KALPLERN KEF
mam gazali
http://www.ihya.org/kitap/
mam Gazalinin { Kalplerin Kefi } Kitab, IHYA.ORG farki ile
internete Geriye Dnyor. Tm kitap TARAYICI ile taratlp, konu konu
net'e ykleniyor. te Tm konular:
(nternetten indirilerek M.E.H. tarafndan tarama hatalar
dzeltilmeye allmtr.naallah istifade edersiniz.)
Kalplerin Kefi mam Gazali
NDEKLER----------------------------------------------------------------
nsz
Allah Korkusu
Yine Allah Korkusu
Sabr ve Hastalk
Riyazet ve Nefsani ehvet
Nefsi Yenmek ve eytna Kar koymak
Gaflet
Allh' unutmak, fasklk, Nifak
Tvbe
Sevgi
Ak
Allh'a itaat. O'nu Sevmek, Rasln sevmek
blis ve Azabn Beyn
Emnet
Namaz, Huzur ve Huu ile Tamamlamak
Emr-i Bi'l-Ma'rf ve Nehy-i Ani'l-Munker
eytnin Dmanl
Emnet ve Tvbe
Merhametli Olmann Fazileti
Namazda Huu'un Beyn
Dedikodu, Kouculuk
Zekat
Zin
Sl- Rahim ve Ana Baba Hakk
Ana Babaya yilik Etmek
Zekt ve Cimrilik
Ar htiras
ibdete Devam ve Haram Terketmek
lm Hatrlamak
Gkler ve eitli Cinsler
Kursi - Ar - Mukarreb Melekler - Rzklar ve Tevekkl
Dnyy Terketmek, Onu Ktlemek
Yine Dnyay Zem Hakknda
Kanaatin Fazileti
Fakirlerin Fazileti
Allh'dan Bakasn Dost Edinmek
Sr'a furmek, rkmek, Mezarlardan kalkmak
Mahlkat Arasnda Verilecek Hkm
Dny Malnn Ktln Beyn
Ameller - Mizan ve Cehennem Azab
taatin Fazileti
kr
Kibrin Ktl
Gndzleri ve Baka Zamanlar Dnmek
lmn iddetinin Beyn
Kabrin ve Kabir Korkusunun Aklanmas
lm'l - Yakin, Aynel - Yakin ve Arz Gn Sul
Allah' (C.C.) Zikretmenin Fazileti
Namazlarn Fazileti
Namaz Klmayann Cezas
Cehennem Meydn ve Cehennem Azab
Cehennem Azab
Gnhtan Saknmann Fazileti
Tvbenin Fazileti
Zulm Nehyetmek
Yetime Zulm Etmeyi Yasaklamak
Kibrin Ktln Belirtmek
Tevzunun ve Kanaatin Fazileti
Dnyya Aldanmak
Dnynn Ktl ve Ondan Sakndrmak
Sadakann Fazileti
Mslman Kardeinin htiycn karlamak
Abdestin Fazileti
Namazn Fazileti
Kyametin Dehetleri
Cehennem ve Mizn'n Sfatlar
Kibir ve Kendini Beenmiliin Ktl
Yetimlere yilik Etmek ve Zulmden Kanmak
Haram Yemek
Faizin Yasak Oluu
Kul Haklar
Heveya Uymann Ktl ve Zhd
Cennetin Vasflar ve Cennetliklerin dereceleri
Sabr - Rz ve Kanat
Tevekkln Fazileti
Mescidin Fazileti
Riyazet ve Keramet Ehlinin Fazileti
man ve Nifak
Gybet ve Kouculuun Ktl
eytnn Dmanl
Muhabbet ve Nefs Muhasebesi
Hakk Btlla Kartrma
Cematle Namaz Klmann Fazileti
Gece Namaz Klmann Fazileti
Dny Alimlerinin Cezas
yi Huyun Fazileti
Glme - Alama, Elbise
Kur'n- Kerim'in ve limlerin Fazileti
Namaz ve Zekatn Fazileti
Ana - Babaya iyilik ve Evld Hukuku
Komuluk Hukuku ve Fakirlere iyilik
ki enin Cezas
Peygamberimizin (S.A.S.) Mi'rc'
Cum'ann Faziletleri
Kadnn, Kocas zerindeki Haklar
Erkein Kars zerindeki Haklar
Cihdn Fazileti
eytnn Hilesi
alg Dinlemek
Bid'at ve Nefsi Arzlara Uymann Haram oluu
Oyun ve Elence Aralarnn Yasak Oluu
Receb Aynn Faziletleri
aban Aynn Faziletleri
Ramazn Aynn Faziletleri
Kadir Gecesi'nin Faziletleri
Bayramn Fazileti
Zilhicce'nin lk On Gnnn Fazileti
Aurenin Fazileti
Fakirleri Arlamann Fazileti
Cenaze ve Kabir
Cehennem Azbndan Kurtulmak
Mizan ve Srat
Peygamber Efendimizin (S.A.V.) Vefatlar
---
BRNC BLM
ALLAH KORKUSU
Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyr ki:
"- Ulu Allah (C.C.). kanatlarnn biri douya, br batya uzanan ve
ayaklar yedinci kat yere inen bir ku yaratt. Kuun zerinde btn
varlklarn says kadar ty vardr.mmetimden kadn - erkek herhangi bir
kimse bana selt- selm getirdii zaman ulu Allah bu kua. Ar'n altnda
bulunan nurdan bir denize dalmasn emreder. Ku denize dalp karak
kanatlarn silkeleyince her tynden bir damla akar. Ulu Allah akan
her damladan, zerime kyamete kadar selt- selm getiren kul hesabna
istifar edecek bir melek yaratr.
"Ehl-i Hikmet'ten biri yle der:
- Vcudun selmeti az yemekte, ruhun selmeti az gnah ilemekte ve
dnin selmeti de varlklarn en hayrlsna (Peygamber'imize) selt- selm
getirmektedir.
"Ulu Allah (C.C.) buyuruyor ki:
- Ey iman edenler! Allah'dan korkunuz ve O'na itaat ediniz ve
herkes yarn iin (kyamet gnne ne amel ilediine) baksn (yani sadaka
verin ve Allah'n emrine uygun ameller ileyin ki. Kyamet gn sevabna-
bulanz) Allah'dan korkunuz, nk O, (iyilik olsun, ktlk olsun) yaptnz
her hareketten haberdardr" (1).Kur'an Kerm Kasr Suresi.18-10 nk
Kyamet gn melekler, gkler, yeryz, gece, gndz - iyilik olsun, ktlk
olsun - insanolunun iledii her eye ahitlik edeceklerdir. Hatta
vcudun azalar bile insanoluna kar ahit tutulacaktr.Yeryz, gnah
ilemekten saknarak iyilie koan (zahid) ve mmin kulun lehine ahitlik
ederek "bu adam zerimde namaz kld. oru tuttu, hacca gitti, cihad
etti" diyecek, gnahtan saknarak iyilie, koan mmin kul da bu ahitlie
sevinecektir.Buna karlk ayn yeryz, kfir ve gnahkrlarn aleyhinde de
ahitlik ederek "bu adam zerimde Allah'a irk kotu, zina iledi, iki
iti, haram yedi" diyecektir. Merhametlilerin en merhamettisi olan
ulu Allah (C.C.) kfir ve gnahkrlar inceden inceye sorguya ekerse
vay hallerine!Mmin, vcudunun btn azalar ile Allah'dan korkandr.
Nitekim byk ahlk ve fkh bilgini Ebu Leys es-Semerkand der
ki:
-Allah korkusu tayan kul dilini yalandan, dedikodudan,
kouculuktan, iftiradan ve bo konumaktan alkor. bunlar yerine onu
zikirle. Kur'an okumakla ve ilm konumalarla megl eder.
kinci almet kalbde belirir: Allah korkusu tayan kul bakalarna
kar kalbinde dmanlk, iftira ve kskanlk barndrmaz. nk kskanlk
iyilikleri mahveder. Nitekim Peygamberimiz (S.A.S.) yle buyurur:"-
Ate odunu nasl yerse (yakarsa) kskanlk da iyilikleri yle yer" (yok
eder)Bilesin ki. kskanlk, kalb hastalklarnn balcalarndan biridir ve
bu hastalklar da ancak ilimle ve iyi ameller ileyerek tedavi
edilebilir.
nc almet gz'de belirir: Allah korkusu tayan kul. haram /iyecee.
haram iecee, haram giyecee... (ksacas) haram olan hi bir eye
bakmaz. Dnyaya a ve muhteris gzlerle deil, ibret almak amac ile
bakar. Hell olmayan eylerden baklarn uzak tutar.Nitekim
Peygamber'imiz (S.A.S.) yle buyurur: "- Kim gzn haramla doldurursa
Allah da onun gzn kyamet gn atele doldurur.
"Drdnc almet karn'da belirir: Allah korkusu tayan kul, karnna
haram lokma sokmaz, nk haram lokma yemek ar gnahlardan biridir.
Nitekim Peygamber'imiz (S.A.S.) yle buyuruyor:- insanolunun karnna
haram bir lokma inince, lokma midesinde kald sree yerde ve
gklerdeki melekler tekrar tekrar zerine lanet Yadrrlar O lokmay
hazmederken ld takdirde varaca yer cehennemdir.
"Beinci almet eller'de belirir: Allah korkusu tayan kimse,
ellerini harama deil. Allah'n rzasna uygun eylere doru uzatr.
Nitekim sahablerden K'b'ul Ahbar'm (R.A.) yle dedii rivayet
edilir:c-- Ulu Allah, her bir blm yetmi bin gzl yetmi bin blm olan
yakuttan yaplma bir kk yaratmtr. Kyamet gn bu kke ancak nlerine kan
haram eylerden Allah korkusu ile uzak duranlar
girebileceklerdir.
"Altnc almet ayaklarda belirir: Allah korkusu tayan kimse, gnah
ilemeye deil. Allah'n emrine uygun ve O'nun rzasn kazandracak ilere
doru yrr, alimlerle ve iyi amel ileyenlerle bulumak gayesi ile adm
atar.
Yedinci alamet Amelde belirir: Allah korkusu tayan kimse
ibadetini srf Allah rzas iin yapar, riyadan ve mnafklktan kanr,
bylelikle Allah'n haklarnda yle buyurduu kimselerden biri olur:
- Rabb'inin katnda Ahlret, gnahlardan korkanlar indir" Kuran-
Kerim/Zuhruf Sresi, 35
Byleleri iin Ulu Allah baka bir ayette yle buyurur:
"- Gnahlardan saknanlar, hic phesiz, cennetlerde ve pnarlarmn
balarndadrlar" - (3) Kur"an- Kerim/Zariyat Sresi. 15
Baka bir yette de yle buyuruluyor:
(4) "- Gnahlardan saknanlar cennet ve nimetler iindedirler"
Kuran- Kerim/Tur Sresi. 17
Dier bir yette de yle buyurulur:
"- Gnahlardan saknanlar emin bir makamdadrlar" (5).
Bu yetlere baknca Ulu Allah'n neredeyse "bu kimseler. Kyamet gn
cehennemden kurtulurlar" diye buyurduu grlr.Mminin korku ile mit
arasnda bulunmas gerekir. Buna gre bir yandan mit kesmeksizin
Allah'n rahmetini beklerken dier yandan ibadet hali iinde irkin
hareketlerden vazgeerek Allah'a tevbe eder.Nitekim ulu Allah (C.C.)
yle buyurur:
Sakn Allah'n rahmetinden mit kesmeyin"(5) Kuran- Kerim/otan
Sure-i Celilesi, 51
-HKAYE
- Hz. Davud -Allah'n selm zerine olsun- krs zerine oturmu. Zebur
okurken gzleri yerde srnen krmz bir kurda iliir ve iinden
cAcaba Allah'n bu kurdu yaratmaktan murad ne ola ki" diye dnr.
Bunun zerine Allah'n izni ile dile gelen kurt O'na yle der. "Ey
Allahn Resul! Her gn. gndzleri bin kere - Subhanellahi
velhamdlillhi ve lAllahe illallahu vallhu ekber (Allah'
noksanlklarn her trlsnden tenzih ederim, hamd O'na mahsustur.
O'ndan baka ilh yoktur. Allah en byktr)" demeyi. Allah bana ilham
etti. Geceleri ise yine bin kere - Ellahumme salli al seyyidina
Muhammedinir.nebiyyil mmiyyi ve al alihi ve sahbihi ve sellem
(Allah'm! Okuma-yazmasz Peygamberin olan Muhammed'e. O'nun soyundan
gelenlere ve O'nun sahabilerine rahmet ve selm ihsan eyle) dememi
ilham etti. Sen zikrederken neler sylyorsan bana da bildir de
istifade edeyim."Bu szleri iiten Hz. Davud (A.S.) krmz kurdu
kmsediine piman olur. Allah'dan korkarak O'na tevbe eder ve derghna
snr.
Hz. ibrahim (A.S.) iledii bir gnah hatrlaynca baygnlk geirir ve
kalbinin arpnts (neredeyse) bir mil uzaklktan duyulurdu. Allah'n
emri ile bir gn kendisine Cebrail (A.S.) gelir ve der ki. "Allah
sana selam ediyor ve -dostundan korkan bir dost grdn m- diye
soruyor.Hz. ibrahim (A.S.) Cebrail'e yle cevap verir; "Ey Cebrail!
Kusurum aklma gelince ve cezasn da dnnce dostluumu unUluyorum."te
peygamberlerin, velilerin ve salihlerin tUlumu budur. tesini var
sen dn.
- 13 -
KNC BLM YNE ALLAH KORKUSU
Byk ahlk ve fkh limi Eb'l-Leys es- Semerkand (rahimehullahu) yle
der:Allah'n yedinci kat semada birtakm melekleri var ki.
yaratldklar andan beri secdededirler. Brleri Allah korkusu ile
devaml titrer haldedir. Kyamet gn balarn secdeden kaldrarak "Ey
noksanlklarn her trlsnden beri olan Allah'mz! Sana lyk olduun
derecede ibadet edebilmi deiliz" diyeceklerdir.Kur'n- Kerim'in u-
yeti, onlarn bu hllerine iaret eder:
c- stlerindeki Rabb'lerinden korkarlar ve emrolunduklarn
yaparlar (gz ap kapayana kadar bile Allah'n emrini krmazlar)"
(6).Peygamber'imiz (S.A.S) yle buyurur:
c- Kulun vcudu. Allah korkusu ile rperdii zaman, yapraklar dklen
aa gibi gnahlarndan syrlr."
(8) Kur'an- Kerim/NcM1 Srosi. 50- 14 -
-A'KY "-Adamn biri bir kadna tUlulur. Gnn birinde kadn bir i iin
yolculua kar. Adam da peine taklr. Kafilenin mola verdii bir srada
yol arkadalarnn uykuya dalmalarn frsat bilerek kadnla babaa kalmay
baaran k ona srrn aar.
Kadn adama "bak bakalm herkes uyuyor mu" der. Bu sz. kar tarafn
arzusuna ram olmak zere olduu eklinde yorumlayarak sevince kaplan k
derhal yerinden frlayarak kafilenin etrafnda bir tur atar. herkesin
ml ml uyuduunu grr. Kadnn yanna dnerek "evet, herkes uyuyor" der.
