Kamus Jawa A A - Ap - Ay apa (tg) apa apal (ts)) hafal apem (ta) apam apes (tk) sial apek (ts) bau tidak sedap yang berasal dari barang usang atau kamar yang lama tertutup api-api (tk) pura-pura apik (ts) baik apu (ta) kapur sirih; apura (ta) maaf apus (ta) sejenis bambu apus (tk) bohong ara-ara (ta) padang arah (ta) arah aran (ta) nama arang (tkr) jarang arang-arang (ts) jarang aren (ta) enau areng (ta) arang arep (tsb) hendak arga (ta) gunung ari (tg) adik ari-ari (ta) tali pusat aris (tkr) lugas arit (ta) sabit arsa (tkr) akan ; depan arta (ta) uang aruh-aruh (tk) menyapa arus (ts) anyir arwah (ta) arwah asal (ta) asal asat (ts) habis airnya (untuk sungai, danau, dsb.) asah (tk) asah asih (ta) kasih file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20A1.htm (1 of 3) [7/26/2008 23:26:13]
48
Embed
Kamus Jawa A - Api di Bukit Menoreh fileKamus Jawa A A - Ap - Ay apa (tg) apa apal (ts)) hafal apem (ta) apam apes (tk) sial apek (ts) bau tidak sedap yang berasal dari barang usang
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Kamus Jawa A
A - Ap - Ay
apa (tg) apa apal (ts)) hafal apem (ta) apam apes (tk) sial
apek (ts) bau tidak sedap yang berasal dari barang usang atau kamar yang lama tertutup
api-api (tk) pura-pura apik (ts) baik apu (ta) kapur sirih; apura (ta) maaf apus (ta) sejenis bambu apus (tk) bohong ara-ara (ta) padang arah (ta) arah aran (ta) nama arang (tkr) jarang arang-arang (ts) jarang aren (ta) enau areng (ta) arang arep (tsb) hendak arga (ta) gunung ari (tg) adik ari-ari (ta) tali pusat aris (tkr) lugas arit (ta) sabit arsa (tkr) akan ; depan arta (ta) uang aruh-aruh (tk) menyapa arus (ts) anyir arwah (ta) arwah asal (ta) asal asat (ts) habis airnya (untuk sungai, danau, dsb.) asah (tk) asah asih (ta) kasih
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20A1.htm (1 of 3) [7/26/2008 23:26:13]
B Ba- Be bab (ta) bab, hal, mengenai babad (ta) cerita sejarah babagan (tsb) tentang babak-bundhas (ts) babak-belur babal (ta) putik buah nangka babar (ts) menjadi banyak babaran (tk) bersalin babat (ta) bagian dalam usus sapi babat (tk) tebang babit (tk) mengayunkan benda dengan menahan ujungnya babon (ta) induk ayam babu (ta) perempuan pembantu babut (ta) permadani bacem (tk) peram; dimasak dengan bumbu tertentu bacin (ts) bau bangkai bacut (tk) lanjut badan (ta) diri badhé (tk) tebak badhé; badhe (tsb) akan badheg (ts) bau busuk badhèk (ta) air tapai badhug (ta) tembok rendah untuk meletakkan sesuatu bagaskara (ta) matahari bagus (ts) tampan bahu (ta) 100 m2 bahu (ta) bahu; tenaga bahureksa (ta) penguasa bajang (ts) kerdil bajing (ta) tupai bajul (ta) buaya bakal (ta) bahan pakaian bakal (tsb) akan bakar (tk) bakar bakda (tkr) setelah
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20B.htm (1 of 5) [7/26/2008 23:26:16]
bakul (ta) pedagang balang (tk) lempar balé (ta) rumah/bangunan balèn (tk) rujuk bali (tk) pulang balung (ta) tulang banaspati (ta) hantu berbentuk api bandar (ta) agen besar, cukong bandar (ta) pelabuhan bandhul (ta) bandul banger (ts) bau busuk (misalnya dari air keruh) banget (tkr) sangat bangga (tk) meronta bangir (ts) mancung bangka (tk) mati (kasar) bangké (ta) bangkai bangkèkan (ta) pinggang bangkèlan (ta) buntalan besar bangku (ta) bangku bangsa (ta) bangsa banda (tk) mengikat kedua tangan ke belakang bandayuda (tk) berperang bandan (ta) tawanan bandha (ta) harta banon (ta) batu bata bantah (ta) bantah bantal (ta) bantal bantala (ta) tanah banting (tk) banting banyak (ts) angsa banyu (ta) air bapa (tg) bapa/ayah bapang (ta) parit/ genangan air bar (tkr) selesai barang (ta) barang barang (ta) pertunjukan kesenian berkeliling
