır (Resim 3.13).

    g. Belgeyi Farklı Dosya Biçiminde Kaydetme

    MS Word programı, oluşturduğumuz belgeleri farklı ortamlarda açılmalarını sağlamak üzere farklı dosya biçimlerinde kaydetmemize olanak sağlamaktadır. Daha önce oluşturduğumuz “19 Mayıs” bel-gemizi web sayfası olarak kaydedeceğimiz şu adımları takip edelim:

    Ek Bilgi

    Belgenizi kaydetmek için şu yolları da deneyebilirsiniz:• Standart araç çubuğunda yer alan Kaydet düğmesine ( ) tıklayınız.• Klavyede ctrl ( ) tuşuna ve S tuşuna basınız.

    Çalışma Etkinliği

    Ders konuları ile birlikte geliştireceğimiz belge için yeni bir belge oluşturunuz. Belgeye “Öz Geçmiş” ismini verip uygulamalar esnasında oluşturduğumuz “MS Word Uygulamalarım” klasörüne kaydediniz.

    Resim 3.13: MS Word uygulamalarım klasörü

    Çalışma Etkinliği

    Daha önce oluşturmuş olduğunuz “Öz Geçmiş” belgesini açıp Farklı Kaydet özelliğini kullanarak “Öz Geçmiş 2008” adı ile masaüstüne kaydediniz.

  • 73

    Kelime İşlem Programı

    1. Bir önceki konuda “MS Word Uygulamalarım” klasörüne kaydettiğimiz “19 Mayıs” klasörünü açalım.

    2. Dosya menüsündeki Farklı Kaydet seçeneğini seçelim.

    3. Karşımıza Farklı Kaydet penceresi gelecektir.

    4. Kayıt türü açılır kutusundan Web Sayfası seçeneğini seçelim (Resim 3.14).

    “MS Word Uygulamalarım” klasöründe “19 Ma-yıs” adlı bir belge daha oluşacaktır. Bu belgeyi çift tıklayarak açtığımızda belge MS Word programında açılmayacaktır.

    h. Belgeyi Kapatma

    MS Office Word programını kapatmadanda açık olan belgemizi kapatabiliriz. Bunun için aşağıdaki adımları takip edelim:

    1. “MS Word Uygulamalarım” klasörüne kaydettiğimiz “19 Mayıs” klasörünü açalım.

    2. Belgemizi kapatmak için Dosya menüsündeki Kapat seçeneğini seçelim.

    3. MS Word programı kapanmaz iken “19 Mayıs” belgemiz kapanacaktır.

    ı. Kelime İşlemci Uygulamasını Kapatma

    MS Word programını kapatmak için Dosya menüsü seçeneklerinden çıkış seçeneğini seçebiliriz.

    2. Temel ayarları Yapma MS Word programında sayfa görünümü ve araç çubuklarının dizilimi gibi bazı ayarlamaları yaparak

    MS Word programını kişiselleştirebiliriz. Bu ayarlamaları bazı durumlarda geliştireceğimiz uygulamaya göre de düzenleyebiliriz. Bu durum bize hız ve verimlilik kazandıracaktır.

    Resim 3.14: Kayıt türü açılır kutusu

    Resim 3.15: Birlikte aç seçeneği

    Ek Bilgi

    Web sayfası olarak kaydettiğimiz belgeyi MS Word programında açmak için belge üzerinde farenin sağ tuşu tıklanır. Açılan pencere seçeneklerinden Birlikte Aç seçe-neği seçilir. Seçimle birlikte açılan pencereden Microsoft Office Word seçeneği seçilir (Resim 3.15).

    Ek Bilgi

    MS Word programını kapatmak için klavyeden alt ( ) tuşuna basılı iken fonksiyon tuşlarından F4 ( ) tuşuna basılır.

  • 74

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    a. Sayfa görünümlerinin Değiştirilmesi

    MS Word programında belgemizi oluşturma amacımıza uygun bir sayfa görünümü seçebiliriz. Sayfa görünümü seçenekleri görü-nüm menüsü içerisinde yer almaktadır (Resim 3.16).

    b. Sayfa görüntüsünü Büyütme

    Çok küçük boyutlarda yazılmış belgelerde okumayı ya da düzenlemeyi kolaylaştırmak için sayfa gö-rüntüsünü büyütebiliriz. Belgenin sayfalarına genel bir bakış için sayfa görüntüsünü küçültebiliriz. Bunun için aşağıdaki adımları takip edelim:

    1. görünüm menüsündeki Yakınlaştır seçeneğini tıklaya-lım.

    2. Açılan Yakınlaştır penceresinden %200 seçeneğini se-çili hâle getirelim (Resim 3.18).

    3. Tamam düğmesine tıklayalım.

    Belgemiz gerçek görüntüsünün %200 oranı ile büyütülmüş olarak görüntülenecektir.

    Ek Bilgi

    Sayfa görünümlerine ulaşabilmek için ekranın altında yatay kaydırma çubuğunun en solunda yer alan düğmeler ( ) de kullanılabilir.

    Ek Bilgi

    Düğme isimlerinin tam olarak bilinmediği durumlarda düğ-menin ismini öğrenmek için düğme üzerinde fareyi belirli süre bekletmek gerekmektedir. Bu durumda düğmenin altında düğ-menin isminin yazılı olduğu sarı zeminli bir pencere çıkacaktır (Resim 3.17).

    Resim 3.17: Düğme isimleri-ni görüntüleyen pencere

    Resim 3.18: Yakınlaştır penceresi

    Resim 3.19: Birden çok sayfa seçenekleri

    Ek Bilgi

    Birden çok sayfa bölümünden ekranınızda aynı anda göstermek istediğiniz sayfa sayısını belirleyebilirsiniz. Ekran düğmesi üzerinde fare-nin sol tuşunu basılı tutarak gelen pencereden sayfa sayısını seçebilirsiniz (Resim 3.19).

    Resim 3.16: Görünüm menüsü sayfa görünümü seçenekleri

  • 75

    Kelime İşlem Programı

    c. araç çubuğu Özelliklerini Değiştirme

    MS Word programı, kullanıcılarına kullanımı çok olan araç çubuklarını ekrana getirme ya da kullan-madığı araç çubuklarını gizleme gibi esneklikler sağlamaktadır/sunmaktadır. Bu da kullanıcılara uygula-malarında kolaylık sağlamaktadır. Bununla birlikte menülerde bulunan seçeneklerden de istenilen araç çubuğuna ekleme yapılabilmektedir. Örnek uygulama için aşağıdaki adımları takip edelim:

    1. görünüm menüsündeki araç çubuk-ları seçeneğini tıklayalım.

    2. Seçimle birlikte sol tarafa açılan pence-redeki seçeneklerden çizim araç çubu-ğunu seçili hâle getirelim (Resim 3.20). Ekranda çizim araç çubuğu belirecektir.

    3. Araç çubuğuna menü seçeneklerinden eklemek için üstteki adımları takip edip ikinci adımda çizim yerine Özelleştir seçeneğini seçelim. Karşımıza Özelleş-tir penceresi gelecektir.

    4. Komutlar sekmesini seçelim. Açılan pencereden istenilen menü seçeneğini seçili hâle getirdiğimizde o menüye ait seçenekler Komutlar bölümünde liste-lenecektir (Resim 3.21).

    5. İstenilen komutu fare ile tıklayıp sürükle bırak yöntemi ile istenilen araç çubuğu üzerine taşıyabiliriz.

    Resim 3.20: Araç çubukları seçenekleri

    Resim 3.21: Özelleştir penceresi

    Resim 3.22: Özelleştir penceresi

    Ek Bilgi

    • Araç çubuklarının en sağında Araç Çubukları Seçenekleri düğmesi ( )ni tıkladığınızda Resim 3.22’deki seçe-nekler gelecektir. Bu seçenekle bulu-nan araç çubuğu üzerindeki düğme-ler eklenip gizlenebilir ya da Özelleştir seçeneği ile Özelleştir penceresi açı-labilir.

    • Araçlar menüsü seçeneklerinden Özelleştir seçeneği ile de Özelleştir penceresi açılabilir.

  • 76

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    3. Belge alışverişiMS Word programı diğer kelime işlemci programları olan not Defteri ve Wordpad programlarında

    hazırlanmış belgeleri açabilir. Bununla beraber Web sayfası olarak hazırlanmış ya da yeni nesil genişle-tilebilir işaretleme dili olan xml dilinde hazırlanmış belgeleri de görüntüleyebilmektedir. Bunun için Ekle menüsü seçeneklerinden Dosya seçeneği kullanılır.

    MS Word programında hazırlanmış belgeleri dış ortamlara aktarmak için de Dosya menüsünden gönder seçeneği kullanılır. Bu seçenekle belgelerimizi Posta alıcısı gibi ortamlara gönderebiliriz.

    DEğErlEnDirmE Soruları

    1. MS Word programında oluşturulmuş bir belgeyi değişik bir isimle saklamak için aşağı-daki seçeneklerden hangisi kullanılır?

    A) Dosya Menüsü - Farklı Kaydet B) Dosya Menüsü - Ad Değiştir C) Düzen Menüsü - Yeni Adla Kaydet D) Dosya Menüsü - Kaydet E) Dosya Menüsü - Değiştir

    2. MS Word programında hazırlanmış belgeler aşağıdaki dosya format biçimlerinden hangisi ile kaydedilebilir?

    A) Müzik dosyası B) Ses dosyası C) Web sayfası D) Video dosyası E) Görüntü dosyası

    3. MS Word programının sayfa görünümünü değiştirmek için hangi menü kullanılır? A) Dosya Menüsü B) Düzen Menüsü C) Tablo Menüsü D) Araçlar Menüsü E) Görünüm Menüsü

    4. MS Word programında belgeyi kaydetmek için kullanılan kısayol tuşu aşağıdakilerden hangisidir?

    A) CTRL + Y B) CTRL + K C) CTRL + U D) CTRL + S E) CTRL + H

    5. MS Word programında yeni bir belge açmak için aşağıdaki yollardan hangisi kullanı-lır?

    A) Dosya Menüsü - Yeni B) Dosya Menüsü - Aç C) Dosya Menüsü - Yeni Aç D) Dosya Menüsü - Yenile E) Dosya Menüsü - Kapat

  • 77

    Kelime İşlem Programı

    B. TEMEl İşlEMlEr

    MS Word programında metin ile ilgili işlemlerin tamamı ekranda yanıp sönen İmleç ( ) kıla-vuzluğunda yazılmaktadır. İmleç klavye yardımı ile yazılacak yazıların, fare yardımıyla eklenen metin ya da nesnelerin ekrandaki hedef noktasını belirlemektedir.

