Top Banner
ΠEΛoΠoNΝHΣIAKA BPABEIoN THΣ AκAΔHiiIAΣ AΘHNΩN To M Kf, 2001-2002 MΓ{HMH ΣTAYPOY Σ.Γ{ΙAPxoY TΙMΙΙTIΙ{OΙ\ AΦΙEPΩMA ι AΘHNAl 2002
17

Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

Feb 23, 2023

Download

Documents

Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

ΠEΛoΠoNΝHΣIAKABPABEIoN THΣ AκAΔHiiIAΣ AΘHNΩN

To M oΣ Kf,

2001-2002

MΓ{HMH ΣTAYPOY Σ.Γ{ΙAPxoYTΙMΙΙTIΙ{OΙ\ AΦΙEPΩMA

ι

AΘHNAl2002

Page 2: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),
Page 3: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

Περιε1oμεγα

Page 4: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

MΙΑ EΙΚoNΑ ToY KEPΚYPΑΙOY ZΩΓPAΦOYΓEΩΡΓΙoY XPYΣOΛΩPA ΑΙΙo To NΑYΠΛΙo

.H εixoγα βg6θnxε oτηγ θxxληoiα τfrg ..Παναγiτoαg,, (Γεν6οιo τfrg Θεo-τ6xoυ), πoυ βρloxεται oτtγ παλια π6λη τoΦ Nαυπλioυ. 'Εγτoπ[αηxε oτδδπεqΦo τoi Nαot, oτα πλαioια xαταγqαφδν πoυ πgαγματoπolηoε fr &ρμ6-δια'Eφoqεiα BυξαντινΦν'Αq1αιoπτων* (εix. 1).

"E1ει διαατdoειg: 0,48x0,39 μ. xαL πα1og 0,025 μ. ETναι ξωγqαφιομιiνημd αtγ61gωμα θπdνω αθ πρoετoιμαoμ6νo, θγιαTo ξtλo. Στδ &νω μ6qog τfrgπ[oib δψηg φ6qει μiα δριξoντια τραβ6qoα. Miα δευτερn, &πδ τηγ δπoiα δια-τηρoflνται ιιψo τα iχγη τΦγ xαρφιΦν πoυ τη ουγxqατoiααν, l)πfrρ1ε ατδ πα-τω τμfrμα ηζ (εix, 2). Σδ αtiτα δφεiλoνται xαi, oi πιδ βαoιxθg φθogθg πoυE1ει lπoατεΙ f1 εix6να, &φot i χQfoη τoυζ.πρoxdλεoε οxαoiματα oτα d'γτi-στoιχα oημεΤα τfrg xυριαg δψηg, πoυ διατηgεΤται xατα τα &λλα od &ρxεταxαλfl xαταoταoη. Στiγ πioω δψη φ6qει μθ μα0ρo χQα)μα xαi oδ μεγαλo μ6-

γεθog τα dq1ιxα γgd,μματα: C xαL Φ, τα oπoΙα 1ωρ[ξoνται μδ τελεiα οτδ μ6-ooγ τotr i1ψoυg τoυg.

.H εix6γα &πειxoνiξει τt1ν 'Ανdληψη τoi ΠQoφriη '}Ιλiα, θ6μα τδδπoΤo αυμπληqιbνεται μθ δυo μιχQoγQαφιχθg oxnνθg &πδ τδ β[o τoυ, oτδ&qιoτερδ τμημα αtjτiζ. Λεπτt xoxιιινι\ ταιγ[α xooμεi τδ περιθιilριo τfrg εixo-ναg. .}Ι δπoγραφη: ..Γειilργιog XqυοoλωρOg γραφει',, 1ωq|g Eνδειξη flμεQo-

μnνiαg, διαxg[,νεται xαθαqα oτfν xατω dqιoτερn &xρn (εix. 3).

Tδ xεντgιxδ Θ6μα τfrg εix6ναg xαταλαμβdνει ft d,πειx6γιoη τiζ Πυρφ6-qoυ 'Αναβdoεωg τot πQoφηη 'Hλiα, δπωg αtτi παραδ[δεται ατδ Δ,BιβλioτΦν BαoιλειΦν (β,11-13). .o πρoφf1ηg εixoνi,ξεται xαθιoτδE oθ &ρμα πoυ&νυιpιilνεται πρδE τδν otραν6. T€αoερα xαταxoxxινα &λoγα πoυ xιγoΦγται

ξωηQα oθρνoυν τδ δμoι61gωμo &qμα μ6oα αθ πrlqινεE φλ6γε9 xαl γεφ6ληπoυ"1gωματiξoνται d,πδ αtτθg, θνιil &xτi,νεg φωτδg -oιiμβoλo

τηζ παQoυ-oiαE τot Θεoti- ξεπρoβdλλoυγ ψηλα dπδ τδγ otρανo, oτδ x6ντρo τiζ εix6-ναE. .o πqoφf1τηζ ι}ψιbνει τδ δεξi τoυ 16gι πρδg την xατει]θυγαη τo0 Θεioυ

* oi δργαοiεg πραγματoπoιτ]θηxαν dπδ τiγ 5η EBΑ τδν'oxτιbβριo τot 1997, Eξα.ριoτΦ τ{ν xα Aiμ. Mπαxoιiρoυ για τηγ i,δεια δημοoιεr1αεωg πoυ μoυ παρα1ιilρnαε, xαθΦgια[ τoξ π. .Ι. Pηγ6πoυλo ιαi ια'Α. Σταυρoπoιiλoυ γιd τig 1ρfoιμεE tπoδεlξειg τoυJ

Page 5: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

r32 Κωνoταντlναg Γερ6λυμoυ

φωτ69, θνιb μθ τδ &qιoτεqδ qipει τδν μανδιiα τoυ οτδ μαΘηΦ τoυ .EλιooαΤo

πot εixoνξεται μπgooτd, oθ πqΦτo πλdγo. .o τελευταΤog oτg6φεται μθ &νε-μiβντα θνδιiματα πρδg τ{ν xατεtiθυνoη τoi &qματog, E1oνταg πρoτεταμ6νατα δι]o τoυ 16ρια, xαl dπειxoνlξεται δg iλιxιωμ6νoE &νδραg μδ λειrxf1 γε-γειdδα xαl 1αqαxηριoτιx{ x6μηι.

Φoρdει πoλti1ρωμα θνδιiματα xαi χαμηλd δπoδtiματα, δνδ μπqoατ&τoυ, oτfιγ π&τω δεξια &xgn τis εix6ναg, διαxqiνεται τδ πεoμ6νo xdλυμματfrg xεφαλfrg τoυ. .Αγτ[θετα δ πqoφrjηg 'Hλiαg εixoνiξεται dvυπ6δητog μθEναγ &πλδ γαλdξιo 1ιτιilνα ..&νΘρωπog

fiτo, μθ π6μμην μαxqαν, εΤ1ε δδ ξιil.νην δεqματ(,νην θξωoμ6νην πεqi τfiν δoφriν τoυ,, (BαoιλειΦν Δ,β,8).