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20B.htm (2 of 5) [7/26/2008 23:26:16]
Kamus Jawa B
barat (ta) angin barep (ts) sulung barès (ts) terus terang baris (tk) baris baruna (tg) dewa lautan barung (ts) besar; utama baskara (ta) matahari bata (ta) bata batang (tk) tebak bathang (ta) bangkai bathara (tsd) sebutan untuk dewa bathari (tsd) sebutan untuk dewi bathok (ta) tempurung bathuk (ta) dahi bathi (ta) keuntungan batih (ta) keluarga baut (ts) pintar; trampil bawa (ta) pembukaan gending
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20B.htm (3 of 5) [7/26/2008 23:26:16]
Kamus Jawa B
bebudhen (ta) kepribadian bebuwang (tk) berhajat besar bebed (ta) kain panjang yang dipakai pria bèbèk (ta) itik bebrayan (tk) berkeluarga bebungah (ta) hadiah bebendhu (ta) hukuman bedhigasan (ts) tingkahnya tidak karuan; tidak bisa diam bengkok (ta) tanah yang hak garapnya diberikan kepada lurah sebagai
bagian dari fasilitas jabatan
becik (ts) baik becus (ts) mampu béda (ts) berbeda béda (tk) goda bedaya (ta) tarian sakral yang menjadi ciri khas keraton bédhah (ts) terbuka paksa bedhidhing (ta) udara dingin di musim kemarau begawan (ta) pendeta begundhal (ta) kaki-tangan beja (ts) beruntung bejat (ts) rusak béka (tk) meronta bekasakan (ta) hantu hutan beksa (ta) tari beksan (ta) tarian belang (ta, ts) belang belèk (tk) iris sepanjang garis tengah bèlèk (ta) kotoran mata belik (ta) sumber air beling (ta) kaca bena (ta, ts) banjir bendara (ta) majikan bendha (ta) nama pohon bendhé (ta) gong kecil bendhel (ta) ikatan bendho (ta) alat pemotong (sejenis celurit)
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20B.htm (4 of 5) [7/26/2008 23:26:16]
Kamus Jawa B
bendhol (ta) bengkak bener (tkr) benar bengawan (ta) sungai bengep (ts) sembab bengi (ta) malam benik (ta) kancing baju bening (ts) jernih benjut (ts) menjadi empuk karena tekanan/hantaman beras (ta) beras bèrèng (ta) luka di sudut bibir berèt (ts) tergores besar (ta) nama bulan dalam kalender jawa bèsèr (ts) sebentar-sebentar kencing besèt (ts) sayat besmi (tk) bakar besus (ts) pandai; trampil bethèk (ta) pintu pagar bekti (ta) bakti beta (tk) bawa betah (tkr) betah; enggan pergi betah; betah (tk) butuh beton (ta) biji nangka beya (ta) biaya
[pendapa]
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20B.htm (5 of 5) [7/26/2008 23:26:16]
B Bi - By binarung (tkr) seiring; diiringi bingar (ts) ceria binggel (ta) gelang kaki bingget (ta) tanda dikulit akbiat jepitan atau lilitan yang ketat biyèn (tkr) dahulu blaka (tk) berterus terang blalak-blalak (ts) membeliak; besar (untuk mata) blanak (ta) jenis ikan blatèr (ts) ramah; mudah bergaul blarak (ta) daun kelapa kering bledhèg (ta) guntur bledhèh (tk) terbuka kancingnya (untuk baju) blèdru (tkr) salah pilih/tertukar karena mirip bléncong (ta) lampu minyak untuk penerangan dalam pagelaran wayang
kulit
bléndrang (ta) sisa masakan bersantan yeng sudah dipanaskan berkali-kali blereng (ts) tidak nampak jelas; kabur blesek (tk) membenamkan ke dalam tumpukan blirik (ts) berbintik kecil (mis. panci, ayam) bloloken (tkr) silau blondho (ta) endapan yang dihasilkan dalam pembuatan minyak kelapa blorok (ts) bulunya berbintik hitam putih (untuk ayam betina) bluluk (ta) buah kelapa yang masih sebesar telur bocah (ta) anak bodho (ts) bodoh bodong (ts) pusar yang menonjol keluar boga (ta) pangan bojo (ta) suami/isteri bokong (ta) pantat bokor (ta) mangkuk besar bolong (ts) berlubang bolot (ta) daki bonang (ta) alat musik pukul, bagian dari gamelan bong (tk) bakar
