JAARBOEK 2014-2015 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ BACHELOR IN DE LANDSCHAPS- EN TUINARCHITECTUUR BACHELOR NA BACHELOR IN DE LANDSCHAPSONTWIKKELING HOGESCHOOL GENT School of Arts - KASK ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Jaarboek 'bachelor in de landschaps- en tuinarchitectuur' & 'bachelor na bachelor in de landschapsontwikkeling' (editie 2014-2015)
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
BACHELOR IN DE LANDSCHAPS- EN TUINARCHITECTUURBACHELOR NA BACHELOR IN DE LANDSCHAPSONTWIKKELING HOGESCHOOL GENTSchool of Arts - KASK------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Omslagfoto: Britzer Garten, Berlijn (Duitsland)
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Hogeschool Gent
BACHELOR IN DE LANDSCHAPS- EN TUINARCHITECTUURBACHELOR NA BACHELOR IN DE LANDSCHAPSONTWIKKELING HOGESCHOOL GENTSchool of Arts - KASK------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
592DE JAAR - OPENBAARHoutdokpark [60]-Timo Platteau-----------------------------------------------------Kindvriendelijke Ecowijk [66]-Geraard Buyck-Bert De Jonghe-Kenneth Van der Taelen-----------------------------------------------------Bedrijven en biodiversiteit [76]-Kobe Kiekens, Kenneth Van der Taelen-Timo Platteau, Femke Vercauteren, Aude Van Brandt-----------------------------------------------------Seminarie landschapsplanning [82]-Ken Vanhecke, Gauthier Van Waetermeulen, Thijs Vercruysse, Sander Wallays -Arthur De Maeyer, Louis Bossant, Laurens Carpentier, Bert De Jonghe-----------------------------------------------------Internationalisering: studiereis Duitsland-Oostenrijk [91]
993DE JAAR - STAGE & EINDWERKBachelorproef - Lappersfortpark: Verrassend groen [100]-Gerben Van Schoote-Gert-Jan Timmerman-Marlies Decruy-Niels Decouvreur-Len Dewulf-----------------------------------------------------Internationalisering: studiereis Barcelona [117]
121BANABA - LANDSCHAPVisueel Ruimtelijke Landschapsanalyse van de Zwinstreek [122]-Mathijs Staelens, Frederic Schobben, Frederik Gotemans-----------------------------------------------------(Re)Discovering the Emerald Necklace - Colentina River [128]-Gotemans Frederik, Natasha Pieters, Van Weverberg Foeke, Smets Dylan-----------------------------------------------------Strategisch project Erembald – Kravaal [140]-Lander Casier, Frederik Gotemans, Frederic Schobben, Foeke Van Weverberg
143GEPROCLAMEERDEN
145ONDERZOEK EN DIENSTVERLENING
147ONTWIKKELING VAN EEN BEELDKWALITEITSPLAN VOOR DE FRONTZATESylvie Van Damme, Elke Matthyssen
151PWO-PROJECT KIDS – KINDEREN IN STEDELIJKE RUIMTES: ONTWIKKELING VAN EEN SOCIAAL EN RUIMTELIJK ONDERZOEKS- EN REFLECTIEKADERPieter Foré, Liza Lauwers, Ruben Joye
153COLOFON
intro | 5
intro | 7
TEAM
DE TEMMERMAN Wim (Decaan School of Arts KASK)DE SCHEPPER Dirk (Secretaris School of Arts KASK)
Voor u ligt het vijfde jaarboek in onze reeks, een eer-ste fijne verjaardag! Met het jaarboek willen wij u een blik bieden op onze werking en de resultaten van onze studenten. Mooie resultaten vanuit reële – en dus vaak complexe – ontwerpvraagstukken die wij met trots voor-stellen en waar door de studenten en ons volledige team hard aan gewerkt wordt. Elk jaar opnieuw mogen wij met genoegen gadeslaan hoe snel onze studenten assimileren en leren creëren. Van tuin tot stedelijk groen tot land-schap gebruiken zij de volledige instrumentendoos van landschaps- en tuinarchitecten en landschapsontwikke-laars en kunnen uiteindelijk totaalprojecten afleveren. Hopelijk geniet u met dezelfde verwondering van hun groeiproces!
Naast een vijfde editie van het jaarboek, staat er komend academiejaar een andere viering op het programma: het zestigjarig bestaan van onze opleiding landschaps- en tuin-architectuur. In de loop van die zestig jaar heeft de aanblik van de opleiding verschillende gezichten gekend, maar
“Zestig jaar lang de vinger aan de pols”
▼ [uitstap met Chris Vermander 08/05/2015, Ronse (BE)]
10 | intro
steeds met één doel: landschaps- en tuinarchitecten klaarstomen die met kennis, inzicht, creativiteit én een blik op de wereld de uitdagingen van de ontwerpprofessie willen aangaan in een steeds veranderende context. Want de ontwikkelingen binnen het vakgebied staan niet stil. En de uitda-gingen in deze tijden van crises – eco-logisch, financieel, voedsel en land-bouw en andere – zijn groot. Zo wint de idee van het nieuwe tijdperk van het Antropoceen steeds meer aan in-vloed in de (humane) wetenschapen, kunst en ook in de landschapsarchi-tectuur1. Waar landschaps- en tuin-architectuur traditioneel de verzoe-ning – of net het conflict – tussen natuur en cultuur opzoekt, moeten we nu aan de slag met een nieuwe invulling van het begrip ‘natuur’. We moeten ons romantische begrip van natuur – van de ‘oernatuur’, natuur zonder menselijke tussenkomst – loslaten. Volgens de aanhangers van het Antropoceen vormt de mensheid in het huidige geologische tijdperk de natuur. Natuur en cultuur niet langer als tegengestelden, maar als eenheid, ‘andscapes’1 in plaats van landscapes. Een van de vele benade-ringen en uitdagingen waarmee aan de slag kan en moet gegaan worden in het vakgebied.
▼ [bezoek STAM 10/02/2015]▼▼ [presentatiemoment projectweek 1 (2BLTA) samen met de opleiding ‘Sociaal Werk’ 14/11/2014]
▼ [bezoek Boot & Co Boomkwekerijen 18/03/2015, Boskoop (NL)]
1 Prominski, M. (2015). Acknowledging the Anthro-poceen. In: L. Diedrich, J. Bridger, M. Hendriks & C. Moll (Reds.). On the move. Landscape architecture Europe. Wageningen: Landscape Architecture Europe (LAE) Foundation & Blauwdruk Publishers. p. 173-177. 2 Heyde, S. (2015). Kasteeldomeinen. Historische
tuinen en parken in de zuidelijke Westhoek (1795-2015). Tielt: Uitgeverij Lannoo.3 Delarue, S. & Foré, P. (2015). Technisch Vadem-ecum Heesters. Harmonisch Park- en Groenbeheer. Brussel: Hogeschool Gent in opdracht van het Agentschap voor Natuur en Bos.
intro | 11
▼ [projectweek 2 (2BLTA) beheerwerken in het natuurreservaat ‘Het Speelhof’, Stekene (BE)]▼▼ [bezoek Carrières du Clypot 17/03/2015, Neufvilles (BE)]
▼ [projectweek 2 (1BLTA) 16/03/2015, Brussel]
Maar we mogen dus vieren. En dat kan alleen omdat de huidige en alle voorgaande collega’s voortdurend en nauwgezet het ritme van het klop-pende hart van de landschaps- en tuinarchitectuur volg(d)en, in Vlaan-deren, in Europa, in de wereld. Onze docenten volgen en implementeren niet alleen de laatste ontwikkelin-gen uit het vakgebied, zij maken ze ook. Onderzoek en dienstverlening zijn immers niet meer weg te denken binnen onze twee opleidingen en voeden ze van binnen uit. Een van de resultaten die u hiervan in het jaar-boek kan terugvinden zijn twee nieu-we publicaties die wij afgelopen aca-demiejaar mochten verwelkomen: ‘Kasteeldomeinen. Historische tui-nen en parken in de zuidelijke West-hoek (1795-2015)’2 en het ‘Technisch Vademecum Heesters. Harmonisch Park- en Groenbeheer’3.
Maar terug naar de viering. Zestig jaar landschaps- en tuinarchitectuur: een diamanten jubileum. De diamant als metafoor voor onze opleiding: het hardste materiaal dat in de natuur voorkomt en waar met veel geduld en kunde aan geslepen en gepolijst wordt. We laten dat jubileum niet zomaar voorbijgaan. U hoort nog van ons!
Stefanie Delarue Opleidingsvoorzitter Landschaps- en tuinarchitectuur
KASTEELDOMEINENHarlind Libbrecht
Het boek vormt een van de resultaten van het onder-zoeksproject ‘De Ieperboog: van herinnering naar visie’ en het vervolgproject ‘De Ieperboog: van wederopbouw naar herinneringslandschap’, geschreven door Harlind Libbrecht en Joris Verbeken. Filip Boury, gebiedscoördi-nator voor de Westhoek van de provincie West-Vlaande-ren, opperde het idee tijdens een gesprek over mogelijke projectonderwerpen.
Het project startte als een inventaris aan de hand van het boek Kastelen en landhuizen in Groot Ieper, geschreven in 1996 door Valère Priem. Deze eerste korte oefening werd uitgevoerd door de bachelor-na-bachelorstudenten in de landschapsontwikkeling van de Hogeschool Gent. Na dit project werd al snel duidelijk dat een periode van zes weken om het onderwerp van de kasteeldomeinen te bestuderen veel te kort was. Een infosessie over PWO-onderzoek door de Dienst Onderzoek van de Hogeschool inspireerde mij en zette me aan het schrijven. Em. prof. dr. Marc Antrop en mijn vader em. prof. dr. Ulrich Lib-brecht gaven hun advies over het thema, en dankzij hun enthousiasme heeft het project concreet vorm gekregen.
Het project werd gefinancierd door het Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek (PWO) (nu: praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek), een fonds van de Vlaamse overheid om de professionele bachelors ook aan weten-schappelijk onderzoek te laten doen. Dankzij de steun is dit het eerste onderzoeksproject vanuit de landschaps- en tuinarchitectuur in Vlaanderen dat werd geschreven door een professionele bachelor. Het project, zoals dat werd goedgekeurd door de onderzoeksraad, moest een boek opleveren. Het werd snel duidelijk dat dat geen sinecure was. Wij hopen met dit boek te kunnen bijdragen aan het vakgebied van de tuinkunstgeschiedenis in Vlaanderen. Boeken over tuinkunstgeschiedenis behandelen vaak de iconische voorbeelden die tot de verbeelding van velen spreken: Versailles, Vaux-le-Vicomte, Stowe, Stourhead, parken met een rijk verleden. We willen de lezer over-tuigen dat we ook in de eigen streek de evolutie in de tuinkunst kunnen lezen.
Bij het onderzoek in de Westhoek werden we als het ware vanzelf ondergedompeld in het oorlogsverleden van de Eerste Wereldoorlog die in de streek lelijk heeft huisge-houden. Een verleden dat voor vele van de bestudeerde kasteeldomeinen desastreuze gevolgen heeft gehad.
Een onderzoeksproject bedenken kan het werk zijn van één auteur, de uitvoering daarentegen was in dit geval het werk van een team. Ik ben alle medewerkers dank-baar, maar wil in het bijzonder Steven Heyde bedanken. Hij stond in voor het voorafgaande onderzoek en het schrijven van dit boek. Zijn onophoudelijke inzet heeft tot dit eindresultaat geleid.
“historische tuinen en parken in de zuidelijke westhoek 1795-2015”
KASTEELDOMEINENhistorische tuinen en parken in de zuidelijke westhoek 1795-2015
Steven Heydemet medewerking vanHarlind Libbrecht (promotor)Joris Verbeken (copromotor)Paul Van den Bremt (Agentschap Onroerend Erfgoed)Lieven Stubbe (groendienst Ieper)
6 KASTEELDOMEINEN
intro | 13
▼ [auteur van het boek: Steven Heyde]
TECHNISCH VADEMECUM HEESTERS – HARMONISCH PARK- EN GROENBEHEERStefanie DelaruePieter Foré
DIENSTVERLENINGSPROJECTOp een studiedag van 14 september 2015 werd het nieuwe Technisch Vademecum Heesters voorgesteld. Dit nieuwe va-demecum volgt als laatste van de rij van begroeiingen van de vademecums van het Harmonisch Park- en Groenbeheer en vult dan ook in wat tussen kruidachtigen en bomen valt, nl. de heesters. Het vademecum werd door de Onderzoekseenheid landschapsarchitectuur van de Hogeschool Gent geschreven in opdracht van het Agentschap van Natuur en Bos.
HEESTERS IN HET OPENBAAR EN LANDSCHAPPELIJK GROENHeesters vormen een brede en interessante plantengroep; hun toepassingen zijn immers talrijk. Zij kunnen zorgen voor gelaagdheid om zo de biodiversiteit te verhogen, maar ook om beheerlasten te beperken. Zij verhogen de beleving door hun bloei, vruchten, herfstverkleuring, twijgkleur, winteraspect, groeivormen etc. Heesters in al hun vormen – zoals hagen, hakhouttoepassingen en collectietuinen – vormen belangrijke cultuurhistorische elementen. Op milieuvlak hebben heesters een bufferende werking voor fijn stof. Heesters kunnen als bo-
intro | 15
demfixeerders en erosiebestrijders wor-den gebruikt op taluds of aan oevers. Heesters kunnen toegepast worden als windkering ...
Heesters zijn in het openbaar en land-schappelijk groen breed inzetbaar door hun veelzijdigheid, hun levensduur en duurzaamheid. Door overgebruik of fout gebruik kunnen ze echter visueel onaan-trekkelijk zijn en een beperkte ecologi-sche waarde hebben. Ze zijn een deel van hun status verloren door ongeluk-kige ontwerpkeuzes (zoals veel onaan-trekkelijke monobeplantingen), foutieve plantenkeuzes (zoals het negeren van ‘de juiste plant op de juiste plaats’ of een on-voldoende gebruik van het brede reper-torium aan heesters) en vooral een fou-tief beheer (zoals de ‘wintersnoeiziekte’ van sommige lokale groenbeheerders).
Eén van de grootste uitdagingen voor groenontwerpers en -beheerders vormt dan ook het bevorderen van een gro-tere diversiteit in heesteraanplantingen in structureel, visueel en ecologisch op-zicht. We moeten weg van de opvulnorm die de laatste 30 jaar ontstaan is en op-nieuw alle mogelijkheden van heesters benutten. Het Technisch Vademecum Heesters wil groenontwerpers en -be-heerders hierin begeleiden.
KLEMTONEN VAN HET TECHNISCH VADEMECUM HEESTERSHet vademecum is opgebouwd in de logische volgorde van het onlosmake-lijke trio ontwerp, aanleg en beheer, met vooral een klemtoon op het beplan-tingsontwerp . Veel keuzes in het beplan-tingsontwerp hebben immers vergaande gevolgen voor het beheer en het uitein-delijke eindbeeld.
Het vademecum is specifiek gericht op openbaar en landschappelijk groen, waardoor de klemtonen anders zijn dan bijvoorbeeld in de meeste particuliere tuinen. Zo is in het openbaar groen de haalbaarheid van het beheer een belang-rijk aandachtspunt. Meer specifiek wordt een ander licht geworpen op snoeibe-heer. In het openbaar groen is de gebrui-kelijke tuinbouwkundige visie op snoeien – waarbij de meeste heesters regelmatig gesnoeid moeten worden voor maxima-le beleving of beperking van de groei – moeilijk of slechts in specifieke gevallen houdbaar. Ook hier ligt de bij het beplan-tingsontwerp. Een van de aandachtspun-ten daarbij is de langetermijnperforman-tie van de gekozen heesters. Dit is de mate waarin een plant goed haar func-
ties en doelstellingen in de beplanting vervult, ook in latere levensfasen en bij voorkeur met een beperkt beheer. Een ander aandachtspunt is ontwerpen met de volgroeide habitus voor ogen. Zo kan snoei om de omvang van de heester te beperken, vermeden worden.
De aandacht voor de volgroeide habitus kan ook doorgetrokken worden door meer en meer te ontwerpen en aan te leggen volgens het principe van de inte-grale beplantingsmethode. Hoewel de beplantingsmethode van bosplantsoen (het zogenaamde wijkers-blijverssys-teem) bij sommige functies of randvoor-waarden nuttig kan blijken – bijvoor-beeld een schermfunctie die omwille van veiligheid of visuele of geluidshinder snel moet ingevuld worden – is ze in het geval van heesters verre van ideaal. Deze beplantingsmethode is immers ontwik-keld vanuit de bosbouw, met het oog op rechte en takvrije stammen van bomen. Bij heesters beogen we echter meestal laag en dicht betakte eindbeelden, waar-bij de dichte beplanting van de beplan-tingsmethode bosplantsoen dus weinig favorabel is. Bovendien brengt bosplant-soen veel beheergangen – met mogelijke
fouten in timing of interpretatie – en veel groenafval met zich mee.
Naast de groei-eigenschappen van de heester – zoals de habitus, groeisnel-heid, levensduur, langetermijnperfor-mantie etc. – neemt ook de standplaats een even belangrijke positie in in het be-slissingsproces van de plantenkeuze: de plantenkeuze wordt aangepast aan de lokale standplaatsomstandigheden. Bin-nen dat kader vormen de groenhabitats een veelbelovend concept. Door de be-studering van de natuurlijke groeiplaats van planten, tracht men zo elke plan-tensoort op een systematische manier – via een indeling en codes –in de ideale standplaats in te delen. Beplantingsob-jecten in het openbaar groen kunnen be-schouwd worden als afgeleiden van die habitats.