Tfiν 1ιεντgιxh oxηνi, πoυ dxoλoυθεΙ δυτιxoυg τq6πoυg εixoνoγραφfoε-ωg, oυμπληqιilνoυν, θvταoo6μενεg οτδ θνιαΙo τoπio αιjτfrE, oi δrjo θπdλληλεgμι}ιQoγQαφιχδg αxην6g, πoυ ιiπdρ1oυγ ατδ dgιoτεqδ xdτω ftμιoυ τfig εix6ναg..H

μiα &πδ αtτθg dxoλoυΘεΤ πιοτα τt βυξαντινf παqdδoοη, θγιb fι &λλη dπo-τελεΤ lναγ ελεriθεqo oυγxεραoμδ βυξαvτινδν xα[ δυτιπΦν oτoι1εi,ων..H πριbη &πδ θπdνω dπoδ(,δει τδ θπειo6διo τiE παQαμoνfrg τoi πρo-

. vτiπ o;ψν Eqnμo, xαi τiζ διατqoφfrg τoυ &πδ τδv x6ραxα, δg τιμωqiα αtjτoΦγια τfiv &νελεημωoriγη πoυ Eδειξε οτoξ &νΘqιbπoυg (Bαο. Γ, ιξ,4). Exναι&πδ τα πιδ δημoφιλη τotr εiπoνoγqαφιxoi τιtιLoν τoi πρoφηη .}Ιλiα, τ6oooτf βυξαντιΦ, δoo xαi oτfl δυτιxf τ61νη, δπoυ 1qnoιμoπoιf1θηxε dπδ.oλλανδoυE ιαi Φλαμανδoυg ζωγgdφoυg τoδ 16oυ xαL 17oυ αi., θxτδg τΦν&λλωγ παl ιbg &φoQμfι γιδ. τη λεπτoμερi &πειx6νιoη τoπιoγραφιxrilνoxηνΦγz. .o Xρυooλωqig oτfiν εix6γα αδη, &xoλoυΘεT τδγ πλθoν xαθιερω-μι6γo oη βυξαντινη τ61ν11 εixoνoγραφιxδ τriπo. .o πQoφTiηE παqιoτd,νεταιιαθιoτ69, μπρooτd ατδ &νoιγμα τot βqα1cilδoυE σχoτεινot απηλαioυ ..θν τril1ειμdqgφ Xoqdθ,,. Φogdει γαλdξιo 1ιτιilνα xαl μηλωτft xdτω &πδ τδγ x6x-xινo μανδιiα. Σηgiξει μδ τδ δεξi τoυ 16ρι τδ xεφdλι (..E1ων τflν 1εi,ρα τoυεig τδ xατααdγoν6ν τoυ xαi, &xoυμβiξων εig τδ γ6νατ6ν τoυ,,)3, πoυ oτρ6φε-

1. .ΙΙ x6μη αrJτη dπαγτd,ται ιατd xιiριo λ6yo oτi δυτιxη τ61vτ1, δνδ &γτiΘετα απα-νiξει oτη βυζαvτιντl, δπoυ δ .EλιοoαTog εixoν[,ξεται μθ τα 1αφxηριoτιιd τol dπooτ6λoυΠαιiλoυ (&ναφαλαι,τiαE, μθ xαoτανll xoντrj γεγειdδα), πqβλ. π.1. τfν dπειx6νιoη τot 11oυ

"αi. oτδ BΔ παρεxxλι]σι τo0 xαθoλιxoO τoi.ooioυ ΛoυxO, βλ. Th. chatzidakis,..Particuιarit€s iconographiques du d€cor peint des chapelles occidentales de Saint-Luc enPhocide,,, cΑ xxΙΙ, (1972),99 εlx.ll, ft τi,E μεταβυξαvτινθg dπδ τδν.Αγ. Νιι6λαo B(τααgxαi .Αγ. Mηνσ Moνoδενδρi,oυ, βλ. Α. Γ. Tor1ρτα, oi Nαol τot .Αγ. Nιxoλdoυ αrη Biτoαxα[ τoi.Aγ. Mηνo oτδ Moγoδ6νδρι,'Αθfνα 1991,πυν' 82α,83α-β.

2. Lexikon der Christlichen Ιkonographie, Bd. Ι, ed. E. Kirschbaum, (Freiburg1968), 609.

3. Διoγυo[,oυ θx Φoυρνd,, .Eρμηνεiα τfrg ξωγραφιιfrE τιεχvηζ xαi α.ι πιiqιαι αr)τfrζ πη-

γα[, iπιμ. Παπαδdπoυλog-Κεqαμευg Α. (Πετρoriπoλη 19Φ), 6a'

Page 6: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

Mια εixoγα τo0 Κερxυραloυ ζωγQdφoυ Γεωρ. XρυooλωQα 133

ται &ριoτερα πρδg τδν xoqαxα, δ δπoΙog τo0 φ6qει τoυg ..&ρτoυζ,', θγdl

μπρooτd τoυ &πλιbγεται τδ τoπio τfrE θρt'lμoυ..H δεriτεqn oxηνη &πειxoνi,ξει τδ iπειo6διo τiE διθλευoηg τoi 'Ιoqδανη

&πδ τδν .EλιooαΤo μθ τη βofθεια τiE μηλωτflg (μανδιiα) τoi πρoφfη, θπει-

o6διo πoυ &ναφ6ρεται δτι oυvdβει μετα τi Θαυματoυqγδ 'AνdλΦη τo0'tΙλiα οτoξ or}ραvoξ (Bαo. Δ,β,13)' Eixoνiζεται τμiμα τot πoταμoi oτt1

δεξιd δxΘη τotr δπoioυ oτ6xεται δ .EλιooαΤog Eτoιμog να πετdξει oτα νεgατδ μανδιiα τot πQoφfιη, πoυ xqατd μθ τδ &ριoτερ6 τoυ 16qι xαΙ &νεμiξειoτδν &6gα, θγΦ &πδ τηγ &λλη πλευqα τiE δxΘηs μ[α μιxqn δμdδα dνΘgιil-πων, ..o.ι υ.ιo[ τδγ πgoφητΦν oΙ, θν ,Ιερι1ιp θξεναντi,αg,, (Bαο. Δ,β, 15), πoυdxoλorjθηoαν τδν πρoφfη xαl τδν μαθnτn τoυ, ε1γαι θτoιμoι γα πιοτoπoιfl-ooυν τδ αυντελoιiμενo Θαtlμα.

.}Ι ξωγQαφιπη τoΦ Xρυοoλωρd ε1ναι βαΘιiτατα θπηQεαομ6νη &πδ τη δυ-

τιxη τ6χγη. Tδ Eργo τoυ, δθγ μ6νει &μ6τo1o oτηv τdoη πot φαiνεται να θπι.xρατεΤ μεταξι) τ(lν oliγ1qoνιilν τoυ δπταγiαιωγ xαλλιτε1νιilν, δπoυ σαφωζxυgιαρ1oσν oi xαλλιτε1νιxθg θπιqρoδg τfiζ δrioηE xαL iδιαiτερα τoi iταλμxot μπαρ6iι.^Σδ δgιoμ6να δμωg &πδ τα γνωoτα lργα τoυ, εTναι περιoo6τε-

ρo θμφαvf1g f1 πρoτiμnοn xαi fι iμεoη θξdqπot'r τoυ δ1ι τ6οo &πδ τiγ iτα-λιxd1 τ61νη, δoo &πδ φλαμανδιxα πρ6τυπα5. M[α τ€τoια φλαμανδιxn 1αλxo-

γqαφiα φαiνεται δτι dντιγρ&φει πιατα xαi, τδ xυqιo Θ6μα τfrζ εix6γαE αitτfrt.