Sunun zerine kadn adama "acaba Allah hakknda ne dersin, o da m
uyuyor" diye sorar. Adam "Allah uyumaz. O'nu hic bir zaman ne uyku
ve ne de uyuklama hali yakalamaz" diye karlk verir. O zaman kadn
der ki. "insanlar bizi grmyorsa da u anda uykuda olmayan ve hi bir
zaman uyumayan Allah bizi gryor. Buna gre asl O'ndan
korkmalyz"Kadnn bu szleri zerine adam Allah'dan korkarak tuttuu kt
yoldan vazgeer de kadnn yanndan ayrlr, evine dner.ld zaman bir tand
onu ryasnda grr. "Allah sana nasl muamele etti" diye sorar. Adam
"Allah'dan korkarak o gnah ilemediim iin O beni affetti" diye cevap
verir.
HKYE
-Zamann birinde srailoullarndan biri vard, adam kendini ibadete
vermiti. oluk ocuk sahibi idi. Gnn birinde ailece a kalrlar.
Tamamen aresiz kald iin yiyecek bir eyler bulup getirsin diye karsn
darya gnderir.Kadn bir tccarn evine varr, oluk - ocuuna yedirecek
bir eyler ister. Tccar, kadna "olur. fakat nce bana kendini teslim
et" diye teklif eder. Kadn hi bir cevap vermeden kar, evine dner.
Yavrularn "anneciim! Alktan leceiz, bize yiyecek bir ey ver" diye
feryad eder durumda bulur.Geri karak tekrar tccarn yanna varr,
yavrularnn ackl durumunu anlatr. Tccar "istediim olacak m?" diye
sorar. Kadn "evet" der.kisi babaa kalnca kadnn mafsallar
(eklemleri) ylesine titremeye balar ki, azalar yerlerinden kacak
gibi olur. Tccar "ne oluyor sana" diye sorar. Kadn "Allah'dan
korkuyorum" diye cevap verir.Ald cevap zerine kendine gelen adam
"sen u skk durumuna ramen bu gnahtan dolay Allah'dan korkuyorsun,
oysa asl benim korkmam gerekir" diyerek yapaca iten vazgeer.
stediklerini vererek kadn gnderir. Kadn kucandaki yiyecekler ile
yavrularna dner. ocuklarn sevinci sonsuzdur.Bu srada ulu Allah'dan
tccar hakknda Hz. Musa'ya (A.S.) vahiy gelir. Allah "falan olu
filna btn gnahlarn affettiini syle" diye bildirir.- 15 -
Bunun zerine Hz. Musa (A.S.) tccar bulur, ona "mutlaka Allah ile
aranzda sr kalan bir hayr ilemi olmalsn" der. O zaman tccar
kendisine yoksul kadnla arasnda geenleri anlatr. Hz. Musa (A.S.)
"ite bu yzden Allah, gemi btn gnahlarn balad, diyerek tccara mjdeyi
verir (7).
Rivayete gre Peygamber'imiz (S.A.S.) demitir ki: "- Ulu Allah
yle buyurur: u iki korku ile iki gn ayni kulumda biraraya getirmem.
Dnyada benden korkann Ahiretini emin klarm. Buna karlk dnyada iken
benim korkumu yreinde tamayanlar Kyamet gn korkuya drrm"Ulu Allah
(C.C.) buyuruyor:
nsanlardan deil, benden korkunuz" (8).
(7) Mecmu'ul Lotai(8) Kur'an- Kerim/Maide Sresi. 44.(9) Kur'an-
Kerim/Al-i mran Sresi. 175
Dier bir yette de yle buyurur:
Eer mminseniz, onlardan deil, benden korkunuz" (9)
Hz. mer (R.A.) Kur'ndan bir yet dinledii zaman yere baygn derdi.
Bir gn eline bir saman krnts alarak yle dedi. "keke ben de
- 16 -
bir saman krnts olsaydm, ad anlmaya deer bir ey olmasaydm. Keke
anam beni dourmam olsayd."O ok alard, hngr hngr ya dkerdi. Bu yzden
yanaklarndan szlen yalarn brakt iki siyah iz her zaman yznde
grlrd.
Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:- Salan st memeye dnmedike
Allah korkusu- le alayan kimse cehenneme girmez.
"Rivayet edilir ki. Kyamet gn bir kul Allah katna klacak ve
gnahlarnn ar bast grlerek cehenneme atlmas emredilecektir. Bu srada
kirpiklerinden bir tel dile gelerek yle diyecektir: Ey Rabb'im!
Senin Resul'n Muhammed "kim Allah korkusu ile alarsa Allah onun ya
dken gzlerini cehenneme haram klar" diye bildirdi. Ben senin
korkundan alamtm.Bunun zerine dnyada Allah korkusu ile alayan bir
kirpik teli sayesinde adam affedilecektir. Cebrail (A.S.) "falan
olu filn bir tel kirpik sayesinde kurtuldu" diyerek bu durumu iln
edecektir. (10)
(10) Rekaik-ul Ahbar(11) Kur'an- Kerim/Casiyo Sresi, 28
Rivayet edilir ki. Kyamet gn cehennem ortaya knca ylesine
kkreyecek ki. btn mmetler dehetinden dizst kapaklanacaklardr.
Nitekim ulu Allah (C.C.) buyuruyor ki:
< m- ... Ve sen her mmeti dizst km (ne olacan endie ile
bekler) grrsn. Hem mmet amel defterini almaya arlr (;i)nsanlar
cehenneme yaklatrdklarnda onun fke ve kkreyiini duyacaklar, bu
kkreyi beyz yllk mesafeden duyulacaktr.O zaman peygamberler dahil
herkes kendi derdine derek "ben ne olacam, ben ne olacam"
diyecektir. Yalnz peygamberlerin ulusu olan Hz. Muhammed (S.A.S.)
mstesna. O "mmetim ne olacak, mmetim ne olacak" diyecektir.O srada
cehennemden dalar gibi bir ate ktlesi kacaktr. Peygamber'imizin
(S.A.S.) mmeti "ey ate ktlesi! Namaz klanlar, doruluktan
ayrlmayanlar, Allah'dan korkanlar ve oru tutanlar hakk iin" geri
dner misin" diye yalvararak atei geldii yere gndermeye alacaklar,
fakat ate geri dnmeyecektir.Bu srada Cebrail'in (A.S.) "ate ktlesi
Muhammed'in mmeti zerine yneldi" diye seslendii duyulacaktr. Bunun
zerine Cebrail, bir bardak
- 17 -
su getirerek Peygamberimize uzatacak ve "ey Allah'n Resul! Bunu
al. atein zerine at" diyecektir. Peygamber'imiz (S.A.S.)
Cebrail'den ald barda atein zerine boaltr boaltmaz ate
snecektir.Peygamber'imiz (S.A.S.) "bu su nedir? diye soracak ve
Cebrail'den (A.S.) u cevab alacaktr: Bu senin mmetinin. Allah
korkusu ile alayan gnahkrlarnn gzyadr. imdi atein zerine serpip onu
Allah'n izni ite- sndresin diye sana getirme emri aldm"(12).
Peygamber'imiz (S.A.S.) yle dua ederdi:- Allah'm! Bana senin korkun
ile alayan iki gz bala". Gzya dkmek konusunda u beyit ne kadar
dndrcdr:
Ey gzlerim, gnahma alar msnz?
mrm ellerimden utu. gitti de farknda olmadm.
Peygamberimizin (S.A.S.) yle buyurduu bildiriliyor:- Hi bir mmin
dnlemez ki, Allah korkusu ile gznden sinek ba kadar ya ksn ve
elmack kemiine kadar insin de o kula cehennem atei desin."
HKYE
-Anlatldna gre Muhammed bni Munzir -rahimehullahaieyh- alad
zaman gzyalar ile yzn, sakaln ovar "duyduuma gre gzya deen yere
cehennem atei demez" derdi.Mmin Allah'n gazabndan korkmal ve
kendini nefsin azgn arzularna uymaktan sakndrmaldr. Nitekim (Allah
(C.C.) yle buyuruyor:
Nefsinin azgn arzularna uyan ve dnya hayatn (Ahirete) tercih
edenlerin varaca yer cehennemdir. Rabb'nn makamndan ve nefsini azgn
arzulardan alkoyanlarn varaca yer ise cennettir" (13).
Allah'n gazabndan kurtularak sevab ve rahmetine nail olmak
isteyenler, dnyann skntlarna sabrla katlanmal. Allah'n buyruklarna
uymakta srar etmeli ve gnahlardan saknmaldrlar.
(12) Bidcyet-! Hikye(13) Kur'an- Kenm/Noziat Sresi, 37-41
Rivayete gre Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:- Cennetlikler
cennete girdikleri zaman melekler onlar trl trl hayr ve nimetlerle
karlarlar, onlar iin sedirler kurularak denir. Kendilerine eit eit
yemek ve meyvalar ikram edilir.Bu nimetlere ramen zerlerinde br
durgunluk farkedilir, belirli bir bekleyi havas iinde bulunduklar
grlr. O zaman ulu Allah "ey Kullarm! Buras durgun ve bekleyi iinde
olunacak bir yer olmad halde sizdeki bu durgunluk ve bekleme hali
nedir" diye buyurur. Cennetlikler "bize yaplm bir vaad vard, imdi
zaman geldi" diye cevap verirler.Bu cevap zerine Allah (C.C.)
meleklere "perdeleri yzlerinden kaldrn" diye emir buyurur. Melekler
"ey Rabb'imiz! Bunlar seni nasl grebilirler, dnyada gnah
ilemilerdi" derler. Meleklerin bu szlerine karlk ulu Allah emrini
tekrar ederek yle buyurur: "Perdeleri kaldrn, onlar dnyada iken
bana kavumak arzusu ile zikretmiler, secde etmiler ve gzya
dkmlerdir,*Perdeler kaldrlr ve bakarlar, anszn Allah katnda secdeye
kapanrlar. O zaman Allah onlara "kaldrn banz, zira buras amel yeri
deii. ba ve mkfat yeridir" diye buyurur. Balarn kaldrnca keyfiyet
lleri dnda onlara cemalini gsterir.Arkasndan sevinlerini zirveye
karmak zere onlara yle seslenir, "ey kullarm, selm zerinize olsun!
Ben sizden honudum, siz de benden honud oldunuz mu?" Cennetlikler
yle karlk verirler, "ey Rabb'imiz, Nasl honud olmayalm ki. sen bize
hic bir gzn grmedii, hi bir kulan iitmedii ve hic bir insann
hayalinde canlandrmad nimetler verdin" (14) (14) Zehr-ur riyaz(
Bu konuda ulu Allah (C.C.) yle buyurur:
Allah onlardan honud oldu, onlar da Allah'dan honud oldu" (15)
Kur'an- Kerim/Beyyine Sresi. 8
Dier bir yette de yle buyurur:
- Rahim olan Rabb'den selm vardr (onlara)" (16) Kuran-
Kerim/Yasin Sresi. 58
NC BLM SABIR VE HASTALIK
Allah'n azabndan kurtulmak. O'nun sevab ve rahmetine nail olarak
cennetine girmek isteyenler, nefislerini dnyaya ait azgn arzulara
kaplmaktan alkoymal. hayatn sknts ve musibetlerine kar sabrla
katlanmaldrlar. Nitekim ulu Allah (C.C.)
"Allah sabredenleri sever" buyuruyor. (17) Kur'an- Kerim/Al i
mran Sresi. 146
Sabr birka trldr: Allah'n emirlerine uymakta sabretmek (sebat).
Allah'n yasaklarndan uzak durmcda sabretmek (direnmek), musibete,
bilhassa ilk ok annn sarsntsna kar sabretmek (katlanmak)Allah'n
buyruklarna uymakta (itaatte) sabr gsterenlere Allah. Kyamet gn
cennette, her biri yerle gk aras kadar olan yz derece
verecektir.Allah'n yasaklarndan uzak durmada sabr gsterenlere
Allah, Kyamet gn. her biri yedinci yerle yedinci gk aras kadar olan
altyz derece verecektir.Allah'dan gelen musibetlere sabrla
katlananlara Allah. Kyamet gn her biri Ar ile yeryz aras kadar olan
yediyz derece verecektir.
- 20 -
HKAYE
-Anlatldna gre Zekeriyya (A.S.) bir gn yahudlerden kaar, onlar
da ardna derler. z srcler kendisine yaklanca kaln dall bir aa grr.
"Ey aa yarl da beni iine al" diye yalvarr. Bu srada alan aa Hz.
Zekeriyya'y gvdesine aldktan sonra tekrar kapanr.Derken iblis
ortaya kar, iz srclerini iri gvdeli aacn yanna getirir, bir testere
ile aac keserek Hz. Zekerriya'nn lmesini salamalarn syledi. Onlar
da Iblis'in dedii gibi yaparlar. Hz. Zekerriyya (A.S.) Allah'a
deil, aaca snd iin bu yanl tUlum, helakine yol aar ve testereyle
ikiye blnr.Nitekim Peygamberimizden (S.A.S.) gelen bir rivayette:
Ulu Allah (C.C.V yle buyurur:- Bana bir bel geldii zaman bana snan
kulun, bana o hi br istekte bulunmadan, dileini yerine getirir ve
daha yalvarmadan duasn kabul ederim. Buna karlk bana bir bel geldii
zaman bana deil de varlklardan birine snan kulun yzne btn gkyz
kaplarn kitlerim. demitir.(Hikyeye devam edelim:) Testerenin dileri
beynine geince Hz. Zekeriyya (A.S.) feryad koparr. Bunun zerine
kendisine yle seslenilir:- Ey Zekeriyya! Allah sana yle buyuruyor:
Niye belya sabretmiyorsun da "ah" diyorsun. Eer bu sz ikinci sefer
tekrar edersen adn peygamberler defterinden silerim."Bu ar ihtar
zerine Hz. Zekeriyya azndan hi bir feryad ifadesi kamasm diye
dudaklarn srr, iki paraya biilinceye kadar sabreder.Akl banda olan
kimse ikyeti olmakszn bana gelen belya sabretmeli. dnya ve ahiret
azabndan kurtulmaldr. Zira bellarn (imtihanlarn) en etini ile
peygamberler ve veliler karlar.
Cneyd-i Badad (rahimehullahu Aleyh) der ki:
"Bel. ariflerin kandili, muridlerin uyarcs, mminlerin silh ve
gafillerin helak olma sebebidir. Bana bel gelip de honutluk ve sabr
gstermedike hi kimse imann tadna varamaz.
"Nitekim Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:'- Br gece
hastalanp da Allah'dan gelen acya gnl honudluu ile katlanan kimse,
anasndan doduu gn gibi gnahlardan arnr. O halde hasta olduunuz
zaman iyilemeyi temenni etmeyiniz.