Ook gelaagde beplantingen met heesters – zowel verticale als horizontale gelaagd-heid – worden in het vademecum aan-gevoerd als meerwaarde voor ecologie, beheer en belevingsmeerwaarde.
16 | intro
In dit vademecum is er ook aandacht voor andere vormen van aanleg dan en-kel aanplant. Spontane ontwikkeling en inzaaien worden vanuit een aantal erva-ringen besproken en geïllustreerd.
Het vademecum wordt afgesloten met verschillende plantenlijsten op basis van herkomst, standplaatseigenschappen en groei-eigenschappen.
BESCHIKBAARHEIDDelarue, S. & Foré, P. (2015). Technisch Vademecum Heesters. Harmonisch Park- en Groenbeheer. Brussel: Hogeschool Gent in opdracht van het Agentschap voor Natuur en Bos.
Het vademecum is online beschikbaar op www.natuurenbos.be/publicaties/publi-caties/vademecums. Een exemplaar be-stellen kan via de webshop van Inverde op www.inverde-shop.be.
intro | 17
intro | 19
STICHTING MAGUERITE-MARIE DELACROIXRik De Vis
In het academiejaar 2013-2014 was het kasteeldomein ‘Ten Haghedorne’ in Tienen
het studieproject voor de bachelorproef .
Het ontwerpen van een ‘ belevingstuin’ en ‘een duurzame visie op het
groenbeeld’ van het domein was een uitdaging voor onze
studenten. De contacten met de minder-validen kinderen , het
personeel en de visie en missie van de Stichting waren een rijke ervaring en gaven diepgang aan
ons onderwijswerk.Wij zijn blij dat de
samenwerking in het kader van een maatschappelijke dienstverlening een begin van realisatie kent. Deze
zomer werd de ‘belevingstuin’ aangelegd en door de kinderen
en het paramedisch personeel enthousiast geopend. Het
therapeutische belang van de ‘belevingstuin’ ligt op de stimulatie van de zintuigen
(horen, zien, ruiken, voelen,..) en het stimuleren van de
ongedwongen communicatie met de omgeving.
▼ [Het Laatste Nieuws (regio Zoutleeuw) 27/05/2015]
intro | 21
INTERNATIONAL MASTER OF LANDSCAPE ARCHITECTUREJeroen Geudens
Systematisch, efficiënt & pragmatisch. Zo profileert het IM-LA-programma zich. IMLA staat voor International Master of Landscape Architecture en wordt georganiseerd door de Duitse Hochschule für Wirtschaft und Umwelt Nürtingen-Geislingen en Hochschule Weihenstephan-Triesdorf, die deze 2-jarige op-leiding beurtelings aanbieden in Nürtingen (bij Stuttgart) en Freising (bij München). Een tweetal jaar geleden startte ik hier mijn masteropleiding samen met 3 andere Belgen (Ruben De Coninck, Iwein Mertens en Matthieu Mehuys), tevens uit onze bacheloropleiding. Na het succesvol afronden van mijn studie kan ik de IMLA verder omschrijven als zeer gediversifieerd, in-spirerend en uitermate verrijkend.
Omdat ik reeds tijdens mijn bacheloropleiding de mogelijk-heid had stage te lopen in het buitenland en ik daarnaast ook lid was van ELASA (European Landscape Architecture Student Association), was er al een zekere interesse aangewakkerd om mijn verdere studies eveneens in het buitenland voort te zet-ten. In het voorjaar van 2013, na nog een extra jaar de Banaba Landschapsontwikkeling te hebben gevolgd, heb ik (met een extra duwtje in de rug van Harlind) beslist om de stap richting
Na het volgen van de ‘Bachelor in de Landschaps- en Tuinarchitectuur’
zijn er mogelijkheden tot verder studeren. Zo bieden wij bijvoorbeeld
op onze eigen campus de éénjarige en unieke ‘Bachelor na Bachelor in de
Landschapsontwikkeling’ aan.
Hiernaast zijn er jaarlijks ook een aantal studenten die specifiek
kiezen voor het volgen van een Masteropleiding. Binnen Vlaanderen
beperken die mogelijkheden zich vnl. tot verwante disciplines
zoals ‘Ruimtelijke Planning en Stedenbouwkunde’.
Internationaal zijn er wel mogelijkheden tot het behalen
van een Masterdiploma in de Landschapsarchitectuur. Wageningen
UR en de Academie van Bouwkunst Amsterdam zijn hiervan gekende
voorbeelden.
In 2013-2014 vatten vier van onze afgestudeerden de (iets minder
gekende) ‘International Master of Landscape Architecture’ aan. Jeroen
geeft ons met woord en beeld inzicht in zijn ervaringen van de afgelopen
twee jaar.
▼ [Persvoorstelling van het project ‘Ringpark’ in de stadshal van Würzburg]
22 | intro
▼ [Weihenstephaner Hofgarten: Studeren gebeurt hier in een wel heel aangename omgeving]
▼ [Terreinbezoek van het bestaande Ringpark, Würzburg (DE)]▼▼ [Wijngaarden van de Staatlicher Hofkeller tegen de flanken
van de Marienburg vestiging, Würzburg (DE)]
Duitsland te zetten. Een duwtje waar ik momenteel alleen maar dankbaar voor kan zijn want de voorbije 2 jaren zijn niet alleen op professioneel maar ook op per-soonlijk vlak een enorme meerwaarde gebleken.
De term international mag je gerust let-terlijk nemen: Met 18 verschillende na-tionaliteiten op een groep van 39 stu-denten waren landen van over de hele wereld vertegenwoordigd. Dit wordt mogelijk gemaakt door het Engels logi-scherwijze als voertaal te gebruiken en door brede instroommogelijkheden te voorzien voor gerelateerde disciplines zoals o.a. architectuur en ingenieurs-wetenschappen. Om deze internatio-nale aanpak nog te versterken, richten de diverse projecten zich niet enkel op landschappen binnen Duitsland. Zo ben ik tijdens deze 2 jaar ook in Wenen en Budapest geweest om te beleven hoe ze daar met stedelijke openbare ruimten omspringen, maar zijn we eveneens ook 2 weken naar Roemenië geweest om een concept te ontwikkelen voor de authen-tieke landschappen van de Mureș-vallei in de Transsylvanische Alpen. Deze op-drachten, samen met andere projecten in Duitsland, houden een goede balans tussen ontwerp en planning; tussen cre-ativiteit en pragmatisch denkwerk.
De opleiding bestaat verder uit een aan-tal modules waarvan de opgedane ken-nis telkens toegepast kan worden binnen bovenvermelde projecten. Zo ontstaat een leerproces waar alle informatie po-
intro | 23
▲ [Back to the ‘20s! Tijd voor ontspanning is natuurlijk ook nodig]▼ [Eén van de bierhallen op het Oktoberfest. Sfeer (en bier) gegarandeerd]
▲ [18 nationaliteiten op 39 studenten: De IMLA groep van 2013]
tentieel nuttig is en er geen losstaande of overbodige leerstof wordt aangereikt waardoor een zeer efficiënte wissel-werking ontstaat tussen deze modules. Bovendien worden al deze modules on-derricht door echte professionals die hier ook parallel in hun werkveld dage-lijks mee bezig zijn. Zo wordt de module planning & management gegeven door een business coach die tevens voor be-drijfsleiders en hoog opgeleid personeel gelijkaardige trainingen geeft. Daarnaast zijn er technische modules met GIS-experten en 3D-vormgevers. Deze sa-menwerkingen leiden tot een kwalitatief hoogstaande onderwijsvorm die perfect is afgestemd op masterniveau waar een hoge mate aan eigen verantwoordelijk-heid en input, maar ook groepswerk en communicatie, ten zeerste wordt gesti-muleerd.
Naast de inhoudelijke aspecten van de studie zijn er nog talrijke voordelen aan deze studie verbonden. De locatie in Freising, vlak naast de Weihenstephan brouwerij, is een unieke plaats om te studeren. Met de bruisende stad Mün-chen aan je voeten, de Alpen op de ach-tergrond en Oost- en Zuid-Europa op een paar uur rijden biedt het voor iedereen een ideale leefomgeving om verdere stu-dies te beginnen en meer te ontdekken. Bovendien leg je contacten met studen-ten en professionals van over heel Euro-pa en ver daarbuiten, wat je persoonlijke en professionele cirkels enkel kan doen uitbreiden.
Last but not least, Beieren is gekend om zijn (bier)cultuur en tradities, wat je een heel jaar door vanop de eerste rij kan beleven met o.a. het Bierfest, Braufest, Maifest, Oktoberfest, Tag Des Bieres...Al zin om toch maar een paar Lederho-sen of een Dirndl aan te schaffen?
Lies Michiels, Harm Pauwels, Tim Mons, Dries Pattyn
48PERSPECTIEFTEKENEN
Julie Caudron, Lukas Perdu
46BOUWKUNDIG TEKENEN
Lukas Perdu
1BLTA - TUIN
1blta | 25
Voor we kunnen beginnen aan de eerste ontwerpopdracht bestuderen we enkele referentieprojecten. De tuin “Boereweg” wordt zowel op plan als op het terrein geanalyseerd en gedetailleerd besproken. Aan de hand van deze casestudie start de verkenningsfase van het opleidingsonderdeel Ontwerpen. Belangrijke elementen zoals schaal, verhouding, maat, ritme en presentatiegrafiek worden onderzocht.
Als tweede fase gaan de studenten zelf aan het werk: ze maken een eigen ontwerp van een tuin voor een gezin. De nadruk
ligt op het thema ‘de omsloten tuin’ en de relatie architectuur – tuin. De buitenruimte wordt ontworpen als een verlengstuk van de woning waarin verschillende functies worden ondergebracht. Ze worden op een gepaste manier met elkaar worden verbonden of van elkaar gescheiden. Ruimte-ervaring, organisatie, voorstellingswijze van de verschillende ruimtes en groenvormen vormen de grootste uitdaging.
ONTWERPEN 1OPDRACHTGEVER: academischLOCATIE: MaterOPPERVLAKTE: 8,4 arePERIODE: september 2014 - november 2014------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
VERKENNING: OMSLOTEN TUIN TE MATERCaroline Poullier, Nele De Cock, Bart Depestel, Johan Carrijn
28 | 1blta
Jasp
er B
ouss
aert
►[grondplan en profiel schaal 1/200]▼[grondplan en profiel schaal 1/200]
2m10
m0
1blta | 29
Sonj
a De
wee
rt
In de tweede opdracht staat elk academiejaar het goed leren observeren, inventariseren en analyseren van de context centraal. Bijgevolg functioneert de site-inventaris en –analyse als een essentieel werktuig waarmee de student de meest geschikte oplossing voor de gegeven site kan uitwerken.
Er wordt hierbij een algemene werkmethode in vijf stappen toegepast:
• Inventarisatie van de Bestaande Ruimtelijke Structuur (BRS).
• Analyse van de contextuele aspecten (de opdrachtgever, de gebruiker(s), de ligging, de architectuur, het budget,…) en BRS.
• Programma opstellen.
• Structuurplan en Gewenste Ruimtelijke Structuur (GRS).,
• Ontwerp uittekenen. Vertaling van het programma op het terrein, waarbij men rekening zal houden met alle gegevens, mogelijkheden en beperkingen
Elk tuinontwerp moet een specifieke vorm krijgen aangepast aan de eigen vereisten van de site in kwestie. Zodoende moet het hoofddoel van de inventarisatie en analyse bestaan in het ontdekken van de “sleutels” of “aanwijzingen” op de site; die moeten de ontwerper tonen hoe hij in zijn ontwerpvoorstel optimaal gebruik kan maken van de positieve aspecten van de context waarbij hij tegelijkertijd de negatieve aspecten kan uitsluiten of tot een minimum beperken.
ONTWERPEN 1 + DIGITALE VISUALISATIETECHNIEKEN 2OPDRACHTGEVER: academischLOCATIE: BeernemOPPERVLAKTE: +/- 13 arePERIODE: november 2014 - december 2014------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
TUIN WATERSTRAATBegeleiding ‘ontwerpen 1’:Bart Depestel, Johan Carrijn, Nele De Cock, Caroline Poullier
Opnieuw vonden we in de Vlaamse Ardennen een schitterend terrein om de studenten het verschijnsel ‘reliëf’ bij te brengen. Op de 15 are grote tuin bevindt zich een architecturaal mooie en inspirerende woning en het sterk naar beneden hellend terrein bood alle mogelijkheden om creatief om te springen met hoogteverschillen.
De inplanting van een dubbele carport en de vraag naar een extra parkeerplaats in de vrij smalle voortuinstrook was al een eerste grote uitdaging voor onze studenten. En het omvormen van een deel van het terrein tot een vlak gazon was al helemaal
geen sinecure. Er werd ernstig nagedacht over keermuurtjes, trappen en hellingen en elke hoogtelijn die moest verlegd worden was een uitdaging op zich. Komt daarbij nog de wens om een bijenhal in te planten en een leuk zitje te voorzien van een klein waterelement en u kan zich voorstellen hoe hard onze studenten hebben gezwoegd om dit voor elkaar te krijgen. Het resultaat van verschillende onder hen mag gezien worden en samen met de ontwerpanalyse konden zij bewijzen dat zij ook deze problematiek van grote hellingen konden oplossen.
ONTWERPEN 1OPDRACHTGEVER: academischLOCATIE: BrakelOPPERVLAKTE: +/- 15 arePERIODE: februari 2015 - maart 2015------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
QUENEAU – FLOBECQ: ONTWERP VAN EEN TUIN MET HOOGTEVERSCHILLENBegeleiding ‘ontwerpen 1’:Johan Carrijn, Nele De Cock, Bart Depestel, Caroline Poullier
38 | 1blta
Drie
s Patt
yn
▼ [grondplan schaal 1/150]
1blta | 39
3m 6m0
Een vierkanthoeve in de Vlaamse Ardennen zal een nieuwe bestemming krijgen en de eigenaar vraagt advies voor de omliggende groenzone.
Er wordt een ontwerp gevraagd voor een meervoudig en gemeenschappelijk gebruik van de buitenruimtes bij een vierkanthoeve, rekening houdend met de specifieke contex-tuele gegevens en de intrinsieke kwaliteiten en de kenmerken van de site.
Er wordt een duurzaam ontwerp voor een meervoudig gebruik van de buitenruimtes gevraagd met aandacht voor praktische
circulatie. Grotere evenementen moeten mogelijk blijven binnen het ontwerp. Het beheer van de tuindelen zal zoveel mogelijk volgens ecologische principes gebeuren.
De site wordt volledig in het landschap ge-integreerd met aandacht voor onderhouds-vriendelijke inrichting: ecologie, waterdoor-laatbaarheid, energievriendelijkheid, …
De eigenaars vragen een ontwerp gebaseerd op de principes van de ‘Arts and Crafts’ stijl en principes van William Morris
ONTWERPEN 1OPDRACHTGEVER: academischLOCATIE: HorebekeOPPERVLAKTE: +/- 2,6 haPERIODE: april 2015 - mei 2015------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
DOMEIN ‘DEN DAELE’ Nele De Cock, Johan Carrijn, Bart Depestel, Caroline Poullier
42 | 1blta
▼ [grondplan schaal 1/600]Li
es M
ichi
els -
Har
m P
auw
els -
Tim
Mon
s - D
ries P
attyn
1blta | 43
12m 24m0
44 | 1blta
▼ [structuurbeplantingsplan]Li
es M
ichi
els -
Har
m P
auw
els -
Tim
Mon
s - D
ries P
attyn
1blta | 45
46 | 1blta
Luka
s Per
du
BOUWKUNDIG TEKENENBegeleiding: Ivan Vanbroekhoven
▼ [grondplan schaal 1/50]
1blta | 47
▼ [doorsnede A-A’]
▼ [aanzicht 1]
▲ [doorsnede B-B’]
PERSPECTIEFTEKENENBegeleiding: Bart Depestel
48 | 1blta
Caud
ron
Julie
PERSPECTIEFTEKENENBegeleiding: Bart Depestel
1blta | 49
Perd
u Lu
kas
50 | 1blta
HANDTEKENENBegeleiding: Caroline Poullier
May
ke B
elm
ans
HANDTEKENENBegeleiding: Caroline Poullier
1blta | 51
Osw
ald
Popp
e
HANDTEKENENBegeleiding: Caroline Poullier
52 | 1blta
Luka
s Per
du
HANDTEKENENBegeleiding: Caroline Poullier
1blta | 53
Harm
Pau
wel
s
HANDTEKENENBegeleiding: Caroline Poullier
54 | 1blta
V
oorn
aam
Ach
tern
aam
Vo
orna
am A
chte
rnaa
m
▼[Avebury Stone Circle, Avebury (ENG)]
1blta | 55
INTERNATIONALISERING: STUDIEREIS ENGELAND18 mei - 21 mei 2015
Begeleiders:Dirk BaeleJohan CarrijnNele De CockBart DepestelCaroline PoullierIvan Vanbroekhoven
Timo Platteau, Femke Vercau-teren, Aude Van Brandt
2BLTA - PUBLIEKE RUIMTE
Namen: Kobe Kiekens
Kenneth Van der Taelen
Groep :2BLTA 3
Het Industriepark Noord te St NiklaasHet Presentatieplan - Ontwerpen 2Hogeschool Gent Faculteit:School of Art - KaskOpleiding: Landschaps- & Tuinarchitectuur
Datum: 08/05/’15
N16 dicht struweel gradientrijke transparant Fiets- ruigte met solitaire Rijweg Huisstijl gracht struweel pad Bomen en meerstammigen
Principeschets van de Ecobrug: een ecologische verbinding tussen het puitvoetbos en Industriepark Noord
Principe schets verlaagde fietsrouteover een drassige biotoop
Principe doorsnede van hetStaatprofiel
Aanzicht/sfeerbeeld van de HuisstijlRuig bloemengrasland met solitaire bomen en meerstamigen
Legende
Ontwerpschets van de ecotunnel, het terras,de vijver en de fietsbrug over de vijver.
