Page 1
Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences 22 (1) 1-11 2017
Araştırma Makalesi Research Article
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
Ccediletin YEŞİLOVA Sefer OumlRCcedilEN
Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Muumlhendislik ndash Mimarlık Fakuumlltesi Jeoloji Muumlhendisliği Boumlluumlmuuml
cetinyesilovayyuedutr
Oumlzet Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesinin genelinde yayılım goumlsteren Hoya Formasyonu Orta ndash Geccedil Eosen
zaman aralığında ccediloumlkelmiştir Bu ccedilalışmada Siirt İli kuzey ve batısındaki boumllgelerde yuumlzeyleyen Hoya
Formasyonu ccedilalışılmıştır Orta ndash Geccedil Eosen paleocoğrafyasına bir yaklaşım sağlamak amacıyla
formasyonun sedimantolojik oumlzellikleri arazi ccedilalışmaları ve mikrofasiyes analizleri belirlenmiştir Bu
bağlamda 5 adet oumllccediluumlluuml stratigrafik kesit alınmıştır Bu kesitler Bardaklı Koumlyuuml civarında bulunan Dodan
antiklinali ve İkizler Koumlyuuml civarında bulunan Tavan antiklinalinin her iki kanatlarından ve Erdurağı koumlyuuml
guumlneyinden alınmıştır
Arazi ccedilalışmalarından sonra gerccedilekleştirilen fasiyes analizi ccedilalışmaları sonucunda Hoya
formasyonu 7 mikrofasiyese ayrılmıştır Bu mikrofasiyesler şunlardır
1 Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
3 Kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kavkı parccedilalı ndash bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
7 Kırmızı algli ndash iri bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Yapılan incelemeler sonucunda Hoya Formasyonunun kırmızı alglerin ve bentik formaniferlerin
yayılım goumlsterdiği şelf laguumlnuuml sığ şelf ortamında oluştuğu tespit edilmiştir
Anahtar Kelimeler Hoya Formasyonu mikrofasiyes analizi Dodan antiklinali Tavan antiklinali
Microfacies Properties of Hoya Formation (West of Siirt)
Abstract The Hoya formation widely exposed in the Eastern Anatolia deposited during middle to late
Eocene time interval In this study outcrops of the formation located at the north and northwest of the
Siirt city were studied In order to unravel the middle-late Eocene paleo-geography of the region
sedimentological analysis fieldworks and micro-facies studies were conducted on the formation In this
regard five stratigraphic sections were measured There sections are located at flanks of Dodan (around
Bardakli village) and Tavan (around Ikizler village) anticlines and south of Erduragi village
Based on laboratory studies conducted subsequent to field studies seven micro-facies were
determined within the Hoya formation These micro-facies are
1 Wackestone - packstone micromicrofacies with Extraclasts
2 Mudstone microfacies
3 Wackestone microfacies with red algae and benthic foraminifera
4 Conglomerate microfacies with red algae and benthic foraminifera
5 Packstone microfacies with red algae and large benthic foraminifera
6 Wackestone microfacies with shell-grained benthic foraminifera
7 Conglomerate microfacies with red algae and large benthic foraminifera
Based on the analyses it is determined that the Hoya formation was deposited in a shallow shelf
or shelf lagoon environment in which red algae and benthic foraminifers were largely present
Giriş
Bu ccedilalışmada Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonde bulunan Siirt İlirsquone
bağlı Baykan Kurtalan Aydınlar ve
Şirvan ccedilevresinde 2200 km2rsquolik bir
alanda ccedilalışılmıştır Bitlis Zagros Kenet
Kuşağırsquonın guumlneyinde Kenar Kıvrımları
uumlzerinde yer alan boumllgedeki metalik
maden ocakları ve petrol yatakları da
ekonomiye buumlyuumlk katkı sağlamaktadır
Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Kambriyenrsquoden Geccedil Kretase ortalarına
kadar etkisini goumlsteren orojenik
hareketlerden etkilenmiştir ancak
2 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
boumllgenin şekillenmesinde orojenik
hareketlerden ccedilok epirojenik hareketler
etkili olmuştur (Sungurlu 1974)
Boumllgede Arap plakasının şelf kenarında
farklı zamanlarda (Albiyen-Erken
Maestrihtiyen Erken Paleosen Orta
Eosen sonu ve Erken Miyosen sonu)
tektonizmanın etkili olduğu doumlnemler
mevcuttur (Perinccedilek 1980a ve1980b)
Boumllgede en şiddetli tektonizma Erken
Miyosen sonrası başlayıp Geccedil
Miyosenrsquoe kadar devam etmiş ve
boumllgeye buguumlnkuuml şeklini kazandırmıştır
(Sungurlu 1974 Perinccedilek 1980a ve
1980b) Boumllgedeki tuzlu birimlerin
oluşumu epirojenik hareketler sonucu
gerccedilekleşmiş ancak yerleşimi orojenik
hareketler sonucunda (Alpin orojenezi)
şimdiki şeklini almıştır (Brennich
1968) Oumlzellikle Oligosen-Miyosen yaşlı
ccedilok kurak iklim şartları huumlkuumlm suumlren
tuzlu laguumlnler goumlller ve tuz tavalarında
oumlnemli miktarda buharlaşmaya bağlı
olarak evaporitler birikmiştir Siirt-
Batman basenlerinde Oligosen tabakaları
iccedilerisinde ccedilok eskiden beri işletilmekte
olan kayatuzu ocakları ve tuzlalar aktif
olarak işletilmekte ve tuzlu su zuhurları
bulunmaktadır
Boumllge stratigrafik ve
sedimantolojik accedilıdan birccedilok araştırmacı
tarafından incelenip formasyon ve
uumlyelere ayrılmıştır (Duran ve ark 1988
Yalccedilın ve Ertem 1997 Ccediloruh ve ark
1997 Ziegler 2001 Coşkun 2004
Dağıstan ve Şimşek 2005 Ccedilandır 2007
Kıral ve ark 2008 Oumlztuumlrk ve Ccedilelik
2008 Koccedil ve ark 2009 Oumlzdoğan ve ark
2011 Yeşilova ve ark 2011) Ancak
ccedilalışma alanındaki evaporitlerin (kaya
tuzu silvin polihalit jips ve anhidrit
gibi) kaynak koumlken yaş oluşum
koşullarına ilişkin ayrıntılı
sedimantolojik ve jeokimyasal
ccedilalışmalara rastlanılmamıştır
Bu ccedilalışma kapsamında Orta ndash
Geccedil Eosen zaman aralığında ccediloumlkelmiş
Hoya Formasyonunun sedimantolojik
oumlzellikleri arazi ccedilalışmaları ve
mikrofasiyes analizlerine dayalı olarak
belirlenmiştir Bu bilgiler ışığında
boumllgenin Orta ndash Geccedil Eosen
paleocoğrafyasına bir yaklaşım
sağlamaya ccedilalışılmıştır
Bulgular
Ccedilalışma alanının temelini
Paleozoyik yaşlı Bitlis Metamorfitleri
oluşturmaktadır Bu temel uumlzerine
ultramafitler gabro ve serpantinit
radyolarit sossuumlrit gabro diyabaz
yastık lavlar ile kumtaşı ccediloumlrt gibi
sedimanter kayaccedillardan oluşan Uumlst
Kretase yaşlı ofiyolitik kayaccedillar tektonik
olarak gelmektedir (Ketin 1973
Bamba1976) Uumlst Kretase ofiyolitleri
uumlzerine denizel koumlkenli yeşil-gri renkli
az ccedilakıllı kumtaşı silttaşı ile ardalanan
şeyl marn ve ccedilamurtaşından oluşan
Germav Formasyonu gelmektedir Bu
birim uumlzerine uyumsuz olarak Erken
Eosen yaşlı denizel Gercuumlş Formasyonu
gelmektedir Gercuumlş Formasyonu karasal
koumlkenli olup bordo renkte orta-kaba
taneli yarı koumlşeli koumltuuml boylanmalı yer
yer tane destekli ccedilakıltaşlardan silt
kumtaşı ve marnlardan oluşmaktadır Bu
formasyonun uumlzerine ccedilalışmanın
temelini oluşturan Gercuumlş formasyonu
ile uyumlu olarak OrtandashGeccedil Eosen yaşlı
derin denizel kireccediltaşlarından oluşan
Hoya (Midyat) Formasyonu gelmektedir
(Şekil 1)
3 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 1 İnceleme alanı yerbulduru jeoloji ve kesit guumlzergahı haritası (Yeşilova ve
Helvacı 2013den değiştirilerek)
Hoya Formasyonunun uumlzerinde bu
formasyonla ile duumlşey ve yanal youmlnde
geccedilişli (Şekil 1) sığ denizel Oligosen
yaşlı Germik Formasyonu
goumlzlenmektedir Germik Formasyonu
ccedilalışma alanında Germik jips uumlyesi ve
Germik kireccediltaşı uumlyesi olmak uumlzere 2
uumlyeye ayrılmıştır Altta bulunan bulunan
Germik kireccediltaşı uumlyesi kahverengi-
pembe renkli ccedilakıltaşları suumltluuml kahve-
pembe renkli orta-kalın tabakalı ccedilakıllı
kireccediltaşları killi kireccediltaşları ve
dolomitik kireccediltaşlarından oluşmaktadır
Uumlstuumlne gelen Germik jips uumlyesi ise jips
ve bol ccedilatlaklı goumlzenekli dolomitlerden
oluşmaktadır Ayrıca jipsler arasında kil
marn ve ccedilamurtaşlarına da
rastlanmaktadır Germik
Formasyonunun uumlzerine ise Orta-Geccedil
Miyosen yaşlı karasal Şelmo
Formasyonu uyumsuz olarak
gelmektedir Tuumlm bu birimlerin uumlzerine
uyumsuz olarak Pliyosen yaşlı Lahti
Formasyonu gelmektedir Bu dizilim
Pleyistosen yaşlı volkanitler ve bunların
uumlzerine uyumsuz olarak gelen
Kuvaterner yaşlı aluumlvyonlarla son
bulmaktadır (Şekil 1) (Ketin 1983
Duran ve ark1988 Ccediloruh ve ark1997)
Sedimantoloji
İnceleme alanının guumlney
kesimlerinin yarısından fazla bir alanı
kaplayan Hoya Formasyonu (Şekil 2)
oumlnceki ccedilalışmalarda Midyat Formasyonu
ve Midyat Grubunun diğer kayaccedillarını
kapsayacak şekilde Selccediluk 1981
tarafından incelenmiştir Birime ilk kez
Hoya Formasyonu adını Sungurlu (1974)
kullanmıştır
Hoya Formasyonu genelleştirilmiş
kesitinde (Şekil 3) Hoya Formasyonu
tabanda koumltuuml ndash orta boylanmalı orta
yuvarlak kalınlığı 3 ila 12 metre
arasında değişen krem- bej renkli ve 2
cm ile 8 cm ccedilaplarında tanelerden
