Page 1
การปรบปรงผงกระบวนการประกอบชนงานในแผนก DIY โดยใชทฤษฎ
การวางผงโรงงานอยางมระบบ กรณศกษา บรษท เอนไก ไทย จากด
IMPROVEMENT OF PROCESS LAYOUT IN DIY SHOP
BY SYSTEMATIC LAYOUT PLANNING (SLP)
CASE STUDY : ENKEI THAI CO., LTD
นายฐตพฒน สมพนธ
โครงงานสหกจศกษานเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
ปรญญาบรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการจดการอตสาหกรรม
คณะบรหารธรกจ
สถาบนเทคโนโลยไทย – ญปน
พ.ศ. 2558
Page 2
การปรบปรงผงกระบวนการประกอบชนงานในแผนก DIY โดยใชทฤษฎ
การวางผงโรงงานอยางมระบบ กรณศกษา บรษท เอนไก ไทย จากด
IMPROVEMENT OF PROCESS LAYOUT IN DIY SHOP
BY SYSTEMATIC LAYOUT PLANNING (SLP)
CASE STUDY : ENKEI THAI CO., LTD
นายฐตพฒน สมพนธ
โครงงานสหกจศกษานเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร
ปรญญาบรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการจดการอตสาหกรรม
คณะบรหารธรกจ
สถาบนเทคโนโลยไทย – ญป น
พ.ศ. 2558
คณะกรรมการสอบ
.............................................................................ประธานกรรมการสอบ
(ผชวยศาสตราจารยรงสรรค เลศในสตย)
.............................................................................กรรมการสอบ
(ผชวยศาสตราจารยอนวต เจรญสข)
.............................................................................อาจารยทปรกษา
(อาจารยพงศศกด สายธญญา)
………………………………………………….ประธานสหกจศกษา
(อาจารยอลงกรณ ประกฤตพงศ)
ลขสทธของสถาบนเทคโนโลยไทย – ญป น
Page 3
ข
Project’s name Improvement of Process Layout in DIY Shop by Systematic Layout
Planning (SLP) Case Study : Enkei thai co., ltd Writer Mr.Titipat Sompan
Faculty Business Administration, Industrial Management
Faculty Advisor Mr.Pongsak Saithanya
Job Supervisor Mr.Jatupol Singtonglar
Company’s name Enkei thai co.,ltd
Business Type/Product Wheels Manufacturing
Summary
The objectives of this research are learning about The Improvement of Process Layout in
DIY Shop By Systematic Layout Planning (SLP). In a problem and define the method to solve it to
increase the efficiency of operational process in term of DIY part. We especially learned in case of
the factory model and applied the theory, to use it as a guideline for increasing the efficiency of
operational process in DIY part.
From the leaning, we already analyzed and found that the important problem which affect
directly to operational efficiency is operation planning which makes a DIY part of operation failed to
achieve the target. Therefore to solve the problem, we use the Systematic Layout Planning (SLP)
theory to apply in this case to manage the suitable operational planning for DIY part.
After we carried out, the result is this method can solve the problem by reduce the distance of
operational movement about 41.1 meters. By the original time of operational time is about 450
minutes or 7 hours and 30 minutes decreased to 424.8 minutes or 7 hours and 4 minutes which
provided the difference about 25.2 minutes. So, the shorter distance of operational movement directly
affects to the operational time which become shorter and provide more efficiency level of operational
process.
Page 4
ข
Photo Co-operative Education - Before
- Installation
- After
Page 5
ก
ชอโครงงาน การปรบปรงผงกระบวนการประกอบชนงานในแผนก DIY โดยใชทฤษฎ
การวางผงโรงงานอยางมระบบ กรณศกษา บรษท เอนไก ไทย จากด
Improvement of Process Layout in DIY Shop by Systematic Layout
Planning (SLP) Case Study : Enkei thai co., ltd
ผเขยน นายฐตพฒน สมพนธ
คณะวชา บรหารธรกจ สาขาวชาการจดการอตสาหกรรม
อาจารยทปรกษา อาจารยพงศศกด สายธญญา
พนกงานทปรกษา นายจตพล สงหทองลา
ชอบรษท บรษท เอนไก ไทย จากด
ประเภทธรกจ/สนคา ผลตลอสาหรบรถจกรยานยนตและลอรถยนต
บทสรป
วตถประสงคในการวจยครงนเพอปรบปรงผงการประกอบชนงาน Charger Ingot Tank โดยใช
ดวยทฤษฎการวางผงโรงงานอยางมระบบ (Systematic Layout Planning: SLP) ทจะศกษาถงปญหาและ
กาหนดวธทางแกไขปญหาเพอเพมประสทธภาพของแผนก DIY โดยประยกตใชวชาการเพอเปน
แนวทางในการเพมประสทธภาพการผลตของแผนก DIY
จากการศกษาวเคราะหพบวา ปญหาทสาคญทกอใหเกดผลกระทบโดยตรงตอประสทธภาพ
การผลตไดแก ดานการวางผงการทางาน ทาใหประสทธภาพในการผลตของแผนก DIY ไมเปนไปตาม
เปาหมาย จากปญหาดงกลาวผวจยไดนาเอาทฤษฏ “ขนตอนการวางผงโรงงานอยางมระบบ Systematic
Layout Planning (SLP)” มาแกไขปญหาทเกดขน เพอจดผงการทางานทเหมาะสมสาหรบแผนก DIY
จากการศกษาหลงจากททาการดาเนนการแลวพบวาสามารถลดระยะทางการเคลอนยายชนงาน
ลงได 41.1 เมตร สงผลใหระยะทางการเคลอนทสนลงทาใหมประสทธภาพในการผลตเพมขน โดยเวลา
รวมทใชในการผลตจากเดม 450 นาทหรอคดเปน 7 ชวโมง 30 นาท ลดลงเปน 424.8 นาทหรอคดเปน 7
ชวโมง 4 นาท มความแตกตาง 25.2 นาท
Page 6
ก
รปถายผลงานสหกจศกษาทไดดาเนนการ
- กอนปรบปรง
- ระหวางปรบปรง
- หลงปรบปรง
Page 7
ค
กตตกรรมประกาศ
ขอขอบพระคณ บรษท เอนไก ไทย จากด ทเออเฟอสถานทใหการศกษาสหกจ แกขาพเจา
นกศกษาสหกจ และแผนกวศวกรรมทไดทาการดแลขาพเจาดงครอบครวพนอง เปนกนเอง ใหความร
เทคนคความสามารถในการปฏบตงานทง ในดานเอกสารและหนางานการผลตและนกถงความ
ปลอดภยของขาพเจาเปนอนดบแรกเสมอ รวมถงขอขอบพระคณ นายสมบต พรมลาย ตาแหนง
ผจดการสวนงาน Project & DIY ทใหความรดานการทางานกระบวนการของการผลตลอรถยนต เปน
อยางมาก รวมไปถงความรทางดานการปรบปรงพนทการทางานททาใหขาพเจาสามารถนาความรมาใช
ในการทารายงานเพมมากขน และทขาดไมไดขอขอบพระคณ นายจตพล สงหทองลา ตาแหนง
หวหนางาน นายรงตะวน จตรแจง ตาแหนง วศวกร นายวรรธนะ เสอเหลอง ตาแหนง ชางเทคนค และ
นางสาวบญรตน คงหอม ทใหการดแลขาพเจาไดเปนอยางดทงในเรองการทางานและการใชชวต ทาให
ไดเรยนรประสบการณแปลกใหมมากขน
ขอขอบพระคณ อาจารยพงศศกด สายธญญา ทปรกษาสหกจในครงนทได ดแลขาพเจาในการ
ทารายงานและใหคาปรกษาความรในการใชเครองมอวเคราะหตางๆทาใหสามารถทารายงานไดอยางม
ประสทธภาพในครงน ขอขอบพระคณบดา มารดา และครอบครวทคอยใหกาลงใจและสนบสนน
สงเสรมในทกๆเรองเปนอยางดเสมอมา และขอขอบคณพๆเพอนนกศกษาปรญญาตรทกทานทไดให
ความชวยเหลอตลอดเวลาทศกษาอย คอยใหกาลงใจและความชวยเหลอในการทาการศกษาในครงน
นายฐตพฒน สมพนธ
Page 8
ง
สารบญ
หนา
บทสรป ก
Summary ข
กตตกรรมประกาศ ค
สารบญ ง
สารบญตาราง จ
สารบญภาพประกอบ ฉ
บทท
1. บทนา
1.1 ชอและทตงของสถานประกอบการ 1
1.2 ลกษณะธรกจของสถานประกอบการ หรอการใหบรการหลกขององคกร 2
1.3 รปแบบการจดองคกรและการบรหารองคกร 4
1.4 ตาแหนงและหนาทงานทนกศกษาไดรบมอบหมาย 5
1.5 พนกงานทปรกษา และ ตาแหนงของพนกงานทปรกษา 5
1.6 ระยะเวลาทปฏบตงาน 6
1.7 ทมาและความสาคญของปญหา 6
1.8 วตถประสงคหรอจดมงหมายของการปฏบตงานสหกจศกษา 7
1.9 ผลทคาดวาจะไดรบจากการปฏบตงานหรอโครงงานทไดรบมอบหมาย 7
1.10 นยามศพทเฉพาะ 7
2. ทฤษฎและเทคโนโลยทใชในการปฏบตงาน 8
2.1 ทฤษฎการวางผงโรงงาน 8
2.2 ทฤษฎการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ 12
2.3 แผนภาพความสมพนธ 17
2.4 การประเมนและเลอกผงโรงงาน 18
2.5 งานวจยทเกยวของ 20
Page 9
ง
3. แผนงานการปฏบตงานและขนตอนการดาเนนงาน 22
3.1 แผนงานปฏบตงาน 22
3.2 รายละเอยดโครงงาน 23
3.3 ขนตอนการดาเนนงาน 26
4. ผลการดาเนนงาน การวเคราะหและสรปผลตาง ๆ 29
4.1 ขนตอนและผลการดาเนนงาน 29
4.2 ผลการวเคราะหขอมล 39
4.3 วเคราะหและวจารณขอมลโดยเปรยบเทยบผลทไดรบกบกบวตถประสงค 55
5. บทสรปและขอเสนอแนะ 56
5.1 สรปผลการดาเนนงาน 56
5.2 อปสรรคในการดาเนนงาน 57
5.3 ขอเสนอแนะจากการดาเนนงาน 58
บรรณานกรม 59
ภาคผนวก 60
ก. ขอมลการผลตชนงานอางองยอนหลง 60
ประวตผจดทาโครงงาน 65
Page 10
จ
สารบญตาราง
ตารางท หนา
1.1 ผลตภณฑของบรษท 3
1.2 พนกงานทปรกษาและตาแหนงพนกงานทปรกษา 5
3.1 ตารางแสดงขนตอนการดาเนนงาน 22
3.2 ตวอยางแผนภมกระบวนการผลต (Operation Process Chart) 23
3.3 แผนภมความสมพนธกจกรรม 24
4.1 Tank low dross / Charger Ingot Tank Flow process chart 35
4.2 รายชอเครองมอในแผนก DIY SHOP 37
4.3 แสดงผลระดบ ของความสมพนธของคกจกรรม 41
4.4 แสดงเหตผล ของความสมพนธ ระหวางสถานงานทมความสมพนธระดบ A 42
แสดงถงกจกรรมทมความสมพนธมากทสด
4.5 แสดงเหตผล ของความสมพนธ ระหวางแผนกทมความสมพนธระดบ E 42
แสดงถงกจกรรมทมความสมพนธมากพอสมควร
4.6 แสดงเหตผล ของความสมพนธ ระหวางแผนกทมความสมพนธระดบ I 43
แสดงถงกจกรรมทมความสมพนธมาก
4.7 การผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank (หลงการปรบปรง) Layout แบบท 1 45
4.8 การผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank (หลงการปรบปรง) Layout แบบท 2 48
4.9 เมตรกซของความสมพนธ แบบเปรยบเทยบเปนคๆ 50
4.10 เมตรกซของความสมพนธ ผลรวมแตละคอลมน (column) 51
4.11 คานวณคา normalize และคานวณคา Eigenvector 52
4.12 คานวณคา consistency vector 53
4.13 ตาราง RI 54
4.14 เมตรกซลาดบความสาคญของแตละปจจยของแตละผงการทางาน 54
Page 11
จ
สารบญตาราง(ตอ)
ตารางท หนา
4.15 ผลลพธความสมพนธรวมของแตละปจจยกบผงการทางานทางเลอก 55
5.1 สรปผลการปรบปรง 57
ก.1 แสดงปรมาณชนงานทมการสงผลตในเดอน ก.ค. – ธ.ค. ป 2558 61
ก.2 แสดงปรมาณชนงานทมการสงผลตในเดอน ก.ค. – ธ.ค. ป 2558 (ตอ) 62
ก.3 แสดงปรมาณชนงานทมการสงผลตในเดอน ก.ค. – ธ.ค. ป 2558 (ตอ) 63
ก.4 แสดงปรมาณชนงานทมการสงผลตในเดอน ก.ค. – ธ.ค. ป 2558 (ตอ) 64
Page 12
ฉ
สารบญภาพประกอบ
ภาพท หนา
1.1 ทตงบรษท เอนไกไทย จากด 1
1.2 โครงสรางการบรหารงานของบรษท เอนไกไทย จากด 4
2.1 แสดงแผนการเชงปฏบตของการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ 12
2.2 แสดงสญลกษณทสาคญเพอใชเขยนแผนภมกระบวนการผลต 15
2.3 แสดงวธการทาแผนภมความสมพนธ 16
4.1 ขนตอนหยบวตถดบ 29
4.2 ขนตอนตดเหลกเสนขนโครง 30
4.3 ขนตอนตดเหลกแผน 30
4.4 ขนตอนเจยรเหลก 31
4.5 ขนตอนเชอมประกอบ 31
4.6 ขนตอนเจยรรอยเชอม 32
4.7 ขนตอนเปาลม 32
4.8 ขนตอนตรวจสอบ 33
4.9 ขนตอนทาส 33
4.10 ขนตอนจดเกบ 34
4.11 รปแบบ Layout และการจดพนทการทางาน DIY SHOP ปจจบน 36
4.12 แสดงการจดวางเครองมอการทางานใน DIY SHOP 37
4.13 Layout การประกอบชนงาน Tank low dross / Charger Ingot Tank กอนปรงปรง 38
4.14 ภาพแสดงความสมพนธกจกรรม 40
4.15 ความสมพนธของการผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank Layout แบบท 1 44
