-
67
Kelime İşlem Programı
Kelime işlem Programı
3. ÜNİTE
1. “Kelime işlem” kavramının ne ifade ettiğini araştırınız.
2. Günümüzde kullanılan kelime işlem programlarının neler
olduğunu araştırınız.
3. Kelime işlem programları ile bir metin oluşturmanın daktilo
ile metin oluşturmaya oranla kolaylıklarını belirtiniz.
Üniteye Hazırlık
-
68
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
A. Başlangıç
Kelime işlem programları, bilgisayarda klavye yardımıyla yazı
yazmamızı sağlayan, yazılan bu ya-zılar üzerinde kelime boyutunu
büyütme, kelimeleri tablo içine alma gibi türlü biçimlendirme
işlemine olanak veren ve çalışmalarımızı yazıcıdan çıkartmamızı
sağlayan programlardır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan kelime
işlem programı Microsoft (MS) Office paket programlar grubu (Word,
Excel, Powerpoint, Access) içinde yer alan MS Word programıdır.
Kapsamlı yazma araçları ve kullanımı ko-lay ara yüzü MS Word
programının en çok kullanılan kelime işlem programı olmasını
sağlamaktadır. Bu ünitemizde MS Word 2003 kelime işlem programının
kullanım özelliklerine değineceğiz. MS Word progra-mında
oluşturacağımız uygulamaları kaydetmek için Belgelerim klasörü
içerisine “MS Office Uygulama-larım” isimli bir klasör oluşturalım.
“MS Office Uygu-lamalarım” klasörü içerisine de “MS Word
Uygula-malarım” adlı bir klasör oluşturalım (Resim 3.1).
1. Kelime İşlemciyle İlk adımlar a. Kelime İşlemci Uygula-
ması açma
Kelime işlemci uygulama-larına geçmek için programımız MS Word’ü
açalım:
1. Başlat menüsüne tıkla-yalım.
2. Açılan pencereden Tüm Programlar seçeneğini seçili hâle
getirelim.
3. Gelen pencerede Mic-rosoft Office seçeneği içinde yer alan
Micro-soft Office Word prog-ramına tıklayalım (Re-sim 3.2).
Konuya Hazırlık
1. Kelime işlem programında yazılmış bir öz geçmiş belgesini
derse getirerek ekran görün-tüsü hakkında tartışınız.
2. Kelime işlem programlarında oluşturulan belgelerin uzantıları
nelerdir? Araştırınız.
Resim 3.1: MS Word uygulamalarım klasörü
Resim 3.2: MS Word programının açılması
-
69
Kelime İşlem Programı
Gerçekleştirdiğimiz bu adımlar sonucunda karşımıza MS Word
programının ara yüzü gelecektir. Şimdi programımızın uygulama
penceresini inceleyelim (Resim 3.3).
MS Word uygulamasını ilk olarak açtığımızda karşımıza temel
çubuklar olan Menü çubuğu, Stan-dart araç çubuğu ve Biçimlendirme
araç çubuğu gelecektir. Bununla birlikte yazılarımızı hizalı
yaz-mamızda yardımcı olan Cetvel, birden çok sayfalı metinlerde
hareket etmemizi sağlayan Dikey ve Yatay Kaydırma çubukları, bazı
biçimlendirme işlemlerini yapmamızı sağlayan görev Bölmesi,
uygu-lamamızın sayfası gibi bazı bilgiler içeren Durum çubuğu
uygulama penceremizde bulunacaktır.
b. Kayıtlı Bir Dosyayı açma
Daha önceden MS Word programında oluşturulup bilgisayara
kaydedilmiş bir belgeyi açabilmek için farklı yollar takip
edilebilir. Bunun için aşağıdaki adımları gerçekleştirelim:
1. Dosya menüsündeki aç seçeneğini tıklayalım (Resim 3.4).2.
Klavyede Ctrl tuşunu basılı tutarak O tuşuna basalım (Resim 3.5).3.
Standart araç çubuğunda yer alan aç düğmesini tıklayalım (Resim
3.6).
Resim 3.4: Dosya menüsü aç seçeneği
Resim 3.6: Standart araç çubuğu aç düğmesi
Resim 3.5: Klavyede Ctrl ve O tuşları
Resim 3.3: MS Word programı penceresi
Başlık Çubuğu
Menü Çubuğu
StandartAraç Çubuğu Görev
Bölmesi
DikeyKaydırmaÇubuğu
YatayKaydırmaÇubuğu
DurumÇubuğu
Cetvel
-
70
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
Gerçekleştirdiğimiz bu adımlar sonrası karşımıza aç Penceresi
gelecektir (Resim 3.7).
Belgemizi seçili hâle getirip aç düğmesine tıkladığımızda MS
Word programı belgemizi düzenleme yapmak için hazır hâle
getirecektir.
c. Birden çok Belgeyle çalışmak
MS Word programında aynı anda birden çok belgemizle çalışmak
mümkündür. Bu belgeler bilgi-sayarımızda kayıtlı belgeleri tekrar
düzenlemek için açılmış ya da yeni oluşturulmuş olabilir. Her
açılan belge görev çubuğu üzerinde yer alır (Resim 3.8).
ç. Yardım Fonksiyonlarını Kullanma
MS Word programı kullanıcılarına tüm konuları içeren ayrıntılı
bir yardım sunmaktadır. Bunun için aşağıdaki adımları takip
ede-lim:
1. Yardım menüsü seçeneklerinden Microsoft Office Word Yardımı
seçeneğini seçelim.
2. Seçim ardından ekranın sağ sütununa Word Yardımı gö-rev
Bölmesi gelecektir. Bu bölmede yer alan Ara kutucu-ğuna “sekmeler”
kelimesini yazalım (Resim 3.10).
Bir Düzey Yukarı Düğmesi: Bulunulan dizinden bir üst dizine
geçer.
Bak Açılır Liste Kutusu: Kayıtlı belgemizin bulunduğu dizin bu
kutucukta belirlenir.
Araç Düğmesi: Bulunulan dizindeki kla-sörler ve belgelerle
ilgili işlemler yapılır.
Görünümler Düğmesi: Bulunulan dizin-deki klasörlerin görünüm
düzenlerini değiştirir.
Yeni Klasör Oluştur Düğmesi: Bulunulan dizine yeni bir klasör
oluşturur.
Sil Düğmesi: Seçili olan klasörü siler.
Resim 3.7: Aç penceresi
Resim 3.8: Görev çubuğu penceresi
Resim 3.9: Pencere menüsü seçenekleri
Ek Bilgi
Pencere menüsünde o an açık olan MS Word belgeleri
listelenmektedir. Liste elemanlarına tıklaya-rak belgeler arasında
geçiş yapabiliriz (Resim 3.9)
Resim 3.10: Word yardımı görev bölmesi
-
71
Kelime İşlem Programı
3. Ara düğmesini ( ) tıklayalım. Tıklama ile birlikte yine aynı
görev bölmesinde yardım konuları listelenecektir. Bu konulardan
istenilene tıklayarak detay bilgiler alabiliriz.
d. Yeni Belge açma
MS Word programında uygulamalarımızı oluşturacağımız yeni
belgeler açabiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:
1. Dosya menüsündeki Yeni seçeneğine tıklayalım.
2. Ekranın sağına gelen Yeni Belge görev bölmesinden Boş Belge
seçeneğine ( ) tıklayalım (Resim 3.11).
Ekrana uygulamalarımız için boş bir belge gelecektir.
e. Belgeyi Kaydetme
MS Word programında hazırladığımız belgelerimizi daha sonra
üzerinde değişiklik yapmak ya da sayfa ile ilgili düzenlemeleri
yapmak için tekrar açmak isteyebiliriz. Bunun için belgelerimizi
oluşturduk-tan sonra kaydetmemiz gerekir. Bir belge kaydetmek için
aşağıdaki adımları uygulayalım:
1. MS Word programında yeni bir belge açıp Dosya menüsü
seçeneklerinden Kaydet seçeneğine tıklayalım.
2. Karşımıza gelen Farklı Kaydet penceresinde bulunan Kayıt Yeri
açılır liste seçeneklerinden Belgelerimi seçelim. Daha önce
oluşturmuş olduğumuz “MS Office Uygulamalarım” klasörü-nün içindeki
“MS Word Uygulamalarım” klasörünü açalım (Resim 3.12).
Resim 3.11: Yeni belge görev bölmesi
Ek Bilgi
MS Word programı her yeni açılan yeni belgeye otomatik olarak
Belge1 adını verir. Devam eden yeni belge açımlarında ise sayıyı
artırarak (Belge 2, Belge 3...) isim-lendirir. Bu isimler belgemizi
farklı bir dosya isimi ile kaydedene kadar kalır.
Resim 3.12: Farklı kaydet penceresi
Kayıt yeri açılır kutusu
ile belgemizi kayıt ede-
ceğimiz konumu seçe-
biliriz.
Kolay erişim düğmeleri
ile bilgisayarımızdaki
temel konumlara hızlı
bir şekilde ulaşabiliriz.
-
72
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
3. Dosya adı kutusuna belgemiz için uygun gördüğümüz ve sonra
belgemizi bulmamızı kolaylaştı-rıcı bir isim verelim. Bu kutucuğa
“19 Mayıs” metnini yazalım ( ).
4. Kayıt türü açılır kutusu ile belgemizi word belgesi türünden
farklı olarak web sayfası gibi farklı türlerde de kayıt
edebiliriz.
5. Son olarak Kaydet düğmesine ( ) tıklayarak işlemi
sonlandıralım.
“MS Word Uygulamalarım” klasöründe “19 Mayıs” adlı bir MS Word
belgesi oluşacaktır.
f. Belgeyi Farklı Kaydetme
MS Word programında daha önce oluşturup kaydettiğimiz belgeleri
açarak çeşitli düzenlemeler yapabiliriz. Yaptığımız bu
değişiklikleri Dosya menüsü seçeneklerinden Kaydet düğmesi ile
belge üze-rine kaydedebiliriz. Bunun yanında istersek önceki
belgemizi koruyarak farklı konumda, farklı bir belge olarak da
kaydedebiliriz. Bunun için aşağıdaki adımları uygulayalım:
1. Bir önceki konuda “MS Word Uygulamalarım” klasörüne
kaydettiğimiz “19 Mayıs” belgesini açalım.
2. Dosya menüsündeki Farklı Kaydet seçeneğini seçelim.
3. Karşımıza Farklı Kaydet penceresi gelecektir (Resim 3.12). Bu
pencerede Dosya adı kutusu-na “19 Mayıs 2008” metnini girelim (
).
4. Kaydet düğmesine ( ) tıklayalım.
“MS Word Uygulamalarım” klasöründe “19 Mayıs” adlı belgemizle
ile birlikte “19 Mayıs 2008” adlı bir MS Word Belgesi daha
oluşacaktır (Resim 3.13).
g. Belgeyi Farklı Dosya Biçiminde Kaydetme
MS Word programı, oluşturduğumuz belgeleri farklı ortamlarda
açılmalarını sağlamak üzere farklı dosya biçimlerinde kaydetmemize
olanak sağlamaktadır. Daha önce oluşturduğumuz “19 Mayıs”
bel-gemizi web sayfası olarak kaydedeceğimiz şu adımları takip
edelim:
Ek Bilgi
Belgenizi kaydetmek için şu yolları da deneyebilirsiniz:•
Standart araç çubuğunda yer alan Kaydet düğmesine ( ) tıklayınız.•
Klavyede ctrl ( ) tuşuna ve S tuşuna basınız.