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20B1.htm (1 of 3) [7/26/2008 23:26:20]
bong (ta) makam Cina bong (ta) tukang khitan borok (ta) luka lama boyong (tk) pindah brabak (tk) berubah merah (wajah) brahala (ta) raksasa sebesar gunung brahmana (ta) pendeta brambang (ta) bawang merah bramantya (ts, ta) marah, kemarahan brangasn (ts) mudah marah branta (ta) asmara brastha (tk) berantas bréwok (ta) bercambang brindhil (ts) habis jarena dicabuti brodhol (ts) terlepas ikatannya brudhul (tk) keluar berama-ramai/berbarengan brobos (tk) masuk melalui celah atau kolong brojol (tk) keluar sebelum waktunya; keluar dari bungkusan brongkos (tg) nama masakan brukut (ts) terbungkus rapat brutu (ta) tunggir ayam bubar (ts) bubar; selesai
buda (tg) rabu budeg (ts) tuli budeng (tg) kera hitam bujana (ta) hidangan bujel (ts) tumpul bulak (ts) pudar warnanya bulak (ta) daerah terbuka/ padang bulan (ta) bulan bumbu (ta) bumbu; rempah-rempah bumbung (ta) tempat berbentuk pipa besar atau terbuat dari bambu bumpet (ts) tersumbat
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20B1.htm (2 of 3) [7/26/2008 23:26:20]
Kamus Jawa B
bunder (ts) bundar bundhas (ts) melecet (cedera) bundhel (ts) ujungnya membulat bundhet (ts) diberi ikatan mati pada ujungnya (mis. benang) bung (ta) rebung bungah (ts) gembira bungkem (tk) diam; tidak mau mengatakan apa-apa bungkik (ts) kerdil bungkil (ta) ampas minyak kacang bungkus (ta) bungkus bungur (tg) nama tanaman buntel (tk) bungkus buntet (ts) buntu; tidak berongga buntil (ta) masakan terbuat dari kelapa muda, ikan teri dan daun keladi
sebagai pembungkus
buntu (ts) buntu buntung (tsa) hilang/patah bagian ujungnya burek (ts) legap bureng (ts) tidak jelas terlihat buri (tkr) belakang burik (ts) bopeng buru (tk) kejar buruh (ta) bekerja untuk orang lain busana (ta) pakaian busana (tk) berpakaian buthak (ts) botak buthuk (ts) membusuk (untuk ikan) buwang (tk) buang buyut (ta) cicit buyuten (ts) bagian tubuhnya bergerak-gerak tidak terkendali karena
ketuaan
[pendapa]
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20B1.htm (3 of 3) [7/26/2008 23:26:20]
dawa (ts) panjang dawet (ta) cendol daya (ta) daya daya-daya (tkr) bersegera dédé (tkr) bukan degan (ta) kelapa muda deling (ta) bambu demèk (tk) pegang déné (tpy) sedangkan dengkul (ta) lutut désa (ta) desa déwa (ta) dewa dhadha mengakui kesalahan dhadha (ta) dada dhadhak (ta) getah dhadhakmerak (ta) pemain dalam kesenian reog yang memakai hiasan bulu merak di
kepalanya
dhadhu (ta) dadu dhadhung (ta) tali dhagelan (ta) lawak dhangka (ta) tempat asal dhalang (ta) dalang dhawah; dhawah (tk) jatuh dhawuh (ta; tk) ucapan; perintah; memerintahkan dhayoh (ta) tamu dhédhé (tkr) berjemur dhèdhèl (ts) terlepas jahitannya dhèdhès (ta) bau harum yang keluar dari tubuh musang dhedhes (tk) mendesak seseorang dengan pertanyaan agar ybs mengaku/
membuka rahasia
dhemen (tk) suka dhèmpèt (ts) melekat/rapat dhèndhèng (ta) daging dikeringkan dengan bumbu tertentu dhéwé (tkr) sendiri; sendirian dhidhis (tk) mencari kutu di kepala sendiril dhingklang (ts) pincang
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/kamus_jawa%20D.htm (2 of 4) [7/26/2008 23:26:26]
kamus_jawa D
dhingkluk (tk) tunduk/menghadak ke bawah dhodhog (tk) ketuk pintu dhodhos (tk) lubangi dari bawah dhompol (tw) untaian dalam 1 tangkai (untuk buah) dhondhong (ta) nama buah dhongkol (ta) mantan pejabat dhoyong (ts) miring dhudha (ta) duda dhupak (tk) tendang menggunakan tumit dhuwit (ta) uang dhuwur (ts) tinggi dingklik (ta) bangku kecil disik (tkr) terlebih dulu dluwang (ta) kertas dolan (tk) bertandang dolanan (ta, tk) bermain, mainan, permainan donga (ta) doa dora (tkr) tidak terus terang dosa (ta) dosa drèngès (ta) bunga sirih driji (ta) jari dubang (ta) ludah merah/ ludah orang yang makan sirih duduh (ta) kuah duduh (tk) beritahu
