-
REGLUGERÐum gerð og búnað ökutækja
INNGANGUR OG GILDISSVIÐReglugerðin gildir um ökutæki samkvæmt
eftirfarandi flokkun:
Númerakerfi fyrir einstaka liði reglugerðarinnar er sett þannig
upp að hver liður semvarðar ökutækjaflokk er gerður úr tveimur
tveggja stafa tölum með punkti á milli entveggja og þriggja stafa
tölum ef um er að ræða notkunarflokk. Fremri talan segir til
umnúmer viðkomandi greinar en síðari talan er eins konar kóti sem
merkir:
ÖkutækiVélknúið ökutæki ökutæki án aflvélar
Bifreið Bifhjól Dráttarvél Vinnuvél tilaksturs
áopinberumvegum
Torfærutæki Eftirvagn Tengitæki
Fólksbifreið Létt bifhjól Beltabifhjól Eftirvang
I-IV(tengivagn,,festivagn eðahengivagn)
Hjólhýsi
Hópbifreið Iog II
Þungtbifhjól
Torfæru-bifhjól
Tjaldvagn
Sendibifreið Fjórhjól Önnurtengitæki.
00 Almenn ákvæði sem varða búnað allra ökutækja sem falla
innangildissviðs reglugerðarinnar og lýst er í viðkomandi
grein.
01-09 Einstaka kerfi eða hlutir í þeim búnaði sem greinin
fjallar um.
10-99 Mismunandi flokkar ökutækja, sbr. skilgreiningar í 1. gr.
Þegar talanstendur á heilum tug er um að ræða almenn ákvæði fyrir
viðkomandiökutækjaflokk.
100-199 Mismunandi notkunarflokkar ökutækja.
200-299 Mismunandi notkunarflokkar bifreiða.
300-999 Ónotað og óskilgreint.
Hver tölusamstæða hefur undirliði innan sviga í hlaupandi
númeraröð.
-
Skrár með EBE/EB-tilskipunum sem vísað er til í reglugerðinni
erubirtar í viðaukum III og IV.
-
1. gr.FLOKKUN ÖKUTÆKJA OG SKILGREININGAR
01.00 Almenn ákvæði.(1) Þegar ökutæki er skilgreint í flokk
ökutækja, t.d. hvort það er bifreið,
dráttarvél eða vinnuvél, skal taka mið af grunnbyggingu
ökutækisins,jafnvel þótt við það sé festur búnaður, oft á
hjálpargrind, t.d. grafa,hleðslubúnaður, hefiltönn
(snjómoksturstönn), krani eða þessu líkt.
01.10 Bifreið.
(1) Vélknúið ökutæki sem aðallega er ætlað til fólks- eða
vöruflutninga eða tilað draga annað ökutæki og ekki telst bifhjól,
dráttarvél, torfærutæki eðavinnuvél.
01.11 Fólksbifreið (M1).
(1) Bifreið sem aðallega er ætluð til fólksflutninga og gerð er
fyrir 8 farþegaeða færri.
01.12 Hópbifreið.
(1) Bifreið sem ætluð er til fólksflutninga og gerð er fyrir
fleiri en 8 farþega,einnig þótt bifreiðin sé jafnframt ætluð til
annarra nota.Hópbifreið I (M2):Hópbifreið með leyfða heildarþyngd
5.000 kg eða minna.Hópbifreið II (M3):Hópbifreið með leyfða
heildarþyngd meiri en 5.000 kg.
(2) Nánari aðgreining undirflokka hópbifreiða ræðst af útfærslu
yfirbyggingarmeð tilliti til fyrirhugaðrar notkunar (hópbifreið
getur verið í fleirum eneinum undirflokki).
Undirflokkur I:Hópbifreið fyrir fleiri en 22 farþega í sætum og
stæðum og ætluð fyrirtíðar hreyfingar farþega í og úr
hópbifreið.Undirflokkur II:Hópbifreið fyrir fleiri en 22 farþega í
sætum og þar sem gert er ráð fyrirstæðum í gangi og/eða á svæði sem
ekki tekur meira rými en tvö tveggjamanna sæti.Undirflokkur
III:Hópbifreið fyrir fleiri en 22 farþega í sætum.Undirflokkur
A:Hópbifreið fyrir 22 farþega og færri í sætum og stæðum.
-
Undirflokkur B:Hópbifreið fyrir 22 farþega og færri í sætum.
01.13 Sendibifreið (N1).
(1) Bifreið með leyfða heildarþyngd 3.500 kg eða minna sem
aðallega erætluð til vöruflutninga, eða hefur áfestan búnað, og
hlotið hefurviðurkenningu sem sendibifreið skv. EBE-tilskipun nr.
70/156 með síðaribreytingum, enda hafi bifreiðinni ekki verið
breytt hvað varðar fólks- eðafarmrými.
(2) Bifreið með leyfða heildarþyngd 3.500 kg eða minna, sem
ætluð er tilvöruflutninga, eða hefur áfestan búnað, og er að
hámarki fyrir 6 farþega,og ekki hefur hlotið viðurkenningu skv. lið
(1), telst vera sendibifreið efmunur á burðargetu bifreiðar og
reiknaðri þyngd ökumanns og farþega ermeiri en nemur samanlagðri
þyngd farþega samkvæmt eftirfarandi:P—(M+75+Nx68) > Nx68.P =
heildarþyngd bifreiðarM = eiginþyngd bifreiðarN = fjöldi
farþega.*
(3) Í farmrými sendibifreiðar má hvorki vera farþegasæti né
annar búnaður tilfarþegaflutninga.
01.14 Vörubifreið.
(1) Bifreið sem ætluð er til vöruflutninga, eða hefur áfestan
búnað, með leyfðaheildarþyngd meiri en 3.500 kg og er að hámarki
fyrir 6 farþega. Munur áburðargetu bifreiðar og reiknaðri þyngd
ökumanns og farþega skal verameiri en sem nemur samanlagðri þyngd
farþega samkvæmt eftirfarandi:P—(M+75+Nx68) > Nx68.P =
heildarþyngd bifreiðarM = eiginþyngd bifreiðarN = fjöldi
farþega.*
Vörubifreið I (N2):Vörubifreið með leyfða heildarþyngd 12.000 kg
eða minna.Vörubifreið II (N3):
Vörubifreið með leyfða heildarþyngd meiri en 12.000 kg.
01.20 Bifhjól.
(1) Vélknúið ökutæki sem ekki telst torfærutæki og aðallega er
ætlað til fólks-eða vöruflutninga og er á tveimur hjólum, með eða
án hliðarvagns, eða áþremur hjólum og innan við 400 kg að eigin
þyngd.
-
01.21 Létt bifhjól.
(1) Bifhjól sem búið er brunahreyfli sem ekki er yfir 50
rúmsentimetrar aðslagrúmmáli eða búið rafhreyfli og er eigi hannað
til hraðari aksturs en 45km/klst.Létt bifhjól I (L1e):Létt bifhjól
á tveimur hjólum.Létt bifhjól II (L2e):Létt bifhjól á þremur
hjólum.
01.22 Þungt bifhjól.
(1) Bifhjól sem ekki flokkast sem létt bifhjól.Þungt bifhjól I
(L3e):Þungt bifhjól á tveimur hjólumÞungt bifhjól II (L4e):Þungt
bifhjól með hliðarvagni.Þungt bifhjól III (L5e):Þungt bifhjól á
þremur hjólum (samhverfum hjólum)
01.30 Dráttarvél.
(1) Vélknúið ökutæki sem aðallega er hannað til að draga annað
ökutæki ogdraga, ýta, flytja og knýja vinnutæki, er á hjólum og/eða
beltum, og eigi erhannað til hraðari aksturs en 40 km/klst.
Dráttarvél I (T1):Dráttarvél sem óhlaðin er með 1.150 mm
sporvídd eða meira, eigin þyngdmeiri en 600 kg og 1.000 mm hæð
undir lægsta punkt eða minna.Dráttarvél II (T2):Dráttarvél sem
óhlaðin er með minni sporvídd en 1.150 mm, eigin þyngdmeiri en 600
kg og 600 mm hæð undir lægsta punkt eða minna. Ef hlutfallmilli
hæðar undir þyngdarpunkt og minnstu sporvíddar er meira en 0,9
mádráttarvél eigi vera hönnuð til hraðari aksturs en 30
km/klst.Dráttarvél III (T3):Dráttarvél með eigin þyngd 600 kg eða
minna.Dráttarvél IV (T4):Önnur dráttarvél en dráttarvél I, II eða
III.
01.40 Vinnuvél til aksturs á opinberum vegum.
(1) a. Vélknúið ökutæki, sem aðallega er ætlað til sérstakra
verka, er búiðáfestum tækjum eða vélum og er á loftfylltum
hjólum.
b. Vélknúið ökutæki, sem aðallega er ætlað til fólks- eða
vöruflutninga eðatil að draga annað ökutæki og er á loftfylltum
hjólum og eigi er hannað tilhraðari aksturs en 30 km/klst., þó eigi
bifhjól.
-
01.50 Eftirvagn.
(1) Ökutæki sem hannað er til að vera dregið af öðru ökutæki og
aðallega erætlað til fólks- eða vöruflutninga.
(2) Útfærsla eftirvagns getur verið þrenns
konar:Tengivagn:Eftirvagn á tveimur ásum eða fleiri sem tengdur er
við dráttartæki án þessað lóðréttir kraftar geti flutst á milli
ökutækjanna.Festivagn:Eftirvagn á einum ási eða fleiri sem tengdur
er við dráttartæki þannig aðhluti af þyngd eftirvagnsins hvílir á
því.Hengivagn:Eftirvagn á einum ási eða tvíása sem tengdur er við
dráttartæki þannig aðlóðréttir kraftar færast á milli
ökutækjanna.
01.51 Eftirvagn I (O1).
(1) Eftirvagn með leyfða heildarþyngd 750 kg eða minna.
01.52 Eftirvagn II (O2).
(1) Eftirvagn með leyfða heildarþyngd meiri en 750 kg og mest
3.500 kg.
01.53 Eftirvagn III (O3).
(1) Eftirvagn með leyfða heildarþyngd meiri en 3.500 kg og mest
10.000 kg.
01.54 Eftirvagn IV (O4).
(1) Eftirvagn með leyfða heildarþyngd meiri en 10.000 kg.
01.60 Tengitæki.
(1) Ökutæki sem hannað er til að vera dregið af öðru ökutæki og
er ekkieftirvagn. Ennfremur hjólhýsi og
tjaldvagn.Hjólhýsi:Yfirbyggt tengitæki á hjólum ætlað til að vera
dregið af bifreið á vegi ognotað sem færanlegur
bústaður.Tjaldvagn:Tengitæki á hjólum ætlað til að vera dregið af
bifreið á vegi með áföstumbúnaði til að tjalda yfir
vagninn.Fellihýsi:Hjólhýsi sem hægt er að leggja saman.
01.70. Torfærutæki.
-
(1) Vélknúið ökutæki sem aðallega er ætlað til fólks- og
vöruflutninga utanvega og er innan við 400 kg að eigin þyngd.
01.71 Beltabifhjól (vélsleði).
(1) Vélknúið ökutæki sem aðallega er ætlað til fólks- eða
vöruflutninga og/eðatil að draga annað ökutæki og er búið beltum og
eftir atvikumstýrimeiðum/stýrihjólum og er innan við 400 kg að
eigin þyngd.
01.72 Torfærubifhjól.
(1) Torfærutæki á tveimur eða þremur hjólum.Torfærubifhjól
I:Torfærubifhjól á tveimur hjólumTorfærubifhjól II:Torfærubifhjól á
þremur hjólum
01.73 Fjórhjól.
(1) Torfærutæki á fjórum hjólum.Létt fjórhjól (L6e):Fjórhjól sem
er 350 kg eða minna að eiginþyngd (án rafgeyma, ef það errafknúið)
og hannað fyrir hraða sem er 45 km/klst eða minni og
meðhámarksslagrými 50 cm3 og hámarksafl hreyfils ekki meira en 4
kw.
Þungt fjórhjól (L7e):Fjórhjól, annað en létt fjórhjól með,
eiginþyngd (án rafgeyma ef það errafknúið) ekki meiri en 400 kg
(550 kg ef ætlað er til vöruflutninga).
01.74 Sexhjól.
(1) Torfærutæki á sex hjólum; má vera allt að 550 kg að eigin
þyngd efökutækið er aðallega ætlað til vöruflutninga (án rafgeyma
ef það errafknúið).
01.101 Ökutæki fyrir hreyfihamlaða.
(1) Ökutæki sem er búið þannig að það mæti sérþörfum
hreyfihamlaðra tilaksturs.
01.102 Ökutæki til neyðaraksturs.
(1) Ökutæki sem búið er neyðarakstursljóskeri, sbr. lið 07.01
(12).
01.103 Ökutæki til vegavinnu.
(1) Ökutæki sem notað er við vegagerð og vegaviðhald eða
starfsemi semtengist þessu.
-
01.104 Ökutæki fyrir hættulegan farm.
(1) Ökutæki sem búið er samkvæmt ADR reglum til að flytja
hættuleganfarm.
01.201 Beltabifreið.
(1) Vélknúið ökutæki sem aðallega er ætlað til fólks- eða
vöruflutninga og/eðatil að draga annað ökutæki og er búið beltum og
eftir atvikumstýrimeiðum/stýrihjólum og er 400 kg eða meira að
eigin þyngd og geturverið hannað stærra en hámarksgildi
reglugerðarinnar, eða reglugerðar umstærð og þyngd ökutækja, segja
til um.