Çalışma Etkinliği
Ders konuları ile birlikte geliştireceğimiz belge için yeni bir
belge oluşturunuz. Belgeye “Öz Geçmiş” ismini verip uygulamalar
esnasında oluşturduğumuz “MS Word Uygulamalarım” klasörüne
kaydediniz.
Resim 3.13: MS Word uygulamalarım klasörü
Çalışma Etkinliği
Daha önce oluşturmuş olduğunuz “Öz Geçmiş” belgesini açıp Farklı
Kaydet özelliğini kullanarak “Öz Geçmiş 2008” adı ile masaüstüne
kaydediniz.
-
73
Kelime İşlem Programı
1. Bir önceki konuda “MS Word Uygulamalarım” klasörüne
kaydettiğimiz “19 Mayıs” klasörünü açalım.
2. Dosya menüsündeki Farklı Kaydet seçeneğini seçelim.
3. Karşımıza Farklı Kaydet penceresi gelecektir.
4. Kayıt türü açılır kutusundan Web Sayfası seçeneğini seçelim
(Resim 3.14).
“MS Word Uygulamalarım” klasöründe “19 Ma-yıs” adlı bir belge
daha oluşacaktır. Bu belgeyi çift tıklayarak açtığımızda belge MS
Word programında açılmayacaktır.
h. Belgeyi Kapatma
MS Office Word programını kapatmadanda açık olan belgemizi
kapatabiliriz. Bunun için aşağıdaki adımları takip edelim:
1. “MS Word Uygulamalarım” klasörüne kaydettiğimiz “19 Mayıs”
klasörünü açalım.
2. Belgemizi kapatmak için Dosya menüsündeki Kapat seçeneğini
seçelim.
3. MS Word programı kapanmaz iken “19 Mayıs” belgemiz
kapanacaktır.
ı. Kelime İşlemci Uygulamasını Kapatma
MS Word programını kapatmak için Dosya menüsü seçeneklerinden
çıkış seçeneğini seçebiliriz.
2. Temel ayarları Yapma MS Word programında sayfa görünümü ve
araç çubuklarının dizilimi gibi bazı ayarlamaları yaparak
MS Word programını kişiselleştirebiliriz. Bu ayarlamaları bazı
durumlarda geliştireceğimiz uygulamaya göre de düzenleyebiliriz. Bu
durum bize hız ve verimlilik kazandıracaktır.
Resim 3.14: Kayıt türü açılır kutusu
Resim 3.15: Birlikte aç seçeneği
Ek Bilgi
Web sayfası olarak kaydettiğimiz belgeyi MS Word programında
açmak için belge üzerinde farenin sağ tuşu tıklanır. Açılan pencere
seçeneklerinden Birlikte Aç seçe-neği seçilir. Seçimle birlikte
açılan pencereden Microsoft Office Word seçeneği seçilir (Resim
3.15).
Ek Bilgi
MS Word programını kapatmak için klavyeden alt ( ) tuşuna basılı
iken fonksiyon tuşlarından F4 ( ) tuşuna basılır.
-
74
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
a. Sayfa görünümlerinin Değiştirilmesi
MS Word programında belgemizi oluşturma amacımıza uygun bir
sayfa görünümü seçebiliriz. Sayfa görünümü seçenekleri görü-nüm
menüsü içerisinde yer almaktadır (Resim 3.16).
b. Sayfa görüntüsünü Büyütme
Çok küçük boyutlarda yazılmış belgelerde okumayı ya da
düzenlemeyi kolaylaştırmak için sayfa gö-rüntüsünü büyütebiliriz.
Belgenin sayfalarına genel bir bakış için sayfa görüntüsünü
küçültebiliriz. Bunun için aşağıdaki adımları takip edelim:
1. görünüm menüsündeki Yakınlaştır seçeneğini tıklaya-lım.
2. Açılan Yakınlaştır penceresinden %200 seçeneğini se-çili hâle
getirelim (Resim 3.18).
3. Tamam düğmesine tıklayalım.
Belgemiz gerçek görüntüsünün %200 oranı ile büyütülmüş olarak
görüntülenecektir.
Ek Bilgi
Sayfa görünümlerine ulaşabilmek için ekranın altında yatay
kaydırma çubuğunun en solunda yer alan düğmeler ( ) de
kullanılabilir.
Ek Bilgi
Düğme isimlerinin tam olarak bilinmediği durumlarda düğ-menin
ismini öğrenmek için düğme üzerinde fareyi belirli süre bekletmek
gerekmektedir. Bu durumda düğmenin altında düğ-menin isminin yazılı
olduğu sarı zeminli bir pencere çıkacaktır (Resim 3.17).
Resim 3.17: Düğme isimleri-ni görüntüleyen pencere
Resim 3.18: Yakınlaştır penceresi
Resim 3.19: Birden çok sayfa seçenekleri
Ek Bilgi
Birden çok sayfa bölümünden ekranınızda aynı anda göstermek
istediğiniz sayfa sayısını belirleyebilirsiniz. Ekran düğmesi
üzerinde fare-nin sol tuşunu basılı tutarak gelen pencereden sayfa
sayısını seçebilirsiniz (Resim 3.19).
Resim 3.16: Görünüm menüsü sayfa görünümü seçenekleri
-
75
Kelime İşlem Programı
c. araç çubuğu Özelliklerini Değiştirme
MS Word programı, kullanıcılarına kullanımı çok olan araç
çubuklarını ekrana getirme ya da kullan-madığı araç çubuklarını
gizleme gibi esneklikler sağlamaktadır/sunmaktadır. Bu da
kullanıcılara uygula-malarında kolaylık sağlamaktadır. Bununla
birlikte menülerde bulunan seçeneklerden de istenilen araç çubuğuna
ekleme yapılabilmektedir. Örnek uygulama için aşağıdaki adımları
takip edelim:
1. görünüm menüsündeki araç çubuk-ları seçeneğini
tıklayalım.
2. Seçimle birlikte sol tarafa açılan pence-redeki seçeneklerden
çizim araç çubu-ğunu seçili hâle getirelim (Resim 3.20). Ekranda
çizim araç çubuğu belirecektir.
3. Araç çubuğuna menü seçeneklerinden eklemek için üstteki
adımları takip edip ikinci adımda çizim yerine Özelleştir
seçeneğini seçelim. Karşımıza Özelleş-tir penceresi gelecektir.
4. Komutlar sekmesini seçelim. Açılan pencereden istenilen menü
seçeneğini seçili hâle getirdiğimizde o menüye ait seçenekler
Komutlar bölümünde liste-lenecektir (Resim 3.21).
5. İstenilen komutu fare ile tıklayıp sürükle bırak yöntemi ile
istenilen araç çubuğu üzerine taşıyabiliriz.
Resim 3.20: Araç çubukları seçenekleri
Resim 3.21: Özelleştir penceresi
Resim 3.22: Özelleştir penceresi
Ek Bilgi
• Araç çubuklarının en sağında Araç Çubukları Seçenekleri
düğmesi ( )ni tıkladığınızda Resim 3.22’deki seçe-nekler
gelecektir. Bu seçenekle bulu-nan araç çubuğu üzerindeki düğme-ler
eklenip gizlenebilir ya da Özelleştir seçeneği ile Özelleştir
penceresi açı-labilir.
• Araçlar menüsü seçeneklerinden Özelleştir seçeneği ile de
Özelleştir penceresi açılabilir.
-
76
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
3. Belge alışverişiMS Word programı diğer kelime işlemci
programları olan not Defteri ve Wordpad programlarında
hazırlanmış belgeleri açabilir. Bununla beraber Web sayfası
olarak hazırlanmış ya da yeni nesil genişle-tilebilir işaretleme
dili olan xml dilinde hazırlanmış belgeleri de
görüntüleyebilmektedir. Bunun için Ekle menüsü seçeneklerinden
Dosya seçeneği kullanılır.
MS Word programında hazırlanmış belgeleri dış ortamlara aktarmak
için de Dosya menüsünden gönder seçeneği kullanılır. Bu seçenekle
belgelerimizi Posta alıcısı gibi ortamlara gönderebiliriz.
DEğErlEnDirmE Soruları
1. MS Word programında oluşturulmuş bir belgeyi değişik bir
isimle saklamak için aşağı-daki seçeneklerden hangisi
kullanılır?
A) Dosya Menüsü - Farklı Kaydet B) Dosya Menüsü - Ad Değiştir C)
Düzen Menüsü - Yeni Adla Kaydet D) Dosya Menüsü - Kaydet E) Dosya
Menüsü - Değiştir
2. MS Word programında hazırlanmış belgeler aşağıdaki dosya
format biçimlerinden hangisi ile kaydedilebilir?
A) Müzik dosyası B) Ses dosyası C) Web sayfası D) Video dosyası
E) Görüntü dosyası
3. MS Word programının sayfa görünümünü değiştirmek için hangi
menü kullanılır? A) Dosya Menüsü B) Düzen Menüsü C) Tablo Menüsü D)
Araçlar Menüsü E) Görünüm Menüsü
4. MS Word programında belgeyi kaydetmek için kullanılan kısayol
tuşu aşağıdakilerden hangisidir?
A) CTRL + Y B) CTRL + K C) CTRL + U D) CTRL + S E) CTRL + H
5. MS Word programında yeni bir belge açmak için aşağıdaki
yollardan hangisi kullanı-lır?
A) Dosya Menüsü - Yeni B) Dosya Menüsü - Aç C) Dosya Menüsü -
Yeni Aç D) Dosya Menüsü - Yenile E) Dosya Menüsü - Kapat
-
77
Kelime İşlem Programı
B. TEMEl İşlEMlEr
MS Word programında metin ile ilgili işlemlerin tamamı ekranda
yanıp sönen İmleç ( ) kıla-vuzluğunda yazılmaktadır. İmleç klavye
yardımı ile yazılacak yazıların, fare yardımıyla eklenen metin ya
da nesnelerin ekrandaki hedef noktasını belirlemektedir.
1. Metni Yerleştirme a. Metni araya Ekleme
Yazılan metinler arasına metinler eklemek için imleci ekleme
yapmak istedi-ğimiz yere konumlandırmamız gerekmektedir. Bunun için
klavyedeki yön tuşlarını (Resim 3.23) ya da fareyi kullanabiliriz.
Uygulama için şu adımları takip edelim:
1. Aşağıdaki ilk kutu içerisindeki metinleri MS Word programında
yazalım.
2. Yazım bittikten sonra klavyedeki yön tuşlarını kullanarak
“Siz” sözcüğü-nün sonrasına konumlandıralım ve ikinci kutuda kalın
yazılmış olarak verilen “almakta olduğu-nuz terbiye ve kültür ile”
sözcük grubunu yazalım.
3. Eksik olan diğer metni de yazmak için yükselen sözcüğünün
sonuna fare ile tıklayarak imleci buraya konumlandıralım ve yeni
sözcüğünü yazalım.
Metinlerimiz cümle içinde olması gereken yerlerde
konumlanacaktır.