Πρ6xειται γιd 1αqαxτιxδ πoυ βαοlαrηxε oδ iqγo τot ξωγqdφoυ Maπi(e)n de

Vos (1532-1603)6 (εix. 4).

4. Bυξαντινi ιαΙ Mεταβυξαντιι,it T6χνη oτην Kιθψυψ: Mντιμεiα-Eix6νεg-Kειμτ]λια-Πoλιτιoμ6E, θxδ. .Ιερα Mητρ6πoλιE Kθρxυραg-Παξδν xαi Διαπovτiων νioων, (Κ6ριυρα

19%), 88, 157-158, 161-165.

5. Γ. Pηγ6πoυλog, ..Φλαμανδιιdg θπιδρdoει5 oθ ψταβυξαντινα δργα τiE ΛειπΦ-δαg,,, Πραιτιxα Δ,Συνεδρ[rcυ δπτανιloιαxot Πoλιτιoμot: fuτδ τftν τoπιxn .ωτoρ(α ατi otrγoλιxi - τδ παρ,dδειγμ τηζ Λfl,}dδαE 15oE.19og αi' (Λειπ0δα 1993), Αθllνα 1996, 168-170.

6. .tΙ δπιγραφi πoυ tπdρ1ει oτδ xdτω τμημα τns 1αλιoγραφ(,αg &ναφθρει δτι flδxτ6λεoη τo0 o1εδ[,oυ &γτixει oτδν Johan W, (Wierix;} xαi i Exδooη τo0 lργoυ oτδν

Sadeler..M. de Vos invent Johan W. fecit.... sadleri excud.,,, βλ. M' Mauquoy-Hen-drickx, Les estampes des Wierix conserv€es au Cabinet des Estampes de la Bibliothcque

B,oyaΙe Αlbeπ per l, Bruxelles, 1978, 10, &ριθ. 65,πιν.7. Bλ' θπισηE Γ. Pηγ6πoυλoζ, δ

&γιoγραφoE Θε6δωρo9 Πoυλαιηs xαi i Φλαμανδιx{ Xαλxoγραφ(,α, ΑΘiγα |979' 2| τιnL

135, &ριΘ. 2|, τotr iiδ(oυ, Φλαψνδιxθg iπιδρ,doειg oτi MετΦυζαvτινη Zωγφφιxτi,'Aθflνα 1998, 20 x'Ε, ιιαL Pηγ6πoυλoζ, δ.π. (tπoo. 5), 162.|63. Στig διio τελευταiεE με.λ6τε9 δδovται xα[ oτoι1εΙα για ττ.1 δgαoπtρι6πtτα τoi θxδoτιxo$ oixoυ τfrζ o[xoγθνειαE

Sadeler (Jean, Raphael, Αegidius, Justus). Για τδ ξωγρdφo Martin de Vos, βλ. Α. J.

Wauters, La Peinture Flamande, Paris 1883, 160, Α. Zweite, Marten de Vos als Maler,

Berlin 1980, ιαθΦg xα[ τt oχετιxil βιβλιoγραφiα oτη oειQα τoi ιΙoιlstein F. W. tΙ.'

Dutch and Flemish Engravings and Woodcuts, ca.145Gl7Φ, Amsterdam 1980.

Page 7: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

r34 Κωγoταντlναg Γεq6λυμoυ

.o Xρυooλωqσg dxoλoυθιbνταE μiα xαΘιεqωμθνη πια &νdμεoα oτoυgoη1ρoνoι}g τoυ &γιoγρdφoυs πQαχτιxi δανειομoσ αr]τoιioιων θεματων &πδτt δυτιxη τ61νη' χQησιμoπoιετ ιατα x6qoν xαi μθ &νεoη τig 1αixoγqαφιεgπoυ E1ει oτfl διdθεoτi τoυ7.

"Eτοι, θxτδg &πδ τtγ oυμεxqιμ6νη εix6να, xα[ oθ &λλα Eqγα τoυ,(δπωg οτiγ εix6γα τoi &γ. Σπυqiδωνα μδ oxηγθζ dπδ τδ β[o τoυ, oτδν δμιb-νυμo ναδ τfrE Λευxdδoζ i οτftν εiπ6γα μθ τ[g αxηνθζ τfis KαιγiE Διαθflxηζ&πδ τδν γαδ τδν .Αγi,ων 'Eλευθεqioυ xαL -Αwηg oτfiν Κ6gxυQα), fι φλα-μανδιxf 1αλπoγqαφ(,α dπoτελεΤ τηγ πηγη πqoελειioεωE των εi,oλγQαφιχΦγθεμdτων τoυ8. Mdλιoτα ft &ντιγqαΨi τΦγ θεμdτων εTγαι &π6λυτα πιoτfι,τ6oo οτη oιrγxεxqιμ6νη εix6γα τo0 πgoφητη 'FΙλ[α, δoo xαi α, θxεiνη ftπδ τδναδ τfrg ΛευxdδαE, θνιb xαΙ oτig διio αtτδg πεqιπτιiloειg 1qnοιμoπoιεΤ Φgπq6τυπo Eργo τoσ iδιoυ 1αqdxτn-δxδ6η (Sadeler). Φαiγεται δ6, δτι xαi δ ξω-γQdφoE Martin de Vos riπfrqξε 1δια(,τερα δημoφιλfig dνdμεαα oτoυg φλαμαν-δotg 1αλxoγgdφoυg, &φo0 τ6oo oτiν εix6να πoυ θξετdξoυμε, δοo xαl σ,

:,Ψ μθ τlg oxηνδg τfrg Kαινfig Διαθflxηζ πoυ πρoαναφ6qθηxε, δ Xqυoo-λωfig &ντιγqdφει 1αλxoγραφiεg, oi δπoΤεE βαoi,oηxαν οθ διxα τoυ Eργα9.

Tiγ iδια 1αλxoγgαφ(,α μθ τδ.θ6μα τηg Αγdληl,lηE τotl πQoφflη ,tΙλiαπoυ dντιγqαφει δ Xqυοoλωqdg, φα(,νεται δτι ε11ε xQηoιμoπoιγioει νωqiτεραxαΙ δ Θε6δωqog Πoυλdπηg, oθ Eqγo τoυ μθ oxηνθg dπδ τδ βio τoi πQoφTi.η, πoυ |3qioxεται oτηγ &ttυ Κogαxιdvα τfrg K6gxυqαs (β,μιoδ τoδ 17oυαi.1'0 1εix. 51.