    1. Metni Yerleştirme a. Metni araya Ekleme

    Yazılan metinler arasına metinler eklemek için imleci ekleme yapmak istedi-ğimiz yere konumlandırmamız gerekmektedir. Bunun için klavyedeki yön tuşlarını (Resim 3.23) ya da fareyi kullanabiliriz. Uygulama için şu adımları takip edelim:

    1. Aşağıdaki ilk kutu içerisindeki metinleri MS Word programında yazalım.

    2. Yazım bittikten sonra klavyedeki yön tuşlarını kullanarak “Siz” sözcüğü-nün sonrasına konumlandıralım ve ikinci kutuda kalın yazılmış olarak verilen “almakta olduğu-nuz terbiye ve kültür ile” sözcük grubunu yazalım.

    3. Eksik olan diğer metni de yazmak için yükselen sözcüğünün sonuna fare ile tıklayarak imleci buraya konumlandıralım ve yeni sözcüğünü yazalım.

    Metinlerimiz cümle içinde olması gereken yerlerde konumlanacaktır.

    Konuya Hazırlık

    1. Kelime işlem programlarında uygulama geliştirme işlemlerini hızlandırma tekniklerini araştırınız.

    2. Kelime işlem programlarında uygulamalar, matematiksel semboller nasıl eklenir? Araştı-rınız.

    Resim 3.23: Yön tuşları

    Gençler,Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz, almakta olduğunuz terbiye ve kültür ile in-

    sanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneği olacaksınız. Ey yükselen yeni nesil, gelecek sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve sürdürecek

    sizsiniz.Mustafa Kemal ATATÜRK

    NUTUK

    Çalışma Etkinliği

    Daha önce oluşturmuş olduğunuz “Öz Geçmiş” belgesini açıp öz geçmişiniz ile ilgili bilgi-leri giriniz.

    Gençler,Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz, insanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli

    örneği olacaksınız.Ey yükselen nesil, gelecek sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve sürdürecek sizsiniz.

    Mustafa Kemal ATATÜRK NUTUK

  • 78

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    b. Yapılan İşlemi geri alma

    MS Word programı, kullanıcılara en son yaptıkları işlemden başlayarak işlemlerini adım adım geri almalarına imkân vermektedir. Büyük kolaylık sağlayan bu özellik yapılan hataların geri dönüşünün ol-duğu anlamına gelmektedir. Hatalı işlem öncesine kadar bu özellik kullanıldıktan sonra çalışmaya hata düzeltilerek devam edilebilir. Geri alma işlemi için Düzen menüsü seçeneklerinden geri Al seçeneği kullanılır.

    c. araya Özel Harf ya da Sembol Ekleme

    MS Word programında klavyede bulunmayan özel harf, karakter veya semboller eklemek için Ekle menüsü seçeneklerinden Simge seçeneği kullanılır. Bu yol izlendiğinde Simge penceresi karşımıza ge-lecektir (Resim 3.24). Buradan istenilen simge seçili duruma getirilip Ekle düğmesine ( ) tıklanır. Tıklamanın ardından farenin imlecinin bulunduğu yere nesne eklenmiş olacaktır.

    ç. Belge arasına Sayfa Sonu Ekleme

    MS Word çok sayfalı belgeler ile çalışırken sayfa sonları özelliğini sunarak kullanıcılarına kolaylık sağlamaktadır. Oluşturulan belgede sayfa sonu eklendiğinde imleç otomatik olarak bir sonraki sayfa başına geçecek ve belge buradan oluşturulmaya devam edilecektir. Bu özellik sayesinde belge içine eklenecek yeni nesneler sonrasında, daha önce belgede konumlandı-rılmış paragrafı tablo, resim veya grafiğin alt satırlara kayarak sayfalar arasında bölünmesinin önüne geçilmiş olacaktır. Böylece her ekleme sonrası sayfa sonlarının tekrar tekrar kontrol edilmesine gerek kalma-yacaktır. Belgemize sayfa sonu eklemek için şu adımları takip edelim:

    1. Ekle menüsü seçeneklerinden Kesme seçeneğini seçelim.

    2. Karşımıza Kesme penceresi gelecektir (Resim 3.25).

    3. Sayfa Sonuna seçeneği seçili hâlde iken Tamam düğmesine tıklayalım.

    Resim 3.24: Simge penceresi

    Resim 3.25: Kesme penceresi

    Çalışma Etkinliği

    Aşağıdaki örnekleri MS Word’de yazınız.

    ∑x (A∩B)∪C= 23€ ¼+¾

    Çalışma Etkinliği

    Daha önce oluşturmuş olduğunuz “Öz Geçmiş” belgesini açıp mail adresi satırı oluşturu-nuz ve mail adresinizi yazınız (Örneğin, [email protected]).

  • 79

    Kelime İşlem Programı

    Kesmeyi eklediğimiz sayfadan bir sonraki sayfa başında imleç konumlanacaktır.2. Metin Seçme MS Word programında metinlerimiz üzerinde komutlarımızı uygulayarak biçimlendirme yapabil-

    mek için hedef metin seçili duruma getirilmelidir. Bunun için fare kullanılabileceği gibi klavye tuşları da kullanılabilir.

    Fare ile seçim yapmak için metnin başlan-gıcına fare göstergesini konumlandırıp farenin sol tuşuna basılı tutarak seçimin sonlandırılacağı yere kadar sürüklemek gerekmektedir. Bu du-rumda sürükleme yapılan metnin zemin rengi siyah olurken metnin yazı rengi beyaza dönü-şecektir (Resim 3.26).

    Klavye ile seçim yapmak için metin başlangıcına klavye ya da fareyi konumlandıralım. Klavyede

    bulunan Shift ( ) tuşunu basılı tutup klavyedeki Yön Tuşları ( ) yardımı ile seçilecek

    yöne doğru imleci hareket ettirelim. Bu yöntem ile metin içindeki harfler ya da karakterler tek tek seçi-lecektir.

    3. Metin Düzenleme MS Word programında metinlerimizi belge içinde Taşıma, Kopyalama ve Silme işlemleri yapabi-

    liriz. Bu özellik sayesinde belgemizde sık kullandığımız metinleri sürekli yazmaktan kurtulabiliriz ya da farklı bir yerde bulunması gereken metinleri kolay bir şekilde yerinden oynatabiliriz.

    a. Kopyala ve Yapıştır Komutlarını KullanmaKopyala ve Yapıştır komutları ile seçili metni çoğaltma işlemi yapmış oluruz. Çoğaltma işlemi için

    şu adımları takip edelim:1. Çoğaltma yapılacak metni seçili duruma getirelim.2. Düzen menüsündeki Kopyala seçeneğini tıklayalım.3. Metnin ekleneceği yere İmleci konumlandıralım ve Düzen menüsü seçeneklerinden Yapıştır

    seçeneğini seçelim.

    Resim 3.26: Fare ile seçim yapma

    Resim 3.27: Ctrl tuşu ile ayrı bölgelerdeki metinleri seçime dâhi etme

    Resim 3.28: Alt tuşu ile metin düzeninden bağımsız seçimler yapma

    Ek Bilgi

    Fare ile seçim yaparken şu yöntemleri deneye-bilirsiniz (Metin içinde küçük bir seçim yapınız.):

    Sift ( ) tuşu basılı iken fare ile tıkla-dığınız bölgeye kadar arada kalan tüm metinler seçili hâle gelecektir.

    Ctrl ( ) tuşu basılı iken fare ile yapacağı-nız ayrı bölgedeki seçimler eski seçimlere dâhil edilecekitr (Resim 3.27).

    Alt ( ) tuşu basılı iken metin düzenin-den bağımsız seçim yapılacaktır (Resim 3.28).

    Gençler,

    Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz, insanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneğisiniz. Ey yükselen yeni nesil, gelecek sizindir.

    Gençler,

    Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz, insanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneğisiniz. Ey yük-selen yeni nesil, gelecek sizindir.

    Gençler,Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz, insanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneğisiniz. Ey yük-selen yeni nesil, gelecek sizin dir.

  • 80

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    Metnin bir kopyası Yapıştır işlemi yapılan konuma eklenmiş olacaktır.b. Kes ve Yapıştır araçlarını KullanmaKes ve Yapıştır komutları ile seçili metni taşıma işlemi yapmış oluruz. Taşıma işlemi için şu adım-

    ları takip edelim:1. Taşıma işlemi yapılacak metni seçili duruma getirelim.2. Düzen menüsündeki Kes seçeneğini tıklayalım.3. Metnin ekleneceği yere imleci konumlandıralım ve Düzen menüsü seçeneklerinden Yapıştır

    seçeneğini seçelim.4. Metin Yapıştır işlemi ile istenilen konuma taşınmış olacaktır. Kes, Kopyala ve Yapıştır işlemleri için farklı yöntemler şu şekilde özetlenebilir:

    c. Metni aktif Belgeler arasında Kopyalama ve Taşıma

    MS Word programında aynı belge içinde kopyalama ve taşıma işlemleri yapılacağı gibi farklı belge-ler arasında da bu işlemler gerçekleştirilebilir. Herhangi bir metne Kes ve ya Kopyala komutları uygu-landığında metin bilgisayar hafızasında saklı tutulur. MS Word programı kapatılıp açılsa dahi hafızadaki metin yapıştırılabilir. Uygulama için aşağıdaki adımları takip edelim:

    1. Kopyala ya da Taşıma işlemi yapılacak metni seçelim.

    2. Klavyeden Ctrl tuşu basılı iken C tuşuna basalım.

    3. MS Word programında yeni bir belge açalım.

    4. Klavyeden Ctrl tuşu basılı iken V tuşuna basalım.

    İlk belgede Kopyala komutuna tabii tuttuğumuz metin yeni açtığımız boş belgeye yapışmış olacaktır.

