I. GENEL BAKIŞ
4 ZorluEnerjiKimdir?NeİşYapar?8 BirBakıştaZorluEnerjiGrubu TemelİşAlanları Strateji14 BirBakıştaZorluGrubu16 2011NasılGeçti? Gelişmeler Sonuçlar18 BilançoSonrasıOlaylar
II. YÖNETİM
20 YönetimKuruluBaşkanı’nınMesajı22 YönetimKurulu24 GenelMüdür’ünMesajı28 ÜstYönetim
III. FAALİYETLER
32 2011YılındaTürkiye’deElektrikSektörü34 2011YılındaZorluEnerji ElektrikÜretimiveSatışı Yatırımlar38 2011YılındaZorluEnerjiGrubu
IV. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
46 İnsanKaynakları48 İşGüvenliğiveÇalışanSağlığı50 Çevre52 KurumsalSosyalSorumluluk
V. RAPORLAR VE FİNANSAL BİLGİLER
54 KurumsalYönetimİlkeleri’neUyumRaporu65 YönetimKuruluKararı66 DenetçiRaporuÖzeti67 KârDağıtımPolitikası67 01.01.2011–31.12.2011HesapDönemiKârDağıtımTeklifi69 01.01.–31.12.2011HesapDönemineAitBağımsızDenetimRaporu128 YatırımcıBilgileri
Geleceğimiz, bugünün sürdürülebilir enerji yatırımlarıyla şekillenecektir.Üretimini ilkeli ve sorumlu bir şekilde yürüterek çevre değerlerini korumak ve yenilenebilir enerji kaynaklarını değerlendirmek, günümüzde enerji şirketlerinin en önemli ve öncelikli görevidir.
Türkiye enerji sektörünün öncü kuruluşu Zorlu Enerji, 2011 yılında doğayla uyumlu, yenilenebilir enerji kaynakları geliştirmek için birçok yeni proje başlattı, yurt içi ve yurt dışında önemli yatırımlarda bulundu.
Yıl içinde Şirket, geliştirme süreci devam eden projelerinde önemli mesafe kat etti ve yeni projelerin temelini attı.
Çevreci çalışmalarıyla enerji sektörü ve tüm Türkiye’ye örnek olan Zorlu Enerji, Karbon Saydamlık Projesi çerçevesinde “Karbon Saydamlık Liderliği Ödülü”nü alarak konuya olan duyarlılığını bir kez daha tescil etti.
Zorlu Enerji, Türkiye ve dünyada artan enerji talebini akılcı ve çevreye uyumlu bir şekilde karşılamak için tüm gayretiyle çalışmaya devam edecektir.
2
Zorlu Enerji Grubu Faaliyet Alanları
Doğal gaz dağıtımRüzgârJeotermalDoğal gaz santralleriHidroelektrik
2011 yılında Pakistan’da önemli bir rüzgâr enerjisi yatırımı gerçekleştiren Zorlu Enerji, 135 MW kapasiteli Gökçedağ Rüzgar Santrali’nin sağladığı sera gazı azaltımı ve sürdürülebilir kalkınmaya katkısı nedeniyle Gold Standard ile ödüllendirildi.
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürülebilirlik finansallar
3
4
Zorlu Enerji Kimdir? Ne İş Yapar?Sektörünün büyüyen şirketlerinden biri olan Zorlu Enerji, uluslararası yatırımlarıyla bölgesel bir güç olarak öne çıkmaktadır.
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürülebilirlik finansallar
5
1993 yılında, Zorlu Grubu bünyesinde hizmet sunan
tekstil fabrikalarının elektrik ve buhar ihtiyacını
karşılamak amacıyla bir otoprodüktör şirketi olarak
kurulan Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. (“Zorlu
Enerji”), Grubun enerji sektöründeki ilk şirketidir. Süreç
içerisinde Zorlu Grubu dışındaki müşterilere de elektrik
ve buhar satmaya başlayan Şirket’in, Türkiye’deki 5
termik ve bir rüzgâr santralindeki toplam kurulu gücü,
Ocak 2012 itibarıyla 627,9 MW elektrik ve 269
ton/saat buhardır. Bunun yanında, Zorlu Enerji’nin
Türkiye’de 110 MW rüzgâr, 30 MW jeotermal ve 124
MW hidroelektrik lisansı bulunmaktadır.
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş., Türkiye dışında Rusya,
İsrail ve Pakistan gibi enerji talebinin hızla arttığı ve
liberalleşme sürecinin yaşandığı pazarlarda da fırsatları
değerlendirmek ve bölgesel bir güç konumuna gelmek
üzere faaliyet göstermektedir.
Bu doğrultuda, Pakistan’da 6 MW’lık ilk fazı devreye
alınan rüzgâr santrali aktif olarak çalışmaktadır.
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş., İsrail elektrik
üretimindeki ilk özel sektör firmalarındandır. Şirket’in
oluşturduğu ortaklıklarla İsrail’de gerçekleştirmeyi
planladığı, toplam 1.075 MW kurulu güce sahip olacak
ve doğal gaz ile çalışacak dört adet kojenerasyon
enerji santrali projesi bulunmaktadır.
Zorlu Enerji Pakistan Ltd., 13 Eylül 2007 tarihinde,
rüzgâr enerjisine dayalı elektrik enerjisi üretim tesisleri
kurmak ve bu tesislerde üretilen enerjiyi satmak üzere
kurulmuştur.
Enerji sektörünün büyüyen şirketlerinden biri
olan Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş., uluslararası
yatırımlarıyla bölgesel bir güç olma yolundadır.
Türkiye’de ise, İSO En Büyük 500 Şirket sıralamasında
2010 yılında 185. sırada yer almıştır.
2000 yılında hisselerinin %20’si halka arz edilen Zorlu
Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin bugün %32 oranındaki
hissesi İMKB’de işlem görmektedir. Türkiye’de halka
açılan ilk enerji şirketi olan Zorlu Enerji Elektrik Üretim
A.Ş., Zorlu Enerji Grubu’nun da halka açık tek şirketidir.
Faaliyet gösterdiği alanda, çevreye ve topluma
duyarlı kurumsal bir vatandaş olarak hareket eden
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş., tüm santrallerini
Dünya Bankası’nın öngördüğü sınır değerlerinin
altında NOx emisyonunu garanti eden su enjeksiyon
sistemleriyle donatmıştır. Bu sistem yoluyla atık ısının
buhar üretiminde kullanılması sağlanarak atmosferin
ısınması önlenmekte, çevre dostu enerji üretimi
gerçekleştirilmektedir.
Türkiye’de kalite belgesi alan ilk otoprodüktör şirket
konumunda olan Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.,
TS/EN ISO 9001-2000, OHSAS 18001 ve ISO 14001
sertifikalarına ve Entegre Yönetim Sistemi’ne sahiptir.
Şirket ayrıca ISO 14064-1 Sera Gazı Emisyon Standardı
belgesine sahip olan tek enerji şirketidir.
6
Faaliyetteki Santraller
803,9 MW Toplam Kurulu Gücü
Ortaklık Payı Bölge
Elektrik Üretimi (MW)
Buhar/Isı Üretim Kapasitesi
Doğal Gaz %100 Bursa 90 -Ankara 50,3 -Kayseri 188,5 -
Lüleburgaz* 148,2 239 (t/s)Yalova 15,9 30 (t/s)
%75,5 Tereshkovo 170 150 (Gcal/s)Rüzgâr %85 Osmaniye 135 -
%100 Pakistan 6 -
Mevcut Lisanslar
264 MW Toplam Üretim Gücü
Ortaklık Payı
Üretim Gücü (MW)
Hidroelektrik %99,9 124Jeotermal %73 30Rüzgâr %85 110
* Lüleburgaz Santrali’nin 13.01.2012 tarihi itibarıyla elektrik kurulu gücü 122,49 MWe’den 148,19 MWe’ye, buhar kapasitesi de 180 ton/s’den 239 ton/s’e yükselmiştir.
Zorlu Enerji’nin doğal gaz ve rüzgâr santrallerinde toplam kurulu gücü 803,9 MW’dır.
Zorlu Enerji Kimdir? Ne İş Yapar?
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürülebilirlik finansallar
7
Yurt Dışında Devam Eden ve Planlanan Yatırımlar
1.641,4 MW Toplam Üretim Gücü
Ülke Üretim Gücü Kısaca
Doğal Gaz Rusya 170 MW(Tereshkovo 2. Faz)
Rusya’da bulunan “Kojukhovo” ve “Tereshkovo” bölgelerinde enerji santral projelerini gerçekleştirmek
üzere Rosmiks LLC kuruldu. Tereshkovo ilk faz 2011 itibarıyla üretime başladı.
İştirak Payı: %75,5
Rusya 170 MW x 2270 Gcal/s ısı(Kojukhovo)
Kojukhovo Santrali’nin 170 MW + 270 Gcal/s ısı kapasiteli ilk faz yatırımlarının inşaatı devam etmektedir.
İştirak Payı: %75,5
İsrail 800 MW Projede müteahhitlik, işletme ve bakım hizmetleri üstlenilerek Dorad Energy kuruldu. 2011 yılında başlayan
santral inşaatı halen sürmektedir. İştirak Payı: %25
İsrail 55 MW + 40 ton/s buhar
Bölgedeki sanayi tesislerine elektrik ve buhar sağlanması amacıyla doğal gaz ile çalışacak olan
kojenerasyon enerji santrallerinin yapımı üstlenilerek Ashdod Energy Ltd. şirketi kuruldu.
İştirak Payı: %51
İsrail 120 MW + 70 ton/s buhar
Kojenerasyon enerji santrali yapımı üstlenilerek Ramat Negev Energy Ltd. şirketi kuruldu.
İştirak Payı: %51
İsrail 100 MW + 70 ton/s buhar
Ashdod ve Ashkelon’da faaliyet gösteren soya yağı üretim tesisleri ile yakın çevresinde faaliyet gösteren
sanayi tesislerine enerji sağlamak amacıyla Solad Energy Ltd. kuruldu.
İştirak Payı: %26
Rüzgâr Pakistan* 56,4 MW Pakistan’da rüzgâr santrali kurmak üzere Pakistan Alternatif Enerji Geliştirme Kurulu ile anlaşma
imzalanarak Zorlu Enerji Pakistan Ltd. kuruldu.İştirak Payı: %100
*6 MW aktif olarak çalışmakta olup kapasite artırım çalışmaları devam etmektedir.
8
Bir Bakışta Zorlu Enerji GrubuTemel İş Alanları
Elektrik Üretimi
Elektrik Satışı ve Ticareti
Zorlu Enerji Grubu, sahip olduğu termik ve yenilenebilir enerji kaynaklarıyla üretim yapan santrallerinde 946,5 MW kurulu güce sahiptir.
Zorlu Enerji Grubu, yurt içinden ve serbest bölgelerden elektrik ile sıkılaştırılmış doğal gaz (CNG) ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) satın almakta, yurt içinde ve yurt dışında satışını yapmaktadır.
946,5 MW elektrik
9
Santral Yapımı
Zorlu Enerji Grubu, ülkemizde ve yurt dışında yürüttüğü çalışmalarla, enerji tesislerinin anahtar teslimi inşaat, montaj, fizibilite ve mühendislik çalışmalarını gerçekleştirmektedir.
Bakım ve Onarım HizmetleriZorlu Enerji Grubu, uzun süreli bakım anlaşmalarıyla, yurt içi ve yurt dışında enerji tesislerine bakım ve işletme hizmetleri vermektedir.
Doğal Gaz Dağıtımı ve TicaretiZorlu Enerji Grubu, Trakya ve Gaziantep’te şehir şebekesinin projelendirilmesi, altyapı yatırımları, tamamlanan altyapı yatırımlarının devreye alınarak doğal gazın müşterilerin kullanımına sunulması, nihai olarak da müşterilerin kesintisiz ve güvenli gaz kullanımlarının sağlanması çalışmalarını gerçekleştirmektedir.
10
= Odak Alanları…
StratejiSürdürebilir büyüme ve üretim odaklı, uzun soluklu bir yol haritası
+
Üretimde kaynak çeşitliliği
Yerli ve yenilenebilir kaynaklara odaklı çevre dostu teknolojiler
Üretim, dağıtım ve ticaret odaklı yürütülen entegre faaliyetler
Yüksek talep potansiyeli taşıyan bölge pazarlarındaki fırsatlar
=+++Sürdürülebilir gelişmeye dayalı güçlü ve kârlı büyüme.
+
Bölgesel GüçUluslararası arenada etkili bir bölgesel aktör olarak etkinliğini artırmak.
SorumlulukÇevreyle uyumlu, kaliteli ve sürdürülebilir enerji üretmek ve dağıtmak.
Odak Alanları…
Değer YaratmakEtkin çalışmalarımızla tüm paydaşlarımız için değer yaratmak.
Hedefler...
Odak Alanları…
Bir Bakışta Zorlu Enerji Grubu
Türkiye’de Zorlu Enerji Grubu:Toplam 771 MW Kurulu Güç
Lüleburgaz SantraliDoğal gaz dönüşümlü
kojenerasyon enerji santrali
148,2 MW elektrik239 t/s
buharYalova Santrali
Doğal gaz dönüşümlü kojenerasyon enerji
santrali
15,9 MW elektrik30 t/s buhar
Bursa SantraliDoğal gaz dönüşümlü
kombine çevrim enerji santrali
90 MW elektrik
Ankara SantraliDoğal gaz dönüşümlü
kombine çevrim enerji santrali
50,3 MW elektrik
Rize İkizdere Hidroelektrik Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
18,6MW elektrik
Tunceli Mercan Hidroelektrik Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
20,4 MW elektrik
Tokat Hidroelektrik Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
5,5 MW elektrik
Eskişehir Beyköy Hidroelektrik Enerji
SantraliYenilenebilir enerji santrali
16,8 MW elektrik
Denizli Kızıldere Jeotermal
Santrali
15 MWelektrik
Gökçedağ Rüzgâr Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
135 MW elektrik
Gazdaş TrakyaTrakya bölgesindeki
konut ve sanayikuruluşlarına
doğal gaz dağıtımı
Gazdaş GaziantepGaziantep
bölgesindeki konut ve sanayi
kuruluşlarına doğal gaz dağıtımı
Kayseri SantraliDoğal gaz dönüşümlü
kombine çevrim enerji santrali
188,5 MW elektrik
Zorlu Enerji Grubu Faaliyet Alanları
Doğal gaz dağıtımRüzgârJeotermalDoğal gaz santralleriHidroelektrik
Paydaş İletişiminde Örnek Bir Proje: Gökçedağ Rüzgâr SantraliGökçedağ RES, Gold Standard ile tescil edildi.
Zorlu Enerji, Türkiye’deki ilk karbon emisyon
projesini Gökçedağ Rüzgâr Santrali (RES) ile
gerçekleştirdi. EcoSecurities Group ile 2008 yılının
Ocak ayında Karbon Emisyon Satış Sözleşmesi
imzalandı. Santral, 2009 yılında da sürdürülebilir
kalkınma, çevreye duyarlılık, yerel paydaşlar
tarafından kabul görme ve bağımsız kuruluşlar
tarafından onaylanma gibi koşulları esas alan
Gold Standard ile tescil edilen dünyanın en büyük
projesidir. Gökçedağ RES’te yıllık yaklaşık 302.675
ton CO2 eşdeğerinde emisyon azaltımı miktarı
beklenmektedir.
Zorlu Enerji Grubu, 2008 yılında Gökçedağ RES’in
inşaat sahasında ornitolojik izleme çalışması
başlattı. Raporun hazırlık aşamasında Gökçedağ
RES’in bölgedeki yabani kuş popülasyonunun
uçuşlarına ve kuş göç yollarına etkisi araştırıldı.
Gözlemler sırasında 30 gün boyunca 242,5 saat
süresince göçmen kuş türleri, kuşların uçuş
yüksekliği ve rüzgârla değişen uçuş rotaları izlendi.
Gözlem sonucunda, Gökçedağ RES’in önemli kuş
alanları kriterleri doğrultusunda kuşların doğal
hayatına olumsuz etkisi olmadığı belirlendi.
Rize İkizdere Hidroelektrik Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
18,6MW elektrik
Tunceli Mercan Hidroelektrik Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
20,4 MW elektrik
Erzurum Kuzgun Hidroelektrik Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
20,9 MW elektrik
Erzincan Tercan Hidroelektrik Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
15,0 MW elektrik
Kars Çıldır Hidroelektrik Enerji SantraliYenilenebilir enerji santrali
15,4 MW elektrik
Gazdaş GaziantepGaziantep
bölgesindeki konut ve sanayi
kuruluşlarına doğal gaz dağıtımı
Van EngilSantrali
Motorin santrali
15,0 MW elektrik
13
Rusya
İsrail
Pakistan
Ashdod, Ramat veSolad Santralleri
Doğal gaz dönüşümlü
kombine çevrim enerji santrali
Bölgesel yatırımlar
Zorlu Enerji Grubu Faaliyet Alanları
Doğal gaz dağıtımRüzgârJeotermalDoğal gaz santralleriHidroelektrik
Pakistan Rüzgâr Santrali
Yenilenebilir enerji santrali
6 MW faaliyette
50,4 MWinşaası devam ediyor.
DoradSantrali
Doğal gaz dönüşümlü
kombine çevrim enerji santrali
800 MW
Faaliyette
İnşaası devam eden
Proje Finansman Aşamasında
Tereshkovo SantraliDoğal gaz
dönüşümlü kombine çevrim enerji santrali
170 MW (150 Gcal/s)faaliyette
170 MWProje Finansman
Aşamasında
Kojukhovo SantraliDoğal gaz dönüşümlü
kombine çevrim enerji santrali
170 MW (270 Gcal/s) inşaası devam ediyor
170 MWProje Finansman
Aşamasında
14
Ev Tekstili Dayanıklı Tüketim Malları
Avrupa TV, beyaz eşya ve dijital ürünler pazarının lider ODM ürün sağlayıcılarından biri
Gelişen pazar payıyla Avrupa LCD pazarının en büyük oyuncularından biri
Türkiye ve Rusya’da üretim tesisleri
Güçlü Vestel markası ile Türkiye’de LCD TV ve beyaz eşya pazarının ilk üç oyuncusundan biri
Avrupa ve Orta Doğu’nun en büyük entegre polyester iplik üreticisi ve ihracatçısı
Avrupa’nın lider evtekstili şirketi
Sektörler
Şirketler
Sektörel Konum
Bir Bakışta Zorlu Grubu
Korteks Zorluteks
Vestel
2011 Yılı Ciro (milyon ABD doları)
2011 Yılı Ciro (milyon ABD doları)
923 4.178
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürülebilirlik finansallar
15
Enerji Gayrimenkul Madencilik
771 MW’lık kurulu gücüyle ulusal pazarın başlıca oyuncularından biri
Rusya, Pakistan ve İsrail’de devam eden yatırımlar
Elektrik ve doğal gaz ticareti, doğal gaz dağıtımı, proje süreci dahil enerji santrallerinin “anahtar teslimi” kurulumu ve uzun vadeli bakım ve işletimi hizmetlerinde aktif
2006’da faaliyete geçti.
Hedefi: Yurt içinde ve yurt dışında değerli araziler üzerinde nitelikli konut, ofis, iş merkezi, alışveriş merkezi, hastane, otel gibi gayrimenkul projeleri geliştirmek ve bu projelere yatırım yaparak onların işletilmesinde de rol oynamak.
Devam eden ana projesi: Zorlu Center - Türkiye’nin ilk ve tek beş fonksiyonlu “karma kullanım” projesi olan Zorlu Center’da, performans sanatları merkezi, otel, ofis, alışveriş merkezi ve rezidanslar yer alıyor.
Nikel-kobalt laterit kaynaklarının geliştirilmesi
Gördes, Eskişehir ve Uşak’ta nikel-kobalt laterit projeleri
Gördes projesinin toplam 300 bin ton kanıtlanmış rezervi olup, planlanmış yatırım tutarı yaklaşık 250 milyon ABD dolarıdır.
Zorlu Enerji Grubu Zorlu Gayrimenkul ve Geliştirme
Meta Nikel Kobalt
2011 Yılı Ciro (milyon ABD doları)
Zorlu Center ve Zorlu Levent Ofis Projelerinin Planlanan Yatırım Tutarı(milyon ABD doları)
Gerçekleşen Yatırım Tutarı (milyon ABD doları)
524 2.800 60
16
Zorlu Enerji Grubu, Karbon Saydamlık Liderliği Ödülü’nü kazandı.
Zorlu Enerji, sera gazı salımı ve iklim değişikliği
riskleri yönetim stratejilerini kamuyla en şeffaf
şekilde paylaşma kriterinde en yüksek puanı
alarak, Türk Telekom ile birlikte Karbon Saydamlık
Liderliği Ödülü’ne layık görüldü.
Zorlu Enerji Grubu, Frost&Sullivan’ın “Rekabet Stratejisinde İnovasyon Ödülü”nü aldı.
Zorlu Enerji Grubu, Gökçedağ Rüzgâr Santrali için
geliştirdiği sürdürülebilir çevre uygulamaları ile
Frost&Sullivan tarafından ‘‘Rekabet Stratejisinde
İnovasyon Ödülü’’ne layık görüldü.
Zorlu Enerji, 530 milyon ABD dolarlık sendikasyon kredisine imza attı.
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş., HSBC
koordinasyonunda, Vakıfbank, Vakıfbank
International AG, Türkiye İş Bankası, Standart
Bank, Denizbank, Garanti Bankası, Yapı Kredi
Bankası, Demir Halk Bank, Akbank ve Credit
Europa Bank ile 530 milyon ABD dolarlık
sendikasyon kredisine imza attı.
Zorlu Enerji Grubu, kapasite artırımı için İkizderelilerin fikirlerini sordu.
Zorlu Enerji Grubu, İkizdere’de faaliyette olan
İkizdere Hidroelektrik Santrali’nin kapasitesini 18,6
MWm’den 78 MWm’ye yükseltmek için başlattığı
süreçte, yöre halkı, yerel yönetimler ve bilim
insanlarıyla görüş alışverişinde bulunmak üzere bir
araya geldi.
Zorlu Enerji’nin Rusya’daki Tereshkovo Doğal Gaz Santrali üretime başladı.
Zorlu Enerji, Rusya’da yatırımını, yapımını,
işletmesini ve bakımını üstlendiği Tereshkovo
Santrali için Promyshlennaya Energetika şirketi
ile 11 Kasım 2011 tarihinde elektrik satış anlaşması
imzaladı. Santral, anlaşmanın ardından, 14 Kasım
2011 tarihinde üretime geçti.
2011 Nasıl Geçti?Gelişmeler
Yenilenebilir Enerji Atağı
Zorlu Enerji, Pakistan’ın
ilk rüzgâr santralini
kurmak üzere dünyanın
önde gelen türbin
üreticilerinden Vestas ile
anlaşma yaptı. Jhimpir
bölgesindeki santral
20 yıl boyunca ülkeye
elektrik temin edecek.
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürülebilirlik finansallar
17
Özet Fiyat Bilgisi ABD Doları
Hisse Adedi 281.665.350
Halka Açık Hisse Adedi 90.079.856
Yıllık En Yüksek Fiyat 1,85
Yıllık En Düşük Fiyat 0,78
Yılsonu Fiyatı 0,79
Piyasa Değeri 222.515.627
Elektrik Üretimi ve Satışı Aralık 2010 Aralık 2011
Elektrik Üretimi
Elektrik (kWs) 2.392.182.780 2.220.678.441
Buhar (ton) 606.820 583.046
Doğal Gaz (sm3) 40.443.587 -
Elektrik Satışı
Elektrik (üretim) (kWs) 2.297.905.501 2.137.122.785
Elektrik (ticari) (kWs) 590.260.822 644.249.510
Buhar (ton) 606.820 583.046
Doğal Gaz (üretim) (sm3) 40.443.587 -
Doğal Gaz (ticari) (sm3) 66.566.333 -
Başlıca Finansal Göstergeler Aralık 2010 Aralık 2011
Net Satışlar 289.254 266.432
Faaliyet Kârı 18.965 (30.501)
VAFÖK 74.854 10.832
Net Dönem Kârı (44.471) (243.929)
Toplam Aktifler 1.689.049 1.805.132
VAFÖK Marjı (%) 25,90 4,1
Özkaynaklar 101.577 (69.569)
Brüt Borç 967.527 1.110.434
Net Borç 882.042 1.014.039
Sonuçlar
TOPLAM ELEKTRİK SATIŞI (KWH)
2010
2011
2.888.166.323
2.781.372.295
289.254
266.432
2010
2011
NET SATIŞLAR (BİN ABD DOLARI)
17,6
4,7
45,7
32
ORTAKLIK YAPISI
Zorlu Holding A.Ş.
Korteks Mensucat San. ve Tic. A.Ş.
Diğer ve Zorlu Grubu
Halka Açık
(BİN ABD DOLARI)
18
• 01 Şubat 2012 tarihli özel durum açıklamamız
ile kamuya duyurmuş olduğumuz Şirketimizin
500.000.000 TL olan kayıtlı sermaye tavanı içerisinde
çıkarılmış sermayesinin, tamamı nakden karşılanmak
suretiyle, 218.334.650 (iki yüz on sekiz milyon üç yüz
otuz dört bin altı yüz elli) TL artırılarak 281.665.350
(iki yüz seksen bir milyon altı yüz altmış beş bin üç
yüz elli) TL’den 500.000.000 (beş yüz milyon) TL’ye
çıkarılması suretiyle %77,5 oranında artırılmasına
ilişkin olarak Sermaye Piyasası Kurulu’nun izni için 16
Şubat 2012 tarih ve 3821 sayı ile Kurul’a müracaatta
bulunulmuştur.
• Kırklareli İli, Lüleburgaz ilçesinde Şirket tarafından
07.09.2004 tarih, EÜ/364-7/474 nolu üretim lisansı ile
işletilen Lüleburgaz Santrali’nde, 17.02.2011 tarihli ve
3076/34 sayılı Lisans Tadili ile yapımı gerçekleştirilen
25,7 MWe’lik buhar türbin ünitesinin Geçici Kabulü,
ETKB’nın Geçici Kabul Heyeti tarafından yapılmıştır.
Lüleburgaz Santrali’nin elektrik kurulu gücü 122,49
MWe’den 148,19 MWe’ye, buhar kapasitesi de 180
ton/s’den 239 ton/s’e yükselmiştir.
• Zorlu Enerji’nin %75,5 dolaylı ortağı olduğu Rosmiks
LLC’ye ait Tereshkovo Doğal Gaz Santrali’nin 170 MW
elektrik ve 150 gkal/saat ısı kapasiteli ilk fazında basit
çevrim elektrik üretimine ilave olarak, bölgesel ısıtma,
sıcak su ve kombine çevrim elektrik üretim sistemleri
de devreye alınmıştır.
Bilanço Sonrası Olaylar
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürülebilirlik finansallar
19
20
Dünya ekonomisinin yükselen yıldızı: Türkiye
2011 yılı, Avro Bölgesi’nde ortaya çıkan kamu borçlarının sürdürülebilirliği sorunu, Kuzey Afrika ve Orta Doğu Bölgeleri’nde domino etkisiyle yayılan Arap Baharı süreciyle bir dizi sarsıcı doğal afetin yaşandığı bir yıl olarak kayda geçti. Yakın dönemde yakaladığı istikrarlı büyüme performansıyla dünya ekonomisine hakim olan karamsar tablodan ayrışan ender ülkelerden biri olan Türkiye ise, 2011 yılını %8,5 oranında büyüme rakamıyla kapattı. Stratejik öneme sahip coğrafi konumu, gençlerin ağırlıkta olduğu dinamik toplumsal yapısının yanı sıra güçlü ekonomisiyle de dünya konjonktüründe ön plana çıkan Türkiye, yerli ve yabancı yatırımcılar nezdinde çekim merkezi olmaya devam etmektedir.
Yatırımları teşvik eden ve kaynak çeşitliliğini temel alan bir enerji vizyonu oluşturulmalıdır.
Nüfus artışı, giderek ivme kazanan sanayileşme ve kentleşme, küreselleşmenin ticaret olanaklarını zenginleştirmesi enerjiye olan talebi her gün biraz daha artırmaktadır. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (UEA) projeksiyonları, önümüzdeki 25 yıl içinde dünya enerji tüketiminin bugüne kıyasla %60 daha fazla olacağını öngörmektedir. Bu artışta aslan payı, enerji tüketimi dünya ortalamasının üzerinde artan gelişmekte olan
ülkelerin olacaktır. Türkiye, gelişen ekonomisinin bir sonucu olarak, OECD ülkeleri içinde geçtiğimiz 10 yıllık dönemde, Çin’den sonra en fazla elektrik talep artış hızına sahip ikinci büyük ülkedir.
Türkiye’nin cari işlemler açığında büyük payı bulunan enerji ithalatının 2011 yılında ülkemize faturası 48 milyar ABD doları oldu. 2020 yılına kadar enerji talep artış hızının dünya ortalamasının üzerinde olacağı tahminleri doğrultusunda, enerji arzı güvenliğinin sağlanabilmesi için yerli ve yenilenebilir kaynakların maksimum düzeyde kullanılması ilkesini temel alan ve küresel dinamikleri iyi okuyan bir enerji vizyonunun toplumun tüm katmanları tarafından benimsenmesi gerekmektedir.
Yerel ve küresel ölçekte, sektördeki tüm aktörlerin odaklanması gereken diğer bir gündem maddesi de iklim değişikliğiyle mücadele konusudur. Dünya genelinde enerji süreçlerinin çevreye tahribatının en aza indirilmesine yönelik çalışmalar her geçen gün biraz daha hız kazanırken, ülkemiz maalesef bugüne kadar bu konudaki ev ödevlerini yapma konusunda gereken azmi göstermedi. Türkiye’deki enerji üreticilerinin, ekonomik ve sosyal kalkınma hedeflerini, artık iklim değişikliği ile mücadele ekseninde şekillendirerek sektörün yaşadığı güven sorununu aşma yolunda adımlar atması gerekmektedir. Son dönemde enerjideki kaynak çeşitliliği ile yenilenebilirlik ve nükleer enerji seçeneğine yapılan vurgunun artması Türkiye’nin sahip olduğu potansiyelin daha sağlıklı tartışılmaya başlandığına işaret etmektedir.
Faaliyet gösterdiği tüm coğrafyalarda yerel değerleri küresel duyarlılıklarla harmanlamayı ilke edinen Zorlu Enerji, 2011 faaliyet döneminde de önemli başarılara imza attı.
Yönetim KuruluBaşkanı’nın Mesajı
21
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
ve hassasiyetlerimizi sektördeki diğer oyunculara, paydaşlarımıza ve ulaşabildiğimiz tüm insanlara aktarıyoruz. Başka bir deyişle bu konularda bir kanaat önderi olma sorumluluğuyla toplumun bilinçlendirilmesi için de büyük mesai harcıyoruz.
2011 yılını, bu ilkelerimizin kamuoyunda da yankı bulması için olağanüstü çaba gösterdiğimiz bir yıl olarak hatırlayacağız. Özellikle, daha önce emsali olmayan “Her Nefes Bir Enerji” projesiyle yenilenebilir enerji kaynaklarına dikkat çekmekle kalmayıp Anadolu’da çok sayıda köy okulunun elektrik ihtiyaçlarını karşılamanın büyük gururunu yaşıyoruz. Ayrıca, iklim değişikliğiyle mücadele konusunda yaptığımız çalışmaların 2011’de bize Karbon Saydamlık Liderliği Ödülü’nü getirmesi çizdiğimiz rotanın doğruluğunu teyit etmektedir.
Sorumlu bir kurumsal vatandaş olarak büyümeye devam edeceğiz.
Zorlu Enerji Grubu, 2012 yılında da dokunduğu herkes ve her şeye ait doğrulara saygı gösteren, doğanın ve yaşamın sürdürülebilirliğiyle ülke kalkınmasını gözeten sorumlu bir kuruluş olarak enerji sektöründe bölgesel bir güç olma misyonu doğrultusunda kararlı adımlar atmayı sürdürecektir.
Hedefini toplum ve sektöre öncülük etme olarak belirleyen Zorlu Enerji Grubu’nun başarı yolculuğuna ortak olan tüm çalışanlarımız, hissedarlarımız, ortaklarımız ve diğer tüm paydaşlarımıza iyi dileklerimi sunuyorum.
ZEKİ ZORLU Yönetim Kurulu Başkanı
Türkiye’de son yıllarda her ne kadar sektörde serbest bir enerji piyasasının oluşmasına yönelik uygulamalara tanıklık etsek de, hala özel sektör yatırımlarını teşvik edecek şeffaf bir yapı tesis edilemedi. 2011 yılında gündeme gelen Enerji Borsası projesi, Türkiye’de sektörün liberalleşmesi, enerji arz güvenliğinin sağlanması, uluslararası platformlarda rekabet gücünün artması ve hem üretici hem de tedarikçiler açısından uzmanlaşmanın tesisi açısından kilit bir önem taşımaktadır.
Zorlu Enerji Grubu, sürdürülebilir çevre ve kaynak yönetimi iş anlayışıyla yatırım yapmaktadır.
Zorlu Enerji Grubu olarak, 2011 yılında, sürdürülebilirlik stratejimizle uyumlu bir şekilde yenilenebilir enerji yatırımlarına hız verdik. Toplam kurulu gücümüz içindeki yenilenebilir enerji payı %35’e ulaştı. Yine bu doğrultuda, geçtiğimiz yıl içinde gerçekleştirdiğimiz jeotermal santral yatırımlarımız sektöre referans olacak niteliktedir.
Faaliyet gösterdiğimiz tüm coğrafyalarda yerel değerleri küresel duyarlılıklarla harmanladığımız bir anlayışla hareket ediyoruz. Bu felsefemizin somut ifadeleri olan Rusya’daki yatırımlarımız, Pakistan’da sona yaklaşan rüzgâr santrali projemiz, İsrail’de yürüttüğümüz projeler uluslararası arenada da itibar ve bilinirliğimizi artırmaktadır.
Sektöründe topluma örnek bir oyuncu
Enerji konusunu yalnızca ticari perspektiften irdelemenin eksik ve sağlıksız sonuçlar vereceğine inanarak, stratejimizi kamu ve çevre yararını gözetmek üzerine kurduk. Yatırımlarımıza, önce küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle mücadele, karbon salımı azaltılması yolunda gerekli adımları atarak şekil veriyor, birikim
22
Zeki ZorluYönetim Kurulu Başkanı(1939 - Denizli) Zeki Zorlu, çalışma hayatına tekstil
sektöründe aile şirketinde başladı ve ilk tekstil
mağazasını Trabzon’da açtı. 1976 yılında Korteks’i
kuran Zeki Zorlu, Denizli Babadağ’da başlayıp
İstanbul’da devam eden iş hayatında bugün 25.000
çalışan ve 60 şirketi bünyesinde bulunduran Zorlu
Holding’in temellerini attı. Zorlu Grubu, tekstil
sektöründeki yeni yatırımlarının yanı sıra 1994 yılında
satın alınan Vestel ile elektronik ve beyaz eşya, 1996
yılında enerji ve 2006 yılında gayrimenkul sektörüne
girdi. Zeki Zorlu, Zorlu Holding’in Yönetim Kurulu Eş
Başkanlığı görevinin yanında Zorlu Grubu’nun tekstil
ve enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketlerinin
Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı da yürütmektedir.
E. Melih ArazYönetim Kurulu Başkan Yardımcısı(1948 - İstanbul) Lise öğrenimini 1967 yılında Robert
Kolej’de tamamlayan Melih Araz, 1972 yılında Ankara
Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi’nden mezun
oldu. Kelley School of Business, Indiana University’de
MBA yaptıktan sonra, Harvard Business School’da “Üst
Düzey Yönetim” konusunda eğitim aldı. Kariyerine
Citibank N.A.’nın Türkiye organizasyonunda başlayan
Araz, Banka’nın İstanbul, İzmir, Bahreyn, Atina ve
New York birimlerinde üst düzey görevlerde bulundu
ve Citibank Türkiye organizasyonunun kuruluş ve
genişleme aşamalarında önemli sorumluluklar üstlendi.
Daha sonra bankacılık kariyerine Interbank A.Ş.’de Genel
Müdür olarak devam eden Araz, Interbank’ın ülkemizin
kurumsal ve yatırım bankacılığı alanında saygın bir
konuma gelmesinde liderlik yaptı. Melih Araz halen
çeşitli şirketlere finans ve stratejik yönetim konularında
danışmanlık yapmakta ve Zorlu Enerji Elektrik Üretim
A.Ş. Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığı’nın yanı sıra,
Ata Yatırım A.Ş.’de Murahhas Aza, İzmir Enternasyonel
Otelcilik A.Ş., Entegre A.Ş. ile Enka İnşaat A.Ş.’de
Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerini de yürütmektedir.
Yönetim Kurulu*
Soldan sağa: Prof Dr. A. Can TUNCAY, Olgun ZORLU, E. Melih ARAZ, Zeki ZORLU, Murat Sungur BURSA, Selen ZORLU MELİK, Burak İ. OKAY
* Şirket Yönetim Kurulu toplam yedi kişiden oluşmaktadır. Yönetim Kurulu’nda yer alan yedi üyeden üçü icrada yer almayan üye, ikisi bağımsız üye niteliğine, ikisi ise icrada yer alan üye niteliğine sahiptir. Yönetim Kurulu üyelerinden Elmas Melih Araz ve Aziz Can Tuncay SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri Bağımsızlık Kriterleri’ne uygun olarak bağımsızlık niteliğine sahiptir.
23
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Olgun ZorluYönetim Kurulu Üyesi(1965 - Trabzon) Olgun Zorlu, İngiltere’de tamamladığı
yükseköğreniminin ardından 1986 yılında iş hayatına
atılarak Zorlu Grubu’nun tekstil şirketlerinde yöneticilik
deneyimi kazandı. 1998 yılından itibaren Zorlu Holding
Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yapmaya başladı.
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu
Üyeliği’nin yanı sıra halen Zorlu Holding ve bağlı
şirketlerinin Yönetim Kurulu Üyeliği görevini de
yürütmektedir.
Selen Zorlu MelikYönetim Kurulu Üyesi(1975 - Trabzon) Selen Zorlu Melik, Uludağ Üniversitesi
İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden
mezun oldu. Çalışma yaşamına 1998 yılında
Denizbank’ta başladı. Denizbank Bursa Şubesi’ndeki
stajın ardından 1999 yılında aynı bankada Management
Trainee (MT) programına katıldı. Denizbank Genel
Müdürlüğü’nde çeşitli görevlerde bulunduktan sonra
2001 yılında California Üniversitesi’nde (ABD/Berkley)
Pazarlama Diploma Programı’na katıldı. 2002 yılında
Korteks İplik Fabrikası’nda çalışmaya başlayan Selen
Zorlu Melik, 2004 yılında Korteks Yönetim Kurulu
Üyeliği’ne atandı. 2005 yılından bu yana Zorlu Enerji
Grubu Başkan Yardımcılığı ve Zorlu Enerji Elektrik
Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyeliği’nin yanı sıra Zorlu
Grubu’na bağlı çeşitli şirketlerde Yönetim Kurulu
Üyeliği görevini yürütmektedir.
