Kancalı Kurtlar Strongyloides stercoralis Larva Migrans Etkenleri Prof. Dr. Salih KUK Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi T.Parazitoloji AD.
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Kancalı Kurtlar Strongyloides stercoralis Larva Migrans Etkenleri
Prof. Dr. Salih KUK Erciyes Üniversitesi
Tıp Fakültesi T.Parazitoloji AD.
Amaç ve Öğrenim Hedefleri
AMAÇ: İleriki dönemlerde görülecek klinik derslere temel teşkil edecek paraziter ajanlarla ilgili temel bilgilerin öğrenimi…
ÖĞRENİM HEDEFLERİ: Kancalı Kurtlar Strongyloides stercoralis
Larva Migrans Etkeni parazitleri tanıyabilmek…
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 2
Ders Akış Şeması Parazit ve Önemi Morfoloji Hayat döngüsü Epidemiyolojisi Patogenez Klinik Tanı Tedavi Korunma / Kontrol
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 3
HASTA
O Rize’de 7 yaşında kız çocuk annesi
O Uzun süren
O Halsizlik O Çabuk yorulma şikayetleri O Toprak yeme
O Çocuğumda kansızlık mı var?
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 4
Kancalı kurtlar (Çengelli solucanlar)
Tarihte ölüm nedenleri:
1- Malnütrisyon
2- Sıtma
3- Kancalı kurtlar
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 5
Kancalı kurtlar (Çengelli solucanlar) 2 cins altında incelenir: 1-Ancylostoma türleri
O A.duodenale -Erişkin ve belirli larval dönem insanda O A.caninum -Erişkin köpekte, larvası insanda DLM O A.braziliense -Erişkin kedide, larvası insanda DLM
2-Necator americanus -Erişkin ve belirli larval dönem insanda yerleşir
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 6
Ancylostoma duodenale O Eski dünya çengelli solucanı
O Güney Avrupa, Afrika kuzeyi, O Kuzey ve Güney Hindistan, Kuzey Çin, Japonya O Malezya, Endonezya, Filipinler O Peru, Şili
O Doğu Karadeniz, Doğu Akdeniz
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 7
Ancylostoma duodenale
O Erişkin A.duodenale, pembemsi-beyaz renklidir
O Baş, vücut kavsi yönünde kıvrılmıştır
O Ağız kapsülünün ventral tarafında iki çift diş vardır
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 8
A.duodenale Morfolojisi O Erkek; 5-11mm x 0.4-0.5mm
O Tek testis O Bir çift spikül
O Dişi; 9-15m x 1mm
O Vulva orta arkada O Vuva ve vajina dışında üreme organları çift
(didelphic) O Günde 25-30 bin 2-3 blastomerli yumurta
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 9
Necator americanus (Amerikalı öldüren)
O Eski dünya çengelli solucanı
O Kuzey Amerika, Güney Amerika O Afrika, Çin, Güneydoğu Asya
O Doğu Karadeniz
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 10
Necator americanus
O Baş kısmı, vücut kavsi ters yönünde kıvrılmıştır
O Ağız kapsülünün O Ventralinde bir çift kesici plak O Dorsalde iki çift lanset benzeri çıkıntı
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 11
N.americanus Morfolojisi
O Erkek; 5-9mm x 0.5mm çap O Bir çift spikül olta iğnesi gibi
O Dişi; 7-13mm x 0.5mm çap
O Vulva orta önde O Günde 9 bin blastomerli yumurta
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 12
Hayat Döngüsü (Kancalı kurtlar)
O Konak; O A.doudenale: İnsan O N.americanus: çoğunlukla köpek
O İçinde larva gelişmemiş yumurta atılır O Uygun ısı, nem, toprak yapısında (humuslu ve
kumlu) 1-2 günde larva gelişir O Rabditiform larva doğada özgür yaşar O Aktif beslenir, 5.gün 2 katına çıkar ve gömlek
değiştirir 03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 13
Hayat Döngüsü (Kancalı kurtlar)
O İkinci dönem (L2 larva), beslenir, gömlek değiştirir (kütikül atılmaz)
O İki gömlek değiştirdikten sonra oluşan larva: filariform larva (enfektif form) O Beslenmez O 6 hafta veya daha uzun toprakta canlı kalır
O İnsana bulaşma; deriden filariform larvaların girişiyle
olur O A.duodenale ile oral bulaş
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 14
Hayat Döngüsü (Kancalı kurtlar)
O Filariform larva dolaşım yoluyla kalbe gelir O Pulmoner arter yoluyla akciğerlere O Akciğer kapillerini rüptüre ederek alveollere geçer O Trakea, farinks, ösefagus, mide ve bağırsaklar
O Bağırsaklarda 4. gömlek değiştirir ve seksüel
olarak olgunlaşır / Erkek ve dişi O Erkek ve dişi çiftleşir, dişi yumurta yumurtlar (Deriye penetrasyondan 5-6 hafta sonra)
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 15
Epidemiyoloji O Dünyada 700 milyondan fazla insan kancalı kurtlar
ile infekte O Bazı bölgelerde prevalans %100 O Türkiye’de Doğu Karadeniz ve Doğu Akdeniz
O Kaynak; enfekte insanlar
O Bulaşma: toprakta bulunan enfekte filariform
larvaların deriden girmesiyle
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 16
Epidemiyoloji O Çengelli solucan yayılımını etkileyen 4 faktör: 1. Toprak yapısı (Humuslu yada kumlu ) 2. Sıcaklık ve nem (Yumurta ve larva gelişimi için)
O 15oC altında yumurta ve larva gelişimi olmaz O A.duodenale için 25-30oC O N.americanus için 30-35oC
3. Enfekte toprak ile temas 4. Yaşam koşulları
O Göç O Savaş O Doğal afetler O Sosyo-ekonomik durumlar O …….