Ontwerpschets van het centrale park
Doorsnede van het het ronde plein
Referentiebeeld van de gebruikte wandelpaden
schaal 1/2500
Referentiebeeld verblijfplein Fosselstraat - Nieuwe kassei - Langestraat Hedendaagse windmolen als referentie naar de historische molen Referentiebeeld straatprofiel (Diksmuidekaai - Kortrijk) Referentiebeeld informatiepaneel
A
B B’
A’
Visualisatieplan - Herbestemming adbij van Affligem
Schaal: Snede A-A’ 1/75 Snede B-B’ 1/100
School Of Arts - KASKAtelier stads- en landschapsplanningDocenten: Dhr. H. Libbrecht & Dhr. P. ForéAcademiejaar: 2014 - 2015 Academiejaar: 2014 - 2015
Ken Vanhecke, Gauthier Van Waetermeulen,Thijs Vercruysse & Sander Wallays
GROEPSWERKEen programma wordt samengesteld uit verschillende voorbeeldprojecten, de refe-rentieprojecten worden per groep geana-lyseerd en bediscussieerd. Van de discussie wordt een verslag opgemaakt waar thema’s en programmapunten duidelijk naar voor komen.
Methode: Er wordt per groep een stad aan het water gekozen om aan de hand wat daar gebeurt programmapunten te gaan opstel-len. De informatie kan op het internet wor-den gezocht, daarnaast kunnen ook recente vakbladen worden geraadpleegd in de bi-bliotheek. Verdeel de taken per groep zodat de belasting evenredig wordt verdeeld over de groepsleden, maak ook een verslag ven de taak van de individuele groepsleden.
Verschillende thema’s worden dan via alter-natieven uitgewerkt bijvoorbeeld: hoe gaan we circuleren in het park? ieder groepslid
maakt een aantal circulatieschetsen (alter-natieven) die dan kunnen worden bediscus-sieerd in de groep. Het gaat hierbij over het afwegen van verschillende mogelijkheden, alle voorstellen worden gedocumenteerd via presenteerbare schetsen. Daarna wor-den door de individuele groepsleden keuzes gemaakt voor de uitwerking in het defini-tieve ontwerp. Dit kan ook gebeuren voor de locatie van de verschillende programma-punten.
INDIVIDUELE OPDRACHTDe student ontwerpt individueel het wijk-park.
ONTWERPEN 2IN SAMENWERKING MET: Dienst Ruimtelijke Planning Gent, SogentLOCATIE: GentOPPERVLAKTE: 3haPERIODE: oktober 2014 - november 2014------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
De stad Gent wenst op de plek van het voormalige Ottenstadion in Gentbrugge een kindvriendelijke ecowijk te realiseren voor 180 tot 200 woningen met daarin ook een nieuw wijkpark van minimaal 1ha (‘Buffalopark’).
Een eerst stedenbouwkundig masterplan waarbinnen de verdere ontwikkeling zal plaatsvinden werd hiervoor reeds opgemaakt door het Antwerps bureau HUB (www.hub.eu). Hoewel de haalbaarheid van enkele van de oorspronkelijke aannames waarop dit stedenbouwkundig plan is gebaseerd intussen in vraag worden gesteld, gingen wij binnen deze ontwerpopdracht verder met het voorliggende plan. Concreet betekent dit dat een reeks ‘bouwvelden’ afgebakend werden die meteen ook het raamwerk uitmaakt waarbinnen de studenten de publieke ruimte verder vormgeven.
Vanuit het PWO-onderzoeksproject KIDS werd een voortraject uitgewerkt voor ‘Nieuw Gentbrugge’. Zo kregen studenten ondermeer inzage in de ruimtelijke en demografische situering van Gentbrugge, de toponymie van de grensstraten van het Ottenstadion, alsook een ‘perceptiestudie’ waarbij kinderen en jongeren in Gentbrugge bevraagd werden op hun behoeften, en de behoeften van de wijk.
Vanuit de tweeledige vraagstelling (kindvriendelijkheid en duurzaamheid), werd studenten gevraagd om individueel een ontwerp te presenteren, en hun volledige ontwerpproces onder de vorm van 3 A1-posters toe te lichten.
ONTWERPENIN SAMENWERKING MET: PWO-onderzoeksproject KIDS LOCATIE: Nieuw GentbruggeOPPERVLAKTE: 5 ha (waarvan 1ha als wijkpark)PERIODE: november 2014 - december 2014--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Be
▼ [De drie niveau’s in beeld: spel/verkeer/waternetwerk]
▼ [Plaza (verkeersdraaicirkel)]
72 | 2blta
Bert
De
Jong
he
▼ [Waterinfiltratie forum)]
▼ [overzichtsbeeld met situering simulaties]
2blta | 73
74 | 2blta
Kenn
eth
Van
der T
aele
n
2blta | 75
10m 50m0
▼ [grondplan schaal 1/1000]
De dienst Milieu-integratie, departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) van de Vlaamse Gemeenschap wil met de werking ‘Bedrijven en Biodiversiteit’ bedrijventer-reinen in Vlaanderen (her)ontwerpen met meer aandacht voor biodiversiteit. Het po-tentieel van natuur op bedrijventerreinen wordt momenteel nog onderbenut. Daar-naast biedt een meer natuurlijke en mul-tifunctionele inrichting van bedrijventer-reinen voordelen (gezondheid, werksfeer, imago, …) voor werknemers en buurtbewo-ners, zoals binnen het stadproject ‘Inves-teer in groen, winst verzekerd!’ aangetoond werd.
Het project ‘Biodiverse bedrijventerreinen in het ontwerp’ maakt onderdeel uit van deze werking en heeft tot doel de ecologi-sche inrichting van openbare ruimten en tuinen in de curricula van de opleidingen ‘Bachelor in de Landschaps- en Tuinarchi-tectuur’ in het Vlaams hoger onderwijs te stimuleren. In het kader van deze integratie werd een ontwerpopdracht voor verschil-lende bedrijventerreinen in Vlaanderen uit-
gevoerd. Hiervoor werden vier bedrijventer-rein geselecteerd. Ze kennen elk hun eigen problematiek en mogelijkheden.
De ateliers werden voorafgegaan door een inleidende studiedag en de tweede pro-jectweek van het academiejaar 2014-2015 werd ingericht in het kader van ontwerpen en biodiversiteit. Naast lezingen en excur-sies naar onder andere de ecologisch ont-worpen High Tech Campus te Eindhoven werd er door de studenten en docenten actief meegeholpen aan beheerwerken in 2 Vlaamse natuurgebieden, met name Het Speelhof te Stekene en de Saleghemkreek te Meerdonk.
De ontwerpen werden tussentijds en finaal becommentarieerd door de betrokken be-drijven, ontwikkelingsmaatschappijen of stedelijke diensten Ruimtelijke Ordening. Een aantal ontwerpen zijn door de dienst Milieu-integratie geselecteerd voor een rei-zende tentoonstelling met doel het project Bedrijven en Biodiversiteit te promoten.
ONTWERPEN 2OPDRACHTGEVER: Vlaamse Gemeenschap, departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE), dienst Milieu-integratieLOCATIE: Schendelbeke, Antwerpen, Sint-Niklaas en BornemOPPERVLAKTE: diversPERIODE: februari 2015 - april 2015------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
BEDRIJVEN EN BIODIVERSITEITLuc Deschepper, Ruben Joye, Harlind Libbrecht
Namen: Kobe Kiekens
Kenneth Van der Taelen
Groep :2BLTA 3
Het Industriepark Noord te St NiklaasHet analyseplan - Ontwerpen 2Hogeschool Gent Faculteit:School of Art - KaskOpleiding: Landschaps- & Tuinarchitectuur
Datum : 08/05/’15
78 | 2blta
Kobe
Kie
kens
- Ke
nnet
h Va
n de
r Tae
len
▼ [inventarisatie huidige vegetatie]
Namen: Kobe Kiekens
Kenneth Van der Taelen
Groep :2BLTA 3
Het Industriepark Noord te St NiklaasHet Presentatieplan - Ontwerpen 2Hogeschool Gent Faculteit:School of Art - KaskOpleiding: Landschaps- & Tuinarchitectuur
Datum: 08/05/’15
N16 dicht struweel gradientrijke transparant Fiets- ruigte met solitaire Rijweg Huisstijl gracht struweel pad Bomen en meerstammigen
Principeschets van de Ecobrug: een ecologische verbinding tussen het puitvoetbos en Industriepark Noord
Principe schets verlaagde fietsrouteover een drassige biotoop
Principe doorsnede van hetStaatprofiel
Aanzicht/sfeerbeeld van de HuisstijlRuig bloemengrasland met solitaire bomen en meerstamigen
Legende
Ontwerpschets van de ecotunnel, het terras,de vijver en de fietsbrug over de vijver.
Ontwerpschets van het centrale park
Doorsnede van het het ronde plein
Referentiebeeld van de gebruikte wandelpaden
2blta | 79
scha
al 1
/250
0
80 | 2blta
Tim
o Pl
attea
u - F
emke
Ver
caut
eren
- Au
de V
an B
rand
t
scha
al 1
/250
0
▲[o
ntw
erpp
lan
- sch
aal 1
/500
0]
2blta | 81
40m
240m
0
Het zacht glooiende landschap tussen Aalst, Opwijk, Asse en Affligem wordt ook wel het ‘gebied van de duizend gaatjes’ genoemd omwille van de kleinschalige, sterk versnipperde open ruimte en verstrooide bebouwing. Het project ‘Landschap van Erembald tot Kravaalbos’ wil de identiteit van het gebied versterken door duurzame landschapsontwikkeling. Er wordt gewerkt aan een kwaliteitsvol landschap met veel belevingswaarde en met ruimte voor verschillende functies zoals natuur, landbouw, bosbouw, jacht, visvangst, recreatie en erfgoed. (RLSD, 2014)
Binnen het gebiedsgericht project Landschap van Erembald tot Kravaalbos speelt de Abdij van Affligem een sleutelrol. Enerzijds komen de verschillende doelstellingen van het project hier samen: landschap, erfgoed, toerisme, hopcultuur, natuur en integraal waterbeheer. Anderzijds herbergt de site en haar ruimte omgeving een scala aan potenties. De Abdijsite is ideaal gesitueerd om uit te bouwen als toeristisch portaal en trekpleister voor het ruimere gebied. En de belevingswaarde van de site kan verder versterkt worden door in te spelen om de historiek van de site (herstel oude boomgaarden, visputten, tuin,…).
Een globale ruimtelijke visie over de verdere ontwikkeling van de Adbij en omgeving is van cruciaal belang in het volledige project. Centrale vraagstuk is “hoe kan de Abdijsite ruimtelijk en maatschappelijk terug een centrale plek vormen in de streek?”. Vier hoofdthema’s zullen richting geven aan het masterplan: landschap, bebouwing, mobiliteit & recreatie. Er wordt een masterplan opgemaakt dat een antwoord biedt aan bovenstaande projectvraag en minimaal aan de gestelde ambities. Dit masterplan geeft de contouren aan voor een oplossing op korte termijn voor de verdere ontwikkeling van de site en geeft een visie voor de ontwikkeling op lange termijn van de ruimere omgeving. Een geïntegreerde visie waar een meerwaarde bekomen wordt door verschillende invalshoeken te combineren is onontbeerlijk. Bij alle elementen en aangegeven scenario’s moet het streven naar ontwikkeling en vernieuwing op een creatieve manier gecombineerd worden met een maximaal respect voor het authentieke karakter van de Abdij-site en het omringende landschap.
ATELIER STADS- EN LANDSCHAPSPLANNINGOPDRACHTGEVER: Regionaal Landschap Schelde en DurmeLOCATIE: AffligemOPPERVLAKTE: 32 haPERIODE: februari 2015 - mei 2015------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ABDIJ VAN AFFLIGEM, EEN POORT TOT HET LANDSCHAP VAN EREMBALD TOT KRAVAALBOSRik De Vis, Steve Van Ryckeghem, Pieter Foré, Harlind Libbrecht
2.1 Infrastructuur en groenstructuren
Op deze kaart zijn de grote structuren te zien. De straten met de typisch Vlaamse lintbebouwing komen sterk naar voren. Verder weg van de straten is er sprake van een meer open landschap. Er wordt veel aan landbouw gedaan, dus zijn er heel wat akkers en weilanden. Centraal op de kaart (aangeduid in het geel) ligt de abdij met de bijhorende gebouden. Deze ligt redelijk afgezonderd van de drukke straten en de bebouwing. De abdij ligt tussen de velden en bebossingen. Rechts van de abdij is een grote oppervlakte te zien. Deze akkers en weilanden behoren tot een vroegere kouter. De bebossingen zijn redelijk groot en langgerekt. Ze kunnen een corridor of stapsteen vormen voor dieren en planten doorheen het open land-schap. Verder zijn in het blauw twee grote vijvers te zien. Historisch gezien lagen er vijvers recht voor de abdij in het diepste punt van de vallei. Dit waren visvijvers van de abdij.
2.2 Recreatie
Hier zijn de belangrijkste fiets- en/of wandelroutes te zien die door het landschap van Affligem lopen. In het rood is de ‘Abdij van Affligem Fietsroute’ te zien. Deze fietstocht is 29,1km lang puur genieten van het landschap en de omgeving van de abdij van Affligem. In het blauw is de Hop- en Kluiswandeling te zien. Deze wandelroute neemt je 5,5km lang mee doorheen de dichte omgeving van de abdij van Affligem. Opnieuw is de abdij in het geel aangeduid. Verder lopen er nog enkele routes langs dezelfde paden.
2.3 Historische elementen
Deze kaart geeft een duidelijke weergave van al de elementen die vroeger in het gebied aanwezig waren (en eventueel nog zijn). Centraal, in het geel vinden we opieuw de abdij. Verder zijn de grote vijvers te zien. Dit waren voornamelijk visvijvers die de paters van de abdij moesten voorzien van vis. Ook de verschillende boomgaarden en historische bebossingen zijn duidelijk te zien. Langs de hoofdstraat die langs de abdij loopt stonden vroeger bomen. De straat liep door twee poorten al-vorens de abdij te bereiken. Eens door de poorten passeerde men een windmolen. De straten die rond de kouter liepen waren telkens vervolledigd door een bomenrij. Ook verder van de abdij weg komen er nog vaak bomenrijen voor. De hopvelden waren vroeger ook aanwezig op de plek waar ze tegenwoordig liggen.De abdij was een autonoom stadsdeel. Het beschikte over al de middelen om zichzelf te kunnen voorzien van voedsel.
84 | 2blta
Ken
Vanh
ecke
- Ga
uthi
er V
an W
aete
rmeu
len
- Thi
js Ve
rcru
ysse
- Sa
nder
Wal
lays
▼ [analyse - infrastructuur en groenstructuren]
▼ [analyse - recreatie]
▼ [analyse - historische elementen]
2blta | 85
▼ [doorsnede A-A’]
Referentiebeeld verblijfplein Fosselstraat - Nieuwe kassei - Langestraat Hedendaagse windmolen als referentie naar de historische molen Referentiebeeld straatprofiel (Diksmuidekaai - Kortrijk) Referentiebeeld informatiepaneel
A
B B’
A’
Visualisatieplan - Herbestemming adbij van Affligem
Schaal: Snede A-A’ 1/75 Snede B-B’ 1/100
School Of Arts - KASKAtelier stads- en landschapsplanningDocenten: Dhr. H. Libbrecht & Dhr. P. ForéAcademiejaar: 2014 - 2015 Academiejaar: 2014 - 2015
Ken Vanhecke, Gauthier Van Waetermeulen,Thijs Vercruysse & Sander Wallays
Referentiebeeld verblijfplein Fosselstraat - Nieuwe kassei - Langestraat Hedendaagse windmolen als referentie naar de historische molen Referentiebeeld straatprofiel (Diksmuidekaai - Kortrijk) Referentiebeeld informatiepaneel
A
B B’
A’
Visualisatieplan - Herbestemming adbij van Affligem
Schaal: Snede A-A’ 1/75 Snede B-B’ 1/100
School Of Arts - KASKAtelier stads- en landschapsplanningDocenten: Dhr. H. Libbrecht & Dhr. P. ForéAcademiejaar: 2014 - 2015 Academiejaar: 2014 - 2015
Ken Vanhecke, Gauthier Van Waetermeulen,Thijs Vercruysse & Sander Wallays
86 | 2blta
Legende
Bomen van 1e, 2e en 3e hoogteRode beuk
Grasveld/ weiland
Akkerland
Haagmassief bij parking
Visvijver
Parkings in halfopen verharding - betongrasdallen
Vaste planten in bakken op het voorplein en in de zen-tuin
Straat, wandel- en fietspadin cementbetonverharding
Gebouwen
Gebouwen die tot de abdij behoren
Presentatieplan - Herbestemming abdij van Affligem
Schaal: 1/1200
School of Arts - KASKAtelier stads- en landschapsplanningDocenten: Dhr. H. Libbrecht & Dhr. P. Foréacademiejaar 2014-2015
Ken Ken Vanhecke, Gauthier Van Waetermeulen, Thijs Vercruysse & Sander Wallays - 2blta4
B
B’
A’
A
Hopveld
Hopveld
Visvijver
Boomgaard
Volkstuintjes
Fietsverhuur
Hedendaagse windmolen
Brasserie & hostel
Kouter
Lig-weide
Ruïne
Zen-tuin
Boomgaard
Boomgaard
Parking
Parking
Abdi
jple
in
Ken
Vanh
ecke
- Ga
uthi
er V
an W
aete
rmeu
len
- Thi
js Ve
rcru
ysse
- Sa
nder
Wal
lays
2blta | 87
Legende
Bomen van 1e, 2e en 3e hoogteRode beuk
Grasveld/ weiland
Akkerland
Haagmassief bij parking
Visvijver
Parkings in halfopen verharding - betongrasdallen
Vaste planten in bakken op het voorplein en in de zen-tuin
Straat, wandel- en fietspadin cementbetonverharding
Gebouwen
Gebouwen die tot de abdij behoren
Presentatieplan - Herbestemming abdij van Affligem
Schaal: 1/1200
School of Arts - KASKAtelier stads- en landschapsplanningDocenten: Dhr. H. Libbrecht & Dhr. P. Foréacademiejaar 2014-2015
Ken Ken Vanhecke, Gauthier Van Waetermeulen, Thijs Vercruysse & Sander Wallays - 2blta4
B
B’
A’
A
Hopveld
Hopveld
Visvijver
Boomgaard
Volkstuintjes
Fietsverhuur
Hedendaagse windmolen
Brasserie & hostel
Kouter
Lig-weide
Ruïne
Zen-tuin
Boomgaard
Boomgaard
Parking
Parking
Abdi
jple
in
▼ [masterplan - zonder schaal]
88 | 2blta
Arth
ur D
e M
aeye
r - L
ouis
Boss
ant -
Lau
rens
Car
penti
er -
Bert
De
Jong
he
2blta | 89
▼ [masterplan, zonder schaal]
90 | 2blta
2blta | 91
INTERNATIONALISERING: STUDIEREIS DUITSLAND-OOSTENRIJKDER ZEIT IHRE KUNST, DER KUNST IHRE FREIHEIT.DE BAROK- EN DE LANDSCHAPSTUINEN VAN MIDDEN EUROPA.