Murat Sungur Bursa*Yönetim Kurulu Üyesi(1954 - Mersin) Murat Sungur Bursa, Orta Doğu
Teknik Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü’nden
1977 yılında mezun oldu. Amerikan Hobart School
of Welding Technology’deki eğitiminin ardından,
1983 yılında Gazi Üniversitesi, İşletme İdaresi
Üretim Yönetimi’nde yüksek lisansını tamamladı.
Murat Sungur Bursa, çalışma hayatına 1977 yılında
Sınai Eğitim ve Geliştirme Merkezi (SEGEM) Genel
Müdürlüğü’nde makine mühendisi olarak başladı.
1986-1991 yılları arasında kamu sektöründe çeşitli
görevler yürüten Bursa, 1991-1994 tarihleri arasında
Çevre Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirmesi ve
Planlama Birimi Genel Müdürü oldu. Murat Sungur
Bursa, 1995-1998 yılları arasında önce Çevre Bakanlığı
Müsteşar Yardımcılığı’na, ardından da Çevre Bakanlığı
Müsteşarlığı’na atandı. 2003’te Başbakanlık “Proje
Uygulama Birimi” Direktörü olan Bursa, 2006 yılında
Zorlu Enerji Grubu Başkanlığı görevine getirildi.
Prof. Dr. A. Can TuncayYönetim Kurulu Üyesi(1944 - Ankara) 1966 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk
Fakültesi’nden mezun olan A. Can Tuncay, 1968 yılında
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinde asistan olarak
akademik kariyerine başladı. Bu süreçte 1975 yılında
doktor, 1980 yılında doçent, 1988 yılında profesör
oldu. Uzmanlık alanı İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik
Hukuku olan Tuncay, 2000 yılı başında İstanbul
Üniversitesi’nden emekli olup ayrılarak önce Yeditepe
Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde öğretim üyeliği
görevine devam etti. 2006 yılında Zorlu Enerji Grubu
Yönetim Kurulu Üyeliği’ne getirilen Tuncay, halen
Bahçeşehir Üniversitesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku
Anabilim Dalı’nda öğretim üyeliği de yapmaktadır.
Prof. Tuncay, öğretim üyeliğinin yanı sıra uzun yıllar
serbest avukatlık ve şirketlere hukuk danışmanlığı da
yapmış, bir dönem Türk Milli Olimpiyat Komitesi Hukuk
Kurulu ve Türkiye Futbol Federasyonu Tahkim Kurulu
üyeliklerinde bulunmuştur.
Burak İ. OkayYönetim Kurulu Üyesi(1967 - Ankara) Burak İ. Okay, 1990 yılında Ankara
Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun oldu.
New York’ta tamamladığı uluslararası hukuk
sertifikası programı sonrası Türkiye İş Bankası Hukuk
Müşavirliği’nde çalışmaya başladı. Ardından sırasıyla
Garanti Bankası, MNG Bank, Nortel Networks Netaş’ta
çalıştı ve Bener Hukuk Bürosu’nda yöneticilik yaptı.
2006 yılında Zorlu Grubu’na katılarak Grubun
tüm şirketlerine hizmet veren hukuk bölümünün
yapılandırılmasını sağlayan Okay, Grubun Hukuk
Koordinatörlüğü’nün yanı sıra 2007’den bu yana Zorlu
Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi olarak
görev yapmaktadır.
* Sn. Murat Sungur Bursa, Zorlu Enerji Yönetim Kurulu Başkanlığı’na sunduğu 04.04.2012 tarihli yazı ile 30.04.2012 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere kendi isteği ile Yönetim Kurulu Üyeliği’nden ve Zorlu Enerji Grubu’ndaki tüm görevlerinden istifa ettiğini bildirmiştir.
24
2011 yılında ekonomik krizin etkilerinin azalmasının yarattığı
iyimser hava dağılırken küresel ekonomi üzerinde yeniden
kara bulutlar toplanmaya başladı. Gelişmiş ülkeler kriz
sürecinde zor bir dönemden geçerken ülkemiz geride
bıraktığımız yılı etkileyici bir performansla bitirmeyi
başarmıştır.
Zorlu Enerji ise, Zorlu Grubu’nun 60 yıla varan deneyimi
ve bilgi birikiminden aldığı güçle, kurumsal yapısını ve
kültürünü daha da güçlendirerek temel hedef ve stratejileri
doğrultusunda ilerleyişini sürdürmüştür.
Türkiye daha rekabetçi bir enerji piyasasına ihtiyaç duymaktadır.
Türkiye ekonomisi için kilit bir rolü bulunan enerji sektörü,
kademeli olarak serbestleşmenin sağlanması, özel sektör
oyuncularının da yatırım yapmaya başlamasıyla rekabet
dilinin hakim olduğu, yüksek potansiyelli bir alana
dönüşmüştür. Ülkemizin kalkınma hızına paralel olarak ciddi
bir enerji talebi artışıyla karşı karşıya kalacağını düşünürsek
sektörün önümüzdeki yıllarda ekonomik büyümenin
lokomotif unsurlarından biri olacağını söylemek mümkündür.
Türkiye’nin kurulu gücü 2011 yılsonu itibarıyla yaklaşık 53.200
MW’a ulaştı. Ancak elektrik talebindeki artış hızının mevcut
seviyesinde süreceği öngörüsüne paralel olarak, üretim
alanında yapılması gereken yatırımların hız kazanmasının
arz güvenliği ve sürdürülebilirlik açısından ne kadar
önemli olduğu görülmektedir. Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı’nın verileri, önümüzdeki dönemde enerji talebinin
karşılanabilmesi için enerji sektörünün 2023 yılına kadar 125
milyar ABD dolarının üzerinde yatırıma ihtiyacı olacağını
ortaya koymaktadır.
Enerji arzı ve sürdürülebilirlik konularında yaşanması
muhtemel sorunların önüne geçmek için dünya genelinde
hakim olan yerli ve yenilenebilir kaynaklara yönelme anlayışı
son dönemde Türkiye’nin de enerji gündeminin en üst
sırasına tırmanmış durumdadır. Yine Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı’nın, yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi
üretimi içindeki payını 2023 yılına kadar %30’lara çıkarma
hedefi, sektöre yön göstermesi açısından önemlidir.
Türkiye’de özel sektörün enerji üretimi ve ticareti
süreçlerinde devreye girmiş olması ortaya çıkacak yeni
kapasite ihtiyacının karşılanması açısından olumlu bir
gelişme olarak algılanmaktadır. Ancak 2011’de rekabetçi
yapının oluşmasına yönelik beklenilen adımların atılamamış
ve özelleştirmelerde durağan bir periyoda girilmiş olması
yatırımcıların iştahını azaltmasa da onları daha ihtiyatlı bir
pozisyon almaya itmektedir.
2011’in ikinci yarısında küresel ekonomik sorunlara bağlı
olarak faiz oranlarının artması ve finansman olanaklarının
sınırlı kalması Türkiye’de enerji yatırımlarının önündeki
en büyük engeller olarak öne çıkmıştır. Yatırımcıların
kararlarını etkileyecek, finansman olanaklarını geliştirecek
etkin ve uluslararası normlarda bir enerji piyasası, sektörün
yakın dönemdeki en önemli hedeflerinden biri olarak
görülmektedir. Siyasi otoritenin bugüne kadar ortaya
koymuş olduğu irade ise bu hedefe ulaşılması konusunda
2012’de hayata geçmesini umduğumuz Enerji Borsası,ülkemizde şeffaf ve liberal enerji piyasasının oluşması açısından büyük öneme sahiptir.
Genel Müdür’ün Mesajı
25
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Zorlu Enerji Grubu olarak büyüme stratejimiz doğrultusunda yerli ve yenilenebilir enerji yatırımlarına hız verdik.
2011 yılsonu itibarıyla Grubumuzun yurt içi ve yurt dışı toplam
kurulu gücü 946,5 MW’a ulaştı. Ve, kapasitemizin %35’ini
yenilenebilir enerji yatırımlarından sağlıyoruz.
Zorlu Enerji Grubu olarak 2011 yılında özellikle jeotermal
santral projelerimizle Türkiye’nin enerji üretiminde kaynak
çeşitliliği yaratma hedefine yönelik ufuk açan adımlar attık.
Halen 15 MW kapasiteli Kızıldere’deki santrale ek olarak
aynı bölgede 80 MW kurulu gücüyle Türkiye’nin en büyük
jeotermal elektrik santralinin 2013’te tamamlanması hedefiyle
çalışmalarımıza hız verdik. Ayrıca, 30 MW güce sahip olacak
Alaşehir Jeotermal santralinin üretime başlayabilmesi
için gerekli araştırma çalışmaları için Amerikan Ticaret
ve Kalkınma Ajansı’ndan 394 bin ABD doları hibe alarak
projeye önemli bir kaynak sağlamış olduk. Bu santrallerin,
sadece Türkiye’nin yenilenebilir kaynak çeşitliliği yaratma
hedefine katkı sağlamakla kalmayan, bölgelerine doğal tarım
ve istihdamın desteklenmesi yoluyla katma değer yaratan,
sürdürülebilirliği birçok boyutuyla hayata geçiren projelere
dönüşmesini hedeflemekteyiz.
umudumuzu artırmaktadır. 2012’de netleşmesini umduğumuz
Enerji Borsası konusu, arz güvenliği ile şeffaf ve liberal piyasa
yapısı oluşması açısından büyük öneme sahip konumdadır.
Zorlu Enerji Grubu rotasını doğru ve öncü liderlik olarak çizmektedir.
Yol haritasını hızlı büyümek üzerine değil, sektörünün
öncüsü olma ve uluslararası arenada rekabet gücünü artırma
stratejisi üzerine kuran Zorlu Enerji Grubu, sunduğu hizmet
çeşitliliği ile de rekabette fark yaratmaktadır.
Faaliyetlerimizi enerji üretimiyle sınırlamayıp elektrik ve
buhar satışı ile doğal gaz dağıtım ve satışının yanı sıra
anahtar teslim santral inşası, işletme ve bakım alanlarında da
en yüksek seviyede hizmet sunmaktayız. Kusursuz hizmet
anlayışımızı, ülkemizin ekonomik ve sosyal kalkınmasına
destek olma, kamu ve çevre yararını gözetme ilkelerimizle
tamamlıyoruz. Asla taviz vermediğimiz bu değerlerimizin
sürdürülebilir büyüme doğrultusunda yaptığımız yolculukta
en önemli yardımcılarımız olduğuna inanmaktayız.
26
2011 yılı Zorlu Enerji Grubu’nun yurt dışı yatırımlarında da
olumlu gelişmelerin kaydedildiği bir yıl olmuştur. Moskova’da
bulunan toplam 340 MW kurulu güce sahip olacak
Tereshkovo Doğal Gaz Santrali, 170 MW elektrik ve
150 gkal/ısı kapasiteli ilk fazının tamamlanmasıyla, 2011
yılı Kasım ayında basit çevrim olarak üretim faaliyetlerine
başladı. Pakistan’ın Jhimpir bölgesinde inşası devam eden
ve ülkenin ilk rüzgâr santrali olma vasfını taşıyan santral
için de son dönemece girildi. İlk fazı tamamlanan projenin,
uluslararası finans kuruluşlarından sağlanan 111,1 milyon ABD
doları krediyle finansman süreci tamamlanarak ikinci faz
inşaatına start verildi. Bu finansman süreci, Euromoney Yayın
Grubu’na ait Project Finance Dergisi tarafından “2011 Yılı
Orta Doğu’nun En İyi Yenilenebilir Enerji Finansmanı
Ödülü”ne layık görüldü.
Zorlu Enerji’nin sürdürülebilirlik perspektifi 2011’de de ödüllendirildi.
Zorlu Enerji, Grubun yatırımcı şirketi olarak yurt içinde ve
yurt dışında projelerini gerçekleştirirken bir yandan sosyal,
ekonomik ve çevresel olmak üzere, sürdürülebilirliği tüm
eksenleriyle ele alacak sistematik çalışmalar yürütmektedir.
2010 yılında hizmete girerek ülkenin en büyük yenilenebilir
yatırımlarından biri olmanın ötesinde bölgesinin
kalkınmasında önemli rol oynayan 135 MW kapasiteli
Gökçedağ Rüzgâr Santrali sektörün ilgisini üzerinde
toplamaya devam etti. Zorlu Enerji, Gökçedağ RES için
geliştirdiği sürdürülebilir çevre uygulamaları ile dünyanın
en büyük araştırma ve danışmanlık gruplarından biri olan
Frost&Sullivan tarafından verilen “Rekabet Stratejisinde
İnovasyon Ödülü”nü 2011 yılında almaya hak kazandı.
Zorlu Enerji 2011 yılında, sürdürülebilir iş anlayışının bir
yansıması olarak, dünyanın 60 ülkesinde uygulanan en
kapsamlı çevre projelerinden biri olan Karbon Saydamlık
Projesi’ne ikinci kez katıldı. Proje kapsamında sera gazı salımı
ile iklim değişikliği riskleri yönetim stratejilerini kamuoyuyla
şeffaf olarak paylaşan Zorlu Enerji, bu yöndeki çalışmalarıyla
“Karbon Saydamlık Liderliği Ödülü”nün sahibi oldu.
Zorlu Enerji, sosyal, ekonomik ve çevresel olmak üzere, sürdürülebilirlik anlayışını tüm eksenleriyle ele alacak sistematik çalışmalar yürütmektedir.
Genel Müdür’ün Mesajı
27
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Sürdürülebilirlik anlayışımızla sektörümüzde standartları belirlemeye devam edeceğiz.
Enerji sektöründe sadece kârlılık hedefiyle hareket eden,
sürdürülebilirlik ve kamu yararı eksenli bir perspektife sahip
olmayan şirketler kalıcı olamazlar. Biz de Grup olarak bu
anlayışla gerek yatırımlarımız gerekse AR-GE çalışmalarımızla
hem sektörümüze değer katan hem dünyamızın
sürdürülebilirliğine katkı sağlayan kalıcı projeleri hayata
geçirmeye devam edeceğiz.
Hedefimiz yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına ağırlık
verdiğimiz, mevcut ve planladığımız yatırımlarımızla,
Grubumuzun kurulu gücünü 2015 yılına kadar yurt içi ve yurt
dışında toplam 2.000 MW’a yükseltmektir.
Zorlu Enerji’nin 19 yıllık hikayesi, Grubun çevre ve enerji
kaynaklarının sürdürülebilirliğinin içtenlikle gözetilmesine,
sorumlu bir kuruluş olarak sektörüne dünya standartlarını
getirmeye katkısını anlatmaktadır. Bu vesileyle hikayemizin
yazılmasında emeği geçen tüm çalışanlarımıza, desteklerini
hiçbir zaman esirgemeyen Yönetim Kurulumuz,
hissedarlarımız, ortaklarımız ve diğer paydaşlarımıza
teşekkürlerimi sunuyorum.
İBRAHİM SİNAN AK
Genel Müdür
2011’de sosyal sorumluluk projelerimiz büyük ses getirdi.
Enerji sektörü tüm dünyada bir taraftan hızla gelişirken
bir taraftan da sürekli bir değişim içindedir. Bu değişim
beraberinde, sektör oyuncularına, tüketmekte olduğumuz
enerji kaynakları ve çevre sorunlarına karşı daha duyarlı
davranma sorumluluğunu da vermektedir. Zorlu Enerji Grubu
yeryüzündeki tüm kaynakları gelecek nesillere aktaracağı
bir emanet olarak görmektedir. İş anlayışını bu doğrultuda,
toplum çıkarlarını kendi çıkarlarının önünde tutma ilkesi
üzerine kurmakta, paydaşlarının katılımıyla yürüttüğü, uzun
soluklu ve kalıcı etkiler yaratan, sürdürülebilir fayda sağlayan,
ana teması eğitim ve çevre olan sosyal sorumluluk projelerine
odaklanmaktadır.
Eğitim konusundaki lokomotif projemiz, çocuklarımızı
enerji kaynakları ve tasarrufu konusunda bilinçlendirmeyi
hedeflediğimiz “Enerjimiz Çocuklar İçin” kurumsal sorumluluk
projemizdir. Çocuklarda enerji kaynaklarının geleceği ve
enerji tasarrufu konusunda farkındalık yaratmayı amaçlayan
ve 8-12 yaş arası ilköğretim öğrencilerini hedef alan bu proje,
Türkiye’de bir enerji şirketi tarafından ulusal ölçekte hayata
geçirilen enerji konulu en yaygın eğitim projesidir.
Projeyle Grubumuzun yatırımlarının bulunduğu Osmaniye,
Denizli, Rize, Erzincan, Kars, Gaziantep, Tekirdağ, Çerkezköy
ve Kayseri’de bulunan ilköğretim okulları ile TEGV’in
Türkiye’nin dört bir yanına yayılan eğitim parklarında
ve LÖSEV’in Ankara’daki Lösemili Çocuklar Köyü’ndeki
çocuklara ulaşılmıştır. Grubun santrallerinin bulunduğu
Kırklareli, Denizli, Osmaniye, Kayseri, Gaziantep ve Rize’deki
çalışanlarımızın çocuklarının da eğitimlere katılımlarıyla 2011
yılında eğitimlere katılan çocukların sayısı 45 bine ulaşmıştır.
Zorlu Enerji, gelecek nesillerin yetişmesine destek olmak
amacıyla 23 Nisan 2011 tarihinde “Her Nefes Bir Enerji” adını
taşıyan bir kurumsal sosyal sorumluk projesi hayata geçirdi.
Sosyal medya araçlarını kullanarak internet ortamında
yürütülen projeye 2011 yılında 93 ülkeden yaklaşık 55 bin kişi
nefesleri ile destek verdi, 28 köy okulunun elektrik giderleri
karşılandı.
28
İbrahim Sinan AkGenel Müdür(1971 - Ankara) İ. Sinan Ak, İstanbul Teknik Üniversitesi
İşletme Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu.
Çalışma yaşamına Evgin Yatırım Menkul Değerler’de
yatırım uzmanı olarak başladı. Ardından, ABD’deki Old
Dominion University’de MBA yaptı. 2000-2002 yılları
arasında Vestel Komünikasyon’da Finans Şefi, 2002-
2006 yılları arasında ise Vestel Beyaz Eşya’da Finans
Müdürü olarak çalışan Ak, 2006 yılında Zorlu Enerji
Grubu’na katıldı. 2012 yılına kadar Zorlu Enerji Elektrik
Üretim A.Ş. Finans ve Mali İşlerden Sorumlu Genel
Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Sinan Ak, Ocak
2012’de Zorlu Enerji Genel Müdürlüğü’ne atandı.
Hüseyin Morkoyun Mali İşler Direktörü(1962 - İstanbul) Hüseyin Morkoyun, çalışma yaşamına
Halis Toprak Holding finans departmanında başladı.
1987- 1996 yılları arasında Hürriyet Ofset Gazetecilik
ve Matbaa A.Ş. Mali İşler departmanında üstlendiği
çeşitli görevlerin ardından Muhasebe Müdürü oldu.
Morkoyun, 1996-2006 yılları arasında Vestel Pazarlama
A.Ş.’de Finansman Müdürü olarak görev yaptı. 2006
yılından itibaren Zorlu Doğal Gaz Mali İşlerden Sorumlu
Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürüten Hüseyin
Morkoyun, 15 Mart 2012 tarihinde Zorlu Enerji Mali İşler
Direktörü oldu.
Serhat ŞimşekGenel Müdür Yardımcısı, Üretim(1968 - Elazığ) Serhat Şimşek, Yıldız Teknik Üniversitesi
Elektrik Mühendisliği Bölümü’nden 1990 yılında
mezun oldu. Çalışma hayatına Tekfen’de mühendis
olarak başladı. Daha sonra Temel Su, Shell ve Trakya
İplik’in farklı birimlerinde yönetici olarak görev yaptı.
2001 yılında Zorlu Enerji Grubu’na katılan Şimşek,
2007’den bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de
Üretimden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevini
yürütmektedir.
Gökmen TopuzGenel Müdür Yardımcısı, Yatırımlar(1972 - İstanbul) Gökmen Topuz, İstanbul Teknik
Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü’nden 1995
yılında mezun oldu. Yeditepe Üniversitesi’nde MBA
yaptı. Çalışma yaşamına MAN Enerji Sistemleri’nde
proje yöneticisi olarak başladı. 1998-2007 yılları
arasında Wartsila-Enpa, Kale Enerji ve Piramit
Enerji’nin farklı birimlerinde yönetici olarak çalıştı.
2007’den bu yana Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de
Yatırımlardan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak
görev yapmaktadır.
Ali KındapGenel MüdürYardımcısı, Uygulamalar(1968 – Çankırı) Ali Kındap, Orta Doğu Teknik
Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü’nden 1990
yılında mezun oldu. Çalışma hayatına Gama’da
başlayan Kındap, Meteksan ve Güriş Mühendislik’te
görev yaptı. 2008 yılında Zorlu Endüstriyel’de Genel
Müdür Yardımcısı olarak Zorlu Enerji Grubu’na katılan
Ali Kındap, 2011’den bu yana Zorlu Enerji Elektrik
Üretim A.Ş.’de Uygulamalardan Sorumlu Genel Müdür
Yardımcılığı görevini yürütmektedir.
Mehmet Hilmi KaranGenel Müdür Yardımcısı, Elektrik Ticaret (1960 – Samsun) Mehmet Hilmi Karan, Hacettepe
Üniversitesi Matematik Bölümü’nü bitirdikten
sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde Yöneylem
Araştırması lisans derslerini tamamlayarak aynı
bölümden Enerji Ekonomisi konusunda Master
derecesi aldı; ODTÜ Petrol Mühendisliği Bölümü’nde
Araştırma Asistanı olarak görev yaptı. Brüksel’de Unit
International S.A. Grubu’nda Proje Finansmanı Müdür
Yardımcılığı, Efes İçecek Grubu’nda İş Geliştirme ve
Yatırımcı İlişkileri Müdür Yardımcılığı ile Türkiye Shell
Şirketler Grubu’nda çeşitli pozisyonlarda görev alan
Karan, son olarak Yönetim Muhasebesi ve Planlama
Müdürlüğü yaptı. GAMA Enerji A.Ş.’de Yatırımlar ve
Stratejik Planlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
olarak çalışan Mehmet Hilmi Karan, 1 Nisan 2011
itibarıyla Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de Elektrik
Ticaretten Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olarak
görev yapmaktadır.
Üst Yönetim
29
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Bülent ÇilingirSatınalma ve Lojistik Direktörü(1963 - Ankara) Bülent Çilingir, Orta Doğu Teknik
Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü’nden 1985
yılında mezun oldu. Aynı üniversitede yüksek lisansını
tamamladı; ayrıca Harvard Business School’da
gelişmiş müzakere teknikleri programına katıldı.
Çalışma yaşamına 1985 yılında Kutlutaş İnşaat’ta
proje mühendisi olarak başladı. 1989-2003 yılları
arasında Bayındır Holding, Bayındır İnşaat, Erel
Teknoloji Grubu’nun farklı birimlerinde yönetici olarak
görev yaptı. 2003’te enerji yatırımları konusunda
danışman olarak çalışmaya başladı. 2006’da Zorlu
Enerji Grubu’na katılan Çilingir, Satınalma ve Lojistik
Direktörü olarak görev yapmaktadır.
Ahmet ÇalışkanMüdür, Bursa İşletme(1976 - Hatay) Orta Doğu Teknik Üniversitesi Elektrik
ve Elektronik Mühendisliği lisansını 1998, yüksek
lisansını 2005 yılında tamamladı. 1998-2007 yılları
arasında Çemtaş A.Ş.’de Elektrik Mühendisi olarak
görev yaptı. 01 Kasım 2007 tarihinde Zorlu Enerji
Elektrik Üretim A.Ş. Bursa Santrali’nde göreve başlayan
Çalışkan, İşletme Müdürü olarak görevine devam
etmektedir.
Atılay YılmazKayseri İşletme Müdürü(1954 - Zonguldak) 1979 yılında Karadeniz Teknik
Üniversitesi Elektrik Mühendisliği Bölümü’nden mezun
oldu. 1973-1985 yılları arasında Çukurova Elektrik
A.Ş.’de, 1985-2005 yılları arasında Bossa TAŞ’de çeşitli
pozisyonlarda görev yaptı. 2006 yılı itibarıyla Zorlu
Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de çeşitli pozisyonlarda
görev alan Yılmaz, halen Zorlu Enerji Elektrik Üretim
A.Ş. Kayseri Santrali’nde İşletme Müdürü olarak
görevine devam etmektedir.
Emin ErgünLüleburgaz İşletme Müdürü(1975 - Siirt) 1998 yılında Kocaeli Üniversitesi Makine
Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu. 1998-1999
yılları arasında Çemsan Ltd. Şti.’de kalite kontrol
mühendisi olarak görev yaptı. 2000 yılı itibarıyla Zorlu
Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de çeşitli pozisyonlarda
çalışan Ergün, görevine Lüleburgaz Santrali İşletme
Müdürü olarak devam etmektedir.
Hüseyin AtabayAnkara İşletme Müdürü(1968 - Yunanistan) 1994 yılında Orta Doğu Teknik
Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği
Bölümü’nden mezun oldu. 1998 yılında Eltem-Tek
firmasında Proje Mühendisi olarak görev aldı. 1998 yılı
itibarıyla Zorlu Enerji’de çeşitli pozisyonlarda görev
yapan Atabay halen Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.
Ankara Santrali’nde İşletme Müdürü olarak görevine
devam etmektedir.
Volkan Karaoğlan Yalova İşletme Yöneticisi(1981 – Zonguldak) 2004 yılında Selçuk Üniversitesi
Makine Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu.
Çalışma yaşamına Doğtek İnşaat ve Aks Alüminyum’da
proje mühendisi olarak başladı. 2007-2009 yılları
arasında Tekfen’de Ekipman Montaj Şefliği ile INCO
Grupları bünyesinde Proje Şefliği ve Yöneticiliği yapan
Volkan Karaoğlan, 2009 yılında Zorlu Enerji Kayseri
Santrali’nde İşletme Şefi olarak çalıştı. 2011 Kasım
ayından itibaren Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.
Yalova Santrali’nde İşletme Yöneticisi olarak görev
yapmaktadır.
30
Zorlu Enerji Grubu Faaliyet Alanları
Doğal gaz dağıtımRüzgârJeotermalDoğal gaz santralleriHidroelektrik
2011 yılında Dalaman Çayıüzerinde Sami Soydam Hidroelektrik Santrali için “ÇED Olumlu Kararı” alan Zorlu Enerji, çalışmalarını yöre halkıyla diyalog kurarak sürdürmekteve bölgelerin biyolojik çeşitliliğini koruyacak projeler geliştirmektedir.
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürülebilirlik finansallar
31
32
Türkiye’nin elektrik enerjisi talebi 2011 yılında %9 artmıştır.
2011 Yılında Türkiye’de Elektrik Sektörü
Yaşanan küresel kriz paralelinde 2009 yılında elektrik
tüketiminde yaşanan %2,3 oranındaki daralmanın
ardından, ekonominin 2010 yılında krizin etkilerinden
sıyrılarak büyüme rotasına girmesi ile birlikte elektrik
talebi de toparlanma sürecine girmiş ve 2010 yılında
elektrik tüketimi senelik bazda %7,9 oranında artarak
210.434 GWh olarak gerçekleşmiştir.
2010 yılındaki güçlü talep artışı, 2011 yılında da devam
etmiş ve elektrik talebi bir önceki yılın aynı dönemine
göre %9 oranında artarak yaklaşık 229.319 GWh olarak
gerçekleşmiştir.
2011 yılında doğal gaz santrallerinin elektrik üretimindeki
payı %45’e (2010: %46), hidroelektrik santrallerinin
üretimdeki payı %23’e (2010: %24) gerilerken, kömür ve
linyit santrallerin elektrik üretimindeki payı 2010 yılındaki
%25 seviyesinden %28’e yükselmiştir.
2011 yılının ilk yarısında, güçlü talep büyümesine rağmen
devreye giren yeni kapasiteler doğrultusunda artan
arz nedeniyle DUY piyasasındaki elektrik fiyatları baskı
altında kalmıştır. Yılın üçüncü çeyreğinde mevsimsellik
paralelinde elektrik tüketiminde artış gözlenmiş, Temmuz
ayında elektrik tüketimi tarihsel olarak en yüksek seviyeye
ulaşarak 28 Temmuz tarihinde puant talep 36.122 MW
olarak gerçekleşmiştir. Bu paralelde DUY piyasasındaki
elektrik fiyatları yılın ilk yarısına göre üçüncü çeyrekte
artmıştır. Yılın dördüncü çeyreğinde ise, devam eden
yüksek talebe bağlı olarak ortalama elektrik fiyatı yılın
üçüncü çeyreğindeki seviyesini korumuştur.
Regüle fiyat tarafında, EPDK Eylül ayında Ekim ayı
itibarıyla uygulamaya konmak üzere elektrik tarifelerini
konutta %9,58 ve sanayide %9,12 artırmıştır. Bu kapsamda
yeni tarifeler konutta 23.734 kr/kwh ve sanayide 20.116
kr/kwh olmuştur. Yine Ekim ayı itibarıyla geçerli olmak
üzere BOTAŞ, doğal gaz fiyatlarına konutta %12,28 -
%14,35, sanayide %13,7 - %14,3 arasında zam yapmıştır
Türkiye’de elektrik talebi, ekonomik gelişme, sanayileşme
ve kentleşme paralelinde 1985’ten bu yana yıllık ortalama
%7,3’lük bir hızla artmıştır. TEİAŞ’ın verilerine göre 2011
yılsonu itibarıyla yaklaşık 53.200 MW kurulu güce sahip
olan Türkiye’nin, tahmin edilen elektrik talep artışına
paralel olarak önümüzdeki 10 yıllık süreç içinde mevcut
kapasitesini en az iki katına çıkarmaya gereksinim
duyacağı öngörülmektedir. Bu kapsamda, TEİAŞ’ın
yayımladığı “Türkiye Elektrik Enerjisi 10 yıllık Üretim
Kapasite Projeksiyonu” raporuna göre yüksek talebin
33
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Aynı paralelde, EÜAŞ’a ait toplamda yaklaşık 16.000 MW
kapasiteye sahip olan elektrik santrallerinin özelleştirme
süreçleri başlatılmıştır. İlk etapta dört termik üretim
santralinin (Hamitabat, Soma A-B, Çan ve Seyitömer
toplamda yaklaşık 3.074 MW), sonrasında ise hidroelektrik
ve termik santrallerinden oluşan dokuz portföy
grubunun (toplamda yaklaşık 13.087 MW) özelleştirme
çalışmalarının başlatılması ve özelleştirmelerin iki-üç yıl
içinde tamamlanması hedeflenmektedir. Bu kapsamda,
Özelleştirme Yüksek Kurulu 27 Ekim 2010 tarihinde
aldığı kararda Hamitabat Santrali’nin “blok satış” yoluyla
özelleştirilmesine ve özelleştirme işlemlerinin 31 Aralık
2012 tarihine kadar tamamlanmasına karar verildiğini
açıklamıştır. Ancak, devam etmekte olan küresel kriz
paralelinde özellikle finansman tarafında yaşanan sıkıntılar
sebebiyle Hamitabat Santrali’nin ihalesine sadece bir teklif
geldiği ve gerekli rekabet şartları oluşmadığı için ihale
Ekim 2011’de iptal olmuştur.
Dağıtım tarafında:
Raporun yayımlanma tarihi itibarıyla 18 elektrik dağıtım
bölgesinin özelleştirme ihaleleri gerçekleşmiş, bu
kapsamda 10 bölgenin hisse devri tamamlanmıştır.
Yaşanmakta olan global kriz paralelinde finansman
tarafında karşılaşılan zorluklar özelleştirme sürecini
yavaşlatsa da, kalan bölgeler için süreç devam etmektedir.
Dağıtım tarafındaki özelleştirmelerle aynı paralelde Devlet
Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı tarafından hazırlanan
ve 16 Eylül 2009 tarihinde resmi gazetede yayımlanan
“Orta Vadeli Program (2010-2012)” raporunda tüketim
tarafında piyasa açıklık oranının artırılabilmesi amacıyla,
serbest tüketici limitinin düzenli olarak indirileceği ve 2015
yılına kadar tüm tüketicilerin serbest tüketici olmalarının
sağlanacağı belirtilmiştir. Bu kapsamda EPDK’nın 26
Ocak 2012 tarihli toplantısında alınan karar doğrultusunda
serbest tüketici limiti 25.000 kWh ‘a indirilmiştir.
Elektrik piyasasında devam eden liberalleşme süreci
paralelinde 1 Mayıs 2011’de devreye alınması planlanan
Gün Öncesi Piyasası’nın işlerlik kazanacağı tarih,
14 Nisan 2011 tarihli EPDK Kurul Kararı ile TEİAŞ
tarafından Piyasa Yönetim Sistemi’nde ihtiyaç duyulan
düzeltme ve geliştirme işlemlerinin tamamlanmasını
teminen 1 Aralık 2011 olarak yeniden belirlenmiştir. Yine bu
paralelde, Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ) bünyesinde
oluşan saatlik fiyatların aylık ortalamasına yönelik olarak
işlem görecek “VOB-Baz Yük Elektrik Vadeli İşlem
Sözleşmesi”, Vadeli İşlemler Borsası tarafından
26 Eylül 2011 tarihinde işleme açılmıştır
öngörüldüğü senaryoda 2016 yılında; düşük talebin
öngörüldüğü senaryoda ise 2017 yılında elektrik arzı
açığı ile karşı karşıya kalınması beklenmektedir. Enerji
yatırımları için gereken minimum 3-4 yıllık yatırım süreci
de göz önünde bulundurulduğunda, gelecek yıllarda arz
açığıyla karşılaşmamak için önlemlerin şimdiden alınması
ve yatırımlara hızla devam edilmesi gerekmektedir.
Bu paralelde, Devlet Planlama Teşkilatı Müşteşarlığı
tarafından yayımlanan “Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz
Güvenliği Strateji Belgesi”nde, yeni yapılacak yatırımlarda
yerli kaynakların payının artırılmasının ve aynı zamanda
yenilenebilir kaynakların payının en az %30 düzeyine
çıkarılmasının öncelikli olarak hedeflendiği belirtilmiştir.
Rapora göre 2023 yılına kadar:
• Mevcut linyit ve taşkömürü kaynaklarının tümünün
değerlendirilmesi,
• Nükleer enerjinin payının en az %5 seviyesine çıkarılması,
• Hidroelektrik potansiyelinin tamamının kullanılması,
• Rüzgâr enerjisi kurulu gücünün 20.000 MW’a çıkarılması
ve
• 600 MW’lık mevcut jeotermal potansiyelinin tamamının
işletmeye alınması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda, 4 Ocak 2011’de yenilenebilir kaynaklara
dayalı elektrik üretiminin teşvikini amaçlayan Yenilenebilir
Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı
Kullanımına İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun kabul edilmiştir. YEK destekleme mekanizmasına
tabi üretim lisansı sahipleri için 10 yıl süreyle fiyat
garantisi veren yasa, aynı zamanda yenilenebilir enerji
sistemlerinde kullanılacak yerli üretimi de teşvik etmeyi
amaçlamaktadır.
Enerji sektöründe rekabete dayalı bir ortamın sağlanması,
mali açıdan güçlü, şeffaf ve istikrarlı enerji piyasalarının
oluşturulması ve bu piyasaların düzenlenmesi ile
denetlenmesi enerji sektörünün gelişimi ve küresel
ölçekte rekabet gücünün artması açısından büyük önem
taşımaktadır. Bu kapsamda özelleştirme tarafında yaşanan
gelişmeler aşağıda yer almaktadır.
Üretim tarafında:
2009 yılında başlayan Elektrik Üretim A.Ş.’ye (EÜAŞ)
ait üretim tesislerinin özelleştirme çalışmaları devam
etmektedir. Bu kapsamda, EÜAŞ’ın 2010 yılı faaliyet
raporuna göre, 2010 yılında kuruma ait 50 adet
küçük hidroelektrik santralinin özelleştirme işlemi
tamamlanmış olup, bu santrallerden 21 tanesinin devir
işlemi gerçekleştirilmiştir. Geriye kalan santrallerin devir
işlemleri Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından
yürütülmektedir.
34
2011 Yılında Zorlu Enerji
Zorlu Enerji’nin Mevcut Kapasitesi
Lüleburgaz Santrali
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü
Kojenerasyon Enerji Santrali
Kapasitesi: 148,2 MW Elektrik (*) + 239 ton/saat Buhar
Bursa Santrali (Organize Sanayi Bölgesi)
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü
Kombine Çevrim Enerji Santrali
Kapasitesi: 90 MW Elektrik
Ankara Santrali (Organize Sanayi Bölgesi)
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü
Kombine Çevrim Enerji Santrali
Kapasitesi: 50,3 MW Elektrik
2011 yılında Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin
toplam elektrik satışları 2.781.372.295 KWs olarak
gerçekleşirken satışların;
- %55’i TEİAŞ Dengeleme ve Uzlaştırma Sistemi’ne,
- %43’ü Zorlu şirketlerine,
- %2’si Grup dışına
yapılmıştır.
(*) Kırklareli İli, Lüleburgaz ilçesinde Şirket tarafından 07.09.2004 tarih, EÜ/364-7/474 no.’lu üretim lisansı ile işletilen Lüleburgaz Santrali’nde, 17.02.2011 tarihli ve 3076/34 sayılı Lisans Tadili ile yapımı gerçekleştirilen 25,7 MWe’lik buhar türbin ünitesinin Geçici Kabulü 13.01.2012 tarihi itibarıyla ETKB’nın Geçici Kabul Heyeti tarafından yapılmıştır. Lüleburgaz Santrali’nin 13.01.2012 tarihi itibarıyla elektrik kurulu gücü 122,49 MWe’den 148,19 MWe’ye, buhar kapasitesi de 180 ton/s’den 239 ton/s’e yükselmiştir.
Elektrik Üretimi ve Satışı
Üretim Aralık2010 Aralık2011
Elektrik (kWs) 2.392.182.780 2.220.678.441
Buhar (ton) 606.820 583.046
Doğal Gaz (sm3) (*) 40.443.587 -
Satış Aralık2010 Aralık2011
Elektrik (üretim) (kWs) 2.297.905.501 2.137.122.785
Elektrik (ticari) (kWs) 590.260.822 644.249.510
Buhar (ton) 606.820 583.046
Doğal Gaz (üretim) (sm3) (*) 40.443.587 -
Doğal Gaz (ticari) (sm3) (*) 66.566.333 -
35
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
2008 yılında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan
aynı bölgede Sarıtepe 50 MW ve Demirciler 60 MW
kapasiteli iki proje için alınan üretim lisansına dayalı
olarak, önümüzdeki dönemde 110 MW’lık kapasiteyi
kapsayan ikinci faz yatırımlarına başlanması için
sahaların ön etütleri gerçekleştirilmiştir.