4 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
oluşmuş ccedilakıltaşlarıyla başlamaktadır
(Yeşilova ve Helvacı 2012) Ccedilakılların
kaynağı Bitlis Masifi ve Ofiyolitlere ait
ccedilakıllardan oluşan Gercuumlş
Formasyonursquondaki ccedilakılların yeniden
işlenmesidir Bu birimin uumlzerine bunlarla
aynı oumlzellikli ancak daha az ccedilakıllı
yaklaşık 5 m kalınlığında gri ndash bej renkli
ccedilakıltaşları gelmektedir Uumlzerlerine bu
ccedilakıllarla ardalanmalı 15 ndash 20 m
kalınlığında killi ndash kumlu kireccediltaşları ve
kil arabantları gelmektedir (Şekil 3)
Bunun uumlzerine ise kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuş bağlayıcısı karbonat olan 20 m
kalınlığındaki ccedilakıltaşları gelmektedir
(Şekil 3) (Yeşilova ve Helvacı 2012)
Şekil 2 Hoya Formasyonundan (Siirt
guumlneydoğusu) bir goumlruumlnuumlm
Bu birimlerin uumlstuumlne yaklaşık
kalınlığı 15 m olan sarı bej renkli ccedilok
ccedilatlaklı altere olmuş kireccediltaşları
gelmektedir Bunların uumlzerine tane boyu
5 cm ile 60 cm arasında değişen
tamamen kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuş koumltuuml ndash orta boylanmalı orta
yuvarlak yer yer yassı taneli ve 15 m
kalınlığındaki kireccediltaşları gelmekte en
uumlstte ise 20 m kalınlığında tebeşirleşmiş
yer yer dolomitik kireccediltaşları ile son
bulmaktadır Bahsi geccedilen birimler Hoya
Formasyonu iccedilin genelleştirilmiş kesitin
birimleridir Formasyon arazinin değişik
yerlerinde değişik kalınlıklara sahiptir
Dodan antiklinanlinin kuzey ve guumlney
kanatlarında bile kalınlığı değişiklik
sunmaktadır Kuzey kanadındaki
kalınlığı 100 metreye yaklaşırken guumlney
kanadında ise 30 metre kalınlığa
ulaşmaktadır (Yeşilova ve Helvacı
2012)
Şekil 3 Hoya Formasyonunun
genelleştirilmiş kesiti (Yeşilova ve
Helvacı 2012)
Petrografi - Paleontoloji
Yapılan arazi ve laboratuar
ccedilalışmaları sonucunda Hoya
formasyonu 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Bu mikrofasiyesler şunlardır
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
5 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi
Bu fasiyes Hoya
Formasyonunun tabanını
oluşturmaktadır Bağlayıcısı mikrit olan
fasiyes orta - iyi yuvarlaklanmış orta
boylanmalı serpantinit radyolarit
mermer şist kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuştur (Şekil 4) Fasiyes iccedilerisinde
herhangi bir fosil iccedileriğine
rastlanılmamaktadır Fasiyesin gerek
fosilsiz oluşu gerekse taban ccedilakıltaşı
şeklinde oluşması Wilson 1975 ve
Atabey 1997ye goumlre 8 - 9 nolu fasiyes
kuşağında (sınırlı şelf - iccedil şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 4 Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi (Oumllccedilek 15 cm)
Ccedilamurtaşı fasiyesi
Tamamen mikrit hamurundan
oluşmuş olan bu fasiyes bej - krem
renklidir Katman kalınlığı 20 cm - 2m
arasında değişmektedir arazide
tamamen bozunmuş şekilde
goumlzlemlenmektedir (Şekil 5) Fasiyes
iccedilerisinde herhangi bir fosile
rastlanılmamıştır Fasiyesin tamamen
mikrit ccedilamurundan oluşması ve fosilsiz
oluşu Wilson 1975 ve Atabey 1997ye
goumlre 8 - 9 nolu fasiyes kuşağında (sınırlı
şelf - iccedil şelf) oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 5 Ccedilamurtaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi Gri - bej renkli katman kalınlığı 5
cm - 1 m arası değişmektedir Fasiyesin
fosil iccedileriği Sphaerogypsina globulus
Reuss Operculina sp Eponides sp
Orbitolites sp Rotaliidae
Victoriellidae Acervulinidae ve
Kırmızı alglerden oluşmaktadır (Şekil 6
ve 7)
Şekil 6 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (R Rotaliidae formu Spr
sparit)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmakta ve
kırmızı alglerin bolluğu dikkat
ccedilekmektedir Tuumlm bu oumlzellikler dikkate
6 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
alındığında kesit Dunham 1962e goumlre
vaketaşı olarak isimlendirilmektedir
Şekil 7 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi (K
Kırmızı alg parccedilaları)
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 nolu
fasiyes kuşağında (accedilık şelf) oluştuğunu
goumlstermektedir
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların hemen bu fasiyesin
oumlnuumlnde ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur
(Şekil 8) Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların
koumltuuml boylanmalı ve koumlşeli oluşu (Şekil 8)
ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7
nolu fasiyes kuşağında (accedilık şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 8 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı
10 cm - 12 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Sphaerogypsina globulus Reuss
Amphistegina sp Mississippina sp
Operculina sp Rotaliidae
Textulariidae Victorielliidae Bryozoa
Lamelli kavkı parccedilaları Kırmızı alg ve
Ekinit dikeninden oluşmaktadır (Şekil 9
ve 10)
Şekil 9 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (N Nummulites sp A
Acervuliniidae B Bryozoa formları)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
bir birleriyle temas halinde
bulunmaktadır Tuumlm bu oumlzellikler
dikkate alındığında kesit Dunham 1962e
goumlre istiftaşı olarak isimlendirilmektedir
7 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 6 nolu
fasiyes kuşağında (platform
tepesiccedilekirdeği) oluştuğunu
goumlstermektedir
Şekil 10 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi (N
Nummulites sp K Kırmızı alg
formları)
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların bu fasiyesin oumlnuumlnde
ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur (Şekil 11)
Şekil 11 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi (Oumllccedilek 15
cm)
Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların orta
boylanmalı ve yarı yuvarlak oluşu (Şekil
11) ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 4
nolu fasiyes kuşağında (yamaccedil)
oluştuğunu goumlstermektedir
Kavkı parccedilalı ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı 2
cm - 15 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Rotaliidae (bol) Textulariidae Bryozoa
Makro kavkı parccedilaları Ekinit dikeninden
oluşmaktadır fasiyes yer yer kayaccedil
parccedilaları da iccedilermektedir (Şekil 12 ve
13)
Şekil 12 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (M
makro kavkı parccedilaları)
Şekil 13 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (R
Rotaliidae formları Kp kayaccedil parccedilası)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmaktadır Tuumlm
bu oumlzellikler dikkate alındığında kesit
Dunham 1962e goumlre vaketaşı olarak
8 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
isimlendirilmektedir kesitteki kavkı
parccedilaları fosil iccedileriği arazi goumlzlemlei ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 - 8 nolu
fasiyes kuşağında (sınırlı şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Paleocoğrafya
Hoya Formasyonu tabanda 12m
kalınlığında ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesiyle başlamaktadır Bu
fasiyesin uumlzerine 11 m kalınlığında
ccedilamurtaşı fasiyesi 6 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi ve 3 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
ccedilakıltaşı fasiyesinin gelmesi su
seviyesinde yuumlkselme olduğunu
ispatlamaktadır (Şekil 14) Bu
fasiyeslerin uumlzerine yeniden 5 m
kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesinin
gelmesi boumllgede bir regresyonun
gerccedilekleştiğini goumlstermektedir (Şekil
14) Bu fasiyeslerin uumlzerine 4 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi ve 2 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesinin ve
tekrar 4 m kalınlığında ccedilamurtaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede kuumlccediluumlk
oumllccedilekli bir transgresyon ve regresyon
olayının gerccedilekleştiğini işaret etmektedir
(Şekil 14) Tuumlm bu fasiyeslerin uumlzerine
10 m kalınlığında kırmızı algli ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
18 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
ve 21 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede yeniden ve
buumlyuumlk oumllccedilekli bir transgresyonun
başladığını goumlstermektedir (Şekil 14)
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 2
2 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
boumllgenin şekillenmesinde orojenik
hareketlerden ccedilok epirojenik hareketler
etkili olmuştur (Sungurlu 1974)
Boumllgede Arap plakasının şelf kenarında
farklı zamanlarda (Albiyen-Erken
Maestrihtiyen Erken Paleosen Orta
Eosen sonu ve Erken Miyosen sonu)
tektonizmanın etkili olduğu doumlnemler
mevcuttur (Perinccedilek 1980a ve1980b)
Boumllgede en şiddetli tektonizma Erken
Miyosen sonrası başlayıp Geccedil
Miyosenrsquoe kadar devam etmiş ve
boumllgeye buguumlnkuuml şeklini kazandırmıştır
(Sungurlu 1974 Perinccedilek 1980a ve
1980b) Boumllgedeki tuzlu birimlerin
oluşumu epirojenik hareketler sonucu
