Jain Agam Me Nav Padarth

7/28/2019 Jain Agam Me Nav Padarth

1/18

Jeerj %eeveesoe ebLeceeueepewve Deeiece ceW veJe heoeLe&


2/18

pewve Deeiece ceW

veJe heoeLe&(veJe heoeLeeX kes ece ceW Devlej)

ISBN-978-93-82071-34-1

Jeerj %eevee soe evLeceeuee kee heg


3/18

mecheeokeerepeerJeve ekeeMe pewve (eyebOe mecheeoke)

efee hee"keeW! efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve, pecyeterhe-nefmleveehegj kes Devleie&le

mebeeefuele Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee mes en pew ve Deeiece ceW veew heoeLe& veeceke hegml eke ekeeefMele nesjner nw~ hetpe ieefCeveerecegKe eer %eeveceleer ceeleepeer ves Deheveer uesKeveer mes leerve meewebLeeW kee uesKeve efkeeenw~ GveceW ess-ye[s meye lejn kes ebLe SJeb hegmlekeW nQ~ ess yeeueke mes ueskej Ge keesef kes efJeeveeWleke keer efe kees Oeeve ceW jKekej hetpe ceeleepeer ves yeeue efJekeeme mes ueskej


4/18

( 5 ) ( 6 )

GvnW efpeveeiece ceW Ske Meyo keer Yeer efceueeJe, h eefjJele&ve ee heefjJe&ve Demeerce efevleeGlhevve kej oslee nw~ efpemekes keejCe Jes hetjer veeRo leke veneRues heeleer nQ Deewj eeeerve evLeeWkes Deeuees[ve ceW ueie peeleer nQ~

ceQves GvnW yeee efJe


5/18

efoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve-mebef#ehle heefjee

-kece&eesieer heer"eOeerMe mJeefmleeer jJeervkeerefle&mJeeceerpeerefoiecyej pewve ef$eueeske MeesOe mebmLeeve keer mLeehevee hetpe ieefCeveerecegKe eer %eeveceleer ceeleepeer keer

esjCee m es meved1972 ceW jepeOeeveer efouueer ceW ngF&Leer~ mebmLeeve kee cegKe keeee &uee me ved1974 mesnefmleveehe gj cesW eejbYe ngDee~ Fme mebmLeeve kes Devleie&le Deveske ieefleefJeefOeeeBnefmleve ehegj ceW leLee Deve$eeue jner nQ-

1. meved1972 mes Jeerj %eeveesoe ebLeceeuee kes Devleie&le ueeKeeW ebLe ekeeefMele nes jns nQ~2. meved1974 mes Fme mebmLeeve kes cegKehe$e kes he ceW mecei%eeve efnvoer ceeefmeke heef$ekee kee

efvejblej ekeeMeve nes jne nw~3. meved1974 mes 1985 leke nefmleveeh egj ceW pecyeterhe jevee kee efvecee&Ce keee&ngDee~4. meved1974 mes Deye leke pecyeterhe jevee kes Deefleefje Deveske efpevecebefojeW kee efvecee&Ce ngDee

nw-keceue cebefoj, leerve cetefle&cebefoj, Oeeve cebefoj, M eebefleveeLe cebefoj, Jeemeghetpe cebefoj, cebefoj,men eket cebefoj, efJeeceeve yeerme leerLekej cebefoj, DeeefoveeLe cebefoj, Deeheo cebefoj, $e+


6/18


pewve Deeiece ceW veJe heoeLe&eercele s JeOe&ceev eee, vece es veefceleefJee f


7/18


Fme me byebOe ceW cesjer meYeer efoiecyej pewve meeOe g-meeefOJeeeW, efJeeve eW SJeb ebLeeWkes mecheeoke eW Deewj eke eMek eeW mes meeen esjCee nw efke nceejs ceneve hetJee&eeeeX,ieCeOej YeieJevleeW kes met$eJeeke eeW ceW efkeme er lejn kee heefjJele&ve heefjJeOe&ve keYe er vekejW~ nceW eefo oes lejn kes hee" efceue jns nQ, lees oesveeW kees eceeCe ceeveW, keneRkee

