Procesbeheersing primaire isolatiefunctie in testplants Levensechte techniek in OOI’s ‘Huis van de Isolatie’ Industriële aerogel-isolatie actueel Magazine Magazine VAKBLAD VOOR DE NEDERLANDSE ISOLATIESECTOR OFFICIEEL ORGAAN VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VAN ONDERNEMERS IN HET THERMISCH ISOLATIEBEDRIJF (VIB), DE STICHTINGEN CINI, NCTI EN OOI - JAARGANG 17 - JULI 2015 THEMA: Vakmanschap & Opleiding ISOLATIE 66
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Procesbeheersing primaire isolatiefunctie in testplants
Levensechte techniek in OOI’s ‘Huis van de Isolatie’
Industriële aerogel-isolatie actueel
MagazineMagazineVAKBLAD VOOR DE NEDERLANDSE ISOLATIESECTOR
OFFICIEEL ORGAAN VAN DE NEDERLANDSE VERENIGING VAN ONDERNEMERS IN HET THERMISCH ISOLATIEBEDRIJF (VIB), DE STICHTINGEN CINI, NCTI EN OOI - JAARGANG 17 - JULI 2015
Wij kunnen leveren. De uitspraak van de Haagse rechtbank over de Nederlandse CO2-reductie betekent ons land de emissie binnen vijf jaar met ca. 40 megaton moet reduce-ren, van ruim 160 naar 120 megaton. Het maakte onze EZ-minister wat onrustig, maar detechnische isolatiesector gaat graag met hem en met de industrie in gesprek. Wij kunnenniet alleen leveren, maar ook snel en met mooie terugverdientijden.Reken maar even globaal mee. De emissiereductie waaraan de rechter ons land vastpint,komt volgens CBS-kengetallen overeen met 288 petajoule ofwel 80 miljoen MWh. Deindustrie is goed voor ruim zestig procent van de uitstoot, d.w.z. ca. 100 megaton CO2.Dit getal dreigt op te lopen: de lichte daling van de afgelopen jaren had veel te makenmet de crisis en die lijkt gelukkig goeddeels achter ons te liggen. Alle reden dus om deindustrie onder het energie-vergrootglas te leggen.Geregeld brengen uitstekend gedocumenteerde isolatiescans een omvangrijk besparings-potentieel aan het licht door het op orde brengen van ontbrekende of inadequate – leesbeschadigde – isolatiesystemen. Mits ingepland in regulier onderhoud en productiestopszijn terugverdientijden van zes tot twaalf maanden heel gewoon. Slechts een klein gedeel-te vraagt twee jaar of meer, en vrijwel nooit wordt de drempel van vijf jaar overschreden.Dat is, zoals bekend, de grens waarbinnen energie-investeringen volgens meerjarenafspra-ken verplicht zijn. Liever gezegd: zouden moeten worden geëffectueerd … In 2012 heeft de onafhankelijke Nederlandse energie-onderzoeker Ecofys de Europeseindustrie onder de loep genomen. Uitvoering van energetisch rendabele inhaaloperatieszouden in één keer het gehele Nederlandse industriële energiegebruik (720 PJ) neutralise-ren. Uiteenlopende casestudies, ook in ons land, illustreren de urgentie tot opwaarderingvan technische isolatie.De Europese klimaatconferentie komt er aan: Parijs is dichtbij. EZ, zullen we de agenda’s trekken en grondig discussiëren over‘Het energieakkoord en technische isolatie’? Wij leveren wél.
Hans Koole
Voorzitter VIB
”Voor energie moet je bij ons zijn”
”Zoek de langdurige relatie met
opdrachtgevers, laat verloren ener-
gie zien. Voor energiebesparing
moet je bij ons zijn: wij zijn net zo
goed als windmolens en zonnepanelen.” FNV-bestuurder Jan
Derijck draagt na tien jaar het voorzitterschap van opleidings-
instituut OOI over. “Vakmanschap? Je móet wel plezier in je
werk hebben om dit te mogen doen. Wat een uitstraling heeft
dit vak, hoe mooi kan en moet isolatiewerk zijn.”
Isolatiefunctie in testplants
Zeton in Enschede is specia-list in ontwerp en bouw van
pilotplants van laboratorium-schaal tot commerciële produc-tie-installaties. Procesbeheersingis de primaire functie van techni-sche isolatie. De per definitieinnovatieve pilotplants van Zetonblinken uit in fraaie en compacteengineering. Een lust voor hettechnisch oog, en dat geldt niet in de laatste plaats voor het iso-latiewerk.
NCTI: Nieuwe cursus ‘Gecertificeerd CINI-inspecteur’ 46
Bij de voorpagina: Isolatiewerk in een testplantvan Zeton in Enschede. Deisolatiefunctie is primairgericht op procesbeheersing.Geringe leidingdiameters,compacte bouw en complexegeometrie dagen de isolatie-specialist uit.
ISOLATIE Magazine is het vakblad voor de isolatiesector
en tevens het officieel orgaan van de Nederlandse
Vereniging van Ondernemers in het Thermisch
Isolatiebedrijf (VIB), de Stichting Opleidings- en
Ontwikkelingsfonds voor het Isolatiebedrijf (OOI),
Nederlands Centrum voor Technische Isolatie (NCTI) en de
Stichting Commissie Isolatie Nederlandse Industrie (CINI).