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
Begeleidende docent: De heer L. Deschepper
N
1 250SCHAAL:
0 5 10 15 20 25m
HET LAPPERSFORTPARKKLAAR OM TE LATEN ZIENGERBEN VAN SCHOOTE BACHELORPROEF VOORSTELLINGSPROFIELEN EN VISUALISATIES 3BLTA1 ACADEMIEJAAR 2014-2015
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
Locatie: Twee steigers te voorzien in de spoorbermplas nabij de ingang van St. Michiels en het Lappersfortpark.
GROEN BLAUW NETWERKWATERFRONT
GROEN BLAUW NETWERKRUSTPLAATSEN EN VERLAAGD WANDELEN AAN HET KANAAL
LAPPERSFORTBOSVERSTERKEN VAN DE NATUURWAARDEN
Open treinwagons als tijdelijke installatie van een plantencollectie en zit- en speelelement.Stalen open constructie gebouwd naar bestaande infrastructuur.
Spontane begroeiingen kunnen zich gaan vestigen.
Overgang van het natte bos naar het parkbos. De twee bunkers worden behouden als speelelement en mede zo zal het karakter van het lappersfortbos behouden worden. De bospaden worden behouden met hier en daar
uitbreidingen waar nodig om de circulatie te optimaliseren.
Zonneterras nabij de zomer- en winterbar en open gallerij.De open gallerij kan dienen voor eventuele tentoonstellingen voor kunst, architectuur enz...
Verdiepte put voor speelgelegenheid en enventuele installaties zoals een jump route (trampoline) in de zomer. Open trein als zit- en speelelement.
Multifunctioneel open grasveld (gesaneerde zone en in het Lappersfortpark) voor sport- en spelgelegenheid.Accentboom met mooie herftverkleuring. (Liquidambar styraciflua) Open treinwagon als zit- en speelelement.
De grazige open plek in het bos kan dienen als speel- en rustplek voor bezoekers van het lappersfortbos. Rondom staan er bestaande bomen die perfect kunnen dienen als klimbomen. De boom `Welke hand heeft mij geplant` moet behouden worden om de historie niet te vergeten en kan als afspreekplaats dienen.
Hemelwater van het gebouwbufferen en rustig laten infiltreren in de bodem.
Het lappersfortbos krijgt een uitbreiding om echt te kunnen
spreken van een parkbos.
Bloemrijke heuvelsBeton met ruwe afwerking als
wandelpad tussen de bestaande sporen.
Bloemrijke heuvelsBeton met ruwe afwerking als
wandelpad tussen de bestaande sporen.Polyvalente open ruimte voor mogelijke evenementen.
Spontane ontwikkeling
Omvormingsbeheer van het populierenbos. Ze worden ver-vanger door een waaier van inheemse loofboomsoorten. Een
aantal populieren mogen blijven en oud worden.
Hoogstamboomgaard in een geometrisch verband. Sociale
contacten stimuleren.
Ondergrondse parking en kantoren van Residentie Lappersfort.
FietzoneVoetgangers
Fietzonevoetgangers
Fietzonevoetgangers
Fietzonevoetgangers
Kanaal van Gent naar Oostende
Kanaal van Gent naar Oostende
Voetgangers
Voetgangers
Schaal: 1/150
Schaal: 1/150
Schaal: 1/250
Schaal: 1/250
Schaal: 1/250
Doorsnede AA`
Doorsnede BB`
Doorsnede EE`
Doorsnede DD`
Doorsnede CC`
LAPPERSFORTPARKSOCIAAL- EN RECREATIEVE RUIMTES
LAPPERSFORTPARKSOCIAAL- EN RECREATIEVE RUIMTES
De Bachelorproef BLTA voor het academie-jaar 2014 -2015 kadert in een opdracht voor maatschappelijke dienstverlening van de School of Arts met de Stad Brugge.
De academische projectstudie ’ Lappers-fortpark : verrassend Groen 36 HA ‘ sluit nauwkeurig aan bij de pedagogische en methodische doelstellingen van onze pro-fessionele Bachelor opleiding in de Land-schaps- en Tuinarchitectuur. Daarbij rijkt het studieproject alle kansen aan om de vooropgestelde competentieontwikkelin-gen en vaardigheden en de architecturale creativiteit van onze studenten te activeren.
De student dient voor deze academische opdracht te kiezen voor een duurzaam en ruimtelijk kwalitatief Lappersfortpark (open ruimte, sport en spel, natuur en zorgwo-nen).
Een belangrijke uitdaging voor de student bestaat hierin , de grote hoeveelheid aan informatie omtrent de verschillende in-valshoeken van de ontwerpopdracht en de
visienota te ‘ assimileren’ en te leren ‘hoe’ daarmee om te gaan. (cfr. beleidsvisies, vakliteratuur, digitale informatiedragers, plannen, kaartmateriaal, terreinanalyses, referentieprojecten, flankerende lessen en werkcolleges enz..)
Volgende vragen betekenden een leidraad voor de stoffering en de opbouw van de posters, de redeneerlijn en de structurele visie op het projectgebied:• Wat is de landschappelijke en steden-
bouwkundige beleving van het Lappers-fortpark?
• Hoe zie je de rol van het nieuwe Lap-persfortpark?
• Ontwerp en beheer: Welke denkpistes kan je ontwikkelen i.v.m. de uitgangs-principes van harmonisch parkbeheer op macro – meso en micro - planni-veau? Wat zijn de onderhoudskosten voor de civieltechnische aspecten?
(maquette: Olivier Paillot)
BACHELORPROEFOPDRACHTGEVER: Stad BruggeLOCATIE: BruggeOPPERVLAKTE: +/- 36 haPERIODE: februari 2014 - juni 2015------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
BACHELORPROEFLAPPERSFORTPARK: VERRASSEND GROENRik De Vis, Harlind Libbrecht, Luc Deschepper
P
!
!
!
!
!
!
!
HET LAPPERSFORTPARKKLAAR OM TE LATEN ZIENGERBEN VAN SCHOOTE BACHELORPROEF INVENTARISATIE EN ANALYSE 3BLTA1 ACADEMIEJAAR 2014-2015
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
BESTAANDE TOESTAND
DE GEEST VAN DE PLEK
ELEMENTEN
LEGENDE PICTOGRAMMEN
KERK
SCHOOL
SUPERMARKET
WATERTOREN
FIETSWEGEL
PARKING
NMBS OPSLAG
INDUSTRIE
BRUGBUNKER
VERGROENING BIJENKAST & INSECTENHOTEL
WATERLOOP TUNNEL
POEL AANDACHTSPUNTEN
SPOORWEG MATERIALEN
VERLATEN SPOORWEG NIEUW WOONCOMPLEX
‘Het lappersfortpark, verrassend groen’, een mooie toekomst. De site waar zijn natuur lange periode onder constante druk van industrie en infrastructuur stond wil niet meer afzien. Het wil herleven en in zijn volledige vrijheid, iets laten zien! Dankzij het groen project van Brugge is er de mogelijkheid tot een opwaardering van het terrein.
Sporen van zijn geschiedenis zijn nog zeer tastbaar op de site. Een gescheurde boom getuigd van de moeilijk periode voor het bos en zijn natuur. Het bos wou zich wel verder ontwikkelen maar werd hier steeds in beperkt. Vooral door de uitbreiding van industrie en zijn infrastructuur. De oude aanwezige materialen zijn zo waardevol zodat we ze niet links kunnen laten liggen. De karakteristieke waarde is een troef die in het ontwerp zeker moet aanbod komen. Gecorrodeert staal, betonresten, treinbilzen en steenkool vertellen elk hun verhaal over de industriële evolutie van de site. Betonnen bunkers en vervallen watertoren bieden potentieel voor een ontwerp met een verhaal.
De site wil uit zijn isolement treden en zich open stellen voor de gemeenschap. Het is dan ook de ambitie om af te raken van dit sterk verlaten karakter en in plaats daarvan zich te gaan profileren tot trekpleister voor jong en oud.
P
!
!
!
WEGENIS
GROEN-BLAUW NETWERK
BEBOUWING
HISTORISCHE KERN
GROENE LOB
GROENE GRODEL III
SYNTHESE
EINDRESULTAAT VAN DE OPGEMAAKTE ANALYSES
In het Ruimtelijk structuurplan Brugge wordt sterk gehamerd op de GROEN-BLAUW structuur die Brugge vorm heeft. Brugge als middelpunt van kanaallandschap. Deze GROEN-BLAUW structuur spreekt ons als landschapsarchitect zeer hard aan. Het is ook onze taak om dit groenblauw netwerk te beschermen en te versterken.
Rondom de historische kern hebben zich deelgemeenten gevestigd. Deze is ook tijdens de 19de eeuw zeer sterk aangegroeid. Vandaag dreigt de bebouwing bijna volledig het ei van Brugge te omsluiten. De site (Bombardier, Lappersfortbos en treindepot) is de enige opening.
Dit is een groot potentieel voor de stad Brugge. Gebaseerd op de visie omtrent het accentueren van GROEN-BLAUW structuur kan de site een groene lob zijn die tot in de historische binnenstad rijkt. Denk maar aan Kopenhagen, Berlijn iets waar elke Vlaamse stad van droomt kan in Brugge realiteit worden.
De Bombardier site is duidelijk ingedeeld door de huidige straten tussen de verschillende complexen. Deze indeling zal de basis vormen voor de nieuwe invulling van een verkavelingspatroon.Wanneer Bombardier geleidelijk verdwijnt zal de site in fases heringericht worden. Deze herinrichting zal gebeuren volgens het patroon van de bestaande fabrieksindeling. Deze her inrichting zal plaats bieden aan nieuwe woningen en infrastructuren zoals woonzorg, school en dergelijken. De grenzen tussen de nog bestaande fabrieksgebouwen en de nieuwe wijken zullen gebufferd worden door brede met groen ingevulde straten. Interessante 19e eeuwse fabrieksgebouwen zullen behouden worden en een nieuwe invulling krijgen. Op lange termijn zal het gehele gebied dus bestaan uit een verkavelingspatroon. Door dat verkavelingspatroon ontstaat er één samenhangend stadsdeel dat ook fungeert als groene vinger die binnendringt tot in het centrum van de stad.
VISIE NEUTELINGS RIEDIJK ARCHITECTENKANAALEILAND/BUSPARKING Omdat het kanaaleiland op dit moment geen uitstraling en ecologische waarde heeft snakt het naar een her opwaardering. Om het eiland een landschappelijker karakter te geven wordt voorgesteld bomen aan te planten over het gehele eiland. Bij deze her opwaardering hoort ook de verfraaiing van de oever door een wandelsteiger. Deze wandelsteiger kan dan ook fungeren als nieuwe schakel voor het fietsers- en voetgangersverkeer tussen het stadscentrum en het ‘nieuwe Brugge’.
VISIE NEUTELINGS RIEDIJK ARCHITECTEN
P
!
!
!
!
!
!
!
HET LAPPERSFORTPARKKLAAR OM TE LATEN ZIENGERBEN VAN SCHOOTE BACHELORPROEF INVENTARISATIE EN ANALYSE 3BLTA1 ACADEMIEJAAR 2014-2015
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
BESTAANDE TOESTAND
DE GEEST VAN DE PLEK
ELEMENTEN
LEGENDE PICTOGRAMMEN
KERK
SCHOOL
SUPERMARKET
WATERTOREN
FIETSWEGEL
PARKING
NMBS OPSLAG
INDUSTRIE
BRUGBUNKER
VERGROENING BIJENKAST & INSECTENHOTEL
WATERLOOP TUNNEL
POEL AANDACHTSPUNTEN
SPOORWEG MATERIALEN
VERLATEN SPOORWEG NIEUW WOONCOMPLEX
‘Het lappersfortpark, verrassend groen’, een mooie toekomst. De site waar zijn natuur lange periode onder constante druk van industrie en infrastructuur stond wil niet meer afzien. Het wil herleven en in zijn volledige vrijheid, iets laten zien! Dankzij het groen project van Brugge is er de mogelijkheid tot een opwaardering van het terrein.
Sporen van zijn geschiedenis zijn nog zeer tastbaar op de site. Een gescheurde boom getuigd van de moeilijk periode voor het bos en zijn natuur. Het bos wou zich wel verder ontwikkelen maar werd hier steeds in beperkt. Vooral door de uitbreiding van industrie en zijn infrastructuur. De oude aanwezige materialen zijn zo waardevol zodat we ze niet links kunnen laten liggen. De karakteristieke waarde is een troef die in het ontwerp zeker moet aanbod komen. Gecorrodeert staal, betonresten, treinbilzen en steenkool vertellen elk hun verhaal over de industriële evolutie van de site. Betonnen bunkers en vervallen watertoren bieden potentieel voor een ontwerp met een verhaal.
De site wil uit zijn isolement treden en zich open stellen voor de gemeenschap. Het is dan ook de ambitie om af te raken van dit sterk verlaten karakter en in plaats daarvan zich te gaan profileren tot trekpleister voor jong en oud.
P
!
!
!
WEGENIS
GROEN-BLAUW NETWERK
BEBOUWING
HISTORISCHE KERN
GROENE LOB
GROENE GRODEL III
SYNTHESE
EINDRESULTAAT VAN DE OPGEMAAKTE ANALYSES
In het Ruimtelijk structuurplan Brugge wordt sterk gehamerd op de GROEN-BLAUW structuur die Brugge vorm heeft. Brugge als middelpunt van kanaallandschap. Deze GROEN-BLAUW structuur spreekt ons als landschapsarchitect zeer hard aan. Het is ook onze taak om dit groenblauw netwerk te beschermen en te versterken.
Rondom de historische kern hebben zich deelgemeenten gevestigd. Deze is ook tijdens de 19de eeuw zeer sterk aangegroeid. Vandaag dreigt de bebouwing bijna volledig het ei van Brugge te omsluiten. De site (Bombardier, Lappersfortbos en treindepot) is de enige opening.
Dit is een groot potentieel voor de stad Brugge. Gebaseerd op de visie omtrent het accentueren van GROEN-BLAUW structuur kan de site een groene lob zijn die tot in de historische binnenstad rijkt. Denk maar aan Kopenhagen, Berlijn iets waar elke Vlaamse stad van droomt kan in Brugge realiteit worden.
De Bombardier site is duidelijk ingedeeld door de huidige straten tussen de verschillende complexen. Deze indeling zal de basis vormen voor de nieuwe invulling van een verkavelingspatroon.Wanneer Bombardier geleidelijk verdwijnt zal de site in fases heringericht worden. Deze herinrichting zal gebeuren volgens het patroon van de bestaande fabrieksindeling. Deze her inrichting zal plaats bieden aan nieuwe woningen en infrastructuren zoals woonzorg, school en dergelijken. De grenzen tussen de nog bestaande fabrieksgebouwen en de nieuwe wijken zullen gebufferd worden door brede met groen ingevulde straten. Interessante 19e eeuwse fabrieksgebouwen zullen behouden worden en een nieuwe invulling krijgen. Op lange termijn zal het gehele gebied dus bestaan uit een verkavelingspatroon. Door dat verkavelingspatroon ontstaat er één samenhangend stadsdeel dat ook fungeert als groene vinger die binnendringt tot in het centrum van de stad.
VISIE NEUTELINGS RIEDIJK ARCHITECTENKANAALEILAND/BUSPARKING Omdat het kanaaleiland op dit moment geen uitstraling en ecologische waarde heeft snakt het naar een her opwaardering. Om het eiland een landschappelijker karakter te geven wordt voorgesteld bomen aan te planten over het gehele eiland. Bij deze her opwaardering hoort ook de verfraaiing van de oever door een wandelsteiger. Deze wandelsteiger kan dan ook fungeren als nieuwe schakel voor het fietsers- en voetgangersverkeer tussen het stadscentrum en het ‘nieuwe Brugge’.
VISIE NEUTELINGS RIEDIJK ARCHITECTEN
P
!