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 17
Ancylostomiosis / Necatoriosis
Anclostoma duodenale – Ancylostomiosis Necator americanus – Necatoriosis
Çengelli solucan enfeksiyonu 3 farklı klinik tablo:
1 - Deriden giren larva
2 - Larval göç
3 - İntestinal dönemle ilgili belirtiler
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 18
Ancylostomiosis / Necatoriosis
1. Deriden giren larva ile ilgili belirtiler O Parazitin deriden girişiyle proteolitik enzimler
salgılanır
O Dermatit
O Papüllü, veziküllü deri döküntüleri
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 19
Ancylostomiosis / Necatoriosis 2. Larval göç ile ilgili belirtiler:
O Alınan larva sayısına bağlı olarak
O Pnomoni eozinofil yüksekliği (%50-75) O Retrosternal ağrı O Kuru öksürük O Ses kısıklığı (akşama doğru artan) O Yutma bozukluğu O Farinkste kızarıklık (Çengelli solucan anjini)
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 20
Ancylostomiosis / Necatoriosis 3. İntestinal dönemle ilgili belirtiler:
O 8-10 günde intestinal bölgeye ulaşır O 1.5-2 ay kadar sonra yumurta yumurtlanır O Karın ağrısı O Kusma O İshal
O Ağır olgularda; Anemi (hipokrom veya normokrom mikrositik anemi)
O Eoozinofili O Lökositoz O Demir eksikliğine bağlı toprak yeme (geophagy) O Saç ve deride kuruluk O Ergenliğe ulaşmada gerilik O Mental gerilik Kalp yetmezliği ve ÖLÜM
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 21
Tanı O Hasta şikayetleri O Klinik
O Kesin tanı: Dışkıda yumurtaların görülmesiyle…
O Dışkıda yumurta sayısı az O Çoklaştırma yöntemi O Harada-Mori yöntemiyle kültür
O Serolojik testler: ELISA IgE
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 22
İnsan dışkısında görülen Nematod larvaları
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 23
Tedavi
O Mebendazol veya albendazol 3 gün oral
O Alternatif, pyrantel pamoate
O Ciddi olgularda anemi tedavi edilmeli
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 24
Korunma O Kaynak, insan – tedavi O İnsan dışkısının kullanımı O Toprakla temas
O Özellikle ayak ve eller O Kişisel hijyen ve eğitim
O N.americanus – Köpek dışkısı kontrolü
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 25
ÖZET
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 26
HASTA
TANI: O Biyokimyasal testler / Anemi, eoozinofili, lökositoz O Parazitolojik testler /
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 27
O Rize’de 7 yaşında kız çocuk annesi O Uzun süren
O Halsizlik O Çabuk yorulma şikayetleri O Toprak yeme
O Çocuğumda kansızlık mı var?
Strongyloides stercoralis
HASTA
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 29
O AIDS tanısıyla takip edilen hasta;
O Uzun süreli inatçı ishal
O Ateş
Strongyloides stercoralis O Doğada, serbest yaşayan dişi ve erkek
O Beslenir, büyür, olgunlaşır, çiftleşir O 1mm uzunluğunda
O İnsanda, partenogenetik çoğalan dişi
(Döllenmeden çoğalma) O 2-3mm uzunluğunda
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 30
Hayat Döngüsü
O Dişi erişkin parazit içinde larva bulunan yumurta yumurtlar
O Larva yumurtadan çıkar O İnsan dışkısı ile dışarı larva atılır
O Dışarı atılan larva (rabditiforma larva) beslenir
büyür.