4.16 ความสมพนธของการผลตTank low dross /Charger Ingot Tank Layout แบบท 2 47
4.17 เปรยบเทยบผงการทางานกอนและหลงปรบปรง 55
ก.1 Tank low dross / Charger Ingot Tank 64
Page 13
บทท 1
บทนา
1.1 ชอและทตงของสถานประกอบการ
ชอสถานประกอบการ : บรษท เอนไก ไทย จากด
สถานทตง : 444 หม 17 นคมอตสาหกรรมบางพล ซอย 6 ถนนเทพารกษ ตาบลบางเสาธง
อาเภอบางเสาธง จงหวดสมทรปราการ 10540
โทรศพท : 02-705-8060
โทรสาร : 02-315-1497
E-mail :http://www.enkeithai.co.th/
ภาพท 1.1 ทตงบรษท เอนไกไทย จากด
ทมา : http://www.enkeithai.co.th/contact.php
Page 14
2
1.2 ลกษณะธรกจของสถานประกอบการ
บรษท เอนไกไทย จากดประกอบกจการเปนผผลต,นาเขา,สงออกและจาหนายลอสาหรบรถยนต
และลอสาหรบรถจกรยานยนต ชนสวนอลมเนยมรถยนต ชนสวนอลมเนยมสาหรบรถจกรยานยนต
กอตงเมอป 2530 โดย Mr.Junichi Suzuki ซงปจจบนบรษทเอกไกไทยจากดกอตงมา 28 ป มจานวน
พนกงานทงหมด 2,000 คน ดวยความเชยวชาญและกอตงมายาวนานสงผลใหมฐานลกคาจานวนมาก
แบงเปนภายในประเทศและภายนอกประเทศ ปจจบนบรษทในเครอเอนไกกอตงอยในแตละประเทศ
ทวโลกมรายนามบรษทดงน
1.2.1 บรษทในเครอเอนไกภายในประเทศ
1. ENKEI THAI FOUNDY CO.,LTD.
2. ASIAN ENKEI TRADING CO.,LTD.
3. ENKEI THAI MOULDINGS CO.,LTD
4. KOBAYASHI AUTOPARTS (THAILAND) LTD.
5. M.C. ALUMINUM ITHAILAND) Co., LTD
1.2.2 บรษทในเครอเอนไกภายนอกประเทศ
1. ENKEI CORPORATION. 12. ENKEI PHILIPPINES, INC
2. ENBISHI ALUMINUM WHEELS LTD. 13. ENKEI CASTALLOY LTD
3. ENKEI ASIA PACIFIC LTD 14. ENKEI FLORIDA, INC.
4. ENKEI AUDIT & COMPUTER SERVICES 15. ENKEI AMERICA INC.
5. ENKEI WHEEL CORPORATION 16. ENKEI ACE CO.,LTD.
6. ENKEI ENGINEERING LTD. 17. ENKEI INTERNATIONAL INC.
7. ENKEI LOGISTIC CO.,LTD
8. ENKEI ALUMINUM (CHINA) CO.,LTD
9. ENKEI FOUNDRY CORPORATION
10. ENKEI (MALAYSIA) SDN BHD.
11. P.T. ENKEI INDONESIA
Page 15
3
โดยบรษทในเครอเอนไกมงเนนทจะเปนผนาการใหบรการลออลมเนยมและหลอชนสวนยาน
ยนตใหถงมอลกคาอยางคณภาพและตรงตอเวลา มงมนทจะบรรลความเปนเลศในทกดานของ
กจกรรมทางธรกจและสรางความพงพอใจใหกบลกคาทงหมดภายในประเทศและตางประเทศ
ภายใตการจดการตามมาตรฐานสากลคอ ISO 9001(การบรหารจดการคณภาพ) QS 9000,ISO
14001(การบรหารจดการดานสงแวดลอม) และ OHSAS 18001 (การจดการดานชวอนามยและ
ความปลอดภย) บรษทไดพฒนาระบบหลอ,ออกแบบ,เครองจกรกลใหมประสทธภาพกาวทนโลก
ในยคปจจบน พฒนาขดความสามารถของพนกงานผานการฝกอบรมทมประสทธภาพอยางตอเนอง
และปรบปรงอยางตอเนองในทกกจกรรมทางธรกจ (คณภาพ,สงแวดลอม,ประสทธภาพในการ
ปฏบตงาน,สขภาพและความปลอดภย) อกทงทางบรษทไดสรางความสมดลสาหรบผมสวนได
สวนเสยทสาคญขององคกรไมวาจะเปน ลกคา,พนกงานซพพลายเออร,ประชาชนและชมชน ซง
ทางคณะกรรมการและผบรหารมความมนใจวาจะมทรพยากรทเพยงพอพรอมทจะดาเนนตาม
นโยบายและจะพฒนาทกระดบภายในองคกรผานการตรวจสอบและวางแผนการตรวจสอบการ
ตวชวดประสทธภาพเปนประจา
1.2.3 ผลตภณฑของบรษท
ผลตภณฑหลกของบรษททผลตในบรษท เอนไก ไทย จากด มดวยกน 3 ชนดคอลออลมเนยม
สาหรบรถยนต สถานทผลตคอ MAC1-15 , ลออลมเนยมสาหรบจกรยายยนต สถานทผลตคอ
MCC & CNC , ชนสวนยานยนต สถานทผลตคอ FD 1-3 ซงจะมขนตอนการผลตทแตกตางกน
ออกไปในการผลตลอแตละรน
ตารางท 1.1 ผลตภณฑของบรษท
ลออลมเนยมสาหรบ
รถยนต ลออลมเนยมสาหรบ
จกรยานยนต ชนสวนยานยนต
Page 16
4
1.3 รปแบบการจดองคกรและการบรหารองคกร
โครงสรางองคกรประกอบไปดวย Mr.Norito Takei ตาแหนง MD (Managing Director) เปน
ผบรหารสงสดในบรษท เอนไกไทย จากด รองลงมาไดแกหวหนาแผนกตางๆตามลาดบ ดงแสดง
ในภาพท 1.2
ภาพท 1.2 โครงสรางการบรหารงานของบรษท เอนไกไทย จากด
Page 17
5
1.4 ตาแหนงและหนาทงานทไดรบมอบหมาย
ไดรบมอบหมายฝกงานในแผนก วศวกรรม ในสวนงาน Project & DIY หนาทในการทางานมดงน
1. ควบคมงานกอสรางและตดตงเครองจกรภายในโรงงานใหเปนไปตามแผนงานตามลาดบ
ของงานโครงการรวมถงประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอแกไขปญหาหนางาน
2. ควบคมการใชวสดของผรบเหมาใหเปนไปตามรายละเอยดและปรมาณทกาหนด
3. ตรวจสอบและรายงานความกาวหนาของงานกอสรางทไดรบมอบหมาย
4. ตดตามการทางานของผรบเหมาใหไดมาตรฐาน ตามขนตอนทถกตอง
5. อพเดทขอมล Layout การเปลยนแปลงภายในโรงงานดวยโปรแกรม Autocad
6. วาดแบบชนงานในโปรแกรม Autocad เพอนาไปเปนขอมลในการประกอบและตดวตถดบ
(เหลก) ในแผนก DIY
1.5 พนกงานทปรกษา และ ตาแหนงของพนกงานทปรกษา
ตารางท1.2 พนกงานทปรกษาและตาแหนงพนกงานทปรกษา
1748 นายสมบต พรมลาย
CSP. ผจดการสวนงาน Project & DIY
0278 นายจตพล สงหทองลา
SV. หวหนางาน
1384 นายรงตะวน จตรแจง
Eng. วศวกร
4887 นายวรรธนะ เสอเหลอง
T ชางเทคนค
Page 18
6
1.6 ระยะเวลาทปฏบตงาน
การปฏบตงานเรมตงแตวนท 26 ตลาคม 2558 ถงวนท 26 กมภาพนธ 2559 เปนระยะเวลาทงหมด
18 สปดาห ไดรบความอนเคราะหใหทาการปฏบตงานท บรษท เอนไกไทย จากด
1.7 ทมาและความสาคญของปญหา
ในปจจบนอตสาหกรรมการผลตลออลมเนยมอลลอยสาหรบรถยนตและลออลมเนยมอลลอย
สาหรบรถจกรยานยนตมการแขงขนสงขน ทงในดานการตลาดและการพฒนาเทคโนโลยรวมไปถงดาน
ศกยภาพการทางานของพนกงานภายในโรงงาน ซงบรษท เอนไกไทย จากด เปนบรษทชนนาของ
ประเทศไทยในดานการผลตและสงออกชนสวนยานยนต ซงผลตภณฑหลกททาใหบรษท เอนไกไทย
จากด มชอเสยงและเปนทรจกของบรษทอนๆในดานยานยนตกคอการผลตลอรถยนต เพอตอบสนอง
ความตองการของลกคาทเพมสงขนอยางตอเนอง ซงเปนผลมาจากปรมาณความตองการทเพมสงขน
จากการใชรถยนตในตลาดโลกของยคปจจบน ซงมแนวโนนการเตบโตมากขนอยางตอเนอง รวมถง
ธรกจและการใชสวนบคคล ดงนนกลยทธหนงของบรษทผผลตลออลมเนยมอลลอยสาหรบรถยนตและ
ลออลมเนยมอลลอยสาหรบรถจกรยานยนตคอการลดตนทนและเรงพฒนาผลตภณฑออกสตลาด โดย
มงเนนคณภาพรวมถงการใชเทคนคและเครองมอตางๆ เพอเพมประสทธภาพของการทางานใหสงขน
ซงการปรบปรงผงการทางานในแผนกตางๆ เปนทางเลอกหนงในการเพมประสทธภาพของ
อตสาหกรรมการผลตโดยเปนการปรบปรงผงการทางานทมอยแลวใหมความเหมาะสมยงขนเชน มการ
ไหลของวสดทดขน ระยะทางการขนสงสนลงและจากความมงหวงของโรงงานอตสาหกรรมทจะใช
ทรพยากรและปจจยในการผลตตางๆทมอยอยางจากดใหเกดประโยชนสงสด ดงนนขาพเจาจงมงศกษา
เกยวกบการการออกแบบผงโรงงานเพอใชเปนแนวทางในการเพมประสทธภาพกระบวนการผลต
หลกการและทฤษฎการวางผงโรงงานอยางมระบบ (Systematic Layout Planning; SLP) และลด
ระยะทางในการขนยายวสดใหนอยลง ชวยใหเกดประสทธภาพการทางานมากขน
ซงปจจบนทางสวนงาน DIY ประสบปญหาทางดานการขนยายชนงานระหวางสถานงานใน
ระยะทางทไกล และใชเวลามากเกนความจาเปน สงผลใหเกดการทางานลาชาไมทนตามความตองการ
ของโรงงาน ในทนพบวาในพนทการทางาน DIY SHOP ไมไดจดพนทการทางานใหเปนระบบ
พนกงานตองขนยายชนงานผานสถานงานยอนไปยอนมาถง 55.6 เมตร ซงอาจทาใหพนกงานอาจไดรบ
อนตรายจากการขนยายชนงานระหวางสถานงานได
Page 19
7
1.8 วตถประสงคหรอจดมงหมายของการปฏบตงาน
เพอปรบปรงผงการประกอบชนงาน Charger ingot tank โดยใชดวยทฤษฎการวางผงโรงงานอยางม
ระบบ (Systematic Layout Planning: SLP)
1.9 ผลทคาดวาจะไดรบจากการปฏบตงานหรอโครงงานทไดรบมอบหมาย
ผลทคาดวาจะไดรบจากการดาเนนการปรบปรงผงการทางานในสวนของ DIY SHOPโดยนา
หลกการและทฤษฎ (Systematic Layout Planning: SLP) มาประยกตใช เพอเปรยบเทยบผงโรงงานกอน
ปรบปรงและหลงปรบปรงซงผลทไดจากการดาเนนการปรบปรงผงโรงงานเพอจดสมดลกาลงการผลต
และใชเปนแนวทางในการลดระยะทางการขนยายวสด ผวจยไดเสนอผงการทางานททาการปรบปรง
ใหม โดยผลทคาดวาจะไดรบมดงน
- ระยะทางในการขนยายชนงานระหวางสถานงานสนลง
- สภาพแวดลอมการทางานดขน
1.10 นยามศพทเฉพาะ
1. 4W = 4Wheel = 4 ลอรถยนต
2. CNC M/C Center = Computer Numerical Control Machine Center = เครองเจาะร PCD
3. Mac 1-15 = Plant สถานทการผลตลอแมก มจานวน 15 Plant
4. FD 1-3 = สถานทการผลตชนสวนอะไหลรถยนต
5. DIY SHOP = สถานทผลตชนงานเพอ Support การผลต
6. 2W = 2Wheel = 2 ลอรถจกรยานยนต
7. Autocad = โปรแกรมวาด Layout
Page 20
บทท 2
ทฤษฎและเทคโนโลยทใชในการปฏบตงาน
ทฤษฎและความรทใชในการวจยครงน ประกอบดวยทฤษฎหลกและการศกษาผลงานวจยท
เกยวของ ดงน
2.1 ทฤษฎการวางผงโรงงาน (สมศกด ตรสตย, 2542)
เปนการออกแบบวางผงโรงงานหรอสถานท เพอใหเหมาะสมกบการทางานการผลต
เครองจกร อปกรณการทางาน หรอหนารานในการใหบรการ จากกระบวนการผลตและบรการจะเปน
การผานปจจยตางๆ เชน คน เครองจกร วตถดบ พลงงาน การออกแบบการวางผงทดจะชวยลดตนทน
ในการบรหารงานทตาลง การทางานมความสะดวกและมประสทธภาพ ทาใหคณภาพชวตม
ประสทธภาพมากขน โดยกาหนดตาแหนงของคน เครองจกร วตถดบและสงสนบสนนการผลตทเปน
ปจจยสาคญของระบบการผลตใหเหมาะสมเกดเวลาวางเปลาในสายการผลตทนอยกวาและใชเวลาการ
ผลตใหสนทสดอนยงผลใหเกดประโยชนในดานการผลตทตาลง ประหยดคาใชจายในการดาเนนงาน
ทงทางตรงและทางออม ใชเนอทสวนทเปนพนทไดอยางมประสทธภาพและเปนขอไดเปรยบในเชง
เศรษฐศาสตร โดยเฉพาะผลตภณฑทอยในตลาดการแขงขนในอดตหลายๆ ปญหาในการใชบรการทม
การจดวางผงไมดเชนการวางผงของโรงพยาบาลในอดต การตรวจรางกายใหครบทกอยางใชเวลา
มากกวาครงวน ผใชบรการตองเดนไปมาเขาออกหองตางๆ กดลฟตขนลงชนตางๆ แตในปจจบนนถา
เขาไปใชบรการจะใชเวลานอยลงกวาเดมเนองจากการจดวางหนวยใหบรการอยในพนทเดยวกนหรอ
ใกลเคยงกน
2.1.1 การวางผงตามชนดผลตภณฑ (Product Layout)
การวางผงตามชนดผลตภณฑเหมาะสมสาหรบการผลตทมผลตภณฑชนดเดยวหรอ
นอยชนด เปนการผลตทมจานวนมาก (Mass Production) และเปนการผลตแบบตอเนอง เชน
