Polytechnic University of the Philippines College of Communication Department of Broadcast Communication Sta. Mesa, Manila FILI 1033 RETORIKA CHERRY MAE P. GONZALES KIMBERLY JANE L. MANLAPAZ AYRA C. ALARCON SI INTOY SYOKOY NG KALYE MARINO
Oct 30, 2014
Polytechnic University of the PhilippinesCollege of Communication
Department of Broadcast CommunicationSta. Mesa, Manila
FILI 1033 RETORIKA
CHERRY MAE P. GONZALES
KIMBERLY JANE L. MANLAPAZ
AYRA C. ALARCON
ONIEL S. DE LEON
PATRICK ROBERT VELASCO
SI INTOY SYOKOY NG
KALYE MARINO
PAGSUSURI SA ISANG MAIKLING KWENTO
I. PAMAGAT:
“Si Intoy Syokoy ng Kalye Marino”
KAHULUGAN NG PAMAGAT:
Sa pamagat ng kwento mahihinuha na ang istorya ay tungkol kay Intoy na
nakatira sa Kalye Marino. Si Intoyang pinakabihasa sa lahat ng magtatahong
sa kanilang lugar. Kaya “Syokoy” ang tinatawag ng mga tao sa kaniya ay
dahil para nga raw itong isang syokoy na nakatatagal sa ilalim ng dagat.
Parang may hasang ito na tulad ng isang isda. Ang Kalye Marino naman ay
hindi na Kalyeng Marino kung wala ang mga magtatahong na tulad ni Intoy.
Sinasabi ng matatanda na tinawag ang lugar na iyon na Kalye Marino
simulang gawing Bae Militar ng mga Amerikano ang dulo ng kanilang lugar.
Marines o marino ang kadalasang sundalong dinadala roon.
MAY-AKDA:
Eros S. Atalia
(2006, First Prize Don Carlos
Palanca Memorial Awards for
Literature)
TALAMBUHAY NG MANUNULAT:
Si Eros S. Atalia ay nagtapos sa Phililippine Normal University noong 1996 sa
kursong Bachelor of Secondary Education Major in Filipino at tumangap ng
Balagtas Award. Tinanghal bilang pinakamahusay na major mula 1994-1996.
Nagwagi ang kanyang tulang “Maririing Tusok ng Kalawanging Karayom sa
Nagngangalit na Ugat” ng Unang gantimpala sa Pambansang Patimpalak sa
Pagsulat ng Tula ng Pandaylipi Ink., noong 1995. Naging manunulat sa The
Torch (Ang Opisyal na Pamahayagang Pangkampus ng PNU) mula 1993-
1995. Naging contributor din siya sa mga pambansang tabloids. Kinilala ng
Komisyon sa Wikang Filipino, Talaang Ginto ang kanyang tula “Maglaba ay Di
Biro” bilang ikalawang gantimpalang banggit noong 2004 at sa taon din iyon
ay nagwagi ng ikatlong Gantimpala para sa Gawad Collantes sa Sanaysay na
may pamagat na “Ang Politika ng Wikang Pambansa: Mula sa Iba’t Ibang
Pagsipat at Paglapat (Paghimay, Pagbistay at Pagtugaygay sa Suliranin ng
Pilipinas sa Wika). Isa sa mga editor ng “Kamasutra” salin sa Filipino at
naging creative consultant ng Asian Social Institute sa isang nilimbag na
monograph. Kasalukuyan nyang tinatapos ang kanyang Master of Arts in
Language and Literature Major in Filipino sa DLSU sa ilalim ng SFA at
nagtuturo ng Filipino sa Faculty of Arts and Letters, University of Santo
Tomas na kung saan ay Junior Associate siya sa Center for Creative Writing
and Studies. Nagwagi din siya ng unang gantimpala sa Don Carlos Palanca
Memorial Awards for Literature noong 2006 sa maikling kwento na ‘Si Intoy
Syokoy ng Kalye Marino’.