hee" efkeme er otmejer peien ve pees[W~ efpeme eke ej mes veew heoeLe&Deewj veew leJe oesveeWMeyo nceejs efueS eceee fCeke nQ, Gmeer ekeej Gvekee ece Yeer eefleeceCe met$e,cetueeeej, ieesccemeej, meceeme ej ceW pewmee nw Jewmee ceeve W Deewj leJeeLe &met$e ceW pewmeenw, JeneBJewmee ceeveW~ FmeceW ner Dehevee meceioMe&ve me gjef#ele jnsiee, efkevle gDehevesDeuhe%eeve mes otmejs hee" kees mebMeesOeve kes veece hej e ce h eefjJeefle&le ke j osves mes

efpevee%ee kee ue eshe nesves kes ke ejCe meceioMe&ve ceW oes


8/18

Jeerj %eeveesoe ebLeceeueepewve Deeiece ceW veJe heoeLe& (5) (6)

yebOecees#ee Fe fle~veJeleJeevecetveefhepeerJeJemJeYeeJecehee se mJehejeleewkeJe-heee &elJesve evegYetec eevele ee eb Yetlee Lee&efve, DeLe e mekeue ke euecesJeemKeueblece skebpeerJeJemJeYeeJeceghesleeve g-Yeteceeveleee eceYetleeLee&efve~ leleesceer


9/18


mekeleer nw efkevle gDeMegefveeeve e me s ner veJeleJe keer JeJemLee nesleer nw Dele:eneB hej YetleeLe &Meyo mes DeMegefveeeveehe YetleeLe& kees uesvee mebiele elee rleneslee nw~

DeLeJee YetleeLe &kes meleeLe&, eLeeLe&, JeemleefJeke Deewj eee speveerYetle es DeLe&

kejves eeefnS~ leYee r lees es veJeleJe eLeeLe&-pewmes kes lewmes peeves iees mecekelJe nespeeles nQ~

eMve-veJeleJe meceke lJe kewmes neWies? keeeWefke Deelce e kee eeveheYeeJe meceioMe&ve neslee nw?

Gej-Deehekee keLeve "erke nw, efhej Yeer eneBkeejCe ceW keee&kee Gheeejkejke s DeYe soesheeej me s Fve veJeleJeeW kees ner meceioMe&ve ke n efoee nw~ etBefke esveJeleJe pees eevehe mecekelJe nQ Gmekes efueS keejCe nQ DeLeJee Gmekes efJe


10/18


Yetefcekee-DeLe keefeoemeVeYeJe: heeref"ke eJeeKeevecee$esCewJ e nsee sheeoseleJebheefj%eee efJeMeg%eeve-oMe&vemJeYeeJeb efvepemJeheb YeeJeeefle~ efJemlejefe: hegveve&JeefYej-efOekeejw: meceemeejb %eelJee heeeeJeveeb kejesefle~ leeLee-efJemleje feefMe


11/18


nQ~~15~~leelhee&Je=efe-YetleeLe&DeLee&led efveeeve e ee Megvee, Fme Megvee kes

eje e fveCe&e efkee s iees-efveefele efkee s iees-peeves iees pees peerJe, Depee rJe, hegCe,heeh e, DeeeJe, mebJej, efvepe&je, yebOe Deewj cees#e es veJe heoeLe&nQ, Jes ner DeYeso kes

Gheeej kes eje mecekelJe nesles nQ, keeeWefke es veJe heoeLe&ner mecekelJe kes efJe


12/18


lelmecekelJeb~ Devesve veee sveee fOeieceue#eCeb oMe&vecegeb YeJee fle~~203~~ieeLeeLe&-meleeL e&he mes peeves iees peerJe, Depee rJe, hegCe, heeh e, DeeeJe,

mebJej, efvepe&je, yebOe Deewj cees#e es ner mecekelJe nQ~~203~~DeeeejJe=efe-DeJeeJeeW kes DeLe &hetJe&ke ner Jeekee kes DeLe& kee %eeve neslee

nw, FmeefueS henues DeJeeJe kes DeLe & kee JeeKeeve kejles nQ~ DeLee&led heoeW mesJeeke e jevee nesleer nw FmeefueS eleske heo kee DeLe & henues kenles nQ efpememesJeeke eeW kee %eeve nes mekesiee~

