Top Banner
“ชชชชชชชชชชชชชชชชชชชชชช ชชชชชชชชชชชช” Fishery Products Technology (FTH-467) ชช.ชชชช ชชชชชชชชช
47

Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

Jun 10, 2015

Download

Business

off5230
Welcome message from author
This document is posted to help you gain knowledge. Please leave a comment to let me know what you think about it! Share it to your friends and learn new things together.
Transcript
Page 1: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

“ชนิ�ดและล�กษณะทางกายภาพของสั�ตว์�นิ��า”

Fishery Products Technology(FTH-467)

ดร. มนิ�สั ช�ยจั�นิทร�

Page 2: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ล�กษณะสั�าคั�ญของปลาในิทางช!ว์ว์�ทยา

• เป็�นสั�ตว์เลื�อดเย็�น คื�อ อ�ณหภู�มิ�ของน���แลืะต�ว์ป็ลื�จะอย็� ในระด�บใกลื%เคื&ย็งก�น

• ห�ย็ใจด%ว์ย็เหง�อก ย็กเว์%นพว์กป็ลื�มิ&ป็อด• ห�ก�นแลืะใช้%ช้&ว์�ตอย็� ในน���เท่ �น��น

• มิ&กระด�กสั�นหลื�ง• มิ&ข�กรรไกรคืรบ ย็กเว์%นพว์กป็ลื�ป็�กกลืมิ

• ลื��ต�ว์ป็กคืลื�มิด%ว์ย็เกลื�ด เมิ�อกหร�อแผ่ นกระด�ก• เคืลื�,อนไหว์ไป็มิ� โดย็อ�ศั�ย็คืร&บแลืะกลื%�มิเน��อลื��ต�ว์

• มิ&ห�ว์ใจสัองห%อง

Page 3: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ล�กษณะสั�าคั�ญของปลาในิทางช!ว์ว์�ทยา (ต#อ)

• ป็ลื�สั ว์นใหญ่ ผ่สัมิพ�นธุ์�ภู�ย็นอกร �งก�ย็ โดย็ต�ว์เมิ&ย็ออก ข�มิ�ก อนแลื%ว์ต�ว์ผ่�%จ1งฉี&ดน���เช้��อเข%�ผ่สัมิก�บไข ไข ท่&,ได%ร�บ

ก�รผ่สัมิแลื%ว์จะฟั4กออกมิ�เป็�นต�ว์ภู�ย็หลื�ง แต มิ&ป็ลื�บ�ง ช้น�ดท่&,มิ&ก�รผ่สัมิพ�นธุ์�ภู�ย็ในร �งก�ย็ของต�ว์เมิ&ย็ เช้ น

ป็ลื�ฉีลื�มิ ป็ลื�กระเบนแลืะป็ลื�เข�มิ เป็�นต%น แต ต�ว์อ อนไมิ ได%ร�บอ�ห�รท่�งสั�ย็สัะด�อเหมิ�อนสั�ตว์เลื&�ย็งลื�กด%ว์ย็นมิ

• ลื��ต�ว์ซี&กซี%�ย็แลืะขว์�เท่ �ก�น ป็ลื�ซี&กเด&ย็ว์หร�อป็ลื�ลื��นหมิ�เมิ�,ออย็� ในว์�ย็อ อนมิ&ลื��ต�ว์ซี&กซี%�ย็แลืะขว์�เท่ �ก�นเหมิ�อน

ป็ลื�ท่�,ว์ไป็ แต เมิ�,อเจร�ญ่ว์�ย็ ว์�ถี&ช้&ว์�ตในก�รด��รงช้&พเป็ลื&,ย็นไป็ โดย็ต%องห�ก�นต�มิพ��นท่%องน��� ต�ข%�งหน1,งจะเคืลื�,อนท่&,

เข%�มิ�อย็� รว์มิก�นก�บอ&กข%�งหน1,งเพ�,อสัะดว์กในก�รห�อ�ห�รแลืะก�รด��รงช้&ว์�ต

Page 4: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�าแนิกชนิ�ดของปลา

• ก�รจ��แนกป็ลื�สั�มิ�รถีท่��ได%หลื�ย็ว์�ธุ์& เช้ น– ก�รจ�ดแบ งต�มิช้��น (class)

– ก�รจ�ดแบ งต�มิลื�กษณะก�รอย็� รอด– ก�รจ�ดแบ งต�มิอ�ป็น�สั�ย็

– ก�รจ�ดแบ งต�มิเคืร�,องมิ�อก�รจ�บป็ลื� เป็�นต%น

Page 5: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดแบ่#งตามช��นิ (class)

1.Cephalaspidomorphi เป็�นป็ลื�ท่&,ไมิ มิ&ข�กรรไกร เช้ น ป็ลื�ตระก�ลืป็ลื�ไหลื

2.Chondrichthyes (cartilaginous) ป็ลื�กระด�กอ อน เช้ นป็ลื�ฉีลื�มิ ป็ลื�กระเบน อ�จเร&ย็กป็ลื�

จ��พว์กน&�ว์ � elasmobranches3.Osteichthyes เป็�นป็ลื�กระด�กแข�งท่�,ว์ไป็ อ�จ

เร&ย็กว์ � teleosts

Page 6: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดแบ่#งตามล�กษณะการอย%#รอด

1 .ป็ลื�ท่ะเลื (marine fish) อ�ศั�ย็ในน���ท่ะเลื ถี%�อ�ศั�ย็อย็� ในน���จ�ดจะต�ย็ สั�มิ�รถีจ��แนกต�มิลื�กษณะท่&,อย็� อ�ศั�ย็ ด�งน&�

-ป็ลื�ผ่�ว์น��� (pelagic) เช้ น ป็ลื�ซี�รด&น ป็ลื�ท่�น �-ป็ลื�หน%�ด�น (demersal) เป็�นป็ลื�ท่&,อ�ศั�ย็อย็� ใกลื%ท่%องท่ะเลื

เช้ น ป็ลื�ท่ร�ย็แดง ป็ลื�เก:� 2. ป็ลื�น���จ�ด (fresh water fish) อ�ศั�ย็อย็� ในน���จ�ดไมิ สั�มิ�รถีรอด

ช้&ว์�ตในน���ท่ะเลื3. ป็ลื�ย็%�ย็ถี�,น (migratory fish) ได%แก ป็ลื�ท่ะเลืท่&,ไป็ว์�งไข ในแหลื งน���จ�ดหร�อ ป็ลื�น���จ�ดท่&,ไป็ว์�งไข ในท่ะเลื เช้ น ป็ลื�แซีลืมิอน

ป็ลื�ไหลื ป็ลื�ซี�รด&นบ�งช้น�ด4. ป็ลื�ก1,งย็%�ย็ถี�,น (semi-migratory fish) ได%แก ป็ลื�ท่&,ห�ก�น