การผลตน าอดลม การผลตปนซเมนต การผลตโทรศพท การผลตอาหารกระปอง เปนตน การ
จดวางสายการผลตแบบนจะเหนไดชดวาเปนการผลตทมปรมาณมากๆ มการใชสายการผลต
ลกษณะแบบ สายพาน มการสงวตถดบทางสายหรอทางทอ มการผลตตลอดเวลาและการ
เตรยมการผลตจะใชเวลานาน
Page 21
9
ขอดของการจดสายการผลตแบบผลตภณฑ
1. ลดเวลาการเตรยมการผลตไดมาก
2. สายการผลตจะมความสมดลทาใหผลตไดปรมาณมาก
3. สามารถควบคมการทางานไดโดยมองเหนสายการผลตไดทงหมด ทาใหเกดความ
ชดเจนดานผลผลตและทราบจดบกพรองไดงาย
4. ตนทนการผลตตอหนวยจะถกกวา
5. คาขนยายลาเลยงจะตาเนองจากมการขนยายทเปนลาดบและแนนอน
ขอเสยเปรยบของการจดสายการผลตแบบผลตภณฑ
1. ตนทนในการลงทนเครองจกรและอปกรณจะสง
2. ถาระบบการสนบสนนวตถดบไมดไมสมดลจะสงผลกระทบทงสายการผลต
3. กรณการผลตของเสยถาไมสามารถตรวจสอบทชดเจนจะมความสญเสยมาก
เนองจากผลตออกมามากในแตละหนวยเวลา
4. ไมมความยดหยนในการผลตหลากหลายผลตภณฑ
2.1.2 การวางผงตามกระบวนการผลต (Process Layout)
การวางผงตามชนดผลตภณฑ จะทาการวางผงตามกลมของเครองจกรหรอตามหนาท
ของงาน (Functional Layout) เชน โรงงานในการขนรป-กลง-ตด-เจาะ-เชอม-ประกอบ ซงไดม
การแยกแผนกในการทางานอยางชดเจน เหนตวอยางไดจากโรงงานผลตเฟอรนเจอร หรอ
โรงพยาบาลทมการจดวางผงการผลตและบรการแบบกระบวนการผลต
ขอดของการจดสายการผลตแบบกระบวนการผลต
1. มความยดหยนสามารถใชเครองจกรไดหลากหลายผลตภณฑ
2. การเปลยนแปลงผลตภณฑไมมผลตอการเปลยนผงโรงงานมากนก
3. เครองจกรสามารถทดแทนกนได
4. การเพมกาลงผลตและการควบคมสงบกพรองสามารถควบคมไดเฉพาะหนวยผลต
5. การเพม-ลดเครองจกรและอปกรณทาไดสะดวกและตนทนไมสงมากนก
Page 22
10
ขอเสยเปรยบของการจดสายการผลตแบบกระบวนการผลต
1. จดสมดลการผลตไดยาก
2. มงานรอระหวางกระบวนการผลตมาก (Work In Process: WIP)
3. มการใชพนทในการวางผงมากเนองจากแตละแผนกตองมการเตรยมจดเกบวตถดบ
เสนทางเดนและการขนถาย
4. ตนทนการผลตตอหนวยจะสงเนองจากจะเปนการผลตแบบสงทาเปนสวนมาก และ
เปนลกษณะงานทาเฉพาะตามแบบในปรมาณทนอย
5. เวลาในการผลตไมเตมทเนองจากมการสญเสยในการเตรยมงานเตรยมเครองจกร
เพอการผลตบอยตามแตผลตภณฑ
6. การวางแผนและควบคมการผลตจะทาไดยากเนองจากมความหลากหลายทง
ผลตภณฑเครองจกร วตถดบ และการสงมอบ
2.1.3 การวางผงแบบงานอยกบท (Fixed-Position Layout)
การวางผงการผลตแบบอยกบทเหมาะสาหรบผลตภณฑทมขนาดทคอนขางใหญ ไม
สะดวกในการเคลอนยายผลตภณฑ เชน เครองบน เรอเดนสมทร การกอสรางเขอน การ
กอสรางอาคาร เมอการผลตแลวเสรจ ผลตภณฑสวนมากมกจะอยกบท หรอถามการเคลอนยาย
จะคอนขางลาบากการวางผงลกษณะนทาการวางผงโดยการใหชนงานทจะผลตอยกบทหรอ
ผลตสวนงานชนยอยๆ เปนลกษณะชนสวนสาคญจากภายนอกนาเขามาประกอบ โดยเคลอน
แรงงาน วตถดบอปกรณ เครองจกร พลงงาน และกรรมวธเขาไปหา
ในอดตการกอสรางสะพานลอยคนเดนขาม หรอสะพานลอยของรถ จะมการนาเอา
ปจจยการผลตตางๆ วตถดบ เครองผสมปนซเมนตเหลกเสน แรงงาน ปนซเมนต ไมแบบ รถ
ขดเจาะ เสาเขม เขาไปในพนททจะสรางเพอผานกระบวนการสรางเปนใหเปนสะพานลอย
อยางสมบรณ โดยใชเวลาในการดาเนนการนานนบเดอนขณะทปจจบนจะเปนลกษณะทใช
เทคโนโลยทผลตคานหรอเสาเขมมากอนเสรจแลวนามาประกอบโดยใชเวลาทลดลงกวาเดม
มาก โดยการจราจรจะมการตดขดนอยลงแตไดผลตภณฑเหมอนเดมและมความรวดเรวในการ
ผลตการสรางมากกวา
Page 23
11
ขอดของการวางผงแบบงานอยกบท
1. การผลตประเภทนสวนใหญมตนทนคงทตาเพราะไมตองลงทนซอเครองจกรเอง
ขอเสยของการวางผงแบบงานอยกบท
1. การผลตประเภทนตองการแรงงานทมทกษะการผลตสง ดงนนคาแรงจงสงกวา เมอ
เปรยบเทยบกบการผลตประเภทอน
2. มตนทนผนแปรทสงเนองจากคาจางแรงงานและคาเชาเครองจกรทสง
2.1.4 หลกการออกแบบและการวางผงโรงงาน (Design and Plant Layout)
การจดวางผงโรงงาน เปนเรองทเกยวกบการออกแบบระบบคน วตถดบ เครองมอและ
สงสนบสนนการผลตใหอยตาแหนงทเหมาะสมทสด ซงเปนอกวธการหนงในการชวยเพม
ประสทธภาพของการดาเนนงาน แตเนองจากการวางผงโรงงานนนครอบคลมไดในหลายๆ
กจกรรมซงในแตละโรงงานยอมมความแตกตางกนขนอยกบปญหาหรอสาเหตทพบในโรงงาน
น นๆ เชน การออกแบบและการผลตผลตภณฑชนดใหม ปรมาณการผลตเปลยนแปลง
เครองจกรอปกรณและสงอานวยความสะดวกทลาสมย การเกดอบตเหตบอยครง สภาวะ
แวดลอมของคนงานไมด เปลยนทาเลทตงโรงงานใหม และการลดตนทนการผลต เปนตน
2.1.4.1 แนวทางพจารณาเลอกชนดของผงโรงงานเพอใหการวางผงโรงงานเหมาะสม
ยงขนควร ศกษาถงคณประโยชนของการวางผงโรงงานแตละแบบโดยมขอพจารณา
1) การวางผงโรงงานตามชนดของผลตภณฑ (Product Layout) เหมาะสาหรบ
- โรงงานทผลตสนคานอยชนด แตละชนดมปรมาณการผลตมาก
- สนคาแตละชนดมมาตรฐานแนนอน
- วตถดบทปอนเขาสายการผลตสมาเสมอ
- ตลาดมความตองการสนคาแตละชนดมจานวนมากและสมาเสมอ
2) การวางผงโรงงานตามกระบวนการผลต (Process Layout) เหมาะสาหรบ
- โรงงานทผลตสนคามากชนด แตละชนดผลตปรมาณนอย
- สนคาแตละชนดอาจผลตเพยงครงเดยว
- เวลาผลตแตละขนตอนแตกตางกน
- เปนเครองจกรประเภททวๆไป ทาไดหลายรปแบบ
Page 24
12
3) การวางผงโรงงานตามตาแหนงงาน (Fixed Position Layout) เหมาะสาหรบ
-โรงงานทผลตสนคาขนาดใหญเพยงชนดเดยว หรอสองสามชนด
-สนคาเคลอนยายยาก
-โรงงานทตองการผงโรงงานทมความยดหยนสง
2.2 ทฤษฎการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ (เศขฤทธ ตนตระกล, 2543)
หลกสาคญขนพนฐานสาหรบการวางผงโรงงานสามารถแบงออกเปน 3 ประการ คอ
1. ความสมพนธ (Relationship)เปนการจดหาความสมพนธของกจกรรมตางๆโดยเรมจาก
กจกรรมทมความสมพนธมากไปหานอย กจกรรมใดทมความสมพนธมากกใหอยใกลกน
2. เนอท (Area) เปนการพจารณาทเกยวกบเนอทตางๆทงจานวน ชนด และรปรางหรอรปทรง
ของเนอทกจกรรมตางๆทไดกาหนดในผงโรงงาน
3. การปรบจดตาแหนงพนท (Adjustment) เปนการจดหรอปรบตาแหนงกจกรรมตางๆ ใหได
อยางเหมาะสมภายใตขอจากดตางๆ
จากหลกการขนพนฐานทง 3 ประการดงกลาวเปนหวใจของโครงงานการวางผงโรงงานแบบ
ตางๆ โดยไมคานงถงชนดของผลตภณฑกระบวนการผลตหรอขนาดของโครงการแตอยางใด ซง
แผนการเชงปฏบตการวางแผนโรงงาน (Pattern of Procedure) เปนการนาหลกการดงกลาวมา
ประยกตใชดงรปตอไปน
ภาพท 2.1 แสดงแผนการเชงปฏบตของการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ
Page 25
13
แผนการเชงปฏบตของการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ(SLP) จะเรมจากขอมล P,Q,R,S,T
และกจกรรมตางๆ ทใชประกอบการวางผงโรงงานเรมดวยองคประกอบสาคญทสดคอ การไหลของ
วสด(Flow of Materials) ซงจะนามาวเคราะหหาปรมาณการไหลของวสด ทศทางและลาดบขนตอน
ของการไหล ซงจะมขอมลของพนทชวยในการพฒนาและจดทาแผนภาพแสดงความสมพนธของ
กจกรรมตางๆ แผนภาพนไดคานงถงความสมพนธของกจกรรมททาวามลกษณะสนบสนนหรอม
ลกษณะตอเนองกน จากลกษณะดงกลาวจะมความสาคญมากกวาการไหลของวสดเพยงอยางเดยวจาก
ขอมลการไหลของวสดและความสมพนธของกจกรรมตางๆ นามาวเคราะหเพอเขยนแผนภาพ
ความสมพนธของเนอทซงมขอจากดเรองของเนอททตองการในกระบวนการผลต อปกรณและ
เครองจกร รวมไปถงสงอานวยความสะดวกตางๆแตตองเปนไปอยางสอดคลองกบเนอททหาดวย
แผนภาพความสมพนธของเนอทนเปนสวนสาคญของการวางผงโรงงานเชนกน แตเปนแคแนวทาง
เทานน ซงผงโรงงานตองพฒนาปรบปรง เปลยนแปลงโดยพจารณาถงการขนถายวสด, การปฏบตงาน,
การเกบรกษาและอนๆในทศทางทเหมาะสมและขอจากดเชงปฏบตควรมการทดสอบและประเมนผล
ของแผนผงโรงงานแตละรปแบบ (อาจมการตงชอเปนแผน ก,ข,ค ดงรปท 2.1 แลวจงนามาตดสนใจ
เลอกแผนใดแผนหนงทพจารณาวาเหมาะสม)
2.2.1 ขนตอนขนตน P,Q,R,S,T และกจกรรมตางๆ
กอนการดาเนนการตามขนตอนตางๆ ตองมการพจารณาขอมลเบองตนเพอไขปญหา
ของการวางผงโรงงานเสยกอนโดยทวไปแลวสบเนองมาจากองคประกอบสาคญพนฐาน 2
ประการพนฐานคอ ผลตภณฑและปรมาณ ซงนาไปสอก 3 องคประกอบคอขบวนการผลต
(Routine) สงททาใหบรการและสนบสนน(Supporting) และเวลา(Time)
ผลตภณฑ (Product: P) หมายความวา ผลตอะไร สนคาทเราผลตนนเรมตงแตวตถดบ
ทงหมดหรอซอมาประกอบบางสวน ทาการผลตผลตภณฑสาเรจรปหรอเฉพาะชนสวนซง
ผลตภณฑอาจกาหนดวาเปนผลตภณฑชนดใด รนไหน แบบไหน กลมไหน หรอกรณไหน
และชนสวนทเปนวสดตองแยกออกเปนกลมๆตามชนดของวสด
ปรมาณ (Quantity: Q) หมายความวาจะผลตเปนจานวนเทาไหร ผลตภณฑทจะทาการ
ผลตหรอทนามาใชน นเปนจานวนเทาไร (หรอกรณอยในรปของการบรการสามารถทจะ
ใหบรการไดมากนอยเทาไร) อาจกาหนดเปนจานวนชน ตน ลกบาศกหรอเปนคาของจานวนท
จะทาการผลตหรอขาย
Page 26
14
หลงจากทไดทราบ P และ Q แลวขนตอนตอไปจะตองทาการศกษากรรมวธหรอ
ขบวนการผลต (Routine; R) หมายถงจะทาการผลตผลตภณฑอยางไร อนประกอบดวย
เครองจกร อปกรณ วธการทางาน และลาดบการทางาน ซงอาจบอกไดจากรายการปฏบตงาน
และเครองมอ(Operation and Equipment List) แผนภมขบวนการผลต และแผนภมการไหล
ของขบวนการ สวนทสนบสนนการผลต(Supporting Service: S) หมายถงสงอานวยประโยชน
เครองชวยหรอตวประสานระหวางหนวยงานซงไดจดไวในผงโรงงาน ทงนเพอใหการทางานม
ประสทธภาพ สงทสนบสนนการผลตดงกลาวไดรวมถงการบารงรกษา การซอมแซม
เครองจกรกล หองเกบเครองมอ หองน าหองสวม หองเปลยนเสอผา รานอาหาร หองพยาบาล
ทสาหรบรบสง ของรวมทงโกดงเกบของดวย จะเหนวาสวนทใหบรการและสนบสนนการ
ผลตมกจะใชพนทของโรงงานอาจมากกวาพนททใชทาการผลตดงนนเราจงใหความสนใจสงน
ดวย
องคประกอบสดทายคอ เวลา (Time: T) ซงหมายถง เมอไหร นานเทาไหร บอย
หรอไม จะทาการผลตผลตภณฑเมอไหร เรมดาเนนการตามแผนการผลตเมอไหร ทางานวนละ
กกะ หรอทาการผลตเฉพาะชวงฤดการเกบเกยวหรอเทศกาลตางๆและตองทราบเวลาการ
ทางานสาหรบการผลตเครองจกรเครองหนงไดกชน ทงนกเพอทจะหาเนอททตองการ แรงงาน
ทตองการ การวางผงโรงงานจะตองทราบเวลาทแนนอนเพอทจะทางานใหบรรลเปาหมาย