"Dahhak der ki. "her krk gecede bir bana ya bir bel ya bir keder
veya bir musibet gelmeyen kimsenin hesabna, Allah katnda hic bir
hayr yazlmaz".- 21 -
Muaz bni Cebel (R.A.) der ki. "Allah bir kulun bana bir hastalk
verince sol yanndoki melee "ek ondan kalemi", sa yanndaki melee de
"bu kulumun hesabna yapageldii amellerin en iyilerini yaz" diye
talimat verir.- Peygamber'imiz (S.A.S.) yle buyuruyor:- Bir kul
hastalannca Allah ona iki melek gndererek "bakn bakalm, kulum ne
diyor" diye talimat verir. Eer hasta "Elhamdlillah" derse bu sz
melekler tarafndan Allah'a ulatrlr. -O. zaten bilir ya!- O zaman
Allah buyurur ki. "bu kulumun eer cann alrsam onu kesinlikle
cennete yerletireceim ve eer ona ifa verirsem etini daha semiz
et-tenle. kann daha daha yarayl bir kanla deitireceim gibi gnahlarn
da muhakkak sileceim."
-HKYE
-srailoullar arasnda bir fask vard, fasklktan bir trl
vazgemiyordu, gnn birinde beldesinin halk ondan iyice bkt, koyulduu
kt yoldan onu vazgeirmekten mitler kesilince ondan kurtulmak iin
Allah'a yalvardlar.Allah (C.C.) Hz Musa'ya (A.S.) vahyetti ki,
"srailoullar arasnda fasik bir delikanl var. onu beldelerinden sr
ki. onun ktl yznden zerlerine ate yamasn."Hz. Musa da o beldeye
vararak delikanly srd. Delikanl beldesinden karak bir kye snd.
Bunun zerine Allah'dan o kyden de onu kovma emrini alan Hz. Musa.
delikanly yeni yurdundan da kard.kinci sefer srgne kan delikanl bu
defa insansz, bitkisiz. vah hayvansz ve ku umaz bir maaraya snd. Bu
pssz moarada yalnz, kendisi ile babaa kalan delikanl ok gemeden
hastaland, yannda bakacak hi kimsesi yoktu.Topran zerine yld, ban
da yere koydu. Bu ackl durumda dudaklarndan yle mrldand. "Annem
baucumda olsayd, halime acr ve zilletime alard. Babam yanmda olsa
yardmma koar, bamn aresine bakard. Karm burada olsa ayrlmzn acsna
alard... ocuklarm yanmda olsalar, cenazemin arkasndan gzya dker ve
"Allah'mz! Garib. zavall, gnahkr, beldesinden yabanc bir kye srlm,
orada da barndrlmayacak ssz bir maaraya koyulmu ve ssz maarada da
dnyadan ayrlarak mitsiz bir ahiret yolculuuna kmak zere olan babamz
sen af eyle" diye dua ederlerdi.- 22 -
Allah'm! Beni ana - babamdan, evldmdan, karmdan ayr drdn, fakat
rahmetinden mahrum etme. Onlarn acs ile kalbimi yaktn, fakat gnahma
karlk beni ateinde yakma.Delikanlnn bu ackl yalvarmalar zerine
Allah, delikanlya anas ve kars klnda birer huri. ocuklarnn klna
girmi gen melekler ve babas klnda da bir melek gnderdi. Gelen huri
ve melekler yanbana oturarak zerine aladlar. Delikanl da "te ana -
babam, karm ve ocuklarm, sonunda bana gelmiler!" diyerek lsz bir
sevince bouldu, gnl feraha kavuarak gnahtan arnm ve affa uram bir
halde Allah'n rahmetine kavutu.Bunun zerine Allah (C.C.) Hz.
Musa'ya (A.S.) bild:rdi ki, "filn yerdeki falan kuytu maaraya git,
orada velilerimden bir vel ld, yanna var. ona kar yaplacak grevleri
bizzat yrterek lsn defnet."Allah'n bu talimatna uyan Hz. Musa
(A.S.) kuytu maaraya varnca Allah'n emri ile nce kendi beldesinden
ve sonra srgn olarak yaad kyden kovduu delikanlnn ls ile kar karya
olduunu ve cenazesinin evresini melekler ile hurilerin tuttuunu
grr.O zaman Hz. Musa (A.S.) Allah'a "Allah'm! Bu l. senin emrin
uyarnca beldesinden ve srgn yerinden kovduum delikanl deil mi diye
sorar.Ulu Allah Hz. Musa'ya cevap verir, "evet ya Musa, fakat sonra
ben onu rahmetimin emsiyesi altna alarak affettim. nk toprak
zerinde uzanm, yatarken bana yakard. Memleket, ana - baba, e ve
ocuk hasretine katland. Ona son nefesinde gurbetteki ackl durumunun
elemine katlsnlar diye son nefesinde anas ve ei klna birer huri,
babast ve ocuklar klnda melekler .gnderdim.Bilirsin k, bir garip ld
zaman yer ve gk ehlinin hepsi onup iin yas tutarlar. Ben
merhametlilerin en merhametlisi iken ona nasl acmazdm."Garip bir
kimse komoya girdii zaman Allah meleklerine buyurur ki, "ey
meleklerim! Bu adam gariptir, yolcudur, oluk - ocuundan, einden,
ana - babasndan oyr dt. lnce arkasndan alayacak, yasn tutacak bir
kimsesi yoktur."Arkasndan Allah, meleklerden birini babas klna, bir
bakasn ocuu klna, bir dierini yakn akrabasndan birisi klna
koyar.Bunlar son nefesinde yanna varrlar. Garip hasta gzlerini aar.
ana - babasn, eini grr, yrei rahatlar, ruhunu huzur ve sevin iinde
teslim eder.Daha sonra cenazesi yola karld zaman, melekler onu
uurlar ve mezar banda Kyamet gnne kadar dua ederler.
- 23 -
te ulu Allah'n (C.C.) "Allah'n kullarna kar ltuf sahibidir"
yet-i celilesinin tecellilerinden birisi de budur.- bni Ata
(rahimehullahu aleyh) der ki. "Kulun gerek mmin olup olmad bel ve
ferahlkla karlat anlarda belli olur. Ferahlk gnlerinde kredip bel
gnlerinde szlanan kimse, (kulluk ve mminlik iddiasnda) yalancdr.Eer
bir kimse btn insanlarn ve cinlerin bilgisini nefsinde toplam olsa
da zerine doru bel rzgr estii zaman bana gelenlerden tr acktan aa
ikyet ederse, ilminin ve amelinin ona hic bir faydas
yoktur."Nitekim bir Hadis-i Kuds'de yle buyurulur:- Benim takdirime
raz olmayanlar ve benim verdiime kretmeyenler benden baka bir rabb
arasnlar."Vehb bni Munebbih (rehimehullahu) in anlattna gre
peygamberlerden biri elli yl Allah'a ibadet etmi. Allah da ona
"seni affettim" diye bildirmi. Peygamber de bu bildiriye kar
"Allah'm, hi bir gnah ilemedim k. neyimi affediyorsun" demi.Bunun
zerine Allah boyun damarlarndan birine hzla atmasn emretmi.
Peygamber o gece uyuyamam. Gn aard zaman sabah melei yanna gelince
boyun damarnn hzl atndan tr ektii rahatszlktan ona yaknm. O zaman
melek ona yle demi. "Allah'n sana diyor ki, elli senelik ibadetinin
sevab boyun damarndan ikyet etmenin gnahn bile karlayamaz."
- 24 -
DRDNC BLM
RYAZET VE NEFSAN EHVET
Ulu Allah (C.C.) Hazreti Musa'ya (A.S.) bildirdi ki. "Ya Musa!
Eer benim sana szmn, diline, iinden geenlerle ruhunun bedenine,
grme gcnn gzne ve iitme gcnn kulana olan yaknlndan daha yakn olmam
istiyorsan Muhammed'e (A.S.A.) ok selt- selm getir."Nitekim ulu
Allah (C.C.) yle buyurur:
Herkes yarn ne gnderdiine (Kyamet gn iin ne amel ilediine)
baksn" (18) Kur'an- Kerim/Kasr Sresi. 18- 25 -
Ey insan! Bilmelisin ki. ktl srarla emreden nefis, sana blis'den
daha dmandr. eytan, ancak nefsin heva ve azgn istekleri yolu ile
senin zerinde bask kurabilir. Nefsin seni ar emellerle ve dayanaksz
kuruntularla aldatmasn.nk gamszlk, gaflet, vurdumduymazlk, rehavet
dknl, tembellik ve miskinlik nefsin karakteristik
zelliklerindendir. Her zaman eri hedefleri ileri srer, onun her eyi
kof ve dayanakszdr.Ondan honut olup dediine uyarsan mahvolursun,
onu bir an kontrol ve hesabndan kaarsan batarsn, ona kar gelmeyi
baaramayp arzularna boyun eersen seni cehenneme gtrr. Hayra
yneltilemez.
bellarn ba. rezilliklerin kayna, eytann hazinesi, her trl ktln
snadr. Onu ancak yaratcs bilir. Allah (C.C.) yle buyurur
Allah'dan korkunuz. nk O, (iyi-kt) yaptnz her eyden haberdardr"
(19) Kur'an- Kerim./Har Sresi. 18- 26 -
Kul, Ahiret hazrl yolunda kullanp kullanmad noktai nazarndan
mrnn geride kalan ksmn deerlendirse. bu dnme ameliyesi kalb hesabna
bir temizlenme frsat olur. Nitekim Peygamber'imiz (S.A.S.)
buyuruyor ki:"- Bir saat dnmek, bir yllk "nafile ve cahilane olarak
yaplan) ibadetten daha hayrldr" Ebu'l - Leys'in Tefsirinden byle
beyan edilmitir.)Akl banda olann gemi gnahlarna tevbe etmesi,
ahirette kendisini kurtarp saadete ulatracak eyler zerine dnmesi,
ar emelleri gemlemesi, zaman geirmeden tevbe etmesi. Allah'
zikretmesi, yasaklardan kanmas, nefsine kar direnme;' ve onun azgn
Ofzulgrno- boyun ememesi gerekir. Nefis bir puttur, nefsine boyun
een puta tapm olur. Allah'a ihlasla kul olanlar. srf O'na kulluk
etmeyi baaranlar, nefislerini yenen kimselerdir.Rivayet edilir ki.
Malik bni Dinar (rahimehullahu) bir gn Basra arsnda gezinirken gz
incire taklr, can eker. Yannda paras olmad iin ayandaki terlii
kararak bakkala verir, "karlnda bana incir ver* diye teklif eder.
Terlii gzden geiren bakkal "bu hi bir ey_etmez" der. Malik de geer,
gider.Bakkala "bu adam tanmyor musun" diye sorarlar, bakkal "hayr"
der, ona "bu adam Malik bni Dinar'dr" derler.Bunun zerine bakkal
bir tabaa incir doldurarak klesinin ba zerine yerletirir ve "u
ilerde yryen adam bu incir taban senin elinden almay kabul ederse
seni azad .edeceim" der.Kle Malik'in peinden koar, yetiince ona "bu
incir dolu taba
Uzatarak: Buyrun dedi. Malikin almakta tereddt ettiini grnce:
Buyrun ltfen kabul edin,benim hrriyetim bunu kabul etmenize bal
dedi. Malik B.Dinar (R.A.) ona yle cevap verdi: Kabul etmem senin
azad edilmeni salayacak fakat benim azap grmeme sebep olacaktr.
Gencin srar etmesi zerine dedi ki: Ben dinimi incir karlnda
satmamaya ve kyamete kadar incir yememeye yemin ettim.
Yine anlatldna gre: Malik B.Dinar (R.A.) deinde yatyordu.Can bir
bardak ball ste scak pideyi bandrarak yemek istedi. Hizmetisi gidip
istediini getirdi. Malik Bin Dinar (R.A.) onlar eline ald ve onlara
bir sre baktktan sonra: Ey utanmaz nefis otuz sene sabrettin, urada
azck bir mrn kaldr dedi, ve elindeki barda frlatt, nefsinin isteine
kar sabretti ve vefat etti.
te peygamberlerin velilerin, sadklarn ve aklarn halleri
byleydi.
Sleyman (A.S.) yle der: Nefsini tepelemi olan kimse , tek bana
bir ehri fetheden kiiden daha byk kahramandr.
Hz.Ali (R.A.) der ki: Ben ve nefsim, oban ile koyun srsne
benzeriz. oban sry bir taraftan topladnda dier taraftan dalr.
Nefsini ldren kimse rahmet kefenine sarlr ve keramet toprana gmlr.
Kalbini ldren kimse lanet kefenine brnr ve azap toprana gnlr.
Yahya Bin Mu az er-razi (R.A.) der ki: badet ve riyazet ile
nefsinle cihad et. Riyazet; az uyumak,az konumak, canllar
incitmemek ve az yemektir. nk az uyku irade duruluu salar; az
konumak birok belalar nler; canllar incitmemek insan hedefine
ulatrr ve az uyku nefsin azgn arzularn ldrr. ok yemek kalbi
katlatrr ve nurunu giderir. Hikmetin nuru alkla elde edilir.
Oburluk yce Allahtan uzaklatrr.
Nitekim peygamberimiz (S.A.V.) yle buyuur: Kalplerinizi alkla
nurlandrnz.Alk ve susuzluk silah ile nefsinizle cihad ediniz. Alkla
cennetin kapsn almaya srarla devam ediniz. Zira nefsini terbiye
etmek iin mcadele edenin mkafat Allah (C.C.) yolunda cihad
edenlerin mkafatna denktir. Allah (C.C.) katnda nefsi aclk ve
susuzlukla terbiye etmekten daha sevimli bir amel yoktur. Midesini
srekli dolu tutan melekut alemine asla giremez. Oburlua devam eden
ibadetlerden lezzet alamaz.
Hz. Ebubekir (R.A.) yle buyurur. "Allah'a ibadet etmenin tadna
varaym diye mslman olduumdan beri doyasya yemedim. Allah'a kavumak
evki ile kanasya imedim. nk, ok yemek, az ibadete sebep olur, insan
ok yiyince vcudu arlar, gz kapaklarna arlk ker, azalar gever. Byle
bir kimsenin elinden, kendini ne kadar zorlarsa zorlasn uykudan
baka bir ey gelmez, ple atlm bir le gibi olur" Minhacl - abidin de
byle denilmitir.'Lokman Hakim demiti. "Olum! Uykuda ve yemekte ly
karma. nk ok yiyip ok uyuyanlar; Kyamet gnne, salih amel ynnden eli
bo varrlar" Mnyetil - Mthi'de byle denilmitir.Peygamber'imiz
(S.A.S.) buyuruyor ki:- ok yeyip ierek kalbi ldrmeyin. nk ok sulanm
bitkininkurumas gibi oburluk da kalbi ldrr."Salihlerden biri
mideyi, kalbin altnda kaynayan ve buhar kalbi saran bir kazana
benzetir, buharn okluu kalbi lekeler, hatta karartr.Oburluk, anlay
ve bilgi azlna yol aar mide ikinlii, zek kekenliini
giderir.Anlatldna gre bir gn Yahya bni Zekeriyya (A.S.) eytan ile
karlar. blisin kucanda bir tomar yular vardr. Hz. Yahya ona "bunlar
nedir" diye sorar. eytan "bunlar insanoullarn avlamama yarayan azgn
nefs arzulardr" diye cevap verir.Hz. Yahya "aralarnda bana ait bir
ey var m" diye sorar. eytan "hayr yok, yalnz sen bir gece yemei
fazla karmtn da seni namazdan alakoyduk" karln verir.Bunun zerine
Hz. Yahya "yleyse bundan sonra hi bir zaman doyasya yememeye
kesinlikle karar veriyorum" der. eytan da "o halde ben de bundan
sonra hi kimseye nasihat vermemeye kesin karar veriyorum" karln
verir.Bu durum mrnde bir gece yemeinin lsn karan iindir, buna karlk
mrnde bir gece bile ackdn hissetmeyen ve buna ramen kendini ibadet
heveslisi sayan kimsenin haline ne dersiniz?!Yine anlatldna gre
Yahya Bin Hz. Zekeriyya (A.S.) bir keresinde karnn arpa ekmei ile
fazlaca doyurur, o gece her zamanki zikrini yapamadan uykuya dalar.
