1 I- Dünya hububat piyasalarında yeni eğilimler Michel FERRET FranceAgriMER
Feb 04, 2016
1
I- Dünya hububat piyasalarında yeni eğilimler
Michel FERRETFranceAgriMER
2
I- Genel yorumlar
3
Bazı piyasa yönlendiricileri (1)
• « klasik yönlendiriciler »– Üretim / tüketim– Stok / tüketim oranı
• Hububat ürünleri arasındaki fiyat ilişkisi– Hububat ekim alanlarının tahsisine etkisi
• Lojistik – İç piyasa
• Yeterli veya yetersiz depolama ve nakliye olanakları– İhracat
• Navlun ücretlerinin hububat ürünlerinin rekabet edebilirliğine etkisi
4
Bazı piyasa yönlendiricileri (2)
• Döviz kurları– Rekabet üzerine etkisi
• Ulusal politikalar – Tarım politikası– İthalat yönetimi– İhracat yönetimi
• Mali yatırımcılar– Piyasa değişkenliği üzerine etkisi
5
II- Önemli rakamlar ve veriler
6
Önemli rakamlar
• BUĞDAY : 650 Mt (+/- 5 %)– Makarnalık : 35 Mt
• YEMLİK HUBUBAT: 1100 Mt (+/-5 %)– Mısır : 800 Mt (+/- 5 %)– Arpa : 140 Mt
• ÇELTİK : 650 Mt
• SOYA FASULYESİ: 250 MT (+/- 5 %)
7
« büyük miktarlar » / üretici ülkeler / tüm hububat çeltik dâhil
• ABD : 350 / 400 Mt • Çin : 300 / 320 Mt ; çeltik hariç (140 Mt)• AB : 275 / 300 Mt
• Hindistan : 125 Mt ; çeltik hariç (100 Mt)• Rusya : 60 / 95 Mt• Brezilya : 65 / 80 Mt
8
« büyük miktarlar » / soya fasulyesi
• ABD : 73 / 90 Mt– Brezilya 2012 de geçti!
• Brezilya : 65 / 75 Mt (1nci ihracatçı)• Arjantin : 40 / 55 Mt
• = dünya üretiminin %80’i !!
9
Buğday : Dünyadaki Arz / Talep 2012/13
597655
679
400
450
500
550
600
650
700
750
01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12
Üretim Tüketim
25%
20%
25%
30%
35%
01/
02
02/
03
03/
04 0
4/05
05/
06
06/
07
07/0
8
08/0
9
09/1
010
/11
11/1
2
12/1
3
Dönem sonu stokunun tüketime oranı
10
2012/13 Dönemi Stokların Coğrafi Dağılımı
597
40
60
80
100
120
140
160
180
200
01/02 03/04 05/06 07/08 09/10 11/12
G 8 Stokları
Dünya Stokları
Kalan ülkelerin stokları
Hindistan ve Çin’in stokları
49%
21%
7%19%
38%
12%
Bölgelere göre buğday dönem sonu stoklarının tüketime oranı
16%
50%
1%
5%
6%
11%
Bölgelere göre buğday ithalatı gereksinimi
20%
7%
13
Mısır : Dünyadaki Arz / Talep 2012/13
830
848
500
550
600
650
700
750
800
850
900
01 03 05 07 09 11
Üretim Tüketim
10%
15%
20%
25%
01/02 03/04 05/06 07/08 09/10 11/12
14%
Stok kullanım oranı
14
Birleşik Devletler : Mısır Arz / Talep 2012/13
43
316
0,7
29
314
0,7
25
272
1,9
0
50
100
150
200
250
300
350
400
10/11 11/12 12/13
Başlangıç stoku Üretim İthalat
122
163
4728,6
116
163
3925,1
105
149
2915,7
0
50
100
150
200
250
300
350
400
10/11 11/12 12/13
Stok
İhracat
DiğerKullanım
YemlikKullanım
Kay
nak:
USD
A E
kim
201
2, M
tM
t
15
Pirinç : Dünyadaki Arz / Talep
597
464465
050
100150200250300350400450500
2001
/02
2002
/03
2003
/04
2004
/05
2005
/06
2006
/07
2007
/08
2008
/09
2009
/10
2010
/11
2011
/12
2012
/13
Üretim Tüketim
17%19%21%23%25%27%29%31%33%
01/
02 0
2/03
03/
04 0
4/05
05/
06 0
6/07
07/0
808
/09
09/1
010
/11
11/1
212
/13
22 %
Dünya Stokları
M
t - U
SD
A
16
Yağlı Tohumlar : Üretim
170180190200210220230240250260270
02/0
303
/04
04/0
505
/06
06/0
707
/08
08/0
909
/10
10/1
111
/12
12/1
3
Mt
2030405060708090
100110
01/0
202
/03
03/0
404
/05
05/0
606
/07
07/0
808
/09
09/1
010
/11
11/1
212
/13
Mt
kolza ayçiçeği diğer
- 28
+ 21
+ 2
- 2
+ 0,4
+ 0,4
+ 6
- 4
Kaynak: USDA
soya
dünya ticaretinin dünya üretimine oranındaki sıkışıklık: >>> yüksek fiyat reaksiyonu!