Konuya Hazırlık
1. Kelime işlem programlarında uygulama geliştirme işlemlerini
hızlandırma tekniklerini araştırınız.
2. Kelime işlem programlarında uygulamalar, matematiksel
semboller nasıl eklenir? Araştı-rınız.
Resim 3.23: Yön tuşları
Gençler,Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz,
almakta olduğunuz terbiye ve kültür ile in-
sanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneği
olacaksınız. Ey yükselen yeni nesil, gelecek sizindir. Cumhuriyeti
biz kurduk, onu yükseltecek ve sürdürecek
sizsiniz.Mustafa Kemal ATATÜRK
NUTUK
Çalışma Etkinliği
Daha önce oluşturmuş olduğunuz “Öz Geçmiş” belgesini açıp öz
geçmişiniz ile ilgili bilgi-leri giriniz.
Gençler,Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz,
insanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli
örneği olacaksınız.Ey yükselen nesil, gelecek sizindir.
Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve sürdürecek sizsiniz.
Mustafa Kemal ATATÜRK NUTUK
-
78
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
b. Yapılan İşlemi geri alma
MS Word programı, kullanıcılara en son yaptıkları işlemden
başlayarak işlemlerini adım adım geri almalarına imkân vermektedir.
Büyük kolaylık sağlayan bu özellik yapılan hataların geri dönüşünün
ol-duğu anlamına gelmektedir. Hatalı işlem öncesine kadar bu
özellik kullanıldıktan sonra çalışmaya hata düzeltilerek devam
edilebilir. Geri alma işlemi için Düzen menüsü seçeneklerinden geri
Al seçeneği kullanılır.
c. araya Özel Harf ya da Sembol Ekleme
MS Word programında klavyede bulunmayan özel harf, karakter veya
semboller eklemek için Ekle menüsü seçeneklerinden Simge seçeneği
kullanılır. Bu yol izlendiğinde Simge penceresi karşımıza
ge-lecektir (Resim 3.24). Buradan istenilen simge seçili duruma
getirilip Ekle düğmesine ( ) tıklanır. Tıklamanın ardından farenin
imlecinin bulunduğu yere nesne eklenmiş olacaktır.
ç. Belge arasına Sayfa Sonu Ekleme
MS Word çok sayfalı belgeler ile çalışırken sayfa sonları
özelliğini sunarak kullanıcılarına kolaylık sağlamaktadır.
Oluşturulan belgede sayfa sonu eklendiğinde imleç otomatik olarak
bir sonraki sayfa başına geçecek ve belge buradan oluşturulmaya
devam edilecektir. Bu özellik sayesinde belge içine eklenecek yeni
nesneler sonrasında, daha önce belgede konumlandı-rılmış paragrafı
tablo, resim veya grafiğin alt satırlara kayarak sayfalar arasında
bölünmesinin önüne geçilmiş olacaktır. Böylece her ekleme sonrası
sayfa sonlarının tekrar tekrar kontrol edilmesine gerek
kalma-yacaktır. Belgemize sayfa sonu eklemek için şu adımları takip
edelim:
1. Ekle menüsü seçeneklerinden Kesme seçeneğini seçelim.
2. Karşımıza Kesme penceresi gelecektir (Resim 3.25).
3. Sayfa Sonuna seçeneği seçili hâlde iken Tamam düğmesine
tıklayalım.
Resim 3.24: Simge penceresi
Resim 3.25: Kesme penceresi
Çalışma Etkinliği
Aşağıdaki örnekleri MS Word’de yazınız.
∑x (A∩B)∪C= 23€ ¼+¾
Çalışma Etkinliği
Daha önce oluşturmuş olduğunuz “Öz Geçmiş” belgesini açıp mail
adresi satırı oluşturu-nuz ve mail adresinizi yazınız (Örneğin,
[email protected]).
-
79
Kelime İşlem Programı
Kesmeyi eklediğimiz sayfadan bir sonraki sayfa başında imleç
konumlanacaktır.2. Metin Seçme MS Word programında metinlerimiz
üzerinde komutlarımızı uygulayarak biçimlendirme yapabil-
mek için hedef metin seçili duruma getirilmelidir. Bunun için
fare kullanılabileceği gibi klavye tuşları da kullanılabilir.
Fare ile seçim yapmak için metnin başlan-gıcına fare
göstergesini konumlandırıp farenin sol tuşuna basılı tutarak
seçimin sonlandırılacağı yere kadar sürüklemek gerekmektedir. Bu
du-rumda sürükleme yapılan metnin zemin rengi siyah olurken metnin
yazı rengi beyaza dönü-şecektir (Resim 3.26).
Klavye ile seçim yapmak için metin başlangıcına klavye ya da
fareyi konumlandıralım. Klavyede
bulunan Shift ( ) tuşunu basılı tutup klavyedeki Yön Tuşları ( )
yardımı ile seçilecek
yöne doğru imleci hareket ettirelim. Bu yöntem ile metin
içindeki harfler ya da karakterler tek tek seçi-lecektir.
3. Metin Düzenleme MS Word programında metinlerimizi belge
içinde Taşıma, Kopyalama ve Silme işlemleri yapabi-
liriz. Bu özellik sayesinde belgemizde sık kullandığımız
metinleri sürekli yazmaktan kurtulabiliriz ya da farklı bir yerde
bulunması gereken metinleri kolay bir şekilde yerinden
oynatabiliriz.
a. Kopyala ve Yapıştır Komutlarını KullanmaKopyala ve Yapıştır
komutları ile seçili metni çoğaltma işlemi yapmış oluruz. Çoğaltma
işlemi için
şu adımları takip edelim:1. Çoğaltma yapılacak metni seçili
duruma getirelim.2. Düzen menüsündeki Kopyala seçeneğini
tıklayalım.3. Metnin ekleneceği yere İmleci konumlandıralım ve
Düzen menüsü seçeneklerinden Yapıştır
seçeneğini seçelim.
Resim 3.26: Fare ile seçim yapma
Resim 3.27: Ctrl tuşu ile ayrı bölgelerdeki metinleri seçime
dâhi etme
Resim 3.28: Alt tuşu ile metin düzeninden bağımsız seçimler
yapma
Ek Bilgi
Fare ile seçim yaparken şu yöntemleri deneye-bilirsiniz (Metin
içinde küçük bir seçim yapınız.):
Sift ( ) tuşu basılı iken fare ile tıkla-dığınız bölgeye kadar
arada kalan tüm metinler seçili hâle gelecektir.
Ctrl ( ) tuşu basılı iken fare ile yapacağı-nız ayrı bölgedeki
seçimler eski seçimlere dâhil edilecekitr (Resim 3.27).
Alt ( ) tuşu basılı iken metin düzenin-den bağımsız seçim
yapılacaktır (Resim 3.28).
Gençler,
Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz, insanlık
değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneğisiniz. Ey yükselen
yeni nesil, gelecek sizindir.
Gençler,
Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz, insanlık
değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneğisiniz. Ey yük-selen
yeni nesil, gelecek sizindir.
Gençler,Cesaretimizi güçlendiren ve sürdüren sizlersiniz. Siz,
insanlık değerinin, vatan sevgisinin en değerli örneğisiniz. Ey
yük-selen yeni nesil, gelecek sizin dir.
-
80
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
Metnin bir kopyası Yapıştır işlemi yapılan konuma eklenmiş
olacaktır.b. Kes ve Yapıştır araçlarını KullanmaKes ve Yapıştır
komutları ile seçili metni taşıma işlemi yapmış oluruz. Taşıma
işlemi için şu adım-
ları takip edelim:1. Taşıma işlemi yapılacak metni seçili duruma
getirelim.2. Düzen menüsündeki Kes seçeneğini tıklayalım.3. Metnin
ekleneceği yere imleci konumlandıralım ve Düzen menüsü
seçeneklerinden Yapıştır
seçeneğini seçelim.4. Metin Yapıştır işlemi ile istenilen konuma
taşınmış olacaktır. Kes, Kopyala ve Yapıştır işlemleri için farklı
yöntemler şu şekilde özetlenebilir:
c. Metni aktif Belgeler arasında Kopyalama ve Taşıma
MS Word programında aynı belge içinde kopyalama ve taşıma
işlemleri yapılacağı gibi farklı belge-ler arasında da bu işlemler
gerçekleştirilebilir. Herhangi bir metne Kes ve ya Kopyala
komutları uygu-landığında metin bilgisayar hafızasında saklı
tutulur. MS Word programı kapatılıp açılsa dahi hafızadaki metin
yapıştırılabilir. Uygulama için aşağıdaki adımları takip
edelim:
1. Kopyala ya da Taşıma işlemi yapılacak metni seçelim.
2. Klavyeden Ctrl tuşu basılı iken C tuşuna basalım.
3. MS Word programında yeni bir belge açalım.
4. Klavyeden Ctrl tuşu basılı iken V tuşuna basalım.
İlk belgede Kopyala komutuna tabii tuttuğumuz metin yeni
açtığımız boş belgeye yapışmış olacaktır.
ç. Metni Silme
MS Word programında yazdığımız yanlış metinleri silebiliriz.
Bunun için şu adımları takip edelim:
1. Silme işlemi uygulanacak metnin sonuna İmleci
konumlandıralım.
Farenin sağ tuşuKes seçeneği
KES
Ctrl+X
Farenin sağ tuşuKopyala seçeneği
KOPYALA
Ctrl+C
Farenin sağ tuşuYapıştır seçeneği
YAPIŞTIR
Ctrl+V
Çalışma Etkinliği
Daha önce oluşturmuş olduğunuz “Öz Geçmiş” belgesinde yeni bir
sayfaya geçerek adı-nızı ve soyadınızı Koplaya işlemi uygulayarak
on defa yazdırınız.
-
81
Kelime İşlem Programı
2. Klavyeden Backspace tuşuna basarak harf harf sola doğru
silerek işlemi tamamlayalım.4. arama ve Değiştirme MS Word
programında çok sayfalı belgeler ile çalışırken aranılan metnin
bulunması zorlaşmakta-
dır. Bu zorluğu Düzen menüsünde yer alan Arama işlemi ile
rahatlıkla yapabilir, bulunulan metinleri de yenileri ile otomatik
olarak değiştirebiliriz.
a. Kelime ya da Kalıp arama MS Word programında Bul komutu ile
uygulama
yapmak için aşağıdaki adımları takip edelim:1. Resim 3.29’daki
metni yazalım.2. Düzen menüsündeki Bul seçeneğine tıklayalım.3.
Açılan Bul ve Değiştir penceresindeki Bul sek-
mesinde yer alan Aranan kutusuna “Cemil” met-nini yazalım (Resim
3.30).
4. Bul penceresindeki Sonrakini Bul düğmesine
tıklayalım.Metnimizde yer alan “Cemil” kelimesinin seçili hâle
getirildiği görülecektir (Resim 3.31).
b. Kelime ya da Kalıp Değiştirme Bir önceki konuda aranılan
metni yenisi ile değiştirmek için şu adımları takip edelim:1. Resim
3.29’daki metin yazılı iken Düzen menüsündeki Değiştir seçeneğini
tıklayalım.2. Açılan Bul ve Değiştir penceresindeki Değiştir
sekmesinde yer alan Aranan kutucuğuna “Ce-
mil”, Yeni Değer kutucuğuna da “Ahmet” metnini yazalım (Resim
3.32).3. Değiştir düğmesine tıklayalım.Metnimizde yer alan “Cemil”
metninin yenisi ile değiştiği görülecektir (Resim 3.33).