Yetle Deewj DeLe&Fve oes heoeW mes YetleeLe& yevee nw~ GmeceW mes eeefhe Yetle MeyoefheMeee, peerJe, mele, he=LJeer Deeefo Deveske DeLeeX ceW efJeeceeve nQ efhej Yeer eneBhejmele DeLe&ceW nesvee eeef nS~ Gmeer ekeej mes DeLe&Meyo eeefhe heoeLe&, eeespeve DeewjmJehe Deeefo Deveske DeLeeX kee Jeeeke nw efhej Yeer eneB hej mJehe DeL e&ceW efueeeieee nw keeeWefk e eneBhej Deve DeLe& kee eeespeve veneRnw~ leelhee&en nw efke pees heoeLe&

efpeme he mes JeJeefmLele nQ, Jes Deheves-Deheves mJehe mes ner peeves iees nQ, mecekelJe nQ~peerJe k ee ue#eCe eslevee nw~ Jen eslevee %eeve, oMe&ve, megKe Deewj og:Ke kes

DevegYeJe mJeYeeJe Jeeueer nw~ Gmemes Jeefleefje hegodieue, Oecee&efmlekeee, DeOecee&efmlekeee,DeekeeMe Deewj k eeu e e s DepeerJe Je nQ~ he, jme, iebOe Deewj mheMe& iegCeJeeuee

hegodieue nw~ Oece&Je pee rJe-he godieueeW keer ieefle ceW meneeke nesves mes ieefle ue#eCeJeeue e nw~ DeOece&Je Fveke er efmLeefle ceW meneeke nesves mes efmLee fleue#eCe Jeeuee nw~DeekeeMe Je meYeer JeeW kees DeJekeeMe osves Jeeuee nesves mes DeJekeeMe ue#eCe

Jeeue e nw Deewj ke eue Je Jele&vee ue#eCe Jeeue e nw~ MegYe eke=efle mJehe heefjCelengDee hegodieue e fheC[ hegCe k enueel ee nw pees efke peerJeeW ceW Deeuneohe megKe ke eefveefcee nw~ DeMegYe kece&mJehe heefjCele ngDee hegodieue efheC[ heehehe nw pees efkepeerJe kes og:Ke kee nslegnw~ efpememes kece&Dee-meye lejhe mes, eJeefle-Deeles nQ JenDeeeJe nw DeLee&ledkeceeX kee Deevee DeeeJe nw~ kece&kes Deeieceve-ej kee s pees

jeskele e nw DeLeJee keceeXkee kevee cee$e ner mebJej nw DeLee&ledDeeves Jeeues keceeXkeeDeevee ke peevee mebJej nw~ keceeXkee efvepeeaCe&nesvee DeLeJee efpemekes eje ke ce&

efvepeeaCe&nesles nQ, Pe[les nQg, Jen efvepe&je nw~ DeLee&ledpeerJe ceW ueies ngS kece &eosMeeW keer

neefve nesvee efvepe&je nw~ eneBJeekejCe kes ue#eCe ke er Jeglheefe mes efvepe&jCeb Deveee

efvepe&jeefle Je e Fme eke ej mes YeeJe DeLe&ceW Deewj kejCe-meeOeve ce W efJeJee f#ele nw,efpemeke e Ssmee DeLe &nw efke kecee X kee Pe[vee en lees Je efvepe&je nw Deewj efpeveheefjCeeceeW mes kece&Pe[les nQ, Jes heefjCeece ner YeeJeefvepe&je nw~

efpemekes eje kece& yebOeles nQ, DeLeJee yebOevee cee$e ner yebOe kee ue#eCe nw

(yeOelesvesve yevOevecee$eb Jee) Fme Je glheefe kes Devegmeej Yeer YeeJeyebOe Deewj JeyebOeefJeJee f#ele nQ~ peerJe kes eosMe Deewj kece&eosMe-hejceeCegDeeW kee hejmhej ceW mebMues


