Volume 8. edisi Juli 2016 Sajian Pokok II ISSN : 2088 • 7124 Diterbitkan O/eh : PROGRAM PASCASARJANA S2 PENDIDIKAN BAHASA INDONESIA UMN Al WASHlIYAH K-\(; ·\\IIJ.\II ,\" .\ 11\1..\\1 "I•. "''' " "1URItOHIR M ' IJ E K I' I U ,\ T O ' Uf' ACA KA ,\ /) \1 I'. :R"' .\\\I' .\' I'AU .\ \I\"Y ,\K ..\K.\T .\ ' (; "' 0 1..\ \I .\'n\ll .""(; ( l{di : -Ora. ,!?" .<ma" -at. ,H a ra liap.; If, ,n!. pli .,/). JI .-4 TA BULU!.'O ·B UL UNO (B A IIASA DA UN-DAUNAN )T RADl SI LlSAN MASYA RAKAT MANDAILlNG, Oleh Dr. S usy Deli an i. M .Hum . A'liAI.lSI S K.S-\L\ lIA" P. : 'I ; GI J'liAA'Ii I\IHI 'II .\'" AWAI .A'Ii H., \I IA SA \I EI.AY l: I UI.A \! KAI .A'li G-\ 'Ii \1 ,-\ II-\ SlSWA L"' I" U lS lTAS FATO...-I S E L.\ '1' A'" '111, \1 Ol eh Dr . Phlw\un J t' h"'ue MEN IN G KAT KAN KETER AMI'ILAN MENU LIS CERPEN DENGAN MEN GGUNA KAN MEDI A KA RT U PER ISTIWA PADA SISWA KELA SXI IPA - I SMA NEGERI 1 B1NJAI TAH UN PEMRELAJ ARAN 201 5-20 16 o uli ?d .pa STILlSTIKA 1' l) IS I AMIR DAS PU ISI C IIAIIU L ouli Jfasm iw .:Maya .:M.pa. ANALIS IS KESALAHAN HERHAHASA PAll A llA I. AM HUk U Tf KS HAIIASA INDONESIA SISWA KH .AS X DE SMA "'E<; ERI 2 PEMATANG SIA NTAR TAllUN PE LA JARAN ;"013 _ 2014 okli : Sri ' l\).o m i<> :J{" dst u li S' Mya"!J, :M, ec ,\ NALISIS KARAKTr:R TOKOIi UTAMA I'ADA .... OVI:L W C411An nl' .A,WiIT KARYA HA"'-U"l SA LSAB Jl: LA RAIS UAN R,\ .... (j(jAALMAIIJ-:SURA · PSIK(ll.OGI SASTRA okli '£rfi,.,fa :N ofasan. :IIl .·Pa. META FOR ISAS I DALAM TE KS HU IlAYAAI'GKOLA oa« zuk.li ri J',wm, ;M.'Pa. PE N ING kATAN k EM AMP UAN MENYIM Ak BE RI TA M ENGGUNAKAN METODE DRILL PA DA S IS WA KELAS X SMA Ni'GERI I STA I.l AT Ou li : ([)esima !/Wsalina Sito rus, S .Pa. MENINGKATKAN KEMAMPUAN GURU Dl SM P 81NAAN RAYON 21 MEDAN DALAM MENYUSUN 8UTIR SOAL UJIAN AICHIR SEMESTER MELAlUllQKAKARYA Oleh Sonia S iahaun " .\JI ," SH U "Tl It \U S\U: (; . :' •• 11" 1' '' 1.\ •' 11 0" ' -111 " \11 1 111 \, -" .. 11\ \ ", B\ M.o.I 01 .,11 ,Tanila Lia.•na . M.Pd. M ATU'" AJA R BF.MCOMAK SU S A o;TA I<A , SAT U STRAU :G I G l 'R l .' BMl ASA I SI M' S!:Sl A I>AL"' '' \n :SGHADAPI ,:R.\ M' :A 0/.,/0 !lan;naul A'PM .- !'1 7M ' Ol lt SEKOlAH PAS CASARJANA UN IVE RS lT AS MUSLIM NUSANTARA Al- IVAS Hll YAH JL ae vn NO 93 /JL SIS INGAMANGARAJA "'EDlIN , Teleport 061· 7 867 044. KODE POS 2()147 : pps _u ll'll3W@yahoo co, id