Allah (C.C.) O'nu vahiy yolu ile yle azarlar, "ey Yahya! Benim
evimden daha hayrl bir ev mi buldun, yoksa bana yakn olmaktan sana
daha faydal bir muhit mi buldun? izzet ve cellim hakk iin, eer
Firdevs ile cehennemin her ikisini yakndan grp mukayese etsen gzya
yerine irin alar ve dikili elbise yerine demir giyerdin."
- 28 -
BENC BLM
NEFS YENMEK VE EYTANA KARI KOYMAK
Akl banda olan kimsenin, nefsin azgn arzularn alkla sindirmesi
gerekir. nk Allah'n (C.C.) dmann (nefsin azgn arzularn) ancak alk
gemleyebilir.Nefsin azgn arzular, yemek ve imek eytann
vastalardr.
Nitekim Peygamber'imiz (S.A.S.) yle buyurur:- eytan, insan
vcudunda kan damarlar yolu ile dolar, Binan-aleyh siz onun dolam
yolunu atkla daraltnz. Kyamet gn, insanlarn Allah'a en yakn olan,
en uzun mddet a ve susuz kalandr."nsanolu hesabna en byk tehlike
kayna, midenin doyumsuz arzulardr. Hz. Adem (A.S.)" ile Havva'nn
huzur ve istikrar yurdundan (cennetten) karlarak horluk ve yokluk
diyarna (dnyaya) gnderilmelerinin sebebi odur.Bilindii gibi bir aa
meyvesinden yemek, kendilerine Allah tarafndan yasakland halde azgn
arzularna yenilerek szkonusu aacn meyvesinden yediler de rlplak
kaliverdiler.Tahkike gre. mide. ar arzularn kaynadr. Hikmet
ehlinden biri der ki, "nefsinin kontrol altna giren kimse, onun
azgn arzularndan holanmaya mahkm olmu, onun yanlmalar zindannda
tUluklanm ve kalbini faydal eylerden mahrum.etmi olur. Vcud azalar
topran azgn arzularla sulayanlar, kalblerinde pimanlk aac dikmi
olurlar."Ulu Allah (C.C.) canllar c trl yaratmtr: Melekleri akll ve
fakat azgn isteksiz yaratmtr. Hayvanlar azgn isteklerle donatm
fakat onlarn yapsna akl katmamtr.nsanolunu ise akl ve arzular
birarada yapsna katarak yaratmtr. Buna gre akln azgn arzularnn
kontrolne veren kimse hayvanlardan aadr, bunun tersine azgn
arzularn aklnn kontrol altnda tutan kimse de meleklerden stndr.- 29
-
- HKYE -
brahim Havvas (raimehullahu) anlatyor: Bir gn Likam danda idim.
Br nar aac grdm, canm ekti, ondan bir nar kopararak yardm, ekiymi.
elimden attm ve yoluma devam ettim. Az ileride birini grdm, yere
serilmi ve zerine arlar mt.Adama selm verince "aleykmselam, ya
brahim" diye cevap verdi. "Beni nereden tanyorsun"' diye sordum.
"Allah' tanyanlara hi bir ey sakl deildir, karln verdi. Ona
"anlalan Allah ile mnasebetin var. u arlardan seni kurtarmasn
O'ndan istesene" diye takldm.Bana u cevab verdi, "ben de senin
Allah ile mnsebetin olduunu sanyordum. Asl kendin, nar dknlnden
seni kurtarmasn istesene! Nar dknlnn acsn insan ahirette eker, oysa
ar sokmasnn acs dnyadadr. te yandan ar sokmas vcudu incittii halde
azgn arzular, inelerini kalbe batrrlaraBana ar. fakat faydal bir
ders veren adam kendi halinde brakarak yoluma devam ettim."Nefsin
ar arzular padiahlar kle yapt gibi sabr da kleleri padiahla
ykseltir. Hz. Yusuf (A.S.) sabr sayesinde Msr meliki oldu. Buna
karlk Zleyha. nefsinin azgn arzusu yznden. Hz. Yusuf'a (A.S.) kar
duyduu ak gemleyemedii iin zavall, dkn, yoksul, yal ve gzlerinden
mahrum bir duruma dt.Ebul Hasan Errazi'nin (rahimehullahu) anlattna
gre, lmnden iki yl sonra babasn ryasnda grr, zerinde katrandan bir
elbise vardr. Ona sorar, "babacm, niye seni cehennemliklerin kl
iinde gryorum."Babas "yavrum, nefsim beni cehenneme srkledi! Sakn
nefsine aldanma" der.
airin biri bu konuda yle der:
Bama drt bel sarld.
Sapklm ve iradesizliim yznden dtm penelerine:
eytan, dnya, nefsim ve sonu olmayan arzular.
Hepsi de dmanm, acaba kurtulu nasl?
htiras ve kuruntularn karanlnda
Nefsimin beni sonu olmayan arzulara ardn gryorum."
Hatem'l Asam (rahimehullahu) der ki. "nefsim ayakbam. mim silhm
gnahm hayal krklm ve eytan da dmanmdr. Nefsimin arzusuna, hi bir
zaman, uymam."- 30 -
Ehli marifetten bir zatn yle, -dedii nakledilir: Cihad trldr.
Birincisi kfirlerle savamaktr ki. bu zahiri cihad'dr. Ulu Allah'n
"Allah yolunda cihad edenler..." yet-i celilesinde. cihadn bu
eidine iaret edilmitir (20).
(20) Kur'an- Kerim/Made Sresi. 54
kinci eit cihad ilimle ve inandrc deliller ile batln
taraftarlarna kar verilen cihaddr. "En iyi usulle onlara kar koy"
yet-i kerimesi, bueit cihada iaret eder. (21)
(21) Kuran- Kerim/Nahl Sresi. 125
nc eit cihad. ktl emreden nefse kar verilen cihaddr. Bunun
hakknda Allah yle buyurur:
Bizim urumuzda cihad edenlere yollarmz gsteririz" (22).
(22) Kur'an- Kerim/Ankebut Sresi. 69
Peygamberimiz (S.A.S.) de bu konuda yle buyurur:- En faziletli
cihad. nefse kar verilen cihaddr."Nitekim sahabler (Allah onlardan
raz olsun) kfirlere kar verilen bir savatan dnnce "kk cihaddan byk
cihada dndk" derlerdi.Nefse, eytana ve azgn isteklere kar verilen
cihada "byk cihad" ismini vermelerinin sebebi udur: Nefse ve azgn
arzulara kar verilen cihad aralkszdr, oysa kfire kar arasra sava
verilir, te yandan cephe savas dmann grr, fakat eytan grnmez, grnr
dmana kar cihad vermek, grnmez dmanla cihad etmekten daha
kolaydr.Bir de eytana kar savarken onun. senin nefsinde bir
destekisi vardr, bu desteki nefsin azgn arzulardr, oysa ki
kfirlerle yaplan savata onlarn senin nefsinde yle bir yardmclar
yoktur, bu yzden eytana kar verilen cihad daha etindir.Yine savata
kfir ldrrsen zafer ve ganimet elde edersin, kfir seni ldrrse
ehitlik rtbesi ile cennet kazanrsn. Halbuki eytan ldremezsin, ama
eer o seni ldrecek olursa Allah'n cezasna arplrsn.Nitekim derler
ki: "Savata atn elinden karan kimse dmann eline der, buna karlk
imann yitiren kimse Allah'n gazabna urar, byle bir eyden Allah'a
snrz!..."
- 31 -
Dier yandan, kfirlerin eline esir den kimsenin elleri boynuna
balanmaz, ayaklarna pranga vurulmaz, a ve plak braklmaz. Oysa
Allah'n fkesine muhatap olan kimsenin yz kara olur. elleri boynuna
kelepelenir, ayaklar ateten prangalara vurulur, yedii ate, giydii
ate ve itii ate olur.
- 32 -
ALTINCI BLM
GAFLET
Gaflet pimanla yol aar. Gaflet nimetin elden gitmesine sebep
olur. Gaflet faydall engeller. Gaflet kskanl azdrr. Gaflet knanmaya
ve' nedamete sebep olur.
Hikye edilir ki. salihlerden biri ryasnda hocasn grr ve ona "en
ok neden pimansnz" diye sorar. Hocas da ona "en byk pimanlm
gaftetimdendir" diye cevap verir'Yine anlatlr ki. salihlerden biri
Zunnun-i Msr'yi (rahimehullahu) ryasnda grr ve ona "Allah sana ne
yapt" diye sorar.Zunnun-i Msr de "beni karsna dikerek seni gidi
palavrac, seni gidi yalanc! Beni sevdiini ileri srdn, sonra da
benden gaflete dtn diye beni azarlad" cevabn verdi.
air bu konuda yle der:
Kendin gaflettesin, kalbin yanlmada
mr geti, gnahlar olduu gibi
Anlatldna gre salihlerden biri babasn ryasnda grr, ona "babacm!
Naslsn, durumun nasl" diye sorar. Babas da "yavrum! Dnyada gafil
yaadk ve gafil olarak ldk" diye cevap verir.Zehril Riyazda rivayet
edildiine gre Hz. Yakub (A.S.) lm melei (azrai!) ile dosttu. Bir gn
Azrail. Hz. Yakubu ziyarete gider. Hz. Yakub O'na diye karlk verir.
Delikanl "o halde zerre kadarnn yarsn versin" der. Bunun zerine Hz.
sa onun iin "ya Rabb'i! bu gence sevginin zerre kadarnn yarsn bala"
diye dua eder ve yoluna devam eder.Epeyce bir mddet sonra Hz. sa'nn
(A.S.) yolu yine oraya der, delikanly sorar, "delirdi, dolara kt"
derler. Hz. sa delikanly kendisine gstermesi iin Allah'a dua eder.
O srada delikanly dalar arasnda grr/ onu gzlerini gk yzne dikmi ve
bir kaya zerinde dimdik ayakta dururken bulur.Hz. sa (A.S.)
delikanlya selm verir, selmn almaz, "ben sa'ym" diye kendisini
tantarak delikanlnn ilgisini ekmeye alrken ulu Allah'-dan kendisine
u vahiy ger: Kalbinde benim sevgimin yarm zerresini tayan kimse
insanolunun szn hi duyar m? zzet ve cellim hakk iin sen onu testere
ile ikiye bisen onun acsn bile duymaz.
" eyden kendini kurtarmakszm u eyi iddia eden kimse
aldanmtr:
1 - Dnyay sevmesine ramen Allah' zikretmekten lezzet aldn
syteyen kimse.
2 - nsanlar pohpohlamay sevdii halde amelde ihls sevdiini iddia
eden kimse.
3 - Nefsinin burnunu krmakszn Allah' sevdiini ileri sren
kimse
- 56 -
Peygamber'imiz (S.A.S.) yle buyuruyor:- yle bir gn gelecek ki,
mmetim be eyi unutarak be eyi sevecektir:
1 - Dnyay sevecek, ahireti unutacaklardr.
2 - Mal sevecekler, fakat ahiret gn hesaplamasn
unutacaklardr.
3 - Mahlukat sevecekler, yaratcy unutacaklardr.
4 - Gnahlar sevecekler, tebveyi unutacaklardr.
5 - Kkleri sevecekler, mezarlar unutacaklardr.
Mansur bni Ammar (rahimahullahu). bir delikanlya t verirken ona
der ki, "ey delikanl! Genliin seni aldatmasn. Bo kuruntulara
dalarak tevbe etmeyi hep ileriye brakan ve leceini dnmeyen nice
gene vardr ki" Yarn. ya da br gn tevbe edeceim" diye cevap verir.
Oysa tevbeye sra getirmeden lm melei ona geliverir ve kabrin
boluuna yuvarlanr, artk orada ona ne maln, ne klenin, ne oluk-ocuun
ve ne de ana-babann bir faydas vardr.Nitekim ulu Allah (C.C.) yle
buyuruyor:
Ne maln ve nede oluk-ocuun fayda vermedii gn. Yalnz Allah'a
temiz kalb ile gelen mstesna" (36).
(3) Kur'an- Kerim/uaro Sresi, 88-89- 57 -
Allah'm! Bize lmeden evvel tevbe etmeyi nasib eyle. gaflette
iken bizi ikaz buyur ve elilerin nderi olan Peygamberimizin
efaatinden faydalanmamz myesser eyle.
Mminin zellii, gnah iler-ilemez hemen o gn. hatta o anda tevbe
etmesi, iledii kusura kar pimanlk duymas, dnyadan azk edecek kadar
bir paya raz olarak onun ile oyalanmamas, kendini ahiret iin amel
etmeye vermesi ve Allah'a ihls iinde ibadet etmesidir.
Anlatldna gre mnafk ve cimri bir adam varm, karsna hic kimseye
sadaka vermeyeceine dair yemin verdirmi, aksi halde boayacan
sylemi.Gnn birinde kapya bir dilenci gelmi ve "ey hane halk! Allah
hakk iin bana bir ey verir misiniz." diye seslenmi, kadn da
dilenciye c crek vermi, dilenci yolda mnafkla karlam, adam "bu crei
sana kim verdi" diye sormu, dilenci de "ite u evin hanm" diye cevap
vermi, dilencinin tarif ettii ev, kendi eviymi.Mnafk koca fke ile
eve girmi ve karsna sen "hi kimseye bir ey vermeyesin dye yemin
etmedin mi" diye barm. Kadn "Allah iin verdim" diye cevap
vermi.Adam kalkm, tandr yakm ve tam kznca karsna "kalk, kendini
Allah iin u tandra at bakalm" diye emretmi. Kadn kalkm ziynetlerini
alm Mnafk ziynetlerini brak" diye barm, kadn "seven sevgilisi iin
sslenir, ben sevgilimi ziyaret etmeye gidiyorum" diyerek yeni
elbiselerini giymi olarak kendini kzgn tandra atm, adam da kapan
kapatarak oradan uzaklam.Aradan gnn gemesi zerine mnafk, tandrn
bana gelmi kapan kaldrnca kadnn Allah'n izni ile yanmadan ierde
sapasalam durduunu grerek akna dnm, o srada gizliden kulana yle bir
ses gelmi, "atein sevdiklerimizi yakmadn bilmiyor muydun?"