!
!
!
!
!
!
HET LAPPERSFORTPARKKLAAR OM TE LATEN ZIENGERBEN VAN SCHOOTE BACHELORPROEF INVENTARISATIE EN ANALYSE 3BLTA1 ACADEMIEJAAR 2014-2015
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
BESTAANDE TOESTAND
DE GEEST VAN DE PLEK
ELEMENTEN
LEGENDE PICTOGRAMMEN
KERK
SCHOOL
SUPERMARKET
WATERTOREN
FIETSWEGEL
PARKING
NMBS OPSLAG
INDUSTRIE
BRUGBUNKER
VERGROENING BIJENKAST & INSECTENHOTEL
WATERLOOP TUNNEL
POEL AANDACHTSPUNTEN
SPOORWEG MATERIALEN
VERLATEN SPOORWEG NIEUW WOONCOMPLEX
‘Het lappersfortpark, verrassend groen’, een mooie toekomst. De site waar zijn natuur lange periode onder constante druk van industrie en infrastructuur stond wil niet meer afzien. Het wil herleven en in zijn volledige vrijheid, iets laten zien! Dankzij het groen project van Brugge is er de mogelijkheid tot een opwaardering van het terrein.
Sporen van zijn geschiedenis zijn nog zeer tastbaar op de site. Een gescheurde boom getuigd van de moeilijk periode voor het bos en zijn natuur. Het bos wou zich wel verder ontwikkelen maar werd hier steeds in beperkt. Vooral door de uitbreiding van industrie en zijn infrastructuur. De oude aanwezige materialen zijn zo waardevol zodat we ze niet links kunnen laten liggen. De karakteristieke waarde is een troef die in het ontwerp zeker moet aanbod komen. Gecorrodeert staal, betonresten, treinbilzen en steenkool vertellen elk hun verhaal over de industriële evolutie van de site. Betonnen bunkers en vervallen watertoren bieden potentieel voor een ontwerp met een verhaal.
De site wil uit zijn isolement treden en zich open stellen voor de gemeenschap. Het is dan ook de ambitie om af te raken van dit sterk verlaten karakter en in plaats daarvan zich te gaan profileren tot trekpleister voor jong en oud.
P
!
!
!
WEGENIS
GROEN-BLAUW NETWERK
BEBOUWING
HISTORISCHE KERN
GROENE LOB
GROENE GRODEL III
SYNTHESE
EINDRESULTAAT VAN DE OPGEMAAKTE ANALYSES
In het Ruimtelijk structuurplan Brugge wordt sterk gehamerd op de GROEN-BLAUW structuur die Brugge vorm heeft. Brugge als middelpunt van kanaallandschap. Deze GROEN-BLAUW structuur spreekt ons als landschapsarchitect zeer hard aan. Het is ook onze taak om dit groenblauw netwerk te beschermen en te versterken.
Rondom de historische kern hebben zich deelgemeenten gevestigd. Deze is ook tijdens de 19de eeuw zeer sterk aangegroeid. Vandaag dreigt de bebouwing bijna volledig het ei van Brugge te omsluiten. De site (Bombardier, Lappersfortbos en treindepot) is de enige opening.
Dit is een groot potentieel voor de stad Brugge. Gebaseerd op de visie omtrent het accentueren van GROEN-BLAUW structuur kan de site een groene lob zijn die tot in de historische binnenstad rijkt. Denk maar aan Kopenhagen, Berlijn iets waar elke Vlaamse stad van droomt kan in Brugge realiteit worden.
De Bombardier site is duidelijk ingedeeld door de huidige straten tussen de verschillende complexen. Deze indeling zal de basis vormen voor de nieuwe invulling van een verkavelingspatroon.Wanneer Bombardier geleidelijk verdwijnt zal de site in fases heringericht worden. Deze herinrichting zal gebeuren volgens het patroon van de bestaande fabrieksindeling. Deze her inrichting zal plaats bieden aan nieuwe woningen en infrastructuren zoals woonzorg, school en dergelijken. De grenzen tussen de nog bestaande fabrieksgebouwen en de nieuwe wijken zullen gebufferd worden door brede met groen ingevulde straten. Interessante 19e eeuwse fabrieksgebouwen zullen behouden worden en een nieuwe invulling krijgen. Op lange termijn zal het gehele gebied dus bestaan uit een verkavelingspatroon. Door dat verkavelingspatroon ontstaat er één samenhangend stadsdeel dat ook fungeert als groene vinger die binnendringt tot in het centrum van de stad.
VISIE NEUTELINGS RIEDIJK ARCHITECTENKANAALEILAND/BUSPARKING Omdat het kanaaleiland op dit moment geen uitstraling en ecologische waarde heeft snakt het naar een her opwaardering. Om het eiland een landschappelijker karakter te geven wordt voorgesteld bomen aan te planten over het gehele eiland. Bij deze her opwaardering hoort ook de verfraaiing van de oever door een wandelsteiger. Deze wandelsteiger kan dan ook fungeren als nieuwe schakel voor het fietsers- en voetgangersverkeer tussen het stadscentrum en het ‘nieuwe Brugge’.
VISIE NEUTELINGS RIEDIJK ARCHITECTEN
Gerb
en V
an S
choo
te
▼ [bestaande toestand (onderdeel groepswerk)]
`t Z
and
Stat
ion
Brug
ge
St. M
ichi
els
Her
bes
tem
min
gB
omba
rdie
r
DER
DE
GR
OEN
E G
OR
DEL
Oostkamp
Binn
enla
nd
Ass
ebro
ek
Ring
Kust
Spoorwegstraat
Spoorweg
BLAUWGROEN
LEG
END
E ING
ANG
EN
BUFF
ER
ZACH
TE C
IRCU
LATI
E
TREI
NVE
RBIN
DIN
GEN
SAM
ENH
ANG
RECR
EATI
EZO
NE
WO
ON
ZON
E
WAT
ER
NAT
UU
RLIJK
E REC
REAT
IEZO
NE
GRO
ENZO
NE
STRU
CTU
URP
LAN
P
P
NO
OR
D-Z
UID
Het
lapp
ersfo
rtbo
s met
rang
eers
tatio
n is
niet l
os te
kopp
elen
van
de B
omba
rdier
-site
. Maa
r ook
de B
omba
rdier
-sit
e is
niet l
os te
kopp
el va
n he
t Lap
pers
fort
bos.
Om
een
duid
elijk
struc
tuur
plan
op
te st
ellen
en
om ke
uzes
te
kunn
en ve
rklar
en m
oet m
en o
p ee
n M
ESO
-scha
al w
erke
n w
aar b
eide
doss
iers g
elijkt
ijdige
beh
ande
ld w
orde
n.H
et s
truct
uurp
lan h
amer
t uitd
rukk
elijk
op d
e G
ROEN
-BLA
UW
stru
ctuu
r. Aan
de
hand
van
dit
netw
erk
kan
er e
en e
ffect
ieve
verb
inding
zijn
vanu
it de
mid
delee
uwse
binn
ensta
d to
t aan
de
buite
nste
gro
ene
gord
el. D
eze
noor
d-zu
id v
erbi
nding
via
GRO
EN-B
LAU
W n
etw
erk
zorg
t voo
r hee
l wat
mog
elijkh
eden
:* T
egen
wer
ken
van
uitho
llen
van
histo
risch
e bi
nnen
stad.
* H
erste
lling
van
de re
latie
van
buite
ngeb
ied m
et b
innen
stad
* Za
chte
ver
bind
ing (V
oetg
ange
r-Fiet
ser)
van
binn
en e
n bu
iten
en v
ice v
ersa
.*
Ecol
ogisc
he n
atuu
rwaa
rde
waa
rde
(Flo
ra –
Fau
na)
Het
is d
e ta
ak v
an d
e lan
dsch
apsa
rchit
ecte
n om
mult
idisc
iplin
air te
wer
ken.
Sam
en m
et a
rchit
ecte
n w
erke
n is
een
mus
t. D
e re
alisti
sche
keu
ze o
m d
e Bo
mba
rdier
-site
te h
erbe
stem
men
loop
t gef
asee
rd e
n is
dan
ook
gelijk
lope
nd m
et d
e vis
ie va
n N
eute
lings
Ried
ijk A
rchit
ecte
n. Be
langr
ijk is
om
de
het g
roen
e ka
rakt
er d
ie ze
vo
orop
stelle
n no
g te
ver
sterk
en e
n hie
rmee
aan
te sl
uiten
op
de G
ROEN
-BLA
UW
stru
ctuu
r.
Prog
ram
ma
punt
en z
oals
won
ingen
, woo
nzor
g, sp
ortin
frastr
uctu
ur, s
chol
en k
rijge
n op
die
man
ier h
un p
laats
op d
e he
rbes
tem
ming
en v
an B
omba
rdier
. Hier
door
kun
nen
we
de te
ont
wer
pen
site
vrijw
aard
en v
an g
rote
inf
rastr
uctu
ren
wat
ten
goed
e ko
mt v
oor d
e ge
wen
ste n
atuu
rlijke
invu
lling.
Ande
re e
isen
zoals
recr
eatie
zone
s, na
tuur
lijke
spee
lruim
te, o
penb
are
(kun
st)ev
enem
ente
n ku
nnen
zich
nu
wel
mak
kelijk
op
de si
te ve
stige
n en
dit
allem
aal in
een
nat
uurli
jke G
ROEN
kad
er.
Het
stru
ctuu
rplan
bev
at 3
toeg
angs
zone
s. H
et e
erste
doe
lpub
liek
zijn
de b
ewon
ers
uit d
e ra
ndge
mee
nte
St.
Mich
iel e
n in
mind
ere
mat
e oo
k uit
Ass
ebro
ek. D
eze
kom
en b
innen
in d
e sit
e via
de
ooste
lijke
of w
este
lijke
ingan
g. D
e N
oord
elijke
inga
ng w
ordt
geb
ruikt
doo
r een
twee
de b
elang
rijke
doe
lgroe
p na
meli
jk de
geb
ruike
rs
van
de h
er b
este
mde
Bom
bard
ier-si
te. E
en d
erde
doe
lgroe
p zij
n de
gebr
uiker
s de
Noo
rd-Z
uid ve
rbind
ing la
ngs
het G
ROEN
-BLA
UW
net
wer
k. Ee
n ev
entu
ele la
atste
mog
elijke
doe
lpub
liek
zijn
dagt
oeris
ten
die
zich
via d
e bo
mba
rdier
-site
een
weg
vind
en n
aar h
et p
arkg
ebied
. Bijv
oorb
eeld
om
wille
van
kus
texp
ositie
.O
m d
e pa
rk-id
entit
eit va
n de
site
te vr
ijwaa
rden
wor
den
bew
ust g
een
auto
verk
eer d
oor d
e sit
e ge
trokk
en. E
r is
wel
een
omslu
iting l
angs
de
noor
d, w
est e
n zu
idzij
de va
n he
t par
k. D
e pa
rkee
rzon
e zij
n da
n oo
k op
strat
egisc
he
loca
tie in
de
site
ingep
lant: L
angs
de
buite
nzijd
e en
ter h
oogt
e va
n kr
uispu
nten
.
Aan
de o
oste
lijke
zijde
wor
dt e
r voo
r gek
ozen
om
het
kana
al re
cht t
e tre
kken
. Het
vaar
t ver
keer
loop
zo o
p ee
n ef
ficiën
tere
man
ier. O
ok d
e vr
ijgek
omen
zone
aan
de
wes
tero
ever
kan
nu
een
groe
ne, e
colo
gisch
waa
rdev
olle
invull
ing k
rijge
n. D
e be
staan
de b
ebou
wing
lang
s de
ze z
ijde
wor
dt o
p di
e m
anier
nog
unie
ker. “
Won
en m
et
zicht
op
het w
ater
om
ringt
met
gro
en”. T
en n
oord
en v
an d
e be
staan
de b
ewon
ing k
omt h
et G
ROEN
-BLA
UW
ne
twer
k de
site
ook b
innen
. Een
ster
ke re
latie
mak
en va
n de
groe
nzon
e va
n de
site
en
de gr
oenz
one
langs
het
ka
naal
is es
sent
ieel. H
et p
ark
moe
t een
ank
erpu
nt zi
jn lan
gs d
e G
ROEN
-BLA
UW
noo
rd-z
uid a
s.Aa
n de
wes
telijk
e zij
de w
ordt
het
terr
ein o
mslo
ten
door
een
spoo
rweg
en
de S
poor
weg
straa
t. Hier
moe
t een
bu
ffere
nd e
lemen
t gec
reëe
rd w
orde
n. Ee
n ee
rste
ingr
eep
kan
het b
unde
len va
n de
spor
en zi
jn, m
et w
el ru
imte
vo
or u
itbre
iding
. De
bouw
van
tunn
el is
ook
een
optie
om
de
hoge
ber
m zo
te e
limine
ren.
Op
de s
ite z
elf z
ijn v
ier v
ersc
hillen
de z
ones
aan
gedu
id d
ie elk
ond
erlin
g ve
rbon
den
zijn.
Een
eers
t cen
trale
zone
recr
eatie
. Dez
e is
verb
onde
n m
et d
e zo
ne w
ater
en
de zo
ne n
atuu
rlijke
recr
eatie
. Een
vier
de zo
ne is
de
effe
ctiev
e gr
oenz
one.
De
recr
eatie
zone
is d
e zo
ne h
eeft
een
mog
elijke
invu
lling
als sp
ortv
eld, o
penr
uimte
.. De
natu
urlijk
e re
crea
tiezo
ne h
eeft
een
mee
r dra
ssig
kara
kter
. Hier
is a
lgem
een
recr
eatie
mind
er m
ogeli
jk en
krij
gt
het d
aaro
m e
en m
eer a
vont
uurli
jke a
spec
t van
recr
eatie
als
invull
ing.
De
groe
nzon
e he
eft
als e
erste
doe
l een
eco
logis
che
en n
atuu
rwaa
rdev
olle
func
tie t
e ve
rvull
en. E
vent
uele
pade
nstru
ctur
en h
ierin
wor
den
dan
ook
met
de
nodi
ge a
anda
cht o
ntw
orpe
n om
dit
doel
te v
erste
rken
. D
e bla
uwe
zone
hee
ft zo
wel
een
relat
ie m
et d
e re
crea
tieve
zone
als
met
de
groe
nzon
e. D
eze
zone
bied
t dus
zo
wel
een
waa
rde
voor
recr
eatie
als
een
natu
urw
aard
e. O
pvall
end
in he
t stru
ctuu
rplan
zijn
ook
de
blauw
e gr
acht
enstr
uctu
ren.
Her
inte
grer
en e
n op
waa
rder
en v
an
deze
bek
en zi
jn oo
k es
sent
ieel v
oor h
et sl
agen
van
een
ster
k on
twer
p.
PR
OG
RA
MM
AP
UN
TEN
Recr
eatie
Dyn
amisc
he ru
imte
Polyv
alent
spee
lveld
Nat
uurli
jk sp
eelve
ldN
atuu
rwaa
rde
opw
aard
eren
Acce
nt G
ROEN
-BLA
UW
net
wer
k
Her
beste
mm
ing N
MBS
opl
sag
Zorg
won
enFie
tsrou
tePa
rkge
bied
Opt
imali
sere
n be
reikb
aarh
eidAc
cent
gro
en-b
lauw
net
wer
k
HET L
APPE
RSFO
RTPA
RKKL
AAR
OM
TE
LATE
N Z
IEN
GER
BEN
VA
N S
CH
OO
TE
B
AC
HEL
OR
PRO
EF
ST
RUC
TU
UR
PLA
N E
N M
OG
ELIJK
E SC
ENA
RIO
S
3BLT
A1
A
CA
DEM
IEJA
AR
201
4-20
15
Facu
lteit
Scho
ol o
f Art
sK
ASK
- K
onin
klijk
Con
serv
ator
ium
Ca
mpu
s Bijlo
ke –
J. Kl
uysk
enss
traat
2
9000
Gen
tTe
l : 09
/267
.01.00
NA
TU
R-P
AR
K S
CH
ÖN
EBER
GER
SÜ
DG
ELÄ
ND
ETe
n zu
iden
van
Ber
lijn lig
t een
onb
eken
d m
aar z
eer b
emind
par
k, he
t Nat
ur-P
ark
Schö
nebe
rger
Süd
gelän
de. H
et m
eest
bijzo
nder
e aa
n he
t Nat
ur-P
ark
zijn
waa
rsch
ijnlijk
de
over
blijfs
elen
van
een
rang
eert
erre
in uit
189
0 en
de
enor
me
veelv
oud
aan
plan
ten-
en
dier
enso
orte
n in
het p
ark.
Om
dez
e re
dene
n lee
nt h
et p
ark z
ich o
ok p
erfe
ct al
s dec
or vo
or fo
togr
afen,
maa
r een
wan
delin
g is h
ier
ook
erg
fijn. H
et is
moo
i om
te zi
en h
oe d
e na
tuur
de
reste
n ov
erne
emt.
Een
voor
beel
d va
n ee
n vo
orm
alig
rang
eert
erre
in.
REF
EREN
TIE
PR
OJE
CT
EN
INST
ALL
AT
IES
ZO
LLV
EREI
N P
AR
KD
e Ze
che
Zollv
erein
Sch
acht
XII
in Es
sen
is ee
n re
pres
enta
tief v
oorb
eeld
van
de
ontw
ikkeli
ng v
an d
e zw
are
indus
trie
in Eu
ropa
. H
et w
as o
oit d
e gr
ootst
e en
mod
erns
te k
olen
mijn
ter w
ereld
. Teg
enw
oord
ig is
het i
ndus
triec
ompl
ex m
et z
ijn d
oor h
et B
auha
us
beïnv
loed
e ar
chite
ctuu
r een
icoo
n va
n de
mod
erne
indu
strieb
ouw
en
een
cent
rum
van
kun
st en
cult
uur.