Sarıtepe (50 MW) ve Demirciler (60 MW) mevkilerinde
inşa edilecek santrallerle Osmaniye’de toplam 245 MW
kurulu güce ulaşılması hedeflenmektedir.
Zorlu Enerji’nin Denizli’de, henüz yatırım aşamasına
geçmemiş, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan
(EPDK) 20 Haziran 2007 tarihinde 49 yıllığına
temin edilen, 124 MW’lık Hidroelektrik Santral lisansı
bulunmaktadır. Santral için “ÇED Olumlu Kararı”
alınmıştır. Bu yasal süreçle yetinmeyen Zorlu Enerji,
projenin etki alanı içerisindeki doğal zenginliğin
geleceğini güvence altına almayı amaçlayan “biyolojik
çeşitlilik araştırma projesi” çalışmalarına başlamıştır.
Zorlu Enerji’nin %73 oranında hissedarı olduğu Zorlu
Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi A.Ş., Manisa ili,
Alaşehir ilçesinde 30 MW kurulu güce sahip olacak
jeotermal enerjiye dayalı elektrik üretim tesisinde 19
Ocak 2040 tarihine kadar üretimde bulunmak üzere
EPDK’dan üretim lisansı almış ve fizibilite çalışmalarına
başlamıştır. 2014 yılında üretime başlaması planlanan
santralin kaynak kapasitesini belirlemek üzere
yapılması gereken jeolojik araştırmalar için Amerikan
Ticaret ve Kalkınma Ajansı’ndan 394 bin ABD doları
hibe alınmıştır.
Kayseri Santrali (Organize Sanayi Bölgesi)
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü
Kombine Çevrim Enerji Santrali
Kapasitesi: 188,5 MW Elektrik
Yalova Santrali (İpek Kağıt – Altınova)
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü
Kojenerasyon Enerji Santrali
Kapasitesi: 15,9 MW Elektrik + 30 ton/saat Buhar
Rüzgâr Enerji Santrali (Osmaniye)
Türü: Yenilenebilir Enerji Santrali
Kapasitesi: 135 MW Elektrik
Tereshkovo Santrali (Moskova/Rusya)
Türü: Doğal Gaz Dönüşümlü
Kombine Çevrim Enerji Santrali
Kapasitesi: 170 MW Elektrik + 150 gkal/ısı
Pakistan Rüzgâr Santrali (Jhimpir)
Türü: Yenilenebilir Enerji Santrali
Kapasitesi: 6 MW Elektrik
Yenilenebilir Enerji Santralleri ve Mevcut Lisanslar
Zorlu Enerji’nin gurur kaynağı olan Gökçedağ
Rüzgâr Santrali (RES) sağladığı sera gazı azaltımı
ve sürdürülebilir kalkınmaya katkısı nedeniyle Gold
Standard almaya hak kazanmıştır. Gökçedağ Santrali,
15 Ekim 2010 tarihinden itibaren 135 MW’lık kurulu
kapasitesiyle faaliyette bulunmaktadır.
36
Rusya’da Hayata Geçen ve Devam Eden Projeler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş., Moskova’da
Tereshkovo (340 MW & 150 Gcal/s ısı) ve Kojukhovo
(340 MW & 270 Gcal/s ısı)’da iki doğal gaz santrali inşa
etmektedir.
Rusya’da enerji santrali projelerini gerçekleştirmek
üzere ortak olunan ve Zorlu Enerji’nin 3 Ağustos
2011 tarihi itibarıyla payını %51’den %75,5’e çıkardığı
Rosmiks LLC., Moskova Belediyesi tarafından
düzenlenen elektrik ve şehir ısıtma ile ilgili 340 MW
kapasiteli Tereshkovo ve 340 MW kapasiteli Kojukhovo
enerji santralleri ihalelerini kazandı ve 2006 yılında
inşaatlar başladı.
Santrallerin ilk faz yatırımları ile ilgili olarak (170 MW
Tereshkovo + 170 MW Kojukhovo), Tereshkovo Doğal
Gaz Santrali için Promyshlennaya Energetika şirketi
ile 11 Kasım 2011 tarihinde elektrik satış anlaşması
imzalanmış ve Santral, 14 Kasım 2011 tarihinde
üretime geçmiştir. Böylece yaklaşık 500 milyon ABD
doları yatırım tutarı ile hayata geçirilen ve yapımı
Zorlu Endüstriyel tarafından gerçekleştirilen toplam
340 MW elektrik ve 150 gkal/saat ısı kurulu güçte
olması planlanan Tereshkovo Doğal Gaz Santrali’nin
170 MW elektrik ve 150 gkal/saat ısı kapasiteli ilk
fazının devreye alma çalışmaları basit çevrim olarak
tamamlanmıştır.
14 Mart 2012 tarihinde basit çevrim elektrik üretimine
ilave olarak, bölgesel ısıtma, sıcak su ve kombine
çevrim elektrik üretim sistemleri de devreye alınmıştır.
Kojukhovo Santrali’nin inşaatı devam etmektedir.
Zorlu Enerji, Moskova’da kazanılan ilk enerji özelleştirme ihalesi ile Rusya’daki en önemli enerji yatırımcılarından biri konumundadır.
2011 Yılında Zorlu Enerji Elektrik Üretimi ve Satışı
37
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
ve kurulum konularında önemli mesafeler kat edilmiştir.
Projenin 1. fazını oluşturan beş adet 1,2 MW’lık rüzgâr
türbini halihazırda çalışmaya devam etmektedir.
Zorlu Enerji Pakistan, IFC, Asya Kalkınma Bankası, ECO
Ticaret ve Kalkınma Bankası ve Habib Bank Limited
ile 27 Ekim 2011 tarihinde imzaladığı 111,1 milyon ABD
doları tutarındaki kredi anlaşmasıyla santral inşası
sürecine hız verildi.
Santralle ilgili olarak Pakistan Ulusal İletim ve Dağıtım
Şirketi ve Pakistan Alternatif Enerji Geliştirme Kurulu
ile Enerji Satış ve Uygulama Anlaşması imzalanmıştır.
İmzalanan sözleşme gereğince Zorlu Enerji, santralin
20 yıllık elektrik satış garantisini sağlamanın yanında
mevzuat değişikliği ve rüzgâr hızındaki olası değişiklik
gibi üretimi etkileyebilecek risklere karşı Pakistan
devletinin teminatını almış bulunmaktadır.
Pakistan projesinin kurulu gücünün 300 MW’a kadar
genişletilmesi imkânı mevcuttur.
Yatırım harcamaları
2011’de, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin toplam
yatırım harcamaları 113,4 milyon ABD doları olarak
gerçekleşti.
İsrail elektrik piyasasının ilk yabancı şirketlerinden…
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. İsrail elektrik üretimi
piyasasına giren ilk özel sektör kuruluşlarından biri
konumundadır. Şirket’in oluşturduğu ortaklıklarla
ülkede faaliyet gösteren sanayi tesislerine elektrik ve
buhar sağlanması amacıyla doğal gaz ile çalışacak olan
kojenerasyon santralleri kurulmasına yönelik devam
eden toplam 1.075 MW elektrik ve 180 ton/saat buhar
kapasiteli dört projesi bulunmaktadır.
İsrail’deki en büyük proje Dorad projesidir. Zorlu Enerji
Elektrik Üretim A.Ş.’nin %25 paya sahip olduğu Dorad
Energy Ltd.’nin Ashkelon, İsrail’de 800 MW kapasiteye
sahip doğal gaz çevrim santrali projesinin, İsrail’in
en büyük özel sektör enerji santrali olması ve kurulu
gücü ülkenin toplam kurulu gücünün yaklaşık %8’ine
karşılık gelmesi beklenmektedir. Proje ile ilgili olarak
29.11.2010 tarihinde uluslararası birçok banka ve finans
kuruluşunun katılımıyla yaklaşık 3,6 milyar İsrail şekeli
(yaklaşık 1 milyar ABD Doları) finansman temin edilmiş
ve Ocak 2011 itibarıyla inşaat çalışmalarına başlandı.
Pakistan’ın ilk rüzgâr enerjisi santrali
2011 yılında Pakistan’ın güneyindeki Jhimpir bölgesinde
yapımı devam eden toplam 56,4 MW kurulu güce sahip
olacak ülkenin ilk rüzgâr santrali projesinde finansman
Elektrik üretimi/ Buhar üretim Proje Güç (MW) kapasitesi (t/s) İştirak Payı
Ashdod 55 40 %51
Ramat 120 70 %51
Dorad 800 -- %25
Solad 100 70 %26
38
Hizmet ve kaynak çeşitliliği ile yüksek katma değer…
Zorlu Enerji Grubu,
• elektrik üretimi, satışı ve ticareti,
• doğal gaz ticareti ve dağıtımı,
• enerji santrallerinin projelendirme aşamasını da
kapsayacak şekilde “anahtar teslimi” olarak inşası,
• enerji santrallerinin uzun süreli işletme ve bakımı
faaliyetleriyle yarattığı hizmet çeşitliliğinin yanı sıra
sağlam yatırımları ve sürdürülebilir yaklaşımıyla
sektöründe ayrıcalıklı bir konuma sahiptir.
5 doğal gaz santrali, 7 hidroelektrik santrali, 1 jeotermal
santral, 1 rüzgâr santrali ve 1 motorin santralinden
oluşan portföyüyle yurt içinde toplam 771 MW’lık
kurulu gücü olan Zorlu Enerji Grubu, serbest üretim
şirketleri arasında sektörün önde gelen oyuncularından
biridir.
Elektrik üretimi ve ticaretinin yanında doğal gaz
ticareti ve dağıtımı da yapan Grup, Trakya ve
Gaziantep bölgelerinde doğal gaz dağıtım faaliyetlerini
yürütmektedir.
Zorlu Enerji Grubu’nun Rekabet Gücü
Sürekli kurumsal gelişim
Zorlu Grubu’nun üretim, istihdam, finansman ve
rekabet gücü, Zorlu Enerji’nin sektördeki başarı, itibar
ve sağlam sermaye yapısının en önemli dayanak
noktalarıdır.
Operasyonel güç
Yüksek kapasiteli üretim gücü, nitelikli insan kaynağı,
kaynak ve hizmetteki çeşitliliği, farklı ve yenilikçi
çözümler üretme yetkinliği Zorlu Enerji’yi sektörel
rekabette öne çıkaran faktörlerin en önemlilerini
oluşturmaktadır.
Yerli ve yenilenebilir enerji yatırımları
Kurulduğunda enerji üretiminin tamamını doğal gazdan
sağlayan Zorlu Enerji Grubu, özelleştirme ihalesi ile
devraldığı santraller ve yeni yatırımları ile üretim
portföyündeki yerli ve yenilenebilir kaynak oranını
%35’lere yükseltti.
2011 Yılında Zorlu Enerji Grubu
39
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Zorlu Enerji Grubu, jeotermal enerji yatırımları ile öne çıkıyor
Zorlu Enerji Grubu, Ankara Doğal Elektrik Üretim
ve Ticaret A.Ş.’den (ADÜAŞ) ihale yoluyla 2009
yılında devraldığı Kızıldere Jeotermal Santrali’nin
kapasitesini, ilk etap rehabilitasyon çalışmaları
kapsamında kurulu gücü olan 15 MW’a
yükseltmiştir. Ülkemizin bu en önemli jeotermal
sahasında yapılan kapasite incelemeli ve
derinlemesine araştırmalar sonunda ilave
yatırım kararı alınmış ve kurulması planlanan
80 MWe elektrik ve 50 MWt termal güce sahip
olacak yeni santralin çalışmalarına 2011 yılında
hız verilmiştir. Öte yandan Alaşehir, Manisa’da
kurulması planlanan 30 MW kapasiteli jeotermal
santral için elektrik üretim lisansı alınarak fizibilite
çalışmaları başlatılmıştır. Simav, Kütahya’da
ise sahip olunan arama ruhsatı çerçevesinde,
sahanın kapasitesinin tespiti amacıyla jeolojik
ve jeofizik araştırmaların kısa zaman içerisinde
başlatılması planlanmaktadır.
Entegre Sürdürülebilirlik yaklaşımı
Zorlu Enerji Grubu;
• Çevrenin korunması,
• Paydaş katılımının sağlanması,
• Sorumlu iş yapış biçimi,
• Toplumsal ve kültürel hayata katkı,
• İyi işleyen kurumsal yönetim,
• Kalifiye insan kaynağı,
ana prensipleriyle şekillenen bütünsel bir
sürdürülebilirlik yaklaşımı benimsemektedir.
Zorlu Enerji Grubu’nun Şirketleri
Şirket Faaliyet Konusu ÜlkeZorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeRotor Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeZorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeZorlu Jeotermal Elektrik Üretimi A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeZorlu Rüzgâr Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeBundoran Finansal Hizmetler BVIICFS Finansal Hizmetler AmerikaRosmiks LLC Elektrik Üretimi RusyaRosmiks BV Finansal Hizmetler HollandaZorlu Pakistan Elektrik Üretimi PakistanDorad Elektrik Üretimi İsrailSolad Elektrik Üretimi İsrailRamat Elektrik Üretimi İsrailAshdod Elektrik Üretimi İsrailZorlu Doğal Elektrik Üretimi A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeZorlu O/M Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş. Bakım TürkiyeZorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. İnşaat TürkiyeZorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeTurkbine Teknik Gaz Türbinleri Bakım Onarım A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeTrakya Bölgesi Doğal Gaz Dağıtım A.Ş. Doğal gaz Dağıtım TürkiyeGazdaş Gaziantep Doğal Gaz Dağıtım A.Ş. Doğal gaz Dağıtım TürkiyeZorlu Doğal Gaz İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. Doğal gaz Dağıtım TürkiyeZorlu Doğal Gaz Tedarik Ticaret A.Ş. Doğal gaz Dağıtım TürkiyeYeni Gürsöğüt Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik Üretimi TürkiyeZorlu Enerji ve İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. İnşaat TürkiyeZorlu Intergas GmbH Doğal Gaz Ticareti TürkiyeZorlu İnşaat Endüstri ve Enerji Tesisleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. İnşaat TürkiyeZorlu O&M Pakistan Bakım PakistanZorlu Industrial Pakistan İnşaat PakistanZorlu OMR Operations Bakım RusyaZorlu Endüstriyel LLC İnşaat Rusya
40
2011 Yılında Zorlu Enerji Grubu
Zorlu Enerji Grubu’ndan örnek HES yatırımları
• Zorlu Enerji Grubu tüm faaliyetlerinde çevreye duyarlı
bir yaklaşım sergilediğinin kanıtı olan Dalaman Çayı
üzerinde yapılması planlanan 124 MW kapasiteli Sami
Soydam hidroelektrik santrali için “ÇED Olumlu Kararı”
alındı. Bu yasal süreçle yetinmeyen Zorlu Enerji Grubu,
projelerin etki alanı içerisindeki doğal zenginliğin
geleceğini güvence altına almayı amaçlayan “biyolojik
çeşitlilik araştırma projesi” çalışmalarına başladı.
• Fizibilite çalışmaları sürmekte olan Tirebolu santral
yapımı ile ilgili ÇED süreci devam etmektedir.
• İkizdere Hidroelektrik Santrali’nin kapasitesinin 18,6
MWe’den 78 MWe’ye yükseltmek için başlatılan karar
sürecinde yöre halkı, yerel yönetimler ve bilim insanlarıyla
görüş alışverişinde bulunuldu. Kapasite artırımının bölge
ekosistemine etkilerinin tartışıldığı çalışmalar sonucunda
ortaya konulması planlanan “Paydaş Katılım Planı” ile
enerji sektörüne örnek olacak, diyalog eksikliğini ortadan
kaldırarak karşılıklı bilgi ve görüş alışverişine dayanan
yenilikçi bir iş modeli geliştirilmeye çalışılmaktadır.
Zorlu Enerji, dünyanın en büyük araştırma ve danışmanlık gruplarından biri olan Frost&Sullivan tarafından her yıl verilen “Rekabet Stratejisinde İnovasyon Ödülü”nü 2011’de almaya hak kazandı.
Yatırımlar
41
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
2011 Kısa Kısa…
• Zorlu Enerji Grubu, Ankara Santrali’nde Nijerya
Cumhurbaşkanı’nı ağırladı.
• Zorlu Enerji Grubu Oyuncuları’nın “Zorlu
Düğün”ü Nisan 2011’de sahneledi.
• Zorlu Enerji Grubu’ndan 45 bin çocuğa enerji
eğitimi verildi.
• Zorlu Enerji Grubu’nun eğitimleri TEGV işbirliği
ile ülke çapında yaygınlaşıyor.
• Zorlu Enerji Grubu, Karbon Saydamlık Liderliği
Ödülü’nü kazandı.
• Zorlu Enerji Grubu, Pakistan’ın ilk rüzgâr
santrali için Vestas ile işbirliği yaptı.
• Zorlu Enerji, karbon ayak izini hesaplayan
ilk enerji şirketi oldu.
• Zorlu Enerji 14064-1 Sera Gazı Emisyon
Doğrulama standartını alan ilk enerji şirketi
oldu.
• Zorlu Enerji’ye ICCI tarafından
“Yılın En Verimli Yenilenebilir Enerji Tesisi”
Dalında İki Ödül verildi.
• Zorlu Enerji, Türkiye’nin en büyüğü Kızıldere
Jeotermal Santrali için atağa geçti.
• Zorlu Enerji’nin Pakistan’daki rüzgâr santraline
111,1 milyon dolar kredi aldı.
• Zorlu Enerji’nin Alaşehir Jeotermal Santrali’ne
Amerikan Ticaret ve Kalkınma Ajansı’ndan
destek verildi.
• Zorlu Enerji ICFS International LCC’deki
payını %75,5’e çıkardı.
• Zorlu Enerji’nin Rusya’daki Tereshkovo Doğal
Gaz Santrali, 14 Kasım’da üretime başladı.
• Zorlu Enerji Grubu, Frost&Sullivan’ın “Rekabet
Stratejisinde İnovasyon Ödülü”nü aldı.
• Zorlu Enerji, 530 milyon ABD dolarlık
sendikasyon kredisine imza attı.
• Zorlu Enerji, Pakistan’daki rüzgâr santrali için
enerji satış ve uygulama anlaşması imzaladı.
• Zorlu Jeotermal, Alaşehir sahasında
2040’a kadar üretim lisansı aldı.
• Zorlu Doğal, ISO 9001, ISO 14001, OHSAS
18001 Entegre Yönetim Sistemi belgesi almaya
hak kazandı.
• Kariyer.net’ten Zorlu Enerji Grubu’na
“İnsana Saygı Ödülü verildi.
• “Her Nefes Bir Enerji” 28 köy okulunu
aydınlattı.
42
Yapımına 2006 yılında başlanan Rusya’daki Tereshkovo Doğal Gaz Santrali’ni 2011’de faaliyete geçiren Zorlu Enerji, Alaşehir’de kurulacak 30 MW kapasiteli jeotermal enerji santrali için elektrik üretim lisansı aldı.
Zorlu Enerji Grubu Faaliyet Alanları
Doğal gaz dağıtımRüzgârJeotermalDoğal gaz santralleriHidroelektrik
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürülebilirlik finansallar
43
44
Yeni nesillere yaşanabilir bir gelecek bırakmanın
kendi geleceğini oluşturmak olduğuna inanan Zorlu
Enerji Grubu, sürdürülebilirliği en geniş kapsamda
ele almaktadır. Grup, çevresel, sosyal ve ekonomik
sürdürülebilirliği ayırmadan, üç unsura da eşit kaynak
ayırarak sürdürülebilir gelişmenin mümkün olacağı
prensibini esas almakta ve faaliyetlerini bu doğrultuda
yürütmektedir.
Çevrenin korunması, paydaş katılımının sağlanması,
sorumlu iş yapış biçimi, toplumsal ve kültürel hayata
katkı, iyi işleyen kurumsal yönetim ve kalifiye insan
kaynağı, Grubun sürdürülebilirlik konusundaki
öncelikleridir.
Sürdürülebilirlik
Zorlu Enerji Grubu, sürdürülebilirlik anlayışını tüm faaliyetlerine entegre ediyor.
45
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
46
Zorlu Enerji, çalışan memnuniyeti odaklı bir insan kaynakları politikası izlemektedir.
Zorlu Enerji, kurumsal insan kaynakları uygulamaları
geliştirerek çalışanlarının memnuniyetini, bağlılığını,
istekliliğini ve gelişimlerini sağlamayı hedeflemektedir.
Bu çerçevede, Grubun ihtiyaçlarına göre bünyesinde
oluşturduğu insan kaynakları sistemlerinin çalışanlar
tarafından içselleştirilmesi için çalışmakta, hızlı değişim
ve gelişimlere anında cevap vermek için uygulamalarını
güncel tutmaktadır.
Hedeflere ulaşmasındaki en büyük gücünün
nitelikli insan kaynağı olduğuna inanan Zorlu Enerji,
bünyesindeki 210’a ulaşan personeliyle sektörde fark
yaratan bir hizmet üretmektedir.
Performans ve Kariyer Yönetimi
Zorlu Enerji’de çalışan performansı ve kariyer
gelişimleri sistematik olarak ölçülmekte ve
izlenmektedir. Ücretlendirme konusunda aile içinde
adil ama sektörde rekabetçi olmayı çok önemseyen
Grup, çalışanların motivasyonlarını da performans
bazlı ödüllendirme yoluyla yüksek tutmaktadır.
Sürdürülebilirlik
İnsan Kaynakları
4357
EĞİTİM DURUMU (%)
24 76
KADIN- ERKEK ÇALIŞAN DURUMU (%)
Çalışan Profili
Kadın
Erkek
Üniversite ve Üstü
Üniversite Altı
47
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Zorlu Enerji’de, yöneticilerin Şirket içerisinden
yetiştirilmesine öncelik verilmektedir. Bu bağlamda
tüm çalışanlara, farklı seviyelerde verilen yöneticilik
eğitimleri gibi uygulamalarla, kariyer gelişimi
konusunda teknik ve davranışsal konular öğretilmeye
çalışılmaktadır.
Düzenli aralıklarla yönetici geliştirme eğitimi alan
katılımcılarda, proje grupları oluşturulması ve Grup
içi rotasyon vasıtasıyla, ekip çalışmasına yatkınlık
yerleştirilmeye çalışılır.
Çalışan Memnuniyeti
Zorlu Enerji Grubu’nun çalışanlarına verdiği değerin
bir göstergesi olarak her yıl bağımsız bir şirket
tarafından Çalışma Hayatı Değerlendirme Anketi
gerçekleştirilmektedir. Anket sayesinde çalışma
ortamından şirket yönetimine, kurum içi iletişimden
ücret/yan haklar gibi çok farklı konularda çalışan
görüşleri bir girdi olarak alınıp eksik noktalar
iyileştirilmeye çalışılmaktadır.
Bu sene dördüncü kez gerçekleştirilen anket
uygulamasına çalışanların %90’ı katıldı. Anketin
çıktıları tüm çalışanlarla lokasyon ziyaretleri yapılarak
paylaşıldı. Bu toplantılarda alınan geri bildirimler Şirket
yönetimine raporlandı.
Zorlu Enerji Grubu’nda çalışan tüm yöneticiler,
çalışanlarının Grup’ta çalışmaktan memnun olmalarını
sağlamakla görevlidir. Bu görevin içselleştirilmesi için,
Başkanlık düzeyinden başlayarak tüm tepe yöneticilere
“memnuniyet endeksi” performans hedefi olarak
verilmektedir.
2011’de Zorlu Enerji Grubu bünyesinde çalışan
memnuniyetini artırmak için:
• Kurum içi iletişimi artırmak için tüm lokasyonlarda
çalışanların ailelerini bir araya getiren etkinlikler yapıldı.
• Tanıma ve takdir konusunda çalışanlardan gelen
öneriler doğrultusunda kurum içi ödüllendirme sistemi
alt yapı çalışmaları yapıldı.
• Kariyer planlama ve yedekleme çalışmaları yapılarak,
açılan yönetici pozisyonları büyük ölçüde şirket
içerisinden atamalar ile dolduruldu.
2011 İnsan Kaynakları Çalışmaları
• Şirket bilinirliliğini artırmak amacıyla 2011 yılında
kariyer günleri kapsamında çeşitli üniversiteler ziyaret
edildi.
• Süreç akışlarının belirlenebilmesi ve aksayan
noktaların giderilebilmesi için Değer Zinciri çalışması
yapıldı.
• Enerji sektöründeki şirketlerle İK ve yönetim
alanlarında kıyaslama (benchmark) çalışmaları yapıldı.
• Yöneticilerle strateji üzerine Yönetim Sohbetleri
toplantıları düzenlendi.
• Yeni mezun işe alım süreci yapıldı, farklı birimlere
yetiştirilmek üzere yeni mezun adaylar yerleştirildi.
• Çalışma Hayatı Değerlendirme Anketi ile çalışanların
memnuniyetleri ve bağlılıkları ölçüldü. Anket sonuçları
lokasyon ziyaretlerinde tüm çalışanlarla paylaşıldı.
• Koçluk projesi çalışmaları başladı.
• Ödüllendirme sistemi alt yapı çalışmaları yapıldı.
İnsan Kaynakları
Kariyer.net’ten Zorlu Enerji Grubu’na Ödül
Zorlu Enerji Grubu, 2011 yılında Türkiye’nin en
büyük işe alım portalı Kariyer.net tarafından ödüle
layık görüldü. İş başvurularına en hızlı yanıtları
vererek tüm başvuruları yanıtlayan Zorlu Enerji
Grubu, 2003 yılından beri verilen “İnsana Saygı
Ödülü”nü aldı.
48
Güvenlikte dünya standartlarında bir çalışma ortamı…
Zorlu Enerji Grubu’nun en önem verdiği konuların
başında çalışan sağlığı gelmektedir. Grup şirketlerinin
faaliyetlerinde gerekli iş güvenlik önlemleri alınmadan
işe başlanmaması esastır. Bütün saha çalışanları, işe
başlamadan önce sağlık ve iş güvenliği konularında
bilgilendirilmektedir. İş sağlığı ve güvenliği konulu
eğitimden geçen tüm Zorlu Enerji Grubu çalışanları;
• güvenlik ve sağlık kurallarına uymakla,
• çalıştığı yerin güvenliğini sağlamakla,
• güvenlik şartlarına uymayan durumları, kaza ve
yaralanmaları anında bildirmekle yükümlüdür.
Zorlu Enerji 2004 yılında 18001 İş Güvenliği ve Çalışan
Sağlığı Sistem Belgesi almaya hak kazanarak sektöründe
bunu başaran ilk firma olmuştur.
Zorlu Enerji İş Güvenliği ve Çalışan Sağlığı Politikası
• Tüm çalışanların katılımıyla, tehlikeleri daima önceden
belirlemek, sağlık ve emniyete ilişkin ilkeler kapsamında
kayıp, kaza ya da hasar risklerine karşı önlem almak,
• Faaliyetlerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini
azaltmak, tüm çalışanları, taşeronları, müşterileri
ve müteahhitleri, sağlık ve emniyet konularında
bilinçlendirmek, eğitimle desteklemek, bu konuda kamu
çıkarlarını gözeten tüm kuruluşlar ile işbirliği yapmak,
• Sağlık ve emniyet konularının iyileştirilmesine katkıda
bulunanları ödüllendirmek,
• Gerektiğinde Acil Durum Yönetim Planı’nı en yüksek
performansla gerçekleştirmek,
• Bu politikayla ilgili ülkemizde yürürlükte bulunan yasal
mevzuatlara uymak,
• İSG Yönetim Sistemi uygulamalarını sürekli ve düzenli
olarak gözden geçirerek denetlemek ve geliştirmek,
• Yeni tesis ve süreçlerin, meslek hastalığı ve çalışma
güvenliği faktörlerini, projelendirme aşamasında göz
önünde bulundurmak,
• Tüm Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. çalışanları, sağlık
ve emniyetin sağlanması ve bu alandaki performansın
artırılmasının bilincindedir.
Sağlıklı bir çalışma ortamını mümkün kılan temel koşulun
çalışanın bilinçlendirilmesi olduğundan hareketle, Zorlu
Enerji ve Zorlu Doğal Elektrik tesislerinde,
• İSG Temel eğitimi,
• OHSAS 18001 Bilgilendirme Eğitimi,
• Davranış Odaklı Güvenlik Eğitimleri
gerçekleştirildi.
Sürdürülebilirlik
İş Güvenliği ve Çalışan Sağlığı
49
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
İş Güvenliği ve Çalışan Sağlığı
50
Zorlu Enerji Grubu, çevre bilincini tüm çalışan ve paydaşlarına aşılamaktadır.
Zorlu Enerji Grubu, çevre duyarlılığını, gündemine
dünyada değişen trendleri adapte etmek için almadı,
bizzat kurumsal değerlerini, çevrenin korunması ve sürekli
olarak geliştirilmesi ilkeleri üzerine kurdu. Zorlu Enerji
Çevre Politikaları Yönetimi prensiplerine harfiyen uyarak
bu alanda, sektörde örnek niteliğinde öncü uygulamalara
imza attı.
Çevre Politikası
Zorlu Enerji Grubu, ulusal ve uluslararası mevzuat ve
düzenlemelerin yol göstericiliğinde;
• çevreci malzeme ve teknolojilerin seçilmesi,
• enerji ve doğal kaynakların verimli kullanımı,
• atıkların ve sera gazı emisyonlarının izlenerek minimum
düzeylere indirilmesi,
• çevresel fizibilitenin yapılarak yeni yatırımların yapılması,
• çevreci yeni sistemleri yaratacak Ar-Ge faaliyetleri
yapılması,
• çalışan ve tüm paydaşlarını eğiterek aynı değerleri
sahiplenmelerinin sağlanmasını temel alarak
çalışmalarını sürdürmektedir.
Zorlu Enerji Grubu’nun Çevre Konusundaki Çalışmaları
Sektöründe ISO 14064-1 belgesini alan ilk Türk şirketi
Sera gazı emisyonu standardı ISO 14064-1 belgesini alan
Zorlu Enerji, Grup kuruluşlarının emisyon değerlerini
ölçerek Türkiye’nin karbon ayak izini hesaplayan ilk enerji
şirketi unvanını aldı.
Karbon Saydamlık Liderliği Ödülü’nü kazandı.
Zorlu Enerji Grubu, 2010 yılında da Karbon Saydamlık
Projesi’ne (Carbon Disclosure Project-CDP) Türkiye’den
katılan tek enerji şirketi oldu. 2011 yılında proje
kapsamında ilk kez verilen “Karbon Saydamlık Liderliği”
Ödülü’nü almaya da Zorlu Enerji hak kazandı.
Zorlu Enerji sektörünün ilk ‘Sürdürülebilirlik Raporu’nu yayınladı.
Enerji sektöründe yerel ve yenilenebilir enerji
kaynaklarına dayalı yatırımlarına hız veren Zorlu Enerji
Sürdürülebilirlik
Çevre
51
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Grubu tarafından, sektöründe bir ilke imza atarak
“Sürdürülebilirlik Raporu” yayınlandı. Zorlu Enerji’nin
sürdürülebilirlik performansını; çevre, çalışanlar,
paydaş kitlesi ve sosyal sorumluluk ana eksenlerinde
değerlendiren rapor, dünya çapında faaliyet gösteren
öncü şirketlerin kullandığı bir raporlama standardı olan
Global Reporting Initiative (Küresel Raporlama Girişimi)
tarafından da onaylandı.
Gökçedağ Rüzgâr Santrali: doğanın korunmasında da öncü
Gökçedağ Rüzgâr Santrali, sağladığı sera gazı azaltımı
ve sürdürülebilir kalkınmaya olan katkısı nedeniyle Gold
Standard ile tescil edildi.
Anadolu’nun en önemli kuş göç yollarına sahip olması
nedeniyle, rüzgâr santrallerinin yer seçiminin önemini
bilen Zorlu Enerji Grubu, 2008’de ornitolojik (kuş) izleme
çalışması başlattı. Yapılan titiz çalışmalar neticesinde,
santralin, BirdLife International - Önemli Kuş Alanları
Kriterleri doğrultusunda kuşların doğal hayatına olumsuz
etkisi olmadığı belirlendi. Ayrıca santral sahasına
yerleştirilen kuş radarı ile santral sahasına giren kuşlara
yönelik erken uyarı sistemi oluşturuldu.
Santralin inşaatı esnasında toprak üst katmanındaki
bozulmayı onarmak için sahada geniş bir habitat
restorasyonu uygulandı ve 45 hektarlık alan
yeşillendirilerek toplam 25.000 fidan dikimi
gerçekleştirildi.
Zorlu Enerji Grubu’nun 2011 yılında aldığı çevre ödülleri
• 2011 yılında ilk kez verilen “Karbon Saydamlık Liderliği
Ödülü”nü Zorlu Enerji kazandı.
• 2011’de 17’ncisi düzenlenen Uluslararası Enerji ve Çevre
Fuarı ve Konferansı ICCI kapsamında verilen “Enerji
Ödülleri 2010”da Zorlu Enerji “Yılın En Verimli Yenilenebilir
Enerji Tesisi” kategorisinde Gökçedağ Rüzgâr Enerji
Santrali ve Kızıldere Jeotermal Santrali ile iki ödüle layık
görüldü.
• Dünyanın en büyük araştırma ve danışmanlık
gruplarından biri olan Frost&Sullivan’ın verdiği ‘‘Rekabet
Stratejisinde İnovasyon Ödülü’’, Gökçedağ RES projesi ile
Zorlu Enerji’nin oldu.
Çevre
52
Projelerle dolu bir yılın ardından…
Zorlu Enerji Grubu, tüm faaliyetlerinde, Zorlu Holding
tarafından imzalanmış ve tüm Zorlu Grubu şirketlerini
kapsamına alan Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler
Sözleşmesi’ni hassasiyetle göz önünde bulundurmaktadır.
Grup, küresel ve toplumsal gerçeklere uygun bir sosyal
sorumluluk politikası yürütmeden sürdürülebilir bir
kalkınma yaratılamayacağı bilinciyle hareket etmektedir.
Tüm çalışmalarda çevresel ve sosyal etkiler izlendiği gibi,
yöre halkının yaşam kalitesini artırmaya yönelik projeler
geliştirilmeye çalışılmaktadır. Örneğin, Gökçedağ Rüzgâr
Santrali’nin bulunduğu Bahçe ve Hasanbeyli ilçelerinde
üniversite eğitimini sürdüren 106 öğrenciye Mehmet Zorlu
Vakfı aracılığıyla karşılıksız öğrenim bursu verilmektedir.
Enerjimiz Çocuklar İçin…
Zorlu Enerji, çocukların enerji konusunda
bilinçlendirilmesine büyük önem vermekte olup bu amaçla
bir dizi çocuk kitabı yayınlamaya başladı. 2011 yılında “Zorlu
ile Jeotermal Enerji” ve “Zorlu ile Doğal Gaz” kitapları
yayınlandı. Ayrıca, ilköğretim öğrencilerini yenilenebilir
enerji kaynakları, enerji verimliliği ve tasarrufu konusunda
bilinçlendirmeye yönelik “Enerjimiz Çocuklar İçin” kurumsal
sorumluluk projesi kapsamında 45.000 çocuğa eğitim
verildi ve bu çalışmalara devam edilmesi kararlaştırıldı.
Sürdürülebilirlik
Kurumsal Sosyal Sorumluluk
53
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
Her Nefes Bir Enerji…
“Her Nefes Bir Enerji” Projesi ile kırsal alandaki köy
okullarının elektrik ihtiyacının karşılanması için web
üzerinden gönüllü katılıma açık bir proje başlatıldı.
Dünyanın rüzgârla yani nefesle çalışan ilk web sitesi
kurularak onbinlerce kişinin tıklayarak biriktirdiği sanal
enerji oranında, köy okullarının enerji giderleri Şirket
tarafından karşılandı.
Paydaş Katılımı…
Zorlu Enerji, İkizdere Hidroelektrik Santrali kapasite
artırımı projesi kapsamında, Türkiye’de bir ilki
gerçekleştirerek ÇED (Çevresel Etki Değerlendirme)
sürecini kendi isteğiyle dondurdu ve bir paydaş katılım
planı hazırladı. Bağımsız bir ekip tarafından yürütülen
Paydaş Katılım Planı Projesi ile, yerel ve ulusal geniş bir
paydaş kitlesinin görüşlerini alarak gerçek bir çevresel
sosyal etki analizi çalışmasının da ilk adımı atıldı. Zorlu
Enerji, yatırım kararı alınmadan önce yöre halkını, sivil
toplum örgütlerini ve yerel yönetimleri şeffaf bir şekilde
bilgilendirerek karşılıklı görüş alışverişi sağlanmasını
öncelik kabul ederek sektöründe ilk kez bu seviyede bir
paydaş katılımına zemin hazırlamış oldu. Grup, Gökçedağ
Rüzgâr Santrali’nin yatırım aşamasında da paydaşlarla
iletişime büyük önem verdi ve düzenli toplantılar yaptı.
Ayrıca, projelerin yatırım aşamasında yöre halkının
sosyal ve ekonomik durumunun araştırmalarla
tespiti yapılmaktadır. Gökçedağ projesi sırasında
yörede gerçekleştirilen araştırmalar ve toplantılar bu
uygulamaların örnekleridir.
Kurumsal İlkeler Rehberi…
Şirket’in çalışma ilkelerini içeren Kurumsal İlkeler Rehberi,
Türkçe ve İngilizce olarak web sitesinde yayınlandı.
İklim Değişikliği Sergisi, Zorlu EnerjiSponsorluğunda İstanbul’da
Sponsorları arasında Zorlu Enerji Grubu’nun da yer aldığı
“İklim Değişikliği Sergisi: Hayata Tehdit ve Yeni Enerji
Geleceği” sergisi Santralistanbul’da açıldı. Amerikan Doğal
Tarih Müzesi’nin 2008 yılında ilk kez New York’ta dünyaya
tanıttığı ve 15 Ocak 2012 tarihine kadar devam eden sergi,
özellikle çocukları ve gençleri iklim değişikliği ve küresel
ısınma konularında bilinçlendirmeyi hedefledi.