    ç. Metni Silme

    MS Word programında yazdığımız yanlış metinleri silebiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:

    1. Silme işlemi uygulanacak metnin sonuna İmleci konumlandıralım.

    Farenin sağ tuşuKes seçeneği

    KES

    Ctrl+X

    Farenin sağ tuşuKopyala seçeneği

    KOPYALA

    Ctrl+C

    Farenin sağ tuşuYapıştır seçeneği

    YAPIŞTIR

    Ctrl+V

    Çalışma Etkinliği

    Daha önce oluşturmuş olduğunuz “Öz Geçmiş” belgesinde yeni bir sayfaya geçerek adı-nızı ve soyadınızı Koplaya işlemi uygulayarak on defa yazdırınız.

  • 81

    Kelime İşlem Programı

    2. Klavyeden Backspace tuşuna basarak harf harf sola doğru silerek işlemi tamamlayalım.4. arama ve Değiştirme MS Word programında çok sayfalı belgeler ile çalışırken aranılan metnin bulunması zorlaşmakta-

    dır. Bu zorluğu Düzen menüsünde yer alan Arama işlemi ile rahatlıkla yapabilir, bulunulan metinleri de yenileri ile otomatik olarak değiştirebiliriz.

    a. Kelime ya da Kalıp arama MS Word programında Bul komutu ile uygulama

    yapmak için aşağıdaki adımları takip edelim:1. Resim 3.29’daki metni yazalım.2. Düzen menüsündeki Bul seçeneğine tıklayalım.3. Açılan Bul ve Değiştir penceresindeki Bul sek-

    mesinde yer alan Aranan kutusuna “Cemil” met-nini yazalım (Resim 3.30).

    4. Bul penceresindeki Sonrakini Bul düğmesine tıklayalım.Metnimizde yer alan “Cemil” kelimesinin seçili hâle getirildiği görülecektir (Resim 3.31).

    b. Kelime ya da Kalıp Değiştirme Bir önceki konuda aranılan metni yenisi ile değiştirmek için şu adımları takip edelim:1. Resim 3.29’daki metin yazılı iken Düzen menüsündeki Değiştir seçeneğini tıklayalım.2. Açılan Bul ve Değiştir penceresindeki Değiştir sekmesinde yer alan Aranan kutucuğuna “Ce-

    mil”, Yeni Değer kutucuğuna da “Ahmet” metnini yazalım (Resim 3.32).3. Değiştir düğmesine tıklayalım.Metnimizde yer alan “Cemil” metninin yenisi ile değiştiği görülecektir (Resim 3.33).

    Cemil ve arkadaşı Kemal parka gittiler. Cemil kaydırakta kaydı. Kemal salıncakta sallandı.

    Resim 3.29: Bul işlemi için kullanılacak metin

    Resim 3.30: Bul ve değiştir penceresi bul sekmesi Resim 3.31: Metnin seçili hâle getirilmesi

    Resim 3.32: Bul ve değiştir penceresi değiştir sekmesiResim 3.33: Metnin yeni değer ile

    değişmiş hâli

  • 82

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    1. Aşağıdakilerden hangisi taşıma işleminin uygulanışıdır?

    A) Kes - Kopyala B) Kes - Yapıştır

    C) Kopyala - Yapıştır D) Kopyala - Taşı

    E) Kopyala - Kes

    2. İmlecin konumlandığı noktadan sağa doğru silme işlemi gerçekleştiren klavye tuşu aşa-ğıdakilerden hangisidir?

    A) Delete B) Backspace C) Spacebar

    D) Yön Tuşları E) Shift

    3. MS Word programında kelime ya da kalıp değiştirme işlemini gerçekleştirmek için aşağı-daki menülerden hangisi kullanılır?

    A) Dosya Menüsü B) Araçlar Menüsü

    C) Pencere Menüsü D) Düzen Menüsü

    E) Tablo Menüsü

    4. MS Word programında metin düzeninden bağımsız seçimler yapmak için hangi klavye tuşu kullanılır?

    A) Alt B) Shift C) Ctrl

    D) Tab E) F1

    5. MS Word programında yapılan işlemi geri alma işlemi için aşağıdaki yollardan hangisi kullanılır?

    A) Düzen Menüsü - Yinele

    B) Düzen Menüsü - Geri

    C) Düzen Menüsü - Geri Al

    D) Düzen Menüsü - Yenile

    E) Düzen Menüsü - Değiştir

    DEğErlEnDirmE Soruları

  • 83

    Kelime İşlem Programı

    C. BİçİMlEME

    1. Metin BiçimlemeMS Word programının en zengin özelliklerinden biri de belge içine yerleştirdiğimiz metinler üzerin-

    de gerçekleştirebileceğimiz biçimlemelerdir. Bu biçimlendirmeler belgemizi görsel yönden daha etkile-yici yapmaktadır.

    a. Yazı Tipini, Biçimini ve Boyutunu Değiştirme

    Belgemizdeki metinlerin tamamında ya da seçme işlemi uygulanacak metinler üzerinde yazı tipi veya boyut özellikleri değiştirilebilir. Uygulama için aşağıdaki adımları takip edelim:

    1. Uygulama için Resim 3.34’teki metni yazıp “Gençler” metnini seçili hâle getirelim.

    2. Biçim menüsü seçeneklerinden Yazı Tipi seçe-neğini seçelim.

    3. Açılan Yazı Tipi penceresinin Yazı Tipi bölü-münden aşağıya Kaydırma çubuğunu kulla-narak “arial Black” seçeneğini bulup seçili hâle getirelim (Resim 3.35).

    4. Boyut bölümünden 20 seçeneğini seçili hâle getirelim.

    5. Tamam düğmesine tıklayalım.

    “Gençler” metni Resim 3.36’daki gibi biçimlendirile-cektir.

    Konuya Hazırlık

    1. Kelime işlem programlarında yapılabilecek biçimleme işlemlerini araştırınız.2. Biçimleme araç çubuğunda bulunan düğmeleri ve görevlerini araştırınız.

    Resim 3.34: Uygulama için yazılacak metin

    Resim 3.36: Biçimlendirilmiş metin

    Resim 3.35: Yazı tipi penceresi

    Aşağıyakaydırmaçubuğu

    Yazı Tipi bölümü

    Boyutbölümü

  • 84

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    b. Eğik, Kalın ve altı çizili Yazma

    MS Word programında başlıklarımıza ya da vurgu yapılmak istenen metinlere yönelik biçimlendir-meler yapabiliriz. Bunun için aşağıdaki adımları takip edelim:

    1. Uygulama için Resim 3.38’deki “19 Mayıs” şiirini yazalım.

    2. “19 Mayıs” metnini seçili hâle getirip Biçim menüsü seçe-neklerinden Yazı Tipi seçeneğini seçelim.

    3. Açılan Yazı Tipi penceresindeki Yazı Tipi stili bölümünden Kalın İtalik seçeneğini seçelim (Resim 3.35).

    Metnimizin Resim 3.40’taki hâle geldiğini göreceğiz.

    c. Metne Farklı renkler Uygulama

    Metnimize renk uygulamak için şu adımları takip edelim:

    1. Uygulama için Resim 3.38’deki metni yazalım.

    Ek Bilgi

    Biçimlendirme araç çubuğunda yer alan Yazı Tipi ve boyutu açılır kutuları ile de biçimlen-dirmelerinizi yapabilirsiniz (Resim 3.37).

    Resim 3.37: Biçimlendirme araç çubuğu

    Ek Bilgi

    Biçimlendirme işlemi yapıldıktan sonra İmleç metnin üzerine geldiğinde Biçimlendirme araç çubuğundaki Ka-lın ve İtalik düğmeleri turuncu zemin rengine bürünecek-tir. Bu, biçimlendirmelerin aktif durumda olduğunu göster-mektedir.

    Resim 3.39: Metnin biçimlendirilmiş hâli

    Resim 3.38: 19 Mayıs şiiri

    Çalışma Etkinliği

    Öz Geçmiş belgenizi açarak yazmış olduğunuz ad-soyad metinle-rine Kalın ve İtalik işlemlerini uygulayınız.

    Resim 3.40: Kalın, italik ve altı çizili düğmeleri

    İtalikAltı çiziliKalın

    Resim 3.41: Renk paleti

  • 85

    Kelime İşlem Programı

    Resim 3.44: Sayfa yapısı penceresi

    Kenar Boşlukları

    Yönlendirme

    2. “Samsun’da” metnini seçili hâle getirip Düzen menüsü seçeneklerinden Yazı Tipi seçeneğini seçelim.

    3. Açılan pencereden Yazı Tipi rengi bölümündeki açılır kutuya tıklayalım.

    4. Tıklamanın ardından açılan renk paletinden Kırmızı rengi seçelim (Resim 3.41).

    Seçimin ardından “Samsun’da” metni kırmızı renkte görünecektir (Resim 3.42).

    ç. Hizalama ve Sayfa Düzeni Seçeneklerini Kullanma

    MS Word programında belgelerimizde bulunan metinleri satır içinde sayfanın soluna, ortasına veya sağına hizalayabiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:

    1. Uygulama için yeni bir belge açalım ve “19 Mayıs” metnini girelim.

    2. İmleç bu satırda konumlanıyorken Resim 3.43’te görünen Sağa Hizala düğmesine tıklayalım.