Cemil ve arkadaşı Kemal parka gittiler. Cemil kaydırakta kaydı.
Kemal salıncakta sallandı.
Resim 3.29: Bul işlemi için kullanılacak metin
Resim 3.30: Bul ve değiştir penceresi bul sekmesi Resim 3.31:
Metnin seçili hâle getirilmesi
Resim 3.32: Bul ve değiştir penceresi değiştir sekmesiResim
3.33: Metnin yeni değer ile
değişmiş hâli
-
82
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
1. Aşağıdakilerden hangisi taşıma işleminin uygulanışıdır?
A) Kes - Kopyala B) Kes - Yapıştır
C) Kopyala - Yapıştır D) Kopyala - Taşı
E) Kopyala - Kes
2. İmlecin konumlandığı noktadan sağa doğru silme işlemi
gerçekleştiren klavye tuşu aşa-ğıdakilerden hangisidir?
A) Delete B) Backspace C) Spacebar
D) Yön Tuşları E) Shift
3. MS Word programında kelime ya da kalıp değiştirme işlemini
gerçekleştirmek için aşağı-daki menülerden hangisi kullanılır?
A) Dosya Menüsü B) Araçlar Menüsü
C) Pencere Menüsü D) Düzen Menüsü
E) Tablo Menüsü
4. MS Word programında metin düzeninden bağımsız seçimler yapmak
için hangi klavye tuşu kullanılır?
A) Alt B) Shift C) Ctrl
D) Tab E) F1
5. MS Word programında yapılan işlemi geri alma işlemi için
aşağıdaki yollardan hangisi kullanılır?
A) Düzen Menüsü - Yinele
B) Düzen Menüsü - Geri
C) Düzen Menüsü - Geri Al
D) Düzen Menüsü - Yenile
E) Düzen Menüsü - Değiştir
DEğErlEnDirmE Soruları
-
83
Kelime İşlem Programı
C. BİçİMlEME
1. Metin BiçimlemeMS Word programının en zengin özelliklerinden
biri de belge içine yerleştirdiğimiz metinler üzerin-
de gerçekleştirebileceğimiz biçimlemelerdir. Bu biçimlendirmeler
belgemizi görsel yönden daha etkile-yici yapmaktadır.
a. Yazı Tipini, Biçimini ve Boyutunu Değiştirme
Belgemizdeki metinlerin tamamında ya da seçme işlemi uygulanacak
metinler üzerinde yazı tipi veya boyut özellikleri
değiştirilebilir. Uygulama için aşağıdaki adımları takip
edelim:
1. Uygulama için Resim 3.34’teki metni yazıp “Gençler” metnini
seçili hâle getirelim.
2. Biçim menüsü seçeneklerinden Yazı Tipi seçe-neğini
seçelim.
3. Açılan Yazı Tipi penceresinin Yazı Tipi bölü-münden aşağıya
Kaydırma çubuğunu kulla-narak “arial Black” seçeneğini bulup seçili
hâle getirelim (Resim 3.35).
4. Boyut bölümünden 20 seçeneğini seçili hâle getirelim.
5. Tamam düğmesine tıklayalım.
“Gençler” metni Resim 3.36’daki gibi biçimlendirile-cektir.
Konuya Hazırlık
1. Kelime işlem programlarında yapılabilecek biçimleme
işlemlerini araştırınız.2. Biçimleme araç çubuğunda bulunan
düğmeleri ve görevlerini araştırınız.
Resim 3.34: Uygulama için yazılacak metin
Resim 3.36: Biçimlendirilmiş metin
Resim 3.35: Yazı tipi penceresi
Aşağıyakaydırmaçubuğu
Yazı Tipi bölümü
Boyutbölümü
-
84
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
b. Eğik, Kalın ve altı çizili Yazma
MS Word programında başlıklarımıza ya da vurgu yapılmak istenen
metinlere yönelik biçimlendir-meler yapabiliriz. Bunun için
aşağıdaki adımları takip edelim:
1. Uygulama için Resim 3.38’deki “19 Mayıs” şiirini yazalım.
2. “19 Mayıs” metnini seçili hâle getirip Biçim menüsü
seçe-neklerinden Yazı Tipi seçeneğini seçelim.
3. Açılan Yazı Tipi penceresindeki Yazı Tipi stili bölümünden
Kalın İtalik seçeneğini seçelim (Resim 3.35).
Metnimizin Resim 3.40’taki hâle geldiğini göreceğiz.
c. Metne Farklı renkler Uygulama
Metnimize renk uygulamak için şu adımları takip edelim:
1. Uygulama için Resim 3.38’deki metni yazalım.
Ek Bilgi
Biçimlendirme araç çubuğunda yer alan Yazı Tipi ve boyutu açılır
kutuları ile de biçimlen-dirmelerinizi yapabilirsiniz (Resim
3.37).
Resim 3.37: Biçimlendirme araç çubuğu
Ek Bilgi
Biçimlendirme işlemi yapıldıktan sonra İmleç metnin üzerine
geldiğinde Biçimlendirme araç çubuğundaki Ka-lın ve İtalik
düğmeleri turuncu zemin rengine bürünecek-tir. Bu,
biçimlendirmelerin aktif durumda olduğunu göster-mektedir.
Resim 3.39: Metnin biçimlendirilmiş hâli
Resim 3.38: 19 Mayıs şiiri
Çalışma Etkinliği
Öz Geçmiş belgenizi açarak yazmış olduğunuz ad-soyad
metinle-rine Kalın ve İtalik işlemlerini uygulayınız.
Resim 3.40: Kalın, italik ve altı çizili düğmeleri
İtalikAltı çiziliKalın
Resim 3.41: Renk paleti
-
85
Kelime İşlem Programı
Resim 3.44: Sayfa yapısı penceresi
Kenar Boşlukları
Yönlendirme
2. “Samsun’da” metnini seçili hâle getirip Düzen menüsü
seçeneklerinden Yazı Tipi seçeneğini seçelim.
3. Açılan pencereden Yazı Tipi rengi bölümündeki açılır kutuya
tıklayalım.
4. Tıklamanın ardından açılan renk paletinden Kırmızı rengi
seçelim (Resim 3.41).
Seçimin ardından “Samsun’da” metni kırmızı renkte görünecektir
(Resim 3.42).
ç. Hizalama ve Sayfa Düzeni Seçeneklerini Kullanma
MS Word programında belgelerimizde bulunan metinleri satır
içinde sayfanın soluna, ortasına veya sağına hizalayabiliriz. Bunun
için şu adımları takip edelim:
1. Uygulama için yeni bir belge açalım ve “19 Mayıs” metnini
girelim.
2. İmleç bu satırda konumlanıyorken Resim 3.43’te görünen Sağa
Hizala düğmesine tıklayalım.
Metnin satır içinde sağa dayalı bir şekilde yazılı olduğu
görülecektir.
Metnin bulunduğu sayfanın düzenini değiştirerek sayfanın metin
harici boş kalacak bölgelerinin genişliğini ya da uzunluğunu
belirleyebilir; sayfanın yatay mı, dikey mi kullanılacağını
ayarlayabiliriz. Uygulama için aşağıdaki adımları takip edelim:
1. Uygulama için yeni bir belge açıp Resim 3.38’deki metni
yazalım.
2. Dosya menüsündeki Sayfa Yapısı seçeneğini tıklayalım.
3. Açılan Sayfa Yapısı penceresinden Kenar Boşlukları bölümünde
Üst, alt, Sol ve Sağ kutucuklarındaki değer-leri “5 cm” olarak
ayarlayalım (Resim 3.44).
4. Yönlendirme bölümünden Yatay kutucuğunu seçili hâle
getirelim.
5. Tamam düğmesine tıklayalım.
Yatay konumda ve kenar boşlukları beşer cm olarak ayarlan-mış
olacaktır.
Çalışma Etkinliği
Öz Geçmiş belgenizi açarak Üst, Alt, Sol ve Sağ kenar
boşluklarını dörder cm olarak ayar-layınız.
Ek Bilgi
Biçimlendirme araç çubuğunda bulunan Yazı Tipi Rengi düğmesi ( )
renk paletinin açılmasını sağlayacaktır. Resim 3.42: Metnin
biçimlendirilmiş hâli
Resim 3.43: Hizalama düğmeleri
İki Yana Yasla
Sağa HizalaOrtala
Sola Hizala
-
86
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
d. girinti Oluşturma
Metinler yazılırken anlam bütünlüğü sağlayan cümlelerin bir
arada durması için paragraflar kullanıl-maktadır. Her paragraf
başındaki satır diğer satırlara göre sayfa içine doğru girintili
bulunur. MS Word programında paragraf başı girintisini, diğer
satırların soldan ve sağdan girintilerini ayarlayabiliriz. Bu
durumda metinlerimiz girinti dışına kaymayacaktır. Uygulama için şu
adımları takip edelim:
1. Cetvel (Resim 3.45) üzerinde bulunan ilk satır girintisini,
asılı girintiyi, sol girintiyi ve sağ girintiyi Resim 3.46’daki
konumlara fare ile taşıyalım.
2. Şekildeki metinleri yazalım.
e. Satır aralığını Değiştirme
MS Word programında satır aralığını değiştirmek için şu adımları
takip edelim:
1. Yeni bir belge açıp ekranımızı Resim 3.46’daki hâle
ge-tirelim. Metnimizi üç paragrafa bölelim ve İmleci ortada-ki
paragrafta konumlandıralım.
2. Biçim menüsü seçeneklerinden Paragraf seçeneğine
tıklayalım.
3. Açılan Paragraf penceresinde bulunan aralık bölümün-de (Resim
3.47) Önce kutusuna 12nk, Sonra kutusuna
“12 nk”, Satır aralığı açılır kutusuna da 1.5 satır değer-lerini
girelim (Resim 3.48).
Resim 3.45: Cetvel üzerindeki girintiler
Resim 3.46: Girintili kılavuzluğunda metin girişi
Resim 3.47: Paragraf penceresi
-
87
Kelime İşlem Programı
f. Seçilmiş Metnin Biçimini Kopyalama
MS Word programında sık kullanılan biçimlendirmelerimizi
istediğimiz metinlere kolaylıkla uygula-yabiliriz. Bunun için şu
adımları takip edelim:
1. Kopyalamak istediğimiz biçimlendirmeye sahip metni
seçelim.
2. Standart araç çubuğunda yer alan Biçimlendirme Boyacısına ( )
tıklayalım. Bu durum-da fare göstergesi Fırça hâline
dönüşecektir.
3. İstenilen metin üzerinde Fırça tıklatıldığında
biçimlendirmemiz istenilen hâle gelecektir.
g. Sekme Tuşlarını Kullanma ve ayarlama
MS Word programında belirli aralık verilmesi gereken metin
yazımlarında aralıklı metinlerin satırlar genelinde hizalı durması
için sekmeler kullanılır. Belgemizde İmleci sekmelere getirmek için
klavyeden Tab tuşu kullanılır. Uygulama için şu adımları takip
edelim:
1. Uygulama için yeni bir belge açalım.
2. Cetvel üzerinde “3 cm” uzaklık belirten “3” rakamının altına
denk gelen Sekme Kılavuz şeri-dini tıklayalım (Resim 3.49).