(PINAGKUNAN:http://www.goodreads.com/author/show/3337068.
Eros_S_Atalia)
IBA PANG IMPORMASYON SA MAIKLING KWENTO:
Ang kwentong ito na gawa ni Eros S.
Atalia ay isa nang pelikula at isang kalahok
sa New Breed Full Length Feature Category
2012 CINEMALAYA INDEPENDENT FILM
FESTIVAL AND COMPETITION. Ang pelikula
ay pinagbibidahan ni JM De Guzman
kasama na sina LJ Reyes at Joross
Gamboa. Ito ay mula sa direksyon ni
Lemuel C. Lorca.
II. BUOD NG KWENTO:
Si Intoy ang bihasa sa lahat ng mga magtatahong sa Kalye Marino sa
lungsod ng Cavite. Tinatawag siyang “Intoy Syokoy” ng mga tao dahil para
nga raw itong isang syokoy na nakakataglal sa Ilalim ng dagat na parang
may hasang ito tulad sa isda. At kahit bagong ligo pa siya ng tabang na tubig
, huwag lang pagpawisan ng kaunti ay amoy dagat agad siya.
Pinaglilingkuran niya ang kaniyang amo na si Mang Amor.
Isang araw ay tinamaan ng mga alig ang mga tahungan ng mga tao
sa kanilang lugar. Bilang magaling na manininisid at bihasang magtatahong,
si Intoy ang inaasahan ng mga taong maglilinis at magsasalba sa kanilang
tanging kabuhayan mula sa pesteng alig na dumadalas na ang dalaw bitong
mga nakaraang taon.
Natutuwa si Intoy dahil kung maraming tinamaan ng alig, tiyak bukas
at hanggat sa mga susunod na araw ay maraming may tahungang
magpapalinis sa kaniya. Kikita siya ng malaki. Ngunit malungkot siya, dahil
bukas o sa mga susunod na araw pa siya kikita…ngayon niya kailangan ng
pera! At ngayon sana niya aanihin ang sarili niyang tanim na tahong na
pasikreto niyang ginawa. Matatapos nasana ang kaniyang paghihintay at
magkakaayosnasana sila ni Doray. Kursunada ni Intoy si Doray kahit noong
mga bata pa lamang sila kahit alam niya at ng buong Kalye Marino ang
trabahong paglalako ng ‘tilapya’ o katawan ni Doray sa mga parukyano at
maging sa mga mangingisda. Nagustuhan niya ito dahil mabait si Doray sa
kaniya dahil maliban kay Berto ay ito lang ang nagtitiyagang makinig sa
kaniyang mga kwento at pantasya.
Kaya siya namomroblema ngayon kung saan kukuha ng pera ay dahil may
usapan sila ni Doray. Gusto niyang dalihin ang ‘tilapya’ ni Doray. Hindi niya
alam kung gusto ba niyang mahalin o anuhin lang ang babae. O baka naman
mahalin at aanuhin din pagkatapos. Isang gabi ay nakita niya si Doray na
nilalako ang kaniyang ‘tilapya’ sa mga parukyano. Gustong sumabay ni
Doray sa kaniyang pag-uwi at pinagbigyan naman niya ito.
Nagulat si Intoy sa tinuran ng dalaga, marahil ay nasabi na ni Berto dito ang
tungkol sa kaniyang balak kay Doray. Hindi niya alam kung matutuwa siya o
magagalit sa kaibigang washer. Hindi rin niya alam kung nakikipag-syota na
ba sa kaniya si Doray o simpleng pinaglalakuan lang siya ng ‘tilapiya’
nito.Hindi nakatulog si Intoy sa gabing iyon nang sabihin ni Doray na
pupuntahan siya nito sa bahay niya. Marami sana siyang balak. Bibili sana
siya ng makakain at aayusin ang sarili upang sa ganoon ay hindi nakakahiya
kay Doray. Ngunit ngayon ay pinatay nag mga alig ang sagot sa mahabang
pag-hihintay na iyon ni Intoy. Wala siyang pera. Wala siyang ibabayad kay
Doray. Ngunit paano kung gusto pala siya ng babae at hindi ito
nagpapabayad?