ISOLATIE Magazine verschijnt vier maal per jaar. Leden en
Buitengewone Leden van de VIB ontvangen ISOLATIE
Magazine uit hoofde van hun functie. Het magazine
wordt tevens kosteloos toegezonden aan professionals in
de branchekolom, waaronder isolatie-ondernemers,
opdrachtgevers, raadgevende ingenieurs, overheden en
beleidsmakers, onderhoudsmanagers en installateurs. U
Redactieraad:Jan Zanen (VIB) Paul de Koning (NCTI en CINI)Remco Hiemstra (Armacell International)Frank Geukemeijer (Rockwool Technical Insulation BV)Hans Koole (VIB)George Kruithof (OOI)Arie Bouma (Henisol)
Advertentieverkoop:Henk van der BendAdvertentietarieven op aanvraagT (024) 677 69 30E [email protected]
Uitgever: Henk van der Bend
Voor meer informatie over de VIB: Jan Zanen, Algemeen Secretaris VIBPostbus 2600, 3430 GA Nieuwegein T (030) 630 04 04 F (030) 605 32 08 E [email protected]
Voor meer informatie over de Stichting OOI: Postbus 2600, 3430 GA Nieuwegein T (030) 630 04 04 F (030) 605 32 08 E [email protected]
Voor meer informatie over de Stichting CINI en NCTI: Paul de Koning, Manager NCTI T (0181) 69 80 30
Mail de redactie van Isolatie Magazine en de specialist
antwoordt. Deze maand: Armaflex vol verlijmen, over
het gehele oppervlak. De opdrachtgever ziet dat graag,
bevreesd als hij is voor corrosie onder isolatie. Maar de
kwestie laat de vakman niet los.
De redenatie van de opdrachtgever: als Armaflex vol op de
leiding is verlijmd, kan er zich geen lucht tussen het isola-
tiemateriaal en de leiding meer bevinden. In lucht zit
vocht, en die factoren kunnen roestvorming veroorzaken.
Het antwoord is tweeledig en genuanceerd. Ten eerste is
het praktisch onmogelijk om slangen en platen bij kleinere
diameters (< DN 600) volledig op de leiding te verlijmen.
Door de relatief snelle droogtijd van de lijm is de Armaflex
al aan de leiding verbonden terwijl de slang of plaat nog
verschoven of gedraaid moeten worden. Alleen bij grote-
re diameters kan het eigen materiaalgewicht er voor zor-
gen dat het aan de leiding gaat ‘uithangen’. Hierdoor kan
spanning op de naden ontstaan. Bij leidingdiameters vanaf
DN 200 wordt daarom geadviseerd Armaflex aan de
onderkant aan de leiding te verlijmen. Vanaf DN 600 moet
het volledig worden verlijmd.
Ten tweede is de kans op corrosie door de geringe hoe-
veelheid vocht tussen Armaflex en de leiding, na montage
uitgesloten. Uit onderzoek blijkt dat het vochtgehalte ver-
waarloosbaar is. Bij een luchtruimte van 5 mm en een
lengte van twee meter bevind zich slechts 0,0025 g vocht.
Dat komt overeen met minder dan een druppel. Belangrijk
is wel dat het isolatiemateriaal gecompartimenteerd – dus
op de leiding verlijmd - moet worden bij de beugels en
appendages. Indien toch van binnen of van buiten vocht
binnendringt, blijft dit binnen het compartiment.
Vanzelfsprekend is een goed gemeniede leiding uiteinde-
lijk de beste oplossing om corrosie te voorkomen.
SPECIALISTENHOEK
Is volledige elastomeerverlijming zinnig?
Vanaf leidingdiameter DN 200 vergt het eigen gewicht vanArmaflex verlijming aan de onderzijde. Bij kleinere diame-ters volstaat compartimentering, onder meer door verlij-ming bij beugels en appendages. Vanaf diameter DN 600wordt het isolatiemateriaal volledig op de leiding verlijmd.
Promat is a global provider of fireproofing (to protect personnel, steel structures, storage vessels and equipment) and thermal insulation solutions (to reduce energy loss in pipes, pipe supports and petrochemical processing units).
Discover how you can benefit from Promat• More than 50 years of experience, innovation and know-how• Increased personnel safety & asset protection• Optimal process control• Minimal loss of space & energy• Full engineering services
Cutting-edge engineering for a safer worldFire & blast protection, thermal insulation
Contact us for more informationPromat International NV, Bormstraat 24, 2830 Tisselt, Belgium | T: +32 15 71 21 86 | [email protected] www.promat-oilandgas.com
opleidingen en training komen dus sterker bij de bedrijfstak
zelf te liggen. Daarbij kunnen we het ons in de isolatiebranche
niet veroorloven om als instituten – OOI, CINI, NCTI, VIB – niet
heel dicht op elkaar te zitten. De sector is te klein en de raak-
vlakken zijn te groot om intensieve samenwerking uit de weg
te gaan. Juist samenwerking maakt de sector sterker. Dus sta
niet te lang stil bij mogelijke nadelen van welk plan dan ook,
maar zet in op slagkracht. En durf! Activistischer, wat mij
betreft: OOI vraagt de isolatiebedrijven naar hun wensen, laat
het belang zien van kennis, training, opleiding, vakmanschap
en verwacht natuurlijk dat bedrijven er dan ook mee aan de
slag gaan. Een hele uitdaging; de mensen die hun schouders er
energiek onder zetten komen nog niet dagelijks met jubelver-
halen thuis.”