3. Tıklamayla birlikte cetveldeki “3” rakamının altında Sekme
simgesi ( ) belirecektir. Aynı işlemi cetveldeki “5” rakamının
altına da uygulayalım.
4. Tab tuşuna basarak Sekme simgesi altına imlecimizi geti-rerek
belgemizi Resim 3.50’deki hâle getirelim.
Metnimizde yazılı olan yazıların aşağıya doğru hizalı bir
şekilde yazıldığı görülecektir.
Resim 3.48: Paragraf penceresi aralık bölümü
Bir öncekipargraf ile
olan uzaklık
Bir sonrakiparagraf ileolan uzaklık
Paragraf içindeki metinlerin birbirine
olan uzaklığı
Sekme kılavuz şeridi
Resim 3.50: Metnin son hâli
Resim 3.49: Sekme kılavuz şeridi
-
88
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
h. Sıralı liste Kullanma
MS Word programında metinlerimizi aşağıya doğru hizalı yazmanın
diğer bir yolu da sıralı liste-ler kullanmaktır. Sıralı listeler
için madde işaretleri ya da numara stilleri kullanılabilir. Bu
stilleri kul-lanarak daha estetik sıralandırmalar yapmak müm-kündür
(Resim 3.51).
Resim 3.51: Madde işaretleri ve numaralandırma penceresi madde
işaretleri sekmesi
Ek Bilgi
Madde işaretleri için biçimlendirme
araç çubuğunda bulunan madde işa-
retleri düğmesi ( ), numaralandırma
için ise yine Biçimlendirme araç çubu-ğundaki numaralı düğmesine
( ) tıklayabiliriz.
DEğErlEnDirmE Soruları
1. MS Word programında metin ile ilgili biçimlemeleri yapabilmek
için hangi yolu kullanma-mız gerekir?
A) Dosya Menüsü - Yazı Tipi B) Düzen Menüsü - Yazı Tipi
C) Biçim Menüsü - Yazı Tipi D) Görünüm Menüsü - Yazı Tipi
E) Tablo Menüsü - Yazı Tipi
2. MS Word programında Biçimlendirme araç çubuğunda bulunan ( )
simgesinin göre-vi nedir?
A) Seçili metnin yazı tipinin rengini değiştirmek
B) Seçili metnin arka alan rengini değiştirmek
C) Seçili metnin dışında kalan metinlerin rengini
değiştirmek
D) Seçili metnin dışında kalan metinlerin arka alan rengini
değiştirmek
E) Belgeye metin kutusu eklemek
3. MS Word programında cetvel üzerinde bulunan ilk satır
girintisinin görevi nedir? A) Paragraftaki satırların sağda
sonlanacağı konumu belirler.
B) Paragraftaki diğer satırların soldan başlayacağı konumu
belirler.
C) İlk satır girintisi ile sol girintisinin beraber hareket
ettirilmesini sağlar.
D) Paragraf başı satırlarının başlayacağı konumu belirler.
E) Belgeye paragraf eklemeyi sağlar.
-
89
Kelime İşlem Programı
ç. SaYFa BİçİMlEME
MS Word programının sunduğu hazır şablonları yeni belge açımında
kullanarak biçimlendirmelerin otomatik olarak belgemize
uygulanmasını sağlayabiliriz.
1. Biçimler a. Mevcut Biçimleri Belgeye Uygulama
MS Word programının sahip olduğu şablonlardan bir tanesini
belgemize uygulamak için şu adımları takip edelim:
1. Dosya menüsündeki Yeni seçeneğine tıklayalım.
2. Ekranın sağına açılan Yeni Belge görev bölmesinden şablonlar
bölümünde bulunan Bilgisa-yarım seçeneğine tıklayalım.
3. Açılan şablonlar penceresinden Diğer Belgeler sekmesine
tıklaya-lım (Resim 3.52).
4. Diğer Belgeler sekmesi altındaki çağdaş Öz geçmiş şablonunu
se-çili hâle getirip Tamam düğmesine tıklayalım.
Belgemiz çağdaş Öz geçmiş şablo-na ait biçimlendirme ve görüntü
ile birlikte açılacaktır. Açılan bu belge üzerinde kendi-mize ait
bilgileri doldurarak öz geçmişimizi yazalım.
b. Sayfa numaraları Yerleştirme MS Word programında birden çok
sayfalı belgeler oluşturup yazıcıdan çıktı alındığında
sayfaların
sıralarının karıştırılması mümkündür. Bu durumun önüne geçmek
için sayfa numaralarının sayfalar üze-rinde görünmesini
sağlayabiliriz. Uygulama için şu adımları takip edelim:
1. Ekle menüsü seçeneklerinde Sayfa numaraları seçeneğini
seçelim.2. Açılan Sayfa numaraları penceresindeki Konum açılır
kutusundan Sayfa altı (altbilgi), Hiza-
lama açılır kutusundan da Sağda seçeneğini seçelim (Resim
3.53).
Konuya Hazırlık
1. Belgelere sayfa numarası vermenin sağladığı yararlar hakkında
tartışınız.2. Belgelerde yanlış yazılan metinleri, kelime işlem
programının bilgisi özelliğini kullanarak
düzeltmenin yollarını araştırınız.3. Sayfaları bazı durumlarda
yatay kullanma ihtiyacı duyarız. Bu durumların neler olduğunu
tartışınız.
Resim 3.52: Şablonlar penceresi diğer belgeler sekmesi
-
90
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
3. Tamam düğmesine tıklayalım.Sayfanın en alt sağ kısmında sayfa
numaramız görünecektir.
2. Başlıklar ve Sayfa altlıkları a. Başlık ve Sayfa altlığı
Ekleme
Bununla birlikte Belgelerimizin en üstüne ve en altına bilgi
satırları ekleyerek eklediğimiz her yeni sayfada bu satırların
otomatik olarak görünmesini sağlayabiliriz. Bunun için şu adımları
takip edelim:
1. görünüm menüsündeki Üstbilgi ve altbilgi seçeneğini
tıklayalım.
2. Belgemizin en üstünde kesikli dikdörtgen ile çerçevelenmiş
bölüme Yazar : ahmet METİn met-nini yazalım (Resim 3.54).
3. Üstbilgi ve altbilgi araç çubuğundan Kapat düğmesine
tıklayalım (Resim 3.54).
4. Ekranın en üstünde her sayfada yenilenecek olan metnimiz
görünecektir.
b. Başlık ve Sayfa altlığını Düzenleme
Daha önce yazılı olan altbilgi veya Üstbilgi metnini düzenlemek
için metnin üzerinde farenin sol tuşu ile çift tıklanır. Bu işlem
sonucu altbilgi veya üstbilgi aktif hâle gelir.
3. Yazım ve Dil Bilgisi Kontrolü a. Yazım Kontrolü araçlarını
Kullanarak Değişiklik Yapma
MS Word programı, belgelerimizde seçili dil bünyesinde yazım
yanlışlarını otomatik olarak bulup doğrusu ile değiştirme imkânı
vermektedir. Bunun için şu adımları takip edelim:
Sayfa numaralarının belgenin altında mı, üstünde mi görüneceği
belirlenir.
Belirlenen konumun sağ, sol, ortada, içeride veya dı-şarıda
olması belirlenir.
Bazı belgelerin ilk sayfalarında kapak bulunmaktadır.
Numaralandırmanın bu sayfadan başlamaması iste-niyorsa işaret
kaldırılır.
Numaralandırmanın sayı, harf ya da Romen rakam-ları olması
belirlenir.
Resim 3.54: Üstbilgi ve Altbilgi araç çubuğu
Çalışma Etkinliği
Oluşturmuş olduğunuz profesyonel öz geçmiş belgesini açıp bu
günün tarih ve saatini yazan bir altbilgi oluşturunuz.
Resim 3.53: “Sayfa Numaraları” penceresi
-
91
Kelime İşlem Programı
1. Yeni bir belge açalım ve “Türk; övün, calıs, güven.” metnini
girelim.
2. araçlar menüsü seçeneklerinden Yazım ve Dil Bilgisi
seçeneğine tıklayalım.
3. Açılan Yazım Denetimi ve Dil Bilgisi : Türkçe penceresinde
denetim sonucu hatalı yazılan “ca-lıs” kelimesi kırmızı
görünecektir. Bu pencerede Değiştir düğmesine tıklayalım (Resim
3.55).
4. “calıs” kelimesi doğrusu olan “çalış” kelimesi ile
değiştirilmiş olarak karşımıza gelecektir.
b. Dil Bilgisi araçlarını Kullanarak Değişiklikler Yapma
MS Word programı belgelerimizde seçili dilin dil bilgisi
kurallarına uymayan yazım yanlışlarını oto-matik olarak bulup
doğrusu ile değiştirme imkânı vermektedir. Bunun için şu adımları
takip edelim:
1. Yeni bir belge açalım ve “Öğlen ya da akşam ne zaman
çıkabilirsin?” metnini girelim.
2. araçlar menüsündeki Yazım ve Dil Bilgisi seçeneğini
tıklayalım.
3. Seçimle birlikte metnimiz seçili hâle gelip ekrana Yazım
Denetimi ve Dil Bilgisi : Türkçe pen-ceresi gelecektir. Hatalı
yazımın yeşil renge büründüğüne dikkat edin. Bu sözcük yerine
geti-rilebilecek kelimeler Öneriler bölümünde listelenmektedir.
Doğru olanı bu bölümden seçip De-ğiştir düğmesine tıklayalım (Resim
3.56).
4. Kelimemiz doğrusu ile değişmiş olarak karşımıza
gelecektir.
Resim 3.55: Yazım denetimi ve dil bilgisi: Türkçe penceresi
Yazım yanlışının bir kereliğine göz ardı edilmesini sağlar.
Yazım yanlışının belgenin tamamında göz ardı edilmesini
sağlar.
Bulunan kelimeyi o dile ait bir sözcük olarak eklemeyi
sağlar.
Yazım yanlışının öneriler alanındaki seçili kelime ile
değiştiril-mesini sağlar.
Aynı yazım yanlışlarını belgenin tümünde öneriler alanındaki
seçili kelime ile değiştirir.
Düzeltmenin otomatik olarak gerçekleşmesini sağlar.
Denetimin hangi dilde yapılacağı belirlenir.
Denetimle ilgili detaylı ayarlamalar yapılabilir.
Hatanın bir kereliğine göz ardı edilmesini sağlar.
Hatanın belgenin tamamında göz ardı edilmesini sağlar.
Bir sonraki tümceye geçmeyi sağlar.
Denetimin hangi dilde yapılacağı belirlenir.
Denetim ile ilgili detaylı ayarlamalar yapılabilir.
Resim 3.56: Yazım denetimi ve dil bilgisi: Türkçe penceresi
-
92
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
4. Belge Yapısı MS Word programında yazdığımız yazıların
durumuna
göre belgenin sayfa yapısı üzerinde değişiklik yaparak daha
görsel belgeler oluşturabiliriz. Belge yapısı ile sayfanın yönü,
kenar boşlukları gibi değişiklikler yapabiliriz.
a. Sayfanın Yapısı Sayfa yapısı ile ayarlamalar yapabilmek için
Dosya
menüsü seçeneklerinden Sayfa Yapısı seçeneği kullanılır.