บร�เว์ณน���กร อย็ เช้ นป็�กน���หร�อท่ะเลืสั�บน���กร อย็ เช้ น ป็ลื�กะพง เป็�นต%น

Page 7: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดแบ่#งตามอ&ปนิ�สั�ยการก�นิ

• ป็ลื�ก�นเน��อ• ป็ลื�ก�นพ�ช้• ป็ลื�ก�นแพลืงกตอน

Page 8: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดแบ่#งตามเคัร()องม(อการจั�บ่

• ป็ลื�อว์นลื�ก• ป็ลื�อว์นลื%อมิ• ป็ลื�เบ�ดลื�ก เป็�นต%น

Page 9: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ร%ปร#างล�กษณะของปลา

• ป็ลื�แต ลืะช้น�ดมิ&ร�ป็ร �งแตกต �งก�น สั ว์นใหญ่ มิ&ร�ป็ร �งเพร&ย็ว์ (streamlined)

• ป็ลื�ท่&,ว์ �ย็น���ได%ด&มิ�กมิ&ร�ป็ร �งแบบกระสัว์ย็ (torpedo หร�อ spindle)

• ป็ลื�ท่&,มิ&ร�ป็ร �งแบนมิ�กอ�ศั�ย็หร�อห�ก�นบร�เว์ณใต%ท่%องท่ะเลื

Page 10: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ร%ปทรงของปลา

1 .ร�ป็ท่รงแบบกระสัว์ย็ (fusiform, torpedo shaped) เช้ น ป็ลื�ท่� ป็ลื�โอ ฉีลื�มิ

2. ร�ป็ท่รงแบนข%�ง (compressiform) จ��แนกได%เป็�น 3 แบบ คื�อ

1 . แบบร�ป็ป็;อมิ (bream type) เช้ น ป็ลื�กระด&, ป็ลื�ผ่&เสั��อ2 . แบบร�ป็เหลื&,ย็มิ (moonfish type) เช้ น ป็ลื�พระจ�นท่ร

ป็ลื�โฉีมิง�มิ3. แบบลื��นหมิ� (pleuronectiid type) เช้ น ป็ลื�ลื��นหมิ�

ป็ลื�ลื��นคืว์�ย็ ป็ลื�ซี&กเด&ย็ว์ ป็ลื�ช้ �งช้�น3 .ร�ป็ท่รงแบนลืง (depressiform, flattened) เช้ น ป็ลื�ฉีลื�ก

ป็ลื�กระเบน ป็ลื�กบป็ลื�ช้%�งเหย็&ย็บ

Page 11: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ร%ปทรงของปลา (ต#อ)

4 .ร�ป็ท่รงแบบง� (anguilliform, serpentine, snake shaped) เช้ น ป็ลื�ไหลืช้น�ดต �งๆ

5. ร�ป็ท่รงแบบเสั%นด%�ย็ (filiform, thread-like) เช้ น ป็ลื�ไหลืท่ะเลืลื1ก

6. ร�ป็ท่รงแบบแถีบแบนย็�ว์ (taeniform, trachypteriform, ribbon shaped) เช้ น ป็ลื�ด�บลื�ว์ ป็ลื�ด�บเง�น แลืะป็ลื�แถีบ

7. ร�ป็ท่รงแบบลื�กธุ์น� (sagittiform, arrow-like shaped) เช้ น ป็ลื�เข�มิ ป็ลื�กระท่�งเหว์ แลืะป็ลื�น���ดอกไมิ%

8. ร�ป็ท่รงกลืมิ (globiform) เช้ น ป็ลื�ป็4กเป็;� ป็ลื�จ�บ

Page 12: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การจั�ดร%ปทรงปลาโดยการว์�ดเท!ยบ่สั�ดสั#ว์นิ (morphometry) ระหว์#างคัว์ามยาว์และคัว์ามล,กของต�ว์ปลา

• ป็ลื�ท่&,มิ&ลื��ต�ว์ย็�ว์ (elongate) มิ&อ�ตร�สั ว์นระหว์ �งคืว์�มิย็�ว์ต อคืว์�มิลื1กของต�ว์ป็ลื�มิ�กกว์ � 4 เท่ � เช้ น ป็ลื�ด�บเง�น ป็ลื�ด�บลื�ว์แลืะป็ลื�ไหลื

• ป็ลื�ท่&,มิ&ลื��ต�ว์ป็;อมิ (oblong) มิ&อ�ตร�สั ว์นระหว์ �งคืว์�มิย็�ว์ต อคืว์�มิลื1กระหว์ �ง 2-4 เท่ � เช้ น ป็ลื�

สั&ก�น ป็ลื�ใบขน�นแลืะป็ลื�ลื��นหมิ�• ป็ลื�ท่&,มิ&ลื��ต�ว์กลืมิ (ovate) มิ&อ�ตร�สั ว์นระหว์ �ง

คืว์�มิย็�ว์ต อคืว์�มิลื1กน%อย็กว์ � 2 เท่ � เช้ น ป็ลื�จะลืะเมิ�ดแลืะป็ลื�แป็;น

Page 13: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

สัร!ระของปลา

• ป็ลื�สั ว์นใหญ่ มิ&ร�ป็ร �งสัมิมิ�ตร (symmetry) ย็กเว์%นป็ลื�ซี&กเด&ย็ว์

• สั�มิ�รถีแบ งป็ลื�ได%เป็�น 3 สั ว์นคื�อ– สั ว์นห�ว์ เร�,มิจ�กป็ลื�ย็จะงอย็ถี1งช้ องเหง�อก– สั ว์นลื��ต�ว์ เร�,มิจ�กช้ องเหง�อกถี1งคืร&บก%น– สั ว์นห�ง เร�,มิจ�กคืร&บก%นถี1งป็ลื�ย็คืร&บห�ง

Page 14: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

สัร!ระของปลา (ต#อ)

• ป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็คืร&บสั��หร�บก�รเคืลื�,อนไหว์แลืะเคืลื�,อนท่&,• คืร&บป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็ผ่�งผ่�ดบ�งๆ ซี1,งอย็� บร�เว์ณตอนบน

แลืะระหว์ �งก%�นคืร&บ• โคืนของก%�นคืร&บฝั4งอย็� ในลื��ต�ว์แลืะเช้�,อมิต�ดก�นก�บข%อต อ

กระด�กแลืะกลื%�มิเน��อ ท่��ให%ป็ลื�สั�มิ�รถีเคืลื�,อนไหว์คืร&บแต ลืะสั ว์นได%อ�สัระ

• คืร&บป็ลื�มิ& 2 แบบ คื�อ– คืร&บเด&,ย็ว์ ได%แก คืร&บด%�นหลื�ง คืร&บห�งแลืะคืร&บก%น

– คืร&บคื� เช้ น คืร&บห�แลืะคืร&บท่%อง

Page 15: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

โดย็สัร�ป็ ป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็คืร&บต �งๆ ด�งน&�• คืร&บอก (pectoral fin หร�อ breast fin) 1 คื� • คืร&บท่%อง (ventral fin หร�อ pelvic fin) 1 คื� • คืร&บหลื�ง (dorsal fin) 1 หร�อ 2 คืร&บ