Gezamenlijk belangWe treffen Jan Derijck mei 2015 in de centrale hal van het
FNV-gebouw in Utrecht. Natuurlijk kent iedereen hem, en
”Zoek de langdurige relatie met opdrachtgevers, laat met
foto’s en berekeningen zien hoeveel energie verloren gaat.
Wij – de isolatiesector - hebben een sterk sectorgevoel en
nieuwe verdienmodellen nodig om duidelijk te maken dat je
voor energiebesparing bij ons moet zijn: wij besparen ener-
gie, wij zijn net zo goed als windmolens en zonnepanelen.”
FNV-bestuurder Jan Derijck draagt na tien jaar het voorzit-
terschap van opleidingsinstituut OOI over. “Vakmanschap?
Je móet wel plezier in je werk hebben om dit te mogen
doen. Wat een uitstraling heeft dit vak, hoe mooi kan en
moet isolatiewerk zijn.”
JULI 2015 ISOLATIE Magazine ............... 7
Scheidend OOI-voorzitter Jan Derijck:
”Sectorgevoel versterken, werken aan nieuwe verdienmodellen”
“Wij zijn de sector die energiebespaart, wij presteren net zo
goed als windmolens en zonne-energie, maar moeten wel beter
vertellen wat we doen”
8 ............... ISOLATIE Magazine JULI 2015
menig collega spreekt hem aan. Rode draad: de pragmatische
vakbondsbestuurder die binnenkort met pensioen gaat wordt
al gemist. Ook de isolatiesector vult moeiteloos in waarom: de
belangen van medewerkers en vakorganisaties stevig en kri-
tisch verdedigen en daarbij liefst oplossingsgericht de samen-
werking zoeken. “De kleine minderheid aan bedrijven die er
met de pet naar gooit mag hard worden aangepakt, maar het
overgrote deel maakt het vertrouwen waar. Werknemers zien
goed het gezamenlijke bedrijfsbelang van die mooie order
waarop het bedrijf zo lang heeft gevlast. Ze zijn het er dan ook
snel over eens om daarvoor de nodige extra stappen te zetten.
De vakorganisatie snapt best dat op bedrijfsniveau werktijden
worden geregeld, maar verlangt wel dat dit in goed overleg
met de medewerkers gebeurt. Dat is iets anders dan – zoals ik
helaas de laatste jaren zie – ‘afschaffen’ en ‘niets gunnen’ als
onderhandelingsbasis. Wij praten liefst over de ontwikkelingen
van bedrijven, over wat werkgevers en medewerkers voor
elkaar kunnen betekenen. Bijvoorbeeld over de bijdrage aan
bedrijfsdoelstellingen van goed opgeleide, goede gemotiveer-
de werknemers. De vakbeweging wil niet afgaan op proble-
men alleen, maar vooral positieve energie in de sector steken.
De metaalsector, waarvan de isolatiebranche deel uitmaakt,
vind ik een voorbeeld van de betere samenwerking: er is een
echte infrastructuur, er is een basis van vertrouwen en besef
om gezamenlijk iets op te bouwen. Juist die samenwerking
heeft OOI gezond en wel tot een nieuwe actuele marktoriënta-
tie gebracht, en dat kunnen andere en soms grotere fondsen
ons niet nazeggen.”
Achterkant van de koe en het doelHoe verklaar je dat de technische prestaties en vernieuwingen
in technische isolatie buiten de sector veelal onbekend zijn?
“Onze bedrijven profileren zich nog te weinig. Wij zijn de sec-
tor die energie bespaart, wij presteren net zo goed als wind-
molens en zonne-energie, maar moeten wel beter vertellen
wat we doen. Mijns inziens vangen isolatiebedrijven elkaar nog
te vaak vliegen af in plaats van gezamenlijk te bouwen aan
hun imago. Juist een kleine sector kan dat voor elkaar krijgen,
mits men niet te bescheiden over eigen bedrijf en prestaties
denkt. Zeker in onze opleidingskanalen hebben we altijd
gewerkt aan uitstraling. Waar vind je een sector met een mil-
joen aan inkomsten en een eigen opleidingsinstituut? Maar je
bent niet klaar met 0,7 procent O&O-afdracht. Je moet oplei-
dingsminded zijn, als bedrijf investeren in vakmanschap en cer-
tificatie, loopbaanbeleid ontwikkelen en daarop profiel opbou-
wen. Dat is onderdeel van een gezond bedrijfsbeleid, naast
financiële en commerciële aspecten. Vakmanschap is net als
bedrijfspand of wagenpark een gewone investering, noodzake-
lijk om goed te kunnen functioneren. Kijk wat mij betreft niet
te lang naar de nadelen van bijvoorbeeld een sectorcertificaat.
Dan ben je bezig met de ‘achterkant van de koe’ en niet met
het doel waar de sector naar toe wil.”