01.202 Björgunarbifreið.
(1) Bifreið sem er sérstaklega búin til að draga óökufært og/eða
mannlaustökutæki.
01.203 Breytt bifreið.
(1) Bifreið þar sem veigamiklum atriðum, svo sem stýrisbúnaði,
hemlabúnaði,aflrás, hjólum, grind og yfirbyggingu, hefur verið
breytt frá upprunalegriútfærslu framleiðanda og sem ekki eru til
leiðbeiningar um fráframleiðanda.
01.204 Leigubifreið.
(1) Fólksbifreið til flutnings á farþegum gegn gjaldi.
01.205 Torfærubifreið (G).
(1) Skilgreiningar.
Fremra fríhorn:
Hornið á milli yfirborðs lárétts vegar og plans sem er snertill
við framhjólin ogsnertir ökutækið að neðanverðu framan við framhjól
án þess að nokkur fastur hlutiökutækisins gangi í gegnum
planið.
Mið fríhorn:
Hornið á milli yfirborðs lárétts vegar og plans sem er snertill
við framhjólinaftanverð og snertir lægsta punkt bifreiðarinnar mitt
á milli ása án þess að nokkurfastur hluti ökutækisins, að
hliðarvörn undanskilinni, gangi í gegnum planið aðviðbættu
samsvarandi horni framan við afturhjól.
Aftara fríhorn:
-
Hornið á milli yfirborðs lárétts vegar og plans sem er snertill
við öftustu hjólin ogsnertir ökutækið að neðanverðu aftan við
afturhjól án þess að nokkur fastur hlutiökutækisins, að afturvörn
undanskilinni, gangi í gegnum planið.
(2) Sendibifreið með leyfða heildarþyngd 2.000 kg eða minna og
fólksbifreið,með drifi á a.m.k. einum framási og einum afturási og
a.m.k. einulæsanlegu mismunadrifi í aflrás, telst vera
torfærubifreið ef hún kemst upp30% halla og a.m.k. fimm af
eftirfarandi kröfum eru uppfylltar:
— fremra fríhorn er a.m.k. 25°
— aftara fríhorn er a.m.k. 20°
— mið fríhorn er a.m.k. 20°
— minnsta hæð undir framás er a.m.k. 180 mm
— minnsta hæð undir lægsta punkt milli ása er a.m.k. 200 mm
— minnsta hæð undir afturás er a.m.k. 180 mm.
(3) Sendibifreið með leyfða heildarþyngd meiri en 2.000 kg,
hópbifreið meðleyfða heildarþyngd 12.000 kg eða minna og
vörubifreið I, með drifi áa.m.k. einum framási og einum afturási og
a.m.k. einu læsanlegumismunadrifi í aflrás, telst vera
torfærubifreið ef hún kemst upp 25%halla.
(4) Hópbifreið með leyfða heildarþyngd meiri en 12.000 kg og
vörubifreið II,með driflæsingu, telst vera torfærubifreið ef hún
kemst upp 25% halla ogeftirfarandi kröfur eru uppfylltar:
— drif er á a.m.k helmingi hjóla
— fremra fríhorn er a.m.k. 25°
— aftara fríhorn er a.m.k. 25°
— mið fríhorn er a.m.k. 25°
— minnsta hæð undir framás er a.m.k. 250 mm
— minnsta hæð undir lægsta punkt milli ása er a.m.k. 300 mm
— minnsta hæð undir afturás er a.m.k. 250 mm.
01.206 Námubifreið.
-
(1) Bifreið sem hönnuð er stærri en hámarksgildi í reglum um
stærð og þyngdökutækja segja til um og er ætluð til efnisflutninga
utan vega eða innanafmarkaðra vinnusvæða.
01.207 Rallbifreið.
(1) Bifreið sem ætluð er til rallkeppni og getur verið sérbyggð
og hönnuðsterkbyggðari en sambærileg bifreið og með aukabúnað sem
almennt erekki notaður í eða á bifreiðir í almennri umferð.
01.208 Bifreið til að flytja hreyfihamlaða.
(1) Bifreið sem er búin til flutnings á hreyfihömluðu fólki í
a.m.k. tveimurhjólastólum.
01.209 Húsbifreið.
(1) Fólksbifreið, innréttuð sem bústaður með sætum, borði,
rúmstæðum ogaðstöðu til eldunar og geymslu farangurs.
01.210 Fornbifreið.
(1) Bifreið, sem ekki er ætluð til almennrar notkunar og telst
vera safngripurog er orðin að minnsta kosti 25 ára gömul.
01.211 Flugvallarrúta.
(1) Hópbifreið sem hönnuð er stærri en hámarksgildi í reglum um
stærð ogþyngd ökutækis segir til um og ætluð er til fólksflutninga
milli flugvélarog flugstöðvar innan afmarkaðs flugvallarsvæðis
01.310 Fornbifhjól
(1) Bifhjól, sem ekki er ætlað til almennrar notkunar og telst
vera safngripurog er orðið að minnsta kosti 25 ára gamalt.
2. gr.MEGINREGLUR
02.00 Almenn ákvæði.(1) Skilgreiningar.
Skoðunarstofa:
Faggilt skoðunarstofa sem annast skoðun ökutækja.
Umferðarstofa:
-
Skráningarstofa ökutækja.
Tjónabifreið:
Bifreið sem orðið hefur fyrir tjóni sem getur haft áhrif á
aksturseiginleika hennarog akstursöryggi.
(2) Ökutæki skal svo gert og því haldið í þannig ástandi að nota
megi án þessað af því leiði hættu eða óþægindi fyrir aðra eða
skemmd á vegi.
(3) Ökutæki skal þannig hannað og gert að það þoli það álag sem
eðlilegt máteljast að það verði fyrir og sé nothæft án þess að
stofna umferð í hættueða valda óþægindum. Ökutæki skal þannig
haldið við að það þoli þánotkun sem það er skráð fyrir.
(4) Stjórntækjum og merkjatækjum skal þannig fyrir komið að
auðvelt sé aðnota þau. Skal ökumaður geta beitt þeim án þess að
færa sig til í sæti eðabeina athygli frá akbraut.
(5) Ef fyrirhugað er að breyta ökutæki frá því sem það var
viðgerðarviðurkenningu eða skráningarviðurkenningu skal skráður
eigandiökutækisins sækja um það til Umferðarstofu og fá
fyrirhugaðar breytingarsamþykktar.
(6) Ef fyrirhugað er að gera við eða endurbæta ökutæki með þeim
afleiðingumað verksmiðjunúmer skemmist eða verði fjarlægt skal
skráður eigandiökutækisins sækja um það til Umferðarstofu og fá
fyrirhugaða viðgerð eðaendurbætur samþykktar.
(7) Ökutæki sem flutt er á milli ökutækisflokka skal uppfylla
öll ákvæðireglugerðar þessarar sem varða nýjan ökutækisflokk.
(8) Gildistaka: Ákvæði liðar 02.00 gilda einnig um ökutæki sem
skráð erfyrir gildistöku reglugerðarinnar.
02.10 Bifreið.
(1) Áður en tjónabifreið er tekin í notkun skal gert þannig við
hana aðaksturseiginleikar hennar og akstursöryggi sé ekki lakara en
ásambærilegri bifreið óskemmdri.
3. gr.VIÐURKENNING SKRÁNINGARSKYLDRA ÖKUTÆKJA
03.00 Almenn ákvæði.(1) Skilgreiningar.
-
Framleiðandi:
Aðili sem framleiðir ökutæki eða lætur framleiða ökutæki í sínu
nafni.
Fulltrúi:
Aðili sem ábyrgist innflytjanda/framleiðanda gagnvart
Umferðarstofu varðandiheildargerðarviðurkenningar,
gerðarviðurkenningar og skráningu ökutækja oghefur hlotið til þess
viðurkenningu Umferðarstofu.
Gerð:
Framleiðsluflokkur ökutækja frá sama framleiðanda með svipaða
eiginleika að þvíer varðar burðarvirki, undirvagn og aflrás og eru
innan sama ökutækjaflokks.
Gerðarviðurkenning:
Almenn viðurkenning, bundin tiltekinni gerð ökutækis, um að
heimilt sé að skráökutæki af viðkomandi gerð. Þar sem orðið
gerðarviðurkenning kemur fyrir er áttvið íslenska
þjóðargerðarviðurkenningu, nema annað sé tekið fram.
Heildargerðarviðurkenning:
Heildargerðarviðurkenning á ökutækjum, byggð á EBE-tilskipunum
nr. 70/156,74/150 og 2002/24 með síðari breytingum, sem gilda í
öllum EES-ríkjum.
Nýtt ökutæki:
Ökutæki sem er 5000 kg að leyfðri heildarþyngd eða minna telst
vera nýtt hafiþað ekki verið skráð almennri skráningu og ekið minna
en 1.000 km.
Ökutæki sem er meira en 5000 kg að leyfðri heildarþyngd telst
vera nýtt hafi þaðekki verið skráð almennri skráningu og ekið minna
en 2.500 km.
Samræmingarvottorð:
Staðfesting á samræmi á milli ökutækis og
tiltekinnarheildargerðarviðurkenningar.
Sérheiti:
Orð, bókstafir eða tölur, sem eru fest utan á ökutækið eða fram
koma íupplýsingum framleiðanda, og eru ekki tegund þess.
Skráningarviðurkenning:
Viðurkenning, bundin við eitt einstakt ökutæki, á því að heimilt
sé að skráviðkomandi ökutæki.
Tegund og undirtegund:
-
Nafn ökutækis, ákvarðað af framleiðanda.
Tækniþjónusta:
Stofnun eða aðili sem er útnefndur sem prófunarstofa til að
annast prófanir eðaskoðanir fyrir hönd viðurkenningaryfirvalds í
EES ríki, eðaviðurkenningaryfirvald, ef það á við, sbr. 2. og 14.
gr. EBE-tilskipunar nr. 70/156með síðari breytingum.
Viðbótarviðurkenning:
Viðurkenning á búnaði sem ekki er í gerð ökutækis sem hlotið
hefurgerðarviðurkenningu.
Þjóðargerðarviðurkenning:Gerðarviðurkenning sem bundin er við
eitt ríki.
03.01 Heildargerðarviðurkenning ökutækja.
(1) Heildargerðarviðurkenningu skal veita fullbúnum
raðsmíðuðumökutækjum og hlutasmíðuðum ökutækjum, þ.e. bifreiðum og
eftirvögnumþeirra samkvæmt EBE-tilskipun nr. 70/156 með síðari
breytingum,bifhjólum samkvæmt EBE-tilskipunum nr. 2002/24 með
síðari breytingumog dráttarvélum samkvæmt EBE-tilskipun nr. 74/150
með síðaribreytingum. Einnig skal veita einstökum kerfum (svo sem
hemlabúnaði ogútblásturskerfi), einstökum íhlutum (svo sem
ljóskerum) ogviðbótarbúnaði (svo sem dráttarbeisli og
afturvörn)heildargerðarviðurkenningu samkvæmt tilskipunum þessum.
Merking áefni í íhlutum ökutækja vegna úreldingar þeirra telst vera
fullnægjandi efákvæði EB-tilskipunar nr. 2000/53 eru uppfyllt.
(2) Umsókn um heildargerðarviðurkenningu skal skila til
Umferðarstofu.
03.02 Gerðarviðurkenning ökutækja.
(1) Gerðarviðurkenning skal aðeins veitt raðsmíðuðum nýjum
ökutækjum.Sækja má um gerðarviðurkenningu á:
a. bifreið, að undanskilinni fólksbifreið
b. bifhjóli
c. torfærutæki
d. dráttarvél
e. skráningarskyldum eftirvagni
f. skráningarskyldu tengitæki.
-
(2) Heimilt er að samþykkja þjóðargerðarviðurkenningu frá öðru
EES-ríki, þarsem gerðarviðurkenningin er framkvæmd á fullnægjandi
hátt að matiUmferðarstofu, sem íslenska gerðarviðurkenningu fyrir
ökutæki í einum afofangreindum ökutækisflokkum.
(3) Um umsókn um gerðarviðurkenningu gildir:
a. Sækja skal um gerðarviðurkenningu til Umferðarstofu.
Umsækjandi skalsenda tilkynningu til Umferðarstofu um það hver eða
hverjir séu fulltrúarhans og hafi umboð til að skuldbinda hann.
b. Umsókn um gerðarviðurkenningu skal senda á þar til gerðu
eyðublaði semer undirritað af fulltrúa. Umsóknin skal vera
vélrituð, nákvæmlega ogfullkomlega útfyllt og henni skulu fylgja
tilskilin gögn. Staðfestingu,vottorð og önnur gögn frá
framleiðanda/innflytjanda skal fulltrúi undirritaog stimpla með
nafni umsækjanda.