    Metnin satır içinde sağa dayalı bir şekilde yazılı olduğu görülecektir.

    Metnin bulunduğu sayfanın düzenini değiştirerek sayfanın metin harici boş kalacak bölgelerinin genişliğini ya da uzunluğunu belirleyebilir; sayfanın yatay mı, dikey mi kullanılacağını ayarlayabiliriz. Uygulama için aşağıdaki adımları takip edelim:

    1. Uygulama için yeni bir belge açıp Resim 3.38’deki metni yazalım.

    2. Dosya menüsündeki Sayfa Yapısı seçeneğini tıklayalım.

    3. Açılan Sayfa Yapısı penceresinden Kenar Boşlukları bölümünde Üst, alt, Sol ve Sağ kutucuklarındaki değer-leri “5 cm” olarak ayarlayalım (Resim 3.44).

    4. Yönlendirme bölümünden Yatay kutucuğunu seçili hâle getirelim.

    5. Tamam düğmesine tıklayalım.

    Yatay konumda ve kenar boşlukları beşer cm olarak ayarlan-mış olacaktır.

    Çalışma Etkinliği

    Öz Geçmiş belgenizi açarak Üst, Alt, Sol ve Sağ kenar boşluklarını dörder cm olarak ayar-layınız.

    Ek Bilgi

    Biçimlendirme araç çubuğunda bulunan Yazı Tipi Rengi düğmesi ( ) renk paletinin açılmasını sağlayacaktır. Resim 3.42: Metnin

    biçimlendirilmiş hâli

    Resim 3.43: Hizalama düğmeleri

    İki Yana Yasla

    Sağa HizalaOrtala

    Sola Hizala

  • 86

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    d. girinti Oluşturma

    Metinler yazılırken anlam bütünlüğü sağlayan cümlelerin bir arada durması için paragraflar kullanıl-maktadır. Her paragraf başındaki satır diğer satırlara göre sayfa içine doğru girintili bulunur. MS Word programında paragraf başı girintisini, diğer satırların soldan ve sağdan girintilerini ayarlayabiliriz. Bu durumda metinlerimiz girinti dışına kaymayacaktır. Uygulama için şu adımları takip edelim:

    1. Cetvel (Resim 3.45) üzerinde bulunan ilk satır girintisini, asılı girintiyi, sol girintiyi ve sağ girintiyi Resim 3.46’daki konumlara fare ile taşıyalım.

    2. Şekildeki metinleri yazalım.

    e. Satır aralığını Değiştirme

    MS Word programında satır aralığını değiştirmek için şu adımları takip edelim:

    1. Yeni bir belge açıp ekranımızı Resim 3.46’daki hâle ge-tirelim. Metnimizi üç paragrafa bölelim ve İmleci ortada-ki paragrafta konumlandıralım.

    2. Biçim menüsü seçeneklerinden Paragraf seçeneğine tıklayalım.

    3. Açılan Paragraf penceresinde bulunan aralık bölümün-de (Resim 3.47) Önce kutusuna 12nk, Sonra kutusuna

    “12 nk”, Satır aralığı açılır kutusuna da 1.5 satır değer-lerini girelim (Resim 3.48).

    Resim 3.45: Cetvel üzerindeki girintiler

    Resim 3.46: Girintili kılavuzluğunda metin girişi

    Resim 3.47: Paragraf penceresi

  • 87

    Kelime İşlem Programı

    f. Seçilmiş Metnin Biçimini Kopyalama

    MS Word programında sık kullanılan biçimlendirmelerimizi istediğimiz metinlere kolaylıkla uygula-yabiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:

    1. Kopyalamak istediğimiz biçimlendirmeye sahip metni seçelim.

    2. Standart araç çubuğunda yer alan Biçimlendirme Boyacısına ( ) tıklayalım. Bu durum-da fare göstergesi Fırça hâline dönüşecektir.

    3. İstenilen metin üzerinde Fırça tıklatıldığında biçimlendirmemiz istenilen hâle gelecektir.

    g. Sekme Tuşlarını Kullanma ve ayarlama

    MS Word programında belirli aralık verilmesi gereken metin yazımlarında aralıklı metinlerin satırlar genelinde hizalı durması için sekmeler kullanılır. Belgemizde İmleci sekmelere getirmek için klavyeden Tab tuşu kullanılır. Uygulama için şu adımları takip edelim:

    1. Uygulama için yeni bir belge açalım.

    2. Cetvel üzerinde “3 cm” uzaklık belirten “3” rakamının altına denk gelen Sekme Kılavuz şeri-dini tıklayalım (Resim 3.49).

    3. Tıklamayla birlikte cetveldeki “3” rakamının altında Sekme simgesi ( ) belirecektir. Aynı işlemi cetveldeki “5” rakamının altına da uygulayalım.

    4. Tab tuşuna basarak Sekme simgesi altına imlecimizi geti-rerek belgemizi Resim 3.50’deki hâle getirelim.

    Metnimizde yazılı olan yazıların aşağıya doğru hizalı bir şekilde yazıldığı görülecektir.

    Resim 3.48: Paragraf penceresi aralık bölümü

    Bir öncekipargraf ile

    olan uzaklık

    Bir sonrakiparagraf ileolan uzaklık

    Paragraf içindeki metinlerin birbirine

    olan uzaklığı

    Sekme kılavuz şeridi

    Resim 3.50: Metnin son hâli

    Resim 3.49: Sekme kılavuz şeridi

  • 88

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    h. Sıralı liste Kullanma

    MS Word programında metinlerimizi aşağıya doğru hizalı yazmanın diğer bir yolu da sıralı liste-ler kullanmaktır. Sıralı listeler için madde işaretleri ya da numara stilleri kullanılabilir. Bu stilleri kul-lanarak daha estetik sıralandırmalar yapmak müm-kündür (Resim 3.51).

    Resim 3.51: Madde işaretleri ve numaralandırma penceresi madde işaretleri sekmesi

    Ek Bilgi

    Madde işaretleri için biçimlendirme

    araç çubuğunda bulunan madde işa-

    retleri düğmesi ( ), numaralandırma

    için ise yine Biçimlendirme araç çubu-ğundaki numaralı düğmesine ( ) tıklayabiliriz.

    DEğErlEnDirmE Soruları

    1. MS Word programında metin ile ilgili biçimlemeleri yapabilmek için hangi yolu kullanma-mız gerekir?

    A) Dosya Menüsü - Yazı Tipi B) Düzen Menüsü - Yazı Tipi

    C) Biçim Menüsü - Yazı Tipi D) Görünüm Menüsü - Yazı Tipi

    E) Tablo Menüsü - Yazı Tipi

    2. MS Word programında Biçimlendirme araç çubuğunda bulunan ( ) simgesinin göre-vi nedir?

    A) Seçili metnin yazı tipinin rengini değiştirmek

    B) Seçili metnin arka alan rengini değiştirmek

    C) Seçili metnin dışında kalan metinlerin rengini değiştirmek

    D) Seçili metnin dışında kalan metinlerin arka alan rengini değiştirmek

    E) Belgeye metin kutusu eklemek

    3. MS Word programında cetvel üzerinde bulunan ilk satır girintisinin görevi nedir? A) Paragraftaki satırların sağda sonlanacağı konumu belirler.

    B) Paragraftaki diğer satırların soldan başlayacağı konumu belirler.

    C) İlk satır girintisi ile sol girintisinin beraber hareket ettirilmesini sağlar.

    D) Paragraf başı satırlarının başlayacağı konumu belirler.

    E) Belgeye paragraf eklemeyi sağlar.

  • 89

    Kelime İşlem Programı

    ç. SaYFa BİçİMlEME

    MS Word programının sunduğu hazır şablonları yeni belge açımında kullanarak biçimlendirmelerin otomatik olarak belgemize uygulanmasını sağlayabiliriz.

    1. Biçimler a. Mevcut Biçimleri Belgeye Uygulama

    MS Word programının sahip olduğu şablonlardan bir tanesini belgemize uygulamak için şu adımları takip edelim:

    1. Dosya menüsündeki Yeni seçeneğine tıklayalım.

    2. Ekranın sağına açılan Yeni Belge görev bölmesinden şablonlar bölümünde bulunan Bilgisa-yarım seçeneğine tıklayalım.

    3. Açılan şablonlar penceresinden Diğer Belgeler sekmesine tıklaya-lım (Resim 3.52).

    4. Diğer Belgeler sekmesi altındaki çağdaş Öz geçmiş şablonunu se-çili hâle getirip Tamam düğmesine tıklayalım.

    Belgemiz çağdaş Öz geçmiş şablo-na ait biçimlendirme ve görüntü ile birlikte açılacaktır. Açılan bu belge üzerinde kendi-mize ait bilgileri doldurarak öz geçmişimizi yazalım.

    b. Sayfa numaraları Yerleştirme MS Word programında birden çok sayfalı belgeler oluşturup yazıcıdan çıktı alındığında sayfaların

    sıralarının karıştırılması mümkündür. Bu durumun önüne geçmek için sayfa numaralarının sayfalar üze-rinde görünmesini sağlayabiliriz. Uygulama için şu adımları takip edelim:

    1. Ekle menüsü seçeneklerinde Sayfa numaraları seçeneğini seçelim.2. Açılan Sayfa numaraları penceresindeki Konum açılır kutusundan Sayfa altı (altbilgi), Hiza-

    lama açılır kutusundan da Sağda seçeneğini seçelim (Resim 3.53).

    Konuya Hazırlık

    1. Belgelere sayfa numarası vermenin sağladığı yararlar hakkında tartışınız.2. Belgelerde yanlış yazılan metinleri, kelime işlem programının bilgisi özelliğini kullanarak

    düzeltmenin yollarını araştırınız.3. Sayfaları bazı durumlarda yatay kullanma ihtiyacı duyarız. Bu durumların neler olduğunu

    tartışınız.

    Resim 3.52: Şablonlar penceresi diğer belgeler sekmesi

  • 90

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    3. Tamam düğmesine tıklayalım.Sayfanın en alt sağ kısmında sayfa numaramız görünecektir.