gerccedilekleşmiş ancak yerleşimi orojenik
hareketler sonucunda (Alpin orojenezi)
şimdiki şeklini almıştır (Brennich
1968) Oumlzellikle Oligosen-Miyosen yaşlı
ccedilok kurak iklim şartları huumlkuumlm suumlren
tuzlu laguumlnler goumlller ve tuz tavalarında
oumlnemli miktarda buharlaşmaya bağlı
olarak evaporitler birikmiştir Siirt-
Batman basenlerinde Oligosen tabakaları
iccedilerisinde ccedilok eskiden beri işletilmekte
olan kayatuzu ocakları ve tuzlalar aktif
olarak işletilmekte ve tuzlu su zuhurları
bulunmaktadır
Boumllge stratigrafik ve
sedimantolojik accedilıdan birccedilok araştırmacı
tarafından incelenip formasyon ve
uumlyelere ayrılmıştır (Duran ve ark 1988
Yalccedilın ve Ertem 1997 Ccediloruh ve ark
1997 Ziegler 2001 Coşkun 2004
Dağıstan ve Şimşek 2005 Ccedilandır 2007
Kıral ve ark 2008 Oumlztuumlrk ve Ccedilelik
2008 Koccedil ve ark 2009 Oumlzdoğan ve ark
2011 Yeşilova ve ark 2011) Ancak
ccedilalışma alanındaki evaporitlerin (kaya
tuzu silvin polihalit jips ve anhidrit
gibi) kaynak koumlken yaş oluşum
koşullarına ilişkin ayrıntılı
sedimantolojik ve jeokimyasal
ccedilalışmalara rastlanılmamıştır
Bu ccedilalışma kapsamında Orta ndash
Geccedil Eosen zaman aralığında ccediloumlkelmiş
Hoya Formasyonunun sedimantolojik
oumlzellikleri arazi ccedilalışmaları ve
mikrofasiyes analizlerine dayalı olarak
belirlenmiştir Bu bilgiler ışığında
boumllgenin Orta ndash Geccedil Eosen
paleocoğrafyasına bir yaklaşım
sağlamaya ccedilalışılmıştır
Bulgular
Ccedilalışma alanının temelini
Paleozoyik yaşlı Bitlis Metamorfitleri
oluşturmaktadır Bu temel uumlzerine
ultramafitler gabro ve serpantinit
radyolarit sossuumlrit gabro diyabaz
yastık lavlar ile kumtaşı ccediloumlrt gibi
sedimanter kayaccedillardan oluşan Uumlst
Kretase yaşlı ofiyolitik kayaccedillar tektonik
olarak gelmektedir (Ketin 1973
Bamba1976) Uumlst Kretase ofiyolitleri
uumlzerine denizel koumlkenli yeşil-gri renkli
az ccedilakıllı kumtaşı silttaşı ile ardalanan
şeyl marn ve ccedilamurtaşından oluşan
Germav Formasyonu gelmektedir Bu
birim uumlzerine uyumsuz olarak Erken
Eosen yaşlı denizel Gercuumlş Formasyonu
gelmektedir Gercuumlş Formasyonu karasal
koumlkenli olup bordo renkte orta-kaba
taneli yarı koumlşeli koumltuuml boylanmalı yer
yer tane destekli ccedilakıltaşlardan silt
kumtaşı ve marnlardan oluşmaktadır Bu
formasyonun uumlzerine ccedilalışmanın
temelini oluşturan Gercuumlş formasyonu
ile uyumlu olarak OrtandashGeccedil Eosen yaşlı
derin denizel kireccediltaşlarından oluşan
Hoya (Midyat) Formasyonu gelmektedir
(Şekil 1)
3 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 1 İnceleme alanı yerbulduru jeoloji ve kesit guumlzergahı haritası (Yeşilova ve
Helvacı 2013den değiştirilerek)
Hoya Formasyonunun uumlzerinde bu
formasyonla ile duumlşey ve yanal youmlnde
geccedilişli (Şekil 1) sığ denizel Oligosen
yaşlı Germik Formasyonu
goumlzlenmektedir Germik Formasyonu
ccedilalışma alanında Germik jips uumlyesi ve
Germik kireccediltaşı uumlyesi olmak uumlzere 2
uumlyeye ayrılmıştır Altta bulunan bulunan
Germik kireccediltaşı uumlyesi kahverengi-
pembe renkli ccedilakıltaşları suumltluuml kahve-
pembe renkli orta-kalın tabakalı ccedilakıllı
kireccediltaşları killi kireccediltaşları ve
dolomitik kireccediltaşlarından oluşmaktadır
Uumlstuumlne gelen Germik jips uumlyesi ise jips
ve bol ccedilatlaklı goumlzenekli dolomitlerden
oluşmaktadır Ayrıca jipsler arasında kil
marn ve ccedilamurtaşlarına da
rastlanmaktadır Germik
Formasyonunun uumlzerine ise Orta-Geccedil
Miyosen yaşlı karasal Şelmo
Formasyonu uyumsuz olarak
gelmektedir Tuumlm bu birimlerin uumlzerine
uyumsuz olarak Pliyosen yaşlı Lahti
Formasyonu gelmektedir Bu dizilim
Pleyistosen yaşlı volkanitler ve bunların
uumlzerine uyumsuz olarak gelen
Kuvaterner yaşlı aluumlvyonlarla son
bulmaktadır (Şekil 1) (Ketin 1983
Duran ve ark1988 Ccediloruh ve ark1997)
Sedimantoloji
İnceleme alanının guumlney
kesimlerinin yarısından fazla bir alanı
kaplayan Hoya Formasyonu (Şekil 2)
oumlnceki ccedilalışmalarda Midyat Formasyonu
ve Midyat Grubunun diğer kayaccedillarını
kapsayacak şekilde Selccediluk 1981
tarafından incelenmiştir Birime ilk kez
Hoya Formasyonu adını Sungurlu (1974)
kullanmıştır
Hoya Formasyonu genelleştirilmiş
kesitinde (Şekil 3) Hoya Formasyonu
tabanda koumltuuml ndash orta boylanmalı orta
yuvarlak kalınlığı 3 ila 12 metre
arasında değişen krem- bej renkli ve 2
cm ile 8 cm ccedilaplarında tanelerden
4 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
oluşmuş ccedilakıltaşlarıyla başlamaktadır
(Yeşilova ve Helvacı 2012) Ccedilakılların
kaynağı Bitlis Masifi ve Ofiyolitlere ait
ccedilakıllardan oluşan Gercuumlş
Formasyonursquondaki ccedilakılların yeniden
işlenmesidir Bu birimin uumlzerine bunlarla
aynı oumlzellikli ancak daha az ccedilakıllı
yaklaşık 5 m kalınlığında gri ndash bej renkli
ccedilakıltaşları gelmektedir Uumlzerlerine bu
ccedilakıllarla ardalanmalı 15 ndash 20 m
kalınlığında killi ndash kumlu kireccediltaşları ve
kil arabantları gelmektedir (Şekil 3)
Bunun uumlzerine ise kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuş bağlayıcısı karbonat olan 20 m
kalınlığındaki ccedilakıltaşları gelmektedir
(Şekil 3) (Yeşilova ve Helvacı 2012)
Şekil 2 Hoya Formasyonundan (Siirt
guumlneydoğusu) bir goumlruumlnuumlm
Bu birimlerin uumlstuumlne yaklaşık
kalınlığı 15 m olan sarı bej renkli ccedilok
ccedilatlaklı altere olmuş kireccediltaşları
gelmektedir Bunların uumlzerine tane boyu
5 cm ile 60 cm arasında değişen
tamamen kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuş koumltuuml ndash orta boylanmalı orta
yuvarlak yer yer yassı taneli ve 15 m
kalınlığındaki kireccediltaşları gelmekte en
uumlstte ise 20 m kalınlığında tebeşirleşmiş
yer yer dolomitik kireccediltaşları ile son
bulmaktadır Bahsi geccedilen birimler Hoya
Formasyonu iccedilin genelleştirilmiş kesitin
birimleridir Formasyon arazinin değişik
yerlerinde değişik kalınlıklara sahiptir
Dodan antiklinanlinin kuzey ve guumlney
kanatlarında bile kalınlığı değişiklik
sunmaktadır Kuzey kanadındaki
kalınlığı 100 metreye yaklaşırken guumlney
kanadında ise 30 metre kalınlığa
ulaşmaktadır (Yeşilova ve Helvacı
2012)
Şekil 3 Hoya Formasyonunun
genelleştirilmiş kesiti (Yeşilova ve
Helvacı 2012)
Petrografi - Paleontoloji
Yapılan arazi ve laboratuar
ccedilalışmaları sonucunda Hoya
formasyonu 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Bu mikrofasiyesler şunlardır
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
5 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi
Bu fasiyes Hoya
Formasyonunun tabanını
oluşturmaktadır Bağlayıcısı mikrit olan
fasiyes orta - iyi yuvarlaklanmış orta
boylanmalı serpantinit radyolarit
mermer şist kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuştur (Şekil 4) Fasiyes iccedilerisinde
herhangi bir fosil iccedileriğine
rastlanılmamaktadır Fasiyesin gerek
fosilsiz oluşu gerekse taban ccedilakıltaşı
şeklinde oluşması Wilson 1975 ve
Atabey 1997ye goumlre 8 - 9 nolu fasiyes
kuşağında (sınırlı şelf - iccedil şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 4 Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi (Oumllccedilek 15 cm)
Ccedilamurtaşı fasiyesi
Tamamen mikrit hamurundan
oluşmuş olan bu fasiyes bej - krem
renklidir Katman kalınlığı 20 cm - 2m
arasında değişmektedir arazide
tamamen bozunmuş şekilde
goumlzlemlenmektedir (Şekil 5) Fasiyes
iccedilerisinde herhangi bir fosile
rastlanılmamıştır Fasiyesin tamamen
mikrit ccedilamurundan oluşması ve fosilsiz
oluşu Wilson 1975 ve Atabey 1997ye
goumlre 8 - 9 nolu fasiyes kuşağında (sınırlı
şelf - iccedil şelf) oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 5 Ccedilamurtaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi Gri - bej renkli katman kalınlığı 5
cm - 1 m arası değişmektedir Fasiyesin
fosil iccedileriği Sphaerogypsina globulus
Reuss Operculina sp Eponides sp
Orbitolites sp Rotaliidae
Victoriellidae Acervulinidae ve
Kırmızı alglerden oluşmaktadır (Şekil 6
ve 7)
Şekil 6 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (R Rotaliidae formu Spr
sparit)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmakta ve
kırmızı alglerin bolluğu dikkat
ccedilekmektedir Tuumlm bu oumlzellikler dikkate
6 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
alındığında kesit Dunham 1962e goumlre
vaketaşı olarak isimlendirilmektedir
Şekil 7 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi (K
Kırmızı alg parccedilaları)
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 nolu
fasiyes kuşağında (accedilık şelf) oluştuğunu
goumlstermektedir
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların hemen bu fasiyesin
oumlnuumlnde ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur
(Şekil 8) Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların
koumltuuml boylanmalı ve koumlşeli oluşu (Şekil 8)
ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7