(4) Um ökutæki sem fært er til skoðunar fyrir
gerðarviðurkenningu ískoðunarstofu gildir:
a. Fulltrúi skal færa til skoðunar ökutæki af þeirri gerð sem
sótt er umviðurkenningu á.
b. Ökutæki það sem fært er til skoðunar skal vera í eftirfarandi
ásigkomulagi:
— hreint að utan sem innan. Límmiðar og áletranir á rúðum eða
annars staðará ökutækinu skulu hafa verið fjarlægðir,
— frágengið á sama hátt og viðskiptavinur fær það í hendur en án
ryðvarnarhérlendis. Ástand þess og búnaður skal vera í samræmi við
ákvæði í lögumog reglugerðum að því marki sem umsækjandi getur
metið slíkt,
— eldsneytisgeymir skal vera fullur og önnur vökvaforðabúr með
réttvökvamagn,
— hreyfill, aflrás, stýrisbúnaður, hjólaupphengjur, hjól o.fl.
skulu vera stillteftir fyrirmælum framleiðanda. Ljós skulu vera
stillt samkvæmt gildandireglum.
c. Ökutækið skal fullnægja þeim kröfum sem gerðar eru
samkvæmtreglugerð þessari og öðrum viðeigandi reglugerðum.
(5) Umferðarstofa metur hvort gögn varðandi gerðarviðurkenningu
erufullnægjandi. Eftirfarandi gögn skulu fylgja umsókn
umgerðarviðurkenningu:
a. Teikning með öllum aðalmálum. Ef um hópbifreið er að ræða
skalteikningin vera málsett og í mælikvarðanum 1:20 eða 1:25, í
hliðar- og
-
ofanvarpi, og sýna skipan farþegasvæðis, stærð og
staðsetningufarangursgeymslna, ásamt fyrirkomulagi og stærð
útganga, sbr. 8. og 11.gr.
b. Myndir sem sýna ökutækið annarsvegar á ská framan frá og aðra
hliðina,og hinsvegar á ská aftan frá og hina hliðina.
c. Leiðbeiningabók eða sambærilegar upplýsingar.
d. Upplýsingar um merkingu hvers tákns eða samstöðu tákna
íverksmiðjunúmeri og gerðarnúmeri.
e. Kerfismynd af hemlakerfi ásamt nægjanlega ítarlegri lýsingu á
vinnsluferliþess. Sé ökutækið búið hleðslustýrðum hemlajöfnunarloka
skulu fylgjaupplýsingar um þrýsting hemlalofts eða hemlavökva
fráhemlajöfnunarloka miðað við hleðslu.
f. Staðfestingar eða vottorð frá framleiðanda ökutækisins um
— að viðkomandi gerð ökutækisins uppfylli þau skilyrði í
reglugerð þessarisem þarfnast skriflegra staðfestinga og talin eru
upp í viðauka II,
— burðargetu einstakra ása og leyfða heildarþyngd,
— mestu leyfðu heildarþyngd eftirvagns/tengitækis, með og án
hemla, semtengja má við ökutækið,
— gerð, slagrými og afl hreyfils ökutækisins.
g. Krefjast má viðgerðarbókar, teikninga, útreikninga og annarra
upplýsinga,svo sem staðfestinga eða vottorða umfram það sem
tilgreint er í viðauka IIí þeim mæli sem Umferðarstofa telur
hagkvæmt að leggja til grundvallarfyrir gerðarviðurkenningu í stað
þess að prófa sjálft ökutækið.Framleiðandi eða óháður
rannsóknaraðili, sem Umferðarstofa samþykkir,skal gefa út slíka
staðfestingu eða vottorð.
h. Skoðunarvottorð frá faggiltri skoðunarstofu.
i. Umferðarstofu er óheimilt án samþykkis hlutaðeigandi að nota
fylgigögnmeð gerðarviðurkenningu fyrir aðra en þann sem
gerðarviðurkenninginvar gefin út á.
(6) Gerðarviðurkenning skal gefin út af Umferðarstofu til
umsækjanda oggildir fyrir ökutæki af sömu gerð og það sem fært var
til skoðunar. Aðilisem gerðarviðurkenningin er gefin út á ábyrgist
að skyldur sem hana varðaverði haldnar.
-
(7) Umferðarstofa hefur eftirlit með að ökutæki sem skrá skal
samkvæmtgerðarviðurkenningu sé í samræmi við lýsingu
viðkomandigerðarviðurkenningar.Að auki gildir:
a. Umferðarstofa getur lagt fyrir óháðan rannsóknaraðila að
prófa einstakahluti eða búnað á gerðarviðurkenndu ökutæki.
b. Umsækjandi skal færa þann fjölda ökutækja til skoðunar hjá
óháðumrannsóknaraðila sem Umferðarstofa fer fram á.
c. Ökutæki sem færa skal til prófunar skal vera nýtt frá
verksmiðju og ísamræmi við viðkomandi gerðarviðurkenningu.
d. Umferðarstofa metur niðurstöður rannsóknar frá
rannsóknaraðila og bersaman við staðfestingar eða vottorð sem
framleiðandi/innflytjandi leggurfram vegna
gerðarviðurkenningar.
(8) Umferðarstofa getur afturkallað gerðarviðurkenningu ökutækis
í tiltekinntíma hafi við skráningu og/eða athugun komið í ljós
að:
a. hönnun, innrétting eða búnaður ökutækisins víkur frá því sem
fram komvið umsókn um gerðarviðurkenningu
b. mörg ökutæki sömu gerðarviðurkenningar reynast gölluð eða eru
íófullnægjandi ástandi.
Umferðarstofa getur krafist þess að öll ökutæki sem tilheyra
tiltekinnigerðarviðurkenningu skuli innan tiltekins tíma færð til
skoðunar hjáskoðunarstofu eða óháðum rannsóknaraðila ef í ljós
kemur að eitt þeirra erekki í samræmi við
gerðarviðurkenninguna.
Ef ástæða er til að ætla að mörg ökutæki sömu
gerðarviðurkenningar séugölluð eða í ófullnægjandi ástandi getur
Umferðarstofa krafiðframleiðanda/innflytjanda um að endurbæta öll
skráð ökutæki þessarargerðarviðurkenningar þannig að þau verði í
lögmæltu ástandi.
(9) Gerðarviðurkenning gildir á meðan þau ökutæki sem
viðurkenningin á viðtaka engum breytingum sem kalla á nýja
gerðarviðurkenningu eðaviðbótarviðurkenningu. Sá sem
gerðarviðurkenningin er gefin út á skaltilkynna Umferðarstofu
skriflega um breytingar. Umferðarstofa ákveðurhvort þá verður
krafist nýrrar gerðarviðurkenningar eðaviðbótarviðurkenningar.
Ekki skal gefa út viðbótarviðurkenningu ef fimm ár eða meira eru
liðin fráupphaflegum útgáfudegi gerðarviðurkenningar.
03.03 Gerðarviðurkenning tengibúnaðar fyrir ökutæki.
-
(1) Gerðarviðurkenningu má veita nýjum, raðsmíðuðum tengibúnaði
fyrirbifreið með leyfða heildarþyngd 3.500 kg eða minna.
(2) Um tengibúnað sem færður er til gerðarskoðunar í
skoðunarstofu gildir:
a. Fulltrúi skal færa til skoðunar bifreið með þeirri gerð
tengibúnaðar, semsótt er um gerðarviðurkenningu á.
b. Tengibúnaðurinn skal vera varanlega festur við ökutækið.
Frágangur skalvera samkvæmt reglum 19. og 21. gr.
(3) Umferðarstofa metur hvort gögn varðandi gerðarviðurkenningu
erufullnægjandi. Eftirfarandi gögn skulu fylgja umsókn
umgerðarviðurkenningu:
a. Upplýsingar frá framleiðanda bifreiðar um festur tengibúnaðar
og hveþungan eftirvagn eða tengitæki má tengja við bifreið.
b. Teikning af tengibúnaði frá framleiðanda tengibúnaðarins.
c. Mynd (merki eða ljósrit) af merki tengibúnaðar.
d. Upplýsingar um mestu þyngd, lóðrétta og lárétta, sem tengja
má viðtengibúnaðinn.
e. Skoðunarvottorð frá faggiltri skoðunarstofu.
(4) Að öðru leyti gilda ákvæði liða 03.02 (2) og (3).
03.04 Skráningarviðurkenning nýrra ökutækja.
(1) Skráningarviðurkenningu er heimilt að veita öllum
nýjumskráningarskyldum ökutækjum.
(2) Sækja skal um skráningarviðurkenningu til Umferðarstofu eða
aðila íumboði hennar. Umferðarstofa metur hvort gögn
varðandiskráningarviðurkenningu eru fullnægjandi.
(3) Ökutæki sem fært er til skoðunar fyrir
skráningarviðurkenningu skalfullnægja þeim kröfum sem gerðar eru
samkvæmt reglugerð þessari.Þessar kröfur teljast uppfylltar
standist ökutækið skráningarskoðunsamkvæmt Skoðunarhandbók.
(4) Eftirfarandi gögn skulu fylgja umsókn um
skráningarviðurkenningu:
a. Staðfesting eða vottorð frá framleiðanda ökutækisins eða
tækniþjónustuum að viðkomandi gerð ökutækisins uppfylli þau
skilyrði í reglugerðþessari sem þarfnast skriflegra staðfestinga og
talin eru upp í viðauka II.
-
b. Staðfesting frá framleiðanda ökutækisins eða tækniþjónustu á
burðargetueinstakra ása og leyfða heildarþyngd.
c. Staðfesting frá framleiðanda ökutækisins eða tækniþjónustu á
gerð,slagrými og afli hreyfils ökutækisins.
d. Upplýsingar frá framleiðanda ökutækisins um merkingu hvers
tákns eðasamstöðu tákna í verksmiðjunúmeri og gerðarnúmeri.
e. Vottorð um niðurstöðu skráningarskoðunar frá faggiltri
skoðunarstofu.
03.05 Skráningarviðurkenning notaðra ökutækja.
(1) Skráningarviðurkenningu er heimilt að veita öllum
notuðumskráningarskyldum ökutækjum.
(2) Sækja skal um skráningarviðurkenningu til Umferðarstofu eða
aðila íumboði hennar. Eftirfarandi gögn skulu fylgja umsókn
umskráningarviðurkenningu allra notaðra ökutækja:
a. Erlent skráningarskírteini eða samsvarandi fylgiskjal, ásamt
staðfestingu áfyrsta skráningardegi, framleiðsluári eða árgerð,
komi þessi atriði ekkifram í skráningarskírteininu.
b. Staðfesting frá framleiðanda ökutækisins eða tækniþjónustu á
burðargetueinstakra ása og leyfðri heildarþyngd.
c. Staðfesting frá framleiðanda ökutækisins eða tækniþjónustu á
gerð,slagrými og afli hreyfils ökutækisins.
d. Vottorð um niðurstöðu skráningarskoðunar frá faggiltri
skoðunarstofu.
Komi framangreindar tæknilegar upplýsingar fram í erlendu
skráningarskírteiniökutækisins teljast þær vera fullnægjandi.
(3) Auk staðfestinga og/eða vottorða skv. lið (2) skulu
eftirfarandi gögn fylgjaumsókn um skráningarviðurkenningu eftir því
sem við á:
a. Ökutæki sem skráð hefur verið almennri skráningu í öðru ríki
en EES-ríki,Bandaríkjum Norður-Ameríku eða Kanada:
Staðfesting eða vottorð frá framleiðanda eða tækniþjónustu um
aðviðkomandi gerð ökutækisins uppfylli þau skilyrði sem þarfnast
skriflegrastaðfestinga og talin eru upp í viðauka II og upplýsingar
um merkinguhvers tákns eða samstöðu tákna í verksmiðjunúmeri og
gerðarnúmeri.
b. Ökutæki með leyfða heildarþyngd 5.000 kg eða minna sem skráð
hefurverið almennri skráningu erlendis í eigu hlutaðeigandi í
a.m.k. eitt ár ogflutt er til landsins sem hluti af búslóð
hans:
-
Gögn um lögmætan eiganda.
(4) Umferðarstofa metur hvort gögn varðandi
skráningarviðurkenningu erufullnægjandi.
(5) Ökutæki sem fært er til skoðunar fyrir
skráningarviðurkenningu skalfullnægja öllum kröfum sem gerðar voru
til slíks ökutækis hér á landiþegar það var fyrst skráð almennri
skráningu, að viðbættum afturvirkumkröfum um gerð og búnað
ökutækja. Þessar kröfur teljast uppfylltarstandist ökutækið
skráningarskoðun samkvæmt Skoðunarhandbók ognánari reglum
Umferðarstofu.
03.12 Hópbifreið.
(1) Með hópbifreið skal fylgja málsett teikning í mælikvarðanum
1:20 eða1:25, í hliðar- og ofanvarpi, sem sýnir skipan
farþegasvæðis, stærð ogstaðsetningu farangursgeymslna, ásamt
fyrirkomulagi og stærð útganga,sbr. 8. og 11. gr.
03.50 Eftirvagn.
(1) Með eftirvagni II, III og IV skal fylgja teikning af
ökutækinu með öllumaðalmálum.
(2) Með eftirvagni II, III og IV skal fylgja kerfismynd af
hemlakerfi.
(3) Um eftirvagn til farþegaflutninga gilda ákvæði um
hópbifreið, sbr. lið03.12 (1).
03.60 Tengitæki.
(1) Um tengitæki gilda ákvæði um eftirvagn, sbr. lið 03.50
03.70 Torfærutæki.
(1) Við viðurkenningu til skráningar á torfærutæki skal ekki
gera kröfur umstaðfestingu eða vottorð skv. liðum 03.04 (4)a og
03.05 (3)a og (3)b ogekki skal gera kröfu um burðargetu ása sbr.
lið 03.2(5), 03.04 (4) b og03.05.(2) b. Kröfu um búnað skal
uppfylla samkvæmt reglugerð þessarieftir því sem við á.