• Buğday : 17,2 % • Mısır : 12,5 %• Pirinç : 7 %
• Soya fasulyesi : 34 %• Şeker : 30 %
18
III- Son gelişmeler
Son gelişmeler (1)
• Üretim açısından mısır buğdaya yetişmiş durumdadır.
• Çeltik onun izinden gitmektedir.
• ABD, dünya buğday piyasasındaki referans noktası olma rolünü kaybetmektedir.
• Son yıllarda, Arjantin ve Ukrayna’da, ekim alanlarında hububata büyük kaymalar görülmektedir.
20
ABD’de yazlık ürünler arasında ekili alan rekabetiMısır Soya
Yazlık Buğday (Mak.Buğ. hariç) Pamuk
21Kaynak : USDA
29,9
22,6
38,8
202428323640
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
…
Mha
Soya
Buğday
Mısır
ABD : Hububata ayrılan alanlar (Buğday, mısır, soya fasulyesi)
Kay
nak:
FEC
/Agr
iTre
nd
0
1,5
3
4,5
6
7,5
9
10,5
12
13,5
15
2007
/08
2008
/09
2009
/10
2010
/11
2011
/12
2012
/13*
Diğer
Arpa
Sorgum
Mısır
Buğday
* Ağustos 2012 tahmin
02468
1012141618202224
2007
/08
2008
/09
2009
/10
2010
/11
2011
/12
2012
/13*
Diğer
Ayçiçeği
Soya
Arjantin : Hububat alanındaki büyük yer değişmeler
Son gelişmeler (2) • Eski SSCB tekrar önde gelen bir ihracatçı oldu
– Hububat üretiminin gelişmesi– 1990 yılında çiftlik hayvanlarında büyük ölçüde azalma
• Aynı zamanda başlıca istikrarsızlık faktörü – Hububat üretimi ve ihracatlarında istikrarsızlık– Hükümet « müdahaleleri »
• AB önemli bir buğday (yemlik buğday, yüksek kaliteli ekmeklik ve makarnalık buğday) ve mısır ithalatçısı oldu, ancak net bir hububat ürünleri ihracatçısı olarak kalmıştır.