13/18


mekesiee~ e efo peerJeee fo kees Gheeej kenesies lees cegKe kee DeYeeJe nes peeesiee DeewjcegKe kes efyevee Gheeej kee r eJe=efe Yeer kewmes nes mekesieer leLee Fve Skeevle ceeveleeDeeWmes eeceCe Deewj ecese DeLee &led%eeve Deewj %ese he JeJenej k ee Yeer DeYeeJe nespeeesiee Deewj lees Deewj, ueeske-JeJenej k ee ner DeYeeJe nes peelee nw DeLee&ledpees

keg Yeer ueeskeJeJenej eue jne nw, Jen meye meceehle nes peeJesiee~meleeL e&mJehe me s peves iees es peerJe-DepeerJe mecekelJe nQb~ Gmeer ekeej mes

meleeLe&mJehe mes peeves iees hegCe Deewj heehe ner mecekelJe nQ~ leLewJe me leeLe&mJehe me s peeves iees DeeeJe, mebJej, efvepe&je, yebOe Deewj cees#e ner mecekelJe nQ~

Mebkee-es peeves iees meYeer mecekelJe kewmes nQ ? meleeLe&he mes peeves ieesFveceW mes pees eOeeve nw Jen mecekelJe nw Ssmee kenvee lees ege nes ner mekelee nw ?

mece eOeeve-en kee sF&oes


14/18


FveceW mes peerJe kee ue#eCe eslevee nw pees %eeveeefoke kes Yso mes Deveske ek eejkeer nw~ peerJe mes efJehejerle ue#eCe Jeeuee DepeerJe nw~ MegYe Deewj DeMeg Ye keceeXkes Deeveskesej he DeeeJe nw~ Deelcee Deewj kece&kes eosMeeW kee hejmhej efceue peevee yebOe nw~DeeeJe kee jeskevee mebJej nw~ keceeXkee SkeosMe Deueie nesvee efvepe&je nw Deewj meye keceeX

kee Deelcee mes Deueie nes peevee cees#e nw~ Fvekee efJemleej mes JeCe&ve Deeies kejWies~ meyeheue peerJe kees efceuelee nw, Dele: met$e kes eejbYe ceW peerJe kee enCe efkeee nw~ DepeerJe-peerJe kee Ghekeejer nw en efoKeueeves kes efueS peer Je kes yeeo DepeerJe kee keLeve efkeeenw~ DeeeJe peleerJe Deewj Depeer Je oesveeW kees efJe


15/18


meb efeelesvesve mebJejCecee$eb Jee mebJej:~~11~~esve mebefeeles esve mebOeles,mebjesOevecee$eb Jee mebJej:~

efvepe eae&les eee efvepe &jCecee$eb Jee efvepe &je~~12~~ efvepeeae&les efvejmeleseee , efvejmevecee $eb Jee efvepe&je~

cee s#eles esve cee s#eCecee$eb Jee cees#e:~~13~~ cees#eles Demeles esveDemevecee$eb Jee cees#e:~

$ewkee efueke peerJeve kee DevegYeJeve kejves Jeeuee nesves mes peerJe nw~ heeBe Fefve,ceveesyeue, Jeeveyeue, ke eeyeue, DeeegDeewj eemee sdJeeme Fve ome eeCe eW ceW mesDeheveer heee&eeve gmeej ie=nerle e eCeeW kes eje leerveeW keeueeW ceW peerJeve kee Deve gYeJe

kejves Jeeuee nesves mes peerlee nw, peerlee Lee Deewj peerJesiee~ Fme efueS en peerJe nw~Ssmee ceeveves hej efmeeW kes Yeer peerJelJe hetJe&nesves mes peerJelJe efme neslee nw~ Jele&ceeveceW efme peerefJele veneRnQ, Yetle e%ee heve vee k eer Dehes#ee peerJelJe nesves mes efmeeW ceWDeewheeee fjke peerJelJe nw, cegKe venber, S smeer DeeMebkee Yeer veneR kejveer eeefnS~

keeeWefke efmeeW ceW %eeve, oMe&veeefo YeeJe e eCeeW kee DevegYeJe Jele&ceeve ceW Yeer nw Dele:cegKe ner peerJelJe nw~ DeLeJee-peerJe Me yo ke er en Jeglheefe ef{ mes Deewj Dee wjef{ ceW efee e, Jeglheefe DeLe &jnlee nw-Jen keoeefeledpeerJeve kee r Dehes#ee mesneskej meoe ke eue jnlee nw ieew Meyo kes meceeve~ DeLe e&ledieleerefle ieew, pees euesmees ieew eneByew"er ngF&ieew ceW Yeer ieew JeJenej neslee nw, keeeWefke keYe er lees Jeneueleer Leer, Gmeer ekeej keYeer lees efmeeW ves Je eeCeeW kees OeejCe efkee e Lee~