Verdienmodel“Misschien denk ik utopistisch, maar toch: de isolatiesector
moet nadenken over nieuwe verdienmodellen. Om een project
te verwerven berekenen we mensen, uren, materialen als basis
voor een offerte die daar net boven ligt. Datzelfde project
moet drie jaar later weer op de schop om de isolatie op peil te
brengen. Ik zie meer in een langdurige relatie met een
opdrachtgever. Je zou – zoals we binnen het NCTI-bestuur wel
hebben besproken – met een thermografische camera de
installatie in beeld moeten brengen, terwijl de isolatie-onder-
nemer overlegt met de directie van zijn opdrachtgever. Mail de
foto’s maar door, en reken die directie realtime voor dat zij
elke maand een ton energie verkwisten. Een stap verder, mis-
schien utopistisch maar elders toch werkelijkheid: grote onder-
nemingen waaronder banken willen maar wat graag ‘iets
goeds doen’ voor de wereld. Zij hebben potjes voor ‘energie-
zuinigheid’, ‘duurzaamheid’, ‘milieu’ en willen wel investeren
in technische isolatie, led-verlichting en dergelijke. Concreet: de
bank betaalt de isolatie-investering van vijf ton. Bij twee jaar
terugverdientijd steekt de opdrachtgever elke maand de helft
van de opbrengst in de zak en betaalt de andere tienduizend
euro aan de financier terug. Elke maand € 10.000,- besparing.
Na vier jaar is hij helemaal van de financiering af en verdubbelt
de netto-opbrengst. Probeer dat als sector op poten te zetten.
Dat creëert sectorgevoel, bevordert kwaliteit en rendement.
Het profileert de isolatiesector als een branche die werkt aan
energiezuinigheid, objectief aan de kant van de opdrachtgever.
Je moet een begin maken, financieel directeuren van hun stoel
laten vallen om in een branchefonds te investeren. En waarom
zouden ook maatschappelijk betrokken externe financiers hier-
aan niet mee willen werken? Pak het gezamenlijk op, en profi-
teer van het sectorgevoel dat de isolatiesector nodig heeft.”
VakwedstrijdenSamenwerking is een trefwoord in de loopbaan van JanDerijck. Tot op zekere hoogte, blijkt uit zijn overwegingenrond OOI en sectorfondsen en de al dan niet terechte vreesvoor identiteitsverlies.
“De laatste tien jaar heb ik me geconcentreerd op de O&O-
fondsen en hun samenwerking. Niet om fusies tot stand te
brengen, ik heb uiteindelijk zelf ervaren hoe sterk een sector
als technische isolatie zelf is. Maar samenwerking – ook boven-
sectoraal - voorkomt dat we in zes bedrijfstakken zesmaal het-
Wisseling van de wachtPer 2015 heeft werknemersvertegenwoordiger Jan Derijck
(FNV Bondgenoten) het OOI-voorzitterschap na tien jaar
overgedragen aan werkgeversvertegenwoordiger Jan
Zanen (VIB). Gezien de historie en gezien de verantwoor-
delijkheden van het bedrijfsleven in de ontwikkeling de
vakopleiding vervullen de werkgevers voor langere tijd
het voorzitterschap van O&O-fonds OOI. Voor Jan Derijck
is de bestuursoverdracht een van de mijlpalen naar zijn
pensioen.
In 1971 stapte Jan Derijck over van de installatiebranche
naar KWJ (Katholieke Werkende Jeugd, de jongerenbe-
weging van het vroegere KNV). In 1979 werd hij bestuur-
der van FNV Voedingsbond, die in 1998 opging in het hui-
dige FNV Bondgenoten. Sinds 2005 maakt Jan Derijck zich
sterk voor de O&O-activiteiten in verschillende sectoren
en de sectorale samenwerking in onder meer
TechniekTalent.Nu en TechniekPact.
“Vakwedstrijden ontwikkelen totdé trots van de jongeren”
zelfde rapport over praktijkopleiding bespreken. Samenwer-
king tussen bedrijfstakken heeft bijgedragen aan de totstand-
koming van TechniekTalent.Nu en TechniekPact en de inzet
van onder meer loopbaancoaches. Ik noem de techniekpromo-
tie in het basisonderwijs vanuit TechniekTalent.Nu. Iedereen
die er verstand van heeft ziet het succes, dat je vanuit zes indi-
viduele branches nooit zo goed en nooit zo efficiënt kunt rea-
liseren.”
“Ja, je kunt bang zijn dat een loopbaancoach mensen de auto-
techniek intrekt terwijl je isoleerders verwacht. Zo kun je ook
buiten de vakwedstrijden blijven uit angst dat collega’s zien
dat je kwaliteit in huis hebt. Dat is van alle tijden. Je kunt vak-
wedstrijden ook ontwikkelen tot dé trots van de jongeren, ze
stimuleren om ambassadeur van de branche te worden. Ik zie
de isolatiebranche graag deelnemen in Vakkanjers, dat nog
een stap verder gaat dan vaktechniek en alle facetten van het
beroep in de vaktrots betrekt: techniek, collegialiteit, samen-
werking, omgang met de klant, ambassadeur van branche en
bedrijf zijn. Natuurlijk, dat vraagt de medewerking van bedrij-
ven. Die jonge ambassadeur zal wel eens een uurtje verletten
en het moet gefinancierd worden. Binnenkort heb ik er niets
meer over te zeggen, maar ik zou alle partijen willen oproe-
pen van harte in te stemmen. Een mooie rol voor het OOI,
vooral omdat werkgevers en werknemers elkaar daar goed
weten te vinden”, zegt Jan Derijck bij zijn afscheid van de
technische isolatiebranche.