24
İhracatlar
0
10
20
30
40
50
60
Mt Kazakistan
UkraynaRusya
Rusya, Ukrayna, Kazakistan (tüm hububat) : bir güvenirlik sorunu
25
Rusya’nın et ithalatları (dünyanın birinci et ithalatçısı)
0
500
1000
1500
2000
2500
3000
3500
4000
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
en 1
000
t
toplam et
Kaynak : F.A.O
26
Rusya’nın kümes hayvanı eti ithalatları : kendi kendine yetme yönünde
0200400600800
1000120014001600
1000
ton AB-27
ArjantinBrezilyaKanadaABD
27
Son gelişmeler (3) : fiyatlar (a)
• Ham petrol üzerinden hububatın, yağlı tohumların ve şekerin birbirlerine bağlı olması: – Hepsi « Enerji kompleksi » ile ilgili
• Mali yatırımcıların, tarımsal ürünlere ilgileri giderek arttı– Vadeli işlem borsası üzerine etki– Chicago Ticaret Borsası (CME) / Paris Vadeli İşlem Borsası (MATIF)– MATIF, Batı Avrupa Birliğinde bir mihenk taşı oldu
• 2007/08 krizinden dersler alındı– İthalatçı ülkeler, kendi ithalat politikalarında daha dikkatliler– Tampon ve « stratejik » stokların yapılandırılması
• Depolama kapasitelerinin yapılandırılması (Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kore)
– G 20 : tarımı yeniden keşfederler• Eylem planı / AMIS
28
35 759
24 283
05000
100001500020000250003000035000400004500050000550006000065000700007500080000
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
MISIR BUĞDAY SOYA ŞEKER
+
79 005
Chicago ve NewYork vadeli işlem sözleşmeleri( 1000 sözleşme, 2000-2011)
45 144
24 704
29
1 908
5 688
0500
10001500200025003000350040004500500055006000
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2088
2009
2010
2011
MISIR BUĞDAY KOLZA
+
402
Vadeli işlem sözleşmeleri (NYSE-Euronext) (1000 sözleşme, 2000-2011)
30
Son gelişmeler (3) : fiyatlar (b)
• 2000 yılı ortasından bu yana ABD hububat vadeli işlem borsalarının piyasa
yönlendiricisi mısır olmuştur• .. Ancak soya fasulyesine dikkat ..
• Nisan 2011’den 2011/12 dönemi sonuna kadar ABD mısırı Yumuşak Kırmızı Buğdaydan (SRW) daha pahalıydı
– Dünyada buğdayın yem olarak kullanımına etkisi– Dünya ticaretinde buğdayın yükselişi– Karadeniz bölgeleri için mısır üretimini geliştirme amaçlı yeni teşvikler !
•
•
SRW, Mısır ve Soya Fiyatları (Fob)
100150200250300350400450500550600650700750
$/tSRW fob Sarı Mısır 3 fob Soya fob
+
548
320
339
32
90
140
190
240
290
340
Arjantin YukarıNehir (FOB)
ABD Körfez (FOB)
BrezilyaParanagua FOB
Dünya mısır fiyatları
Kay
nak:
CIC
, $/t
Éthanol etkisi
33
Dünya buğday ticareti : 2011/12 döneminde dramatik yükseliş
136137 143
0
16
32
48
64
80
96
112
128
144
01/0
2
02/0
3
03/0
4
04/0
5
05/0
6
06/0
7
07/0
8
08/0
9
09/1
0
10/1
1
11/1
2
12/1
3
Mt)
Kay
nak
CIC
2/0
4/20
12
34
0
12
24
36
48
60
72
84
96
108
2002
/03
2003
/04
2004
/05
2005
/06
2006
/07
2007
/08
2008
/09
2009
/10
2010
/11
2011
/12
2012
/13
(En
Mt)
Sou
rce
CIC
Dünya mısır ticareti : yaklaşık 100 Mt
35
Mısır ve soya fasulyesi dünya ticareti
9295
60646872768084889296
100104
2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12
Mt
Soya MısırSource: CIC
36
Soya fasulyesi dünya ticareti : çok tehlikeli bir durum ….
95
57
12
0
14
28
42
56
70
84
98
04/0
5
05/0
6
06/0
7
07/0
8
08/0
9
09/1
0
10/1
1
11/1
2
2012
/13
Mt
Dünya Çin AB
Kaynak: CIC sept. 2011
Çin ithalatlarının dünya ürün piyasalarındaki payı
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70
MadenlerKömür
ÇelikAlüminyum
Bakır
NikelPetrol
SoyaŞeker
(%)
38
Ukrayna : mısır üretimi ve ihracatlar
22,8
10,5
02468
101214161820222426
2002
/03
2003
/04
2004
/05
2005
/06
2006
/07
2007
/08
2008
/09
2009
/10
2010
/11
2011
/12
Üretim İhracatlar
39
Son gelişmeler (4) : lojistik
• Karadeniz havzası ve Güney Amerika’daki liman tesislerine büyük yatırımlar• Hububat nakliyatında konteynır kullanımının artması (pirinç, malt, yağlı
tohumlar)• « Kazak olayı »• « CWB olayı »• Olacak gelişmeler (.. Veya olmayacak ?)
– « Kuzey-Batı / Kuzey-Doğu Geçiti »– Skysails (yelkenliler)
40