    2. Başlıklar ve Sayfa altlıkları a. Başlık ve Sayfa altlığı Ekleme

    Bununla birlikte Belgelerimizin en üstüne ve en altına bilgi satırları ekleyerek eklediğimiz her yeni sayfada bu satırların otomatik olarak görünmesini sağlayabiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:

    1. görünüm menüsündeki Üstbilgi ve altbilgi seçeneğini tıklayalım.

    2. Belgemizin en üstünde kesikli dikdörtgen ile çerçevelenmiş bölüme Yazar : ahmet METİn met-nini yazalım (Resim 3.54).

    3. Üstbilgi ve altbilgi araç çubuğundan Kapat düğmesine tıklayalım (Resim 3.54).

    4. Ekranın en üstünde her sayfada yenilenecek olan metnimiz görünecektir.

    b. Başlık ve Sayfa altlığını Düzenleme

    Daha önce yazılı olan altbilgi veya Üstbilgi metnini düzenlemek için metnin üzerinde farenin sol tuşu ile çift tıklanır. Bu işlem sonucu altbilgi veya üstbilgi aktif hâle gelir.

    3. Yazım ve Dil Bilgisi Kontrolü a. Yazım Kontrolü araçlarını Kullanarak Değişiklik Yapma

    MS Word programı, belgelerimizde seçili dil bünyesinde yazım yanlışlarını otomatik olarak bulup doğrusu ile değiştirme imkânı vermektedir. Bunun için şu adımları takip edelim:

    Sayfa numaralarının belgenin altında mı, üstünde mi görüneceği belirlenir.

    Belirlenen konumun sağ, sol, ortada, içeride veya dı-şarıda olması belirlenir.

    Bazı belgelerin ilk sayfalarında kapak bulunmaktadır. Numaralandırmanın bu sayfadan başlamaması iste-niyorsa işaret kaldırılır.

    Numaralandırmanın sayı, harf ya da Romen rakam-ları olması belirlenir.

    Resim 3.54: Üstbilgi ve Altbilgi araç çubuğu

    Çalışma Etkinliği

    Oluşturmuş olduğunuz profesyonel öz geçmiş belgesini açıp bu günün tarih ve saatini yazan bir altbilgi oluşturunuz.

    Resim 3.53: “Sayfa Numaraları” penceresi

  • 91

    Kelime İşlem Programı

    1. Yeni bir belge açalım ve “Türk; övün, calıs, güven.” metnini girelim.

    2. araçlar menüsü seçeneklerinden Yazım ve Dil Bilgisi seçeneğine tıklayalım.

    3. Açılan Yazım Denetimi ve Dil Bilgisi : Türkçe penceresinde denetim sonucu hatalı yazılan “ca-lıs” kelimesi kırmızı görünecektir. Bu pencerede Değiştir düğmesine tıklayalım (Resim 3.55).

    4. “calıs” kelimesi doğrusu olan “çalış” kelimesi ile değiştirilmiş olarak karşımıza gelecektir.

    b. Dil Bilgisi araçlarını Kullanarak Değişiklikler Yapma

    MS Word programı belgelerimizde seçili dilin dil bilgisi kurallarına uymayan yazım yanlışlarını oto-matik olarak bulup doğrusu ile değiştirme imkânı vermektedir. Bunun için şu adımları takip edelim:

    1. Yeni bir belge açalım ve “Öğlen ya da akşam ne zaman çıkabilirsin?” metnini girelim.

    2. araçlar menüsündeki Yazım ve Dil Bilgisi seçeneğini tıklayalım.

    3. Seçimle birlikte metnimiz seçili hâle gelip ekrana Yazım Denetimi ve Dil Bilgisi : Türkçe pen-ceresi gelecektir. Hatalı yazımın yeşil renge büründüğüne dikkat edin. Bu sözcük yerine geti-rilebilecek kelimeler Öneriler bölümünde listelenmektedir. Doğru olanı bu bölümden seçip De-ğiştir düğmesine tıklayalım (Resim 3.56).

    4. Kelimemiz doğrusu ile değişmiş olarak karşımıza gelecektir.

    Resim 3.55: Yazım denetimi ve dil bilgisi: Türkçe penceresi

    Yazım yanlışının bir kereliğine göz ardı edilmesini sağlar.

    Yazım yanlışının belgenin tamamında göz ardı edilmesini sağlar.

    Bulunan kelimeyi o dile ait bir sözcük olarak eklemeyi sağlar.

    Yazım yanlışının öneriler alanındaki seçili kelime ile değiştiril-mesini sağlar.

    Aynı yazım yanlışlarını belgenin tümünde öneriler alanındaki seçili kelime ile değiştirir.

    Düzeltmenin otomatik olarak gerçekleşmesini sağlar.

    Denetimin hangi dilde yapılacağı belirlenir.

    Denetimle ilgili detaylı ayarlamalar yapılabilir.

    Hatanın bir kereliğine göz ardı edilmesini sağlar.

    Hatanın belgenin tamamında göz ardı edilmesini sağlar.

    Bir sonraki tümceye geçmeyi sağlar.

    Denetimin hangi dilde yapılacağı belirlenir.

    Denetim ile ilgili detaylı ayarlamalar yapılabilir.

    Resim 3.56: Yazım denetimi ve dil bilgisi: Türkçe penceresi

  • 92

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    4. Belge Yapısı MS Word programında yazdığımız yazıların durumuna

    göre belgenin sayfa yapısı üzerinde değişiklik yaparak daha görsel belgeler oluşturabiliriz. Belge yapısı ile sayfanın yönü, kenar boşlukları gibi değişiklikler yapabiliriz.

    a. Sayfanın Yapısı Sayfa yapısı ile ayarlamalar yapabilmek için Dosya

    menüsü seçeneklerinden Sayfa Yapısı seçeneği kullanılır. Sayfanın yönünü dikeyden yataya çevireceğimiz şu örneği uygulayalım:

    1. Dosya menüsünden Sayfa Yapısı seçeneğine tıkla-yalım.

    2. Açılan Sayfa Yapısı penceresindeki Kenar Boşluk-ları sekmesinde bulunan Kenar Yönlendirme bölümünden Yatay seçeneğini seçip Tamam düğmesine tıklayalım (Re-sim 3.57).

    3. Belge yatay olarak kullanılmaya devam edilecektir.4. Sayfa Yapısı penceresindeki Kâğıt sekmesi ile kul-

    lanacağımız kâğıt boyutunu A4, A5 gibi) ve kâğıt kayna-ğını seçebiliriz. Düzen sekmesinden ise Bölüm, altbilgi ve Üstbilgi ayarlamaları yapılabilir.

    b. Kenar Boşlukları

    MS Word programında kâğıdımızın yazı yazılabilir ala-nının kâğıdın çevresine uzaklığını belirleyebiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:

    1. Bir önceki adımdaki Sayfa Yapısı penceresini açalım. Kenar Boşlukları sekmesinin Kenar Boşlukları bölümünde bulunan Üst’e “1,5”, Sol’a “1,5”, alt’a “1,5”, Sağ’a “1,5” değerlerini verelim ve Tamam düğmesine tıklayalım (Resim 3.58).

    2. Belge yatay olarak kullanılmaya devam edilecektir.

    c. Sayfaya Kenarlık Ekleme

    MS Word programında sayfaların ya da seçili olan metinlerin çevresi boyunca uzanan kenarlıklar ekleyerek belgelerimizi daha görsel hâle getirebiliriz. Örnek uygulama için şu adımları takip edelim:

    1. Yeni bir belge açıp “İstikbal göklerdedir.” metnini girip metnimizi seçili hâle getirelim.

    Ek Bilgi

    Yazım Denetimi ve Dil Bilgisi: Türkçe penceresini klavyeden F7 tuşuna basarak da aça-bilirsiniz.

    Resim 3.57: Sayfa yapısı penceresi

    Resim 3.58: Kenar boşlukları sekmesi kenar boşlukları bölümü

    Resim 3.59: Kenarlıklar ve gölgelendirme penceresi

  • 93

    Kelime İşlem Programı

    2. Biçim menüsü, seçeneklerinden Kenarlıklar ve gölgelendirme seçeneğini seçelim.

    3. Açılan Kenarlıklar ve gölgelendirme penceresinden Kenarlıklar sekmesindeki Ayarlar bö-lümünden gölge seçeneğini, Stil bölümünden Kesikli çizgi seçeneğini seçelim, renk açılır kutusundan da Deniz Yeşili rengini seçelim ve Ta-mam düğmesine tıklayalım (Resim 3.59).

    4. Metnimizin etrafına belirlediğimiz ayarlarda bir ke-narlık eklenecektir (Resim 3.60).

    Resim 3.60: Kenarlıklar ve gölgelendirme penceresi

    DEğErlEnDirmE Soruları

    1. MS Word programında belgemize sayfa numarası eklemek için hangi yol izlenir? A) Ekle Menüsü - Sayfa Numaraları B) Ekle Menüsü - Kesme C) Ekle Menüsü - Numaralandırma D) Ekle Menüsü - Nesne E) Ekle Menüsü - Simge

    2. MS Word programında Yazım Denetimi ve Dil Bilgisi penceresinde sözcükte olmayan bir kelimeyi belgenin tamamında yenisi ile değiştirmek için hangisi kullanılır?

    A) Bir kez yok say B) Tümünü yok say C) Değiştir D) Tümünü değiştir E) Yok say

    3. MS Word programında sayfamızı yatay olarak kullanmak için hangi yol kullanılır? A) Dosya Menüsü - Kenar Boşlukları - Yönlendirme Yatay B) Dosya Menüsü - Kâğıt - Yönlendirme - Yatay C) Dosya Menüsü - Düzen - Yönlendirme - Yatay D) Dosya Menüsü - Kenar Boşlukları - Önizleme - Yatay E) Dosya Menüsü - Yatay

    4. MS Word programında kenar boşlukları ne için kullanılır? A) Metinler ile yerleştirilen nesneler arası boşlukları belirleriz. B) Metinler arası boşluğu belirleriz. C) Kâğıdın yazı yazılabilir alanının kağıt çevresine uzaklığını belirleriz. D) Nesneleri yeniden boyutlandırabiliriz. E) Pencere boyutunu ayarlarız.