JULI 2015 ISOLATIE Magazine ............... 9
“We kunnen het ons in de isolatie-branche niet veroorloven om alsinstituten – OOI, CINI, NCTI, VIB –
niet heel dicht op elkaar te zitten”
In 1962 begon Temati met de productie, verkoop en promotie van Foster® producten in de
Benelux. Met inmiddels 5 vestigingen in diverse landen, is Temati Europa’s enige producent
en distributeur van Foster®- en Childers®producten.
Daarnaast leveren wij vele andere gespecialiseerde materialen voor industriële isolatie
binnen en buiten Europa via ons internationale dealernetwerk.
Ons productenpakket blijft zich uitbreiden, zodat u zelf in de toekomst ook kunt blijven
profiteren van onze specialistische kennis en verzekerd bent van steeds de beste oplossingen.
Wij bieden:▪ Productie en distributie van geluidoplossingen.▪ Persoonlijk en deskundig akoestisch advies.▪ Ruim assortiment met onder andere Mer;Sol en
Merfolood.▪ De akoestische kennis die u van ons gewend bent.
Afsluittechniek Profi Verschluss-sortiment dekenhaken
ISOLEERDERS GEREEDSCHAP
Handgereedschap Tangen, Zagen, Meet- en aftekengereedschap
Elektrisch gereedschap Boormachines, Lasapparaten etc.
MEER WETEN?Bel 010-20 85 400of ga naar www.resolpro.com
De Resolpro Group bestaat uit Asbipro | Alert | Flamepro | Resolpro Metals | Hydro Rock | ANR | Technicas
Metals
Technische Isolatie
ISOLATIE BRANDVEILIGHEID
Met een team op wisselende sterkte van twee tot zes man heeft
het Enschedese isolatiebedrijf Gebr. Kooy enkele maanden hard
gewerkt aan de nieuwe energiefabriek en grondstoffenfabriek
van Waterschap Vallei en Veluwe in Apeldoon. Het is ‘Dé
Energiefabriek’, met hoofdletters, want de vernieuwende instal-
latie is niet eenvoudigweg een functie, maar een concept. Het
zet thermische drukhydrolyse in om de fracties van de bacteriën-
massa te splitsen – vergelijkbaar met het ‘kraken’ in de petroche-
mie. Dit verbetert alleen al het rendement in de biogasproductie
met dertig procent. De totale energie-, milieu- en grondstoffen-
prestatie in de vorm van onder meer gas- en elektriciteitsgenera-
tie en kunstmestproductie uit rioolslib geeft Dijkgraaf Tanja Klip-
Martin royaal gelijk als ze spreekt over ‘het nieuwe goud’.
De installatie is gebouwd in opdracht van het waterschap door
de GMB-Imtech-combinatie, die voor het Apeldoornse project de
leidingsystemen heeft uitbesteed aan installatiebedrijf Willems
uit Boven-Leeuwen, waarbij isolatiebedrijf Kooy de technische
isolatie in uitvoering heeft genomen.
Van grootgebruiker tot producentDe Energiefabriek is een initiatief van de gezamenlijke water-
schappen, voortkomend uit klimaat- en energieoverwegingen.
Ruim vijf jaar geleden is de ambitie geformuleerd om door inzet
van bestaande en nieuwe techniek en technologie de zuiverin-
gen energieneutraal te maken. Dat het zou moeten kunnen
stond snel vast, want de energie-inhoud van afvalwater bleek
het achtvoudige te bedragen van de benodigde zuiveringsener-
gie. Een eerste serie succesvolle businesscases – elf procent bespa-
”Het nieuwe goud”, noemde dijkgraaf Tanja Klip-Martin
van Waterschap Vallei en Veluwe de rioolwaterstroom.
Sinds 2010 produceert de rioolwaterzuiveringsinstallatie in
Apeldoorn meer energie dan zij zelf verbruikt. In 2013
haalde dit waterschap al 26 procent energie-efficiëntie-
winst ten op zichte van 2005, ruim op koers voor de dertig
procent die volgens MJA3 in 2020 moet worden bereikt.
Sinds begin 2015 draait de nieuwe, innovatieve energie-
en grondstoffenfabriek, die – met gepaste steun van tech-
nische isolatie – ‘gouden’ afvalstromen omzet in duurzame
energie en grondstoffen. Een primeur voor Waterschap
Vallei en Veluwe.
36 ............... ISOLATIE Magazine JULI 2015
Heldergroene Energie- en grondstoffenfabriek Apeldoorn bij Waterschap Vallei en Veluwe
Isolatiesysteem draagt bijaan ‘het nieuwe goud’
Het kloppend hart van de energiefabriek: de continue
thermische drukhydrolyse-reactor (TDH) die het slib kraakt.
De reactor is met lamellendekens en aluplaat geïsoleerd.