EIγαι πoλυ πιθαγδγ δ Xqυooλωq0g να γνιilqιξε τδ oηxεxqιμθνo Eqγoτott Πoυλdxη, &λλα δd φαiνεται δτι &πoτ6λεoε αtjτδ τtν &μεoη πηγi τoυ.Αvτιπαqαβdλλoνταg xανεlg τig διio εix6νεg διαπιoτιilγει δτι δ Xqυαoλωρdgπαqαμ6νει πιδ xoγτα oτδ φλαμανδιxδ πq6τυπo, xαθιbg διαηqεT δgιoμθνεgλεπτoμθgειεg τfrg 1αλxoγqαφiαg, δπωg τδ o16διo τoδ &ρματog, τδ Eνδυματoδ πqoφfη, xα[ τfiν &π6δooη τoσ τoπioυ μθ τig λεπτoμ6gειg τδν xoρμιilν

7. oi θπιδρ&αειζ oτη βυξαvτινη τ6χγη, δrυτιxων Eργων γενιxΦτεψ, (dπδ τδ β, μιoδτo0 15oυ αl) xαi, 1αλxoγqαφιΦν εiδιιιbτερα, (dπδ τδν 16o αi xαl δξηgl εlναι εtq6ωg γνω-οτ69. βλ. M. Xατξηδdιηζ, ..Η Kρητιxη ξωγραφιxη xαi ft 'Ιταλιιγl 1αλιoγραφiα,,, Κρn-τιια Xqoνιxd, | (|947)' 3046. EiδιxΦτερα για τα δπτdνηoα τo0 17oυ xαi 18]oυ α1. 1αρα-xηQιoτιxri tπηρξε fr oυμβoλir τΦν Θε6δωρoυ Πoυλdxη ιαL'Hλiα M6o1oυ, βλ. Pηγ6πδυ-λog, δ.π. (f,roo,5), 165.

8. Pηγ6πoυλog, 1998, δ.π. (irπoα. 6), 19s-199.9. Pηγ6πoυλog, δ.π. (ι}πoα. 5), |69-|70'10. Πρ6ιειται γιd τδ ιεvτριxδ Θθμα τηg εix6ναE, πot φ6ρει oτδ &νω xαl xdτω

τμiμα ηζ &πδ 2 μιιρdτερα δι01ωqα μd oxηνθg &πδ τδ βio τot πboΦη, βλ. Π. Boxo-τ6πoυλog, εix6νεg τffg Κ6ριυqαg, Αθτiνα (MIET) 199ο, 131, π[ν.zιι-2ιa xαi Pηγ6-πoυλog, 1979, 6.π. (lπoo. 6), 21-23' πιν.28-36,

Page 8: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

" μια εiι6να τoΦ Kερxυραioυ ξωγqdφoυ Γεωρ. Xρυooλωρd 135

μπQoστα &πδ τδγ .EλιooαΙo ?1 τoi δ6ντρoυ στδ βdθoζ τηζ χεντQιχfrζ σχηγiζ,

o.ι δπoiεg δεγ &παlrτΦγται &ντ[oτoι1α xαL οτδ θqγo τo0 Πoυλαxη. ,Aγτ[,Θετα

δτελευταTogδιαφoqoπoιετταισημαγτιxα,&πoδ[δoγταζταθνδυματαχαιτδδιαxooμo τoΦ &qματog, μ, Eναν τρ6πo πoυ βρioxεται πιδ xoντα oτδ μπα-

ρ6x, θλ απo τηγ αιιη ξωγqαφ(,ξει διαφoρετιxα τδ τoπio. 'Eπισηζ, δ δμιλoE

iωγ'Ιoυδα[ων παqιοτανεται oτη 1αλxoγqαφi,α πoλυπληΘ6oτερo9, λιγιbτερo

συμπαγfιζ, μδ πιδ 6ντoνεE 1ειρoνoμ[εE xαi, &πλoυoτερα θνδιiματα &π' δτι oτδ

6qγo τoΦ Πoυλdxη. 'Aντ[θετα, τα oτoι1εiα αrjτα τiS 1αλxoγραφiαζ διατη-

ρib*o., oτtγ εix6γα τoΦ Xρυooλωqα, δ δπoΙog β6βαια E1ει πεqιoqioει την

dρxιxη d,π6δooη τoΟ δμ[λoυ' διατηριilνταg μ6νo τig μoQφδE τot μπρooτινoΦ

'ιit.μo'os αtτoi. Αtτθg δμωE &πoδ[,δoγται μδ Eναν τq6πo πoυ τLg φ6qνει πιδ

,on,α οτη βυξαντινi1 -παρdδooη,

xαi oδ oυγδυαομδ μθ τfi μιxqoγqαφιxtt

oxηγη τot πQoφiη oτην EQημo, διαμoqφιbνουγ Eγα θγια[o oιiνoλo, πoΦ τo-

πoθετεTται οτηγ dγτiπεqα 81Θn τoο πoταμot. Πανoμoι6τυπα xαL oτ|g δto

εixργεE &πoδ[δεται o .εiιooατog, πoυ oτδ οημεTo αtτδ &xoλoυθoδγ πιοτα τδ

xoινδ δυτιxδ πq6τυπo, μθ τδ Xqυooλωρd να ξωγQαφiξει δμωg πιδ δπλo-

πoιημ6να τδ-rιεoμ6νo πdλυμμα 1ηg xεφαλflS τot μαθητfl.

Tηγ iδια 1αλxoγqαφiα, γνωρtξει xαi 1ρnαιμoπoιεΤ δg πq6τυπo xαi δ

ξωγρdφoE μιdg &πδ ii5 εixονεg oτα Θωqαxια τotl τ6ψλoυ τoi KαΘoλιxoi

iηg μoνns BQtσηζ oτη Σiφγo, fι δπoiα 1ρoνoλoγεΙται iπioηζ oτδ β, μιοδ τoi

17oυ αi. xαL dπoδiδεται oυμφωνα μθ μiα νειilτεqn fuoψη oτδν 'Eμμανoυηλ

Σxoqδlλntl (εix. 6). Tδ θ6μα τηg ε1},6ναE αtτfrE φαiνεται δτι δγινε iδιαi,τεqα

&γαiητo οτη Σiφνo, xαΘδg &ντιγρdφεται αυ1νd &πδ τoυg &γιoγqαφoυE τott

18oυαi.-Eτoι,τδounon,αμuoθειxoνεgΘωqαxiωνoτoξναoι}g:τoΦ.Aγ[oυΣιbξovτoE oτηγ 'Απoλλωνiαl2, oτην Koi,μηση τηζ Θεoτ6xoυ oτδ Kdoτρo,

xαθΦE xαι oτη μoνtt τoi .Aγ. ,Ιωαννoυ τoΟ Xρυooοτ6μoυ oτδ Kdτω Πετd-

λιl3. Σδ δλεg αtτδg τlg εix6νεg, o.ι &νιbνυμoι ξωγqdφoι παgoλo πoυ dπoδi-

δoυν τδ Θ6μα iδια[τε[o γqoμμ',α xαl &πλoυoτευμ6να, παqαμ6νoυν oδ γε.