54
Raporlar ve Finansal BilgilerKurumsal Yönetim İlkelerine Uyum RaporuKurumsal Yönetim Beyanı
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’de (“Şirket”) 2005 yılında
başlatılan kurumsal yönetim çalışmaları kapsamında Şirket
bünyesinde kurulan mekanizmalar, Kurumsal Yönetim
İlkeleri doğrultusunda işletilmeye başlandı. Bu çalışmalar
sırasında, ilk aşamada hissedarlara eşitlikçi, hesap
verebilir, sorumlu ve şeffaf bir yapı sunabilmek amacı ile
Şirket’in esas sözleşmesinde bir dizi değişikliğe gidildi.
Yapılan bu değişiklikler ile azınlık hissedarlara Kurumsal
Yönetim İlkeleri’nde öngörülen haklar tanınırken,
yönetim yapısında da “daha iyi yönetim” hedeflenerek
radikal değişiklikler gerçekleştirildi. Kurumsal yönetim
uygulamaları, esas sözleşme değişikliğinin ardından Şirket
bünyesinde kurumsal yönetim mekanizmalarının kurulması
ile devam ettirildi. Yönetim Kurulu’nun etkinliği bağımsız
üyeler ile artırılırken, Yönetim Kurulu’na bağlı Denetim
Komitesi ile de yönetimde etkinliğin artırılması hedeflendi.
Bu kapsamda, 2011 yılında Şirket bünyesinde Kurumsal
Yönetim İlkeleri’ne uyumu daha da geliştirmek üzere
yapılan çalışmalar aşağıda kısaca yer almaktadır.
• Esas sözleşme revize edilerek yatırımcıların bilgisine
sunuldu.
• Yatırımcı ilişkileri web sitesinin içeriği genişletildi.
• Şirketimizin çalışma ilkelerini içeren Kurumsal İlkeler
Rehberi, Türkçe ve İngilizce olarak web sitesinde
yayınlandı.
Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin uygulanması
esnasında Şirket yapısı ile uyuşmayan ve faaliyetleri
engelleyebileceği düşünülen bazı ilkelere yer verilmedi.
Söz konusu ilkeler ve bu ilkelere uyulmama sebepleri
aşağıda özetlenmiştir:
• Birikimli oy uygulaması: Şirket birikimli oy kullanma
yöntemini benimsememiştir. Ancak, Yönetim Kurulu’nda
yer alan bağımsız üyeler vasıtasıyla, birikimli oy
yönteminin sağlayacağı temsil yerine getirilmektedir.
• Şirket esas sözleşmesinde “bölünme ve hisse değişimi,
önemli tutardaki maddi/maddi olmayan varlık alım/
satımı, kiralanması veya kiraya verilmesi veya bağış ve
yardımda bulunulması ile üçüncü kişiler lehine kefalet,
ipotek gibi teminat verilmesi” gibi önemli nitelikteki
kararların Genel Kurul’da alınacağına ilişkin düzenleme
yapılmamıştır. Bunun nedeni, Şirket’in içinde bulunduğu
sektör gereği sık sık alım satım veya kiralama yapmasıdır.
Gerçekleştirilecek her bir işlem için Genel Kurul toplantısı
gerçekleştirmenin söz konusu işlemleri önemli ölçüde
geciktirebileceği düşünülerek ve alım satım ve kiralama
işlemlerinin mümkün olan en kısa sürede gerçekleşmesi
ve önemli fırsatların kaçırılmamasını teminen bu maddenin
esas sözleşmeye eklenmesinden kaçınılmıştır.
Şirket, bu beyan ile şeffaf ve eşitlikçi bir yönetim şeklini
benimsemiş, ayrım yapmaksızın tüm ortaklarına karşı
sorumlu, hesap verebilir bir yönetim anlayışını oluşturmayı
hedeflemiştir.
Zaman içerisinde Kurumsal Yönetim İlkeleri
doğrultusunda yapılacak yenilikler Şirket’in web
sitesi (www. zorluenerji.com.tr) vasıtasıyla kamuya
açıklanacaktır.
BÖLÜM I- PAY SAHİPLERİ
1.1 Pay sahipleri ile ilişkiler birimi
• Şirket, pay sahipleri ile olan ilişkilerini Zorlu Şirketler
Grubu Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal Finansman
Direktörlüğü vasıtasıyla sürdürmektedir. Şirket’in pay
sahipleri ile olan ilişkilerini yürüten direktörlük ile ilgili
bilgiler aşağıda yer almaktadır:
Kurumsal Finansman ve Yatırımcı ile İlişkiler Birimi
Direktörü olarak Sn. Figen Çevik görev yapmaktadır.
Kurumsal Finansman ve Yatırımcı ile İlişkiler Birimi ile
irtibat, Şirket web sitesinden gerçekleştirilebileceği
gibi söz konusu Birim ile 0 212 456 23 00 no’lu irtibat
telefonunu aramak ve [email protected] adresine
e-posta göndermek suretiyle de iletişim kurulabilir.
Kurumsal Finansman ve Yatırımcı ile İlişkiler Birimi’ne ait
direkt telefon ve e-posta adresi ile sürekli erişim mümkün
kılınmıştır.
55
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
• 2011 yılı içerisinde Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal
Finansman Direktörlüğü’nün, Şirket adına yürütmüş
olduğu başlıca faaliyetler aşağıda özet olarak yer
almaktadır:
- Çeşitli aracı kurumlar tarafından düzenlenen altı adet
konferansa iştirak edilmiştir
- Yatırımcılarla ve analistlerle yaklaşık 100 adet birebir
görüşme yapılmıştır.
- Dönem içerisinde birime e-posta yolu ile 100’ün üzerinde
soru ve telefon ile yaklaşık 100 soru gelmiştir.
• Bu başvurulara yatırımcıların talebi doğrultusunda
telefon, e-posta ve posta ile yazılı ve sözlü olarak cevap
verilmiştir. Yapılan başvurulara Şirket’in bilgilendirme
politikası doğrultusunda açık, net ve ayrıntılı olarak
cevap verilmiş, ticari sır kapsamına girmeyen her soru
yatırımcıları tatmin edecek şekilde cevaplandırılmıştır.
1.2 Pay sahiplerinin bilgi edinme haklarının kullanımı
• 2011 yılını kapsayan dönem içerisinde pay sahipleri ve
menfaat sahipleri tarafından çeşitli konularda bilgi talep
edilmiştir. Bilgi taleplerinin içeriğine ilişkin dağılım aşağıda
yer almaktadır:
• %10 hisse fiyatı
• %20 çeşitli sorular (yatırımlar, genel kurul bilgileri gibi)
• %70 faaliyet ve finansal performans
• Pay sahiplerinin haklarının kullanımını etkileyecek
gelişmelerin yatımcılara duyurulması için 2011 dönemi
içerisinde kullanılan araçlar, Kamuyu Aydınlatma
Platformu (KAP) aracılığıyla yapılan özel durum
açıklamaları ve Şirket web sitesi olmuştur.
• Pay sahipliği hakları arasında önemli bir yer tutan bilgi
edinme hakkının kolayca uygulanması için, 2011 yılında
Yatırımcı İlişkileri web sitesinin içeriği genişletilmiştir ve
yerli ve yabancı yatırımcılara en fazla bilginin en kısa
zamanda eşzamanlı, doğru, hızlı, tam ve anlaşılabilir
şekilde aktarılabilmesi sağlanmıştır.
• 2006 yılı Olağan Genel Kurulu’nda ortaklara sunulan
esas sözleşme değişikliğinde yer alan özel denetçi
atanmasına ilişkin madde “Şirket’in halka açık paylarının
yüzde beşini temsil eden pay sahipleri, belli bir maddi
vakıanın özel olarak incelenmesi için Genel Kurul’dan
özel denetçi atanmasını talep edebilir. Bu talebin Genel
Kurul’ca reddi halinde Şirket sermayesinin en az 20’de
birini temsil eden pay sahipleri yetkili mahkemeden
durumun incelenmesi ve aydınlatılması için özel denetçi
atanmasını talep etme hakkına sahiptir.” şeklinde olup,
bugüne kadar özel denetçi atanmasına ilişkin olarak
Şirketimize gelen herhangi bir talep olmamıştır.
1.3 Genel Kurul bilgileri
•Şirket’in 2010 yılı Genel Kurul toplantısı, 31.05.2011
tarihinde saat 14.00’de, Organize Sanayi Bölgesi Sarı Cad.
No: 29 Bursa adresinde gerçekleşmiştir.
• Toplantıya ait davet, ilgili mevzuat ve esas sözleşmede
öngörüldüğü gibi ve gündemi de ihtiva edecek şekilde,
Türkiye Sicil Gazetesi’nin 10.05.2011 tarih ve 7812 sayılı
nüshasında ve 10.05.2011 tarihli Dünya Gazetesi ile
10.05.2011 tarihli Bursa Hakimiyet Gazetesi’nde ve ayrıca
Şirket’in web sitesi www.zoren.com.tr adresinde ilan
edilmiş ve toplantı zamanı ve gündeminin bildirilmesi
suretiyle uygun görülen süre içinde gerçekleştirilmiştir.
• Genel Kurul toplantısı menfaat sahiplerinin ve medyanın
katılımına açık olmasına rağmen menfaat sahipleri ve
medyadan katılım olmamıştır.
• Şirket’in toplam 281.665.350 TL’lik sermayesine tekabül
eden 28.166.535.000 adet hisseden 183.161.887,43 TL’lik
sermayeye karşılık 18.316.188.743 adet hisse asaleten
214.225,00 TL’lik sermayeye karşılık 21.422.500 adet hisse
vekaleten toplantıda temsil edilmiş olup gerek kanun
gerekse Şirket esas sözleşmesinde öngörülen asgari
toplantı nisabı sağlanmıştır.
• Nama yazılı pay sahiplerinin Genel Kurul’a katılımını
teminen pay defterine kayıt için bir süre öngörülmemiştir.
• Genel Kurul öncesinde yıllık faaliyet raporu, mali
tablolar, esas sözleşme Şirket merkezinde ve Zorlu Plaza
34310 Avcılar/İstanbul adresinde pay sahipleri için hazır
bulundurulmuştur. Ayrıca, bu bilgilerin tamamı Şirket’in
web sitesinde Genel Kurul ilanı ve gündem maddeleri ile
birlikte yayımlanmıştır.
• Genel Kurul’da pay sahiplerine soru sorma hakkı
tanınmıştır. Pay sahiplerinden gelen tüm sorulara ilgili
yöneticiler tarafından ayrıntılı olarak cevap verilmiştir. Pay
sahipleri tarafından Şirket’e yönelik olarak herhangi bir
öneri verilmemiştir.
56
• Şirket ana sözleşmesinde “bölünme, önemli tutarda mal
varlığı satımı/alımı, kiralanması” gibi önemli nitelikteki
kararların Genel Kurul’da alınacağına ilişkin bir hüküm yer
almamaktadır. Bu hususun yer almama nedeni, Şirket’in
içinde bulunduğu sektör gereği sık sık alım satım veya
kiralama yapmakta olması ve gerçekleştirilecek her
alım satım için Genel Kurul toplantısı gerçekleştirmenin
mümkün olamamasıdır. Bu nedenle bu maddenin ana
sözleşmeye eklenmesinden kaçınılmıştır.
• Genel Kurul tutanakları Şirket merkezinde ve Zorlu
Plaza 34310 Avcılar/İstanbul adresinde pay sahiplerinin
incelemesine açık tutulmaktadır. Ayrıca Şirket’in web
sitesinde Genel Kurullar’a yönelik her türlü ilan, belge ve
doküman pay sahiplerinin ve tüm menfaat sahiplerinin
bilgisine sunulmaktadır.
1.4 Oy hakları ve azınlık hakları
• Şirket hisselerinin tamamı, oy hakkı bakımından eşit
haklar ihtiva etmektedir. Oy hakkında, kâr payı hakkında
ve tasfiye payında herhangi bir imtiyaz bulunmamaktadır.
• Şirket, Rotor Elektrik Üretim A.Ş., Zorlu Hidroelektrik
Enerji Üretim A.Ş., Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi
A.Ş., Zorlu Rüzgâr Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş., Yeni
Gürsöğüt Enerji Elektrik Üretim A.Ş., Bundoran Financial
Corporation, Solad Energy Ltd., Dorad Energy Ltd., Zorlu
Enerji Pakistan Limited, ICFS International LLC, Ashdod
Energy Ltd., Ramat Negev Energy Ltd. unvanlı şirketlerde
çeşitli oranlarda pay sahibidir.
• Şirket esas sözleşmesinde azınlık hissedarlara (%5)
yönelik olarak SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri’nde yer alan
haklar ile ilgili düzenlemeler getirilmiştir.
• Azınlık hissedarları ve menfaat sahipleri yönetimde
temsil edilmemektedir. Ancak, azınlık hissedarlar başta
olmak üzere tüm hissedarları ve menfaat sahiplerini eşit
olarak temsil etmek üzere iki bağımsız Yönetim Kurulu
üyesi Yönetim Kurulu’nda görev yapmaktadır.
• Şirket esas sözleşmesinde birikimli oy kullanma
yöntemine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır. Ancak,
Yönetim Kurulu’nda yer alan bağımsız üyeler vasıtasıyla,
birikimli oy yönteminin sağlayacağı temsil yerine
getirilmektedir.
1.5 Kâr dağıtım politikası ve kâr dağıtım
zamanı
• Şirket’in kâr dağıtımı konusunda imtiyazlı hisseleri
bulunmamaktadır. Şirket’in her bir hissesi eşit oranda kâr
payı alma hakkına sahiptir.
• Şirket’in Genel Kurul toplantı gündeminde (Madde 8)
2010 yılı kârına ilişkin öneri katılımcılara açıklanmış ve oy
çokluğu ile kabul edilmiştir.
• SPK’nın 15.01.2007 tarih ve 2007/3 sayılı duyurusu
gereği, şirketin kâr dağıtım politikasına ilişkin olarak
“2007 ve izleyen yıllarda ana sözleşme hükümleri
dâhilinde hissedarlarına net dağıtılabilir kârın asgari
%25’i kadar nakit veya hisse senedi şeklinde temettü
olarak dağıtılacaktır. Ulusal ve global ekonomik şartlar ile
Şirket’in büyüme planına bağlı olarak dağıtılacak temettü
miktarı Yönetim Kurulu tarafından her yıl Olağan Genel
Kurul toplantısında önerilecektir.” şeklindeki 07.05.2007
tarih ve 2007/9 no’lu Yönetim Kurulu kararındaki kâr
dağıtım politikasının uygulanmasına aynen devam
edileceği 31 Mayıs 2011 tarihinde yapılan 2010 yılı Genel
Kurul toplantısında pay sahiplerinin bilgisine sunulmuştur.
• Vergi Usul Kanunları’na göre hazırlanan mali tablolarda
kâr çıkmasına rağmen, Sermaye Piyasası Kanunu ile ilgili
Seri XI, Sıra: 29 no.’lu “Sermaye Piyasasında Finansal
Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”ne göre hazırlanan
Konsolide Mali Tablolar’da zarar çıktığı için 2010 yılı Genel
Kurulu’nda kâr dağıtılmamasına karar verilmiş ve kâr
dağıtımı gerçekleşmemiştir.
1.6 Payların devri
• Şirket esas sözleşmesinde pay devrini kısıtlayan bir
hüküm bulunmaktadır.
• “Şirketin nama yazılı hisselerinin %5 ve üzerinin
devri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (“EPDK”)
düzenlemeleri doğrultusunda, işbu ana sözleşmenin
6. maddesine tabii olarak EPDK’nın iznine tabidir”
ve “Şirket’in hisselerinin devri Türk Ticaret Kanunu,
Sermaye Piyasası Mevzuatı, EPDK Mevzuatı ve iş bu
ana sözleşme hükümlerinin saklı tutulması kaydıyla
serbesttir.” hükümleri esas sözleşmenin 21. maddesinde
yer almaktadır.
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu
57
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
• Esas sözleşmenin 6. maddesinin 9. fıkrası “Şirket’in
sermayesinin %5 veya daha fazlasını temsil eden payların,
doğrudan veya dolaylı olarak bir gerçek veya tüzel kişi
tarafından edinilmesi ile bir ortağa ait payların tüzel kişilik
sermayesinin %5’ini aşması sonucunu veren pay edinimleri
ve/veya bir ortağa ait payların yukarıdaki oranların altına
düşmesi sonucunu veren pay devirleri için veya hallerinde
her defasında EPDK onayı alınacaktır. Bu hüküm oy hakkı
edinilmesi halinde de geçerlidir” şeklindedir.
BÖLÜM II- KAMUYU AYDINLATMA VE ŞEFFAFLIK
2.1 Şirket bilgilendirme politikası
• Şirket Bilgilendirme Politikası 2005 yılında SPK
Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde oluşturulmuştur.
Bilgilendirme Politikası 25 Ağustos 2009 tarihinde
revize edilerek İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Günlük
Bülteni’nde ve Şirket’in web sitesinde (www.zorluenerji.
com.tr) ilan edilmek suretiyle kamuya açıklamıştır.
• Şirket bilgilendirme politikasının içeriği ana hatları ile
aşağıda yer almaktadır:
- Kamuya yapılacak açıklamaların tam, adil, doğru,
zamanında, anlaşılabilir ve kolay ulaşılabilir bir şekilde
eşzamanlı olarak yapılması,
- Bilgilendirme politikasının oluşturulması, uygulanması
ve geliştirilmesinden yetkili ve kamuyu aydınlatmadan
sorumlu olan kişilerin belirlenmesi,
- Bilgilendirme yöntem ve araçlarının belirlenmesi,
- Finansal raporların kamuya açıklanması ve yetkili kişilerin
belirlenmesi,
- Özel durumların kamuya açıklanması ve yetkili kişilerin
belirlenmesi,
- Yazılı-Sözlü Açıklamalar-Basın Açıklamaları-Konferanslar
ve Kamuya açıklama yapmaya yetkili kişilerin belirlenmesi,
- Geleceğe yönelik yapılacak açıklamalar,
- Açıklama yapma yasağı/sessiz dönem,
- Web sitesi,
- Haber, söylenti ve spekülasyonların takibi,
- İdari sorumluluğu bulunan kişilerin belirlenmesinde
kullanılan kriterlerin tespit edilmesi,
- İçsel bilginin gizliliğinin korunması.
• Bilgilendirme Politikası’nın uygulanması, geliştirilmesi ve
takip edilmesinden Yönetim Kurulu sorumludur. Kamuyu
aydınlatma ile ilgili her türlü hususu gözetmek ve izlemek
finansal yönetim ve raporlamadan sorumlu yöneticiler ile
pay sahipleriyle ilişkiler biriminin sorumluluğundadır. Söz
konusu yetkililer, Kurumsal Yönetim Komitesi, Denetim
Komitesi ve Yönetim Kurulu ile yakın işbirliği içinde bu
görevlerini yerine getirirler.
2.2 Özel durum açıklamaları
• Şirket 2011 yılı içerisinde SPK düzenlemeleri uyarınca
toplam 57 adet özel durum açıklaması yapmıştır. Yapılan
Açıklamalara yönelik olarak İMKB’den ve SPK’dan ek
açıklama yapılmasına ilişkin bir talep gelmemiştir.
• Şirket yurt dışı borsalarda işlem görmediği için yapılan
açıklamalar yurt içi ile sınırlı kalmıştır.
2.3 Şirket internet sitesi ve içeriği
• Şirket’in kolay ulaşılabilir ve aktif bir internet sitesi
bulunmaktadır. SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri II. Bölüm
Madde 1.11.5’te yer alan tüm bilgilere internet sitesinde yer
verilmiş ayrıca bu bölümde yer almayan ancak Kurumsal
Yönetim İlkeleri açısından önemli olan bilgilendirmelere de
internet sitesinde yer verilmiştir.
• Web sitesinde yer alan bilgiler sürekli olarak
güncellenmektedir. Bu kapsamda 2011 yılında Yatırımcı
İlişkileri web sitesinin içeriği genişletilmiştir.
• Web sitesine www.zorluenerji.com.tr adresinden
ulaşılabilir.
58
2.4 Gerçek kişi nihai hakim pay sahibi/sahiplerinin açıklanması
• Şirket’in nihai hakim ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:
Ortaklar Sermaye Hissesi (%) Nominal Hisse Değeri (Bin TL)
Zorlu Holding A.Ş. 45,7 128.815
Korteks Mensucat San. ve Tic. A.Ş. 17,5 49.425
Halka Açık 32,0 90.080
Diğer 4,8 13.345
Toplam 100,0 281.665
• Şirket’in ana ortağı Zorlu Holding A.Ş.’nin ortaklık yapısı:
Ortaklar Sermaye Hissesi (%) Nominal Hisse Değeri (Bin TL)
Ahmet Nazif Zorlu 47 1.482.850
Olgun Zorlu 32 1.009.600
Zeki Zorlu 15 473.250
Türkan Zorlu 1 31.550
Zülal Zorlu 1 31.550
Selen Zorlu Melik 1 31.550
Fatma Şehenaz Çapkınoğlu 1 31.550
Şehminur Aydın 1 31.550
Mehmet Emre Zorlu 1 31.550
Toplam 100 3.155.000
2.5 İçeriden öğrenilebilecek durumda olan kişilerin kamuya duyurulması
• Şirket, içeriden öğrenenlerin ticaretine ilişkin olarak
Sermaye Piyasası Kanunu ve ilgili mevzuata olan uyumun
sağlanmasının yanı sıra Şirket içinde uygulanmak üzere
“içeriden öğrenenlerin ticaretine ilişkin” bir politika
oluşturmuştur.
• Şirketimizde içsel bilgilere düzenli erişimi olanların listesi
SPK’nın Seri. VIII No.: 54 tebliği uyarınca Yatırımcı İlişkileri
Birimi tarafından hazırlanır, Merkezi Kayıt Sistemi’ne
(MKS) iletilir ve değişiklik olduğunda MKS’de güncellenir.
Listedeki kişiler, içsel bilgilerle ilgili olarak ilgili mevzuatta
yer alan yükümlülükler ve bu bilgilerin kötüye kullanımı ve
uygunsuz dağıtımı ile ilgili yaptırımlar konusunda ayrıca
yazılı olarak imza karşılığı bilgilendirilir. Listedeki kişiler,
kamuya açıklanmamış içsel bilgileri aile üyeleri dahil hiç
kimseye açıklayamazlar ve İMKB’de işlem gören Şirket
payları ile ilgili olarak kamuya açıklanmamış içsel bilgiye
yönelik yorum yapamaz, görüş bildiremezler. İçsel bilgi
ile ilgili yorum yapması veya üçüncü kişilere açıklama
yapması halinde konu ile ilgili olarak Şirket tarafından
derhal özel durum açıklaması yapılır.
BÖLÜM III- MENFAAT SAHİPLERİ
3.1 Menfaat sahiplerinin bilgilendirilmesi
• Şirket, menfaat sahiplerinin kendilerini ilgilendiren
hususlarda bilgilendirilmelerini sağlamak amacıyla web
sitesinde yeniden düzenleme yapmış, Şirket ile ilgili her
türlü bilgiyi Kurumsal Yönetim İlkeleri doğrultusunda
menfaat sahiplerinin bilgisine sunmuştur.
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu
59
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
• Çalışanların bilgilendirilmelerini sağlamak için Şirket içi
“intranet” sistemi mevcut olup, Şirket’e ilişkin bilgilere bu
sistemden yetkiler dahilinde ulaşılabilmektedir. İntranet
sisteminde çalışanlara yönelik her türlü bilgi ayrıntılı olarak
yer almaktadır.
• Müşteri ve tedarikçilerin bilgilendirilmesine yönelik
olarak kendilerinden gelen toplantı talepleri halinde
bilgilendirme toplantıları düzenlenmektedir.
• Yatırımcıların ve aracı kurumların talepleri halinde ise
bu kuruluşlar ile birebir veya toplu olarak toplantılar
düzenlenmektedir.
3.2 Menfaat sahiplerinin yönetime katılımı
• Menfaat sahipleri yönetimde yer almamaktadır. Ancak,
yönetim ve icra kurulu toplantılarına belli aralıklarla ilk
ağızdan görüş bildirmek amacıyla çalışanların katılması
hususuna önem verilmektedir.
• Pay sahiplerinin ve diğer menfaat sahiplerinin yönetimde
temsili görevi ise Yönetim Kurulu’nda yer alan iki bağımsız
üye vasıtasıyla gerçekleştirilmektedir.
3.3 İnsan kaynakları politikası
• İnsan kaynakları politikası; işe alım, terfi, işten çıkartma,
eğitim, performans değerlendirme ve tazminat sistemini
içerecek şekilde hazırlanmıştır.
• Çalışanların mesleki ve kişisel gelişimini desteklemek
amacıyla gerçekleştirilecek eğitim çalışmaları
yapılandırılmış, hazırlanan Eğitim Kataloğu ile
çalışanlara ihtiyaçları doğrultusunda eğitim seçme
olanağı sağlanmıştır. Tüm eğitim çalışmalarının kariyer
planlamasına paralel bir biçimde izlenebilmesi amacıyla
hazırlanan Eğitim Portalı şirket içinden ve dışından tüm
çalışanların erişebileceği şekilde kullanımdadır.
• Çalışanlarla ilişkileri düzenlemek amacıyla bir temsilci
atanmamıştır. Çalışanların yönetimde temsili görevi ise
Yönetim Kurulu’nda yer alan iki bağımsız üye vasıtasıyla
gerçekleştirilmektedir.
• Çalışanlara eğitim, kariyer oluşturma, terfi ve başka
herhangi bir ayrım olmaksızın eşit davranılmaktadır.
Çalışanlardan ayrımcılık konusunda herhangi bir şikâyet
gelmemiştir.
• 2007 yılında “Beklenti Bulgu Anketi” olarak başlatılan
ve çalışanların iş yaşamını, çalışma koşullarını her
açıdan değerlendirdikleri Çalışma Hayatı Değerlendirme
Anketi” 2008’den itibaren bağımsız bir araştırma şirketi
tarafından gerçekleştirilmektedir. Araştırmanın sonuçları
tüm çalışanlarla paylaşılmakta, çalışanların beklentilerine
uygun çözümler geliştirilmektedir.
3.4 Müşteri ve tedarikçilerle ilişkiler
hakkında bilgiler
• Şirket, müşteri memnuniyetine büyük önem vermektedir.
Müşterilerin taleplerine en kısa zamanda yanıt verilmekte,
sorunların zaman kaybetmeksizin çözülmesi için tüm
imkânlar seferber edilmektedir.
• Müşteri memnuniyetinin sağlanmasına yönelik olarak
Müşteri Hizmetleri Birimi kurulmuştur. Birim, temel
olarak teknik ve finansal destek vermektedir. Müşterilerin
EPDK ve Hazine gibi düzenleyici kuruluşlara yönelik
olarak yaşadıkları sorunlarda aracı olarak da hizmet
verilmektedir.
• Şirket’in müşterileri ile direkt ilişki içerisinde olmaması
nedeniyle müşteri memnuniyeti çoğunlukla iskonto
payının yüksekliği ile ilişkili olmaktadır.
60
3.5 Sosyal sorumluluk
• Şirket, tüm faaliyetlerinde, Zorlu Holding tarafından
imzalanmış ve tüm Zorlu Grubu şirketlerini kapsamına
alan Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi’ni
hassasiyetle göz önünde bulundurmaktadır.
• Şirket, 2011 yılı içerisinde işletmelerinde ve
projelerinde çevresel etkilere ilişkin gerekli tüm yasal
tetkikleri yaptırmıştır. Tüm projelerin çevresel etkileri
incelenmektedir. Çevresel etki raporlarında çevrenin
korunmasına yönelik bugüne dek herhangi bir ihlal
saptanmamış olup tüm uygulamalar çevre ile uyumu göz
önüne alınarak gerçekleştirilmektedir.
• Bunun yanı sıra tüm çalışmalarda çevresel ve sosyal
etkiler izlendiği gibi, yöre halkının yaşam kalitesini
artırmaya yönelik projeler geliştirilmeye çalışılmaktadır.
Örneğin, Gökçedağ Rüzgâr Santrali Projesi, düzenli
olarak çevresel etkileri açısından izlenmekte, kuş
göçleri takip edilmekte, yöre halkına yönelik projeler
devreye alınmaktadır. Yörede üniversite eğitimini
sürdüren 106 öğrenciye Mehmet Zorlu Vakfı aracılığıyla
karşılıksız öğrenim bursu verilmektedir. 3.000 fidanlık
bir hatıra ormanının yanı sıra sahada 25.000 fidanlık bir
ağaçlandırma çalışması ile 17 hektarlık alanda habitat
restorasyonu uygulamaları yapılmıştır.
• Zorlu Enerji, çocukların enerji konusunda
bilinçlendirilmesine büyük önem vermekte olup bu amaçla
bir dizi çocuk kitabı yayınlamaya başlamıştır. 2011 yılında
“Zorlu ile Jeotermal Enerji” ve “Zorlu ile Doğal Gaz”
kitapları yayınlanmıştır. Ayrıca, ilköğretim öğrencilerini
yenilenebilir enerji kaynakları, enerji verimliliği ve tasarrufu
konusunda bilinçlendirmeye yönelik “Enerjimiz Çocuklar
İçin” kurumsal sorumluluk projesi kapsamında 40.000
çocuğa eğitim verilmiş olup bu çalışmalara devam
edilmesi kararlaştırılmıştır.
• Her Nefes Bir Enerji Projesi ile kırsal alandaki köy
okullarının elektrik ihtiyacının karşılanması için gönüllü
katılıma açık bir proje başlatılmıştır. Dünyanın rüzgârla
yani nefesle çalışan ilk web sitesi kurularak onbinlerce
kişinin tıklayarak oluşturduğu sanal enerji oranında, köy
okullarının enerji giderleri Şirket tarafından üstlenilmiştir.
• Şirket, projelerinin yörenin bir parçası olmasına ve
yöre halkı tarafından sahiplenilmesine büyük önem
vermektedir. Bu amaçla projelere başlamadan önce
bölgelerde yöre halkını bilgilendirme toplantıları ve
paydaş katılım planı çalışmaları düzenlemektedir.
• Ayrıca, projelerin yatırım aşamasında yöre halkının
sosyal ve ekonomik durumunun araştırmalarla
tespiti yapılmaktadır. Gökçedağ projesi sırasında
yörede gerçekleştirilen araştırmalar ve toplantılar bu
uygulamaların örnekleridir.
• Zorlu Enerji, karbon ayak izinin tespiti konusunda
çalışmalar gerçekleştirmiş, sektöründe CDP – Karbon
Saydamlık Projesi’ne katılan ve ISO 14064-1 Sera Gazı
Emisyon Standardı belgesine sahip olan tek şirket
olmuştur. Zorlu Enerji, 2011 yılında CDP kapsamında
“Türkiye Karbon Saydamlık Liderliği” ödülünü kazanmıştır.
• Şirketimiz ayrıca çevre korumaya yönelik olarak ISO
14001 Çevre Yönetim Sistem belgesi, ISO 9001:2000
Kalite Yönetim Sistem belgesi, OHSAS 18001 İş Güvenliği
ve Çalışan Sağlığı Sistem belgelerine sahiptir.
• Zorlu Enerji Grubu olarak gerçekleştirilen tüm çevresel
ve sosyal çalışmaları içeren bir Sürdürülebilirlik Raporu
hazırlanmıştır. 1 Ocak 2009 – 30 Haziran 2010 dönemini
kapsayan ve uluslararası raporlama standardı Global
Reporting Initiative (GRI) G3 ilkelerinin kılavuzluğunda
hazırlanan Sürdürülebilirlik Raporu’yla enerji sektöründe
bu çalışmayı gerçekleştiren ilk şirket olan Zorlu Enerji,
rapora uluslararası raporlama standardı Global Reporting
Initiative (GRI) onayını almıştır.
• Sürdürülebilirlik performansını çevre, çalışanlar, en
geniş anlamdaki paydaş kitlesi ve sosyal sorumluluk
ana eksenlerinde ele alan rapor, Zorlu Enerji Grubu’nda
gerçekleştirilen sistematik ve uluslararası denetime açık
çalışmaların ışığında, üst ve orta düzey yöneticiler ile
yapılan görüşme ve çalışmaların yanı sıra paydaşların
değerlendirmeleri kapsamında hazırlanmıştır.
• Sürdürülebilirlik Raporu, Türkçe ve İngilizce dillerinde
www.zorluenerji.com.tr web sitesinde yayınlanmıştır.
• Şirketimizin çalışma ilkelerini içeren Kurumsal İlkeler
Rehberi, Türkçe ve İngilizce olarak web sitesinde
yayınlanmıştır.
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu
61
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
• Şirket Yönetim Kurulu toplam yedi kişiden oluşmaktadır.
Yönetim Kurulunda yer alan yedi üyeden üçü icrada yer
almayan üye, ikisi bağımsız üye niteliğine, ikisi ise icrada
yer alan üye niteliğine sahiptir.
• Yönetim Kurulu üyelerinden Elmas Melih Araz ve Aziz
Can Tuncay SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri Bağımsızlık
Kriterlerine uygun olarak bağımsızlık niteliğine sahiptir.
Bağımsız yönetim kurulu üyelerinin faaliyet döneminde
bağımsızlıklarını ortadan kaldıracak bir durum olmamıştır.
• Yönetim Kurulu üyelerinin Şirket dışı başka görev veya
görevler almasına ilişkin olarak herhangi bir sınırlama
getirilmemiştir.
4.2 Yönetim Kurulu üyelerinin nitelikleri
• Yönetim Kurulu üye seçiminde aranan asgari nitelikler
SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri 3.1.1, 3.1.2, ve 3.1.5
maddelerinde yer alan niteliklerle örtüşmektedir.
• Şirket esas sözleşmesi Madde 7 ile Yönetim Kurulu
üyelerinin sahip olması gereken asgari unsurlar belirlenmiş
ve uygulanmaktadır.
• Yönetim Kurulu üyelerinin bugüne dek eğitim
veya uyum programı almaya yönelik bir ihtiyaçları
olmamıştır. Ancak, gerek duyulması halinde eğitim ve
uyum programları Kurumsal Yönetim Komitesi’nce
uygulanacaktır.
BÖLÜM IV- YÖNETİM KURULU
4.1 Yönetim Kurulu’nun yapısı, oluşumu ve bağımsız üyeler
Üye Görevi Üyelik Vasfı
Zeki Zorlu Yönetim Kurulu Başkanı İcrada Yer Almıyor
Elmas Melih Araz Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Bağımsız Üye
Olgun Zorlu Üye İcrada Yer Almıyor
Selen Zorlu Melik Üye İcrada Yer Alıyor
Murat Sungur Bursa Üye İcrada Yer Alıyor
Aziz Can Tuncay Üye Bağımsız Üye
Burak İsmail Okay Üye İcrada Yer Almıyor
4.3 Şirket’in misyon ve vizyonu ile
stratejik hedefleri
• Yönetim Kurulu, Şirket’in misyon ve vizyonunu belirlemiş
ve kamuya açıklamıştır.
Misyon: Enerjinin her dalında Türkiye’de lider, dünyada da
bölgesel bir güç olmak.
Vizyon: Güvenli, kaliteli, çevreye uyumlu, sürdürülebilir
enerji üretmek ve dağıtmak; etkin, pazar ve müşteri
odaklı çalışmalarımızla hissedarlarımız, müşterilerimiz ve
çalışanlarımız için değer yaratmak.
• Yönetim Kurulu, yöneticiler tarafından oluşturulan
stratejik hedefleri onaylamaktadır.
• Şirket Yönetim Kurulu stratejik hedeflerin belirlenmesi
aşamasında ilgili birimlerin görüş ve önerilerini almaya
özen göstermektedir. Stratejik hedeflere ilişkin oluşturulan
öneriler Yönetim Kurulu’na raporlanmakta ve hedeflerin
en kısa zaman içerisinde uygulanması yönünde çalışmalar
yapılmaktadır. Hedeflere ulaşılma derecesi mali tablo
dönemlerinde ve yıl sonunda faaliyetler itibarıyla sonuçlar
izlenerek ölçülmektedir. Yönetim Kurulu yılda bir kez,
Şirket’in hedeflerine ulaşma derecesini, faaliyetlerini ve
geçmiş performansını gözden geçirmek amacıyla yıllık bir
değerlendirme yapar.
62
4.4 Risk yönetimi ve iç kontrol
mekanizması
• Şirket, Yönetim Kurulu risk yönetimi ve iç kontrolün
sağlanması amacıyla Şirket içinde SAP sistemini
kullanmaktadır. SAP sistemi vasıtasıyla işletmelerdeki
tüm entegre iş süreçlerinin bilgisayar sistemleri üzerinde
yürütülmesi/kaydedilmesi sağlanarak işletmeye hız ve
verimlilik kazandırılır. Ayrıca bu sistem ile çalışanların
ve yöneticilerin yetkileri doğrultusunda kendilerini
ilgilendiren her türlü bilgi ve raporlamaya ulaşması
sağlanmaktadır.
• İç kontrole yönelik olarak ayrıca Şirket’in intranet
sisteminde sorun takibine yönelik bir program
oluşturulmuştur ve etkin olarak işletilmektedir. Oluşan
her kademedeki sorun, ilgili yöneticiye iletilmekte ve
çözümlenmektedir.
• Şirket Yönetim Kurulu mevcut ve potansiyel risklerini
tanımlamış ve bu risklere yönelik politikaları belirlemiştir.
• “Zorlu Holding İç Denetim Bölümü Risk Bazlı İç Denetim
Yaklaşımı” 2010 yılı içerisinde olgunlaştırılarak üst
yönetime sunulmuştur, uygun görülerek sistematik bir
denetim metodolojisi ile üst yönetime risk yönetimi ve iç
kontrollere yönelik sürekli bilgi verilmektedir.
4.5 Yönetim Kurulu üyeleri ile yöneticilerin yetki ve sorumlulukları
• Yönetim Kurulu üyelerinin yetki ve sorumlulukları esas
sözleşmede yer almaktadır.
Yönetim Kurulu’nun esas sözleşmede de yer alan yetki ve
sorumlulukları aşağıda sıralanmıştır:
- Şirket’in misyon ve vizyonunu belirleyerek kamuya
açıklamak ve belirlenen hedeflere ulaşılmasını takip etmek
ve denetlemek;
- Şirket’i pay sahipleri ve üçüncü kişilere karşı temsil
etmek, bu konuda Şirket prensiplerini belirlemek;
- Şirket’in yıllık bütçe ve iş planlarını onaylamak;
- Şirket faaliyetlerinin mevzuata, esas sözleşmeye, iç
düzenlemelere uygunluğunu gözetmek;
- Şirket defterlerinin usulüne uygun tutulmasını sağlamak;
- Şirket bilânço, kâr ve zarar hesaplarını düzenlemek,
yıllık faaliyet raporunu hazırlamak, Genel Kurul’dan önce
bunları pay sahiplerinin incelemesine sunmak;
- Kârın nasıl dağıtılacağı hususunda Genel Kurul’a teklifte
bulunmak;
- Genel Kurul’u olağan veya olağanüstü toplantıya davet
etmek ve Genel Kurul toplantıları ile ilgili prosedürü yerine
getirmek;
- Genel Kurul’da pay sahiplerince alınan kararların yerine
getirilmesini gözetmek;
- Uyulması gereken etik kurallar da dahil olmak üzere,
Şirket çalışanlarının uyması gereken kuralları belirlemek;
- Şirket Bilgilendirme Politikasını belirlemek ve kamuya
açıklamak;
- Genel Müdür’ü atamak, görev süresini belirlemek ve
gerektiğinde azletmek;
- Yönetim Kurulu’na bağlı komiteleri oluşturmak, üyelerini
seçmek ve çalışma esaslarını belirlemek, etkin ve verimli
çalışmalarını sağlamak;
- Şirket üst düzey yöneticileri ile ilgili olarak Kurumsal
Yönetim Komitesi’nin önerilerini değerlendirmek.