Nakledildiine gre Firavun'un kars Asiye kocasndan gizli olarak
iman etmi, imann saklyormu. Fakat Firavun sonunda durumu renince,
ona ikence edilmesini emretmi, eit eit ikencelerden geirildikten
sonra Firavun ona "imanndan dn" diye teklif etmi, fakat Asiye
dnmemi.Bunun zerine Firavun bir tomar kazk getirtmi, bunlarla
Asiye'nin vcudunun eitli yerlerine vurmular sonra. Firavun karsna
bir daha "dininden dn" diye teklif etmi. Asiye ona yle cevap vermi,
"senin zorbaln ancak benim nefsime hkmedebilir, kalbim ise Allah'n,
hima-yesindedir. Beni kymk kymk dorasan bile sadece Allah'a kar
duyduum sevginin artmasna sebep olabilirsin."Derken Hz. Musa (A.S.)
Asiye'nin yanna varm. Asiye onu grnce "ey Musa! Syle bana. Rabb'im
benden honut mu, yoksa bana kzgn m?" diye seslenmi. Hz. Musa ona u
cevab vermi, "ey Asiye! Gklerin melekleri senin yolunu gzlyor, yani
hepsi senin zlemini ekiyor, ulu Allah seninle iftihar ediyor, ne
istiyorsan bana syle, mutlaka yerine getirilecektir."Bunun zerine
Asiye yle dua etmi. Asiye'nin bu duas Kur'an- kerimde Allah
tarafndan bize nakledilmektedir. Ulu Allah yle buyuruyor:
- 58 -
"- Ey Rabb'm! Bana Cennet'te senin yannda bir ev yap. Beni
Firavundan ve onun amelinden kurtar. Beni zalimler gruhundan
kurtar" (37). Selman- Faris'den (R.A.) rivayet edildiine gre
Firavu'nun kars Asiye'ye uygulanan ikencelerden birisi de kzgn gne
altnda yanmaya braklmas idi. fakat ikenceciler ekilip gidince,
melekler onu kanatlarnn glgesi altna alrlard, bu srada cennetteki
evini grrd.Hz. Ebu Hreyre'den (R.A.) rivayet edildiine gre Firavun,
kars Asiye iin yere drt kazk akm, kadn bunlarn zerine yatrm, gsnn
stne bir deirmen ta bindirerek bu durumda onu kzgn gnee doru evirip
yanmaya brakm. Asiye bu halde iken ban ge kaldrarak az nce
naklettiimiz ayetteki dua ile Allah'a seslenmi ve "Ey Rabbim bana
cennette senin yannda bir ev yap..." demi.Hasan-l Basr
(rahimehutlahu) der ki. "Allah O'nu en erefli bir ekilde kurtararak
cennete kard. O orada yer, ier." Bundan anlaldna gre Allah'a (C.C.)
snmak. O'ndan yardm dilemek, sknt ve bel annda O'ndan kurtulu
istemek salihlerin bir gelenei ve mminlerin bir greneidir.
(37) Kuran- KerinvTortrtm Sresi. 11
- 59 -
ONBRNC BLM
ALLAH'A TAAT, ONU SEVMEK. RESULN SEVMEK
Ulu Allah (C.C.) buyuruyor:- , "eer Allah' seviyorsanz, bana
uyunuz ki, Allah da szi sevsin" (38).
(38) Kuran- Kerim/Al-i mran Sresi. 31
Allah'n rahmeti zerinde olsun. bil ki. kulun Allah' ve O'nun
Resul'n sevmesi, onlara boyun emekle, onlarn emrine uymakla olur.
Allah'n kullarn sevmesi de onlara mafiret suretiyle ikramda
bulunmasdr.Denilir ki. kul gerek kemlin yalnz Allah'da olduunu,
kendisine veya bakasnda grd her kemlin gerek kemalin Allah'dan ve
Allah sayesinde olduunu bilince ne Allah'dan bakasn sevebilir ve ne
de Allah'a dayanmayan bir sevgiye gnlnde yer verebilir.Bu bilgi de
Allah'a ibadet etmek isteini. O'na yaklatracak davranlar arzu
etmeyi gerektirir. Byle olduu iin Allah sevgisi, ibadet istei ile
yorumlanm ve yine bu sevgi ibadet ederken Peygamberimize (S.A.S.)
uyma ona itaate tevik artna balanmtr.Hasan el-Basr'den
(rehimehullahu) rivayet edildiine gre Peygam-ber'imizin (S.A.S.)
zamannda bir takm kimseler" "ey Muhammed! Biz Rabb'imizi ok
severiz" demeleri zerine yukardaki ayeti kerime inmitir.Bir el-Hafi
(R.A.) diyor ki: "bir gece Peygamber'imizi (S.A.S.) ryamda grdm,
bana dedi ki. "ey Bir! Allah senin dereceni arkadalarn arasnda
neden yksek kld, biliyor musun? "Hayr, ya Rasulellah" diye cevap
verdim. Bunun zerine Peygamber'imiz. salihlere hizmet ettiin iin.
mmin kardelerine nasihat ettiin iin, dostlarn ve yolumdan
ayrlmayanlar sevdiin iin ve yolumdan gittiin iin" diye kendi
sorusuna cevap verdi. Peygamber'imiz, (S.A.S.) buyuruyor ki:
Benim snnetimi ihya eden beni sevmi olur, beni sevenler de
Kyamet gn cennette benimle birlikte olurlar."Bize kadar intikal
eden btn mehur islm eserlerde belirtildiine gre ahlkn bozulduu ve
halkn eit eit mezheplere kapld zamanlarda Resullerin efendisi olan
Peygamberimizin snnetine smsk sarlanlara yz ehidin ecri
verilecektir. Mehur "rat-! slm" adl kitabda da byle yazar.
Yine Peygamber'imizi (S.A.S.) yle buyurur:- Bana yz evirenler
mstesna, mmetimin hepsi cennete girecektir" Sahabler sordular. "ey
Allah'n Resul'u! Yz evirenler, kimlerdir?" Peygamber'imiz szlerine
yle devam etti, "kim bana uyarsa cennete girecek, bana isyan
edenler, bana yz evirmiler demektir. Snnetime uygun olarak
yaplmayan her i, isyandr."Ehl-i tasavvuftan biri der ki. Allah'n
farz kld ibadetlerden birini bile bile terkeden veya snnetlerden
birine bilerek uymayan bir eyhi havada uarken, denizde yrrken, ate
yerken veya daha baka olaanst davranlar gsterirken grseniz, btn
bunlara ramen adamn davasnda yalanc olduunu, gsterdii
olaanstlklerin "keramet" deil, olsa olsa "istidrac" olduunu
biliniz. Allah byle kimselerden cmlemizi korusun.Cneyd l-Badad
(rehimehullahu) der ki. "Allah'a ancak yine Allah'n sayesinde
ulalabilir. Allah'a ulamann yolu da Peygamber'imizin (S.A.S.)
yoludur."Ahmed l-Hivar (rehimehullahu) der ki. "snnete uymakszn
ilenen her amel batldr. Nitekim Peygamber'imiz (S.A.S.) yle
buyurur:iratl islmda bildirilmitir.- Snnetimi yozlatranlar
efaatimden mahrum kalrlar."
Hikye edildiine gre, adamn biri bir delinin cahil saylacak bir
iini grr ve durumu Maruf ul-Kerhiye (rahimehuahu) bildirir. Ma'ruf
glmseyerek der ki. "kardeim! Allah' sevenler iinde k, by, aklls,
delisi vardr. Senin grdn bu adam. onlarn delilerinden
biridir."Cneyd-l Badadi (rehimehullahu) der ki. "bir gn eyhimiz
Srri (rehimehullahu) hastaland, hastalnn ne sebebini anlayabildik
ve ne de nasl tedavi edileceini bilebildik.Bize mtehassis bir
doktor tavsiye ettiler, eyhin idrarn bir ieye koyarak ona gtrdk,
doktor idrara uzun uzadya bakt. Sonra bize dnerek "zannederim bu
idrar ak birine ait olsa" dedi. Ben bir nara koyuvererek baylmm,
idrar iesi de elimden dm.- 61 -
Dnnce Srri'ye durumu anlattm, glmseyerek "Allah cann almasn.
nasl da grd!" diye cevap verdi. "eyhim, demek ki. muhabbet idrardan
bile belli olurmu" dedim, bana "tabii" karln verdi.Fudayl
(rehimehuilahu) der ki. "sana. Allah' seviyor musun, diye sorduklar
zaman. sus. cevap verme. nk eer. hayr, diyecek olsan imandan karsn,
buna karlk, evet. diyecek olsan ve Allah' sevenlere yakmayacak
tavsif de bulunsan Allah'n gazabndan kork."Sfyan (rehimehuilahu)
der ki. "Allah' sevenleri seven kimse, aslnda Allah' seviyor
demektir. Allah'a ikram eden kimselere ikram eden kimse, aslnda
Allah'a ikram ediyor demektir."Sehl (rahimehuilahu) der ki. "Allah'
sevmenin almeti Kur'an- kerimi sevmektir. Allah ve Kur'an
sevgisinin almeti ise Peygamber (S.A.S.) sevmektir. Peygamber
(S.A.S.) sevgisinin almeti ise snneti sevmektir. Snneti sevmenin
almeti ise. Ahireti sevmektir. Ahireti sevmenin almeti ise dnyadan
holanmamaktr. Dnyadan holanmamann almeti de Ahiret az olabilecek
kadarnn dnda onun varlndan uzak durmaktr."Ebul Hasan l-Zencani
(rehimehuilahu) der ki. "badet binasnn temeli direk zerinde oturur.
Gz, kalb ve dil. Gzn ibadeti, ibret almakladr. Kalbin ibadeti,
dnmek ve duymakladr. Dilin ibadeti ise doru konumak ve Allah'
zikretmekle olur. Nitekim ulu Allah yle buyurur:
Ey man edenler! Allah' ok ok zikrediniz. O'nu sabah - akam
noksan sfatlardan tenzih ediniz." (39).
Anlatldna gre bir gn Abdullah ile Ahmed bni Hab bir yerde
birlikte bulunuyorlard. Bu srada Ahmed bni Hab yerden bir ot
kopard. Bunun zerine Abdullah ona dedi ki. "bu hareket sana be eye
mal oldu
1 - Bu hareketle kalbini Allah' tebih etmekten alkoydun.
2- Bu hareketle kendini Allah'n zikrinden baka bir ile
oyalanmaya altrdn.
3- Bu hareketinle bakalarnn da ayn davranta bulunmalarna neyak
oldun.
4- O ot parasn Allah' tebih etmekten alkoydun.
5 - Bu hareketinle Kyamet gn Allah'o kendi aleyhinde bir delil
meydana getirdin." (Revmak-l Mucaniste byle anlatlmtr.)
(29; Kuran Kerim'Ahzab Sresi, '
- 62 -
Sirr (R.A.) der ki, "bir gn Grcanyi kavrulmu un yutarken grdm,
"neden baka bir ey yemiyorsun" diye sordum, bana yle dedi: Yiyecei
inemek ile yutmak arasnda yetmi tebihtik bir zaman getiini hesab
ettim, o yzden krk yldr hic ekmek inemedim."
Nakledildiine gre Seni bni Abdullah onbe gnde bir yemek yerdi.
Btn Ramazan ay boyunca sadece bir kere yemek yerdi. Bazen yetmi gn
geer de hi yemek yemedii olurdu. Yemek yedii zaman zayflar, a
kalnca kuvvetlendii grlrd. Mescid-i Haram'da otuz yl Ebu Hammad
l-Esved'e komu oldu da yerken veya ierken hi grlmedi, her an Allah'
zikrederdi.Anlatldna gre Amr bni Ubeyd (rehimehullahu) yalnz u ey
iin evinden dar kard:1 - Cemaatle namaz klmak2 - Hasta ziyaret
etmek3 - Cenaze namaz klmak
O derdi ki. "insanlar hrsz ve yankesici olarak gryorum. mr. paha
biilmez bir nadide mcevherdir. Ondan Ahirete kalacak bir hazine
doldurmak gerekir. yi bilmelisiniz ki, Ahirete talip olanlarn dnya
hayatndan el-etek ekmeleri gerekir. Ancak o zaman kulun ulamak
istedii hedef tek olur ve ii ile d arasnda uyumsuzluk kalmaz. Byle
bir neti muhafaza etmek, ancak kulun iini ve dn devaml kontrol
altnda tutmas ile mmkndr.mam- ibl (rahimehullahu) der ki, "lk
intisap ettim gnlerde uykum bastrnca gz kapaklarna tuz srerdim.
Durum daha da arlanca mili kzdrp gz kapaklarma srme ekerdim."brahim
bni Hkim der ki. "babamn uykusu geldii zaman denize girer yzmeye
balard. o yzerken denizdeki balklar etrafna r, onunla birlikte
tebih ederlerdi."Anlatldna gre Vehb bni Mnebbih (rrahmehullahu).
geceleyin uyuma ihtiyacn zerinden kaldrmas iin Allah'a dua etmi ve
duas kabul edilerek krk yl hi uykusu gelmemitir.Hasan El-Hallac
(rehimehuchu). kendi kendine topuundan dizine kadar on pranga vurur
ve bu durum.ee her gn ve gece bin rekat namaz klard.Cneyd l-Badadi
(rahimehullahu) ilk intisab ettii gnleri o arya gelir, maazasn eer.
ieri girer ve hemen namaza dururdu. Drt yz rekat kldktan sonra
evine dnerdi.Habei bni Davud'un (rahimehullahu) krk yl yats abdesti
ile sabah namaz kld bildirilmitir.M'minin her zaman abdestli
bulunmas gerekir. Her abdest bozulduunda abdest tazeleyerek iki
rek'at namaz klmaldr. Nerede oturursa otursun, kbleye yznn dnk
bulunmasna dikkat etmesi gerekir. Kendisini daima Peygamber'imizin
(S.A.S.) huzurunda oturuyormu gibi farz ederek ona gre kendisine
eki dzen vermelidir. Ta ki. bu dnce altnda her hareketi vakar ve
arbal olsun, kabalklara katlanarak her irkin harekete karlk
vermesin, kusurlarna karlk hemen istifar etsin, kendini ve amelini
beenip bbrlenmesin. nk kendini beenmek, eytann sfatlarndandr.
Tersine kendini kmsesin, buna karlk salihlere hrmet ve mhimseme
nazar" ile baksn. nk salihlere hrmet etmeyi bilmeyenleri Allah
(C.C.) onlarla birarada bulunma nimetinden mahrum eder. badete
hrmet etmeyi bilmeyenlerin de Allah, kalblerin-den ibadet lezzetini
karr.Anlatldna gre Ebu Ali. Fudcyl bni yad'a (rahimehullahu)
sordular k. "ey eyh! nsan ne zaman salih sfatn kazanr?" O yle cevap
verdi: "Kulun niyeti, bakalarna nasihat etmek, kalbinde Allah
korkusu, dilinde doru szllk bulunur ve btn davranlar salih amel
olduu zaman o kimse salih sfatn tamaya hak kazanr.