03.201 Beltabifreið.
(1) Við viðurkenningu til skráningar á beltabifreið skal ekki
gera kröfur umstaðfestingu eða vottorð skv. liðum 03.04 (4)a og
03.05 (3)a og (3)b.Kröfu um búnað skal uppfylla samkvæmt reglugerð
þessari eftir því semvið á.
03.206 Námubifreið.
-
(1) Við viðurkenningu til skráningar á námubifreið skal ekki
gera kröfur umstaðfestingu eða vottorð skv. liðum 03.04 (4)a og
03.05 (3)a . Þó skalframvísa upplýsingum um merkingu tákna í
verksmiðjunúmeri eftir þvísem við á. Kröfu um búnað skal uppfylla
samkvæmt reglugerð þessari eftirþví sem við á.
03.207 Rallbifreið.
(1) Við viðurkenningu til skráningar á rallbifreið skal ekki
gera kröfur umstaðfestingu eða vottorð skv. liðum 03.04 (4)a og
03.05 (2)a og (3)a. Þóskal framvísa upplýsingum um merkingu tákna í
verksmiðjunúmeri eftirþví sem við á. Kröfu um búnað skal uppfylla
samkvæmt reglugerð þessarieftir því sem við á.
03.210 Fornbifreið.
(1) Við viðurkenningu til skráningar á fornbifreið skal ekki
gera kröfu umstaðfestingu eða vottorð skv. lið 03.05 (3). Þó skal
framvísa upplýsingum um lögmætan eiganda og
erlenduskráningarskírteini eða samsvarandi fylgiskjali, ásamt
staðfestingu á fyrstaskráningardegi, framleiðsluári eða árgerð,
komi þessi atriði ekki fram ískráningarskírteininu, og merkingu og
upplýsingum um tákn íverksmiðjunúmeri eftir því sem við á. Kröfu um
búnað skal uppfyllasamkvæmt reglugerð þessari eftir því sem við
á.
03.211 Flugvallarrúta.
(1) Við viðurkenningu til skráningar á flugvallarrútu skal ekki
gera kröfur umstaðfestingu eða vottorð skv. liðum 03.04 (4)a og
03.05 (3)a. Þó skalframvísa upplýsingum um merkingu tákna í
verksmiðjunúmeri eftir þvísem við á. Kröfu um búnað skv. reglugerð
þessari skal uppfylla eftir þvísem við á.
03.310 Fornbifhjól.
(1) Við viðurkenningu til skráningar á fornbifhjóli skal ekki
gera kröfu umstaðfestingu eða vottorð skv. lið 03.05 (3). Þó skal
framvísa upplýsingumum lögmætan eiganda og erlendu
skráningarskírteini eða samsvarandifylgiskjali, ásamt staðfestingu
á fyrsta skráningardegi, framleiðsluári eðaárgerð, komi þessi
atriði ekki fram í skráningarskírteininu, og merkingu ogupplýsingum
um tákn í verksmiðjunúmeri eftir því sem við á. Kröfu umbúnað skal
uppfylla samkvæmt reglugerð þessari eftir því sem við á.
-
4. gr.ÁLETRANIR OG MERKI
04.00 Almenn ákvæði.(1) Á ökutæki skal á viðeigandi stað vera
nægilega stór flötur fyrir þá gerð
skráningarmerkis sem ætluð er á ökutækið. Flöturinn skal vera
sem næsthornréttur á lengdarás ökutækisins og þannig að tölur og
stafir áskráningarmerki standi nokkurn veginn lóðrétt. Neðri hluti
flatarins skalað jafnaði vera 0,3 m til 1,2 m yfir akbraut.
(2) Á hverju skráningarskyldu ökutæki skal vera tákn eða
vörumerkiframleiðanda ásamt varanlega skráðu
verksmiðjunúmeri.Óheimilt er að breyta tákni framleiðanda,
vörumerki eðaverksmiðjunúmeri.
04.10 Bifreið.
(1) Flötur fyrir aftanvert skráningarmerki bifreiðar telst vera
fullnægjandi efhann uppfyllir ákvæði EBE-tilskipunar nr.
70/222.
(2) Ef skilti með varanlega skráðu verksmiðjunúmeri bifreiðar og
öðrumökutækisbundnum upplýsingum er fest við bifreiðina telst það
hafafullnægjandi upplýsingar til að greina bifreiðina ef það er í
samræmi viðákvæði EBE-tilskipunar nr. 76/114 með síðari
breytingum.
(3) Ef uppblásanlegur öryggispúði fyrir farþega er við framsæti
skal á velsýnilegum stað við sætið vera myndmerki skv. EBE
tilskipun 2000/3 eðaECE-reglum nr. 94. Þetta gildir þó ekki um sæti
sem hefur búnað semhindrar að púðinn geti blásist upp á meðan
barnabílstóllinn er í sætinu.
04.12 Hópbifreið.
(1) Hæfilega mörg skilti samkvæmt töflu 4.1 skulu vera þar sem
við á.
Litur texta/tákna Litur grunnflatar Staðsetning
Gangið ekki yfirakbrautina fyrr envagninn er farinn
Svartur Hvítur/stálgrár Við útgöngudyrhópbifreiða í undirfl.
I og A
Neyðarútgangur Rauður Hvítur/stálgrár Við neyðarútganga
Neyðaropnunaraðferð* Svartur Hvítur/stálgrár
Viðneyðaropnunarbúnað
Sjúkrakassi Hvítur eða stálgrár Grænn Á áberandi stað
Slökkvitæki Hvítur/stálgrár Rauður Á áberandi stað
-
Önnur skilti Svartur Hvítur/stálgrár
Texti á skiltum skal vera greinilegur og hæð bókstafa a.m.k. 5
mm. Tákn skulu vera a.m.k. 70 mm á kant.
Texti á skiltum skal vera á íslensku en má auk þess vera á
erlendu máli.
Tafla 4.1
(2) Á eða við sérstakt sæti leiðsögumanns, sbr. lið 11.12 (5)b,
skal vera skiltimeð áletruninni "Aðeins fyrir leiðsögumann" og
"Tourist Guide only".
(3) Fyrir ofan fremstu aðaldyr skal vera hvítt eða stálgrátt
skilti með svartriáletrun sem er a.m.k. 25 mm að hæð eða myndmerki
sem er a.m.k. 15 mmað hæð sem gefur greinilega til kynna mesta
leyfða farþegafjölda ogskiptingu hans í sæti, stæði og hjólastóla.
Á skiltinu skal einnig koma framskráningarnúmer bifreiðar.
(4) Í rými ökumanns skal vera skilti sem ökumaður sér greinilega
meðbókstöfum eða táknmyndum, sem eru a.m.k 10 mm á hæð, og
tölustöfum,sem eru a.m.k. 12 mm á hæð, sem gefur til kynna
hámarksþyngd farangurssem flytja má með fullsetinni hópbifreið.
04.20 Bifhjól.
(1) Flötur fyrir aftanvert skráningarmerki bifhjóls telst vera
fullnægjandi efhann uppfyllir ákvæði EBE-tilskipunar nr. 93/94 með
síðari breytingum.
(2) Skilti með varanlega skráðu nafni framleiðanda
bifhjóls,verksmiðjunúmeri þess, tölugildum hljóðstyrksmælingar
samkvæmtkyrrstöðumælingu og eftir atvikum fleiri ökutækisbundnum
upplýsingumtelst vera fullnægjandi ef það uppfyllir ákvæði
EBE-tilskipunar nr. 93/34með síðari breytingum..
04.30 Dráttarvél.
(1) Flötur fyrir skráningarmerki dráttarvélar telst vera
fullnægjandi ef hannuppfyllir viðkomandi ákvæði EBE-tilskipunar nr.
74/151 með síðaribreytingum.
(2) Ef skilti með varanlega skráðu verksmiðjunúmeri dráttarvélar
og öðrumökutækisbundnum upplýsingum er fest við dráttarvélina telst
það hafafullnægjandi upplýsingar til að greina dráttarvélina ef það
er í samræmivið ákvæði EBE-tilskipunar nr. 89/173 með síðari
breytingum.
04.50 Eftirvagn.
-
(1) Aftan á eftirvagni sem ætlaður er til aksturs á opinberum
vegum enhannaður fyrir minni hraða en almennar hraðatakmarkanir
segja til um,skal vera merki sem sýnir leyfðan hámarkshraða
vagnsins.
Merkið skal vera hringlaga með 200 mm þvermáli og svartri
umgjörð.Tölustafirnir skulu vera svartir, 120 mm háir. Leturgerðin
skal verablokkskrift.
(2) Flötur fyrir skráningarmerki eftirvagns telst vera
fullnægjandi ef hannuppfyllir ákvæði EBE-tilskipunar nr.
70/222.
(3) Ef skilti með varanlega skráðu verksmiðjunúmeri eftirvagns
og öðrumökutækisbundnum upplýsingum er fest við eftirvagninn telst
það hafafullnægjandi upplýsingar til að greina eftirvagninn ef það
er í samræmi viðákvæði EBE-tilskipunar nr. 76/114 með síðari
breytingum.
04.203 Breytt bifreið.
(1) Í breyttri bifreið skal á áberandi stað fyrir ökumann vera
skilti meðeftirfarandi áletrun: "Viðvörun! Þetta er breytt bifreið
með aðraaksturseiginleika en upphaflega". Skiltin skulu gerð
samkvæmtfyrirmælum dómsmálaráðuneytisins en Umferðarstofa hefur
umsjón meðhönnun og framleiðslu þeirra.
5. gr.STÝRISBÚNAÐUR
05.00 Almenn ákvæði.(1) Skilgreiningar.
Aflstýrisbúnaður:
Stýrisbúnaður með hjálparafli frá ökutæki til viðbótar afli
ökumanns.
Liðvagn:
Hópbifreið sem hefur tvö sérstök farþegarými. Þessir hlutar geta
oltið og snúistum liðinn sem tengir þá saman, en farþegar geta engu
að síður gengið óhindrað ámilli vagnhluta.
Stýrð hjól:
Hjól sem unnt er að stýra til að breyta akstursstefnu
ökutækis.
Stýri:
-
Sá hluti stýrisbúnaðar sem ökumaður stýrir með. Getur verið
stýrishjól eðastýrisstöng.
Stýrisbúnaður:
Allur búnaður sem gerir kleift að stýra ökutæki.
Stýriskraftur:
Sá kraftur sem þarf til að snúa stýrishjólinu á ferli þess.
Stýrisleggur:
Sá hluti stýrisbúnaðar sem flytur snúningsátak frá stýrishjóli
yfir í stýrisvél.
Stýrisnöf:
Sá hluti stýrishjóls sem tengir það við stýrislegg.
Stýristúpa:
Hús sem umlykur stýrislegg að nokkru eða öllu leyti.
05.01 Stýrisbúnaður:
(1) Stýrisbúnaður skal þannig hannaður að:
— auðvelt sé að stýra ökutækinu á öruggan og fljótvirkan
hátt
— hann þoli þau átök sem orðið geta við eðlilega notkun
— hægt sé að stýra ökutækinu þótt vökva-, loft- eða
rafmagnshlutarhjálparaflgjafa yfirfærslubúnaðar verði óvirkir
— stýriskraftur sem nauðsynlegur er til að breyta stefnu
ökutækis við leyfðaheildarþyngd þess á stýrðum ási á 10 km hraða á
klst. fari hvergi ábeygjuferlinum yfir:
a. stýrisbúnaður án eða með hjálparafli:
25 daN úr beinum akstri yfir í hring með 12 m radíus
b. stýrisbúnaður með frátengdu hjálparafli:
45 daN úr beinum akstri yfir í hring með 20 m radíus.
(2) Staðsetning og afstaða stýrishjóls skal vera þannig að
aðstaða ökumanns íakstri sé þægileg og örugg.
-
(3) Þeir hlutir stýrisbúnaðar sem eru við sæti ökumanns skulu
þannig gerðir aðföt, skartgripir o.þ.h. geti ekki fest við
stýrisbúnaðinn við venjuleganotkun.
(4) Stýrishjól og sá búnaður sem er í nálægð þess skal vera
þannig að þaðvaldi ökumanni sem minnstri hættu við árekstur.
(5) Allir hlutir í tengingu stýrisvélar við stýrisarma hjóla sem
ekki eru í varivið fasta hluti ökutækisins skulu vera a.m.k. 150 mm
yfir akbraut.
(6) Ekki má vera óeðlilegt hlaup í stýrisbúnaði vegna slits.
(7) Upprunalegum stýrisbúnaði má ekki breyta án samþykkis
Umferðarstofu.
05.10 Bifreið.
(1) Bifreið skal vera hægt að aka milli tveggja sammiðja hringa
án þess aðnokkur hluti hennar standi út fyrir stærri hringinn eða
inn fyrir minnihringinn. Radíus stærri hringsins skal vera 12,5 m
og þess minni 5,3 m, sjámynd 5.1.
(2) Bifreið, sem ekið er í hring á a.m.k. 10 km hraða á klst.,
skal fylgjastefnunni eða stækka hringinn ef stýrishjóli er
sleppt.
(3) Bifreið skal vera hægt að aka út úr hringbeygju með 50 m
radíus ánóeðlilegs titrings í stýrisbúnaði. Þetta á við um
fólksbifreiðir á 50 kmhraða á klst. og aðrar bifreiðir á 40 km
hraða á klst.