4.6 Yönetim Kurulu’nun faaliyet esasları
• Yönetim Kurulu toplantı gündemleri Yönetim Kurulu
başkanı ve üyeler tarafından belirlenir. Gündemin
belirlenmesi aşamasında yöneticilerden gelen taleplere
önem verilir.
• Yönetim Kurulu 2011 yılında 36 kez toplanmış;
kararlardan 29’u oybirliği ile yedisi ise katılanların oy birliği
ile alınmıştır.
• Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde Şirket
bünyesinde Yönetim Kurulu’na bağlı olarak çalışan
bir sekretarya oluşturulmuştur. Sekretarya, Yönetim
Kurulu tutanaklarının tutulması, arşivlenmesi ve Yönetim
Kurulu üyelerine yönelik olarak eşzamanlı bilgilendirme
yapılmasını sağlamak amacıyla görev yapmaktadır.
Ayrıca, sekretarya vasıtasıyla gündem ve gündeme ilişkin
bilgiler ve raporlar toplantılardan en az bir hafta önce
Yönetim Kurulu üyelerine ulaştırılmaktadır.
• Yönetim Kurulu toplantılarında oluşacak farklı görüşler
ve konulara ilişkin ayrıntılı karşı oy gerekçeleri zapta
geçirilmesi ve yazılı olarak Şirket denetçilerine iletilmesi
hususuna ilişkin karar alınmış olmakla beraber henüz
böyle bir durum oluşmamıştır. Esas sözleşmenin Genel
Kurul’da kabulünün ardından atanan bağımsız üyelerin de
farklı görüş açıkladığı konulara ilişkin karşı oy gerekçeleri
web sitesi vasıtasıyla kamuya açıklanacaktır.
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu
63
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
• SPK Kurumsal Yönetim İlkeleri IV. Bölüm 2.17.4’üncü
maddesinde yer alan Yönetim Kurulu toplantılarına fiilen
katılan Yönetim Kurulu üyeleri tarafından onaylanacak
maddeler için üyelerin fiilen katılımı sağlanmaktadır.
• Yönetim Kurulu üyelerinin başkan dâhil olmak üzere
hiçbirinin ağırlıklı oy hakkı ve/veya olumsuz veto hakkı
bulunmamaktadır. Tüm üyeler ve başkan eşit oy hakkına
sahiptir.
4.7 Şirket’le muamele yapma ve rekabet
yasağı
• Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu
üyelerinin Şirket’le herhangi bir işlem yapmaları veya
rekabet etmelerine ilişkin gündem maddesi her sene
Genel Kurul’un onayına sunulmaktadır.
• 2011 yılı içerisinde Yönetim Kurulu üyelerinin Şirket’le
işlem yapması veya rekabet etmesine ilişkin bir durum
olmamıştır.
• Kurumsal Yönetim İlkeleri çerçevesinde Şirket’le
muamele yapma ve rekabet yasağına ilişkin herhangi bir
durum meydana gelmesi halinde bundan dolayı olabilecek
çıkar çatışmaları kamuya açıklanacaktır.
4.8 Etik Kurallar
• Şirket etik kuralları yazılı olarak hazırlanmış ve
çalışanların bilgisine sunulmuştur. Yönetim Kurulu,
Şirket ve çalışanları için oluşturulmuş olan etik kuralların
uygulanmasına azami ölçüde özen gösterilmektedir.
4.9 Yönetim Kurulu’nda oluşturulan
komitelerin sayı, yapı ve bağımsızlığı
• Şirket, Sermaye Piyasası Kurumsal Yönetim İlkeleri
doğrultusunda, Yönetim Kurulu’na bağlı olarak çalışmak
üzere Kurumsal Yönetim ve Denetim Komitesi’ni
kurmuştur.
• Komite üyeleri birden fazla komitede görev
yapmamaktadır.
Denetim Komitesi
• Denetim Komitesi, Sermaye Piyasası Kurulu’nun Seri X,
No: 19 Madde 3 tebliği uyarınca kurulmuştur ve finansal ve
operasyonel faaliyetlerin sağlıklı bir şekilde gözetilmesini
teminen görev yapmaktadır.
• Denetim Komitesi Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal
Yönetim İlkeleri’ne uygun olarak yapılandırılmıştır. Komite
en az iki üyeden oluşmaktadır.
• Komite başkanı bağımsız üyeler arasından seçilmiştir
ve seçiminde de belli niteliklere sahip olmasına dikkat
edilmiştir. Komite başkanının daha önce benzer bir
görevde bulunmuş, mali tabloları analiz edebilecek bilgi
birikime sahip, muhasebe standartlarına vakıf ve yüksek
nitelikli olmasına özen gösterilmektedir.
• Denetim Komitesi başkanı Elmas Melih Araz’dır ve
bağımsız üyeler arasından seçilmiştir. Diğer üye Olgun
Zorlu’dur.
• Denetim Komitesinin yılda en az dört defa-her çeyrekte
bir kez olmak üzere- toplanmasına ilişkin esas sözleşme
madde 13/A’da düzenleme yapılmıştır.
• Komitenin ayrıntılı ve yazılı olarak düzenlenmiş çalışma
esasları doğrultusunda faaliyetlerini gerçekleştirmektedir.
2011 yılında Denetim Komitesi’nin gerçekleştirmiş olduğu
faaliyetler aşağıdadır:
- Şirket’in finansal ve operasyonel faaliyetleri takibi,
- Mevcut ve potansiyel risklerinin takibi,
- Finansal tabloların doğruluğu, yasalara uygunluğunu ve
şeffaflığının gözetimi ve onayı,
- Bağımsız denetim faaliyetinin etkinliğinin ve
performansının takibi,
- İç denetim fonksiyonun ve etkinliğinin gözetimi,
- Bağımsız denetçilerle toplantılar düzenlemek,
- İç kontrol sisteminin etkinliği ve yeterliliğinin takibi,
- İç kontrol sistemine ilişkin olarak elde edilen bulguların
değerlendirilmesi ve Yönetim Kuruluna raporlanması,
- İç kontrole ve iç denetime ilişkin raporların incelenmesi
ve onaylanması.
64
Kurumsal Yönetim Komitesi
• Sermaye Piyasası Kurulu Kurumsal Yönetim İlkeleri
Tebliği doğrultusunda kurulmuştur. Komite, Şirket’in
Kurumsal Yönetim İlkeleri’ne olan uyumunu izlemek ve
Şirket’e ilişkin atamalarda Yönetim Kurulu’na önerilerde
bulunmak üzere kurulmuştur.
• Komite, Yönetim Kurulu üyeleri arasından seçilen iki
kişiden oluşmaktadır. Komite başkanlığı görevi bağımsız
üyeler arasından seçilmiş Aziz Can Tuncay tarafından
yerine getirilmektedir. Kurumsal Yönetim Komitesi’nin
diğer üyesi ise Burak İsmail Okay’dır.
• Kurumsal Yönetim Komitesi’nin yılda en az üç defa
toplanmasına ilişkin esas sözleşme madde 13/A’da
düzenleme yapılmıştır.
• Komitenin ayrıntılı ve yazılı olarak düzenlenmiş çalışma
esasları doğrultusunda 2011 yılında gerçekleştirmiş olduğu
faaliyetler aşağıdadır:
- Şirket bünyesinde Kurumsal Yönetim İlkeleri’nin
yerleştirilmesi çalışmaları,
- Yönetim Kurulu yapısına ve etkinliğine ilişkin öneriler
getirilmesi,
- Komitelerin yapısı, çalışma tarzının değerlendirilmesi ve
önerilerde bulunulması,
- Yatırımcı İlişkileri Birimi’nin faaliyetlerinin gözden
geçirilmesi ve bu kapsamda önerilerin sunulması.
4.10 Yönetim Kurulu’na sağlanan mali haklar
• Yönetim Kurulu üyeleri ve denetçilere verilecek
olan huzur hakkı, her sene Genel Kurul tarafından
belirlenmektedir.
• Şirket Yönetim Kurulu üyelerine, sektör emsallerine
uygun olarak 2011 yılında toplam 77.000 TL brüt huzur
hakkı ödemesi yapılmıştır. Yönetim Kurulu Denetçileri
ise yıllık olarak 2.640 TL brüt ücret almaktadır. 2012
yılına ilişkin tutarlar, 2011 yılı Olağan Genel Kurulu’nda
alınacaktır.
• Yönetim Kurulu üyelerine yönelik olarak performans
ölçümü yapılmamaktadır. Şirket performansını yansıtan
bir ödüllendirme sistemi oluşturulmamıştır.
• Şirket herhangi bir yönetim kurulu üyesine ve
yöneticilerine borç vermemiş, kredi kullandırmamış,
üçüncü bir kişi aracılığı ile şahsi kredi adı altında kredi
kullandırmamış veya lehine kefalet gibi teminatlar
vermemiştir.
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum Raporu
65
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
KARAR TARİHİ : 12/04/2012
KARAR NO : 2012/8
KARARA KATILANLAR : Zeki ZORLU
Elmas Melih ARAZ
Olgun ZORLU
Selen ZORLU MELİK
Murat Sungur BURSA
Aziz Can TUNCAY
Burak İsmail OKAY
GÜNDEM: Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin 31.12.2011 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Finansal Tabloları
Hakkında,
ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ Yönetim Kurulu, Sn. ZEKİ ZORLU Başkanlığı’nda Şirket
merkezinde toplanmış, gündeminde bulunan konu müzakere edilerek aşağıdaki karar alınmıştır;
31.12.2011 tarihi itibarıyla düzenlenmiş bilançoları ile bu tarihte sona eren hesap dönemine ait gelir tablolarını ve diğer
finansal tabloların ve Yönetim Kurulu Faaliyet Raporunun kabulüne ve aynı şekli ile Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda
yayınlanmasına,
oybirliği ile karar verilmiştir.
YÖNETİM KURULU
Zeki ZORLU Elmas Melih ARAZ Olgun ZORLU
Yönetim Kurulu Başkanı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yönetim Kurulu Üyesi
Selen ZORLU MELİK Murat Sungur BURSA Aziz Can TUNCAY Burak İsmail OKAY
Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi Yönetim Kurulu Üyesi
Yönetim Kurulu Kararı
66
- Ortaklığın Unvanı : Zorlu Enerji Elektrik Üretim
Anonim Şirketi
- Merkezi : Organize Sanayi Bölgesi
Pembe Cd. No: 13 BURSA
- Sermayesi : 281.665.350.- TL.
- Faaliyet Konusu : Elektrik ve buhar üretimi
- Denetçilerin adı, soyadı ve görev : Şerif ARI – 1 yıl
süreleri, ortak veya şirketin personeli Hakan EŞTÜRK – 1 yıl
olup olmadıkları Şirket personeli ve ortak değildirler.
- Katılınan Yönetim Kurulu ve yapılan : 3-5
denetleme kurulu toplantıları sayısı
- Ortaklık hesapları, defter ve belgeleri : Şirketin yasal defter ve belgeleri üzerinde yapılan
üzerinde yapılan incelemenin kapsamı, incelemelerde kayıtların doğru ve düzgün
hangi tarihlerde inceleme yapıldığı ve bir şekilde muhasebe ilke ve kurallarına
varılan sonuç uygun olarak tutulduğu görülmüştür.
- Türk Ticaret Kanunu’nun 353’üncü : Şirket veznesinin dört defa sayımı yapılmış olup,
maddesinin 1’inci fıkrasının 3 numaralı mevcutların kayıtlara uygun olduğu anlaşılmıştır.
bendi gereğince ortaklık veznesinde
yapılan sayımların sayısı ve sonuçları
- Türk Ticaret Kanunu’nun 353’üncü : Ayda bir defa yapılan incelemede şirkete rehin ve
maddesinin 1’inci fıkrasının 4 numaralı teminat veya vedia olarak teslim edilen kıymetli
bendi gereğince yapılan inceleme evrak bulunmadığı anlaşıldı.
tarihleri ve sonuçları
- İntikal eden şikayet ve yolsuzluklar : Denetçiliğimize herhangi bir konuda şikayet ve
ve bunlar hakkında yapılan işlemler yolsuzluk müracaatı yapılmamıştır.
Zorlu Enerji Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nin 01.01.2011 - 31.12.2011 dönemi hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, ortaklığın esas
sözleşmesi ve diğer mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız.
Görüşümüze göre içeriğini benimsediğimiz 31.12.2011 tarihi itibarıyla düzenlenmiş bilanço, ortaklığın anılan tarihteki mali durumunu
01.01.2011 – 31.12.2011 dönemine ait gelir tablosu, anılan döneme ait faaliyet sonuçlarını gerçeğe uygun ve doğru olarak yansıtmaktadır.
Bilanço’nun ve Gelir Tablosu’nun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’nun ibra edilmesini onaylarınıza arz ederiz. 27.03.2012
Şerif ARI Hakan EŞTÜRK Denetçi Denetçi
Denetçi Raporu Özeti
Raporlar ve Finansal Bilgiler
ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş.GENEL KURULU’NA
67
genel bakış yönetim faaliyetler finansallarsürdürülebilirlik
01.01.2011-31.12.2011 Hesap Dönemi Kâr Dağıtım Teklifi
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu’nun 26.04.2012
tarihinde Şirket merkezinde yaptığı toplantıda alınan karar
doğrultusunda, 2011 yılına ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu’na
göre hazırlanan mali tablolarda kâr çıkmasına rağmen, Sermaye
Piyasası Kanunu ve ilgili Seri: XI, Sıra: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında
Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”ne göre hazırlanan
2011 yılı Konsolide Mali Tablolarda zarar çıktığı için 2011 Olağan
Genel Kurulu’nda kâr dağıtılmamasının teklif edilmesine, toplantıya
katılanların oybirliği ile karar verilmiştir.
Kâr Dağıtım Politikası
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu’nun 07.05.2007
tarihinde Şirket merkezinde yaptığı toplantıda alınan 2007/9 numaralı
karar neticesinde, Şirket Yönetim Kurulu’nda belirlenen temettü
politikası doğrultusunda 2007 yılı kârı dahil olmak üzere hissedarlara
net dağıtılabilir kârın asgari %25’i kadar nakit veya hisse senedi
şeklinde temettü olarak dağıtılması kararlaştırılmıştır. 31.05.2011
tarihli Olağan Genel Kurul toplantısında 07.05.2007 tarih ve 2007/9
numaralı kâr dağıtım politikasına ait alınan bu kararın uygulanmasına
aynen devam edileceği Genel Kurul’un bilgisine sunulmuştur. Ulusal
ve global ekonomik şartlar ve Şirket’in büyüme planına bağlı olarak
dağıtılacak temettü miktarı Yönetim Kurulu tarafından her yıl
Olağan Genel Kurul toplantısında önerilecektir.
ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş.’NİN 01.01.- 31.12.2011HESAP DÖNEMİNE AİTKONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş.’NİN01.01.-31.12.2011 HESAP DÖNEMİNE AİT
BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.Yönetim Kurulu’na
1. Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin 31.12.2011 tarihi itibariyle düzenlenmiş ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynak değişim tablosunu ve konsolide nakit akım tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları Sermaye Piyasası Kurulu’nun (“SPK”) yayımladığı denetim ilke ve kurallarına göre denetlemiş bulunuyoruz.
Finansal Tablolarla İlgili Olarak İşletme Yönetiminin Sorumluluğu
2. Şirket yönetimi finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, konsolide finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak, gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir.
Bağımsız Denetim Kuruluşunun Sorumluluğu
3. Bizim sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar, etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.
Bağımsız denetimimiz, konsolide finansal tablolardaki tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hileden ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk değerlendirmesinde, grubun iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil, bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan konsolide finansal tablolar ile iç kontrol sistemi arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir.
Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüş
4. Görüşümüze göre, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin 31.12.2011 tarihi itibariyle konsolide finansal durumunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide finansal performansını ve konsolide nakit akımlarını, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.
Görüşümüzü şartlandırmamakla beraber aşağıdaki hususa dikkatinizi çekmekteyiz: 31.12.2011 itibariyle, Şirket’in özkaynakları eksi 131.408.000 TL olmuştur. Şirket, 31.01.2012 tarih ve 2012/3 sayılı Yönetim Kurulu Kararı’na istinaden çıkarılmış sermayesini nakit karşılığı ve hissedarların ortaklık payları nispetinde 218.334.650 TL artırılarak 281.665.350 TL’den 500.000.000 TL’ye çıkarılması suretiyle %77,5 oranında artırılmasına karar vermiştir. Rapor tarihi itibariyle sermaye artırımı için Sermaye Piyasası Kurulu’na müracaat edilmiş olup gerekli izin ve onaylar 05.04.2012 tarihinde alınmıştır.
ENGİN Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik A.Ş.Member Firm of GRANT THORNTON International
Ajda Düzgün ErtuğrulSorumlu Ortak Başdenetçi
İstanbul, 12.04.2012
Abide-i Hürriyet CaddesiBolkan Center No:211 Kat:234381 Şişli İstanbul
72
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 ve 31.12.2010 Tarihleri İtibariyleKonsolide Bilanço (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
VarlıklarDipnot
referansları
Bağımsız denetimden
geçmiş 31.12.2011
Bağımsız denetimden
geçmiş 31.12.2010
Dönen varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri 4 68.469 131.396
Finansal yatırımlar 5 113.612 -
Türev finansal araçlar 7 - 1.883
Ticari alacaklar 8 40.835 29.048
Diğer alacaklar 9 222.353 144.099
Stoklar 10 5.711 2.598
Diğer dönen varlıklar 16 169.408 74.133
Toplam dönen varlıklar 620.388 383.157
Duran varlıklar
Finansal yatırımlar 5 22.836 764
Diğer alacaklar 9 201.678 68.873
Maddi duran varlıklar 11 2.479.442 2.120.523
Maddi olmayan duran varlıklar 12 15.703 14.905
Ertelenen vergi varlıkları 24 31.455 22.343
Diğer duran varlıklar 16 38.211 705
Toplam duran varlıklar 2.789.325 2.228.113
Toplam varlıklar 3.409.713 2.611.270
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
73
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 ve 31.12.2010 Tarihleri İtibariyleKonsolide Bilanço (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
KaynaklarDipnot
referansları
Bağımsız denetimden
geçmiş 31.12.2011
Bağımsız denetimden
geçmiş 31.12.2010
Kısa vadeli yükümlülükler
Finansal borçlar 6 604.198 663.243
Türev finansal araçlar 7 40.147 -
Ticari borçlar 8 305.629 119.203
Diğer borçlar 9 12.256 450
Dönem kârı vergi yükümlülüğü 24 76 875
Borç karşılıkları 14 606 821
Diğer kısa vadeli yükümlülükler 16 2.031 907
Toplam kısa vadeli yükümlülükler 964.943 785.499
Uzun vadeli yükümlülükler
Finansal borçlar 6 1.493.301 832.554
Ticari borçlar 8 197.015 215.978
Diğer borçlar 9 801.942 553.363
Kıdem tazminatı karşılığı 15 1.855 1.455
Ertelenen vergi yükümlülüğü 24 82.065 65.383
Toplam uzun vadeli yükümlülükler 2.576.178 1.668.733
Ana ortaklığa ait özkaynaklar
Ödenmiş sermaye 17.a 281.665 281.665
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları 17.b 102.575 102.575
Yabancı para çevrim farkları 17.c 99.507 (18.288)
Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler 17.d 4.399 2.668
Geçmiş yıllar zararı 17.e (215.311) (146.867)
Net dönem zararı (407.362) (66.725)
Kontrol gücü olmayan paylar 3.119 2.010
Toplam özkaynaklar (131.408) 157.038
Toplam kaynaklar 3.409.713 2.611.270
74
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 ve 31.12.2010 Tarihlerinde Sona Eren Yıllara ait Konsolide Gelir Tabloları(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
Dipnot
referansları
Bağımsız denetimden
geçmiş01.01.-31.12.2011
Bağımsız denetimden
geçmiş01.01.-31.12.2010
Sürdürülen faaliyetler
Satış gelirleri 18 444.942 433.996
Satışların maliyeti (-) (434.275) (423.871)
Brüt kâr 10.667 10.125
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) 19 (11.119) (10.807)
Genel yönetim giderleri (-) 19 (50.019) (34.313)
Diğer faaliyet gelirleri 21 8.871 64.527
Diğer faaliyet giderleri (-) 21 (9.336) (1.077)
Faaliyet kârı (zararı) (50.936) 28.455
Finansal gelirler 22 440.105 494.133
Finansal giderler 23 (844.068) (609.163)
Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi zararı (454.899) (86.575)
Sürdürülen faaliyetler vergi gideri
Dönem vergi gideri 24 (11.440) (2.510)
Ertelenmiş vergi gideri 24 (6.331) (3.438)
Sürdürülen faaliyetler dönem zararı (472.670) (92.523)
Durdurulan faaliyetler vergi sonrası dönem kârı - 16.892
Net dönem zararı (472.670) (75.631)
Dönem zararının dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar (65.308) (8.906)
Ana ortaklık payları (407.362) (66.725)
Hisse başına kayıp - TL, tam 25 (0,01) (0,00)
75
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 ve 31.12.2010 Tarihlerinde Sona Eren Yıllara ait Konsolide Kapsamlı Gelir Tabloları(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
Bağımsız denetimden
geçmiş01.01.-31.12.2011
Bağımsız denetimden
geçmiş01.01.-31.12.2010
Dönem zararı (472.670) (75.631)
Yabancı para çevrim farkındaki değişim 183.074 751
Diğer kapsamlı gelir 183.074 751
Toplam kapsamlı gider (289.596) (74.880)
Toplam kapsamlı giderin dağılımı
Kontrol gücü olmayan paylar (29) (9.173)
Ana ortaklık payları (289.567) (65.707)
76
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 ve 31.12.2010 Tarihlerinde Sona Eren Yıllara ait Konsolide Özkaynak Değişim Tabloları(Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
İliş
ikte
ki d
ipn
otl
ar
bu
ko
nso
lide fi
nan
sal ta
blo
ları
n a
yrı
lmaz p
arç
ası
nı o
luşt
uru
r.
Ö
de
nm
iş
serm
ay
e
Se
rmay
e
dü
ze
ltm
esi
fa
rkla
rı
Yab
an
cı
para
çe
vri
m
fark
ları
Kârd
an
ay
rıla
n
kıs
ıtla
nm
ış
ye
de
kle
r
Ge
çm
iş
yılla
r kârı
(z
ara
rı)
Ne
t d
ön
em
karı
(z
ara
rı)
Ko
ntr
ol
gü
cü
o
lmay
an
p
ay
lar
To
pla
m
özkay
nakla
r
01.
01.
20
10 i
tib
ari
yle
bakiy
e2
81.
66
5
102
.57
5
(19
.30
6)
2.6
68
(2
45
.67
7)
97
.89
1 9
.46
5
22
9.2
81
Kap
sam
lı g
elir:
Net
dö
nem
zara
rı-
--
--
(66
.725
)(8
.90
6)
(75
.63
1)
Diğ
er
kap
sam
lı g
elir:
Yab
an
cı p
ara
çevri
m f
ark
ları
--
1.0
18
--
-(2
67)
75
1
To
pla
m k
ap
sam
lı g
elir
(gid
er)
--
1.0
18
--
(66
.72
5)
(9.1
73
)(7
4.8
80
)
Bağ
lı o
rtaklık
satı
şı-
--
--
-1.3
24
1.
32
4
An
a o
rtaklık
dış
ı p
ayla
rdaki n
akit
se
rmaye a
rtış
ı-
--
--
-1.3
13
1.3
13
An
a o
rtaklık
dış
ı p
ayla
rdaki d
eğ
işim
--
--
919
-
(919
)-
Geçm
iş y
ıllar
kâr/
zara
rları
na t
ran
sfer
--
--
97.8
91
(97.8
91)
--
31.
12.2
010
iti
bari
yle
bakiy
e2
81.
66
5
102
.57
5
(18
.28
8)
2.6
68
(1
46
.86
7)
(66
.72
5)
2.0
10
157
.03
8
Kap
sam
lı g
elir:
Net
dö
nem
zara
rı-
--
--
(40
7.3
62)
(65
.30
8)
(47
2.6
70
)
Diğ
er
kap
sam
lı g
elir:
Yab
an
cı p
ara
çevri
m f
ark
ları
--
117.7
95
-
--
65
.279
18
3.0
74
To
pla
m k
ap
sam
lı g
elir
(gid
er)
--
117
.79
5
--
(40
7.3
62
)(2
9)
(28
9.5
96
)
An
a o
rtaklık
dış
ı p
ayla
rdaki n
akit
se
rmaye a
rtış
ı-
--
--
-1.15
0
1.15
0
An
a o
rtaklık
dış
ı p
ayla
rdaki d
eğ
işim
--
--
12
-(1
2)
-
Kard
an
ayrı
lan
kıs
ıtla
nm
ış y
ed
ekle
r-
--
1.73
1 (1
.73
1)-
--
Geçm
iş y
ıllar
kâr/
zara
rları
na t
ran
sfer
--
--
(66
.725
)6
6.7
25
-
-
31.
12.2
011
iti
bari
yle
bakiy
e2
81.
66
5
102
.57
5
99
.50
7
4.3
99
(2
15.3
11)
(40
7.3
62
) 3
.119
(1
31.
40
8)
77
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 ve 31.12.2010 Tarihlerinde Sona Eren Yıllara ait Konsolide Nakit Akım Tabloları (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
İlişikteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz parçasını oluşturur.
Dipnot referansları
Bağımsız denetimden
geçmiş 01.01.-31.12.2011
Bağımsız denetimden
geçmiş01.01.-31.12.2010
Faaliyetlerden doğan nakit akımları
Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi zararı (454.899) (86.575)Durdurulan faaliyetler vergi öncesi kârı - 18.932 Vergi öncesi kâr (zarar) ile faaliyetlerden doğan net nakit akımlarının mutabakatı için yapılan düzeltmeler 28 196.036 132.170 Faaliyetlerle ilgili varlık ve borçlardaki değişim öncesi faaliyet geliri (gideri) (258.863) 64.527 Ticari alacaklardaki değişim (11.787) 153.118 Stoklardaki değişim (3.113) 1.846 Diğer alacaklar (211.059) (121.167)Diğer varlıklar (130.898) (4.995)Ticari borçlardaki değişim 167.463 42.740 Diğer borçlar 300.532 124.377 Diğer yükümlülükler (119) (9.236)Dönem kârı vergi yükümlülüğü (12.258) (115)Ödenen kıdem tazminatları 15 (242) (51) Faaliyetlerden kaynaklanan (kullanılan) net nakit akımları (160.344) 251.044
Yatırım faaliyetlerindeki nakit akımları Maddi duran varlık alımları 11 (189.273) (240.627)Maddi duran varlık satışından elde edilen nakit girişi 6.301 113 Maddi olmayan duran varlık alımları 12 (139) (284)Araştırma ve değerlendirme varlık alımları - (6.877) Yatırım faaliyetlerinde kullanılan net nakit çıkışları (183.111) (247.675)
Finansal faaliyetlerdeki nakit akımları Finansal yatırımlardaki artış (135.684) (69.056)Bağlı ortaklık satışından elde edilen nakit - 146.886 Ana ortaklık dışı paylardaki nakit sermaye artışı 1.150 1.313 Alınan banka kredileri 1.544.627 652.779 Ödenen banka kredileri (961.316) (559.280)Ödenen faiz (130.259) (82.158)Alınan faiz 22 30.023 11.746 Finansal faaliyetlerden kaynaklanan net nakit akımları 348.541 102.230
Yabancı para çevrim farkları (61.855) (23.552)Nakit ve nakit benzerlerindeki değişim (56.769) 82.047 01 Ocak itibariyle nakit ve nakit benzerleri 125.238 43.191
31 Aralık itibariyle nakit ve nakit benzerleri 4 68.469 125.238
78
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 1 - ŞİRKET’İN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU
Zorlu Enerji Elektrik Üretim Anonim Şirketi (“Zorlu Enerji”), bağlı ortaklıkları ve iştirakleri (“Şirket”), ağırlıklı olarak elektrik ve buhar üretim ve ticareti ile ilgili faaliyetleri yürütmektedir.
Zorlu Enerji, Sermaye Piyasası Kurulu’na (“SPK”) kayıtlıdır ve hisseleri 2000 yılından beri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (“İMKB”) işlem görmektedir.
Rapor tarihi itibariyle, Zorlu Enerji’nin hisselerinin çoğunluğunu elinde bulunduran hissedarlar ve hisse oranları aşağıdaki gibidir:
Pay %
Zorlu Holding A.Ş. 45,7
Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 17,5
Halka açık 32,0
Diğer 4,8
100,0
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin %0,47’sine sahip olan Linens Pazarlama A.Ş.’nin tüm hisseleri, 26.12.2011 tarihinde Zorlu Holding A.Ş. tarafından devralınmış olup, bu alım işlemiyle Zorlu Holding’in, Zorlu Enerji’deki payı %45,7’ye yükselmiştir.
Zorlu Enerji’nin genel müdürlüğü, Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi, Pembe Caddesi, No:13 Bursa, Türkiye’dedir.
Zorlu Enerji Grubu’na dahil şirketlerin faaliyet konuları ve faaliyet gösterdikleri ülkeler aşağıda sunulmuştur:
Sürdürülen faaliyetler
Şirket Faaliyet konusu Ülke
Elektrik, buhar üretimi ve bakım hizmetleri grubu (“Elektrik Grubu”)
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik ve buhar üretimi Türkiye
Rosmiks International B.V. Finansal hizmetler Hollanda
Rosmiks LLC Elektrik üretimi Rusya
ICFS International LLC Finansal hizmetler ABD
Rotor Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi Türkiye
Zorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş. Elektrik üretimi Türkiye
Zorlu Jeotermal Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi Türkiye
Zorlu Enerji Pakistan Ltd. Elektrik üretimi Pakistan
Bundoran Financial Corporation Finansal hizmetler BVI
Zorlu Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş. Elektrik üretimi Türkiye
31.12.2011 tarihi itibariyle Şirket bünyesinde istihdam edilen personel sayısı 374’tür (31.12.2010: 419).
01 Ocak-31 Aralık 2011 hesap dönemine ait konsolide finansal tablolar, 12.04.2012 tarihli Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmıştır.
79
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
1.1. ELEKTRİK GRUBU
• Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.Zorlu Enerji 1993 yılında kurulmuş olup faaliyet konusu elektrik enerjisi ve buhar üretimi ve ticaretidir. Zorlu Enerji’nin dört doğal gaz kombine çevrim ve iki kojenerasyon elektrik santrallerine ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir:
BölgeElektrik
santrali tipiLisans
verilme tarihiLisans süresi
Buhar üretim
kapasitesiElektrik
üretimi / Güç
Yıllık üretim kapasitesi
KW saat
Bursa Doğal gaz 07.09.2004 25 yıl - 90,0 MW 733.012.841
Ankara Doğal gaz 07.09.2004 25 yıl - 50,3 MW 423.086.976
Kayseri Doğal gaz 07.09.2004 25 yıl - 188,5 MW 1.381.066.560
Kırklareli Doğal gaz 07.09.2004 25 yıl 180 t/s 122,5 MW 916.000.000
Yalova Doğal gaz 21.07.2005 15 yıl 30 t/s 15,9 MW 122.290.000
Toplam 210 t/s 467,2 MW 3.575.456.377
Şirket, üretiminin %55’ini Türkiye Elektrik İletim A.Ş.’nin (“TEİAŞ”) Dengeleme ve Uzlaştırma Sistemi’ne %43’ünü Zorlu şirketlerine (dipnot 26) ve geri kalan %2’sini grup dışına yapmaktadır.
Zorlu Enerji’nin Denizli’de, henüz yatırım aşamasına geçmemiş, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (“EPDK”) 20 Haziran 2007 tarihinde 49 yıllığına temin edilen, 124 MW’lık Hidroelektrik Santral lisansı bulunmaktadır.
Şirket’in 03 Mayıs 2011 tarihli talep yazısına istinaden, EPDK’nın 26 Mayıs 2011 tarihli kararı ile Narlı HES projesi (82,5MW’lık Hidroelektrik Santrali) için EPDK tarafından Şirket’e verilen 20 Haziran 2007 tarihli üretim lisansının sona erdirilmesine ve Şirket tarafından EPDK’ya sunulmuş olan 2.800.000 TL tutarındaki teminat mektubunun iadesine karar verilmiştir.
Kırklareli İli, Lüleburgaz ilçesinde Şirket tarafından 07.09.2004 tarih, EÜ/364-7/474 nolu üretim lisansı ile işletilen Lüleburgaz santralinde, 17.02.2011 tarihli ve 3076/34 sayılı Lisans Tadili ile yapımı gerçekleştirilen 25,7 MWe’lik buhar türbin ünitesinin Geçici Kabulü 13.01.2012 tarihi itibariyle Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı’nın (ETKB) Geçici Kabul Heyeti tarafından yapılmıştır. Lüleburgaz Santralinin 13.01.2012 tarihi itibariyle elektrik kurulu gücü 122,49 MWe’den 148,19 MWe’ye, buhar kapasitesi de 180 Ton/s’den 239 Ton/s’e yükselmiştir.
• Rosmiks International B.V. (“Rosmiks BV”)2006 yılında Hollanda’da kurulan Rosmiks BV, Rusya’da yatırım aşamasında bulunan iki adet 340 MW gücünde elektrik ve 2.500.000 Gcal/yıl ısı üretebilen enerji santral projelerinin finansmanını sağlamak amacıyla kurulmuştur. Rosmiks LLC’nin %100’üne sahiptir.
• Rosmiks LLCRosmiks LLC, iki adet 340 MW gücünde elektrik ve 2.500.000 Gcal/yıl ısı üreten, Rusya’da bulunan “Kojuhovo” ve “Tereshkovo” bölgelerinde enerji santral projelerini gerçekleştirmek amacıyla Rusya’da kurulmuştur.
Zorlu Enerji’nin %75,5 dolaylı ortağı olduğu Rosmiks LLC’ye ait Tereshkovo Doğalgaz Santrali için Promyshlennaya Energetika şirketi ile 11 Kasım 2011 tarihinde elektrik satış anlaşması imzalanmış ve Santral, 14 Kasım 2011 tarihinde üretime geçmiştir. Bu sayede, yaklaşık 500 milyon USD yatırım tutarı ile hayata geçen ve yapımı Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. (“Zorlu Endüstriyel”) tarafından gerçekleştirilen toplam 340 MW elektrik ve 150 gkal/saat ısı kurulu güçte olması planlanan Tereshkovo Doğalgaz Santrali’nin 170 MW elektrik ve 150 gkal/saat ısı kapasiteli ilk fazının devreye alma çalışmaları basit çevrim olarak tamamlanmıştır.
14.03.2012 tarihi itibariyle, Zorlu Enerji’nin %75,5 dolaylı ortağı olduğu Rosmiks LLC’ye ait Tereshkovo Doğalgaz Santrali’nin 170 MW elektrik ve 150 gkal/saat ısı kapasiteli ilk fazında basit çevrim elektrik üretimine ilave olarak, bölgesel ısıtma, sıcak su ve kombine çevrim elektrik üretim sistemleri de devreye alınmıştır.
80
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
• ICFS International LLC (“ICFS”)2005 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulan ICFS, Hollanda’da faaliyet gösteren Rosmiks BV’nin %100’üne sahiptir.
• Rotor Elektrik Üretim A.Ş. (“Rotor”)Rotor, rüzgar enerjisi santralleri kurmak amacıyla kurulmuş ve 2007 yılında Zorlu Enerji Grubu bünyesine dahil edilmiştir. Rotor EPDK’dan 19 Aralık 2003 tarihinde 30 yıllığına temin edilen Osmaniye ilinde 135 MW gücünde “Rüzgar Enerji Santrali” lisansını temin etmiştir. 2008 yılının Temmuz ayında inşaat işlerine başlanmış olan Zorlu Enerji iştiraklerinden Rotor’un Osmaniye’deki rüzgar santrali, 15 Ekim 2010 tarihinden itibaren 135 MW’lık tam kurulu kapasitesiyle faaliyette bulunmaktadır.
Rotor ayrıca Osmaniye ilinin iki ayrı bölgesinde 50 MW ve 60 MW Kurulu güce sahip rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretim tesisleri kurmak ve bu tesislerde 05 Ağustos 2008 tarihinden itibaren 25 yıl süre ile elektrik üretmek için sahibi olduğu lisanslarını Zorlu Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş.’ye 16.11.2009 tarih ve 2009/9 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile devretmiştir.
• Zorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş. (“Zorlu Hidroelektrik”)Zorlu Hidroelektrik, Hidroelektrik santralleri ve her türlü yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesisleri kurmak ve bu tesislerde üretilen enerjiyi satmak üzere 2007 yılında kurulmuştur.
Zorlu Enerji’nin %80 oranında hissedarı olduğu iştiraklerinden Zorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş.’nin diğer hissedarları olan Zorlu Holding A.Ş., Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş., Zorlu O&M Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş. ve Zorlu Dış Ticaret A.Ş.’nin her birinden 49.975 adet hisse, hisse başına 1 TL nominal bedel üzerinden 49.975 TL karşılığında Zorlu Enerji tarafından 19.10.2011 tarihi itibariyle devralınmış olup bu hisse devri sonucunda Şirket’in Zorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş.’deki hisse oranı %99,99’a yükselmiştir.
• Zorlu Jeotermal Elektrik Üretim A.Ş. (“Zorlu Jeotermal”)Zorlu Jeotermal Haziran 2008 tarihinde kurulmuş olup faaliyet konusu her türlü enerji, buhar ve ısı ihtiyacını karşılamak üzere proje geliştirmek, fizibilite hazırlayarak her türlü yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesisleri kurmak ve bu tesislerde üretilen enerjiyi satmaktır.
Zorlu Jeotermal, Zorlu Petrogas’ın sahip olduğu Alaşehir Jeotermal ruhsatını 30 Temmuz 2009 tarihinde devralmış olup çalışmalara devam etmektedir.