νιxδE γραμμεg πιοτoιλδ.λq*,o, δυτιxδ εixoγqαφιxδ πq6τυπo (εix 7α.β).-.o-

xqυοoιωqαg δμω{ oτηγ εix6να πot θξετ&ξoυμε, δδν &ντιγραφει

μ6νo τiν uι,onoγgoφιo τfli xαλxoγqαφi,αg, 8λλα ---τ9γλα1ιοτoν οτδ xεγ.

τριxδ θ6μα τηg ε1x6ναg_ υioθετεΤ xαl τδν τq6πo &πoδ6οεωg τΦν μoρφιΙlν

11. Pηγ6πoυλog Γ., ..oι Φλαμανδιxδg iπιδρdoειg oδ εix6νεg τiζ Σiφγoυ: .lΙ

oυμβoλτ\ τoο ,Eμμανoυδλ >xoρδιλn',, Πφxτιxα. Α, ΔιεΘνoΦg ΣυφναΙιoi Συμπooloυ

(Σiφνos 1998), τ6μ. s,,'AΘflνi 2Φ|'278-27ξ δπoυ oi xρτiτεg'Eιι. Σxoρδ(λnE xαl Θ.

rΙoυλdxηζ &ναφ6ρovται δE εionγιτδs τo0 θ6ματo9 αtπo0 ατ[E Κιπλdδεg xαi, oτα .Eπτα-

νηoα &vτioτoιχα.|2. "o'τt,.,282, εtιι'5, Boxoτ6πoυλog, δ.π. (tπoo. 10) xαi 'Aλιπρdντηζ X.'

ΘηοαυQoi τflζ Σiφγoυ, Αθiνα |979,23'πιν' 4.

t3. Pηγdπoυλog, δ.π., 2a-285' ε|*. 7,

Page 9: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

136 Κωγοταντ[ναg Γερ6λυμoυ

αtτfrg, &πoμαxgυν6μεvog τελεiωζ &πδ την τε1νoτqoπiα τfrg παραδoοιαxfgβυξαντινfrg ξωγqαφιxflg. "Eτσι, θxτδg d,πδ τfiν dπειι6νιoη τΦγ oωματων μδEντoνεg xινfoειg, μ6αα ο, Eνα πqooπτιxα &πoδooμ6νo περιβdλλoν, δ τρ6-πog πoυ πλdθoγται τα πq6oωπα xαL τα γυμνα μ6qη τΦν μoρφΦν, δλα dxo-λoυθolγ τδ δυτιxδ πq6τυπo. Tfi ξωγgαφιxη τoi Xgυooλωρd 1αραxτnqi-ξoυν τα Eγτoγα λαμπεqα 1qιilματα, δπoυ xυριαρ1o0ν oi rb1ρεg, τα ξεoταx6xxtνα xαi πoqτoxαλl, f θπιμ6λεια oτf|γ θxτ6λεoη, &λλα xα[ ft μιxρoγρα-φιπη θπιδεξι6ητα.

Στlg δυo μιχQoγQαφιχθg οxηνδg τot βdΘoυg, i oxηγt μθ τδν πQoφfηoτtγ iQημo &xoλoυΘεT τ6oo εixoγoγqαφιxα, δoo xαt, μoρφoπλαοτιxα τη βυ-ξαγτιγη παqdδooη, θγΦ i οxηγt oτδν πoταμδ &vτιγqαφει μ6ν, (θν μ6qεQ τfl

1αλxoγqαφ(,α, &λλα ft oωματιx6ητα xαΙ o.ι ενδυμαoiεE τιilν μoqφΦν τoδπqoτιiπoυ δθγ dπαγτιi:γται oτtγ εix6γα τot Xρυooλωqd. oi διio αtτθE μι-xqoγqαφιxdg oxηνδE dπoτελoΦγ μαζt μθ την τε1νιxf1 (αriγoτ6μπερα) xαL τη

χQηση τot 1ρυoo0, οτδ φωτooτ6φανo τot πρoφt'1η xαl oθ Eνα μιxqδ τμiματoi βαθoυg τflg εix6ναE, τα μoναδιxα οτoι1εΤα πoυ &πoxαλυπτoυγ τtγ ουγ-

ΦαQξη οτδ Eqγo τoΦ παραδooιαxΦν xαL δυτιxΦγ ξωγραφιxΦν τρ6πων.Για τttγ πqooωπιx6ητα xαl τδ Eqγo τoi ξωγqdφoυ τα oτoι1εΙα πoυ

E1oυμε εTναι λιγooτα. Αναφ6ρεται fi xαταγωγt τoυ dπδ θπιφανi oiιoγ6νειατfrg Kωνoταγτινoυπ6λεωg, f δπoiα μετoixηoε, &γνωoτo π6τε, oτηγ Κ6ρxυ-

ρα, δπoυ xα[ γεγγiθηxε*δ Γειilgγιog οτα τ6λη τo0 17oυ αi. (πεgl τδ 1680)'4.

Για πqιilτη φoρα &ναφ6qεται τδ δνoμd τoυ oτα &ρ1εTα τot γηoιot τδ 1758'5.'Eqγd,αηxε xυqiωg oτfν πατq[δα τoυ τtγ Κdqxυqα, δπoυ βqlοxoγται xαl ταπεqιoo6τερα &πδ τα iργα τoυ, &λλα dναφ6ρεται θπloηg f1 παqαμoνη xαL

θqγαoiα αιjτoi οτi Bεγετiα, χωQιζ δμωg να δ[,δωγται περιoo6τερα oτoι-

1εΙα16. Στδ γηοL τflg Κ6qxυqαg δπdρ1oυν oi, 18 &πδ τ[g 31 ουνoλιxα εixoνεg,πoυ &πoτελoδν τδ γνωoτδ oωξ6μενo iqγo τoυli.

.o Xρυοoλωρσ,g &oxoλiΘηxε xυqiωE μθ τfl ξωγgαφιxη τΦν εix6νων,θγΦ i τoιχoγραφi,α φαi,νεται πδg tπfiqξε δευτερειioυοα fuιλoγf τoυ. .H

μo-

14. Φ. Γιoφιiλληg, ...tΙ zωγqαjιιη ατην Κ6ρxυρα (15οο-195οΙ,, KεgxυραΤxαXρoνιxd 6 (1958), l1.

15. M. XατξηδdιηE - E. Δραxoπorjλoυ, -Eλληνεs Zωγρdφoι μετα τdtγ "Aλω-

oη (1453-1830), B,, ΑΘfνα 1997' 462' &,ναφ6ρεται dπδ τoξ αυvτdxτεg ΦE πρoφoριιηπλnρoφoρiα.

