Jak „sprzedać “ swoją bibliotekę? Lobbing czyli zadanie kierownictwa biblioteki Barbara Lison, Bremen 2009
Jak „sprzedać “ swoją bibliotekę?
Lobbingczyli zadaniekierownictwabiblioteki
Barbara Lison, Bremen 2009
Barbara Lison, BM w Bremie
2
STAN OBECNY:Aby spełnić oczekiwania zleceniodawców, klientów, ale także pracowników biblioteki, kierownictwu placówki potrzebne są kompetencje w dziedzinie strategii zarządzania, a więc kompetencje dotychczas nie wymagane w służbie publicznej, do niedawna także nie uwzględniane w klasycznym kształceniu bibliotekarzy.
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Barbara Lison, BM w Bremie
3
Kierownictwo biblioteki wobec wyzwania wszechstronności: Rozwój i sterowanie
całą organizacją Pozyskiwanie zasobów Funkcje
reprezentacyjne:także lobbing
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Barbara Lison, BM w Bremie
4
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Także w bibliotekarskiej literaturze przedmiotu temat znany już ok. 20 lat – jednak bardzo powoli „przenika” do zawodu bibliotekarza!
Lobbing i marketing:„W zasadzie nic nowego pod słońcem“
2000
1992
1982
1987
Barbara Lison, BM w Bremie
5
Lobbying / Barbara Lison
„Lobbing to gra,w której
ryzykując niewiele, można sporo wygrać.“
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Barbara Lison, BM w Bremie
6
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
W znaczeniu przenośnym „lobby“ już ponad 150 lat oznacza pewną
grupę interesów, starającą się wywrzeć korzystny dla siebie
wpływ głównie na parlamentarzystów i administrację.
„Lobby“, ameryk.= Kuluary angielskiego parlamentu, w których członkowie Izby Gmin prowadzili rozmowy z osobami spoza parlamentu; poźniej także w znaczeniu hotelowego holu recepcyjnego – pochodzi od łacińskiego „lobia“ (galeria)
Barbara Lison, BM w Bremie
7
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Lobbing
Wywieranie przez reprezentacje interesów wpływu na decydentów – we własnym interesie lub w interesie innych osób – dążących poprzez zarządzanie interesami do osiągnięcia wybranych celów lub przedsięwzięć
Marketing
Całość środków służących ukierunkowaniu działalności i zbytu wyrobów przedsiębiorstwa na zadane cele i na konkurencję
Barbara Lison, BM w Bremie
8
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Cele lobbingu: Sprzedanie przedsięwzięcia / projektu =
realizacja Realizacja własnych interesów różnego rodzaju Osiąganie własnych celów w procesie wymiany Zyskanie ogólnego wpływu na decydentów /
media Działanie „za kulisami“ – pośrednie wywieranie
wpływu
Barbara Lison, BM w Bremie
9
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
„Lobbing jest dobry“ Bezpośrednie,
pluralistyczne wywieranie wpływu
Często jedynym środkiem jest realizacja interesów sposobem pośrednim
Wymaga zaangażowania zainteresowanych
Każda inicjatywa obywatelska to organizacja lobby
„Lobbing jest niedobry“ Nierównowaga interesów Nieostra granica korupcji Poprawianie złych
argumentów Rządy „zakulisowe“ „Pieniądz rządzi światem“
Opinie na temat lobbingu :
Barbara Lison, BM w Bremie
10
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Przykłady„realnie istniejącego“ lobbingu Liczba zarejestrowanych lobbistów (2007 r.)
Berlin – 6.000 Bruksela – 15.000 Waszyngton – 28.000
Obecne działania koncernów samochodowych i energetycznych w związku z ochroną klimatu
Reforma służby zdrowia a przemysł farmaceutyczny Reakcja organizacji hotelarzy i restauratorów DeHoGa
na zakaz palenia w zakładach gastronomicznych
Etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. etc. …
Barbara Lison, BM w Bremie
11
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Jak nasi koledzy za granicą oceniają działania lobbingowe na rzecz bibliotek?