Zorlu Enerji’nin %73 oranında hissedarı olduğu Zorlu Jeotermal Enerji Elektrik Üretimi A.Ş., Manisa ili, Alaşehir ilçesinde 30 MW kurulu güçle kurulacak jeotermal enerjiye dayalı üretim tesisinde 19.01.2040 tarihine kadar üretimde bulunmak üzere EPDK’dan EÜ/3338-2/2023 sayılı elektrik üretimi lisansını almıştır.
• Zorlu Enerji Pakistan Ltd. (“Zorlu Enerji Pakistan”)Zorlu Enerji Pakistan 13.09.2007 tarihinde, rüzgar enerjisine dayalı elektrik enerjisi üretim tesisleri kurmak ve bu tesislerde üretilen enerjiyi satmak üzere kurulmuştur. Pakistan’ın Jhimpir eyaletinde Gharo - Keti Bandar - Hyderabad rüzgar koridorunda kurulacak olan tesisin toplam kapasitesi 56,4 MW olacaktır. Projenin 1.fazını oluşturan 5 adet 1,2 MW’lık rüzgar türbini halihazırda çalışmaya devam etmektedir.
Zorlu Enerji’nin %100 oranında hissesine sahip olduğu Pakistan’da kurulu iştiraki Zorlu Enerji Pakistan Limited, Pakistan’ın Sindh bölgesinde bulunan Jhimpir’deki 56,4 MW Rüzgar Enerji Santrali (RES) projesinin finansmanında kullanılmak üzere, International Finance Corporation (IFC), the Asian Development Bank (ADB), Eco Trade and Development Bank (ECO) ve yerel konsorsiyum lideri Habib Bank Limited (HBL) ile toplam 111.160.000 Amerikan Doları tutarına kadar kaynak sağlayacak olan uzun vadeli (12 yıla kadar vadeli) bir kredi anlaşmasını 26 Ekim 2011 tarihinde imzalamıştır. 31.12.2011 tarihi itibariyle, söz konusu kredi temin edilmemiştir.
• Zorlu Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş. (“Zorlu Rüzgar”)Zorlu Rüzgar, rüzgar enerjisi santralleri tesisleri ve her türlü yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik enerjisi üretim tesislerini kurmak ve bu tesislerde üretilen elektrik enerjisinin satışını yapmak üzere 2009 yılında kurulmuştur.
81
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 2 - FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR
2.1. Sunuma ilişkin temel esaslarSermaye Piyasası Kurumu (“SPK”), Seri: XI, No: 29 sayılı “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği”, 1 Ocak 2008 tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerine ait ilk ara dönem finansal tablolardan geçerli olmak üzere yürürlüğe girmiştir. Bu tebliğe istinaden, işletmelerin finansal tablolarını Avrupa Birliği tarafından kabul edilen haliyle Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (“UMS/UFRS”)’na göre hazırlamaları gerekmektedir. Ancak Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (“UMSK”) tarafından yayımlananlardan farkları Türkiye Muhasebe Standartları Kurulu (“TMSK”) tarafından ilan edilinceye kadar UMS/UFRS’ler uygulanacaktır. Bu kapsamda, benimsenen standartlara aykırı olmayan, TMSK tarafından yayımlanan Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları (“TMS/TFRS”) esas alınacaktır.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK tarafından kabul edilen muhasebe ve raporlama ilkelerine (“SPK Finansal Raporlama Standartları”) uygun finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Dolayısıyla finansal tablolarda, 1 Ocak 2005 tarihinden başlamak kaydıyla, UMSK tarafından yayımlanmış 29 No’lu “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı (UMS 29) uygulanmamıştır.
Rapor tarihi itibariyle, Avrupa Birliği tarafından kabul edilen UMS/UFRS’nin UMSK tarafından yayımlananlardan farkları TMSK tarafından henüz ilan edilmediğinden dolayı, ilişikteki finansal tablolar SPK Seri: XI, No: 29 sayılı tebliği çerçevesinde UMS/UFRS’ye göre hazırlanmış olup finansal tablolar ve dipnotlar, SPK tarafından 14 Nisan 2008 ve 9 Ocak 2009 tarihli duyuru ile uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur.
2.2. İşletmenin sürekliliğiŞirket, konsolide finansal tablolarını işletmenin sürekliliği ilkesine göre hazırlamıştır.
2.3. İşlevsel ve raporlama para birimiKonsolide finansal tablolar ana şirketin işlevsel ve raporlama para birimi olan TL cinsinden sunulmuştur. Konsolide finansal tablolar, makul değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlüklülerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak hazırlanmıştır. Zorlu Enerji ve Türkiye’de kayıtlı olan bağlı ortaklıkları muhasebe kayıtlarını ve finansal tablolarını TL cinsinden Türk Ticaret Kanunu, vergi mevzuatı ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılmış tekdüzen muhasebe planına uygun olarak hazırlamaktadır.
Yabancı ülkelerde yerleşik bağlı ortaklıkların muhasebe kayıtları ve yasal finansal tabloları faaliyette bulundukları ülkenin para birimleri cinsinden, o ülkedeki kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlanmış olup SPK Finansal Raporlama Standartları uyarınca doğru sunum yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzeltilmiştir. Yabancı ülkelerde yerleşik bağlı ortaklıkların aktif ve pasifleri bilanço tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderleri ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir.
2.4. Netleştirme / MahsupFinansal varlıklar ve yükümlülükler, yasal olarak netleştirme hakkı var olması, net olarak ödenmesi veya tahsilinin mümkün olması veya varlığın elde edilmesi ile yükümlülüğün yerine getirilmesinin eş zamanlı olarak gerçekleşebilmesi halinde, bilançoda net değerleri ile gösterilirler.
82
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
2.5. Konsolidasyon esaslarıKonsolide finansal tablolar, Zorlu Enerji’nin ve bağlı ortaklıklarının aynı tarih itibariyle düzenlenen finansal tablolarını içermektedir.
Finansal tablolarda uygulanan konsolidasyon politikaları aşağıda belirtilmiştir:
Şirket, sermayesinin %50’sinden fazlasına iştirak ettiği ve/veya yönetiminde etkili bir şekilde kontrolü altında tuttuğu şirketler konsolidasyona dahil edilmiştir. Ancak Şirket’in doğrudan ve dolaylı toplam oy hakkı %50 ’nin üzerinde olmakla birlikte konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen veya önemli bir etkiye sahip olmaması nedeniyle finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden varsa değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılarak konsolidasyon dışında tutulmuştur.
Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin bilançoları ve gelir tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş ve aralarındaki önemli tutardaki tüm borç/alacak bakiyeleri ile alım/satım işlemleri elimine edilmiştir. İştirak tutarları ile iştirak edilen şirket özsermayeleri karşılıklı elimine edilmiş olup konsolide finansal tablolarda yalnızca Zorlu Enerji’nin sermayesi ve diğer özsermaye hesapları ile ayrı kalemde gösterilen kontrol gücü olmayan hissedarlara ait olan özsermaye payları yansıtılmıştır.
Şirket satın almaları için satın alma metodu uygulanmaktadır. Yıl içinde alınan ya da satılan bağlı ortaklıklar konsolide finansal tablolara alındıkları tarihten itibaren ya da satıldıkları tarihe kadar dahil edilmişlerdir.
Bilanço tarihleri itibariyle konsolidasyona tabi tutulan şirketlerin ve Zorlu Enerji’ye ait doğrudan ve dolaylı oy hakları ile etkinlik oranları aşağıdaki gibidir:
31.12.2011 31.12.2010
Konsolide edilen şirket Oy hakkı Etkinlik oranı Oy hakkı Etkinlik oranı
Rosmiks International B.V. 100,0 75,5 100,0 51,0
Rosmiks LLC 100,0 75,5 100,0 51,0
ICFS International LLC 75,5 75,5 51,0 51,0
Rotor Elektrik Üretim A.Ş. 85,0 85,0 85,0 85,0
Zorlu Hidroelektrik Enerji Üretim A.Ş. 99,99 99,99 80,0 80,0
Zorlu Jeotermal Elektrik Üretim A.Ş. 73,0 73,0 73,0 73,0
Bundoran Financial Corporation 100,0 100,0 100,0 100,0
Zorlu Enerji Pakistan Ltd. 100,0 100,0 100,0 100,0
Zorlu Rüzgar Enerjisi Elektrik Üretim A.Ş. 85,0 85,0 85,0 85,0
2.6. Karşılaştırmalı bilgiler ve önceki dönem tarihli finansal tabloların düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Şirket’in cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır.
31.12.2010 tarihi itibariyle, “Yapılmakta olan yatırımlar” adı altında muhasebeleştirilen 68.873 TL tutarındaki avanslar, “Uzun vadeli diğer alacaklar” hesabına sınıflandırılmıştır.
25.08.2010 tarihi itibariyle, Amity Oil International Pty Ltd. ile %99,6 iştiraki bulunan Zorlu Petrogas Petrol Gaz ve Petrokimya Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.’in hisselerinin satışını gerçekleştirilmiş ve konsolide finansal tablolarda UFRS 5 kapsamında muhasebeleştirilmiştir. Dolayısıyla ilgili şirketler kontrolün ortadan kalktığı tarihte durdurulan faaliyetler olarak sunulmuştur.
83
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
2.7. Muhasebe Politikaları ve Tahminlerindeki Değişiklikler ve HatalarMuhasebe politikaları ve muhasebe tahminlerinde değişiklik ve hatalar olması durumunda, yapılan önemli değişiklikler ve tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde, hem de ileriye yönelik olarak uygulanır.
2.8. Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımlarıFinansal tabloların hazırlanmasında Şirket yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibariyle gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş sonuçlar tahminlerden farklı olabilmektedir. Tahminler düzenli olarak gözden geçirilmekte, gerekli düzeltmeler yapılmakta ve gerçekleştikleri dönemde gelir tablosuna yansıtılmaktadırlar.
Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan varsayımlar ve değerlendirmeler aşağıdaki gibidir:
• Şüpheli alacak karşılıkları, Şirket yönetiminin bilanço tarihi itibariyle var olan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken ilişkili kuruluş ve anahtar müşteriler dışında kalan borçluların geçmiş performansları piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. Ayrıca karşılık tutarı belirlenirken bilanço tarihi itibariyle elde bulunan teminatların dışında yine finansal tabloların onaylanma tarihine kadar geçen süre zarfında edinilen teminatlar da göz önünde bulundurulmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibariyle şüpheli alacak karşılıkları dipnot 8’de açıklanmıştır.
• Dava karşılıkları ayrılırken, ilgili davaların kaybedilme olasılığı ve kaybedildiği taktirde katlanılacak olan sonuçlar Şirket hukuk müşavirlerinin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmekte ve Şirket Yönetimi elindeki verileri kullanarak en iyi tahminlerini yapıp gerekli gördüğü karşılığı ayırmaktadır (dipnot 14).
• Ertelenmiş vergi varlıkları gelecekte vergiye tabi kâr elde etmek suretiyle geçici farklardan ve birikmiş zararlardan faydalanmanın kuvvetle muhtemel olması durumunda kaydedilmektedir. Kaydedilecek olan ertelenmiş vergi varlıkların tutarı belirlenirken gelecekte oluşabilecek olan vergilendirilebilir kârlara ilişkin önemli tahminler ve değerlendirmeler yapmak gerekmektedir. Dipnot 24’de belirtildiği üzere Şirket’in konsolide edilen bağlı ortaklıklarının, 98.709 TL (31 Aralık 2010- 98.709 TL) tutarında taşınan vergi zararları bulunmaktadır ve bu bağlı ortaklıkların taşınan zararlardan ileride yararlanılabilecek tutarda vergilendirilebilir kâr yaratma olasılığı göz önünde bulundurularak söz konusu zararlar üzerinden ertelenmiş vergi varlığı kaydedilmiştir.
2.9. Önemli muhasebe politikalarının özetiKonsolide finansal tabloların hazırlanmasında izlenen önemli muhasebe politikaları aşağıda özetlenmiştir:
Hasılat Gelirler, teslimatın gerçekleşmesi, gelir tutarının güvenli bir şekilde belirlenmesi ve işletme ile ilgili ekonomik yararların Şirket’e akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınabilecek bedelin rayiç değeri üzerinden tahakkuk esasına göre kayıtlara alınır. Net satışlar, mal satışlarından iadeler ve satış iskontolarının düşülmesiyle bulunmuştur. Satış gelirleri, malların satış tutarından mal satışlarından iade, indirim, komisyonların ve satış ile ilgili vergilerin düşülmesi suretiyle gösterilmiştir. Piyasa faizinin daha altında bir faiz haddini uygulaması ve böylelikle işlemin etkin bir finansman unsuru içeriyor olması durumunda, satışın karşılığının makul değeri, alacakların bugünkü değerine iskonto edilmesi suretiyle bulunur. Alacakların nominal değeri ile bu şekilde bulunan makul değer arasındaki fark, faiz geliri olarak ilgili dönemlere yansıtılır.
84
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Ticari alacaklar / borçlarDoğrudan bir borçluya/alıcıya mal veya hizmet tedariki ile oluşan şirket kaynaklı ticari alacaklar/ticari borçlar, etkin faiz yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş maliyeti üzerinden değerlendirilmiştir. Belirtilmiş bir faiz oranı bulunmayan kısa vadeli ticari alacaklar/ticari borçlar, faiz tahakkuk etkisinin önemsiz olması durumunda fatura tutarından değerlendirilmiştir.
Şirket, tahsil imkanının kalmadığına dair objektif bir bulgu olduğu takdirde ilgili ticari alacaklar için şüpheli alacak karşılığı ayırmaktadır. Söz konusu bu karşılığın tutarı, alacağın kayıtlı değeri ile tahsili mümkün tutar arasındaki farktır. Tahsili mümkün tutar, teminatlardan ve güvencelerden tahsil edilebilecek meblağlarda dahil olmak üzere tüm nakit akışlarının, oluşan ticari alacağın orijinal etkin faiz oranı esas alınarak iskonto edilen değeridir.
Değer düşüklüğü tutarı, zarar yazılmasından sonra oluşacak bir durum dolayısıyla azalırsa, söz konusu tutar, cari dönemde diğer gelirlere yansıtılır.
StoklarStoklar, elde etme maliyeti ve net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlendirilmiştir. Maliyet, hareketli ağırlıklı ortalama yöntemi ile belirlenir. Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından tahmini tamamlama maliyeti ve satışı gerçekleştirmek için gerekli tahmini satış maliyeti toplamının indirilmesiyle elde edilen tutardır. Stokların maliyeti tüm satın alma maliyetlerini, dönüştürme maliyetlerini ve stokların mevcut durumuna ve konumuna getirilmesi için katlanılan diğer maliyetleri içerir.
Maddi varlıklarMaddi varlıklar, elde etme maliyetlerinden birikmiş amortisman düşüldükten sonraki net değeri ile gösterilmektedir. Amortisman, maddi varlıkların faydalı ömürleri üzerinden doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak ayrılmaktadır. Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir:
Yıl
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 4 - 30
Binalar 25 - 50
Özel maliyetler 5 - 20
Makine, tesis ve cihazlar 1 - 40
Taşıt araçları 4- 5
Döşeme ve demirbaşlar 1 - 30
Arazi ve arsalar için sınırsız ömürleri olması sebebi ile amortisman ayrılmamaktadır.
Maddi duran varlıkların yapılan normal bakım ve onarım harcamaları, gider olarak muhasebeleştirilmektedir. Maddi varlığın kapasitesini genişleterek kendisinden gelecekte elde edilecek faydayı artıran nitelikteki yatırım harcamaları, maddi varlığın maliyetine eklenmektedir. Varlığın maliyetine eklenen, söz konusu yenileme gibi aktifleştirme sonrası yapılan harcamalar, ekonomik ömürleri çerçevesinde amortismana tabi tutulurlar.
Maddi duran varlığın kayıtlı değeri, geri kazanılabilir değerinden fazla ise, karşılık ayrılmak suretiyle kayıtlı değeri geri kazanılabilir değerine indirilir.
Maddi varlıkların elden çıkartılması sonucu oluşan kâr veya zarar, kayıtlı değer ile tahsil olunan tutarların karşılaştırılması ile belirlenir ve cari dönemde ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılır.
85
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Maddi olmayan duran varlıklar
Satın alınan maddi olmayan duran varlıklarSatın alınan maddi olmayan duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutarıyla gösterilir. Bu varlıklar beklenen faydalı ömürlerine göre doğrusal amortisman yöntemi kullanılarak amortismana tabi tutulur. Beklenen faydalı ömür ve amortisman yöntemi, tahminlerde ortaya çıkan değişikliklerin olası etkilerini tespit etmek amacıyla her yıl gözden geçirilir ve tahminlerdeki değişiklikler ileriye dönük olarak muhasebeleştirilir. Söz konusu varlıkların tahmin edilen faydalı ömürleri aşağıda belirtilmiştir:
Yıl
Rüzgar enerjisi üretim hakları 25
Hidroelektrik enerjisi üretim hakları 30
Jeotermal enerjisi üretim hakları 29
Diğer maddi olmayan duran varlıklarDiğer maddi olmayan duran varlıklar iktisap edilmiş bilgi sistemlerini, bilgi sistemleri geliştirme maliyetlerini, satın alınmış teknoloji ve diğer tanımlanabilir hakları içermektedir. Diğer maddi olmayan varlıklar, elde etme maliyetinden kayda alınır ve 5 yılı geçmeyen tahmini faydalı ömürleri boyunca doğrusal olarak itfa edilmektedir.
Finansal yatırımlarŞirket, finansal yatırımlarını, vadeye kadar elde tutulacak ve satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırmıştır.
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, vadesine kadar saklama niyetiyle elde tutulan ve fonlama kabiliyeti dahil olmak üzere vade sonuna kadar elde tutulabilmesi için gerekli koşulların sağlanmış olduğu, sabit veya belirlenebilir ödemeleri ile sabit vadesi bulunan ve işletme kaynaklı krediler ve alacaklar dışında kalan finansal varlıklardır.
Satılmaya hazır finansal varlıklar, işletme kaynaklı krediler ve alacaklar ile vadeye kadar elde tutulacak ve makul değer değişimleri gelir tablosuyla ilişkilendirilen finansal varlıklar dışında kalan finansal varlıklardan oluşmaktadır. Bunlar, yönetimin bilanço tarihinden sonraki 12 aydan daha kısa bir süre için finansal aracı elde tutma niyeti olmadıkça veya işletme sermayesinin arttırılması amacıyla satışına ihtiyaç duyulmayacaksa ki bu durumda dönen varlıklar içinde dahil edilir, duran varlıklara dahil edilmiştir. Şirket finansal varlıkları ile ilgili sınıflandırma işlemini ilgili varlıkların edinilmesi sırasında yapmakta olup düzenli bir şekilde gözden geçirmektedir.
Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar, etkin faiz oranı yöntemi kullanılarak iskonto edilmiş bedel üzerinden değerlenmektedir. Satılmaya hazır finansal varlıklar ise kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul değerle değerlenmiştir. Borsalarda veya teşkilatlanmış diğer piyasalarda aktif olarak işlem gören satılmaya hazır finansal varlıklar borsa fiyatı ile işlem görmeyenler ise indirgenmiş nakit akımı, karşılaştırılabilir işlemler/şirketler gibi değerleme yöntemleri uygulanarak tespit edilmiş makul değerleri ile gösterilir.
Şirket’in %20’nin altında oy hakkına sahip olduğu veya %20’nin üzerinde oy hakkına sahip olmakla birlikte önemli bir etkiye sahip olmadığı finansal varlıkların ve konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmediğinden konsolidasyona dahil edilmeyen iştirak ve bağlı ortaklıkların borsaya kayıtlı herhangi bir makul değerinin olmadığı, makul değerin hesaplanmasında kullanılan diğer yöntemlerin uygun olmaması nedeniyle makul değerin güvenilir bir şekilde ölçülemediği durumlarda finansal varlığın kayıtlı değeri elde etme maliyeti tutarından varsa, değer düşüklüğü karşılığının çıkarılması suretiyle değerlenmiştir.
Varlıklarda değer düşüklüğüŞirket, her bir bilanço tarihinde, bir varlığa ilişkin değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Eğer söz konusu varlığın veya o varlığa ait nakit üreten herhangi bir biriminin kayıtlı değeri, kullanım veya satış yoluyla geri kazanılacak tutarından yüksekse değer düşüklüğü meydana gelmiştir.
86
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Geri kazanılabilir tutar varlığın net satış fiyatı ile kullanım değerinden yüksek olanı seçilerek bulunur. Kullanım değeri, bir varlığın sürekli kullanımından ve faydalı ömrü sonunda elden çıkarılmasından elde edilmesi beklenen nakit akımlarının tahmin edilen bugünkü değeridir. Değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Hisse başına kazançİlişikteki gelir tablosunda belirtilen hisse başına kâr, net kârın ilgili yıl içinde mevcut hisselerin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesi ile tespit edilir. Borçlanma maliyetleriİnşa edilebilmesi veya satışa hazırlanabilmesi önemli bir zaman dilimi gerektiren varlık alımları veya yatırımları ile dolaysız olarak ilişkilendirilebilen ve inşaat veya üretim sırasında tahakkuk eden borçlanma maliyetleri ilgili varlığın maliyetine eklenmektedir. Ancak varlığın amaçlanan kullanıma veya satışa hazır duruma getirilmesine yönelik faaliyetlere uzun süreli ara verilen dönemler boyunca oluşan borçlanma maliyetlerinin aktifleştirilmesine ara verilir. Varlığın amaçlandığı şekilde kullanıma veya satışa hazır hale getirilmesi için gerekli faaliyetlerin tamamen bitirilmesi durumunda, borçlanma maliyetlerinin aktifleştirilmesine son verilir. Diğer borçlanma maliyetleri tahakkuk ettikleri dönemlerde giderleştirilmektedir.
Kur değişiminin etkileriYabancı para cinsinden yapılan işlemleri ve bakiyeleri TL’ ye çevirirken işlem tarihinde geçerli olan ilgili kurları esas almaktadır. Bilançoda yer alan yabancı para birimi bazındaki parasal varlıklar ve borçlar bilanço tarihindeki döviz kurları kullanılarak TL’ ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden olan işlemlerin TL’ ye çevrilmesinden veya parasal kalemlerin ifade edilmesinden doğan kur farkı gider veya gelirleri ilgili dönemde konsolide gelir tablosuna yansıtılmaktadır.
Türev finansal araçlarŞirket’in türev finansal araçlarını vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri ile faiz oranı swap işlemleri oluşturmaktadır. Yapılandırılmış vadeli döviz alım-satım sözleşmeleri ile faiz oranı swap işlemleri ekonomik olarak Şirket için risklere karşı etkin bir koruma sağlamakla birlikte, risk muhasebesi yönünden UMS 39 - “Finansal Araçlar : Muhasebeleştirme ve Ölçme” standardına ait gerekli koşulları taşımaması nedeniyle, finansal tablolarda riskten korunma amaçlı türev finansal araçlar olarak muhasebeleştirilmemektedir.
Alım satım amaçlı türev finansal araçlar, finansal tablolara ilk olarak maliyet değerleri ile yansıtılır ve kayda alınmalarını izleyen dönemlerde makul değerleri üzerinden değerlenir. Bu enstrümanların makul değerlerinde meydana gelen değişikliklerden kaynaklanan kazanç ve kayıplar gelir veya gider olarak gelir tablosu ile ilişkilendirilir. Makul değeri pozitif olan türev ürünleri bilançolarda varlıklarda, negatif olanlar ise yükümlülüklerde muhasebeleştirilmektedir .
Karşılıklar, şarta bağlı varlık ve yükümlülüklerKarşılıklar, Şirket’in bilanço tarihi itibariyle mevcut bulunan ve geçmişten kaynaklanan yasal veya yapısal bir yükümlülüğün bulunması, yükümlülüğü yerine getirmek için ekonomik fayda sağlayan kaynakların çıkışının gerçekleşme olasılığının olması ve yükümlülük tutarı konusunda güvenilir bir tahminin yapılabildiği durumlarda muhasebeleştirilmektedir.
Geçmiş olaylardan kaynaklanan ve mevcudiyeti işletmenin tam olarak kontrolünde bulunmayan gelecekteki bir veya daha fazla kesin olmayan olayın gerçekleşip gerçekleşmemesi ile teyit edilebilmesi mümkün yükümlülükler finansal tablolara dahil edilmemekte ve şarta bağlı yükümlülükler olarak değerlendirilmektedir.
Şarta bağlı varlıklar, genellikle, ekonomik yararların işletmeye girişi olasılığını doğuran, planlanmamış veya diğer beklenmeyen olaylardan oluşmaktadır. Şarta bağlı varlıkların finansal tablolarda gösterilmeleri, hiçbir zaman elde edilemeyecek bir gelirin muhasebeleştirilmesi sonucunu doğurabileceğinden, sözü edilen varlıklar finansal tablolarda yer almamaktadır. Şarta bağlı varlıklar, ekonomik faydaların işletmeye girişleri olası ise finansal tablo dipnotlarında açıklanmaktadır. Şarta bağlı varlıklar ilgili gelişmelerin finansal tablolarda doğru olarak yansıtılmalarını teminen sürekli olarak değerlendirmeye tabi tutulur. Ekonomik faydanın Şirket’e girmesinin neredeyse kesin hale gelmesi durumunda ilgili varlık ve buna ilişkin gelir, değişikliğin oluştuğu dönemin finansal tablolarına yansıtılır.
87
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Kiralama işlemleri - Kiracı olarak Şirket
Finansal kiralamaŞirket, finansal kiralama yoluyla edinmiş olduğu ve mülkiyetin bütün önemli risklerinin ve getirilerinin fiili olarak kiralama süresi sonunda Şirket’e geçtiği sabit kıymetleri, konsolide bilançoda kira başlangıç tarihindeki makul değeri ya da, daha düşükse minimum kira ödemelerinin bilanço tarihindeki bugünkü değeri üzerinden yansıtmaktadır. Finansal kiralama işleminden kaynaklanan yükümlülük, kalan bakiye üzerinde sabit bir faiz oranı sağlamak için, ödenecek faiz ve anapara borcu olarak ayrıştırılmıştır. Finansal kiralama işlemine konu olan sabit kıymetin ilk edinilme aşamasında katlanılan masraflar maliyete dahil edilir. Finansal kiralama yolu ile elde edilen sabit kıymetler tahmin edilen ekonomik ömürleri üzerinden amortismana tabi tutulur.
Faaliyet kiralamasıMülkiyete ait risk ve getirilerin önemli bir kısmının kiralayana ait olduğu kiralama işlemi, faaliyet kiralaması olarak sınıflandırılır. Faaliyet kiralamaları olarak (kiralayandan alınan teşvikler düşüldükten sonra) yapılan ödemeler, kira dönemi boyunca doğrusal yöntem ile gider olarak kaydedilir.
İlişkili taraflarOrtaklar, önemli yönetim personeli ve yönetim kurulu üyeleri, aileleri ve onlar tarafından kontrol edilen veya onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ile Zorlu Holding Grubu’na dahil şirketler ve onlara bağlı şirketler, iştirak ve ortaklıklar ilişkili taraflar olarak kabul edilmiştir.
Bilanço tarihinden sonraki olaylarŞirket; bilanço tarihinden sonraki düzeltme gerektiren olayların ortaya çıkması durumunda, konsolide finansal tablolara alınan tutarları bu yeni duruma uygun şekilde düzeltir. Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan düzeltme gerektirmeyen hususlar, finansal tablo kullanıcılarının ekonomik kararlarını etkileyen hususlar olmaları halinde konsolide finansal tablo dipnotlarında açıklanır.
Finansal bilgilerin bölümlere göre raporlamasıŞirket’in endüstriyel ve coğrafi bölümleri dipnot 1 ve dipnot 3’te sunulmuştur.
Devlet teşvik ve yardımlarıMakul değerleri ile izlenen parasal olmayan devlet teşvikleri de dahil olmak üzere tüm devlet teşvikleri, elde edilmesi için gerekli şartların işletme tarafından yerine getirileceğine ve teşvikin işletme tarafından elde edilebileceğine dair makul bir güvence oluştuğunda finansal tablolara yansıtılır.
Devletten temin edilen feragat edilebilir borçlar, feragat koşullarının işletme tarafından yerine getirileceğine dair makul bir güvence oluşması durumunda devlet teşviki olarak kabul edilir.
Çalışanlara sağlanan faydalar / Kıdem tazminatlarıYürürlükteki kanunlara göre, Şirket, emeklilik dolayısıyla veya istifa ve iş kanununda belirtilen davranışlar dışındaki sebeplerle istihdamı sona eren çalışanlara belirli bir toplu ödeme yapmakla yükümlüdür. Söz konusu ödeme tutarları bilanço tarihi itibariyle geçerli olan kıdem tazminat tavanı esas alınarak hesaplanır. Kıdem tazminatı karşılığı, tüm çalışanların emeklilikleri dolayısıyla ileride doğacak yükümlülük tutarları bugünkü net değerine göre hesaplanarak ilişikteki finansal tablolarda yansıtılmıştır.
Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler Bilanço tarihi itibariyle dönem sonuçlarına dayanılarak tahmin edilen Kurumlar Vergisi yükümlülüğü için karşılık ayrılmaktadır. Kurumlar Vergisi yükümlülüğü dönem sonucunun kanunen kabul edilmeyen giderler ve indirimler dikkate alınarak düzeltilmesinden sonra bulunan matrah üzerinden hesaplanmaktadır.
Vergi karşılığı, dönem kârı dikkate alınarak hesaplanmış ve hesaplamada ertelenmiş vergi göz önünde bulundurulmuştur.
Ertelenmiş vergi, bilanço yükümlülüğü metodu dikkate alınarak hesaplanmıştır. Ertelenmiş vergi aktif ve pasiflerin finansal tablolarda yansıtılan değerleri ile yasal vergi bazı arasındaki geçici farkların vergi etkisi dikkate alınarak
88
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
yansıtılmaktadır. Ertelenmiş vergi yükümlülükleri aşağıdaki durumlar haricinde bütün vergiye tabi geçici farklılıklar için kayıtlara alınmaktadır.
Ertelenmiş vergi yükümlülüğünün şerefiye itfasından doğması ya da şirket birleşmesi olmayan bir işlemdeki bir varlığın veya borcun ilk defa kayıtlara alınmasında ve işlem gerçekleştiği zaman muhasebesel kârı ne de vergiye tabi kâr veya zararı etkilemediği durumlar ve geçici farkın ters çevrilmesinin zamanlamasının kontrol edilebildiği ve öngörülebilir gelecekte geçici farkın ters çevrilmeyeceğinin olası olduğu durumlar hariç, bağlı ortaklıklara ve iştiraklere yapılan yatırımlarla ilgili vergiye tabi geçici farklar göz önünde bulundurulduğu durumlardır. Ertelenmiş vergi alacakları, vergiden indirilebilir geçici farklar, kullanılmamış vergi varlıkları ve kayıplarının taşınmasından faydalanılabilecek kadar vergilendirilebilir kâr oluşması ölçüsünde, kullanılmamış vergi alacakları ve kullanılmamış vergi kayıpları için kayıtlara alınmaktadırlar.
Ertelenmiş vergi alacağının taşıdığı değer, her bilanço tarihinde gözden geçirilir ve ertelenmiş vergi alacağının tamamen ya da kısmen kullanımına olanak sağlayacak yeterli vergilendirilebilir kârın olası olmadığı durumlarda azaltılır.
Ertelenmiş vergi alacakları ve yükümlülükleri varlığın gerçekleştiği ya da yükümlülüğün ifa edildiği dönemde geçerli olan ve bilanço tarihinde yürürlükte olan vergi oranına göre hesaplanır. Nakit akım tablosuNakit akım tablolarında yer alan nakit ve nakit benzerleri, nakit, vadesiz mevduat ve satın alım tarihinden itibaren vadeleri 3 ay veya 3 aydan daha az olan, hemen nakde çevrilebilecek olan ve önemli tutarda değer değişikliği riski taşımayan yüksek likiditeye sahip diğer kısa vadeli yatırımlardır.
2.10. Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’ndaki (UFRS) değişiklikler
Şirket cari dönemde Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK’nın Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 01.01.2011 tarihinden itibaren geçerli olan yeni ve revize edilmiş standartlar ve yorumlardan kendi faaliyet konusu ile ilgili olanları uygulamıştır.
2.10.1 2011 yılında geçerli olan yeni veya değişikliğe uğramış standart ve yorumlarda yapılan değişiklikler:
• UFRYK Yorum 19 “Özkaynağa dayalı finansal araçlar ile finansal borcun ortadan kaldırılması”• UFRYK Yorum 14 “UMS 19 - Tanımlanmış fayda varlığının sınırı, asgari fonlama koşulları ve bu koşulların birbiri ile etkileşimi”• UMS 32 (Değişiklik) “Hisse İhraçlarının Sınıflandırılması”• UMS 24 (Revize) “İlişkili Taraf Açıklamaları”• Mayıs 2010’da yayınlanan UFRS’deki Yıllık İyileştirmeler
2.10.2 Henüz yürürlüğe girmemiş ve Şirket tarafından erken uygulanması benimsenmemiş mevcut standartlarla ilgili değişiklikler ve yorumlar:
• UFRS 9 “ Finansal Araçlar- Safha 1 Finansal Varlıklar ve Yükümlülükler, Sınıflandırma ve Açıklama”• UMS 12 (Değişiklik) “ Gelir Vergileri- Ertelenmiş Vergi: Esas alınan varlıkların geri kazanımı• UFRS 7 (Değişiklik) “Finansal Araçlar- Bilanço dışı işlemlerin kapsamlı bir biçimde incelenmesine ilişkin açıklamalar.• UFRS 10 “Konsolide Finansal Tablolar”• UFRS 11 “Müşterek Düzenlemeler”• UFRS 12 “Diğer İşletmelerdeki Yatırımların Açıklamaları”• UFRS 13 “Gerçeğe Uygun Değerin Ölçümü”• UMS 27 (Değişiklik) “Bireysel Finansal Tablolar”• UMS 28 (Değişiklik) “İştiraklerdeki ve İş Ortaklıklarındaki Yatırımlar”• UMS 19 (Değişiklik) “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”• UMS 1 (Değişiklik) “Finansal Tabloların Sunumu”• UMS 32 (Değişiklik) “Finansal Araçlar: Sunum-Finansal Varlık ve Borçların Netleştirilmesi”• UFRS 7 (Değişiklik) “Finansal araçlar: Açıklamalar-Finansal varlık ve borçların netleştirilmesi”
89
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Şirket yönetimi, 2.10.2 maddelerinde yer alan standart ve yorumların operasyonlarına olan etkilerini değerlendirmektedir. Şirket yönetimi söz konusu Standart ve Yorumların uygulanmasının gelecek dönemlerde Şirket’in finansal tabloları üzerinde önemli bir etki yaratmayacağı görüşündedir. DİPNOT 3 - BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA
Temel raporlama biçimi - Endüstriyel bölümler
Bölüm satışları 01.01.- 31.12.2011 01.01.-31.12.2010
Satış gelirleri
Elektrik Grubu 444.942 433.996
Doğal gaz Grubu - -
444.942 433.996
Brüt kâr
Elektrik Grubu 10.667 10.125
Doğal gaz Grubu - -
10.667 10.125
Faaliyet kârı (zararı)
Elektrik Grubu (50.936) 28.455
Doğal gaz Grubu - -
(50.936) 28.455
Bölüm varlık alımları
Sürdürülen faliyetler
Elektrik Grubu 189.412 240.646
Doğal gaz Grubu - -
189.412 240.246
Durdurulan faliyetler
Elektrik Grubu - -
Doğal gaz Grubu - 7.142
- 7.142
31.12.2011 31.12.2010
Bölüm varlıkları
Elektrik Grubu 3.409.713 2.611.270
Doğal gaz Grubu - -
3.409.713 2.611.270
90
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Bölüm amortisman ve itfa payı giderleri 01.01.- 31.12.2011 01.01.-31.12.2010
Sürdürülen faaliyetler
Elektrik Grubu 69.025 83.856
Doğalgaz Grubu - -
69.025 83.856
Durdurulan faaliyetler
Elektrik Grubu - -
Doğalgaz Grubu - 2.389
- 2.389
Toplam amortisman ve itfa payı giderleri 69.025 86.245
İkincil raporlama biçimi - Coğrafi bölümler
01.01.-31.12.2011 döneminde Şirket’in sürdürülen faaliyetlerinden satış gelirlerinin %98’i (01.01.-31.12.2010: %100’ü) Türkiye’de gerçekleşmektedir.
Bölüm varlıkları 31.12.2011 31.12.2010
Türkiye 1.578.923 1.062.271
Rusya 1.755.433 1.509.133
Diğer 75.357 39.866
3.409.713 2.611.270
Bölüm varlık alımları 01.01.- 31.12.2011 01.01.- 31.12.2010
Türkiye 45.020 65.766
Rusya (yatırım aşamasında) 115.694 172.788
Diğer 28.698 2.092
Toplam maddi varlık alımları 189.412 240.646
91
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 4 - NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ
31.12.2011 31.12.2010
Kasa 38 66
Bankalar
- Vadesiz mevduat 63.141 128.547
- Vadeli mevduat 5.290 2.783
Nakit ve nakit benzerleri 68.469 131.396
Eksi: Bankalar nezdinde kredi şeklindeki cari hesaplar - (6.158)
Nakit akım tablolarında gösterilen nakit ve nakit benzerleri 68.469 125.238
31.12.2011 tarihi itibariyle vadeli mevduat hesabının vadesi 02.01.2012’dir (31.12.2010: 03.01.2011).
DİPNOT 5 - FİNANSAL YATIRIMLAR
Kısa vadeli finansal varlıklar
Vadeli mevduatlar 113.612 -
Uzun vadeli finansal varlıklar
Satılmaya hazır finansal varlıklar 22.836 764
31.12.2011 tarihi itibariyle USD cinsinden vadeli mevduatların vadeleri Nisan ve Mayıs 2012 olup, faiz oranları %3,78 ve %4,5 arasında değişmektedir.