Gabi, salamat sa paunang bayad na isangdaang piso sa kaniya ng amo,
nakabili siya ng pandesal at mantikilya. Pero hindi nakahanda si Intoy. Hindi
pa siya naliligo dahil sa mag-hapon na paglilinis sa tahungan. Nakaupo siya
at makikita ang mahapding sugat sa kamay. Naramdaman niya bigla ang
langitngit ng tulay na kawayan. Nakita ni Intoy si Doray na iniluwa ng dilim
na bagong paligo. Naikwento niya dito ang nangyari sa tahungan at ang
pesteng mga alig. Nagulat na lamang siya at hinawakan ni Dorayang
kaniyang kamay at sinuri ang sugat. Hinalikan ito ng babae at inakay siya
paloob sa bahay.
III. PAGSUSURI
A. ISTILO NG PAGLALAHAD
Sa istoryang “Intoy Syokoy ng Kalye Marino” ni Eros Atalia, naging
malinaw naman ang paglalahad ng kwento at naging maayos ang
pagkakalarawan sa mga transisyon ng mga pangyayari. Gumamit ang
manunulat ng ilang salitang bernakular sa mga taong nabibilang sa
mababang uri ng lipunan. Ipinahayag niya ang mga karaniwang eksena sa
Kalye Marino, bilang isang lugar na pinaninirahan ng mga karaniwang taong
may iba’t-ibang persepsyon sa buhay, pag-uugali, pangarap at iba’t-ibang
estilo at pamamaraan para malampasan ang kalam ng sikmura.
Ang ideyang lumitaw sa istoryang ito ay pinanghugutan mismo mula sa
karanasan ng ng manunulat na si Eros Atalia dahil siya mismo ay nagmula sa
Kalye Marino. Masasabing naging mapangahasang istoryang ito sa paggamit
ng mga salitang hindi angkop at katanggap-tanggap para sa ibang tao lalo
na kung isasapubliko. Ganun pa man, ang mga salitang ito gaya ng mga
direktang pagmumura at mga terminong sensitibo ay isa sa naging daan
para maipahayag at maipakita sa mga mambabasa ang mundiong iniikutan
ng istorya.
Inilarawan rin ng manunulat ng maayos ang mga pisikal na anyo ng paligid
ng bawat eksena sa kwento. Naktulong rin para sa komprehensyon ng mga
mambabasa ang detalyadong paglalarawan niya sa mga tauhan.
B. TAYUTAY NA GINAMIT
Si Intoy ay parang isang buhay na posteng kongkreto. (SIMILE O
PAGTUTULAD)
o Dito pinaghambing si Intoy sa isang posteng konkreto. Ginamit
ang salitang ‘parang’ upang paghambingin ang ang tao sa isang
bagay. Dito sinasabi na ang katawan ni Intoy ay parang isang
bato.
Kitang kita na animo’y natapong hugas-bigas sa dagat. (SIMILE O
PAGTUTULAD)
o Dito pinaghambing ang tubig sa dagat na tila ay hugas-bigas.
Ang tubig ay malabo o hindi malinaw. Tulad ng isang tubig na
pinanlilinis sa bigas, nagiging malabo ito at kulay puti
pagkatapos. Ginamit ang salitang ‘animo’y’ upang paghambingin
ang dalawang bagay.
Kulay kalawang ang buhok. (METAPHOR O PAGWAWANGIS)
o Dito tiyakang pinaghambing ang kulay ng buhok ni Intoy sa
kalawang. Hindi ginagamit ang mga salitang pariralang
ginagamit sa pagtutulad.