(4) Stýrisvél má ekki virka eingöngu á afturhjól.
-
(5) Stýrisvél og framhjól skulu vera tryggilega tengd saman með
stöngum,örmum og liðamótum úr málmi. Fóðringar í liðamótum mega
vera úr öðruendingargóðu efni.
(6) Þvermál stýrishjóls skal vera á milli 300 mm og 600 mm.
(7) Á bifreið má því aðeins vera annað stýrishjól en upprunalegt
ásamtstýrisnöf að fyrir liggi samþykki framleiðanda eða staðfesting
óháðsrannsóknaraðila um að stýrishjólið standist þær kröfur sem
gerðar eru íEBE-tilskipun nr. 74/297 með síðari breytingum eða
öðrum sambærilegumreglum eða stöðlum.
(8) Stýrishjól skal vera vinstra megin. Umferðarstofa getur í
sérstökumtilvikum veitt undanþágu frá þessu ákvæði.
(9) Stýrisbúnaður og virkni hans telst vera fullnægjandi ef
viðkomandi ákvæðiEBE-tilskipunar nr. 70/311 með síðari breytingum
eru uppfyllt.
05.11 Fólksbifreið.
(1) Búnaður til að draga úr líkum á meiðslum ökumanns af
völdumstýrisbúnaðar við framanverðan árekstur fólksbifreiðar telst
verafullnægjandi ef ákvæði EBE-tilskipunar nr. 74/297 með síðari
breytingumeða sambærilegra reglna eru uppfyllt.
05.12 Hópbifreið.
(1) Tengiliður liðvagns ásamt tengislöngum og köplum á milli
vagnhlutaskulu vera aðgengileg til eftirlits.
(2) Að innan skal liðhluti liðvagns þannig gerður að engin hætta
sé á aðfarþegar eða farangur skaddist, hver sem afstaða er á milli
vagnhluta.
05.13 Sendibifreið.
(1) Búnaður til að draga úr líkum á meiðslum ökumanns af
völdumstýrisbúnaðar við árekstur framan á sendibifreið sem er innan
við 1500 kgað leyfðri heildarþyngd telst vera fullnægjandi ef
ákvæði EBE-tilskipunarnr. 74/297 með síðari breytingum eða
sambærilegra reglna eru uppfyllt.
05.20 Bifhjól.
(1) Stýrisbúnaður skal þannig gerður að snúningshreyfing stýris
til hvorrarhliðar sé a.m.k. 25° og að hvar sem er á
snúningsferlinum sé nægjanlegtrými fyrir hendur ökumanns.
(2) Sömu ákvæði gilda eftir því sem við á um þriggja hjóla
bifhjól meðtveimur framhjólum og um bifreið, sbr. lið 05.10.
-
05.21 Létt bifhjól.
(1) Breidd stýrisstangar skal vera á milli 500 mm og 700 mm.
05.22 Þungt bifhjól.
(1) Breidd stýrisstangar skal vera meiri en 550 mm.
05.30 Dráttarvél.
(1) Stýri má virka eingöngu á framhjól eða afturhjól, eða hvoru
tveggja áfram- og afturhjól.
(2) Dráttarvél má ekki hafa stýrisbúnað með loft- eða
rafmagnstengingu millistýris og stýrðra hjóla.
(3) Stýrisbúnaður dráttarvélar og virkni hans telst vera
fullnægjandi ef ákvæðiEBE-tilskipunar nr. 75/321 með síðari
breytingum eru uppfyllt.
(4) Þyngdarklossar til að fergja framás dráttarvélar, þannig að
unnt sé að stýraökutækinu á öruggan hátt, skulu uppfylla viðkomandi
ákvæði EBE-tilskipunar nr. 74/151, viðauki IV, með síðari
breytingum eðasambærilegar reglur.
05.40 Vinnuvél til aksturs á opinberum vegum.
(1) Sömu ákvæði gilda og um dráttarvél, sbr. lið 05.30.
05.50 Eftirvagn.
(1) Stýrisbúnaður skal þannig gerður að hann vinni á léttan og
öruggan hátt.
(2) Um eftirvagn sem tengdur er við bifreið gilda sömu ákvæði
varðandi áleguog hringakstur samtengdu ökutækjanna og um bifreið
eina sér, sbr. lið05.10 (1).
(3) Stýrisbúnaður eftirvagns og virkni hans telst vera
fullnægjandi efviðkomandi ákvæði EBE-tilskipunar nr. 70/311 með
síðari breytingum eruuppfyllt.
05.101 Ökutæki fyrir hreyfihamlaða.
(1) Stýrisbúnaður sem breytt hefur verið þannig að léttara er
fyrir ökumann aðstjórna ökutækinu skal hafa viðtengt orkuforðabúr.
Ef hreyfill ökutækisinsstöðvast af ófyrirsjáanlegum orsökum skal
orkuforðabúrið gera ökumannikleift að stýra ökutækinu örugglega þar
til það hefur stöðvast.
(2) Stýrisbúnaði ökutækis fyrir hreyfihamlaða má breyta þannig
að hentihreyfihömluðum ökumanni.
-
05.203 Breytt bifreið.
(1) Samansoðnir eða sérsmíðaðir hlutir í stýrisbúnaði skulu
viðurkenndir meðvottorði um styrkleika og/eða suðugæði frá óháðum
rannsóknaraðila semUmferðarstofa samþykkir. Fjöldaframleiddur
hlutur í stýrisbúnað skal beraauðkenni sem vísar til gerðar
hlutarins, framleiðanda hans og staðfestingarþess að hluturinn sé
framleiddur fyrir viðkomandi ökutæki.
6. gr.HEMLAR
06.00 Almenn ákvæði.(1) Skilgreiningar.
Aflhemlakerfi:
Hemlakerfi þar sem hluti afls eða allt afl til hemlunar er
aðfengið.
Aksturshemill:
Hemlakerfi sem almennt er notað í akstri, getur stjórnað
hraðaminnkun ökutækisog stöðvað það.
Álagssvið ökutækis:
Sviðið milli eiginþyngdar og leyfðrar heildarþyngdar
ökutækis.
Ásetningstími:
Sá tími sem það tekur hemlunarþrýsting, við 0,2 s hámarks
fetiltíma, að aukast úr0% í 75% af þeim loftþrýstingi sem er til
staðar við fulla hemlun.
Hamlarakerfi:
Hemlakerfi sem ætlað er til að jafna ökuhraða.
Heithemlun:
Hemlun eftir upphitun hemlabúnaðar hjóla á ákveðinn hátt til
mælingar áhemlunargetu ökutækis við mikið álag.
Hemlabúnaður hjóla:
Sá hluti hemlakerfisins sem myndar þann kraft er vinnur á móti
hreyfinguökutækisins.
-
Hemlakerfi:
Safn hluta sem í sameiningu gegna því hlutverki að hægja á
ökutæki sem er áhreyfingu eða stöðva það eða halda ökutæki
kyrrstæðu. Hemlakerfi skiptist ístjórnbúnað, yfirfærslubúnað og
hemlabúnað hjóla.
Hemlun:
Hraðaminnkun ökutækis eða reiknuð hraðaminnkun þess sem hlutfall
millisamanlagðra hemlunarkrafta og þyngdar ökutækisins, gefin upp í
m/s2.
Hemlunargeta:
Hemlun ökutækis miðað við leyfða heildarþyngd þess, gefin upp í
m/s2, eðahæfileiki til að halda ökutæki kyrrstæðu.
Hemlunarvirkni:
Virkni hemlakerfis við notkun.
Hraðasvið ökutækis:
Sviðið milli kyrrstöðu og þess hámarkshraða sem ökutæki er gefið
upp fyrirsamkvæmt upplýsingum framleiðanda.
Kaldhemlun:
Hemlun þar sem hiti núningsflata hjólhemla verður ekki hærri en
100°C.
Leysitími:
Sá tími sem það tekur hemlunarþrýsting að falla úr 75% í 10% af
þeim þrýstingisem er til staðar við fulla hemlun.
Neyðarhemill:
Hemlakerfi sem skal geta stöðvað ökutæki innan ákveðinnar
vegalengdar ef virkniaksturshemils er skert. Neyðarhemill getur
verið sjálfstætt hemlakerfi,sambyggður aksturshemli eða sambyggður
stöðuhemli.
Rafhemilskerfi:
Hemlakerfi á eftirvagni með rafstýrðum yfirfærslubúnaði.
Samtengt hemlakerfi:
Hemlakerfi samtengdra ökutækja þar sem ökumaður stjórnar
samtímis hemlunökutækjanna með einni hreyfingu (einu ástigi) og
aflgjafi til hemlunar ersameiginlegur.
-
Sjálfvirkt hemlakerfi:
Hemlakerfi á eftirvagni sem verður virkt ef tenging eftirvagns
við dráttartækirofnar í akstri.
Stjórnbúnaður:
Sá hluti hemlakerfisins sem ökumaður notar beint til að gefa
yfirfærslubúnaðinumnægilegt afl til hemlunar eða til að stjórna
aðfengnu afli.
Stýriþrýstingur:
Þrýstingur í stýrilögn í aksturshemlakerfi fyrir eftirvagn með
þrýstiloftsaflfærslu.Stýriþrýstingur stjórnar afltilfærslu frá
orkuforðabúri eftirvagnsins aðhemlabúnaði hjóla.
Stöðuhemill:
Hemlakerfi sem haldið getur ökutækinu kyrrstæðu í halla þótt
ökumaður yfirgefiþað.
Viðmiðunarþrýstingur:
Vökva- eða loftþrýstingur sem framleiðandi hefur lagt til
grundvallar við hönnunhemlakerfisins.
Yfirfærslubúnaður:
Þeir hlutir sem eru á milli stjórnbúnaðar og hemlabúnaðar hjóla
og tengja þásaman. Orkuforðabúr, sem geymir orku til að auka afl
ökumanns við hemlun eðatil að koma í stað þess, telst hluti
yfirfærslubúnaðar.
Yfirfærslurás:
Sá hluti hemlakerfis sem færir aflið frá ökumanni eða
orkuforðabúri til hemlandihjóla.
Ýtihemilskerfi:
Hemlakerfi fyrir eftirvagn sem verður virkt við skriðþunga
eftirvagnsins gagnvartdráttartækinu.
(2) Hemlakerfi skal þannig hannað og uppbyggt að það virki
örugglega og áfullnægjandi hátt við eðlilega notkun.
(3) Hemlaleiðslur skulu vera tæringar- og þreytuþolnar, þola
titring og veraþannig fyrir komið að þær skaddist ekki í eðlilegum
akstri.
-
(4) Sliti á slitflötum hemlabúnaðar skal vera hægt að mæta með
sjálfvirkristillingu eða einföldum handvirkum stillibúnaði.
(5) Hemlabúnaður skal hafa næga umframfærslu til að hægt sé að
nátilskilinni hemlunargetu við allar eðlilegar aðstæður.
(6) Upprunalegu hemlakerfi má hvorki breyta né tengja við það
aukahluti ánsamþykkis Umferðarstofu.
(7) Óheimilt er að nota hemlaborða og hemlaklossa sem innihalda
asbest.
06.01 Aksturshemill.
(1) Með aksturshemli skal vera hægt að hemla og stöðva ökutæki á
örugganog fljótvirkan hátt á öllu hraða- og álagssviði
ökutækisins.
(2) Virkni aksturshemils skal vera stiglaus og deilast samhverft
um lengdarásökutækis.
(3) Tilskilin hemlunargeta skal nást við fyrstu beitingu
stjórnbúnaðar.
(4) Þegar tilskilin hemlunargeta aksturshemils næst einungis með
hjálparafliog afl ökumanns eitt sér nægir ekki til að ná
tilskilinni hemlunargetuneyðarhemils skal:
— hemlakerfið búið orkuforðabúri sem sér því fyrir nægjanlegu
afli til aðstöðva ökutæki með tilskilinni hemlunargetu neyðarhemils
efhjálparaflgjafi verður óvirkur
— ökutækið hafa búnað sem varar við ef þrýstingur í
orkuforðabúriaksturshemils fellur niður fyrir 65 % af
viðmiðunarþrýstingi
— hjálparbúnaður ökutækis (hurðaropnun, tengsli o.þ.h.) ekki fá
orku úrorkuforðabúri hemlabúnaðar ef þrýstingur í því er undir 65%
afviðmiðunarþrýstingi.
(5) Aksturshemlakerfi má ekki vera búið gormhemli.
06.02 Neyðarhemill.
(1) Með neyðarhemli skal vera unnt að hemla og stöðva ökutæki á
virkan ogöruggan hátt ef bilun verður í yfirfærslubúnaði
aksturshemils.
(2) Tilskilin hemlunargeta skal nást við fyrstu beitingu
stjórnbúnaðar.
(3) Virkni neyðarhemils skal vera stiglaus.
(4) Tilskilin hemlunargeta skal nást á öllu hraða- og álagssviði
ökutækis.
-
06.03 Stöðuhemill.
(1) Stöðuhemill skal geta haldið ökutæki kyrru í halla með því
að hlutir ístöðuhemilskerfi haldist í hemlunarstöðu með beinum,
vélrænum búnaði.
(2) Tilskilin hemlunargeta skal nást á öllu álagssviði
ökutækis.
06.04 Vökvahemlakerfi.
(1) Hemlakerfi má ekki leka.