Sayfanın yönünü dikeyden yataya çevireceğimiz şu örneği
uygulayalım:
1. Dosya menüsünden Sayfa Yapısı seçeneğine tıkla-yalım.
2. Açılan Sayfa Yapısı penceresindeki Kenar Boşluk-ları
sekmesinde bulunan Kenar Yönlendirme bölümünden Yatay seçeneğini
seçip Tamam düğmesine tıklayalım (Re-sim 3.57).
3. Belge yatay olarak kullanılmaya devam edilecektir.4. Sayfa
Yapısı penceresindeki Kâğıt sekmesi ile kul-
lanacağımız kâğıt boyutunu A4, A5 gibi) ve kâğıt kayna-ğını
seçebiliriz. Düzen sekmesinden ise Bölüm, altbilgi ve Üstbilgi
ayarlamaları yapılabilir.
b. Kenar Boşlukları
MS Word programında kâğıdımızın yazı yazılabilir ala-nının
kâğıdın çevresine uzaklığını belirleyebiliriz. Bunun için şu
adımları takip edelim:
1. Bir önceki adımdaki Sayfa Yapısı penceresini açalım. Kenar
Boşlukları sekmesinin Kenar Boşlukları bölümünde bulunan Üst’e
“1,5”, Sol’a “1,5”, alt’a “1,5”, Sağ’a “1,5” değerlerini verelim ve
Tamam düğmesine tıklayalım (Resim 3.58).
2. Belge yatay olarak kullanılmaya devam edilecektir.
c. Sayfaya Kenarlık Ekleme
MS Word programında sayfaların ya da seçili olan metinlerin
çevresi boyunca uzanan kenarlıklar ekleyerek belgelerimizi daha
görsel hâle getirebiliriz. Örnek uygulama için şu adımları takip
edelim:
1. Yeni bir belge açıp “İstikbal göklerdedir.” metnini girip
metnimizi seçili hâle getirelim.
Ek Bilgi
Yazım Denetimi ve Dil Bilgisi: Türkçe penceresini klavyeden F7
tuşuna basarak da aça-bilirsiniz.
Resim 3.57: Sayfa yapısı penceresi
Resim 3.58: Kenar boşlukları sekmesi kenar boşlukları bölümü
Resim 3.59: Kenarlıklar ve gölgelendirme penceresi
-
93
Kelime İşlem Programı
2. Biçim menüsü, seçeneklerinden Kenarlıklar ve gölgelendirme
seçeneğini seçelim.
3. Açılan Kenarlıklar ve gölgelendirme penceresinden Kenarlıklar
sekmesindeki Ayarlar bö-lümünden gölge seçeneğini, Stil bölümünden
Kesikli çizgi seçeneğini seçelim, renk açılır kutusundan da Deniz
Yeşili rengini seçelim ve Ta-mam düğmesine tıklayalım (Resim
3.59).
4. Metnimizin etrafına belirlediğimiz ayarlarda bir ke-narlık
eklenecektir (Resim 3.60).
Resim 3.60: Kenarlıklar ve gölgelendirme penceresi
DEğErlEnDirmE Soruları
1. MS Word programında belgemize sayfa numarası eklemek için
hangi yol izlenir? A) Ekle Menüsü - Sayfa Numaraları B) Ekle Menüsü
- Kesme C) Ekle Menüsü - Numaralandırma D) Ekle Menüsü - Nesne E)
Ekle Menüsü - Simge
2. MS Word programında Yazım Denetimi ve Dil Bilgisi
penceresinde sözcükte olmayan bir kelimeyi belgenin tamamında
yenisi ile değiştirmek için hangisi kullanılır?
A) Bir kez yok say B) Tümünü yok say C) Değiştir D) Tümünü
değiştir E) Yok say
3. MS Word programında sayfamızı yatay olarak kullanmak için
hangi yol kullanılır? A) Dosya Menüsü - Kenar Boşlukları -
Yönlendirme Yatay B) Dosya Menüsü - Kâğıt - Yönlendirme - Yatay C)
Dosya Menüsü - Düzen - Yönlendirme - Yatay D) Dosya Menüsü - Kenar
Boşlukları - Önizleme - Yatay E) Dosya Menüsü - Yatay
4. MS Word programında kenar boşlukları ne için kullanılır? A)
Metinler ile yerleştirilen nesneler arası boşlukları belirleriz. B)
Metinler arası boşluğu belirleriz. C) Kâğıdın yazı yazılabilir
alanının kağıt çevresine uzaklığını belirleriz. D) Nesneleri
yeniden boyutlandırabiliriz. E) Pencere boyutunu ayarlarız.
5. MS Word programında sayfaya kenarlık eklemek için hangi yol
kullanılır? A) Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı - Kenar Boşlukları B)
Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı - Kenarlık ve Gölgelendirme C) Biçim
Menüsü - Sayfa Yapısı - Düzen D) Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı -
Stiller ve Biçimlendirme E) Biçim Menüsü - Sayfa Yapısı -
Stiller
-
94
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
D. YaZDırMa
MS Word ve benzeri kelime işlem programlarının en etkili yönü,
yazılan yazıların istenilen zamanda kâğıda dökümünün alınabiliyor
olmasıdır.
1. Belgeyi ÖnizlemeMS Word programında oluşturulan belgeleri
yazıcıdan çıkarmadan önce bilgisayarımızda yazı-
cıdan çıktığı zamanki hâlini görebiliriz. Bunun için Dosya
menüsü seçeneklerinden Baskı Önizleme seçeneği kullanılır.
2. Temel Yazdırma Seçenekleri MS Word programında belgelerimizin
yazıcı çıktısı için Dosya menüsü seçeneklerinden Yazdır
seçeneği kullanılır. Bu işlem sonucu karşımıza Yazdır penceresi
gelecektir (Resim 3.61).
3. Belgeyi Yazdırma Belgelerimizi yazdırmak için Yazdır
penceresindeki gerekli ayarlamalar yapıldıktan sonra (Resim
3.61) Tamam düğmesine tıklanır.
Konuya Hazırlık
1. Belgeleri yazıcıdan çıkartmadan son hâlini bilgisayardan
görmenin ne gibi yararları var-dır? Araştırınız.
2. Bir belgenin birden fazla kopyasını yazıcıdan nasıl
çıkartırız? Araştırınız.
Ek Bilgi
Baskı Önizleme için Standart Araç Çubuğunda yer alan Baskı
Önizleme simgesi de kullanılabilir.
Ek Bilgi
Belgelerimizi yazdırmak için;• Klavyeden tuşu basılı iken P
tuşunu,• Standart Araç Çubuğunda bulunan Yazdır simgesini
kullanabiliriz.
Yazıcı ile ilgili ayarlamaları yapabiliriz.
Her sayfadan kaç adet çıktı alınacağını belirleyebiliriz.
Çıktı alınacak kâğıtta belgemizin kaç sayfası bulunacağını
belirle-yebiliriz.
Bilgisayarımıza bağlı olan yazıcılardan hangisi ile çıktı
alınacağı belirlenir.
Belgemizde hangi sayfa-ların çıktısının alınacağı
belirlenir.
Resim 3.61: Yazdır penceresi
-
95
Kelime İşlem Programı
DEğErlEnDirmE Soruları
1. Kelime işlemci programında, oluşturulan bir belgenin
yazıcıdan çıkmadan önceki en son
hâlini görüntülemek için aşağıdakilerden hangisi kullanılır?
A) Baskı önizleme B) Tam ekran C) Görünüm
D) Yakınlaştır E) Yazdır
2. MS Word programında yazdırma işlemi için kullanılan klavye
tuşu aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) CTRL + A B) CTRL + X C) CTRL + K
D) CTRL + P E) CTRL + C
3. MS Word programında Yazdır penceresindeki yazıcı bölümü ne
işe yarar?
A) Bilgisayara bağlı olan yazıcılardan istenilenden çıktı
alınmasını sağlar.
B) Bilgisayara yeni yazıcı bağlantısı eklemeyi sağlar.
C) Bilgisayara bağlı olan yazıcılardan istenilenleri silmeyi
sağlar.
D) Silme işlemini iptal etmek için kullanılır.
E) Belgeyi yazdırmak için kullanılır.
4. MS Word programında simgesinin adı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Baskı önizleme B) Yazıcı ayarları C) Yazdır
D) Kaydet E) Farklı kaydet
5. MS Word programında yazdır penceresinde belgemizden kaç adet
çıktı alınacağını be-
lirlediğimiz bölümün adı nedir?
A) Sayfa aralığı B) Yakınlaştır C) Kopya sayısı
D) Yazıcı E) Sayfa yönü
-
96
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
E. İlErİ ÖZEllİKlEr
1. Tablolar MS Word programında belge oluştururken tablolar
ekleyerek metinleri çok daha düzenli bir şekilde
sayfalara yerleştirebiliriz. Tablolar, satır ve sütunlardan
oluşurlar. Satır ve sütunların birleştiği alanlara hücre denir.
Hücrelere istenilen metinleri yazarak veri girişi yapabiliriz.
a. Standart Tablolar Oluşturma
MS Word programında belgemize tablo eklemek için şu adımları
takip edelim:
1. Yeni bir belge açıp “Haftalık Ders Programım” adı ile daha
önce oluşturduğumuz Belgelerim altındaki “MS Office Uygulamalarım”
isimli klasörün altında bulunan “MS Word Uygulamala-rım” içerisine
kaydedelim.
2. Tablo menüsündeki Ekle seçeneği üzerine gelelim.
3. Sağ tarafa açılan seçeneklerden Tablo seçeneğine
tıklayalım.
4. Açılan Tablo Ekle penceresinden Sütun Sayısı açılır kutusuna
“5”, Satır Sayısı açılır kutusu-na “8” değerlerini girelim ve Tamam
düğmesine tıklayalım (Resim 3.62)
Tablomuzu Resim 3.63’teki gibi düzenleyelim ve belgeyi “Haftalık
Ders Programım” ismiyle kaydedelim.
b. Hücre Özelliklerini DeğiştirmeEklenilen tablo içindeki
hücreleri biçimlendirmek için şu adımları takip edelim:1. Daha önce
kaydettiğimiz “Haftalık Ders Programım” adlı belgeyi açalım.
Konuya Hazırlık
1. Belgelerimizde tablo kullanma ihtiyacı duyduğumuz durumlar
nelerdir? Tartışınız.2. Belgelerimize nasıl resim ekleyebiliriz?
Araştırınız.2. Belgelerimizde grafik kullanmanın sağladığı yararlar
hakkında tartışınız.
Pazartesi Salı çarşamba Perşembe Cuma
Coğrafya Kimya İngilizce Sağlık bilgisi Bilgi ve ilet. tek.
Coğrafya Kimya İngilizce Sağlık bilgisi Bilgi ve ilet. tek.
Türk edebiyatı Fizik Din kült. ve ahlak bil. Tarih İngilizce
İngilizce Fizik Beden eğitimi Tarih İngilizce
İngilizce Dil ve anlatım Beden eğitimi Dem. ve ins. hak.
Türk edebiyatı Dil ve anlatım İngilizce Dem. ve ins. hak.