Si Doray Langaw ay laging nakadapo sa tumpukan ng mga tao.
(PATALINGHAGA)
o Pinayahag ito na hindi tumutukoy sa literal na kahulugan ng
salita. Ang ibig ipagkahulugan ay si Doray ay palakaibigan at
maraming kakilala saan man siya pumunta.
C. SARILING REAKSYON
1. PANSIN AT PUNA
a. TAUHAN
Intoy - siya ang pangunahing tauhan sa kwentong ito. Sa aming
palagay, si Intoy ay imahe ng isang binatang puno ng pangarap,
handang harapin ang anumang hirap at may malasakit sa kapwa. Ang
kanyang pisikal na kaanyuan ay sumasalamin lamang sa matitinding
hirap na naranasan niya sa pagtatrabaho sa Kalye Marino. Batid
rinnaming ang kanyang tapat na pagmamahal sa kababatang si Doray.
Doray - si Doray ay isang babaeng representasyon lamang ng milyun-
milyong kababaihan sa Pilipinas na handang ikalakal ang dangal at puri
para lamang malamnan ang kumakalam na sikmura at may
maipangtustos sa pamilya. Hindi namin siya masisisi dahil sa
kinalakihan niyang lugar, tila katanggap-tanggap na propesyona ng
pagbebenta ng laman. At isa pa, lumaki si Doray na walang magulang
kaya’t hindi rin kataka-takang ito ang kanyang sinapit na trabaho.
Mang Amor – siya ang amo ni Intoy. Sa aming pananaw siya ang uri
ng taong nagpapahalaga ng husto sa kanyang pinagkakakitaan.
Ipinahihiwatig rin ng deskripsyon sa kanyang kaanyuan, kilos at galaw
na tulad ni Intoy at Doray ay laki siya sa hirap.
Bertong Baka – siya ang kaibigan ni Intoy. Sa kanyang estilo ng
pananalita at mga impormasyong lumalabas mula sa kanya,kitang-kita
ang kawalan niya ng pinag-aralan. At dahil sa mga kwento niya ukol sa
pandadali niya sa iba’t-ibang babae sa kanilang lugar, nabatid naming
siya ang uri ng lalaking hindi rumirespeto sa kababaihan at tinitingnan
lang ang mga ito bilang parausan. Sa tingin naming ay naging
masamang impluwensya siya kay intoy.
Iba pang kaibigan: Yeyeng/Boyet- tulad ng mga naunang tauhan, di
maikakailang sila ay lumaking hindi rin nakapag-aral at kulang sa
gabay ng magulang.
b. GALAW NG PANGYAYARI
Bilang mambabasa, malinaw naman naming naunawaan ang galaw ng mga
pangyayari. Medyo nakulangan lang dahil tila kulang ng ilang elemento ang
istorya tulad ng rising action at climax. Parang naging bitin din ang istorya sa
bandang huli. Ganun pa man, nagtagumpay ang manunulat na iparamdam
at ipakita sa mga mambabasa ang aktuwal na buhay sa Kalye Marino.
IV. PAGPAPAHALAGA AYON SA NILALAMAN
a. KALAGAYANG SOSYAL NG TAUHAN
Naipakita sa akdang ito kung paano nakakaapekto ang estado ng buhay sa
nagiging karakter ng isang tao. Katulad na lamang ng mga gawaing patuloy
na ginagawa ng mga tauhan sa kwentong ito na sa kung tutuusin ay normal
na rin na gawain ng ating kapwa mamamayan na hikahos sa buhay.
Mapapansin rin na sa paraan ng panananalita ng ng isang tao mahihinuha
kung ano ang kalagayan nito sa buhay.Nasasalamin ng mga tauhan ang
paraan ng pagsasalita : pabalbal man o minsan ay maseselan na pananalita ,
mga pag-uugali at mga gawain ng mga taong walang pinag-aralan at mga
taong hikahos sa buhay.