nolu fasiyes kuşağında (accedilık şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 8 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı
10 cm - 12 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Sphaerogypsina globulus Reuss
Amphistegina sp Mississippina sp
Operculina sp Rotaliidae
Textulariidae Victorielliidae Bryozoa
Lamelli kavkı parccedilaları Kırmızı alg ve
Ekinit dikeninden oluşmaktadır (Şekil 9
ve 10)
Şekil 9 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (N Nummulites sp A
Acervuliniidae B Bryozoa formları)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
bir birleriyle temas halinde
bulunmaktadır Tuumlm bu oumlzellikler
dikkate alındığında kesit Dunham 1962e
goumlre istiftaşı olarak isimlendirilmektedir
7 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 6 nolu
fasiyes kuşağında (platform
tepesiccedilekirdeği) oluştuğunu
goumlstermektedir
Şekil 10 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi (N
Nummulites sp K Kırmızı alg
formları)
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların bu fasiyesin oumlnuumlnde
ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur (Şekil 11)
Şekil 11 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi (Oumllccedilek 15
cm)
Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların orta
boylanmalı ve yarı yuvarlak oluşu (Şekil
11) ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 4
nolu fasiyes kuşağında (yamaccedil)
oluştuğunu goumlstermektedir
Kavkı parccedilalı ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı 2
cm - 15 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Rotaliidae (bol) Textulariidae Bryozoa
Makro kavkı parccedilaları Ekinit dikeninden
oluşmaktadır fasiyes yer yer kayaccedil
parccedilaları da iccedilermektedir (Şekil 12 ve
13)
Şekil 12 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (M
makro kavkı parccedilaları)
Şekil 13 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (R
Rotaliidae formları Kp kayaccedil parccedilası)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmaktadır Tuumlm
bu oumlzellikler dikkate alındığında kesit
Dunham 1962e goumlre vaketaşı olarak
8 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
isimlendirilmektedir kesitteki kavkı
parccedilaları fosil iccedileriği arazi goumlzlemlei ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 - 8 nolu
fasiyes kuşağında (sınırlı şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Paleocoğrafya
Hoya Formasyonu tabanda 12m
kalınlığında ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesiyle başlamaktadır Bu
fasiyesin uumlzerine 11 m kalınlığında
ccedilamurtaşı fasiyesi 6 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi ve 3 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
ccedilakıltaşı fasiyesinin gelmesi su
seviyesinde yuumlkselme olduğunu
ispatlamaktadır (Şekil 14) Bu
fasiyeslerin uumlzerine yeniden 5 m
kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesinin
gelmesi boumllgede bir regresyonun
gerccedilekleştiğini goumlstermektedir (Şekil
14) Bu fasiyeslerin uumlzerine 4 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi ve 2 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesinin ve
tekrar 4 m kalınlığında ccedilamurtaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede kuumlccediluumlk
oumllccedilekli bir transgresyon ve regresyon
olayının gerccedilekleştiğini işaret etmektedir
(Şekil 14) Tuumlm bu fasiyeslerin uumlzerine
10 m kalınlığında kırmızı algli ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
18 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
ve 21 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede yeniden ve
buumlyuumlk oumllccedilekli bir transgresyonun
başladığını goumlstermektedir (Şekil 14)
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 3
3 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 1 İnceleme alanı yerbulduru jeoloji ve kesit guumlzergahı haritası (Yeşilova ve
Helvacı 2013den değiştirilerek)
Hoya Formasyonunun uumlzerinde bu
formasyonla ile duumlşey ve yanal youmlnde
geccedilişli (Şekil 1) sığ denizel Oligosen
yaşlı Germik Formasyonu
goumlzlenmektedir Germik Formasyonu
ccedilalışma alanında Germik jips uumlyesi ve
Germik kireccediltaşı uumlyesi olmak uumlzere 2
uumlyeye ayrılmıştır Altta bulunan bulunan
Germik kireccediltaşı uumlyesi kahverengi-
pembe renkli ccedilakıltaşları suumltluuml kahve-
pembe renkli orta-kalın tabakalı ccedilakıllı
kireccediltaşları killi kireccediltaşları ve
dolomitik kireccediltaşlarından oluşmaktadır
Uumlstuumlne gelen Germik jips uumlyesi ise jips
ve bol ccedilatlaklı goumlzenekli dolomitlerden
oluşmaktadır Ayrıca jipsler arasında kil
marn ve ccedilamurtaşlarına da
rastlanmaktadır Germik
Formasyonunun uumlzerine ise Orta-Geccedil
Miyosen yaşlı karasal Şelmo
Formasyonu uyumsuz olarak
gelmektedir Tuumlm bu birimlerin uumlzerine
uyumsuz olarak Pliyosen yaşlı Lahti
Formasyonu gelmektedir Bu dizilim
Pleyistosen yaşlı volkanitler ve bunların
uumlzerine uyumsuz olarak gelen
Kuvaterner yaşlı aluumlvyonlarla son
bulmaktadır (Şekil 1) (Ketin 1983
Duran ve ark1988 Ccediloruh ve ark1997)
Sedimantoloji
İnceleme alanının guumlney
kesimlerinin yarısından fazla bir alanı
kaplayan Hoya Formasyonu (Şekil 2)
oumlnceki ccedilalışmalarda Midyat Formasyonu
ve Midyat Grubunun diğer kayaccedillarını
kapsayacak şekilde Selccediluk 1981
tarafından incelenmiştir Birime ilk kez
Hoya Formasyonu adını Sungurlu (1974)
kullanmıştır
Hoya Formasyonu genelleştirilmiş
kesitinde (Şekil 3) Hoya Formasyonu
tabanda koumltuuml ndash orta boylanmalı orta
yuvarlak kalınlığı 3 ila 12 metre
arasında değişen krem- bej renkli ve 2
cm ile 8 cm ccedilaplarında tanelerden
4 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
oluşmuş ccedilakıltaşlarıyla başlamaktadır
(Yeşilova ve Helvacı 2012) Ccedilakılların
kaynağı Bitlis Masifi ve Ofiyolitlere ait
ccedilakıllardan oluşan Gercuumlş
Formasyonursquondaki ccedilakılların yeniden
işlenmesidir Bu birimin uumlzerine bunlarla
aynı oumlzellikli ancak daha az ccedilakıllı
yaklaşık 5 m kalınlığında gri ndash bej renkli
ccedilakıltaşları gelmektedir Uumlzerlerine bu
ccedilakıllarla ardalanmalı 15 ndash 20 m
kalınlığında killi ndash kumlu kireccediltaşları ve
kil arabantları gelmektedir (Şekil 3)
Bunun uumlzerine ise kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuş bağlayıcısı karbonat olan 20 m
kalınlığındaki ccedilakıltaşları gelmektedir
(Şekil 3) (Yeşilova ve Helvacı 2012)
Şekil 2 Hoya Formasyonundan (Siirt
guumlneydoğusu) bir goumlruumlnuumlm
Bu birimlerin uumlstuumlne yaklaşık
kalınlığı 15 m olan sarı bej renkli ccedilok
ccedilatlaklı altere olmuş kireccediltaşları
gelmektedir Bunların uumlzerine tane boyu
5 cm ile 60 cm arasında değişen
tamamen kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuş koumltuuml ndash orta boylanmalı orta
yuvarlak yer yer yassı taneli ve 15 m
kalınlığındaki kireccediltaşları gelmekte en
uumlstte ise 20 m kalınlığında tebeşirleşmiş
yer yer dolomitik kireccediltaşları ile son
bulmaktadır Bahsi geccedilen birimler Hoya
Formasyonu iccedilin genelleştirilmiş kesitin
birimleridir Formasyon arazinin değişik
yerlerinde değişik kalınlıklara sahiptir
Dodan antiklinanlinin kuzey ve guumlney
kanatlarında bile kalınlığı değişiklik
sunmaktadır Kuzey kanadındaki
kalınlığı 100 metreye yaklaşırken guumlney
kanadında ise 30 metre kalınlığa
ulaşmaktadır (Yeşilova ve Helvacı
2012)
Şekil 3 Hoya Formasyonunun
genelleştirilmiş kesiti (Yeşilova ve
Helvacı 2012)
Petrografi - Paleontoloji
Yapılan arazi ve laboratuar
ccedilalışmaları sonucunda Hoya
formasyonu 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Bu mikrofasiyesler şunlardır
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
5 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi
Bu fasiyes Hoya
Formasyonunun tabanını
oluşturmaktadır Bağlayıcısı mikrit olan
fasiyes orta - iyi yuvarlaklanmış orta
boylanmalı serpantinit radyolarit
mermer şist kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuştur (Şekil 4) Fasiyes iccedilerisinde
herhangi bir fosil iccedileriğine
rastlanılmamaktadır Fasiyesin gerek
fosilsiz oluşu gerekse taban ccedilakıltaşı
şeklinde oluşması Wilson 1975 ve
Atabey 1997ye goumlre 8 - 9 nolu fasiyes
kuşağında (sınırlı şelf - iccedil şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 4 Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi (Oumllccedilek 15 cm)
Ccedilamurtaşı fasiyesi
Tamamen mikrit hamurundan
oluşmuş olan bu fasiyes bej - krem
renklidir Katman kalınlığı 20 cm - 2m
arasında değişmektedir arazide
tamamen bozunmuş şekilde
goumlzlemlenmektedir (Şekil 5) Fasiyes
iccedilerisinde herhangi bir fosile
rastlanılmamıştır Fasiyesin tamamen
mikrit ccedilamurundan oluşması ve fosilsiz
oluşu Wilson 1975 ve Atabey 1997ye
goumlre 8 - 9 nolu fasiyes kuşağında (sınırlı
şelf - iccedil şelf) oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 5 Ccedilamurtaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi Gri - bej renkli katman kalınlığı 5
