İnsülin Kullanan Yetişkin Hastanın Takibi - tdhd.org°NSÜLİN KULLANAN ERİŞKİN HASTANIN TAKİBİ.pdf · –Hiperglisemi belirtiler (polidipsi, polifaji, poliüri, yoğun ağız

İNSÜLİN KULLANAN ERİŞKİN HASTANIN TAKİBİ

Hülya Gülyüz Demir

Yeditepe Üniversitesi Hastanesi

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwitn-3xwNzPAhVIvhQKHe6SCEEQjRwIBw&url=http://www.keyword-suggestions.com/bGFudHVzICBsb2dv/&bvm=bv.135974163,d.d24&psig=AFQjCNGu3PDbDgBJuBioHIyRkfSdc1uCwg&ust=1476610483424590

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiY34eHwdzPAhXKsxQKHThGBYAQjRwIBw&url=http://blog.sstrumello.com/2008/02/lilly-introduces-kwikpen-for-humalog.html&bvm=bv.135974163,d.d24&psig=AFQjCNEZj2tEXRhAiuBUfD7TnGnkGhCScA&ust=1476610529864232

21.10.2016 Ulusal Diyabet Hemşireleri Akademisi

İnsülin Tedavisi; • Tip 1 diyabet

• Diyabette gebelik ve emzirme dönemi veya gestasyonel diyabet

• Özel bazı durumlarda tip 2 diyabette geçici kullanım (ağır enfeksiyon, büyük cerrahi girişimler veya ağır travmalar gibi)

• Glikoz düşürücü ilaçlarla yeterince kontrol altına alınamayan tip 2 diyabet

• Akut Diyabet Komplikasyonlarının geliştiği durumlarda (ketoasidoz, hiperosmalar,)

• Diyabet yaşı 7 yıl olanlarda Kan Şekeri yüksek seyrediyorsa


İnsülin Tedavisi (2);

• Kontrol edilemeyen kilo kaybı

• Glikoz toksisitesi ve Lipotoksisite

• Pankreatektomi yapılmış kişiler

• Hedef organ hasarı gelişmiş diyabetliler (Retinopati,

Nöropati, Diabetik Ayak)

• OAD ‘lere karşı alerji varlığı




İnsülin Tedavi Rejimleri

• Bazal + OAD

• Bazal+ Plus

• Bazal+ Bolus (intensif ted.)

• Mix insülin tedavisi

• Pompa tedavisi


Yatan Hastalarda İnsülin Uygulaması ve Takibi

Kan şekeri takibi

2*1

4*1

7*1

….… saat aralıklı kan şekeri takibi

Doğru ve eksiksiz kayıt

Taburculuk planlaması ve eğitimi


Ayaktan İnsülin Tedavisi Alan Diyabetlinin Takibi

https://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwi6jr2R5uHPAhWEcBoKHWZVCoMQjRwIBw&url=https://www.dexcom.com/en-GB/dexcom-g4-platinum-share&bvm=bv.135974163,d.d24&psig=AFQjCNEqjg3sXEZdni2KBFPzu3PNTN3lhQ&ust=1476792284852916

İlk gün;

• İnsülin kalemi/ enjeksiyonu eğitimi uygulamalı olarak verilmelidir.

• Eğitim kayıt altına alınmalıdır.

• Eğitim sırasında iletişim numaraları verilmelidir.

• Diyabetlinin kendini ifade etmesine izin verilmelidir.

• Evde kendi kendine Glukometre ile kan şekeri ölçümü uygulamalı olarak gösterilmelidir.


2. gün;

• Hemşire, diyabetli bireyle telefonda kısa bir görüşme yapmalıdır.(Hasta arayabilir, evi yakınsa gelebilir)

• Diyabetlinin ilk insülin uygulaması hakkında konuşulmalıdır.

• Gerekirse insülin uygulama basamakları yeniden gözden geçirilmelidir.

• Diyabetlinin soruları cevaplanır.

• 1 hafta sonrası için randevu verilir.