dugang (tk) tendang dengan lutut
dulur (ta) saudara dulit (tk) colek dumuk (tk) sentuh dumunung (tk) berada; bertempat dunung (ta) tempat duratmaka (ta) pencuri duren (ta) durian durung (tkr) belum dustha (tk) curi
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/kamus_jawa%20D.htm (3 of 4) [7/26/2008 23:26:26]
kamus_jawa D
duwa (tk) tentang, lawan, tidak menyetujui dwi (tw) dua
[pendapa]
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/kamus_jawa%20D.htm (4 of 4) [7/26/2008 23:26:26]
gadhah (tk) mempunyai gabah (ta) padi yang telah terlepas dari tangkainya gagah (ts) gagah
gagak (ta) burung pemakan bangkai gagang (ta) tangkai
gagas (tk) pikir
gagasan (ta) pemikiran
gagé (tkr) cepat gajah (ta) gajah gajih (ta) lemak jenuh galak (ts) galak galar (ta) batang bambu; alas kasur galengan (ta) jalur pembatas petak sawah galih (tk) merasakan dalam hati gaman (ta) senjata gambang (ta) alat musik pukul, bagian dari gamelan gambar (ta) gambar gambas (ta) petola gambir (ta) buah pinang yang sudah diolah gambir anom (ta) nama tarian ksatria gambyong (ta) nama tarian untuk menyambut tamu gamel (tg) tukang merawat kuda gamelan (ta) alat musik Jawa gampang senang/mudah gampil (ts) gampang
gamping (ta) kapur tembok ganda (ta) bau
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20G.htm (1 of 7) [7/26/2008 23:26:33]
gandarwa (ta) hantu besar hitam gandheng (ts) gandeng gandhes (ts) luwes gandhol (tkr) bergantung pada sesuatu gandhul (tkr) tergantung (untuk benda yang berat) ganep (ts) gebap gangsal (tw)
lima
gangsar (tkr) lancar ganjar (tk) ganjar ganjaran (ta) hadiah ganjil (ts) ganjil gantung (tk) gantung gaplek (ta) singkong yang dikeringkan gapuk (ts) rapuh dimakan usia (untuk kayu) gapyuk (tkr) tidak sengaja bertemu berhadapan garan (ta) gagang garing (ts) kering garu (ta; tk) alat penggaruk tanah; menggaruk tanah garudha (ta) garuda, nama burung dalam mitos Jawa garwa (ta) suami/istri gasik (tkr) awal gatel (ts) gatal gathot (ta) makanan dari gaplek gawan (ta) bawaan gawang-gawang (tk) terbayang gawat (ts) gawat gawé (tk) buat gayuh (tk) capai geber (tk) layar penutup panggung gebug (tk, ta) hantam badan dengan benda keras; pemukul besar gedhang (ta) pisang gedhé (ts) besar
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20G.htm (2 of 7) [7/26/2008 23:26:33]
Kamus Jawa G
gegana (ta) angkasa gegayuhan (ta) keinginan/cita-cita geger (ta) punggung gègèr (tkr) riuh gegedhug (ta) pimpinan (untuk kelompok penjahat, pembuat onar) gela (ts) kecewa gelak (tk) percepat gelang (ta) gelang gelar (tk) bentang (tikar) gelas (ta) gelas gelem (tk) mau gelis (tkr) cepat gemak (ta) burung puyuh gemang (tk) tidak mau gembili (ta) sejenis ubi/talas
gemblak (ta) anak lelaki yang dijadikan kekasih seorang lelaki
gemblung (ts) tidak normal pikirannya gembok (ta) gembok gembor (ta) alat untuk menyiram tanaman gemes (tk) gemas gemlethak (ts) bergeletakan gemlundung (tk) bergelundungan gemuk (ta) lemak; pelumas gemrégah (tk) bangkit seketika gemrubug (tkr) menderu (suara angin) gemrudug (tkr) pergi/datangnya dalam jumlah besar genah (ts) jelas gendèr (ta) nama alat musik pukul gendhakan (ta) wanita simpanan gendhèng (ts) atap seng genthèng (ts) genteng gendheng (ts) gila
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20G.htm (3 of 7) [7/26/2008 23:26:33]
Kamus Jawa G