Resp
ectv
ol t.
o.v.
het l
ands
chap
en
best
aand
e in
frast
ruct
uur.
De
plek
ver
telt
nog
stee
ds z
ijn g
esch
iede
nis.
Recr
eatie
mog
elijk
hede
n
Park
Spo
or N
oord
te
Ant
wer
pen
Dit
proj
ect h
eeft
ingrij
pend
e ge
volge
n vo
or d
e bu
urt e
n vo
or d
e sta
d. Pa
rk S
poor
Noo
rd is
een
oud
en
afgele
efd
spoo
rweg
terr
ein
en w
erd
omge
vorm
d to
t een
hed
enda
ags,
duur
zaam
en
uitge
strek
t ste
delijk
land
scha
pspa
rk m
et h
et ac
cent
op
groe
n, lic
ht, r
uimte
, on
tspan
ning,
cultu
ur e
n sp
ort.
De
kom
st va
n he
t Par
k Sp
oor N
oord
is e
en v
erad
eming
voo
r de
buur
t, hie
r kan
je d
ageli
jks g
etuig
e va
n zij
n, jo
gger
s, sp
elend
e kin
dere
n, vo
etba
llend
e jo
nger
en…
De
wijk
en D
am, S
tuive
nber
g en
See
fhoe
k he
rleve
n.
SCEN
AR
IO`S
& R
UIM
TEL
IJK
E C
ON
CEP
TEN
VIS
IE O
P K
OR
TE,
MID
DEL
EN
LA
NG
E T
ERM
IJN
BOM
BARD
IER
BOM
BARD
IER
BOM
BARD
IER
WAT
ERW
ON
ENRA
NG
EERT
ERRE
INTO
EGAN
GKE
LIJKH
EID
OPS
LAG
PLAA
TS E
N TO
REN
ISOLA
TIE
HET
LAP
PERS
FORT
BOS
HET
LAP
PERS
FORT
BOS
Kor
te t
erm
ijnD
e vis
ie op
kor
te te
rmijn
is h
et o
pleg
gen
van
de u
itbre
iding
van
de
Bom
bard
ier si
te. E
r zal
een
groe
n-bla
uw n
etw
erk
onsta
an la
ngs d
e oo
stelijk
e zij
de v
an
Bom
bard
ier e
n he
t ran
geer
terr
ein. D
eze
noor
d-zu
ideli
jke v
erbi
nding
loop
t van
de
uiter
ste g
roen
e go
rdel
tot d
e m
idde
leeuw
se st
ad la
ngs h
et k
anaa
l.
De
knelp
unte
n va
n Ten
brie
le en
de
Baro
n Ru
zette
laan
zulle
n op
kor
te te
rmijn
aan
gepa
kt w
orde
n.
Het
Ran
geer
terr
ein za
l zoa
ls nu
afge
zet b
lijven
maa
r de
mat
erial
en d
ie ro
ndom
de
site
ligge
n (b
ehalv
e tre
inbilz
en) z
ullen
wor
den
opge
ruim
d om
zo sp
onta
ne
vege
tatie
te la
ten
vesti
gen.
Mid
del t
erm
ijn
Op
mid
del la
nge
term
ijn za
l het
rang
eert
erre
in tra
nsfo
rmer
en n
aar e
en p
ark
van
rust
en re
crea
tie.
Het
Nm
bs g
ebou
w za
l tra
nsfo
rmer
en n
aar e
en zo
mer
- en
wint
erba
r, ind
oor s
kate
park
en
een
galer
ij voo
r alle
rlij a
ctivi
teite
n.
Spon
tane
veg
etat
ie m
oet b
ehou
den
wor
den
en e
r wor
dt g
estre
eft n
aar e
en b
oom
en
kruid
laag.
Bom
bard
ier
blijft
be
staan
en
er
ontst
aat
een
groe
n-bla
uw n
etw
erk
langs
het
ka
naal
die
de u
iters
t gro
ene
gord
el m
et d
e mid
delee
wse
sta
d ve
rbind
.
Neg
atief
bi
j di
t sc
enar
io
is da
t de
Bom
bard
ier s
ite
de
conn
ectie
m
et
het
Lapp
ersfo
rtpa
rk n
iet m
aakt
.
Won
en a
an h
et w
ater
kan
ee
n uit
breid
ing k
enne
n in
de
Bom
bard
ier si
te.
Er ko
mt e
en st
erke
conn
ectie
m
et
het
wat
er
door
he
t m
ogeli
jk te
mak
en o
m la
ngs
het
wat
er t
e ve
rtoe
ven.
Dit
kan
door
mid
del v
an k
leine
kio
sks
langs
het
kan
aal
te
laten
insta
llere
n.
In d
it sc
enar
io z
ien w
e da
t de
tre
inver
bind
ing
aan
de
spoo
rweg
straa
t vo
lledi
g on
der
de g
rond
is g
edok
en.
Zo
is er
ee
n uit
steke
nde
scoc
iale
cont
role
en
kan
toeg
anke
lijkhe
id
geen
pr
oblee
m v
orm
en v
oor
de
bew
oner
s van
St. M
ichiel
s.
De
treint
alude
aa
n de
bi
nnen
zijde
va
n he
t ra
ngee
rter
rein
kan
vrijk
omen
en
zo p
laats
mak
en v
oor e
en
wan
delzo
ne
plus
lig
weid
e aa
n he
t wat
er.
Won
en a
an h
et w
ater
kan
ee
n uit
breid
ing ke
nnen
in h
et
Lapp
ersfo
rtbo
s.
Dit
won
en a
an h
et w
ater
zal
vers
terk
t w
orde
n do
or e
en
jogg
ers-e
n fie
tspad
aa
n te
leg
gen
naas
t het
wat
er.
Spon
tane
beg
roeii
ng z
al ee
n ka
ns w
orde
n ge
geve
n.
Het
ra
ngee
rter
rein
heef
t dr
ie m
ogeli
jke sc
enar
io`s
.
Het
eer
ste s
cena
rio i
s de
co
mbi
natie
va
n sa
nere
n, op
hogin
g en
sp
onta
ne
vege
tatie
zo
als
in he
t re
fere
ntiep
rojec
t Pa
rk
Zollv
erein
.
Dit
scen
ario
be
waa
rd
de
gees
t va
n de
plek
en
straa
lt ru
st uit
.
Het
tw
eede
sce
nario
is h
et
sane
ren
van
de
hele
site
zoals
in h
et re
fere
ntiep
rojec
t Pa
rk S
poor
Noo
rd. V
oor
dit
scen
ario
is e
r m
eer
budg
et
nodi
g en
ver
gaat
de
gees
t va
n de
plek
mee
r.
Het
laa
tste
scen
ario
is
het
`niet
s do
en
princ
ipe`
w
e lat
en d
e pl
ek d
e ko
men
de
tien
jaar b
egaa
n en
kijke
n da
n w
elke
vege
tatie
w
e zu
llen
beho
uden
.
Voor
de
to
egan
kelijk
heid
aa
n de
Sp
oorw
egstr
aat
te b
evor
dere
n ka
n er
een
do
orste
ek ge
beur
en d
oor d
e ta
lude.
De
trein
zal o
ver d
eze
ingan
g via
pale
n rij
den.
Een
ande
r sce
nario
is h
et o
p pa
len z
ette
n va
n de
geh
ele
treinv
erbi
nding
doo
r de
site.
Voor
het
scen
ario
in ve
rban
d m
et d
e inf
rastr
uctu
ur b
innen
de
site
kun
nen
er m
eerd
ere
invull
ingen
zijn
. De
eers
te is
he
t lat
en v
ergr
oene
n v
an
de w
ater
tore
n zo
dat
deze
ee
n aa
ntre
kkeli
jk be
eld k
rijgt
. Ee
n an
dere
m
ogeli
jkheid
vo
or d
e to
ren
is he
t vol
ledig
verw
ijder
en
of
resta
urer
en
zoda
t de
ze t
oega
ngke
lijk i
s vo
or b
ezoe
kers
die
de h
ele
site
van
bove
nuit
kunn
en
bew
onde
ren.
De
opsla
g pl
aats
kan
volle
dig
intac
t bli
jven
en e
r ku
nnen
and
ere
func
ties a
an g
egev
en w
orde
n zo
als e
en b
uurt
spor
thal
met
ca
fé
of
een
zorg
cent
rum
. Ee
n an
dere
man
ier v
oor
de
opsla
gplaa
ts is
het b
ehou
den
van
de
cons
truct
iedele
n zo
als h
et d
ak e
n ste
unpa
len.
De
wan
den
wor
den
open
ge
maa
kt o
m v
an d
eze
plek
ee
n op
en
kuns
tgale
rij
te
mak
en o
f in
de z
omer
een
ba
r met
rond
om w
ater
.
In d
it sc
enar
io k
an e
r ee
n ve
rbind
ing k
omen
ove
r he
t w
ater
van
de Sp
oorw
egstr
aat
tot h
et ra
ngee
rter
rein.
De
treint
alude
ve
rdw
ijnt
en m
aakt
plaa
ts vo
or e
en
wan
delzo
ne m
et ru
stplaa
tsen.
De p
oel h
eeft d
e mog
elijkh
eid
om to
t zw
empo
el te
wor
den
inger
icht.
Het
Lapp
ersfo
rtbo
s kan
in zi
jn tw
eede
sce
nario
uitb
reid
en
tot
waa
r Bo
mba
rdier
nu
m
omen
teel
geve
stigd
is.
Er
kan
een
natu
urlijk
e spe
elzon
e on
staan
doo
r mid
del v
an d
e be
staan
de ta
luds m
et w
ater
.
De
ene
talud
e ka
n ee
n w
ande
lzone
w
orde
n m
et
de c
onne
ctie
tot
de o
pen
ruim
te .
In h
et ee
rste
scen
ario
kan
het
Lapp
erfo
rtsb
os
toeg
anke
lijk
wor
den
gem
aakt
vo
or
bezo
eker
s. H
et
over
tollig
w
ater
in h
et b
os k
an s
amen
ee
n pl
as w
ater
vor
men
waa
r be
zoek
ers k
unne
n ver
toev
en.
Hee
l be
langr
ijk
voor
he
t La
pper
sfort
bos
is de
aa
nwez
igheid
va
n w
ater
. D
it w
ater
ka
n lei
den
tot
vers
chille
nde
scen
ario
`s.
Bom
bard
ier
als
een
mins
tad
waa
r fu
nctie
s zo
als
zorg
won
en,
won
en,
spor
t, w
erke
n in
het
groe
n en
am
bach
tliede
n ku
nnen
pl
aatv
inden
.
Een
groe
ne
door
steek
on
staat
in
de m
inista
d om
he
t La
pper
sfort
park
m
et
de
mid
delee
uwse
sta
d te
ve
rbind
en.
Het
gro
en-b
lauw
e ne
twer
k ka
n hie
rdoo
r ver
sterk
en.
Een
uitbr
eiding
va
n he
t La
pper
sfort
park
w
aar
wat
er
en
spor
t ste
rk
vert
egen
woo
rdigd
ka
n w
orde
n.
Lang
e te
rmijn
D
e Bo
mba
rdier
site
wor
d om
geto
verd
naa
r ee
n m
inista
d w
aar
func
ties
zoals
zor
gwon
en, s
port
, sch
olen
, won
en e
n am
bach
tslied
en k
unne
n pl
aatsv
inden
.
Er za
l een
gro
ene
as o
nsta
an d
oor d
eze
mini
stad
die
het L
appe
rsfo
rtpa
rk, m
inista
d en
de
mid
delee
uwse
stad
zulle
n ve
rbind
en m
et e
lkaar.
Spon
tane
beg
roeii
ngen
op
het o
ude
rang
eert
erre
in w
orde
n zo
veel
mog
elijk
beho
uden
. Zo
zal d
e sit
e ha
ar e
igen
kara
kter
kun
nen
tone
n.
3blta | 103
▼ [s
cena
rio’s
en ru
imte
lijke
con
cept
en]
A
A`
B`
B
C
C`
D
D`
E
E`
HET L
APPE
RSFO
RTPA
RKKL
AAR
OM
TE
LATE
N Z
IEN
GER
BEN
VA
N S
CH
OO
TE
B
AC
HEL
OR
PRO
EF
ALG
EMEE
N O
NT
WER
P 3
BLTA
1
AC
AD
EMIE
JAA
R 2
014-
2015
Facu
lteit
Scho
ol o
f Art
sK
ASK
- K
onin
klijk
Con
serv
ator
ium
Ca
mpu
s Bijlo
ke –
J. Kl
uysk
enss
traat
2
9000
Gen
tTe
l : 09
/267
.01.00
LEG
END
E SPO
NTA
NE
ON
TW
IKK
ELIN
G
WAT
ERLO
PEN
HO
OIL
AN
D
SPO
RTG
RA
SVEL
D
ZO
NN
ETER
RA
S
NAT
UU
RLI
JK S
PEEL
TER
REI
N
BUIT
EN P
ROJE
CT
IE
GA
LER
IJ
OPE
N T
REI
NW
AG
ON
S
WAT
ERFR
ON
T
ZIT
ELEM
ENT
VLO
ND
ER
BOSP
AD
BLO
EMEN
RIJK
E BE
GRO
EIIN
GEN
BOO
MBE
PLA
NT
ING
OV
ERST
ROM
ING
SGEB
IED
Lijste
rbee
k en
Zuid
erva
ardj
e
In h
et g
ebied
hoo
iland
Spoo
rber
mpl
as
Kana
al G
ent/O
oste
nde
Drie
type
s: na
t, voc
htig
en d
roog
Ges
anee
rde
zone
in h
et L
appe
rsfo
rtpa
rk
Nab
ij de
zom
er- e
n w
inter
bar
Naa
mbe
kend
heid
ver
hoge
nIn
form
atie
voor
zien
over
dit
terr
ein b
ij de
ingan
gen
Zijka
nt v
an b
esta
ande
bun
ker a
ls sc
herm
Gale
rij v
oor e
vent
uele
even
emen
ten.
Trein
wag
ons v
oor s
peel-
en
zitge
legen
heid
Conn
ectie
met
het
wat
er
Her
gebr
uik b
eton
plat
en (s
telco
n)
Het
waa
rder
en v
an fa
una
en fl
ora
Beho
uden
+ u
itbre
iding
in h
et L
appe
rsfo
rtbo
s
Trein
wag
ons v
oor t
ijdeli
jke in
stalla
ties
Gro
en B
lauw
net
wer
k ve
rste
rken
Kan
ook
fung
eren
als
spee
lelem
ent v
oor k
inder
en
Bloe
mrij
ke h
euve
ls bi
nnen
in he
t Lap
pers
fort
park
Acce
ntbo
men
Loss
e bo
men
groe
pH
et L
appe
rsfo
rtbo
s
Bloe
mrij
ke o
ever
s nab
ij de
resid
entie
Lap
pers
fort
Clum
psH
oogs
tam
boom
gaar
dLo
sse
solita
ire b
omen
groe
p
Bloe
mrij
ke tr
einta
lude
binn
enin
het L
appe
rsfo
rtpa
rk
Bom
enw
eide
Bom
enw
eide
Bloe
mrij
ke g
rach
t nab
ij de
zom
er- e
n w
inter
bar
Bom
enrij
Bom
enrij
In h
et g
ebied
Lap
pers
fort
bos
Binn
enin
het L
appe
rsfo
rtpa
rk
Twee
steig
ers i
n de
spoo
rber
mpl
as
Op
de ta
lude
van
het L
appe
rsfo
rtbo
s
Verd
iepte
put
als
spee
lelem
ent
In d
e zo
mer
als
jump
rout
e (tr
ampo
line)
Binn
enin
het L
appe
rsfo
rtpa
rk
STEI
GER
VER
LIC
HT
ING
MU
LTIF
UN
CT
ION
EEL
SPEE
LELE
MEN
T
104 | 3blta
Gerb
en V
an S
choo
te
▼ [masterplan schaal 1/2500]
A
A`
B`
B
C
C`
D
D`
E
E`
HET L
APPE
RSFO
RTPA
RKKL
AAR
OM
TE
LATE
N Z
IEN
GER
BEN
VA
N S
CH
OO
TE
B
AC
HEL
OR
PRO
EF
ALG
EMEE
N O
NT
WER
P 3
BLTA
1
AC
AD
EMIE
JAA
R 2
014-
2015
Facu
lteit
Scho
ol o
f Art
sK
ASK
- K
onin
klijk
Con
serv
ator
ium
Ca
mpu
s Bijlo
ke –
J. Kl
uysk
enss
traat
2
9000
Gen
tTe
l : 09
/267
.01.00
LEG
END
E SPO
NTA
NE
ON
TW
IKK
ELIN
G
WAT
ERLO
PEN
HO
OIL
AN
D
SPO
RTG
RA
SVEL
D
ZO
NN
ETER
RA
S
NAT
UU
RLI
JK S
PEEL
TER
REI
N
BUIT
EN P
ROJE
CT
IE
GA
LER
IJ
OPE
N T
REI
NW
AG
ON
S
WAT
ERFR
ON
T
ZIT
ELEM
ENT
VLO
ND
ER
BOSP
AD
BLO
EMEN
RIJK
E BE
GRO
EIIN
GEN
BOO
MBE
PLA
NT
ING
OV
ERST
ROM
ING
SGEB
IED
Lijste
rbee
k en
Zuid
erva
ardj
e
In h
et g
ebied
hoo
iland
Spoo
rber
mpl
as
Kana
al G
ent/O
oste
nde
Drie
type
s: na
t, voc
htig
en d
roog
Ges
anee
rde
zone
in h
et L
appe
rsfo
rtpa
rk
Nab
ij de
zom
er- e
n w
inter
bar
Naa
mbe
kend
heid
ver
hoge
nIn
form
atie
voor
zien
over
dit
terr
ein b
ij de
ingan
gen
Zijka
nt v
an b
esta
ande
bun
ker a
ls sc
herm
Gale
rij v
oor e
vent
uele
even
emen
ten.