Maurice Freedman (ALA): „Sądzę, że niemieccy bibliotekarze powinni działania lobbingowe uznać za element swojego zawodu“ (BuB 55, 2003, 10/11, 631)
Holly Murten (Ambasada USA, Berlin): „Lobbing na rzecz bibliotek to proces „przekształcania biernego poparcia w aktywne działanie“ (www.usembassy.de/germany/libusa1.html)
Jonathan Douglas (MLA): „Strategic Advocacy - Lobbing government and public“ (British Council Workshop „Library Marketing for the 21st century“, Berlin 7.3.2005)
Barbara Lison, BM w Bremie
12
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Uprawianie lobbingu a demokracja
W teorii demokracji lobbing jest zagadnieniem kontrowersyjnym:
• Z jednej strony jest to forma bezpośredniego pluralistycznego wywierania wpływu na system polityczny.
• Z drugiej strony praktyka dowodzi, że niezbędne przesłanki skutecznego lobbingu, w szczególności koszty osobowe i finansowe, są w stanie ponosić tylko określone grupy interesów, np. związki przemysłowców i stowarzyszenia przedsiębiorstw lub związki zawodowe.
Barbara Lison, BM w Bremie
13
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Uprawianie lobbingu a demokracja•Organizacje pozarządowe często nie dysponują porównywalnymi zasobami finansowymi i osobowymi, a poszczególne grupy społeczne często albo nie mają organizacji, które miałyby je reprezentować albo czują się przez nie niedostatecznie reprezentowane (np. pracownicy, konsumenci, pacjenci, studenci, młodzież, subkultury, bezrobotni, cudzoziemcy).
•Dlatego też wspomniane grupy najczęściej nie mają za sobą silnego lobby, kiedy więc wchodzą w konflikt z grupami interesów o mocnym lobbingu, mają ograniczone możliwości prezentowania swoich stanowisk i obrony swoich interesów, nawet jeśli ilościowo są liczniej reprezentowane w społeczeństwie niż grupy o silniejszej reprezentacji lobbingowej.
Barbara Lison, BM w Bremie
14
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Uprawianie lobbingu a demokracja
•Co więcej, lobbing wymieniany jest wielokrotnie w kontekście braku przejrzystości i korupcji i często – w szczególności w Niemczech i w USA – uznawany za wątpliwe narzędzie w połączeniu z nieprzejrzystą praktyką finansowania dużych partii politycznych.
Barbara Lison, BM w Bremie
17
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Dwie motywacje lobbingu
Lobbing zawodowy • lobbing jako zawód• zależność od zlecającego• z reguły wysoki budżet• z reguły nie w interesie powszechnym
Lobbing społeczny• osobiste zaangażowanie• z reguły niski budżet lub jego brak• często w interesie powszechnym
Lobbing jakoprofesja
Działanie dla wspólnego dobra
Barbara Lison, BM w Bremie
18
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Proces lobbingu Budowanie
długofalowych kontaktów / stosunków zaufania atmosfery wiarygodności
Oferta dóbr zamiennych: „Jaką korzyść przyniesie poparcie mnie osobie, do której się zwracam?“
Tworzenie sieci Szukanie sprzymierzeńców / wsparcia Znajdowanie „właściwych kluczy otwierających drzwi“
Barbara Lison, BM w Bremie
19
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Sprzymierzeńcy
„Właściwy klucz“
Osoba/y docelowe =
„Decydenci “
Trzeba tworzyć sojusze strategiczne i kreować wpływ!!!
Lobbing
bezpośrednio
bezpośrednio
pośrednio
pośrednio
Barbara Lison, BM w Bremie
20
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Jakie środki i strategie wybrać, żeby interesy mojej biblioteki zyskały właściwą pozycję i były urzeczywistniane także z pomocą innych?
Lobbing -pytania
zasadnicze
Barbara Lison, BM w Bremie
21
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Jakimi drogami toruję drogę dla lobbingu? Współpraca w grupach i ciałach roboczych
łączących różne poziomy organizacji (lokalne / interregionalne / krajowe)
Komunikacja interpersonalna poza biblioteką Założenie towarzystwa przyjaciół biblioteki /
organizacji wspierającej Pozytywne skupienie uwagi poprzez niecodzienne
działania „Lobbing oddolny – bottom up“ „Gotowość lobbingowa - stand by“
Barbara Lison, BM w Bremie
22
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Co jeszcze może się przydać? Rozwijanie długofalowych stosunków Systematyczna praca nad poszerzaniem kontaktów:
oficjalnych / nieoficjalnych „Networking“ Zasada „Kropla drąży kamień“ Wartość rozpoznawalności i kontekstu
identyfikacyjnego „Objektywizacja“ interesów – eksponowanie dobra
wspólnego Atrakcyjne „dobra wymienne“!