นอกจากนนแลวยงมอกษรอก 3 ตวคอ W H Y ซงจะเปนเครองมอเตอนผทจะทาการวาง
แผนผงโรงงานในรปคาถามเกยวกบขอมลตางๆ เพอความแมนยาในแหลงขอมลนนๆดวย
คาถามทชวนใหคดเพยงไมกคา คอ ทาไม (WHY) จะเปนคาถามทสาคญทเราจะตองแนใจกอน
จะเรมหาขอมล
2.2.2 ขอมลทเราเกบมาไดนามาวเคราะหเบองตนจะทาใหเราทราบสงตอไปน
1. ขอมล P, Q และ R จะทาใหทราบลกษณะการไหลของหนวยงานวาเปนอยางไร
2. ขอมล P, Q และ S จะทาใหเกดความสมพนธระหวางหนวยการผลตกบหนวย
สนบสนนและระหวางหนวยสนบสนนกนเอง
3. ขอมล R และ T จะเปนตวกาหนดชนดและจานวนเครองมอเครองจกรทตองการจะ
ใชทาใหสามารถประมาณการพนทของหนวยผลตได
Page 27
15
4. ขอมล P และ Q มาวเคราะหความสมพนธ P-Q จะทาใหเราทราบสงตอไปน ผง
โรงงานสวนใดสวนหนงควรจดเปนโรงงานแบบใด เชนแบบสายการผลต แบบจดตามประเภท
ของเครองจกร หรอแบบผสมผสาน เมอขอมล P และ Q อยในสถานะใด ควรเลอกผงโรงงาน
แบบใด
2.2.3 การไหลของวสด (Flow of Materials)
ในการวเคราะหการไหลของวสดเพอจะใหไดลาดบขนตอนการเคลอนยายวสดทด
ทสดตลอดจนขนตอนสาคญของขบวนการทเกยวกบความเขมการไหลและขนาดของการ
เคลอนยายการไหลของวสดทมประสทธภาพนน หมายถง วสดทไหลผานขบวนการตองเปน
ระบบตรง หรอวกไปวนมา หรอไหลยอนกลบ ในงานวจยนเปนลกษณะผลตภณฑเพยงชนด
เดยว จงใชแผนภมกระบวนการผลต (Operation Process Chart: OPC) ซงแผนภมนใชบอก
ขนตอนในกรรมวธในการผลตอยางกวางๆ ทาใหเหนภาพการทางานทงระบบ และในการ
เขยนแผนภมจะใชสญลกษณแทนการกระทาตางๆตามมาตรฐาน ASME
ภาพท 2.2 แสดงสญลกษณทสาคญเพอใชเขยนแผนภมขบวนการผลต
จากนนเมอไดแผนภมขบวนการผลตแลว (Operation Process Chart) เรามกจะใช
แผนภมการไหลของกระบวนการผลต (Flow Process Chart) เพอมาบนทกขนตอนการทางาน
โดยละเอยดของแตละหนวยงานยอยอกครง รวมทงมการใชแผนภาพการไหล (Flow Diagram)
เพอแสดงแบบแผนทเกยวของกบการทางาน ซงทาใหเหนภาพทชดเจนยงขน
Page 28
16
2.2.4 ความสมพนธของกจกรรม (The Relationship Chart)
ในรปแบบของแผนการเชงปฏบตการของ SLP การวเคราะหการไหลของวสดขนอย
กบผลตภณฑ ปรมาณ และขบวนการผลต สวนการวเคราะหความสมพนธของกจกรรมนนจะ
อาศยผลตภณฑ ปรมาณ สงสนบสนนการผลตและเวลา มาเปนขอมลในการวเคราะหในการหา
ความสมพนธระหวางกจกรรมตางๆ ในกรณทเราไมสามารถใชการไหลของวสดเพยงอยาง
เดยวเปนตวตดสน เราจะใชแผนภมความสมพนธเปนเครองมอชวยในการหาความสมพนธ
ระหวางกจกรรมตางๆ โดยการสรางจะมขนตอนตางๆดงนคอ
1. กาหนดกจกรรมตางๆเทาทจาเปนสาหรบการจดวาง กรอกลงในชองทบงบอกวา
กจกรรม บนแผนภมความสมพนธ ในการกรอกกจกรรมนนควรจะคดแยกระหวาง
กลมผลตและกลมสนบสนน
2. ใหระดบความสมพนธของแตละคกจกรรมลงในชองสเหลยมซงมระดบความสมพนธ
ใน ชองทใหไว 1 ชองจะแสดงถงความสมพนธของคกจกรรม 1 ค การทจะทราบวา
ชองสเหลยมใดจะแสดงถงของคกจกรรมใดนนใหลากเสนของคกจกรรมนนไปตาม
เสนลาด (ลาดขนลาดลง) ถาเสนตดกนทใดกแสดงวา ในชองสเหลยมทมเสนกจกรรม
ไปตดกนนนเปนชองทแสดงถงความสมพนธของคกจกรรมนน
ภาพท 2.3 แสดงวธการทาแผนภมความสมพนธ
Page 29
17
2.2.5 คะแนนทแสดงคาระดบความสมพนธ กาหนดเปน A, E, I, O, U และX โดยไดเลอกมา
จากหลกการดงนคอ
A:Absolutely Necessary เปนระดบความสมพนธสมบรณแบบทสด เปนคกจกรรมท
ตองอยตดกนหรอใกลกนมากทสด คอมระดบความสมพนธ
มากทสด
E:Especially Important เปนระดบความสมพนธพเศษ แตนอยกวาระดบ A คอ ม
ระดบความสมพนธมาก
I:Important เปนระดบความสมพนธทสาคญ แตนอยกวาระดบ E คอม
ระดบความสมพนธ
O:Ordinary เปนระดบความสมพนธแบบธรรมดานอยกวาระดบ I คอ ม
ระดบความสมพนธนอย
U:Unimportant เปนระดบความสมพนธทไมมความสาคญ จนแทบไมม
ความสมพนธกนเลย คอมระดบความสมพนธนอยทสด
2.3 แผนภาพความสมพนธ (มานนท จนทรภรมย, 2554)
ในขนตอนนใหผวางแผนตองเขยนเปนแผนภาพเพอใหสามารถมองเหนตาแหนงของกจกรรม
ตางๆวาควรอยทใด โดยนาขอมลทไดทาการแจกแจงระดบความสมพนธของคกจกรรมตางๆจาก
แผนภมความสมพนธ (Relationship Chart)
การเขยนแผนภาพทมการไหลของวสด โดยไมรวมถงการบรการและกจกรรมอนๆสามารถทา
ได 2 วธ คอวธท 1 โดยการเรมจากการไหลของวสดแตละจด และการไหลของวสดแบบตอเนอง
ตามลาดบ วธท 2 โดยเรมจากแผนกงาน 2 แผนกหรอ 2 กจกรรมทมความเขมการไหลสงสด มาจนถง
ความเขมการไหลตาสด
2.3.1 แผนภาพความสมพนธของเนอท (Space Relationship Diagram)
ในการปรบเนอทเพอเขยนเปนแผนภาพ ผวางแผนจะตองมขอมลความสมพนธดาน
การไหลหรอขอมลความสมพนธของกจกรรมตางๆ เมอใชแผนภาพการไหลในการเขยน
แผนภาพความสมพนธของเนอทกตองเปลยนกจกรรมตางๆทกาหนดดวยสญลกษณมาเปน
รปลกษณะเนอทของกจกรรมนน โดยกาหนดมาตราสวนทถกตองตามเนอทผว ซงวธการน
สามารถทาไดงายโดยการเขยนลงในกระดาษกราฟ
Page 30
18
จากเดมแตละกจกรรมกาหนดดวยสญลกษณ ตวเลขและชอ ตอนนตองเพมรปลกษณะ
ของเนอทตามมาตราสวนพรอมกบเขยนจานวนเนอทจรงๆ เปนตารางระบไวดวย วธนจะเขยน
ตวเลขของกจกรรมเดมลงในเนอททมรปทรงตามความเปนจรง
สวนท 2 เปนการเขยนแผนภาพความสมพนธของเนอทจากแผนภาพความสมพนธ
ของ เนอทจากแผนภาพความสมพนธของกจกรรม (Activity Relationship Diagram) สาหรบ
แผนกบรการหรอกจกรรมทรวมถงความสมพนธดานการไหลและกจกรรมทมความสมพนธ
นอกเหนอการไหล วธการเขยนกคออาศยหลกการเดยวกน แลวขยายเนอทของกจกรรมตางๆ
ตามรปลกษณะและมาตราสวนทตองการพรอมกบมสญลกษณเดมของแตละกจกรรมกากบอย
ภายใน และแสดงจานวนเนอทกากบไวดวย
2.4 การประเมนและเลอกผงโรงงาน (มนสภ เวทกลและปวณา เชาวลตวงศ, 2555)
ผลการวางผงโรงงานอยางเปนระบบซงดาเนนการตามหลกการของ SLP นนจาเปนตองวางผง
โรงงานหลายๆแบบหรอหลายๆแผน แตละแผนตองมความเปนไปไดในเชงปฏบตและสามารถ
ดาเนนการไดด อยางไรกตาม แตละแผนตางกมขอดขอเสยแตกตางกนไป ปญหากคอเราตองตดสนใจ
เลอกแผนใดแผนหนงทเหมาะสมทสด
การพจารณาขนพนฐานเพอประกอบการเลอกผงโรงงาน ม 3 วธคอ การเปรยบเทยบขอด
ขอเสย การใหคะแนนโดยวเคราะหองคประกอบ และการเปรยบเทยบเงนลงทน
1. การเปรยบเทยบขอด ขอเสยเปนวธการทงายทสด โดยการเขยนขอดขอเสยในแตละแผน
ขณะเดยวกนความถกตองกนอยกวาวธการอนเชนกน
2. การใหคะแนนโดยวเคราะหองคประกอบ เปนการดาเนนการตามแนวคดทจะแยกปญหา
ในแงตางๆ แลวทาการวเคราะหทละปญหา วธการนสามารถใชกบงานอกหลายรปแบบ
สรปหลกการทสาคญไดดงน
1.) เขยนรายงานองคประกอบตางๆทพจารณาแลวเหนวามความสาคญตอผง
โรงงานนนๆ หรอมความสาคญตอการตดสนใจเลอกผงโรงงาน
2.) กาหนดน าหนกขององคประกอบแตละตวตามความสาคญและสมพนธกน โดย
เปรยบเทยบในองคประกอบเดยวกนและเวลาเดยวกน
3.) ใหคะแนนตามแผนตางๆทนามาพจารณาตดสนใจเลอกโดยเปรยบเทยบกบ
องคประกอบเดยวกนและเวลาเดยวกน
Page 31
19
4.) คดนาหนกและคาระดบทใหแลวนามาคณกน จากนนกรวมคะแนนของแตละแผน
จากคะแนนขององคประกอบแลวนาคะแนนรวมมาเปรยบเทยบกน
3. การเปรยบเทยบเงนลงทน หลกการพจารณานกคอ ผวางแผนตองการทจะจาแนกคาใชจาย
ประเภทตางๆอยางเปนระบบ หากสามารถเลอกใชวธทดกวาการวดการทางานทไดตาม
คาดหมายไว ซงเสนอแนะทเปนแนวทางปฏบตดงน
1.) เตรยมแบบฟอรมการทางานพรอมทงการเขยนรายการทตองลงทนของผงโรงงาน
แตละแผน
2.) เตรยมแบบฟอรมการทางานพรอมทงรายการทเปนคาใชจายในการดาเนนงาน
โดยประมาณ
4.) ทาการคานวณเพอเปรยบเทยบรายจายของแผนกตางๆ
2.4.1 การวเคราะหกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (Analysis Hierarchy Process : AHP)
เมอพจารณาถงปจจยทมความสาคญและเกยวของตอการตดสนใจเลอกผงโรงงาน เพอ
นามาใชในการจดทาแบบสอบถาม ซงจะสมภาษณจากผบรหารและผมสวนรบผดชอบในพนท
ของโรงงาน นาผลคะแนนรวมของปจจยทมากกวา 80% ขนไปจากแบบสอบถาม พบวาม
ทงสน 4 ปจจยหลก ทมความสาคญเพอนามาใชจดทาโครงสรางการวเคราะหเชงลาดบชน และ
นาไปใชในการจดลาดบความสาคญของทางเลอก
จากนนจะทาการเปรยบเทยบความสมพนธเปนคขององคประกอบ เปลยนคาการ
ตดสนใจใหอยในระดบคะแนน 1-9 วเคราะหหาคาน าหนกของความสาคญของปจจยท
สอดคลองกบคาน าหนก ของผงโรงงานทางเลอกแตละแบบโดยวธกระบวนการลาดบชนเชง
วเคราะห (Analysis Hierarchy Process: AHP)
จากนนประยกตใชกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะหจากคะแนนทไดจากการตอบ
แบบสอบถาม ผวจยไดนาผลคะแนนมาแปลงเปนคาตวเลขวดระดบน าหนกตามเกณฑความพง
พอใจ เพอระบในตารางเมตรกซของความสมพนธแบบเปรยบเทยบของปจจยเปนคๆ
ตอจากนนจงคานวนคาดชนความสอดคลอง (Consistency: C.I) C.I = (L – n) / (n – 1)
อตราสวนของความสอดคลอง (Consistency Ratio: C.R) C.R = C.I จากการคานวณ / RI
โดยในการคานวณหาคา C.R นนตองนาผลลพธของ C.I จากการคานวณผลทไดมา ทาการ
เปรยบเทยบผลลพธกบ คา RCI ตวอยางเชน ถาคานวณไดคาเทากบ 1.7% ดงนนคาทไดอยใน
เกณฑทกาหนดและคา C.R นไมควรเกน 9% สาหรบปจจย 4 ปจจย แสดงวาการวนจฉย
Page 32
20
สอดคลองเปนเหตเปนผลซงกนและกน จากนนทาการประเมนคาทางเลอกดานผงโรงงานจาก
การจดทาแบบสอบถามตอผบรหารและผทเกยวของตอผงโรงงาน เพอประเมนผลของผง
โรงงานทางเลอกทมตอปจจยทง 4 ดวยการวเคราะหวธกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห โดย
นาลาดบความสาคญของแตละปจจยมาจดตารางเมตรกซ โดยใชผลคณของลาดบความสาคญ
ของปจจยตางๆกบนาหนกของผงโรงงานทางเลอก
2.5 การศกษาผลงานวจยทเกยวของ
นศากร สมสข (2550) ไดทางานวจยเรองการศกษาและปรบปรงผงโรงงานเพอเปนแนวทางใน
การเพมผลผลตของโรงงานผลตเฟอรนเจอร
หลกการและทฤษฎการออกแบบและผงโรงงานอยางเปนระบบ (Systematic Layout Planning:
SLP) ทถกนาไปประยกตเพอแกไขปญหาในหลายแบบขนอยกบลกษณะของปญหาทพบภายใน
โรงงาน ตวอยางเชน ผลงานวจยการวางผงโรงงานสาหรบการผลต Blower Wheel and Blower Housing
โดยทงคไดนาหลกการพนฐานของ SLP ไปใช เชน การวเคราะหการไหลของวสด การจดทาแผนภาพ