(2) Á hemlakerfi sem notar vökva að nokkru eða öllu leyti skal
veranægjanlega stórt forðabúr. Vökvinn skal vera sjálfrennandi úr
forðabúrinuinn á kerfið. Áfyllingarop vökvaforðabúrs skal vera
aðgengilegt og auðveltað fá upplýsingar um vökvahæð þess, t.d. með
viðvörunarbúnaði.
(3) Hlutir í fótvirku hemlakerfi skulu geta þolað 100 daN
ástigskraft.
(4) Tilskilin hemlunargeta aksturshemils skal nást við 2/3 af
heildarfærslustjórnbúnaðar.
(5) Nota skal þá gerð og þann gæðaflokk hemlavökva sem
framleiðandiökutækis segir til um.
(6) Hemlarör skulu uppfylla kröfur ISO-staðals nr. 4038-1984
eðasambærilegar kröfur. Hemlarör skulu tengd skv. fyrirmælum
framleiðandaökutækisins og mega ekki vera soðin saman.
Hemlaslöngur skal aðeins nota þar sem nauðsyn krefur. Slanga og
rörskulu tengd með þar til gerðum tengjum. Hemlaslöngur skulu
uppfyllakröfur ISO-staðals nr. 3996-1986 eða sambærilegar
kröfur.
(7) Gildistaka: Ákvæði liðar 06.04 (3) gildir einnig um ökutæki
sem skráð erfyrir gildistöku reglugerðarinnar.
Ákvæði liðar 06.04 (6) gilda einnig við endurnýjun á
hemlaleiðslumökutækis sem skráð er fyrir gildistöku
reglugerðarinnar.
06.05 Lofthemlakerfi.
(1) Lofthemlakerfi má ekki leka meira en eðlilegt getur
talist.
(2) Rúmmál loftgeyma skal vera nægjanlega mikið til að a.m.k.
50% aftilskilinni hemlunargetu náist eftir 8 fullar hemlanir án
þess að geymarnirfái viðbótarloft.
(3) Loftþjappa skal vera nægjanlega afkastamikil til að hlaða
tóma loftgeymahemlakerfis í 65% af viðmiðunarþrýstingi á innan við
3 mín. fyrirvélknúið ökutæki, en á innan við 6 mín. fyrir samtengd
ökutæki.
-
(4) Á loftgeymum skal vera búnaður sem gerir kleift að hleypa af
þeim vatnisem þéttist í kerfinu.
(5) Lofthemlakerfi skal hafa þrýstistilli. Auk þess skal það
vera varið gegn ofháum þrýstingi með öryggisloka.
(6) Aksturshemill með þrýstiloftsyfirfærslu skal hafa þann
þrýsting tilráðstöfunar sem framleiðandi mælir fyrir um.
(7) Leysitími aksturshemils má ekki vera lengri en eðlilegt
getur talist miðaðvið gerð og notkun ökutækis.
(8) Á lofthemlakerfi skal vera búnaður sem varnar ísmyndun,
annað hvortloftþurrkari eða búnaður fyrir ísvara. Ef ökutækið er
með sjálfvirkanbúnað fyrir ísvara skal ísvarageymirinn þannig
gerður og fyrir komið aðauðvelt sé að fylgjast með vökvahæð og
fylla á vökva. Nota skal þannvökva sem framleiðandi ökutækis eða
hemlakerfis mælir með.
(9) Í hverri sjálfstæðri yfirfærslurás lofthemlakerfis skal vera
prufutengi tilþrýstingsmælinga sem næst þeim hemlastrokki sem hefur
lengsta lögn aðorkuforðabúri. Ef ökutæki er að auki búið
hleðslustýrðumhemlajöfnunarloka skal það hafa prufutengi á lögninni
framan við lokann.Prufutengið skal vera útfært skv. ISO-staðli nr.
3583-1984 (M 16 x 1,5gengjur).
(10) Hemlarör úr plastefni skulu uppfylla kröfur DIN-staðals nr.
74324, SAE-staðals nr. J1394 eða sambærilegar kröfur.
Hemlaslöngur skulu uppfylla kröfur SAE-staðals nr. J1402
eðasambærilegar kröfur.
Hemlarör skulu tengd samkvæmt fyrirmælum framleiðanda
ökutækisins.
(11) Gildistaka: Ákvæði liðar 06.05 (9) gildir einnig um ökutæki
sem skráðvar fyrir gildistöku reglugerðarinnar. Ákvæði liðar 06.05
(10) gilda einnigvið endurnýjun á hemlaleiðslum ökutækis sem skráð
er fyrir gildistökureglugerðarinnar.
06.060 Ýtihemilskerfi.
(1) Ýtihemill skal byrja að virka við ýtikraft sem er 2% til 6%
af leyfðriheildarþyngd eftirvagns.
(2) Tilskilinn hemlunarkraftur skal nást með ýtikrafti sem er
ekki meiri en10% af leyfðri heildarþyngd eftirvagnsins.
06.061 Rafhemilskerfi.
-
(1) Í rafhemlakerfi skal vera stýribúnaður sem stýrir rafspennu
tilhemlabúnaðar hjóla. Stýribúnaðurinn skal vera í
eftirvagninum.
(2) Hemlarnir skulu virka þegar hemlum dráttartækisins er
beitt.
(3) Málspenna skal vera 12V og straumnotkun ekki meiri en 15
amp.
(4) Nota skal sérstakt eða sambyggt raftengi fyrir
rafhemilskerfi til tengingarmilli eftirvagns og dráttartækis.
Óheimilt er að nota raftengi sem hægt erað tengja við raftengi
fyrir ljósabúnað á dráttartækinu.
(5) Ef eiginþyngd eftirvagnsins er minni en 75% af leyfðri
heildarþyngd skalhann búinn hleðslustýrðum hemlajöfnunarloka.
06.07 Hemlar með læsivörn.
(1) Hemlarnir skulu uppfylla ákvæði EBE-tilskipunar nr. 71/320
með síðaribreytingum eða ákvæði ECE-reglna nr. 13 hvað varðar gerð
oguppbyggingu, eða sambærileg ákvæði.
(2) Hemlalæsivörn fyrir bifreiðir er skipt á eftirfarandi
hátt:
Flokkur 1: Uppfyllir allar kröfur tilskipunarinnar.Flokkur 2:
Þarf ekki að uppfylla sérstakar kröfur um hemlunarvirkni á vegimeð
mismunandi núningsviðnámi hægra og vinstra megin.Flokkur 3: Þarf
ekki að uppfylla sérstakar kröfur um stöðugleika oghemlunarvirkni á
vegi með mismunandi núningsviðnámi hægra og vinstramegin.
(3) Hemlalæsivörn í flokki 3 sem eingöngu virkar á afturhjól
þarf ekki aðuppfylla ákvæði liðar 06.07 (1) ef:
— ákvæði liðar 06.10 (8) um dreifingu hemlunarkrafta á ása er
uppfyllt
— bilun í straumrás eða skynjurum læsivarnarbúnaðarins minnkar
ekkihemlunargetu bifreiðar og er gefin til kynna með
viðvörunarljósi.
(4) Hemlalæsivörn fyrir eftirvagna er skipt á eftirfarandi
hátt:Flokkur A: Uppfyllir allar kröfur tilskipunarinnar.Flokkur B:
Þarf ekki að uppfylla sérstakar kröfur um hemlunarvirkni
þegarmismunandi núningsviðnám er á milli hjólbarða og vegar hægra
og vinstramegin.
06.08 Bakkhemill.
(1) Bakkhemill er búnaður sem sjálfkrafa hemlar ökutæki með
aksturshemlieða stöðuhemli þegar það er í bakkgír og snertinæmur
listi eða álíkabúnaður aftan á ökutækinu verður fyrir áreiti.
-
(2) Bakkhemilsbúnaður skal þannig gerður að bilun í honum geti
ekki valdiðófyrirséðri hemlun við akstur ökutækis fram á við.
06.09 Hamlari.
(1) Hamlari skal uppfylla ákvæði EBE-tilskipunar nr. 71/320 með
síðaribreytingum eða ákvæði ECE-reglna nr. 13.
(2) Hamlari getur verið af þremur gerðum:
a. Sjálfstætt hamlarakerfi: Stjórnbúnaðurinn er óháður
aksturshemlum ogöðrum hemlum.
b. Sambyggt hamlarakerfi: Stjórnbúnaðurinn er sambyggður
stjórnbúnaðiaksturshemla.
c. Samtengt hamlarakerfi: Stjórnbúnaður er samtengdur
aksturshemlum oghægt að aftengja hann þannig að aksturshemlar virki
einir sér.
06.10 Bifreið.
(1) Bifreið skal búin aksturhemli, neyðarhemli og
stöðuhemli.
(2) Ökumaður skal geta beitt aksturshemli, neyðarhemli og
stöðuhemli úr sætisínu. Auk þess skal hann geta beitt aksturshemli
án þess að taka hendur afstýri og neyðarhemli með a.m.k. aðra hönd
á stýri.
(3) Aksturshemill skal virka á öll hjól.
(4) Með aksturshemli skal nást tilskilin hemlunargeta á öllu
álagssviðibifreiðar og á sléttum, láréttum vegi með hárri
núningsmótstöðu. Við þæraðstæður skal:
— ekkert hjól læsast
— bifreiðin ekki víkja frá stefnu sinni
— enginn óeðlilegur titringur koma fram
— fetil- eða átakskraftur vera innan settra marka
— stýriþrýstingur vera innan settra marka.
Aksturshemill má ekki læsa afturhjólum á undan framhjólum.
Þettaákvæði skal uppfyllt:
— við hraðaminnkun allt að 6 m/s2 í sendibifreiðum, 8 m/s2 í
fólksbifreiðumog 3 m/s2 í öðrum bifreiðum.
— óháð núningsviðnámi milli hjólbarða og vegar.
-
(5) Aksturshemill með vökvayfirfærslubúnaði skal tengdur
rauðuviðvörunarljósi í mælaborði sem lýsir ef hluti búnaðarins
verður óvirkureða ef vökvahæð í forðabúri fer niður fyrir ákveðin
mörk.
(6) Aksturshemilskerfi bifreiðar skal gert úr tveimur eða fleiri
sjálfstæðumyfirfærslurásum.
(7) Ef bilun kemur fram í yfirfærslubúnaði aksturshemils skal
hemlunargetahans vera a.m.k. 30% af tilskilinni hemlunargetu
aksturshemils við leyfðaheildarþyngd bifreiðarinnar.
(8) Dreifing hemlunarkrafta aksturshemils á ása skal vera sem
jöfnust meðtilliti til þyngdardreifingar á ása.
(9) Aksturshemill skal uppfylla kröfur um lágmarkshemlunargetu
viðheithemlun skv. EBE-tilskipun nr. 71/320 með síðari breytingum
eðasambærileg ákvæði.
(10) Ef bifreið hefur sérstakan stjórnbúnað fyrir aksturshemil
eftirvagns(vagnhemil) má hemlunargeta sem næst með þeim búnaði mest
vera 40%af tilskilinni lágmarkshemlunargetu viðkomandi gerðar
eftirvagns.
(11) Aksturshemill bifreiðar sem hefur tengibúnað fyrir
eftirvagn III og IV skalgeta hemlað samtengdum ökutækjum með þeirri
hemlunargetu sem krafister af neyðarhemli þótt bilun verði í
yfirfærslubúnaði hemlakerfis millibifreiðar og eftirvagns eða í
aksturshemli eftirvagns.
(12) Stjórnbúnaður stöðuhemils skal vera óháður stjórnbúnaði
aksturshemils.
(13) Stöðuhemill skal geta haldið bifreið kyrri í 18% halla.
(14) Stöðuhemill skal þola notkun á ferð.
-
(15) Bifreið sem hefur tengibúnað fyrir eftirvagn III og IV skal
búin tveggjalagna yfirfærslubúnaði fyrir eftirvagn.
Hámarksþrýstingur í hleðslulögn ogstýrilögn skal vera á milli 6,5
bör og 8,5 bör.
Slöngutengi skulu þannig gerð að þau opni lagnirnar sjálfkrafa
viðtengingu og loki þeim sjálfkrafa við aftengingu. Ekki skal vera
hætta á aðslöngur víxlist við tengingu.
(16) Samhengi milli hemlunargetu og loftþrýstings við
slöngutengi stýrilagnará bifreið sem hefur tengibúnað fyrir
eftirvagn III og IV skal verasamkvæmt línuritum á mynd 6.1 og
6.2.
-
(17) Hemlabúnaður bifreiðar og virkni hans telst vera
fullnægjandi efviðkomandi ákvæði EBE-tilskipunar nr. 71/320 með
síðari breytingum eruuppfyllt.
06.11 Fólksbifreið.
(1) Hemlunargeta aksturshemils við kaldhemlun skal vera a.m.k.
5,8 m/s2.
(2) Hemlunargeta neyðarhemils skal vera a.m.k. 2,9 m/s2.
(3) Tilskilin hemlunargeta skal nást við 50 daN fetilkraft í
fótvirku kerfi og 40daN átakskraft í handvirku kerfi.
-
06.12 Hópbifreið.
(1) Hemlunargeta aksturshemils við kaldhemlun skal vera a.m.k.
5,0 m/s2.
(2) Hemlunargeta neyðarhemils skal vera a.m.k. 2,5 m/s2.
(3) Ásetningstími aksturshemils má mestur vera 0,5 s.