Ulu Allah Mi'rac'da Peygamber'imize "ey Ahmed! Eer insanlarn
gnahlardan en kaan ve dnyadan en el-etek ekmii olmak istiyorsan.
Ahirete ynel, diye buyurdu. Peygamber'imiz "dnyadan nasl el-etek
ekeyim" diye sordu. Ulu Allah "dnya varl olarak sadece yiyecek,
iecek ve giyecek kadar yannda bulundur. Yarn iin hic bir ey
biriktirme, hic durmadan beni zikret" diye buyurdu.Bunun zerine
Peygamber'imiz "Allah'm! Seni nasl devaml zikredeyim" diye sordu.
Ulu Allah "insanlardan uzak durmakla; uykunu namaz, yemeini alk
yap" diye buyurdu.Nitekim Peygamber'imiz (S.A.S. buyuruyor ki:-
Dnyadan uzak durmak hem bedeni ve hem de kalbi huzura kavuturur.
Buna karlk dnya tutkunluu keder ve znty artrr. Dnya sevgisi, her
gnahn badr, ondan uzak durmak da her iyilik ve ibadetin ilk
admdr."Anlatldna gre salihlerden biri bir cematin yanndan geiyordu.
bakt ki. bir doktor, hastalklar sayyor ve bahsettii her hastaln
nasl tedavi edileceini tarif ediyordu. Salih kii doktora seslendi,
"ey bedenlerin tedavi edicisi! Kalbleri de tedavi edebilir misin?"
Doktor dedi. Sonra onun sandan ve solundan birka izgi daha izdi ve
yle dedi. "bunlarn her biri de birer yanyol.dur. her birinin
zerinde bu yan yollara sapmaya aran birer eytan vardr.>
Arkasndan bize u yet-i kerimeyi okudu:
"Hic phesiz, bu benim dosdoru yolumdur, hep birlikte bunu takip
ediniz. Yan yollara sapmaynz ki, O'nun dosdoru yolundan sizi
ayrmasnlar. Allah bunlar size, ktlkten saknasnz diye emretmektedir
(53).
(53) Kur'an- Kerm/En'am Sresi. 53
yeti okuduktan sonra. Peygamber'imiz (S.A.S.) bize eytann
yollarnn okluu hakknda akloma yapt.Peygamberimizden naklen
bildirildiine gre yle buyurmutur. Beni srail zamannda bir rahip
vard eytan bir gene kza kasdederek onu boar sonra da ailesine
kzlarn rahibin tedavi edebileceine inandrr, ailesi de kz rahibe
gtrr.Rahip nce kz tedavi etmeye yanamaz, fakat ailesinin srarlarna
dayanamayarak kabul eder. Tedavi iin kz rahibin yannda bulunduu
srada eytan hemen rahibe koar, onu kzn rzna gemeye tevik eder,
rahip bir mddet direnirse de sonunda eytana yenilir ve hastasnn
rzna geer, gene kz gebe kalr.Bunun zerine eytan rahibe yeniden
sokularak der ki, "kzn ailesi yaknda gelir, durumu renirler ise
rezil olursun. En iyisi onu ldr, aile-si sorarlarsa "kznz ld"
dersin. Rahip eytann teklifini kabul eder. gene kz ldrerek gizlice
gmer.Bu srada eytan yine bo durmaz. Hemen gene kzn ailesine koar,
"rahip kznz nce gebe brakt, sonra da ldrp gizlice gmd" diye olup
biteni anlatp kalplerine vesvese eder.Bunun zerine kzn yaknlar
rahibe koarlar, "kz nerede" diye sorarlar, rahip eytann rettii
cevab verir, "ld" der. (Durumu gelmeden nce eytandan renen kz
yaknlar) rahibi yakalayp gtrrler, kzlarna karlk onu ldrmeye karar
verirler.Bu srada eytan hemen rahibe koar, "kz boulmasna ben sebep
oldum, onu sana getirmelerini tavsiye eden de benim. imdi de benim
dediklerimi yaparsan seni onlarn ellerinden kurtarrm" der."Can
korkusuna den rahip", "ne yapmam istiyorsun" diye sorar. eytan,
"bana iki kere secde edeceksin" der. aresiz rahip eytann teklifini
kabul ederek ona stste iki secde yapar, her eyi istedii gibi
sonulandran eytan ikinci secdeden ban kaldran rahibe son szlerini
syler, "seninle artk hic bir gim yok" der ve kaybolur.
Ulu Allah (C.C.) bu hssa hakknda yle buyuruyor:
Yahudileri savaa kkrtan mnafklarn szleri, tpk eytann tUlumu
gibidir. Hani eytan insana nce "kfret" dermi de insan kfredince ben
senden uzam. nk ben lemlerin Rabb'inden korkarm" demiti." (54).
(54) Kuran- Kerim/Har Sresi. 16
Rivayete gre blis bir gn mam- fi"ye (rehimehullahu) soror, "ey
mam! Beni diledii gibi yaratan ve diledii yolda kullanan sonra da
dilerse cennete koyacak ve dilerse cehenneme gnderecek olan Allah
hakknda ne dnyorsun, tUlumunda adil midir, yoksa zalim mi?"afi onun
bu szne dnr sonra yle cevap verir "behey herif! Eer seni senin
arzuna uyarak yaratt ise sana zulmetmitir, yok eer kendi muradna
binaen seni varetti ise O. yaptndan mes'ul deildir."eytan ald
cevabn karsnda yle perian oldu ki. nerede ise yerin dibine geeyazd.
Fakat ok gemeden kendisini toparlayarak afiiye dedi ki. "ey mam!
Ben bu soru ile yetmi bin abidin zihnini bulandrarak onlar kulluk
divanndan kardm."Bilesin ki. kalb bir kale gibidir, eytan da oraya
girip onu ele geirmek, onu fethetmek isteyen bir dman. Kaleyi dmana
kar savunmak iin onun kaplarndan giri yerlerinde ve gediklerinde
nbeti bulundurmak gerekir. Bu nbetilik ve muhafzlk grevini kaleyi
iyice tanmayanlar baaramaz.Kalbi eytann vesveselerine kar korumak,
gereklidir, bu grev, her mkellefin omuzlarna yklenmi bir "farz-
ayn"dr. Gerekli olan bir neticeye kendisi olmakszn ulalmayan vasta
da gereklidir.eytann szma yollarn bilmeksizin kalbi ona kar
savunmakta baarya ulalamaz. Demek ki. onun szma yollarn bilmek farz
oluyor eytann kaleye benzettiimiz kalbe girmek iin kullanaca yollar
ve szma yerleri kulun bir takm sfatlardr. Bunlar oktur. Bazlar
unlardr:
1 - fke ve azgn istek. )fke, akl rktp karan bir canavardr, akl
zayflaynca eytann ordusu hcuma ?eer. nsan fkelendike, ocuun topla
oynad gibi eytan onunla oynar.
Anlatldna gre Allah'n velilerinden biri blise "ademolunun nasl
yendiini bana syle" der. eytan da "fke ve azgn arzular: kabard
zaman onu ele alrm" diye cevab verir.
2 - Kskanlk ve ihtiras.
nsan bir eye kar ihtiras balaynca ihtiras, gzn kr ve kulan sar
eder. Byle olunca da eytana arad frsat verilmi olur. Aslnda kt ve
irkin de olsa. arzusuna vardran her vasta, muhterisin gzne gzel
gelir.Rivayete gre Hz. Nuh (A.S.) Allah'n emrine uyarak her canl
trnden birer ift alarak gemiye bindii zaman tanmad bir ihtiyarn
geminin bir kesine sindiini grr, ona "gemiye niye girdin"
diye,sorar. htiyar "adamlarnn kalblerine szmak iin girdim, ylece
kalbleri benim elimde kalrken senin yannda sadece vcudlar kalacak"
diye cevap verir.Bu cevap zerine ihtiyarn kimliini tehiste
gecikmeyen Hz. Nuh. "defol buradan., ey Allah'n dman, sen mel'un
eytandan bakas deilsin" diye onu kovmak ister.Bu srada blis, Hz.
Nuh'a "ben insanlar be ey vastas ile helake srklerim, imdi n sana
anlatacam. Fakat geri kalan ikisini sylemem" der. ,O anda ulu Allah
Hz. Nuh'a "sana ikisini sylesin, geriye kalan c tanesi mhim deil"
diye vahiy gnderir. Bunun zerine Hz. Nuh eytana "ikisini syle
yeter" der. eytan Hz. Nuh'a u karl verir, "o ikisi yle vastalardr
ki, beni hic yalanc karmamlardr, hic bir zaman beni hedefimden geri
brakmamlardr, insanlar bunlar sayesinde mahvederim. Bunlar ihtiras
ve kskanlktr. Kskanlk yznden ben kendim lanetlenerek kovuldum.
htirasa gelince, bir aacm meyvas dnda cennetteki her ey Adem'e
mubah klnmt, ihtirasn' alevlendirerek onu yasak aacn meyvasndan
yemeye ikna ettim."
3- Oburluktur.sterse yenen yemek srf hell olsun. nk oburluk
nefsin ar isteklerini glendirir, ar arzular da eytann
silahlardr.Rivayete gre bir gn blis Hz. Yahya'ya (A.S.) grnr,
elinde ceitli maddelerden yaplm bir yular tomar vardr. Hz. Yahya
"bu yularlar nedir" diye sorar. eytan "bunlar insanlar yakalamaya
yarayan ceit eit arzulardr" diye cevap verir.Hz. Yahya eytana
"ilerinde bana ait olan var m" diye sorar. eytan der ki, "galiba
bir keresinde karnn tka-basa doyurmutun da seni bylelikle namazdan
ve zikirden alakoymutuk" Hz. Yahya "baka bir ey var m" diye sorar.
eytan "hayr" der.Bunun zerine Hz. Yahya "bir daha karnm tika-basa"
doldurmamak, bundan sonra boynumun borcu olsun" der.eytan da Hz.
Yahya'ya "andolsun ki. bundan sonra bende hi bir mslmana nasihat
etmeyeceim" diye karlk verir.
4 - Bu huylardan biri de elbise, ev mobilyada ss dknldr.eytan
insann kalbinde sse dknlk olduunu grnce, bu yoldan tohum atar ve
tohumlarn yumurtlamasn salar. eytan byle eylere kar zaaf olan
kimseyi durmadan yeni evler yapmaya, yaplarn duvar ve tavanlarn trl
trl geleneklere gre sslemeye ve odalarn geniletmeye arr, eit eit
kyafetler ve binek hayvanlar ile bezenmeye davet eder ve insan mr
boyunca bu eit arzularn esiri halinde tutar.Zaten bu yolda eytan
insan bir kere kandrdktan sonra ikinci bir sefer onu ele almas
gerekmez, nk bu zaaflarn biri dierini eker, kulun mr doluncaya
kadar bu yolda yrr, nihayet gnn birinde eytann yolunda ve doyumsuz
arzularn emrinde iken lverir.Byle kimselerin akbetinin kt olmasndan
korkulur. Allah hepimizi korusun!
5 - Bu huylardan biri insanlara umut balamaktr.Sefvan bni Selim
(R.A.) der ki. "bir gn Abdullah bni Hanzele'ye blis grnr ve der ki.
"ya bni Hanzele! Sana bir ey retmek istiyorum" bni Hanzele
"ihtiyacm yok" diye karlk verir.eytan ona "bir dinle de bak. eer
yararl ise kabul eder, deilse reddedersin" Ey bni Hanzele.
Allah'dan baka hi kimseden kesin mid balayarak bir ey isteme. Kznca
ne hale dtn gr. nk fkelendiin zaman seni kolayca ele geiririm."
6 - Bu huylardan biri acelecilik ve sebatszlktr.Peygamber'imiz
(S.A.S.) buyuruyor ki:- Acelecilik eytandan ar davranmak ise
Allah'dandr."nk insan aceleye kaplnca, eytan ona. hi ummad taraftan
ktln benimsetir.Rivayete gre Hz. sa (A.S.) doduu zaman, yandalar
derhal blise koup derler ki. "yeryznde btn putlarn ba eildi" eytan
onlara "olan oldu. siz yerinizde kaln" diyerek hemen uua geer.
Yeryznn altn stne getirir, putlarn boyun emesine sebep olan olay
renemez.Sonunda Hz. sa'nn (A.S.) doduunu tesbit eder, evresini btn
meleklerin kuattn grr. Bunun zerine hemen yandalarnn yanna dner ve
onlara yle der. "dn gece dnyaya br peygamber geldi, bu ocuk hari,
hi bir gebelik ve doum hadisesi olmamtr ki. ben yannda bulunmayaym.
Bu geceden sonra artk putlara taplmaz, bundan midinizi kesin.
Bundan sonra ademoullarna acelecilik ve densizlik yolu ile
sokulmaya bakn."
7 - Bu huylardan biri para ve mal dknldr.
Yiyecek - iecek ile dier zarur ihtiyalarn tesinde kalan btn
varlk, hayvanat ve akabot eytann konadr.Sabit l-Bnanan (R.A.) der
ki. "Peygamber'imize (S.A.S.) peygamberlik grevi verildii zaman
blis eytanlarna unu syledi, "bir ey oldu, ama nedir bilmiyorum,
gidin iyice renin."blis'in adamlar her taraf aratrdlar, fakat ne
olduunu renemeyerek geri dndler, "bir ey renemedik" dediler. Bunun
zerine blis "ben size imdi haber getiririm" diyerek kayboldu.Bir
mddet sonra kageldi ve adamlarna "Allah. Hz. Muhammed'i peygamber
olarak grevlendirmitir" dedi.Bundan sonra blis adamlarn
Peygamberimizin sahabilerine (Allah onlardan raz olsun) gndermeye
balad, fakat hepsi her seferinde eli bo ve hayal krkl iinde
dnyorlard, dnte szleri unlar oluyordu, "hayatmzda bir gn byle
adamlarla karlamadk, tam yanlarna sokuluyoruz, namaza kalkyorlar,
bylece btn gayretlerimiz boa kyor."Bu szleri dinleyen blis
adamlarna yle dedi. "onlar bir mddet kendi hallerine brakn. Allah'n
izni ile yaknda btn dnyay fethedeceklerdir, o zaman biz de onlardan
istediklerimizi szdrrz."
Rivayete gre Hz. isa (A.S.) bir gn bir ta parasn yastk edinerek
yere yaslanr, bu srada yanna gelen eytan.ona "ya sa! Galiba dnyadan
holanyorsun" der.Bunun zerine Hz. sa (A.S.) ta bann altndan kaldrp
atar ve eytana "dnya ile birlikte bu da senin olsun" der.
8 - Bu huylardan biri de cimrilik ve yoksul dme korkusudur.insan
fakirlere yardm etmekten, sadaka vermekten alakoyan, biriktirme ve
varlk yma hrsn kkrtarak neticede ac azaba srkleyen bu huydur.
Pintiliin afetlerinden biri mal biriktirmek iin ar -pazar
dolamaktr. Zaten byle yerler eytanlarn cirit attklar yerlerdir.