แผนภมความสมพนธของกจกรรม ความสมพนธของพนท ซงนาไปสการวางผงทเหมาะสม ในสวน
ของโรงงานเฟอรนเจอรไดปรบปรงจากเดมมรปแบบโรงงานตามผลตภณฑ (Product Layout) ให
เปลยนเปนการวางผงตามกรรมวธการผลต (Process Layout) เพอใหสอดคลองกบลกษณะการไหลของ
งาน แตสาหรบการผลต Blower Wheel and Blower Housing แนะนาใหวางผงการจดแบบตาม
ผลตภณฑ(Product layout) จะเหมาะสมกวาการวางตาแหนงเครองจกรและอปกรณ นนแสดงใหเหนวา
ลกษณะการผลตของแตละโรงงานนนมความแตกตางกน จงควรมรปแบบใหเหมาะสมและสอดคลอง
กบลกษณะการไหลของงานในสายการผลต นอกจากนยงมการลดกจกรรมขนสงในกระบวนการไหล
ของวสดอกดวย
ทวมาศ นาคอดม (2547) การใชหลกการวางผงโรงงานตามความสมพนธ (Relationship Layout
Planning: REALP)โดยประยกตแนวคดมาจากCORLAP(Computerized Relationship Layout Planning)
ในการทจะทาผงโรงงานใหมนนตองแนใจวาผงโรงงานทจะเปลยนแปลงนนมประสทธภาพด
ขน คมคากบการลงทน จงตองมการประเมนผงโรงงานนนเสยกอนซงกมหลายวธดวยกน เชน การใช
หลกการวางผงโรงงานตามความสมพนธ (Relationship Layout Planning: REALP) โดยเปนการ
ประยกตแนวคดมาจากCORLAP(Computerized Relationship Layout Planning) มขนตอนในการ
วเคราะหเพอเลอกแผนกทจะนามาจดวางในผงโรงงานตามลาดบความสมพนธของแผนกแลวประเมน
Page 33
21 ผงโรงงานทออกแบบในรปแบบคะแนนโดยพจารณาจากระยะเคลอนทและระยะทางระหวางแผนกท
สนทสด จงทาใหทราบวา หากทาการปรบปรงผงโรงงานใหมตามคาแนะนาจะทาใหเพมผลผลต 6%
นอกจากนนยงมการใชโปรแกรมคอมพวเตอรในการสรางแบบจาลองปญหา เชน โปรแกรมอารนา
(Arena) เปนเครองมอเพอประเมนถงประสทธภาพของผงโรงงานตวอยางงานวจยทนาโปรแกรมอารนา
มาประยกตใชไดแก การใชประยกตวธการสรางแบบจาลองเพอประเมนประสทธภาพของผงโรงงาน
การปรบปรงประสทธภาพการผลตโดยเทคนคการวางผงโรงงานดวยวธ Adjacency-Based Scoring
และวธ Distance- Based Scoring นนไมสามารถแสดงใหเหนถงประสทธภาพการผลตของโรงงานท
ทาการศกษาอยวามการเพมขนหรอลดลงไดเนองจากไมมการประเมนใหเหนถงเวลาทางาน เวลาการรอ
คอยของชนงาน เวลาในการขนถายสนคาทออกมาหลงจากการปรบปรงผงโรงงานแลว ดงนน
โปรแกรมอารนาจงเปนทางเลอกทเหมาะสมกวาในการมาประเมนประสทธภาพผลจากแบบจาลอง
ออกมาวาผงโรงงานแบบท 2 ใชเวลาการผลตทงระบบและเวลาการขนถายวสดรวมนอยทสด คดเปน
เวลาการผลตทนอยลง 18% และเวลาขนถายสนคาลดลง 51% ซงจะชวยใหผประกอบการหรอเจาของ
โรงงานสามารถตดสนใจไดคมคากบการปรบปรงผงโรงงานหรอไม เปรยบเทยบโดยวธใช Adjacency-
Based Scoring ซงเขาไดนาเสนอวาผงโรงงานทออกแบบโดยใชหลกการของ SLP นนใหผลทดกวา
แบบอนๆนอกเหนอจากนนเขาไดทาการเปรยบเทยบลกษณะทางกายภาพโดยรวมและแนวทางการ
นาไปใชประโยชน เพอใหเหนภาพไดชดเจนขนดวย
Page 34
บทท 3
แผนงานการปฏบตงานและขนตอนการดาเนนงาน
3.1 แผนงานปฏบตงาน
โครงงานสหกจศกษาสวนน จะกลาวถงขนตอนในการดาเนนการวจย การวางผงการทางาน
โดยอางองความร ทฤษฎ และขนตอนตางๆ โดยหลกการเลอกใชในการวางผงการทางานครงน ไดนา
วธการวางผงการทางานทเปนทรจกกนอยางแพรหลายในปจจบนคอ วธการวางผงโรงงานอยางเปน
ระบบ (Systematic Layout Planning : SLP ) เขามาใชในขนตอนการเกบรวบรวมขอมลและนาขอมลไป
ใชอยางมประสทธภาพ เพอรองรบความตองการของการผลตในโรงงานทมากยงขนในอนาคตโดยม
การปรบปรงการจดวางเสนทางการผลตใหเหมาะสมและประหยด อกทงใชพนทใหเกดประโยชน
สงสด โดยจดใหมการขนถายภายในและรอบๆพนทการทางานในแผนกวศวกรรม สวนงาน DIY ใหม
ความคลองตวและรวดเรว ซงไดอาศยทฤษฏการวางผงโรงงานตามแนวทางขนตอนการวางผงโรงงาน
อยางมระบบโดยออกแบบผงตวเลอกจานวน 2 แผนและใชเครองมอ (Analysis Hierarchy Process :
AHP) ในการตดสนใจทางเลอกแผน ซงปจจบนทางสวนงาน DIY ประสบปญหาทางดานการขนสง
ระหวางหนวยทไกล และใชเวลามากเกนความจาเปน ทงนมขนตอนในการศกษาดงแสดงในตารางท
3.1
ตารางท 3.1 ตารางแสดงขนตอนการดาเนนงาน
Page 35
23
3.2 รายละเอยดโครงงาน
3.2.1 การสรางเครองมอทใชในโครงงาน
1. แผนภมกระบวนการผลต (Operation Process Chart)
ในกระบวนการผลตชนงานจะใช แผนภมกระบวนการผลต (Operation Process
Chart) นผวจยไดนาเสนอเพอ เปนแนวทางในการมองภาพรวมขนตอนการปฏบตงาน
เพอทจะนาไปใชเปนขอมลในประกอบการพจารณา เพอเปรยบเทยบปรบปรง
กระบวนการผลตกอนปรบปรงและหลงปรบปรง เพอนาไปพจารณาในการวางผง
โรงงานตอไป
ตารางท 3.2 ตวอยางแผนภมกระบวนการผลต (Operation Process Chart)
Page 36
24
2. แผนภมความสมพนธกจกรรม
ขนตอไปจะเปนการสรางแผนภมความสมพนธของกจกรรมซงไดมการแบง
กจกรรมออกเปนหนวยททาการผลตและสนบสนน พรอมท งใหคะแนนระดบ
ความสมพนธของคกจกรรมแตละค เพอใหทราบวาหนวยใดควรอยใกลกนเพอลด
ระยะทางการเคลอนทของวสดใหนอยลง โดยใหคะแนนจากผเชยวชาญหรอผจดการ
แผนก ตารางท 3.3 แผนภมความสมพนธกจกรรม
Page 37
25
3.2.2 การเกบรวบรวมขอมล
- ระยะเวลา ประมาณ 1 เดอน ชวงเวลา วน จนทรท 26 ตลาคม พ.ศ. 2558 จนถง วน
ศกรท 20 พฤศจกายน พ.ศ. 2558 ไดทาการศกษากระบวนการการผลตชนงานทสวนงาน DIY
ผลตมากทสดคอ Tank low dross / Charger Ingot Tank ซงแสดงในภาคผนวก ก และปญหาใน
การทางาน อกทงศกษาเครองจกรของแตละขนตอนตางๆ
- ระยะเวลา ประมาณ 1 เดอน ชวงเวลา วน จนทรท 23 พฤศจกายน พ.ศ. 2558 จนถง วน
จนทร 21 ธนวาคม พ.ศ. 2558 ไดทาการศกษาวเคราะหสภาพปญหาของการผลต Tank low
dross / Charger Ingot Tank ปจจบน ทาการตรวจสอบสภาพปญหาทพบปญหาตางๆและเกบ
ขอมลเพมเตมในสวนทขาด โดยในการเกบขอมลนนใชแผนภมกระบวนการผลต (Operation
Process Chart) เกบขอมลเวลาและระยะทางในการทางานเพอนาไปวเคราะหและหาวธในการ
แกไขปญหาตอไป
- ระยะเวลา ประมาณ 1 เดอน ชวงเวลา วน จนทรท 21 ธนวาคม พ.ศ. 2558 จนถง วน
จนทร 18 มกราคม พ.ศ. 2559 ไดทาการศกษาวเคราะหขอมลและทมาของปญหาโดยพบวา
ปญหาเกดจากการจดวางผงการทางานทไมเปนระบบ จงจาเปนตองจดวางผงการทางานใหม
โดยออกแบบมาจานวน 2 ผงการทางาน ซงมขอดและขอเสยทแตกตางกนออกไป ออกแบบใน
โปรแกรม SketchUP เพอเสนอใหกบผจดการแผนกและประเมนทางเลอก
- ระยะเวลา ประมาณ 1 เดอน ชวงเวลา วน จนทรท 25 มกราคม พ.ศ. 2559 จนถง วน
จนทร 25 กมภาพนธ พ.ศ. 2559 หลงจากออกแบบผงการทางานใหมทง 2 แบบแลวจงทาการ
ใหคะแนนการตดสนใจโดยใชเครองมอ การวเคราะหกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห
(Analysis Hierarchy Process : AHP และทาการสรปผลการทางาน
Page 38
26
3.3 ขนตอนการดาเนนงาน
3.3.1 การศกษาความเปนมาและสภาพการทางานปจจบนเพอใหทราบถงปญหาตางๆในการ
ทางาน
การศกษาวธการทางานดวยวธการตางๆ จากการศกษาวธการทางาน สภาพแวดลอม
การทางาน และการวดผลการทางาน ซงใชในการศกษาวธการทางานของคนแตละคนมแบบ
แผนและการพจารณาองคประกอบตางๆทมผลตอประสทธภาพและภาวะของการทางานเพอ
ปรบปรงการทางานนนใหดขน
3.3.2 การศกษาแนวคด หลกการ และทฤษฎทเกยวของกบงานวจยในการออกแบบการวางผง
การทางานการวดประสทธภาพ และศกษางานวจยทเกยวของ
การศกษาคนควาเอกสารทฤษฏและงานวจย ทเ กยวของเพอนาความรทไดมา
ประยกตใชในการทางานวจยเปนแนวทางและแนวคดในการทาวจยเพอใหครอบคลมถงปญหา
ทตองการแกไข รวมทงเพอทาใหทราบถงขอด ขอเสย จดบกพรองและสงทตองแกไขจาก
การศกษางานวจยตางๆ ทเกยวของโดยทฤษฎทศกษานนจะเปนเรองเกยวกบ
1) การออกแบบและวางผงโรงงาน (Design Plant Layout)
2) หลกการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ (Systematic Layout Planning: SLP)
3) หลกการวางผงโรงงานตามความสมพนธ (Relationship Layout Planning: RELAP)
4) การวเคราะหกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (Analysis Hierarchy Process :
AHP)
3.3.3 เกบขอมลของสวนงาน DIY ในปจจบนกระบวนการผลตทจาเปนตอการปรบปรงผงการ
ทางาน
ขนตอนนเปนการศกษาขอมลและเกบขอมลของสวนงาน DIY ซงเปนสถานทในการ
ประกอบชนงานสนบสนนการผลตในปจจบน โดยนาขอมลทจาเปนตองใชมาวเคราะหไดแก
1) กระบวนการผลต อปกรณและเครองจกรทใช ระยะทางระหวางกระบวนการตางๆ
ความถในการขนยายวสด ความถในการขนยายวสด แผนผงและพนทการทางาน
2) เสนทางการเคลอนทของกระบวนการผลตทงหมด
3) เวลาการทางาน
Page 39
27
จากนนนามาสรางเปนแผนภาพของกระบวนการ (Process Flow Diagram) แผนผงการ
ไหลของกระบวนการ (Process Flow Chart) และตารางความสมพนธของกจกรรมตางๆ โดย
แจกแจงกระบวนการการทางานและรายละเอยดของคนและเครองจกรทงหมด
3.3.4 วเคราะหขอมลเกยวกบผงการทางาน และสรางผงการทางานในปจจบน
นาขอมลทไดจากการรวบรวมขอมลมาเขยนเปนผงโรงงาน และทาการวด
ประสทธภาพของโรงงานในปจจบน โดยวดผลจากระยะทางการเคลอนยายชนงานและเวลา
ในการผลตชนงาน
3.3.5 ออกแบบผงการทางานใหม หลงจากทไดสรางผงโรงงานในปจจบนเพอวดประสทธภาพแลว กไดทาการออกแบบ
ผงโรงงานใหม เหนวาควรใชทฤษฎหลกการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ (Systematic Layout
Planning : SLP) และหลกการวางผงโรงงานตามความสมพนธ (Relationship Layout Planning
: RELAP) ภายใตเงอนไขวาจะตองลดความความสญเปลาทางดานการขนสง เพราะมความ
เหมาะสมทสดและในปจจบนสวนงาน DIY ประสบปญหาทางดานการขนสงระหวางหนวยท
ไกล และใชเวลามากเกนความจาเปน
3.3.6 ประเมนประสทธภาพของผงการทางานใหมเทยบกบผงการทางานเดม
ในการประเมนประสทธภาพของผงการทางานใหมวามประสทธภาพหรอไม จะ
พจารณาจากผลลพธทไดจากการวเคราะหจากผงการทางานใหมเทยบกบผงการทางานแบบเกา
โดยเกณฑทใชในการเปรยบเทยบคอ
1) เวลาทใชในการเคลอนทขนสงระหวางกระบวนการ
2) ระยะทางในการเคลอนยายชนงาน
3.3.7 ทาการจดผงการทางานใหเปนไปตามผงการทางานแบบใหม
หลงจากไดทาการสรางผงการทางานขนมาใหมและทาการประเมนประสทธภาพวา