Resim 3.62: Tablo ekle penceresi Resim 3.63: Ders programı
tablosu
Ek Bilgi
Belgeler Standart Araç Çubuğunda bulunan Tablo Ekle simgesi ile
de tablo eklenebilir. Simge üzerine gelip farenin sol tuşuna basılı
tutularak istenilen satır ve sütun belirlenene kadar hareket
ettirilir (Resim 3.64). Resim 3.64: Tab-
lo ekle simgesi
-
97
Kelime İşlem Programı
2. İlk satır ve ilk sütunda bulunan “Pazartesi” kelimesi ya-zılı
hücre üzerine tıklayalım ve farenin imlecinin burada konumlanmasını
sağlayalım.
3. Tablo menüsündeki Tablo Özellikleri seçeneğine
tıklaya-lım.
4. Açılan Tablo Özellikleri penceresinden Hücre sekmesi içinde
yer alan Dikey Hizalama bölümünden Ortaya se-çeneğini seçelim ve
Tamam düğmesine tıklayalım (Resim 3.65).
Hücremizdeki “Pazartesi” kelimesinin hücre içinde ortalı bir
şekilde konumlandığı görülecektir.
c. Satır ve Sütunlar Ekleme ya da SilmeTablo içindeki satır ve
ya sütunları silmek için şu adımları takip edelim:1. “Haftalık Ders
Programım” belgemizi açıp ilk sütunun herhangi bir hücresine fare
ile tıklayarak
konumlandıralım.2. Tablo menüsü seçeneklerinden Ekle seçeneğini
seçip sağa açılan menüden Sola Sütun seçe-
neğine tıklayalım (Resim 3.66).3. Tablomuzun en soluna bir tane
sütun eklendiği görülecektir (Resim 3.67). Sütunumuzu Resim
3.68’deki gibi dolduralım.
4. Farenin imlecini “8.” satırın herhangi bir hücresine
tıkla-yarak konumlandırılalım.
5. Tablo menüsündeki Sil seçeneğini seçip sağa açılan menüden
Satır seçeneğine tıklayalım (Resim 3.69).
Tablonun “8.” satırının silindiği görülecektir.
Resim 3.65: Tablo özellikleri penceresi
Resim 3.66: Tablo menüsü ekle seçeneği Resim 3.67: Sola eklenmiş
sütun
Resim 3.68: Sütunun son hâli
Resim 3.69: Tablo menüsü sil seçeneği
Resim 3.70: Tablo seç kulakçığı
Ek Bilgi
Tablo Özellikleri penceresinde Hücre sekmesindeki Boyut bölümü
ile hücrenin genişliğini ayarlayabiliriz (Resim 3.65).
-
98
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
ç. Tabloya Kenar çizgileri Ekleme
Tabloların var olan kenar çizgilerini değiştirmek ya da bu
çizgilere renk vermek mümkündür. Örnek için şu adımları takip
edelim:
1. “Haftalık Ders Programım” bel-gemizi açıp belge içindeki
tablomu-zun tamamını seçili hâle getirelim.
2. Biçim menüsündeki Kenarlıklar ve gölgelendirme seçeneğini
tık-layalım.
3. Açılan Kenarlıklar ve gölgelen-dirme penceresinden renk
açılır kutusundan Kırmızı rengi seçelim ve Tamam değmesine
tıklayalım (Resim 3.71).
4. Tablomuzun kenarlık çizgilerinin kırmızıya dönüştüğü
görülecektir. Tablo çizgilerinin biçimini değiştirmek için Stil
kutusundaki biçimler seçilebilir.
d. Otomatik Tablo Biçimleme
MS Word programında hazır şablonları uygulayarak tablolarımıza
görsellik katabiliriz. Bunun için şu adımları takip edelim:
1. “Haftalık Ders Programım” belgemizi açıp belge içindeki
tablomuzun tamamını seçili hâle getirelim (Resim 3.72).
2. Tablo menüsündeki Otomatik Tablo Biçimi seçeneğini
tıklayalım.
3. Açılan Otomatik Tablo Biçimi penceresinde Tablo Stilleri
bölümünden Tablo çağdaş seçe-neğini seçili hâle getirip Uygula
düğmesine tıklayalım (Resim 3.73).
Tablomuz Resim 3.74’teki hâle gelecektir.
Resim 3.71: Kenarlıklar ve gölgelendirme penceresi
Resim 3.72: Tablo seçimResim 3.73: Otomatik tablo
biçimi penceresi
Resim 3.74: Tablonun son hâli
Pazartesi Salı1. Ders Coğrafya Kimya2. Ders Coğrafya Kimya3.
Ders Edebiyat Fizik4. Ders İngilizce Fizik5. Ders İngilizce Dil ve
Anlatım6. Ders Edebiyat Dil ve Anlatım
-
99
Kelime İşlem Programı
2. resimler ve şekiller MS Word programında hazırlanan
belgelerimize resim, grafik ve şekiller ekleyerek
metinlerimizde
vurgulamak istediğimiz konuları daha açıklayıcı hâle
getirebiliriz.
a. şekil ve grafik Dosyası Ekleme
Belgemize resim eklemek için aşağıdaki adımları takip
edelim:
1. “Haftalık Ders Programım” belgemizi açıp belge içindeki
tablomuzun 1. satır 1. sütununu oluş-turan hücreye tıklayarak
farenin imlecini buraya konumlandıralım.
2. Ekle menüsündeki Resim seçeneğinin seçimi ile sağa açılan
menüden Küçük resim seçene-ğini tıklayalım.
3. Ekranın sağına açılan Küçük resim görev bölmesinde Aranan
kutucuğu boş iken git düğ-mesine tıklayalım (Resim 3.75). MS Word
programında bulunan hazır resimler listelenecektir. Resim 3.76’da
işaretli bulunan resme tıklayalım.
4. Tablomuzun birinci hücresine seçilen resim eklenecektir
(Resim 3.77).
Belgemize şekil eklemek için şu adımları takip edelim:
1. “Haftalık Ders Programım” belgemiz açık iken tablonun bir alt
satırına farenin imlecini konumlandıralım.
2. Ekle menüsündeki Resim seçeneğinin seçimi ile sağa açılan
menüden grafik seçeneğini tıklayalım. Karşımıza Veri Sayfası
penceresi gelecektir (Resim 3.78). Bu pen-cere ile grafikte
istenilen düzenlemeler yapılabilir.
Resim 3.75: Küçük resim görev bölmesi Resim 3.76: Git
düğmesi
seçimi ile listelenen resimlerResim 3.77: Tablonun son hâli
Resim 3.78: Veri sayfası penceresi
Çalışma Etkinliği
Bilgisayarımızdaki kayıtlı resimleri belgemize dâhil etmek için
Ekle menüsü seçeneklerin-den Resim ile sağa açılan menüden Dosya
seçeneğini seçmek gerekmektedir.
-
100
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
b. Otomatik şekiller Ekleme
Belgemize otomatik şekil eklemek için şu adımları izleyelim:
1. “Haftalık Ders Programım” belgemizi açalım.
2. Ekle menüsündeki Resim seçeneğinin seçimi ile sağa açılan
menüden Otomatik şekil seçeneğine tıklayalım.
3. Ekrana gelen Otomatik şekil penceresinden Oklar ( ) simgesine
tıklayalım. Aşağı açılan menüden sağa ok sim-gesine tıklayalım
(Resim 3.79). Farenin imlecinin artı ( ) işaretini aldığı
görülecektir. Bu durumda iken istenilen ko-numda farenin sol tuşu
basılı tutularak şekil çizimi gerçek-leştirilir (Resim 3.80).
c. Belge İçinde nesneleri Taşıma
Belge içine eklenen resim, grafik ve şekilleri taşımak için
nesne üzerinde iken farenin sol tuşuna basılı tutup istenilen
konuma kadar sürüklemek gerekmektedir.
ç. grafiği Yeniden Boyutlandırma
MS Word programında eklenen grafikleri boyutlandırmak için
grafiğin seçili olması gerekmektedir. Seçimle birlikte grafiğin
kenarlarında beliren kulakçıkları (Resim 3.81) fare ile tutarak
grafiğin boyutunu artırabilir ya da azaltabiliriz.
3. nesneleri aktarma Belgelerimize farklı programlarda
oluşturulmuş belgeleri dâhil ederek belgemizi daha profesyonel
hâle getirebiliriz.
a. Elektronik Tabloyu Belgeye aktarma
MS Word programına diğer Office Paket Program-larından olan MS
Excel (Elektronik Tablolama Programı) programında hazırlanmış
belgelerimizi dâhil edebiliriz. Bu-nun için şu adımları
izleyelim:
1. Yeni bir belge açalım.
2. Ekle menüsündeki nesne seçeneğine tıklayalım.
3. Açılan nesne penceresinden Yeni Oluştur sek-mesinde yer alan
nesne Türü bölümünden Mic-rosoft Excel çalışma Sayfasını seçerek
Tamam düğmesine tıklayalım (Resim 3.83).
Resim 3.79: Otomatik şekil araç çubuğu
Resim 3.80: Sağa ok otomatik şekli
Resim 3.81: Grafik kena-rında beliren kulakçıklar
Resim 3.82: Nesne yönü veboyutunun belirlenmesi
Nesnenin yönünün belirlenmesi
Nesnenin boyutunun ayarlanması
Ek Bilgi
MS Word programında nesne-lerin yönünün ve boyutunun
ayar-lanması Resim 3.82’de görüldüğü gibidir.
Resim 3.83: Nesne penceresi
-
101
Kelime İşlem Programı
4. Ekranımıza MS Excel çalışma Sayfası açılacaktır. Bu pencerede
düzenlemelerimizi yaptıktan sonra klavyede Esc tuşuna basarak
sayfadan çıkabiliriz. Tekrar düzenleme yapmak için pence-reye çift
tıklamak yeterlidir.
b. görüntü, grafik Dosyasını Belgeye aktarmaBelgemize Paint
programıyla oluşturulmuş görüntü aktarmak için şu adımları takip
edelim:1. Bir önceki uygulamadaki adımları takip ederek nesne
penceresini açalım. Açılan nesne pence-
resinde Yeni Oluştur sekmesindeki nesne Türü bölümünde bulunan
Bit İşlem resmi seçene-ğini seçelim ve Tamam düğmesine
tıklayalım.
2. Açılan Paint programı penceresinde istenilen bit işlem resmi
çizildikten sonra klavyede Esc tuşuna basarak çizim belgeye dâhil
edilmiş olur.
4. adres, Mektup Birleştirme MS Word programında özel günlerin
kutlanması gibi aynı anda birden çok kişiye gönderilmesi
gereken mektup veya mesajların gönderilmesi için Adres ve Mektup
birleştirme işlemi kullanılır. Temel olarak bu işlemin amacı,
bilgisayarımızda kayıtlı olan ya da yeni oluşturacağımız kişi ve bu
kişilere ait adresleri hazırlayacağımız mektup ile ilişkilendirerek
bu kişilere mektubun ulaşmasını sağlamaktır. Bu-nun için Resim
3.84’teki adımları takip ederek şu uygulamayı yapalım:
1. araçlar menüsündeki Mektuplar ve Postalar seçeneğinin seçimi
ile sağa açılan menü seçenek-lerinden adres Mektup Birleştirme
seçeneğini tıklayalım.