92
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Oran Tutar
Ülke 31.12.2011 31.12.2010 31.12.2011 31.12.2010
Satılmaya hazır finansal varlıklar
Solad Energy Ltd. İsrail %26 %26 764 764
Dorad Energy Ltd. (*) İsrail %25 %25 22.072 36
Değer düşüklüğü (-)
Dorad Enerji Ltd. İsrail - (36)
22.836 764
Konsolidasyon kapsamı dışında tutulan bağlı ortaklıklar
Ramat Negev Energy Ltd. İsrail %51 %51 3.880 2.189
Ashdod Energy Ltd. İsrail %51 %51 3.387 3.387
Yeni Gürsöğüt Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Türkiye %89 %89 45 45
Değer düşüklüğü (-)
Ramat Negev Energy Ltd. İsrail (3.880) (2.189)
Ashdod Energy Ltd. İsrail (3.387) (3.387)
Sermaye taahhütleri (-)
Yeni Gürsöğüt Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Türkiye (45) (45)
- -
22.836 764
(*) Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin (“Zorlu Enerji”) %25 oranında ortağı olduğu Dorad Energy Ltd (“Dorad”) ortaklarının, İsrail Public Utility Authority (İsrail Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu) tarafından belirlenen regulasyonları ve mevcut ön lisansları gereğince, lisans alımına kadar enerji santrallerinin toplam bedelinin %20’si oranında Dorad’a sermaye koyması gerekmekte olup, Zorlu Enerji, 25.01.2011, 12.04.2011, 19.09.2011 ve 25.12.2011 tarihlerinde %25 oranında sahip olduğu Dorad’a, sırasıyla 29.665.400 NIS, 6.549.463 NIS, 6.760.145 NIS ve 6.035.800 NIS karşılığı toplamda 22.072 bin TL tutarında sermaye ilave etmiştir.
Şirket’in doğrudan ve dolaylı toplam oy hakkı %20’nin üzerinde olmakla birlikte konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen veya önemli bir etkiye sahip olmayan iştiraki ve bağlı ortaklıkları finansal yatırımlar hesabında maliyet bedeli üzerinden varsa değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır.
93
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
İştiraklerin hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
01.01.-31.12.2011 01.01.- 31.12.2010
Açılış bakiyesi, 01.01 764 764
İktisaplar 22.036 777
Değer düşüklüğü (karşılığı) iptali 36 (777)
Kapanış bakiyesi, 31.12 22.836 764
Konsolidasyon kapsamı dışında tutulan bağlı ortaklıkların hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Açılış bakiyesi, 01.01 - 66
Durdurulan faaliyetler - (66)
Kapanış bakiyesi, 31.12 - -
Solad Energy Ltd. (“Solad”)Zorlu Enerji’nin %26,24 oranında ortak olduğu Solad, İsrail’de Ashdod ve Ashkelon’da faaliyet gösteren soya yağı üretim tesisleri ile yakın çevresinde faaliyet gösteren sanayi tesislerine enerji sağlamak amacıyla 2006 yılında yaklaşık 100 MW elektrik ve 70 ton/saat buhar kapasitesine sahip doğal gaz ile çalışacak kojenerasyon santral yatırımı için kurulmuştur. Rapor tarihi itibariyle Solad gayrifaaldir.
Dorad Energy Ltd. (“Dorad”)Zorlu Enerji İsrail’in Ashkelon kentinde 800 MW kapasiteli doğal gaz dönüşümlü enerji santrali yatırımı için 2003 yılında Dorad’a %25 oranında ortak olmuştur. Dorad 29.11.2010 tarihi itibariyle yatırım aşamasına geçmiştir.
Ramat Negev Energy Ltd. (“Ramat”)2007 yılında Zorlu Enerji’nin %51 oranında ortak olduğu Ramat Negev, İsrail’de yaklaşık 120MW elektrik ve 70 ton/saat buhar üretim kapasitesine sahip bir kojenerasyon enerji santrali yatırımı için kurulmuştur. Rapor tarihi itibariyle Ramat gayrifaaldir. Ramat’ın %49 oranında diğer ortağı İsrail’de enerji santrali projeleri geliştiren ve yatırım yapan Edeltech Ltd. şirketidir.
Ashdod Energy Ltd. (“Ashdod”)Zorlu Enerji İsrail’de faaliyet gösteren sanayi tesislerine elektrik ve buhar sağlanması amacıyla doğal gaz ile çalışacak olan yaklaşık 55 MW elektrik ve 40 ton/saat buhar üretim kapasitesine sahip bir kojenerasyon enerji santrali kurulması amacıyla 2007 yılında %51 oranında ortak olmuştur. Rapor tarihi itibariyle Ashdod gayrifaaldir. Ashdod’un %49 oranında diğer ortağı İsrail’de enerji santrali projeleri geliştiren ve yatırım yapan Edeltech Ltd. şirketidir.
Yeni Gürsöğüt Enerji Elektrik Üretim A.Ş. (“Yeni Gürsöğüt”)Yeni Gürsöğüt 2008 yılında Ankara’da kurulmuştur. Zorlu Enerji’nin %89 oranında sahibi olduğu Yeni Gürsöğüt’ün faaliyet konusu elektrik enerjisi üretmek, enerji tesisi kurmak, işletmeye almak, devralmak, kiralamak, kiraya vermek; üretilen elektrik enerjisi ve/veya kapasiteyi toptan satış lisansı sahibi tüzel kişilere, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilere ve serbest tüketicilere ikili anlaşmalar yoluyla satmaktır. Rapor tarihi itibariyle Yeni Gürsöğüt gayrifaaldir.
94
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 6 - FİNANSAL BORÇLAR
31.12.2011 31.12.2010
Kısa vadeli finansal borçlar
Banka kredileri 199.321 346.240
Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 2.524 2.085
201.845 348.325
Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısmı
Banka kredileri 402.353 314.918
Uzun vadeli finansal borçlar
Banka kredileri 1.488.154 826.706
Finansal kiralama işlemlerinden borçlar 5.147 5.848
1.493.301 832.554
Şirket’in kısa ve uzun vadeli toplam banka kredilerinin ödeme planı aşağıdaki gibidir:
31.12.2011EUR
(‘000)USD
(‘000) TLTL
Toplamı
Bir yılı geçmeyen 25.279 220.710 122.998 601.674
Bir yılı geçen ve iki yılı geçmeyen 28.351 171.433 6.436 399.540
İki yılı geçen ve üç yılı geçmeyen 32.741 124.338 - 314.874
Üç yılı geçen ve dört yılı geçmeyen 29.303 94.365 - 249.857
Dört yılı geçen ve beş yılı geçmeyen 26.224 83.371 - 221.565
Beş yılı geçen 68.771 71.076 - 302.318
Toplam banka kredileri 210.669 765.293 129.434 2.089.828
31.12.2010EUR
(‘000)USD
(‘000) TLTL
Toplamı
Bir yılı geçmeyen 20.920 277.125 189.856 661.158
Bir yılı geçen ve iki yılı geçmeyen 21.688 163.397 - 297.052
İki yılı geçen ve üç yılı geçmeyen 15.503 179.234 - 308.862
Üç yılı geçen ve dört yılı geçmeyen 14.546 9.681 - 44.773
Dört yılı geçen ve beş yılı geçmeyen 13.370 4.891 - 34.957
Beş yılı geçen 63.435 7.165 - 141.062
Toplam banka kredileri 149.462 641.493 189.856 1.487.864
Şirket’in bağlı ortaklığı Rotor, Osmaniye ilinde bulunan 135 MW kapasiteli elektrik üretim santrali yatırımı için çeşitli finansal kuruluşların oluşturduğu konsorsiyum ile 08.05.2009 tarihinde 130 milyon EUR tutarında uzun vadeli kredi anlaşması imzalamıştır. 31.12.2011 tarihi itibariyle söz konusu anlaşmaya istinaden 130 milyon EUR kredi temin edilmiştir.
95
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Zorlu Enerji ile Standard Bank PLC önderliğinde biraraya gelen banka ve finans kuruluşları arasında 20.05.2008 tarihinde imzalanan 500 milyon USD tutarındaki kredi sözleşmesinin tamamen ve Şirket’in mevcut diğer borçlarının ise kısmen refinansmanı için HSBC Bank PLC önderliğinde bir araya gelen banka ve finans kuruluşlarından oluşan sendikasyon ile 435 milyon USD ve 70 milyon EUR; toplamda 530 milyon USD tutarında ilk 2 yıl geri ödemesiz toplam 6 yıl vadeli kredi sözleşmesi 02.12.2011 tarihinde imzalanmıştır. 31.12.2011 tarihi itibariyle söz konusu anlaşmaya istinaden 435 milyon USD ve 70 milyon EUR kredi temin edilmiştir.
Şirket çeşitli finansal kuruluşlardan temin etmiş olduğu krediler için çeşitli teminatlar vermiştir (dipnot 14).
DİPNOT 7 - TÜREV FİNANSAL ARAÇLAR
31.12.2011 31.12.2010
Rayiç Değerler Rayiç Değerler
Kontrat
Tutarı Varlıklar YükümlülüklerKontrat
Tutarı Varlıklar Yükümlülükler
Alım satım amaçlı
Vadeli yabancı para işlemleri 255.780 - 23.100 100.708 1.883 -
Faiz oranı swap işlemleri 394.960 - 17.047 - - -
650.740 - 40.147 100.708 1.883 -
DİPNOT 8 - TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR
31.12.2011 31.12.2010
Kısa vadeli ticari alacaklar
Cari hesap alacakları
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar (dipnot 26) 28.972 23.008
- Diğer ticari alacaklar 19.828 15.237
Alınan çekler ve senetler
- Diğer ticari alacaklar 2.103 1.234
50.903 39.479
Ertelenmiş finansman gideri (-)
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar (dipnot 26) (125) (57)
- Diğer ticari alacaklar (157) (76)
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-) (9.786) (10.298)
40.835 29.048
Şüpheli ticari alacaklar karşılığının dönem içerisindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
01.01.-31.12.2011 01.01.- 31.12.2010
Açılış bakiyesi, 01.01 10.298 10.346
İptal edilen karşılıklar (-) (512) (48)
Kapanış bakiyesi, 31.12 9.786 10.298
96
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Karşılık ayrılan şüpheli ticari alacakların yaşlandırması aşağıdaki gibidir:
31.12.2011 31.12.2010
0-3 ay arası 826 849
3-6 ay arası 352 533
6 aydan daha uzun 8.608 8.916
9.786 10.298
Kısa vadeli ticari borçlar
Cari hesap borçları
- İlişkili taraflara ticari borçlar (dipnot 26) 10.932 18.281
- Diğer ticari borçlar 296.154 101.233
307.086 119.514
Ertelenmiş finansman geliri (-)
- İlişkili taraflara ticari borçlar (dipnot 26) (65) (42)
- Diğer ticari borçlar (1.392) (269)
305.629 119.203
Uzun vadeli ticari borçlar
Cari hesap borçları
- İlişkili taraflara ticari borçlar (dipnot 26) 172.384 159.620
- Diğer ticari borçlar 24.631 56.358
197.015 215.978
97
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 9 - DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR
31.12.2011 31.12.2010
Kısa vadeli diğer alacaklar
Vergi dairelerinden alacaklar - 809
Personelden alacaklar 4 9
Verilen depozito ve teminatlar 115 45
İlişkili taraflardan diğer alacaklar (dipnot 26) 222.207 141.999
Diğer çeşitli alacaklar 27 1.237
222.353 144.099
Uzun vadeli diğer alacaklar
İlişkili kuruluşlardan alacaklar (dipnot 26) 201.678 68.873
Kısa vadeli diğer borçlar
Kısa vadeli alınan avanslar 11.662 -
Personele borçlar 546 341
Diğer çeşitli borçlar 48 109
12.256 450
Uzun vadeli diğer borçlar
İlişkili kuruluşlara borçlar (dipnot 26) 801.942 553.363
DİPNOT 10 - STOKLAR
İlk madde ve malzeme 3.633 2.237
Ticari mal 2.078 361
5.711 2.598
Stok değer düşüklüğü karşılığı (-) - -
5.711 2.598
Stok değer düşüklüğü karşılığının dönem içindeki hareketleri aşağıdaki gibidir:
01.01.-31.12.2011 01.01.- 31.12.2010
Açılış bakiyesi, 01.01 - 1.122
Durdurulan faaliyetlerden dolayı çıkışlar - (1.122)
Kapanış bakiyesi, 31.12 - -
98
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 11 - MADDİ DURAN VARLIKLAR
01.01.2011 İlaveler ÇıkışlarYabancı para
çevrim farkları
Konsolidasyon kapsamından
çıkan bağlı ortaklıklar Transferler 31.12.2011
Maliyet
Arazi ve arsalar 5.306 192 - - - - 5.498
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 26.291 - - - - - 26.291
Binalar 25.749 125 (250) 168 - 17.447 43.239
Özel maliyetler 28 4 - - - - 32
Makine, tesis ve cihazlar 1.059.133 351 (13.229) 6.066 - 252.837 1.305.158
Taşıt araçları 768 363 (724) 116 - - 523
Döşeme ve demirbaşlar 6.765 648 - 289 - - 7.702
Yapılmakta olan yatırımlar 1.286.400 187.590 - 240.117 - (272.333) 1.441.774
2.410.440 189.273 (14.203) 246.756 - (2.049) 2.830.217
Birikmiş amortisman
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 3.296 3.308 - - - - 6.604
Binalar 4.660 901 (92) 103 - - 5.572
Özel maliyetler 22 3 - - - - 25
Makine, tesis ve cihazlar 277.959 62.679 (7.029) 332 - - 333.941
Taşıt araçları 330 157 (243) 63 - - 307
Döşeme ve demirbaşlar 3.650 590 - 86 - - 4.326
289.917 67.638 (7.364) 584 - - 350.775
Net kayıtlı değer 2.120.523 2.479.442
99
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
01.01.2010 İlaveler ÇıkışlarYabancı para
çevrim farkları
Konsolidasyon kapsamından
çıkan bağlı ortaklıklar Transferler 31.12.2010
Maliyet
Arazi ve arsalar 5.354 - - - (48) - 5.306
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 13.571 47 - - (9.845) 22.518 26.291
Binalar 25.729 - - 20 - - 25.749
Özel maliyetler 35 1 - - (8) - 28
Makine, tesis ve cihazlar 779.227 11.032 - 143 (6.356) 275.087 1.059.133
Taşıt araçları 890 142 - 12 (276) - 768
Döşeme ve demirbaşlar 8.535 1.734 (157) 16 (3.593) 230 6.765
Doğal gaz kuyu geliştirme maliyetleri 15.805 - - - (16.678) 873 -
Yapılmakta olan yatırımlar 1.335.883 227.671 - 24.072 (2.518) (298.708) 1.286.400
2.185.029 240.627 (157) 24.263 (39.322) - 2.410.440
Birikmiş amortisman
Yeraltı ve yerüstü düzenleri 7.785 2.120 - - (6.609) - 3.296
Binalar 3.800 851 - 9 - - 4.660
Özel maliyetler 20 4 - - (2) - 22
Makine, tesis ve cihazlar 200.162 79.135 - 3 (1.341) - 277.959
Taşıt araçları 395 156 - 5 (226) - 330
Döşeme ve demirbaşlar 4.035 747 (49) 8 (1.091) - 3.650
Doğal gaz kuyu geliştirme maliyetleri 12.354 1.766 - - (14.120) - -
228.551 84.779 (49) 25 (23.389) - 289.917
Net kayıtlı değer 1.956.478 2.120.523 Şirket, duran varlıklara yapılan önemli ilaveleri yapılmakta olan yatırımlar hesabında toplamakta ve yatırımın tamamlanması ile ilgili duran varlık hesabına transfer etmektedir. 31.12.2011 tarihi itibariyle 1.441.774 TL (31.12.2010: 1.286.400 TL) olan yapılmakta olan yatırımlar hesabı aşağıdaki yatırımları içermektedir:
Rosmiks LLC’nin Rusya’da yapımına başlanan iki adet 340 MW gücündeki enerji santraline yapılan yatırımların maliyeti 1.380.254 TL (31.12.2010: 1.221.582 TL)’dir.
Zorlu Enerji Pakistan’ın toplam kapasitesi 56,4 MW olacak rüzgar enerjisi santraline yapılan yatırımların maliyeti 30.000 TL (31.12.2010: 3.370 TL)’dir.
100
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Zorlu Enerji’nin Lüleburgaz’daki kombine çevrim doğalgaz projesinin 33,5 Milyon USD yatırımı tamamlanmış olduğundan, yatırım maliyeti bulunmamaktadır (31.12.2010: 50.800 TL). Jeotermal santrallerinin yatırım maliyeti 6.567 TL (31.12.2010: 2.545 TL) ve Hidroelektrik santrallerinin yatırım maliyeti ise 4.370 TL’dir (31.12.2010: 6.972 TL).
Diğer yatırımların maliyeti ise 20.583 TL’dir (31.12.2010: 1.131 TL).
01.01.-31.12.2011 döneminde yapılmakta olan yatırımlar hesabında aktifleştirilen finansman gideri 9.276 (01.01.-31.12.2010: 13.250 TL)’dir.
DİPNOT 12 - MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR
01.01.2011 İlaveler Çıkışlar
Yabancı para
çevrim farkları
Konsolidasyon kapsamına
dahil edilen bağlı ortaklık
Konsolidasyon kapsamından
çıkan bağlı ortaklıklar Transfer 31.12.2011
Maliyet
Rüzgar enerjisi üretim hakları
16.753 - - - - - - 16.753
Diğer maddi olmayan duran varlıklar
5.018 139 (9) 6 - - 2.049 7.203
21.771 139 (9) 6 - - 2.049 23.956
Birikmiş itfa payları
Rüzgar enerjisi üretim hakları
890 668 - - - - - 1.558
Diğer 5.976 719 (1) 1 - - - 6.695
6.866 1.387 (1) 1 - - - 8.253
Net kayıtlı değeri 14.905 15.703
101
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
01.01.2010 İlaveler Çıkışlar
Yabancı para
çevrim farkları
Konsolidasyon kapsamına
dahil edilen bağlı ortaklık
Konsolidasyon kapsamından
çıkan bağlı ortaklıklar Transfer 31.12.2010
Maliyet
Rüzgar enerjisi üretim hakları 16.753 - - - - - - 16.753
Doğal gaz kuyu açma hakları 26.752 - - - - (26.752) - -
Diğer maddi olmayan duran varlıklar 5.198 284 - - - (464) - 5.018
48.703 284 - - - (27.216) - 21.771
Birikmiş itfa payları
Rüzgar enerjisi üretim hakları 723 167 - - - - - 890
Doğal gaz kuyu açma hakları 5.968 334 - - - (6.302) - -
Diğer 5.081 965 - - - (70) - 5.976
11.772 1.466 - - - (6.372) - 6.866
Net kayıtlı değeri 36.931 14.905 DİPNOT 13 - DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI
Zorlu Enerji’nin bağlı ortaklığı Rotor, Osmaniye ilinde yapacağı 135 MW kurulu güce sahip rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretim tesisleri projelendirme ve inşa etme yatırımları kapsamında yatırım teşviki almak amacı ile Hazine Müsteşarlığı’na başvurmuş ve 23 Ocak 2008 tarihli ve 88998 sayılı Yatırım Teşvik Belgesi temin etmiştir. İlgili teşvik belgesi yeni makine alımı konusunda %100 oranında gümrük vergisi muafiyeti ve KDV’den istisna sağlamaktadır.
Bursa Nilüfer Organize Sanayi Bölgesi’nde modernizasyon amacıyla 07.07.2008 tarihli ve 91061 sayılı ve Kırklareli Lüleburgaz yatırımı için 11.08.2008 tarihli ve 91456 sayılı %100 oranında gümrük vergisi muafiyeti ve KDV’den istisna sağlayan yatırım teşvik belgeleri Zorlu Enerji tarafından temin edilmiş ve sözkonusu projeler kapsamındaki yatırımların tamamlanmasıyla yatırım teşvik belgeleri kapatılmıştır.
102
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 14 - KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
14.1 Karşılıklar
31.12.2011 31.12.2010
Kısa vadeli borç karşılıkları
TRT payı karşılığı 315 351
Dava ve gider karşılıkları 291 470
606 821
Ayrılan kısa vadeli borç karşılıklarının dönem içindeki hareketi aşağıdaki gibidir:
TRT payı karşılığıDava ve gider
karşılıkları
Açılış bakiyesi, 01.01 351 470
İlave 1.046 -
Ödeme ve çıkışlar (1.082) (179)
Kapanış bakiyesi, 31.12 315 291
14.2 Şarta bağlı varlıklar
a. Satıcı ve müşterilerden alınan
31.12.2011 31.12.2010
Teminat mektupları 5.249 36.402
Çek ve senetler 4.635 5.988
9.884 42.390
103
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
14.3 Taahhüt ve Yükümlülükler
31.12.2011
Şirket tarafından verilen TRİ’lerRUR
(‘000)USD
(‘000)EUR
(‘000) TLToplam
TL değeri
A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş - 532 12.625 31.776 63.634
B. Tam konsolidasyon kapsamında dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - 1.459 1.459
C.Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - - -
D. Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı - 10.030 - - 18.946
i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - - -
ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - 10.030 - - 18.946
iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - - -
Toplam - 10.562 12.625 33.235 84.039
31.12.2010
Şirket tarafından verilen TRİ’lerRUR
(‘000)USD
(‘000)EUR
(‘000) TLToplam
TL değeri
A. Kendi tüzel kişiliği adına vermiş 1.148.000 5.283 10.065 38.760 126.129
B. Tam konsolidasyon kapsamında dahil edilen ortaklıklar lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - 981 981
C.Olağan ticari faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla diğer 3. kişilerin borcunu temin amacıyla vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - - -
D. Diğer verilen TRİ’lerin toplam tutarı - 10.076 - 202 15.779
i. Ana ortak lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - - -
ii. B ve C maddeleri kapsamına girmeyen diğer grup şirketleri lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - 10.076 - 202 15.779
iii. C maddesi kapsamına girmeyen 3. kişiler lehine vermiş olduğu TRİ’lerin toplam tutarı - - - - -
Toplam 1.148.000 15.359 10.065 39.943 142.889
104
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Şirket’in vermiş olduğu diğer TRİ’lerin Şirket’in özkaynaklarına oranı 31.12.2011 tarihi itibariyle %(14,42)’dir (31.12.2010: %10,05).
a. Şirket tarafından açılmış ve 31.12.2011 tarihi itibariyle devam eden davalar toplamı 27.786 TL (31.12.2010: 28.648 TL)’dir. Aynı tarih itibariyle Şirket aleyhine açılmış dava toplamı 19.171 TL’dir (31.12.2010: 10.257 TL).
b. Zorlu Enerji ile Standard Bank PLC ve HSBC Bank PLC önderliğinde biraraya gelen banka ve finans kuruluşları arasında 20.05.2008 tarihinde imzalanan 500.000.000 USD tutarındaki kredi sözleşmesinin tamamen ve şirketin mevcut diğer borçlarının ise kısmen refinansmanı için HSBC Bank PLC önderliğinde bir araya gelen banka ve finans kuruluşlarından oluşan sendikasyon ile 435.000.000 USD ve 70.415.000 EURO; toplamda 530.000.000 USD tutarında ilk 2 yıl geri ödemesiz toplam 6 yıl vadeli kredi sözleşmesi 02.12.2011 tarihinde imzalanmıştır. Zorlu Holding A.Ş., bu kredi için (dipnot 6) garantör sıfatıyla kefil olmuştur.
c. 31.12.2011 tarihi itibariyle, Şirket’in kullanmış olduğu dış yatırım kredilerine ilişkin olarak maddi varlıklar üzerinde birinci dereceden 60.000.000 USD ve ikinci dereceden 1.150.000 USD tutarında ipotek bulunmaktadır. Ayrıca söz konusu krediye ilişkin olarak Zorlu Holding A.Ş.’nin kefaleti bulunmaktadır.
d. 31.12.2011 tarihi itibariyle, Şirket’in, İsrail’de gerçekleştirmeyi planladığı, toplam 1.075 MW kurulu güce sahip olacak ve doğal gaz ile çalışacak 4 adet enerji santrali projesi kapsamında kurulmuş olan iştirakleri adına vermiş olduğu toplam 4.940.675 USD ve 446.250 EUR tutarlarında garanti mektubu bulunmakta olup söz konusu garantiler, elektrik üretimi için alınan ön lisans ve yatırım kapsamındaki diğer masraflara istinaden verilmiştir. Şirket, ayrıca Pakistan rüzgar enerji santrali yatırımına ilişkin gümrük masrafları için 564.000 USD tutarında garanti vermiştir.
e. Rusya Federasyonu’nun Tereshkovo ve Kojuhovo bölgelerinde inşa edilmekte olan iki doğal gaz çevrim santraline ilişkin bir joint venture şirketi olarak kurulan ve Zorlu Enerji’nin %51 oranında hissedarı olduğu ICFS International LLC’nin %100 oranında hissedarı olduğu Hollanda kanunlarına göre kurulmuş bir şirket olan Rosmiks International B.V. ile kredi veren sıfatı ile Zorlu Enerji’nin %100 oranında hissedarı olduğu Bundoran Financial Corporation arasında imzalanan kredi anlaşması altında Rosmiks International B.V’nin temerrüde düşmesine bağlı olarak Bundoran Financial Corporation tarafından yasal süreç başlatılması nedeniyle ICFS International LLC’nin %24,5 oranında hissedarı olan Invar International Inc. ve yine %24,5 oranında hissedarı olan Talex International LLC tarafından, 26.04.2010 tarihi itibari ile Zorlu Enerji aleyhine İsviçre’de Cenevre Ticaret ve Sanayi Odası nezdinde (İsviçre Uluslararası Tahkim Kuralları uyarınca) bir tahkim davası ile 18.06.2010 tarihi itibariyle Bundoran Financial Corporation’ın temerrüt süreci ile ilgili olarak icrai faaliyetlerde bulunmasını önlemek amacıyla Invar International Inc. ve Talex International LLC tarafından New York Eyaleti Yüksek Mahkemesi nezdinde yürütmenin durdurulması talepli bir adli dava açılmıştır. Yürütmenin durdurulması talepli adli dava 23.07.2010 tarihi itibari ile “ihtiyati tedbir kararı” ile sonuçlanmış ve karar temyiz edilmiştir. Temyiz mahkemesi yaptığı inceleme sonucunda, 07.07.2011 tarihli kararı ile temyiz talebini reddetmiştir.
03.08.2011 tarihinde davacılardan Talex International LLC ile uzlaşmaya varılmış olup, Talex International LLC, hem tahkim hem de adli davadaki tüm iddialarından feragat etmiştir. Ayrıca Talex International LLC’nin, ICFS International LLC’de bulunan %24,5 hissesinin tamamı 14.845 USD bedel karşılığında Zorlu Enerji tarafından devralınmıştır. Söz konusu hisse devri sonunda Zorlu Enerji’nin ICFS’teki hisse oranı %51’den %75,5’e çıkmıştır.
Tahkim davası kapsamında Invar International Inc.’in başka yargı çevrelerinde dava açmasını önlemek amacıyla tahkim heyetinden bu hususta bir ihtiyati tedbir kararı vermesi talep edilmiş olup, bu talebe ilişkin dilekçe 07.10.2011 tarihinde tahkim heyetine sunulmuştur. Tarafların birbirlerine karşı iddialarını içeren dilekçeler de 13 Şubat 2012’de tahkim heyetine sunulmuştur.
Yukarıda anılan ihtiyati tedbir talebine ek olarak, Şirket diğer davacı Invar’in hissedarlarından Mr. Alexander Razinski’nin de tahkime şahsen taraf edilmesi talebinde bulunmuştur. Hem bu talebin hem de başka yargı çevrelerinde dava açılmasını önleme talebinin görüşülmesi amacıyla 24 Şubat 2012 tarihinde Viyana’da bir duruşma yapılmıştır. Hakem heyeti ihtiyati tedbir talebimize ilişkin kararını 2 Nisan 2012 tarihinde vermiş olup Invar’ın şirketimiz yönetim kurulu üyelerinden Sayın Olgun Zorlu ve Sayın Selen Zorlu Melik aleyhine aynı kişilerin ICFS International LLC’de de yönetim kurulu üyesi olmaları nedeniyle Virginia Eyaleti, Norfolk Şehri Bölge Mahkemesi nezdinde açmış olduğu adli davayı takip etmekten imtina etmesine karar vermiştir. Hakem heyeti Mr. Alexander Razinski’nin şahsen tahkim davasına taraf edilmesi talebimize yönelik kararını henüz vermemiştir.
105
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
f. 31.12.2011 tarihi itibariyle Şirket’in 237.726 TL alım taahhüdü karşılığında 135.412 bin USD vadeli döviz satış taahhüdü bulunmaktadır. DİPNOT 15 - KIDEM TAZMİNATI KARŞILIĞI
31.12.2011 31.12.2010
Uzun vadeli borç karşılıkları
Kıdem tazminatı karşılığı 1.855 1.455
Yürürlükteki İş Kanunu hükümleri uyarınca, çalışanlardan kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde iş sözleşmesi sona erenlere, hak kazandıkları yasal kıdem tazminatlarının ödenmesi yükümlülüğü vardır. Ayrıca, halen yürürlükte bulunan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 06.03.1981 tarih, 2422 sayılı ve 25.08.1999 tarih, 4447 sayılı yasalar ile değişik 60’ıncı maddesi hükmü gereğince kıdem tazminatını alarak işten ayrılma hakkı kazananlara da yasal kıdem tazminatlarını ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır.
Kıdem tazminatı ödemeleri, her hizmet yılı için 30 günlük brüt maaş üzerinden hesaplanmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibariyle ödenecek kıdem tazminatı, 31.12.2011 tarihi itibariyle 2.731,85 TL/yıl tavanına tabidir (31.12.2010: 2.517,01 TL/yıl).
Kıdem tazminatı yükümlülüğü yasal olarak herhangi bir fonlamaya tabi değildir.
Kıdem tazminatı yükümlülüğü, Şirket’in çalışanların emekli olmasından doğan gelecekteki olası yükümlülüğün bugünkü değerinin tahminine göre hesaplanır. TMS 19 (“Çalışanlara Sağlanan Faydalar”), şirketin yükümlülüklerini tanımlanmış fayda planları kapsamında aktüeryal değerleme yöntemleri kullanılarak geliştirilmesini öngörür. Buna uygun olarak, toplam yükümlülüklerin hesaplanmasında kullanılan aktüeryal varsayımlar aşağıda belirtilmiştir:
Esas varsayım, her hizmet yılı için olan azami yükümlülüğün enflasyona paralel olarak artmasıdır. Dolayısıyla, uygulanan iskonto oranı, gelecek enflasyon etkilerinin düzeltilmesinden sonraki beklenen reel oranı ifade eder. 31.12.2011 tarihi itibariyle, ekli finansal tablolarda karşılıklar, çalışanların emekliliğinden kaynaklanan geleceğe ait olası yükümlülüğünün bugünkü değeri tahmin edilerek hesaplanır. 31.12.2011 tarihi itibariyle karşılıklar yıllık %5,0 enflasyon oranı ve %9,25 iskonto oranı varsayımına göre, %4,05 (31.12.2010: %4,66) reel iskonto oranı ile hesaplanmıştır.
Kıdem tazminatı yükümlülüğünün hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
01.01.- 31.12.2011 01.01.- 31.12.2010
Açılış bakiyesi, 01.01 1.455 1.251
Konsolidasyon kapsamından çıkan bağlı ortaklıkların etkisi - (280)
İlaveler 642 535
Dönem içerisindeki ödemeler (242) (51)
Kapanış bakiyesi, 31.12 1.855 1.455
106
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 16 - DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER
31.12.2011 31.12.2010
Diğer dönen varlıklar
Devreden KDV 125.681 53.665
Peşin ödenen vergi ve fonlar 9.535 597
Verilen iş avansları 173 49
Peşin ödenen giderler 19.978 5.521
TEİAŞ gelir tahakkukları 13.329 13.809
Verilen sipariş avansları 712 492
169.408 74.133
Diğer duran varlıklar
Peşin ödenen giderler 38.211 705
Şirket dipnot 6’da açıklanan Zorlu Enerji ile Standard Bank PLC önderliğinde biraraya gelen banka ve finans kuruluşları arasında 20.05.2008 tarihinde imzalanan 500 milyon USD tutarındaki kredi sözleşmesinin tamamen ve Şirket’in mevcut diğer borçlarının ise kısmen refinansmanı için HSBC Bank PLC önderliğinde bir araya gelen banka ve finans kuruluşlarından oluşan sendikasyon ile 435 milyon USD ve 70 milyon EUR; toplamda 530 milyon USD tutarında ilk 2 yıl geri ödemesiz toplam 6 yıl vadeli kredi sözleşmesi 02.12.2011 tarihinde imzalanmıştır. Şirket söz konusu kredi sözleşmesi için çeşitli maliyetlere katlanmıştır. Söz konusu maliyetlere ait ödenen prim ve komisyonların tutarları, kısa vadeli peşin ödenen giderler içerisinde 7.625 TL ve uzun vadeli peşin ödenen giderler içerisinde 37.706 TL’ dir.
Diğer kısa vadeli yükümlülükler
Ödenecek vergi ve fonlar 1.446 625
Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri 545 224
Diğer 40 58
2.031 907
DİPNOT 17 - ÖZKAYNAKLAR
a) Ödenmiş sermaye
(Tarihi değer esasına dayalı)
Her bir hisse için 1 TL nominal değer
Kayıtlı sermaye tavanı 500.000 500.000
Çıkarılmış sermaye 281.665 281.665
Zorlu Enerji’nin %0,47’sine sahip olan Linens Pazarlama A.Ş.’nin tüm hisseleri, 26.12.2011 tarihinde Zorlu Holding A.Ş. tarafından devralınmış olup, bu alım işlemiyle Zorlu Holding’in, Zorlu Enerji’deki payı %45,7’ye yükselmiştir.
107
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Zorlu Enerji’nin yeni sermaye yapısı aşağıdaki gibidir;
31.12.2010 31.12.2011
Pay% Tutar Transfer Pay% Tutar
Zorlu Holding A.Ş. %45,3 127.490 1.325 %45,7 128.815
Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. %17,5 49.425 - %17,5 49.425
Halka açık %32,0 90.080 - %32,0 90.080
Diğer %5,2 14.670 (1.325) %4,8 13.345
%100,0 281.665 - %100,0 281.665
Zorlu Enerji’nin bilanço tarihleri itibariyle sermaye yapısı aşağıdaki gibidir:
Pay% Tutar
31.12.2011 31.12.2010 31.12.2011 31.12.2010
Zorlu Holding A.Ş. %45,7 %45,3 128.815 127.490
Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. %17,5 %17,5 49.425 49.425
Halka açık %32,0 %32,0 90.080 90.080
Diğer %4,8 %5,2 13.345 14.670
Kayıtlı sermaye %100,0 %100,0 281.665 281.665
Sermaye düzeltmesi 102.575 102.575
Toplam ödenmiş sermaye 384.240 384.240
Zorlu Enerji’nin sermayesi aşağıdaki gruplara ayrılmıştır:
31.12.2011 31.12.2010
Grup Hisse senedi
cinsi
Hisse senedi adedi
Tutar Hisse senedi adedi
Tutar
A Nama 2.816.653.500 28.166 2.816.653.500 28.166
B Nama 25.349.881.500 253.499 25.349.881.500 253.499
28.166.535.000 281.665 28.166.535.000 281.665
Zorlu Enerji’nin Ana Sözleşmesi ile (A) grubu hisse senedi sahiplerine tanınan imtiyazlar aşağıdaki gibidir:
Zorlu Enerji’nin işleri ve idaresi, tamamı Zorlu Holding A.Ş.’ye ait (A) grubu pay sahipleri arasından veya gösterecekleri adaylar arasından Genel Kurul tarafından seçilecek en az 5 en çok 11 üyeden meydana gelen bir yönetim kurulu tarafından idare olunur.
108
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
b) Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları
Sermaye düzeltme farkları, Zorlu Enerj sermayesinin enflasyona (31.12.2004 tarihindeki satın alma gücünde) göre düzeltilmiş toplam tutarı ile Zorlu Enerji’nin enflasyon düzeltmesi öncesindeki sermaye tutarı arasındaki farkı ifade eder.
31.12.2011 31.12.2010
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkları 102.575 102.575
c) Yabancı para çevrim farkları
Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren Bağlı Ortaklıklar’ın kendi finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri bilanço tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderleri ise ortalama döviz kurları kullanılarak Türk Lirası’na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynaklar içerisindeki yabancı para çevrim farkları kalemi altında takip edilmektedir.
Yabancı para çevrim farkı 99.507 (18.288)
d) Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler (“Yasal yedekler”)
Türk Ticaret Kanunu’na göre yasal yedekler birinci ve ikinci tertip yasal yedekler olmak üzere ikiye ayrılır. Türk Ticaret Kanunu’na göre birinci tertip yasal yedekler, Zorlu Enerji’nin ödenmiş sermayesinin %20’sine ulaşılıncaya kadar, kanuni net kârın %5’i olarak ayrılır. İkinci tertip yasal yedekler ise ödenmiş sermayenin %5’ini aşan dağıtılan kârın %10’udur. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmediği sürece sadece zararları netleştirmek için kullanılabilir, bunun dışında herhangi bir şekilde kullanılması mümkün değildir.
Yasal yedekler 4.399 2.668
e) Geçmiş yıllar zararları
Olağanüstü yedekler 78.138 78.138
Geçmiş yıl zararları (298.754) (230.310)
Diğer özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları 5.305 5.305
(215.311) (146.867)
Diğer özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları sadece bedelsiz sermaye artırımı veya zarar mahsubunda; olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri ise, bedelsiz sermaye artırımı, nakit kâr dağıtımı ya da zarar mahsubunda kullanılabilecektir.
DİPNOT 18 - SATIŞ GELİRLERİ
01.01.-31.12.2011 01.01.-31.12.2010
Yurt içi satış gelirleri 440.746 438.331
Yurt dışı satış gelirleri 7.049 -
Brüt satış gelirleri 447.795 438.331
Satışlardan indirimler (2.853) (4.335)
444.942 433.996
109
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 19 -PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ, GENEL YÖNETİM GİDERLERİ
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri 11.119 10.807
Genel yönetim giderleri 50.019 34.313
Faaliyet giderleri toplamı 61.138 45.120
DİPNOT 20 - NİTELİKLERİNE GÖRE GİDERLER
Niteliklerine göre giderler satışların maliyeti, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri ve genel yönetim giderleri toplamıdır.
İlk madde, malzeme ve ticari mal giderleri 319.429 300.695
İşçi ve personel gideri 15.136 13.763
Enerji gideri 14.399 13.692
Amortisman ve tükenme payları 69.025 83.856
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler 10.786 8.846
Bakım onarım giderleri 18.830 18.352
Enerji nakil hatları dağıtım giderleri 909 1.796
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. sıfır bakiye düzeltme giderleri 588 1.789
Danışmanlık giderleri 15.736 6.040
Diğer 30.575 20.162
495.413 468.991
DİPNOT 21 - DİĞER FAALİYETLERDEN GELİR VE GİDERLER
01.01.-31.12.2011 01.01.-31.12.2010
Konusu kalmayan karşılıklar 512 48
Maddi duran varlık satış kârı 4.574 5
Finansal varlık satış kârı (*) - 58.692
Sigorta tazminat gelirleri 341 991
Diğer 3.444 4.791
Diğer faaliyetlerden gelirler 8.871 64.527
Maddi duran varlık satış zararı 5.112 -
Finansal yatırımlar karşılık gideri (dipnot 5) 1.691 777
Diğer giderler 2.533 300
Diğer faaliyetlerden giderler 9.336 1.077
(*) 31.12.2010 tarihi itibariyle, finansal varlık satış kârı (58.692 TL) Şirket’in %100 iştiraki olan Amity Oil International Pty Ltd. hisselerinin 25.08.2010 tarihinde gerçekleşen satışından kaynaklanmaktadır.