เหนอกวาผงการทางานในแบบเดมแลว กเขาสกระบวนการจดผงการทางานใหเปนไปตามผง
การทางานใหม
Page 40
28
3.3.8 สรปผลการศกษาวจยและจดทารายงานพรอมทงการนาเสนอ เปนขนตอนสดทายในการสรปการทางานวจยวาเปนไปตามจดประสงคและเปาหมาย
ทตงไวหรอไม รวมไปถงการนาเสนอและอภปรายผลการวจยทไดดวย
Page 41
บทท 4
ผลการดาเนนงาน
4.1 ขนตอนและผลการดาเนนงาน
ในบทท 4 นจะแสดงผลการดาเนนการการปรบปรงประสทธภาพการประกอบชนงาน Tank
low dross / Charger Ingot Tank ดวยการปรบปรงผงการทางานของสวนงาน DIY โดยมหวขอขอดงน
4.1.1 ขนตอนการผลตชนงาน Tank low dross / Charger Ingot Tank
การเกบขอมลวธการทางาน เพอจะสามารถวเคราะหและปรบปรงวธการทางาน
จาเปน ตองการเกบขอมลวธการทางานของงานทเราเลอกทจะศกษาวธการทางานแลว การ
บนทกขอมลวธการทางานใหถกตองแมนยาครบถวนตามความเปนจรงเทาน น จงจะเกด
ประโยชนในการวเคราะหและพฒนาวธการทางานทดขนได ในทนเลอกเกบขอมล Tank Low
Dross / Charger Ingot Tank เนองจากเปนชนงานททาการประกอบมากทสด มขนตอน
ดงตอไปน
ภาพท 4.1 ขนตอนหยบวตถดบ
1.) หยบวตถดบ หลงจากรบคาสงการผลตเสรจเรยบรอยแลว จงทาการเลอกหยบชนดเหลกแต
ละชนดทจาเปนในการประกอบชนงานนนๆ ทเกบไวมาทาการประกอบชนงาน
Page 42
30
ภาพท 4.2 ขนตอนตดเหลกเสนขนโครง
2.) ตดเหลกเสนขนโครง ทาการตดเหลกเสนหรอเหลกฉากเพอทาการขนโครงสรางของ
ชนงานนนๆ โดยทกๆชนงานจะตองทาการขนโครงสรางเพอความแขงแรงของชนงาน
หลงจากตดไดรปแบบทตองการแลวจะทาการสงไปยงสถานงานตอไป
ภาพท 4.3 ขนตอนตดเหลกแผน
3.) ตดเหลกแผน ตอมาทาการตดเหลกแผนตามความหนาและขนาดทตองการเพอนาไป
ประกอบกบเหลกโครงสราง โดยการตดเหลกแผนจะตองใหเครองตดแบบพลาสมา ซงจะ
ตางกบการตดเหลกเสนหรอเหลกฉาก ซงตองใสเครองปองกนทมดชดและตองมความ
ชานาญในระดบหนง
Page 43
31
ภาพท 4.4 ขนตอนเจยรเหลก
4.) เจยรเหลก ตอมาทาการเจยรเหลกทตดไวทง 2 แบบทงเหลกแผนและเหลกขนโครง เพอลบ
คมของเหลกจากการตดและเปนการตกแตงสวนทเกนในการตดทผดพลาด เพอใหได
ขนาดตามทตองการ งายตอการประกอบชนงานใหพอดกบทออกแบบไว
ภาพท 4.5 ขนตอนเชอมประกอบ
5.) เชอมประกอบ หลงจากทาการตดเหลกตามขนาดทตองการเรยบรอยแลว จงนามาเชอม
ประกอบชนรปแบบตามททางโรงงานกาหนดไว ซงขนตอนนตองใชความละเอยดในการ
ทางานและใชเวลาในการทางานมากทสด โดยในการเชอมเหลกจะมควนในการเชอมลอย
ออกมาขงอยในพนทการทางาน เปนปญหาทพบในปจจบน พนกงานทเชอมเหลกตอง
ออกไปพกระหวางการเชอมงานชวโมงละ 1 ครง
Page 44
32
ภาพท 4.6 ขนตอนเจยรรอยเชอม
6.) เจยรรอยเชอม หลงจากเชอมประกอบเสรจเรยบรอย ชนงานจะมรอยเชอมทนนออกมาและ
ไมสวยงาม ขนตอนตอไปคอใชหนเจยรขนาดใหญเจยรรอยเชอมใหเรยบเนยนไปกบ
ชนงานและเกบรายละเอยดตางๆ รวมถงนาขตะกวจากงานเชอมออกจากชนงานเพอใหงาย
ตอการทาส
ภาพท 4.7 ขนตอนเปาลม
7.) เปาลม ในขนตอนนจะเปนการใชลมเปาไลเศษฝ นหรอเศษตะกวทคางอยในชนงานออก
เพอใหงายตอการตรวจสอบหาจดผดพลาดเชน ลมเชอมหรอลมเจยรในจดตางๆของ
ชนงาน
Page 45
33
ภาพท 4.8 ขนตอนตรวจสอบ
8.) ตรวจสอบ ขนตอนนเปนการตรวจสอบหาจดผดพลาดของชนงาน เชน ลมเชอมขอตอ
ตางๆ ลมเจยรชนงานในบางจด ลมประกอบชนสวนเหลกในบางสวน ซงเมอพบปญหา
แลวจะทาการสงกลบไปยงสถานงานทผดพลาดนนๆ นากลบไปแกไขและนากลบมา
ตรวจสอบอกครง เมอผานทกอยางแลวกจะสงไปยงกระบวนการตอไป ซงเปนขนตอนท
สาคญถาหากในขนตอนนผดพลาดและสงชนงานไปยงไลนการผลตแลวเกดขอผดพลาด
ยอมสงผลเสยตามมาอกมากมาย
ภาพท 4.9 ขนตอนทาส
9.) ทาส หลงจากผานการตรวจสอบเปนทเรยบรอยแลว เปนขนตอนการทาสซงในการทาสจะ
ทาทงหมด 3 รอบ คอ รอบแรกทารองพนกนสนมเนองจากในไลนการผลตลอจะมน าเขา
มาเปนสวนเกยวของ จงจาเปนตองทารองพนกนสนทเพอใหสามารถใชงานไดนาน
Page 46
34
ภาพท 4.10 ขนตอนจดเกบ
10.) จดเกบ หลงจากทาสและสแหงเปนทเรยบรอยแลว จะทาการจดเกบไวหนา DIY SHOP
และแจงใหพนกงานททาการสงผลตมารบชนงาน โดยการสงมอบจะตองมการเซนการรบ
มอบเปนลายลกษณอกษรใหเรยบรอย โดยจะตองใหทง 2 ฝายรบรในการสงมอบชนงาน
นนๆ
Page 47
35
4.1.2 ขอมลเวลาและระยะทางในการผลตชนงาน Tank low dross / Charger Ingot Tank โดย
จดทาเปน Flow process chart กระบวนการผลต (กอนปรบปรง)
สญลกษณทใชในการบนทกวธการทางาน สญลกษณทเปนสากลซงใชในการบนทก
วธการทางานมใชอยเพยง 5 สญลกษณเหลานจะใชในการยอการบนทกวธการทางานแบบ
เดยวกบการใชวธจดตวเลขซงมความยงยากกวา เพราะมรหสทตองบนทกและตองถอดรหสได
อยางถกตอง ในการบนทกการทางานโดยการใชสญลกษณ ถาเราไมมแบบฟอรมมาตรฐาน การใชกระดาษเปลากสามารถทาไดโดยไมยาก เพยงแตตองใชสญลกษณไดคลองและรวดเรว ในการแยกประเภทของงานทจะบนทก ดงแสดงการเกบขอมลในตารางท 4.1
ตารางท 4.1 Tank low dross / Charger Ingot Tank Flow process chart
Page 48
36
จากตางรางท 4.1 เปนการเกบขอมลการทางานในปจจบนพบวามระยะทางในการขน
ยายชนงาน 55.6 เมตร โดยเวลาการผลตทงหมด 450 นาท หรอคดเปน 7 ชวโมง 30 นาท
หากคดสดสวนเวลาในการขนยายจะได 37 นาท ซงคดเปน 8.2 % ของเวลาทงหมด หาก
สามารถลดระยะทางในการขนยายลง กจะสามารถเวลาการผลตลงได เนองจากปจจบนม
ขนตอนการขนยายถง 8 ขนตอน เทากบวาทกๆครงททาการผลตชนงานในแตละสถานกจะตอง
ยายชนงานทกครง ผศกษาวจยในครงนจงมแนวคดทจะหาวธลดระยะทางในการขนยายชนงาน
ลง โดยใชหลกการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ (Systematic Layout Planning: SLP) เขามา
เปนตววเคราะหหลกในการทาวจยในครงน
4.1.3 รปแบบ Layout และการจดพนทการทางาน DIY SHOP ปจจบน
Layout พนทการทางานสวนงาน DIY SHOP ตงอยในแผนกวศวกรรม ซงจดเปน
พนทสาหรบการผลตทงสน กวาง 19.2 เมตร ยาว 6.5 เมตร ดงแสดงในภาพท 4.11 ซงมหนวย
วดเปนเมตร
ภาพท 4.11 รปแบบ Layout และการจดพนทการทางาน DIY SHOP ปจจบน
Page 49
37
การจดพนทการทางานใน DIY SHOP กอนปรบปรง เปนการจดเครองมอการทางาน
แบบไมเปนระบบ จดวางอยบนพนทการทางาน 124.8 ตารางเมตรดงภาพท 4.12 และตารางท
4.2 เพอบงบอกชอเครองมอตามตวเลข
ภาพท 4.12 แสดงการจดวางเครองมอการทางานใน DIY SHOP
ตารางท 4.2 รายชอเครองมอในแผนก DIY SHOP
Page 50
38
จากการเกบขอมลการประกอบชนงานใน DIY SHOP กอนปรบปรง พบวาการ
เคลอนยายชนงานมความซบซอนละยอนไปมา ประสบปญหาทางดานการขนสงระหวาง
หนวยทไกล และใชเวลามากเกนความจาเปน ซงตามหลกทดในการวางผงการทางานควรให
เกดความคลองตวและความตอเนองในการเคลอนยายจากจดหนงไปยงอกจดหนงและใหม
ความตอเนองในการผลตและวางแผนการจดเกบวตถดบ
ภาพท 4.13 Layout การประกอบชนงาน Tank low dross / Charger Ingot Tank กอนปรงปรง
จากภาพท 4.13 จะเหนไดวามการขนยายชนงานระหวางสถานงานในระยะทางทไกล
กนมากรวมทงสนยายชนงาน 55.6 เมตร โดยเวลาการผลตทงหมด 450 นาท หรอคดเปน 7
ชวโมง 30 นาทหากคดสดสวนเวลาในการขนยายจะได 37 นาท ซงคดเปน 8.2 % ของเวลา
ทงหมด ผลทตามมาคอเสยเวลาในการขนยายเกนความจาเปนและทสาคญยงมการเคลอนยาย
มากเทาไหรยงมโอกาศเกดอนตรายมากขนเทานน ซงเปนปญหาทมความสาคญเปนอยางยง
เนองมาจากการจดวางเครองมอการทางานทไมเปนระบบ ดงนนจงจาเปนตองปรบปรงระบบ
การทางาน และพนทการทางานใหมระบบมากยงขนตามหลกวธการวางผงโรงงานอยางเปน
ระบบ
Page 51
39
4.2 ผลการวเคราะหขอมล
เพอการศกษาสถานงานตางๆทเกยวของกบกระบวนการผลต เปนการรวมหนาทหลกและ
ความสมพนธกบสถานงานตางๆ ทเกยวของกบการผลตทงหมดภายในสวนงาน DIY ทงหมด เพอ
สามารถชวยในการวเคราะหถงปญหาสาเหตทเกดขนภายในขนตอนการผลตดวยวธการวางผงโรงงาน
อยางเปนระบบ (Systematic Layout Planning : SLP ) ใหคะแนนโดยผเชยวชาญในทนคอผจดการ
แผนก Project & DIY นายสมบต พรมลาย ดงตอไปน
1. หยบวตถดบ
2. ตดเหลกขนโครง
3. ตดเหลกแผน
4. เจยร
5. เชอมประกอบ
6. เจยรรอยเชอม
7. เปาลม
8. ตรวจสอบ
9. ทาส
10. จดเกบ
Page 52
40
ภาพท 4.14 ภาพแสดงความสมพนธกจกรรม
Page 53
41 ตารางท 4.3 แสดงผลระดบ ของความสมพนธของคกจกรรม
Page 54
42 ตารางท 4.4 แสดงเหตผล ของความสมพนธ ระหวางสถานงานทมความสมพนธระดบ A แสดงถง
กจกรรมทมความสมพนธมากทสด
ตารางท 4.5 แสดงเหตผล ของความสมพนธ ระหวางแผนกทมความสมพนธระดบ E แสดงถงกจกรรม
ทมความสมพนธมากพอสมควร
Page 55
43 ตารางท 4.6 แสดงเหตผล ของความสมพนธ ระหวางแผนกทมความสมพนธระดบ I แสดงถงกจกรรมท
มความสมพนธมาก
หลงจากไดขอมลขางตน ขนตอไปจะเปนการสรางแผนภมความสมพนธของกจกรรมซงแสดง
ขอมลของแผนภมการไหลของวสดกอนการปรบปรงผงโรงงาน จะเหนไดวาการไหลของงานมความ
ไมเปนระเบยบ ทาใหระยะทางของการไหลมความยาวมาก จากแผนภาพความสมพนธจะทราบถง
กจกรรมทควรอยใกลชดกน และกจกรรมทควรอยหางกน จากแผนภาพจะสามารถ กลาวไดวา กจกรรม
ทมความสมพนธมากทสดคอ พนทจดเกบกบตดเหลกเสนหรอเหลกฉากและพนทจดเกบกบพนทตด
เหลกแผน เ นองจากมการขนยายว ตถดบทมขนาดใหญจงจาเปนตองอยใกลกน กจกรรมทม
ความสมพนธมากพอสมควรคอ เจยร เชอมประกอบ เจยรรอยเชอม เปาลมและทาส กจกรรมทม
ความสมพนธมากคอ จดเกบ จงทาใหทราบวาหนวยใดควรอยใกลกนเพอลดระยะทางการเคลอนทของ
วสดใหนอยลง การไหลของการผลตเปนแบบการไหลแบบไรรปแบบ
หลงจากทเขยนแผนภาพความสมพนธการไหลของการผลตชนงาน เพอใหสามารถเหน
ตาแหนงของการ หยบวตถดบ ตดเหลกขนโครง ตดเหลกแผน เจยร เชอมประกอบ เจยรรอยเชอม เปา
ลม ตรวจสอบ ทาสและจดเกบ โดยการกาหนดและเหตผลทสมพนธกนในระดบจากมากไปหานอย
โดยผวจยไดศกษาและสรปขอมลดงนใหคา A มคาเทากบ 2 ระดบ E ม 7 ระดบ I ม 5 ระดบ สวน O ม
Page 56
44 24 ระดบ และ U ม 2 ระดบ และในทนผวจยไดเลอกระดบความสาคญหลกๆเทานน โดยมสถานงาน
ทงหมด 10 หนวย ดงนนเพอใหมองเหนแผนภมความสมพนธการไหลดวย หลกการวางผงโรงงานตาม
ความสมพนธ (Relationship Layout Planning: RELAP)
