Top Banner
HYRJE NË INFORMATIKË MSC. FISNIK MORINA, PHD (C) PEJË 2017 FAKULTETI MTHM
64

HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Aug 30, 2019

Download

Documents

dariahiddleston
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

HYRJE NË INFORMATIKË MSC. FISNIK MORINA, PHD (C)

PEJË 2017

FAKULTETI MTHM

Page 2: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

2

Page 3: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

3

Page 4: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

4

Page 5: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

5

Page 6: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Informatika e biznesit

Zbatimi i gjithanshëm i Informatikës në vitet e 70-ta,

sjell ndarjen e saj në diciplina të veçanta që

përpunojnë tërësi të ndryshme, mes të cilëve është

edhe informatika e biznesit.

Pra, informatika e biznesit është lëmi e veçantë në

kuadër të informatikës si shkencë, dhe meret

kryekëput me rolin e informatave dhe menaxhimin e

tyre lidhur me veprimtaritë ekonomike-biznesore.

Page 7: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Me çka meret informatika e biznesit

Informatika e biznesit merret me informata komerciale.

Informata komerciale është e dhënë që ka vlerë (informative) për marrësin në kuptimin e vendimeve biznesore.

Shembuj informatash komerciale janë:

oferta

komunikimi biznesor,

lajmërimet (proces verbalet e ndryshme, regjistrimet, etj.)

dokumente kontabël (faturat etj.)

Page 8: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Meret me menaxhimin e proceseve të afarizmit si

prodhimi, shërbimet, të ardhurat, shitja etj.

Informatika e biznesit mbështetet në

Teknologjinë Kompjuterike

Teknologjinë Komunikuese

Page 9: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Çka është Kompjuteri 9

Kompjuteri

Pajisje e aftë

Të llogarisë

Të marrë vendime logjike

Punon biliona herë më shpejtë se qeniet

njerëzore

Superkompjuterët sot

Kryejnë qindra biliona mbledhje për

sekondë

Page 10: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

10

Page 11: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

11

Page 12: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

12

Page 13: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

13

Page 14: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

14

Page 15: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

15

Page 16: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Personal Computer - PC

Hardware

Pajisjet hyrëse

Pajisjet dalëse

Pajisjet

qendrore

Software

Sistemor

Aplikativ

16

Page 17: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Pajisjet hyrëse

Tastiera,

Miu

Lapsi optik

Xhoistiku

CD-ROM

DVD

Scaneri

Lexuesi i Barcod-eve

Disketa

Zip drajvi

Flash memory

USB, pocky drive, …

Fax-modemi

Kamera etj

17

Page 18: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Pajisjet dalëse

Monitori

(15”; 17”; 19”; 21”)

Printeri

Ploteri

CD & DVD RW

Videoprojektori LCD

TV dhe video daljet

Zërimi etj

18

Page 19: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Pajisjet qendrore

Pllaka amë (Motherboard) CPU (286 ; 386 ; 486 ; PENTIUM ; P II ; P III ; P IV,

Dual Core, Core2Duo, i3,i5,i7) Kartela për rrjetë Kartela grafike Kartela për zërim Kartela për fax-modem Kujtesa (memoria) Qendrore dhe Periferike

RAM HDD ROM FDD

CD-ROM

ZIP DRIVE

19

Page 20: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

20

Page 21: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

21

Page 22: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

22

Page 23: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

23

Page 24: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

24

Page 25: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

25

Page 26: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

26

Page 27: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

27

Page 28: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

28

Page 29: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

29

Page 30: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

30

Page 31: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

31

Page 32: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

32

Page 33: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

33

Page 34: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

34

Page 35: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

35

Page 36: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

36

Page 37: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

37

Page 38: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

38

Page 39: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

39

Page 40: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

40

Page 41: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

41

Page 42: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

42

Page 43: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

43

Page 44: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Biti dhe Bajti

Sistemet numerike:

Binar

Oktal

Decimal dhe

Hexadecimal

Biti është njësia më e vogël e informatës

Biti: Numër Binar(0 ose 1)

Bajti përbëhet prej bitëve (8 – 64)

44

Page 45: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Biti dhe Bajti 45

1 KB (Kilo Bajt) = 210 Bajt = 1.024 bajt

1 MB (Mega Bajt) = 220 Bajt = 1.048.576 bajt

1 GB (Giga Bajt) = 230 Bajt = mbi 1

mlrd.bajt

1 TB (Tera Bajt) = 240 Bajt = mbi 1 blrd.bajt

Page 46: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

46

Page 47: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Gjuhët e Makinës, Gjuhët Asembler

dhe Gjuhët e Nivelit të Lartë 47

Gjuhët e Makinës

E vetmja gjuhë direkt e kuptuar prej kompjuterit

Vështirë të kuptohen për lexuesit njeri

Vargje dhe numra

Të redukuara në mënyrë ultimative në ‘0’ dhe

‘1’-sha

Kodi binar

Udhëzojnë operacionet prej më të thjeshtave

Të ngadalshme, vështira dhe të prirura për gabime

Sollën tek gjuhët asembler

Page 48: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Gjuhët e Makinës, Gjuhët Asembler