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 31
Hayat Döngüsü O Dış ortamda rabdidiform larva
O Filariform larvalar deriden girerek insanı enfekte eder
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 32
1- Çapraşık Hayat Döngüsü 2- Düz
Hayat Döngüsü
Hayat Döngüsü O Filariform larva dolaşım yoluyla kalbe gelir O Pulmoner arter yoluyla akciğerlere O Akciğer kapillerini rüptüre ederek alveollere geçer O Trakea, farinks, ösefagus, mide ve bağırsaklar
O Dişi parazit enfeksiyonunun 25-30.günlerinde
yumurta yumurtlamaya başlar O Yumurta içinde larva vardır O Larva yumurtadan çıkar, larva dışkı ile larva atılır
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 33
Hayat Döngüsü O Konak zinciri; insan – insan – insan
O Enfektif form; filariform larvalar
O Giriş yolu; deri
O İnsana; topraktan yada otoenfeksiyonla
O İç otoenfeksiyon O Dış otoenfeksiyon
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 34
Epidemiyoloji O Kaynak; vücudunda S.stercoralis bulunan insan
O Dünyada 100-200 milyon kişi enfekte..
O Güney Asya, O Afrika O Tropikal amerika O Avrupa’nın belirli bölgeleri
O Türkiye’de yayılımı tam bilinmiyor
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 35
Strongyloidiosis
1- Kutanöz bulgular
2- Pulmoner bulgular
3- İntestinal bulgular
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 36
Strongyloidiosis 1– Kutanöz bulgular:
O Kaşıntı ve benzeri durumlar
O Ürtiker (larva currens)
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 37
Strongyloidiosis
2- Pulmoner bulgular:
O Larva sayısı ile orantılı
O Öksürük
O Hemoptizi
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 38
Pnomoni
Strongyloidiosis 3- İntestinal bulgular:
O Hafif ve orta enfeksiyon: O Karın ağrısı O Aralıklı ishal
O Kronik enfeksiyon O Karın ağrısı O Uzun süreli inatçı ishal O Ateş O Eoozinofil artışı (%8-15)
O AIDS gibi immün sistemin baskılandığı durumlarda;
sepsis ve ÖLÜM
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 39
Tanı O Hasta şikayetleri O Klinik
O Kesin tanı: laboratuvar bulguları ile…
O Dışkı, doudenum sıvısı balgam örneği O Harada-Mori kültür yöntemi O Seroloji (ELISA)
O S.fuelleborni (dışkıda yumurta)
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 40
Tedavi
O Albendazol 400mg 3 gün
O Tek doz ivermektin ile %90 tedavi
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 41
Korunma
O Kaynak, insan – tedavi
O İnsan dışkısının kullanımı
O Toprakla temas
O Özellikle ayak ve eller
O Kişisel hijyen ve eğitim
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 42
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 43
ÖZET
HASTA
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 44
O AIDS tanısıyla takip edilen hasta;
O Uzun süreli inatçı ishal
O Ateş
O TANI: Dışkı örneği incelemesi
Trichostrongylus Türleri O Nematodların geniş bir gurubu O Koyun, keçi gibi ot oburların bir paraziti
O T.orientalis O T.colubriformis O T.axei türleri insanda hastalık oluşturur
O Kozmopolit dağılım gösterir O Hayvancılığın yaygın olduğu yerlerde daha sık
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 45
Trichostrongylus Türleri O 4-6mm, kancalı kurtlara benzer O Ağız kapsülleri yok
O Bulaşma; filariform larvaların ağızdan alınması ile O Larva vücutta göç yapmaz
O Yumurtalar, renksiz ve ince kabuklu (Kancalı
kurtlar gibi) O Rabditiforma larva
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 46
Trichostrongylosis O İran- Ortadoğu O Rusya O Kuzey Afrika ve Uzakdoğu
O Klinik alınan parazit sayısına bağlı;
O Asemptomatik tablodan, hafif, orta enfeksiyon
O Gastrointestinal şikayetler, zayıflık, anemi, eozinofili
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 47
Tanı
O Dışkı örneği
O Kancalı kurt yumurtalarına benzer O Biraz büyük O Bir uçları diğer ucundan daha sivri
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 48
Tedavi ve Korunma
O Tedavi O Çengelli solucan enfeksiyoundaki gibi
O Korunma O Bitkilerin iyi yıkanması
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 49
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 50
ÖZET
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 51
İntestinal Sistemde Yerleşen Diğer Nematodlar
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 52
Larva Migrans Parazitleri
Prof. Dr. Salih KUK Erciyes Üniversitesi
Tıp Fakültesi T.Parazitoloji AD.