• คืร&บก%น (anal fin) 2 คืร&บ• คืร&บห�ง (caudal fin) 1 คืร&บ

สัร!ระของปลา (ต#อ)

Page 16: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

การว์�ดขนิาดของปลา• ใช้%ไมิ%บรรท่�ดหร�อคื�รลื�ป็เป็อร

• หน ว์ย็ท่&,ใช้%ว์�ด คื�อ mm สั��หร�บป็ลื�ขน�ดเลื�ก แลืะ cm/m สั��หร�บป็ลื�ขน�ดใหญ่

• ก�รว์�ดแบ งได% ด�งน&�– ก�รว์�ดคืว์�มิย็�ว์ท่��งหมิด หร�อคืว์�มิย็�ว์เหย็&ย็ด (total length; TL)

คืว์�มิย็�ว์จ�กสั ว์นป็ลื�ย็สั�ดของจะงอย็ป็�กจนถี1งป็ลื�ย็สั�ดของคืร&บห�ง– ก�รว์�ดคืว์�มิย็�ว์มิ�ตรฐ�น (standard length; SL) คืว์�มิย็�ว์จ�ก

สั ว์นป็ลื�ย็สั�ดของจะงอย็ป็�กถี1งฐ�นของคืร&บห�ง– ก�รว์�ดคืว์�มิย็�ว์ถี1งสั ว์นหย็�กลื1กของห�ง (fork length; FL) คืว์�มิ

ย็�ว์จ�กป็ลื�ย็สั�ดของจะงอย็ป็�กจนถี1งสั ว์นหย็�กลื1กของห�งป็ลื�ท่&,มิ&ลื�กษณะเป็�นร�ป็สั%อมิ

– ก�รว์�ดคืว์�มิลื1ก (body depth; BD) ระย็ะท่�งจ�กสั ว์นบนสั�ดของลื��ต�ว์เมิ�,อห�บคืร&บแลื%ว์จนถี1งสั ว์นท่%องของต�ว์ป็ลื�

– ก�รว์�ดคืว์�มิกว์%�ง (body width, WD) ระย็ะท่�งจ�กด%�นข%�งด%�นใดด%�นหน1,งไป็จนถี1งด%�นข%�งอ&กด%�นหน1,ง

Page 17: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

อว์�ยว์ะห&-มล�าต�ว์

• ป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็หน�งหร�อเกลื�ดห�%มิลื��ต�ว์• ผ่�ว์หน�งป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็เน��อเย็�,อ 2 ช้��น คื�อ

1 . ช้��นนอก (epidermis) ป็ระกอบด%ว์ย็ epithelial cell เร&ย็งซี%อนก�นหลื�ย็ช้��น เมิ�,อเซีลืลืช้� �นนอกหลื�ดไป็ ผ่�ว์ช้��นในก�จะ

สัร%�งเซีลืลืใหมิ ออกมิ�แท่นท่&, ระหว์ �งเซีลืลืป็ระกอบด%ว์ย็ต อมิข�บเมิ�อก เพ�,อเคืลื�อบผ่�ว์หน�ง ป็;องก�นเช้��อจ�ลื�นท่ร&ย็แลืะลืดคืว์�มิฝั?ดระหว์ �งต�ว์ป็ลื�ก�บน���ขณะว์ �ย็น��� ป็ลื�แต ลืะช้น�ดมิ&ป็ร�มิ�ณเมิ�อก

ต �งก�น ป็ลื�ท่&,มิ&เกลื�ดมิ&เมิ�อกน%อย็กว์ �ป็ลื�ท่&,ไมิ มิ&เกลื�ด2. ช้��นใน (dermis) เป็�นหน�งแท่%อย็� เหน�อกลื%�มิเน��อ ป็ระกอบด%ว์ย็เน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�นป็ระสั�นต�ว์ก�นอย็ �งหน�แน นก�บคือลืลื�เจน โดย็มิ&อ�ลื�สัต�นกระจ�ย็ อย็� ท่� ,ว์ไป็ มิ&เสั%นเลื�อด เสั%นป็ระสั�ท่

แลืะเกลื�ดฝั4งอย็� ผ่�ว์หน�งช้��นน&�ท่��หน%�ท่&,ในก�รสัร%�งเกลื�ด

Page 18: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

อว์�ยว์ะห&-มล�าต�ว์ (ต#อ)

• ช้��นผ่�ว์หน�งป็ระกอบด%ว์ย็ถี�งเมิ�ดสั& (chromatophores) หลื�ย็ช้น�ด ซี1,งให%สั&แตกต �งก�นในป็ลื�แต ลืะช้น�ด เช้ น– Yellow and red carotenoid lipochromes– Brown or black melanophores ป็ระกอบด%ว์ย็

melanin– Yellow flavine pigment

• สั&ของป็ลื�จะเป็ลื&,ย็นแป็ลืงข1�นก�บก�รคืลื�ย็ต�ว์ (relaxation) หร�อก�รหดต�ว์ (contraction) ของถี�งเมิ�ดสั& ซี1,งแตกต �งต�มิสั�,งแว์ดลื%อมิแลืะเว์ลื� เช้ น สั&มิ&ก�รเป็ลื&,ย็นแป็ลืงระหว์ �งก�รพร�งต�ว์

Page 19: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• เกลื�ด (scale)– ป็ระกอบด%ว์ย็ epidermis ซี1,งมิ&เซีลืลืผ่ลื�ตเมิ�อกป็กคืลื�มิอย็� ซี1,ง

ท่��หน%�ท่&,ข�บเมิ�อกในก�รป็;องก�นลื��ต�ว์ของป็ลื�– คืว์�มิมิ�นของเกลื�ดแลืะผ่�ว์หน�งเก�ดจ�กผ่ลื1กก�ว์น&น

(guanine) ซี1,งมิ&ป็ระก�ย็สั&เง�น– เกลื�ดของป็ลื� มิ& 4 ป็ระเภูท่

• Placoid scale พบในป็ลื�กระด�กอ อน เช้ น ฉีลื�มิ กระเบน โดย็มิ&ขน�ดเท่ �เด�มิแมิ%ว์ �ต�ว์ป็ลื�จะมิ&ขน�ดเพ�,มิข1�น แลืะถี%�มิ&

ก�รหลื�ดออกไป็จะมิ&ก�รสัร%�งท่ดแท่นใหมิ • Ganoid scale• Cycloid scale • Tenoid scale

อว์�ยว์ะห&-มล�าต�ว์ (ต#อ)

พบได%ท่�,ว์ไป็ในป็ลื�น���จ�ดแลืะน���เคื�มิขย็�ย็โตข1�นต�มิขน�ดของป็ลื�

Page 20: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ป็ลื�บ�งช้น�ดมิ&โคืรงสัร%�งก1,งกระด�กแลืะเกลื�ดอย็� แนว์ข%�งลื��ต�ว์ เร&ย็กว์ � Scutes เช้ น ป็ลื�สัเตอเจ&ย็น (sturgeon) แลืะป็ลื�ท่�แขก เป็�นต%น