4.2.1 แผนภาพการไหลของการผลต Tank low dross / Charger Ingot Tank (หลงปรบปรง)
แบบท 1
ภาพท 4.15 แสดงความสมพนธของการผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank Layout แบบท1
การปรบปรงการวางผงการทางานหลงทาการปรบปรง Layout แบบท 1 ไดทาการ
ปรบปรง กระบวนการผลตและจดสรรเนอททไดจากการคานวณตามพนทและจานวน
เครองมอทใชในการผลตสาหรบการผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank โดยมหลกการ
การคอ วาง Layout ใหมภายใตขอจากดรปแบบพนทเดมไมมคาใชจายในการปรบปรง โดยจะ
ปรบปรงการยายเฉพาะเครองมอการทางานตามสถานงานตางๆโดยจะยายขนตอนงาน 6,7,8
มารวมกน ตามหลก การวางผงโรงงานอยางเปนระบบ (Systematic Layout Planning : SLP)
แผนภมการไหลของกระบวนการผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank (หลงการ
ปรบปรง) Layout แบบท 1 เพอนาไปเปรยบเทยบกอนและหลงปรบปรง
ผนงกนแบบเดม
Page 57
45
ตารางท 4.7 การผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank (หลงการปรบปรง) Layout แบบท 1
จากตารางท 4.7 ผลจากการเปรยบเทยบแผนภมการไหลการผลต Tank low dross
/Charger Ingot Tank พบวากจกรรมการขนยายทลดลงจากวธเดม 8 ขนตอน ลดลงเปน 7
ขนตอน มความแตกตาง 1 ขนตอน และการตรวจสอบคงเดม ระยะทางในกระบวนการผลต
จากเดม 55.6 เมตร ลดลงเปน 23 เมตร ทาใหระยะทางในกระบวนการผลตลดลง 32.6 เมตร ทา
ใหสามารถลดระยะทางการเคลอนทส นลงทาใหมประสทธภาพในการผลตเพมขน โดยเวลา
รวมทใชในการผลตจากเดม 450 นาทหรอคดเปน 7 ชวโมง 30 นาท ลดลงเปน 428.8 นาทหรอ
คดเปน 7 ชวโมง 8 นาท มความแตกตางเทากบ 22 นาท ดงนนเวลาทใชในการผลตเรวขน โดย
สรปเปนขอด ขอเสยไดดงตอไปน
Page 58
46
1.) ขอด
เสนทางการเคลอนยายระหวางกระบวนการนอยลง 32.6 เมตร
พนทการทางานเปนระบบมากขน
เวลาในการประกอบชนงานนอยลง 21 นาท สามารถทางานไดมาก
ขน
กระบวนการขนยายลดนอยลง 1 ขนตอน
ไมมคาใชจาย
2.) ขอเสย
พนทการทางานปจจบนแคบทาใหพนทการทางานนอย
พนทการทางานอากาศไมถายเททาใหเวลาเชอมงานจะมควนจากงาน
เชอมขงอยในพนทการทางาน
มสงของไมจาเปนเยอะเกนไป เชน ตและ Rack ทไมไดใชซงหาท
เกบไมได
Page 59
47
4.2.2 แผนภาพการไหลของการผลต Tank low dross / Charger Ingot Tank (หลงปรบปรง)
แบบท 2
ภาพท 4.16 แสดงความสมพนธของการผลตTank low dross /Charger Ingot Tank Layout แบบท2
การปรบปรงการวางผงการทางานหลงทาการปรบปรง Layout แบบท 2 ไดทาการ
ปรบปรง กระบวนการผลตและจดสรรเนอททไดจากการคานวณตามพนทและจานวน
เครองมอทใชในการผลตสาหรบการผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank โดยมหลกการ
การคอ วาง Layout ใหมแบบไมมขอจากดทางดานการปรบปรงพนทการทางาน แตอยใน
ขอบเขตการปรบปรงทเปนไปไดจรงโดยแผนนปรบปรงการจดวางสถานงานแบบใหมและนา
ผนงกนออกและทาบานพบประตแทน เพอใหพนทการทางานมอากาศถายเทมากยงขนโดยยาย
ขนตอนงาน 6,7,8 ใหอยใกลขนตอนท 5 มากทสด และสามารถสงไปขนตอนท 9 โดยไมตอง
ยอนไปทประตสามารถลดระยะทางไปไดมาก ตามหลกการวางผงโรงงานอยางเปนระบบ
ประตบานพบ
ใหม
Page 60
48
แผนภมการไหลของกระบวนการผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank (หลงการ
ปรบปรง) Layout แบบท 2 เพอนาไปเปรยบเทยบกอนและหลงปรบปรง
ตารางท 4.8 การผลต Tank low dross /Charger Ingot Tank (หลงการปรบปรง) Layout แบบท 2
Page 61
49
จากตารางท 4.8 ผลจากการเปรยบเทยบแผนภมการไหลการผลต Tank low dross /Charger
Ingot Tank พบวากจกรรมการขนยายทลดลงจากวธเดม 8 ขนตอน ลดลงเปน 7 ขนตอน มความแตกตาง
1 ขนตอน และการตรวจสอบคงเดม ระยะทางในกระบวนการผลตจากเดมกอนปรบปรง 55.6 เมตร
ลดลงเปน 14.5 เมตร ทาใหระยะทางในกระบวนการผลตลดลง 41.1 เมตร ทาใหสามารถลดระยะ
ทางการเคลอนทสนลงทาใหมประสทธภาพในการผลตเพมขน โดยเวลารวมทใชในการผลตจากเดม
450 นาทหรอคดเปน 7 ชวโมง 30 นาท ลดลงเปน 424.8 นาทหรอคดเปน 7 ชวโมง 4 นาท มความ
แตกตางเทากบ 25.2 นาท ดงนนเวลาทใชในการผลตเรวขน โดยสรปเปนขอดและขอเสยไดดงตอไปน
1.) ขอด
เสนทางการเคลอนยายระหวางกระบวนการนอยลง 41.1 เมตร
พนทการทางานเปนระบบมากขน
เวลาในการประกอบชนงานนอยลง 25 นาท สามารถทางานไดมาก
ขน
กระบวนการขนยายลดนอยลง 1 ขนตอน
มพนทการทางานมากขนจาก 95 ตรม. เปน 123.5 ตรม.
ปญหาควนจากงานเชอมหายไปเนองจากพนทการทางานมอากาศ
ถายเทมากขนปญหาการพกระหวางการทางานหายไป
2.) ขอเสย
มคาใชจายในการซอเหลกกลองมาทาบานพบ 25,000 บาท
ตองทาความเขาใจกบพนกงานในการทางานใหม
Page 62
50
4.2.3 การตดสนใจเลอกแนวทางการแกไขปญหา
จากการศกษาในครงนผวจยตดสนใจเลอกใชกลยทธการปรบปรง Layout การทางาน
โดยเลอกใชทง 2 แนวทางควบคกนเนองจากสามารถชวยลดระยะทางในการ ผลตชนงานและ
ของเสยในเกดขนในระหวางการผลตชนงานในสวนงาน DIY ไดและนอกจากน ยงเปนการ
เพมประสทธภาพในการทางานใหมประสทธภาพทดมากขนดวย โดยใชการวเคราะหโดย
กระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (Analysis Hierarchy Process : AHP) ใหคะแนนตดสนใจ
ในการเลอกผงการทางานใหม
เมอพจารณาถงปจจยทมความสาคญและเกยวของตอการตดสนใจเลอกผงโรงงาน เพอ
นามาใชในการจดทาแบบประเมน ซงจะสมภาษณจากผบรหารและผมสวนรบผดชอบในพนท
ของโรงงานเพอนาผลคะแนนรวมของปจจยจากพบวามทงสน 4 ปจจยหลก ทมความสาคญ
เพอนามาใชจดทาโครงสรางการวเคราะหเชงลาดบช น และนาไปใชในการจดลาดบ
ความสาคญของทางเลอก โดยมรปแบบดงน 1. ตนทนการปรบปรงผงการทางาน 2.ระยะเวลา
การขนยาย 3.ระยะทางการขนยาย 4.สภาพแวดลอมการทางาน ซงเปนขอดหลกของแตละผง
การทางานทออกแบบมา เพอนามาใหคะแนน
เมอทราบปจจยเปาหมาย จากน นจะทาการเปรยบเทยบความสมพนธเปนคของ
องคประกอบ เปลยนคาการ ตดสนใจใหอยในระดบคะแนน 1-5 วเคราะหหาคาน าหนกของ
ความสาคญของปจจยทสอดคลองกบคาน าหนก ของผงโรงงานทางเลอกแตละแบบ โดยวธ
กระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (Analysis Hierarchy Process: AHP) ดงหลกเกณฑการให
คานาหนกคะแนนของปจจยดงตอไปน
ตารางท 4.9 เมตรกซของความสมพนธ แบบเปรยบเทยบเปนคๆ
Page 63
51
ใหผเชยวชาญใสคาตวเลขเฉพาะในชองวางสขาวเทานน สวนชองวางสสมออนผ
วเคราะหจะมาใสคาเอง โดยคาจะเปนสดสวนทจบคเหมอนกน แตใสคาตรงกนขาม เชน
ชองวางแรกทตองใสคอ ตนทนการปรบปรง (row) กบ ระยะเวลาการขนยาย (column) มคา
เปน 1/4 (ชองสขาว) สวนในชองของ ตนทนการปรบปรง (row) กบ ระยะเวลาการขนยาย
(column) จะตองใสคา 4 (ชองสสม) หรอ ชองวาง ระยะเวลาการขนยาย (row) กบ ระยะ
ทางการขนยาย (column) มคาเปน 1/2 (ชองสขาว) สวนในชองของ ระยะทางการขนยาย (row)
กบ ระยะเวลาการขนยาย (column) จะตองใสคา 2 คาการใหคะแนน 1 - 5 คอสาคญกวานอยไป
ถงมาก สวน 1/1 - 1/5 คอ สาคญนอยมากๆไปถงไมสาคญเลยตามลาดบคะแนน
การพจารณาใหคาม 2 นย คอ
1. คาปจจยไหน (row หรอ column) มความสาคญมากกวาหรอนอยกวา
2. มากกวาหรอนอยกวา เปนคาตวเลขเทาไร
ถาปจจยทางดานแถว (row) มความสาคญ มากกวา ปจจยทางดานคอลมน (column)
ใสตวเลข 2 - 5ถาปจจยทางดานแถว (row) มความสาคญ นอยกวาปจจยทางดาน
คอลมน(column) ใสตวเลข1/1 – 1/5
ตารางท 4.10 เมตรกซของความสมพนธ ผลรวมแตละคอลมน (column)
Page 64
52
จากตารางท 4.10 เอาผลรวมของคอลมนไปหารกบคาของทกแถวในคอลมนนนๆ
ตอมารวมคาในแตละแถวคานวณคา Eigenvector (คาน าหนก) สดทายตรวจสอบคาความ
สอดคลองของขอมล (CR) วาคาปจจยทใสใหกบตวแปร ซงนาไปใชคานวณคา eigenvector ม
ความสมเหตสมผลหรอไม ถา CR < 0.1 แสดงวาคาปจจยมความสอดคลองกน สามารถนา
eigenvector ไปใชเปนคาน าหนกได ถา CR > 0.1 แสดงวาคาปจจยไมมความสอดคลองกน
ตองปรบหรอใหคาปจจยใหม เพอคานวณ CR < 0.1 ถงจะนาคา eigenvector ไปใชงานได ดง
ตารางดงตอไปน
ตารางท 4.11 คานวณคา normalize และคานวณคา Eigenvector
หลงจากไดคาลาดบความสาคญเรยบรอยแลวตองคานวณคาความสอดคลองของ
ขอมล (CR) ตามสตรดงตอไปน
Page 65
53
กอนทจะแทนสตรไดตองคานวณหาคา consistency vector ซงมวธดงตอไปน
ตารางท 4.12 คานวณคา consistency vector
วธหาคา consistency vector มดงตอไปน
ตนทนการปรบปรงผง = (0.082*1)+(0.29*0.25)+(0.47*0.2)+(0.15*0.5)/0.0825 = 3.95
ระยะเวลาการขนยาย = (0.0825*4)+(0.29*1)+(0.47*0.5)+(0.15*2)/0.29 = 4.01
ระยะทางการขนยาย = (0.0825*5)+(0.29*2)+(0.47*1)+(0.15*3)/0.47 = 4.05
สภาพแวดลอมการทางาน = (0.0825*2)+(0.29*0.5)+(0.47*0.33)+(0.15*1)/0.15 = 4.06
จากนนนาคาผลรวมของ consistency vector มาแทนสตรดงวธดงตอไปน
Page 66
54 ตารางท 4.13 ตาราง RI
จากนนทาการประเมนคาทางเลอกดานผงโรงงานจากการจดทาแบบสอบถามตอ
ผจดการตอผงการทางาน เพอประเมนผลของผงโรงงานทางเลอกทมตอปจจยทง 4 ดวยการ
วเคราะหวธกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห โดยนาลาดบความสาคญของแตละปจจยมาจด
ตารางเมตรกซ โดยใชผลคณของลาดบ ความสาคญของปจจยตางๆ กบนาหนกของผงโรงงาน
ทางเลอก ดงตารางดงตอไปน
ตารางท 4.14 เมตรกซลาดบความสาคญของแตละปจจยของแตละผงการทางาน
ซงจะใชนาหนกของผงโรงงาน คณกบคาลาดบความสาคญของแตละปจจยในแนวตง
และหาผลรวมในแถวแนวนอน จะไดผลลพธความสมพนธรวมทใชสนบสนนการเลอกผง
โรงงานทางเลอกทเหมาะสมทสดสามารถสรปผลไดวา ผงโรงงานทางเลอกท 2 เปนผงโรงงาน
ทมความเหมาะสมทสด จากคาคะแนนนาหนกทได ดงตารางตอไปน
Page 67
55 ตารางท 4.15 ผลลพธความสมพนธรวมของแตละปจจยกบผงการทางานทางเลอก
4.3 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบกอนและหลงการปรบปรง
จากวตถประสงคของการศกษาครงนเพอพฒนากระบวนการผลตชนงานใหมประสทธภาพ