Batterij afsluiters voor de buizenwarmtewisselaars ten behoe-
ve van de slib-voorverwarming.
ring ofwel 10.000 huishoudens energetisch geneutraliseerd –
smaakte naar meer. Nu is de energieneutrale ambitie achter-
haald: het concept ‘Energiefabriek’ belooft de afvalwaterzuive-
ring te promoveren tot de grootste groene energieproducent.
‘Apeldoorn’ is de modernste Energiefabriek. Vallei en Veluwe
past de geavanceerde continue thermische drukhydrolyse met
warmteterugkoppeling toe voor geoptimaliseerde biogasproduc-
tie. Het waterschap is daarmee energetisch gesublimeerd van
grootverbruiker tot heldergroene producent. De nieuwe installa-
tie verwerkt per jaar 12.000 ton (drooggewicht) slib.
ProcesstappenIn grote lijnen bestaat de waterzuivering uit verwijdering van
achtereenvolgens grote en kleinere delen. In de volgende fase
verwijderen bacteriën de opgeloste overblijvende verontreini-
ging. Tenslotte bezinkt de bacteriemassa en kan schoon water
afvloeien op het oppervlaktewater. In een geconditioneerde ver-
gistingstank wordt de massa omgezet in hoogcalorische biogas,
dat de turbines van de warmtekrachtinstallaties (WKK) aandrijft
waarmee De Energiefabriek het eindproduct ‘elektrische energie’
genereert.
Thermische drukhydrolyse (TDH) verbetert de afbreking door ver-
hitting onder druk met oververhitte stoom. Dit verhoogt de gas-
productie. Energieterugwinning draagt wezenlijk bij aan de
balans. Zo wordt teruggewonnen warme uit de WKK-rookgassen
gebruikt voor de stoomopwekking. De totale efficiëntiewinst in
diverse procestrajecten overtreft verre de energiebehoefte.
ProcesbeheersingRioolwaterzuiveringsinstallaties in Nederland zijn weliswaar
omvangrijk, maar vallen op wereldschaal in de middenklasse. Dat
bleek aanvankelijk enige problemen in de TDH-procesbeheersing
op te leveren: wat op kingsizeschaal en op demo-schaal perfect
liep, leverde bij de eerste toepassingen problemen op in de
warmteoverdracht, ten koste van het beoogde rendementsni-
veau. De Nederlandse TDH-pionier Sustec heeft in samenwerking
met GMB-Imtech het probleem opgelost – patent aangevraagd –
door onder meer voorverwarming via warmteterugkoppeling van
het ‘verse’ en nog koude slib. Dit gebeurt in een continuproces
(cTDH). Deze ‘kraakinstallatie’ verhoogt de efficiëntie en redu-
ceert de operationele kosten door onder meer relatief eenvoudi-
ge inzet van warmtewisselaars ten behoeve van warmteterug-
winning/warmteterugkoppeling. Ontwatering/indikking van het
slib vermindert het te verwarmen volume en dus het energiege-
bruik.
Voor zowel opdrachtgever als de bouwcombinatie is de
Apeldoornse Energiefabriek een parel aan de kroon: met de
duurzaamheidsuitdagingen in het vizier zijn alle uitdagingen en
zelfs meer dan dat op volle productieschaal opgepakt tot refe-
rentieproject. Waterschap Vallei en Veluwe kan inmiddels ook
slib van derden verwerken.
Niet onbelangrijk is dat de installatie tevens opereert als De
Grondstoffenfabriek: uit dezelfde afvalstromen wordt bijvoor-
beeld jaarlijks 900 ton fosfaten teruggewonnen, kostbaar
bestanddeel van kunstmest. Hier is de winst zowel milieutech-
nisch als economisch groot.
Thermische isolatieThermische procesbeheersing speelt een hoofdrol in functie en
efficiëntie. Zo is per ton droog slib maximaal 800 kg. stoom
(140 °C, 6 bar) vereist. Kooy-uitvoerder Leo Altena licht toe, dat
het omvangrijke leidingnetwerk is geïsoleerd met gecacheerde
steenwolschalen, afgewerkt met stuco-plaatwerk. Naar schatting
gaat het om ruim duizend strekkende meter leidingwerk.
De thermische isolatie van de tank is met, eveneens gecacheerde,
steenwol-lamellendekens geregeld. De afwerking bestaat uit de
gebruikelijke aluminiumbeplating.
Uiteraard zijn ook alle appendages geïsoleerd, zowel uit oogpunt
van energie-efficiëntie en persoonsbescherming. Hiervoor het het
isolatiebedrijf gesiliconeerde matrassen, gevuld met steenwol,
ingezet.Eerlijk is eerlijk, de volhardende engineers van Sustec,
GMB-Imtech en opdrachtgever Waterschap Vallei en Veluwe
gaan over de credits: ten opzicht van de vorige generatie
‘Energiefabriek’ wordt 35 procent meer biogas geproduceerd en
is het watergehalte van het slib met ruim dertig procent gedaald,
terwijl de operationele kosten zelfs met meer dan de helft zijn
teruggebracht. Technische isolatie levert niettemin eveneens een
serieuze bijdrage aan de waterzuivering die qua prestatie meer
dan vijf jaar voorloopt op de sectorale Meerjarenafspraak. Met
een even glanzende terugverdientijd.