cm - 1 m arası değişmektedir Fasiyesin
fosil iccedileriği Sphaerogypsina globulus
Reuss Operculina sp Eponides sp
Orbitolites sp Rotaliidae
Victoriellidae Acervulinidae ve
Kırmızı alglerden oluşmaktadır (Şekil 6
ve 7)
Şekil 6 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (R Rotaliidae formu Spr
sparit)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmakta ve
kırmızı alglerin bolluğu dikkat
ccedilekmektedir Tuumlm bu oumlzellikler dikkate
6 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
alındığında kesit Dunham 1962e goumlre
vaketaşı olarak isimlendirilmektedir
Şekil 7 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi (K
Kırmızı alg parccedilaları)
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 nolu
fasiyes kuşağında (accedilık şelf) oluştuğunu
goumlstermektedir
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların hemen bu fasiyesin
oumlnuumlnde ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur
(Şekil 8) Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların
koumltuuml boylanmalı ve koumlşeli oluşu (Şekil 8)
ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7
nolu fasiyes kuşağında (accedilık şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 8 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı
10 cm - 12 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Sphaerogypsina globulus Reuss
Amphistegina sp Mississippina sp
Operculina sp Rotaliidae
Textulariidae Victorielliidae Bryozoa
Lamelli kavkı parccedilaları Kırmızı alg ve
Ekinit dikeninden oluşmaktadır (Şekil 9
ve 10)
Şekil 9 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (N Nummulites sp A
Acervuliniidae B Bryozoa formları)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
bir birleriyle temas halinde
bulunmaktadır Tuumlm bu oumlzellikler
dikkate alındığında kesit Dunham 1962e
goumlre istiftaşı olarak isimlendirilmektedir
7 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 6 nolu
fasiyes kuşağında (platform
tepesiccedilekirdeği) oluştuğunu
goumlstermektedir
Şekil 10 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi (N
Nummulites sp K Kırmızı alg
formları)
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların bu fasiyesin oumlnuumlnde
ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur (Şekil 11)
Şekil 11 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi (Oumllccedilek 15
cm)
Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların orta
boylanmalı ve yarı yuvarlak oluşu (Şekil
11) ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 4
nolu fasiyes kuşağında (yamaccedil)
oluştuğunu goumlstermektedir
Kavkı parccedilalı ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı 2
cm - 15 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Rotaliidae (bol) Textulariidae Bryozoa
Makro kavkı parccedilaları Ekinit dikeninden
oluşmaktadır fasiyes yer yer kayaccedil
parccedilaları da iccedilermektedir (Şekil 12 ve
13)
Şekil 12 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (M
makro kavkı parccedilaları)
Şekil 13 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (R
Rotaliidae formları Kp kayaccedil parccedilası)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmaktadır Tuumlm
bu oumlzellikler dikkate alındığında kesit
Dunham 1962e goumlre vaketaşı olarak
8 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
isimlendirilmektedir kesitteki kavkı
parccedilaları fosil iccedileriği arazi goumlzlemlei ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 - 8 nolu
fasiyes kuşağında (sınırlı şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Paleocoğrafya
Hoya Formasyonu tabanda 12m
kalınlığında ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesiyle başlamaktadır Bu
fasiyesin uumlzerine 11 m kalınlığında
ccedilamurtaşı fasiyesi 6 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi ve 3 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
ccedilakıltaşı fasiyesinin gelmesi su
seviyesinde yuumlkselme olduğunu
ispatlamaktadır (Şekil 14) Bu
fasiyeslerin uumlzerine yeniden 5 m
kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesinin
gelmesi boumllgede bir regresyonun
gerccedilekleştiğini goumlstermektedir (Şekil
14) Bu fasiyeslerin uumlzerine 4 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi ve 2 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesinin ve
tekrar 4 m kalınlığında ccedilamurtaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede kuumlccediluumlk
oumllccedilekli bir transgresyon ve regresyon
olayının gerccedilekleştiğini işaret etmektedir
(Şekil 14) Tuumlm bu fasiyeslerin uumlzerine
10 m kalınlığında kırmızı algli ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
18 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
ve 21 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede yeniden ve
buumlyuumlk oumllccedilekli bir transgresyonun
başladığını goumlstermektedir (Şekil 14)
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 4
4 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
oluşmuş ccedilakıltaşlarıyla başlamaktadır
(Yeşilova ve Helvacı 2012) Ccedilakılların
kaynağı Bitlis Masifi ve Ofiyolitlere ait
ccedilakıllardan oluşan Gercuumlş
Formasyonursquondaki ccedilakılların yeniden
işlenmesidir Bu birimin uumlzerine bunlarla
aynı oumlzellikli ancak daha az ccedilakıllı
yaklaşık 5 m kalınlığında gri ndash bej renkli
ccedilakıltaşları gelmektedir Uumlzerlerine bu
ccedilakıllarla ardalanmalı 15 ndash 20 m
kalınlığında killi ndash kumlu kireccediltaşları ve
kil arabantları gelmektedir (Şekil 3)
Bunun uumlzerine ise kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuş bağlayıcısı karbonat olan 20 m
kalınlığındaki ccedilakıltaşları gelmektedir
(Şekil 3) (Yeşilova ve Helvacı 2012)
Şekil 2 Hoya Formasyonundan (Siirt
guumlneydoğusu) bir goumlruumlnuumlm
Bu birimlerin uumlstuumlne yaklaşık
kalınlığı 15 m olan sarı bej renkli ccedilok
ccedilatlaklı altere olmuş kireccediltaşları
gelmektedir Bunların uumlzerine tane boyu
5 cm ile 60 cm arasında değişen
tamamen kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuş koumltuuml ndash orta boylanmalı orta
yuvarlak yer yer yassı taneli ve 15 m
kalınlığındaki kireccediltaşları gelmekte en
uumlstte ise 20 m kalınlığında tebeşirleşmiş
yer yer dolomitik kireccediltaşları ile son
bulmaktadır Bahsi geccedilen birimler Hoya
Formasyonu iccedilin genelleştirilmiş kesitin
birimleridir Formasyon arazinin değişik
yerlerinde değişik kalınlıklara sahiptir
Dodan antiklinanlinin kuzey ve guumlney
kanatlarında bile kalınlığı değişiklik
sunmaktadır Kuzey kanadındaki
kalınlığı 100 metreye yaklaşırken guumlney
kanadında ise 30 metre kalınlığa
ulaşmaktadır (Yeşilova ve Helvacı
2012)
Şekil 3 Hoya Formasyonunun
genelleştirilmiş kesiti (Yeşilova ve
Helvacı 2012)
Petrografi - Paleontoloji
Yapılan arazi ve laboratuar
ccedilalışmaları sonucunda Hoya
formasyonu 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Bu mikrofasiyesler şunlardır
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
5 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi
Bu fasiyes Hoya
Formasyonunun tabanını
oluşturmaktadır Bağlayıcısı mikrit olan
fasiyes orta - iyi yuvarlaklanmış orta
boylanmalı serpantinit radyolarit
mermer şist kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuştur (Şekil 4) Fasiyes iccedilerisinde
herhangi bir fosil iccedileriğine
rastlanılmamaktadır Fasiyesin gerek
fosilsiz oluşu gerekse taban ccedilakıltaşı
şeklinde oluşması Wilson 1975 ve
Atabey 1997ye goumlre 8 - 9 nolu fasiyes
kuşağında (sınırlı şelf - iccedil şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 4 Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi (Oumllccedilek 15 cm)
Ccedilamurtaşı fasiyesi
Tamamen mikrit hamurundan
oluşmuş olan bu fasiyes bej - krem
renklidir Katman kalınlığı 20 cm - 2m
arasında değişmektedir arazide
tamamen bozunmuş şekilde
goumlzlemlenmektedir (Şekil 5) Fasiyes
iccedilerisinde herhangi bir fosile
rastlanılmamıştır Fasiyesin tamamen
mikrit ccedilamurundan oluşması ve fosilsiz
oluşu Wilson 1975 ve Atabey 1997ye
goumlre 8 - 9 nolu fasiyes kuşağında (sınırlı
şelf - iccedil şelf) oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 5 Ccedilamurtaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi Gri - bej renkli katman kalınlığı 5
cm - 1 m arası değişmektedir Fasiyesin
fosil iccedileriği Sphaerogypsina globulus
Reuss Operculina sp Eponides sp
Orbitolites sp Rotaliidae
Victoriellidae Acervulinidae ve
Kırmızı alglerden oluşmaktadır (Şekil 6
ve 7)
Şekil 6 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (R Rotaliidae formu Spr
sparit)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmakta ve
kırmızı alglerin bolluğu dikkat
ccedilekmektedir Tuumlm bu oumlzellikler dikkate
6 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
alındığında kesit Dunham 1962e goumlre
vaketaşı olarak isimlendirilmektedir