Larva Migrans Etkenleri O Nematod veya artropod larvalarının insan
derisinde veya iç organlarında göç etmesine, larva go çü veya “larva migrans” denir
O “Deri larva migransı” (DLM) O “Visseral larva migrans” (VLM)
O İnsan vücudunda olgunlaşmaz,
O larval dönemde kalırlar
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 54
Deri Larva Migrans Etkenleri
O Bu grupta o zellikle ko pek ve kedilerin c engelli solucan parazitleri bulunur
O Eris kinleri kedi veya ko pekte yerles en ve toprakta larvası O Ancylostoma braziliense O A.caninum O Bunostomum O bazı Strongyloides tu rlerinin larvaları,
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 55
Deri Larva Migrans Etkenleri O alerjik olaylar O eritem O papul O vezikul O kas ıntı hissi (aylar süren)
O Tedavi, thiabendazole, antihistaminikler
O Tanı, parazitin c ıkarılarak incelenmesi
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 56
Visseral Larva Migrans Etkenleri
O Köpek ve kedilerin nematod parazitleri
O Toxocara canis köpek O Toxocara cati kedi
Toxocara canis O eris kini ko peklerde, O larvası insanda yerleşir
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 57
Visseral Larva Migrans Etkenleri
T. canis eris kini ; O Ascaris’e benzer
O daha küçük, O servikal alaeye sahip olması ve O yemek borusunun arka kısmında
bir genis leme bulunmasıyla ayrılır
O Erkek parazit 4-6 cm O Dis i ise 6-10 cm’dir O Dar ve uzun servikal alaesi vardır O Arka ucun sonlanıs ı tipiktir
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 58
Visseral Larva Migrans Etkenleri
O Dis ide vulva vucutta ortanın o nundedir
O Yumurtaları yuvarlag a yakın O 85x75 μm boyutlarındadır O Yuzeyinde bal peteg i s eklinde
c ukurlar (c o kuntuler) vardır
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 59
Visseral Larva Migrans Etkenleri
O Enfekte kopek dıskısıyla c evreye yayılan yumurtalar toprakta gelisir ve ic inde larva olusur
O Bu yumurtalar kopekgiller ve insan ic in bulastırıcıdır O T.canis yumurtaları bagırsakta ac ılır ve serbest
kalan larva dolasımla karacigere yerles ir. O akcigerler olmak u zere tu m vu cuda, beyin ve goze
gidebilir.
O T.canis larvasının insan vu cudunda yerlesmesiyle olusan parazitoza visseral larva migrans (VLM)
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 60
Visseral Larva Migrans Etkenleri
VLM sendromdur O En sık 1.5-9 yas ındaki c ocuklarda O yas lılarda go rulebilir
O uzun su reli, kalıcı eozinofili, O hepatomegali, O pnomoni, O hiperglobulinemi (IgG ve IgM) ve O Ateş
O Asemptomatik
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 61
Visseral Larva Migrans Etkenleri
O Beyin tutulumu – ensefalit
O Gözde – granülom Oküler Larva migrans O 5-10 yas larındaki c ocuklarda O unilateral gorme bozuklugu O c ogunlukla s as ılıkla O yaygın endofitalmit veya papillite O sekonder glokom
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 62
Visseral Larva Migrans Etkenleri
O Tanı O Yu ksek eozinofili, O hepatomegali, O ateş O astım benzeri nobetler
O Biyopsi örneklerinde larva tespiti
O Seroloji (ELISA)
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 63
Visseral Larva Migrans Etkenleri
O Tedavi O mebendazole O dietilkarbamazine O thiabendazole
O Korunma
O Çevrenin Toxocara yumurtaları ile bulasının onlenmesi
O Kopeklerin ozellikle de yavru kopeklerin kontrol edilip enfekte olanların tedavi edilmesi
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 64
Visseral Larva Migrans Etkenleri
O Angiostrongylus cantonensis, O Aslında tavsan ve diger kemiricilerin
akcigerlerinde yerlesen O insandaki en sık eozinofilik menenjit etkenidir
O Angiostrongylus costaricensis
O abdominal veya intestinal angiostrongyliosis
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 65
ÖZET
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 66
ÖZET
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 67
KAYNAKLAR
KAYNAK KİTAP O Saygı’nın Temel Tıbbi Parazitoloji’si. Süleyman YAZAR, Salih KUK, Özlem MİMAN, Gülendame SAYGI Erciyes Üniversitesi Yayınları No:206 . Kayseri, 2016
KAYNAKLAR ve İLERI OKUMA Ö NERI LERI O C engelli Solucanlar O Strongyloides stercoralis O Kutano z larva migrans etkenleri O Visseral larva migrans etkenleri
03.02.2016 Kancalı Kurtlar, S.stercoralis ve LM Etkenleri/ KUK S 68
Related Documents