Trein
wag
ons v
oor s
peel-
en
zitge
legen
heid
Conn
ectie
met
het
wat
er
Her
gebr
uik b
eton
plat
en (s
telco
n)
Het
waa
rder
en v
an fa
una
en fl
ora
Beho
uden
+ u
itbre
iding
in h
et L
appe
rsfo
rtbo
s
Trein
wag
ons v
oor t
ijdeli
jke in
stalla
ties
Gro
en B
lauw
net
wer
k ve
rste
rken
Kan
ook
fung
eren
als
spee
lelem
ent v
oor k
inder
en
Bloe
mrij
ke h
euve
ls bi
nnen
in he
t Lap
pers
fort
park
Acce
ntbo
men
Loss
e bo
men
groe
pH
et L
appe
rsfo
rtbo
s
Bloe
mrij
ke o
ever
s nab
ij de
resid
entie
Lap
pers
fort
Clum
psH
oogs
tam
boom
gaar
dLo
sse
solita
ire b
omen
groe
p
Bloe
mrij
ke tr
einta
lude
binn
enin
het L
appe
rsfo
rtpa
rk
Bom
enw
eide
Bom
enw
eide
Bloe
mrij
ke g
rach
t nab
ij de
zom
er- e
n w
inter
bar
Bom
enrij
Bom
enrij
In h
et g
ebied
Lap
pers
fort
bos
Binn
enin
het L
appe
rsfo
rtpa
rk
Twee
steig
ers i
n de
spoo
rber
mpl
as
Op
de ta
lude
van
het L
appe
rsfo
rtbo
s
Verd
iepte
put
als
spee
lelem
ent
In d
e zo
mer
als
jump
rout
e (tr
ampo
line)
Binn
enin
het L
appe
rsfo
rtpa
rk
STEI
GER
VER
LIC
HT
ING
MU
LTIF
UN
CT
ION
EEL
SPEE
LELE
MEN
T
3blta | 105
HET LAPPERSFORTPARKKLAAR OM TE LATEN ZIENGERBEN VAN SCHOOTE BACHELORPROEF VOORSTELLINGSPROFIELEN EN VISUALISATIES 3BLTA1 ACADEMIEJAAR 2014-2015
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
Locatie: Twee steigers te voorzien in de spoorbermplas nabij de ingang van St. Michiels en het Lappersfortpark.
GROEN BLAUW NETWERKWATERFRONT
GROEN BLAUW NETWERKRUSTPLAATSEN EN VERLAAGD WANDELEN AAN HET KANAAL
LAPPERSFORTBOSVERSTERKEN VAN DE NATUURWAARDEN
Open treinwagons als tijdelijke installatie van een plantencollectie en zit- en speelelement.Stalen open constructie gebouwd naar bestaande infrastructuur.
Spontane begroeiingen kunnen zich gaan vestigen.
Overgang van het natte bos naar het parkbos. De twee bunkers worden behouden als speelelement en mede zo zal het karakter van het lappersfortbos behouden worden. De bospaden worden behouden met hier en daar
uitbreidingen waar nodig om de circulatie te optimaliseren.
Zonneterras nabij de zomer- en winterbar en open gallerij.De open gallerij kan dienen voor eventuele tentoonstellingen voor kunst, architectuur enz...
Verdiepte put voor speelgelegenheid en enventuele installaties zoals een jump route (trampoline) in de zomer. Open trein als zit- en speelelement.
Multifunctioneel open grasveld (gesaneerde zone en in het Lappersfortpark) voor sport- en spelgelegenheid.Accentboom met mooie herftverkleuring. (Liquidambar styraciflua) Open treinwagon als zit- en speelelement.
De grazige open plek in het bos kan dienen als speel- en rustplek voor bezoekers van het lappersfortbos. Rondom staan er bestaande bomen die perfect kunnen dienen als klimbomen. De boom `Welke hand heeft mij geplant` moet behouden worden om de historie niet te vergeten en kan als afspreekplaats dienen.
Hemelwater van het gebouwbufferen en rustig laten infiltreren in de bodem.
Het lappersfortbos krijgt een uitbreiding om echt te kunnen
spreken van een parkbos.
Bloemrijke heuvelsBeton met ruwe afwerking als
wandelpad tussen de bestaande sporen.
Bloemrijke heuvelsBeton met ruwe afwerking als
wandelpad tussen de bestaande sporen.Polyvalente open ruimte voor mogelijke evenementen.
Spontane ontwikkeling
Omvormingsbeheer van het populierenbos. Ze worden ver-vanger door een waaier van inheemse loofboomsoorten. Een
aantal populieren mogen blijven en oud worden.
Hoogstamboomgaard in een geometrisch verband. Sociale
contacten stimuleren.
Ondergrondse parking en kantoren van Residentie Lappersfort.
FietzoneVoetgangers
Fietzonevoetgangers
Fietzonevoetgangers
Fietzonevoetgangers
Kanaal van Gent naar Oostende
Kanaal van Gent naar Oostende
Voetgangers
Voetgangers
Schaal: 1/150
Schaal: 1/150
Schaal: 1/250
Schaal: 1/250
Schaal: 1/250
Doorsnede AA`
Doorsnede BB`
Doorsnede EE`
Doorsnede DD`
Doorsnede CC`
LAPPERSFORTPARKSOCIAAL- EN RECREATIEVE RUIMTES
LAPPERSFORTPARKSOCIAAL- EN RECREATIEVE RUIMTES
HET LAPPERSFORTPARKKLAAR OM TE LATEN ZIENGERBEN VAN SCHOOTE BACHELORPROEF VOORSTELLINGSPROFIELEN EN VISUALISATIES 3BLTA1 ACADEMIEJAAR 2014-2015
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
Locatie: Twee steigers te voorzien in de spoorbermplas nabij de ingang van St. Michiels en het Lappersfortpark.
GROEN BLAUW NETWERKWATERFRONT
GROEN BLAUW NETWERKRUSTPLAATSEN EN VERLAAGD WANDELEN AAN HET KANAAL
LAPPERSFORTBOSVERSTERKEN VAN DE NATUURWAARDEN
Open treinwagons als tijdelijke installatie van een plantencollectie en zit- en speelelement.Stalen open constructie gebouwd naar bestaande infrastructuur.
Spontane begroeiingen kunnen zich gaan vestigen.
Overgang van het natte bos naar het parkbos. De twee bunkers worden behouden als speelelement en mede zo zal het karakter van het lappersfortbos behouden worden. De bospaden worden behouden met hier en daar
uitbreidingen waar nodig om de circulatie te optimaliseren.
Zonneterras nabij de zomer- en winterbar en open gallerij.De open gallerij kan dienen voor eventuele tentoonstellingen voor kunst, architectuur enz...
Verdiepte put voor speelgelegenheid en enventuele installaties zoals een jump route (trampoline) in de zomer. Open trein als zit- en speelelement.
Multifunctioneel open grasveld (gesaneerde zone en in het Lappersfortpark) voor sport- en spelgelegenheid.Accentboom met mooie herftverkleuring. (Liquidambar styraciflua) Open treinwagon als zit- en speelelement.
De grazige open plek in het bos kan dienen als speel- en rustplek voor bezoekers van het lappersfortbos. Rondom staan er bestaande bomen die perfect kunnen dienen als klimbomen. De boom `Welke hand heeft mij geplant` moet behouden worden om de historie niet te vergeten en kan als afspreekplaats dienen.
Hemelwater van het gebouwbufferen en rustig laten infiltreren in de bodem.
Het lappersfortbos krijgt een uitbreiding om echt te kunnen
spreken van een parkbos.
Bloemrijke heuvelsBeton met ruwe afwerking als
wandelpad tussen de bestaande sporen.
Bloemrijke heuvelsBeton met ruwe afwerking als
wandelpad tussen de bestaande sporen.Polyvalente open ruimte voor mogelijke evenementen.
Spontane ontwikkeling
Omvormingsbeheer van het populierenbos. Ze worden ver-vanger door een waaier van inheemse loofboomsoorten. Een
aantal populieren mogen blijven en oud worden.
Hoogstamboomgaard in een geometrisch verband. Sociale
contacten stimuleren.
Ondergrondse parking en kantoren van Residentie Lappersfort.
FietzoneVoetgangers
Fietzonevoetgangers
Fietzonevoetgangers
Fietzonevoetgangers
Kanaal van Gent naar Oostende
Kanaal van Gent naar Oostende
Voetgangers
Voetgangers
Schaal: 1/150
Schaal: 1/150
Schaal: 1/250
Schaal: 1/250
Schaal: 1/250
Doorsnede AA`
Doorsnede BB`
Doorsnede EE`
Doorsnede DD`
Doorsnede CC`
LAPPERSFORTPARKSOCIAAL- EN RECREATIEVE RUIMTES
LAPPERSFORTPARKSOCIAAL- EN RECREATIEVE RUIMTES
106 | 3blta
▼ [impressie]
▼ [sociaal- en recreatieve ruimtes]
▼ [sociaal- en recreatieve ruimtes]
▼ [versterken van de natuurwaarden]
Gerb
en V
an S
choo
te
HET LAPPERSFORTPARKKLAAR OM TE LATEN ZIENGERBEN VAN SCHOOTE BACHELORPROEF TECHNISCH DETAIL 3BLTA1 ACADEMIEJAAR 2014-2015
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
Locatie: Twee steigers te voorzien in de spoorbermplas nabij de ingang van St. Michiels en het Lappersfortpark.
3blta | 107
▼ [beplantingsplan detailontwerp]
▼ [technische details]
Hergebruikt element voor verlichtingsvoorziening
Fietsenstalling
Prefab beton vloerplaten(200x200x14 met omranding)
Faculteit School of ArtsKASK - Koninklijk Conservatorium Campus Bijloke – J. Kluyskensstraat 2 9000 GentTel : 09/267.01.00
Begeleidende docent: De heer L. Deschepper
N
1 250SCHAAL:
0 5 10 15 20 25m
3blta | 109
Mar
lies D
ecru
y
▼ [detailontwerp]
110 | 3blta
Nie
ls De
couv
reur
▼ [visie]
▼ [doorsneden]
3blta | 111
▼ [doorsneden]
▼ [doorsnede plantput bomenplein en vijver]
112 | 3blta
Nie
ls De
couv
reur
▼ [detailontwerp]
3blta | 113
▼ [beplantingsplan detailontwerp]
114 | 3blta
Len
Dew
ulf
3blta | 115
▼ [masterplan]
116 | 3blta
3blta | 117
INTERNATIONALISERING: STUDIEREIS BARCELONA2 maart 2015 - 5 maart 2015
Begeleiders:Harlind LibbrechtDirk Baele
118 | 3blta
3blta | 119
▼[z
icht
ove
r Bar
celo
na v
anaf
‘Car
rer d
e M
ühlb
erg’
, Bar
celo
na (E
S)]
BaL | 121
138STRATEGISCH PROJECT EREMBALD – KRAVAAL(Aalst, Affligem, Merchtem, Opwijk en Asse)Lander Casier, Frederik Gotemans, Frederic Schobben, Foeke Van Weverberg
Mathijs Staelens, Frederic Schobben, Frederik Gotemans
128(RE)DISCOVERING THE EMERALD NECKLACE - COLENTINA RIVER (BUCHAREST (ROMANIË))
122VISUEEL RUIMTELIJKE LANDSCHAPSANALYSE VAN DE ZWINSTREEK(DAMSE VAART EN OMGEVING)
Gotemans Frederik, Natasha Pieters, Van Weverberg Foeke, Smets Dylan
BANABA LANDSCHAPSONTWIKKELING
Colentina_020
’
’
PROJECTEN LANDSCHAPSONTWERP IIN SAMENWERKING MET: Provincie West-VlaanderenLOCATIE: Damse Vaart en omgeving (West-Vlaanderen)OPPERVLAKTE: nvtPERIODE: september 2014 - november 2014------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Het studiegebied ‘De Zwinstreek’ bevindt zich in de provincie West-Vlaanderen en overschrijdt de grens met Nederland. Het kerngebied van de studie bevindt zich langs het Napoleonkanaal of de Damse Vaart. Het studiegebied werd opgedeeld in vijf zones, na plaatsbezoek in het streekhuis Tillegem Kasteel in Brugge. De zones die werden be-handeld zijn ten eerste de Brugse rand, met o.a. Dampoort, Koolkerke, Fort Van Beieren, Polderstraat, ten tweede de stad Damme met zijn veel verschillende beschermingen, mobiliteitsproblemen, en ten derde Oost-kerke met het archeologische gehucht Mon-nikenrede en ten laatste de bindende land-schapsstructuur van de Damse Vaart.
Het doel van deze opdracht is het analy-seren van de landschapsstructuur van de ruime omgeving van de Damse Vaart. De analyse omvat een inventaris van landschap-selementen en –structuren: Via kaartstudie werden de veranderingen in het landschap op perceelsniveau geanalyseerd. Hoe kan men het vroegere krekenlandschap van-daag lezen in het landschap ? Deze methode wordt ook wel de historische landschapska-rakterisering genoemd (Aldred, 2003). Waar vinden we de nu nog betekenisvolle, zicht-bare landschapselementen en -structuren terug en hoe kunnen we die plekken duiden voor een publiek dat niet uit experten be-staat? Plaatsnaamkunde of toponymie helpt bij het verklaren van plekken die in de loop van de geschiedenis een betekenis en dus ook een naam hebben gekregen. Om na te gaan of die plekken ook vandaag nog be-tekenis hebben kan een bevraging van het publiek worden uitgevoerd bij bewoners en bezoekers: wat zijn voor hen op vandaag be-tekenisvolle plekken?
De Visueel - Ruimtelijke analyse van het studiegebied gebeurt op basis van terrein-studie waar fotografie, schetsen en be-
schrijvingen de hulpmiddelen zijn. Er wor-den voorbeeldmethodes aangereikt om het landschapsbeeld (landscape visibility) te gaan analyseren en interpreteren. Looking at the Vineyard (Lynch en Sasaki, 1973) is nog steeds een iconisch voorbeeld waar uit-zichtpunten, zichten vanaf de weg en speci-ale plekken worden onderzocht.
In ‘An assessment of the visual landscape of the autonomous region of Valencia, Spain: a case study in linking research, teaching, and landscape planning’ (Steinitz, 2010) wordt aan de hand van schone en lelijke land-schappen bepaald wat er dient te worden gewijzigd in het landschap. Er worden foto’s gemaakt van schone en lelijke landschap-pen, die worden dan gewaardeerd door ver-schillende groepen van de bevolking zoals bewoners, bezoekers en experten. Dit geeft aan dat schoonheid niet onvoorwaardelijk subjectief is. Vanuit de studie Exploring the Visual Landscape (Nijhuis, 2011) wordt dui-delijk dat er een onderscheid dient te wor-den gemaakt tussen expert-modellen en modellen van publieke voorkeur. Het ont-werp opgemaakt in deze opdracht bestond erin om aan de hand van historische relicten en landschappen een fiets- wandelroute te ontwikkelen waar zowel historische als he-dendaagse landschappen kunnen worden beleefd. Daarin werd de focus gelegd op de locaties, de bereikbaarheid, het gebruik en de mogelijke bezoekersinfrastructuur.
De studie werd met succes gepresenteerd door de studenten aan de betrokken stads- en provinciale diensten. De documenten zullen de basis vormen voor verdere discus-sie bij de ontwikkeling van het strategische plan van de Provincie West-Vlaanderen voor de Zwinstreek.
VISUEEL RUIMTELIJKE LANDSCHAPSANALYSE VAN DE ZWINSTREEK: FOCUS OP DE DAMSE VAART EN OMGEVING: HET LEZEN VAN HET LANDSCHAPHarlind Libbrecht
Mat
hijs
Stae
lens
- Fr
eder
ic S
chob
ben
- Fre
derik
Got
eman
s
126 | BaL
Mat
hijs
Stae
lens
- Fr
eder
ic S
chob
ben
- Fre
derik
Got
eman
s
▼[zichtenplan naar K. Lynch]
▼[landschappelijke identiteiten]
BaL | 127▼[w
aard
en, p
oten
ties e
n aa
ndac
htsp
unte
n]
In de tweede ontwerpopdracht namen de studenten Landschapsontwikkeling deel aan de Internationale studenten competitie die deel uitmaakte van het vierde Landscape Forum van het LE:NOTRE institute. Deze wedstrijd focuste zich op de Colentina rivier die als een serie van meren door de stad Bucharest in Roemenië stroomt. Dit semi-natuurlijk gebied heeft de potentie om op een heel bijzondere wijze bij te dragen aan de duurzame ontwikkeling van de hoofdstad van Roemenië. Tot nu toe word de rivier als een achterkant tot de stad ervaren en ingepalmd door private initiatieven. Tijdens de wedstrijd wordt gewerkt op vier thema’s: • stedelijke ontwikkeling en
randstedelijke sprawl (urban growth and peri-urban sprawl)
• duurzame toerisme en recreatie (sustainable tourism and recreation)
• erfgoed en identiteit (heritage and identity)
• groene rand (rural fringe)
De LE:NOTRE Internationale studenten competitie had als doel om op een geïntegreerde en holistische wijze door een multidisciplinair studententeam en via planning en ontwerpvoorstellen de stedelijke en rand-stedelijke landschappen aan te pakken.