Şekil 7 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi (K
Kırmızı alg parccedilaları)
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 nolu
fasiyes kuşağında (accedilık şelf) oluştuğunu
goumlstermektedir
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların hemen bu fasiyesin
oumlnuumlnde ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur
(Şekil 8) Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların
koumltuuml boylanmalı ve koumlşeli oluşu (Şekil 8)
ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7
nolu fasiyes kuşağında (accedilık şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 8 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı
10 cm - 12 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Sphaerogypsina globulus Reuss
Amphistegina sp Mississippina sp
Operculina sp Rotaliidae
Textulariidae Victorielliidae Bryozoa
Lamelli kavkı parccedilaları Kırmızı alg ve
Ekinit dikeninden oluşmaktadır (Şekil 9
ve 10)
Şekil 9 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (N Nummulites sp A
Acervuliniidae B Bryozoa formları)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
bir birleriyle temas halinde
bulunmaktadır Tuumlm bu oumlzellikler
dikkate alındığında kesit Dunham 1962e
goumlre istiftaşı olarak isimlendirilmektedir
7 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 6 nolu
fasiyes kuşağında (platform
tepesiccedilekirdeği) oluştuğunu
goumlstermektedir
Şekil 10 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi (N
Nummulites sp K Kırmızı alg
formları)
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların bu fasiyesin oumlnuumlnde
ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur (Şekil 11)
Şekil 11 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi (Oumllccedilek 15
cm)
Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların orta
boylanmalı ve yarı yuvarlak oluşu (Şekil
11) ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 4
nolu fasiyes kuşağında (yamaccedil)
oluştuğunu goumlstermektedir
Kavkı parccedilalı ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı 2
cm - 15 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Rotaliidae (bol) Textulariidae Bryozoa
Makro kavkı parccedilaları Ekinit dikeninden
oluşmaktadır fasiyes yer yer kayaccedil
parccedilaları da iccedilermektedir (Şekil 12 ve
13)
Şekil 12 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (M
makro kavkı parccedilaları)
Şekil 13 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (R
Rotaliidae formları Kp kayaccedil parccedilası)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmaktadır Tuumlm
bu oumlzellikler dikkate alındığında kesit
Dunham 1962e goumlre vaketaşı olarak
8 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
isimlendirilmektedir kesitteki kavkı
parccedilaları fosil iccedileriği arazi goumlzlemlei ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 - 8 nolu
fasiyes kuşağında (sınırlı şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Paleocoğrafya
Hoya Formasyonu tabanda 12m
kalınlığında ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesiyle başlamaktadır Bu
fasiyesin uumlzerine 11 m kalınlığında
ccedilamurtaşı fasiyesi 6 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi ve 3 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
ccedilakıltaşı fasiyesinin gelmesi su
seviyesinde yuumlkselme olduğunu
ispatlamaktadır (Şekil 14) Bu
fasiyeslerin uumlzerine yeniden 5 m
kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesinin
gelmesi boumllgede bir regresyonun
gerccedilekleştiğini goumlstermektedir (Şekil
14) Bu fasiyeslerin uumlzerine 4 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi ve 2 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesinin ve
tekrar 4 m kalınlığında ccedilamurtaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede kuumlccediluumlk
oumllccedilekli bir transgresyon ve regresyon
olayının gerccedilekleştiğini işaret etmektedir
(Şekil 14) Tuumlm bu fasiyeslerin uumlzerine
10 m kalınlığında kırmızı algli ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
18 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
ve 21 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede yeniden ve
buumlyuumlk oumllccedilekli bir transgresyonun
başladığını goumlstermektedir (Şekil 14)
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 5
5 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi
Bu fasiyes Hoya
Formasyonunun tabanını
oluşturmaktadır Bağlayıcısı mikrit olan
fasiyes orta - iyi yuvarlaklanmış orta
boylanmalı serpantinit radyolarit
mermer şist kireccediltaşı ccedilakıllarından
oluşmuştur (Şekil 4) Fasiyes iccedilerisinde
herhangi bir fosil iccedileriğine
rastlanılmamaktadır Fasiyesin gerek
fosilsiz oluşu gerekse taban ccedilakıltaşı
şeklinde oluşması Wilson 1975 ve
Atabey 1997ye goumlre 8 - 9 nolu fasiyes
kuşağında (sınırlı şelf - iccedil şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 4 Ekstraklastlı vaketaşı - istiftaşı
fasiyesi (Oumllccedilek 15 cm)
Ccedilamurtaşı fasiyesi
Tamamen mikrit hamurundan
oluşmuş olan bu fasiyes bej - krem
renklidir Katman kalınlığı 20 cm - 2m
arasında değişmektedir arazide
tamamen bozunmuş şekilde
goumlzlemlenmektedir (Şekil 5) Fasiyes
iccedilerisinde herhangi bir fosile
rastlanılmamıştır Fasiyesin tamamen
mikrit ccedilamurundan oluşması ve fosilsiz
oluşu Wilson 1975 ve Atabey 1997ye
goumlre 8 - 9 nolu fasiyes kuşağında (sınırlı
şelf - iccedil şelf) oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 5 Ccedilamurtaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi Gri - bej renkli katman kalınlığı 5
cm - 1 m arası değişmektedir Fasiyesin
fosil iccedileriği Sphaerogypsina globulus
Reuss Operculina sp Eponides sp
Orbitolites sp Rotaliidae
Victoriellidae Acervulinidae ve
Kırmızı alglerden oluşmaktadır (Şekil 6
ve 7)
Şekil 6 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (R Rotaliidae formu Spr
sparit)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmakta ve
kırmızı alglerin bolluğu dikkat
ccedilekmektedir Tuumlm bu oumlzellikler dikkate
6 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
alındığında kesit Dunham 1962e goumlre
vaketaşı olarak isimlendirilmektedir
Şekil 7 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi (K
Kırmızı alg parccedilaları)
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 nolu
fasiyes kuşağında (accedilık şelf) oluştuğunu
goumlstermektedir
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların hemen bu fasiyesin
oumlnuumlnde ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur
(Şekil 8) Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların
koumltuuml boylanmalı ve koumlşeli oluşu (Şekil 8)
ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7
nolu fasiyes kuşağında (accedilık şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 8 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı
10 cm - 12 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Sphaerogypsina globulus Reuss
Amphistegina sp Mississippina sp
Operculina sp Rotaliidae
Textulariidae Victorielliidae Bryozoa
Lamelli kavkı parccedilaları Kırmızı alg ve
Ekinit dikeninden oluşmaktadır (Şekil 9
ve 10)
Şekil 9 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (N Nummulites sp A
Acervuliniidae B Bryozoa formları)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
bir birleriyle temas halinde
bulunmaktadır Tuumlm bu oumlzellikler
dikkate alındığında kesit Dunham 1962e
goumlre istiftaşı olarak isimlendirilmektedir
7 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 6 nolu
fasiyes kuşağında (platform
tepesiccedilekirdeği) oluştuğunu
goumlstermektedir
Şekil 10 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi (N
Nummulites sp K Kırmızı alg
formları)
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların bu fasiyesin oumlnuumlnde
ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur (Şekil 11)
Şekil 11 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi (Oumllccedilek 15
cm)
Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların orta
boylanmalı ve yarı yuvarlak oluşu (Şekil
11) ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 4
nolu fasiyes kuşağında (yamaccedil)
oluştuğunu goumlstermektedir
Kavkı parccedilalı ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı 2
cm - 15 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Rotaliidae (bol) Textulariidae Bryozoa
Makro kavkı parccedilaları Ekinit dikeninden
oluşmaktadır fasiyes yer yer kayaccedil
parccedilaları da iccedilermektedir (Şekil 12 ve
13)
Şekil 12 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (M
makro kavkı parccedilaları)
Şekil 13 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (R
Rotaliidae formları Kp kayaccedil parccedilası)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmaktadır Tuumlm
bu oumlzellikler dikkate alındığında kesit
Dunham 1962e goumlre vaketaşı olarak
8 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