Evde Kendi Kendine Kan Şekeri İzlemi


http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwj9t8DvwdzPAhWBnRQKHSO7D9YQjRwIBw&url=http://www.cemturan.com/goster.aspx?metin_id=114&title=GebelikteDiabetGizliSeker&bvm=bv.135974163,d.d24&psig=AFQjCNEyBcnGHgB6jHvFoN46lCjcwXPz3g&ust=1476610687615811

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwil65-PwtzPAhWH8RQKHVwIAJsQjRwIBw&url=http://www.meleklermekani.com/threads/evde-seker-takibi.183152/&bvm=bv.135974163,d.d24&psig=AFQjCNEyBcnGHgB6jHvFoN46lCjcwXPz3g&ust=1476610687615811

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwitiOmqwtzPAhUL1xQKHYYnCikQjRwIBw&url=http://www.diyabetimben.com/glukometre-kiyaslamasi/&bvm=bv.135974163,d.d24&psig=AFQjCNHaFLfVCq7rhkWfuoV2AOgSWkJ60A&ust=1476610857066019

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjLjOjRwtzPAhUCSBQKHZWLB1IQjRwIBw&url=http://www.akakce.com/seker-olcum-cihazi/en-ucuz-roche-accu-check-performa-nano-fiyati,583382.html&bvm=bv.135974163,d.d24&psig=AFQjCNEWireJX62W0Jwdzxe5aWzlOoKUEQ&ust=1476610954883530

Evde Kendi Kendine Kan Şekeri İzlemi

• Glukometre ile uygulamalı olarak eğitim verilmelidir.

• Ölçüm sonucu etkileyen faktörler mutlaka konuşulmalıdır.

• Evde yaptığı Kan Şekeri ölçümlerini kayıt edebileceği «Takip Defteri» verilmeli.

• Evde yapmasını istediğiniz kan şekeri ölçüm şablonu da oluşturunuz.

• Ölçüm sonuçlarını belli aralıklarla size bildirmesini isteyiniz.


Evde Kan Şekeri Takibi;

• Sabahları aç karnına ve kahvaltıdan iki saat sonra

• Öğle yemeği öncesinde ve iki saat sonra

• Akşam yemeği öncesinde ve iki saat sonra

• Gece yatmadan önce toplamda 7 defa kan şekeri ölçümü yapılır.

• Ölçüm sıklığı; 3 gün kuralı


Daha sonraki dönemde;

• Haftada 1 gün dört defa (yemek önceleri ve yatmadan önce)

• Her gün merdiven metoduyla değişik zamanlarda kan şekeri seviyesi ölçülmelidir.

• HİPOGLİSEMİ Öyküsü + ise; 3 gün arka arkaya ölçüm yapmalı ve hemşiresine bildirmelidir.


Glukometre Güvenirliği


Glukometre;

• Enzimatik ölçüm yapan küçük, kolay ulaşılabilir, ucuz, güvenilir cihazlardır.

• Kullanım klavuzuna uygun olarak yapılan ölçüm sonuçları güvenilirdir.


Cihaz Güvenirliği;

• kontrol çubuğu

• kontrol sıvıları

• Laboratuvar değerleri ile de glukometre ölçümleri karşılaştırılarak cihazın güvenirliliği ölçülmelidir.


• Cihaz ve striplerin güvenirliliğinde duyarlılık ve doğruluk

kavramları kullanılmaktadır.

• Aynı kan örneği ile ardarda yapılan ölçümlerde, ölçümlerin

arasındaki fark değeri % 5'i geçmemelidir.

• Bu duyarlılık testidir, cihaz ve striplerin kendi kendini

doğrulaması anlamına gelmektedir.

• Sonuçlar referans laboratuvar sonuçları ile

karşılaştırıldığında aradaki fark % 15'i geçmiyorsa sonuçların

doğruluğundan emin olunabilir.


Eğitimde

Önemli

Noktalar

• İnsülin hiçbir zaman bir tehdit veya tehlike işareti olarak kullanılmamalıdır.

• Enjeksiyon korkusu yaygındır; iğne fobisi ise ender görülür.

• Sağlık çalışanlarının tutumu diyabetlinin tedaviyi kabulü açısından çok

önemlidir, pozitif olmalı ve olumlu ifadeler kullanılmalı.