gendhing (ta) musik Jawa gendhuk (tg) panggilan untuk anak perempuan gendruwo (ta) hantu besar hitam gendul (ta) botol geni (ta) api gènjèr (ta) nama sayuran genjot (tk) genjot gèntèr (ta) galah genthong (ta) tempayan genuk (ta) tempayan kecil gepuk (tk) pukul geplak (ta) nama jajanan terbuat dari kelapa parut dan gula gèpèng (ts) pipih gerah (ts) sakit gerang (ts) dewasa gerèh (ta) ikan asin gering (ts) sakit germo (ta) mucikari gero-gero (tk) menangis melolong-lolong gèsèh (ts) berbeda; tidak pas geseng (ts) hitam getak (tk) hardik getap (ts) cepat bertindak/bereaksi getas (ts) retas; mudah patah gèthèk (ta) rakit gething (tk) benci gethuk (ta) singkong rebus tumbuk getih (ta) darah getir (ts) rasa antara pahit menusuk getun (ts) menyesal gila (ts) jijik gilig (ts) tidak pipih
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20G.htm (4 of 7) [7/26/2008 23:26:33]
Kamus Jawa G
ginanjar (tk) diberi hadiah/ganjaran giris (ts) ngeri githok (ta) belakang leher glangsaran (tkr) jatuh terkapar glathik (ta) burung gelatik glenik (tk) bujuk glethak (tk) terletak glindhing (tk) menggelinding; bergulir gludhug (ta) guruh glundhung (tk) menggelinding; terguling gobang (ta) uang logam gocèk (tk) berpegang godhag (ts) mampu berbuat godhog (ts, tk) rebus godhong (ta) daun gombak (ta) surai kuda
gombal (ta) kain usang gondhal-gandhul (ts) berayun-ayun (untuk benda yang tergantung) gondhangen (ts) bengkak setelah dikhitan gondhelan (tk) berpegang gondhok (ta) bengkak pada kelenjar di leher gondhol (tk) bawa lari/gonggong gondhong (ta) bengkak pada leher gosong (ts) hangus gothot (ts) berotot gotong (tk) angkat gowang (ts) berlubang pada tepi (gigi, pisau) grabah (ta) perlengkapan rumah dari tanah liat gragal (ta) kerikil besar
gragapan (tkr) dalam keadaan belum sepenuhnya terjaga dari tidur
grahana (ta) gerhana grana (ta) hidung
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20G.htm (5 of 7) [7/26/2008 23:26:33]
Kamus Jawa G
grapyak (ts) ramah grenengan (tk) berbicara dengan suara rendah grèsèk (tk) mencari di antara sisa-sisa gringgingen (ts) kesemutan gringsing (tg) jenis kain/tenunan griya (ta) rumah gruwung (ts) berlubang grudhal (ta) kotoran gigi gudig (ta) kudis gudir (ta) agar-agar gugah (tk) bangunkan gugu (tk) percaya gulu (ta) leher gulung (tk) gulung guling (ta) guling gumpil (tk) runtuh (tanah) gumuk (ta) bukit kecil gumyak (kr)) ramai; ceria gundhul (ts) tidak berambut gundhul (ta) kepala gurah (ta) nama tanaman
gurah (tk) membersihkan saluran pernafasan menggunakan getah tanaman gurah
gusah (tk) halau guwa (ta) gua guyon (tk) gurau guyub (ts) rukun damai gudheg (ta) masakan terbuat dari nangka muda gori (ta) nangka muda gogor (ta) anak harimau gugur (tk) mati di medan perang grudug (tk) pergi/ datang dalam jumlah besar gya (tkr) segera
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20G.htm (6 of 7) [7/26/2008 23:26:33]
Kamus Jawa G
[pendapa]
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20G.htm (7 of 7) [7/26/2008 23:26:33]
H hastha (tw) delapan hara (tpw) coba hayo (tpw) hayo
I iba (tsb) betapa iberé (ta) terbang ibu (ta) ibu ical; ical (ts) hilang idep (ta) bulu mata ider (tk) berjualan berkeliling idu (ta) ludah idhep-idhep (tsb) sekalian; hitung-hitung idhi (ta) izin iga (ta) tulang belikat iguh (ta) upaya; cara ijir (tk) berhitung ijem; ijem (ts) hijau ijo (ts) hijau ijol (tk) tukar iket (ta) ikat kepala iki (tg) ini iku (tg) itu iler (ta) air liur iming-iming (ta) hadiah yang dijanjikan ila-ila (ta) kepercayaan; pantangan ilat (ta) lidah
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20I.htm (1 of 2) [7/26/2008 23:26:35]