9 - Bu huylardan bri taassub.Kendi grlerine kr - krne balanmak.
kar taraftakilere kin beslemek onlara kmseyen baklarla bakmaktr.Bu
tUlum, cemiyetin hem iyilerini ve hem de ktlerini birlikte helake
srkler.Hasan el-Basr der ki. duyduumuza gre blis yle demi
"Muhammed'in mmetini ayartarak baz gnahlara soktum, fakat Allah'dan
af dileyip kusurlarn balatarak belimi krdlar. Fakat ben onlara yle
gnahlar iletiyorum ki, onlar iin Allah'dan af dilemezler. Bunlar bo
arzu ve heveslere kaplarak burunlarnn dorusuna gitmeye
dayanr."eytan'doru sylyor. Byleleri. saplantlar yznden gnahlara
srklendiklerini bilmezler ki. tevbe etsinler.- Bunlardan biri
Mslmanlara su-i znda bulunmaktr. Bundan hatta ktleri itham etmekten
bile kanmak gerekir. Herkesin kusurunu okuyarak, onun-bunun hakknda
kt dnceleri ileri sren kimse grdn m. bilesin ki, onun. ii pistir ve
kendi i pislii, dna szmaktadr.u halde insan eytann ieri girmesini
nlemek iin kalbinin bu kaplarn kapatmal, Bunlara karlk Allah'
zikretmesine yardmc olmaldr.bni shak (rehimehullahu) yle der: Kurey
kfirleri sahablerin Mekke'den Medine'ye hicret ettiini grnce ve
Peygamber'imizin (S.A.S.) yeni taraftarlar kazandn duyunca O"nun
gcnden korkmaya baladlar, nk O'nun kendileri ile savamak zere ordu
topladn anlamlard.Bunun zerine her zamanki toplant yerleri olan
Kuzey bni Klb'n evi olan (Dar'u! Nedve'de) durumu grmek iin
biraraya geldiler. Kabilenin btn kararlar bu evde yaplan
toplantlarda alnd iin ona bu isim verilmitir. Kurey hereye mutlaka
burada karar verirdi. Bu toplantlara krk yan doldurmam Kureyli
olmayanlar alnmazlar. Kureyliler dn bu art aranmazd. Ebu Cehil'in
bakanlnda bir cumartesi gn toplanmlard. Bundan dolaydr ki;
cumartesi gn Mekir ve Hiyle gndr" buyurulmutur. Necd'li bir ihtiyar
klna girmi olan blis aralarnda bulunuyordu blis'in aralarna girmesi
yle oldu. pek bir cbbe veya taylasan giyerek alml bir ihtiyar klnda
kapda belirmiti.Mnafklar bu "ihtiyar kimdir" diye sordular, iblis
cevap verdi, "Necdli bir adem, ne iin toplandnz duydum da
syleyeceklerinizi dinlemeye geldim, baz noktelarda size fikir verme
ve nasihatlerde bulunma ihtimali de vardr." Bunun zerine ona "ieri
gir" dediler, oda girdi ve konumalara katld.Peygamber'imize
(S.A.S.) ne yaplmas gerektii konusunda tartyorlard. yz kii idiler,
bir rivayete gre ise onbe kii idiler. leri gelenlerinden biri olan
Ebul Buhteri -ki kfir olarak Bedr savanda ld- u gr ileri srd. "O'nu
zincire vurup hapsedin, kapy zerine kitleyn ve bundan sonra O'ndan
evvel gelip gemi air ve byclerin bana gelen akbetin O'nun da bana
gelmesini bekleyin (yani zindanda lmesini bekleyin)."Necd'li
ihtiyar (yani aslnda eytan) bu fikre kar karak der ki, "bu fikir
isabetli deildir. Allah'a yemin ederim ki. eer siz O'nu zincire
vurup hapsedecek olsanz, daha zerine kapy kapatr-kapatmoz bana
gelenleri adamlar duyacak, hemen baskn dzenleyip O'nu elinizden
alacaklar, sonra da karnzda hindi gibi kabararak mukavemetinizi
kracaklardr, o yzden bu fikir isabetli deildir, baka bir are
dnn.leri gelenlerden bir dieri olan Ebul Esved Rabia Bin Amrt Amiri
u gr ileri srer. "O'nu aramzdan karr, beldemizden srelim nereye
isterse gitsin, hi ilgilenmeyelim.>Necd'li (Allah'n laneti
zerine olsun) bu gre de derhal kar kar ve der ki. "Vallahi bu da
kar yol deildir. Ne gzel konutuunu. ne kadar ekici bir manta sahip
olduunu ve ileri srd yeni grler ile herkesin kalbini ne biim
bylediini grmyor musunuz?Eer O'nu buradan kovacak olursanz, bir
arap kabilesine varp oraya yerleebilir, onlar tatl dili ile
kandrarak size kar kkrtabilir. Sonra da toplayaca bir ordu ile
zerinize yryerek elinizden iktidar alabilir ve size istediini
yapabilir.O'nun hakknda baka bir are dnmelisiniz."Bunun zerine
mehur Ebul Cehl sz alarak der ki. "vallahi, O'nun hakknda benim bir
fikrim var. ama sizin szleriniz buna uzak kalyor. Bana kalrsa her
kabileden gz pek. atlgan, becerikli birer delikanl seeceksiniz,
ellerine birer keken kl vereceksiniz, zerine ullanacaklar. hepsi
bir adam vuruyormu gibi. ayni anda kllarn ekip zerine indirecekler
ve nefes almaya frsat vermeden cann alacaklar, bylece O'ndan
kurtulmu oluruz.Btn kabileler suc orta olaca iin O'nun kabilesi
olan Abdl Menaf kabilesi, dierlerinin tmne kar O'nun kan davasn
gtmeye cesaret edemezler, hep birlikte diyetini veririz,
olur-biter."Necd'li ihtiyar. (Allah'n laneti zerine olsun) Ebul
Cehrin sz bitince der ki. "gr budur, baka are gremiyorum.-)Bylece o
toplantda Peygamber'imizi (S.A.S.) ldrmeye karar vererek
daldlar.Fakat bu srada Cebrail A.S.) Peygamber'imzs (S.A.S.)
gelerek "bu gece her zamanki yatanda yatma- diye talimat verir.
Gece olunca Kurey kfirlerinin sekin silhrleri Peygamber'imizin
evi nnde pusu kurdular, uyumasn gzetliyorlard, uyuyunca zerine
ullanacaklard.te yandan Peygamber'imiz (S.A.S.) Hz. Ali'yi
(keremellahu vec-hehu) o gece yatanda yatmakla grevlendirdi. Hz.
Ali bu hadiseden sonra Peygamber'imizin cuma ve bayramlarda
giyindii yeil bir paltoy stne ekerek yataa uzand. Bylelikle Hz. Ali
(kerremellahu vecheh; kendini Allah'a adayarak Peygamber'imizin
hayatn kurtaran ilk mslman oldu. Bu konuda bizzat Hz. Ali'nin
syledii bir iir yledir:
Kendini ileri srerek topraa ayak basanlarn en hayrlsn
korudum
Beytl Atk'a ve Hacerul Esved'i tavaf edeni.
O Allah'n Resul'dr. O'na tuzak kurmalarndan ekinmiti.
Kudret eli her yere uzanan ulu Allah O'nu tuzaktan korudu.
Allah'n Resui'. maarada gven iinde geceyi geirdi.
Allah'n rt ve himayesi altnda saklanarak
Ben ise onlar ve bana yapabileceklerini bekleyerek geceyi
geirdim. Kendimi lme ve esarete adamtm.
O gece Peygamber'imiz (S.AS.) silhrlerin nnde evden kt.
Allah onlarn gzn karartt iin hic biri O'nu gremedi.
Peygamberimiz "Yasin" suresinin u ksmn okuyarak onlarn her
birinin bana daha nce avucuna alm olduu topra samt.
Peygamber'imizin okuduu yetler unlardr. Ulu Allah buyuruyor
ki:
YASN, Hikmet dolu Kur'an hakk iin, hi phesiz, "Sen
peygamberlerden birisin, dosdoru yol uyarnca. O kitab (Kur'an), gc
her eye yeten, balayc tarafndan indirilmitir, atalar ikaz edilmemi
olan bir kavmi ikaz etmek iin. Onlarn ou zerinde sz (hkm)
gerekleti, onlar artk iman etmezler.Biz onlarn boyunlarna,
enelerine kadar dayanan tasmalar taktk, bu yzden balarn saa- sola
eviremezler. Ayrca biz onlarn nlerine v arkalarna birer set ektik
ve onlar rttk, bundan dolay gremezler" (55).
(55) Kur"an- Kerim/Yasin Sresi. 1-9
Bylece Peygamberimiz (S.A.S.) evden ayrlarak diledii yere yolcu
oldu.Bu srada silhrlerin yanna, daha nce aralarnda bulunmayan bir
yabanc geldi, onlara "burda ne bekliyorsunuz" diye sordu. Silhrler
"Muhammed'i" diye cevap verdiler. Yabanc onlara dedi ki. "Allah
sizi hayal krklna uratt. Vallahi O, sizin nnzden geip gitti.
Giderken de her birinizin bana toprak serpti ve diledii yolu tuttu.
Banzn stne bakasanz a!."Bunun zerine herkes eli ile ban yoklad,
tepelerine topran serpildiini grdler. Hemen pusudan karak
Peygamberimiz (S.A.S.)'n odasna girdiler, ve Hz. Ali'yi
(kerremelahu vechehu) Peygamberimizin paltosuna brnm yatakta
buldular, "vallahi, bu Muhammed'dir. ite. paltosuna brnm, uyuyor"
dediler. ,Bu dnce ile sabahladlar, fakat yataktan Hz. Ali
(keremellahu vechehu) kalkt. O zaman "bizimle geceleyin konuan
yabanc doru sylemi" dediler. Kur*an- kerimin u yeti bu konuda indi.
Ulu Allah yle buyuruyor:
Hani bir keresinde o kfirler, ya ldrmek veya srmek seni
tUluklamak iin tuzak kurmulard. Onlar tuzak kurarlar, ama Allah
onlarn tuzan boa karr. Hi phesiz Allah tuzaklarn en hayrl ekilde
boa karandr" (56).
(56) Kuran- Kerim/Enfol Sresi. 30
Bu konuda bir air yle der:
Cann skma! Zorluun arkas kolaylktr.
Her eyin bir vakti ve takdiri vardr,
Tekdir sahibi, bizim halimizi phesiz gryor
Bizim tedbirimizin stnde Allah'n tedbiri vardr.
Bu olayn arkasndan ulu Allah Peygamber'imizin Mekke'den
Medine'ye g etmesine izin verdi. bni Abbas (R.A.) " ey Rabb'im!
Bana do-ru ekilde girip doru ekilde kmak nasib eyle. bana kendi
nezdln-den yardma bir klavuz ihsan eyle" yet-i kerimesinin tefsiri
srasnda "Cebrail. Peygamber'imize yanna Hz. Ebu Bekr'i almasn
emretti" der.Hakim. Hz. Ali'ye dayanarak rivayet eder ki.
Peygamber'imiz (S.A.S.) gme emrini ald zaman Cebrail'e "yanmda kim
olacak" diye sorar. Cebrail (A.S.) de "Hz. Ebu Bekr" diye cevap
verir, teyandan Peygam-ber'imiz kn Hz. Ali'ye bildirdi, yannda
bulunan emanetleri sahiplerine teslim etmek zere onu yerine
brakt.Hz. Aye (R. Anha) hicret olayn yle anlatr: Bir gn biz Ebu
Bekr'in (babamn) evinde otururken kuluk sralar, aa - yukar gnn en
scak saatlerinde Peygamber'imizin eve doru geldiini grdm.Hz. Ebu
Bekr'in dier bir kz olan Hz. Esma (R. Anho) ise Taberan'nin
rivayetine gre olayn bu ksm hakknda unlar sylemektedir. "Resulllah,
Mekke'de iken biri sabah, br akamleyin olmak zere gnde iki defa
bize gelirdi. O gn ise (hicret ncesi gn) kutuk vakti eve gelmekte
olduunu grerek babama dedim ki. "babacm, u gelen Resulllah. ban
sarm, buraya doru geliyor, oysa ki bu saatte bize gelmek huyu
deildi."Hz. Ebu Bekr. Esme'nin szlerine yle cevap verdi,
"anam-babom O'nun uruna feda olsun, yemin ederim ki. bu saatte O'nu
buraya gelmeye mutlaka mhim bir olay sevketmitir."Bundan sonra
olanlar Hz. Aye yle anlatmaya devam ediyor, "Resulllah kapya geldi,
ieri girmek iin izin istedi. Hz. Ebu Bekr izin verince ieri girdi.
Ebu Bekr oturmakta olduu sedirden inerek O'na yer verdi. Oturunca
Ebu Bekr'e "yanndakileri dar kar" dedi. Ebu Bekr "bunlar senin ev
halkndr yani Aye ile Esma'dr dedi.Baka bir riveyette ise "yabanc
yok. ki kzm var burada" diye cevap verdi. Bunun zerine
Peygamber'imiz (S.A.S.) sze girerek Ebu- Bekr'e "g etmeme izin
verildi" dedi. Hz. Ebu Bekr "anam-babam uruna feda olsun, benim de
yannda gelmemi istiyor musun? diye sordu. Peygamberimiz "evet"
dedi.Bu srada Ebu Bekr'in aladn grdm, o zamana kadar hibir kimsenin
sevincinden alayacan sanmazdm.Hz. Ebu Bekr (R.A.) Peygamber'imize
(S.A.S.) "anam-babam yoluna feda olsun, u iki binek hayvanmdan
birini kendine al" dedi. Peygam-ber'imiz (S.A.S.) "eer paras ile
satmaya raz olursan alrm" diye cevap verdi.
Bir rivayette: (Dilersen kymetini verir alrm) buyurdu, binek
hayvann ancak para karlnda kabul etmesi. Allah yolunda yapaca gn
hem mal ve hem de beden ile ilenen bir ibadet haline gelerek
eksiksiz bir mahiyet kazanmasn istemesinden ileri geliyordu.Hemen
yol hazrlklarna giritik, azk torbalarn hazrladk iine bir pimi koyun
koyduk. Kz kardeim Esma bel kuandan bir para keserek daarcn azn
balad, bu yzden ad ondan sonra "ift kuakl" diye kald.Bylece yola
kan 'Raslllah (S.A.S.) ile Eb Bekr (R.A.) "Sevr" maarasna vardlar,
gn burada saklandlar. "Sevr" Mekke yaknlarndaki bir dan addr, oraya
ilk defa kan Sevr bni Abd'I-Menat'n adna izafeten bu ismi
almtr.Dier bir rivayete gre Raslullah ile Eb Bekr, evin arka
kapsndan karak yola koyuldular. Yine bir rivayete gre yolda Eb Ceh!
ile karlatlar, fakat onlar onun gzlerinden Allah saklad ve o
farketmeden geip gittiler.Hz. Esma (R. Anha) der ki. diye sorar.