Dele: ef{JeMe GveceW peerJe JeJenej neslee jnlee nw~~7~~peerJe me s efJehejerle ue#eCeJeeu ee DepeerJe nw, e fpemeceW peerJe k ee Thej ke efLele

ue#eCe veneRheeee peelee nw, Jen peerJe mes efJeheje rle nesves mes DepeerJe nw~~8~~efpemekes eje kece&Deeles nQ Jen ee keceeXkee Dee vee cee$e DeeeJe nw~ efpevemes

kece &yeBOeles nQs, Jen Jee keceesX kee yebOevee yebOe nw~ kece&yebOevee DeLee&ledefpememesDeelcee hejleb$e nes peelee nw Jee hejleb$e kej efoee peelee nw Jen yebOe nw~ efpevemes kece&

kes Jen Jee kevee ce e$e mebJej nw~ efpevemes Deeles ngS kece eXkee efvejesOe efkee e peelee

nw Jen ee keceeXkee Deevee ke peelee nw, Jen mebJej leJe nw~ efpevemes kece&Pe[lesnQ-Jen Jee Gvekee Pe[vee efvepe&je nw~ efpevemes kece&efvepejCee kej efoes peeles nQ Jen

ee Gveke e efvejmeve nes peevee efvepe&je nw~ e fpememes keceeXkee Gso efkee e peelee nwJen ee Gso neslee nw Jen cees#e nw~

leeoLee&ledheefjmhevome Deeoew peerJeenCece d~~21~~eeseb cees#eceeie&-leJeeefJe


16/18


kee s mLeeve efoee nQ keeeWefke Mejerj, Jeeve, ceve, eeCeehevee efo Gheke ej eje Depee rJe,Deelcee kee Devegen kejlee nw-eke= Gheke ej kejlee nw; Dele: peerJe kes yeeoDepeerJe kee s enCe efkee e nw~ peerJe Deewj hegodieue kes mebyebOeeOeerve nesves mes oesveeW kes

meceerhe DeeeJe kee s enCe efkee e nw~ peerJe Deewj hegodieue k es me byebOeeOeerve nesves mes

oesveeW kes meceerhe DeeeJe ke es enCe efkee e nw~ keeeWefke Deelcee Deewj hegodieueJeie&Ceehe keceeXkee hejmhej mebMues


17/18


pewve Deeiece ceWeoMelehe(Fvekes ece ceWDevlej)

leJeeeejes JeejmeefJenes, DeyYeblejes efJJenes yeeefnjes efJJenes esefo lelLe yeeefnjesDeCemeCeb Deeceesoefjeb1 efJeefeheefjmebKee jmeheefjeeDees mejerj-heefjeeDees efJeefJeemeeCeemeCebesefo~ lelLe DeyYeblejes heeeefeb efJeCeDees JesppeeJeeb mepPeeDees PeeCeb efJeGmmeiieesesefo~ DeyYeblejb yeeefnjb yeejmeefJenb leJeeskecceb Ce keob efCemeCCesCe, heef[kekebleb, lemmeefcee ces ogkeke[bb~~3~~

n DeYeblej n yeeefnj mes yeejnefJeOe lehe Deeeej kene~GveceW mes DeveMeve Deceesoe& Je=leheefjmebKee jmeleeie kene~~levegheefjleeie-levegkeuesMeefJeefJee Meeveemeve lehe yeee kens~eeeefele efJevee megJeweeJe=le mJ eeOeee Oeeve Jeglmeie&kens~~Fve yeejn lehe kees veneRefkeee heefj


18/18


Jain Agam Me Nav Padarth

Documents