isimlendirilmektedir kesitteki kavkı
parccedilaları fosil iccedileriği arazi goumlzlemlei ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 - 8 nolu
fasiyes kuşağında (sınırlı şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Paleocoğrafya
Hoya Formasyonu tabanda 12m
kalınlığında ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesiyle başlamaktadır Bu
fasiyesin uumlzerine 11 m kalınlığında
ccedilamurtaşı fasiyesi 6 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi ve 3 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
ccedilakıltaşı fasiyesinin gelmesi su
seviyesinde yuumlkselme olduğunu
ispatlamaktadır (Şekil 14) Bu
fasiyeslerin uumlzerine yeniden 5 m
kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesinin
gelmesi boumllgede bir regresyonun
gerccedilekleştiğini goumlstermektedir (Şekil
14) Bu fasiyeslerin uumlzerine 4 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi ve 2 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesinin ve
tekrar 4 m kalınlığında ccedilamurtaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede kuumlccediluumlk
oumllccedilekli bir transgresyon ve regresyon
olayının gerccedilekleştiğini işaret etmektedir
(Şekil 14) Tuumlm bu fasiyeslerin uumlzerine
10 m kalınlığında kırmızı algli ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
18 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
ve 21 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede yeniden ve
buumlyuumlk oumllccedilekli bir transgresyonun
başladığını goumlstermektedir (Şekil 14)
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 6
6 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
alındığında kesit Dunham 1962e goumlre
vaketaşı olarak isimlendirilmektedir
Şekil 7 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi (K
Kırmızı alg parccedilaları)
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 nolu
fasiyes kuşağında (accedilık şelf) oluştuğunu
goumlstermektedir
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların hemen bu fasiyesin
oumlnuumlnde ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur
(Şekil 8) Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların
koumltuuml boylanmalı ve koumlşeli oluşu (Şekil 8)
ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7
nolu fasiyes kuşağında (accedilık şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Şekil 8 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı
10 cm - 12 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Sphaerogypsina globulus Reuss
Amphistegina sp Mississippina sp
Operculina sp Rotaliidae
Textulariidae Victorielliidae Bryozoa
Lamelli kavkı parccedilaları Kırmızı alg ve
Ekinit dikeninden oluşmaktadır (Şekil 9
ve 10)
Şekil 9 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden bir
goumlruumlnuumlm (N Nummulites sp A
Acervuliniidae B Bryozoa formları)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
bir birleriyle temas halinde
bulunmaktadır Tuumlm bu oumlzellikler
dikkate alındığında kesit Dunham 1962e
goumlre istiftaşı olarak isimlendirilmektedir
7 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 6 nolu
fasiyes kuşağında (platform
tepesiccedilekirdeği) oluştuğunu
goumlstermektedir
Şekil 10 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi (N
Nummulites sp K Kırmızı alg
formları)
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların bu fasiyesin oumlnuumlnde
ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur (Şekil 11)
Şekil 11 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi (Oumllccedilek 15
cm)
Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların orta
boylanmalı ve yarı yuvarlak oluşu (Şekil
11) ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 4
nolu fasiyes kuşağında (yamaccedil)
oluştuğunu goumlstermektedir
Kavkı parccedilalı ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı 2
cm - 15 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Rotaliidae (bol) Textulariidae Bryozoa
Makro kavkı parccedilaları Ekinit dikeninden
oluşmaktadır fasiyes yer yer kayaccedil
parccedilaları da iccedilermektedir (Şekil 12 ve
13)
Şekil 12 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (M
makro kavkı parccedilaları)
Şekil 13 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (R
Rotaliidae formları Kp kayaccedil parccedilası)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmaktadır Tuumlm
bu oumlzellikler dikkate alındığında kesit
Dunham 1962e goumlre vaketaşı olarak
8 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
isimlendirilmektedir kesitteki kavkı
parccedilaları fosil iccedileriği arazi goumlzlemlei ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 - 8 nolu
fasiyes kuşağında (sınırlı şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Paleocoğrafya
Hoya Formasyonu tabanda 12m
kalınlığında ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesiyle başlamaktadır Bu
fasiyesin uumlzerine 11 m kalınlığında
ccedilamurtaşı fasiyesi 6 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi ve 3 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
ccedilakıltaşı fasiyesinin gelmesi su
seviyesinde yuumlkselme olduğunu
ispatlamaktadır (Şekil 14) Bu
fasiyeslerin uumlzerine yeniden 5 m
kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesinin
gelmesi boumllgede bir regresyonun
gerccedilekleştiğini goumlstermektedir (Şekil
14) Bu fasiyeslerin uumlzerine 4 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi ve 2 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesinin ve
tekrar 4 m kalınlığında ccedilamurtaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede kuumlccediluumlk
oumllccedilekli bir transgresyon ve regresyon
olayının gerccedilekleştiğini işaret etmektedir
(Şekil 14) Tuumlm bu fasiyeslerin uumlzerine
10 m kalınlığında kırmızı algli ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
18 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
ve 21 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede yeniden ve
buumlyuumlk oumllccedilekli bir transgresyonun
başladığını goumlstermektedir (Şekil 14)
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 7
7 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Fasiyesin fosil iccedileriği arazi ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 6 nolu
fasiyes kuşağında (platform
tepesiccedilekirdeği) oluştuğunu
goumlstermektedir
Şekil 10 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesi (N
Nummulites sp K Kırmızı alg
formları)
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli istiftaşı fasiyesinden
koparılan parccedilaların bu fasiyesin oumlnuumlnde
ccediloumlkelmesi sonucu oluşmuştur (Şekil 11)
Şekil 11 Kırmızı algli ndash iri bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi (Oumllccedilek 15
cm)
Fasiyes iccedilerisindeki ccedilakılların orta
boylanmalı ve yarı yuvarlak oluşu (Şekil
11) ve petrografik oumlzellikleri fasiyesin
Wilson 1975 ve Atabey 1997ye goumlre 4
nolu fasiyes kuşağında (yamaccedil)
oluştuğunu goumlstermektedir
Kavkı parccedilalı ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi
Gri - bej renkli katman kalınlığı 2
cm - 15 m arası değişmektedir
Fasiyesin fosil iccedileriği Nummulites sp
Rotaliidae (bol) Textulariidae Bryozoa
Makro kavkı parccedilaları Ekinit dikeninden
oluşmaktadır fasiyes yer yer kayaccedil
parccedilaları da iccedilermektedir (Şekil 12 ve
13)
Şekil 12 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (M
makro kavkı parccedilaları)
Şekil 13 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesindeki (R
Rotaliidae formları Kp kayaccedil parccedilası)
Bağlayıcı maddesi mikritten
oluşan fasiyesteki fosiller kesit iccedilerisine
dağılmış durumda bulunmaktadır Tuumlm
bu oumlzellikler dikkate alındığında kesit
Dunham 1962e goumlre vaketaşı olarak
8 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
isimlendirilmektedir kesitteki kavkı
parccedilaları fosil iccedileriği arazi goumlzlemlei ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 - 8 nolu
fasiyes kuşağında (sınırlı şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Paleocoğrafya
Hoya Formasyonu tabanda 12m
kalınlığında ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesiyle başlamaktadır Bu
fasiyesin uumlzerine 11 m kalınlığında
ccedilamurtaşı fasiyesi 6 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi ve 3 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
ccedilakıltaşı fasiyesinin gelmesi su
seviyesinde yuumlkselme olduğunu
ispatlamaktadır (Şekil 14) Bu
fasiyeslerin uumlzerine yeniden 5 m
kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesinin
gelmesi boumllgede bir regresyonun
gerccedilekleştiğini goumlstermektedir (Şekil
14) Bu fasiyeslerin uumlzerine 4 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi ve 2 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesinin ve
tekrar 4 m kalınlığında ccedilamurtaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede kuumlccediluumlk