JULI 2015 ISOLATIE Magazine ............... 37
Platenwarmtewisselaars ten behoeve van de verwarming
van het bedrijfswater.
Doorkijkje naar de buizenwarmtewisselaars die het slib
voorverwarmen. Deze voorziening is cruciaal voor de ener-
gie-efficiëntie. Op de voorgrond slibleidingen en tevens de
‘roem van de isoleerder’: steenwolschalen met stuco-bepla-
ting en gesiliconeerde matrassen om de appendages.
ISOLATIE AKOESTIEK
Isolatiebedrijven kunnen voortaan direct terecht bij Merford in
Gorinchem voor het gehele pakket akoestische isolatie, met
bekende producten als Merfolood, Akotherm, Vibraflex en vele
andere of de vernieuwde lijn MerfiSol. Via eigen transport, pro-
fessionele webshop (http://shop.merford.com) en binnenkort ook
een afhaalbalie - met koffie - levert Merford de geluidbeheersen-
de producten rechtstreeks, inclusief kennis en advies. Met deze
nieuwe koers verwacht Merford optimaal in te spelen op de
karakteristieke markt met zowel veel kennisgevoelig maatwerk
en logistieke snelheid. Business unit manager Leon Smulders
(Merford Acoustic Materials): “Een nieuwe koers, ten opzichte
van de traditionele groothandelskanalen. Met rechtstreekse
levering kunnen we de voorraden goed afstemmen op de vraag.
Mede gezien de grote inkoopkracht en de eigen omvang van
Merford is het een logische en ook prijstechnisch aantrekkelijke
verschuiving. Waar gewenst is bovendien onze akoestische ken-
nis gemakkelijker mee te leveren, aanvullend op de doorgaans
sterke thermische kennis van isolatiebedrijven.”
Maatwerk en logistiek Merford in Gorinchem is binnen en buiten de isolatiebranche
een autoriteit op het complexe gebied van geluidbeheersing. In
de breedte: de akoestische oplossingen bedienen voor grofweg
de helft de bouwsector. Op de andere schaal van de balans lig-
gen industriële en maritieme toepassingen: van toestelbouwers
in verwarming en klimaatbeheersing (HVAC), machinebouwers,
automotive, procesindustrie tot en met grootkeukeninrichting.
Rode draad is de klantvraag als basis. In de ene sector met alle
inzet op lawaaibestrijding, in andere toepassingen om modern
design ook heel modern stil te maken.
In alle facetten van geluidbeheersing en akoestiek speelt
Merford een rol: samenwerking met kennisinstituten in akoesti-
sche technologie, engineering en productie van geluidbeheersen-
de oplossingen, praktisch onderzoek, projectrealisatie. Het com-
plete assortiment akoestische isolatie kent zijn standaardmateria-
len en ‘hardlopers’, echter op korte afstand van maatwerk en
advies. Met geavanceerde middelen, waaronder de akoestische
camera, en een eigen testlaboratorium brengt Merford efficiënt
oplossingen op tafel.
Een typische businesscase binnen Merford is de maatwerkoplos-
sing voor machine- en toestelbouwers, waarbij vaak diep in het
design bij de bron wordt begonnen. Afgestemd op de productie
van de klant levert Merford just-in-time akoestisch materiaal.
Netjes alle akoestische onderdelen, eventueel op maat gemaakt
met de waterstraalsnijmachine, in één verpakking voor één pro-
fessionele afzuigkap of één warmtepomp. Vanuit deze ervaring
richt het bedrijf nu de rechtstreekse levering aan isolatieonder-
nemingen in.
Plaatwerk voor derden Merford is een familiebedrijf met integrale productie: eigen con-
Akoestiekspecialist Merford in Gorinchem verbreedt en
verdiept het partnerschap met isolatiebedrijven. Het com-
plete pakket akoestische isolatiematerialen wordt recht-
streeks geleverd, inclusief het bekende pakket ‘kennis-
ervaring-onderzoek’. Ook voor complex plaatwerk en
samenstellingen zoals deuren en panelen staan de deuren
van engineering en plaatbewerking wagenwijd open
voor het isolatiebedrijf.
38 ............... ISOLATIE Magazine JULI 2015
Merford directe partner isolatiebedrijf
Akoestische isolatie
rechtstreeks leverbaar
Leon Smulders, business unit manager Akoestische materi-
alen: “Een nieuwe koers, met rechtstreekse levering aan
isolatiebedrijven.
MerfiSolMerfiSol is Merfords lijn voor akoestische en thermi-
sche isolatie van leidingen, zoals hemelwaterafvoer-,
riolering- of mediumtranportleidingen. Basis is een
2 mm massa van EPDM, aan de rugzijde voorzien
van een 20 mm dikke laag polyesterwol.
De productfamilie bestaat uit:
• MerfiSol Fold ’n Hold: Voorzien van alu-toplaag
die buigzaam en vervormbaar is en zich eenvou-
dig om een buis-/leiding laat ‘kneden’.
• MerfiSol Alu Zwart-/Black: Dit is een nieuw type
met zwart schuim, gecacheerd met zwart alufolie
toplaag.