• Diyabetli olumlu tutumunu arttırmak için övülmeli ve

cesaretlendirilmelidir

• Kan testi enjeksiyondan daha ağrılıdır

• Kendi kaygılarınızı bırakın; uygulayın!

• Yargılamayın.!

• Enjeksiyon eğitiminde diyabetliye direk uygulat. Maket, sünger vs ile

zaman kaybetme!


Hastaya tedaviyi anlatmak; Pankreasınızdan yeteri kadar insülin salınımı yoksa ihtiyacınız

olan insülini dışarıdan almak durumundasınız. İnsülin yerine koyma tedavisidir, alışkanlık ya da bağımlılık

yapmaz

Eee Zamanında yediklerinize dikkat etseydiniz bu noktaya gelmezdik.

Diyabetin ağırlaştığı için insülin kullanmak zorundasınız.

Diyabet progresif (ilerleyici) bir hastalıktır. Tıpkı bizim gibi pankreasımız da yaşlanır ve yeterince insülin salgılayamaz duruma gelir. Burada en etkin tedavi insülindir.


Kişilik Özellikleri

• Dışadönük / içedönük

• Duyumsayan- Sağduyulu / Sezgilerini kullanan

• Düşünen / Hisseden

• Yargılayan / Kavrayan


Emilimi etkileyen faktörler

• Lipohipertrofi

• Enjeksiyon dozu

• Enjeksiyon yeri ve derinliği

• Egzersiz

• Ortam ve vücut sıcaklığı

• İnsülin türü

• Yeterince karıştırılmaması sebebiyle insülin yoğunluğunun değişmesi (bulanık insülinlerde)


27.05.2016 Diyabette İnsülin Uygulamaları

Evde Keton Takibi


• Tip 1 diyabetli

• Ne zaman yapılmalıdır? – Kan şekeri 240 mg/dl'yi aşarsa,

– Enfeksiyon durumunda,

– Mide bulantısı ve kusma varsa,

– Hiperglisemi belirtiler (polidipsi, polifaji, poliüri, yoğun ağız kuruluğu) varsa,

– Gebelikte

– Stress

Yapılan test sonucu pozitif çıkarsa hastanın doktoru veya diabet eğitimcisi ile acil olarak bağlantı kurması gerekmektedir.


Keton Ölçümü;

• İdrarda

• Kanda bakılabilir.


Evde İdrarda Glikozüri Takibi


• Kan şekeri 180 mg/dl ve üzerinde ise idrarda glukoz (+)dir. Çok güvenilir bir yöntem değildir.

• Böbrek eşiği değeri bireyden bireye değişebildiği gibi değişik yaş grupları için de farklı değerlerdedir bu nedenle glikozüri ölçümü kan şekeri sonucunu tam olarak yansıtacak güvenirlilikte değildir.

• Evde glikozüri ölçümü için glisemi ölçümündeki gibi stripler kullanılır.

• İdrar stripi idrar yaparken akan idrara 2 saniye tutulur.

• Talimatta önerilen süre kadar bekledikten sonra strip üzerinde oluşan renk, strip kutusu üzerindeki renk skalası ile karşılaştırılır.


ÖZEL DURUMLAR

• GEBELİK

• PRE-OP/ POST- OP

• KEMOTERAPİ

• STEROİT TEDAVİSİ

Daha sıklıkla kan şekeri takibi önerilir.


Sabah hiperglisemisine dikkat!!!

Nedenleri

1. İnsülin dozu fazlalığı

2. İnsülin dozu yetersizliği

Etkisi

1. Gece yarısı hipoglisemi

2. Gece boyunca yüksek kan şekeri

Ne Yapılmalı?

Gece yarısı kan şekerine bakılmalı

Düşükse son yapılan orta etkili insülin azaltılır

Yüksekse son yapılan orta etkili insülin arttırılır.



• Teşekkürler…….

İnsülin Kullanan Yetişkin Hastanın Takibi - tdhd.org°NSÜLİN KULLANAN ERİŞKİN HASTANIN TAKİBİ.pdf · –Hiperglisemi belirtiler (polidipsi, polifaji, poliüri, yoğun ağız

Documents