Sa kwentong nabasa, mahirap lamang si Intoy at ang iba pang mga tauhan
sa Kalye Marino. Dahil sa kawalan ng trabaho at iba pang oportunidad na
kumita ng malaki, ang iba nga ay ‘kumakapit na sa patalim’ gaya ng
pagbebenta ng katawan upang makaraos lamang. Dito masasalamin ang
totoong nangyayari sa lipunan. Ang kalye Marino sa kwento ay isang
simbolismo ng ating bansa. Ang bawat tauhan ay may kaniya-kaniyang
representasyon sa ating lipunan. Ngunit iisa lang ang nagtutulak sa mga ito
upang mamuhay ng ganoon. At ito ay ang matinding kahirapan.Ang bagay
na ito’y madarama mo sa tahanan ng bawat ordinaryong Juan dela Cruz
kung saan karamiha’y nagsisikap itawid ng gutom ang pamilya, na wag
sasala sa pagkain ng tatlong beses isang araw. Ito’y makikita mo sa bilang
ng mga bata na nasa lansangan at ito’y mapapansin mo sa dumaraming
squatters at side-walk vendors gaya ng Kalye Marino.
b. KULTURANG PILIPINO
Base sa mismong depinisyon ng salitang kultura na tumatalakay s : wika ,
kaugalian at kasuotan ng isang tao malalaman natin na ang akdang ito ay
nagpapakita at naglalahad ng iilang kulturang Pilipino.
Makikita rito ang isa sa mga kaugaliang Pilipino na Pakikisama sa
kapwa. Ito ay pakiki-ayon o pakikibagay sa mga kasamahan. Maganda ang
pakikisama dahil nagdudulot ito ng magandang samahan at
pagkakaisa.Isang halimbawa nito ay nang humingi ng tulong ang mga ibang
magtatahong kay Intoy na linisin din ang kanilang lugar, agad na sumang-
ayon si Intoy kahit na hindi pa siya tapos sa pinapagawa ng kaniyang amo.
Ito ay upang ipakita sa mga tao na mahusay siyang makisama at makibagay.
Naipamalas rin ni Into yang kaugalian ng pagiging isang
Matulungin ng isang Pilipino. Nagagawa rin niyang tumulong sa mga taong
nasa paligid niya at maging kay Doray.
Dahil na rin sa kalgayan niya sa buhay, naipakita ng bidang si
Intoyang pagiging Masipag at Matiyagana likas at kilala na sa ating mga
Pilipino. Halimbawa lamang nito ay ang pagtatayo ni Intoy ng kaniyang
sariling baklad o lugar para sa mga tahong upang kahit papaano ay
magkaroon siy ng kita. Pinakita rin niya ang pagiging Maparaan kung saan
sa mga pira-pirasong bagay na maaring mapakinabangan niya ay kunuha at
ginamit niya para sa kaniyang tinatayong baklad.
Ngunit mayroon namang mga nakaugalian nang kultura ng mga
Pilipino na nilabag ng mga tauhan sa kwento. Isa na rito ang Amor Propioo
pagpapahalaga ng isang tao sa kanyang dignidad. Ang ibang tauhan
sakwento, lalo na si Doray ay isinugal na pati ang kaniyang katawan upang
kumita lamang ng pera. Isang halimbawa ito ng hindi pagpapahalaga sa
dignidad ng isang tao.
c. PILOSOPIYANG PILIPINO
Para sa aming palagay, may mga parte sa istoryang ito ang nagpapakita ng
isang pilosopiyang pilipino. Alam naman natin na umiikot ang istoryang ito
tungkol sa kahirapan ng buhay. Nagpamalas naman ang mga tauhan ng
ilang kaisipan na kadalasa’y ginagawa ng mga Pilipino sa realidad ng buhay.
Minsan iniisip lang natin na magawa ang isang bagay kahit na hindi natin
alam ang maaaring maging resulta nito. Hindi muna natin inaalam ang mga
susunod na bagay na mangyayari pagkatapos ng aksyon na gagawin natin.