    5. MS Word programında sayfaya kenarlık eklemek için hangi yol kullanılır? A) Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı - Kenar Boşlukları B) Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı - Kenarlık ve Gölgelendirme C) Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı - Düzen D) Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı - Stiller ve Biçimlendirme E) Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı - Stiller

  • 94

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    D. YaZDırMa

    MS Word ve benzeri kelime işlem programlarının en etkili yönü, yazılan yazıların istenilen zamanda kâğıda dökümünün alınabiliyor olmasıdır.

    1. Belgeyi ÖnizlemeMS Word programında oluşturulan belgeleri yazıcıdan çıkarmadan önce bilgisayarımızda yazı-

    cıdan çıktığı zamanki hâlini görebiliriz. Bunun için Dosya menüsü seçeneklerinden Baskı Önizleme seçeneği kullanılır.

    2. Temel Yazdırma Seçenekleri MS Word programında belgelerimizin yazıcı çıktısı için Dosya menüsü seçeneklerinden Yazdır

    seçeneği kullanılır. Bu işlem sonucu karşımıza Yazdır penceresi gelecektir (Resim 3.61).

    3. Belgeyi Yazdırma Belgelerimizi yazdırmak için Yazdır penceresindeki gerekli ayarlamalar yapıldıktan sonra (Resim

    3.61) Tamam düğmesine tıklanır.

    Konuya Hazırlık

    1. Belgeleri yazıcıdan çıkartmadan son hâlini bilgisayardan görmenin ne gibi yararları var-dır? Araştırınız.

    2. Bir belgenin birden fazla kopyasını yazıcıdan nasıl çıkartırız? Araştırınız.

    Ek Bilgi

    Baskı Önizleme için Standart Araç Çubuğunda yer alan Baskı Önizleme simgesi de kullanılabilir.

    Ek Bilgi

    Belgelerimizi yazdırmak için;• Klavyeden tuşu basılı iken P tuşunu,• Standart Araç Çubuğunda bulunan Yazdır simgesini kullanabiliriz.

    Yazıcı ile ilgili ayarlamaları yapabiliriz.

    Her sayfadan kaç adet çıktı alınacağını belirleyebiliriz.

    Çıktı alınacak kâğıtta belgemizin kaç sayfası bulunacağını belirle-yebiliriz.

    Bilgisayarımıza bağlı olan yazıcılardan hangisi ile çıktı alınacağı belirlenir.

    Belgemizde hangi sayfa-ların çıktısının alınacağı belirlenir.

    Resim 3.61: Yazdır penceresi

  • 95

    Kelime İşlem Programı

    DEğErlEnDirmE Soruları

    1. Kelime işlemci programında, oluşturulan bir belgenin yazıcıdan çıkmadan önceki en son

    hâlini görüntülemek için aşağıdakilerden hangisi kullanılır?

    A) Baskı önizleme B) Tam ekran C) Görünüm

    D) Yakınlaştır E) Yazdır

    2. MS Word programında yazdırma işlemi için kullanılan klavye tuşu aşağıdakilerden han-

    gisidir?

    A) CTRL + A B) CTRL + X C) CTRL + K

    D) CTRL + P E) CTRL + C

    3. MS Word programında Yazdır penceresindeki yazıcı bölümü ne işe yarar?

    A) Bilgisayara bağlı olan yazıcılardan istenilenden çıktı alınmasını sağlar.

    B) Bilgisayara yeni yazıcı bağlantısı eklemeyi sağlar.

    C) Bilgisayara bağlı olan yazıcılardan istenilenleri silmeyi sağlar.

    D) Silme işlemini iptal etmek için kullanılır.

    E) Belgeyi yazdırmak için kullanılır.

    4. MS Word programında simgesinin adı aşağıdakilerden hangisidir?

    A) Baskı önizleme B) Yazıcı ayarları C) Yazdır

    D) Kaydet E) Farklı kaydet

    5. MS Word programında yazdır penceresinde belgemizden kaç adet çıktı alınacağını be-

    lirlediğimiz bölümün adı nedir?

    A) Sayfa aralığı B) Yakınlaştır C) Kopya sayısı

    D) Yazıcı E) Sayfa yönü

  • 96

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    E. İlErİ ÖZEllİKlEr

    1. Tablolar MS Word programında belge oluştururken tablolar ekleyerek metinleri çok daha düzenli bir şekilde

    sayfalara yerleştirebiliriz. Tablolar, satır ve sütunlardan oluşurlar. Satır ve sütunların birleştiği alanlara hücre denir. Hücrelere istenilen metinleri yazarak veri girişi yapabiliriz.

    a. Standart Tablolar Oluşturma

    MS Word programında belgemize tablo eklemek için şu adımları takip edelim:

    1. Yeni bir belge açıp “Haftalık Ders Programım” adı ile daha önce oluşturduğumuz Belgelerim altındaki “MS Office Uygulamalarım” isimli klasörün altında bulunan “MS Word Uygulamala-rım” içerisine kaydedelim.

    2. Tablo menüsündeki Ekle seçeneği üzerine gelelim.

    3. Sağ tarafa açılan seçeneklerden Tablo seçeneğine tıklayalım.

    4. Açılan Tablo Ekle penceresinden Sütun Sayısı açılır kutusuna “5”, Satır Sayısı açılır kutusu-na “8” değerlerini girelim ve Tamam düğmesine tıklayalım (Resim 3.62)

    Tablomuzu Resim 3.63’teki gibi düzenleyelim ve belgeyi “Haftalık Ders Programım” ismiyle kaydedelim.

    b. Hücre Özelliklerini DeğiştirmeEklenilen tablo içindeki hücreleri biçimlendirmek için şu adımları takip edelim:1. Daha önce kaydettiğimiz “Haftalık Ders Programım” adlı belgeyi açalım.

    Konuya Hazırlık

    1. Belgelerimizde tablo kullanma ihtiyacı duyduğumuz durumlar nelerdir? Tartışınız.2. Belgelerimize nasıl resim ekleyebiliriz? Araştırınız.2. Belgelerimizde grafik kullanmanın sağladığı yararlar hakkında tartışınız.

    Pazartesi Salı çarşamba Perşembe Cuma

    Coğrafya Kimya İngilizce Sağlık bilgisi Bilgi ve ilet. tek.

    Coğrafya Kimya İngilizce Sağlık bilgisi Bilgi ve ilet. tek.

    Türk edebiyatı Fizik Din kült. ve ahlak bil. Tarih İngilizce

    İngilizce Fizik Beden eğitimi Tarih İngilizce

    İngilizce Dil ve anlatım Beden eğitimi Dem. ve ins. hak.

    Türk edebiyatı Dil ve anlatım İngilizce Dem. ve ins. hak.

    Resim 3.62: Tablo ekle penceresi Resim 3.63: Ders programı tablosu

    Ek Bilgi

    Belgeler Standart Araç Çubuğunda bulunan Tablo Ekle simgesi ile de tablo eklenebilir. Simge üzerine gelip farenin sol tuşuna basılı tutularak istenilen satır ve sütun belirlenene kadar hareket ettirilir (Resim 3.64). Resim 3.64: Tab-

    lo ekle simgesi

  • 97

    Kelime İşlem Programı

    2. İlk satır ve ilk sütunda bulunan “Pazartesi” kelimesi ya-zılı hücre üzerine tıklayalım ve farenin imlecinin burada konumlanmasını sağlayalım.

    3. Tablo menüsündeki Tablo Özellikleri seçeneğine tıklaya-lım.

    4. Açılan Tablo Özellikleri penceresinden Hücre sekmesi içinde yer alan Dikey Hizalama bölümünden Ortaya se-çeneğini seçelim ve Tamam düğmesine tıklayalım (Resim 3.65).

    Hücremizdeki “Pazartesi” kelimesinin hücre içinde ortalı bir şekilde konumlandığı görülecektir.

    c. Satır ve Sütunlar Ekleme ya da SilmeTablo içindeki satır ve ya sütunları silmek için şu adımları takip edelim:1. “Haftalık Ders Programım” belgemizi açıp ilk sütunun herhangi bir hücresine fare ile tıklayarak

    konumlandıralım.2. Tablo menüsü seçeneklerinden Ekle seçeneğini seçip sağa açılan menüden Sola Sütun seçe-

    neğine tıklayalım (Resim 3.66).3. Tablomuzun en soluna bir tane sütun eklendiği görülecektir (Resim 3.67). Sütunumuzu Resim

    3.68’deki gibi dolduralım.

    4. Farenin imlecini “8.” satırın herhangi bir hücresine tıkla-yarak konumlandırılalım.

    5. Tablo menüsündeki Sil seçeneğini seçip sağa açılan menüden Satır seçeneğine tıklayalım (Resim 3.69).

    Tablonun “8.” satırının silindiği görülecektir.

    Resim 3.65: Tablo özellikleri penceresi

    Resim 3.66: Tablo menüsü ekle seçeneği Resim 3.67: Sola eklenmiş sütun

    Resim 3.68: Sütunun son hâli

    Resim 3.69: Tablo menüsü sil seçeneği

    Resim 3.70: Tablo seç kulakçığı

    Ek Bilgi

    Tablo Özellikleri penceresinde Hücre sekmesindeki Boyut bölümü ile hücrenin genişliğini ayarlayabiliriz (Resim 3.65).

  • 98

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    ç. Tabloya Kenar çizgileri Ekleme

    Tabloların var olan kenar çizgilerini değiştirmek ya da bu çizgilere renk vermek mümkündür. Örnek için şu adımları takip edelim:

    1. “Haftalık Ders Programım” bel-gemizi açıp belge içindeki tablomu-zun tamamını seçili hâle getirelim.