อว์�ยว์ะห&-มล�าต�ว์ (ต#อ)

Page 21: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

โคัรงสัร-างกระด%ก

• กระด�กเป็�นโคืรงสัร%�งภู�ย็ใน เช้�,อมิต อระหว์ �งห�ว์ก�บห�ง• มิ&หน%�ท่&,คื���จ�นอว์�ย็ว์ะภู�ย็ในต �งๆ แลืะเป็�นท่&,ย็1ดเก�ะของกลื%�มิเน��อ• กระด�กกลื�งลื��ต�ว์ป็ระกอบด%ว์ย็ช้��นกระด�ก (neural spines)

เร&ย็งต�ว์เป็�นแนว์ย็�ว์• ในช้ องท่%องป็ระกอบด%ว์ย็ก%�ง (pleural ribs) ท่��หน%�ท่&,คื���จ�นกลื%�มิเน��อ โดย็ท่&,ก%�งจะอย็� ระหว์ �งมิ�ดกลื%�มิเน��อ (myotome) ซี1,งมิ&เน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�น (myocommata) เป็�นต�ว์แบ งมิ�ดกลื%�มิเน��อ

• ป็ลื�ป็ระกอบด%ว์ย็กระด�กเลื�กๆ เร&ย็กว์ � false ribs หร�อ pin bones เร&ย็งต�ว์ในแนว์นอนเข%�ไป็ในกลื%�มิเน��อ ก อให%เก�ดป็4ญ่ห�ใน

ก�รผ่ลื�ตป็ลื�แลื (fillet) แลืะก�รบร�โภูคื

Page 22: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา

• ก�รจ�ดเร&ย็งต�ว์แตกต �งจ�กสั�ตว์ป็@กแลืะสั�ตว์เลื&�ย็งลื�กด%ว์ย็นมิ เน�,องจ�กคืว์�มิแตกต �งในก�รด��รงช้&ว์�ตของสั�ตว์เหลื �น&�• กลื%�มิเน��อป็ลื�ต%องมิ&คืว์�มิย็�ดหย็� นสั�งเพ�,อใช้%ในก�รว์ �ย็น���

แลืะสั�มิ�รถีต%�นกระแสัน���• ก�รจ�ดเร&ย็งต�ว์ของมิ�ดกลื%�มิเน��อของป็ลื�จะมิ&ร�ป็แบบ

เฉีพ�ะเร&ย็กว์ � ไมิโอโตมิ (Myotome)• Myotome มิ&ลื�กษณะคืลื%�ย็ก�บต�ว์อ�กษร W (W-

shaped segment) เร&ย็งต�ว์ในแนว์ขน�น• แต ลืะไมิโอโตมิจะเช้�,อมิต อก�นด%ว์ย็เน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�นช้��นบ�งๆ ซี1,งเร&ย็กว์ � Myosepta หร�อ Myocommata แลืะจะย็1ด

ก�บกระด�กแลืะโคืรงสัร%�งผ่�ว์หน�ง

Page 23: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 24: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ป็ลื�ไมิ มิ&เอ�นสั��หร�บย็1ดมิ�ดกลื%�มิเน��อก�บโคืรงกระด�ก• เสั%นผ่ �ศั�นย็กลื�งของเซีลืลืกลื%�มิเน��อจะแตกต �งก�นไป็แลืะมิ&

ขน�ดใหญ่ ในกลื%�มิเน��อสั ว์นลื �ง (ventral)• คืว์�มิย็�ว์ของเซีลืลืกลื%�มิเน��อแลืะคืว์�มิหน�ของไมิโอโตมิจะเพ�,มิ

ข1�นเมิ�,อป็ลื�อ�ย็�มิ�กข1�น แต ไมิโอโตมิมิ&จ��นว์นเท่ �เด�มิตลือดช้&ว์�ต• เซีลืลืกลื%�มิเน��อป็ระกอบด%ว์ย็ sarcoplasma ท่&,ป็ระกอบด%ว์ย็

nuclei ไกลืโคืเจน ไมิโท่คือนเดร&ย็แลืะโป็รต&นไมิโอไฟับร�ลืจ��นว์นมิ�ก

• เซีลืลืแต ลืะเซีลืลืลื%อมิรอบด%ว์ย็แผ่ น connective tissue ท่&,เร&ย็กว์ � sarcolemma เช้��อมิต ออย็� ก�บ myocommata ท่&,

ห อห�%มิ myotome

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 25: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ไมิโอไฟับร�ลืป็ระกอบด%ว์ย็โป็รต&นหลื�ก คื�อ actin แลืะ myosin เร&ย็งต�ว์อย็ �งเป็�น

ระเบ&ย็บในลื�กษณะกลื%�มิเน��อลื�ย็ (striated muscle)

• เซีลืลืกลื%�มิเน��อหลื�ย็ๆ เซีลืลืจ�ดเร&ย็งต�ว์ก�นเป็�นเสั%นใย็กลื%�มิเน��อ (muscle fibers)

• เสั%นใย็กลื%�มิเน��อมิ&คืว์�มิย็�ว์น%อย็กว์ � 20 mm แลืะมิ&เสั%นผ่ �ศั�นย็กลื�งในช้ ว์ง 0.02-1.0

mm

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 26: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• กลื%�มิเน��อป็ลื�สั ว์นใหญ่ ท่&,สั�มิ�รถีใช้%ป็ร�โภูคืเป็�นกลื%�มิเน��อสั ว์นลื��ต�ว์ (somatic muscle) โดย็สั�มิ�รถีแบ งเป็�น 2 ซี&กต�มิแนว์กระด�กสั�นหลื�ง

• แต ลืะซี&กของกลื%�มิเน��อ สั�มิ�รถีแบ งเป็�น 2 สั ว์น คื�อ – กลื%�มิเน��อสั ว์นบน (upper mass หร�อ

dorsal) – กลื%�มิเน��อสั ว์นลื �ง (lower mass หร�อ

ventral)

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 27: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• กลื%�มิเน��อสั ว์นใหญ่ มิ&สั&ข�ว์ (white muscle หร�อ ordinary muscle)

• ป็ลื�บ�งช้น�ดมิ&กลื%�มิเน��อด�� (dark muscle) ป็ร�มิ�ณสั�ง• กลื%�มิเน��อด��มิ�กพบใต%ผ่�ว์หน�งข%�งลื��ต�ว์ (lateral line)

• สั�ดสั ว์นของเน��อด��แลืะเน��อข�ว์ของป็ลื�ข1�นก�บก�จกรรมิของป็ลื�แต ลืะช้น�ด

– ป็ลื�ผ่�ว์น���ท่&,มิ&ก�รเคืลื�,อนท่&,ว์ องไว์ เช้ น mackerel tuna อ�จพบกลื%�มิเน��อด�� ร%อย็ลืะ 48 ของน���หน�กต�ว์ – สั ว์นป็ลื�ผ่�ว์ด�นมิ�กพบกลื%�มิเน��อด��ในป็ร�มิ�ณน%อย็