โดยมเปาหมายเพอลดระยะทางและเวลาในการผลตชนงานลง โดยผลสรปจาการใหคะแนนผงการ
ทางานแบบใหมท ง 2 รปแบบ ตามทฤษฎวเคราะหกระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (Analysis
Hierarchy Process : AHP) ผงการทางานแบบท 2 มคะแนนทมากกวาคอ 0.625 ดงนนจงเรมทาการ
ปรบปรงตามรปแบบผงการทางานแบบท 2 ซงสามารถลดระยะทางลงได 41.1 เมตร ดงภาพตอไปน
ภาพท 4.17 เปรยบเทยบผงการทางานกอนและหลงปรบปรง
กอนปรบปรง
หลงปรบปรง
Page 68
บทท 5
บทสรปและขอเสนอแนะ
ในการศกษาคนควาเรอง “การปรบปรงผงกระบวนการประกอบชนงานในแผนก DIY โดยใช
ทฤษฎการวางผงโรงงานอยางมระบบ กรณศกษา บรษท เอนไก ไทย จากด” มวตถประสงคเพอ
วเคราะหปญหาทมผลกระทบตอการใหบรการของสวนงาน DIY กรณศกษาของบรษท เอนไกไทย
จากด เพอพฒนากระบวนการผลตชนงานของสวนงาน DIY ใหมประสทธภาพและประสทธผล เพอ
กาหนดแนวทางในการผลต
5.1 สรปผลการดาเนนงาน
จากการศกษาปญหาและเพมประสทธภาพในการผลตชนงาน Make Tank low dross / Charger
Ingot Tank ของสวนงาน DIY ซงเปนแผนกทผลตชนงานเพอสนบสนนไลนการผลตลอทงหมดใน
บรษท เอนไกไทย จากด ทสามารถตอบสนองความตองการของโรงงานไมวาจะเปน 4W และ 2W
จากปญหาทเกดขนภายในแผนก DIY คอในการประกอบชนงาน มการเคลอนยายชนงาน
ระหวางกระบวนการในระยะทางทหางกน สงผลใหพนกงานเสยเวลาไปกบการขนยายนานเกนความ
จาเปนและพนกงานอาจเกดอนตรายจากการขนยายได ผศกษาจงวางแผนทาการการปรบขนตอนการ
ผลตชนงาน การวางแผน Layout ใหเหมาะสม โดยใชทฤษฎการวางผงโรงงานอยางมระบบ(Systematic
Layout Planning: SLP) ในการออกแบบผงการทางานใหม 2 แบบ และใชเครองมอ การวเคราะห
กระบวนการลาดบชนเชงวเคราะห (Analysis Hierarchy Process : AHP) เพอใชประเมนคาทางเลอกผง
การทางานจากผจดการและผทเกยวของตอผงการทางาน
ผลทไดคอทางแผนก DIY เลอกการปรบปรง Layout ตามแบบผงการทางานแบบท 2 จะเหนได
วาหลงจากปรบปรงผงการทางาน ขนตอนการทางานมระบบมากยงขน โดยทาการปรบปรงในเรองการ
จดสถานการทางานใหม และปรบผนงกนทาเปนประตบานพบเพอใหพนทการทางานมอากาศถายเท
มากยงขน จงสงผลใหระยะทางและระยะเวลาในการทาเคลอนยายชนงานลดนอยลง เปนไปตาม
วตถประสงคทวางไว ซงจะแสดงในตารางท 5.1
Page 69
57
ตารางท 5.1 สรปผลการปรบปรง
5.2 อปสรรคในการดาเนนงาน
1. การศกษางานวจยในเรองเกยวกบการผลตชนงานทประกอบดวยเหลก เทคโนโลย
สารสนเทศยงไมครบถวนเทาทควร ทาใหไมสามารถศกษาไดครอบคลมทกดาน
2. พนทการทางานใน DIY SHOP มงานเชอมและงานตด ซงเสยงอนตรายตองใชความ
ระมดระวงในการลงพนททางานและเกบขอมลเปนอยางมาก
3. มขอจากดในการใหคะแนนประเมนผงการปรบปรงงานเนองจากผจดการแผนกมเพยงคน
เดยวเปนผมอานาจสงสดในการตดสนใจ ทาใหคะแนนทใหออกมาอาจดไมมคานาหนกมากพอ
4. ตองทาความเขาใจกบคาศพทเฉพาะในการทางานเปนจานวนมาก เนองจากเปนคาศพททไม
เคยไดยนและรจกมากอน
5. พนกงานสวนใหญเปนพนกงานใหม จงใหคาแนะนาไดไมมากเทาทควร จาเปนตองปรกษา
กบผจดการอยางเดยว
Page 70
58
5.3 ขอเสนอแนะจากการดาเนนงาน
จากการศกษาครงน ไดศกษาปญหาและเพมประสทธภาพในการผลตชนงานในสวนงาน DIY
ของบรษท เอนไกไทย จากด เนองจากมขอจากดในเรองของการผลตและระยะเวลาการสหกจศกษา ใน
การศกษาครงตอไป ควรทาการศกษาในประเดน ดงตอไปน
1. ควรจดทาแบบประเมนผลการทางาน ในแตละหนวยงานเพอใชเปนแนวทางในการศกษาถง
ปญหาทเกดขน และหาแนวทางปรบปรงแกไขเพอเพมประสทธภาพในการทางาน
2. สรางแรงจงใจใหกบพนกงานใหเกดความความกระตอรอรนในหนาทความรบผดชอบของ
ตนเองมากขน
3. ควรปลกฝงใหพนกงานคานงถงความปลอดภยในการทางานมากขน เนองจากปจจบน
พนกงานใชความชานาญในการทางานเปนสวนใหญ จงไมใชอปกรณปองกนอนตรายในการทางาน
Page 71
59
บรรณานกรม
ภาษาไทย
1. สมศกด ตรสตย, 2542, การออกแบบและวางผงโรงงาน, พมพครงท 10, กรงเทพฯ : สมาคม
สงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน), หนา 58 – 135.
2. เศขฤทธ ตนตระกล, 2543, การออกแบบผงโรงงานใหมกรณศกษาโรงงานผลตชนสวน
อปกรณรถจกรยานยนต, วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมอตสาหกรรม
ภาควชาวศวกรรมอตสาหกรรม บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
3. มานนท จนทรภรมย, 2554, การศกษาถงปญหาและกาหนดกลยทธในการแกปญหาเพอเพม
ประสทธภาพในการบรการของอตสาหกรรม EMS กรณศกษา บรษท Trinity Electronics
(Thailand) Ltd. จากด, วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการจดการโลจสตกส
ภาควชาบรหารธรกจ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยหอการคาไทย.
4. มนสภ เวทกลและปวณา เชาวลตวงศ, 2555, “การวเคราะหทางเลอกการวางผงโรงงานของ
สายการผลตชดบงคบเลยงลอหนา”, วารสารวศวกรรมศาสตร, 2555, เลมท 3 หนา 19 - 32.
5. นศากร สมสข, 2550, การศกษาและปรบปรงผงโรงงานเพอเปนแนวทางในการเพมผลผลต
ของโรงงานผลตเฟอรนเจอร วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวศวกรรมศาสตรและ
อตสาหกรรมวจย ภาควชาวศวกรรม บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยอสเทอรนเอเชย.
6. ทวมาศ นาคอดม, 2547, การใชหลกการวางผงโรงงานตามความสมพนธ (Relationship Layout
Planning: REALP)โดยประยกตแนวคดมาจากCORLAP(Computerized Relationship Layout
Planning) วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาวศวกรรมอตสาหกรรม ภาควชาวศวกรรม
อตสาหกรรม บณฑตวทยาลย เทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.
Page 72
ภาคผนวก ก
ขอมลการผลตชนงานอางองยอนหลง
Page 73
61
เพอศกษาปรมาณการประกอบชนงานอางองยอนหลง ทตองทาการผลตในชวงเดอนตางๆ เพอ
เปนการเกบขอมลการสงผลตของโรงงาน โดยทาการเกบขอมลยอนหลง 6 เดอน ดงนกรกฎาคม 2558 –
ธนวาคม 2558 ดงแสดงในตารางตอไปน
ตารางท ก.1 แสดงปรมาณชนงานทมการสงผลตในเดอน ก.ค. – ธ.ค. ป 2558
เดอน ชอชนงาน จานวน
กรกฏาคม Make debarring inspection table 1
Make HRT inspection table 1
Make inspection table 1
Make spinning inspection table 2
Make table inspection,deberring,leak test 3
Make cover solinoid water cooling 1
Install cover stage of casting line 1
Make table set up cast , CNC 4
Make table die coat 2
Making low dross tank 1
Tank low dross 1
Tank chip CNC 9
Tank Chip M/C 7
Small table 10
สงหาคม Make table inspection,deberring,leak test 3
Make tool dross. (เหลกโกยเตา) 2
Make chip tank CNC. 4
Page 74
62 ตารางท ก.2 แสดงปรมาณชนงานทมการสงผลตในเดอน ก.ค. – ธ.ค. ป 2558 (ตอ)
เดอน ชอชนงาน จานวน
สงหาคม กระบะใสนามน 2
เหลกโกยเตา 4
เหลกโกยเตา+เหลกแซะ 3
Make tank low dross 1
Make chip tank CNC. 3
Make chip tank bucker. 1
Make tank return air leak 1
กนยายน Make table inspection,deberring,leak test 3
Make table check wheel 1
Make mop cleaning keeper. 2
Make mop cleaning 1
Make Chip tank 2
Make steel tank. 2
Make rack for keep jig turbo and milling check. 2
tank chip cnc m/c (small) 1
tank chip cnc m/c (big) 5
ตลาคม Make & install cover water return tank air. 1
Make & install cover water return tank T6. 1
Make inspection table. 1
Make dross tank of chip melt. 1
Make chip tank. 1
Page 75
63 ตารางท ก.3 แสดงปรมาณชนงานทมการสงผลตในเดอน ก.ค. – ธ.ค. ป 2558 (ตอ)
เดอน ชอชนงาน จานวน
ตลาคม Make table for support printer. 1
Make steel box for keep equipment. 3
Make table for put cutting saw blades. 1
Make dross tank of chip melt. 3
Make tank low dross / Charger Ingot Tank 36
พฤศจกายน Make HRT inspection table. 1
รถเขนใสถงนามน 4
ชนวางของ 50*120*180 CM 1
ชนวางของ 50*170*180 CM 1
ชนวางรองเทา 3
โตะวางผลไม 1
ถงใส Low Dross 1
ถงใส Low Dross 1
ทวางนามน 200 ลตร 2
Make tank dross 1
ธนวาคม Table meeting room MAC 7 1
MAKING TANK DROSS CARRY 1
Carry for Cutting Process Foundry-3 4
CARRY TANK LOW DROSS 2
Make Cell fence Size 129 cm x 172 cm 2
To Make Stand for Wheel 2w CNC Line I,J,K,L 4
Page 76
64 ตารางท ก.4 แสดงปรมาณชนงานทมการสงผลตในเดอน ก.ค. – ธ.ค. ป 2558 (ตอ)
เดอน ชอชนงาน จานวน
ธนวาคม Chip Tank (DIY) 1
Chip tank CNC ( DIY ) 2
เหลกโกยเตา 2,3 เมตร 3
ทารถเขนถงชพ 1
Making เหลกลางเตา 3
Plate วาง Ingot 6
Return Tay วางลอ 1
Sweep steel (เหลกโกยเตา) 4
ชนวางถงนามน 200 L 2
ชนวางรองเทาหนา Office 1
กระถางตนไม support 5s audit 10
พบวามการประกอบชนงานทงหมด 113 ชนงาน โดยชนงานททาการประกอบมากทสดคอ
Tank low dross / Charger Ingot Tank
ภาพท ก.1 Tank low dross / Charger Ingot Tank
Page 77
65
ประวตผจดทาโครงงาน
ชอ – สกล นายฐตพฒน สมพนธ
วน เดอน ปเกด 24 สงหาคม 2537
ทอยปจจบน 7 ซอยประวทยและเพอน6 ตาบลบางจาก เขตพระโขนง
กรงเทพมหานคร 10240
โทรศพทมอถอ 0815816755
E-Mail [email protected]
ประวตการศกษา
ระดบประถมศกษา ประถมศกษาตอนปลาย พ.ศ. 2549
โรงเรยนวดตะกลา
ระดบมธยมศกษา มธยมศกษาตอนปลาย พ.ศ. 2555
โรงเรยนราชวนตบางแกว
ระดบอดมศกษา คณะบรหารธรกจ สาขาการจดการอตสาหกรรม พ.ศ. 2558
สถาบนเทคโนโลยไทย – ญปน
ทนการศกษา - ไมม -
ประวตการฝกอบรม 1. วฒนธรรมองคกรญปน ณ สถาบนเทคโนโลยไทย – ญปน
2. ระบบการวางผงโรงงาน ณ บรษท SCG Chemicals
3. การนาเขาและสงออก ณ มหาวทยาลยรงสต
4. หลกการ MONOZUKURI ณ สถาบนเทคโนโลยไทย – ญปน
ผลงานทไดรบการตพมพ - ไมม -