INSTALASI PENERANGAN SMK

7/17/2019 INSTALASI PENERANGAN SMK

http://slidepdf.com/reader/full/instalasi-penerangan-smk 1/21

INSTALASI

PENERANGAN



PERATURAN INSTALASI

PENERANGAN1. Lampu-lampu, kontak-kontak tusuk, dan pesawat-

pesawat pemakai daya listi! pelu di"eipen#aman sendii, akan tetapi "ole$ disatukan

men%adi #olon#an-#olon#an&. Instalasi-instalasi yan# mempunyai le"i$ dai ' titik

$u"un#an di$auskan tedii palin# sedikit dua#olon#an dan "anyaknya titik $u"un# dalam satu#olon#an tidak le"i$ dai 1&(dua"elas) dan untukpemasan#an "au tidak le"i$ dai 1* (sepulu$).Peatuan ini tidak "elaku untuk instalasipenean#an eklame dan penean#an pesta daninstalasi-instalasi lain yan# "esi+at lua "iasa.



PERATURAN INSTALASI

PENERANGANUntuk pa"ik dan "en#kel-"en#kel, "anyaknya titik

$u"un#an ini dipetin##i men%adi 1& sampai &, den#anpen#etian "a$wa dalam uan#an-uan#an den#an

le"i$ dai 1& lampu $aus di"a#i atas palin# sedikit dua#olon#an.

en#an titik $u"un#an dimaksudkan tempat-tempat$u"un#an untuk titik-titik penean#an dan kontak-kontak yan# dipasan# tetap, kotak-kotak #ulun#an atau

tusuk-tusuk kontak #ulun#an alat-alat pemakai ats/an moto-moto listik. Suatu $iasan le"i$ dai satulampu dapat dian##ap satu titik penean#an dan suatukontak-kontak "elipat #anda se"a#ai satu titik$u"un#an.



PERATURAN INSTALASI

PENERANGANGolon#an nomal dalam instalasi-instalasi

penean#an (instalasi-instalasi uma$) adala$#olon#an saluan dua dimana saluan yan# satu

di$u"un#kan pada suatu kutu" atau +ase dai %ala- %ala aus ti#a +ase atau aus seaa$, sedan#kansaluan yan# lain di$u"un#kan pada kawat nol ataupada sistem-sistem yan# tidak den#an kawat nol,di$u"un#kan den#an kutu" atau +ase yan# lain.

0esanya keu#ian te#an#an pada instalasipenean#an $aus di%a#a %an#an sampai le"i$ dai1, 2 &3 dai te#an#an %ala-%ala (Pada instalasitena#a dipe"ole$kan sampai 3)



PERATURAN INSTALASI

PENERANGANalam instalasi-instalasi uma$, "iasanya dipakai kawat

"eisolasi kaet (R), atau NGA (Nomaal Gummi Ade)atau N4A.

!awat-kawat saluan tese"ut "eada dalam pipa.penampan# saluan utama untuk suatu #olon#an palin#sedikit & 5 mm&.

Saluan den#an penampan# le"i$ "esa dipe"ole$kanmen#in#at keu#ian pada te#an#an atau pada

pemanasan.!awat dai skakela ke lampu-lampu yan# selan%utnya

dinamai kawat pen#$u"un# dan kawat antaa dua skakelatuka, dipe"ole$kan mempunyai penampan# 1 5 mm&.



PERATURAN INSTALASI

PENERANGAN6. 7ana "un#kusan dai saluan nol adala$ mea$.

.7ana kawat-kawat pen#$u"un# atau kawat antaa dai 15 mm& adala$ $itam.

.7ana saluan kutu" atau +ase dai & 5 mm& adala$$i%au, dan

.Saluan dai mm& atau le"i$ adala$ $itam.

1*.7ana kawat tana$ yan# ada dalam pipa iala$ a"u-a"udan penampan# palin# ke8il & 5 mm&.

Apa"ila saluan tana$ diletakkan tepisa$, kita dapat#unakan saluan tem"a#a tidak te"un#kus den#anpenampan# palin# ke8il ' mm& untuk yan# "eada di atastana$, dan palin# ke8il & mm& untuk yan# "eada di dalamtana$.