110
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 22 - FİNANSAL GELİRLER
Kambiyo kârları 408.492 479.845
Faiz gelirleri 30.023 11.746
Türev finansal araçlar gelirleri - 1.883
Ertelenmiş finansman gelirleri 1.590 659
440.105 494.133
DİPNOT 23 - FİNANSAL GİDERLER
Kambiyo zararları 632.198 477.198
Ertelenmiş faiz gideri 594 6.760
Faiz giderleri 154.808 96.859
Banka komisyon ve diğer finansman gideri 15.153 28.346
Türev finansal araç giderleri 41.315 -
844.068 609.163 DİPNOT 24 - VERGİ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
a) Dönem kârı vergi yükümlülüğü
01.01.-31.12.2011 01.01.-31.12.2010
Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi dönem zararı (454.899) (86.575)
Yerel vergi oranı %20 %20
Vergi oranı üzerinden vergi gideri 90.980 17.315
İstisnalar ve indirimler 31.636 17.313
Kanunen kabul edilmeyen giderler (20.840) (1.164)
Kullanılmayan yatırım indirimin iptali - 834
Üzerinden vergi hesaplanmayan farklar (119.547) (30.050)
Diğer - (10.196)
(17.771) (5.948)
Şirket’in dönem vergi karşılığı aşağıdaki gibidir:
Dönem vergi gideri 11.440 2.510
Ertelenmiş vergi gideri 6.331 3.438
Sürdürülen faaliyetler vergi gideri 17.771 5.948
Türkiye’de, kurumlar vergisi oranı 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren %20’dir.
111
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Kurumlar vergisi oranı kurumların ticari kazancına vergi yasaları gereğince indirim kabul edilmeyen giderlerin ilave edilmesi, vergi yasalarında yer alan istisna ve indirimlerin indirilmesi sonucu bulunacak vergi matrahına uygulanır. Kâr dağıtılmadığı takdirde başka bir vergi ödenmemekte olup kârın tamamının veya bir kısmının temettü olarak;
• Gerçek kişilere • Gelir ve Kurumlar Vergisi’nden istisna veya muaf gerçek ve tüzel kişilere,• Dar mükellef gerçek ve tüzel kişilere,
Dağıtılması halinde %15 Gelir Vergisi Stopajı hesaplanır. Dönem kârının sermayeye ilavesi halinde, kâr dağıtımı sayılmaz ve stopaj uygulanmaz.
Kurumlar üçer aylık mali kârları üzerinden %20 oranında geçici vergi hesaplar ve o dönemi izleyen ikinci ayın 10’uncu gününe kadar beyan edip 17’nci günü akşamına kadar öderler. Yıl içinde ödenen geçici vergi o yıla ait olup izleyen yıl verilecek kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanacak kurumlar vergisinden mahsup edilir.
En az iki yıl süre ile elde tutulan iştirak hisseleri ile gayrimenkullerin satışından doğan kârların %75’i, Kurumlar Vergisi Kanunu’nda öngörüldüğü şekilde sermayeye eklenmesi şartı ile vergiden istisnadır.
Türk vergi mevzuatına göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönem kurum kazancından indirilebilirler. Ancak, mali zararlar, geçmiş yıl kârlarından mahsup edilemez.
Türkiye’de ödenecek vergiler konusunda vergi otoritesi ile mutabakat sağlamak gibi bir uygulama bulunmamaktadır. Kurumlar vergisi beyannameleri hesap döneminin kapandığı ayı takip eden dördüncü ayın 25’inci günü akşamına kadar bağlı bulunulan vergi dairesine verilir. Bununla beraber, vergi incelemesine yetkili makamlar beş yıl zarfında muhasebe kayıtlarını inceleyebilir ve hatalı işlem tespit edilirse ödenecek vergi miktarları değişebilir.
Bilanço tarihleri itibariyle Şirket’in vergi yükümlülüğü aşağıdaki gibidir:
31.12.2011 31.12.2010
Kurumlar vergisi karşılığı 11.459 2.510
Peşin ödenen vergiler (-) (11.383) (1.635)
Kurumlar vergisi karşılığı net 76 875
Ertelenen vergi yükümlülükleri, net (50.610) (43.040)
(50.534) (42.165)
b) Ertelenen vergi
Şirket, ertelenen gelir vergisi varlık ve yükümlülüklerini, bilanço kalemlerinin SPK Seri XI, No: 29 sayılı Tebliğ ve yasal finansal tabloları arasındaki farklı değerlendirilmelerin sonucunda ortaya çıkan geçici farkların etkilerini dikkate alarak hesaplamaktadır. Söz konusu geçici farklar genellikle gelir ve giderlerin, tebliğ ve vergi kanunlarına göre değişik raporlama dönemlerinde muhasebeleşmesinden kaynaklanmaktadır.
Geçici farklar üzerinden yükümlülük metoduna göre hesaplanan ve ertelenen vergi varlıkları ile vergi yükümlülüğü için Türkiye’de bulunan ve önceki dönemlerde kazanılmış yatırım indirim hakkını kullanan şirket için %20 (2010:%20), yurt içi diğer şirketler için %20 ve yurt dışındaki şirket için bağlı bulunduğu ülkenin vergi oranı esas alınmaktadır.
112
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Bilanço tarihleri itibariyle birikmiş geçici farklar ve ertelenen vergi varlık ve yükümlülüklerinin yürürlükteki vergi oranları kullanılarak hazırlanan dökümü aşağıdaki gibidir:
Kümülatif geçici farklar Ertelenmiş vergi
31.12.2011 31.12.2010 31.12.2011 31.12.2010
Ertelenen vergi varlıkları
Kıdem tazminatı karşılığı 1.855 1.455 371 291
Gider karşılıkları 257 1.282 51 256
Türev finansal araçlar 40.147 - 8.029 -
Şüpheli alacak karşılığı 8.825 9.337 1.765 1.867
Mahsup edilecek geçmiş yıllar zararı 98.709 98.709 19.742 19.742
Diğer 7.484 933 1.497 187
31.455 22.343
Ertelenen vergi yükümlülükleri
Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların kayıtlı değerleri ile vergi matrahları arasındaki net fark 403.553 323.519 80.711 64.704
Ertelenmiş finansman geliri 4.020 378 804 76
Türev finansal araçlar - 1.883 - 377
Diğer 2.751 1.140 550 226
82.065 65.383
Ertelenen net vergi yükümlülüğünün hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
01.01.-31.12.2011 01.01.- 31.12.2010
Dönem başı ertelenen vergi yükümlülüğü, net (43.040) (39.473)
Konsolidasyon kapsamından çıkarılan bağlı ortaklıklar etkisi - (337)
Durdurulan faaliyetler ertelenmiş vergi etkisi - 143
Çevrim farkları (1.239) 65
Dönem ertelenen vergi karşılığı (6.331) (3.438)
Dönem sonu ertelenen vergi yükümlülüğü, net (50.610) (43.040)
113
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 25 - HİSSE BAŞINA KAZANÇ (KAYIP)
Sürdürülen faaliyetlerden hisse başına kayıp:Sürdürülen faaliyetler dönem zararı (472.670) (92.523)Sürdürülen faaliyetlerden kontrol gücü olmayan paylara ait net dönem kârı 65.308 11.629 Sürdürülen faaliyetlerden ana ortaklığa ait net dönem zararı (407.362) (80.894)
Çıkarılmış hisselerinin ağırlıklı ortalama adedi 28.166.535.000 28.166.535.000
Sürdürülen faaliyetlerden hisse başına kayıp - TL, tam (0,01) (0,00)
Durdurulan faaliyetlerden hisse başına kazanç:Durdurulan faaliyetler dönem kârı - 16.892Durdurulan faaliyetlerden kontrol gücü olmayan paylara ait net dönem zararı
- (2.723)
Durdurulan faaliyetlerden ana ortaklığa ait net dönem kârı - 14.169
Çıkarılmış hisselerinin ağırlıklı ortalama adedi 28.166.535.000 28.166.535.000
Durdurulan faaliyetlerden hisse başına kazanç - TL, tam - 0,00
Hisse başına kayıp:Net dönem zararı (472.670) (75.631)Kontrol gücü olmayan paylara ait net dönem kârı 65.308 8.906 Ana ortaklığa ait net dönem zararı (407.362) (66.725)
Çıkarılmış hisselerinin ağırlıklı ortalama adedi 28.166.535.000 28.166.535.000
Hisse başına kayıp - TL, tam (0,01) (0,00)
DİPNOT 26 - İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI
a) İlişkili taraflardan kısa vadeli ticari alacaklar
31.12.2011 31.12.2010
Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 4.521 4.868Zorluteks Tekstil Ticaret ve Sanayi A.Ş. 2.312 2.047Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. 20.716 15.364Diğer ilişkili kuruluşlar 1.423 729
28.972 23.008Ertelenmiş finansman gideri (-) (125) (57)
28.847 22.951
Zorlu Enerji’nin kontrol gücüne sahip ortağı Zorlu Holding A.Ş.’nin bağlı ortaklıklarından, Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş., Zorluteks Tekstil Ticaret ve Sanayi A.Ş. ve Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş’ den olan ticari alacaklar bakiyesi, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin elektrik satışından oluşmaktadır.
114
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
b) İlişkili taraflardan kısa vadeli diğer alacaklar
Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. 220.709 127.638
Diğer ilişkili kuruluşlar 1.498 14.361
222.207 141.999
Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş.’den olan diğer kısa vadeli alacak tutarı, Rusya’da devam etmekte olan yatırımın inşaatıyla ilgili olarak verilen avanslardan oluşmaktadır.
c) İlişkili taraflardan uzun vadeli diğer alacaklar
Edeltech Ltd. 16.738 10.731
Edelcom Ltd. 68.306 19.387
Dorad Energy Ltd. 115.452 37.264
Solad Energy Ltd. 1.182 787
Diğer - 704
201.678 68.873
Dorad Energy Ltd.’den olan alacaklar, Dorad projesi kapsamında taahhüt edilen sermaye avansı ödemelerinden oluşmaktadır.
Edeltech Ltd., Edelcom Ltd. ve Solad Energy Ltd.’den olan alacaklar,İsrail’de kurulması planlanan enerji santrali projeleri kapsamında gönderilen avanslardan oluşmaktadır. d) İlişkili taraflara kısa vadeli ticari borçlar
Zorlu Holding A.Ş. 2.511 8.029
Zorlu Industrial Pakistan - 8.637
Diğer ilişkili kuruluşlar 8.421 1.615
10.932 18.281
Ertelenmiş finansman geliri (-) (65) (42)
10.867 18.239
Zorlu Enerji’nin ana ortağı olan Zorlu Holding A.Ş.’ye olan borç, genel giderlere istinaden Şirket’e yansıtılan tutarlardan oluşmaktadır.
31.12.2011 31.12.2010
Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. 172.384 159.620
Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş.’ye olan uzun vadeli ticari borç tutarı, Rusya’da yapılmakta olan yatırım kapsamında gerçekleştirilen EPC işlerine ilişkin borçlanmalardan oluşmaktadır.
115
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
e) İlişkili taraflara uzun vadeli diğer borçlar
Zorlu Holding A.Ş. 775.681 482.654
Zorlu O/M Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş. 10.131 55.779
Zorluteks Tekstil Ticaret ve Sanayi A.Ş. 6.402 3.900
Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 9.385 9.385
Diğer ilişkili kuruluşlar 343 1.645
801.942 553.363
31.12.2011 tarihi itibariyle, Şirket’in Zorlu Holding A.Ş.’ye olan borcunun (775.681 TL) yıllık faiz oranı %8’dir (31.12.2010: %6).
Zorlu O&M Enerji Tesisleri İşletme ve Bakım Hizmetleri A.Ş.’ye olan uzun vadeli diğer borç tutarı, tesis bakımı ile ilgilidir.
f) İlişkili taraflarla yapılan işlemler
SatışFaaliyet giderleri
Diğer gelirler
Finansal giderler
Finansal gelirler
01.01.-31.12.2011
Zorlu Holding A.Ş. 162 5.457 - 127.696 430
Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 48.476 - - 18 -
Zorluteks Tekstil Ticaret ve Sanayi A.Ş. 19.142 63 38 184 -
Trakya Bölgesi Doğalgaz Dağıtım A.Ş. - 4 46 - -
Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. 118 87 16 26.484 75.194
Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. 109.798 5 12 316 235
Diğer ilişkili kuruluşlar 449 5.720 5.838 15.553 47.589
178.145 11.336 5.950 170.251 123.448
01.01.-31.12.2010
Zorlu Holding A.Ş. 1.646 6.790 - 88.684 73.357
Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. 48.417 - - - -
Zorluteks Tekstil Ticaret ve Sanayi A.Ş. 20.975 34 34 - -
Trakya Bölgesi Doğalgaz Dağıtım A.Ş. 42.232 18 1.254 1.378 3.299
Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş. 495 79 604 17.368 16.783
Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. 179.344 165 473 1.186 1.539
Diğer ilişkili kuruluşlar 5.426 2.334 1.773 10.443 22.763
298.535 9.420 4.138 119.059 117.741
Zorlu Holding A.Ş., Zorluteks Tekstil Ticaret ve Sanayi A.Ş., Korteks Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş.’den olan satış gelirleri, elektrik satışından elde edilen geliri ifade etmektedir.
116
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Zorlu Holding A.Ş., Zorluteks Tekstil Ticaret ve Sanayi A.Ş., Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş.ve diğer ilişkili kuruluşlara ait faaliyet giderleri, genel yönetim giderlerine istinaden Şirket’e yansıtılan tutarlardan oluşmaktadır.
Zorlu Holding A.Ş.’ye ait finansman gelir ve giderleri, kısa vadeli ticari borç ve uzun vadeli diğer borçlara ilişkin vade ve kur farkından oluşmaktadır.
Zorlu Endüstriyel ve Enerji Tesisleri İnşaat Ticaret A.Ş.’den finansman gelir ve giderleri, verilen avanslardan kaynaklanan vade ve kur farkı ile Rusya’da yapılmakta olan yatırım kapsamında gerçekleştirilen inşaat işlerine ilişkin borçlanmaların kur farkından meydana gelmektedir.
Zorlu Elektrik Enerjisi İthalat İhracat ve Toptan Ticaret A.Ş. ve diğer ilişkili kuruluşlardan finansman gelir ve giderleri, diğer alacak ve borçlardan kaynaklanan vade ve kur farkından oluşmaktadır.
Tamamı dövizli gerçekleştirilen grup içi borçlanmalarda %8 oranında faiz uygulanmakta olup, ilişkili şirketler arasında yapılan işlemlerden doğan alacak ve borçlar teminata bağlanmamıştır.
g) Yönetim Kurulu başkan ve üyeleriyle, genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcılarına sağlanan faydalar: 31.12.2011 tarihi itibariyle toplam ödenen maaş ve ücretler 2.461 TL’dir (31.12.2010: 3.885 TL).
DİPNOT 27 - FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ
Finansal araçlar
Finansal risk yönetimi amaç ve politikalarıŞirket, faaliyetlerinden dolayı, borç ve sermaye piyasası fiyatlarındaki, döviz kurları ile faiz oranlarındaki değişimlerin etkileri dahil çeşitli finansal riskleri yönetmeye odaklanmıştır. Şirket, risk yönetim programı ile piyasalardaki dalgalanmaların getireceği potansiyel olumsuz etkilerin en aza indirgenmesini amaçlamıştır.
Faiz oranı riski Şirket, ulusal ve uluslararası piyasalarda faiz oranlarındaki değişikliklerden etkilenmektedir. Söz konusu riskler faiz oranına bağlı varlıkların ve yükümlülüklerin netleştirilmesinin sonucunda ortaya çıkan doğal yöntemler kullanılarak yönetilmektedir.
Şirketin faiz oranına duyarlı finansal araçları aşağıdaki gibidir:
31.12.2011 31.12.2010
Sabit faizli finansal araçlar
Finansal varlıklar-vadeli mevduatlar
- Vadeli mevduatlar 5.290 2.783
- Vadeye kadar elde tutulacak finansal varlıklar 113.612 -
Finansal yükümlülükler 735.339 691.133
Değişken faizli finansal araçlar
Finansal yükümlülükler 1.362.160 804.664
117
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Şirket’in bilanço tarihlerinde bilanço kalemlerine ilişkin ortalama yıllık etkin faiz oranları aşağıdaki gibidir:
2011 (%) USD EUR NIS TL
Varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri %4,3 - - -
Ticari alacaklar - - - %11,5
Diğer alacaklar %8,0 - %10,0 -
Yükümlülükler
Finansal borçlar %6,7 %7,8 - %13,3
Ticari borçlar %0,3 %1,0 - %11,5
Diğer borçlar %8,0 %8,0 - -
2010 (%) USD EUR NIS TL
Varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri %1,3 - - -
Ticari alacaklar - - - %6,4
Diğer alacaklar %6,0 - %10,0 -
Yükümlülükler
Finansal borçlar %4,7 %7,7 - %11,3
Ticari borçlar %0,3 %0,7 - %6,4
Diğer borçlar %6,0 %6,0 - -
31 Aralık 2011 tarihindeki değişken faizli kredilerin yenilenme tarihlerindeki faizi 100 baz puan daha yüksek olup diğer tüm değişkenler sabit kalsaydı, değişken faizli kredilerden oluşan yüksek/düşük faiz gideri sonucu vergi öncesi dönem kârı 3.618 TL (31.12.2010: 2.634 TL) daha düşük/yüksek olacaktı. Kredi riskiFinansal varlıkların sahipliği karşı tarafın sözleşmeyi yerine getirmeme riskini beraberinde getirir. Ticari alacaklar, Şirket yönetimince geçmiş tecrübeler ve cari ekonomik durum göz önüne alınarak değerlendirilmekte ve gerektiğinde uygun oranda şüpheli alacak karşılığı ayrıldıktan sonra bilançoda net olarak gösterilmektedir.
118
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Finansal araç türleri itibariyle maruz kalınan kredi riskleri aşağıdaki gibidir:
Alacaklar
Ticari alacaklar Diğer alacaklar
31.12.2011İlişkili Taraf
Diğer taraf
İlişkili taraf
Diğer taraf
Bankalardaki mevduat
Türev araçlar Diğer
Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 867 - - - - -A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansalvarlıkların net defter değeri 28.847 11.328 327.932 146 68.431 - 38B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri - - - - - - -C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net defter değeri - 660 - - - - -- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - (867) - - - - -D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - - - - - - -- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 9.786 - - - - -
- Değer düşüklüğü (-) - (9.786) - - - - -E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - - -
31.12.2011 tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) 28.847 11.988 327.932 146 68.431 - 38
Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlandırma tablosu aşağıdaki gibidir:
Alacaklar
31.12.2011 Ticari Diğer
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş 303 -
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 186 -
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş 171 -
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş - -
Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş - -
660 -
Teminat ile güvence altına alınmış kısım (867) -
119
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Alacaklar
Ticari alcaklar Diğer alacaklar
31.12.2010İlişkili taraf
Diğer taraf
İlişkili taraf
Diğer taraf
Bankalardaki mevduat
Türev araçlar Diğer
Azami riskin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - 764 - - - - -
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne uğramamış finansal
varlıkların net defter değeri 22.951 5.340 141.999 1.291 131.330 - 66
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan, aksi takdirde vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış sayılacak finansal varlıkların defter değeri - - - - - - -
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların net
defter değeri - 757 - 809 - - -
- Teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı - (764) - - - - -
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter değerleri - - - - - - -
- Vadesi geçmiş (brüt defter değeri) - 10.298 - - - - -
- Değer düşüklüğü (-) - (10.298) - - - - -
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar - - - - - - -
31.12.2010 tarihi itibariyle maruz kalınan azami kredi riski (A+B+C+D+E) 22.951 6.097 141.999 2.100 131.330 - 66
Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış varlıkların yaşlandırma tablosu aşağıdaki gibidir:
Alacaklar
31.12.2010 Ticari Diğer
Vadesi üzerinden 1-30 gün geçmiş 219 -
Vadesi üzerinden 1-3 ay geçmiş 538 -
Vadesi üzerinden 3-12 ay geçmiş - -
Vadesi üzerinden 1-5 yıl geçmiş - -
Vadesi üzerinden 5 yıldan fazla geçmiş - 809
757 809
Teminat ile güvence altına alınmış kısım (764) -
120
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Likidite riski
Mevcut ve ilerideki muhtemel borç gereksinimlerinin fonlanabilme riski, yeterli sayıda ve yüksek kalitedeki kredi sağlayıcılarının erişilebilirliğinin sürekli kılınması suretiyle yönetilmekte ve Şirket likidite ihtiyacını kısa vadeli finansal araçlarını nakde çevirerek örneğin ticari alacakların tahsilatı ile fonlamada esnekliği sağlamaya çalışmaktadır.
Şirket’in bilanço tarihleri itibariyle yükümlülüklerinin vade bazında dağılımı aşağıdaki gibidir:
31.12.2011Defter değeri
Sözleşme uyarınca
nakit çıkışlar toplamı
3 aya kadar
3 ay ile 12 ay arası
1 yıl ile 5 yıla kadar
5 yıldan fazla
Sözleşme uyarınca vadeler
Finansal borçlar 2.098.659 2.574.696 241.751 375.597 1.456.615 500.733
Ticari borçlar 502.644 516.451 224.025 90.537 201.889 -
Diğer borçlar ve yükümlülükler 816.229 816.229 14.240 47 801.942 -
Türev olmayan finansal yükümlülükler 3.417.532 3.907.376 480.016 466.181 2.460.446 500.733
31.12.2011Defter değeri
Beklenen nakit çıkışları
toplamı3 aya kadar
3 ay ile 12 ay arası
1 yıl ile 5 yıla kadar
5 yıldan fazla
Beklenen vadeler
Diğer borçlar ve yükümlülükler 606 606 - 606 - -
Türev olmayan finansal yükümlülükler 606 606 - 606 - -
31.12.2011Defter değeri
Sözleşme uyarınca
nakit çıkışlar toplamı
3 aya kadar
3 ay ile 12 ay arası
1 yıl ile 5 yıla kadar
5 yıldan fazla
Türev nakit girişleri - (214.626) (126.125) (88.501) - -
Türev nakit çıkışları - 254.773 138.509 116.264 - -
Türev finansal yükümlülükler 40.147 40.147 12.384 27.763 - -
121
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
31.12.2010Defter değeri
Sözleşme uyarınca
nakit çıkışlar toplamı
3 aya kadar
3 ay ile 12 ay arası
1 yıl ile 5 yıla kadar
5 yıldan fazla
Sözleşme uyarınca vadeler
Finansal borçlar 1.495.797 1.703.726 263.960 494.356 678.532 266.878
Ticari borçlar 335.181 339.210 69.557 96.965 172.688 -
Diğer borçlar ve yükümlülükler 554.720 554.720 1.248 109 553.363 -
Türev olmayan finansal yükümlülükler 2.385.698 2.597.656 334.765 591.430 1.404.583 266.878
31.12.2010Defter değeri
Beklenen nakit çıkışları
toplamı3 aya kadar
3 ay ile 12 ay arası
1 yıl ile 5 yıla kadar
5 yıldan fazla
Beklenen vadeler
Diğer borçlar ve yükümlülükler 821 821 - 821 - -
Türev olmayan finansal yükümlülükler 821 821 - 821 - - Döviz kuru riski
Şirket, ağırlıklı olarak USD ve EUR cinsinden borçlu veya alacaklı bulunan meblağların Türk Lirası’na çevrilmesinden dolayı kur değişikliklerinden doğan döviz kur riskine maruz kalmaktadır. Bu riskler, döviz pozisyonunun analiz edilmesi ile takip edilmekte ve sınırlandırılmaktadır.
122
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Bilanço tarihleri itibariyle Şirket’in yabancı para varlık ve borçlarının döviz tutarı ve TL karşılıkları aşağıdaki gibidir:
31.12.2011 USD EUR RUR GBP RUPI NISTL
karşılığı
1. Ticari alacaklar 10.353 40 83.831 - 52.615 - 25.745
2a. Parasal Finansal Varlıklar (Kasa, Banka
Hesapları dahil) 86.907 108 17.065 1 99.970 - 167.547
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - - - - - -
3. Diğer 123.721 1.350 1.662.908 - 359.552 - 343.406
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 220.981 1.498 1.763.804 1 512.137 - 536.698
5. Ticari Alacaklar - - - - - - -
6a. Parasal Finansal Varlıklar - - - - - - -
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 6.586 - - - - - 12.439
7. Diğer 90.262 69 - - - 42.835 191.950
8. Duran Varlıklar (5+6+7) 96.848 69 - - - 42.835 204.389
9. Toplam Varlıklar (4+8) 317.829 1.567 1.763.804 1 512.137 42.835 741.087
10. Ticari Borçlar 13.614 76 40.807 85 41.356 - 29.446
11. Finansal Yükümlülükler 222.046 25.279 - - - - 481.200
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 25 - - - - - 47
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - - - -
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 235.685 25.355 40.807 85 41.356 - 510.693
14. Ticari Borçlar 58.928 - 1.138.650 - - - 178.982
15. Finansal Yükümlülükler 547.308 185.390 - - - - 1.486.866
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 264.510 101.064 - - - - 746.613
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - - - -
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) 870.746 286.454 1.138.650 - - - 2.412.461
18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 1.106.431 311.809 1.179.457 85 41.356 - 2.923.154
19. Bilanço dışı döviz cinsinden Türev araçların Net Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) (135.412) - - - - - (255.780)
19a. Hedge Edilen Toplam Varlık Tutarı - - - - - - -
19b. Hedge Edilen Toplam Yükümlülük Tutarı 135.412 - - - - - 255.780
20. Net Yabancı Para Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) (924.014) (310.242) 584.347 (84) 470.781 42.835 (2.437.847)
21. Parasal Kalemler Net yabancı Para Varlık (Yükümlülük) Pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (1.009.171) (311.661)(1.078.561) (84) 111.229 - (2.729.862)
22. Döviz Hedge’i için Kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri
23. İhracat 107 - - - - - 202
24. İthalat 18.033 - - - - - 34.063
123
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
31.12.2010 USD EUR RUR GBPTL
karşılığı
1. Ticari alacaklar 2 - 15.337 - 786
2a. Parasal Finansal Varlıklar(Kasa, Banka Hesapları dahil) 5.337 1.284 123.078 - 17.162
2b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar - - - - -
3. Diğer 18.768 - 178.586 - 38.127
4. Dönen Varlıklar (1+2+3) 24.107 1.284 317.001 - 56.075
5. Ticari Alacaklar - - - - -
6a. Parasal Finansal Varlıklar - - - - -
6b. Parasal Olmayan Finansal Varlıklar 5.357 - - - 8.282
7. Diğer 38.156 - - - 58.989
8. Duran Varlıklar (5+6+7) 43.513 - - - 67.271
9. Toplam Varlıklar (4+8) 67.620 1.284 317.001 - 123.346
10. Ticari Borçlar 4.472 724 3.939 - 8.598
11. Finansal Yükümlülükler 277.125 21.937 - - 473.386
12a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler - - - - -
12b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - -
13. Kısa Vadeli Yükümlülükler (10+11+12) 281.597 22.661 3.939 - 481.984
14. Ticari Borçlar 6.765 - - - 10.459
15. Finansal Yükümlülükler 364.367 131.396 - - 832.554
16a. Parasal Olan Diğer Yükümlülükler 106.998 8.170 - - 182.160
16b. Parasal Olmayan Diğer Yükümlülükler - - - - -
17. Uzun Vadeli Yükümlülükler (14+15+16) 478.130 139.566 - - 1.025.173
18. Toplam Yükümlülükler (13+17) 759.727 162.227 3.939 - 1.507.157
19. Bilanço dışı döviz cinsinden Türev araçların Net Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (19a-19b) (65.141) - - - (100.708)
19a. Hedge Edilen Toplam Varlık Tutarı - - - - -
19b. Hedge Edilen Toplam Yükümlülük Tutarı 65.141 - - - 100.708
20. Net Yabancı Para Varlık/ (Yükümlülük) Pozisyonu (9-18+19) (757.248) (160.943) 313.062 - (1.484.519)
21. Parasal Kalemler Net yabancı Para Varlık / (Yükümlülük) Pozisyonu (=1+2a+5+6a-10-11-12a-14-15-16a) (754.388) (160.943) 134.476 - (1.489.209)
22. Döviz Hedge’i için Kullanılan Finansal Araçların Toplam Gerçeğe Uygun Değeri - - - - -
23. İhracat 465 - - - 698
24. İthalat 16.925 - - - 25.394
124
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Döviz pozisyonu ile ilgili olarak duyarlılık testi aşağıdaki gibidir:
Kar / Zarar Özkaynaklar
31.12.2011
Yabancı paranın
değer kazanması
Yabancı paranın
değer kaybetmesi
Yabancı paranın
değer kazanması
Yabancı paranın
değer kaybetmesi
USD’nin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
USD net varlık / yükümlülüğü (174.537) 174.537 (174.537) 174.537
USD riskinden korunan kısım (-) 25.578 (25.578) 25.578 (25.578)
USD net etki (148.959) 148.959 (148.959) 148.959
EUR’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
EUR net varlık / yükümlülüğü (75.817) 75.817 (75.817) 75.817
EUR riskinden korunan kısım (-) - - - -
EUR net etki (75.817) 75.817 (75.817) 75.817
RUR’un TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
RUR net varlık / yükümlülüğü 3.473 (3.473) 3.473 (3.473)
RUR riskinden korunan kısım (-) - - - -
RUR net etki 3.473 (3.473) 3.473 (3.473)
GBP’nin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
GBP net varlık / yükümlülüğü (24) 24 (24) 24
GBP riskinden korunan kısım (-) - - - -
GBP net etki (24) 24 (24) 24
RUPI’nin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
RUPI net varlık / yükümlülüğü 992 (992) 992 (992)
RUPI riskinden korunan kısım (-) - - - -
RUPI net etki 992 (992) 992 (992)
NIS’ın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
NIS net varlık / yükümlülüğü 2.128 (2.128) 2.128 (2.128)
NIS riskinden korunan kısım (-) - - - -
NIS net etki 2.128 (2.128) 2.128 (2.128)
Toplam etki (218.207) 218.207 (218.207) 218.207
125
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Kar / Zarar Özkaynaklar
31.12.2010
Yabancı paranın
değer kazanması
Yabancı paranın
değer kaybetmesi
Yabancı paranın
değer kazanması
Yabancı paranın
değer kaybetmesi
USD’nin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
USD net varlık / yükümlülüğü (117.071) 117.071 (117.071) 117.071
USD riskinden korunan kısım (-) 10.071 (10.071) 10.071 (10.071)
USD net etki (107.000) 107.000 (107.000) 107.000
EUR’nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
EUR net varlık / yükümlülüğü (32.979) 32.979 (32.979) 32.979
EUR riskinden korunan kısım (-) - - - -
EUR net etki (32.979) 32.979 (32.979) 32.979
RUR’un TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
RUR net varlık / yükümlülüğü 1.597 (1.597) 1.597 (1.597)
RUR riskinden korunan kısım (-) - - - -
RUR net etki 1.597 (1.597) 1.597 (1.597)
GBP’nin TL karşısında %10 değerlenmesi halinde:
GBP net varlık / yükümlülüğü - - - -
GBP riskinden korunan kısım (-) - - - -
GBP net etki - - - -
Toplam etki (138.382) 138.382 (138.382) 138.382
Sermaye risk yönetimi
Şirket sermaye yönetiminde, bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak kârlılığını artırmayı hedeflemektedir.
Şirket’in sermaye maliyeti ile birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler üst yönetim tarafından değerlendirilir. Üst yönetim değerlendirmelerine dayanarak, sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar, temettü ödemeleri, yeni hisse ihracı yoluyla dengede tutulması amaçlanmaktadır.
126
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
Bilanço tarihleri itibariyle net borç/toplam sermaye oranı aşağıdaki gibidir:
31.12.2011 31.12.2010
Toplam yükümlülükler (dipnot 6) 2.097.499 1.495.797
Hazır değerler (dipnot 4) (68.469) (131.396)
Net borç 2.029.030 1.364.401
Özkaynaklar (131.408) 157.038
Yatırılan sermaye 1.897.622 1.521.439
Net borç / yatırılan sermaye oranı 107% %90
Finansal enstrümanların makul değeri
Makul bedel, bir finansal enstrümanın zorunlu bir satış veya tasfiye işlemi dışında istekli taraflar arasındaki bir cari işlemde, el değiştirebileceği tutar olup; eğer varsa oluşan bir piyasa fiyatı ile en iyi şekilde belirlenir.
Finansal enstrümanların tahmini makul bedelleri, Şirket tarafından mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme metotları kullanılarak tespit edilmiştir. Ancak, makul bedeli belirlemek için piyasa verilerinin yorumlanmasında tahminler gereklidir. Buna göre, burada sunulan tahminler, Şirket’in bir güncel piyasa işleminde elde edebileceği tutarları göstermeyebilir.Aşağıdaki yöntem ve varsayımlar, makul değeri belirlenebilen finansal enstrümanların makul değerinin tahmininde kullanılmıştır:
Parasal varlıklar
Yılsonu kurlarıyla çevrilen döviz cinsinden olan bakiyelerin makul değerlerinin, kayıtlı değerlerine yakın olduğu öngörülmektedir.
Nakit ve nakit benzeri değerler dahil maliyet değerinden gösterilen finansal varlıkların kayıtlı değerlerinin, kısa vadeli olmaları nedeniyle makul değerlerine eşit olduğu öngörülmektedir.
Ticari alacakların kayıtlı değerlerinin, ilgili değer düşüklük karşılıklarıyla beraber makul değeri yansıttığı öngörülmektedir.
Finansal varlıkların makul değerinin ilgili varlıkların kayıtlı değerlerine yaklaştığı kabul edilir.
Parasal borçlar
Banka kredileri ve diğer parasal borçların makul bedellerinin, kısa vadeli olmaları nedeniyle kayıtlı değerlerine yakın olduğu öngörülmektedir.
Ticari borçlar makul değerleri üzerinden gösterilmiştir.
Döviz cinsinden olan uzun vadeli krediler yılsonu kurundan çevrilir ve bundan dolayı makul bedelleri kayıtlı değerlerine yaklaşır. Banka kredilerinin kayıtlı değerleri ile tahakkuk etmiş faizlerinin makul değerlere yaklaştığı tahmin edilmektedir.
127
genel bakış yönetim faaliyetler sürdürebilirlik finansallar
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.31.12.2011 Tarihi İtibariyleKonsolide Finansal Tablolara İlişkin Dipnotlar (Tutarlar aksi belirtilmedikçe bin Türk Lirası [“TL”] olarak ifade edilmiştir.)
DİPNOT 28 - EK NAKİT AKIM BİLGİLERİ
01.01.-31.12.2011 01.01.-31.12.2010
Amortisman gideri (dipnot 11) 67.638 84.779
İtfa payları (dipnot 12) 1.387 1.466
Kıdem tazminatı karşılığı (dipnot 15) 642 535
Stok değer düşüklüğü iptali (dipnot 10) - (1.122)
Maddi duran varlık satış (karı) / zararı, net 538 (5)
Borç karşılıkları 1.046 (354)
Bağlı ortaklık satış kârı - (58.692)
Faiz geliri (dipnot 22) (30.023) (11.746)
Faiz gideri (dipnot 23) 154.808 96.859
Doğalgaz kuyu açma hakları - 20.450
196.036 132.170
Dönem amortisman gideri ve itfa paylarının gelir tablosu hesaplarına dağılımları aşağıdaki gibidir:
Sürdürülen faaliyetler
Satışların maliyeti 67.577 82.338
Faaliyet giderleri 1.448 1.518
69.025 83.856
Durdurulan faaliyetler - 2.389
69.025 86.245
128
Raporlar ve Finansal Bilgiler
Yatırımcı Bilgileri
Olağan Genel Kurul Toplantısı
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulunca alınan karar doğrultusunda, Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş
Olağan Genel Kurul Toplantısı 31 Mayıs 2012 günü saat 14:00’de Bursa Organize Sanayi Bölgesi Sarı Cad. No: 29
Bursa’daki şirket merkezinde yapılacaktır.
Bağımsız Denetçi
Engin Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebecilik Mali Müşavirlik A.Ş.
Member Firm of Grant Thornton International
Abide-i Hürriyet Caddesi
Bolkan Center No: 211 Kat:2
34381 Şişli – İstanbul
Finansal Bilgiler ve Şirket Haberleri
Zorlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’nin finansal tabloları, denetim raporları, özel durum açıklamaları ve faaliyet
raporlarına http://zorluenerji.com.tr/web sitesinden ulaşılabilmektedir.
Buna ek olarak Zorlu Şirketler Grubu Yatırımcı İlişkileri Birimi’nden telefon ve e-posta ile bilgi talep
edilebilmektedir.
Yatırımcı İlişkileri
Figen Çevik
Yatırımcı İlişkileri ve Kurumsal Finansman Direktörü
Zorlu Plaza 34310 Avcılar – İstanbul
Telefon: (212) 456 23 00
İletişimBilgileri
İletişim
Bursa(Merkez):OrganizeSanayiBölgesi,PembeCadde,
No:1316159Bursa
Tel:02242425616
Faks:0224242561
İstanbul:ZorluPlaza34310Avcılar-İstanbul
Tel:02124562300
Faks:02124220099
Kırklareli:YeniMahalleD-100Karayolu17/F
39760Lüleburgaz-Kırklareli
Tel:02884273170
Faks:02884273177
Ankara:ASO1.OrganizeSanayiBölgesi,BüyükSelçukluCaddesi
No:106935Sincan-Ankara
Tel:03122671929
Faks:03122671939
Kayseri:OrganizeSanayiBölgesi,6.Cadde,
No:2138070Melikgazi-Kayseri
Tel:03523212420
Faks:03523212918
Yalova:İpekKağıtFabrikasıİçi,Tokmakköyü
77700Altınova–Yalova
Tel:02264628900
Faks:02264628899
RotorElektrikÜretimA.Ş.YeniSanayiSitesiYanı80500
Bahçe-Osmaniye
Tel:03288612245
Faks:03288612240
www.zorluenerji.com.tr
Bufaaliyetraporununbasımında%100geridönüştürülmüşkâğıtkullanılmıştır.