10
Embed
II Volume 8. edisi Juli 2016 ISSN : 2088 • 7124 · Volume 8. edisi Juli 2016 Sajian Pokok II ISSN : 2088 • 7124 Diterbitkan O/eh : PROGRAM PASCASARJANA S2 PENDIDIKAN BAHASAINDONESIA
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Volume 8. edisi Juli 2016
Sajian Pokok
IIISSN : 2088 • 7124
Diterbitkan O/eh :PROGRAM PASCASARJANA S2
PENDIDIKAN BAHASA INDONESIAUMN Al WASHlIYAH
K-\(; ·\\IIJ.\II ,\".\ 11\1..\\1 "I • ."'''""1URItOHIR M ' IJE K I'I U ,\ T O ' Uf'A C A KA,\ /) \ 1 I'.:R"'.\\\I'.\' I'AU.\\I\"Y,\K..\K.\T .\ ' ( ; "'0 1.. \ \I .\'n\ll .""(;( l{di : -Ora. ,!?" .<ma" -at. ,Haraliap.; If, ,n!.pli.,/).
JI.-4 TA BULU!.'O ·BULUNO (BAIIASADA UN-DAUNAN ) TRADlSI LlSANMASYARAKAT MAND AILl NG ,Oleh Dr. Susy De liani. M .Hum .
A'liAI.lSIS K.S-\L\ lIA" P.:'I ;GIJ'liAA'IiI\IHI'II.\'" AWAI.A'Ii H.,\I IA SA \I EI.AY l:IUI.A \ ! KAI .A'li G-\ 'Ii \1 ,-\ II-\SlSWAL"' I" U lSlTAS FATO...-I S E L.\ '1'A '" '111,\1Oleh Dr. Phlw\un J t'h"'ue
MEN ING KATKAN KETERA MI' ILANMENU LIS CERPEN DENGANMENGGUNA KAN MEDIA KA RTUPER ISTIWA PADA SISWA KELAS X IIPA - I SMA NEG ERI 1 B1NJAITAHUN PE MRE LAJARAN 20 15-20 16o uli rJW.~afina, ?d.pa
STILlSTIKA [)ALA~l 1'l) IS I AMIRHA~1ZAH DAS PU ISI C IIAIIU L A~",AR
ouli Jfasmiw .:Maya .:M.pa.
ANALIS IS KESALA HAN HERHAHASAPAllA \\"ACA~A llAI.AM HUk U TfKSHAIIASA INDO NESI A SISWA KH .AS X DESMA "'E<;ERI 2 PE MATANG SIA NTAR TAl lU NPE LA JARAN ;"013 _ 2014okli : Sri 'l\).om i<> :J{"dstuliS' Mya"!J, :M, ec
,\ NALISIS KARAKTr:R TO KOIi UTAMAI'ADA ....OVI:L W C411An nl'.A,WiITf-.R()/~4 KA RYA HA"'-U"l SA LSABJl:LARAIS UAN R,\ .... (j(jAALMAIIJ-:SURA ·PSIK(ll.OGI SASTRAokli '£rfi,.,fa :Nofasan. :IIl.·Pa.
METAFORISASI DALAM TE KSHU IlAYAAI'GKOLAoa« zuk.liri J',wm, ;M.'Pa.
PENING kATAN k EMAMPUA N MENYIMAkBE RITA M ENGGUNAKAN M ETODE DRILLPADA S IS WA KELAS X SMA Ni' GERI I STA I.l AT
Ou li : ([)esima !/Wsalina Sito rus, S.Pa.MENINGKATKAN KEMAMPUAN GURU DlSM P 81NAAN RAYON 2 1 MEDAN DALAMMENYUSUN 8 UTIR SOAL UJIAN AICHIRSEMESTER MELAlUllQKAKARYAOleh Sonia Siahaun
" .\JI ," S H U "Tl It \US\U: (; .:' •• 11" 1'''1.\• ' 11 0" ' - 111 " \11 1111 \ , -" ..11\ \ " , B \ M.o.I0 1.,11 ,Tanila Lia.•na .M.Pd.