iler (ta) liur ili (ta) aliran (air, darah, dsb.) imbal (tsb) berselang-seling; saling imbu (tk) peram imbuh (tk) tambah; bonus impèn (ta) mimpi; impian ina (ts) hina ing (tpr) di
inger (tk) geser dengan sedikit mengubah arah
ingklik (ta) bunga singkong
ingklik (tkr) cepat-cepat berlalu; berjalan cepat
ingkung (ta) ayam panggang utuh ingsun (tg) saya ingu (tk) memelihara (hewan) ingon-ingon (ta) hewan peliharaan inuman (ta) minuman iring (tk) iring iringan (tkr) samping ireng (ts) hitam isep hisap isih (tkr) masih isin (ta, ts) malu isis (ts) sejuk terkena semilir angin iwak (ta) ikan
[pendapa]
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20I.htm (2 of 2) [7/26/2008 23:26:35]
J jabang (ta) bayi jabel (tk) cabut kembali jabut (tk) cabut jadah (ta) nama jajanan dari ketan jaé (ta) jahe jaga (tk) jaga jagabaya (ta) petugas keamanan desa jagad (ta) dunia jagal (ta) tukang potong hewan ternak jagang (ta) penopang, standar jail (ts) jahil jajah (tk) menguasai wilayah negara lain jajah (ts) telah bepergian ke berbagai pelosok jajal (tk) coba jajan (ta) makanan ringan jaka (ts) jejaka jala (ta) jala jaladri (ta) lautan jalak (ta) nama burung jalaran (ta) penyebab jaler; jaler (ts) laki-laki jalma (ta) manusia jalu (ta) taji jaluk (tk) minta jaman (ta) jaman jamas (tk) keramas jambak (tk) tarik rambut jamban (ta) peturasan; kamar mandi jambé (ta) pinang (tanaman) jambul (ta) jambul jamu (ta) obat tradisional jawa jan (tpw) sungguh-sungguh
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20J.htm (1 of 4) [7/26/2008 23:26:39]
jangan (ta) sayur jangar (ts) rasa sakit dan panas di kepala jangga (ta) leher janggel (ta) tongkol jagung janggut (ta) dagu jangka (ta) jangka; ramalan jangkar (tk) memanggil nama, tanpa sebutan penghormatan janma (ta) manusia japa (ta) mantra jarak (tk) cari perkara jaran (ta) kuda jarang (ta) air panas jaré (tk) katanya jarem (ts) tuam jarik (ta) kain panjang jarit (ta) kain panjang jarké (tk) biarkan jarwa (tk) cerita, terjemah jatah (ta) jatah jathilan(ta) tarian kuda kepang jatukrama(ta) jodoh jawa (ta) jawa jawa (ts) bertanggung jawab; tahu kewajibannya jawah; jawah (tk,ta) hujan jawat (tk) ganggu, godha (antara pria dan wanita) jawata (ta) dewa jawi (ta) jawa jawil (tk) senggol jaya (ts) jaya jèbèng (ta) panggilan untuk bayi jegog (tk) salak (anjing) jegur (tk) terjun ke dalam air jejeg (tk) tendang jejeg (ts) tegak
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20J.htm (2 of 4) [7/26/2008 23:26:39]
Kamus Jawa J
jejer (ta)
adegan dalam pagelaran wayang yang menggambarkan pertemuan raja, para punggawa serta keluarga istana
jèjèr (ts) bersanding, bersebelahan jejuluk panggilan, sebutan jelih (tk) teriak jembar (ts) luas jembrak (ts) rambut yang gondrong dan berdiri jèmbrèng (tk) buka lebar (untuk kain, kertas, dsb.) jembut (ta) rambut kemaluan jempalik (tk) terguling ke arah berlawanan jempol (ta) ibu jari jemuwah (ta) jumat jenang (ta) bubur halus jenar (ts) merah; kuning emas Jenaté (ts) Al,arhum jené (ta) kuning jeneng (ta) nama jenggèlèk (tkr) bangkit secara tiba-tiba jenggong (tk) salak (anjing) jengkar (tk) pindah, meninggalkan tempat jèngkèl (ta) jengkel jengking (tk) tungging jengkol (ta) jering jenthik (ta) kelingking jepit (tk) jepit jeplak (tk) membuka dengan cepat jeram (ta) jeruk jèrèng (ts) juling jerit (tk) jerit jero (ts) dalam jerohan (ta) isi perut jeruk (ta) limau jethungan (tk) petak umpet jèwèr (tk) ditarik telinganya
jimat (ta) jimat
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20J.htm (3 of 4) [7/26/2008 23:26:39]
Kamus Jawa J