16. Φ. Πιoμπ[νoE, .Eλληνεζ .Aγιoγρdφoι μ61ρι τδ 1821, Αθftνα 1979' 4|04||'

17. Xατξηδdxηg, δ.π. (tπoo. ι5) 462464' Α. Π απαΘεoφdνoυg-Tαoυνi, ...lΙ

θxxληoiα τiE .Αγ. Aixατεgiνηg νf1ooυ ΠεριΘε[αE oτiν Κ6ρxυρα,', ,[Ιπειρωτιxα Xρoνιxα 24(1982), 189.190, Π. Kαλλιγ0g, ..tΙ θιιληo(α τo0 Παvτoxρdτωqα: Συμβoλη οτiν θπτα-

γηαιαxη τ€χνη xαi ioτoρiα,,, ΚερxυραΤxα Xρoνιxα 14 (1968), 110-111 xαi D. Sta-matopoulos, old Corfu History and Culture, K6ριυρα |978' 54'

Page 10: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

Mια εlx6γα τoi Κερxυqαi,oυ ξωγQαφoυ Γεωρ. XqυooλωQα r37

ναδιxt γγωoτη τoι1oγραφ[,α τoΟ ξωγρdφoυ, μθ 1qoνoλoγiα τoi 1756, βρ6Θn-

xε oθ x6γχη τoi γ6τιoυ παgεxxληoioυ oτδγ xαΘoλιxδ ναδ τoδ .Αγ. ,Ιαxιilβoυ

oτηγ π6λη τηζ KdQxυQαg xαi, &πειxoν[ξει τtγ .Αγ. Tριdδα, xαl τoυg 'Iωdγγη

Xqυodoτoμo xαl Mθγα Bααiλειol8.Φαi,γεται δδ πιilg δ ξωγQαφog δθν ξ6φυγε iδιαiτεqα &πδ τα γεωγqαφιπα

δgια τfrg xαταγωγfrζ τoυ, &φo0 μ6νo 4 Eργα τoi ουναντdμε oθ &λλεg πε-

ριo1θg xαl μdλιoτα xoντιν6g, δπωg τ[g εixoνεg τΦν δμιbνυμων &γiων oτoυg

ναoιiE των: .Αγ. Σπυg[δωνα, .Αγ. Nιxoλdoυ xαl .Αγ. Δημnτq[oυ, oτη Λευxd-

δαl9 xαl τtγ εix6γα μθ τδ λε[ι{,rανo τoΦ .Αγ. Σπυqiδωνα oτit μoγi ,EλεoιioηE

τfiζ γiooυ,Ιωανγ[γωγ20.Διjo &x6μη διxd τoυ Eqγα tπfrρ1αν oθ πqιbην iδιωτιxθg ουλλoγθg (δνα

τρiπτυ1o μδ τ& Eio6δια τiζ Θεoτ6xoυ, τtγ &γ, Tqιdδα xα[ τoυg &γioυg Σπυ-

ρ[δωνα xαl Bαo[λειo, xα[ μiα εixoγα μd τδ λεiψανo τol &γ. Σπυq[δωνα oτΙg

Συλλoγθg Σιοιλιdγoυ xαL Λoβ6ρδoυ &ντ[oτoι1α)2ι, θνΦ λ[γα βρi,oxoγται oθ

MoloεTα τis .Eλλdδαg xαi τoD θξωτεριxoΦ: εix6γα μt τδ Λεlιpανo τoΦ &γ,

Σπυρiδωνα (Bυξαντινδ MoυoεΤo'ΑΘηγδγ),-oi &γιoι'Aθανdoιog, Διovυoιog'

ΔημfτριoE τtαi Etγενiα (.Eλληνιxδ 'ΙγoτιτoΟτo Bενετi,αg), δ &γ. 'ΑΘανdοιog

EνΘρoνog (Ermitage), oi &γ[εg Eiqflνn xα[ Λoυxiα (Αshmolean Museum)22.

T& 1ρoνoλoγημ6να Eqγα τo0 xαλυπτσυγ τδ διdoτnμα &πδ τδ 1723

(XqιoτδE ..-Ιδε δ &νθgωπog,,, οτtt μoγη .YΨηληg Θεoτ6xoυ oτoυg Mαγoυ-

λdδεE τηE Κθqxυqαg) EωE τδ 176] (eγ. 'ΙωdγνηE δ .Eλεfμων, τoi iδloυναotr). 'Eαγ τoπoθετf1οoυμε τi γ6γγηοf τoυ oτηγ τελευταiα εixooαετiα τot17oυ αi., τ6τε τδ 1723 6 Xρυooλωqdg θα fiταν περ[πoυ oαqdντα θτdlν, γε-

γoνδg πoυ oημα[,νει δτι ε11ε ftδη μ[α θητε[α στi ξωγQαφιxη τΦγ εlx6νωγ,

fι 6γαQξη τflζ δπo[αζ θα μπoqoioε Θεωρnτιxα να τoπoΘεηθεT &qxετα 1ρ6.

νια νωρiτεqα.

18. D. Triantaphylopoullos, Die Nachbyzantinische Ψandmalerei auf Κerkyra

und den anderen ionischen Ιnsel: Untersuchungen zur Kbnfrontation z'vischen istlicher und

abendl2indischer Κunst (t5-1s Jh), M6να1o 1985, 358 xαt tπoo. 182.

19. Π. Poντoγιdννηg, ...tΙ Xριoτιανιιtt τ6χνη oτην Λευxdδα,,,.Eταιρεiα Λευxα-

διxΦν MελετΦν Γ, ('EπεηQig 1973), ,AΘfrναι 1974, 303-3ο5.

* " 20. Δ. ΣιoιλιανoE, .Eλλnνεg .Aγιoγρdφoι μετd τηγ .Aλωοιν, 'Aθflνα |935'237-

238 xαi Δ. Tριανταφυλλ6πoυλog, ΑΔ 33 (1978) Xρoνιxα |Ι1'2u' πιν. 86α,

21. ΣιoιλιdfoE, δ.π.

22. Γ. Σωτnρloυ, .oδηγδζ τo0 BυξαντινoΦ Moυoεloυ'ΑΘηνΦν,'ΑΘγiγα 1956' &Q.

272 xαi M. Chatzidakis, Ιclnes de Saint-Georges des Greω et de la Collection de l'

Ιnstitut ιΙellenique de Venise, Bεγετiα |962' |67, &ρ. 163 πιν.74 xαi' 168, &ρ. 164, βλ. επι-

οηE Xατξηδαxηζ, δ.π. (δπoo. 15),464 γιd τiE εix6νεE oτδ Ermitage xαl oτδ Ashmolean

Museum πoυ μεταφ6ρει πληρoφoqiα τoΦ Π. Boxoτdπoυλoυ ιαi τfrg Ι. MπiΘα &vτ(oτoι1α.

Page 11: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

138 Kωνoταντ[ναg Γερ6λυμoυ

.o ξωγρdφog δπoγq&φει τα Eργα τoυ μδ διdφoqoυg τρ6πoυE, 1ωρig μ[α

oταΘεq6ητα xαl μiα iδιαlτερn πqoτiμnon oθ xd'πoιoν &πδ αtτotig. ΠαγτoτεδμωE tπαg1ει i tπoγQαφτi τoυ δλoγρdφωg μθ τδ δνoμα να πρoηγεΤται τoΦ

θπωνriμoυ τoυ, πoυ &παγτd μθ δυ6 διαφogετιxδg δρΘoγραφ(,εg δg: ..Xqυσo.