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 28: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ป็ลื�ท่&,มิ&อ�ตร�สั ว์นระหว์ �งกลื%�มิเน��อด��ต อกลื%�มิเน��อท่��งหมิดมิ�กกว์ �ร%อย็ลืะ 12 จ�ดอย็� ในกลื� มิป็ลื�เน��อด��

เช้ น sardine herring• ป็ลื�ท่&,มิ&อ�ตร�สั ว์นด�งกลื �ว์ต�,�กว์ �ร%อย็ลืะ 3 จ�ดเป็�นป็ลื�

เน��อข�ว์ เช้ น ป็ลื�กะพง• กลื%�มิเน��อด��ใช้%สั��หร�บเคืลื�,อนท่&,โดย็ป็กต�ของป็ลื�ท่&,มิ&ก�ร

เคืลื�,อนต�ว์คืลื องแคืลื ว์แลืะว์ �ย็น���ตลือดเว์ลื� เพร�ะเน��อด��มิ&ไขมิ�นสั�ง ซี1,งใช้%เป็�นแหลื งพลื�งง�นสัะสัมิสั��หร�บก�รเคืลื�,อนท่&, สั ว์นกลื%�มิเน��อข�ว์น��นใช้%สั��หร�บก�รเคืลื�,อนท่&,อย็ �งรว์ดเร�ว์ เช้ น ก�รหน&ศั�ตร� ก�รลื �เหย็�,อ เป็�นต%น

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 29: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• กลื%�มิเน��อด��ป็ระกอบด%ว์ย็ไนโตรเจนท่&,สัก�ดได% (extractive nitrogen) แลืะ creatine สั�งกว์ �กลื%�มิเน��อข�ว์

• Creatine สั�มิ�รถีใช้%เป็�นสั�รต��งต%นในก�รสัร%�ง ATP• โดย็ท่�,ว์ไป็ Creatine มิ�กอย็� ในร�ป็สั�รป็ระกอบฟัอสัเฟัต เช้ น

creatine phosphate (CP)• CP+ADP----------------> ATP+creatine (เร งโดย็

creatine kinase)• กลื%�มิเน��อด��เก�ดก�รเป็ลื&,ย็นแป็ลืงได%รว์ดเร�ว์กว์ �กลื%�มิเน��อข�ว์

เพร�ะเน��อด��ป็ระกอบด%ว์ย็สั�รป็ระกอบเอมิ&นท่&,ระเหย็ได% เลื�อด ไขมิ�น ไมิโฮโกลืบ�นแลืะไกลืโคืเจนท่&,สั�งกว์ � สั�รเหลื �น&�สั�มิ�รถีเก�ดป็ฏิ�กร�ย็�ออกซี�เดช้�นภู�ย็หลื�งก�รต�ย็ก อให%เก�ดกลื�,นท่&,ไมิ พ1งป็ระสังคื

แลืะก�รเสั�,อมิเสั&ย็ได%

โคัรงสัร-างกล-ามเนิ(�อปลา (ต#อ)

Page 30: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ระบ่บ่การสั%บ่ฉี!ดโลห�ต

• ก�รสั�บฉี&ดโลืห�ตของป็ลื� ป็ระกอบด%ว์ย็ข��นตอนต �งๆ ด�งน&�1 . ห�ว์ใจป็4C มิเลื�อดไป็ย็�งเหง�อก

2. เลื�อดได%ร�บออกซี�เจนบร�เว์ณเหง�อก3. เลื�อดจะแพร ไป็ย็�งหลือดแคืป็Dลืลื�ร&ซี1,งออกซี�เจนแลืะ

สั�รอ�ห�รจะถี�กสั งไป็ย็�งเน��อเย็�,อต �งๆ4. สั�รอ�ห�รท่&,ได%จ�กก�รย็ อย็จะถี�กด�ดซี1มิจ�กลื��ไสั%

แลื%ว์ถี�กสั งไป็ย็�งต�บแลืะแพร ผ่ �นเลื�อดเพ�,อสั งไป็ย็�งสั ว์นต �งๆ

5. เลื�อดจะถี�กสั งไป็ย็�งไตเพ�,อก��จ�ดของเสั&ย็

Page 31: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ภู�ย็หลื�งท่&,เหง�อกได%ร�บออกซี�เจน เลื�อดจะถี�กเก�บไว์%ใน dorsal aorta แลืะถี�กแพร ผ่ �นไป็ย็�งแคืป็Dลืลื�ร& เลื�อดเสั&ย็จะกลื�บสั� ห�ว์ใจ

• ก�รน��เลื�อดออกจ�กต�ว์ป็ลื� (bleeding) มิ&คืว์�มิสั��คื�ญ่ต อคื�ณภู�พของเน��อป็ลื� โดย็คืว์รเอ�เลื�อดออก (เช้ น ใช้%ว์�ธุ์&ต�ดคือ:

throat cutting) ภู�ย็ใน 10-20 น�ท่& ก อนคืว์�กไสั%• ก�รน��เลื�อดออกจ�กต�ว์ป็ลื�จะมิ&ป็ระสั�ท่ธุ์�ภู�พสั�งถี%�กระท่��ในขณะ

ป็ลื�มิ&ช้&ว์�ต แลืะคืว์รกระท่��ก อนป็ลื�เข%�สั� ระย็ะเกร�งต�ว์ (rigor mortis) เพร�ะกลื%�มิเน��อมิ&ก�รหดต�ว์ท่��ให%เลื�อดถี�กบ&บออกจ�ก

กลื%�มิเน��อเพ�,มิข1�น• ก�รเป็ลื&,ย็นแป็ลืงสั&ท่&,มิ&สั�เหต�จ�กเลื�อดภู�ย็ในกลื%�มิเน��อป็ลื� อ�จ

เป็�นผ่ลืมิ�จ�กก�รจ�ดก�รระหว์ �งก�รเตร&ย็มิหร�อก�รขนสั งท่��ให%มิ&เลื�อดก�กเก�บไว์%ในเน��อเย็�,อกลื%�มิเน��อ (haematoma)

• ก�รใช้%แรงกดท่�บป็ลื�ท่&,ต�ย็ เช้ น ก�รว์�งป็ลื�ซี%อนท่�บก�นเป็�นจ��นว์นมิ�ก ไมิ เป็�นสั�เหต�ของก�รเป็ลื&,ย็นแป็ลืงสั&แต จะก อให%เก�ด

ก�รสั�ญ่เสั&ย็น���หน�กของป็ลื�

ระบ่บ่การสั%บ่ฉี!ดโลห�ต (ต#อ)