Allah Tel: "Y Ms. ona yce bir dan zerine atlsa da kle evirebilecek
olan ateten bir zrh giydiririm" diye buyurur.Yine bildirildiine
gre. kt yola dm olan bir kadn eytan katnda bin tane gnahkr erkekten
daha sevimlidir."Mesabih" adl esere gre Peygamberimiz (S.A.S.) yle
buyurur:"- Kul zina ilerken imn kalbinden karak glge gibi bann
zerinde asl kalr, ancak zina ii bitince kulun imn yine geri
dner."Kitabil iknda rivayet olunduuna gre Peygamber'imiz (S.A.S.)
yle buyuruyor:"- Allah katnda bir erkein nikhls olmayan bir kadnn
rahmine aktt bir damla meniden daha byk gnah yoktur."
Erkek erkee yaplan cins mnsebet ise, zinadan da daha ar bir
gnahtr. Nitekim Enes Bin Mlik'den rivayet olunan bir hadisde
Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki:"- Erkek - erkee cins
mnsebette bulunan kimse Cennetin kokusunu bile duyamaz, oysa ki.
Cennetin kokusu be yz senelik uzaklktan duyulabilir."Hikye ederler
ki Abdullah bni mer (R.A.) bir gn evinin kaps nnde oturuyorken
parlak yzl ve yakkl bir delikanl grr, hemen ieri kap kapy zerine
kitler, bir mddet sonra dardakilere "O fitne geip gitti mi?" diye
sorar, ona "gitti" diye cevap verirler, bunun zerine dar kar.Orada
bulunanlar ona "Sana ne oldu, yoksa bu hussda Peygamber'imizden bir
ey mi duydun?" diye sorarlar. O da "Evet. duydum. Bylelerine
bakmak, onlar ile konumak ve yine onlar ile birarada oturmak
haramdr" diye cevap verir.Kad imam {rahimehullah} buyurur ki. "Bir
eyhin yle dediini duymutum: "Her kadnn yannda bir. her parlak olann
yannda ise on sekiz tane eytan vardr."Yine sylendiine gre. bir
parlak olan ehvetle pen kimseyi, Allah Tel. be yz senelik cehennem
azabna arptrr, evli bir kadn ehvet ile pen kimse, yetmi bakire ile
zina etmi gibidir. Bir bakire ile zina eden kimse de yetmi bin dul
ile zina etmi gibidir.Kelb. "Revnak-t Tefsir" adl eserde der ki.
"lk erkek erkee cins mnsebeti Lt kavmine reten blis idi. onlara
parlak yzl bir olan klnda grnerek erkekleri kendisi ile cins
mnsebette bulunmaya ard. Bu kkrtma zerine baz erkekler onun
zerinden geti. Bylece erkek erkee cins mnsebet, aralarnda pis bir
alkanlk haline geldi, her yabanc erkek ile ayni ii yapmaya
koyuldular.. Bunun zerine ulu Allah (C.C.) onlar bu irkin
alkanlktan vazgemeye ve putlara tapmaktan cayarak Allah'a ibadet
etmeye davet etmek zere onlara Hz. Lt'u (A.S.) peygamber olarak
gnderdi.Hz. Lt onlar, bu iten menetti. Kendilerini Allah'a ibadete
ard. Yaptklar kt ie srarla devam ettikleri takdirde balarna
Allah'dan azab ineceini bildirdi ise de bunlar duyduklar szleri
hafife alarak ona: "Eer doru sylyorsan, bize Allah'n azabn getir"
dediler.Baka bir care kalmadn gren Hz. Lt Allah'a dua ederek
kendisini bu sapklara kar mahcup etmemesini diledi ve Allah'a "Ey
Rabbim. bu bozguncular karsnda beni muzaffer kl" diye yalvard.Bunun
zerine ulu Allah ge. o sapklarn zerine ta yadrmasn emretti, her tan
zerinde kimin zerine decei yzl idi, ite yet-i Kerimede yaan
talardan bahsedilirken "Rabb'inin katnda nianl" deyiminin
kullanlmas. bu gerein delilidir. Yani talarn her biri zerinde
Allah'n ezel hkmnde birer damga, birer nian vard.Sylendiine gre Hz.
Lt'n (A.S.) kavminden olan bir tccar, o srada Mekke'de. Harem-i
erif'de alm - satm ile urayordu. Bu srada gkten inen bir ta tam ona
Harem-i erifte arpmak zere iken araya giren melekler taa "Geldiin
yere dn. adam u anda Allah'n himayesinde bulunuyor" dediler. Bunun
zerine geri kan ta. Harem-i erifin dnda krk gn yerle gk arasndaki
bolukta asl kald ve adam al - veriini bitirip Harem'den kar kmaz
zerine dp onu yok etti.Hz. Lt. kavminin fete uramak zere olduunu
renince kars ile kendisine inenan kimseleri toplayarak ehirden
kmaya koyuldu, ardndan gelenlere arkaya dnp bakmamalarn tenbih
etti. Bundan yalnz kars mstesna idi. Bu kadn ehrin fete urayacan
duyunca "vah kavmim" diye dnp geriye bakt, bu srada bana inen bir
ta onu cansz yere serdi.Mchid (rahimehullah) der ki; "O gn
sabahleyin Cebrail (A.S.) bu sapklarn beldesine indi. beldenin
yerle irtibatn keserek araya kanadn soktu, kanad zerinde beldeyi ve
zerinde yaayanlar havalandrd, gk yzne kaldrarak yle ki gk halk
beldedeki horozlarn tn ve kpek havlamalarn duyabildiler. Sonra da
bu beldeyi alt st ederek yere brakt, ilk den evlerin damlar oldu.
arkasndan her ey yerle bir oldu.Onlarn bana gelen hic bir kavmin
bana gelmemitir. Allah nce onlarn gzlerini kr etti. sonra da
yurtlarn alt st etti. Burada en by Sodom olmak zere be ehir vard.
Kur'an- Kerim'in "Berce" sresinde bahis mevzuu edilen mtefikt fete
uram yerler bunlardr. Buralarda o zaman drt milyon insann yaad
sylenir.
- 137 -
YRM NC BLM
SILA- RAHM VE ANA BABA HAKKI
Allah Tela. (C.C.) yle buyuruyor:
"- Ey insanlar! Sizleri bir tek insandan yaratan, o tek insandan
erkei ve diiyi yaratarak bu iftten bir ok erkek ve kadnlar retip
yeryzne yayan Allah'a kar gelmekten saknnz. O'nun adn ileri srerek
birbirlerinizden eitli dileklerde bulunduunuz Allah'dan ve akrabalk
balarn zedelemekten ekininiz. nki, Allah sizin zerinizde devaml bir
denetleyicidir." (75)Ns Sresi. 1.>
Yine ulu Allah (C.C.) yle buyuruyor:
Yoksa idare yetkisi elinize gese, yeryznde kargaalk kararak ve
akrabalk balarn zedeleyerek ba m kaldracaksnz?! Bu kimseler yok mu?
Allah onlar rahmetinden kovarak kulaklarn sar ve gzlerini kr
etmitir." (76) Muhammed Suresi. 22-23
Hazreti Allah (C.C.) buyuruyor ki:
"- O kimseler ki, Allah le vardklar kesin szlemeyi bozarak
Allah'n iler halde tutulmasn emrettii mnsebet ve balar keserler ve
yeryznde kargaalk karrlar. Bu kimseler yok mu? Onlar byk zarara
urayanlarn ta kendileridirler" (77).Bakara Suresi. 27.
Yce Allah (C.C.) buyuruyor ki:
"- O kimseler ki. Allah ile vardklar kesin szlemeyi bozarlar ve
Allah'n iler halde tutulmasn emrettii mnsebet ve balar keserler.
Bunlar yok mu? te Allah'n laneti bunlarn zerindedir, kt barnak
(Cehennem) da onlarn olacaktr." (78) Ra'd Suresi. 25.
Buhari ve Mslim'in Eb Hureyre'den (R.A.) rivayet ettiine gre.
Peygamber'imiz (S.A.S.) yle buyuruyor:"- Ulu Allah btn varlklar
yaratt. Bitirdii zaman, "Sl-i Rahim" ayaa kalkarak; "Ey Allah'm!
Buras akrabalk ve dostluk balarn kesmekten kayg duyanlarn makamdr"
dedi. Ulu Allah "Evet. sana riayet edene yakn olmama ve seni
savsaklayanlar rahmetimden uzak tutmama raz olmaz msn?" buyurdu.
Rahm "Evet" dedi, ulu Allah da "yleyse
oras senin olsun" buyurdu, sonra dilerseniz Allah'n u yetini
okuyunuz dedi:"- Yoksa idare yetkisi elinize gese, yeryznde
kargaalk kararak akrabalk balarn: zedeleyecek ba m kaldracaksnz? Bu
kimseler yok mu? Allah onlar rahmetinden kovarak. kulaklarn sar ve
gzlerini kr etmitir."Bu hadis-i Tirrmzi'de rivayet etmi hesen sahih
bir hadisdir demitir. bni Mce ile Hkim dahi rivayet etmiler. Hkim
isnad sahihdir demitir."Hz. Eb Bekr'den rivayet edildiine gre.
Peygamberimiz (S.A.S.) buyuruyor ki:"- hrette ekilecek azabn yannda
cezalar ne alnarak dnyada ektirilmeyi hak eden balca gnahlar
gaddarlk ile akrabalk hakkn inemektir."Buhar ile Mslim'in birlikte
naklettiklerine gre Peygamberimiz {S. A.S.) yle buyuruyor:"-
Akrabalk hakkn ineyenler Cennete giremezler."Sfyn: "Bundan murat,
slay rahim yapmryanlardr" demitir. Gvenilir ravilerin senedi ile
imam Ahmed dahi rivayet etmitir."- insanoullarnin amelleri her
perembe gn ve Cuma geceleri Allah'a arzedilir. fakat akrabalk hakkn
ineyenlerin amelleri geri evrilir. Beyhakinin rivayetine gre
Peygamber'imiz (S.A.S.) buyuruyor ki: "- Cebrail (A.S.) bana
gelerek yle dedi. Bu gece aban aynn on-beinci gecesi (Berat
gecesi)dir, Allah bu gece Kelb kabilesinin srsndeki koyunlarn kllar
saysnca kimseyi cehennemden azad eder. fakat u kimselerin yzne bile
bakmaz:1 - Allah'a ortak koanlar,2 - Kin tutanlar,3 - Akrabahk
balarn savsaklayanlar,4 - Kendini beenmilik ve byklk duygusunun
almeti olarak elbisesini topuklarna kadar uzatanlar,5 - Ana-babaya
kar gelenler.6 - Devaml iki ienler."bni Hibban ile bakalarnn
rivayetinde; Peygamber'imiz (S A.S) buyuruyor ki:"- u c kimse
cennete giremez:1 - Devaml iki ienler 2- Akrabolk balarn
savsaklayanlar3 - Byye inananlar."
bni Eb Dnya ile Beyhaki'nin ve ksaltlm olarak mam Ahmed'in
rivayetinde Peygamber'imiz (S.A.S.) yle buyurdular:"- Bu mmetin
iinden yleleri ge'ecektir ki, bunlar bir gece her insan gibi yiyip
iip oynayacaklar. fakat maymun ve domuz klna girerek
sabahlayacaklar, sarsntya urayp yerin altna geecekler veya
zerlerine ta yaacaktr.Halk "Dn gece filn oullar yerin dibine batt,
falan dnyperestin evi alt st oldu" diyecektir. Lt kavminin baz
kabileleri zerine yad gibi onlarn ve evlerinin zerine de ta
yaacaktr. Hz. dem bir ksm kavmini kavuran kasrga gibi bir kasrgaya
tutulacaklardr. Bu fetlerin sebebi u gnahlar ilemeleridir:1 -
Devaml iki imeleri,2 - Erkeklerin ipekli elbise giymesi, 3 - Oyuncu
ve arkc ve kadnlar edinmeleri.4 - Faiz alp vermeleri,5 - Akrabalk
haklarn savsaklamalar."Hz. Cabir (R.A.) buyurur. "Bir haslet daha
var ki, Cafer onu unutmutur. (Taberaninin El-Evsat'ta rivayetine
gre) Bir gn biz toplanm oturuyorken -karmza .Peygamberimiz (S.A.S.)
kageldi ve bize yle buyurdu: "Ey mslmanlar cemaati Allah'dan
korkunuz ve akrabalk haklarn gzetiniz, nki mkfat en abuk verilen
iyi amel, akrabalk hakkn gzetmektir.Gaddarlktan saknnz, nki cezas
en abuk verilen gnah gaddarlktr, zulmdr. Ana - babaya kar
gelmekten, onlar yzst brakmaktan saknnz, nki kokusu bin senelik
mesafeden duyulduu halde u kimseler. Cennetin kokusunu bile
duyamazlar:6 - Ana-babaya kar gelenler, onlar yzst brakanlar,2 -
Akrabalk haklarn savsaklayanlar,3 - Yal iken zina ileyenler,4 -
Byklk taslamak gayesi ile elbisesini yerlerde srnecek ekilde
uzatanlar, nk byklk Allah'a mahsustur."sfehan'nin rivayetine gre
Cabir yle demitir: Peygamberimizin huzurunda oturuyorduk. O:
"Akrabalk haklarn gzetmeyenler aramzda oturamazlar" dedi. Bunun
zerine bir delikanl ayaa kalkarak halkamzdan kt ve bir teyzesine
gitti, aralarnda bir krgnlk varm, hemen orada delikanl teyzesinden
afv diledi, teyzesi de onu afvettiini bildirdi, arkasndan delikanl
yine aramza katld.Bunun zerine Peygamber'imiz (S.A.S.) "Aralarnda
akrabalk hakkn ineyen birisinin bulunduu toplulua Allahn rahmeti
inmez" buyurdu.
Yukardaki hads, u rivayeti doruluyor, buna gre bir gn ebu
Hureyre (R.A.) Peygamberimizden bahsederken "O. akrabalk balarn
ineyenleri aramzdan karrd" deyince orada bulunan br delikanl ayaa
kalkt, hemen yllardan beri dargn yaad bir halasna gitti, onunla
bart.Kadn yeenine davrannn sebebini sorunca olan da Eb Hureyre'nin
szlerini anlatt, kadn "Git, bu konuda ondan daha geni bilgi al"
dedi, olan gelip Eb Hureyre'den daha geni bilgi isteyince o yle
dedi. "nki ben Peygamberimizin (S.A.S.) yle dediini duydum:
Aralarnda akrabalk balarn ineyenlerin bulunduu kavimlere Allah
rahmet gndermez."Taberan'nin (rahimehuitah) naklettiine gre
(Hadiste: phesiz Melekler ilerinde akrabalk hakkna riyet
etmiyenler) bulunan bir kavmin zerine inmezler demitir. *
(Taberan'nin sahih senediyle) dem'de* rivayetine gre yle demitir:
"Bir gn sabah namazndan sonra bni Mes'ud (R.A.) bir gurup arasnda
oturuyordu, bir ara yle dediini duydum, "Allah akna, aramzda
akrabolk balarn koparanlar varsa kalkp ksn. Cnki biz Rabb'imize dua
etmek istiyoruz. Oysa ki