• MerfiSol IM: Massa met zwart schuim, vergelijk-
baar met de soepele geluidisolerende kunststof-
plaat met hoge massa Isomat.
structiewerk, interne plaatbewerking, eigen confectionering van
isolatiematerialen. De synergie in markten en producten is
opmerkelijk: plaat-, constructie- en isolatiewerk zijn zichtbaar in
de vluchtdeuren in de geluidswal langs de A15 en ook in de
imposante kraancabines. Maar de particulier die zijn oldtimer wil
isoleren, is evenzeer van harte welkom: via webshop
www.akoestiekwinkel.nl kan de particulier eenvoudig isolatiema-
teriaal bestellen.
Merford Plaatbewerking produceert snel en met precisie het pak-
ketje dat klaarligt in de digitale bibliotheek. Uiteraard kunnen
isolatiebedrijven voor hun akoestische maatwerk profiteren van
deze faciliteiten. Zo nodig vooraf getest door het isolatiebedrijf,
de opdrachtgever, Merford of in samenwerking.
In het verleden produceerden de technische afdelingen van
Merford vrijwel volledig voor zusterbedrijven. Sinds 2014 produ-
ceert de plaatwerkerij ook voor derden.
Merford behoort tot de modernste plaatverwerkers, met veertig
jaar ervaring. De ponsnibbelmachine en de lasersnijder worden
met automatische be- en ontlading bediend vanuit een geauto-
matiseerd Stopa-magazijn. Kantbank en – binnenkort - zwenk-
buigmachine completeren de bewerkingsmogelijkheden. Voor
het leeuwendeel verwerkt men vlakke plaat, tot 5 mm. in de
zogeheten ‘dunne plaat’-categorie. De technische mogelijkheden
gaan tot 20 mm. dikte.
Kennisintegratie“We gaan uit van 3D- of 2D-materiaal, dat we automatisch via
Radan Cad-cam in machinetaal omzetten. Een centraal ERP-sys-
teem stuurt de bewerkingsmachines aan”, licht
business unit manager Willem van Dalen (Merford
Plaatbewerking) toe. De geavanceerde faciliteiten werpen hun
vruchten af: reeds vijftien procent van de productie is ‘extra-com-
pany’. Eigenlijk niet zo verwonderlijk: de productie van complexe
al dan niet geluidwerende deuren, coulissen, panelen en baffles
brachten de plaatwerkerij vroegtijdig op het hard- en softwareni-
veau in de geest van Smart Industry. Geautomatiseerde gegevens-
overdracht bewaakt ook bij kleine series of enkelstuks de produc-
tie-efficiëntie. Externe opdrachtgevers die bijvoorbeeld omkastin-
gen voor aggregaten of coulissendempers en dergelijk bouwen,
profiteren vaak niet alleen van Merfords productiefaciliteiten:
kennisintegratie van akoestiek en plaatbewerking levert meer-
waarde. Te denken valt aan akoestische baffles met projectspeci-
fieke ophanging en speciale omkastingen met geluiddempende
functie. Voor alle duidelijkheid: voor het courante isolatieplaat-
werk zijn de Nederlandse isolatiebedrijven zelf uitstekend geou-
tilleerd. Voor specials – denk aan plaatdikte, geometrie, zettin-
gen - of integrale isolatieconstructies staat ook de deur van
Merfords plaatwerkerij met ruim vijftien medewerkers open voor
isolatiebedrijven.
JULI 2015 ISOLATIE Magazine ............... 39
Willem van Dalen, business unit manager Plaatbewerking
en erkend leermeester plaatbewerking. Merford heeft
veertig jaar ervaring in plaatbewerking en behoort tot de
modernste bedrijven in deze sector.
Accountmanager ing. Mark Schreuder is het aanspreek-
punt voor Merford Acoustic Materials.
Erkend leerbedrijfMerford spant zich structureel in voor vakmanschap
en kennis. Geregeld ontvangt het erkende leerbedrijf
scholen die zich oriënteren op techniek.
Verschillende afdelingen bieden scholieren en stu-
denten afstudeerprojecten aan, in zowel techniek als
management. Nieuwe medewerkers beginnen met
een basiscursus Akoestiek, veelal gevolgd met een
aanvullende cursus die accountmanagers en engi-
neers een stevige ondergrond geven.
Voor meet- en analyseprojecten staan specialisten
klaar.
Merford werkt geregeld samen met onder andere
opleidingsinstituut OOI om kennis over te dragen
aan isolatiespecialisten. Een voorbeeld is de cursus-
module ‘Geluidisolatie voor de utiliteit’, die ingaat
op ontstaan van geluid, oplossingsvariabelen, materi-
alenkennis en applicatietechnieken.
Ontdek het Isover TECH-assortiment
Het Isover TECH-assortiment bestaat uit glaswol, steenwol en ULTIMATE minerale wol. Door de specifieke voordelen van elk materiaal kunt u altijd kiezen voor de optimale isolatie-oplossing. De vernieuwde TechCalc 2.0 calculatietool maakt deze keuze nu nóg gemakkelijker. Binnen enkele stappen berekent u de meest energie-, ruimte- of kostenbesparende oplossing voor uw project. Overtuig uzelf van de voordelen en download een gratis testversie van 60 dagen. Met TechCalc 2.0 kunt u ook uw AC/CV- of scheepvaartprojecten berekenen.
Maak nu die efficiëntieslag!Neem contact op voor advies op maat.Saint-Gobain Isover