    2. Biçim menüsündeki Kenarlıklar ve gölgelendirme seçeneğini tık-layalım.

    3. Açılan Kenarlıklar ve gölgelen-dirme penceresinden renk açılır kutusundan Kırmızı rengi seçelim ve Tamam değmesine tıklayalım (Resim 3.71).

    4. Tablomuzun kenarlık çizgilerinin kırmızıya dönüştüğü görülecektir. Tablo çizgilerinin biçimini değiştirmek için Stil kutusundaki biçimler seçilebilir.

    d. Otomatik Tablo Biçimleme

    MS Word programında hazır şablonları uygulayarak tablolarımıza görsellik katabiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:

    1. “Haftalık Ders Programım” belgemizi açıp belge içindeki tablomuzun tamamını seçili hâle getirelim (Resim 3.72).

    2. Tablo menüsündeki Otomatik Tablo Biçimi seçeneğini tıklayalım.

    3. Açılan Otomatik Tablo Biçimi penceresinde Tablo Stilleri bölümünden Tablo çağdaş seçe-neğini seçili hâle getirip Uygula düğmesine tıklayalım (Resim 3.73).

    Tablomuz Resim 3.74’teki hâle gelecektir.

    Resim 3.71: Kenarlıklar ve gölgelendirme penceresi

    Resim 3.72: Tablo seçimResim 3.73: Otomatik tablo

    biçimi penceresi

    Resim 3.74: Tablonun son hâli

    Pazartesi Salı1. Ders Coğrafya Kimya2. Ders Coğrafya Kimya3. Ders Edebiyat Fizik4. Ders İngilizce Fizik5. Ders İngilizce Dil ve Anlatım6. Ders Edebiyat Dil ve Anlatım

  • 99

    Kelime İşlem Programı

    2. resimler ve şekiller MS Word programında hazırlanan belgelerimize resim, grafik ve şekiller ekleyerek metinlerimizde

    vurgulamak istediğimiz konuları daha açıklayıcı hâle getirebiliriz.

    a. şekil ve grafik Dosyası Ekleme

    Belgemize resim eklemek için aşağıdaki adımları takip edelim:

    1. “Haftalık Ders Programım” belgemizi açıp belge içindeki tablomuzun 1. satır 1. sütununu oluş-turan hücreye tıklayarak farenin imlecini buraya konumlandıralım.

    2. Ekle menüsündeki Resim seçeneğinin seçimi ile sağa açılan menüden Küçük resim seçene-ğini tıklayalım.

    3. Ekranın sağına açılan Küçük resim görev bölmesinde Aranan kutucuğu boş iken git düğ-mesine tıklayalım (Resim 3.75). MS Word programında bulunan hazır resimler listelenecektir. Resim 3.76’da işaretli bulunan resme tıklayalım.

    4. Tablomuzun birinci hücresine seçilen resim eklenecektir (Resim 3.77).

    Belgemize şekil eklemek için şu adımları takip edelim:

    1. “Haftalık Ders Programım” belgemiz açık iken tablonun bir alt satırına farenin imlecini konumlandıralım.

    2. Ekle menüsündeki Resim seçeneğinin seçimi ile sağa açılan menüden grafik seçeneğini tıklayalım. Karşımıza Veri Sayfası penceresi gelecektir (Resim 3.78). Bu pen-cere ile grafikte istenilen düzenlemeler yapılabilir.

    Resim 3.75: Küçük resim görev bölmesi Resim 3.76: Git düğmesi

    seçimi ile listelenen resimlerResim 3.77: Tablonun son hâli

    Resim 3.78: Veri sayfası penceresi

    Çalışma Etkinliği

    Bilgisayarımızdaki kayıtlı resimleri belgemize dâhil etmek için Ekle menüsü seçeneklerin-den Resim ile sağa açılan menüden Dosya seçeneğini seçmek gerekmektedir.

  • 100

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    b. Otomatik şekiller Ekleme

    Belgemize otomatik şekil eklemek için şu adımları izleyelim:

    1. “Haftalık Ders Programım” belgemizi açalım.

    2. Ekle menüsündeki Resim seçeneğinin seçimi ile sağa açılan menüden Otomatik şekil seçeneğine tıklayalım.

    3. Ekrana gelen Otomatik şekil penceresinden Oklar ( ) simgesine tıklayalım. Aşağı açılan menüden sağa ok sim-gesine tıklayalım (Resim 3.79). Farenin imlecinin artı ( ) işaretini aldığı görülecektir. Bu durumda iken istenilen ko-numda farenin sol tuşu basılı tutularak şekil çizimi gerçek-leştirilir (Resim 3.80).

    c. Belge İçinde nesneleri Taşıma

    Belge içine eklenen resim, grafik ve şekilleri taşımak için nesne üzerinde iken farenin sol tuşuna basılı tutup istenilen konuma kadar sürüklemek gerekmektedir.

    ç. grafiği Yeniden Boyutlandırma

    MS Word programında eklenen grafikleri boyutlandırmak için grafiğin seçili olması gerekmektedir. Seçimle birlikte grafiğin kenarlarında beliren kulakçıkları (Resim 3.81) fare ile tutarak grafiğin boyutunu artırabilir ya da azaltabiliriz.

    3. nesneleri aktarma Belgelerimize farklı programlarda oluşturulmuş belgeleri dâhil ederek belgemizi daha profesyonel

    hâle getirebiliriz.

    a. Elektronik Tabloyu Belgeye aktarma

    MS Word programına diğer Office Paket Program-larından olan MS Excel (Elektronik Tablolama Programı) programında hazırlanmış belgelerimizi dâhil edebiliriz. Bu-nun için şu adımları izleyelim:

    1. Yeni bir belge açalım.

    2. Ekle menüsündeki nesne seçeneğine tıklayalım.

    3. Açılan nesne penceresinden Yeni Oluştur sek-mesinde yer alan nesne Türü bölümünden Mic-rosoft Excel çalışma Sayfasını seçerek Tamam düğmesine tıklayalım (Resim 3.83).

    Resim 3.79: Otomatik şekil araç çubuğu

    Resim 3.80: Sağa ok otomatik şekli

    Resim 3.81: Grafik kena-rında beliren kulakçıklar

    Resim 3.82: Nesne yönü veboyutunun belirlenmesi

    Nesnenin yönünün belirlenmesi

    Nesnenin boyutunun ayarlanması

    Ek Bilgi

    MS Word programında nesne-lerin yönünün ve boyutunun ayar-lanması Resim 3.82’de görüldüğü gibidir.

    Resim 3.83: Nesne penceresi

  • 101

    Kelime İşlem Programı

    4. Ekranımıza MS Excel çalışma Sayfası açılacaktır. Bu pencerede düzenlemelerimizi yaptıktan sonra klavyede Esc tuşuna basarak sayfadan çıkabiliriz. Tekrar düzenleme yapmak için pence-reye çift tıklamak yeterlidir.

    b. görüntü, grafik Dosyasını Belgeye aktarmaBelgemize Paint programıyla oluşturulmuş görüntü aktarmak için şu adımları takip edelim:1. Bir önceki uygulamadaki adımları takip ederek nesne penceresini açalım. Açılan nesne pence-

    resinde Yeni Oluştur sekmesindeki nesne Türü bölümünde bulunan Bit İşlem resmi seçene-ğini seçelim ve Tamam düğmesine tıklayalım.

    2. Açılan Paint programı penceresinde istenilen bit işlem resmi çizildikten sonra klavyede Esc tuşuna basarak çizim belgeye dâhil edilmiş olur.

    4. adres, Mektup Birleştirme MS Word programında özel günlerin kutlanması gibi aynı anda birden çok kişiye gönderilmesi

    gereken mektup veya mesajların gönderilmesi için Adres ve Mektup birleştirme işlemi kullanılır. Temel olarak bu işlemin amacı, bilgisayarımızda kayıtlı olan ya da yeni oluşturacağımız kişi ve bu kişilere ait adresleri hazırlayacağımız mektup ile ilişkilendirerek bu kişilere mektubun ulaşmasını sağlamaktır. Bu-nun için Resim 3.84’teki adımları takip ederek şu uygulamayı yapalım:

    1. araçlar menüsündeki Mektuplar ve Postalar seçeneğinin seçimi ile sağa açılan menü seçenek-lerinden adres Mektup Birleştirme seçeneğini tıklayalım.

    2. Ekranın sağına açılan adres Mektup Birleştirme görev bölmesinde belge türü olarak Mek-tuplar seçeneğini seçelim ve görev bölmesinin en altında bulunan “İleri: Belgeye Başlama” metnine tıklayalım.

    3. Bir sonraki adımda Başlangıç Belgesini Seçin bölümünde o anda çalışmakta olduğumuz bel-geyi seçelim ve “İleri : alıcıları Seçin” metnine tıklayalım. Bu adımda şablondan ya da bilgisa-yardan kayıtlı bir belgeyi de seçebiliriz.

    4. Görev bölmesinin üçüncü adımında mektubumuz ile ilişkilendireceğimiz alıcıları oluşturmak için Yeni liste Yaz seçeneğini seçelim ve aşağıda beliren Oluştur metnine tıklayalım. Bu durumda karşımıza gelen pencere ile yeni alıcılar oluşturup kapatalım. “İleri : Mektubunuzu Yazın” metni-ne tıklayalım.

    5. Dördüncü adımda mektubumuzu oluşturmak için Mektubunuzu Yazın bölümündeki seçenekle-ri kullanalım.

    6. Beşinci adımda mektubumuzla ilişkilendirdiğimiz alıcılardan istenilenleri çıkartabilir ya da alıcı listesini tekrar düzenleyebiliriz. Gerekli işlemleri yaptıktan sonra “İleri : Birleştirmeyi Tamamla” seçeneğini seçelim.