Narito pa ang ilang mga pilosopiyang nakita sa kwento:
o Ang karahasan ng buhay ay depende kung sino ang mandarahas
at dinarahas.
o Ngitian ang mga bagay na hindi malunasan.
o Ang buhay ay hindi simpleng pagtugon lang sa kalam ng
sikmura.
o Lahat ng tao ay pwedeng mangarap. Wag tumigil mangarap. At
isabuhay ang pangarap.
o Ang pangarap ng isang pinakasimpleng tao ay singhalaga rin ng
pangarap ng pinakamakakapangyarihan sa mundo.
o Ang buhay ng pinakapayak na tao ay katumbas ng buhay ng
pinakamayayaman sa lipunan.
d. SIMBOLISMONG PILIPINO
Maraming simbolo ng pagka-Pilipino ang nakita ko sa pagbabasa ng akdang
ito. Ang Kalye Marino ay sinisimbolo ang ating bansa na dumadaan sa
matinding kahirapan. Kahirapan na patuloy na lumalala magpasahanggang
ngayon. Ang Kalye Marino ay isang lugar kung saan matatagpuan ang
totoong pinagdadaanan ng karamihan sa atin. Dahil nga sa hirap ng buhay
na nararanasan ng karamihan sa ating bansa likas na sa atin ang pagiging
masipag at pagiging matiyaga. Tulad na lamang ng pangunahing tauhan sa
kwentong ito na si Intoy - dahil siya ay isang binatang may pangarap sa
buhay nagsisikap siya sa pagtatrabaho magkaroon lamang ng panlaman sa
tiyan.
Ang mga pesteng alig naman ay sumisimbolo sa mga taong
sumisira sa pangarap ng ibang makahaon sa kinasasadkalakan. Ang mga
alig rin na ito ang nagbibigay ng ‘false hope’ sa mga tao. Ito rin ang mga
makapangyarihan sa lipunan na walang habas kung abusuhin ang kanilang
kapangyarihan sa mga walang kalaban-laban.
Isa rin sa simbolismong Pilipino na nakita namin sa akdang ito ay ang mga
karakter ng mga babaeng tauhan. Alam naming hindi na bago sa atin ang
mga usapin na tungkol sa prostitusyon , pag-bubugaw o kung anuman ang
tawag sa pagbebenta ng puri at dangal. Naipapakita kasi sa akdang ito na
dahil sa hirap ng buhay naisasakripisyo ng mga kababaihan ang kanilang
pinagkaka-ingatan para lang makaahon sila sa hirap.
V. PANITIKANG PAGTATALAKAY
A. PANLIPUNAN
Iba’t ibang uri ng tao ang bumubuo sa lipunang ating ginagalawan.
Ipinapakita ng akdang ito ang hindi pagkakapantay-pantay ng mga tao sa
ating lipunan. Sa pagkakaiba-iba ng lebel ng tao, iba-iba rin ang kanilang
pangangailangan upang mabuhay sa lipunang kanilang kinabibilangan.
Sa isang lipunan, mayroon at mayroong makapangyarihan na gagamitin ang
kanyang kapangyarihan na kung tawagin ay power, upang kontrolin ang mga
hindi nabiyayaan ng kapangyarihan. Matagumpay na naisalamin ng akdang
ito ang sistema ng politika sa ating bansa. Ang sistema na may konsepto ng
pagiging mataas at mababa sa lipunan.
B. PANG-MORAL
“Ang taong gipit, sa patalim kumakapit”
Isang sikat na kasabihan na akmang-akma sa akda. Nangangahulugang sa
oras ng kagipitan, napipilitan tayong gumawa ng kamalian. Problema,
pinansiyal man o personal, ang nagtutulak sa isang indibidwal upang
gumawa ng mga hindi inaasahang bagay.