dhe Gjuhët e Nivelit të Lartë 48

Gjuhët Asembler

Shkurtesa të ngjajshme me anglishten

Paraqet operacionet elementare të

kompjuterit

Më e qartë për lexuesit njeri

Ende të vështira për tu shfrytëzuar

Shumë instruksione për detyra të

thjeshta

Sollën tek gjuhët e nivelit të lartë

Page 49: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Gjuhët e Makinës, Gjuhët Asembler

dhe Gjuhët e Nivelit të Lartë 49

Gjuhët e Nivelit të Lartë

Instruksionet të kuptueshme për

njeriun

Duket kryesisht si anglishtja e

përditshme

Përmbajnë notacione të zakonshme

matematike

Page 50: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Kuptimi i disa njësive 50

Për shpejtësi përdoren:

Hz - Herc, KHz - KiloHerc, MHz - MegaHerc,

GHz - GigaHerc, etj

Për madhësi (sasi) – transferim ose bartje:

Bps – Bit për sekond, Kbps – Kilobit për sekond,

ppm – page per minut (faqe për minut), etj

Page 51: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Mbrojtja dhe siguria e të dhënave 51

Mbrojtja e të drejtave autoriale të softvereve

Mbrojtja tjera të kompjuterëve dhe soft. nga:

Dëmtimet fizike

Zjarri

Vjedhja

Shfrytëzimi i paautorizuar

Gabimet nga mosnjohja e programit

Virusët

Page 52: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Antivirusët 52

Sigurimi i të dhënave nga shkatrrimi i virusëve

bëhet me ndihmen e programeve antivirus

siq janë:

Norton antivirus

Kaspersky

Mc Affe

Pc cellin

Microsoft Security Essentials

etj

Page 53: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Ergonomia 53

Ergonomia trajton problemet e punës dhe vendit të punës.

Ergonomia e punës me kompjuter:

- Tavolina

- Karrika

- Tastiera

- Monitori

- Miu

- Ndriçimi, Kushtet klimatike, etj

Page 54: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Interneti dhe WWW

54

Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Internet

Lidhje e rrjetave kompjuterike duke shfrytëzuar protokolin Internet Protocol (IP)

Çfarë është diferenca midis Internetit dhe World Wide Web-it (WWW)?

Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime tjera si email, chat, lojëra online, etj.

Page 55: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Llojet e rrjetave 55

LAN (Local Area Network)

-Rrjet i mbrendshem lokal i një kompanie apo institucioni.

MAN (Metropolitan Area Network)

Rjet i gjërë i cili përfshin një qytet apo regjion të ngushtë komunal.

WAN (Wide Area Network)

Rrjet i gjërë që përfshin disa qytete, regjione më të gjera.

Page 56: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Komponentet e rrjetave

Kompjuterët (Serverë

dhe Workstation)

Kartelat e rrjetit

(10Mbps, 100Mbps

dhe 1Gbps)

56

Page 57: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Komponentet e rrjetave

Modemi, Router -at, Switch-at dhe Hub-at

Switchat punojnë më shpejt sepse secilit kompjuter i shkon

vetëm informacioni i kërkuar

Hub-i informacionin e kërkuar nga një kompjuter ua

dërgon të gjithëve

Kabllot dhe Konektorët

57

Page 58: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Disa terme të tjera 58

E-commerce – Tregtia elektronike

E-mail – Posta elektronike

IT – Teknologjia Informative

E-learning – Mësimi elektronik

Teleworking – Puna nga distanca

Page 59: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Çka janë programet 59

Programet

Bashkësi instruksionesh që

procesojnë të dhëna

Udhëheqin kompjuterin nëpër

bashkësi të kryera me rradhë të

aksioneve të specifikuara nga

programerët e kompjuterëve

Page 60: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Fazat e Programimit 60

Faza 1: - Mbledhja e informatave

Faza 2: - Sistemimi i informatave dhe

bërja e algoritmit për programin

Faza 3: - Shkrimi i kodit

Faza 4: - Kontrollimi i gabimeve eventuale

Faza 5: - Shfrytëzimi i programit

Page 61: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Bazat e të dhënave 61

Të dhënat e sistemuara mirë dhe të

gatshme për tu shfrytëzuar paraqesin

Bazë të të dhënave. Psh për bibliotekë

do të kemi nevojë për këto tabela të

ndërlidhura me relacionet mes tyre.

Page 62: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Njisit e kompjuterit

Page 63: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

63

Page 64: HYRJE NË INFORMATIKË - unhz.weebly.com · Webi është koleksion I web sajtave dhe faqeve nëpër botë; Interneti është shumë më I madh dhe përfshinë gjithashtu shërbime

Ju uroj suksese