2. Ekranın sağına açılan adres Mektup Birleştirme görev
bölmesinde belge türü olarak Mek-tuplar seçeneğini seçelim ve görev
bölmesinin en altında bulunan “İleri: Belgeye Başlama” metnine
tıklayalım.
3. Bir sonraki adımda Başlangıç Belgesini Seçin bölümünde o anda
çalışmakta olduğumuz bel-geyi seçelim ve “İleri : alıcıları Seçin”
metnine tıklayalım. Bu adımda şablondan ya da bilgisa-yardan
kayıtlı bir belgeyi de seçebiliriz.
4. Görev bölmesinin üçüncü adımında mektubumuz ile
ilişkilendireceğimiz alıcıları oluşturmak için Yeni liste Yaz
seçeneğini seçelim ve aşağıda beliren Oluştur metnine tıklayalım.
Bu durumda karşımıza gelen pencere ile yeni alıcılar oluşturup
kapatalım. “İleri : Mektubunuzu Yazın” metni-ne tıklayalım.
5. Dördüncü adımda mektubumuzu oluşturmak için Mektubunuzu Yazın
bölümündeki seçenekle-ri kullanalım.
6. Beşinci adımda mektubumuzla ilişkilendirdiğimiz alıcılardan
istenilenleri çıkartabilir ya da alıcı listesini tekrar
düzenleyebiliriz. Gerekli işlemleri yaptıktan sonra “İleri :
Birleştirmeyi Tamamla” seçeneğini seçelim.
7. Son adımda gerçekleştirdiğimiz adres Mektup Birleştirme
belgesini yazıcıdan çıktı olarak ala-biliriz. Oluşturulan mektup
belirlenen alıcılar adedinde çıktı olarak yazıcıdan çıkacaktır.
Ek Bilgi
Bilgisayarımıza kayıtlı bir MS Excel belgesini belgemize dâhil
etmek için Nesne pencere-sinde Dosyadan Oluştur sekmesi
kullanılır.
-
102
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
DEğErlEnDirmE Soruları
1. MS Word programında belgemizde bulunan tabloyu silmek için
hangi yol izlenir?A) İmleç tablo içinde iken klavyeden delete
tuşuna basılır.B) İmleç tablo içinde iken klavyeden backspace
tuşuna basılır.C) İmleç tablo içinde iken tablo menüsündeki sil
seçeneği içinde yer alan tablo seçene-
ğine tıklanır.D) İmleç tablo içinde iken klavyeden ALT+F4 tuşuna
basılır.E) İmleç tablo içinde iken ALT tuşuna basılır.
2. Oluşturulan bir tabloda, tablonun sol üst kısmında beliren
kulakçık ( ) ne işe yarar?
A) Tabloyu silmek B) Tabloyu seçmek ve taşımakC) Tabloyu
boyutlandırmak D) Tabloyu kopyalamakE) Tabloya hücre eklemek
3. MS Word programında belge içine grafik dosyası eklemek için
hangi yol izlenir?A) Ekle Menüsü – Resim – Otomatik ŞekilB) Ekle
Menüsü – Resim – ResimC) Ekle Menüsü – GrafikD) Ekle Menüsü – Resim
– GrafikE) Ekle Menüsü – Otomatik Şekil
4. MS Word programında oluşturulan tabloda satır eksik gelirse
hangi komut yardımıyla yeni satır eklenebilir?
A) Ekle B) Tablo Ekle C) Satır Ekle D) Sütun Ekle E) Hücre
Ekle
5. MS Word programında bir mektup, zarf veya e-maili aynı anda
birden çok kişiye gönder-mek için hangi komut kullanılır?A) Adres
mektup birleştirme B) MektuplarC) Zarflar ve etiketler D) Dosya
birleştirE) Birleştir
Resim 3.84: Adres mektup birleştirme adımları
-
103
Kelime İşlem Programı
ÜniTE Sonu DEğErlEnDirmE Soruları
a. aşağıda verilen cümleleri uygun ifadelerle tamamlayınız.
1. Klavyede bulunmayan karakterleri belgeye eklemek için Ekle
menüsü seçeneklerinden ………….. seçeneği kullanılır.
2. Yazılı metinlerimizi silmek için klavyeden ……....……. tuşu
kullanılır.
3. Düz metinler yazarken bir alt satıra paragraf başı yapmak
için klavyeden ……………. basılır.
4. Bilgisayarda kayıtlı MS Word belgelerini açmak için ………………
menüsü kullanılır.
5. Klavye kısa yol tuşu Ctrl + P olan komut ………………..
komutudur.
6. MS Word programını kapatmadan üzerinde çalışılan belgeyi
kapatmak için Dosya menüsü seçe-neklerinden ……………………..
kullanılır.
7. Belgemize yazım ve dil bilgisi denetimi yaptırmak için
klavyeden basılması gereken tuş …………………..dur.
8. Yazıları hafif sağa doğru yatık yazmayı sağlayan simgenin ( )
adı ………...………dir.
9. Metinlerde geçen bir kelimeyi yenisi ile değiştirmek için
Düzen menüsü seçeneklerinden …………………..seçeneği kullanılır.
10. Metinleri sayfa içinde sola dayalı şekilde biçimlendirirken
kullanılan ( ) simgesinin ismi …………………. dir.
11. MS Word programında sık kullanılan biçimlendirmelerimizi
istediğimiz metinlere otomatik olarak uygulamamızı sağlayan ( )
simgesinin adı ………………… dır.
12. Birden fazla belge üzerinde çalışırken belgelerimiz arasında
gezinmek için ………….. menüsü kul-lanılır.
13. Metinler arasında aralıklar kulanıldığında tüm sayfa içinde
bu aralıklar sonrası gelen metinlerin alt alta dizilişi sırasında
hizalı durması için kullanılan, cetvel üzerindeki komutun ismi
………………… dir.
14. Belge içindeki her sayfanın numarasının olması için Ekle
menüsü seçeneklerinden ………… seçe-neği kullanılır.
15. Fare ile metin düzeninden bağımsız seçimler yapmak için
kullanılan klavye tuşu …………… dur.
B. aşağıdaki sorularda doğru yanıtı işaretleyiniz.
1. Yandaki simgenin işlevi nedir?
A) İmlecin hangi satırda olduğunu gösterir.
B) Sayfa boyutunu değiştirir.
C) İmlecin boyutunu gösterir.
D) İmlecin hangi sütunda olduğunu gösterir.
E) Karakter boyutunu değiştirir.
-
104
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
2. Aşağıdakilerden hangisi Microsoft Word ana menülerinden
birisi değildir? A) Dosya B) Veri C) Ekle d) Düzen E) Görünüm
3. Kâğıdın (belgenin) kenar boşlukları nereden ayarlanır?A)
Görünüm - Tam Sayfa B) Görünüm - Sayfa DüzeniC) Biçim - Kenarlıklar
ve GölgelemeD) Dosya - Sayfa YapısıE) Tablo – Sayfa Yapısı
4. Kes, kopyala ve yapıştır eylemlerinin kısayol tuşları
aşağıdakilerden sırasıyla hangisidir? A) Ctrl+X, Ctrl+C, Ctrl+V B)
Ctrl+C, Ctrl+X, Ctrl+V C) Ctrl+V, Ctrl+C, Ctrl+X D) Ctrl+N, Ctrl+O,
Ctrl+W E) Ctrl+V, Ctrl+Z, Ctrl+X
5. Maddeler hâlindeki yazılara numara vermek için hangi işlem
yapılır?A) Ekle – Madde İşaretleri ve NumaralandırmaB) Biçim -
Madde İşaretleri ve NumaralandırmaC) Araçlar – Madde İşaretleri ve
NumaralandırmaD) Tablo – Sırala – NumaralandırmaE) Araçlar –
Otomatik Düzelt – Numaralandırma
6. Herhangi bir araç çubuğunu ekranda etkin yapıp kaldırmak için
hangi yol izlenmelidir?A) Düzen - Araç Çubukları B) Dosya- Araç
ÇubuklarıC) Görünüm-Araç Çubukları D) Ekle- Araç Çubukları E) Tablo
Menüsü – Araç Çubukları
7. Belge içindeki herhangi bir satırda iken o satır başına kadar
seçme işlemini gerçekleştiren tuş bile-şeni aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Shift + home B) shift + end C) ctrl + home D) ctrl + end E)
ctrl + shift
8. Belge içerisinde yer alan tabloya hazır şablonlar uygulamak
için aşağıdaki komutlardan hangisi kullanılır?A) Tablo – Seç -
Sütun B) Tablo - Seç - Satır C) Tablo - Otomatik Tablo BiçimiD)
Tablo - Dönüştür – Metni TabloyaE) Tablo – Tablo Biçimi
-
105
Kelime İşlem Programı
9. Ekle menüsü seçeneklerinden kesme seçeneğinin görevi
aşağıdakilerden hangisidir?A) İmlecin bulunduğu noktaya dipnot
koyar.B) Bloklu alanı siler.C) Sayfa, sütun veya bölüm keser.D)
İstenilen yerde satırı keser. E) Belgeye sayfa numarası ekler.
10. Belgemizdeki metinler içinde kelime seçimleri yapmak için
aşağıdaki yollardan hangisi kullanılmalı-dır?
A) SHIFT + CTRL + yön tuşları B) SHIFT + yön tuşları C) CTRL +
yön tuşları D) yön tuşları E) F1 + yön tuşları
11. Ctrl + S klavye kısayol tuşunun görevi aşağıdakilerden
hangisidir? A) Baskı Önizleme B) Kaydet C) Farklı Kaydet D) Yazdır
E) Değiştir
12. Belge içinde seçili metne kopyalama işlemini uygulamak için
hangi yol izlenir? A) Kopyala – Yapıştır B) Kes – Yapıştır C) Kes –
Kopyala D) Kes – Kopyala E) Kopyala - Kopyala
13. Aşağıdakilerden hangisi önceden kaydedilen bir dosyayı açmak
için kullanılır? A) CTRL + S B) CTRL + Y C) CTRL + P D) CTRL + N E)
CTRL + O
14. Seçili metinin yazı boyutunu 16 puntoya getirmek için hangi
işlem uygulanır?A) Görünüm-Yakınlaştır-16 B) Ekle-Simge-16
C) Biçim-Paragraf-Satır Aralığı-16
D) Biçim-Yazı Tipi-Boyut-16
E) Alt Gr+16
15. Aşağıdaki kısayol – işlem eşleştirmelerinden hangisi yanlış
verilmiştir?
A) Dosya-Yazdır = CTRL + P
B) Biçim–Yazıtipi–Kalın = CTRL + K
C) Düzen-Geri Al = CTRL + Z
D) Düzen-Bul = CTRL + B
E) Düzen-Değiştir= CTRL + H
-
106
Bilgi ve İletişim Teknolojisi
C. aşağıdaki soruların cevaplarını kare bulmacada uygun yerlere
yerleştiriniz.
1. Klavye kısa yol tuşu Ctrl + H olan komut.
2. Yapılan son işlemi geri alan komut.
3. Belgemizde geçen bir kelimeyi aratmak için kullanılan Bul
komutunun yer aldığı menü.
4. Klavyeden seçim yaparken birbirine ardışık seçimler
gerçekleştirmek için kullanılan klavye tuşu.
5. Simgesi ( ) olan komut.
5
1
2
4
3