Ipinapakita ng akdang ito ang pagsasawalang bahala ng mga tao sa kanilang
moralidad at dignidad sa buhay, mapakain lang ang kanilang kumakalam na
mga sikmura at mapunan lang ang kanilang damdamin.
C. PANG-ARKETIPO
Gamit ang trabahong pagtatahong, naging epektibo ang akda sa mga
mambabasa. Sa tulong nito nagawa ng akdang bulabugin ang isipan ng mga
mambabasa. Kagaya ng ibang kabuhayan tulad ng pagsasaka na ang
kalaban ay peste, gayun din ang pagtatahong na ang kalaban ay alig.
Isinalamin ng alig ang mga makapangyarihan sa lipunan na walang habas
kung abusuhin ang kanilang kapangyarihan sa mga walang kalaban-laban sa
kanila katulad ng tahong na nakatali lamang at walang nagawa ng daanan
ng alig.
D. PANG-SOSYOLOHIKAL AT PANG SIKOLOHIKAL
Kung ang pag-uusapan ay aspetong sosyolohikal, hindi nagkulang ang
akdang ito. Kitang-kita sa akda ang pagiging liberal ng may-akda sa nakikita
niyang mali sa lipunan. Kahirapan ang puno’t dulo ng maikling kwentong ito.
Ito ang unti-unting pumapatay sa mumunting buhay ng mga nasa
masalimuot na lipunan. Sakit ng lipunan na tila hindi na magagamot pa
kailanman.
Hindi nagbabago ang lugar, ang tao ang nagbabago na nagbabago sa lugar.
Ayon sa sikolohiya, ang lipunang ginagalawan ng tao ang siyang
pangunahing tagahubog ng kaniyang mga kilos at pag-uugali. Ang tagpuan
ng maikling kwentong ito ay sa tabing-dagat kaya’t ang kabuhayan ng mga
tao dito ay galing sa dagat. Tulad ng sinabi sa kwento, ang Kalye Marino ay
hindi na Kalye Marino kung walang magtatahong.
VI. TEORYA O PANANALIG NA PAMPANITIKAN
Teoryang Realismo- Ang layunin ng panitikan ay ipakita ang mga
karanasan at nasaksisan ng may-akda sa kanyang lipunan.
Samakatuwid, ang panitikan ay hango sa totoong buhay. Pinaghugutan
mismo mula sa karanasan ng manunulat na si Eros Atalia ang kwento
dahil siya mismo ay nagmula sa Kalye Marino.Hinubog ng Kalye Marino
ang pagtingin ko sa buhay. Tinulungan siya ng Kalye Marino na makita
ang kagandahan ng buhay sa gitna ng karukhaan. Ito ay nabuo mula
sa nakasalamuha niyang ilang kagalang-galang na mga indibidwal. Na
bagamat salat sa buhay, puno ng kaalaman. May lalim.
Eksistensyalismo – Masasabing ang isang akda ay nasa Teoryang
Eksistensyalismo kung may layunin ito na maipakita na ang isang tao
ay may kalayaan na pumili at mag-desisyon para sa kanyang sarili.
Katulad sa akdang ito kung saan ipinakita na ang mga tauhan ay may
kalayaang gawin ang nais nilang gawin . Mismong ang sarili nila ang
nagde-desisyon kung anuman ang mga bagay na gagawin nila sa
kanilang buhay.
Sosyolohikal -Masasabing nasa teoryang sosyolohikal ang akdang
ito dahil halos lahat ng pangyayari ay sumasalamin sa kung anong
klase ang lipunang ginagalawan ng tauhan. Ang mga kinikilos at
paraan ng pananalita ng mga tauhan ay dahilan at resulta lamang ng
lugar na kinikilusan nila.