Page 32: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ปลาหม,ก

• ป็ลื�หมิ1กท่&,มิ&คืว์�มิสั��คื�ญ่ต อเศัรษฐก�จแลืะน�ย็มิบร�โภูคื ได%แก

– ป็ลื�หมิ1กกระดอง (cuttle fish)– ป็ลื�หมิ1กกลื%ว์ย็ (squid)– ป็ลื�หมิ1กสั�ย็ (octupus)

Page 33: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ป็ลื�หมิ1กเป็�นสั�ตว์ท่ะเลืท่&,ไมิ มิ&กระด�กสั�นหลื�ง• อย็� ในคืลื�สั Cephalopods

• ป็ระกอบด%ว์ย็สั ว์นห�ว์ (head) แลืะลื��ต�ว์ (mantle)• ไมิ มิ&เป็ลื�อกห�%มิภู�ย็นอก

• มิ&รย็�งคื (tentacle) รอบป็�ก 4-5 คื� เร&ย็กว์ � หนว์ด

• บนหนว์ดแต ลืะเสั%นมิ&ป็�Eมิด�ดเร&ย็งเป็�นแถีว์• ภู�ย็ในป็�กมิ&เข&�ย็ว์ 2 อ�นคื�อเข&�ย็ว์บนแลืะเข&�ย็ว์ลื �ง

คืลื%�ย็ป็�กนกแก%ว์

ปลาหม,ก (ต#อ)

Page 34: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ปลาหม,ก (ต#อ)

• ภู�ย็ในลื��ต�ว์ป็ลื�หมิ1กมิ&โคืรงสัร%�งของแข�งเร&ย็กว์ � กระดองหมิ1ก– กระดองของ squid มิ& chitin เป็�นองคืป็ระกอบ

– กระดองของ cuttle fish มิ&ห�นป็�นเป็�นองคืป็ระกอบจ1งมิ&ลื�กษณะเป็�นแผ่ นแข�ง สั&ข�ว์ข� น เร&ย็กว์ � ลื��นท่ะเลื

• ภู�ย็ในลื��ต�ว์มิ&ท่ อท่�งเด�นอ�ห�ร ระบบข�บถี �ย็ แลืะระบบสั�บพ�นธุ์�• สั ว์นป็ลื�ย็สั�ดของท่ อท่�งเด�นอ�ห�รมิ&ถี�งหมิ1ก สั��หร�บรบกว์นหร�อหลืบ

หลื&กศั�ตร�• เน��อสั�มิผ่�สัท่&,เหน&ย็ว์เป็�นลื�กษณะเฉีพ�ะของป็ลื�หมิ1ก เพร�ะป็ลื�หมิ1กไมิ มิ&

โคืรงกระด�ก จ1งจ��เป็�นต%องมิ&กลื%�มิเน��อท่&,แข�งแรงเพ�,อป็;องก�นอว์�ย็ว์ะภู�ย็ใน

• เน��อท่&,ใช้%บร�โภูคืสั ว์นใหญ่ เป็�นสั ว์นลื��ต�ว์ (mantle)

Page 35: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ปลาหม,ก (ต#อ)

• เน��อสั ว์นลื��ต�ว์ของป็ลื�หมิ1ก ป็ระกอบด%ว์ย็ช้��นเน��อเย็�,อ 5 ช้��น ได%แก • Visceral lining/Inner tunic/Muscle fibers/Outer

tunic/Outer lining• ช้��นกลื�งเป็�นช้��นท่&,หน�มิ�กท่&,สั�ด (ป็ระมิ�ณร%อย็ลืะ 98 ของคืว์�มิหน�

ท่��งหมิด )– ป็ระกอบด%ว์ย็แผ่ นของเสั%นใย็กลื%�มิเน��อ (muscle fiber) หลื�ย็แผ่ น

เร&ย็งซี%อนก�น – เสั%นใย็กลื%�มิเน��อป็ระกอบด%ว์ย็ไมิโอไฟับร�ลืจ��นว์นมิ�ก

– บร�เว์ณใจกลื�งของเสั%นใย็กลื%�มิเน��อป็ระกอบด%ว์ย็ sarcoplasm mitochondria แลืะ nuclei– ป็กต�เสั%นใย็กลื%�มิเน��อมิ&เสั%นผ่ �ศั�นย็กลื�งโดย็เฉีลื&,ย็ป็ระมิ�ณ 3.5

ไมิคืรอน

Page 36: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ช้��นของเสั%นใย็กลื%�มิเน��ออย็� ระหว์ �งช้��นของเน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�น 2 ช้��น คื�อ

– Outer tunic ป็ระกอบด%ว์ย็เสั%นใย็คือลืลื�เจน แลืะอย็� ต�ดก�บ outer lining ซี1,งมิ&เน��อเย็�,อ

เก&,ย็ว์พ�นเป็�นองคืป็ระกอบแลืะอย็� ต�ดก�บผ่�ว์หน�ง– Inner tunic ป็ระกอบด%ว์ย็เสั%นใย็คือลืลื�เจนท่&,

มิ&ก�รจ�บต�ว์ก�นหลืว์มิๆ แลืะถี�กป็กคืลื�มิด%ว์ย็ visceral lining ท่&,ไมิ มิ&ลื�กษณะเป็�นเสั%นใย็

ปลาหม,ก (ต#อ)

Page 37: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• เน��อป็ลื�หมิ1กมิ& collagen สั�งกว์ �ป็ลื�ป็ระมิ�ณ 3 เท่ �• โป็รต&นไมิโอไฟับร�ลืในเน��อป็ลื�หมิ1กลืะลื�ย็ได%สั�ง สั งผ่ลืให%เก�ดก�รสั�ญ่

เสั&ย็โป็รต&นระหว์ �งกระบว์นก�รแป็รร�ป็ได%ง �ย็ เช้ น ระหว์ �งข��นตอนก�รลื%�ง ก�รแช้ น���เกลื�อแลืะก�รท่��ลืะลื�ย็ เป็�นต%น

• ผ่�ว์ของป็ลื�หมิ1กป็ระกอบด%ว์ย็ถี�งเมิ�ดสั& (chromatophore) จ��นว์นมิ�ก– ภู�ย็ในป็ระกอบด%ว์ย็เมิ�ดสั& เช้ น สั&แดง สั&ด�� สั&เหลื�อง– ถี�งเมิ�ดสั&กระจ�ย็อย็� ท่� ,ว์ไป็– สั�มิ�รถีขย็�ย็หร�อหดต�ว์ได%โดย็ก�รคืว์บคื�มิของระบบป็ระสั�ท่– เมิ�,อจ�ดสั&ขย็�ย็เป็�นว์งใหญ่ จะมิ&ลื�กษณะเป็�นสั&แดงป็นมิ ว์ง/ขณะหด

ต�ว์จะมิ&สั&จ�ง – ภู�ย็หลื�งก�รต�ย็เสั%นป็ระสั�ท่ซี1,งคืว์บคื�มิก�รท่��ง�นจะหย็�ดท่��ง�น