    7. Son adımda gerçekleştirdiğimiz adres Mektup Birleştirme belgesini yazıcıdan çıktı olarak ala-biliriz. Oluşturulan mektup belirlenen alıcılar adedinde çıktı olarak yazıcıdan çıkacaktır.

    Ek Bilgi

    Bilgisayarımıza kayıtlı bir MS Excel belgesini belgemize dâhil etmek için Nesne pencere-sinde Dosyadan Oluştur sekmesi kullanılır.

  • 102

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    DEğErlEnDirmE Soruları

    1. MS Word programında belgemizde bulunan tabloyu silmek için hangi yol izlenir?A) İmleç tablo içinde iken klavyeden delete tuşuna basılır.B) İmleç tablo içinde iken klavyeden backspace tuşuna basılır.C) İmleç tablo içinde iken tablo menüsündeki sil seçeneği içinde yer alan tablo seçene-

    ğine tıklanır.D) İmleç tablo içinde iken klavyeden ALT+F4 tuşuna basılır.E) İmleç tablo içinde iken ALT tuşuna basılır.

    2. Oluşturulan bir tabloda, tablonun sol üst kısmında beliren kulakçık ( ) ne işe yarar?

    A) Tabloyu silmek B) Tabloyu seçmek ve taşımakC) Tabloyu boyutlandırmak D) Tabloyu kopyalamakE) Tabloya hücre eklemek

    3. MS Word programında belge içine grafik dosyası eklemek için hangi yol izlenir?A) Ekle Menüsü – Resim – Otomatik ŞekilB) Ekle Menüsü – Resim – ResimC) Ekle Menüsü – GrafikD) Ekle Menüsü – Resim – GrafikE) Ekle Menüsü – Otomatik Şekil

    4. MS Word programında oluşturulan tabloda satır eksik gelirse hangi komut yardımıyla yeni satır eklenebilir?

    A) Ekle B) Tablo Ekle C) Satır Ekle D) Sütun Ekle E) Hücre Ekle

    5. MS Word programında bir mektup, zarf veya e-maili aynı anda birden çok kişiye gönder-mek için hangi komut kullanılır?A) Adres mektup birleştirme B) MektuplarC) Zarflar ve etiketler D) Dosya birleştirE) Birleştir

    Resim 3.84: Adres mektup birleştirme adımları

  • 103

    Kelime İşlem Programı

    ÜniTE Sonu DEğErlEnDirmE Soruları

    a. aşağıda verilen cümleleri uygun ifadelerle tamamlayınız.

    1. Klavyede bulunmayan karakterleri belgeye eklemek için Ekle menüsü seçeneklerinden ………….. seçeneği kullanılır.

    2. Yazılı metinlerimizi silmek için klavyeden ……....……. tuşu kullanılır.

    3. Düz metinler yazarken bir alt satıra paragraf başı yapmak için klavyeden ……………. basılır.

    4. Bilgisayarda kayıtlı MS Word belgelerini açmak için ……………… menüsü kullanılır.

    5. Klavye kısa yol tuşu Ctrl + P olan komut ……………….. komutudur.

    6. MS Word programını kapatmadan üzerinde çalışılan belgeyi kapatmak için Dosya menüsü seçe-neklerinden …………………….. kullanılır.

    7. Belgemize yazım ve dil bilgisi denetimi yaptırmak için klavyeden basılması gereken tuş …………………..dur.

    8. Yazıları hafif sağa doğru yatık yazmayı sağlayan simgenin ( ) adı ………...………dir.

    9. Metinlerde geçen bir kelimeyi yenisi ile değiştirmek için Düzen menüsü seçeneklerinden …………………..seçeneği kullanılır.

    10. Metinleri sayfa içinde sola dayalı şekilde biçimlendirirken kullanılan ( ) simgesinin ismi …………………. dir.

    11. MS Word programında sık kullanılan biçimlendirmelerimizi istediğimiz metinlere otomatik olarak uygulamamızı sağlayan ( ) simgesinin adı ………………… dır.

    12. Birden fazla belge üzerinde çalışırken belgelerimiz arasında gezinmek için ………….. menüsü kul-lanılır.

    13. Metinler arasında aralıklar kulanıldığında tüm sayfa içinde bu aralıklar sonrası gelen metinlerin alt alta dizilişi sırasında hizalı durması için kullanılan, cetvel üzerindeki komutun ismi ………………… dir.

    14. Belge içindeki her sayfanın numarasının olması için Ekle menüsü seçeneklerinden ………… seçe-neği kullanılır.

    15. Fare ile metin düzeninden bağımsız seçimler yapmak için kullanılan klavye tuşu …………… dur.

    B. aşağıdaki sorularda doğru yanıtı işaretleyiniz.

    1. Yandaki simgenin işlevi nedir?

    A) İmlecin hangi satırda olduğunu gösterir.

    B) Sayfa boyutunu değiştirir.

    C) İmlecin boyutunu gösterir.

    D) İmlecin hangi sütunda olduğunu gösterir.

    E) Karakter boyutunu değiştirir.

  • 104

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    2. Aşağıdakilerden hangisi Microsoft Word ana menülerinden birisi değildir? A) Dosya B) Veri C) Ekle d) Düzen E) Görünüm

    3. Kâğıdın (belgenin) kenar boşlukları nereden ayarlanır?A) Görünüm - Tam Sayfa B) Görünüm - Sayfa DüzeniC) Biçim - Kenarlıklar ve GölgelemeD) Dosya - Sayfa YapısıE) Tablo – Sayfa Yapısı

    4. Kes, kopyala ve yapıştır eylemlerinin kısayol tuşları aşağıdakilerden sırasıyla hangisidir? A) Ctrl+X, Ctrl+C, Ctrl+V B) Ctrl+C, Ctrl+X, Ctrl+V C) Ctrl+V, Ctrl+C, Ctrl+X D) Ctrl+N, Ctrl+O, Ctrl+W E) Ctrl+V, Ctrl+Z, Ctrl+X

    5. Maddeler hâlindeki yazılara numara vermek için hangi işlem yapılır?A) Ekle – Madde İşaretleri ve NumaralandırmaB) Biçim - Madde İşaretleri ve NumaralandırmaC) Araçlar – Madde İşaretleri ve NumaralandırmaD) Tablo – Sırala – NumaralandırmaE) Araçlar – Otomatik Düzelt – Numaralandırma

    6. Herhangi bir araç çubuğunu ekranda etkin yapıp kaldırmak için hangi yol izlenmelidir?A) Düzen - Araç Çubukları B) Dosya- Araç ÇubuklarıC) Görünüm-Araç Çubukları D) Ekle- Araç Çubukları E) Tablo Menüsü – Araç Çubukları

    7. Belge içindeki herhangi bir satırda iken o satır başına kadar seçme işlemini gerçekleştiren tuş bile-şeni aşağıdakilerden hangisidir?

    A) Shift + home B) shift + end C) ctrl + home D) ctrl + end E) ctrl + shift

    8. Belge içerisinde yer alan tabloya hazır şablonlar uygulamak için aşağıdaki komutlardan hangisi kullanılır?A) Tablo – Seç - Sütun B) Tablo - Seç - Satır C) Tablo - Otomatik Tablo BiçimiD) Tablo - Dönüştür – Metni TabloyaE) Tablo – Tablo Biçimi

  • 105

    Kelime İşlem Programı

    9. Ekle menüsü seçeneklerinden kesme seçeneğinin görevi aşağıdakilerden hangisidir?A) İmlecin bulunduğu noktaya dipnot koyar.B) Bloklu alanı siler.C) Sayfa, sütun veya bölüm keser.D) İstenilen yerde satırı keser. E) Belgeye sayfa numarası ekler.

    10. Belgemizdeki metinler içinde kelime seçimleri yapmak için aşağıdaki yollardan hangisi kullanılmalı-dır?

    A) SHIFT + CTRL + yön tuşları B) SHIFT + yön tuşları C) CTRL + yön tuşları D) yön tuşları E) F1 + yön tuşları

    11. Ctrl + S klavye kısayol tuşunun görevi aşağıdakilerden hangisidir? A) Baskı Önizleme B) Kaydet C) Farklı Kaydet D) Yazdır E) Değiştir

    12. Belge içinde seçili metne kopyalama işlemini uygulamak için hangi yol izlenir? A) Kopyala – Yapıştır B) Kes – Yapıştır C) Kes – Kopyala D) Kes – Kopyala E) Kopyala - Kopyala

    13. Aşağıdakilerden hangisi önceden kaydedilen bir dosyayı açmak için kullanılır? A) CTRL + S B) CTRL + Y C) CTRL + P D) CTRL + N E) CTRL + O

    14. Seçili metinin yazı boyutunu 16 puntoya getirmek için hangi işlem uygulanır?A) Görünüm-Yakınlaştır-16 B) Ekle-Simge-16

    C) Biçim-Paragraf-Satır Aralığı-16

    D) Biçim-Yazı Tipi-Boyut-16

    E) Alt Gr+16

    15. Aşağıdaki kısayol – işlem eşleştirmelerinden hangisi yanlış verilmiştir?

    A) Dosya-Yazdır = CTRL + P

    B) Biçim–Yazıtipi–Kalın = CTRL + K

    C) Düzen-Geri Al = CTRL + Z

    D) Düzen-Bul = CTRL + B

    E) Düzen-Değiştir= CTRL + H

  • 106

    Bilgi ve İletişim Teknolojisi

    C. aşağıdaki soruların cevaplarını kare bulmacada uygun yerlere yerleştiriniz.

    1. Klavye kısa yol tuşu Ctrl + H olan komut.

    2. Yapılan son işlemi geri alan komut.

    3. Belgemizde geçen bir kelimeyi aratmak için kullanılan Bul komutunun yer aldığı menü.

    4. Klavyeden seçim yaparken birbirine ardışık seçimler gerçekleştirmek için kullanılan klavye tuşu.

    5. Simgesi ( ) olan komut.

    5

    1

    2

    4

    3