This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
, V '-'sJeho a.Patre Iaminuro.ducente st Juvanrc_*>disputatio p h t sic aD E LUC E-
Pol, & Histor. Prosessbre publico,P k je s i d E Autem..;
REVERENDO PracErstm, VIR 0,DN* M, ABR AHAMO THAUVONIO, Phys.&. Botan, PtosclTore Acmissimo, Prsceptore & promocor* suo plurimum devenerando,Pro Gradu Magistri/ in Philosophia obtinendo*PR/ CU s AND/LUGARDER Austro-Pinlandus.Ad diem 2J. Aprilu, Anni M DC L ili. Loco Conivero & horis i l.Pameridianis,
Dobhipublice exan inondam'JtjUttABO It Ex Ossicina p.m, Petri ‘i&sctt)/ Aenei. T)s. An.i 6 r
vitio-rum; Huic inservit peritia lingvarum $praxu,as£ arsratio-ni*, PhilosophU manus ; Hujus,praeter alia* multa*, ee*s insi-dus*utiltta!es,qua* habet in omni vitagenere,easanevel multomaxima censenda esi quodfundamenta continet cetararum sa-cultatum, quasine adminiculoPhilosophix neq. solided quoquoaddisei, xeep ad ujum in communi vita transferri commodepossunt. Hac virgo Ida venusiishna, hacpudicisjhna, quam met
VIII. Ad pleniorem definitionis explicassinemnonnulla consectaria hinccolligimus: /. Lux omniumsteilxrum aqualis non est.IX. £. Lux non orituriex ctndensaiione £erst>icui, ut
dogma AristotelicorUm habet, quod ita retutatur: Prsimumperscicuurn aerei!. Conde«se£ hunc quis, &totos expectet in annos, ac teaebras habebioX. 3. Omnes siell* *stivam propriam habent lutem*.Omnes enim ex luce primam a Deo sunt creatae. Jamquod ratione principi] interni rei competit id ei natura-le est. Hoc ipsum etiam sacra pagina multis in iocistestatur, ubi stellae k sole,non privatione,sed gradu tan-
tum lucisidistingvuntur. Unum pro multis adducam:l. Cor,15,41. XAAy popa, \Xw) xct\ clU.j trsXjryrHet.t a%y eissgw: asty y&jt sv losy.Arguit idem augmentum, deerementu, & edipiis lunae.XI. 4* Omnis jlelltysolo excepto sde,stUl(*ce naiivatlshctnieJumen etiam habent mutuaiitium-n Hic etiam sem>tentiaedoctorum diserepant. Asfirmativam tamen (e-
tendam tueri conamur, Rationes eum M-agiro afferomus sequentes: i* Lunae enim & reliquarum stellarunapadem, quoad lumen, est ratio: Luna autem mutua-
tur lumen a sole. 2. Idem hoc a nonnullis inde colligi*tur,quod planetae,qui soli sunt viciniores, Vchemen*t ; us , caeteris paribus, illuminentur.- ob hanc enim posi-tionem, stellae Martis & Veneris reliquis sunt iucidio-
xiu >% Lux s}eilarum omnium est ejutdern [pe-citi* Quia Lux caelestis in sc & effectis suis non dissertab alia lucecaelcsticjusq: effectis, niii secundum magisgeminus. Quodipsa probat experientia. In luce caele-bi aliud discrimen non observamus, msi quod alia ma-
I
I
jor alia minor sit,alia plus alia minus subjecturh diapha-num illuminer»cum alius luciper st effectus, quam iliuminatio, tribui nequeat, ut in sexto consectatio probaemus, Deinde,Lux solaris lucem omnium aliorum li-derum intendit» ea irradianda, ut in thesi undecima▼isimi sst. Ejusdem igitur cum aliorum sidciuao lucespeciei esso»XIII. 6. Luxpersenonhahet vim ctlesackndhsed samum Illuminandi. Diversas quidem sc htc soventAuthores opiniones. Nos dicimus verbo,lucem per senon calesacere: Non enim ubicuncti lumen estubicalose(t. Experientia testis csl, aera limssnosum, eundemqjsngidissimuto simul esle posle,qualis certe r(Te non posiset,si iuxperse calesaceret. Hinc sc aliger exerc. 7$.scct. i, Rectedicit; Calor cst accidens a ici pote caslc-lii generatum, ac per cadum sbsq; ulla coeli affectionedelatum ad aerem,* Jdq; non per sumen, sed & cumlumine Constans» & sine lumino.XIV. 7. Nullae stellae, si Venerem &; Lunam cxci?piat, in terditl lucere, nili ex prosundillimo puteo, comsjpiciuntur. Quia majus lumen impedit,quo minus sen-ius hococcupatus, minoris stnsionem eliciat. Majusminus lumen absorbetin sc&sibi unir,oculisq; circutn-quaq;cir^umsusumseseostentat, & eospletj eleganter, citante Wendeiino, loquitur FsrriciuyVXV. A luce, Tenit radius; a iuce & radio lumeiv..Radjui ejl qualitas d luet exiliens m rectum 0 acutum.}.£slq, alius rectas, a luce in objectum corpus rectacedens, A lius obliquus, a luce in objectum corpus ob-lique procedens; Alius susus,a luce per mediumrarumin corpus denlum transiens; Alius fractus, communiat«r reslexus dictus, a luce per medium rarueiin corpus
opacum incidens&in supersicie istias repercustXresilics;? lsu» sl-H q, refractus,qui repereussiisob occursu diver-siixiedij a prggrcstione ulteriori prohibetur,acq; sio a me*dio denio ad rarius rssukat. Lumen est qualitas i luee & radio dissusak in laetu;n c'tsusa_>.XV/, Lumini opponuntur Umbra est tenebrae.Uaibratslprivatioluntiws ob interpojitionem opaci sucia, tnparte locioppo/sa. Tria ad constitucioncmlimbrae concur-runt; Luminosum,spargens lumen,opacum,huic transiituro negans, hinc umbra in perspicuo, luminolboppo-sito. Tenebrae sunt privatio luminis,>b omnimodicorporis negatione orta. Tenebrae negant lumen per/picae» non rcspectwe ut umbra» sed simpliciter, noncx parte» sed in toturrL». Privatio luminis tenebra; sunt& umbra: Quia eslentsam subjecto habili negant. Adsolam etiam luminis remotionem absq; cautae alte-rius interventu dantur^.XV/A Consectorium: Radius & lumen qualitatesintentionales simo, Qualitates die patet, Quod kluce, accidente producuntur, & in substantia, acre, re>cioiuntur. Accidens jsubOalia a. procreare non ppt«st>np<?penetratio datur dimensionum. /ntenbonales pro*
pterea «sleargumento est, quia vitra aliaq; corpora mi-nusopacaj^rmeaiitacretnq,illuminant. Unde scali*gerexerc. pnsect. i. Ait; dicendum;Luroen fflespedci: e, lucis repraelentationem. Qualis est viriditas i sia abilla viriditate, Aiioquin essiet accidens extra subjectumsuum. Quippe extra lucidum corpus in acre. sed
brevitas injuncta plura adserre non patitur:Haec igitur bae vice sufficiano.
Corollae, Ooic. 1 Ite; pe medios retractes visa extra silum locum apparesji, Umbrae, ci luminoso iqualis, est opaco squalis: Musons minor: Maio-
ri, Maior._
Lux vehemens multa viabilia ostensT-, qua debilis occultat; Et debeu»l»x mulca ottendic, qmc vehem ns «cculut,.