ด�งน��นสั&ของป็ลื�หมิ1กจะจ�งภู�ย็ในเว์ลื�ไมิ ก&,ช้� ,ว์โมิง (ป็ระมิ�ณ 1 ช้�,ว์โมิง)

ปลาหม,ก (ต#อ)

Page 38: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ก�%งเป็�นสั�ตว์น���ท่&,ไมิ มิ&กระด�กสั�นหลื�ง • มิ&เป็ลื�อกซี1,งป็ระกอบด%ว์ย็สั�ร chitin ห อห�%มิลื��ต�ว์• เป็ลื�อกก�%งแบ งออกเป็�น 2 ตอน คื�อ

– ตอนหน%�ห�%มิห�ว์แลืะอกซี1,งรว์มิเป็�นสั ว์นเด&ย็ว์ก�นเร&ย็กว์ � carapace

– ตอนท่&,ห อห�%มิสั ว์นลื��ต�ว์ (abdomen) • ร �งก�ย็ของก�%งแบ งออกเป็�นป็ลื%องท่��งหมิด 19 ป็ลื%อง

– สั ว์นห�ว์ 5 ป็ลื%อง– สั ว์นอก 8 ป็ลื%อง– สั ว์นท่%อง 6 ป็ลื%อง

ก&-ง

Page 39: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• แต ลืะป็ลื%องมิ&รย็�งคื 1 คื� • น�ย็นต�เป็�นต�รว์มิ ก%�นต�โย็กคืลือนได%

• มิ&หนว์ด 2 คื� ท่��หน%�ท่&,ร �บคืว์�มิร� %สั1ก– คื� แรกแต ลืะเสั%นท่&,ป็ลื�ย็แย็กออกเป็�นหนว์ดเสั%นเลื�กๆ

ข%�งลืะ 1 คื� – คื� ท่&, 2 คื อนข%�งย็�ว์

• ก�%งมิ&ข� 5 คื� ท่��หน%�ท่&,เป็�นก%�มิหน&บแลืะข�เด�น อย็� บร�เว์ณสั ว์นอก

• ใต%ท่%องมิ&รย็�งคืว์ �ย็น���อย็� 5 คื� แลืะในก�%งต�ว์เมิ&ย็ใช้%สั��หร�บย็1ดเก�ะไข ซี1,งได%ร�บก�รผ่สัมิน���เช้��อ โดย็ใช้%เป็�นท่&,

ฟั4กไข • ป็ลื%องสั�ดท่%�ย็เป็�นสั ว์นของห�ง ท่��หน%�ท่&,คืลื%�ย็ห�งเสั�อ

เร�อ เป็�นแผ่ นแบน 2 ข%�ง ป็ลื�ย็ห�งแหลืมิแลืะแข�ง

ก&-ง (ต#อ)

Page 40: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ก&-ง (ต#อ)

• อว์�ย็ว์ะภู�ย็ในของก�%งสั ว์นใหญ่ อย็� ในบร�เว์ณห�ว์ ป็ระกอบ ด%ว์ย็ห�ว์ใจ อว์�ย็ว์ะย็ อย็อ�ห�ร ระบบป็ระสั�ท่แลืะอว์�ย็ว์ะ

สั�บพ�นธุ์�• อว์�ย็ว์ะย็ อย็อ�ห�รของก�%งป็ระกอบด%ว์ย็ กระเพ�ะอ�ห�ร ซี1,ง

อย็� บร�เว์ณอกมิ&ลื�กษณะเป็�นถี�ง ถี%�มิ&อ�ห�รในกระเพ�ะจะเห�นเป็�นสั&ด��

• ถี�ดจ�กกระเพ�ะอ�ห�รจะเป็�นสั ว์นลื��ไสั%ท่อดไป็ต�มิแนว์สั�น หลื�ง แลืะไป็เป็Dดตรงป็ลื�ย็สั�ดของรย็�งคืห�งอ�นกลื�ง

• มิ&ต�บแลืะต�บอ อน เป็�นอว์�ย็ว์ะช้ ว์ย็ย็ อย็อ�ห�ร มิ&ลื�กษณะ เป็�นถี�งอ อนน� มิสั&เหลื�องแสัด มิ�กเร&ย็กว์ � มิ�นก�%ง

Page 41: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ก�%งห�ย็ใจด%ว์ย็เหง�อกซี1,งอย็� ท่&,ด%�นข%�งของกระดองห�ว์แลืะเก�ะต�ดก�บรย็�งคืห�ว์

• เหง�อกมิ&ลื�กษณะเป็�นเย็�,อบ�งๆ ซี%อนก�นหลื�ย็ช้��น หลื อเลื&�ย็งด%ว์ย็เลื�อดซี1,งไมิ มิ&สั&

• เลื�อดก�%งป็ระกอบด%ว์ย็สั�รจ��พว์ก hemocyanin ซี1,งเป็�นสั�รป็ระกอบจ��พว์กท่องแดง แต เมิ�,อท่��งให%เลื�อดก�%งสั�มิผ่�สัอ�ก�ศัจะกลื�ย็เป็�นสั&ฟั;�

• ก�%งสัดมิ&สั&แตกต �งก�น เช้ น สั&ด�� เท่� ฟั;� แดง ซี1,งข1�นก�บช้น�ดแลืะป็ระเภูท่ของเมิ�ดสั& ก�รเจร�ญ่เต�บโต พ�นธุ์� อ�ย็�

• เมิ�ดสั&ท่&,มิ&ผ่ลืต อสั&ของก�%งสั ว์นใหญ่ พบบร�เว์ณผ่�ว์ใต%เป็ลื�อก • กลื� มิเมิ�ดสั&ท่&,มิ&บท่บ�ท่สั��คื�ญ่ ได%แก carotenoid

ก&-ง (ต#อ)

Page 42: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• เป็�นสั�ตว์ไมิ มิ&กระด�กสั�นหลื�ง อย็� ในไฟัลื�มิ Mollusca• ลื��ต�ว์ไมิ แบ งเป็�นป็ลื%องๆ

• อว์�ย็ว์ะภู�ย็ในรว์มิอย็� ในสั�ณฐ�นเด&ย็ว์ก�น• ห�ว์เป็�นสั ว์นท่&,อย็� ด%�นหน%�สั�ด ห�ว์ของหอย็ฝั�เด&ย็ว์มิ&ขน�ด

ใหญ่ กว์ �ห�ว์ของหอย็ฝั�คื� • มิ&ป็�กแลืะอว์�ย็ว์ะสั��หร�บใช้%ในก�รสั�มิผ่�สั เช้ น ต�แลืะหนว์ด

• เท่%�มิ&ลื�กษณะเป็�นกลื%�มิเน��อแข�งแรง• หอย็ท่�กช้น�ดมิ&แผ่ นเน��อเย็�,อเหน&ย็ว์ห อห�%มิลื��ต�ว์แลืะอว์�ย็ว์ะภู�ย็ใน เร&ย็กว์ � mantle ท่��หน%�ท่&,ห อห�%มิอว์�ย็ว์ะแลืะก�รสัร%�ง