(4) Tilskilin hemlunargeta skal nást við 70 daN fetilkraft í
fótvirku kerfi og 50daN átakskraft í handvirku kerfi.
(5) Hópbifreið sem búin er hleðslustýrðum hemlajöfnunarloka skal
hafa skiltieða merkingu sem segir til um hvort stilling lokans sé
rétt.
(6) Hópbifreið skal búin hemlum með læsivörn í flokki 1.
(7) Hópbifreið má vera búin bakkhemli.
06.13 Sendibifreið.
(1) Sömu ákvæði gilda varðandi hemlunargetu eftir því sem við á
og umhópbifreið.
06.14 Vörubifreið.
(1) Hemlunargeta neyðarhemils skal vera a.m.k. 2,2 m/s2. Að öðru
leyti gildasömu ákvæði varðandi hemlun og um hópbifreið.
(2) Vörubifreið II sem hefur tengibúnað fyrir eftirvagn III og
IV skal hafaviðvörunarljós og raftengi fyrir hemlalæsivarnarbúnað
eftirvagns skv.ISO-staðli nr. 7638.
(3) Vörubifreið sem búin er hleðslustýrðum hemlajöfnunarloka
skal hafa skiltieða merkingu sem segir til um hvort stilling lokans
sé rétt.
(4) Vörubifreið skal búin hemlum með læsivörn í flokki 1.
(5) Vörubifreið má vera búin bakkhemli.
06.20 Bifhjól.
(1) Bifhjól skal búið aksturshemli sem skiptist í tvö óháð
hemlakerfi. Skalannað kerfið virka a.m.k. á framhjól og hitt kerfið
a.m.k. á afturhjól.Ökumaður skal geta beitt aksturshemli án þess að
taka hendur af stýribifhjóls.
(2) Um stjórnbúnað hemla á bifhjóli gildir að:
— framhjólshemill skal vera handvirkur og stjórnbúnaður hans
hægra meginá stýrisstöng
-
— afturhjólshemill skal vera fótvirkur og stjórnbúnaður hans
hægra megin ábifhjólinu.
Þó má afturhjólshemli vera stjórnað með hendi og stjórnbúnaður
hans mávera vinstra megin á stýrisstöng á bifhjóli með sjálfvirku
tengsli.
(3) Þrátt fyrir ákvæði liðar 06.01 (2) má virkni aksturshemils á
bifhjóli meðhliðarvagni deilast mishverft um lengdarás þess.
(4) Tilskilin hemlunargeta með fótvirkum hemli skal nást við 40
daN fetilkraftog með handvirkum hemli við 20 daN átakskraft.
(5) Sömu ákvæði gilda eftir því sem við á um þriggja hjóla
bifhjól og umbifreið, sbr. lið 06.10.
(6) Hemlunargeta aksturshemils á þriggja hjóla bifhjóli skal
vera a.m.k. 5,0m/s2.
Hemlunargeta neyðarhemils á þriggja hjóla bifhjóli skal vera
a.m.k. 2,5m/s2.
(7) Hemlabúnaður bifhjóls og virkni hans telst vera fullnægjandi
ef ákvæðiEBE-tilskipunar nr. 93/14 eru uppfyllt.
06.21 Létt bifhjól.
(1) Aksturshemill má ekki virka beint á felgu eða hjólbarða
létts bifhjóls.
(2) Hemlunargeta aksturshemils skal vera a.m.k. 4,2 m/s2.
(3) Hemlunargeta hemils á afturhjóli skal vera a.m.k. 2,1
m/s2.
06.22 Þungt bifhjól.
(1) Hemlunargeta aksturshemils skal vera a.m.k. 5,0 m/s2.
(2) Hemlunargeta hemils á framhjóli skal vera a.m.k. 3,9 m/s2
oghemlunargeta hemils á afturhjóli skal vera a.m.k. 3,1 m/s2.
06.30 Dráttarvél.
(1) Dráttarvél skal búin aksturshemli og stöðuhemli. Ökumaður
skal geta beittaksturs- og stöðuhemli úr sæti sínu. Auk þess skal
hann geta beittaksturshemli án þess að taka hendur af stýri.
(2) Aksturshemill skal virka á bæði hjól á a.m.k. einum ási.
-
(3) Ef dráttarvél er búin aðskildum hemlafetlum fyrir hvort hjól
á sama ási, ogekki er sérstakur fetill fyrir hemla beggja hjóla,
skal vera hægt að tengjafetlana saman.
(4) Hemlunargeta aksturshemils skal vera a.m.k. 3,0 m/s2.
(5) Ásetningstími aksturshemils má mestur vera 0,5 s.
(6) Stöðuhemill má vera læsibúnaður í aflrás sem festir
drifhjóldráttarvélarinnar.
(7) Stöðuhemill skal geta haldið dráttarvél kyrri í 12%
halla.
(8) Tilskilin hemlunargeta með fótvirkum hemli skal nást við 70
daN fetilkraftog með handvirkum hemli við 60 daN átakskraft.
(9) Hemlun dráttarvélar og virkni hans telst vera fullnægjandi
ef ákvæði EBE-tilskipunar nr. 76/432 með síðari breytingum eru
uppfyllt.
(10) Stjórnbúnaður til hemlunar eftirvagns dráttarvélar og
hemlunarlagnir millidráttarvélar og eftirvagns telst vera
fullnægjandi ef viðkomandi ákvæðiEBE-tilskipunar nr. 89/173 með
síðari breytingum eru uppfyllt.
06.40 Vinnuvél til aksturs á opinberum vegum.
(1) Sömu ákvæði gilda og um dráttarvél, sbr. lið 06.30.
06.50 Eftirvagn.
(1) Eftirvagnar II, III og IV skulu búnir aksturshemli og
stöðuhemli. Áeftirvagni II, III og IV sem gerður er fyrir 30
km/klst. eða minnihámarkshraða skal þó ekki gera kröfu um
stöðuhemil ef vagninn er búinna.m.k. tveimur stöðufleygum til að
setja við hjólin þegar hann er í halla ogfrátengdur
dráttartækinu.
(2) Aksturshemill skal virka á öll hjól eftirvagns II, III og
IV. Á eftirvagnisem gerður er fyrir 30 km/klst. eða minni
hámarkshraða er þó nægjanlegtað aksturshemlar virki á hjól á einum
ási.
(3) Hemill á eftirvagni skal þannig gerður að eftirvagninn hemli
sjálfkrafa eftengibúnaður ökutækis og eftirvagns rofnar. Ákvæði
þessarar málsgreinará þó ekki við um eftirvagn sem gerður er fyrir
30 km/klst. eða minnihámarkshraða.
Hengivagn sem er 1500 kg eða minna að leyfðri heildarþyngd þarf
ekki aðhafa fyrrgreindan búnað til sjálfkrafa hemlunar ef hann er
búinn traustriöryggistengingu (keðju eða vír) á milli dráttartækis
og beislis
-
eftirvagnsins. Öryggistengingin skal hindra að beislið nemi við
jörð eftenging milli ökutækjanna rofnar.
(4) Aksturshemill festivagns skal vera af samtengdri gerð.
(5) Hemlunarkraftur við kaldhemlun aksturshemils á hengi- og
tengivagniskal vera a.m.k. 50% af leyfðri heildarþyngd.
Hemlunarkraftur hengivagnseða tengivagns sem gerður er fyrir 30
km/klst. eða minni hámarkshraðamá þó vera að lágmarki 30% af
leyfðri heildarþyngd.
(6) Hemlunarkraftur við kaldhemlun aksturshemils á festivagni
skal veraa.m.k. 45% af mestu leyfðri ásþyngd.
(7) Ef eftirvagn er búinn lofthemlum skal tilskilinn
hemlunarkraftur nást við6,5 bara loftþrýsting í stýri- og
hleðslulögn.
(8) Dreifing hemlunarkrafta aksturshemils á ása skal vera sem
jöfnust meðtilliti til þyngdardreifingar.
(9) Ef önnur loftslangan milli bifreiðar og eftirvagns rofnar og
sjálfvirkhemlun á sér ekki stað skal vera hægt að stjórna
aksturshemli eftirvagnsmeð aksturs-, neyðar- eða stöðuhemli
bifreiðar.
(10) Ef aksturshemill eftirvagns sem gerður er fyrir 30 km/klst.
eða minnihámarkshraða er ekki ýtihemill skal ökumaður dráttartækis
geta beitthonum úr ökumannssæti með a.m.k. aðra hönd á
stýrishjóli.
(11) Stöðuhemill skal geta haldið eftirvagni kyrrum í 18% halla.
Þó ernægjanlegt að stöðuhemill eftirvagns sem gerður er fyrir 30
km/klst. eðaminni hámarkshraða geti haldið vagninum kyrrum í 12%
halla.
(12) Ásetningskraftur fyrir stöðuhemil má mestur vera 60
daN.
(13) Ásetningstími hemla eftirvagns með samtengdu hemlakerfi
skal verasamræmdur ásetningstíma hemla dráttartækis.
(14) Eftirvagn sem búinn er hemlum með læsivörn og tengdur er
bifreið semhefur slíkan búnað skal fá rafstraum til hemlalæsivarnar
frá raftengi semstaðlað er skv. ISO 7638.
(15) Ef eftirvagn er búinn hemlum með læsivörn sem fær rafstraum
frátengingu hemlaljóskers skal hann hafa grænt viðvörunarljós sem
sést innanspeglunarsviðs baksýnisspegils. Ljósið skal kvikna ef
straumrás íhemlalæsivörn rofnar eða skynjari verður óvirkur.
(16) Hemlabúnaður eftirvagns og virkni hans telst vera
fullnægjandi efviðkomandi ákvæði EBE-tilskipunar nr. 71/320 með
síðari breytingum eruuppfyllt.
-
(17) Gildistaka: Ákvæði liðar 06.50 (15) gildir einnig um
eftirvagn semskráður er fyrir gildistöku reglugerðarinnar.
06.52 Eftirvagn II.
(1) Aksturshemill tengivagns eða hengivagns skal vera ýtihemill,
rafhemilleða af samtengdri gerð. Önnur gerð af aksturshemli getur
þó veriðheimiluð að undangenginni úttekt Umferðarstofu. Ákvæði 1.
málsl. gildaekki um eftirvagn sem gerður er fyrir 30 km/klst. eða
minni hámarkshraða.Á skráningarskyldum eftirvagni sem gerður er
fyrir 30 km/klst. eða minnihámarkshraða skal þó ekki gera kröfu um
stöðuhemil ef vagninn er búinna.m.k. tveimur stöðufleygum til að
setja við hjólin þegar hann er í halla ogfrátengdur
dráttartækinu.
06.53 Eftirvagn III.
(1) Sérákvæði um eftirvagn III gilda ekki um eftirvagn sem
gerður er fyrir 30km/klst. eða minni hámarkshraða.
(2) Eftirvagn III skal hafa hemlakerfi sem samtengist
aksturshemilskerfidráttartækis með aðgreindri stýrilögn og
hleðslulögn. Slöngutengihleðslulagnar skal vera hægra megin við
tengi stýrilagnar.
(3) Eftirvagn, sem búinn er hleðslustýrðum hemlajöfnunarloka,
skal hafa skiltieða merkingu sem segir til um hvort stilling lokans
sé rétt.
(4) Um tengivagn og hengivagn gilda sömu ákvæði varðandi
samræmdahemlun og um bifreið, sbr. lið 06.10 (16).
(5) Samhengi milli hemlunargetu og loftþrýstings við slöngutengi
stýrilagnarfestivagns skal vera samkvæmt línuriti á mynd 6.3 ásamt
tilheyrandiskýringum í EBE-tilskipun nr. 71/320 með síðari
breytingum.
-
Ef festivagn er búinn hemlum með læsivörn en hefur ekki
hleðslustýrðanhemlajöfnunarbúnað gildir línuritið eingöngu við
leyfða heildarþyngd.
(6) Aksturshemill skal uppfylla kröfur um lágmarks hemlunargetu
viðheithemlun skv. EBE-tilskipun nr. 71/320 með síðari breytingum
eðasambærileg ákvæði.
(7) Allir ásar eftirvagns III skulu búnir hemlum með
læsivörn.
(8) Eftirvagn III má vera búinn bakkhemli.
06.54 Eftirvagn IV.
(1) Sömu ákvæði gilda og um eftirvagn III, sbr. liði 06.53 (1) —
(9).
06.60 Tengitæki.
(1) Ákvæði um hemla eftirvagna gilda eftir því sem við á.
-
06.101 Ökutæki fyrir hreyfihamlaða.
(1) Bifreið fyrir hreyfihamlaða sem búin er handstýrðum
aksturshemli þarfekki að uppfylla ákvæði liðar 06.10 (2).
06.104 Ökutæki fyrir hættulegan farm.
(1) Vélknúið ökutæki sem er meira en 16.000 kg að leyfðri
heildarþyngd eðaer ætlað til að draga eftirvagn sem er meira en
10.000 kg að leyfðriheildarþyngd skal búið hemlum með læsivörn í
flokki 1.
(2) Eftirvagn sem er meira en 10.000 kg að leyfðri heildarþyngd
skal búinnhemlum með læsivörn í flokki A.
(3) Vélknúið ökutæki sem er meira en 16.000 kg að leyfðri
heildarþyngd eðaer ætlað til að draga eftirvagn sem er meira en
10.000 kg að leyfðriheildarþyngd skal búið hamlara.