λoυqig,'23 ft ..XqυooλωQiζ,,2..

Στη.oυγxεxqιμ6νη εix6να f1 tπoγgαφfl τoΦ dναγqdφεται μδ xεφαλαTα

γρdμματα, oτiγ xdτω dqιoτεgn &xρnδ, θνδ γιd τα δlio τελευταiα oτoι1εΤατoΦ θπωνυμoυ χQησιμoπoιεΤ μιxρα γραμματα, δπωg xαi oτiγ εix6να τoδXριoτoΦ ,,"Ιδε δ &νΘρωπog'' τfrg .Ωραiαg ΠιiληE τot ναol τfrg &γ. Αixατερi-νηg νf1ooυ Πεqιθεiαg.

Κα[ oτlg διio αtτθg εixoνεg δ ξωγqαφog δπoγρdφει δg: ..Γ. Xqυoo-λωρOE γρdφει,,, θγΦ &παγτΦνται θπi,oηg o.ι παραλλαγθE: ..Γ. Xρυooλωρdg.-Eγραιpεν,, (τρiπτυ1o τflg Συλλoγfrg Σιoιλιdνoυ) ιαl ..Γ, Xρυοoλωgdg θπo[-

ει,' (Λε[ιpανo &γ, Σπυρiδωνog Bυξαντινoσ Moυoεioυ xα[ Xριoτδg M6γαg'Ag1ιερευg γαot Παγτoxqdτωqog), xαθιbg xαΙ δl)o πεqιoodτεgo θνδειxτιxθgτiζ oεμγ6ηταE τo0 ξωγqdφoυ tπoγραφ6g: ..1εi,q Γ. Xρυooλoυρd', (εix6νατεαqdρων iγ[ων Συλλoγηg .Eλληνιxoi'Ινoτιτoιiτoυ Bενετiαg xαL τoιχoγQα-

φiα ναot &γ' 'Ιαxιilβoυ) ft ..Eγραψεν Γειilργιog Xρυooλoυρdg εtτελits εixoνo-

γQαφoE', (Λε[ιpανo &,γ. Σπυρiδωνοg μoνfrg .EλεoιioηE).

Στδ oημεΤo αtτδ xρi,νεται 1qτ]oιμn f1 παqαθεοη δgιoμ6νων πλnρoφo.

ριιbν o1ετιxα μδ τδ 1ιilρo εtgεοηζ τηζ εixoναE. .H θπxληoiα τo0 Γεγ6oιoυτfiζ Θεoτ6xoυ oτδ Nαrjπx,ιo xαταoxευdοτηxε πιΘαγ6τατα οτtν θπoxη τiEB, .Eνετoxgατiαg (1686-1715), xατα ττj διdqxεια τfrE δπoiαζ &ναφ6ρεταιδτι δπffρξε xαi δ xυριog δgΘoδoξog ναδE τfrg π6ληE.Σtμφωνα μθ τnν πα.qdδoon 1τioτηxε οτδ 1Φρo, δπoυ τδ 1655 μαρτriqnαε δ &γ.'Αναoτdoιog δNαυπλιεr}g. Γι, αl)τδ xα[, δ ναδg ε1γαι διαυπ6oτατog, dφιερωμ6νoE τ6oo

oτην Παναγ[α, δoo xαl ατi μνfμη τoi νεoμdqτυqα αt)τoi26. Κdπoιεg με-ταγεν6oτεqεg μαqτυgiεg o1ετiξoυν τδ γαδ μδ τn δρdon τoδ γνωoτoσθxxληoιαoτιxoδ qτiτoρα 'tΙλiα Mηνιdη, για τδγ δπoToν dναφ6qεται δτιxτiqυξε οτηγ π6λη τoΦ Nαυπλ[oυ xαL τo0 -ΑqγoυE πατα τδ διdoτημα 1708-

23. π'1' Λεiψανo &γ. Σπυρiδωνα μovηg 'EλεoιiαnE.'Ιωαw[γωγ, δγ. Σπυρiδωναg Λευ-xdδαg, &γ. Θε6δωqoι xαi εix6γα τεoodqων &γi,ων ( ΑΘανdoιoE, Διoνrioιog, Δημτjτριog'

Etryενiα) Bενετ[αg, &γ' Elρτiνn xαΙ Λoιπiα Αshmolean Museum.

24'nπ'1' Λεiψανo &γ. Σπυρ(δωνo9 Bυξαvτινo0 Moυoεioυ ΑθηνΦν, τρlπτιr1o Συλ-λoγfrg Σιoιλιdνoυ μδ εiα6δια Θεoτ6xoυ, dγbυg Σπυρi,δωνα Bαo(λειo ιαi δγ. Tρι6δα, Xρι-οτδg .Ωραiαg πr1ληg δγ. Αixατερiνηg-ΠεριΘεl,αE

25. .oπωg xαi ατig εix6νεg τo0 Xριατo0 τiE .Αγ. ΑixατεqiνηE-ΠεριΘεiαg, xαl τo0Λειιpdνoυ τo0 δγ. Σπυqiδωνα τfrg μoνfrg'Eλεodαηζ.'Ιωαw[νωγ.

26. M. Λoυγγηg, δ M6γαg Σrπαξαριoτd6 τηE 0ρΘoδ6ξoυ δxxληohζ, B,, 'ΑΘiνα|974, 56-57 ',Eγxυxλoπαιδιxδ Λεξιιδ 'tΙλ[,oυ, Β, ' 72o'

Page 12: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

Mια ε1x6γα τoΟ Κερxυqαloυ ξωγQαφoυ Γεωρ. XρυοoλωQα 139

|7|127. (Σθ μιxρn μdλιατα &π6οταoη &πδ τη β6gεια πλευgd τoil ναoΟ βρ(,-

σχεται fι γγωoτi oτηγ τoπιxη παqdδooη δg ..θλια τoi Mηνιατη'')..E1oνταg iπ6ψιν τα oτoι1εiα αl)τα xαl δεδoμ6νoυ δτι f1 oυγxεxqιμ6νη

εix6να &πoτελεT Eνα Eργo, πoυ βg6Θnxε μαxρια &πδ τδ γνωατδ 1Φρo δqdoε-

ωE τoi ξαryρdφoυ (.Eπτdγηoα - Δ. .Eλλαδα), θα μπoqotoε iοωg xανεiE, μθ

μεγdλn β€βαια θπιφυλαξη γα διατυπιiloει μiα tπ6θεoη για την πqo€λευοη τfrζ

εix6ναg..,oπωE πρoαναφ6ρθηχε, i παqoυοiα τot ρfτoqα '}Ιλ[,α Mηγιατη οτitγ

πεQιoχη τoi -Αqγoυg xα[ τo0 Nαυπλ[oυ, εTναι θξαxqιβωμ6νn. Φαiγεται

λoιπδγ θλxυoτιxt fi tπoΘεon τiζ ουγδ6οεωζ τfrζ εix6ναg αιiτfrE μδ τη δQα-

oη τoi Mηγιατη οτtιγ π6λη τoi Nαυπλi,oυ, θφ6ooν μ&λιoτα f1 εix6να πqo-

6q1εται xαL &πδ τδ ναo, πoυ μαρτυρεΤται ιilg τ6πo9 πngιiγματog αtτot.-ΙoωE fι oυγxεxριμ6νη εix6γα, να δγινε dπδ τδγ ΚεqxυραΤo ξωγqdφo xα-