PERATURAN INSTALASI

PENERANGAN11.Saluan tana$ sedapat-dapatnya diletakkan di

tempat yan# muda$ dili$at dan di"eipelindun#an te$adap keusakan mekanis.

.Untuk tempat yan# tak muda$ dili$at, saluantana$ $aus "eada dalam pipa.

. Untuk instalasi-instalasi uma$ tin##al, takdipekenankan pen##unaan saluan tana$ tak

te"un#kus1&.Untuk #olon#an-#olon#an penean#an dalam

pa"ik dan "en#kel-"en#kel, den#an saluan utama1 5 mm& dan pen#amanan 1A dipekenankan



PERATURAN INSTALASI

PENERANGAN19.Untuk %umla$ maksimum dai kawat-kawat uat

kaet yan# dipekenankan dalam satu pipaden#an te#an#an nominal sampai :* ;olt

"elaku da+ta sepeti di "awa$ (da+ta &.1.)..0a#i pelaksanaan dai kawat-kawat uat kaet

den#an te#an#an nominal sampai 1** ;olt,ukuan-ukuan pipa di$auskan men#am"il

satu tin#kat le"i$ tin##i..An#ka-an#ka yan# ditempatkan di antaa

tanda kuun# "elaku pipa luus.





PEREN<ANAAN INSTALASI

PENERANGAN ALA= RU=A>?GEUNGInstalasi listik untuk penean#an atau "iasa dise"ut instalasi penean#an

adala$ instalasi listik yan# mem"ei tena#a listik untuk kepeluanpenean#an (lampu) dan alat-alat uma$ tan##a

0iasanya instalasi penean#an di dalam uma$-uma$?#edun#-#edun#

mempe#unakan sistem adial, kaenasede$ana

mua$ dan

muda$ pen#amanannya.

0e"an, yaitu lampu-lampu dan alat-alat uma$ tan##a, di"a#i men%adikelompok-kelompok.

=aksud pem"a#ian kelompok ini iala$ untuk mempetin##i keandalan daisistem itu.

Apa"ila sala$ satu kelompok mendapat #an##uan $u"un# sin#kat, maka$anya

kelompok itu yan# mendapat #an##uan (mati), sedan# kelompok yan# laintak te#an##u.



0AGAN PE=ASANGAN INSTALASIPENERANGAN



!etean#an Gam"aa) @ala-%ala disti"usi milik PLN (9 +ase kawat, te#an#an &&*?11*;olt), atau sum"e aus tesendii.

") Sekein# pen#aman +eede (pen#isi), "iasanya letaknya pada tian#("ila disam"un# den#an %ala-%ala disti"usi PLN).

8) >antaan pen#isi (+eede), untuk #edun#-#edun# "esa, 9 +ase, kawat (den#an $antaan di atas tana$ atau %u#a den#an ka"el-ka"eltana$), untuk uma$ "iasa mempe#unakan I +ase, & kawat.

d) Lemai $u"un#, "eisi skakela dan sekein# utama untukmelindun#i instalasi penean#an seluu$nya di dalamuma$?#edun#. Lemai $u"un# ini letaknya di dalam uma$,?#edun#.

e) !7>-mete untuk men#uku tena#a listik yan# dipakai.Untukinstalasi yan# ke8il dipakai otomat pem"atas aus listik.

+) Lemai "a#iB yan# "eisi skakela-skakela dan sekein#-sekein#untuk melindun#i tiap-tiap kelompok



Penentuan 0anyak dan!ekuatan Lampu (li$at "a"

Iluminasi) @umla$ dan kekuatan lampu yan# di"utu$kan ole$ suatu

uan#an te#antun# padaC

1. =a8am pen##unaan dai uan# tese"ut. Setiap

ma8am pen##unaan uan# mempunyai ke"utu$ankuat penean#an (lumen pe mete pese#i atau luD)yan# "e"eda-"eda.

&. Luas dan ukuan dai uan# tese"ut, makin luasmakin "anyak pen##unaan lampu.

9. !eadaan dindin# dai uan# tese"ut, apa menyeap8a$aya atau memantulkan 8a$aya

. =a8am atau %enis lampu yan# dipakai dan sistempenean#annya.