De opzet was het herdenken van de rol van de stedelijke dynamiek in relatie met de rivier. De zoektocht was het herontdekken
van de essentie en de identiteit van deze meren in relatie met het ruimtelijke, sociale en culturele profiel van de stad. De voorstellen diende in de gaan op volgende elementen:• duurzame visie over de relatie tussen
bebouwd stadweefsel, open ruimte en landschap
• duurzame visie over de relatie tussen stad – periferie en landschap
• voorstellen voor een verbeterede connectiviteit op diverse schaalniveaus
• optimalisatie van ecologische functies en ecosystemen
• introductie van groene infrastructuur• duurzame mobiliteit• voorstellen voor een duurzame
ontwikkeling van toeristische en recreatieve gebieden
• visie voor een betere dialoog tussen het cultureel erfgoed en de huidige dynamieken in (nieuwe) stedelijke identiteiten
Vijf multidisciplinaire studentengroepen hebben zich acht weken lang over de stad, zijn zoektocht naar identiteit en een verbeterde relatie met de rivier gebogen. De veelheid aan ideeën geeft dan ook hopelijk interessante handvaten voor de verdere duurzame ontwikkeling van de stad die ooit het ‘Parijs van het Oosten’ werd genoemd.
PROJECTEN LANDSCHAPSONTWERP IOPDRACHTGEVERS: LE:NOTRE Institute LOCATIE: Bucharest (Romanië)LENGTE: 25 kmPERIODE: november 2014 - januari 2015------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
(RE)DISCOVERING THE EMERALD NECKLACE - COLENTINA RIVERPieter Foré, Harlind Libbrecht
130 | BaL
Gote
man
s Fre
derik
- N
atas
ha P
iete
rs -
Van
Wev
erbe
rg F
oeke
- Sm
ets D
ylan
BaL | 131
132 | BaL
Gote
man
s Fre
derik
- N
atas
ha P
iete
rs -
Van
Wev
erbe
rg F
oeke
- Sm
ets D
ylan
BaL | 133
134 | BaL
Gote
man
s Fre
derik
- N
atas
ha P
iete
rs -
Van
Wev
erbe
rg F
oeke
- Sm
ets D
ylan
BaL | 135
136 | BaL
BaL | 137
Gote
man
s Fre
derik
- N
atas
ha P
iete
rs -
Van
Wev
erbe
rg F
oeke
- Sm
ets D
ylan
Het project ‘Strategisch project Erembald – Kravaal’ is een samenwerking met het Provinciebestuur van Oost-Vlaanderen. Het landschap van Erembald tot Kravaalbos is gesitueerd in de provincies Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant tussen Aalst en Brussel in de omgeving van de Molenbeek-Graadbeek. Dit verstedelijkt gebied wordt gekenmerkt door een versnipperde open ruimte met ‘duizend gaatjes’ waarbij natuurlijke landschappen en bossen onder druk staan. Desalniettemin is het rijk aan historisch en cultureel erfgoed, en dat in een landschappelijk waardevol decor met sterke natuurwaarden. Daarnaast is echter ook een gebruikslandschap, dat door de inbreng van diverse private en publieke actoren continu verandert. Dat schept talrijke opportuniteiten voor de lokale economie, de duurzame landbouw, het toerisme en de recreatie. Het gebied straalt een identiteit uit waar de bewoners en verenigingen trots op zijn.
Dit project brengt door middel van ontwerpend onderzoek creatieve ideeën naar voor om de landschappelijke, ruimtelijke ontwikkeling in het gebied Landschap van Erembald tot Kravaalbos nieuwe impulsen te geven. Uitgaande van de bestaande visies voor het gebied bevat het
opties, aanbevelingen en aandachtspunten voor een innovatieve geïntegreerde aanpak. Een integrale aanpak is niet uitsluitend een kwestie voor experts en beleidsmakers. Alle betrokken partijen, actoren en stakeholders moeten een plaats krijgen in het proces, weten welke rol zij gaan spelen, wat van hen verwacht wordt en welke bijdragen zij kunnen leveren, nu en in de toekomst. Werken aan omgevingskwaliteit veronderstelt daarom dat naast de gebruikswaarde en de toekomstwaarde van ruimte, op een gelijkwaardige manier aansluiting wordt gezocht met het dagdagelijkse leven, met wat er werkelijk gebeurt op een plek, met feitelijk gebruik en reële verhalen. Om te garanderen dat omgevingskwaliteit gedragen en bestendigd wordt, is ook het wijzigen van gedrag en het beklemtonen van ieders verantwoordelijkheid op weg naar een duurzame samenleving essentieel. Er wordt daarom niet gestreefd naar een eng keurslijf van bestaande instrumentaria, maar naar allerhande creatieve ideeën en oplossingen die een beroep doen op de positieve dynamiek van verenigingen, ondernemers, landbouwers en andere actoren in het gebied.
PROJECTEN LANDSCHAPSONTWERP IIOPDRACHTGEVER: Provincie Oost-Vlaanderen en Regionaal Landschap Schelde-DurmeIN SAMENWERKING MET: Evelyne Fiers (Regionaal Landschap Schelde-Durme), Maja Ver-beeck (Provincie Oost-Vlaanderen), Sarah Martens (UHasselt), Greet Mendonck (HoGent) en Pieter Foré (HoGent)LOCATIE: Aalst, Affligem, Merchtem, Opwijk en AssePERIODE: maart 2015 - juni 2015------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
STRATEGISCH PROJECT EREMBALD – KRAVAALSylvie Van Damme, Harlind Libbrecht
151PWO-PROJECT KIDS – KINDEREN IN STEDELIJKE RUIMTES: ONTWIKKELING VAN EEN SOCIAAL EN RUIMTELIJK ONDERZOEKS- EN REFLEC-TIEKADER
Pieter Foré, Liza Lauwers, Ruben Joye
147ONTWIKKELING VAN EEN BEELDKWALITEITS-PLAN VOOR DE FRONTZATE
Sylvie Van Damme, Elke Matthyssen
ONDERZOEK EN DIENSTVERLENING
BaL | 145
intro | 147
ONTWIKKELING VAN EEN BEELDKWALITEITSPLAN VOOR DE FRONTZATESylvie Van DammePieter ForéElke Matthyssen
De aanleiding voor dit onderzoek was de geplande herinrich-ting van de recreatieve as Frontzate. Deze bedding van de oude spoorlijn Nieuwpoort-Diksmuide werd in 2010 aangekocht door de provincie West-Vlaanderen en wordt nu als groene recreatieve as door hen beheerd. Het Provinciebestuur van West-Vlaanderen wenst een gebiedsgerichte visie uit te wer-ken, die voor de omgeving van de Frontzate krijtlijnen uitzet voor het aansturen en realiseren van uiteenlopende ruimtelijke ontwikkelingen en tegelijkertijd een kader biedt voor de eigen projecten. Het programma wordt uitgewerkt op basis van de principes van het landschapsactiekader en de uitgewerkte waardenmethodiek om het gebied in de vingers te krijgen door middel van de gebruikswaarde (m.i.v. de ecologische waarde), de locuswaarde, de culturele waarde en de belevingswaarde. Voor de eerste drie waarden zijn in het werkveld al vrij veel ge-gevens en informatiedragers beschikbaar. De uitwerking van de belevingswaarde bleef tot nu toe echter onontgonnen terrein.
In opdracht van de provincie werkte SPATIE, de Onderzoeks-eenheid Landschapsarchitectuur van HoGent – School of Arts aan een methodiek voor de afweging van beeld- en belevings-waarde bij de opmaak van een gebiedsprogramma, met de om-geving van de Frontzate als casus. Het is een pilootproject dat leert uit bestaande ervaringen, literatuurstudie en de analyse van een aantal praktijkvoorbeelden in binnen- en buitenland.
Het onderzoek volgde twee sporen, namelijk een algemeen theoretisch spoor en een spoor waarin de casus ‘Frontzate en omgeving’ centraal stond. In het theoretisch spoor werden aansluitende voorbeeldprojecten uit het binnen- en buiten-land en bestaande oefeningen, projecten en methodieken in opdracht van het provinciebestuur geanalyseerd en geëvalu-eerd in functie van hun kracht en waarde met betrekking tot beeld- en belevingskwaliteit. Op basis van deze analyse werden bouwstenen ontwikkeld voor de afweging van beeld- en bele-vingswaarde bij de opmaak van een gebiedsprogramma. In het tweede spoor werd gefocust op de beeld- en belevingskwaliteit van het landschap van de Frontzate en omgeving. Door middel van ontwerpend onderzoek werd gezocht hoe bepaalde aspec-ten van beeld- en belevingskwaliteit versterkt kunnen worden. Een grondige landschapsanalyse op basis van de bouwstenen voor beeldkwaliteit gaf hierbij inzicht in hoe en waarom het landschap is gegroeid tot hoe het er nu uitziet. Daarnaast werd nagegaan welke de te verwachten veranderingen zijn en welke toelaatbaar zijn in functie van de beeldkwaliteit en welke niet. Op basis hiervan werden concrete cases of thema’s onder de loep genomen, met aandacht voor het verbeteren van beeld-
Opdrachtgever: Provinciebestuur West Vlaanderen, gebiedsgerichte werking Westhoek
Opdrachthouder: Hogeschool Gent - School of Arts
Termijn: maart 2014 – december 2015
Status: in uitvoering
▼ [De Polders Mee-Maken]
148 | intro
▼ [situering Frontzate]
intro | 149
kwaliteit door middel van zichten of het aanbrengen van verticale elementen, voor stijl, schaal, volume of kleur.
In eerste instantie werd door de stu-denten Landschapsontwikkeling (School of Arts – HoGent) onder begeleiding gedurende 6 weken in het voorjaar van 2014 gewerkt aan delen van het project-gebied. Hun bevindingen werden verder uitgewerkt, verdiept en afgetoetst in ont-werpscenario’s in tal van andere deelge-bieden en –thema’s. Vervolgens werd gezocht naar een manier om de essentie en finesses van de drie-dimensionele ruimtewerking die door ontwerp(end onderzoek) wordt geactiveerd, in con-crete, begrijpelijke instructies te verta-len. De combinatie van het theoretische en het praktische spoor resulteerde in verhalende bouwstenen en eenvoudige en leesbare recepten en ingrediënten die aangeven hoe we met zijn allen con-creet aan beeld- en belevingskwaliteit van het polderlandschap kunnen mee-werken. Vanuit het geloof dat het tot stand komen van beeld- en belevings-kwaliteit een gezamenlijke opdracht is voor alle betrokkenen, werd uiteindelijk geopteerd om de projectresultaten in een boek te gieten. Het wordt een soort ‘koffietafelboek’, dat door middel van een losse structuur en een heldere en aantrekkelijke beeldtaal suggesties doet om individuen bij ontwikkelingen in het landelijk gebied te betrekken.
▼ [De inplanting langs de dorpsstraat wordt bepaald door de beschikbare (bovengrondse en ondergrondse) uitgroeimogelijkheden]
▼ [De kerk priemt steeds als een baken boven het dorp uit. Het dorp vormt een groen, bebouwd eiland te midden van de polder]
▼ [De Koer als centrale ruimte]
▼ [De weg naar Stuivekenskerke wordt slechts aan één zijde beplant. De plaats van deze rij wordt bepaald door het zicht op de kerk]
▼ [Een nieuwe woning met de hedendaagse eisen aan leefkwaliteit dient geen breuk op te leveren met de streekarchitectuur]
▼ [Niet elke ruimte, hoe groot of klein ook, dient ingevuld te worden met een duidelijke functies. Het kleine grasveldje met madeliefjes brengt luchtigheid in het dorpsbeeld]
▼ [Ook een nieuwe loods kan perfect op gaan in het historische ensemble van de hoeve en in het landschap]
PWO-PROJECT KIDS – KINDEREN IN STEDELIJKE RUIMTES: ONTWIKKELING VAN EEN SOCIAAL EN RUIMTELIJK ONDERZOEKS- EN REFLECTIEKADERRuben JoyePieter ForéLiza Lauwers
intro | 151
Het PWO-onderzoeksproject ‘KIDS’ is een interdisciplinair onderzoeksproject waarbij onze vakgroep ‘Architectonisch ontwerp’ sinds september 2013 samenwerkt met de vakgroep ‘Sociaal werk’ (campus Schoonmeersen). Naast een case rond de Gentse ‘leefstraten’ kreeg het afgelopen jaar vnl. de case ‘stadsvernieuwingsproject Dampoort’ veel aandacht. Verderwerkend op de ‘sociaal-ruimtelijke databank’ die we eerder samenstelden op basis van tal van workshops met scholen en jeugdverenigingen in Dampoort, zijn we gekomen tot een ‘belevingskaart’. Deze kaart geeft inzicht in de wijze waarop kinderen naar de Dampoort-wijk kijken. Duidelijk wordt dat dezelfde plaats verschillende betekenissen toegeschreven krijgt. De belevingskaart valt te downloaden via https://fmw.hogent.be/expertise/onderzoek/verstedelijking/kids/
Inhakend op het traject dat MAAT-ontwerpers voert binnen de Dampoort-wijk organiseerden we ook workshops met kinderen in de Dampoortwijk. In tegenstelling tot de eerdere workshops, hadden deze een meer ontwerpende focus. Met behulp van stiften en transparanten gingen kinderen aan de slag op foto’s uit hun wijk. Ook een eenvoudig collageprogramma (piZap) werd ingezet om hun ideeën visueel te maken.
De volgende maanden zetten we volop in op de case ‘Nieuw Gentbrugge’, meer specifiek de terreinen van het voormalige Ottenstadion. Stad Gent heeft de ambitie hier een kindvriendelijke ecowijk te realiseren. Ontwerpen die studenten van het tweede jaar gedurende het academiejaar 2014-2015 voor de buitenruimte van deze nieuwe wijk maakten, werden gedetailleerd in 3D uitgetekend. Een aantal van die 3D-modellen zullen binnen een 3D-C.A.V.E. (Computer Assisted Virtual Environment) interactief te verkennen zijn, en als basis gebruikt worden om gesprekken te voeren met jongeren over hun kijk op de ‘kindvriendelijke wijk van de toekomst’.
Opdrachtgever: HoGent
Opdrachthouder: vakgroep Sociaal werk (Sven De
Visscher, Greet De Brauwere, Griet Verschelden en Hari Sacré) en
vakgroep Architectonisch ontwerp (Pieter Foré, Ruben Joye en Liza
Lauwers)
Termijn: september 2013 – augustus 2016
Status: in uitvoering
Bele
ving
skaa
rt
DA
MPO
ORT
(GEN
T)de
Dam
poor
twijk
doo
r de
ogen
van
37
kind
eren
uit
de w
ijk
Wil j
e gra
ag m
et je
groe
p act
ief e
n cre
atie
f aan
de sl
ag m
et de
ze be
levi
ngsk
aart
?Op
onze
web
site v
ind j
e hee
l wat
insp
iratie
! Je
vind
t er e
en h
eleb
oel w
erkv
orm
en om
de D
ampo
ortw
ijk be
ter e
n an
ders
te le
ren
kenn
en:
Van
“Pict
iona
ry” t
ot h
et p
lann
en va
n ee
n “C
ity-tr
ip”. O
f wat
dac
ht je
van
drom
en o
ver “
je id
eale
ple
k” o
f met
je
groe
p of k
las “
de w
ijk ve
rove
ren”
. Su
rf vo
or ee
n vo
lledi
g ove
rzich
t van
de w
erkv
orm
en en
dida
ctisc
he h
ulpm
idde
len
naar
: fm
w.ho
gent
.be/
KIDS
onde
rdee
l van
het
Pra
ktijk
geric
ht W
eten
scha
ppel
ijk O
nder
zoek
spro
ject
KIND
EREN
IN D
E ST
EDEL
IJKE R
UIM
TE (K
IDS)
SAM
ENGE
STEL
D DO
OR
37 ki
nder
en ui
t de D
ampo
orwi
jk &
Liz
a Lau
wers,
Har
i Sac
ré &
Piet
er Fo
ré (H
oGen
t - Sc
hool
of Ar
ts &
Facu
lteit
Men
s en W
elzijn
)
CONT
ACT
Sv
en D
e Viss
cher
- Hog
esch
ool G
ent, V
. Vae
rwyc
kweg
1, 90
00 Ge
nt, s
ven.d
eviss
cher
@hog
ent.b
e
Stad
Gen
t ste
lde zi
ch in
2013
tot d
oel o
m de
mee
st kin
d- en
jeug
dvrie
ndeli
jke st
ad va
n Vlaa
nder
en te
wor
den.
Om
inzic
ht te
krijg
en in
de be
teke
nis
van e
en ki
nd- e
n jeu
gdvr
iende
lijke s
tad v
roeg
en on
derzo
eker
s Lan
dsch
apsa
rchite
ctuur
en on
derzo
eker
s Ste
delijk
heid
en G
emee
nsch
apsv
orm
ing aa
n kin
dere
n van
de D
ampo
ortw
ijk ho
e zij d
e buu
rt er
vare
n. H
et re
sulta
at is
een b
elevin
gska
art m
et ee
n bee
ldend
e en w
oord
elijke
sam
enva
tting
van d
e er
varin
gen v
an 37
kind
eren
tusse
n de 5
en 16
jaar,
afko
msti
g uit
de Ch
iro, V
zw Jo
ng, d
e Tov
erbe
rg, d
e Sco
uts e
n Sch
eldeo
ord.
0 50 100 200 300 m
NOORD
▼ [Workshop Chiro Sint-Amandsberg]
▼ [Belevingskaart Dampoort]
COLOFON
colofon | 153
JAARBOEK 2014-2015Bachelor in de Landschaps- en TuinarchitectuurBachelor na bachelor in de Landschapsontwikkeling