M ATU'" AJA R BF.MCOMAK SU S A o;TA I<A,S AT U S T RAU :G I G l 'R l .' BMl AS AISIM' S!:Sl A I>AL"' '' \ n :SG HADAPI ,:R.\ M' :A0/.,/0 F(1~jj(1 !lan;naulA'PM .- !'17M' Ol lt
SEKOlAH PASCASARJANAUNIVERSlTAS MUSLIM NUSANTARA Al-IVASHllYAHJL aevn NO93 /JL SISINGAMANGARAJA "'EDlIN,Teleport 061·7867044. KODE POS 2()147
Ema~ : pps_ull'll3W@yahoo co, id
Nara bulung - bulung (Bahasa daun-da unan)Tradisi U san Masyatakal Mandailing
Dr. Susy Deliani, M.llumSusi_dd iani@ yaboo.c;om
ProgramStudi Magister Pendidikan Bahasa IndonesiaUniversitas Muslim Nusantatll Alwuhliyah
Pmelitian ini berupeya meng&ali~ buday. ethnis masyarabl Mandailing ranI. lelahdiJupakan ,menpnduna keariflUl lokal daIam tr'""..disi lisan.JUpn bah.a.u daun - daunan '''''111jlllu", - buill,., ) TI3disi lisen memilili nilai budaya bt:nnanfaat dan bamartabal j ib ditransruisikan pada generasi berikutnya. Bahasadaun-daunan (Irolta bulu,.g-bulu"g), mempunyaienwn variasi yaitu :". itn a k" digunalum IlIltuk men yampailan kala "ma n an k" (bcrpisah).Dauo. rumbuIHumbuhan yang bemama · p" a" (pal:.is) digunakaD untuk meDyampaihn bt.a"db u" (jab. saya). Da1m yang tumbuh-tumbuhan yang bernama ". itaaga" (xlanggi)digunakan untul: menyampaitan perkataan langis (menangis). Daun tumbuh-tumbuhan yangbemama "podom-podom" d igunakan un tuk rnenyampaikan perkataan "modom" (tidur). Dauntwnbuh-tumbuhaD yang bcmama "bad u Dcd uD&" digunakan untul: mcnyampailan perkatan"daar" (setelah); dan daun nanbulHumbuhan yang bemama ". fla ta" digunakan untukmenyampa;:kan perUlaan "lIit. " (lita). Pmelitillll ini menggunakap metodcdeskriplif kwalilalif.Temuan penel itian ini, Ragam bahasa daun - daWlllll (Ai.,,, bid"", - bid_I ). perlu dilestarikandan di dokumen tasiken sebegai kekayaan khazah ethn is rnll5yamkat Mandai ling yangmengandung nilai - nilai Ir.earifan lolr.ai dalam tndisi lisan. Tradisi Llsao bahasa daun - daunyarog digunakan pada m.asa hun pau. masih IC\ap \CruS dipabi hingga SUI ini &ngan peranglr.atmenyallaikan dengan waktu,. nibi-mlainy. Idap 1eIjag... hcrmanfaat dan bertabal dalarn santunbmlahasII oengan nila; tredisi dan Ir.ewifan lokal yang geni us.
pt'r........., kepada keka.~i h Ula u orang yanW; di
kasihi.tidak boleh di SlUllpaikan secera
langsung alau Inhuka. Hubungan dan
kcgiatan bcrpacaran baru.'I dirahasiakan ata u
dilakukan secara ruhesia . Oleh karena su, jib
dua orang muda yang bcrpccaran hendak
mcnYl\fllpa ikan 'S/:SUdtu Ji iUllara n"",,,,la,
ma.ka tnr;KU menggunabn bahasa daun
daunan. Dan jib $COfllIIg kebsib. ...,..,...