TeoryangMoralistiko- Ang layunin ng panitikan ay ilahad ang iba’t
ibang pamantayang sumusukat sa moralidad ng isang tao – ang
pamantayan ng tama at mali. Inilalahad din nito ang mga pilosopiya o
proposisyong nagsasaad sa pagkatama o kamalian ng isang kilos o
ugali ayon sa pamantayang itinakda ng lipunan. Sa madaling sabi, ang
moralidad ay napagkakasunduan ayon na rin sa kaantasan nito.Sa
kwento ay may maikikitangpagsasawalang bahala ng mga tauhan sa
kanilang moralidad at dignidad sa buhay, mapakain lang ang kanilang
kumakalam na mga sikmura at mapunan lang ang kanilang damdamin.
VII. IMPLIKASYON
KALAGAYANG PANLIPUNAN O PAMBANSA
Ang paksa ng akda ay umikot sa kahirapan, prostitusyon, at sa kawalan ng
pag-asa – Ilan lamang sa mga realidad ng buhay na kinakaharap ng lipunan
ngayon.
May mga lugar pa rin hindi lamang sa CAVITE, ngunit maging sa iba pang
parte ng bansa, lalong lalo na sa Maynila ang nakakaranas ng kalagayang
inilahad sa akda. Ito ang takbo ng lipunan noon, ito pa rin ang takbo ng
lipunan ngayon.
Mailap ang pagbabago at pag-unlad dahil patuloy ang pagtangkilik ng mga
tao sa ganitong klase ng pamumuhay, dahil wala silang ibang magagawa
kundi ang gawin lamang ang nakasanayan dahil walang mangyayari kung
aasa lamang sila, aasa sa mga bagay na walang kasiguraduhan. Mula sa
mga tao, patungo sa maliliit na komunidad o barangay, lipunan, at buong
bansa. Lahat ay apektado ng kahirapan.
Ang akda, na naglahad ng kasalukuyang realidad ng ating bansa, realidad na
marapat lamang na hindi hayaang magpatuloy pa at manatiling realidad, ay
maaaring magsilbing pambukas isip at kamalayan sa mga tao, lalong lalo na
ang mga nasa posisyon upang gumawa ng paraan nang masolusyonan ang
malawakang problema ng ating bansa pagdating sa kahirapan, prostitusyon
at sa kawalan ng pag-asa.
KALAGAYANG PANSARILI
Subukan mong ilagay ang sarili sa kwento. Isiping isa ka sa mga karakter sa
kwento at kalimutan muna ang iyong sarili. Kahit saang anggulo ay
napakahirap maging isa sa kanila. Ang klase ng buhay nila na malayo sa
iyong kinagisnan.
Ang akda ay naglalahad at ipinapaalam sa atin ang mundo ng ibang mga
tao sa malalayong kabihasnan. Kung ano pa ang mga bagay na hindi pa
natin nakikita, mga bagay na itinatago ng midya upang mapagtakpan ang
totoong kalagayan ng bansa.
Ito ay magbibigay sa atin ng ideya, kaalaman, at kamlayan tungkol sa mga
bagay na malimit lamang nating marinig sa pang araw araw nna
pamumuhay, hindi dahil hindi sila totoo, ngunit dahil hindi natin alam na
mayroon palang ganoong katotohanan.
Inilalahad rin nito sa bawat mambabasa, ang kaibahan ng buhay na mayroon
sila sa buhay ng mga karakter sa akda.
Maaari rin itong makaapekto sa paniniwala at pagtingin ng isang tao sa mga
bagay na nangyayari sa paligid, na maaaring makadulot ng maganda o
makapagbigay ng masamang impresyon.
Maaaring hayaan lamang natin na ganito ang kalagayan ng lipunan at kung
hindi maagapan, maging kalagayan ng buong bansa sa mga susunod na
taon, ngunit maaari rin naman tayong gumawa ng paraan upang malabanan
ang mapait na realidad ng buhay na ito. Pansamantala lamang ang lahat at
sa sarili natin magsisimula ang pagkilos at pagbabago.