jirih (ts) penakut jiwa (ta) jiwa jiwit (tk) cubit jlèntrèh (tk) jelaskan jodho (ta) jodoh jojoh (tk) cucuk dengan benda tajam jomplang (ts) tidak setimbang jorok (tk) dorong sampai jatuh jothak (tk) seteru juju (tk) suap langsung ke dalam paruh jujug (tk) langsung menuju jujul (ta) kembalian jujur (ts) lurus jujur (ts) jujur julungpujut (tg) nama wuku dalam penanggalan jawa julungwangi (tg) nama wuku dalam penanggalan jawa jumadilakir (tg) nama bulan dalam penanggalan jawa jumadilawal (tg) nama bulan dalam penanggalan jawa jumantara (ta) angkasa jumawa (ts) angkuh jumbuh (ts) bertemu, cocok (untuk pendapat, pemikiran) jumpalitan (tk) berguling-guling (koprol) jungkat (ta) sisir jupuk (tk) ambil juragan (ta) majikan juwèh (ts)
suka memberikan komentar tentang urusan orang lain
juragan (ta) majikan [pendapa]
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20J.htm (4 of 4) [7/26/2008 23:26:39]
obong (tk) bakar obor (ta) obor obok-obok (tk) aduk-aduk menggunakan tangan oceh (tk) cakap ogak (ts) goyang (untuk gigi) ombak (ta) ombak ombe (tk) minum omben-omben (ta) minuman omber (ts) luas ombyok (tw) ikatan besar (untuk sayuran, buah- buahan, dsb.) omong (tk) cakap ompol (ta) air kencing yang dikeluarkan dalam tidur opak (ta) kerupuk dari umbi-umbian ora (tkr) tidak orak-arik (ta) masakan dari telur orat-arit (tk) berantakan osik (ta) gerak owah (ts) gila owah (tk, ts) berubah oyok (tk) rebut oyot (ta) akar
ulem (tk) undang uleng-ulengan uler (ta) ulat ules (ta) warna (untuk binatang) ulet (ts) liat ulu (tk) telan ulung (tk) serah uman (tk) kebagian umbar (tk) biarkan/ lepaskan umbel (ta) ingus umbul (ta) gambar umbul (ta) mata air umbul-umbul (ta) bendera umek (ts) tidak bisa diam umik-umik (tk) komat-kamit umob (ts) didih umpak (ta) alas tiang
umplung (ta) kaleng umum (tk) umum umur (ta) umur umyek (tk) sibuk sendiri undamana (tk) maki-maki undang (tk) panggil under (tkr) pusat, inti undha (tk) terbangkan (untuk layang-layang) undha-undhi (tks) sama saja, selisih usianya sedikit undhuh (tk) petik/tuai undur (tk) gerak ke belakang undur-undur (ta) nama serangga uni (ta) bunyi, suara unjuk (tk) geser naik unjuk (tk) minum unta (ta) onta
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20U.htm (2 of 3) [7/26/2008 23:26:45]
Kamus Jawa U
untab (tk) temani saat-saat keberangkatan untal (tk) telan semuanya untel-untel (tk) unthuk (ta) busa unting (tk) ikat segepok untir (tk) pelintir untu (ta) gigi untup-untup (tk) muncul sedikit upama (tpy) umpama upaya (ta) upaya ura-ura (tk) bernyanyi urik (ts) curang urip (tk,ts) hidup usada (ta) obat usir (tk) usir usus (ta) usus usus-usus (ta) tali kolor utang (ta) hutang uwa (tg) sebutan untuk kakak ayah/ibu uwal (tkr) terlepas dari ikatan (untuk manusia) uwan (ta) uban uwang (ta) rahang bawah uwi (ta) talas uyuh air seni uyup hirup (untuk cairan, mis. kuah sayur)
[pendapa]
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20U.htm (3 of 3) [7/26/2008 23:26:45]
walik (ta) balik waluh (ta) labu waluya (ts) sehat wana (ta) hutan wanara (ta) kera wanadri (ta) hutan rimba wanci (ta) waktu wanda (ta) suku kata wanda (ta) badan wandé; wandé (ta) warung wandu (ts) banci wangi (ts) harum wangsit (ta) wahyu wangun (ta) bentuk wangwung (ta) kumbang wani (ts) berani wanita (ta) wanita wanodya (ta) wanita wanti-wanti (tk) berpesan dengan sangat wanuh (tk) tahu, kenal waos (ta) gigi waos (tk) baca wara-wara (ta) pengumuman warah (tk) tunjuk/ajar warak (ta) badak
warangan (ta) racun (biasanya dipakai untuk melumuri keris)
waranggana (ta) penyanyi (dengan iringan gamelan)
warangka (ta) kerangka, sarung keris waras (ts) sehat wareg (ts) kenyang warèng (tg) keturunan ke 5