τ6πιν παραγγελiαg τoυ &πδ Eγαγ &λλo θπταγfιoιo, τδγ Mηγιdη, πqδg τι-

μτiγ τoi δμιbνυμoυ, πqooτατη &γioυ τoυ. 'Eξdλλoυ, δ Mηνιdηζ iξηοε xαΙ

oτa δπταγηoα γιd xαπoιo διdoτημα τoσ βioυ τoυ, xαl θπoμ6νωg εTναι πoλυ

πιΘαγδγ γd Φε γνωqioει dπδ xoγτα τδ Eqγo τo0 XqυοoλωQα, 1 xαl τδγ

iδιo τδν ξiiγρdφo &x6μn, &λλα xα[ δ Xρυooλωqαg Θα γνιbqιξε oαφΦg τδ

6ργo τoi Mηγιdτη.Συμφωνα δθ μδ μiα l)π6θεαη, f1

..οιiγ1ρoντ1 θxxληοιαoτιxi qnτoqi,α', τflg

θπoxig ε1γαι πιΘαγδγ γ' i.oxηoε xd'πoια δπiδqαoη οτδ 6qγo τΦγ θπτανηo[,ωγ

ξαryqdφων, Σηxεxgιμθνα &ναφ6φται fi πεqLπτωοη τot Φραγxioxoυ Σxoυ.

φoυ (1644.1697) xαi" τoδ ,Hλi,α Mηγιdη (669-|7|4) oi δπoΤoι frταν φανεgαθπηρεαoμ6νoι &πδ τδ πoμ:τΦδεg (..μπαgδx,') tφog τΦν oriγ1ρoνιbν τoυg δυ-

τιxΦν iερoπnqrixων28. oi δυτιxθg επιqρo6E, πoυ &παντΦvται oτηγ συγχεχQι.

μ6νη εix6να πεqιoο6τερo Eντoγα &π' δτι οθ xdθε &λλo γνωoτδ Eqγo τoδ ξω-

γρdφoυ, ioωg νd μην ε1ναι &o1ετεg μθ τδ γεγoνδE δτι πqooρζoταν για τδoηxεxριμ6νo πq6oωπo.

"eν οερotμε, Eστω xαl μδ &π6xλιoη δqιoμθνων θτδγ, τδ Eτog 1680 δg

τfi 1qoνoλoγlα γεννf1oεωE τo0 ξωγqαφoυ, τ6τε τiγ θπoχt πoυ μαqτυρεTται fl

παqoυoiα τoΦ Mηγιdτη o1ο πounιio δ xqυobλωq&g θα frταν πεqιπoυ 25-30

θτrλ, xαl β€βαια θα μπoqotroε να E1η fiδη ξεiιγfroη τη θητεiα τoυ δg θπαγ-

γελματ[αg &γιoγρdφoE. 'Eξαλλoυ, δ τρoπog μθ τδν δπoΤo δπoγqdφει δ Xqυ-

* ooλωρ&g οτη oηxεxqιμ6νη εix6να, εxγαι δμoιog μθ αirτδν πoυ oυναντσ'με

27' Κεφαλλoνiηζ λ6γιoE xαi xλnριπδg (1669-|714), βλ. ΙEE' τδμ. ΙA, (|975)'2|7'

3O3 xαi Λεξιιδ ,tΙλ(oυ lΓ, ' 496'28. Tριανταφυλλ6πoυλoζ Δ., Παqαπρioειg γιd τiν θξ6λξη τfrg μεταβυζαν.

τινfrg ξωγραφιxiζ Φd .Eπτdνηoα, Πραxτιιδ Δ,ΔιεΘνoΦg Πανιoνioυ Συνεδρioυ, (Κ€ρxυ-

ρα 1978) B, KεριυραTιd Xρoνιxα 26 (1981), 317.

Page 13: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

140 Κωγοταντiναg Γερ6λυμoυ

oτδ πρΦτo γνωoτ6, 1goνoλoγημ6γo τoυ Eργo, την εix6γα τoσ Xqιoτot .tδε

δ &νΘρωπog', στην .Ωqαiα Πιiλη τoi ναoi τfrg i,γ. Αixατεqi,νηg - ΠεqιΘεiαg(|723)' γεγoνδg πoυ Θα μπoqoiοε να oυνηγoqτioει δπ€q μιig πριilΤμηζ χQo-γoλ6γηoηs τfrg εix6ναg.

KΩNΣTΑΝTΙNΑ ΓEPOΛYMOY

SUMMΑRY

ConStantina GeroΙymou, An icon of the painter Georghios ChrysoΙorasin NafpΙio

The icon was found in 1997 in the church of the Nativity of the Virginin the old town of Nafplio, The Αscension of the Prophet Elijah is representedin the centre, flanked on the left by tιγo small-scale scenes from the life of theprophet. The signature of the painter Georghios Chrysoloras (circa 168G?) iscΕ?rly discernible on the lower left of the icon' which otherwise bears no date.

Western imagery has been adopted for the central scene of the Αscension ofElijah' while the first of the two side scenes folloιvs Byzantine tradition and

the second freely combines features from both. The Ascension scene is based

on a Flemish engraving whose prototype was in turn a ιvork of the Flemishpainter Martin de Vos (1532-1603). The engraving exercised considerableinfluence in the Greek sphere, as is demonstrated by the icon of TheodorosΡoulakis in Αno Κorakiana, Corfu (17h century) and a series of icons fromSifnos (18th century). This aπicle suggests the icon may be Ιinked to the

presence of the Ιonian islander and church orator Ιlias Meniatis (1669-1714)

in the area of Αrgos and Nafplio, exploring the possibility that Meniatiscommissioned the icon to his patron saint from the artist GeorghiosChrvsoloras. t

Page 14: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

Mια εixoγα τo0 Kερxυραioυ ξωγQαφoυ Γεωρ. XρυοoλωQα t4l

c\t

xfτ]

xt τ.l

Page 15: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

142 Kωγoταντ[ναg Γεq6λυμoυ

I

Page 16: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

Mια εix6γα τo0 Κερxυqαloυ ξωγQdφoυ Γεωρ. XgυooλωQα 143

Page 17: Μια εικόνα του κερκυραίου ζωγράφου Γεώργιου Χρυσολωρά από το Ναύπλιο, ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΑ τομ. ΚΣΤ΄ (2001-2002),

r44 Κωνοταντ[ναg Γερ6λυμoυ

Eix. 7α. Moγff.Aγ. ΣιbξoντoE - 'Απoλλωγi,α (18og αi.)

Eix. 7β. Moνη Xgυooοτdμoυ - Kd,τω Πετ&λι (β, μιoδ 18oυ αi.)