เป็ลื�อก• อว์�ย็ว์ะภู�ย็ในป็ระกอบด%ว์ย็ ระบบท่�งเด�นอ�ห�ร ห�ว์ใจ เสั%นเลื�อด อว์�ย็ว์ะข�บถี �ย็ อว์�ย็ว์ะร�บสั�มิผ่�สั ระบบป็ระสั�ท่แลืะ

ระบบสั�บพ�นธุ์�

หอย

Page 43: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• กลื%�มิเน��อของหอย็เช้ลืลื (scallop adductor muscle)

– ป็ระกอบด%ว์ย็เซีลืลืช้น�ด uninucleate ซี1,งมิ&ไฟับร�ลืเด&,ย็ว์ๆ (single striated fibril)

– ไฟับร�ลืป็ระกอบด%ว์ย็ thick แลืะ thin filament– โดย็ท่&, thick filament ถี�กลื%อมิรอบด%ว์ย็ thin

filament จ��นว์น 8 เสั%น– ไมิ มิ&เน��อเย็�,อเก&,ย็ว์พ�นระหว์ �งเซีลืลื ด�งน��นเสั%นใย็

กลื%�มิเน��อจ1งต อก�นอย็ �งหลืว์มิๆ

หอย (ต#อ)

Page 44: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ป%• เป็�นสั�ตว์ไมิ มิ&กระด�กสั�นหลื�ง• มิ&กระดองเป็�นเป็ลื�อกห�%มิลื��ต�ว์• ป็�อย็� ในอ�นด�บ Decapoda มิ&ข� 10 ข�หร�อ 5 คื�

– ข�คื� แรกเร&ย็กว์ � ก%�มิ – ข�คื� ท่&, 2-5 เร&ย็กว์ � ข�เด�นหร�อข�ว์ �ย็น���

• ข�แต ลืะข%�งมิ&รอย็แย็กหร�อข%อต อต�ดก�นเป็�นสั ว์นๆ เร&ย็กแต ลืะสั ว์นว์ � ป็ลื%อง– ข�แต ลืะข%�ง มิ& 7 ป็ลื%อง ป็ลื%องท่&, 1 อย็� ต�ดก�บลื��ต�ว์ ข%อต อ

ของข�ป็ลื%องท่&, 2แลืะ3 จะต�ดต อก�นไมิ สั�มิ�รถีพ�บงอได%• ลื�กษณะของป็ลื�ย็ข�เด�นคื� ท่&, 4 ของป็�บ�งช้น�ดมิ&ลื�กษณะแบน

คืลื%�ย็ใบพ�ย็เพ�,อท่��หน%�ท่&,ในก�รว์ �ย็น��� เช้ น ป็�มิ%�แลืะป็�ท่ะเลื

Page 45: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ป% (ต#อ)

• ป็�มิ&จ�บป็D� ง มิ&ลื�กษณะคืลื%�ย็แผ่ นกระเบ��องเร&ย็งต อก�นอย็� 7 แผ่ น

• จ�บป็D� งของป็�เพศัผ่�%มิ&ลื�กษณะเร&ย็ว์เลื�ก สั ว์นเพศัเมิ&ย็มิ&ลื�กษณะกลืมิกว์%�งใหญ่ เก�อบเต�มิสั ว์นอก

• อว์�ย็ว์ะภู�ย็ใน ห�ว์ใจ กระเพ�ะอ�ห�ร ระบบป็ระสั�ท่แลืะระบบสั�บพ�นธุ์�มิ&กระดองป็กคืลื�มิอย็�

• ป็�ร�บออกซี�เจนโดย็ผ่ �นท่�งเหง�อกซี1,งเร&ย็กว์ � นมิป็�• เลื�อดของป็�มิ&สั&ฟั;�เน�,องจ�กป็ระกอบด%ว์ย็สั�รจ��พว์ก

ท่องแดง • เมิ�,อป็�บ�ดเจ�บมิ&แผ่ลื เลื�อดซี1,งมิ&ลื�กษณะเป็�นน���ใสัๆจะซี1มิออก

มิ� เมิ�,อได%ร�บคืว์�มิร%อนจะตกตะกอนเป็�นสั&ข�ว์ข� น

Page 46: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

ป% (ต#อ)

• ป็�น�,มิ (soft shell crab)• โคืรงสัร%�งภู�ย็นอกน�,มิเน�,องจ�กก�รลือกคืร�บเพ�,อก��จ�ด

เอ�กระดองเก �ออกไป็• กระดองป็�น�,มิมิ&ลื�กษณะโป็ร งใสัแลืะน� มิกว์ �กระดองป็�ป็กต�

• ป็�น�,มิจะมิ&ของเหลืว์อ�สัระในลื��ต�ว์ป็ร�มิ�ณมิ�ก (free body fluid)

• ลื��ด�บข��นตอนก�รลือกคืร�บแบ งเป็�น 3 ข� �นตอน1. ระย็ะก อนลือกคืร�บ (precdysis, premolt)

2. ระย็ะลือกคืร�บ (ecdysis, molting)3. ระย็ะหลื�งลือกคืร�บ (postecdysis, postmolting)

Page 47: Hr1 Type And Physical Prop Fth 467

• ระย็ะเว์ลื�ท่&,ป็�ลือกคืร�บจนกระท่�,งสัร%�งกระดองใหมิ จะใช้%เว์ลื�ป็ระมิ�ณ 3-4 ช้มิ.

• กระดองเร�,มิแข�งต�ว์แลืะแข�งแรงสัมิบ�รณเต�มิท่&,ภู�ย็ในระย็ะเว์ลื�ป็ระมิ�ณ 7 ว์�น

• เมิ�,อสั��นสั�ดระย็ะก�รลือกคืร�บ ป็�จะเจร�ญ่เต�บโตอย็ �งช้%�ๆภู�ย็ในกระดองใหมิ

• เมิ�,อถี1งระย็ะท่&,ป็�มิ&ก�รเจร�ญ่เต�บโตเต�มิท่&,ภู�ย็ใต%กระดองใหมิ ท่&,ถี�กสัร%�งใหมิ ป็�จะเร�,มิเข%�สั� ว์งจรก�รลือกคืร�บอ&กคืร��ง

• โดย็ป็กต� ป็�จะลือกคืร�บเด�อนลืะ 1 คืร��ง• เมิ�,อป็�ลือกคืร�บแลื%ว์ ป็�จะด�ดซี1มิแร ธุ์�ต�ต �งๆ เข%�ไป็เพ�,อช้ ว์ย็ให%กระดอง

แข�งต�ว์ โดย็กระบว์นก�รน&�จะท่��ให%เก�ดน���ข1�น แลืะใช้%ระย็ะเว์ลื�ป็ระมิ�ณ 2-4 ว์�นเพ�,อให%กระดองแข�งเต�มิท่&,

ป% (ต#อ)