menyampaikan daun-daunan x begai " 5UnlI
cinta" kepadn pacernya, dia harus
melakukannya secara I'llhasia. MislIlnya
dcngan md et3k.kan dauo-daWl&ll tenebut di
saru ternpal tenenN yang sudah mm:ka
sepakati dan tidal.: diketahui onng lain
geeara sembunyi-sembunyi mereka yang
berpeceran ifu llkan mengunjungi tempat
l'1ltwIia tersebut xo;an berKil iran, unlUk
mclihat ap"hb d i tempat iN ICTdapat "'sural
cinUo" yanglmtiri dari daun-daWllll'1
Pemakaian bahas.a daun - dallnan (Hata
bulung - bull1f1g) ya.lg mercpajan warisen
budaya masyarekat Mandailing dapat
IT>I.'flC'ml>us waktu.mcmbewa 'l ila; - nila i
lc:»irm lob i yang Icrkandw~ di
dalillTl1lJil,baha.sa daun daunan ( Uata
bulunit - bulunit ) saat ini te\ap di gunalr.an
da lam pantun menyatakan kasih sayang uleh
bum muda.entara pemuda yang ingin
men)l\fIlpaikan rll.o;;I ka.~ih lIlIyang.kckualan
l e inltinan unlul h=Nuna dan kerinduan
)·'lng lerpcndam. Pa.'1IUJl mucla ml.ldi dabm
mo:ft)ampai l.an rasa I.asih r.ayang di
lemukan dalam novet karya Mhd Bekhsan
Parinduri yang h" rjudu l .. MllI1girtlnJt ..
(20 1J j.Penulis rrerepeesentasikan perasaan
dalam pennm dengan simbot daUlt - daun
yang bunyiny. mernpunyai t.emiripart
dcngan hal yang akan disampaikan.dapat
terlihal dalam pan/un - pentun sebagai
herikul :
13
Pantun berikut, seorang
mmyampaikan kesuogguhano)'ll
mcnjalin bsib dengan pujMO
dengan sungguh - sungguh.
~ JOiop 11) <Ii bagus igot'llk ia pilll11 iiihilil. _ilil' boIi JDNIiar pwrgiTosoaniadosar-dosar larobobria Ji ntI laosmumbu*u Sapulrmgun mJngkin<m</i, biamonItmg l~ sangon sindot. nJ na lohangtobang.· fta I'lIIIIO ma mlIda "" so llnjllnKut1lOll, j a "" miJas malonJit. do WId
Pau boli w rumf'(U'SunJuri lJ"'polas ute btuu1lg<lnAu IIW<1a Ji PaetSu!<:url bolu' mar';(1()/,mgunPemyataan kesungguhan si Paet (Pemudll)
unlUk mmjalin kasih dengan sungguh
sungguh kepada seerang gadis (pemudi).
Rasa rindu dan perasaan ingin bertcmu
yang di sampaikan dengan simbol daun
bulung gOOung, (!aun and mun, baringin
,Jan andamhol.
~PaJ_ ...1<"'8 muw lI$,'a1lm.1 bu/unx
guJun8 - mana1lggung, bulung and mun- molun},'lUl. baringin - bomgin;anJarohoI ... t.lringol. lyop bo /# bayo'ling 1IQ di bogasatl roan/tJ dwtgtlUanhu; la alia na nl pahlJas '1/ atabulu1lll·bufung I. /1IdanlQng j"bar lolol soIlUum...Ji Ia ah.l IIQ iJo!: 'II Ula buj''''g hu/wrg i; arana UIIgg6 lfIIlW i songton Ido na /1IQSQ songtHI ; do IIQ lama 1IQ tupaJi pungo/alw 'II dolJ.Joli uta buji1lgbujing na 3tllnpe ruJang. JarJI pe no rooepe alai l'NJ1JYIUaI nI1"aI lulak4ll1ilk, IIQ so.J1UIt<m do aWi mamaU$Q Ji aJaI 1IQ
pos".
KcanpuJ m¥"am daun: buJung gudwrg,
daun anclffiun, barjngjn dan
an<Wolwt, dirangkai dalam pantun
St:bagai bo:rikUl :
Bul..ng gudung buya a'leim""DoJwIbarlngin amJarooolManung;.:ung au m.;IUtI1!"nArum bornj;;in u.. lori"l;<)1
Ra."ll ingin b encrnu yang dinyatakan
betapa M II'leJ'aIW aku merindll, Siang
mallilm daku Imngal M IParinduri 2Q13 ;
34).