oumllccedilekli bir transgresyon ve regresyon
olayının gerccedilekleştiğini işaret etmektedir
(Şekil 14) Tuumlm bu fasiyeslerin uumlzerine
10 m kalınlığında kırmızı algli ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
18 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
ve 21 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede yeniden ve
buumlyuumlk oumllccedilekli bir transgresyonun
başladığını goumlstermektedir (Şekil 14)
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 8
8 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
isimlendirilmektedir kesitteki kavkı
parccedilaları fosil iccedileriği arazi goumlzlemlei ve
petrografik oumlzellikleri fasiyesin Wilson
1975 ve Atabey 1997ye goumlre 7 - 8 nolu
fasiyes kuşağında (sınırlı şelf)
oluştuğunu goumlstermektedir
Paleocoğrafya
Hoya Formasyonu tabanda 12m
kalınlığında ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesiyle başlamaktadır Bu
fasiyesin uumlzerine 11 m kalınlığında
ccedilamurtaşı fasiyesi 6 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
vaketaşı fasiyesi ve 3 m kalınlığında
kırmızı algli ndash bentonik foraminiferli
ccedilakıltaşı fasiyesinin gelmesi su
seviyesinde yuumlkselme olduğunu
ispatlamaktadır (Şekil 14) Bu
fasiyeslerin uumlzerine yeniden 5 m
kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesinin
gelmesi boumllgede bir regresyonun
gerccedilekleştiğini goumlstermektedir (Şekil
14) Bu fasiyeslerin uumlzerine 4 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi ve 2 m
kalınlığında kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesinin ve
tekrar 4 m kalınlığında ccedilamurtaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede kuumlccediluumlk
oumllccedilekli bir transgresyon ve regresyon
olayının gerccedilekleştiğini işaret etmektedir
(Şekil 14) Tuumlm bu fasiyeslerin uumlzerine
10 m kalınlığında kırmızı algli ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
18 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
ve 21 m kalınlığında kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı
fasiyesinin gelmesi boumllgede yeniden ve
buumlyuumlk oumllccedilekli bir transgresyonun
başladığını goumlstermektedir (Şekil 14)
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 9
9 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Şekil 14 Hoya Formasyonu genelleştirilmiş kesiti
Hoya Formasyonu buumlyuumlk bir
regresyonla son bulmaktadır En uumlste
gelen 10 m kalınlığında kavkı parccedilalı ndash
bentonik foraminiferli vaketaşı fasiyesi
22 m kalınlığında ccedilamurtaşı fasiyesi ve
Formasyonun uumlzerine gelen evaporitler
bunu ispatlamaktadır (Şekil 14)
Sonuccedillar
İnceleme alanında Eosen
ortalarına kadar karasal şartlar huumlkuumlm
suumlrmuumlştuumlr Orta Eosen ile birlikte denizel
koşullar huumlkuumlm suumlren boumllgede Oligosen
zamanına kadar su seviyesinde
dalgalanmalar meydana gelmiştir
Oligosen zamanıyla birlikte Orta - Geccedil
Miyosene kadar suumlren bir regresyon
meydana gelmiş Geccedil Miyosen sonu ile
birlikte boumllge artık tamamen karasal
şartlar huumlkuumlm suumlrmuumlştuumlr Hoya
Formasyonu uumlzerine gelen
evaporitlerden oluşan Germik
Formasyonu ve Lice Formasyonları bu
regresyonu kanıtlamaktadır (Yeşilova ve
Helvacı 2013)
Hoya Formasyonu yapılan
incelemeler sonucunda
1 Ekstraklastlı vaketaşı -
istiftaşı fasiyesi
2 Ccedilamurtaşı fasiyesi
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 10
10 CiltVolume 22 SayıIssue 1 2017
Hoya Formasyonunun (Siirt Batısı) Mikrofasiyes Oumlzellikleri
3 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi
4 Kırmızı algli ndash bentonik
foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
5 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli istiftaşı fasiyesi
6 Kırmızı algli ndash iri
bentonik foraminiferli ccedilakıltaşı fasiyesi
7 Kavkı parccedilalı ndash bentonik
foraminiferli vaketaşı fasiyesi olmak
uumlzere 7 mikrofasiyese ayrılmıştır
Yapılan ccedilalışmalar Hoya
Formasyonunun Kırmızı alglerin ve
bentik foraminiferlerin gelişip yayılım
goumlsterdiği bir karbonat şelfinde
oluştuğunu goumlstermektedir
Boumllgede Orta Eosen zamanında
gelişmeye başlayan denizel ortam
Miyosen sonuna kadar devam etmiştir
Miyosen sonu ile birlikte boumllgeden
tamamen ccedilekilmiştir
Kaynaklar
Atabey E 1997 Karbonat
sedimantolojisi TMMOB Jeoloji
Muumlhendisleri Odası Yayınları 45
(51) 1ndash130
Bamba T 1976 Guumlneydoğu Anadolu
Ergani maden boumllgesi ofiyolit ve
ilgili bakır yatağı MTA Dergisi
86 35ndash50
Brennich G 1968 Siirt vilayeti tuz
zuhurları MTA Genel Muumlduumlrluumlğuuml
Rapor No 317 Ankara
(yayımlanmamış)
Ccedilandır İ 2007 Kozluk-Gercuumlş
(Batman) Civarındaki Kayaların
Ccedilimento Hammadde
Oumlzelliklerinin Araştırılması
(yuumlksek lisans tezi) SUuml Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml Konya
Coşkun B 2004 Arabian-Anatolian
plate movements and related trends
in southeast Turkeyrsquos oilfields
Energy sorces 26 987ndash1003
Ccediloruh T Yakar H Ediger V Ş
1997 Guumlneydoğu Anadolu Boumllgesi
Otokton İstifinin Biyostratigrafi
Atlası TPAO Araştırma Merkezi
Grubu Bşk Yay No 30 Ankara
212
Dağıstan H Şimşek S 2005
Geological and hydrogeological
investigation of Kozluk-Taşlıdere
(Batman) geothermal field
Proceedings World Geothermal
Congress 24ndash29 Nisan 2005
Antalya 1ndash8
Dunham R J 1962 Classification of
carbonate rocks according- to
depositional texture
Classification of Carbonate
Rocks W E Ham (ed) Am
Aesoc Petroleum Geologists
Mem 1 8 108-121
Duran O Şemşir D Sezgin İ
Perinccedilek D 1988 Guumlneydoğu
Anadolursquoda Midyat ve Silvan
gruplarının stratigrafisi
sedimantolojisi ve petrol
potansiyeli TPJD Buumllteni 1 (2)
99ndash126
Ketin İ 1973 General Geology İTUuml
Publications Yayın No 30
İstanbul
Ketin İ 1983 Tuumlrkiye jeolojisine genel
bir bakış İTUuml Maden
FakuumlltesiYayınları Yayın No 32
Tuumlrkiye
Kıral N Tulukccedilu A 2008 Guumlneydoğu
Anadolu Boumllgesirsquonin (Siirt -
Batman - Bitlis - Diyarbakır-
Bingoumll - Şanlıurfa - Adıyaman -
Muş - Mardin) enduumlstriyel
hammadde prospeksiyon raporu
MTA Rapor No 11045
Koccedil Taşgın C Tuumlrkmen İ Orhan H
Aksoy E 2009 Soft-sediment
deformation structures in the Late
Miocene Şelmo Formation around
Adıyaman area Southeastern
Turkey 27th IAS Meeting Of
Sedimentologists 20ndash23
September 2009 Alghero Italy
233
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445
Page 11
11 Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi Journal of the Institute of Natural amp Applied Sciences
Yeşilova ve Oumlrccedilen
Oumlzdoğan Oral T Ccedilağlayan Kaya Ouml
Accedilıkbaş İ Bahtiyar İ Siyako
M 2011 Batman kuzeyi Miyosen
istifi stratigrafisi ve hidrokarbon
olanakları Tuumlrkiye 18
Uluslararası Petrol ve Doğalgaz
Kongresi 11ndash13 Mayıs 2011
Ankara
Oumlztuumlrk M Ccedilelik R 2008 Diyarbakır
Ovasırsquonın yeraltı su seviye
haritalarının coğrafik bilgi sistemi
(Cbs) ile tespiti TMMOB 2 Su
Politikaları Kongresi Bildirileri
20ndash22 Mart 2008 Ankara 125ndash
134
Perinccedilek D 1978 V-VI-IX boumllge
(Guumlneydoğu Anadolu otokton-
allokton birimler) jeoloji
sembolleri TPAO Rapor No 657
Perinccedilek D 1980a GD Anadolursquoda
allokton birimler TJK Bilimsel ve
Teknik Kurultayı Bildiri Oumlzetleri
3ndash7 Mart 1980 Ankara 115ndash116
Perinccedilek D 1980b Arabistan kıtası
kuzeyindeki tektonik evrimin kıta
uumlzerinde ccediloumlkelen istifteki etkileri
Tuumlrkiye 5 Petrol Kongresi
Jeoloji-Jeofizik Bildirileri Nisan
1980 Ankara 77ndash93
Selccediluk H 1981 Etuumlde Geologique de
la Partie Meridionale Du Hatay
(Turquie) (doktora tezi
basılmamış) Cenevre Uumlniv Fen
Bilimleri Enstituumlsuuml İsviccedilre
Sungurlu O 1974 VI Boumllge kuzey
sahalarının jeolojisi Tuumlrkiye 2
Petrol Kongresi Bildirileri 22ndash25
Ocak 1974 Ankara 85ndash107
Tuna D 1973 VI Boumllge litostratigrafi
birimleri adlamasının accedilıklayıcı
raporu TPAO Rapor No 813
Wilson JL 1975 Carbonate facies in
geological history Springer-
Verlag Berlin Heildelberg-New
York 471pp
Yalccedilın E Ertem M E 1997 Deniz
tuzlalarının Tuumlrkiye tuz
potansiyelindeki yeri 2
Enduumlstriyel Hammaddeler
Sempozyumu 16ndash17 Ekim 1997
İzmir 208ndash215
Yeşilova Ccedil Yeşilova Guumlngoumlr P
Helvacı C 2011 Baykan-
Kurtalan-Şirvan (Siirt) boumllgesinin
jeolojisi ve boumllgedeki tuzlu
birimlerin incelenmesi 64
Tuumlrkiye Jeoloji Kurultayı 25ndash29
Nisan 2011 Ankara
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2012
Batman-Siirt kuzeyi stratigrafisi ve
sedimantolojisi Tuumlrkiye Tuumlrkiye
Petrol Jeologları Dergisi 23 7 -
49
Yeşilova Ccedil ve Helvacı C 2013 Lice
Formasyonu Evaporitleri ve
Killerinin Ekonomik Oumlnemi
Baykan - Kurtalan - Şirvan Boumllgesi
(Siirt) Yuumlzuumlncuuml Yıl Uumlniversitesi
Fen Bilimleri Enstituumlsuuml Dergisi
cilt 17 sayı 2 78 - 83 s
Ziegler M A 2001 Late Permian to
Holocene paleofacies evolution of
the Arabian Plate and İts
hydrocarbon occurrences
GeoArabia 6 (3) 445