Barbara Lison, BM w Bremie
23
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Przykłady ze świata
bibliotekarstwa
Barbara Lison, BM w Bremie
24
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Lobbing poprzez epatowanie tematem i wisielczy humor
Barbara Lison, BM w Bremie
25
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Strategia lobbingowa pani prezes
Barbara Lison, BM w Bremie
26
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Europejski lobbing bibliotekarski
Barbara Lison, BM w Bremie
27
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Lobbing po szwedzku:
„Libraries are sexy!!!“
Barbara Lison, BM w Bremie
23.6.2008 Barbara Lison, Biblioteka miejska w Bremie 28
Barbara Lison, BM w Bremie
30
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
W jaki sposób American Library Association (ALA) wspomaga swoich kolegów i koleżanki w działaniach lobbingowych?
Założenie biura na rzecz „Library Advocacy“ Ogólnokrajowy program „uświadamiający“ Informacje w internecie / - pomoc w argumentacji Wzory listów do decydentów i osób wspierających
(sponsorów) Wzory artykułów dla prasy
Barbara Lison, BM w Bremie
32
personal and professional advocacy:
your library is youKathy EnnisSenior Adviser:Department of Knowledge & InformationBritish Council, March 2005
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Przykład z A
nglii
Barbara Lison, BM w Bremie
33
first im p re ssio ns: the 93% rule
55% a p p e a ra nc e & b o d y la ng ua g e
38% to ne , p itc h & p a c e o f yo ur vo ic e
7% w ha t yo u sa y
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Przykład z A
nglii
Barbara Lison, BM w Bremie
Co jeszcze warto wiedzieć?
Komunikacjajest w najmniejszym stopniu zależna od poziomu rzeczowego !
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Barbara Lison, BM w Bremie
35
Lobbing na
„dolnej granicy“:„Uniwersytety i szkoły muszą
oszczędzać.
Dlatego w przyszłości będą mogły kraść książki
i czasopisma“„WYDAWNICTW I
NAUKOWCÓW NA RZECZ SPRAWIEDLIWEGO
PRAWA AUTORSKIEGO“
„Wyobraźmy sobie, że napisaliśmy książkę, a państwo nam ją po
prostu zabiera“
Kampania lobbingowa
przeprowadzona w wielu periodykach w Niemczech w październiku 2003 r.
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Barbara Lison, BM w Bremie
36
Obiegowe hasła na temat lobbingu:
„Manus manum lavat“
„Zwykłe sytuacje wymagają niezwykłych działań“
„Żeby złapać mysz, trzeba założyć słoninkę “
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Barbara Lison, BM w Bremie
Sukces ma wielu ojców !!!Wykorzystajcie sukces dla nowych celów!!!
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Barbara Lison, BM w Bremie
Sprawiać radość ważnym ludziom
To jest dobre dla biblioteki miejskiej !
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Barbara Lison, BM w Bremie
39
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Kilka uwag o skutecznym lobbingu
Barbara Lison, BM w Bremie
40
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
STWORZENIE I WYKORZYSTANIE POZYTYWNEGO WIZERUNKU
NIKT NIE POSTAWI NA CHOREGO KONIA!!!
Naczelna strategia lobbingu - 1
Barbara Lison, BM w Bremie
41
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
Naczelna strategia lobbingu - 2
DEMONSTRACJA OBECNOŚCI WYSZUKIWANIE I ZACHOWANIE
SPRZYMIERZEŃCÓW ZMIANA WIZERUNKU W OCZACH
DECYDENTÓW TWORZENIE AURY PROFESJONALIZMU
Barbara Lison, BM w Bremie
42
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
WE WŁAŚCIWYM CZASIE NA WŁAŚCIWYM MIEJSCU DZIĘKI WŁAŚCIWEMU SŁOWU
!!! DŁUGOFALOWE PRZYGOTOWANIA!!!
Naczelna strategia lobbingu - 3
Barbara Lison, BM w Bremie
43
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?
PRZESŁANIE OSOBA/GRUPA DOCELOWA
DECYDENT DOBRO WYMIENNE SPRZYMIERZEŃCY /
SOJUSZE / SIECI STRATEGIA / KONCEPCJA PODMIOTY WSPIERAJACE KLUCZE OTWIERAJĄCE DRZWI
Kluczowe
słowa lobbingu
Barbara Lison, BM w Bremie
23.6.2008 44
I rzecz najważniejsza:
... długi oddech!
Jak „sprzedać” swoją bibliotekę?