7. gr.LJÓSKER OG GLITAUGU
07.00 Almenn ákvæði.(1) Skilgreiningar.
Auðkenningarborði:
Borði úr endurskinsefni sem ætlaður er til að auka sýnileika
ökutækis...
Glitmerking:
Endurskinsefni sem ætlað er til upplýsinga og/eða til að auglýsa
fyrirtæki eðastofnun, vöru o.þ.h.
(2) Óheimilt er að nota á ökutæki önnur ljósker, perur eða
glitaugu, þ.m.t.endurskinsefni, en þau sem boðin eru eða heimiluð í
reglugerð þessari eðaöðrum reglum sem ráðuneytið setur. Ljós frá
ljóskeri inni í ökutæki máhvorki svipa til ljóss frá áskildum eða
leyfðum ljóskerum né valdaökumanni eða öðrum vegfarendum
óþægindum.
(3) Þar sem fleiri en eitt ljósker eða glitauga gegna sama
hlutverki skal fjöldiþeirra vera jöfn tala nema annað sé tekið
fram. Þeim skal komið fyrir ípörum samhverft um lóðrétt
breiddarmiðplan ökutækisins.
Ljós eða endurskin frá ljóskerum þessum og glitaugum skal hafa
sama litog því sem næst sama ljósstyrk. Ljósker sem gegna sama
hlutverki skulu
-
þannig tengd að ljós logi samtímis á pari ef þau eru tvö, en á
öllum ef þaueru fleiri. Síðasttalda ákvæðið gildir ekki um
stefnuljósker.
(4) Óheimilt er að rautt ljós og endurskin frá rauðum glitaugum
ogendurskinsmerkjum, öðrum en viðvörunarglitmerkingum, lýsi
fram.Óheimilt er að hvítt ljós og endurskin frá hvítum glitaugum
ogendurskinsmerkjum, öðrum en viðvörunarglitmerkingum og
bakkljósum,lýsi aftur.
(5) Með hámarkshæð ljóskers, glitauga eða auðkenningarborða er
átt við hæðfrá akbraut að efri brún ljós- eða endurskinsflatar. Með
lágmarkshæðljóskers eða glitauga er átt við hæð frá akbraut að
neðri brún ljós- eðaendurskinsflatar. Ákvæðin miðast við óhlaðið
ökutæki.
Með fjarlægð ljóskers eða glitauga frá ystu brún er átt við
fjarlægð frá ystubrún ökutækis að ytri brún ljós- eða
endurskinsflatar.
Með minnsta bili milli ljóskera og glitaugna er átt við stystu
fjarlægð millibrúna ljósflata á ljóskeri eða endurskinsflata á
glitauga.
(6) Ljósker sem gegna mismunandi hlutverkum má byggja saman ef
þaustandast þær kröfur sem gerðar eru um hvert fyrir sig. Glitaugu
og ljóskermá byggja saman ef þau standast þær kröfur sem gerðar eru
um hvort fyrirsig.
(7) Ljósker skulu þannig gerð og fest við ökutækið að þau tifi
ekki og aðstilling þeirra geti ekki raskast við notkun.
(8) Þegar ljósker á ökutæki er varið með grjótgrind skal hún
þannig gerð ogkomið fyrir að auðvelt sé að þrífa ljóskerið.
Grjótgrind má hvorki draga aðráði úr ljósstyrk viðkomandi ljóskers
né valda óeðlilegri speglun.
(9) Framvísandi glitaugu skulu vera hvít, hliðarglitaugu gul og
afturvísandiglitaugu rauð.
Framvísandi glitaugu og hliðarglitaugu mega ekki vera þríhyrnd.
Samagildir um afturvísandi glitaugu á vélknúnu ökutæki. Þríhyrnd
glitauguskulu vera með eitt horn uppvísandi.
Skráningarmerki, þjóðernismerki, merki á kennslubifreiðum, merki
áskólabifreiðum o.þ.h. teljast ekki til glitaugna þótt í grunnfleti
þeirra séendurskinsefni.
(10) Glitmerking er einungis heimil samhliða notkun
..auðkenningarborða.Endurskin frá glitmerkingu skal vera áberandi
daufara en endurskin fráauðkenningarborðum.
-
(11) Ekki má breyta staðsetningu ljóskers eða bæta við ljóskerum
á ökutæki ánþess að búnaðurinn samræmist ákvæðum
reglugerðarinnar.
07.01 Ljósker.
1) Aðalljós.
Litur: Skal vera hvítur eða gulur.
Dreifing: Ljós frá lágljóskerum skal dreifast nægilega til
hliðanna.
Ljósker fyrir lágljós skulu vera mishverf og gerð fyrir hægri
umferð.
Staðsetning: Ljósker skulu vera framan á ökutækinu. Auk þess
gildir:
a. Háljós: Ljósker mega ekki vera nær ystu brún ökutækis en
ljósker fyrirlágljós. Þeim skal þannig fyrir komið að ekki sé hætta
á að birta frá þeimeða speglun ljóss í baksýnisspegli og/eða af
öðrum flötum ökutækis valdiökumanni óþægindum.
b. Lágljós: Hæð ljóskera skal vera á milli 500 mm og 1200 mm og
fjarlægðfrá ystu brún má mest vera 400 mm. Bil milli tveggja
ljóskera skal veraa.m.k. 600 mm en a.m.k. 400 mm ef breidd ökutækis
er innan við 1,3 m.
Stilling og ljósstyrkur: Ljósker aðalljósa skal vera hægt að
stilla nákvæmlega áauðveldan hátt. Við eftirlit með hæð og
stillingu ljósa skal ökutækið standa áláréttum fleti með hreyfil í
hægagangi og allar dyr lokaðar. Auk þess gildir:
a. Háljós: Ljósið skal lýsa veginn a.m.k. 100 m framan við
ökutækið. Miðjaljósgeisla má hvergi vera ofar en miðja
ljóskers.
Hvort ljósker um sig skal hafa a.m.k. 20.000 cd ljósstyrk, sem
svarar til 32 luxlýsingar 25 m framan við ljóskerið í sömu hæð og
miðja þess. Samanlagðurljósstyrkur allra háljósa má mestur vera
225.000 cd.
b. Lágljós: Ljósið skal lýsa veginn a.m.k. 40 m fram á
akbrautina og má ekkivalda þeim sem á móti koma glýju.
Stilling ljóskera skal vera samkvæmt merkingum framleiðanda. Ef
þær merkingareru ekki fyrir hendi eða hæð ökutækis hefur verið
breytt verulega frá upprunalegrihæð skulu ljósker ekki hafa minni
niðurvísun en 1.0% og ekki lýsa lengra en 80 mfram á
akbrautina.
Tenging: Ljósker skulu tengd um eigin rofa og skal ekki geta
kviknað á þeimnema kveikt sé á afturvísandi stöðuljóskerum. Auk
þess gildir:
a. Háljós: Í mælaborði skal vera blátt gaumljós sem sýnir að
kveikt er áháljóskerum.
-
b. Lágljós: Mega vera kveikt samhliða háljósum.
Ljósaskiptir: Auðvelt skal vera að skipta á milli háljósa og
lágljósa á örugganhátt.
Merki um framúrakstur: Aðalljós geta auk almennra nota verið
ætluð fyrirmerkjagjöf til framúraksturs. Rofi fyrir
framúrakstursljós skal búinn fjaðrandimótstöðu. Ekki má kvikna á
öðrum ljóskerum ökutækis þegar gefið er merki umframúrakstur.
Auka háljósker: Ljósker skulu tengd öðrum háljóskerum og kvikna
skal á þeimsamtímis áskildum háljóskerum eða um sérstakan rofa.
Þegar um er að ræða tvöpör aukaháljósa mega þau ekki loga samtímis.
Þegar skipt er af háljósum á lágljósskulu öll háljósin slokkna
samtímis. Aukaháljós skulu staðsett framar enökumaður. Að öðru
leyti gilda sömu ákvæði og um áskilin háljósker.
(2) Aðgreiningarljós.
Litur: Skal vera hvítur á framvísandi ljósum en rauður á
afturvísandi ljósum.Heimilt er að á ökutækjum frá Bandaríkjum
Norður-Ameríku og Kanada sé liturframvísandi aðgreiningarljósa
rauðgulur.
Staðsetning: Ljóskerin skulu vera þrjú í röð, sem næst miðlínu
ökutækis.Fjarlægð frá miðlínu að miðju ytri ljóskera skal vera á
milli 150 mm og 300 mm.
Ljóskerin skulu vera svo hátt sem hægt er, t.d. fremst og aftast
á þakiyfirbyggingar og/eða ökumannshúss.
Ljósstyrkur: Um aðgreiningarljós gilda sömu ákvæði varðandi
hámarks ljósstyrkog um framvísandi stöðuljós.
Tenging: Ljóskerin skulu tengd afturvísandi stöðuljóskerum.
(3) Bakkljós.
Litur: Skal vera hvítur.
Staðsetning: Ljósker skal vera aftan á ökutækinu. Hæð skal vera
á milli 250 mmog 1200 mm.
Tenging: Ljósker má því aðeins geta logað að lykilrofi sé
tengdur og bifreiðannaðhvort í bakkgír eða á hreyfingu afturábak.
Einnig má tengja ljóskerið umeigin rofa samtengdan gaumbúnaði sem
virkar þegar ljósið er kveikt.
Auka bakkljósker: Ljóskerin skulu tengd öðrum bakkljóskerum, þó
ekki umeigin rofa. Þau skulu vera aftast á hvorri hlið ökutækis. Að
öðru leyti gilda sömuákvæði og um bakkljósker.
(4) Breiddarljós.
-
Litur: Skal vera hvítur á framvísandi ljósum en rauður á
afturvísandi ljósum.Heimilt er að á ökutæki frá Bandaríkjum
Norður-Ameríku og Kanada sé liturframvísandi breiddarljósa
rauðgulur.
Dreifing: Ljós skal vera sýnilegt a.m.k. 5° upp fyrir og a.m.k.
20° niður fyrirljóskerið og a.m.k. 80° út fyrir ljóskerið.
Staðsetning: Ljósker skulu vera staðsett svo hátt sem hægt er
með tilliti tilákvæða um breiddarstaðsetningu og samhverfu. Þau
skulu vera eins nálægt ystubrún ökutækis og hægt er. Ljóskerið má
þó ekki vera innar en 400 mm frá ystubrún.
Fram- og afturvísandi breiddarljósker mega vera sambyggð í einu
ljóskeri efákvæði um dreifingu ljóssins eru uppfyllt. Framvísandi
ljósker skulu ekki veralægri en efri brún framrúðu.
Ljósstyrkur: Um breiddarljós gilda sömu ákvæði varðandi
ljósstyrk og umframvísandi stöðuljós.
Tenging: Ljóskerin skulu tengd afturvísandi stöðuljóskerum.
Auka breiddarljósker: Ljósker skulu tengd öðrum
breiddarljóskerum. Aukabreiddarljósker sem eru á framhornum
ökumannshúss eru óbundin ákvæðum umhámarksfjarlægð frá ystu brún en
að öðru leyti gilda sömu ákvæði og um áskilinbreiddarljósker.
(5) Dagljós.
Skilgreining: Dagljós koma í stað aðalljósa þegar hvorki er
skuggsýnt né skyggnilélegt. Sem ljósker fyrir dagljós má nota
aðalljósker, aðalljósker með lækkaðrispennu, þokuljósker eða
sérstök dagljósker með viðurkenningarnúmeri.
Litur: Skal vera hvítur eða gulur.
Staðsetning: Ljósker skulu vera framan á ökutæki og vísa fram.
Hæð skal vera ámilli 250 mm og 1500 mm. Fjarlægð ljóskera frá ystu
brún má mest vera 400 mmog a.m.k. 600 mm skulu vera á milli þeirra.
Ákvæði um fjarlægð frá ystu brúnþurfa ekki að vera uppfyllt ef
framvísandi stöðuljósker eru samtengddagljóskerum.
Ljósstyrkur: Sérstakt viðurkennt dagljósker skal hafa ljósstyrk
á milli 400 cd og1200 cd við ljóskerið. Spenna á lágljóskerum fyrir
lækkaða spennu skal veraa.m.k. 11 V við fulla hleðsluspennu 12 V
kerfis en samsvarandi 22 V fyrir 24 Vkerfi.
Tenging: Ljós má kvikna sjálfkrafa af völdum lykilrofa, hreyfils
sem gangsetturhefur verið (hleðsla, smurþrýstingur), hreyfingu
ökutækis eða gírskiptingu.Sérstök dagljós skulu kvikna
sjálfkrafa
-
Ljóskerin skulu tengd afturvísandi stöðuljóskerum en mega einnig
vera tengdframvísandi stöðuljóskerum.
Ljósker fyrir dagljós skulu þannig tengd að þau slokkni
sjálfkrafa þegar kveikt erá stöðuljósum eða aðalljósum.
Stærð: Lýsandi flötur ljóskers skal vera a.m.k. 40 cm2.
(6) Hemlaljós.
Litur: Skal vera rauður.
Dreifing: Ljós frá ljóskerum í pari skal vera sýnilegt a.m.k.
15° ofan við og a.m.k.15° (5° ef hæð ljóskersins er minni en 750
mm) neðan við ljóskerið og a.m.k. 45°innan og utan við
ljóskerið.
Ljósstyrkur: Styrkur ljóss við ljóskerið skal vera á milli 40 cd
og 100 cd.Ljósstyrkurinn skal vera áberandi meiri en ljóssty