Pemyala3n kao<ih "")_ g yan g tidak dapat
l«pisaJ-..kan,oJinyatah n dalam ll:"fll't:senla$i
Wlgk" f'lUl dun panlu n,bcril ul :
.. t '""".". 5i Pact Mtlnjagil wpuI<Ulj;;''''i Paltlll-p<Jlal1 njhllk.J iu t.".ida "'" i s;Bur<lnx ir na murdu,.,u ur"t namursit""ggumul1, On ,.,aotdoknn londi_ sISO-b"- Dwtg I m4lU1k~".
btJung ni pay. bwung 111 pole, Johol bwlUtgnJ ampul,,- Nian /'kl bu/us tOTpUl...kn la do ;Mu..MJgumbo' j t"mhun}.: JHlll
Ang.toJJ napot~ mtll,,"poJlJMuJa na Kiol do Ito di Ang.wn "" _l,oo Jango/u (parinduri Wl 3 : 39).
Sang pemuda meMaJ"l1 isyarat. Cinranyadi lerima.dilambanglan dcngan sepu tang;.ul)"ang beriMkan daun si rih sctu UJlII yang
"
!lalinS mengatup.Yang bcnnakna kebulatanlehd ingin menjalin !:inta kasih diU JciUdup
"""'". Kerinduan yang tidak dapB1terlul islmn dan hasrat ingin bertem u yangtidak kesam peianTel'Ullikap dalarnung.Upan dan pantun : H Niuwl do IN If'rwJ? SoJan 10M mull mungguriJ nl blMJl.JdmuuMO hulling suma" RRf' aw bwrglUJoonglm. NiblUl' mILTf' po.nda" salao "U..I......Xmgon 011 ma IJIdasannDPemyll\.aan peruaan disamJ'lllibn dmgmdaun sebogai simbolnyL· daun $UffilU1ggedcnlllLll baogun-hangun kemudlan daunpandan yang diganggang, artinya kira-k iradem ikian:Bill.,., J II~. dr.I b,",gtut--bfIJIglI"Bot; da pa"da" na "ill,l,.,Ma4ung trrQ"KUf' ilKl mal ungu"Anla olldiga" .v W larpobul
'RMa rind u )-angtidak tcrbalas.pengharapen)'3ng hampa.diungkapkan delam pantun'(Pari TJduri ; 2013;69 ).../l un/ ImA.." fa mrJ mu"y;,,,/'il _n)'imhil ,,,Jin~I,,,. pamo/usm. ItO .(",nulpat" r" hulung-hullmg nil
nil'ulung nungi inundi 'uuwpm"" "i{JfJTira I1r<IlttdI7lIUtIg i. Arop Sil u'u do rooniu. 00 _ i,>cogot 00 no aJuan. _"lIian
pajop m......:m" i si /WI...." "" " . H
'Sc:ngaja dia meniti-nitijll1an danjaJ..... yang bi.as.a mcnganlaflan dedaunan~-""l! di, :unu ted i menuju panlllal pohonpd ai yang ll«uang i\u. Iksar harapann)'a,baik besck atau lusa, dill akan mend,,
panan balasa lVl)a di sana' .- J/i,;n itt incogoma j Irng no arjup dolJu/ung-.hu/ung no mur k.u.W)" nunxiinonJii sl, lparrw to ' IJUUnna i Ir nJ( sunK''''' i
m U$f' . l/aju iu.sunolinui UNa i do I~ SoboJlas. N ibUQI bu/ung "i boJ}'QIIp""
bangtm-ba"KUn $Q.tobd poJ_ hu/ung/<J/W()n rongkon monis-ltKJl1is. Paf",Josi on,
Inda 'or/oon marPIJPIJ tunwnRis N Pa/anisido aduoMa ~ WIOpr"g~"g do /PIG so:/lngb. /agaIt no dung nih_ sf SomboTa,IIQ I s i do Pf' /uhtQ lortgosamUa I. btJrl
"gt<Ja be na tarpa'udos fJFaNI t1UJdungmalos mulal'/lu" bu"",g·buJunK