Penentuan 0anyak !elompok 0e"an

=enuut Peatuan Instalasi Listik di Indonesia(PUIL ''1 8.l), instalasi penean#an $ausdi"a#i dalam kelompok dan setiap kelompok

$aus diamankan sendii-sendii den#anpen#aman aus le"i$ (sekein#) dan skakela.

0anyaknya titik-titik pen#am"il aus untuksetiap kelompok palin# "anyak 1* titik (untuk

pemasan#an petama).

4an# dimaksud titik-titik pen#am"ilan ausadala$ titik-titik lampu dan stop kontak.



Penentuan 0anyak !elompok 0e"anUntuk menentukan kelompok pelu dipe$atikan +akto-+akto

se"a#ai "eikutC

Se"aiknya %aak tiap-tiap pen#am"ilan aus untuk seiapkelompok %an#an telalu %au$ atau menye"a, se$in##a$antaan-$antaan?kawat-kawat yan# dipakai tak telalupan%an# (in#at u#i-u#i te#an#an dan $a#a kawat).

Sedapat mun#kin?se"aiknya setiap kelompok memelukandaya listik yan# sama?$ampi sama, se$in##a penentuan?peen8anaan keseim"an#an "e"an akan muda$.

an %u#a kalau setiap kelompok "e"annya sama?$ampi sama,maka ukuan sekein#nya akan sama, se$in##a tidak muda$keliu memasan# sekein# (in#at "iasanya sekein#-sekein#dai kelompok ditempatkan dalam satu kotak?lemai "a#i).



Penentuan 0anyak !elompok 0e"anRuan#an yan# apa"ila lampu mati seempak

mun#kin akan men#aki"atkan ke8elakaan ataumenye"a"kan $al-$al yan# tidak diin#inkan,

penean#annya $aus di"a#i dalam "e"eapakelompok dan se"aiknya setiap kelompok "elainan+asenya.

Untuk #edun#-#edun# yan# "esa, misalnya #edun#

kulia$, #edun# petemuan, #edun# petun%ukkandan se"a#ainya, penean#annya $aus di"a#i atassekuan#-kuan#nya dua kelompok dan se"aiknyasetiap kelompok tese"ut "elainan +asenya.



Penentuan !eseim"an#an 0e"anPada uma$-uma$?#edun#-#edun# yan#

"esa, dimana tena#a listik yan# tesediatedii dai 9 +ase, maka $ausdi$itun#?dien8anakan a#a "e"an tiap-tiap+asenya sama atau "e"eda sedikit sekali,se$in##a keti#a +asenya akan setim"an#.

<aa menentukan?meen8anakankeseim"an#an "e"an ini dilakukan den#an

%alan 8o"a-8o"a





Penentuan Ukuan

Pen#$antaakto-+akto yan# menentukan "esanya ukuan kawatpen#$anta yan# dipe#unakan untuk suatu instalasi adala$se"a#ai "eikutC

i) !uat aus yan# di"utu$kan "e"an, yan# men#ali pada kawatpen#$anta tese"ut.

ii) @enis kawat,?ma8am isolasi kawat yan# dipakai. !emampuanmen#alikan aus (8uent 8ayin# 8apa8ity), "esanyate#antun# dai %enis kawat,?ma8am isolasi kawat yan# dipakaidan ukuan kawat.

iii) !eu#ian tena#a dan keu#ian te#an#an (;olta#e dop)maksimum yan# dipekenankan. =akin "esa ukuan kawatpen#$anta makin ke8il u#i.

i;) Ukuan minimum kawat pen#$anta yan# dipekenankandipasan# menuut peatuan-peatuan dalam keselamatan.



Penentuan Ukuan

Sekein#<aa menentukan ukuan sekein# dan kawat

pen#$anta yan# dipakai untuk pemasan#ansuatu instalasi penean#an adala$ se"a#ai"eikutC

l. i$itun#?di%umla$kan le"i$ dulu "eapa wattseluu$ muatan kawat pen#$anta tese"ut.0edasakan "esa muatan itu, di$itun# "esaaus listik ampee yan# men#ali pada kawat,yaitu den#an men##unakan umusC



INSTALASI PENERANGAN SMK

Documents