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20W.htm (2 of 7) [7/26/2008 23:26:49]
Kamus Jawa W
warga (ta) warga wargi; wargi (ta) warga warih (ta) banyu waris (ta) waris waringuten (tkr) kewalahan warna (ta) warna
warok (ta) orang berilmu (daerah Madiun, Ponorogo, Tenggalek dan sekitarnya)
warsa (ta) tahun warta (ta) berita warung (ta) warung wasis (ta) pandai waskitha (ts) waspada waspa (ta) air mata waspada (ts) waspada wastani (tk) kira, sangka; namakan, sebut wastra (ta) laut watak (ta) watak watara (tkr) kira-kira watek (ta) watak wates (ta) batas waton (tkr) asal-asalan; asalkan watu (ta) batu wau (tg) tadi wawacan (ta) bacaan wawansabda (tk) bercakap-cakap wawas (tk) pikir, timbang wawasan (ta) pikiran, pertimbangan wayah (ta) masa/waktu wayah (ta) cucu wayang (ta) wayang wayu (ts) basi
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20W.htm (3 of 7) [7/26/2008 23:26:49]
Kamus Jawa W
wayuh (tk) diduakan (oleh suami) wé (ta) air wédang (ta) minuman hangat wédang (ta) air matang wedhak (ta) bedak wedhar (tk) urai, bahas wedhi (ta) pasir wedi (ts) takut wedhon (t hantu sawah wédhok (ts) perempuan
wedus (ta) kambing wegah (ts) enggan wekas (ta) pesan wekasan (ta) akhir wekdal; wekdal (ta) waktu wektu (ta) waktu
wening (ts) bening wengi (tkr, tkr) malam wentis (ta) betis werdi (ta) arti werna (ta) warna, jenis weruh (tk) nampak, tahu wesi (ta) besi wèt (ta) hukum wetah ; wetah (ts) utuh
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20W.htm (4 of 7) [7/26/2008 23:26:49]
Kamus Jawa W
wétan (tg) timur weteng (ta) perut weton (ta) hari kelahiran wetu (tk) keluar wewaler (ta) pantangan wéwé (ta) hantu perempuan wèwèh (tk) memberi wewengkon (ta) daerah kekuasaan, wilayah widada (ts) selamat widadara/i (ta) bidadari laki-laki/perempuan wigati (ts) penting wiji (ta) biji; benih wijik (tk) mencuci tangan wilang (tk) hitung wilangan (ta) bilangan wilujeng (tkr) selamat winarah (tk) terjadi wingènané (tg) dua hari yang lalu wingi (tg) kemarin wingit (ts) angker wingking; wingking (tkr) belakang winengku (tk) disunting; diperistri winisuda (tk) diwisuda winih (ta) benih wirama (ta) irama wirang (ts) malu wirid (ta) kata atau kalimat pujian kepada Allah yang dibaca berulang-ulang wiridan (ta) pembacaan wirid wiring galih (ta) hitam (ayam jago)
wiron (ta) bagian dari kain panjang yang dilipat memanjang bersusun yang akan diletakkan di bagian terluar di depan pada saat kain panjang dikenakan
wiru (tk) melipat bagian tepi kain panjang menjadi lipatan-lipatan kecil memanjang bersusun wis (tkr) sudah
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20W.htm (5 of 7) [7/26/2008 23:26:49]
Kamus Jawa W
wisa (ta) bisa, racun wisik (ta) bisikan, wahyu wisma (ta) rumah wisuh (tk) basuh tangan/kaki wisuda (tk) wisuda wit (ta) pohon witikna (tpy) salah sendiri; mengapa pula
wiwit (tk) mulai wondéné (tpy) sedangkan wong (ta) orang wos (ta) arti wos; wos (ta) beras wot (ta) jembatan wrangka (ta) sarung keris wré (ta) kera wréda (ta) yua wucal; wucal ajar wuda (tkr) telanjang wudhar (tk) terurai wudun (ta) bisul wukir (ta) gunung wulang ajar wulu (ta) bulu wulung (ta) elang wulung (ts) ungu tua wungkuk (ts) bongkok wungu (ts) ungu wungu: wungu (tk) bangun wuninga (ts) tahu wuri (tkr) belakang wuruk (tk) tunjuk/ajar wurung (tkr) batal
file:///D|/bahasa/KAMUS%20BHS%20JAWA/Kamus%20Jawa%20W.htm (6 of 7) [7/26/2008 23:26:49]
Y yasa (tk) membuat yamadipati (tg) dewa kematian yayah (ta) ayah yuyu (ta) kepiting sungai yayi (tg) adik yèn (tpy) bila, jika yuta (tw) juta yuswa (ta) umur yekti (ts) sungguh; benar yuwana (ts) selamat yaksa (ta) raksasa yatra (ta) uang